Priorytety propozycji podatkowych Prawa i Sprawiedliwości

Innowacje

Diagnoza: Polska gospodarka powinna przejść od wytwarzania towarów o średnim stopniu

zaawansowania technologicznego do wytwarzania dóbr zawierających nowe technologie.

Sektory chemiczny, lotniczy, farmaceutyczny, maszyn precyzyjnych, środków transportu,

obronny uznajemy za potencjalne pola polskiej specjalizacji eksportowej. System podatkowy

może stymulować zachowanie przedsiębiorców w tym celu.

Propozycja: Należy wesprzeć sektory innowacyjne wprowadzając podwójny odpis wydatków

na wytworzenie i nabycie nowych technologii (tzw. double tax dip). Wydatki na badania i

rozwój powinny być odliczane w wysokości 100% przy ustalaniu podstawy opodatkowania, a

następnie po raz drugi już od wyliczonej podstawy.

Inwestycje

Diagnoza: Elektroenergetyka i sieci gazownicze, wodnokanalizacyjne, ale także inne

tradycyjne przemysły są w znacznym stopniu zdekapitalizowane. Ich stan techniczny często

powoduje awarie, wyłączenia, straty w przesyle energii itp.

Propozycja: Proponujemy zastąpić obecne przepisy o amortyzacji środków trwałych,

możliwością jednorazowego uznania wydatków inwestycyjnych na środki trwałe w ciężar

podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Takie rozwiązanie będzie silnym

bodźcem inwestycyjnym w całej gospodarce.

Równe szanse dla sektorów

Diagnoza: Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że sektor finansowy uzyskał więcej niż

połowę przychodów w całej gospodarce, ale zapłacił jedynie co szóstą złotówkę podatku

dochodowego. Wszyscy podatnicy CIT uzyskali przychód w wysokości 5 bln 731 mld, sektor

finansowy 3 bln 92 mld, sektor niefinansowy 2 bln 638 mld. Natomiast wpływy podatkowe

wyniosły odpowiednio: sektor finansowy 5 mld 464 mln, niefinansowy - 23 mld 451 mln.

1

Propozycja: Aby przywrócić proporcjonalne obciążenia publicznoprawne dla sektora

finansowego i przemysłu wprowadzimy tzw. podatek bankowy. Projekt ustawy w tej sprawie

złożyliśmy rok temu.

Założenia reformy podatkowej

1. Polski system podatkowy wymaga pilnej i generalnej naprawy. Dotyczy to zwłaszcza

trzech najważniejszych podatków: VAT-u, czyli podatku od towarów i usług oraz dwóch

podatków dochodowych – od osób fizycznych i od osób prawnych. Od ich efektywności

fiskalnej zależy stan finansów publicznych.

Choć łącznie w 2010 r. dały one (wraz z udziałami jednostek samorządu

terytorialnego) ponad 190 mld zł, z czego około 160 mld wpłynęło do budżetu państwa,

podatki te są obecnie w stanie pogłębiającego się kryzysu koncepcyjnego, legislacyjnego,

interpretacyjnego oraz organizacyjnego. Od 2008 r. również spadają realne, a nawet

nominalne wpływy z tych podatków. W 2009 r. budżet państwa (wersja przed nowelizacją)

przewidywał dochody z podatku od towarów i usług na poziomie 119 mld, a do kasy

państwa wpłynęło o 20 mld mniej, czyli 99 mld zł. Ten bezprecedensowy spadek nie miał

istotnych przyczyn o charakterze makroekonomicznym, lecz był skutkiem kryzysu tego

podatku. W latach 2008-2010 wpływ do budżetu państwa z obu podatków dochodowych

skurczył się nominalnie o ok 15 mld zł.

Podatków tych w obecnym kształcie nie da się już naprawić; kolejne nowelizacje

pogłębią tylko obecny stan patologii. Podatki dochodowe regulują ustawy, które były

znowelizowane ponad 200 razy, a ilość urzędowych interpretacji przepisów dotyczących

podatków dochodowych oraz podatku od towarów i usług przekroczyła już 200 000 i

przyrasta co rok o kolejne 30 000.

