Podręcznik doboru Ochrona przeciwprzepięciowa i odgromowa ...

Podręcznik doboruOchrona przeciwprzepięciowa i odgromowaOgraniczniki przepięć typu OVR

2 2CDC432009B0103

2CDC432009B0103 3

1. Wprowadzenie .................................................................... 4

2. Przykładowe zastosowanie: Ochrona przepięciowa w budynku

przemysłowym lub użytkowym . ......................................... 5


mieszkalnym z zewnętrzną instalacją odgromową ............ 8


mieszkalnym bez zewnętrznej instalacji odgromowej . .... 10

5. Dobór ograniczników przepięć typu 1 .............................. 12

6. Dobór ograniczników przepięć typu 2 .............................. 14

7. Montaż ograniczników przepięć ........................................ 15

8. Kombinowane ograniczniki przepięć do różnych typów

sieci. ................................................................................... 23

9. Dane techniczne . ............................................................. 24

Definicje i skróty ................................................................... 33

Spis treści

4 2CDC432009B0103

Przepięcie to wzrost napięcia ponad maksymalną wartość napięcia instalacji lub urządzenia elektrycznego. Przepięcia mogą powstawać zarówno w elektroenergetycznej sieci zasilającej, jak i instalacji elektrycznej odbiorcy końcowego. Niekontrolowany wzrost napięcia docierający przewodami instalacji elektrycznej do urządzenia końcowego może spo-wodować jego uszkodzenie lub całkowite zniszczenie.

Rozróżnia się dwa rodzaje przepięć:

– przepięcia powstałe wskutek operacji łączeniowych(„przepięcia łączeniowe”) w sieci elektrycznej lub oddziały-wania czynników środowiskowych (wyładowania elektrostaty-czne)

– przepięcia powstałe wskutek bezpośrednich uderzeńpiorunów w budynek lub uderzeń piorunów w bezpośrednimsąsiedztwie danego budynku

Ograniczniki przepięć to aparaty, których zadaniem jest ograni-czenie wpływów przepięć na instalację elektryczną i urządzenia końcowe oraz zapobieganie ich zniszczeniu.

1. Wprowadzenie

Ograniczniki przepięć należy dobierać tak, aby powstałe w układzie przepięcia były redukowane do wielkości, która jest bezpieczna dla instalacji elektrycznej oraz podłączonych do niej urządzeń końcowych.Należy zwracać szczególna uwagę na to, aby napięciowy poziom ochrony dobieranego ochronnika był niższy niż wytrzymałość izolacji zabezpieczanych urządzeń oraz samej instalacji.

W zalezności od typu przepięcia oraz zastosowania rozróżnia się kilka podstawowych typów ograniczników przepięć.

Zastosowanie ograniczników przepięć w instalacjach niskiego napięcia opisane jest w normie DIN VDE 0100-443, natomiast dobór i montaż w normie DIN VDE 0100-534.

Zasady ochrony odgromowej opisuje norma DIN EN 62305 (VDE 0185-305).

Typy ograniczników przepięć

SPD Zastosowanie Ochrona Klasa

Typ 1 Rozdzielnice glówne Skutki bezpośrednich uderzeń piorunów B

Typ 2 Podrozdzielnice Przepięcia powstałe wskutek pośrednich uderzeń piorunów lub operacji łączeniowych w sieci. Drugi stopień ochrony za ogranicznikiem przepięć typu 1.

C

Typ 3 Obwody i urządzenia końcowe Przepięcia łączeniowe w obwodach urządzeń końcowych.Kolejny stopień ochrony za ograni-cznikiem przepięć typu 2.

D

2CDC432009B0103 5

2. Przykładowe zastosowanieOchrona przepięciowa w budynku przemysłowym lubużytkowym

W budynkach mieszkalnych, użytkowych czy przemysłowych, które posiadają zewnętrzną instalację odgromową, w rozdziel-nicy głównej instaluje się ograniczniki przepięciowe typu 1. Ich rolą jest odprowadzenie największej energii, powstałej na skutek np. bezpośredniego uderzenia pioruna.

Ograniczniki przepięć typu 1 o napięciowym poziomie ochronyUp 2,5 kV przeznaczone są do ochrony instalacji i urządzeń wkategorii przepięciowej od IV do II (wg VDE 0110-1 / DIN EN 60664-1). Zwykle jest to wystarczająca ochrona wszystkich urządzeń zainstalowanych w rozdzielnicy głównej.

W podrozdzielnicach stosowane są ograniczniki przepięć typu2. Mają one napięciowy stopień ochrony Up < 1,25 kV, któryzapewnia ochronę urządzeń w kategorii przepięciowej od IV do I, również tych, które zawierają czułe elementy elektroni-czne.

W przypadku, kiedy w rozdzielnicy głównej zainstalowane są urzadzenia zawierające czułe elementy elektroniczne lub mamy do czynienia z rozdzielnicą pełniącą funkcję rozdzielnicy głównej i podrozdzielnicy, wówczas zaleca się zastosowanie ograniczni-ka przepięć typu 1+2. Ogranicznik ten umożliwia odprowadzenie dużej ilości energii (typ 1) powstałej np. wskutek bezpośrednich uderzeń piorunów, zapewniając przy tym niski napięciowy poziom ochrony (typ 2). Dzięki temu zapewniona jest również ochrona urządzeń zawie-rających czułe elementy elektroniczne.

Ochronę urządzeń zawierających czułe elementy elektroniczne możemy zrealizować również w oparciu o zastosowanie ogra-nicznika przepięć typu 2, który zainstalowany za ograniczni-kiem przepięć typu 1 pełni rolę kolejnego stopnia ochrony. Ponadto, dzięki zoptymalizowanemu prowadzeniu przewodów, możemy uzyskać poprawę parametrów w zakresie kompatybil-ności elektromagnetycznej.

Budynek przemysłowy Biurowce,

budynki użyteczności publicznej,

duże budynki mieszkalne

1

2

Dobezpieczenie ograniczników przepięć Ograniczniki przepięć typu 1 i 1+2, z poniższych przykładów(rys 1…3), mogą zostać dobezpieczone bezpiecznikiemo maks. prądzie znamionowym 125 A gG/gL.

Oznacza to, że:– Jeżeli F1 > 125 A, bezpiecznik F2 należy zainstalować jako

oddzielne dobezpieczenie o maksymalnej wartości prądu125 A gG/gL.

– Jeżeli F1 ≤ 125 A, bezpiecznik F2 nie jest wymagany, aledobezpieczenie jest zalecane.

Podobnie dla ograniczników przepięć typu 2:

– Jeżeli F1 ≤ 125 A, dobezpieczenie w postaci bezpiecznika F3nie jest wymagane (rys.1)

– Jeżeli F1 > 125 A, dla ogranicznika przepięć typu 2 wymaga-ne jest zastosowanie dobezpieczenia w postaci bezpiecznikatopikowego (maks. 125A gG/gL) lub wyłącznika instalacyj-nego. Doboru odpowiedniego wyłącznika instalacyjnegomożemy dokonać na podstawie tabeli „Dobór dobezpieczeniadla ograniczników przepięć OVR T2” – patrz strona 16.

Połączenie ograniczników przepięć z przewodem ochronnym

Połączenie ograniczników przepięć z przewodem ochronnym należy wykonać w następujący sposób:

Ograniczniki przepięć typ 1Należy wykonać dwa połączenia tj. z przewodem ochronnym PE, jak i bezpośrednio z główną szyną uziemiającą (GSU). Przy obliczaniu maksymalnej długości przewodu należy uwzględnić krótsze połączenie.

Ograniczniki przepięć typ 2 Połączenia należy dokonać przez szynę wyrównawczą lub przewód ochronny PE . Zalecane jest krótsze połączenie.

6 2CDC432009B0103

SPD Typ Numer kat.

Typ 1 OVR T1 4L 25 255 2CTB815101R1400

OVR T1 4L 25 255 TS 2CTB815101R0800

Typ 2 OVR T2 4L 40-275 P QS 2CTB803873R5600

OVR T2 4L 40-275 P TS QS 2CTB803873R5200

L1

L2

L3

PEN

F1

F2 F3

RC

D

OVRtyp 1

OVRtyp 2

N

PE

Rozdzielnica główna Podrozdzielnica

L1

L2

L3

PEN

F1

F2 F3

RC

D

OVRtyp 1

OVRtyp 2

Uziom fundamentowy

N

PE


2

1 2

2

1 2

1

1

Rys. 1: Zastosowanie ograniczników przepięć w budynku przemysłowym w systemie sieci TN-S

Ochrona urządzeń o czułej elektronice w rozdzielnicy głównej

Jeśli w rozdzielnicy głównej znajdują się urządzenia zawierające czułe ele-menty elektroniczne, zalecane jest zastosowanie ogranicznika przepięć typu 1+2. Dla przedstawionego przykładu w systemie sieci TN-S jest to połączenie 4x OVR T1+2 25 255 TS (2CTB815101R0300).

