polichromowanego: zarządzanie klimatem w budowlach …ncbratas/warszawa/prezentacja5.pdf · 2010....

Ochrona drewna polichromowanego:

zarządzanie klimatem

w budowlachzabytkowych

i muzeach

20 kwietnia 2010Pałac Staszica w Warszawie

Strategie i systemy grzewcze

w budowlach zabytkowych

Marcin Kozarzewski

Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki,

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Strategie grzewcze

1. Nie ogrzewać – utrzymanie klimatu naturalnego”

2. Krótkookresowe ogrzewanie dla komfortu3. Stałe ogrzewanie do temperatury

komfortu lub względnego komfortu4. Ogrzewanie „tła” dla poprawy komfortu 5. Ogrzewanie dla konserwacji6. Inne rozwiązania

Nie ogrzewać?

Dość powszechna jest opinia, że optymalną ochronękonserwatorską zabytkowych wnętrz zapewnia rezygnacja z ogrzewania ponieważ:

• mikroklimat budowli nieogrzewanej jest korzystnie stabilny [MIKROKLIMAT BUDOWLI NIEOGRZEWANEJ]

• zabytkowe wyposażenie zaadaptowało się przez wieki do mikroklimatu panującego w danym wnętrzuTeza ta prowadzi do wniosku, że ogrzewanie zaburzy naturalnie stabilny klimat i zmieni go na inny [MIKROKLIMAT BUDOWLI OGRZANEJ], powodujący uszkadzanie cennych dzieł sztuki.

Nie ogrzewać

Utrzymanie klimatu „naturalnego”;

• w naszej strefie klimatycznej – znaczące krótko- i średnioterminowe

fluktuacje RH, średnia ok. 65%,

– sezonowe zmiany T od wyraźnie poniżej 0°Czimą do pow. 25°C latem

Jest zimno!

• Skupienie się wyłącznie na optymalnej ochronie konserwatorskiej zabytkowych wnętrz zupełnie pomija komfort ludzi

• W nieogrzewanych zabytkowych wnętrzach może być bardzo zimno i normą staje siędążenie do ich ogrzania

Skazani na Skazani na grzagrzanie!nie!

• Trudno o rozwiązania łączące w sobie

– dopasowanie do potrzeb wiernych, zwiedzających, a zwłaszcza „obsługi” (służba liturgiczna, personel muzeów) [OGRZEWANIE DLA KOMFORTU],

– respektowanie wymogów konserwatorskich[OGRZEWANIE SPRZYJAJĄCE KONSERWACJI].

Silna presja społeczna wymusza ogrzewanie świątyń i muzeów

„VOX POPULI, VOX DEI”

Usprawiedliwiamy ogrzewanie

• Część ekspertów uważa, że:– samoregulacja mikroklimatu kościoła

nieogrzewanego jest przypadkowa i najczęściej niedostateczna

– wprowadzenie do wnętrza w kontrolowany sposób określonych dawek ciepła może stabilizowaćmikroklimat wnętrza i zapobiec:

• nadmiernemu wychładzaniu się ścian w okresie zimowym • okresom wysokiej wilgotności sprzyjającej np. atakowi pleśni• epizodom kondensacji pary wodnej na powierzchniach

objętych ochroną

OGRZEWANIE DLA KONSERWACJI

www.monumentservice.pl

WYBÓR „ogrzewać czy nie ogrzewać”

• Wybór musi być podjęty indywidualnie dla każdego wnętrza zabytkowego na podstawie– rozpoznania i analizy uwarunkowań

konserwatorskich i technicznych dokonanej przez kompetentnych specjalistów

– rozpoznania i analizy oczekiwań społecznych


DECYZJA„ogrzewać czy nie ogrzewać”

– Czasem „nie ogrzewać” jest optymalnym rozwiązaniem dla wszystkich stron procesu decyzyjnego

– Czasem „ogrzewać” - jeżeli powstała przemyślana koncepcja systemu grzewczego łącząca potrzeby eksploatacyjne z respektowaniem wymogów konserwatorskich


Ogrzewaniejest jednym z głównych czynników określających wewnętrzny klimat

budowli zabytkowych

• Klimat zewnętrzny• Gabaryty i typ budowli• Techniczny stan budynku• Częstość użytkowania• Wentylacja• Obecność człowieka• Ogrzewanie