Ich spadek efektywności fiskalnej idzie niestety w parze z bezprecedensowym

wzrostem represyjności karnoskarbowej: ilość osób skazanych za rzeczywiste lub

domniemane naruszenie przepisów tych podatków tylko w 2010 r. wzrosła o 100 %. Nie

2

może to dziwić, bowiem podatnicy nie są z reguły w stanie ustalić, rozliczając te podatki, jaka

jest treść ciążących na nich obowiązków i jakie mają prawa.

Obecny stan rzeczy zagraża już bezpośrednio bezpieczeństwu obywateli oraz

interesowi publicznemu i nie może być kontynuowany. Dlatego też istnieje konieczność

uchwalenia:

nowej ustawy o podatku dochodowym, która będzie integrować w jedną całość

legislacyjną opodatkowanie dochodów wszystkich podatników niezależnie od ich

statusu,

nowej ustawy o podatku od towarów i usług, która zastąpi obowiązującą od 2004 r.

ustawę, która słusznie uzyskała opinię najgorzej napisanej ustawy podatkowej.

Będą to ustawy kodyfikujące te podatki, które wyeliminują również setki

obowiązujących obecnie przepisów wykonawczych oraz ograniczą do niezbędnego minimum

działalność interpretacyjną organów skarbowych. Będą to „ustawy rządzące”, które

bezpośrednio będą rozstrzygać – poprzez zastosowanie ich przepisów – wszystkie istotne

problemy podatników. Będzie to prawo twarde, ale jednocześnie gwarantujące obywatelom

poczucie bezpieczeństwa i chroniące ich przed nadużyciem organów władzy wykonawczej.

2. Podstawowymi założeniami merytorycznymi nowych ustaw – wspólnymi dla nowego

podatku od towarów i usług i nowego podatku dochodowego – jest:

ustabilizowanie stawek podatkowych na dotychczasowym poziomie, nie przewidując ich

podwyżki (należy przypomnieć, że w obecnym stanie prawnym od dnia 1 lipca 2012 r.

stawki podatku od towarów i usług mogą wzrosnąć z 23% na 24%, a z dniem 1 lipca 2013

r. do 25%),

trwałe zwiększenie ilości podatników, którzy realnie płacą te podatki; obecnie z każdym

rokiem wzrasta ilość podmiotów, którym udaje się legalnie unikać opodatkowania lub

wyłącznie otrzymują zwroty podatków,

usunięcie wszystkich zbędnych przywilejów oraz rozwiązań dyskryminujących, które

powodują, że nie opłaca się być zarówno uczciwym podatnikiem płacącym podatki

3

(„frajerstwo podatkowe”), jak i podatnikiem zatrudniającym i inwestującym, który jest

narażony na szczególną represyjność obecnego systemu,

strategicznym celem fiskalnym nowych ustaw jest:

a) ochrona podatników inwestujących w majątek trwały służący działalności

gospodarczej,

b) wyeliminowanie dyskryminacji podatkowej pracy najemnej,

c) nieopłacalność uchylania się od płacenia podatków – zaległości podatkowe muszą

przestać być najtańszym kredytem zaciąganym przez podatników,

d) ograniczenie represyjności karnoskarbowej systemu podatkowego do zwalczania

rzeczywistych oszustw podatkowych, których istotą jest głównie fałszowanie

dokumentów oraz faktyczne ukrywanie obrotów i przychodów.

Oczywiście przygotowane projekty ustaw zawierają wiele nowych rozwiązań, które

są podporządkowane realizacji powyższych celów strategicznych. Poniżej zostaną

przedstawione najważniejsze uregulowania nowego podatku od towarów i usług oraz

powszechnego podatku dochodowego.

3. Nowa ustawa o podatku od towarów i usług wprowadzi między innymi:

1) usunięte zostaną wszystkie „przepisy optymalizacyjne”, które legalizują uchylanie się od

podatku. Dotyczy to zwłaszcza:

nakazu sprzedaży bez podatku należnego towarów na terytorium kraju przez

podatników legitymujących się wyłącznie rejestracją; jest skandalem, że od dnia 1

kwietnia 2001 r. można legalnie w Polsce sprzedawać bez VAT-u nawet paliwa

silnikowe,

obrotu złomem oraz surowcami wtórnymi; obecnie ten wielki segment rynku nie płaci

do budżetu ani grosza podatku, uzyskując za to ogromne kwoty zwrotu,

nałożenie na wszystkich podatników mających szczególną podmiotowość obowiązku

ujawnienia tego stanu zarówno kontrahentom jak i organom skarbowym,

2) obowiązek informowania przez podatników korzystających ze zwolnień podatkowych o

wysokości osiąganych obrotów; obecnie nikt nie sprawdza czy podatnicy, którzy formalnie

są zwolnieni od podatku (przedmiotowo lub podmiotowo), faktycznie wykonują zwolnione

