Prawne uwarunkowania bezpieczeństwa wody w świetle przepisów UE i uregulowań krajowych.

Prawne uwarunkowania bezpieczeństwa wody w świetle

przepisów UE i uregulowań krajowych.

Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej.

Woda nie jest produktem handlowym takim jak każdy inny, ale raczej dziedziczonym dobrem, które musi być chronione, bronione i traktowane jako takie.

Prawodawstwo krajowe - rys historyczny.

Nadzór nad jakością wody w Polsce prowadzony jest od lat 20-tych ubiegłego wieku. Do czasu wejścia Polski do UE ukazały się następujące akty prawne :

1. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z mocą ustawy 1928 r. o zaopatrywaniu w wodę (Dz.U. Nr 32 poz 310);

2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 31 maja 1977 r. w sprawie warunków jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze (Dz.U. Nr 18 poz. 72);

3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 4 maja 1990 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze (Dz.U. Nr 35 poz. 205);

Prawodawstwo krajowe - rys historyczny.

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz.U. Nr 72, poz. 747);

Prawodawstwo UE - rys historyczny

Dyrektywa 80/778/EEC z dnia 15 lipca 1980 r. dotyczy jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

1. Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej;

2. Dyrektywa Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. (OJ L330,5.12.1998, p.32)

Obowiązujące akty prawa UE.

1. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (t.j.Dz.U. 2006, Nr 123, poz. 858 z późn. zm.);

2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn. zm.);

Implementacja Dyrektywy 98/83/WE

do przepisów krajowych.

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków

(tj. Dz.U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858 z późn. zm.).

Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi oznacza:

a) wodę w stanie pierwotnym lub po uzdatnieniu przeznaczoną do picia, gotowania, przygotowywania żywności lub innych celów domowych niezależnie od jej pochodzenia i od tego czy dostarczana jest: z sieci dystrybucyjnej, cystern, lub w butelkach lub pojemnikach;

b) wodę wykorzystywaną przez przedsiębiorstwo produkcji żywności, do tworzenia, przetworzenia, konserwowania lub wprowadzania do obrotu produktów albo substancji przeznaczonych do spożycia przez ludzi.

Zgodnie z definicją zawartą ustawie woda przeznaczona do spożycia oznacza „zimną” wodę wykorzystywaną do picia, gotowania i produkcji żywności oraz „ciepłą” wodę używaną do celów sanitarno-higienicznych.



Przepisy Rozporządzenia odnoszą się jedynie do zbiorowego zaopatrzenia w wodę zgodnie z art. 5 ust. 1A; 12 i 13 ustawy oraz z zawartymi w niej definicjami.

Rozporządzenie nie obejmuje prywatnych ujęć wody (studni) z wyłączeniem:

wody wykorzystywanej do działalności handlowej lub publicznej.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi

(Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn. zm.).

Zbiorowe zaopatrzenie w wodę jest zadaniem własnym gminy (art. 3 ust. 1 ustawy), realizowanym najczęściej przez:

- przedsiębiorstwa wodnokanalizacyjne

- gminne jednostki organizacyjne.

Na prowadzenie zbiorowego zaopatrzenia w wodę jest wymagane uzyskanie zezwolenia wydawanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w drodze decyzji.


(Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn. zm.).

Art.5.1.

Przedsiębiorstwo wodociągowo–kanalizacyjne ma obowiązek zapewnić zdolność posiadanych urządzeń wodociągowych do realizacji dostaw wody :

- w wymaganej ilości

- pod odpowiednim ciśnieniem (…)

- zapewnić należytą jakość dostarczanej wody.

Art. 5.1.a.

Przedsiębiorstwo wodociągowo–kanalizacyjne jest obowiązane do prowadzenia regularnej wewnętrznej kontroli jakości.



§ 4. Ocena przydatności wody przeprowadzana przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne w ramach kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 5 ust. 1a ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, obejmuje:

1) prowadzenie badań jakości wody:

a) w zakresie dotyczącym co najmniej parametrów objętych monitoringiem kontrolnym i przeglądowym (załączniK nr 1-5)b) z określoną częstotliwością nie mniejszą (załączniK nr 6)c) każdorazowo po wystąpieniu okoliczności mogących spowodować zmianę jakości wody, szczególnie jej pogorszenie;


(Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn.zm.).

