Paulina Christensen, Anne Fox - Niemiecki Dla Bystrzaków [2008 - HQ - HELION]

Ebookpoint.pl kopia dla: Rodenko David [email protected]

Tytuł oryginału: German for Dummies®

Tłumaczenie: Anna i Miłosz UrbanISBN: 978-83-246-7776-4For Dummies® trademark is the exclusive property of Wiley and is used under license.Original English Language edition Copyright © 2000 by Wiley Publishing, Inc.All rights reserved including the right of reproduction in whole or in part in any form. This translationpublished by arrangement with Wiley Publishing, Inc.

Oryginalne anglojęzyczne wydanie © 2000 by Wiley Publishing, Inc.

Wszelkie prawa, włączając prawo do reprodukcji całości lub części w jakiejkolwiek formie, zarezerwowane.Tłumaczenie opublikowane na mocy porozumienia z Wiley Publishing, Inc.

Wiley, the Wiley Publishing Logo, For Dummies, the Dummies Man, A Reference for the Rest of Us!, The DummiesWay, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com and related trade dress are trademarks of John Wileyand Sons, Inc. and/or its affiliates in the United States and/or other countries. Used under license.

Wiley, the Wiley Publishing Logo, For Dummies, the Dummies Man, A Reference for the Rest of Us!, The DummiesWay, Dummies Daily, The Fun and Easy Way, Dummies.com i związana z tym szata graficzna są markamihandlowymi John Wiley and Sons, Inc. i/lub firm stowarzyszonych w Stanach Zjednoczonych i/lub innychkrajach. Wykorzystywane na podstawie licencji.

Translation copyright © 2010 by Helion S.A.

Polish language edition published by Helion S.A.Copyright © 2010.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były kompletnei rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualnenaruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnejodpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.

Wydawnictwo HELIONul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICEtel. 32 231 22 19, 32 230 98 63e-mail: [email protected]: http://dlabystrzakow.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adreshttp://dlabystrzakow.pl/user/opinie?niembv_ebookMożesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

• Poleć książkę na Facebook.com

• Kup w wersji papierowej

• Oceń książkę

• Księgarnia internetowa

• Lubię to! » Nasza społeczność

Dodatkowe materiały do książki można znaleźć pod adresem: ftp://ftp.helion.pl/przyklady/niembv_p.zip


Spis treściO autorach .............................................................................................................................. 11

O Berlitzu ................................................................................................................................. 13

Podziękowania od autorów ..................................................................................................... 15

Wstęp ...................................................................................................................................... 17O książce .....................................................................................................................................................17Konwencje zastosowane w książce ..................................................................................................................17Naiwne założenia ..........................................................................................................................................18Jak podzielona jest książka .............................................................................................................................19

Część I: Na dobry początek .......................................................................................................................19Część II: Niemiecki w akcji .......................................................................................................................19Część III: Niemiecki w podróży .................................................................................................................19Część IV: Dekalogi ..................................................................................................................................19Część V: Dodatki .....................................................................................................................................19

Ikony użyte w książce ....................................................................................................................................20Co dalej .......................................................................................................................................................20Materiały do pobrania ...................................................................................................................................20

Część I: Na dobry początek ...........................................21Rozdział 1: Niemiecki nie jest Ci zupełnie obcy ...................................................................... 23

Niemiecki, który już znasz .............................................................................................................................23Homonimy ...............................................................................................................................................23Krewniacy ................................................................................................................................................24Fałszywi przyjaciele ..................................................................................................................................25Zapożyczenia ...........................................................................................................................................26

Stosowanie popularnych zwrotów ...................................................................................................................28Podstawy wymowy ........................................................................................................................................29

Jak radzić sobie z akcentem w języku niemieckim .........................................................................................29Nauka niemieckiego alfabetu .....................................................................................................................29Wymowa samogłosek ................................................................................................................................29Wymowa przegłosów (umlautów) ..............................................................................................................30Wymowa dyftongów .................................................................................................................................30Wymowa spółgłosek ..................................................................................................................................31Poznajemy nową literę: „ß” .......................................................................................................................32Wymowa połączeń spółgłosek ....................................................................................................................32


4 Niemiecki dla bystrzaków

Rozdział 2: Do rzeczy: podstawy gramatyki niemieckiej ......................................................... 33Rodzaje słów ................................................................................................................................................ 34

Rzeczowniki ............................................................................................................................................. 34Przymiotniki ............................................................................................................................................. 34Czasowniki ............................................................................................................................................... 35Przysłówki ............................................................................................................................................... 36

Proste konstrukcje zdaniowe .......................................................................................................................... 36Układanie słów we właściwym porządku .................................................................................................... 36Stawianie czasownika na drugim miejscu .................................................................................................... 36Czasownik na szarym końcu ...................................................................................................................... 37Tworzenie pytań ....................................................................................................................................... 38

Czas przeszły, teraźniejszy i przyszły .............................................................................................................. 38Koncentrując się na tu i teraz ..................................................................................................................... 38Porozmawiajmy o przeszłości: z użyciem czasu Perfekt ................................................................................ 39Pisząc o przeszłości: z użyciem czasu przeszłego prostego ............................................................................ 40Mówiąc o przyszłości ................................................................................................................................ 41

Trudne przypadków przypadki ...................................................................................................................... 41Mianownik ............................................................................................................................................... 42Biernik ..................................................................................................................................................... 42Celownik .................................................................................................................................................. 42Dopełniacz ............................................................................................................................................... 42Dlaczego liczą się wszystkie przypadki ........................................................................................................ 42

Liczebniki .................................................................................................................................................... 46

Rozdział 3: Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić ............................................... 49Wybrać formę grzecznościową czy nie? ........................................................................................................... 49Powitania i pozdrowienia .............................................................................................................................. 50

Jak się masz? ............................................................................................................................................ 50Odpowiedzi na pytanie: „Jak się masz?” .................................................................................................... 51

Przedstawianie siebie i swoich przyjaciół ......................................................................................................... 53Przedstawianie przyjaciół .......................................................................................................................... 53Sposoby przedstawiania na specjalne okazje ............................................................................................... 54Przedstawianie samego siebie .................................................................................................................... 55

Rozmowa o miastach, państwach i narodowości .............................................................................................. 56Informowanie innych, skąd jesteś ............................................................................................................... 56Czasownik „być” ...................................................................................................................................... 57Pytanie innych, skąd pochodzą .................................................................................................................. 57Kommen: przychodzić .............................................................................................................................. 58Poznajemy narodowości ............................................................................................................................ 59Jakim mówisz językiem? ............................................................................................................................ 60

Pożegnanie ................................................................................................................................................... 61


Spis treści 5

Część II: Niemiecki w akcji ............................................65Rozdział 4: Poznajmy się: rozmowy towarzyskie ..................................................................... 67

Mówienie o sobie ..........................................................................................................................................67Opisywanie pracy .....................................................................................................................................67Podawanie adresu i numeru telefonu ..........................................................................................................69Rzeczowniki i ich rodzajniki ......................................................................................................................70Zaimki dzierżawcze ..................................................................................................................................72

Mówienie o swojej rodzinie ............................................................................................................................73Rozmowa o pogodzie ....................................................................................................................................75

Jak jest na dworze? .....................................................................................................................................75Podawanie temperatury .............................................................................................................................76Kilka słów o pogodzie ...............................................................................................................................76

Rozdział 5: Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie ...................................................... 79Czy czas na posiłek? .....................................................................................................................................79Wszystko o posiłkach .....................................................................................................................................80Nakrywanie do stołu ......................................................................................................................................81Wyjście do restauracji ....................................................................................................................................81

Gdzie można coś zjeść ..............................................................................................................................81Dokonywanie rezerwacji ............................................................................................................................82Przybycie do lokalu i zajęcie miejsca ..........................................................................................................84Rozszyfrowywanie menu ...........................................................................................................................85Składanie zamówienia ...............................................................................................................................88Stosowanie trybu przypuszczającego ..........................................................................................................88Stosowanie czasowników modalnych ..........................................................................................................89Zamawianie czegoś specjalnego .................................................................................................................90Odpowiedzi na pytanie: „Jak panu smakowało?” ........................................................................................90Płacenie rachunku ....................................................................................................................................90

Zakupy spożywcze ........................................................................................................................................92Artykuły spożywcze ..................................................................................................................................93Miary i wagi .............................................................................................................................................94

Rozdział 6: Idziemy na zakupy ................................................................................................. 99Gdzie można zrobić zakupy ...........................................................................................................................99Jak zapytać o godziny otwarcia .......................................................................................................................99Jak dać sobie radę w sklepie? .......................................................................................................................100Uprzejmie pytam… ....................................................................................................................................101

Mówienie „proszę” .................................................................................................................................101Mówienie „przepraszam” ........................................................................................................................101

Oglądanie w dobrym stylu ...........................................................................................................................102Prośba o pomoc w sklepie ............................................................................................................................102Kupowanie ubrań .......................................................................................................................................103

Więc chodź, pomaluj mój niemiecki .........................................................................................................104Przymierzanie ........................................................................................................................................105

Płacenie za zakupy ......................................................................................................................................107Porównania ................................................................................................................................................108



Rozdział 7: Wyjście na miasto ............................................................................................... 111Podawanie czasu ........................................................................................................................................ 111

Pytanie o godzinę ................................................................................................................................... 111Podawanie czasu w „staromodny” sposób: od 1 do 12 .............................................................................. 112Podawanie czasu: od 0 do 24 .................................................................................................................. 113Pory dnia ............................................................................................................................................... 113Dni tygodnia .......................................................................................................................................... 113

Na co masz ochotę? .................................................................................................................................... 115Wyjście do kina .......................................................................................................................................... 115

Wybieranie seansu .................................................................................................................................. 115Kupno biletów ........................................................................................................................................ 116

Co to było? Forma przeszła czasownika sein ................................................................................................. 118Wyjście do muzeum .................................................................................................................................... 118Mówienie o czynnościach w przeszłości ........................................................................................................ 120

Tworzenie imiesłowu czasu przeszłego ..................................................................................................... 120Użycie haben w czasie Perfekt ................................................................................................................. 122Użycie sein w czasie Perfekt .................................................................................................................... 122

Porwać widownię ........................................................................................................................................ 124Jak było? Rozmowy o rozrywce .................................................................................................................... 124

Twoje zdanie ......................................................................................................................................... 124Co Ty o tym sądzisz ............................................................................................................................... 125

Wyjście na imprezę ..................................................................................................................................... 127Zaproszenie na imprezę .......................................................................................................................... 127Rozmowy o imprezie .............................................................................................................................. 128

Rozdział 8: Odpoczynek i zabawy na świeżym powietrzu ...................................................... 131Rozmowy o zainteresowaniach ..................................................................................................................... 131

Kolekcjonowanie .................................................................................................................................... 131Mówienie innym o swoim hobby .............................................................................................................. 132

Refleksje o zaimkach zwrotnych ................................................................................................................... 132Odmiana zaimków .................................................................................................................................. 132

Niektóre popularne czasowniki zwrotne ........................................................................................................ 133Uprawianie sportu ...................................................................................................................................... 135

Gra z czasownikiem spielen ..................................................................................................................... 135Czasem wystarczy czasownik ................................................................................................................... 135Zapraszanie do gry ................................................................................................................................. 136

Poznawanie świata zewnętrznego ................................................................................................................. 137Spacerowanie i wędrowanie ..................................................................................................................... 137Co można zobaczyć po drodze ................................................................................................................. 138Wycieczka w góry ................................................................................................................................... 139Wycieczka na wieś .................................................................................................................................. 141Wyjazd nad morze .................................................................................................................................. 142

Rozdział 9: Rozmowa telefoniczna i wysyłanie poczty .......................................................... 145Łatwe rozmowy telefoniczne ........................................................................................................................ 145

Zaproszenie na przyjęcie ......................................................................................................................... 146Łączenie ................................................................................................................................................ 146

Umawianie się ............................................................................................................................................ 148


Spis treści 7

Zostawianie wiadomości ..............................................................................................................................149Słów kilka o zaimkach w celowniku ..............................................................................................................150Wysyłanie listu, faksu, e-maila ......................................................................................................................151