4

czynności lub czy przekroczyli limity zwolnień. Informacje te będą składane raz do roku lub

co kwartał,

3) wprowadzenie precyzyjnych zasad dokumentowania oraz ewidencjonowania podstawy

opodatkowania w sposób umożliwiający sprawowanie nadzoru publicznego nad

opodatkowaną działalnością, przy jednoczesnym zagwarantowaniu podatnikom

bezpieczeństwa prawnego oraz karnoskarbowego,

4) ścisłe określenie przypadków, w których podatnik jest obowiązany dokonać korekty

(zwiększającej lub zmniejszającej) podatku naliczonego; obecny stan z jednej strony pozwala

bezkarnie uchylać się od opodatkowania, z drugiej daje wręcz nieograniczone możliwości

represjonowania każdego podatnika za pozorne naruszenie prawa,

5) ograniczenie – idące jednak w parze z uściśleniem – zasad deklarowania tego podatku:

zostanie wprowadzona jedna powszechna deklaracja (VAT-1) adresowana do wszystkich

podatników, co będzie podstawą ograniczenia zbędnych obowiązków biurokratycznych

ciążących na podatnikach, zapewniając jednocześnie transparentność zarządzania tym

podatkiem przez władze publiczne,

6) zostanie wprowadzony nakaz zarejestrowania dla potrzeb tego podatku wszystkich bez

wyjątku podatników, dokonujących na terytorium kraju dostawy towarów i świadczenia

usług, a naruszenie tego nakazu będzie karane. W obecnym stanie rzeczy istnieje możliwość

legalnego uchylania się od płacenia tego podatku przez podmioty zarabiające na polskim

rynku, które sprzedają towary i usługi bez podatku, stanowiąc tym wyniszczającą

konkurencję dla tych wszystkich, którzy muszą wystawiać faktury z podatkiem,

7) należy zrezygnować z dalszych podwyżek stawek tego podatku, stabilizując je na obecnym

poziomie (23%, 8%, 5% i 4%), obniżając przejściowo na lata 2012-2013 pochopnie

podwyższony limit zwolnienia podmiotowego tym podatku.

Nowa ustawa ograniczy do minimum ilość przepisów wykonawczych, dając możliwość

osiągnięcia w warunkach porównywalnych całego roku kwoty wpływów do 135 mld zł, co

stanowić będzie przywrócenie efektywności fiskalnej tego podatku, którą utracił on w latach

2007-2011.

4. Nowy podatek dochodowy łączyć będzie w jednym akcie prawnym opodatkowanie

dochodu wszystkich podatników wprowadzając jednolite zasady opodatkowania zarówno

5

przedsiębiorców niezależnie od ich formy prawnej, jak i osób fizycznych nie prowadzących

działalności gospodarczej. Nie ma jakiegokolwiek uzasadnienia dla utrzymania obecnego

poddziału materii tego podatku między aż trzy ustawy i kilkadziesiąt aktów wykonawczych.

Do najważniejszych rozwiązań powszechnego podatku dochodowego należy zaliczyć:

1) utrzymanie na dotychczasowym poziomie stawek podatkowych przy jednoczesnym

upowszechnieniu obowiązku podatkowego na podmioty, które obecnie skutecznie

uchylają się od opodatkowania,

2) zwiększenie ilości podmiotów, na których ciążyć będzie zobowiązanie podatkowe,

ograniczając możliwości uchylania się od opodatkowania przez pozorną zmianę

rezydencji podatkowej,

3) likwidację dyskryminacji podatkowej podatników inwestujących w majątek trwały:

kwota tych wydatków będzie wyłączona z podstawy opodatkowania, co tworzy silny

bodziec pro wzrostowy,

4) prawa podatników będących pracownikami zostaną zbliżone do innych podmiotów

objętych tym podatkiem; podatkowa dyskryminacja pracy powoduje upowszechnienie

zjawiska zwanego samo zatrudnieniem, którego genezą są wadliwe rozwiązania obecnego