• Koszty (instalacja, użytkowanie, obsługa)

• Komfort cieplny użytkowników• Indywidualne upodobania decydentów• Wymogi użytkowe• Lokalna tradycja• Względy estetyczne• Wpływ na środowisko• Ingerencja w tkankę budowli• Względy konserwatorskie

Czynniki determinujące wybór sposobu ogrzewania :


„Tanie” eko-grzanie

• „Zamówienia z terenu całego kraju zebrałteż właściciel firmy grzewczej. Księży interesuje głównie ogrzewanie kościołów przez odzyskiwanie ciepła z ziemi lub z kolektorów słonecznych.”– Propozycja: zasilanie „ogrzewania tła”, jeżeli

pozwalają na to względy konserwatorskie (głeboka ingerencja w strukturę budowli)

http://www.kielce.opoka.org.pl/aktualnosci/dokument.php?;;;434

bilans kosztów systemu grzewczego

• koszty inwestycyjne• koszty eksploatacyjne• koszty utrzymania i serwisowania systemu• koszty ukryte związane z nakładami na

konserwację i restaurację budowli jej wyposażenia wynikające bezpośrednio i pośrednio z oddziaływania systemu ogrzewania


Strategie grzewcze

Krótkookresowe ogrzewanie dla komfortu

Czynniki ekonomiczne i wygoda wpływająna decyzje o ogrzewaniu wnętrz tylko w okresach użytkowania (np. ogrzewanie kościołów)

• Ogrzewanie nawiewowe• Ogrzewanie promiennikowe• Ogrzewanie zlokalizowane


Strategie grzewcze

Krótkookresowe ogrzewanie

dla komfortu• Ogrzewanie

nawiewowe

(Camuffo & others)

Oto dla przykładu zniszczenia mechaniczne przedmiotów zbudowanych z materiałów reagujących na zmiany wilgotności względnej –(drewna) - efekt działania ogrzewania nawiewowego: w ciągu kilku minut temperatura powietrza rośnie o ponad 20oC, a…

(Camuffo & others)

…w tym samym czasie wilgotność względna Rh spada o ponad 50% !!!

(Camuffo & others)

Małe elementy są szczególnie wrażliwe…

…i ten kaleki anioł jest ofiarąmikroklimatycznego stressuspowodowanego przez bardzo sprawny, nawiewowy system grzewczy.

Kondensacja pary wodnej na zimnych powierzchniach sklepień, następnie szybkie osuszanie prowadzi do uruchomienia rozpuszczalnych soli w materiałach porowatych. Tak wyglądająkity w malowidle po 12 latach od ostatniej konserwacji. Polichromiętrzeba na nowo ratować.

Zła dystrybucja ciepła – ogrzewanie nawiewowe

Strategie grzewcze


• Ogrzewanie promiennikowe


Elektryczne promienniki podczerwieni

Współczesna instalacjaBabice k. Przemyśla, kościół św. Trójcy

Jerozolima, najstarszy kościółprotestancki na Bliskim Wschodzie (1849).Promienniki z lat 40.

http://www.itac-israel.org/Christ%20Church/repairs.htm

http://www.drewart.com.pl/solart/galeriaz.htmwww.monumentservice.pl

promienniki halogenowo-kwarcowe

• Kwarcowe promienniki elektryczne• Halogenowe promienniki elektryczne

• Np. okresowe ogrzewanie promiennikami elektrycznymi strefy, gdzie przebywają ludzie, z niewielką zmianąwarunków w pozostałej części kościoła

Badania brytyjskie wykonane przez Wall Paintings Conservation Department, Courtauld Institute wykazały, że promienniki halogenowo-kwarcowe są najmniej szkodliwym sposobem ogrzewania świątyń, w których znajdują się malowidła ścienne. Wyniki prac Kozłowskiego i Bratasza z IKP PAN rozszerzają tępozytywną ocenę również na zabytki drewniane.

O czym inwestor musi O czym inwestor musi pamietapamietaćć ??

