Play decide: Malaria

26

description

PlayDecide jest grą opartą na dialogu umożliwiającą w prosty i skuteczny sposób dyskusję na kontrowersyjne tematy. Rozpoczęcie sesji gry PlayDecide jest bardzo łatwe. Jest to gra-debata, do której potrzeba kilku osób (od 4 do 8, ale najlepiej gra się w grupie 5-6 osób) siedzących przy jednym stole. Gra „Decide” trwa około 80 minut. W tej grze będziemy się przyglądać inwestycjom potrzebnym do kontroli malarii. Malaria jest powszechną chorobą pasożytniczą, która jest wywołana przez pasożyta przenoszonego między ludźmi za pośrednictwem komarów. Trzy miliardy osób na świecie są zagrożone malarią. W 2010 roku ta choroba spowodowała śmierć około 800 000 osób na całym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oszacowała, że w 2015 roku do walki z malarią potrzeba około 4 miliardów euro. Ale jak należy rozłożyć środki, jeżeli zgromadzone zostanie tylko 3,5 mld € zamiast 4 mld €? Czy ograniczyłbyś środki na zapobieganie, leczenie czy na rozpoznawanie? A może ograniczyłbyś środki na badania? Czy niektóre kraje powinny mieć pierwszeństwo w otrzymaniu funduszy?

Transcript of Play decide: Malaria

Page 1: Play decide: Malaria
Page 2: Play decide: Malaria

PlayDecide: Malaria

Dziękujemy za pobranie tego zestawu Decide!

Każdy zestaw zawiera wszystkie niezbędne elementy dla grającej w Decide grupy, złożonej z maksymalnie 8 osób. W przypadku większej liczby graczy prosimy o zapewnienie dodatkowego zestawu każdej grupie.

Zestaw można wydrukować na papierze lub kartonie w formacie A4. Aby uzyskać najlepsze wyniki, należy użyć papieru o gramaturze 160 g/m2.

Pierwszych 9 stron zawiera obwódki w różnych kolorach, wskazujących na kolor papieru, na jakim powinny być wydrukowane. W skład zestawu wchodzą 3 lub 4 zielone arkusze, 3 lub 4 niebieskie, 1 żółty i 2 pomarańczowe.

Dwie kolejne kartki należy wydrukować na białym papierze lub kartonie.

Ostatnie 4 strony zawierają podkładkę i instrukcje dla każdego uczestnika.

Ważne jest, by każdy uczestnik miał podkładkę w formacie A3.

Kartkę z instrukcjami najlepiej jest wydrukować w kolorze, ale może być też czarno-biała.

Liczba podkładek i kartek z instrukcjami musi być równa liczbie uczestników.

Miłej gry w Decide!

Wszelkie pytania lub prośby o informacje na temat sposobu gry prosimy kierować na adres e-mail:

[email protected]

Page 3: Play decide: Malaria

Instrukcje

1.

Przygotowanie

Wydrukować pliki PDF na kolorowym papierze lub lekkim kartonie odpowiednio do nazw plików.

Potrzebne będą następujące arkusze A4: żółty (1), pomarańczowy (2), zielony (3 lub 4), niebieski (3 lub 4) i biały (7).

Wyciąć kartki.

Wydrukować lub skopiować tyle podkładek i instrukcji, ilu jest graczy. W Decide najlepiej jest grać w 4-8 osób.

2.

Rozpoczęcie gry

Przejście Decide od startu do mety zajmuje 80 minut.

Każdy z graczy ma przed sobą podkładkę. Podkładki będą stopniowo zapełnianie różnymi rodzajami kartek.

Osoba prowadząca objaśnia uczestnikom przebieg Decide, korzystając z instrukcji graficznych. Zwraca także ich uwagę na cele gry.

W pierwszej części Decide grający zbierają informacje i dzielą się nimi. Później następuje etap dyskusji.

W trzeciej części grający starają się sformułować wspólną dla całej grupy odpowiedź. Decide kończy się zamieszczeniem wyników na www.playdecide.eu i blogu Xplore Health.

Przed rozpoczęciem pierwszego etapu osoba prowadząca przypomina wszystkim graczom zasady prowadzenia konwersacji (u dołu po lewej stronie) i wydaje im żółte kartki.

Każdy może unieść żółtą kartkę, aby przerwać dyskusję, jeśli uważa, że ktoś nie przestrzega zasad gry,Po rozwiązaniu problemu dyskusja jest kontynuowana.

U góry po prawej stronie znajduje się miejsce na notatki i „przemyślenia wstępne”.

Page 4: Play decide: Malaria

3.

Faza 1. Informacje

Ta część gry trwa około 30 minut. Wszyscy gracze czytają wprowadzenie (u góry po lewej stronie).

Wszyscy gracze czytają kilka kartek z historią, wybierają spośród nich tę jedną, która jest dla nich istotna, i wykładają ją na podkładkę.

Każdy gracz krótko streszcza swoją kartkę z historią.

Wszyscy gracze wymieniają się kartkami informacyjnymi i odczytują je, a następnie wybierają te dwie, które są dla nich istotne, i wykładają je na podkładkę. Każdy gracz krótko streszcza treść swoich kartek informacyjnych.

Wszyscy gracze odczytują kartki problemowe, wybierają te dwie, które są dla nich istotne, i wykładają je na podkładkę.

Każdy gracz krótko streszcza treść swoich kartek problemowych.

Gracze mogą w dowolnym momencie wykorzystać białe kartki, aby w razie potrzeby dodać nowe informacje i problemy. (Nie wszystkie etapy są pokazane, tę samą procedurę powtarza się dla kartek z historią, kartek informacyjnych i kartek problemowych. Na zakończenie tej fazy wszystkie rodzaje kartek są wyłożone na podkładkach jak przedstawiono na ostatniej ilustracji)

4.

Faza 2. Dyskusja

Ta część gry również trwa około 30 minut.

Istnieją różne sposoby prowadzenia dyskusji. Można wybrać taki, który pasuje do charakteru grupy.