Wysyłanie listu lub pocztówki ..................................................................................................................151Wysyłanie faksu ......................................................................................................................................153Wysyłanie e-maila ...................................................................................................................................153

Rozdział 10: W biurze i w domu ............................................................................................. 157Wynajmowanie mieszkania lub domu ...........................................................................................................157

Jak powiedzieć, czego chcesz ...................................................................................................................157Rozszyfrowywanie ogłoszeń .....................................................................................................................158Zadawanie właściwych pytań ..................................................................................................................158Rozmowa o mieszkaniu ...........................................................................................................................159Zawieranie umowy .................................................................................................................................159

Praca w biurze ............................................................................................................................................161Jak opanować biurko i przybory ...............................................................................................................161Inne miejsca w biurze… ..........................................................................................................................162

Wydawanie poleceń ....................................................................................................................................163

Część III: Niemiecki w podróży ....................................167Rozdział 11: Money, Money, Money ...................................................................................... 169

Wymiana waluty .........................................................................................................................................169W drodze do bankomatu .............................................................................................................................171Formułowanie rozkazów ..............................................................................................................................172

Rozdział 12: Pytanie o drogę ................................................................................................. 177Jak poprosić o pomoc w dotarciu na miejsce ..................................................................................................177Jak daleko jeszcze? ......................................................................................................................................179Tu i tam .....................................................................................................................................................179Pytanie: „Jak się tam dostanę?” ...................................................................................................................180

Użycie „in” ............................................................................................................................................180Użycie „nach” ........................................................................................................................................181Użycie „zu” ...........................................................................................................................................181

Jak opisać położenie ....................................................................................................................................182W prawo, w lewo, na północ, południe, wschód i zachód ...............................................................................184

W lewo i prawo ......................................................................................................................................184Strony świata ..........................................................................................................................................184

Ruszając w trasę .........................................................................................................................................185Pierwszy, drugi, trzeci itd. ...........................................................................................................................185Podróż samochodem albo innym pojazdem ...................................................................................................188

Rozdział 13: Pobyt w hotelu .................................................................................................. 191Znalezienie hotelu ......................................................................................................................................191Rezerwacja pokoi ........................................................................................................................................192

Jak powiedzieć, kiedy i jak długo chcesz zostać ..........................................................................................192Jaki to ma być pokój ................................................................................................................................192Pytanie o cenę ........................................................................................................................................193Finalizacja rezerwacji ..............................................................................................................................194



Zameldowanie: nazwiska, adresy i numery pokojów ...................................................................................... 195Jak długo zamierza pan zostać? ................................................................................................................ 195Wypełnianie formularza zameldowania .................................................................................................... 196Zabawa z kluczami ................................................................................................................................. 196Jak zapytać o wyposażenie ....................................................................................................................... 197

Wymeldowanie i płacenie rachunku .............................................................................................................. 199Jak poprosić o rachunek ........................................................................................................................... 199Jak zapytać o opłaty specjalne .................................................................................................................. 200Krótkie rozstanie w hotelu ....................................................................................................................... 200

Rozdział 14: Podróżowanie: samoloty, pociągi, taksówki, autobusy .................................... 203Na lotnisku ................................................................................................................................................. 203

Odbiór biletu ......................................................................................................................................... 203Odprawa ............................................................................................................................................... 204Przejście przez kontrolę paszportową ....................................................................................................... 206Przejście przez odprawę celną ................................................................................................................. 207

Podróżowanie samochodem ......................................................................................................................... 207Wynajem samochodu .............................................................................................................................. 207Odczytywanie map i znaków drogowych ................................................................................................... 209

Na stacji kolejowej ...................................................................................................................................... 210Odczytywanie tablic przyjazdów i odjazdów ............................................................................................. 211Pozyskiwanie informacji .......................................................................................................................... 211Kupno biletów ........................................................................................................................................ 212

Jak sprawdzić, kiedy rozdzielić czasowniki ..................................................................................................... 214Opanowanie autobusów, metra i taksówek .................................................................................................... 215

Jak złapać autobus .................................................................................................................................. 215Jak złapać taksówkę ................................................................................................................................ 217

Rozdział 15: Planowanie wyjazdu .......................................................................................... 219W biurze podróży ....................................................................................................................................... 219Plany na przyszłość: zastosowanie czasu przyszłego ....................................................................................... 221Kalendarz i daty ......................................................................................................................................... 222

Jednostki kalendarza ............................................................................................................................... 222Nazwy miesięcy ...................................................................................................................................... 223Opisywanie wydarzeń za pomocą miesięcy ............................................................................................... 223Nazywanie konkretnych pór za pomocą miesięcy ....................................................................................... 223Daty ...................................................................................................................................................... 224

Paszporty i wizy .......................................................................................................................................... 225

Rozdział 16: Nagłe wypadki ................................................................................................... 227Jak poprosić o pomoc w razie wypadku ......................................................................................................... 227

Wołanie o pomoc ................................................................................................................................... 227Jak zgłosić wypadek ................................................................................................................................ 228Proszenie o pomoc kogoś, kto mówi po polsku .......................................................................................... 228

Wizyta u lekarza albo w szpitalu .................................................................................................................. 228Jak powiedzieć, co Cię boli ...................................................................................................................... 229Informacja o stanie zdrowia ..................................................................................................................... 230


Spis treści 9

Badanie .................................................................................................................................................230Nazywanie części ciała ............................................................................................................................231Diagnoza ...............................................................................................................................................232Leczenie ................................................................................................................................................233

Rozmowa z policją ......................................................................................................................................235Zgłaszanie kradzieży ...............................................................................................................................235Odpowiadanie na pytania policji .............................................................................................................236Ochrona Twoich praw za granicą ............................................................................................................237

Część IV: Dekalogi ......................................................241Rozdział 17: Dziesięć sposobów na szybkie opanowanie niemieckiego ............................... 243

Zaglądaj do słownika ..................................................................................................................................243Tworzenie rodzin słów ................................................................................................................................243Lista zakupów ............................................................................................................................................243Obchodzenie Dnia Języka Niemieckiego! .....................................................................................................244Słuchanie kaset i płyt ...................................................................................................................................244Słuchanie radia i oglądanie telewizji .............................................................................................................244Kurs na płycie CD-ROM ...........................................................................................................................244Oglądanie niemieckich filmów ......................................................................................................................244Czytanie niemieckich publikacji ....................................................................................................................244Surfowanie po internecie .............................................................................................................................245

Rozdział 18: Dziesięć wyrażeń, których nie należy używać ................................................... 247Używaj formy grzecznościowej .....................................................................................................................247Zwracaj się właściwie do pracowników obsługi ..............................................................................................247Nie szukaj dziury w całym ...........................................................................................................................248Nie upijaj się ..............................................................................................................................................248Z szacunkiem dla prawa ..............................................................................................................................248Uważaj na konkursy ....................................................................................................................................248Paraduj odpowiednio po domu ....................................................................................................................248Nie wpadnij jak śliwka w kompot… .............................................................................................................248Jedz poprawnie ...........................................................................................................................................249Uważaj na urodzaj rodzaju ..........................................................................................................................249

Rozdział 19: Dziesięć ulubionych niemieckich zwrotów ....................................................... 251Alles klar! ..................................................................................................................................................251Geht in Ordnung ........................................................................................................................................251Kein Problem .............................................................................................................................................251Guten Appetit! ...........................................................................................................................................252Deine Sorgen möchte ich haben! ..................................................................................................................252Das darf doch wohl nicht wahr sein! .............................................................................................................252Mir reicht’s! ...............................................................................................................................................252Wie schön! .................................................................................................................................................252Genau ........................................................................................................................................................252Stimmt’s? ...................................................................................................................................................253



Rozdział 20: Dziesięć najważniejszych niemieckich świąt ................................................... 255Heilige Drei Könige .................................................................................................................................... 255Karneval / Fastnacht / Fasching ................................................................................................................... 255Ostern ........................................................................................................................................................ 256Erster April ................................................................................................................................................ 256Tag der Arbeit ........................................................................................................................................... 256Himmelfahrt ............................................................................................................................................... 256Pfingsten .................................................................................................................................................... 256Der Tag der Deutschen Einheit ................................................................................................................... 257Nikolaustag ................................................................................................................................................ 257Weihnachten .............................................................................................................................................. 257

Rozdział 21: Dziesięć zwrotów, dzięki którym zostaniesz uznany za Niemca ................................ 259Das ist ja toll! .............................................................................................................................................. 259Ruf mich an! / Rufen Sie mich an! .............................................................................................................. 259Was ist los? ................................................................................................................................................ 259Keine Ahnung ............................................................................................................................................ 259Gehen wir! ................................................................................................................................................. 260Nicht zu fassen! .......................................................................................................................................... 260Du hast Recht! / Sie haben Recht! .............................................................................................................. 260Auf keinen Fall! ......................................................................................................................................... 260Nicht schlecht! ............................................................................................................................................ 260Das ist mir (völlig) egal ............................................................................................................................... 260

Część V: Dodatki ........................................................ 261Dodatek A Tabele odmiany czasowników ............................................................................. 263

Dodatek B Minisłownik ......................................................................................................... 273

Dodatek C Płyta CD ............................................................................................................... 285

Dodatek D Odpowiedzi .......................................................................................................... 287


O autorachaulina Christensen od niemal dziesięciu lat pracuje jako pisarka, redaktorka i tłumaczka.Ukończyła studia z zakresu literatury angielskiej i niemieckiej. W ramach pracy dla firmy

Berlitz International napisała, opracowała i zredagowała wiele podręczników. Jej działalnośćtłumaczeniowa obejmuje tematykę od nowoczesnych technologii aż po science fiction (magazynStarlog). Od czasu do czasu udziela się również jako tłumacz sądowy, konsultant i tłumaczw czasie konferencji edukacyjnych oraz lektor w filmach edukacyjnych i na płytach CD.Dr Christensen obroniła pracę magisterską i doktorską w Niemczech, na uniwersyteciew Düsseldorfie. Potem pracowała jako nauczycielka języka niemieckiego w szkołach językowychBerlitz, wykładała też na uniwersytetach w Nowym Jorku i Fordham.

Anne Fox pracuje jako tłumaczka, redaktorka i pisarka już od dwunastu lat. Ukończyła szkołędla tłumaczy w Szwajcarii, ma też tytuł magistra z zakresu translatoryki. Tematyka zleceń, nadktórymi pracuje, jest bardzo różnorodna, obejmuje m.in. kosmos, zjawisko nadprzestrzeni i podróżedookoła świata. Uczyła w szkołach językowych Berlitz, pracowała jako korektorka i redaktorkaw działach redakcyjnych kilkunastu kancelarii prawnych. Ostatnio skupiła się na pisaniu,opracowywaniu i redagowaniu podręczników firmy Berlitz.

P


Wstęp 13

O Berlitzuirma Berlitz to gwarancja doskonałości w kwestiach językowych, poparta 120-letnimdoświadczeniem. W ponad 400 placówkach w 50 krajach firma Berlitz oferuje naukę niemal

wszystkich języków. Świadczy także inne usługi, takie jak szkolenia międzykulturowe, lokalizacjaoprogramowania, tłumaczenia dokumentów czy usługi translatorskie. Berlitz to również szerokiespektrum usług wydawniczych, od samouczków językowych, poprzez słowniki tematycznei przewodniki, aż po słowniki językowe.

Znana na całym świecie metoda Berlitza jest podstawą wszystkich oferowanych kursów językowych.Od czasu jej wprowadzenia w 1878 roku miliony kursantów skorzystały z jej zalet, by nauczyćsię języka obcego. Więcej informacji na temat kursów językowych i produktów oferowanychprzez firmę Berlitz można znaleźć w najbliższej placówce firmy. Zapraszamy również na stronęinternetową, dostępną pod adresem www.berlitz.com, gdzie można zapisać się na kursy i skorzystaćze sklepu online.