Należy troskliwie wziąć pod rozwagęnie tylko uwarunkowaniatechniczne i ekonomiczne,

ale uznać za priorytetoddziaływanie, a raczej brak oddziaływania

instalacji grzewczej na wygląd czyli ład estetyczny

zabytkowego wnętrza np. świątyni…


Elektryczne promienniki podczerwieni

http://www.sa-jacques-philippe.fr/referen.htm#

Strategie grzewcze


• Ogrzewanie zlokalizowane


Stanzach, Tyrol Późnobarokowy kościół św.

Michała

Stanzach, TyrolJeden z najstarszych, działajacych elektrycznych systemów grzewczych –

ogrzewanie i maty grzewcze, firma HTS - 1974

Panele grzewcze pod siedziskami; Wykładziny tekstylne na siedziskachPod ławkami wentylowana podesty drewniane Na chórze mata grzewcza (TH) i panel pod siedziskiem (BPH).

Stanzach, Tyrol

Typowe pęknięcia elementów drewnianych.

Zasadniczo drewno polichromowane w dobrym

stanie

InnsbruckLandschaftliche Pfarre MariahilfBHP - ETS Two types of BHP.Under the benches wooden foot-pace Works of art are in good state.

Strategie grzewcze

Stałe ogrzewanie dla komfortu


Cerkiew Marii Magdaleny w Warszawie• Efekt funkcjonowania grzejników: co kilkanaście lat świątynia wymaga

kompleksowych prac renowacyjnych

Klasyczne ogrzewanie centralne - zła dystrybucja ciepła


wzmożone ruch i osiadanie zanieczyszczeń (brudu) na ścianach

Cerkiew Marii Magdaleny w Warszawie, Ogrzewanie kaloryferami

Zimne powietrze spływało od okien, gdy w tym samym czasie ciepłe powietrze wznosiło siępo środku absydy. Kurz i kopeć uformowały na ścianach i sklepieniu ciemny pas. Brud silnie związał

się z porowatym podłożem. Niedawno wnętrze to poddano gruntownej renowacji po ok. 20 latach od poprzedniego remontu.

Tradycyjne grzejniki

Żyrardów, kościół św. Karola Boromeusza



Żyrardów, kościół św. Karola Boromeusza www.monumentservice.pl

Współcześnie produkowane grzejniki. Producent reklamuje:good looks & high quality, build from 1.25mm steel make it attractive & robust

http://www.dunphychurchheating.co.uk/radiators.htm www.monumentservice.pl


Ogrzewanie stałe ławkowe

Warszawa, Kościół św. Karola Boromeusza


Malbork, Wielki RefektarzOgrzewanie podłogowe

.

Kościół w Charbonnière

Niskotemperaturowa instalacja wodna (REHAU, 2000)

http://www.cochebat.org/actua.htm

Instalacje naruszajątkankę budowli


Instalacje naruszają tkankę budowli

Ponadto efekt brudzenia sklepień i ścian jest dla ogrzewania posadzkowego szczególnie znaczący, gdyż ciepłe powietrze unosi zabrudzenia przynoszone na butach przez odwiedzających kościół.

Czy stałe ogrzewanie wnętrza jest korzystne?

• Istnieje silne przekonanie, że stałe ogrzewanie i utrzymywanie dośćrównomiernej temperatury jest równoznaczne ze stabilizacją mikroklimatu i jest korzystne dla obiektów zabytkowych.

• Czy tak jest w istocie?


Kołobrzeg, Katedra

okres pomiaru 16.12.2009 – 25.01.2010

Kołobrzeg, Katedra


Kołobrzeg, Katedra

Efektywny system grzewczy zapewniający komfort

wiernym

Grzejniki CO w kanałach

Temp. Zewn .-17o C; Wewn. +7o C

Zewn. +2o C ; Wewn. +12o CŚrednia wewn. +9,27o C

RH wewn.:

Max: 69,06% Min: 34,83 %

Duże fluktuacje RHprzesuszenie obiektów

okres pomiaru 16.12.2009 – 25.01.2010


Czy stałe ogrzewanie wnętrza jest korzystne?

Symulacja na przykładzie Refektarza Zimowego na Zamku w Malborku:

ogrzewanie dla komfortu +12oCstałe ogrzewanie podnoszące komfort przy zredukowanej fluktuacji RH zimą.