Dostępna jest jej „wolna forma”. Dyskusja prowadzona jest między poszczególnymi graczami bez ograniczeń. Każdy stara się przestrzegać ustanowionych zasad (w przeciwnym razie mogą zostać użyte żółte kartki).

Bardziej uporządkowanym sposobem dyskusji jest „wypowiadanie się po kolei”.

Jeśli dyskusja jest trudna lub ulega spowolnieniu, z pomocą mogą przyjść tzw,„kartki wyzwań”. Osoba prowadząca rozdaje je w formie zakrytej. Gracze czytają podane na nich informacje i podejmują odpowiednie działanie.

Na tym etapie gracze używają tych kartek na poparcie swoich argumentów.

Kładą na stole kartki zawierające argumenty na poparcie własnego wkładu, grupują je i rejestrują przebieg dyskusji, układając zgrupowane odpowiednio kartki wokół tematów odzwierciedlających wspólny pogląd grupy.

Do wykonania danego zgrupowania można wykorzystać wszystkie rodzaje kartek. Pod koniec tego etapu powinno istnieć co najmniej jedno zgrupowanie.

Page 5: Play decide: Malaria

5.

Faza 3. Wspólna odpowiedź grupy

Ta ostatnia część gry Decide trwa około 20 minut. Każdy odczytuje charakterystyki 4 polityk.

Opierając się na wyciągniętych ze zgrupowania/zgrupowań wnioskach, każdy gracz po kolei oddaje swój głos w kwestii każdej z 4 polityk.

Należy starać się wypracować wspólne stanowisko. Czy któraś z polityk może być zaakceptowana przez wszystkich członków grupy? Jeśli nie, grupa powinna spróbować sformułować treść swojej własnej „piątej polityki".

6.

Zamieść wyniki

Osoba prowadząca przenosi wyniki na formularz do głosowania, korzystając z funkcji „Podziel się

swoimi wynikami”,dostępnej na witrynie internetowej www.playdecide.eu. Wyniki graczy zostaną

dodane do wyników wszystkich innych sesji Decide rozegranych w Europie.

Osoba prowadząca zamieszcza post na blogu Xplore Health, aby podzielić się doświadczeniem z innymi użytkownikami i zamieszcza na nim link do witryny internetowej Play Decide, na której opublikowane są wyniki.

Gra Decide została opracowana przez Michaela Creeka we współpracy z Barcelona Science Park w ramach realizacji projektu Xplore Health.

Dziękujemy za współpracę Pani Caterinie Guinovart, naukowcowi z Barcelona Institute for Global Health, ISGlobal.

Składamy także podziękowania Pani Paoli Rodari z SISSA Medialab i Panu Andrei Bandelliemu za ich bezcenne uwagi.

Format gry PlayDecide został opracowany w ramach projektów DECIDE i FUND: zob. www.playdecide.eu

Page 6: Play decide: Malaria
Page 7: Play decide: Malaria
Page 8: Play decide: Malaria
Page 9: Play decide: Malaria

Karta informacyjna 1Genetyczna ochrona przedmalarią

Jedna trzecia ludności AfrykiSubsaharyjskiej posiada rodzajgenetycznej ochrony przed malarią.Ludzie ci przychodzą na świat zjedną kopią genu anemii sierpowatej,który zapewnia pewien stopieńochrony przed ciężką postaciąmalarii.

Karta informacyjna 2Nabyta odporność na malarię

W rejonach, w których malaria jestchorobą endemiczną, ludzienabywają naturalnie uzyskiwanąodporność na malarię. Jeśli dzieciprzeżyją pierwsze lata życia powielokrotnym narażeniu na pasożytawywołującego malarię, stają sięczęściowo odporne na malarię, cooznacza, że zakażenie malarią niepowoduje u nich żadnych objawówlub tylko łagodne objawy.

Karta informacyjna 3Malaria a ciąża

W trakcie ciąży kobiety są bardziejnarażone na takie ciężkie choroby jakmalaria. Zakażenie malarią możetakże przenikać przez łożysko idocierać do płodu.

Karta informacyjna 4Opracowywanie szczepionkiprzeciwko malarii

Nowa szczepionka o nazwie RTS,S,produkowana przez firmęGlaxoSmithKline, okazała się byćczęściowo skuteczna przeciwkozakażeniu i klinicznej postaci malariiu noworodków i dzieci do 5 rokużycia. Właśnie trwa badanie kliniczneobejmujące tysiące dzieci w Afryce.Jeśli zakończy się powodzeniem,będzie to pierwsza licencjonowanaszczepionka przeciwko malarii.Jednak będzie ona skuteczna tylko uokoło 50% dzieci.

Karta informacyjna 5Środki owadobójcze azapobieganie malarii

Jedną z bardzo skutecznych metodzapobiegania malarii jestspryskiwanie ścian domówaerozolami o właściwościachowadobójczych oraz dystrybucjanasączanych środkamiowadobójczymi moskitier nad łóżko.Środek, którym nasączane sąmoskitiery, musi być wielokrotnienanoszony w regularnych odstępachczasowych.

Karta informacyjna 6Zapobieganie malarii u kobietciężarnych

Obecnie w rejonach endemicznychzaleca się stosowanie u ciężarnychkobiet strategii IPTp (IntermittentPreventive Treatment), która oznaczaprzyjmowanie leków przeciwkomalarii 2 lub 3 razy w czasie trwaniaciąży. Zaleca się, aby ciężarnekobiety spały pod moskitieraminasączanymi środkamiowadobójczymi.

Karta informacyjna 7IPTi – Intermittent PreventiveTreatment u niemowląt

WHO zaleca wdrażanie na obszarachendemicznych strategii IPTi,polegającej na podawaniu środkówprzeciwko malarii niemowlętom.Oznacza to stosowanie pełnej terapiiz użyciem leków przeciwko malarii uniemowląt równolegle do rutynowopodawanej szczepionki – zwykle wwieku 3, 4 i 9 miesięcy. Zaleca siętakże, aby niemowlęta i małe dziecispały pod moskitierami nasączanymiśrodkami owadobójczymi.