F


Wstęp 15

Podziękowania od autorówaulina Christensen: Serdecznie dziękuję Juergenowi Lorenzowi i Sheryl Olinsky Borgz Berlitz Publishing za koordynowanie i nadzorowanie procesu wydawniczego oraz za

nieocenioną pomoc podczas pracy nad tą książką. Szczególne podziękowania dla współwinnejpowstania tej książki, Anne Fox, za wspaniałą współpracę, burze mózgów, porady i uwagi(24 godziny na dobę). I w końcu podziękowania dla wszystkich zaangażowanych w wydawnictwieWiley — za to, że w ogóle możliwe było powstanie tej książki.

Anne Fox: Dziękuję wszystkim osobom zaangażowanym w ten projekt. Na samym początkunajwiększe podziękowania dla mojej przyjaciółki Pauliny Christensen. Świetnie mnie uzupełniałai pilnowała. Dziękuję ekipie Berlitza, Juergenowi Lorenzowi i Sheryl Olinsky Borg, za ichnieocenione porady i uwagi. Słowa podziękowania dla Mary Goodwin z wydawnictwa Wileyza jej niestrudzone starania. Dziękuję moim kolegom, Dawidowi i Kirkowi, za ich pomoc wtedy,kiedy była najbardziej potrzebna. Phoebe, Trotsky, Frida, Dubseline i Bonny — dzięki,że odrywaliście mnie co pewien czas od klawiatury.

Berlitz chciałby podziękować następującym osobom:

Paulinie Christensen i Anne Fox, wspaniałemu duetowi pisarek, za niestrudzone poświęceniew trakcie powstawania podręcznika.

Naszemu operatorowi dźwięku w NYC, Paulowi Rubenowi, za stworzenie płyty audio z dialogamiznajdującymi się w tekście.

Zespołowi techników dźwięku w Big Media Production w Nowym Jorku, Johnowi Cheary,Philipowi Clarkowi oraz Timowi Franklinowi, za niekończące się godziny słuchania,cięcia i wklejania.

Naszym redaktorom, Juergenowi Lorenzowi i Sheryl Olinsky Borg, za profesjonalizm i oddanieprzy składaniu w całość tego niełatwego i ekscytującego projektu.

Słowa podziękowania kierujemy także do pracowników Wiley, zwłaszcza do Holly McGuire, PamMourozis oraz Mary Goodwin, które prowadziły Niemiecki dla bystrzaków od początku do końca.

P



Podziękowania od wydawcy oryginału

Jesteśmy dumni z tej książki. Prosimy o przesyłanie wszystkich uwag za pomocą formularza internetowegoserii Dummies, który znajduje się pod adresem www.dummies.com/register.

W wydaniu tej książki pomogli nam między innymi:

Acquisitions, Editorial,and Media Development

Project Editor: Mary Goodwin

Acquisitions Editor: Holly McGuire

Acquisitions Coordinator: Karen Young

Media Development Coordinator:Megan Roney

Technical Editor: Wilfried Wilms

General Reviewer: Esther Neuendorf

Editorial Manager: Kristin Cocks

Editorial Assistant: Beth Parlon

ProductionProject Coordinator: Regina Snyder

Layout and Graphics: Karl Brandt, Beth Brooks,JoeBucki, Brian Massey, Tracy K. Olivier, Jill Piscitelli,Janet Seib, Brian Torwelle, Erin Zwltner

Proofreaders: Laura Albert, Corey Bowen,Charles Spencer

Indexer: Liz Cunningham

Special HelpSeta K. Frantz, Sherry Gomoll, Samuel Goodwin

Publishing and Editorial for Consumer Dummies

Diane Graves Steele, Vice President and Publisher, Consumer Dummies

Joyce Pepple, Acquisitions Director, Consumer Dummies

Kristin A. Cocks, Product Development Director, Consumer Dummies

Michael Spring, Vice President and Publisher, Travel

Brice Gosnell, Associate Publisher, Travel

Suzanne Jannetta: Editorial Director, Travel

Publishing for Technology Dummies

Richard Swadley, Vice President and Executive Group Publisher

Andy Cummings, Vice President and Publisher

Composition Services

Gerry Fahey, Vice President of Production Services

Debbie Stailey, Director of Composition Services


Wstęp 17

Wstępdobie globalizacji umiejętność powiedzenia przynamniej kilku słów w obcych językachstaje się coraz bardziej przydatna. Tanie przeloty sprawiają, że coraz chętniej wybieramy

się za granicę, a prowadzenie interesów z partnerami z całego świata wymaga dalekich podróży.Niejednokrotnie naszymi sąsiadami czy przyjaciółmi są osoby innej nacji; nierzadko pragniemynawiązać kontakt z językiem naszych przodków.

Bez względu na to, dlaczego chciałbyś nauczyć się języka niemieckiego, Niemiecki dla bystrzakówjest doskonałym wyborem. Dwoje ekspertów w umożliwianiu czytelnikom zdobywaniawiedzy — Berlitz, firma specjalizująca się w nauczaniu języków, oraz Wiley Publishing, Inc.,wydawca bestsellerów z serii Dla bystrzaków — połączyło siły, by stworzyć podręcznik, którypozwoliłby czytelnikowi nabyć podstawowe umiejętności z zakresu posługiwania się językiemniemieckim. Nie obiecujemy, że niniejszy podręcznik zapewni Ci biegłość w tej dziedzinie,ale jeśli chcesz nauczyć się, jak się przywitać po niemiecku, jak kupić bilet albo zamówić obiadw restauracji, Niemiecki dla bystrzaków jest tym, czego szukasz.

O książceNie czeka Cię żmudne bieganie na kurs językowy dwa razy w tygodniu. Z Niemieckiego dlabystrzaków możesz korzystać, kiedy Ci wygodnie, niezależnie od tego, czy Twoim celem jestnauka kilku zwrotów, które przydadzą się podczas podróży do Niemiec, czy też pragnieszzamienić kilka słów z niemieckojęzycznym sąsiadem. Możesz przyswajać informacje we własnymtempie, czytając za każdym razem tyle, ile masz ochotę. Nie musisz również pokonywać rozdziałóww zapisanym porządku; po prostu wybieraj te, które Cię interesują.

Ważne: Jeśli nigdy wcześniej nie zetknąłeś się z językiem niemieckim, warto zacząć od części Iprzed przejściem do kolejnych rozdziałów. Część I zawiera podstawy, które trzeba sobieprzyswoić, dotyczące na przykład wymowy głosek.

Konwencje zastosowane w książceAby ułatwić Ci poruszanie się po książce, ustaliliśmy kilka konwencji:

Terminy niemieckie wyróżnione są tłustym drukiem.

Sylaby akcentowane w wymowie zapisane są kursywą.

Koniugacja czasownika zapisana jest w postaci tabelarycznej w następującym porządku:„ja”, „ty”, forma grzecznościowa „Pan/Pani”, „on, ona, ono”, „my”, forma grzecznościowa„Państwo”, „wy”, „oni”. Wymowę przedstawia druga kolumna. Oto przykład:

W



Odmiana Wymowaich werde yś wer-dedu wirst du wirstSie werden zi wer-dener/sie/es wird er/zi/es wirtwir werden wir wer-denihr werdet ir wer-detSie werden zi wer-densie werden zi wer-den

Nauka języka jest czymś na tyle specyficznym, że niniejszy podręcznik zawiera pewneelementy, których nie zawierają inne książki z serii Dla bystrzaków. Oto one:

Pogawędki: Najlepszy sposób nauki języka to słyszeć i widzieć jego zastosowaniew codziennym życiu. Nasz podręcznik pełen jest dialogów zamieszczonych w sekcji„Pogawędki”, które składają się z niemieckich zdań, wymowy i polskiego tłumaczenia.

Słówka do zapamiętania: Zapamiętywanie słówek i zwrotów również jest ważnew nauce języka. W danym rozdziale (lub podrozdziale) przydatne wyrażenia zbieramyna tablicy pod hasłem: „Słówka do zapamiętania”.

Gierki językowe: Jeśli nie ma w pobliżu Niemców, z którymi możesz wypróbowaćnabyte umiejętności, świetnie nadają się do tego celu ćwiczenia z działu „Gierkijęzykowe”. To wspaniały sposób oceny postępów.

Zauważ, że ponieważ każdy język ma własne sposoby wyrażania myśli, tłumaczenie na językpolski nie zawsze jest dosłowne. Chcemy, byś poznał sens wyrażenia, a nie tłumaczenie słowow słowo. Na przykład fraza Es geht (es gejt) znaczy dosłownie: „Ono idzie”, ale zwykleoznacza: „Jakoś leci”, „Ujdzie”.

Naiwne założeniaPrzed napisaniem tej książki musiałyśmy założyć, kim jesteś i czego oczekujesz od książki podtytułem Niemiecki dla bystrzaków. Oto założenia, jakie poczyniłyśmy na Twój temat:

Nie znasz języka niemieckiego, a jeśli nawet miałeś go w szkole, wszystko wyleciałoCi z głowy.

Nie szukasz książki, która pozwoli Ci osiągnąć biegłość w tym języku; chcesz jedynieopanować kilka słów, wyrażeń i zdań, które umożliwią Ci komunikację na podstawowympoziomie.

Nie masz ochoty zapamiętywać długich list słówek ani nudnych reguł gramatycznych.

Chcesz dobrze się bawić, a przy okazji poznać troszkę niemieckiego.

Jeśli powyższe zdania odnoszą się do Ciebie, oto książka, której szukałeś!


Wstęp 19

Jak podzielona jest książkaNiniejsza książka podzielona jest na części, a te z kolei na rozdziały. Oto, jakie informacjeznajdują się w kolejnych częściach.

Część I: Na dobry początekW tej części znajdziesz podstawowe informacje na temat języka niemieckiego. Dowiesz się,jak wymawiać słowa, jak budować zdania itp. Dodamy Ci odwagi, podając szereg słów po niemiecku,które są Ci doskonale znane. Następnie przedstawimy zarys gramatyki, który przyda się w dalszychrozdziałach podręcznika.

Część II: Niemiecki w akcjiW tej części zaczniesz uczyć się i stosować język niemiecki w praktyce. Zamiast koncentrowaćsię na zasadach gramatycznych, co jest powszechne w wielu podręcznikach, skupimy sięna typowych sytuacjach dnia codziennego, takich jak zakupy, posiłek w restauracji czy prowadzenierozmów towarzyskich.

Część III: Niemiecki w podróżyTa część zaopatrzy Cię we wszelkie narzędzia niezbędne w podróży — niezależnie, czy będzieto wycieczka do lokalnej niemieckiej restauracji, czy muzeum. Poruszone zostaną wszystkieaspekty podróżowania po Niemczech, dorzuciłyśmy nawet rozdział o sytuacjach zagrożenia.

Część IV: DekalogiJeśli szukasz krótkich, łatwo przyswajalnych informacji, jest to część w sam raz dla Ciebie.Znajdziesz tu sposoby na szybką naukę niemieckiego, dziesięć przydatnych zwrotów, dziesięćrzeczy, których za żadne skarby świata nie wolno wypowiadać po niemiecku itp.

Część V: DodatkiTa część książki zawiera ważne informacje, do których zawsze możesz sięgnąć. Znajdziesz tutabele przedstawiające koniugację czasowników, które grzecznie odmieniają się według wzoru,oraz tych, które uparcie do niego nie pasują. Z tyłu zamieściliśmy również spis nagrań z płyty CD,tak aby łatwo można było odnaleźć dialogi w książce i je śledzić. Można tam również znaleźćodpowiedzi do niektórych ćwiczeń z „Gierek językowych”, a także minisłowniczki niemiecko-polskii polsko-niemiecki. Zawsze możesz do niego sięgnąć, jeśli natkniesz się na słowo, którego nierozumiesz, albo jeśli szukasz jakiegoś słowa.



Ikony użyte w ksi żceMożesz szuka w podręczniku konkretnych informacji. Aby u atwi Ci ich znalezienie,zamie cili my w książce następujące ikony:

Ta ikona wyróżnia wskazówki, które u atwią Ci naukę niemieckiego.

Ta ikona wyróżnia informacje, o których nie wolno zapomnie .

Języki pe ne są dziwnych regu , które zazwyczaj stanowią dla obcokrajowca twardy orzechdo zgryzienia. Ta ikona sygnalizuje ich omówienie.

Je li szukasz informacji o kulturze i podróżach, wypatruj tych ikon. Mają zwróci Twojąuwagę na ciekawostki o pa stwach niemieckojęzycznych.