(J.Ratuszna, MICROCLIMATE IN THE MALBORK CASTLE, POLANDSelection of heating strategy to preserve wooden objects, COST Action IE0601 Wood Science for Conservation of Cultural Heritage, Florence, 8-10 November 2007)


Ograniczamy stałe grzanie?

Symulacja na przykładzie Refektarza Zimowego na Zamku w Malborku:

ogrzewanie tła +6oC stałe ogrzewanie podnoszące komfort przy zredukowanej fluktuacji RH zimą.

(J.Ratuszna, MICROCLIMATE IN THE MALBORK CASTLE, POLANDSelection of heating strategy to preserve wooden objects, COST Action IE0601 Wood Science for Conservation of Cultural Heritage, Florence, 8-10 November 2007)


kościelne przykazania dobrego ogrzewania:

1. System ogrzewania musi być odpowiednio wydajny.2. System ogrzewania nie szkodzi budowli i jej

wyposażeniu i jest „odwracalny”3. System ogrzewania nie psuje estetyki świątyni i nie

przeszkadza w sprawowaniu liturgii.4. podstawą racjonalizacji wydatków na ogrzewanie musi

być kompleksowa analiza ekonomiczna uwzględniająca bilans :a) kosztów instalacji,b) kosztów eksploatacji i obsługi systemu c) nakładów na utrzymanie i konserwację świątyni.

5. Instalacja grzewcza powinna być elementem inteligentnej infrastruktury budowli.


10 x nie czyli dekalog ogrzewania

1. ogrzewanie nie może powodować „huśtawki klimatycznej”(czyli szybkich zmian temperatury i wilgotności względnej powietrza w otoczeniu dzieł sztuki – bo dlaczego nie lokalnie, gdzie przebywają ludzie) w kościele, a przeciwnie – powinno pomagać w stabilizacji klimatu. Ogrzewanie tła w okresie zimy na poziomie najwyżej +6oC, a w okresie silnych mrozów nawet tylko +2 do + 4oC pozwala jeszcze uniknąć efektu przesuszania wnętrz, gwarantują także zdrowie ciepło ubranym ludziom

2. nie należy instalować ogrzewania w budynkach z nierozwiązanymi problemami zawilgocenia

1. grozi to katastrofą mikrobiologiczną2. destrukcją zawilgoconych materiałów porowatych3. nie poprawi komfortu klimatycznego, bowiem człowiek odczuwa przenikliwe

zimno, bijące od mokrych ścian;



3. nie wolno uszczelniać budowli w celu zwiększenia efektywności ogrzewania; – stałe przewietrzanie wnętrza uchroni je przed rozwojem

mikroorganizmów i pozwala efektywnie usuwać parę wodną, oddawaną powietrzu przez wiernych i następnie kondensującąna ścianach i elementach wyposażenia kościoła;

4. nie można stosować grzejników gazowych,wydzielających produkty spalania do wnętrza,– tlenki azotu, węgla, siarki oraz woda, powodują przyspieszoną

destrukcję tynków, malowideł, wyposażenia, zmniejszają także stężenie tlenu w powietrzu;



5. nie należy lokalizować grzejników zbyt blisko cennych elementów wyposażenia(ołtarzy, stall, ambon, konfesjonałów itd.), by nie dochodziło do ich punktowego przegrzewania i w następstwie przesuszania;

6. nie można stosować grzejników grożących pożarem (np. w zetknięciu z nawianą przez przeciąg szarfą lub liśćmi);



7. nie należy stosować ogrzewania powietrznego (nawiewnego)

– wyraźne zwiększanie intensywności roznoszenia kurzu

– bardzo silna destabilizacja klimatu, realna groźbazniszczenia przesuszanych elementów

8. nie powinno się wprowadzać instalacji wymagających ingerencji w substancjękościoła - kucia, niszczenia ścian, tynków, posadzek;



9. nie należy podejmować decyzji o wprowadzeniu ogrzewania i wyborze określonego rodzaju instalacji bez rozpoznania naturalnego klimatu kościoła (nie mylić z naturalnym klimatem otoczenia!), dokonaniu jego oceny i zaprogramowaniu określonych cech ogrzewania.

10. nie ulegać modzie i reklamnie podejmować decyzji o wykonaniu ogrzewania na podstawie rozmowy z pracownikiem firmy sprzedającej jakiś system grzewczy. Jego zadaniem jest skuteczna sprzedaż, nie zaś pogłębiona analiza problemu i wybranie optymalnego rozwiązania.