Rys. 2: Zastosowanie ograniczników przepięć w budynku przemysłowym w systemie sieci TN-C-S


Jeśli w rozdzielnicy głównej znajdują się urządzenia zawierające czułe elementy elektroniczne, zalecane jest zastosowanie ogranicznika przepięć typu 1+2. Dla przedstawionego przykładu w systemie sieci TN-C-S jest to połączenie 3x OVR T1+2 25 255 TS (2CTB815101R0300).

SPD Typ Numer kat.

Typ 1 OVR T1 3L 25 255 2CTB815101R1300

OVR T1 3L 25 255 TS 2CTB815101R0600


OVR T2 4L 40-275 P TS QS 2CTB803873R5200

Uziom fundamentowy

GSU SWP

GSU SWP

2CDC432009B0103 7

L1

L2

L3

F1

F2 F3

RC

D

OVRtyp 1

OVRtyp 2

Uziom fundamentowy

N


2

1 2

1

Rys. 3: Zastosowanie ograniczników przepięć w budynku przemysłowym w systemie sieci TT


Jeśli w rozdzielnicy głównej znajdują się urządzenia zawierające czułe elementy elektroniczne, zalecane jest zastosowanie ogranicznika przepięć typu 1+2. Dla przedstawionego przykładu w systemie sieci TT jest to połączenie 3x OVR T1+2 25 255 TS (2CTB815101R0300) i 1x OVR T1 100 N (2CTB815101R0500)

SPD Typ Numer kat.

Typ 1 OVR T1 3N 25 255 2CTB815101R1600

OVR T1 3N 25 255 TS 2CTB815101R0700

Typ 2 OVR T2 3N 40-275 P QS 2CTB803973R1100

OVR T2 3N 40-275 P TS QS 2CTB803973R0500

GSU SWP

8 2CDC432009B0103

3. Przykładowe zastosowanieOchrona przepięciowa w budynku mieszkalnym z zewnętrznąinstalacją odgromową

Rys. 4: Zastosowanie ograniczników przepięć typu 1+2 w budynku mieszkalnym z zewnętrzną instalacją odgromową w systemie TN-S

SPD Typ Numer kat.

Typ 1+2 OVR T1+2 3N 15 255-7 2CTB815101R9000

L1

L2

L3

PEN

F1

F2

OVRtyp 1+2

Uziom fundamentowy

N

PE

Rozdzielnica główna + podrozdzielnica

Budynek mieszkalny

z zewnętrzną ochroną

odgromową

Budynek mieszkalny,

zasilanie linią

napowietrzną

Budynek mieszkalny

z uziemioną instalacją

antenową

1

1

W budynku mieszkalnym posiadającym zewnętrzną instalację odgromową, w rozdzielnicy głównej, za urządzeniem pomiarowym (licznikiem energii) stosowane są ograniczniki przepięć typu 1+2. Umożliwiają one bezpieczne ograniczenie duŨej ilości energii (typ 1) powstałej np. wskutek bezpośrednich uderzeń piorunów, zapewniając przy tym niski napięciowy poziom ochrony (typ 2). Dzięki temu zapewniona jest również ochrona urządzeń zawierających czułe elementy elektroniczne. Ograniczniki przepięć typu 1+2 o napięciowym poziomie ochrony Up = 1,5 kV przeznaczone są do ochrony instalacji i urządzeń w kategorii przepięciowej od IV do II (wg VDE 0110-1 / DIN EN 60664-1).

Dobezpieczenie ograniczników przepięć typu 1+2 Ograniczniki przepięć typu 1 i 1+2, przedstawione na rysunkach od 1 do 4, mogą zostać dobezpieczone bezpiecznikiem o maks. prądzie znamionowym 125 A gG/gL.

Oznacza to, że:– Jeżeli F1 > 125 A, bezpiecznik F2 należy zainstalować jako

oddzielne dobezpieczenie o maksymalnej wartości prądu 125A gG/gL.

– Jeżeli F1 ≤ 125 A, bezpiecznik F2 nie jest wymagany, aledobezpieczenie jest zalecane.

Połączenie ograniczników przepięć z przewodem ochronnym Połączenie ograniczników przepięć z przewodem ochronnym należy wykonać w następujący sposób:

W przypadku ograniczników przepięć typu 1+2 należy wykonać dwa połączenia 1 tj. z przewodem ochronnym PE, jak i bez-pośrednio z główną szyną uziemiającą (GSU). Przy obliczaniu maksymalnej długości przewodu należy uwzględnić krótsze połączenie.

GSU

2CDC432009B0103 9

Rys. 5: Zastosowanie ograniczników przepięć typu 1+2 w budynku mieszkalnym z zewnętrzną instalacją odgromową w systemie TN-C-S

Rys. 6: Zastosowanie ograniczników przepięć typu 1+2 w budynku mieszkalnym z zewnętrzną instalacją odgromową w systemie TT

L1

L2

L3

PEN

F1

F2

OVRtyp 1+2

Uziom fundamentowy


L1

L2

L3

F1

F2

OVRtyp 1+2

Uziom fundamentowy

N

PE


1

1

1

1

SPD Typ Numer kat.

Typ 1+2 OVR T1+2 3N 15 255-7 2CTB815101R9000

SPD Typ Numer kat.

Typ 1+2 OVR T1+2 3N 15 255-7 2CTB815101R9000

GSU

GSU

10 2CDC432009B0103

4. Przykładowe zastosowanieOchrona przepięciowa w budynku mieszkalnym bezzewnętrznej instalacji odgromowej

Rys. 7: Zastosowanie ograniczników przepięć w budynku mieszkalnym bez zewnętrznej instalacji odgromowej w systemie sieci TN-S

SPD Typ Numer kat.


OVR T2 4L 40-275 P TS QS 2CTB803873R5200

L1

L2

L3

PEN

F1

N

F3

RC

D

OVRtyp 2


Uziom fundamentowy

Budynki mieszkalne

– bez zewnętrznej ochrony odgromowej

– instalacja z przewodem ochronnym

– bez uziemionych elementów konstrukcyjnych

2

2

2

W budynku bez zewnętrznej instalacji odgromowej lub innych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia bezpośredniego uderzenia pioruna z reguły instalowane są tylko ograniczniki przepięć typu 2. W takich przypadkach według normy VDE 0100-443 są one wystarczające.

Czynnikami ryzyka są np. zasilanie budynku linią napowietrz-ną, zabudowy dachowe typu instalacje antenowe lub instalacja odgromowa sąsiedniego budynku.

Ograniczniki przepięć typu 2 mają napieciowy poziom ochronny Up < 1,5 kV, który jest wystarczający do ochrony urządzeń w kate-gorii przepięciowej od IV do I. Zapewniona jest również ochrona urządzeń z elementami o czułej elektronice.

Dobezpieczenie ograniczników przepięć typu 2.– Jeżeli F1 ≤ 125 A, bezpiecznik F3 jako dobezpieczenie nie

jest wymagany (rys. 7…9).– Jeżeli F1 > 125 A, dla ogranicznika przepięć typu 2

wymagane jest zastosowanie dobezpieczenia w postacibezpiecznika topikowego (maks. 125A gG/gL) lubwyłącznika instalacyjnego. Doboru odpowiedniegowyłącznika instalacyjnego możemy dokonać na podstawietabeli „Dobór dobezpieczenia dla ograniczników przepięćOVR T2” – patrz strona 16.

Połączenie ograniczników przepięć z przewodem ochronnym Połączenia należy dokonać przez szynę wyrównawczą lub przewód ochronny PE . Zalecane jest krótsze połączenie.

GSU

GSU

2CDC432009B0103 11

L1

L2

L3

F1

N

F3

RC

D

OVRtyp 2


Uziom fundamentowy

Rys. 8: Zastosowanie ograniczników przepięć w budynku mieszkalnym bez zewnętrznej instalacji odgromowej w systemie TN-C-S

Rys. 9: Zastosowanie ograniczników przepięć w budynku mieszkalnym bez zewnętrznej instalacji odgromowej w systemie TT

Uziom fundamentowy

L1

L2

L3

PEN

F1

N

F3

RC

D

OVRtyp 2


SPD Typ Numer kat.


OVR T2 4L 40-275 P TS QS 2CTB803873R5200

2

2

2

2

SPD Typ Numer kat.

Typ 2 OVR T2 3N 40-275 P QS 2CTB803973R1100

OVR T2 3N 40-275 P TS QS 2CTB803973R0500

GSU

GSU

12 2CDC432009B0103

5. Dobór ograniczników przepięć typu 1

Rys. 10: Linie odpływu prądu piorunowego w budynku z zewnętrzną instalacją odgromową

Uziom fundamentowy

100%

50%

50%

Zakład energ.