Za ączona do książki p yta CD daje Ci możliwo us yszenia żywego języka niemieckiego.Ta ikona towarzyszy dialogom z serii „Pogawędka”, które można znale na p ycie.

Co dalejNauka języka polega na tym, by odważy się i skoczy na g ęboką wodę (niezależnie od tego,jak tragiczna jest na początku wymowa). Więc skacz! Zacznij od początku, wybierz interesującyCię rozdzia albo w óż CD do odtwarzacza czy komputera i pos uchaj kilku dialogów. Zobaczysz,że zanim się obejrzysz, odpowiesz „Ja!” na pytanie: „Sprechen Sie Deutsch?”.

Materiały do pobraniaW przypadku wersji elektronicznej obraz p yty do ączonej do książki możesz pobrabezpo rednio z serwera FTP Wydawnictwa Helion. Wystarczy, że klikniesz w poniższy link:

ftp://ftp.helion.pl/przyklady/niemby_p.zip

Rozmiar pliku: 323 MB


Część I

Na dobry początek


22 Część I: Na dobry początek

W tej części…dzieś zacząć trzeba, ale naszym zdaniem znasz lepiej niemiecki, niżCi się wydaje. Nie? W takim razie zajrzyj do rozdziału 1. Rozdziały

2. i 3. zawierają wprawdzie kilka niezbędnych reguł gramatycznych, alenie przejmuj się, czeka Cię świetna zabawa.

G


Rozdział 1: Niemiecki nie jest Ci zupełnie obcy 23

Rozdział 1

Niemiecki nie jest Ci zupełnie obcyW tym rozdziale:► Okaże się, że znasz już trochę niemiecki.► Poznasz kilka użytecznych zwrotów.► Podstawy wymowy.

ajlepszym sposobem nauki nowego języka jest całkowita immersja, więc w niniejszymrozdziale od razu zanurzymy Cię w niemieckim. Przekonasz się między innymi, że znasz

już nieco ten język, następnie zapoznamy Cię z kilkoma popularnymi zwrotami, a także wyjaśnimyzasady wymowy.

Niemiecki, który już znaszChociaż język niemiecki i polski należą do różnych grup językowych, zawierają słowa, które mająalbo podobne, albo identyczne znaczenie. Słowa te to wyrazy pokrewne.

HomonimyNastępujące słowa mają ten sam zapis i to samo znaczenie w obu językach. Jedyne, co je odróżnia,to wymowa oraz fakt, że w języku niemieckim rzeczowniki zawsze pisze się wielką literą:

der Aspekt (as-pekt) der Balkon (bal-ką)

die Bank (bank) der Baron (ba-ron)

blond (blond) das Dach (dach)

der Demonstrant (de-mon-strant) der Dialekt (dia-lekt)

der Doktor (dok-tor) das Dokument (do-ku-ment)

das Dynamit (dy-na-mit) das Echo (esio)

die Firma (fir-ma) der Gigant (gi-gant)

das Golf (golf) das Hobby (ho-bi)

das Hotel (ho-tel) der Humor (hu-mor)

das Instrument (in-stru-ment) das Kabel (ka-bel)

N



das Kilo (ki-lo) das Kino (ki-no)

das Konto (kon-to) das Lokal (lo-kal)

der Minister (my-ny-ster) das Moment (mo-ment)

das Problem (pro-blejm) das Papier (pa-piir)

der Park (park) der Punkt (punkt)

der Sport (zport) der Student (sztu-dent)

das Studio (sztu-dio) das System (zys-tejm)

das Telefon (te-le-fon) der Termin (ter-min)

das Testament (te-sta-ment) der Uniform (u-ni-form)

KrewniacyIstnieje mnóstwo słów, których przykłady przedstawia tabela 1.1, o zapisie bardzo podobnymw językach niemieckim i polskim i o takim samym znaczeniu.

Tabela 1.1. Słowa o identycznym znaczeniu i nieznacznej różnicy w zapisie

Język niemiecki Język polski

die Adresse (di ad-re-se) adres

die Akte (di a-kte) akt

der Bandit (der ban-dit) bandyta

die Demokratie (di de-mo-kra-ti) demokracja

der Doktorand (der do-kto-rand) doktorant

der Egoist (der e-go-yst) egoista

elegant (e-le-gant) elegancki

das Formular (das for-mu-lar) formularz

die Garage (di ga-ra-że) garaż

das Gymnasium (das gy-mna-zjum) gimnazjum

das Konzert (das kon-cert) koncert

die Kultur (di kul-tur) kultura

das Liter (das li-ter) litr

das Lyzeum (das ly-ce-um) liceum

die Maschine (di ma-szi-ne) maszyna

das Modell (das mo-del) model

das Museum (das mu-ze-um) muzeum



Tabela 1.1. Słowa o identycznym znaczeniu i nieznacznej różnicy w zapisie — ciąg dalszy

Język niemiecki Język polski

die Melodie (di me-lo-di) melodia

die Musik (di mu-zik) muzyka

die Natur (di na-tur) natura

die Oper (di o-per) opera

der Ozean (der o-ce-an) ocean

das Programm (das pro-gram) program

die Publikation (di pu-bli-ka-cjon) publikacja

der Purist (der pu-ryst) purysta

die Religion (re-li-gią) religia

die Sekunde (di ze-kun-de) sekunda

der Supermarkt (der zu-per-markt) supermarket

der Taifun (der taj-fun) tajfun

das Tennis (das te-nys) tenis

der Tunnel (der tu-nel) tunel

das Ventil (das wen-til) wentyl

der Virus (der wi-rus) wirus

das Zentrum (das cen-trum) centrum

Fałszywi przyjacieleJak większość języków, również niemiecki zawiera część fałszywych przyjaciół. Są to słowa,które przypominają słowa polskie, ale najczęściej mają zupełnie inne znaczenie:

akkurat to po polsku „staranny”, „dokładny” i nie należy mylić go z polskim akurat(niem. genau).

Bagage to potoczne określenie oznaczające „motłoch”, „hołotę” i nie wolno mylićgo z bagażem (niem. Gepäck).

Basilikum to po polsku „bazylia” i nie ma nic wspólnego z bazyliką (niem. Dom alboBasilika).

Blatt to „liść”, „kartka papieru” lub „gazeta codzienna”, a nie blat stołu czy biurka.

Couleur to pejoratywne określenie typu, gatunku — np. jeder Couleur tłumaczy sięjako „wszelkiej maści”, „rozmaitego gatunku”. Słowo to nie oznacza koloru (niem.Farbe).



Delikatessen oznacza w języku niemieckim „przysmaki i delicje”, ale nie delikatesy(niem. Supermarket lub Feinkostgeschäft).

Dom oznacza w języku niemieckim „katedrę”, a nie dom, czyli budynek mieszkalny(niem. Haus).

Etat to po polsku „budżet”, a nie etat (niem. Planstelle).

Freier to po polsku „zalotnik”, a więc zupełnie coś innego niż frajer, czylinaiwniak, palant (niem. Dussel).

Fundieren to po polsku „uzasadniać”, a nie fundować (niem. spendieren, stiften).

Grad to po polsku „stopień” i nie ma — poza formą — nic wspólnego z polskimsłowem grad (niem. Hagel).

Interesse to „zainteresowanie”, a nie interes, w znaczeniu biznes (niem. Geschäft).

Index oznacza tylko „spis” i nie ma nic wspólnego z polskim indeksem studenckim(niem. Studienbuch).

Kantor oznacza w języku niemieckim jedynie „kantora” — muzyka kościelnego — i niemożna mylić go z punktem wymiany walut (niem. Wechselstube).

Kleriker to ksiądz po święceniach kapłańskich, a nie kleryk, czyli słuchacz seminariumduchownego (niem. Seminarist). Słowo der Kleriker używane jest tylko w języku literackim.

Extra oznacza tylko „dodatkowy” i nie oznacza, że coś jest ekstra, czyli wyśmienite,świetne (niem. ausgezeichnet).

ZapożyczeniaW języku polskim można znaleźć znaczną liczbę germanizmów. Oto przykładowa listapolskich słów, które zostały zapożyczone z języka niemieckiego:

benzyna — Benzin

biuro — Büro

bursztyn – Bernstein

cyferblat — Zifferblatt

dach — Dach

firma — Firma

flinta — Flinte

glaca — Glatze

gzyms — Sims / Gesims

kartofle — Kartoffeln



rygiel — Riegel

szlachtować — schlachten

szlagier — Schlager

szlauch — Schlauch

sznur — Schnur

szturm — Sturm

szyber — Schieber

szynka — Schinken

tapeta — Tapete

wasserwaga — Wasserwaage

wichajster — „wie heißt er”

zecer — Setzer

Germanizmy zostały przejęte albo w postaci oryginalnej, albo nieznacznie zmienionej. Trzebapamiętać, że część zapożyczeń z języka niemieckiego przeniknęła do języka polskiego w okresiezaborów, dlatego też to zjawisko widoczne jest na ziemiach wchodzących w skład zaboruniemieckiego, a zwłaszcza w Wielkopolsce i na Śląsku, gdzie mieszkańcy (głównie w językugwarowym, choć nie tylko) do dziś posługują się germanizmami, którym nie udało się przeniknąćdo języka ogólnego.

PogawędkaPoniższy dialog nie przedstawia standardowego użycia języka w znaczeniu literackim,choć istnieje duża szansa, że na ulicy w Niemczech usłyszelibyście tego rodzajurozmowę między młodymi ludźmi. Puryści językowi niech po prostu przymkną oko.W naszej rozmowie dwie koleżanki, nazwijmy je Claudia i Heike, spotykają sięprzypadkowo na mieście.

Claudia: Hi, wie geht’s? Wie ist der neue Job?haj, wi gejts? wi ist der no-je dżobHej, jak leci? Jak nowa praca?

Heike: Super! Ich mache Marketing und mein Boss ist total nett.zu-per! yś ma-che marketing unt majn bos yst to-tal netSuper! Robię w marketingu i mam klasa szefa.

Claudia: Warst Du in der City?warst du in der si-ti?Byłaś w centrum?

Heike: Ja, shopping. Heute ist eine neue Party bei meiner Firma. Der DressCode ist ziemlich hart. Ich hatte Angst, underdressed zu sein.ja, szo-ping. hoj-te yst aj-ne no-je par-ti baj maj-ner fyr-ma. der dreskoud yst cim-liś hart. yś ha-te angst, an-der-drest cu zajnTak, na zakupach. Dziś u mnie w pracy jest impreza. Wytyczne co doubioru są bardzo sztywne. Nie chciałabym ubrać się nieodpowiednio.



Claudia: Zeig mal… wow, cool!cajk mal… łał, kuul!Pokaż… wow, bomba!

Heike: Tja, ich dachte mir, Understatement ist sowieso out.tja, yś dach-te mir, an-der-stejt-ment yst zo-wi-zo autWiesz, doszłam do wniosku, że nie można ubierać się mało wyraziście.

Stosowanie popularnych zwrotówPodobnie jak język polski, język niemiecki posiada wiele idiomów, czyli wyrażeń charakterystycznychtylko dla danego języka i kultury. Gdyby tłumaczyć je dosłownie, brzmiałyby co najmniej dziwnie,więc aby poprawnie je stosować, trzeba zapamiętywać je wraz z ich znaczeniem. Pewnie każdyz nas zachodziłby w głowę, co Niemiec chce powiedzieć, gdybyśmy usłyszeli: „Zabiłem dwiemuchy jedną łapką”. Jest to dosłowne tłumaczenie frazeologizmu: Ich habe zwei Fliegen miteiner Klappe geschlagen (yś ha-be cwaj fli-gen myt aj-ner kla-pe ge-szla-gen). Polski odpowiednikto „upiec dwie pieczenie na jednym ogniu”.

Oto inne przykłady idiomów niemieckich:

Das macht den Braten (den Kohl) nicht fett (das macht dejn bra-ten [dejn kol] nyśtfet) (dosł. To nie uczyni pieczeni (kapusty) tłustą; polski odpowiednik: pomóc jakumierającemu kadzidło.)

den Braten riechen (dejn bra-ten ri-sien) (dosł. poczuć [zapach] pieczeni; polskiodpowiednik: wyczuć pismo nosem.)