Ogrzewanie sprzyjające konserwacji - wnioski

• NIE - systemy grzewcze, które posługują się powietrzem, jako medium przenoszenia ciepła od źródła do odbiorcy.

– doprowadzają do ogrzania całego wnętrza, aby „przy okazji" ogrzać ludzi.

– nie spełniają postulatu ogrzewania zlokalizowanego– silne zabrudzenie powierzchni, uaktywnienie działania soli w materiałach

porowatych– Jest nieekonomiczny - jedynie niewielka część energii jest zużytkowana do

ogrzania ludzi [OGRZEWANIE SZKODZĄCE KONSERWACJI].

• TAK - źródła ciepła o niskiej temperaturze usytuowane blisko odbiorcy.

– redukuje się zagrożenie przegrzania i przesuszenia powierzchni architektonicznych i obiektów zabytkowych.

– ograniczenie ilości energii wprowadzanej do wnętrza przez system grzewczy.[OGRZEWANIE SPRZYJAJĄCE KONSERWACJI].


PRZYKŁADY

• Ogrzewanie ławkowe typu „Friendly Heating” realizowane niskotemperaturowymi promiennikami umocowanymi w kilku strefach ławek

„Friendly Heating”

Zlokalizowane ogrzewanie ławkowe


Skępe


Konserwatorskie systemy grzewcze dla zabytkowych kościołów

• TERMO-LINEOgrzewanie ławek

• Efekt grzania 20 min od włączenia.

• Pobór mocy elektrycznej 100-200 W/m długości ławki.


• TERMO-RAD - Promiennikowe ogrzewanie ceramiczne. – obszary gdzie wierni uczestniczą w

nabożeństwie na stojąco (nawy boczne, kaplice, kruchta),

– ogrzewanie partii ścian i sklepieńnarażonych na występowanie zjawiska kondensacji.

– Pobór mocy elektrycznej - do 200 W/m2.



• TERMO-PLAN - Ogrzewanie napodłogowe.

• Dowolny wybór sektorów grzewczych

• Miejsca dla celebransów, stanowisko organisty, konfesjonały, obszary ławek wolnostojących.

• Osiągnięcie pełnej mocy - 1h

• Pobór mocy - do 300 W/m2.



Skępe


Skępe: pasmo naturalnych krótkookresowych wahań RH + 9% i -11% od chwilowego poziomu średniego.


Skępe, moduły grzewcze Termo-Rad i Termo-Plan

Skępe, moduł grzewczy Termo-Line


Skępe, moduł zapobiegającym kondensacji.

algorytm sterujący:- system mierzy co 30 s temperaturę sklepienia - z pomiaru temperatury sklepienia, temperatury powietrza i wilgotności względnej układ sterujący oblicza punkt rosy- ogrzewanie promiennikowe sklepienia jest uruchamiane, jeżeli różnica pomiędzy temp. sklepienia a punktem rosy jest mniejsza niż 0,5

oC z

histerezą 0,25oC

Zmiany temperatury powietrza i wilgotności względnej na zewnątrz i we wnętrzu kościoła w Skępem

w grudniu 2006 w grudniu 2007

Wahania wilgotności względnej poza strefą ławek wywołane przez okresowe epizody grzewcze nie są większe niż ‘naturalne’


• Po 15 min. układ osiąga 14oC na wys. 40 cm• Ciepło jest zlokalizowane - efekt ogrzewania

przestaje być zauważalny powyżej 1 m. Radiacja jest znikoma dzięki niskiej temperaturze samego źródła.

• Relatywny komfort - temperatura powierzchni skóry wynosi ponad 31 oC do wysokości 1,4m.


• Podobnie działa ogrzewanie umieszczone w podestach pod siedziskami ruchomymi. Układ osiąga max. temperaturę po 1h na wys. do 20 cm nad podestem. Efekt grzania przestaje być zauważalny powyżej 1.4 m.

• Niska moc i zlokalizowane ogrzewanie nie powodują wzrostu temp. ścian i sklepień.

• Pomiar emisji akustycznej (EA) wykazał brak jakiegokolwiek wpływu zainstalowanego systemu na obiekty drewniane.