Sieć komputerowa

Kabel telefoniczny

Instalacja wodociągowa

Instalacja gazowa

Zew

n.

och

ron

a o

dg

rom

ow

a

Uziom fundamentowy

Ograniczniki przepięć typu 1 stanowią pierwszy stopień ochrony w obiekcie. Służą do ochrony osób, zapobiegają niebezpiecznemu iskrzeniu w budynku oraz chronią instalację elektryczną.

W przypadku następujących czynników ryzyka niezbędne jest zastosowanie ograniczników przepięć typu 1:

– istnieje zewnętrzna instalacja odgromowa wg DIN EN 62305– budynek zasilony jest linią napowietrzną– istnieją zabudowy dachowe, np. anteny– istnieje zewnętrzna instalacja odgromowa na sąsiednim

budynku (przepięcia mogą dostać się do budynkuprzez przewód ochronny instalacji).

W pozostałych przypadkach wystarczające jest zastosowanie ograniczników przepięciowych typu 2.

Zdolność odprowadzania prądu piorunowego dla ograniczników przepięciowych typu 1 Zdolność odprowadzania prądu piorunowego dla ogranicznika przepięć typu 1 w budynku z zewnętrzną instalacją odgromową wg DIN EN 62305 zależy od klasy ochrony odgromowej i ilości linii, w których prąd piorunowy ulega rozpływowi. Jak pokazano na rys.10, cząstkowy prąd piorunowy wpływający do budynku przez zewnętrzną instalację odgromową i uziom fundamentowy dzieli się na różne linie odpływowe.Możliwymi liniami odpływowymi są wszystkie metalowe elementy stanowiące system wyrównania potencjałów w danym budynku.

Jeśli liczba linii rozpływu prądu piorunowego nie jest znana, należy wziąć pod uwagę wartość bezpieczną i zastosować metodę uproszczoną. Zakłada się w niej, że prąd piorunowy z głównej szyny uziemiającej rozpływa się na trzy przewody fazowe i przewód neutralny.

Przy założeniu, że prąd piorunowy rozpływa się w 50% do ziemi i w 50% przez główną szynę uziemiającą do instalacji budynku, rozpływ prądu piorunowego dla czterech linii wynosi 12,5% pierwotnego prądu piorunowego na każdą z nich (patrz rys.11).

Rys. 11: Metoda uproszczona doboru ograniczników przepięć typu 1

Rozpływ prądu piorunowego przy uderzeniu bezpośrednim

Prąd piorunowy 100%:– 50% do ziemi– 50% przez instalację elektryczną

GSU

SWP

Poziom ochrony odgromowej (LPL*) Wartość szczytowa prądu piorunowego

I 200 kA

II 150 kA

III i IV 100 kA

Rozpływ prądu piorunowego przy uderzeniu bezpośrednim

Poziom ochrony

odgromowej IPoziom ochrony

odgromowej III i IV

100% prąd piorunowy 200 kA 100 kA

50% prąd do ziemi 100 kA 50 kA

50% przez instalację

elektryczną

100 kA 50 kA

12,5% na każdy przewód

(L1, L2, L3 i N)

25 kA 12,5 kA

Niezbędna zdolnośćodprowadzania prądu przez urządzenie ochrony przepię-ciowej

25 kA (10/350) 12,5 kA (10/350)

wg DIN EN 62305-1 (VDE 0185-305-1)* LPL – Lightning Protection Level

100%

50%

50%

4 x 12,5%

Uziom fundamentowy

Przy wykorzystaniu metody uproszczonej dla danego poziomu ochrony odgromowej przyjmuje się odpowiednią wartość szczytową prądu piorunowego (patrz rys. 12 i rys. 13):

Rys. 12: Dobór ogranicznika przepięć typu 1 pod względem zdolności

odprowadzania prądu piorunowego. Metoda uproszczona, poziom ochrony

odgromowej (LPL) I, III i IV

Wnioski: W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony ograniczniki przepięć, przy poziomie ochrony odgromowej I, muszą być projektowane na zdolność odprowadzania prądu piorunowego 25 kA na biegun,a przy poziomie ochrony odgro-mowej III i IV na wartość prądu równą 12,5 kA.

W przypadku, kiedy wymagane jest zastosowanie ograniczni-ków przepięć typu 1, przeprowadzenie odpowiednich obliczeń nie jest możliwe lub budynek nie posiada zewnętrznej instalacji odgromowej, wówczas ochronniki przepięciowe dobieramy wg normy VDE 0100-534. Zdolność odprowadzania prądu ochron-nika musi wynosić co najmniej 12,5 kA (10/350) na biegun.

Ograniczniki przepięć typu 1 - zastosowanie przed licznikiem energiiZastosowanie ograniczników przepięć typu 1 przed licznikiem energii elektrycznej w instalacji zasilającej budynek powinno odbywać się zgodnie z wymaganiami operatora sieci. Wymagania te zawarte są w opracowaniu „Techniczne warunkach podłączania do sieci niskiego napięcia”, wydanym przez operatora sieci. Wytyczne dotyczące zastosowania ograniczników przepięć typu 1 przed licznikami, zawarte są również w opracowaniu „Urządzenia ochrony przepięciowej typu 1”, wydanym przez VDN.

Ograniczniki przepięć muszą spełniać następujące wymagania:

– urządzenia typu 1 badane wg normy DIN EN 61643– wytrzymywany prąd piorunowy musi odpowiadać maksymal-

nej wartości w miejscu zainstalowania (jeśli nie jest onaznana, należy przyjąć 25 kA na biegun)

– budowa na bazie iskierników– wytrzymałość zwarciowa ≥ 25 kA.

Ograniczniki przepięć typu 1 do instalacji przed licznikiem energii elektrycznej.

Sieć Typ Numer kat.

Sieć TN-C OVR T1 3L 25 255 2CTB815101R1300

Sieć TN-S OVR T1 4L 25 255 2CTB815101R1400

Sieć TT OVR T1 3N 25 255 2CTB815101R1600

GSU

14 2CDC432009B0103

6. Dobór ograniczników przepięć typu 2

Ograniczniki przepięciowe typu 2 zbudowane są na baziewarystorów. Warystory to elementy półprzewodnikowe, które podlegają procesowi starzenia się, który w istotnym stopniu zależy od obciążenia.

Wybrane parametry ochronnika:

– Znamionowy prąd wyładowczy InMożliwość odprowadzenia prądu piorunowego o wartościrównej znamionowemu prądu wyładowczemu ochronnikaco najmniej 15 razy.

– Maksymalny prąd wyładowczy Imaks.

Możliwość odprowadzenia prądu piorunowego o wartościrównej maksymalnej wartości prądu wyładowczego ochron-nika co najmniej 1 raz.

Znamionowy i maksymalny prąd wyładowczy ograniczników przepięć

typu 2

Znamionowy prąd wyładowczy In

Maksymalny prąd wyładowczy Imaks.

20 kA (8/20)

40 kA (8/20)

5 kA (8/20)

20 kA (8/20)

Poniższa tabela przedstawia zależność trwałości ogranicznika przepięć typu 2 w zależności od wartości prądu wyładowczego. Na przykład ogranicznik o maksymalnym prądzie wyładowczym Imaks. równym 40 kA może bezpiecznie odprowadzać prądy 20 kA średnio 20 razy, a przy prądzie 5 kA już 200 razy.

Średnia liczba możliwych zadziałań przy danym prądzie wyładowczym

Prądy wyładowcze w miejscu zainstalowania ogranicznika

40 kA 30 kA 20 kA 15 kA 10 kA 5 kA 2 kA 1 kA

40 kA 1 5 20 30 40 200 1000 3000

20 kA 1 5 10 20 150 1000

Norma VDE 0100-534 dotycząca m.in. instalacji ochronników przepięciowych przewiduje w przypadku instalacji niskiego napięcia prądy wyładowcze o wartości maks. 5 kA. Instalacje powinny być projektowane na co najmniej taką wartość. W celu wydłużenia czasu ochrony przepięciowej zalecane jest stosowanie ograniczników przepięć o wyższej zdolności odprowadzania prądu wyładowczego niż wymagają normy.

Obecnie z reguły stosowane są ograniczniki przepięć typu 2 o maksymalnej zdolności odprowadzania prądu wyładowczego40 kA i znamionowej zdolności odprowadzania prąduwyładowczego 20 kA. W ten sposób w typowych instalacjachniskiego napięcia można uzyskać akceptowaną trwałość eks-ploatacyjną ochrony przepięciowej.