Oprócz idiomów warto przyswoić sobie praktyczne wyrażenia, które znajdują zastosowaniew różnych sytuacjach:

Prima! (pri-ma) (Świetnie!)

Klasse! (kla-se) (Świetnie!)

Toll! (tol) (Świetnie!)

Einverstanden. (ajn-fer-sztan-den) (Zgoda.)

Geht in Ordnung. (gejt in ord-nung) (W porządku.)

Wird gemacht. (wyrt ge-macht) (Robi się.)

Keine Frage. (kaj-ne fra-ge) (Bez dwóch zdań.)

Macht nichts. (macht nyśts) (Nic nie szkodzi.)

Nicht der Rede wert. (nyśt der rej-de wert) (Nie ma o czym mówić.)

Schade! (sza-de) (Szkoda!)

So ein Pech! (zo ajn peś) (Co za pech!)

Viel Glück! (fiil glyk) (Powodzenia!)

Prost! (prost) (Na zdrowie!)


Rozdzia 1: Niemiecki nie jest Ci zupe nie obcy 29

Podstawy wymowyAby mówi w obcym języku, trzeba zapomnie o strachu przed dziwnym brzmieniem i o obawie,że nigdy nie osiągnie się perfekcji. Kiedy us yszysz osobę mówiącą w obcym języku w normalnymtempie, pewnie nie będziesz w stanie wyróżni poszczególnych s ów czy d więków. By opanowajęzyk, musisz zapozna się z podstawowymi zasadami gramatyki i skoncentrowa się na mniejszychjednostkach — d więkach, s owach i zdaniach. Dalej trzeba już tylko wiczy , wiczy , wiczy .

Jak radzi sobie z akcentem w j zyku niemieckimWymowa podawana w podręczniku ukazuje poprzez kursywę akcentowaną w danym s owie sylabę.

Nauka niemieckiego alfabetuAlfabet niemiecki sk ada się z 26 liter. Wymawia się je tak samo, jak się je pisze.

Plik d więkowy numer 1. na p ycie CD zawiera zapis alfabetu niemieckiego.

Wymowa samogłosekW języku niemieckim samog oski mogą by d więkami d ugimi, wyd użonymi lub krótkimi.Na szczę cie istnieje kilka regu :

Samog oska jest d uga, kiedy stoi za nią „h”, jak w s owie Stahl (sztaal) (stal).

Samog oska jest d uga, kiedy stoi za nią pojedyncza spó g oska, jak w Tag (taak) (dzie ).

Samog oska jest d uga, kiedy jest podwojona, jak w Teer (teer) (smo a) lub Aal (aal) (węgorz).

Ogólnie rzecz biorąc, samog oska jest krótka, kiedy stoją za nią dwie lub więcej spó g osek,jak w Tanne (ta-ne) (jod a).

Tabela 1.2 ilustruje wymowę niemieckich samog osek z podaniem przyk adów i transkrypcjifonetycznej. W języku niemieckim samog oski różnią się m.in. czasem trwania, tzn. że występująw nim samog oski d ugie i krótkie. D ugie samog oski nie mają swoich odpowiedników w językupolskim. Sugerujemy przed użenie czasu trwania samog oski na ko cu sylaby, a więc na przyk adtak jak w s owie Laden (la-den) (sklep): laa-den.

Tabela 1.2. Wymowa niemieckich samog osek

Litera niem. Symbol S owo niem.

a (d uga) aa Laden (laa-den) sklep

a (krótka) a Platz (plac) miejsce

e (d uga) ej Leben (lej-ben)

e (krótka/akcentowana) e Bett (bet) łó ko

e (krótka/nieakcentowana) e Lachen (lachen) (śmiech)

i (d ugie) ii Ritus (rii-tus) (rytuał)


30 Część I: Na dobry pocz tek

Tabela 1.2. Wymowa niemieckich samog osek — ciąg dalszy

Litera niem. Symbol S owo niem.

i (krótkie) i Milch (milch) (mleko)

o (d ugie) oo Lob (loop) (pochwała)

o (krótkie) o Motte (mo-te)

u (d ugie) uu Tube (tuu-be) (tuba)

u (krótkie) u Rum (rum) (rum)

Wymowa przegłosów (umlautów)Pewnie zwrócili cie uwagę na ma e irytujące kropeczki, które czasem stoją nad samog oskamiw niemieckich s owach. Nazywa się je Umlaute (um-la -te) (przeg osy, tzw. umlauty).Zmieniają one nieznacznie d więk danej samog oski, co przedstawia tabela 1.3.

Tabela 1.3. Wymowa samog osek z umlautem

Litera niem. Symbol Jak w pol. S owo niem.

ä (d uga) ee brak odpowiednika nächste (nee-kste)

ä (krótka) e bekon Bäcker (be-ker)

ö yy syren hören (hyy-ren)

ü y brak odpowiednika Tür (tyr)

Rzeczowniki otrzymują czasem przeg os w liczbie mnogiej.

Wymowa dyftongówDyftongami nazywamy po ączenie dwóch samog osek w sylabie. Liczne niemieckie dyftongiprzedstawia tabela 1.4.

Tabela 1.4. Wymowa niemieckich dyftongów

Litera niem. Symbol Jak w pol. S owo niem.

ai aj daj Mais (majs) kukurydza

au ał skaut laut (lałt) głośny

au o sto Restaurant (re-sto-r )

äu/eu oj spojrzeć Häuser (hoj-zer) domy

ei aj daj mein (majn) mój

ie i: brak odpowiednika Liebe (lii-be) miłość



Wymowa spółgłosekPewnie przyjmiecie z ulgą fakt, że dźwięki niemieckich spółgłosek nie są tak niecodzienne jakdźwięki samogłosek. Istnieje wprawdzie parę udziwnień i wyjątków, ale z tymi zapoznamyWas później.

Litery f, h, k, l, m, n, p, t, x wymawia się tak samo jak w polskim.

Pomimo że polskie „r” zapisujemy w transkrypcji również jako „r”, wymawiamy je trochęinaczej. Jeśli chcesz poprawnie wymówić tę spółgłoskę po niemiecku, język nie powinienwykonywać żadnego ruchu, za to Ty wydaj gardłowy dźwięk, mówiąc: „r”!

W tabeli 1.5 podajemy wymowę pozostałych spółgłosek wraz z symbolami transkrypcji.

Tabela 1.5. Wymowa wybranych niemieckich spółgłosek

Litera niem. Symbol Jak w pol. Słowo niem.

b p Piotr Abfahrt (ap-fart) odjazd

b b jabłoń Bild (bylt) obraz

c k kot Café (ka-fej) kawiarnia

c c car Celsius (cel-sjus) Celsjusz

c cz czar Cello (cze-lo) wiolonczela

d t tort blind (blynt) ślepy

d d dobry durstig (dur-stik) spragniony

g g grać geben (gej-ben) dawać

g k mak Tag (taak) dzień

j j ja Ja (ja) tak

qu kf kwakać Quatsch (kfacz) bzdura

s (na początku wyrazu) z zoo sieben (zi-ben) siedem

s (w środku / na końcu wyrazu) s siedem Haus (haus) dom

v f foka Vogel (fo-gel) ptak

v w wada Vase (wa-ze) wazon

w w wózek Wald (walt) las

y j jeleń Yoga (jo-ga) joga

y y szyba System (zy-stejm) system

z c car Zahl (cal) liczba



Poznajemy nową literę: „ß”W pisanym niemieckim często można spotkać literę ß (tzw. długie „s”), która jest połączeniemliter s i z, a wymawia się ją jako „sz”. Uznaje się ją za osobną głoskę, ale nie za literę alfabetu.Do niedawna w języku niemieckim istniało wiele słów pisanych albo przez „ß”, albo przez„ss” (wymowa była taka sama) i trzeba było zapamiętać ich pisownię, jednak po reformieniemieckiej ortografii problem został rozwiązany. Oto reguły, których obecnie należy siętrzymać:

Po długiej samogłosce długie „s” pisze się jako „ß”, jak na przykład w słowie Fuß (fuus) (stopa).

Po krótkiej samogłosce długie „s” pisze się jako „ss”, np. Fass (fas) (beczka).

Zauważ, że w Szwajcarii długie „s” w ogóle nie występuje. Zamiast tego, słowa z „ß” pisze sięzawsze przez „ss”.

Wymowa połączeń spółgłosekW języku niemieckim występują pewne połączenia spółgłosek obce polskiemu językowi.Większość z nich wymawia się łatwo z wyjątkiem „ch”.

Wymowa „ch”Połączenie tych dwóch spółgłosek jest najtrudniejsze do opanowania dla Polaka uczącego sięniemieckiego. W transkrypcji zapisujemy tę głoskę wprawdzie jako „ś”, ale trzeba odróżnić jąod naszej polskiej głoski „ś”, jako że wymowa jest zupełnie inna. Jest to połączenie dwóchgłosek: „ś” i „ch”. Wypowiada się ją ze ściśniętym gardłem przy wolno pozostawionym języku,jakby sycząc przez gardło. Jeśli trochę poćwiczysz, nie będziesz mieć trudności z wymową takichsłów jak ich (yś) (ja) i vielleicht (fi-lajśt) (może).

Dobra wiadomość jest taka, że istnieją słowa, w których „ch” wymawia się po prostu jak „k”,na przykład Wachs (waks) (wosk) czy Lachs (laks) (łosoś).

Wymowa „ck”, „sch”, „sp” i „st”Tabela 1.6 ilustruje wymowę innych znanych połączeń spółgłosek.

Tabela 1.6. Wymowa „ck”, „sch”, „sp”, „st” i „tsch”

Litera niem. Symbol Jak w pol. Słowo niem.

ck k czek Dreck (drek) brud

sch sz szmer Tisch (tysz) stół

sp szp szpara spät (szpejt) późno

st (na początku wyrazu) szt sztubak Stadt (sztat) miasto

st (w środku / na końcu wyrazu) st most Last (last) ciężar

tsch cz smycz Deutsch (dojcz) niemiecki


Rozdział 2

Do rzeczy:podstawy gramatyki niemieckiej

W tym rozdziale:► Jak budować proste zdania.► Jak formułować pytania.► Czasowniki regularne i nieregularne.► Czasy — przeszły, teraźniejszy i przyszły.► Przypadki.► Liczymy po niemiecku.

yobraźmy sobie ogromną szafę z wielką liczbą szuflad, które jednak zamiast ubrań kryjąw sobie różne części mowy (rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki i przysłówki) — osobna

szuflada dla każdej z nich. Przyjmijmy zatem, że nastaje poranek, a nas czeka wypowiedzeniepierwszego tego dnia zdania po niemiecku. Na początek sięgamy do szuflady pełnej rzeczownikówi wyciągamy z niej słowo Socken (zo-kn) (skarpetki). Teraz trzeba je jakoś opisać — sięgamyz kolei do szuflady z przymiotnikami i wyciągamy z niej słowo grün (gryn) — zielone. Co możnazrobić z zielonymi skarpetkami? Oczywiście założyć je. Wkładamy więc dłoń do szufladyz czasownikami i po chwili szukania wyciągamy z niej słowo anziehen (an-ci-jen) — zakładać.Na razie wszystko idzie doskonale, ale wtedy kierujemy wzrok na budzik i widzimy, że jest jużdość późno. Co teraz? Błyskawicznie otwieramy szufladę z przysłówkami i łapiemy słowo schnell(sznel) (szybko). W ten sposób, niemal bez wysiłku, wyciągnęliśmy z szafy pełne zdanie: Ichziehe schnell die grünen Socken an. (yś ci-je sznel di gry-nen zo-ken an) (Szybko zakładamzielone skarpetki).

Po lekturze niniejszego rozdziału korzystanie z niemieckiej gramatyki wyda Ci się równie łatwe,jak wkładanie garderoby o poranku. Z początku można się trochę pogubić, jednak opanowanie jużkilku podstawowych zasad pozwoli na budowanie gramatycznych zdań niemal bez zastanowienia— zupełnie tak, jakby niemiecki był naszym językiem ojczystym. Bez nerwów więc, spokojniei z prądem — ruszamy!