podatku dochodowego,

5) zostaną wprowadzone precyzyjne zasady dokumentowania i ewidencjonowania dla

potrzeb tego podatku, które pozwolą równocześnie ujednolicić i uprościć sposób jego

deklarowania. Obowiązywać będzie jedna dwustronicowa deklaracja PD-1, która zastąpi

kilkadziesiąt różnych, w większości zbędnych zeznań CIT i PIT,

6) zostanie wprowadzonych wiele szczegółowych rozwiązań występujących w innych

ustawodawstwach, które mają na celu zwiększenie efektywności fiskalnej tego podatku, a

zwłaszcza ograniczenie „międzynarodowej optymalizacji podatkowej”,

7) wprowadzone zostaną obowiązki informacyjne (ciążące na podatnikach prowadzących

działalność gospodarczą oraz płatnikach dokonujących poboru tego podatku, od

podatników), które zapewnią transparentność rozliczeń oraz legalizm poboru.

Nowy podatek będzie stymulować zarówno popyt inwestycyjny jak i wydatki osób

fizycznych na zakup towarów i usług będących kosztami uzyskania przychodu z pracy

najemnej, co przyczyni się również do wzrostu dochodów budżetowych całości systemu.

6

Wprowadzone w nowej ustawie rozwiązania będą dyscyplinować rozliczanie tego podatku,

ograniczając powszechną dziś możliwość uchylania się od opodatkowania. Zakładając, że

ustawy te wejdą w życie od dnia 1 stycznia 2013 r. prognozowane wpływy brutto z tego

podatku w tym roku, obejmujące również udział jednostek samorządu terytorialnego, mogą

przekroczyć nawet kwotę 100 mld zł; dla porównania w 2010 r. wpływy te wyniosły 89 mld

zł. Przyczyni się to w sposób istotny dla stabilizacji finansów publicznych naszego kraju.

5. Nowe podatki będą również zapewniały podatnikom i wszystkim osobom zajmującym

się rozliczaniem podatków najdalej idącą gwarancję bezpieczeństwa prawnego, co ma

ograniczyć nadużywaną dziś represyjność karnoskarbową. W tym celu każdy podatnik będzie

mógł złożyć we właściwym organie podatkowym informację o zasadach rozliczania

stosowanych w tym podmiocie. Jeżeli organ podatkowy, po ich zbadaniu, nie złoży sprzeciwu

działania na tej podstawie będą objęte gwarancją braku odpowiedzialności karnoskarbowej

osób odpowiadających za te rozliczenia. Stanowi to dziś jeden z najważniejszych problemów

podatników, menadżerów, ludzi biznesu oraz księgowych.

7

Wyciąg z projektu ustawy o podatku dochodowym

Projekt z dnia 2011 r.

WYCIĄG

USTAWAz dnia … … … r.

o podatku dochodowym

PRZEDMIOT USTAWY - PODSTAWOWE POJĘCIA

Art. 11. Ustawa reguluje opodatkowuje podatkiem dochodowym podmiotów będących

podatnikami tego podatku.2. Przepisy ustawy stosuje się z uwzględnieniem ratyfikowanych umów

międzynarodowych, będących źródłem prawa powszechnie obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 2Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów:

1) z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów:a) z działów specjalnych produkcji rolnej,b) niewymienionych w lit. a, jeżeli podatnik wybrał opodatkowanie tych

przychodów podatkiem dochodowym;2) z działalności leśnej w rozumieniu ustawy o lasach;3) określonych w ustawie o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia;4) podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn;5) z tytułu zasiedzenia;6) wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie

skutecznej umowy;7) z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub

ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich;

8) armatora opodatkowanych na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. Nr 183, poz. 1353 oraz z 2008 r. Nr 209, poz. 1316); podatnicy będący armatorami w rozumieniu tej ustawy, prowadzący działalność opodatkowaną podatkiem tonażowym oraz inną działalność opodatkowaną podatkiem dochodowym, są obowiązani w ewidencji podatkowej wyodrębnić przychody i związane z nimi koszty na poszczególne rodzaje działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem tonażowym i podatkiem dochodowym;

8

z tytułu świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

PODATNICY

Art. 7Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają podmioty wymienione w art. 8 ust. 1 niezależnie od tego, gdzie osiągają przychody podlegające opodatkowaniu.