Karta informacyjna 8Eliminacja malarii

Malaria została skuteczniewyeliminowana w wielu częściachświata dzięki połączeniu strategiimedycznych i środowiskowych,między innymi osuszaniu środowisksprzyjających rozmnażaniu siękomarów, stosowaniu lekówprzeciwko malarii oraz środkówowadobójczych.

Karta informacyjna 9Malaria a gospodarka

Szacuje się, że w Afryce co roku nawalkę z malarią wydaje się wsektorze publicznym i prywatnym 12mld USD. Przekłada się to na utratę1,3% produktu krajowego bruttorocznie.

Page 10: Play decide: Malaria

Karta informacyjna 10Kto choruje na malarię?

W Afryce około 90% zachorowańdotyczy dzieci poniżej 5 roku życia iciężarnych kobiet. Starsze dzieci iosoby dorosłe (poza okresem ciąży)są częściowo uodpornione, co chronije przed ciężkim zachorowaniem.

Karta informacyjna 11Które rejony są najmocniejdotknięte malarią?

W roku 2010 około 91% wszystkichprzypadków zachorowań na malarięmiało miejsce w Afryce, w tymgłównie Afryce Subsaharyjskiej.Dotknięte malarią są także Azja,Ameryka Łacińska, a w mniejszymstopniu również Bliski Wschód iniektóre regiony Europy.

Karta informacyjna 12Skala stosowania środkówowadobójczych

W Afryce w 2009 roku 75 milionówludzi (około 10% zagrożonychmalarią) chroniło się poprzezspryskiwanie ścian domów środkamiowadobójczymi.

Karta informacyjna 13Leczenie malarii

Malaria jest chorobą uleczalną.Obecnie zaleca się terapię łączonąna bazie artemizyny (ACT),obejmującą stosowanie kilku lekówprzeciwko malarii. ACT jest włączonado krajowej polityki leczenia w 90%państw, w których malaria jestchorobą endemiczną.

Karta informacyjna 14RDT: nowa metodadiagnostyki

Rapid Diagnostic Test (szybki testdiagnostyczny) to nowa metoda,która pozwala na wykrycie obecnościpasożytów we krwi bez użyciamikroskopu. Ta technika jest idealnaw przypadku odległych obszarów,gdzie nie ma ani mikroskopu, aniosoby umiejącej go obsługiwać, anielektryczności. W roku 2009ministerstwa zdrowia sfinansowałyokoło 30 milionów badań RDT.

Karta informacyjna 15Na ile powszechne jestprofilaktyczne leczenie wciąży?

Do końca 2009 roku 33 z 43 państww Afryce, w których malaria jestchorobą endemiczną, wdrożyłyterapię IPT dla kobiet ciężarnych jakopolitykę krajową.

Karta informacyjna 16Cel: całkowite wyeliminowaniemalarii

W roku 2008, w odpowiedzi na apelFundacji Billa i Melindy Gatesów,przedstawiciele partnerstwa RollBack Malaria zadeklarowali, żeeradykacja malarii jest moralnymobowiązkiem międzynarodowejspołeczności i zasugerowali, żepowinna ona być ostatecznym celemwszelkich działań. Rozpoczętoprojekt Global Malaria Action Plan,który nadal jest realizowany.

Karta informacyjna 17Dostarczanie moskitiernasączanych środkiemowadobójczym

W latach 2008–2010 na całymświecie rozdano około 289 milionówmoskitier nasączanych środkamiowadobójczymi, docierając do około76% zagrożonych osób. Wartość tabyła jednak niższa niż docelowy próg80%, ustalony na mocy porozumieniaRoll Back Malaria.

Karta informacyjna 18Co oznacza słowo„endemiczny”?

Infekcję oznaczamy mianemendemicznej, jeśli w danej populacjibez wprowadzania jakichkolwiekzmian liczba osób zarażonychutrzymuje się na stałym poziomie,bez tendencji wzrostowej anispadkowej. Malaria jest chorobąendemiczną w 106 krajach.

Page 11: Play decide: Malaria

Karta informacyjna 19Malaria a konflikty

W wielu krajach o niskim dochodzienarodowym wojny domowe i konfliktymiędzynarodowe doprowadziły dozałamania się programówprzeciwdziałania malarii. Od czasutych konfliktów częstośćwystępowania malarii uległawzrostowi. Odbudowa krajowychprogramów wymaga pieniędzy.

Karta informacyjna 20Malaria a edukacja

Na obszarach Afryki, gdzie malariajest chorobą endemiczną, każdegoroku zapada na nią od 20 do 50%dzieci w wieku szkolnym. Malaria jestgłówną przyczyną zachorowań iabsencji uczniów oraz nauczycieli.Niekorzystnie wpływa na frekwencję iproces nauki.

Karta informacyjna 21Malaria a dzieci

Jeden na pięć zgonów dzieci wAfryce jest powodowany przezmalarię. Szacuje się, że przeciętneafrykańskie dziecko ma rocznie od1,6 do 5,4 epizodów gorączkimalarycznej. Co 30 sekund w Afrycez powodu malarii umiera jednodziecko.

Karta informacyjna 22Malaria a poród

Ciężarne kobiety są poważniezagrożone nie tylko śmiercią zpowodu powikłań malarii, ale takżesamoistnym poronieniem,przedwczesnym porodem lubwydaniem na świat martwegodziecka. Malaria jest ponadto głównąprzyczyną ciężkiej niedokrwistościmatek i odpowiada za jedną trzeciąmożliwych do uniknięcia przypadkówniskiej masy urodzeniowejnoworodków.

Karta informacyjna 23Koszty ponoszone przezgospodarstwa domowe

Przeciętne gospodarstwo domowe wAfryce wydaje 10% swojegorocznego dochodu na zapobieganie ileczenie malarii.

Karta informacyjna 24Koszty ponoszone przez rządy

W niektórych krajach malariapochłania nawet 40% wydatków nazdrowie publiczne, odpowiada za 30do 50% przypadków hospitalizacji ido 60% wizyt ambulatoryjnych wośrodkach medycznych.