Na kolejnych stronach książki znajdziecie, drodzy czytelnicy, proste i gramatycznie poprawnedialogi, które można również odsłuchać z płyty CD dołączonej do podręcznika. Ważne zagadnieniagramatyczne zostały omówione w formie krótkich podrozdziałów, opatrzonych znaczkiem„Tajniki gramatyki”. Zanim się spostrzeżecie, będziecie rozmawiali z Niemcami w ichojczystym języku.

W



Rodzaje słówDo zbudowania prostego zdania potrzeba kilku elementów: rzeczowników, przymiotników,czasowników i przysłówków, czyli najważniejszych części mowy.

RzeczownikiWszystkie rzeczowniki w języku niemieckim mają rodzaj — męski, żeński lub nijaki. Poza tymprawie wszystkie mogą występować w liczbie pojedynczej i mnogiej.

Rzeczowniki zwykle pojawiają się w towarzystwie rodzajników. Najlepszym sposobem utrwaleniarodzaju danego rzeczownika jest zapamiętanie go wraz z rodzajnikiem określonym. Język polskinie operuje podobnymi rodzajnikami. Gdybyśmy chcieli je opisowo przetłumaczyć, to najbliżejim do zaimków wskazujących: ten, ta i to.

Poznając nowe słowa, staraj się je zapamiętywać wraz z rodzajnikiem określonym. Warto naprzykład przyswoić sobie der Garten (der gartn) (ogród), a nie tylko Garten (gartn) (ogród),die Tür (di tyyr) (drzwi) zamiast Tür (tyyr) (drzwi), czy das Haus (das haus) (dom), a nieHaus (haus) (dom).

Liczba mnoga jest w tym kontekście dużo prostsza, gdyż w tym przypadku przy wszystkichrzeczownikach występuje rodzajnik określony die (di). W języku polskim rodzajnik nie występujeani w liczbie pojedynczej, ani mnogiej, na przykład ogród – ogrody.

Trzy rodzajniki określone der, die oraz das odmieniają się przez wszystkie przypadki. By poznaćich kolejne wcielenia, zajrzyj do podrozdziału „Trudne przypadków przypadki”.

PrzymiotnikiPrzymiotniki służą do opisu rzeczowników. W języku niemieckim przymiotniki, w zależnościod rodzaju rzeczownika, który opisują, oraz od liczby, w jakiej on występuje (pojedynczej lubmnogiej), mają różne końcówki. Końcówki przymiotnika zmieniają się również w zależnościod tego, czy poprzedza je rodzajnik określony, nieokreślony, czy też nie stoi przed nim żadenrodzajnik.

Poniżej przedstawiamy końcówki przymiotników, którym towarzyszy rodzajnik określonyw połączeniu z przymiotnikami schön (szyn) (piękny), weiß (wajs) (biały) i groß (groos) (duży).Końcówki przymiotników zostały wyróżnione:

der schöne Garten (der szy-ne gartn) (piękny ogród)

die weiße Tür (di waj-se tyr) (białe drzwi)

das kleine Haus (das klaj-ne haus) (mały dom)

die großen Häuser (di groo-sen hoj-zer) (duże domy)

Poniżej podajemy końcówki przymiotnika stojącego za rodzajnikiem nieokreślonym:

ein schöner Garten (ajn szy-ner gartn) (piękny ogród)

eine weiße Tür (aj-ne waj-se tyr) (białe drzwi)


Rozdział 2: Do rzeczy: podstawy gramatyki niemieckiej 35

ein kleines Haus (ajn klaj-nes haus) (mały dom)

große Häuser (groo-se hoj-zer) (duże domy)

A oto końcówki przymiotnika, przed którym nie stoi żaden rodzajnik:

schöner Garten (szy-ner gartn) (piękny ogród)

weiße Tür (waj-se tyr) (białe drzwi)

kleines Haus (klaj-nes haus) (mały dom)

große Häuser (groo-se hoj-zer) (duże domy)

Powyżej zostały zaprezentowane końcówki przymiotników występujących w mianowniku.Końcówki innych przypadków pojawią się nieco później.

Jeśli przed przymiotnikiem nie stoi żaden rodzajnik, to przymiotnik przejmuje końcówkirodzajnika nieokreślonego.

CzasownikiCzasowniki wyrażają czynności lub stany. Osoba wykonująca czynność to podmiot, a czasownikzawsze dopasowuje końcówkę do podmiotu i liczby, w jakiej dany podmiot występuje, naprzykład chłopiec otwiera okno, chłopcy otwierają okno itp.

Forma czasownika, która nie sygnalizuje ani liczby, ani osoby, ani czasu (przeszłego, teraźniejszego,czy przyszłego), zwana jest bezokolicznikiem. Niemieckie bezokoliczniki zwykle kończą się na -en,jak na przykład w lachen (laa-chen) (śmiać się), jednakże niektóre czasowniki mogą kończyćsię na -n, -rn lub -ln. Polskie bezokoliczniki kończą się literą -ć, na przykład „pisać”, lub rzadziej -c,na przykład „móc”.

Czasowniki regularne nie zmieniają rdzenia, a ich końcówki dodajemy zawsze według tego samegoschematu. Poniżej prezentujemy końcówki koniugacyjne czasownika sagen (saagn) (mówić),które dodajemy do niezmiennego tematu sag-:

Ich sag-e (ja mówię)

du sag-st (ty mówisz)

Sie sag-en (Pan, Pani [forma grzecznościowa] mówi)

er, sie, es sag-t (on, ona, ono mówi)

wir sag-en (my mówimy)

ihr sag-t (wy mówicie)

Sie sag-en (Państwo [forma grzecznościowa, l. mn.] mówią)

sie sag-en (oni mówią)

Bułka z masłem, prawda? Ale — jak to zwykle w życiu bywa — i od tej reguły są wyjątki:kiedy temat czasownika kończy się na -m, -n, -d lub -t, przed końcówką w 2 os. l. poj. duoraz w 3 os. l. poj. er/sie/es, a także w 2 os. l. mn. ihr trzeba wstawić głoskę -e:



du atm-e-st (ty oddychasz)

er arbeit-e-t (on pracuje)

ihr bad-e-t (wy kąpiecie się)

Z czego to wynika? Spróbuj wymówić „atmst”, a sam się przekonasz!

PrzysłówkiPrzysłówki towarzyszą czasownikom lub przymiotnikom i służą do ich opisu. W niemieckimprzysłówki to najczęściej przymiotniki w użyciu przysłówkowym, do których nie dodajesię żadnych końcówek. W języku polskim przysłówki tworzy się na różne sposoby, najczęściejz przymiotnika poprzez odrzucenie końcówki (-i lub -y) i zastąpienie jej formantem -o,(np. szybki → szybko) lub -e (np. dobry → dobrze, łagodny → łagodnie).

Proste konstrukcje zdanioweZapamiętajcie, że nie chodzi o to, by bezładnie wrzucić rzeczowniki, czasowniki, przymiotnikii przysłówki do jednego worka. Słowa układają się w zdania zgodnie z pewnymi zasadami.

Układanie słów we właściwym porządkuNa pierwszym miejscu stoi podmiot, za którym występuje orzeczenie (czasownik), a następniewszystkie inne części zdania. Jeśli nic nie stoi na przeszkodzie, zwykle należy trzymać sięnastępującego porządku:

Podmiot Orzeczenie Dopełnienie

Meine Freundin hat einen VW-Bus.

maj-ne frojn-dyn hat aj-nen fał-wej bus

Moja dziewczyna ma volkswagena vana.

Stawianie czasownika na drugim miejscuJedną z najważniejszych kwestii do zapamiętania jest miejsce czasownika w zdaniu niemieckim.W zdaniach pojedynczych, takich jak to w poprzednim podrozdziale, czasownik zawsze występujena drugim miejscu.

Meine Freundin fährt nach Dänemark. (maj-ne frojn-dyn fert nach dejn-mark) (Mojadziewczyna jedzie do Danii.)

A gdybyśmy dodali nieco więcej informacji?

Meine Freundin fährt morgen nach Dänemark. (maj-ne frojn-dyn fert morgn nachdejn-mark) (Moja dziewczyna jedzie jutro do Danii.)



Znów na drugim miejscu.

A jeśli rozpoczniemy zdanie słowem morgen (morgn) (jutro)?

Morgen fährt meine Freundin nach Dänemark.

Słowo morgen stoi na pierwszym miejscu, a ponieważ czasownik musi znaleźć się na miejscudrugim, stawiamy za nim podmiot zdania. Fachowo nazywa się to inwersją czasownika.Sprowadza się ona do tego, że podmiot i orzeczenie zamieniają się miejscami, i występujezawsze wtedy, gdy zdanie rozpoczyna inna część zdania niż podmiot.

W takim razie wróćmy do pierwszego przykładu w tym podrozdziale. Czy można coś w nimprzestawić i zmienić szyk? Oczywiście, pod warunkiem że czasownik zachowa drugie miejsce.Meine Freundin hat einen VW-Bus może zmienić się w: Einen VW-Bus hat meineFreundin. Nie ma problemu. Ale po co właściwie mielibyśmy tak mówić? Na przykład dlapodkreślenia pierwszej części zdania. Załóżmy, że chcesz zapytać:

Hat deine Schwester einen VW-Bus? Nein, meine Schwester hat einen BMW.Einen VW-Bus hat meine Freundin Heike. (hat daj-ne szwes-ter aj-nen fał-wej bus?najn, maj-ne szwes-ter hat aj-nen be-em-wej. aj-nen fał-wej bus hat maj-ne frojn-dyn haj-ke)(Czy twoja siostra ma Volkswagena vana? Nie, moja siostra ma Bmw. Volkswagena vanama moja dziewczyna Heike.)

Fährt deine Freundin heute nach Dänemark? Nein, morgen fährt sie nachDänemark. (fert daj-ne frojn-dyn hoj-te nach dejn-mark? najn, morgn fert zi nach dejn-mark)(Czy twoja dziewczyna jedzie dziś do Danii? Nie, ona jutro jedzie do Danii.)

Czy samym Niemcom nie myli się wszystko od tych ciągłych zmian szyku? Nie, ponieważ takjak w języku polskim istnieje jeszcze system przypadków. Przymiotniki i rodzajniki, któretowarzyszą rzeczownikom, a czasem również same rzeczowniki przyjmują różne końcówkiw zależności od funkcji pełnionej w zdaniu. Toteż niezależnie od tego, na którym miejscu stoirzeczownik, wiadomo, jaka jest jego funkcja, dzięki końcówce towarzyszącego mu rodzajnika(oraz/lub przymiotnika). Szczegóły znajdziesz w rozdziale „Trudne przypadków przypadki”.

Czasownik na szarym końcuDotychczasowe przykłady dotyczyły zdań pojedynczych. Czasem jednak wypowiedzi sąbardziej złożone:

Meine Freundin sagt, dass sie nach Dänemark fährt. (maj-ne frojn-dyn zagt, das zi nachdejn-mark fert) (Moja dziewczyna mówi, że jedzie do Danii.)

Czasownik główny sagt (zagt) (mówi) stoi tam, gdzie powinien, czyli na drugim miejscu, aleczasownik w zdaniu podrzędnym rozpoczynającym się od dass (das) (że) zostaje zepchniętyna sam koniec. Dzieje się tak we wszystkich zdaniach pobocznych.

Zdania podrzędnie złożone zwykle rozpoczynają się spójnikiem (słowem, które łączy zdania),na przykład dass, weil, damit (das, wajl, da-mit) (że, ponieważ, żeby), oraz kończą czasownikiem.



Tworzenie pytańJeśli chodzi o szyk w pytaniu niemieckim, wygląda on następująco: zaczynamy pytanieczasownikiem, za którym stoi podmiot.

Fährt deine Freundin nach Dänemark? (fert daj-ne frojn-dyn nach dejn-mark?)(Czy twoja dziewczyna jedzie do Danii?)

Hat deine Freundin einen VW-Bus? (hat daj-ne frojn-dyn aj-nen fał-wej bus)(Czy twoja dziewczyna ma Volkswagena vana?)