Maksymalny prądwyładowczy Imaks.ogranicznikatypu 2

2CDC432009B0103 15

7. Montaż ograniczników przepięć

L1L2

L3

PEN

F1

F2

N

maks. 125 A

L1L2

L3

PEN

F1

F2 maks.125 A

N

> 125 A

Dobezpieczenie ograniczników przepięć – zwiększenie nieza-wodność instalacjiAparaty dobezpieczające są elementem zazwyczaj wymaganym, ponieważ w razie uszkodzenia ochronnika,np. na skutek pogorszającej się z upływem czasu zdolności izolacyjnej warystorów, ochronnik nie będzie w stanie sam odłączyć się od sieci. Zwiększający się prąd upływu może doprowadzić do wystąpienia pożaru.

Dodatkowe zabezpieczenie ogranicznika przepięć wymagane jest w przypadku, kiedy zabezpieczenie główne instalacji (bezpiecznik F1 na rys.13) jest większe niż maksymalne dobezpieczenie przewidziane dla danego ogranicznika przepięć.

W przykładzie z rys. 13 bezpiecznik główny F1 jest większy niż 125 A. Dlatego niezbędne jest dodatkowe zabezpieczenie ogranicznika przepięć (F2). W przypadku ograniczników typu 1 stosuje się bezpiecznik 125 A w celu zapewnienia dużej zdolności odprowadzania prądu. W przypadku ograniczników typu 2 zabezpieczenie wstępne może być zrealizowane z wykorzystaniem bezpiecznika topikowego 125 A gL/gG lub wyłącznika instalacyjnego z serii S 200.

Rys. 13. Dobezpieczenie jako ochrona dodatkowa ogranicznika przepięć.

Jeśli zabezpieczenie główne (F1 na rys. 14) jest nie większe niż dopuszczalne maksymalne zabezpieczenie dodatkowe ogranicznika przepięć, to można zrezygnować z dobezpieczenia ochronnika.

W przykładzie z rys.14 maksymalne zabezpieczenie główne instalacji wynosi 125 A, dlatego można zrezygnować z dodat-kowego zabezpieczenia ogranicznika przepięć (F2).

Rys. 14. Dobezpieczenie jako ochrona dodatkowa nie jest wymagane.

Informacja:W celu zwiększenia dyspozycyjności instalacji elektrycznej korzystne jest zastosowanie dodatkowego zabezpieczenia F2. Rolą tego zabezpieczenia jest odłączenie od sieci tylko uszko-dzonego ogranicznika przepięć.

Jeśli funkcję ochrony dodatkowej ochronnika pełni zabezpie-czenie główne instalacji, to w przypadku uszkodzenia ochronnika wyłącza ono całą instalację. Nie ma to miejsca w przypadku zastosowania osobnego zabezpieczenia dodat-kowego, które zwiększa dyspozycyjność całej instalacji.

16 2CDC432009B0103

Dobór dobezpieczenia dla ograniczników przepięć OVR T2 20 kA i 40 kA

Spodziewany prąd zwarciowy w miejscu zainstalowania

Ip ≤ 6 kA Ip ≤ 10 kA I

p ≤ 25 kA I

p ≤ 25 kA

Prąd rozładowania 5 kA (8/20) (wymagania minimalne zgodnie z VDE 0100-534)

S 200 B lub C 32 A

S 200 M B lub C50 A

S 200 P B lub C63 A

S 800 S B lub C63 A

Bezpiecznik 125 A gL/gG

Maksymalny prąd rozładowaniaImaks. 20 kA lub 40 kA (8/20)

S 200 B lub C 63 A

S 200 M B lub C63 A

S 200 P B lub C63 A

S 800 S B lub C 125 A

Bezpiecznik 125 A gL/gG

Dobór dobezpieczenia ograniczników przepięć typu 2

Jako dobezpieczenie ogranicznika przepięć możemy zastoso-wać bezpiecznik topikowy lub wyłącznik instalacyjny serii S 200.

Dla maksymalnego prądu rozładowania ogranicznika przepięć należy dobrać odpowiednio większe zabezpieczenie zgodnie z poniższą tabelą (dolny wiersz tabeli).

Przy doborze dobezpieczenia dla wymagań minimalnych, tj. 5 kA na biegun zgodnie z normą VDE 0100-534 możemy wziąć pod uwagę mniejszy wyłącznik instalacyjny (środkowy wiersz tabeli).

W celu zapewnienia dłuższego czasu ochrony przepięciowej, również na etapie projektowania instalacji dla warunków mini-malnych 5 kA, zaleca się zastosowanie ogranicznika przepięć o wyższej zdolności odprowadzania prądu, niż wymagają normy.Starzenie się ograniczników przepięć zależy od wartościodprowadzanego prądu. Ogranicznik o większej zdolnościodprowadzania prądu ma większą trwałość eksploatacyjną.Dlatego, pomimo wymagań minimalnych wynoszących 5 kAzgodnie z VDE 0100-534, zwykle stosowane są ogranicznikio maksymalnej zdolności odprowadzania prądu Imaks. równej40 kA

Podczas prób laboratoryjnych stwierdzono, że przy danym prądzie odprowadzanym z instalacji ochronnik posiadający dwukrotnie większą zdolność odprowadzania prądu posiada również dwukrotnie większą trwałość eksploatacyjną.

2CDC432009B0103 17

Zastosowanie zabezpieczenia dodatkowego ogranicznika przepięć w postaci wyłącznika instalacyjnego zamiast bezpiecznika topikowego ma wiele zalet:

– Wyłącznik instalacyjny zajmuje mniej miejsca w rozdzielnicyw porównaniu do aparatu wyposażonego w bezpieczniki(rozłącznik bezpiecznikowy).

– Zastosowanie styku pomocniczego wyłącznika instalacyj-nego umożliwia zdalną sygnalizację stanu pracy wyłącznika.

– Ograniczniki przepięć OVR T2 jak i wyłączniki instalacyjnewyposażone są w podwójne zaciski cylindryczne ułatwiająceokablowanie i umożliwiające połączenia typu V.

– Zastosowanie szyn łączeniowych przy połączeniuwyłącznika instalacyjnego z ochronnikiem przepięciowympozwala ograniczyć długość wykorzystanych przewodóworaz w znaczący sposób zmniejsza koszty montażu.

1

3

21

3 4

2

4

Wyłącznik instalacyjny jako dobezpieczenie ogranicznika przepięć OVR T2.

Kontrola stanu wyłącznika dobezpieczającego za pomocą styku pomocniczegonp. S2C-H11L

Kontrola stanu ogranicznika OVR za pomocą zintegrowanych styków pomocniczych Odporne na uszkodzenia zaciski zapobiegają wadliwemu zamocowaniu przewodów. Możliwość okablowania typu V

Dopuszczalne długości przewodów wg VDE 0100-534 W przypadku wystąpienia przepięcia w instalacji elektrycznej na przewodach przyłączeniowych ochronnika występuje spadek napięcia. Norma VDE 0100-534 zawiera wytyczne co do maksymalnych długości przewodów przyłączeniowych ochronnika. Wytyczne te zapobiegają pogorszeniu lub utracie skuteczności ochrony przepięciowej na skutek zastosowania zbyt długich przewodów przyłączeniowych.

Jako preferowaną długość całkowitą przewodu przyłączenio-wego ochronnika przyjmuje się 0,5 m oraz 1 m jako wartość maksymalną.

Do obliczania całkowitej długość przewodów przyłączeniowych należy wziąć pod uwagę przewód od linii zasilającej do ochronnika (przewód "a" na rys.15) jak i przewód od ograniczni-ka przepięć do punktu uziemienia (przewód "b" na rys. 15).

Rys.15. Przewody przyłączeniowe ogranicznika przepięć

Jeśli ze względu na brak miejsca zainstalowania ogranicznika, nie jest możliwe zachowanie wymaganej długości przewodów, zamiast układu połączeń przedstawionego na rys.15 można zastosować tzw. okablowanie typu V (rys.16). W takim przypadku maksymalną długość odnosimy tylko do przewodu od urządzenia ochrony przepięciowej do punktu uziemienia (przewód "c" na rys.16).Wadą takiego wariantu połączenia jest to, że cały prąd roboczy instalacji przepływa przez zaciski przyłączeniowe ogranicznika przepięć. Wskutek tego ograniczony jest maksy-malny prąd roboczy instalacji (z ogranicznikami OVR T1 i OVR T2 np. do 125 A).