Art. 81. Podatnikami podatku dochodowego są:

1) osoby fizyczne;2) osoby prawne, z wyjątkiem spółek tworzących podatkową grupę kapitałową w

czasie jej trwania;3) spółki kapitałowe w organizacji;4) spółki niemające osobowości prawnej utworzone na podstawie Kodeksu

cywilnego lub Kodeksu spółek handlowych, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3;5) jednostki niemające osobowości prawnej niebędące spółkami;6) podatkowe grupy kapitałowe, utworzone przez dwie lub więcej spółki kapitałowe

w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych;7) spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym

państwie, z zastrzeżeniem ust. 4;8) położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczne zakłady obcych

przedsiębiorstw;2. Podmioty wymienione w ust. 1 pkt 4 są podatnikami podatku dochodowego, jeśli na

podstawie przepisów o rachunkowości są obowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych lub wybrały prowadzenie tych ksiąg.

3. Podmioty wymienione w ust. 1 pkt 4 mogą być podatnikami podatku dochodowego, nawet gdy nie mają obowiązku lub nie wybrały prowadzenia ksiąg rachunkowych, pod warunkiem zgłoszenia właściwemu miejscowo organowi podatkowemu oświadczenia o wyborze opodatkowania podatkiem dochodowym, wraz ze złożeniem (aktualizacją) zgłoszenia zgodnie z przepisami o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

4. Podmioty wymienione w ust. 1 pkt 7 są podatnikami podatku dochodowego, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego państwa, w którym mają siedzibę lub zarząd, są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania

9

PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

Art. 151. Przychodami są wszelkie należne lub uzyskane przysporzenia podatnika podatku

dochodowego będące skutkiem świadczenia powodujące rzeczywisty lub potencjalny jego mienia lub zmniejszenie zobowiązań albo brak uszczuplenia mienia wskutek poniesienia kosztu przez inny podmiot.

2. Świadczeniami powodującymi powstanie przychodu, o którym mowa w ust. 1, są pieniądze, wartości pieniężne oraz wartość innych otrzymanych świadczeń w naturze, innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.

3. Przychodami są także dodatnie różnice kursowe.

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW

Art. 161. Źródłami przychodów są:

1) praca najemna;2) członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej

się produkcją rolną;3) emerytura lub renta;4) działalność wykonywana osobiście przez osoby fizyczne;5) pozarolnicza działalność gospodarcza;6) działalność rolnicza inna niż działy specjalne produkcji rolnej;7) działy specjalne produkcji rolnej;8) umowy leasingu;9) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym

charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą – uzyskane przez osoby fizyczne;

10) kapitały pieniężne osób fizycznych, z wyłączeniem przypadków o których mowa w pkt 17;

11) odpłatne zbycie przez osoby fizyczne, z zastrzeżeniem ust. 2:a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub

użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

10

2) prawa majątkowe osób fizycznych, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 11;

3) odpłatne zbycie innych rzeczy ruchomych przez osoby fizyczne, jeżeli nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

4) przychody uzyskane od kontrolowanych jednostek zagranicznych;5) przychody osób fizycznych nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach lub

pochodzące z nieujawnionych źródeł;6) działalność inna niż gospodarcza podatników podatku dochodowego

niebędących osobami fizycznymi, z zastrzeżeniem pkt 17 i 18;7) dywidendy i inne formy udziału w zyskach osób prawnych;8) inne źródła.

2. Przepisów ust. 1 pkt 11-13 nie stosuje się do odpłatnego zbycia:1) na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w

tym pożyczki lub kredytu - do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy;

2) w formie wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki mającej osobowość prawną lub spółdzielni środków obrotowych, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;

3) składników majątku, wykorzystywanych przez podatników podatku dochodowego będących osobami fizycznymi w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

3. Przepisy ust. 1 pkt 11 mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU

Art. 241. Kosztami uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy są koszty poniesione przez

podatnika podatku dochodowego w celu osiągnięcia przychodów, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym, a także inne koszty, które zgodnie z przepisami ustawy są zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, chyba że przepis ustawy stanowi inaczej.

11

2. Podatnik podatku dochodowego jest obowiązany udokumentować poniesione koszty uzyskania przychodów oraz zaewidencjonować ich kwoty, chyba że płatnik jest obowiązany do określenia podstawy opodatkowania z uwzględnieniem tych kosztów.