Karta informacyjna 25Budowanie kompetencji

W krajach dotkniętych malarią częstobrak jest dostatecznie silnychprogramów opieki zdrowotnej, naktórych można byłoby się oprzeć.Część światowych funduszyprzeznaczanych na walkę z malariąjest poświęcana na poprawę tychsystemów, szkolenie personelu,informowanie społeczeństwa orazmonitorowanie wdrażania programówprzeciw malarii.

Karta informacyjna 26Oporność na leki przeciwkomalarii

Pasożyty, które są źródłemzakażenia, mogą z czasem stać sięodporne na działanie lekówprzeciwko malarii. Zjawisko to zależyod leku oraz lokalizacji. Pasożytymogą na przykład w jednym kraju byćoporne na dany lek, a w innym krajuna niego reagować. W obszarachendemicznych nie można stosowaćleków przeciwko malarii w sposóbciągły, ponieważ pasożyty mogłybysię na nie uodpornić; może to teżniekorzystnie wpływać na nabytąnaturalną odporność.

Karta informacyjna 27Gdzie udało się wyeliminowaćmalarię?

Przykładami krajów, w którychwyeliminowano malarię, są Malediwy,Tunezja, a ostatnio Maroko, Syria iZjednoczone Emiraty Arabskie. Wbardziej odległej przeszłości dozarażania się malarią dochodziłotakże w wielu krajach Europy, wStanach Zjednoczonych i Australii.

Page 12: Play decide: Malaria

Problem do dyskusji 1Ekonomiczne skutki malarii

Malaria najczęściej dotyka ciężarnekobiety i dzieci, co ma istotny wpływnie tylko na rodziny, ale także narozwój gospodarczy. Zamiastnapędzać rozwój gospodarczy,konieczne jest przeznaczanieśrodków na leczenie chorych dzieci.Malaria jest ważną przyczynąabsencji szkolnej, ponieważ dziecichorują albo, zamiast uczęszczać doszkoły lub pracy, muszą opiekowaćsię krewnymi chorującymi na malarię.

Problem do dyskusji 2Malaria a sprawiedliwośćspołeczna

Malaria zwykle dotyka najuboższych,najmniej odpornych i najsłabszychczłonków społeczeństwa. Dlategonależy dołożyć starań, aby programywalki z malarią rzeczywiście docierałydo najbardziej potrzebujących.

Problem do dyskusji 3Koszty i dostępnośćszczepionek

Aby szczepionki mogły przynosićefekty, muszą być tanie (na przykładdzięki dofinansowaniu) i dostępne dlanajbardziej potrzebujących. Jeśliprodukowana jest jakaś szczepionka,należy tak pokierować funduszami,aby była ona dostępna w danymkraju. W przeciwnym raziepozostanie ona luksusemzarezerwowanym wyłącznie dlabogatych.

Problem do dyskusji 4Czy moskitiery to dobrerozwiązanie?

Moskitiery nasączane środkamiowadobójczymi są tanie i stosunkowołatwe w dystrybucji. Na obszarach,gdzie stosuje się moskitiery, nawetosoby, które ich nie używają, mogąbyć mniej narażone na infekcję.Jednak siatki nie wykluczającałkowicie możliwości zakażenia,ponieważ komary atakują nie tylkośpiące osoby. Ponadto z czasemowady mogą uodparniać się nazawarte w moskitierach środkiowadobójcze.

Problem do dyskusji 5Propagowanie informacji

Mieszkańcom krajów dotkniętychmalarią nie zawsze łatwo jest zdobyćwiedzę na temat jej zapobiegania ileczenia. Konieczne jestfinansowanie programówedukacyjnych.

Problem do dyskusji 6Środki owadobójcze waerozolu: za i przeciw

Spryskiwanie ścian domów może byćrównie skuteczne w ograniczaniumalarii jak moskitiery. Wymagajednak stosowania większych ilościśrodków owadobójczych, którewdychane lub połykane przez ludzimogą mieć działanie toksyczne.Więcej środków oznacza wyższekoszty i wyższe ryzyko rozwojuoporności przez komary.

Problem do dyskusji 7Trudności związane zprofilaktyką farmakologiczną

Osoby podróżujące do krajówendemicznych mogą przyjmowaćprofilaktycznie leki przeciwko malarii.Jednak dla większości osóbmieszkających w tych obszarach niejest możliwe ciągłe stosowanie lekówzapobiegających infekcji, przedewszystkim z powodu kosztów,dostępności oraz rozwoju opornościna leki.

Problem do dyskusji 8Stare i nowe leki przeciwkomalarii

W niektórych rejonach pasożytyprzenoszące malarię uodporniły sięna starsze leki przeciwko tejchorobie. Opracowywanie nowychsposobów leczenia może byćkosztowne.

Problem do dyskusji 9Strategie terapeutyczne

W jaki sposób zdecydować, kogoobjąć terapią, w populacji oograniczonych środkachfinansowych? Tych, którzy mająnajwiększe potrzeby?Najbiedniejszych? Osoby wnajcięższym stadium choroby? Tych,którzy mają najtrudniejszy dostęp doszpitali?

Page 13: Play decide: Malaria

Problem do dyskusji 10Malaria a ubóstwo

Malaria częściej dotyka ludzibiednych ze względu na gorszewarunki życia, słaby stan zdrowia itrudny dostęp do działańprofilaktycznych. Malaria prowadzitakże do ubożenia – ludzie musząpłacić za leczenie i tracąwynagrodzenie, ponieważ niepracują. Likwidacja ubóstwa toelement walki z malarią.

Problem do dyskusji 11Czego potrzebujemy, abywyeliminować malarię?

Eliminacja malarii z danego obszaruwymaga znacznych inwestycji ikoordynacji. Jeśli wysiłki w kierunkueradykacji nie są podejmowanesystematycznie, pasożytyprzenoszące malarię mogą uodpornićsię na środki owadobójcze lub lekistosowane w celu zapobieganiainfekcji.

Problem do dyskusji 12Uzyskiwanie zgody oduczestników na udział wbadaniach

Badacze potrzebują ochotników zkrajów dotkniętych malarią, naprzykład do badań mających na celuoszacowanie skuteczności nowychleków. Trudno jest zapewnić tymochotnikom odpowiednie informacje iuzyskać od nich świadomą zgodę,między innymi ze względu naproblemy językowe, rozbieżnościkulturowe oraz niski poziom ichwiedzy na temat praktyki medycznej ibadań naukowych.