18 2CDC432009B0103

Rys. 16: Okablowanie typu V do podłączenia ogranicznika

przepięć

Zakres ochrony ograniczników przepięć Definiowany za pomocą dwóch parametrów

– Poziom ochrony ogranicznika przepięćPoziom ochrony ogranicznika przepięć musi być dostoso-wany do wytrzymałości napięciowej chronionych urządzeńi instalacji, która jest zdefiniowana za pomocą kategoriiprzepięciowej (wg DIN EN 60664-1 (VDE 0110-1))

– Długość przewodów między ogranicznikiem przepięća chronionym urządzeniem.W przewodzie między ogranicznikiem przepięć a chro-nionym urządzeniem może nastąpić wyindukowanie sięnapięcia, dlatego długość przewodu powinna wynosić od10 m do maksymalnie 30 m. W przypadku dłuższychprzewodów należy zastosować dodatkowy ogranicznikprzepięć.

Rys.17…19 przedstawiają zakresy ochrony ograniczników przepięć różnych typów.

Urządzenieochrony

przepięciowej

Urządzenieochrony

przepięciowej

Urządzeniekońcowe/instalacja

Urządzeniekońcowe/instalacja

Zabezpieczenie nadprądowe

Zabezpieczenie nadprądowe

Główna szyna uziemiająca/główny przewód uziemiający lub przewód ochronny

Główna szyna uziemiająca/główny przewód uziemiający lub przewód ochronny

2CDC432009B0103 19

Dobór urządzeń:

OVR T1 z Up = 2,5 kV w instalacjach z zewnętrzną

ochroną odgromową

– Zastosowanie do ochrony instalacji i urządzeńw kategorii przepięciowej od IV do II (rozdzielnicegłówne, podrozdzielnice, przemysłowe licznikielektroniczne itp).

– Długość przewodu za ogranicznikiem przepięć do 10 m(30 m z ograniczeniami).

1

Rys.17. Zakres ochrony ogranicznika typu 1 (OVR T1)

1500 V2500 V

4000 V6000 V

IVKategoriaprzepięciowa

III II I

Urządzenia Urządzenia w przyłączu instalacji Aparatura rozdzielcza i obwodów końcowych

Narzędzia przenośne, inne domowe odbiorniki

Szczególnie chronioneurządzenia* (czuła elektronika)

1

* Do ochrony urządzeńzawierających czułą elektronikę należy dodatkowo zastosowaćogranicznik przepięć typu 2 lub typu 3.

0 5 10 ... 30 m

Zakres ochrony 10...30 m (maks.) za ogranicznikiem przepięć.

KWh

KWh

S

S

Znamionowenapięcieudarowe izolacji

SPB

20 2CDC432009B0103

Dobór urządzeń:

OVR T1+2 z Up = 1,5 kV w instalacjach z zewnętrzną

ochroną odgromową

– Zastosowanie do ochrony instalacji i urządzeń w kategoriiprzepięciowej od IV do I (rozdzielnice główne, podrozdzielnice,przemysłowe liczniki elektroniczne, urządzenia z czułąelektroniką).

– Długość przewodu za ogranicznikiem przepięć do 10 m(30 m z ograniczeniami).

1

Rys.18. Zakres ochrony ogranicznika typu 1+2 (OVR T1+2) w sieci 230/400 V AC


III II I



Szczególnie chronioneurządzenia (czuła elektronika)

Znamionowenapięcie udaroweizolacji

1

0 5 10 ... 30 m


KWh

KWh

S

S

1

1500 V2500 V

4000 V6000 V

SPB

2CDC432009B0103 21

Rys.19. Zakres ochrony ogranicznika typu 2 (OVR T2)

Dobór urządzeń:

OVR T2 z Up = 1,5 kV w instalacjach bez zewnętrznej

ochrony odgromowej

– Zastosowanie do ochrony instalacji i urządzeń w kategoriiprzepięciowej od IV do I (rozdzielnice główne, podrozdzielnice,przemysłowe liczniki elektroniczne, urządzenia z czułąelektroniką).

– Długość przewodu za ogranicznikiem przepięć do10 m (30 m z ograniczeniami).

1


III II I



Szczególnie chronioneurządzenia (czuła elektronika)

1

1

0 5 10 ... 30 m


KWh

KWh

S

S

1500 V2500 V

4000 V6000 V

Znamionowenapięcieudarowe izolacji


III II I

Urządzenia Urządzenia w punkcie zasil-ania instalacji

Urządzenia w obwodach rozdzielczych lub końcowych

Urządzeniaprzenośne,ruchome

Szczególnie chronioneurządzenia (tzn. czuła elektronika)

1

1

Zakres ochrony 10 (... 30) m zaurządzeniemochronnym

KWh

KWh

HAK

S

S

1500 V2500 V

4000 V6000 V

SPB

22 2CDC432009B0103

Ogranicznik przepięć Minimalny przekrój przewodu przyłączeniowego*

Podłączenie faz Podłączenie PE

Typ 1 6 mm2 16 mm2

Typ 2 2,5 mm2 6 mm2

* Materiał: miedź lub inny materiał o przekroju zapewniającym taką samą przewodność

Ogranicznik przepięć Działanie

Typ 1+2 Przed pomiarem izolacji wypnij moduł ochronnika (jeżeli istnieje)

Typ 2 Przed pomiarem izolacji wypnij moduł ochronnika

Rozdzielnica główna Podrozdzielnica Odległość minimalna

Typ 1 Typ 2 Minimalna odległość nie jest wymagana

Typ 1 In = 7 kA Typ 2* 5 m minimum

Typ 1/2 ≥ 10 m

Typ 2 ≥ 10 m

Koordynacja ograniczników przepięć i odległości minimalnePoziom ochrony ogranicznika przepięć zależy m.in. od długości przewodów do zabezpieczanego urządzenia.W celu zwiększenia lub osiągnięcia określonego poziomu ochrony konieczne może okazać się połączenie szeregowe dodatkowego ogranicznika lub kilku ograniczników przepięć. W takim przypadku należy przestrzegać wytycznych dotyczących minimalnych odległości pomiędzy poszczególnymi ogranicznikami przepięć w celu zapewnienia odpowiedniej koordynacji. Podane poniżej odległości minimalne umożliwiają zachowanie koordynacji zgodnie z normą DIN VDE 0100-534.

Odległości minimalne między ogranicznikami przepięć

Przekroje przewodów Do aparatów zabezpieczających ograniczniki przepięć (bezpieczniki, wyłączniki instalacyjne) należy dobrać przewody o odpowiednich przekrojach minimalnych:

Przekroje minimalne przewodów do podłączenia ograniczników przepięć

(zgodnie z normą DIN VDE 0100-534)

Dobezpieczenie Przewód L i N Przewód PE i PEN

25 A 10 mm2 16 mm2

35 A 10 mm2 16 mm2

40 A 10 mm2 16 mm2

50 A 10 mm2 16 mm2

63 A 10 mm2 16 mm2

80 A 10 mm2 16 mm2

100 A 16 mm2 16 mm2

125 A 16 mm2 16 mm2

160 A 25 mm2 25 mm2

Zalecane przekroje przewodów do ograniczników typu 1 w zależności od

aparatu dobezpieczającego

Dobezpieczenie Przewód L i N Przewód PE i PEN

25 A 4 mm2 6 mm2

35 A 4 mm2 6 mm2

40 A 4 mm2 6 mm2

50 A 6 mm2 6 mm2

63 A 10 mm2 10 mm2

80 A 10 mm2 10 mm2

100 A 16 mm2 16 mm2

125 A 16 mm2 16 mm2

Zalecane przekroje przewodów do ograniczników typu 2 w zależności od

aparatu dobezpieczającego

* zalecany dla L = 10...30 m, wymagany dla L > 30 m

Zakres ochrony ograniczników przepięć Zakres ochrony ogranicznika przepięć nie jest dowolnie duży. Jeśli długość przewodu między ogranicznikiem przepięć a chronionym urządzeniem końcowym jest za duża, ogranicznik przepięć nie zapewni wymaganego poziomu ochrony. Dlatego w przypadku przewodów o długości od 10 m należy zainstalować dodatkowy ogranicznik przepięć przed chro-nionym urządzeniem końcowym. Dla przewodów o długości od 30 m zalecane jest zainstalowanie dodatkowo kolejnego ogranicznika przepięć.

Pomiar izolacji w instalacji z zainstalowanymi ogranicznikami przepięć Podczas pomiaru izolacji może zadziałać urządzenie ochrony przepięciowej. W takim przypadku przed pomiarem izolacji urządzenie to należy odłączyć od instalacji.

Uwaga: Ograniczniki przepięć firmy ABB występują w wersji wtykowej. Moduły ograniczników mogą zostać w łatwy sposób odłączone na czas pomiaru rezystancji izolacji.

Działania wymagane w przypadku pomiaru izolacji przy zainstalowanych

granicznikach przepięć OVR

Typ 1 Nie są wymagane żadne działania

2CDC432009B0103 23

3 x OVR T1+2 OVRT1...N


8. Kombinowane ograniczniki przepięć do różnych typów sieci

OVR T1+2 to kombinowane ograniczniki przepięć zawierające połączone ze sobą ograniczniki typu 1 i typu 2.