2) niezwłoczne informowanie właściwego państwowego powiatowego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego o pogorszeniu jakości wody 3) ustalanie harmonogramu pobierania próbek wody do badań, w ramach częstotliwości, w uzgodnieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym, tak, aby terminy badania przeprowadzonego przez Państwową Inspekcję Sanitarną i przedsiębiorstwo wodociągowo–kanalizacyjne były równomiernie rozłożone w czasie4) wykonanie przez przedsiębiorstwo wodociągowo–kanalizacyjne stałych punktów czerpalnych służących do pobierania próbek wody



5) pobieranie próbek wody, w szczególności:

- w ujęciu wody,

- w miejscach pozwalających na ocenę skuteczności procesu uzdatniania,

- w miejscu wprowadzania wody do sieci wodociągowej,

w uzgodnieniu z właściwym państwowym powiatowym lub

państwowym granicznym inspektorem sanitarnym;



6) stosownie do okoliczności wymienionych w pkt 1 lit. C (pogorszenia się jakości wody):a)- wyznaczanie miejsca, -częstotliwości, - zakresu badania wody w celu określenia spełnienia wymagań rozporządzenia,b) - zaplanowanie przedsięwzięć naprawczych, - ustalenie harmonogramu ich realizacji oraz niezwłoczne poinformowanie właściwego państwowego powiatowego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o podjętych i zaplanowanych działaniach;7) przechowywanie wyników badań przez okres co najmniej 5 lat i przekazywanie ich na wniosek właściwego państwowego powiatowego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego.



Woda jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, jeżeli:

jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, wszelkich substancji w stężeniach stanowiących potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego oraz nie ma agresywnych właściwości korozyjnych i spełnia:

1) podstawowe wymagania mikrobiologiczne określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

2) podstawowe wymagania chemiczne określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

Dodatkowe wymagania mikrobiologiczne, organoleptyczne, fizykochemiczne oraz radiologiczne, jakim powinna odpowiadać woda, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

Dodatkowe wymagania chemiczne, jakim powinna odpowiadać woda, określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.



Kontrola wewnętrzna prowadzona jest we współpracy z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Za jakość wody wyprodukowanej odpowiada producent, natomiast zapewnienie wody zgodnej z wymaganiami odpowiada urząd gminy.

.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn.zm.).

artykuł 7 MONITOROWANIE

Państwa Członkowskie zapewniają, że:

-monitorowanie jest regularne

-próbki są pobierane w taki sposób, aby były reprezentatywne dla jakości wód przeznaczonych do spożycia w ciągu całego roku.

DYREKTYWA RADY 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi(Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 5.12.1998 L 330/32)

Badania jakości wody prowadzone w ramach kontroli wewnętrznej i urzędowej prowadzi się w oparciu o paramerty monitoringu kontrolnego i monitoringu przeglądowego zawarte w załącznikach do rozporządzenia.

§ 12.2

Monitoring kontrolny służy sprawowaniu bieżącego nadzoru sanitarnego nad jakością wody przez regularne badanie wody i przekazywanie informacji o jej jakości.


§ 12.3.

Monitoring przeglądowy stanowi rozszerzenie monitoringu kontrolnego i służy dostarczaniu informacji niezbędnych do oceny, czy są przestrzegane wymagania określone w rozporządzeniu.


Załącznik nr 1 Podstawowe wymagania mikrobiologiczne.

Załącznik nr 1 Podstawowe wymagania mikrobiologiczne - cd.

Załącznik Nr 2Podstawowe wymagania chemiczne, jakim powinna odpowiadać woda.

Załącznik Nr 2Podstawowewymaganiachemiczne,

jakim powinna odpowiadać woda

Artykuł 9Odstępstwa

1. Państwa Członkowskie mogą przewidzieć odstępstwa od wartości chemicznych wskaźników parametrycznych pod warunkiem, że:- żadne odstępstwo nie stanowi potencjalnego zagrożenia dla zdrowia ludzkiego - dostawy wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na danym obszarze nie może być utrzymywana z zastosowaniem jakichkolwiek innych uzasadnionych środków.