Problem do dyskusji 13Dlaczego ochotnicy zgłaszająsię do udziału w badaniach?

Mieszkańcy krajów dotkniętychmalarią mogą brać udział wbadaniach klinicznych, abyskorzystać z możliwości stosowanianowych leków, na które wprzeciwnym razie nie mogliby sobiepozwolić.

Problem do dyskusji 14Jaka jest wysokość wydatkówna walkę z malarią wporównaniu do kosztówpublicznej opieki zdrowotnejw innych krajach?

W roku 2009 na walkę z malarią -chorobą która może potencjalniedotykać 3 miliardy najbiedniejszychmieszkańców świata - wydano 4miliardy euro. Dla porównania wsamej Unii Europejskiej w 2006 rokurządy wydały 59 miliardów euro nawalkę z otyłością.

Problem do dyskusji 15Na czym powinnykoncentrować się badania?

Nie wszystkie fundusze są wydawanebezpośrednio na opracowywanienowych terapii i metod profilaktyki.Część z nich służy na przykładlepszemu zrozumieniu biologiipasożytów czy też mechanizmównabywania odporności.

Problem do dyskusji 16Profilaktyka czy leczenie?

Zapobieganie rozprzestrzenianiumalarii jest bardziej ekonomiczne niżleczenie osób już zarażonych.Jednak z etycznego punktu widzenianie można odmówić ludziomleczenia, skoro istnieją metodyterapii.

Problem do dyskusji 17Indywidualne leczenie stajesię coraz tańsze

Leczenie pacjentów chorych namalarię może stawać się tylko coraztańsze. W miarę wzrostu liczbyprogramów finansowania rośniepopyt, a w związku z tym firmyfarmaceutyczne muszą obniżać ceny,aby zwiększyć swojąkonkurencyjność.

Problem do dyskusji 18Eradykacja: Missionimpossible?

Naukowcy generalnie zgadzają sięco do faktu, że przy dostępnychobecnie narzędziach możliwe jestskuteczniejsze zwalczanie ieliminacja malarii w niektórychokolicach, ale nie jej całkowitaeradykacja na całym świecie, dopókinie zostaną opracowane nowemetody.

Page 14: Play decide: Malaria

Problem do dyskusji 19Czy powinniśmy ufać DDT?

DDT to środek owadobójczy,stosowany w niektórych krajachAfryki i Azji Południowo-Wschodniejprzeciwko komarom. W większościpozostałych krajów świata jest onzakazany ze względu na szkodliwywpływ na zdrowie i środowisko. DDTkumuluje się w ziemi, wywierającnegatywny wpływ na zdrowie ryb iinnych zwierząt morskich, ptaków, anawet ludzi i innych ssaków.

Problem do dyskusji 20Ochrona patentowa

Najbardziej skuteczne metody terapiimalarii są stosunkowo kosztowne,ponieważ opierają się na lekachopatentowanych – prawniezastrzeżonych przez firmyfarmaceutyczne, aby uniemożliwić ichkopiowanie i sprzedaż pod postaciątańszych preparatów pochodnych(tzw. generyków). Jednak gdybyrządy zniosły ochronę patentową,firmy farmaceutyczne przestałybyinwestować w leki przeciwko malarii,ponieważ badania nad tymi lekami sąbardzo kosztowne.

Problem do dyskusji 21Efekt społeczny eliminacjimalarii

Eliminacja malarii często oznaczaosuszanie obszarów podmokłych wcelu zapobieżenia rozmnażaniukomarów. Jednak może to prowadzićdo utraty pracy lub domu przez ludzi,którzy tam żyją i pracują.

Problem do dyskusji 22Oporność na terapię łączoną

Istnieją już dowody na rozwójoporności pasożytów na nowąterapię łączoną ACT, stosowaną doleczenia malarii w niektórych krajachAzji Południowo-Wschodniej. Może toczęściowo wynikać z tego, że lekiwchodzące w jej skład były juższeroko stosowane zanim terapiałączona stała się zalecaną metodąleczenia.

Problem do dyskusji 23Ile powinniśmy wydawać namalarię?

Kraje, w których malaria macharakter endemiczny, borykają sięczęsto z poważnymi problemamidotyczącymi zdrowia publicznego irozwoju, takimi jak ubóstwo, głód iHIV. W jaki sposób możemystwierdzić, na co wydawać pieniądzepochodzące z pomocy?

Problem do dyskusji 24Preferowane kanałyedukacyjne

Wśród mieszkańców Tanzanii osłabym dostępie do informacji natemat malarii przeprowadzonobadanie ankietowe , w którymzadawano im pytanie, w jaki sposóbchcieliby otrzymywać informacje.74% respondentów wybrało radio,41% swojego lekarza, 38% przyjaciółi rodzinę, a 29% telewizję.

     

Page 15: Play decide: Malaria

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Reguły: Żółta kartka!

Użyj Żółtej Kartki by pomócgrupie trzymania się reguł.Pomachaj nią jeśli uważasz,że reguły są łamane albokiedy nie rozumiesz, co siędzieje.

Page 16: Play decide: Malaria

Zadanie

Pokrótce objaśnijwspółgraczom, jaki Twoimzdaniem może być wpływ naprzyszłe pokolenia.

Zadanie

Czy grupa „zachowuje siępoprawnie” i nie rozmawia oproblemach będących„tabu” związanych z tymtematem? Jeśli tak, powiedz„Nie rozmawiamy o…” irozpocznij rozmowę.

Zadanie

Przedstaw wszystkie swojeopinie na ten temat, jeżelijeszcze ich nieprzedstawiałeś/aś w grupie.

Zadanie

Weź kartę z historią. Jakopostać przedstawiona nakarcie z historią przedstawgrupie swoje poglądy nadany temat.

Zadanie

„Życie człowieka powinnomieć wartość maksymalną ipowinniśmy wykorzystywaćwszystkie dziedziny nauki,aby pomóc ludziom, którzysą chorzy”. Czy zgadzasz sięz tym stwierdzeniem?