Do połączenia ograniczników można wykorzystać również szyny łączeniowe, co pozwala na realizację układów polączeń dedyko-wanych do różnych typów sieci:

Rys. 20: Układ połączeń zawierający OVR T1+2 i iskiernik sumujący do różnych rodzajów sieci

Dobór OVR i szyn łączeniowych

Typ Numer kat. Jednobiegunowe TN TT TN-C TN-S TT

(L+N) (1-fazowe) (1-fazowe) (3-fazowe)

OVR

OVR T1+2 25 255 TS 2CTB815101R0300 1x 2x 1x 3x 4x 3x

OVR T1 50 N 2CTB815101R0400 1x

OVR T1 100 N 2CTB815101R0500 1

Szyny łączeniowe

PS 1/3/16 TN-C 2CDL010007R1603 1x 1x

PS 1/4/16 TN-S 2CDL010007R1604 1x

PS 1/4/16 TT 2CDL010017R1604 1x 1x

PE PE


PE

System TN-C System TN-S Systemy TT i TN-S

24 2CDC432009B0103

Opis– przejęcie i odprowadzenie udarów wysokoprądowych w elektrycznych sieciach

niskiego napięcia– SPD typu 1 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa I wg IEC 61643-1– strefy ochrony odgromowej 0A – 1– wersje jedno- i wielobiegunowe do ochrony w systemach TN-C / TN-S i TT– ochrona instalacji i urządzeń kategorii przepięciowej od II do IV– iskierniki niewydmuchowe, brak wymagań dotyczących specjalnych odstępów bezpieczeństwa– brak specjalnych wymagań dotyczących koordynacji z ogranicznikami przepięć typu 2

serii OVR– duża zdolność gaszenia prądu następczego, do 50 kA– podwójne zaciski do okablowania typu V (z wyjątkiem OVR T1 25 255)– możliwość stosowania przed licznikiem (zgodnie z wytycznymi VDN)– opcja: zintegrowany wskaźnik zasilania CZERWONY/ZIELONY ze zdalną sygnalizacją (TS)

Typ OVR T1 (TS)

25 255 2L 25 255 3L 25 255 4L 25 255 1N 25 255 3N 25 255 25 440-50

Rodzaje sieci TN-S TN-C TN-S TT, TN-S TT, TN-S ITChronione linie 1-faz. 3-faz. 3-faz. 1-faz. 3-faz.

Maksymalne napięcie ciągłe Uc AC 50 Hz V 255 V 440 VNapięcie znamionowe UN V 230 V 400 V

TOV UT (5 s) V 400 V 690 V

TOV UT (L-N: 5 s / N-PE: 200 ms) V 400 V/1200 VPrąd udarowy Iimp (10/350) na biegun kA 25 kA 25 kA

Prąd udarowy Iimp (10/350) L-N kA 25 kA 25 kA

Prąd udarowy Iimp (10/350) N-PE kA 50 kA 100 kAZnamionowy prąd wyładowczy In (8/20) kA 25 kAPoziom ochrony napięciowej Up kV 2,5 kV 2 kVPoziom ochrony napięciowej Up L-N kV 2,5 kV 2 kVPoziom ochrony napięciowej Up N-PE kV 1,5 kV 1,5 kV 2 kVNapięcie otwarcia (1,2/50) kV 1,5 kVCzas reakcji tA ns < 100 ns 500 nsZdolność gaszenia prądu następczego IfI dla Uc kA 50 kA 50 kAZdolność gaszenia prądu następczego dla Uc(L-N/N-PE)

50 kA/0,1 kA

Maks. dobezpieczenie A 125 AWytrzymałość zwarciowa przy maksymalnym dobezpieczeniu

kA 50 kA

Zakres temperatury °C – 40°C ... + 80°C

Przekrój przewodów min. mm² 2,5 mm²Przekrój przewodów maks. mm² 35 mm2 drut / 50 mm2 linka

Montaż szyna 35 mm, DIN EN 60715

Obudowa tworzywo termoplastyczne, kolor szary, V0 (UL94)

Stopień ochrony IP20Normy dotyczące badań DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11), EN 61643-11, IEC 61643-1

Typ Zdalna sygnalizacja TS

Typ styku przełączny

Przekrój przewodów min. maks.

mm² 0,14 mm²1,5 mm²

Obciążalność min. styku 200 mA / 20 V DCObciążalność maks. styku 1 A / 250 V AC

OVR T1 25 255OVR T1 25 440-50

OVR T1 2L 25 255

OVR T1 3L 25 255

OVR T1 4L 25 255

OVR T1 1N 25 255

OVR T1 3N 25 255

9. Dane techniczneOgraniczniki przepięć OVR T1

kA

2CDC432009B0103 25

Opis– przejęcie i odprowadzenie udarów wysokoprądowych w sieciach niskiego napięcia– SPD typu 1 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa I wg IEC 61643-1– strefy ochrony odgromowej 0A – 1– wersje jedno- i wielobiegunowe do ochrony w systemach TN-C / TN-S i TT– ochrona instalacji i urządzeń kategorii przepięciowej od II do IV– iskierniki niewydmuchowe, brak wymagań dotyczących specjalnych odstępów bezpieczeństwa– brak specjalnych wymagań dotyczących koordynacji z ogranicznikami przepięć typu 2 serii OVR– możliwość zastosowania w budynkach mieszkalnych, zdolność gaszenia prądu następczego do

7 kA– możliwość stosowania przed licznikiem (zgodnie z wytycznymi VDN)

OVR T1

25 255-7 3N 25 255-7

Rodzaje sieci TT, TN-S

Chronione linie 3-faz.

Maksymalne napięcie ciągłe Uc AC 50 Hz V 255 V

Napięcie znamionowe UN V 230 V 230/400 V

TOV UT (5 s) V 650 V 650/1200 V

Prąd udarowy Iimp (10/350) kA 25 kA

Prąd udarowy Iimp (10/350) L-N na biegun kA 25 kA

Prąd udarowy Iimp (10/350) N-PE kA 100 kA

Znamionowy prąd wyładowczy In (8/20) kA 25 kA 25 kA/100 kA

Poziom ochrony napięciowej Up kA 2,5 kA

Poziom ochrony napięciowej Up L-N kA 2,5 kA

Poziom ochrony napięciowej Up N-PE kA 1,5 kAZdolność gaszenia prądu następczego Ifi dla Uc (L-N/N-PE) 7 kA

Maks. dobezpieczenie wstępne A 125 A

Wytrzymałość zwarciowa przy maksymalnymdobezpieczeniu

kA 50 kA


Przekrój przewodów min. mm2 2,5 mm2

Przekrój przewodów maks. mm2 35 mm2 drut / 50 mm2 linka



Stopień ochrony IP20

Normy dotyczące badań DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11, EN 61643-11, IEC 61643-1)

OVR T1 25 255-7

OVR T1 3N 25 255-7kA

Typ

26 2CDC432009B0103

OVR T1 … N

Opis – przejęcie i odprowadzenie udarów wysokoprądowych w systemach niskiego napięcia

między N a PE– SPD typ 1 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa I wg IEC 61643-1– strefy ochrony odgromowej 0A – 1– zastosowanie specjalne, jako ogranicznik sumujący (N-PE) w układzie „3+1“ lub „1+1“– iskiernik hermetyczny, niewydmuchowy– zaciski podwójne do okablowania typu V– prąd udarowy 25, 50, 100 kA– możliwość stosowania przed licznikiem (zgodnie z wytycznymi VDN)

Typ OVR T1 …

25 N 50 N 100 N

Rodzaje sieci TT, TN-C, TN-S, IT TT, TN-S

Chronione linie

Maksymalne napięcie ciągłe Uc AC 50 Hz V 690 V 255 V

Napięcie znamionowe UN V 440 V 230 V

TOV UT (200 ms) V 1200 V 1200 V

Prąd udarowy Iimp (10/350) N-PE kA 25 kA 50 kA 100 kA

Znamionowy prąd wyładowczy In (8/20) N-PE 25 kA 25 kA

Poziom ochrony napięciowej Up kV 4 kV 1,5 kV 2 kV

Napięcie otwarcia (1,2/50) kV 1,5 kV

Czas reakcji tA ns ≤ 100 nsZdolność gaszenia prądu następczego Ifi dla Uc

kA 100 kA








Dane techniczne Ograniczniki przepięć OVR T1 ... N

kA

2CDC432009B0103 27

Opis– przejęcie i odprowadzenie udarów wysokoprądowych, ochrona instalacji elektrycznych niskiego

napięcia i urządzeń końcowych– SPD typ 1/typ 2 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa I/II wg IEC 61643-1– strefy ochrony odgromowej 0A - 2– ochrona instalacji i urządzeń kategorii przepięciowej od I do IV– opcja zdalnej sygnalizacji– niski napięciowy poziom ochrony (1,5 kV), a tym samym możliwość ochrony urządzeń końcowych– krótki czas reakcji– iskierniki niewydmuchowe, brak wymagań dotyczących specjalnych odstępów bezpieczeństwa– iskiernik równolegle połączony z warystorem (tylko OVR T1+2 25 255 TS) ze zintegrowanym

rozłącznikiem termicznym– mechaniczny wskaźnik stanu (zielony: OK., czerwony: uszkodzenie)

Dobór OVR do sieci TN-C 3-faz..