PODSTAWA OPODATKOWANIA

Art. 251. Podstawą opodatkowania jest dochód będący nadwyżką opodatkowanych przychodów

w roku podatkowym nad kosztami uzyskania tych przychodów, z zastrzeżeniem ust. 2-13.

2. W przypadku przychodów, które są opodatkowane odrębnie, podstawę opodatkowania określa się dla każdego z uzyskanych przychodów, chyba że przepisy ustawy nakazują zsumować przychody z danego źródła uzyskane w okresie podatkowym dla potrzeb określania podstawy opodatkowania.

3. Podstawą opodatkowania w przypadkach określonych w ust. 2, jest przychód, chyba że przepis ustawy stanowi inaczej.

4. Jeżeli koszty uzyskania przychodów są wyższe od przychodów w roku podatkowym lub podatnik nie uzyskał przychodów w roku podatkowym, w którym poniósł koszty uzyskania przychodów, różnica jest stratą podatkową w rozumieniu ustawy.

5. Podatnik może obniżyć podstawę opodatkowania o kwotę straty poniesionej w roku podatkowym w co najwyżej najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

6. Straty poniesionej przez podatkową grupę kapitałową nie pokrywa się z dochodu poszczególnych spółek w razie upływu okresu obowiązywania umowy lub po utracie statusu podatkowej grupy kapitałowej.

7. W podatkowych grupach kapitałowych stratą jest nadwyżka sumy strat nad sumą dochodów poszczególnych spółek tworzących podatkową grupę kapitałową. Z dochodu podatkowej grupy kapitałowej nie pokrywa się strat spółek wchodzących w skład grupy, poniesionych przez nie w okresie przed powstaniem grupy.

8. Przepis ust. 5 ma zastosowanie do straty z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli dochód z działów specjalnych produkcji rolnej przez okres następnych pięciu kolejnych lat podatkowych ustalany jest na podstawie ewidencji podatkowej.

9. Przepis ust. 5 nie ma zastosowania do strat:1) z odpłatnego zbycia:

a) udziałów w spółkach mających osobowość prawną, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka),

b) pochodnych instrumentów finansowych,2) realizacji praw wynikających z udziałów papierów wartościowych oraz

instrumentów o których mowa w pkt 1, oraz z tytułu objęcia udziałów;3) tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo

wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

10. Przepis ust. 5 nie ma zastosowania do strat:

12

1) z odpłatnego zbycia rzeczy, o których mowa w art. 16 ust 1 pkt 11;2) z przychodów, które są zwolnione od podatku lub nie podlegają opodatkowaniu

podatkiem dochodowym;3) przedsiębiorców (podatników) przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub

dzielonych – w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców, z wyjątkiem przekształcenia spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową;

4) przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji;

5) instytucji kredytowej związanych z działalnością oddziału tej instytucji, którego składniki majątkowe zostały wniesione do spółki tytułem wkładu niepieniężnego na utworzenie banku na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.

13

ODLICZENIE OD PODSTAWY OPODATKOWANIA WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH

Art. 301. Z dochodu określonego w art. 29 ust. 1 podatnika podatku dochodowego

prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą wyłączana jest w deklaracji rocznej podatku dochodowego kwota wydatków inwestycyjnych, o której mowa w art. 31, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. W przypadku podatników podatku dochodowego będących osobami fizycznymi wyłączenie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

3. Wyłączenie, o którym mowa w ust 1, następuje w przypadku gdy podatnik:1) złożył w terminie deklarację roczną podatku dochodowego;2) składał w terminie deklaracje podatku dochodowego jako podatnik i płatnik w

roku podatkowym, za który składana jest roczna deklaracja podatku dochodowego;

3) uregulował w formie zaliczki na podatek dochodowy oraz zobowiązania jako płatnik tego podatku w roku podatkowym, z który składana jest roczna deklaracja podatku dochodowego;

4) nie posiada na dzień złożenia rocznej deklaracji podatkowej innych zaległości podatkowych w kwocie nie większej niż 3% kwoty zobowiązań podatkowych w tych podatkach.