Zadanie

Dowiedz się, co osoba, którąmasz po swojej prawejstronie, sądzi na ten temat.Znajdź argument, abywesprzeć ten pogląd.

Zadanie

Dowiedz się, co osoba, którąmasz po swojej lewejstronie, sądzi na ten temat.Odegraj rolę adwokata diabła(nie zgadzaj się z jejpoglądem).

Zadanie

Wybierz postać z karty zhistorią, której pogląd jestinny od Twojego.Odgrywając rolę tej postaci,pokrótce przedstaw grupieswoją opinię nadyskutowany temat.

Zadanie

Wybierz postać z karty zhistorią, której pogląd jestinny od Twojego. Powiedzgrupie, w jaki sposób Twojepoglądy są podobne iodmienne względempoglądów tej postaci.

Page 17: Play decide: Malaria

Sytuacja 1Francis, Tanzania

Jestem pielęgniarką w Tanzanii.Uważam, że główną przyczyną, dlaktórej malaria jest tutaj takrozpowszechniona, jest fakt, że ludziepo prostu posiadają niedostatecznąwiedzę odnośnie do sposobuzapobiegania tejżechorobie. Widujęludzi, którzy sądzą, że każdagorączka musi być malarią, oraztakich, którzy uważają, że jeśli mająobjawy malarii, to wystarczy, żezostaną w domu i zażyją paracetamol.Niektórzy trafiają do szpitala wpóźnym stadium choroby. Albootrzymują leczenie, ale nie zażywająwszystkich dawek do końca. Wieleosób zasięga porady u znachorów albostosuje takie tradycyjne leki, jak liściepapai. Chciałabym móc lepiejedukować ludzi, ale mam już dośćpracy z moimi pacjentami.

Sytuacja 2Emebet, Etiopia

Pracuję dla Ministerstwa Zdrowia wEtiopii. Malaria jest jednym z naszychnajważniejszych priorytetów wdziedzinie zdrowia, wraz z HIV,gruźlicą oraz zdrowiem matki idziecka. Ostatnio udało nam sięprzeszkolić ponad 30 000pracowników opieki zdrowotnej wzakresie nowych zasad diagnozowaniai leczenia malarii. Udało nam się jużuzyskać bardzo zachęcające wyniki.Zdołaliśmy także rozdysponować 20mln moskitier nasączanych środkiemowadobójczym w ciągu trzech lat. Niemoglibyśmy tego zrobić bez pomocypartnerstw globalnych i finansowania.Niemniej jednak wciąż rejestrujemyokoło 9 milionów przypadków malariirocznie wśród 77-milionowej populacjiEtiopczyków.

Sytuacja 3Ruth, Ghana

Jestem lekarzem i naukowcem zGhany - kraju, w którym malaria jestgłówną przyczyną śmierci dzieciponiżej piątego roku życia.Uważam, że potrzebujemy szerokiejgamy narzędzi do zwalczania malarii.Żadne pojedyncze narzędzie niepozwoli nam wygrać tej walki, nawetjeśli leki przeciwko malarii, moskitierynasączane środkiem owadobójczym iopryskiwanie pomieszczeńinsektycydami są skutecznymimetodami. Według mnie jednakmożliwość opracowania szczepionkiprzeciwko malarii jest największąszansą, która umożliwi ostatecznewyeliminowanie tej choroby. Takaszczepionka daje mi nadzieję, żemalaria zostanie wyeliminowana wGhanie jeszcze za mojego życia,chociaż jestem pewna, że będzie onamusiała być stosowana wraz z innymiśrodkami, ponieważ sama nie będziezapewniać 100% ochrony.

Biała Karta Biała Karta Biała Karta

Page 18: Play decide: Malaria

Sytuacja 4Milu, Indie

Jestem lekarzem w Labangi, wioscepołożonej we wschodniej części Indii.W naszym szpitalu działa programleczenia wszystkich pacjentów zgorączką w sposób typowy dlaleczenia malarii, dopóki nie zostaniepotwierdzona inna diagnoza. Tensposób postępowania nie jest jużzalecany przez Światową OrganizacjęZdrowia (WHO). Ja jednakuważam,że jest on bardzo skuteczny. WHOobawia się, że pasożyty wywołującemalarię staną się odporne na te leki, aledla nas ta metoda leczenia jestznacznie tańsza. Gdybyśmyprzestrzegali zaleceń WHO iwykonywali szybki test diagnostycznyu wszystkich pacjentów z gorączką,aby leczyć wyłącznie te osoby, uktórych uzyskano wynik pozytywny,wydawalibyśmy na leczenie malariitrzykrotnie więcej niż obecnie. Poprostu nie mamy takich pieniędzy.

Sytuacja 5Ketsholikei, Botswana

Jestem 26-letnim rolnikiem i mamsześcioro dzieci. W ostatnich latachtrzy razy chorowałem na malarię.Głównymi objawami są bóle głowy igorączka. Rośnie ci temperatura iczujesz się naprawdę zmęczonyciągłymi bólami. W ciężkich stanachchoroby moje dzieci mają bardzowysoką gorączkę. Zawsze, kiedyzachoruję, nie mogę pracować i niemam dość pieniędzy, by nakarmićswoją rodzinę. Często nie decyduję sięna leczenie z powodu braku pieniędzy– jeśli nie mogę nakarmić rodziny, niestać mnie na lek. Jeśli jednak będęczęsto chorował, kto zapewniutrzymanie mojej rodzinie?

Sytuacja 6Marta, Namibia

Jestem młodą mamą pięciorga dzieci imieszkamy z dala od miasta. Dotarciedo szpitala to dla nas prawdziwyproblem. Moja córka Becri ma roczek iszczególnie martwię się o to, że możezachorować. Jestem HIV-pozytywna, ato oznacza, że zachorowanie namalarię jest dla mnie bardziejryzykowne. Kiedyś przyszedł do naspracownik opieki zdrowotnej, abydoradzić, jak mamy zapobiegaćmalarii, dał nam też za darmomoskitiery na noc i środki w sprayu.Teraz jednak rządowe dofinansowaniena IRS zostało ograniczone imieszkańcy naszego regionu niedostają sprayów, moskitier aniekranów na okna. Zawsze też istniejeryzyko, że możemy zachorować, aprzy tak dużej odległości do szpitalanie wiem, czy nie będę miećproblemów z otrzymaniem leczenia.