Kolejnym sposobem na uzyskanie informacji jest utworzenie pytania z użyciem słów wer?(wer) (kto?), was? (was) (co?), wo? (wo) (gdzie?), wann? (wan) (kiedy?), wie? (wi) (jak?)lub warum? (wa-rum) (dlaczego?). Pytania budować można także z zastosowaniem takichzaimków pytających złożonych i słów, jak: was für ein(e/en)...? (was fyr ajn/e/en) (jaki/a/ie?)czy welche/r/s...? (welche/r/s) (który/a/e?). W pytaniach tworzonych przy użyciu powyższychzaimków czasownik stoi na swoim zwykłym miejscu, czyli drugim:

Wer fährt nach Dänemark? (wer fert nach dejn-mark?) (Kto jedzie do Danii?)

Was für ein Auto hat deine Freundin? (was fyr ajn auto hat daj-ne frojn-dyn?)(Jaki samochód ma twoja dziewczyna?)

Wann fährt sie nach Dänemark? (wan fert zi nach dejn-mark?) (Kiedy ona jedzie do Danii?)

Wie kommt deine Freundin nach Dänemark? (wi komt daj-ne frojn-dyn nach dejn-mark?)(Jak twoja dziewczyna dotrze do Danii?)

Czas przeszły, teraźniejszy i przyszłyCzas gramatyczny służy do mówienia o danej czynności odpowiednio umiejscowionej w czasie.Warto zauważyć, iż postrzeganie czasu nieznacznie różni się w zależności od kultury i języka,dlatego niekiedy różne jest także zastosowanie poszczególnych czasów gramatycznych.

Koncentrując się na tu i terazCzas teraźniejszy jest w języku niemieckim bardzo praktycznym czasem. Korzystając tylko z niego,można mnóstwo powiedzieć.

Czas teraźniejszy służy do opisu tego, co dzieje się w danej chwili:

Was machst du gerade? (was machst du ge-ra-de) (Co teraz robisz?)

Ich lese die Zeitung. (yś lej-ze di caj-tung) (Czytam gazetę.)

Czas teraźniejszy może również wyrażać to, co dzieje się czasami, zwykle albo zawsze:

Freitags gehe ich ins Kino. (fraj-taks ge-je yś ins ki-no) (W piątki chodzę do kina.)



Czas teraźniejszy służy również do wyrażania tego, co ma się wydarzyć:

Morgen fährt meine Freundin nach Dänemark. (morgn fert maj-ne frojn-dyn nachdejn-mark) (Jutro moja dziewczyna jedzie do Danii.)

Nächste Woche fahre ich nach Bremen. (ne-kste wo-che fa-re yś nach bre-men)(W następnym tygodniu jadę do Bremy.)

Jest to bardzo częsty sposób mówienia o przyszłych wydarzeniach, zwłaszcza jeśli w zdaniuwystępuje okolicznik czasu, jak na przykład nächste Woche (ne-kste woche) (w następnymtygodniu) czy morgen (morgn) (jutro).

Warto zaznaczyć, że czas teraźniejszy służy również do opisywania tego, co miało miejsce dotej pory:

Ich bin seit drei Tagen in Hamburg. (yś bin zajt draj taa-gen in ham-burk) (Od trzech dnijestem w Hamburgu.)

Porozmawiajmy o przeszłości:z użyciem czasu PerfektCzas Perfekt to najpopularniejszy czas służący do wyrażania przeszłości i do tego bardzouniwersalny: można stosować go do mówienia o większości czynności i sytuacji mającychmiejsce w przeszłości.

Większość czasowników tworzy czas Perfekt z czasownikiem posiłkowym haben (habn) (mieć):

David hat mir geholfen. (da-vid hat mir ge-holfn) (David mi pomógł.)

Gestern haben wir ein Auto gekauft. (ges-tern habn wir ajn au-to ge-kauft) (Wczorajkupiliśmy samochód.)

Anna hat die Zeitung gelesen. (a-na hat di caj-tung ge-lejzn) (Anna przeczytała gazetę.)

Ich habe den Film gesehen. (yś ha-be dejn fylm ge-zejn) (Widziałem ten film.)

Niektóre czasowniki wymagają do utworzenia czasu przeszłego czasownika posiłkowego sein(zajn) (być), a nie haben (habn) (mieć). Czasowniki te najczęściej wyrażają jakiś rodzaj ruchulub stanu. Oto kilka przykładów:

Ich bin ins Kino gegangen. (yś byn ins ki-no ge-gan-gen) (Poszedłem do kina.)

Meine Freundin ist nach Dänemark gefahren. (maj-ne frojn-dyn ist nach dejn-markge-fa-ren) (Moja dziewczyna pojechała do Danii.)

Ich bin in Hamburg gewesen. (yś byn in ham-burk ge-wej-zen) (Byłem w Hamburgu.)

Du bist mit dem Auto gekommen. (du byst myt dejm au-to ge-ko-men)(Przyjechałeś samochodem.)

Sie ist mit dem Zug gefahren. (zi yst myt dejm cuk ge-fa-ren) (Przyjechała pociągiem.)

Wir sind letzte Woche ins Kino gegangen. (wir zynt lec-te wo-che ins ki-no ge-gan-gen) (W ubiegłym tygodniu poszliśmy do kina.)



Seid ihr durch den Park gelaufen? (zajt ir durś dejn park ge-lau-fen) (Czy biegliścieprzez park?)

Sie sind gestern im Theater gewesen. (zi zynt ges-tern im te-a-ter ge-wej-zen)(Wczoraj byli w teatrze.)

Czasowniki w języku niemieckim dzielą się na dwie kategorie: czasowniki słabe i mocne.Czasowniki regularne, znane jako słabe, tworzą największą grupę czasowników niemieckich.

Tworzenie imiesłowu czasu przeszłego czasownika słabegoPoniżej przedstawiamy wzór tworzenia imiesłowu czasu przeszłego czasownika słabego:

ge + temat czasownika (bezokolicznik minus -en) + (e)t = imiesłów czasuprzeszłego (Partizip II)

Oto przykład zastosowania powyższego wzoru dla czasownika fragen (fra-gen) (pytać):

ge + frag + t = gefragt

Tworzenie imiesłowu czasu przeszłego czasownika mocnegoPoniżej przedstawiamy wzór tworzenia imiesłowu czasu przeszłego czasownika mocnego:

ge + temat czasownika (bezokolicznik minus –en) + en = imiesłów czasuprzeszłego (Partizip II)

Imiesłów czasu przeszłego czasownika kommen (ko-men) (przychodzić) wyglądanastępująco:

ge + komm + en = gekommen

W celu uzyskania większej ilości informacji na temat czasu Perfekt przejdź do rozdziału 7.

Pisząc o przeszłości:z użyciem czasu przeszłego prostegoCzas przeszły prosty (Imperfekt) stosuje się przede wszystkim w gazetach, książkach itp., a rzadziejw języku mówionym. Z tego względu nie poświęcamy mu w naszej książce zbyt wiele miejsca.Wyjątek stanowi forma przeszła czasownika sein (zajn) (być), która jest używana częściej odformy imiesłowu przeszłego (Partizip II) zarówno w języku mówionym, jak i pisanym.

Tabela 2.1 przedstawia poszczególne formy czasu przeszłego prostego czasownika sein.

Tabela 2.1. Formy czasu przeszłego prostego czasownika sein

Odmiana Wymowa Tłumaczenie

ich war (yś war) ja byłem

du warst (du warst) ty byłeś

Sie waren (zi wa-ren) Pan był (forma grzecznościowa)



Tabela 2.1. Formy czasu przeszłego prostego czasownika sein — ciąg dalszy


er/sie/es war (er/zi/es war) on/ona/ono był/a/o

wir waren (wir wa-ren) my byliśmy

ihr wart (ir wart) wy byliście

Sie waren (zi wa-ren) Państwo byli (forma grzecznościowa, l. mn.)

sie waren (zi wa-ren) oni byli

Mówiąc o przyszłościW wielu sytuacjach można w języku niemieckim zamiast czasu przyszłego użyć czasu teraźniejszego(zob. wcześniejszy podrozdział „Koncentrując się na tu i teraz”). Oczywiście mówiąc o zdarzeniach,które będą miały miejsce w przyszłości, możesz użyć czasu przyszłego. Aby utworzyć jego formę,należy wziąć czasownik werden (wer-den) (stawać się) i dodać bezokolicznik danego czasownika.

Tabela 2.2 przedstawia poszczególne formy czasownika werden w czasie teraźniejszym.

Tabela 2.2. Formy czasu teraźniejszego czasownika werden


ich werde (yś wer-de) ja będę

du wirst (du wirst) ty będziesz

Sie werden (zi wer-den) Pan będzie (forma grzecznościowa)

er/sie/es wird (er/zi/es wirt) on/ona/ono będzie

wir werden (wir wer-den) my będziemy

ihr werdet (ir wer-det) wy będziecie

Sie werden (zi wer-den) Państwo będą (forma grzecznościowa, l. mn.)

sie werden (zi wer-den) oni będą

Użycie czasu przyszłego w zdaniu wygląda następująco:

Ich werde anrufen. (yś wer-de an-ru-fen) (Zadzwonię.)

Wir werden morgen kommen. (wir wer-den morgn ko-men) (Przyjdziemy jutro.)

Es wird regnen. (es wirt reg-nen) (Będzie padać.)

Trudne przypadków przypadkiKażdy język ma swoje sposoby na wskazanie, jaką funkcję dany rzeczownik pełni w zdaniu,na przykład kto co robi względem kogo lub czego. Niemcy zaznaczają funkcję rzeczownikaw zdaniu przede wszystkim poprzez dodawanie końcówek do rodzajników i przymiotnikówokreślających ten rzeczownik (a czasem nawet do samego rzeczownika).



W zdaniu rzeczowniki występują w jednym z czterech przypadków, zależnie od pełnionejfunkcji: w mianowniku dla podmiotu, bierniku dla dopełnienia bliższego, celowniku dladopełnienia dalszego oraz dopełniaczu. W niniejszej książce napotkasz głównie mianownik,biernik i celownik. Dopełniacz używany jest rzadziej i wymieniamy go tylko dla uzupełnieniacałości obrazu.

MianownikPodmiot zawsze występuje w mianowniku. Warto podpowiedzieć, że jest to osoba lub rzeczwykonująca jakąś czynność wyrażoną czasownikiem. Na przykład w zdaniu Der Junge nimmtden Kuchen (der jun-ge nymt dejn ku-chen) (Chłopiec bierze ciastko) to chłopiec jest wykonawcączynności (bierze ciastko) i to on jest podmiotem.

BiernikDopełnienie bliższe zawsze występuje w bierniku. Jest to osoba lub rzecz, której bezpośredniodotyczy czynność wyrażona czasownikiem. Tak więc w zdaniu Der Junge nimmt den Kuchen(der jun-ge nymt dejn ku-chen) (Chłopiec bierze ciastko) ciastko jest dopełnieniem bliższym— jest to rzecz, którą bierze chłopiec.

CelownikDopełnienie dalsze w zdaniu występuje zawsze w celowniku. Jest to osoba lub rzecz, którejpośrednio dotyczy czynność wyrażona czasownikiem. Na przykład w zdaniu Der Junge gibtdem Hund den Kuchen (der jun-ge gipt dejm hunt dejn ku-chen) (Chłopiec daje psu ciastko)pies jest dopełnieniem dalszym — to jemu chłopiec daje ciastko. Ciastko jest dopełnieniembliższym — rzeczą, która jest dawana.

Jeśli w zdaniu występują dwa dopełnienia, jedno z nich prawdopodobnie jest dopełnieniemdalszym. Jeśli masz wątpliwości, spróbuj przetłumaczyć zdanie i sprawdź, który rzeczownikstoi w celowniku.

DopełniaczDopełniacz służy do wyrażania posiadania. Na przykład we frazie: der Hund des Jungen(der hunt des jun-gen) (pies chłopca) to chłopiec posiada psa. Rzeczownik „chłopiec” występujew dopełniaczu (jest to przydawka dopełniaczowa).