• zapobieganie niszczeniu przez kondensację– w ciągu 1 godz. promiennikowe elementy grzejne

są w stanie ogrzać sklepienie o około 1oC, co jest wystarczającą wydajnością, aby zapobiegaćkondensacji.

– Ten nieznaczny przyrost temperatury jest gwarancją ochrony konserwatorskiej powierzchni malowideł.


WYMAGANIA DLA SYSTEMU OGRZEWANIA KOŚCIOŁA

• 1. KOMFORT TERMICZNY OSÓB– Temperatura neutralna (TN) eliminująca odczucia chłodu i

przegrzania (temp. skóry 32-34°C.– Utrzymanie TN tylko w obszarach przebywania osób.– Utrzymanie TN tylko w czasie użytkowania.

• 2. KOSZTY UŻYTKOWANIA OGRZEWANIA– Ilość energii do ogrzania jednej osoby/1h - średnio 0,15

kWh.– Koszt energii dla 1osoby/1h - ok. 0,09 zł


• 3. OCHRONA KONSERWATORSKA– poziom fluktuacji RH winien być utrzymany w granicach

uwzględniających historię klimatu obiektu.– dzieła sztuki nie mogą znajdować się w zasięgu intensywnego

oddziaływania cieplnego.– ruch powietrza nie może powodować osadzania się pyłów. – urządzenia grzewcze i elementy instalacji powinny być

niewidoczne, a jeśli to niemożliwe należy je wkomponować w architekturę wnętrza,

– inwazja w elementy obiektu w trakcie prac montażowych winna być ograniczona do minimum

WYMAGANIA DLA SYSTEMU OGRZEWANIA KOŚCIOŁA


Wnioski

• zlokalizowane ciepło w strefie, w której przybywają ludzie

• układ modułowy umożliwia dopasowanie wielkości strefy ogrzewania do liczby osób biorących udział w zgromadzeniu

• neutralny dla przedmiotów zabytkowych znajdujących się we wnętrzu kościoła


Wnioski

• struktura i system sterowania mogą byćdostosowane do specyfiki obiektu

• umożliwia automatyczne zapobieganie kondensacji pary wodnej

• w sposób ograniczony ingeruje w strukturę i estetykę wnętrza

• cechują go niskie zużycie energii i niskie koszty eksploatacji


MODEROWANIE MIKROKLIMATU OGRZEWANEGO OBIEKTU ZABYTKOWEGO

• Ochrona przed szkodliwymi wahaniami wilgotności i temperatury powodowanymi użytkowaniem systemów ogrzewania nadmuchowych i konwekcyjnych

– UKŁAD STABILIZACJI NATURALNEGO MIKROKLIMATU np. urządzenia TERMO-RHT.www.termo-technika.com.pl/stabilizacja_klimatu.html


MODEROWANIE MIKROKLIMATU UKŁAD STABILIZACJI MIKROKLIMATU

• Automatyczne ograniczanie działania ogrzewania , gdy wilgotnośćwzględna spadnie poniżej poziomu naturalnego.

• Możliwość atomatycznego uruchomienia ogrzewania gdy wilgotnośćwzględna wzrasta ponad dopuszczalny poziom

• Algorytmy działania są automatycznie wyliczane dla każdej chwili na podstawie wcześniej rejestrowanych średnich wartości

• Utrzymywanie wilgotności względnej w zakresie poziomów naturalnych.

• Wyłączanie ogrzewania gdy temperatura powietrza jest wyższa od zadanej wartości granicznej.

• Rejestracja fluktuacji wilgotności względnej poza poziomy naturalne.


Ogrzewanie konserwatorskie – możliwość stabilizacji mikroklimatu wnętrza

Malbork, Muzeum Zamkowe, Pałac Wielkich Mistrzów, Konserwatorski system grzewczy mający za zadanie stabilizację warunków mikroklimatu wnętrza


Ogrzewanie konserwatorskie – możliwość stabilizacji mikroklimatu wnętrza

• Malbork, Muzeum Zamkowe, Pałac Wielkich Mistrzów, – Konserwatorski system grzewczy mający za zadanie stabilizację

warunków mikroklimatu wnętrza

• Zainstalowane w pomieszczeniach zamku źródła ciepła są uruchamiane przez sterowniki reagujące na zmiany wilgotności względnej (humidystaty) każdorazowo, gdy poziom wilgotności względnej przekroczy 60%.