Biała Karta Biała Karta Biała Karta

Page 19: Play decide: Malaria

Sytuacja 7Doreen, Gambia

Mój syn ma sześć miesięcy. Kiedyzaszłam w ciążę, bardzo się bałam, bokilka moich znajomych zaraziło sięmalarią w trakcie ciąży. Ale mojaciotka dała mi moskitierę na noc, kiedybyłam w ciąży, a ze szpitala dostałamtabletki zapobiegające malarii. Mój synjest na razie zdrowy, niemniej całyczas się martwię, że w każdej chwilimoże ciężko zachorować.Zauważyłem, że moskitiera, podktórą śpimy, nie zatrzymuje jużkomarów tak skutecznie, jak dawniej,lecz nie stać mnie na kupienie nowej.Na pewno będzie trudno zdobyćpieniądze na dodatkowe leczenie, jeślisyn zachoruje.

Sytuacja 8Mamta, Indie

Jestem pielęgniarką w szpitalumiejskim we wschodniej części Indii.Mamy ograniczoną liczbę miejsc idlatego kobiety w ciąży lubnoworodki z objawami malarii muszączasem spać w jednym łóżku lub napodłodze, jeśli pozostają u nas dłużejniż 48 godzin. Dzieci urodzone przezmatki chore na malarię często bardzotracą na wadze i dlatego próbujemyzapewnić im ciepło.Dawniej używaliśmy leku o nazwiechloroquina, aby chronić ludzi przedmalarią. Teraz jednak został onwycofany, bo pasożyt wywołującychorobę stał się odporny nachloroquinę. Tak więc moskitierynasączane insektycydem są obecnienaszą główną metodą zapobieganiazakażeniu malarią.

Sytuacja 9Tilmann, Niemcy

Pracuję nad opracowywaniem leku wfirmie farmaceutycznej. Oferujemynasze leczenie na malarię dorosłym idzieciom po możliwie najniższejcenie. Firmy farmaceutyczne sąorganizacjami prywatnymi, aponieważ pracują dla zysku, ważnejest, by stosować dla nich różnezachęty do inwestowania w badania irozwój w kierunku zwalczania malarii.Bardzo dobre wyniki w tym zakresieuzyskują partnerstwapubliczno-prywatne. Rządy mogą teżpomóc na przykład przezprzyspieszanie procesu weryfikacjinowych zastosowań leków.Dla naszej firmy metody leczeniamalarii są częścią strategii na rzeczzrównoważonego wzrostu i kwestiąnaszej korporacyjnejodpowiedzialności społecznej. Tylkow ubiegłym roku nasz programumedyczny objął 74 mln pacjentów izostał wyceniony na ponad 1 mldEUR, czyli 3% wartości naszejsprzedaży.

Biała Karta Biała Karta Biała Karta

Page 20: Play decide: Malaria

Sytuacja 10Thocco, Malawi

Jestem nauczycielem w okręguMangochi w Malawi. Kilka lat temuodbyłem szkolenie w zakresie leczeniamalarii w szkole przy użyciuspecjalnego Zestawu do LeczeniaUczniów. Zostałem przeszkolony wrozpoznawaniu objawów ibezpiecznym zapewnianiu leczenia.Następnie mogłem leczyć uczniów,którzy zachorowali, a jeśli ich stan sięnie poprawiał, wysyłałem ich doszpitala. Koszt takiego zestawu wynosi50 EUR za każdy rok szkolny imusieliśmy prosić rodziców ispołeczności o pokrycie większejczęści kosztów. Teraz rząd wycofałwspomniane zestawy, argumentując,że dostępna jest nowa metodaleczenia, której nie możemy samistosować. Muszę przyznać, że czujęsię pewniej, odsyłając dzieci doszpitala na odpowiednie leczenie, alejest też prawdą, że dzieci opuszczajądużo lekcji z powodu malarii.

Biała Karta Biała Karta Biała Karta

Page 21: Play decide: Malaria

Nazwa grupy:

Do jakich wniosków doprowadziła was ta grupa?

Karty w tej grupie:

Kartainformacyjna

Problem dodyskusji

Sytuacja Biała Karta

Page 22: Play decide: Malaria

Nazwa grupy:

Do jakich wniosków doprowadziła was ta grupa?

Karty w tej grupie:

Kartainformacyjna

Problem dodyskusji

Sytuacja Biała Karta

Page 23: Play decide: Malaria

Nazwa grupy:

Do jakich wniosków doprowadziła was ta grupa?

Karty w tej grupie:

Kartainformacyjna

Problem dodyskusji

Sytuacja Biała Karta

Page 24: Play decide: Malaria

Stanowiska w sprawie polityki dotyczącej Malaria

Stanowiska

1O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady nazapobieganie, leczenie i diagnostykę, programy ibadania, w rozbiciu proporcjonalnym na kwotyzasugerowane przez WHO.

2O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady nazapobieganie, programy i badania, w rozbiciuproporcjonalnym zasugerowanym przez WHO, ale przyzagwarantowaniu budżetu na leczenie i diagnostykę.

3O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady naleczenie i diagnostykę, programy i badania, w rozbiciuproporcjonalnym zasugerowanym przez WHO, ale przyzagwarantowaniu budżetu na działaniazapobiegawcze.

4O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady nazapobieganie, leczenie i diagnostykę oraz programy, wrozbiciu proporcjonalnym zasugerowanym przez WHO,ale przy zagwarantowaniu budżetu na badania.

5O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady nazapobieganie, leczenie i diagnostykę oraz programy ibadania, dokonując cięć budżetowych na poziomieregionalnym i uzależniając je od poziomu ubóstwa wdanym regionie. Dla regionów o niższym poziomieubóstwa dokonane zostaną głębsze cięcia budżetowe.