DYREKTYWA RADY 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi(Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 5.12.1998 L 330/32).

W rozporządzeniu podano sposób ubiegania się o odstępstwa, w przypadku gdy parametry chemiczne istotne dla bezpieczeństwa zdrowotnego wody przekraczają wartości określone w zał. 2 do rozporządzenia.

Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie.

Ubiegać się o odstępstwo można maksymalnie 3 razy na okres każdorazowo nie dłuższy niż 3 lata

3 x 3 lata = 9 lat

Uzyskać odstępstwo można po wypełnieniu procedury określonej w rozporządzeniu, której podstawą jest złożenie wniosku zawierającego następujące dane:



§ 21. 3. Wniosek o zgodę na odstępstwo powinien zawierać następujące dane:

1) wskazanie przyczyn występowania w wodzie przekroczeń dopuszczalnych

parametrów, a także podejmowane przez przedsiębiorstwo wodociągowo

kanalizacyjne działania w celu uzyskania poprawy jakości wody;

2) wykaz parametrów z przekroczeniami dopuszczalnych wartości;

3) wyniki kontroli jakości wody w zakresie parametrów, o których mowa w pkt 2,

z ostatnich trzech lat;

4) propozycje maksymalnych dopuszczalnych wartości parametrów, o których mowa w pkt 2;

5) proponowany maksymalny okres odstępstwa;

6) określenie obszaru zaopatrzenia w wodę, którego dotyczy odstępstwo;

7) określenie dobowej produkcji wody;

8) określenie liczby ludności zaopatrywanej w wodę;

9) określenie wpływu na przedsiębiorstwa produkcji żywności;

10) propozycje zwiększenia częstotliwości badań w ramach kontroli wewnętrznej w odniesieniu do parametrów, o których mowa w pkt. 2;

11) harmonogram działań naprawczych, ocenę kosztów oraz źródła finansowania działań naprawczych;

12) harmonogram działań sprawdzających efektywność procesów naprawczych.

Załącznik nr 3 W przypadku przekroczenia dopuszczalnych wartości

parametru przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne powinno ubiegać się o dopuszczenie warunkowe wody do spożycia.

Parametry wskaźnikowe służą:- ocenie jakości wody - skuteczności uzdatniania i dezynfekcji. Ocenę tę przeprowadza terenowo właściwy państwowy

powiatowy inspektor sanitarny uwzględniając stopień zagrożeń zdrowotnych konsumentów i rozważeniu akceptowalności parametrów organoleptycznych.



Załącznik nr 3B. Wymagania

organoleptyczne i fizykochemiczne

Załącznik nr 3B. Wymagania organoleptyczne i fizykochemiczne

C. Wymagania radiologiczne

Załącznik nr 4 obejmuje głównie parametry wymagające oceny z uwagi na stosowaną technologię uzdatniania wody, pozostałość w wodzie dezynfektanta oraz powstające uboczne produkty dezynfekcji.



Załącznik Nr 4Dodatkowe wymagania chemiczne, jakim powinna odpowiadać woda.

Załącznik Nr 5Zakres parametrów objętych monitoringiem kontrolnym.

Monitoring przeglądowy powinien obejmować wszystkie parametry mikrobiologiczne, fizyczne i chemiczne wymienione w rozporządzeniu, przedstawione w załączniku 1-3 oraz wybrane parametry z załącznika 4 (pozycja 2 - chlor wolny,

4 - ∑ chloranów i chlorynów, 5 - ozon).


Rozporządzenie określa wymagania oraz sposób kontroli zapewniając bezpieczeństwo zdrowotne obu rodzajów wody, wprowadzając badania bakterii z rodzaju Legionella od 2008 r. w obiektach zamieszkania zbiorowego i zakładach opieki zdrowotnej zamkniętej.



