SPRZĘGŁASPRZĘGŁA

Piotr GENDARZPiotr GENDARZ

Wydział Mechaniczny Technologiczny Katedra Automatyzacji Procesów Technologicznych

i Zintegrowanych Systemów Wytwarzania

2.1. Klasyfikacja sprzęgieł

Podstawą doboru są:- moment obrotowy M w [N*m],

- średnica wałka wejściowego i wyjściowego d,- liczba przeciążenia K

2.1. Sprzęgła nierozłączne – sztywne: tulejowe (PN/M-85260)

2.1. Sprzęgła nierozłączne – sztywne: łubkowe PN-66/M-85253

Według normy stosuje się do łączenia wałów o średnicach 25 - 140 [mm], przy czym zakres przenoszonych momentów maksymalnych wynosi odpowiednio 160 -12500 [Nm]. Łubki wykonuje się z żeliwa Zl 200 lub rzadziej ze staliwa. Orientacyjna masa sprzęgła, w zależności od jego wymiarów, wynosi wg normy od 3 do 100 kg. Zaletą sprzęgieł łubkowych jest dość łatwy ich montaż i demontaż. Do wad zalicza się duże wymiary, znaczną masę oraz trudność wyrównoważenia sprzęgła. Ze względu na podane wady sprzęgła łubkowe znajdują zastosowanie tylko w napędach wolnobieżnych.

2.1. Sprzęgło kołnierzowe

z ochronnymi obrzeżami (PN-66/M-85251)bez ochronnych obrzeży (PN-66/M-85252)

podatne z charakterystyką nieliniową, z tarczą hamulcową (PN/M-85260)

Stosowane do łączenia wałów o średnicach 25 - 200 mm; zakres przenoszonych momentów obrotowych wynosi od 320 Nm do 60 kNm, a masa od 6 do 250 kg.

2.1. Sprzęgło oponowe

2.1 Sprzęgło kłoweUmożliwia przesunięcia wzdłużne wałów w granicach luzu osiowego. Przesunięcia tego rodzaju występują najczęściej wskutek wydłużeń cieplnych.

2.1. Sprzęgło zębate (PN/M-85266, 67) Sprzęgła uniwersalne, umożliwiające przenoszenie momentu przy przesunięciach osiowych, poprzecznych i kątowych. Na rysunku przedstawiono sprzęgło zębate dwustronne. Stosuje się również sprzęgła zębate jednostronne. Stosowane do łączenia wałów o średnicach 20 - 280 mm przy przenoszonych momentach odpowiednio od 630 Nm do 160 kNm. Sprzęgła zębate nadają się do przenoszenia dużych obciążeń; mogą one pracować przy wysokich prędkościach obrotowych, wynoszących dla małych sprzęgieł do 3000 obr/min, a dla największych do 500 obr/min.

2.1. Sprzęgła rozłączne – tarczowe

Najprostsze sprzęgło cierne. Moment obrotowy jest przenoszony, gdy tarcza przesuwna jest dociśnięta do tarczy stałej siłą wzdłużną Fw.

2.1. Sprzęgła rozłączne – wielopłytkowe,

Płytki cierne są osadzone na zmianę: jedna 1 w zewnętrznej tulei 3, druga 2 w wewnętrznej tulei 4 itd. Płytki w tulejach są osadzone na wypustach w ten sposób, że ruch obrotowy mogą wykonywać tylko razem z daną tuleją, natomiast wzdłuż tulei mogą się przemieszczać swobodnie. Włączanie sprzęgła następuje przez przesunięcie nasuwy 6, która za pomocą dźwigni 5 dociska zespół płytek.

2.1. Sprzęgła rozłączne – wielopłytkowe, elektromechaniczne

2.2. Inne rodzaje sprzęgieł

• sprzęgła hydrauliczne,• sprzęgła jednokierunkowe,• sprzęgła bezpieczeństwa,

2.3. Rodzaje sprzęgieł przeciążeniowych