TN-S TT1-faz. 3-faz. 1-faz. 3-faz.

OVR T1+T2 1-biegun. 3x 2x 4x 1x 3xOVR T1 … N 1x 1x

Typ OVR T1+2

25 255 TS 15 255-7 3N 15 255-7

Rodzaje sieci TN, TT TN, TT TT, TN-SChronione linie 3-faz.


Napięcie znamionowe UN V 230 V

TOV UT (200 s) V 334 V 650 V 650/1200 VPrąd udarowy Iimp (10/350) L-N, N-PE kA 25 kA 15 kA 15/50 kAZnamionowy prąd wyładowczy In (8/20) L-N, N-PE 15 kA 15/50 kAPoziom ochrony napięciowej Up kV 1,5 kV 1,7 kV 1,7 kVCzas reakcji tA ns < 25 ns

Zdolność gaszenia prądu następczego Ifi dla Uc kA 15 kA 7 kA 7/0,1 kAMaks. dobezpieczenie A 125 AWytrzymałość zwarciowa przy maksymalnym dobezpieczeniu

kA 50 kA






Stopień ochrony IP20Normy dotyczące badań DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11, EN 61643-11, IEC 61643-1)


Typ styku przełączny


mm2 0,14 mm2

1,5 mm2

Obciążalność min. styku. 200 mA / 20 V DCObciążalność maks. styku 1 A / 250 V AC

OVR T1+2 3N 15 255-7

OVR T1+2 25 255 TS

OVR T1+2 15 255-7

N/PE

Dane techniczne Ograniczniki przepięć OVR T1+2

kA

28 2CDC432009B0103

OVR T2 20-275 P QSOVR T2 20-275 P TS QSOVR T2 40-275 P QSOVR T2 40-275 P TS QS

Opis – jednobiegunowe ograniczniki przepięć typu 2 do ochrony instalacji elektrycznych niskiego

napięcia i urządzeń końcowych– SPD typ 2 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa II wg IEC 61643-11– SPD typ 2+3 / klasa II+III dla wersji 20 kA– strefy ochrony odgromowej 0B - 1 i wyżej lub 1 - 2 i wyżej– krótki czas reakcji– duża zdolność odprowadzania prądu, do 40 kA– zintegrowany rozłącznik termiczny– mechaniczny wskaźnik stanu (zielony: OK., czerwony: uszkodzenie)– składa się z podstawy i wymiennych modułów ochronnych– kompaktowa budowa – 1 moduł na biegun (17,5 mm)– możliwość połączenia z aparatami systemu "pro M compact" z użyciem szyn łączeniowych– opcja zdalnej sygnalizacji stanu urządzenia (wersja TS)

Typ OVR T2

20-275 P QS 20-275 P TS QS 40-275 P QS 40-275 P TS QS

Rodzaje sieci TN-C, TN-S, TT


Napięcie znamionowe UN V 230 / 400 V

Prąd udarowy Iimp (10/350) kA 15 kA na biegun

Znamionowy prąd wyładowczy In (8/20) kA 5 kA 20 kA

Maks. prąd rozładowania Imaks. (8/20) kA 20 kA 40 kA

Poziom ochrony napięciowej Up dla In kV 0,9 kV 1,25 kV

Poziom ochrony napięciowej Up dla 3 kA kV 0,8 kV 0,8 kV

Czas reakcji tA ns ≤ 25 ns

TOV UT (5 s) V 337 V

Maks. dobezpieczenie Isccr A 125 A (gG / gL lub 63 A MCB z charakterystyką B / C)

Wytrzymałość zwarciowa przy maksymalnym dobezpieczeniu Isccr

kA 100 kA

Dopuszczalna temperatura otoczenia °C – 40°C … + 80°C


Przekrój przewodów maks. mm2 16 mm2 drut cienki / 25 mm2 linka




Normy dotyczące badań DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 11), EN 61643-11, IEC 61643-11


Typ styku przełączny przełączny


mm2 0,14 mm2 1,5 mm2

0,14 mm2 1,5 mm2

Obciążalność min. styku 10 mA / 12 V DC 10 mA / 12 V DC

Obciążalność maks. styku 1 A / 250 V AC 1 A / 250 V AC

Dane techniczne Ograniczniki przepięć OVR T2

2CDC432009B0103 29

OVR T2 N 80-275 P QSOVR T2 N 80-350 P QSOVR T2 N 80-440 P QS

2CD

C04

137

7F0

004

N

PE

Typ OVR T2

N 80-275 P QS N 80-350 P QS N 80-440 P QS


Maksymalne napięcie ciągłe Uc AC 50 Hz V 275 V 350 V 440 V

Napięcie znamionowe UN V 230 / 400 V 400 / 690 V

Znamionowy prąd wyładowczy In (8/20) kA 30 kA

Maks. prąd rozładowania Imaks.

(8/20) kA 80 kA

Poziom ochrony napięciowej Up dla In kV 1,4 kV


TOV UT (200 ms) V 1200 V








Opis – jednobiegunowe ograniczniki przepięć typu 2 do ochrony instalacji elektrycznych niskiego

napięcia i urządzeń końcowych– SPD typ 2 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa II wg IEC 61643-11– strefy ochrony odgromowej 0B - 1 i wyżej lub 1 - 2 i wyżej– zastosowanie specjalne, jako ogranicznik sumujący (N-PE) w układzie „3+1” lub „1+1”– bardzo duża zdolność odprowadzania prądu, do 80 kA– ogranicznik iskiernikowy– składa się z podstawy i wymiennych modułów ochronnych– kompaktowa budowa – 1 moduł na biegun (17,5 mm)– możliwość połączenia z aparatami systemu "pro M compact" z użyciem szyn łączeniowych

30 2CDC432009B0103

OVR T2 1N 20-275 P QSOVR T2 1N 20-275 P TS QSOVR T2 1N 40-275 P QSOVR T2 1N 40-275 P TS QS

OVR T2 N1 20-275 P QSOVR T2 N1 20-275 P TS QSOVR T2 N1 40-275 P QSOVR T2 N1 40-275 P TS QS

Opis

– wielobiegunowe ograniczniki przepięć typu 2 do ochrony instalacji elektrycznych niskiegonapięcia i urządzeń końcowych

– SPD typ 2 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa II wg IEC 61643-11– SPD typ 2+3 / klasa II+III dla wersji 20 kA– strefy ochrony odgromowej 0B - 1 i wyżej lub 1 - 2 i wyżej– wielobiegunowe urządzenia ochrony dedykowane do jednofazowych systemów w układzie sieci

TN i TT– iskiernik dużej mocy między N a PE– krótki czas reakcji– duża zdolność odprowadzania prądu, do 40 kA– zintegrowany rozłącznik termiczny– mechaniczny wskaźnik stanu (zielony: OK., czerwony: uszkodzenie)– składa się z podstawy i wymiennych modułów ochronnych– kompaktowa budowa – 1 moduł na biegun (17,5 mm)– możliwość połączenia z aparatami systemu "pro M compact" z użyciem szyn łączeniowych– opcja zdalnej sygnalizacja stanu urządzenia (wersja TS)– przewód zerowy z prawej lub z lewej strony

Typ OVR T2

1N 20-275 P QS / N1 20-275 P QS

1N 20-275 P TS QS /N1 20-275 P TS QS

1N 40-275 P QS /N1 40-275 P QS

1N 40-275 P TS QS /N1 40-275 P TS QS

Rodzaje sieci TT, TN





Maks. prąd rozładowania Imaks. (8/20) kA 20 kA 40 kA

Poziom ochr. nap. Up dla In (L-N / N-PE / L-PE) kV 0,9 kV / 1,4 kV / 1,4 kV 1,25 kV / 1,4 kV / 1,5 kV

Poziom ochr. nap. Up dla 3 kA (L-N / N-PE / L-PE) kV 0,8 kV / - / 0,85 kV 0,8 kV / - / 0,85 kV


TOV UT (L-N: 5 s / N-PE. 200 ms) V 337 V / 1200 V

Maks. dobezpieczenie Isccr 125 A (gG / gL lub 63 A MCB z charakterystyką B / C)