Załacznik Nr 8


§ 13.1. Właściwy państwowy powiatowy lub państwowy graniczny inspektor sanitarny, w ramach monitoringu przeglądowego, jednak nie więcej niż o 50 %. 2. Zmniejszenie częstotliwości badań, o którym mowa w ust. 1, następuje przy uwzględnieniu następujących czynników: 1) liczby odbiorców usług; 2) rodzaju i jakości ujmowanej wody; 3) sezonowego wykorzystania wody; 4) rodzaju użytkowania wody; 5) zanieczyszczenia środowiska.


Właściwy państwowy inspektor sanitarny, na podstawie sprawozdania, stwierdza:

- przydatność wody do spożycia

- przydatność wody do spożycia na warunkach przyznanego odstępstwa

(dot.wymagań określonych w zał. 2 i w zał. 3 i 4 gdy nie stwarza zagrożenia dla

zdrowia i jest możliwe do usunięcia w ciągu 30 dni)

- warunkową przydatność wody (przekroczenia wymagań określonych w zał. nr 3 i 4)

- brak przydatności wody do spożycia.

Artykuł 8Czynności zaradcze i ograniczenia w stosowaniu.3. Niezależnie od tego czy wystąpi niepowodzenie w spełnieniuwartości parametrycznych, Państwa Członkowskie zapewniają, że zabroniona jest jakakolwiek dostawa wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, która :- stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego- wykorzystanie jej jest ograniczone - podejmowane są inne czynności niezbędne dla ochrony zdrowia ludzkiego. W takich przypadkach konsumenci są niezwłocznie o tym informowani oraz udzielane są im niezbędne porady.

DYREKTYWA RADY 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 5.12.1998 L 330/32).

Art. 9

Organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień iwskazówek.

USTAWA z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego(Dz.U. Z 2013 r.. poz. 267).

Badania monitoringowe należy prowadzić metodami zgodnymi z charakterystyką metod określoną w załączniku nr 9 do rozporządzenia.



Załącznik Nr 9Charakterystyki metod badań.

A. Parametry chemiczne, dla których określono charakterystykę metod badawczych. - (poz. 51)

B. Parametry mikrobiologiczne, dla których określono metody badań.

c. Parametry , dla których nie podano charakterystyki metod badań:

1) zapach; 2) smak; 3) całkowity wegiel organiczny.

Z

§ 5. Badania jakości wody wykonują laboratoria, o których mowa w art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.Badanie pobranych próbek wody mogą wykonywać:-laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej-inne laboratoria o udokumentowanym systemie jakości prowadzonych badań wody, zatwierdzonym przez Państwową Inspekcję Sanitarną.

Badanie wykonywane w ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego wykonują laboratoria PIS posiadające akredytację i spełniające kryteria określone w normie:PN-EN ISO/IEC 17025:2005



Procedura zatwierdzenia laboratorium wymaga:- odnawiania co roku, -przedstawienia zaświadczenia o przeszkoleniu próbkobiorcy

przez organy PIS,- informacji dotyczącej zakresu badań i charakterystyki metod

badawczych, - potwierdzenia i wyników udziału w badaniach

międzylaboratoryjnych. Uwaga: właściwy terenowo inspektor sanitarny lub osoba

przez niego upoważniona przed podjęciem decyzji może dokonać wizytacji danego laboratorium.



Zastosowanie materiałów i wyrobów używanych w urządzeniach wodociągowych oraz technologii oczyszczania wody wymaga uzyskania pozytywnej oceny terenowo właściwego inspektora sanitarnego, wydanej na podstawie dokumentacji oraz atestu Państwowego Zakładu Higieny.


(Dz.U. 2007, Nr 61, poz. 417 z późn.zm.)

1. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.);

2. Ustawa z dnia 4 stycznia 2013 r. o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.z 2012 r. Nr 145, poz. 951);

3. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. (Dz.U. 2008 r. Nr 234 , poz. 1570 z późn. zm.);

4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz.U. z 2002 r., Nr 204,

poz. 1728);

5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896).

Inne ważne obecnie obowiązujące akty prawa krajowego.

Dziękuję za uwagę

Prawne uwarunkowania bezpieczeństwa wody w świetle przepisów UE i uregulowań krajowych.

Documents

Transcript of Prawne uwarunkowania bezpieczeństwa wody w świetle przepisów UE i uregulowań krajowych.