System aktywnej stabilizacji klimatu

Malbork, Muzeum Zamkowe, Pałac Wielkich Mistrzów, Konserwatorski system grzewczy mający za zadanie stabilizację warunków mikroklimatu wnętrza



Malbork, Muzeum Zamkowe, Pałac Wielkich MistrzówTemowentylatory sterowane humidystatem

Nie temperatura, lecz wilgotność względna powietrza jest parametrem determinującym

uruchomienie lub wyłączenie urządzenia grzewczegowww.monumentservice.pl


Malbork, Muzeum Zamkowe, Infirmeria

• Konserwatorski system grzewczy do stabilizacji warunków

mikroklimatu wnętrza sterowany

• - elektryczne termowentylatory (2kW)• - temperatury graniczne: ZIMA 5°C ; LATO 25°C,• - poziom tolerancji fluktuacji RH 60% ±10% ustalony w odniesieniu do okresu maj-wrzesień• - po okresie rocznego monitoringu ostatecznie przyjęto jako akceptowalne wahania ±20%

Temowentylatory sterowane przez centralny system monitoringu mikroklimatu wnętrz

– nie temperatura lecz wilgotność względna powietrza jest czynnikiem determinującym uruchomienie lub wyłączenie urządzenia grzewczego



Malbork, Muzeum Zamkowe, Infirmeria, Konserwatorski system grzewczy do stabilizacji warunków mikroklimatu wnętrza

Temowentylatory sterowane przez system monitoringu mikroklimatu– Ciągłe pomiary temperatury i wilgotności względnej zapewnia system czujników firmy Hanwell

przekazujący dane pomiarowe drogą radiową do centralnego komputera w Muzeum.www.monumentservice.pl

Wypracowanie strategii

• Badania pozwalające na – pełną diagnozę działającego systemu grzewczego – lub optymalny dobór i regulację systemu

instalowanego.

• Pożądane: Badania takie powinni wykonaćkompetentni specjaliści dysponujący właściwym sprzętem [kompetentne DORADZTWO].

• Konieczne: proste pomiary T i RH w zakresie, na jaki pozwalają istniejące ograniczenia finansowe lub organizacyjne.


• Tygodniowy monitoring mikroklimatu w okresie niskich temperatur, gdy działa ogrzewanie, może dostarczyćinformacji wystarczających do oceny systemu grzewczego.

• Pomiary: – temperatury– wilgotności względnej – przepływów powietrza



Na podstawie pomiarów i oceny stanu zachowania (zniszczeń) wnętrza i jego wyposażenia,powinna powstaćekspertyza systemu grzewczego, poddająca ocenie skuteczność ogrzewania w zapewnieniu komfortu cieplnegozagrożenia konserwatorskie.



Decyzja

Dopiero na podstawie wyników badańgrono kompetentnych specjalistów obejmujące wykonawców badań, uprawnionego konserwatora dzieł sztuki oraz projektanta i wykonawcę instalacji grzewczej powinno opracować koncepcję i projekt ogrzewania.


PodziękowaniaNiniejsza informacja powstała dzięki współpracy z dr hab. Romanem Kozłowskim i dr Łukaszem Brataszem z PAN w Krakowie oraz inż. Janem Zamajskim, Termotechnika przy projektach realizowanych przez firmę Monument Service Marcin Kozarzewski. Wykorzystano w niej także materiały i wyniki prac badawczych projektu 5.PR - IV EVK4-CT-2001-00067 Friendly Heating wykonanych przez wyżej wymienionych oraz przez JoannęZajączkowską i Piotr Kłodę (firma Zajączkowska – Kłoda Sp. z o.o.). Cenne informacje zawdzięczam również prof. Dario Camuffo z CNR ISAC w Padwie i prof. dr Bogumile J. Rouba z UMK w Toruniu.

Marcin Kozarzewskiwww.monumentservice.pl

polichromowanego: zarządzanie klimatem w budowlach …ncbratas/warszawa/prezentacja5.pdf · 2010....

Documents

Transcript of polichromowanego: zarządzanie klimatem w budowlach …ncbratas/warszawa/prezentacja5.pdf · 2010....