Wytrzymałość zwarciowa przy maksy-

malnym dobezpieczeniu Isccr

kA 100 kA











mm2 0,14 mm2 1,5 mm2

0,14 mm2 maks. 1,5 mm2




2CDC432009B0103 31

OVR T2 3L 20-275 P QSOVR T2 3L 20-275 P TS QSOVR T2 3L 40-275 P QSOVR T2 3L 40-275 P TS QS

OVR T2 4L 40-275 P QSOVR T2 4L 40-275 P TS QS

Opis– jednobiegunowe ograniczniki przepięć typu 2 do ochrony instalacji elektrycznych

niskiego napięcia i urządzeń końcowych– SPD typ 2 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa II wg IEC 61643-11– SPD typ 2+3 / klasa II+III dla wersji 20 kA– strefy ochrony odgromowej 0B - 1 i wyżej lub 1 - 2 i wyżej– wielobiegunowe aparaty do ochrony trójfazowych systemów TN-C i TN-S– krótki czas reakcji– duża zdolność odprowadzania prądu, do 40 kA– zintegrowany rozłącznik termiczny– mechaniczny wskaźnik stanu (zielony: OK., czerwony: uszkodzenie)– składa się z podstawy i wymiennych modułów ochronnych– kompaktowa budowa – 1 moduł na biegun (17,5 mm)– możliwość połączenia z aparatami systemu "pro M compact" z użyciem szyn łączeniowych– opcja zdalnej sygnalizacja stanu urządzenia (wersja TS)

OVR T2

3L 20-275 P QS 3L 20-275 P TS QS 3L 40-275 P QS 3L 40-275 P TS QS 4L 40-275 P QS 4L 40-275 P TS QS

Rodzaje sieci TN-C TN-S

Chronione linie 3-faz. 4-faz.




Maks. prąd rozładowania Imaks (8/20) kA 20 kA 40 kA

Poziom ochrony napięciowej Up dla In kV 0,9 kV 1,25 kV

Poziom ochrony napięciowej Up dla 3 kA kV 0,8 kV 0,8 kV

Czas reakcji tA ns < 25 ns

TOV UT(5 s) V 337 V

Maks. dobezpieczenie A 125 A (gG / gL lub 63 A MCB z charakterystyką B / C)


kA 100

Dopuszczalna temperatura otoczenia °C – 40°C ... + 80°C








Typ styku przełączny przełączny przełączny


mm2 0,14 mm2

1,5 mm2

0,14 mm2

1,5 mm2

0,14 mm2

1,5 mm2

Obciążalność min. styku 10 mA / 12 V DC 10 mA / 12 V DC 10 mA / 12 V DC

Obciążalność maks. styku 1 A / 250 V AC 1 A / 250 V AC 1 A / 250 V AC

Typ

32 2CDC432009B0103

Opis– wielobiegunowe ograniczniki przepięć typu 2 do ochrony instalacji elektrycznych niskiego

napięcia i urządzeń końcowych– SPD typ 2 wg EN 61643-11 i DIN EN 61643-11 (VDE 0675 część 6-11)– SPD Klasa II wg IEC 61643-11– SPD typ 2+3 / klasa II+III dla wersji 20 kA– strefy ochrony odgromowej 0B - 1 i wyżej lub 1 - 2 i wyżej– wielobiegunowe kompletne aparaty do ochrony w trójfazowych systemach TT i TN-S– iskiernik dużej mocy między N a PE– krótki czas reakcji– duża zdolność odprowadzania prądu, do 40 kA– zintegrowany rozłącznik termiczny– mechaniczny wskaźnik stanu (zielony: OK., czerwony: uszkodzenie)– składa się z podstawy i wymiennych modułów ochronnych– kompaktowa budowa – 1 moduł na biegun (17,5 mm)– możliwość połączenia z aparatami systemu "pro M compact" z użyciem szyn łączeniowych– opcja zdalnej sygnalizacja stanu urządzenia (wersja TS)– przewód zerowy z prawej lub z lewej strony

OVR T2 3N 20-275 P QSOVR T2 3N 20-275 P TS QSOVR T2 3N 40-275 P QSOVR T2 3N 40-275 P TS QS

OVR T2 N3 20-275 P QSOVR T2 N3 20-275 P TS QSOVR T2 N3 40-275 P QSOVR T2 N3 40-275 P TS QS

Typ OVR T2

3N 20-275 P QS / N3 20-275 P QS

3N 20-275 P TS QS /N3 20-275 P TS QS

3N 40-275 P QS /N3 40-275 P QS

3N 40-275 P TS QS /N3 40-275 P TS QS



Maksymalne napięcie ciągłe Uc AC 50 Hz

V 275 V



Maks. prąd rozładowania Imaks (8/20) kA 20 kA 40 kA

Poziom ochr. nap. Up dla In (L-N/N-PE/L-PE) kV 0,9 kV / 1,4 kV / 1,4 kV 1,25 kV / 1,4 kV / 1,5 kV

Poziom ochr. nap. Up dla 3 kA (L-N/N-PE/L-PE) kV 0,8 kV / - / 0,85 kV 0,8 kV / - / 0,85 kV


TOV UT (L-N: 5 s / N-PE. 200 ms) V 337 V / 1200 V

Maks. dobezpieczenie Isccr A 125 A (gG / gL lub 63 A MCB z charakterystyką B / C)


kA 100 kA



Przekrój przyewodów maks. mm2 16 mm2 drut / 25 mm2 linka








mm2 0,14 mm2 1,5 mm2

0,14 mm2

1,5 mm2




2CDC432009B0103 33

Ifi Zdolność gaszenia prądu następczego.Spodziewany prąd zwarciowy, który ogranicznik (wykorzystującytechnologię iskiernika lub iskiernika gazowego) może przerwać bezzastosowania dobezpieczenia.

Imaks. Maksymalna wartość prądu wyładowczego dla SPD typu II z przebiegiem prądu 8/20 μs.

Iimp Udarowy prąd wyładowczy dla testów klasy I. Wartość szczytowa dla przebiegu prądu 10/350 μs dla ogranicznika przepięć typu I przeznaczonego do odprowadzenia prądu udarowego od uderzenia pioruna.

In Znamionowy prąd wyładowczy dla testów klasy II. Szczytowa wartość prądu dla ogranicznika przepięć z przebiegiem 8/20 μs. Dla tego prądu określany jest napięciowy poziom ochrony Up.

Uc Maksymalne ciągłe napięcie robocze. Jest to maksymalna wartość napięcia skutecznego, które można przykładać do zaciskówogranicznika przepięć. Należy ją dobierać zgodnie z napięciem znamionowymukładu.

Up Napięciowy poziom ochrony.Poziom ochrony zapewnianej przez ogranicznik przepięć. Up jest testowaneprzy znamionowym prądzie wyładowczym (In).

Definicje i skróty

LPL Lightning Protection Level(poziom ochrony odgromowej)

MCB Miniature Circuit Breaker (wyłącznik instalacyjny)

SPD Surge Protection Device(ogranicznik przepięć)

OVR Ogranicznik przepięć ABB

TS Styk sygnalizacyjny

GSU Główna szyna uziemiająca

Szyna wyrównania potencjałów

Skrzynka przyłącza budynkuSPB

SWP

2CDC432009B0103 35

Kontakt

ABB sp z o. o. ul. Żegańska 1 04-713 Warszawa

ABB Contact Center Tel.: 22 22 37 777 e-mail [email protected]

UwagaZastrzegamy sobie prawo do dokonywania zmian technicznych bądź modyfikacji zawartości niniejszego dokumentu bez uprzedniego powiadomienia. Firma ABB nie ponosi żadnej odpowiedzialności za potencjalne błędy lub możliwy brak informacji w tym dokumencie.

Wszelkie prawa do niniejszej publikacji oraz do zawartych w niej informacji i ilustracjisą zastrzeżone. Jakiekolwiek kopiowanie, ujawnianie stronom trzecim lub wykorzystanie jego zawartości w części lub w całości bez uzyskania uprzednio pisemnej zgody ABB jest zabronione.

Copyright© 2014 ABB - Wszelkie prawa zastrzeżone

Druckschriftnummer 2CDC432009B14-1,5-ZVD)

1TX

HD

OO

312B

02D

1 - W

ydru

kow

ano

we

Fran

cji (

06.2

014

PD

F)

http://new.abb.com/pl

http://www.abb.pl/product/pl/9AAC100485.aspx?country=PL

http://new.abb.pl/product/seltp329/f8e7449c7d871339c12576370053a6b0.aspx

Podręcznik doboru Ochrona przeciwprzepięciowa i odgromowa ...

Documents

Transcript of Podręcznik doboru Ochrona przeciwprzepięciowa i odgromowa ...