Art. 311. Kwotę wydatków inwestycyjnych, o której mowa w art. 30 ust. 1, stanowią wydatki

poniesione przez podatnika w roku podatkowym na zakup lub wytworzenie środków trwałych podlegających amortyzacji na podstawie przepisów ustawy, oddawanych do użytkowania na terytorium kraju, z wyjątkiem zakupu:

1) samochodów osobowych i innych pojazdów, o których mowa w art. [] ustawy o podatku od towarów i usług;

2) towarów i usług, za które należności nie zostały w całości uregulowane przez podatnika do końca roku podatkowego;

3) towarów i usług, których dostawa jest zwolniona albo nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług;

4) towarów i usług, które będą w całości lub części wykorzystywane przez podatnika podatku dochodowego do uzyskania przychodów zwolnionych albo niepodlegających podatkowi dochodowemu.

2. Jeżeli kwota wydatków, o których mowa w ust. 1, jest wyższa od nadwyżki określonej w art. 29 ust. 1, różnica między kwotą tych wydatków a jej częścią, która została wyłączona z podstawy opodatkowania za rok podatkowy, może zwiększyć kwotę wydatków inwestycyjnych wyłączonych z podstawy opodatkowania za rok następny lub lata następne.

3. Przepis ust. 1-2 stosuje się odpowiednio do wydatków na ulepszenie środków trwałych oddanych do użytkowania na terytorium kraju.

14

ODLICZENIA OD PODSTAWY OPODATKOWANIA WYDATKÓW NA NABYCIE NOWYCH TECHNOLOGII

Art. 431. Kwotę podstawy opodatkowania podatników podatku dochodowego, o której mowa w

art. 38 ust. 1, zmniejsza się o wydatki poniesione przez podatnika na nabycie lub wytworzenie nowych technologii.

2. Za nowe technologie, w rozumieniu ust. 1, uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich 5 lat, co potwierdza opinia niezależnej od podatnika jednostki naukowej w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615).

3. Przez nabycie nowej technologii rozumie się nabycie praw do wiedzy technologicznej, o której mowa w ust. 2, w drodze umowy o ich przeniesienie, oraz korzystanie z tych praw.

4. Prawo do zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania przysługuje podatnikowi uzyskującemu przychody ze źródła określonego w art. 16 ust. 1 pkt 5. Kwota zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z tego źródła.

5. Prawo do zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania nie przysługuje podatnikowi, jeżeli w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia.

6. Podstawą ustalenia wielkości zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania jest kwota wydatków poniesionych przez podatnika podatku dochodowego na nabycie lub wytworzenie nowej technologii, uwzględnionych w wartości początkowej, w części, w jakiej została zapłacona podmiotowi uprawnionemu w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub w roku następującym po tym roku, oraz w której nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

7. Jeżeli podatnik podatku dochodowego dokonał przedpłat (zadatków) na poczet wydatków określonych w ust. 6 w roku poprzedzającym rok, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, uznaje się je za poniesione w roku jej wprowadzenia do tej ewidencji.

8. Zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania dokonuje się w deklaracji rocznej podatku dochodowego za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki, o których mowa w ust. 6 i 7. W sytuacji gdy podatnik osiąga za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu z pozarolniczej działalności podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe licząc od końca roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

9. Zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania związane z nabyciem lub wytworzeniem nowej technologii nie mogą przekroczyć 100 % kwoty ustalonej zgodnie z ust. 6 i 7.

10. Podatnik traci prawo do zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania związanych z nabyciem nowej technologii, jeżeli przed upływem trzech lat podatkowych licząc od

15

końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:1) udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej

technologii; nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia formy prawnej oraz łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców - dokonywanych na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, albo

2) zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, lub zostanie postawiony w stan likwidacji, albo

3) otrzyma zwrot wydatków na tę technologię w jakiejkolwiek formie.11. W razie wystąpienia okoliczności, o których mowa w ust. 10, podatnik jest obowiązany

w deklaracji rocznej podatku dochodowego składanej za rok, w którym wystąpiły te okoliczności, do zwiększenia podstawy określenia podatku (opodatkowania) o kwotę dokonanych zmniejszeń kwoty podstawy opodatkowania, do których utracił prawo, a w razie poniesienia straty - do jej zmniejszenia o tę kwotę. W przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 3, kwotę zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania, do której podatnik utracił prawo, określa się proporcjonalnie do udziału zwróconych wydatków w wartości początkowej nowej technologii.

16