Popieram

Akceptuje

Nie akceptuje

Wstrzymuję sie

1 2 3 4 5

+ + +

+ +

+

-

- -

- - -

Page 25: Play decide: Malaria

Stanowiska w sprawie polityki dotyczącej Malaria

Stanowiska

1.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

2.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

3.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

4.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

.....................................................................................

Popieram

Akceptuje

Nie akceptuje

Wstrzymuję sie

1 2 3 4

+ + +

+ +

+

-

- -

- - -

Page 26: Play decide: Malaria

Malaria

Malaria to rozpowszechniona choroba pasożytnicza wywoływana przez pasożyta przenoszonego zczłowieka na człowieka przez komary. Zagrożenie malarią dotyczy trzech miliardów osób. Choroba taspowodowała śmierć blisko 800 000 osób w 2010 roku. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)szacuje, że w roku 2015 na zwalczanie malarii konieczne będzie wydanie 4 mld EUR.• Konieczne jest zebranie 2,7 mld EUR na działania zapobiegawcze (leczenie zapobiegawcze kobietw ciąży oraz moskitiery nasączane środkiem owadobójczym i insektycydy do opryskiwaniapomieszczeń środkami o przedłużonym działaniu - ang. Indoor Residual Spraying, IRS).• Konieczne jest zebranie 4,0 mld EUR na leczenie i diagnostykę (leki przeciwko malarii i środki doleczenia ciężkich przypadków oraz szybkie testy diagnostyczne).• Konieczne jest zebranie 0,6 mld EUR na programy (wzmacnianie systemów opieki zdrowotnej,szkolenia i wynagrodzenia personelu medycznego w krajach dotkniętych chorobą oraz edukacjaspołeczeństw).• Konieczne jest zebranie 0,6 mld EUR na badania naukowe (opracowanie szczepionki i nowychleków, a także usprawnienie diagnostyki, leczenia i zapobiegania).Instytucje rządowe i międzypaństwowe, a także organizacje pozarządowe, muszą podjąć wysiłki wcelu realizacji wszystkich tych celów. Jaka będzie struktura wydatków, jeśli uda się zebrać tylko 3,5mld EUR zamiast zakładanych 4 mld EUR?

Stanowiska

1. O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady na zapobieganie, leczenie i diagnostykę,programy i badania, w rozbiciu proporcjonalnym na kwoty zasugerowane przez WHO.

2. O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady na zapobieganie, programy i badania, w rozbiciuproporcjonalnym zasugerowanym przez WHO, ale przy zagwarantowaniu budżetu na leczenie idiagnostykę.

3. O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady na leczenie i diagnostykę, programy i badania, wrozbiciu proporcjonalnym zasugerowanym przez WHO, ale przy zagwarantowaniu budżetu nadziałania zapobiegawcze.

4. O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady na zapobieganie, leczenie i diagnostykę orazprogramy, w rozbiciu proporcjonalnym zasugerowanym przez WHO, ale przy zagwarantowaniubudżetu na badania.

5. O 0,5 mld EUR pomniejszone zostaną nakłady na zapobieganie, leczenie i diagnostykę orazprogramy i badania, dokonując cięć budżetowych na poziomie regionalnym i uzależniając je odpoziomu ubóstwa w danym regionie. Dla regionów o niższym poziomie ubóstwa dokonanezostaną głębsze cięcia budżetowe.

Cele gry

- Dokładne przedstawienie swoich opinii- Współpraca w celu uzyskania w grupie wspólnego poglądu- Przedstawienie swoich poglądów w Europie- Przyjemność z dyskusji!

Fotografie dzięki uprzejmości

1 & 6: Gates Foundation, Flickr. 2: Babasteve, Flickr. 3: IITA Image Library, Flickr. 4: ReSurgeInternational, Flickr. 5: Yuen-Ping aka YP, Flickr. 7: Daltoris, Flickr. 8: zz77, Flickr. 9: C+H, Flickr. 10:Matt Floreen, Flickr.

Sytuacja Karta informacyjna Karta informacyjna Wstępne przemyśleniaZapisz swoje wstępne przemyśleniai opinie. Użyj Białej karty, żebywprowadzić je do dyskusji

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

.........................................................

Problem do dyskusji Problem do dyskusji Zadanie

ZasadyMasz prawo głosu:powiedz co myślisz ale nie mów za długo.

Ceń swoje życiowe doświadczenie.

Szanuj innych.Pozwól im skończyć, nim zabierzesz głos.

Zasmakuj w różnorodności.Niespodzianki lub zaskoczenie to znak, że dopuszczasz do siebie nowemyśli i uczucia.

Szukaj porozumienia.“Ale” wyraża różnice; “i” wyraża podobieństwa.

Trzy etapy

1. InformacjaSpróbuj wyrobić sobie zdanie naomawiany temat czytając karty iwybierając te, które są dla ciebienajważniejsze. Połóż wybrane karty naswojej planszy i przeczytaj je na głospozostałym graczom.

± 30 MIN.

2. Dyskusja Podyskutuj z innymi graczami.Postarajcie się określić jeden lub kilkanajważniejszych problemówzwiązanych tematem gry. Każdy możesię wypowiedzieć. Połóż na stole tespośród wybranych przez siebie kart,które są ważne dla określonego.

± 30 MIN.

3. Wspólna opinia grupy Przyjrzyj się problemowi, któryzidentyfikowała grupa, użytym kartom iargumentom. Czy jako grupa jesteściew stanie osiągnąć kompromis i przyjąćjakąś strategię, która odzwierciedlawasze poglądy? Możecie teżsformułować własną, nową strategię.

± 20 MIN.

... i etap dodatkowy

4. DziałanieOdwiedź www.playdecide.org i:- zgłoś wyniki waszej grupy do bazy Decide- sprawdź, co o temacie dyskusji sądzą mieszkańcy innych krajóweuropejskich- dowiedz się więcej o problemie, który był przedmiotem gry- ściągnij inny zestaw do gry, by zagrać ze znajomymi i przyjaciółmi- dowiedz się, co możesz zmienić po zagraniu w Decide.

Nie zapomnijcie zamieścić postu na blogu Xplore Health, aby podzielić się doświadczeniem z innymi użytkownikami!