Dlaczego liczą się wszystkie przypadkiKtoś mógłby zadać pytanie, dlaczego robi się z powodu przypadków tyle zamieszania. Niestetyprzyswojenie sobie poszczególnych przypadków jest jednym z bardzo ważnych etapów naukiniemieckiego. Chodzi o to, że przypadki wpływają na zmianę form zaimków, rodzajnikówi przymiotników.



Jak zmieniają się zaimkiZaimki to przydatne słówka, które zastępują inne wyrazy i dzięki temu pozwalają uniknąćniezgrabnych powtórzeń.

Zaimki zmieniają swoją formę w zależności od funkcji w zdaniu. Tabela 2.3 przedstawia zaimkiosobowe w mianowniku, a tabela 2.4 ukazuje ich odmianę przez przypadki.

Tabela 2.3. Zaimki osobowe w mianowniku

Niemiecki Polski

ich ja

du ty

Sie Pan (forma grzecznościowa)

er/sie/es on/ona/ono

wir my

ihr wy

Sie Państwo (forma grzecznościowa, l. mn.)

sie oni

Tabela 2.4. Odmiana zaimków osobowych przez przypadki

Mianownik Celownik Biernik Tłumaczenie

ich mir mich ja, mnie (mi), siebie (się)

du dir dich ty, tobie (ci), ciebie (cię)

Sie Ihnen Sie Pan, Panu, Pana (forma grzecznościowa)

er ihm ihn on, jemu (mu), jego

sie ihr sie ona, jej, ją

es ihm es ono, jemu (mu), je

wir uns uns my, nam, nas

ihr euch euch wy, wam, was

Sie Ihnen Sie Państwo, Państwu, Państwa (forma grzecznościowa, l. mn.)

sie ihnen sie oni, im, ich

Poniżej zamieszczamy przykłady użycia zaimka du w różnych przypadkach. To, czy zaimekten występuje w mianowniku, celowniku, czy bierniku, zależy od jego funkcji w zdaniu.

Du bist müde. (du byst my-de) (Jesteś zmęczony.) du = mianownik

Ich gebe dir das Buch. (yś gej-be dir das buch) (Daję ci książkę.) dir = celownik

Ich frage dich. (yś fra-ge dyś) (Pytam cię.) dich = biernik



Jak zmienia się rodzajnik nieokreślonyNiemiecki rodzajnik nieokreślony ein (ajn) może przyjmować różne końcówki. Jakie, to zależyod tego, czy towarzyszy podmiotowi w zdaniu (mianownik), przydawce w dopełniaczu,dopełnieniu bliższemu (biernik), czy dopełnieniu dalszemu (celownik).

Tabela 2.5 ukazuje, jak rodzajnik nieokreślony ein zachowuje się w poszczególnych przypadkach.

Tabela 2.5. Odmiana rodzajnika ein przez przypadki

Rodzaj Mianownik Dopełniacz Celownik Biernik

męski ein eines einem einen

żeński eine einer einer eine

nijaki ein eines einem ein

Następujące przykłady ukazują odmianę rodzajnika nieokreślonego ein przez przypadki wrazz odpowiednimi końcówkami:

Ein Wagen steht auf der Straße. (ain wa-gen sztejt auf der sztra-se)(Samochód stoi na ulicy.) ein = mianownik

Du liest das Buch eines Freundes. (du list das buch aj-nes frojn-des)(Czytasz książkę kolegi.) eines = dopełniacz

Ich leihe einem Freund mein Auto. (yś la-je aj-nem frojnt majn au-to)(Pożyczam samochód koledze.) einem = celownik

Ich habe einen Hund. (yś ha-be aj-nen hunt) (Mam psa.) einen = biernik

Jak zmienia się rodzajnik określonyOdmianę rodzajnika określonego przez przypadki zawiera tabela 2.6.

Tabela 2.6. Odmiana rodzajnika określonego przez przypadki


męski der des dem den

żeński die der der die

nijaki das des dem das

l. mn. die der den die

Następujące przykłady ukazują odmianę rodzajnika określonego przez przypadki wrazz przynależnymi końcówkami:

Der Wagen steht auf der Straße. (der wa-gen sztejt auf der sztra-se) (Samochód stoi na ulicy.)der = mianownik

Du liest das Buch des Freundes. (du list das buch des frojn-des) (Czytasz książkę kolegi.)des = dopełniacz



Ich leihe dem Freund mein Auto. (yś la-je dejm frojnt main au-to) (Pożyczam samochódkoledze.) dem = celownik

Ich habe den Hund. (yś ha-be dejn hunt) (Mam psa.) den = biernik

Języki niemiecki i polski różnią się pod względem informacji kategorialnych. Rzeczownikniemiecki oprócz kategorii przypadka, liczby i rodzaju ma jeszcze dodatkową kategorię gramatyczną,mianowicie kategorię określoności i nieokreśloności wyrażaną za pomocą rodzajnika określonegoder, die, das lub nieokreślonego ein, eine, ein. Zdania: „Der Wagen steht auf der Straße” oraz„Ein Wagen steht auf der Straße” tłumaczy się na polski tak samo, tj. „Samochód stoi na ulicy”.Bez dodatkowych informacji ze zdania polskiego nie wynika, czy jest to samochód określony, znanymi, o którym wcześniej była mowa, czy też nieokreślony, o którym słyszę po raz pierwszy.

Jak zmienia się zaimek dzierżawczyZaimki dzierżawcze ustalają własność, wyrażając różnicę między tym, co należy do ciebie(„twoja książka”), a tym, co należy do mnie („moja książka”) itd. Poniżej zamieszczamy przeglądform zaimka dzierżawczego dla poszczególnych osób:

mein (majn) (mój)

dein (dajn) (twój)

Ihr (ir) (Pański)

sein/ihr/sein (sajn/ir/sajn) (jego/jej/jego)

unser (un-zer) (nasz)

euer (o-jer) (wasz)

Ihr (ir) (Państwa)

ihr (ir) (ich)

Tabela 2.7 prezentuje wszystkie formy zaimka dzierżawczego mein (majn). Pozostałe zaimkidzierżawcze przyjmują takie same końcówki. Wydadzą Ci się one znajome, ponieważ są takiesame jak dla rodzajnika nieokreślonego ein.

Tabela 2.7. Odmiana zaimka dzierżawczego mein przez przypadki


męski mein meines meinem meinen

żeński meine meiner meiner meine

nijaki mein meines meinem mein

Jak zmieniają się końcówki przymiotnikaJak zaznaczyliśmy na początku rozdziału, przymiotniki i rodzajniki towarzyszące rzeczownikomzmieniają końcówki w zależności od funkcji rzeczownika w zdaniu, co obrazuje tabela 2.8.



Tabela 2.8. Końcówki przymiotnika poprzedzonego rodzajnikiem określonym i nieokreślonym


męski -e/-er -en/-en -en/-en -en/-en

żeński -e/-e -en/-en -en/-en -e/-e

nijaki -e/-es -en/-en -en/-en -e/-es

By zilustrować końcówki zamieszczone w tabeli 2.8, poniżej przedstawiamy przykładyodmiany rzeczowników, którym towarzyszy odpowiednio przymiotnik z rodzajnikiemnieokreślonym (tabela 2.9) oraz przymiotnik z rodzajnikiem określonym (tabela 2.10).

Tabela 2.9. Przykłady końcówek przymiotnika poprzedzonego rodzajnikiem nieokreślonym


męski ein schöner Garten eines schönen Gartens einem schönen Garten einen schönen Garten

żeński eine weiße Tür einer weißen Tür einer weißen Tür eine weiße Tür

nijaki ein kleines Haus eines kleinen Hauses einem kleinen Haus ein kleines Haus

Tabela 2.10. Przykłady końcówek przymiotnika poprzedzonego rodzajnikiem określonym


męski der schöne Garten des schönen Gartens dem schönen Garten den schönen Garten

żeński die weiße Tür der weißen Tür der weißen Tür die weiße Tür

nijaki das kleine Haus des kleinen Hauses dem kleinen Haus das kleine Haus

LiczebnikiIstnieje szansa, że o liczebniki będziesz musiał martwić się wyłącznie wtedy, gdy zechceszpodać godzinę (o czym będzie mowa w rozdziale 7) lub wymienić pieniądze w kantorze(rozdział 11). Znajomość następujących liczb powinna ułatwić Ci niezbędne operacje matematyczne:

0 null (nul) 1 eins (ajns)

2 zwei (cwaj) 3 drei (draj)

4 vier (fiir) 5 fünf (fynf)

6 sechs (zeks) 7 sieben (zibn)

8 acht (acht) 9 neun (nojn)

10 zehn (cejn) 11 elf (elf)

12 zwölf (cwylf) 13 dreizehn (draj-cejn)



14 vierzehn (fiir-cejn) 15 fünfzehn (fynf-cejn)

16 sechzehn (zeks-cejn) 17 siebzehn (zip-cejn)

18 achtzehn (acht-cejn) 19 neunzehn (nojn-cejn)

20 zwanzig (cwan-zyś) 21 einundzwanzig (ajn-unt-cwan-zyś)

22 zweiundzwanzig (cwaj-unt-cwan-zyś) 23 dreiundzwanzig (draj-unt-cwan-zyś)

24 vierundzwanzig (fiir-unt-cwan-zyś) 25 fünfundzwanzig (fynf-unt-cwan-zyś)

30 dreißig (draj-syś) 40 vierzig (fiir-zyś)

50 fünfzig (fynf-zyś) 60 sechzig (seks-zyś)

70 siebzig (zip-zyś) 80 achtzig (acht-zyś)

90 neunzig (nojn-zyś) 100 hundert (hun-dert)

200 zweihundert (cwaj-hun-dert) 300 dreihundert (draj-hun-dert)

400 vierhundert (fiir-hun-dert) 500 fünfhundert (fynf-hun-dert)

1000 tausend (tau-zent)

Może Ci się z początku wydawać, że wiele liczb jest wymawianych „na odwrót”. Weźmychoćby 21, einundzwanzig (ajn-unt-cwan-zyś). To, co wypowiadamy, to właściwie „jedeni dwadzieścia”. Trzeba po prostu zapamiętać wzór i trzymać się go w odniesieniu do wszystkichliczb dwucyfrowych.


Rozdział 3

Guten Tag! Hallo!Jak się przywitać i przedstawić

W tym rozdziale:► Zwracanie się do innych.► Powitania.► Przedstawianie siebie i swoich przyjaciół.► Pytanie o miasto, państwo i narodowość.► Pożegnania.

miejętność przywitania się i przedstawienia to pierwszy krok podczas nawiązywania kontaktu.Od niej zależy tak ważne pierwsze wrażenie, jakie wywieramy na innych. Jeśli opanujemy ją

należycie, będzie pomagać nam w poznawaniu nowych ludzi. Jeśli machniesz ręką na naukępozdrawiania i przedstawiania się, możesz w najlepszym razie spotkać się z konsternacją— w najgorszym razie kogoś urazisz! Poniżej spieszymy z wyjaśnieniami.

Wybrać formę grzecznościową czy nie?Niemcy mają opinię formalistów, na co być może ma wpływ różnica w sposobach zwracaniasię do innych ludzi. W zależności od tego, z kim rozmawiamy, w niemieckim stosuje się alboformę grzecznościową Sie (zi) (Pan/Pani/Państwo), albo formę du (du) (ty).

Warto zapamiętać, że w Niemczech niegrzecznie jest zwrócić się do kogoś przez „du” w sytuacjioficjalnej.

Ogólnie rzecz biorąc, formy grzecznościowej Sie używa się wtedy, gdy zwracamy się do kogośobcego, do urzędnika, zwierzchnika albo osoby starszej. Kiedy lepiej się kogoś pozna, możnaprzejść na „ty”. Jest na to nawet czasownik — duzen (du-cen). Wir duzen uns (wir du-cen uns)oznacza: „Mówimy sobie na ty”.

Mimo to nie ma żadnych reguł, a za to istnieje wiele wyjątków dotyczących zastosowania dui Sie. Powiedzmy, że podróżujesz po Niemczech i jeden z Twoich niemieckich znajomychzabiera Cię na imprezę. Mimo że nigdy wcześniej nie spotkałeś nikogo z tych ludzi, będą zwracaćsię do Ciebie per du, co jest tym bardziej prawdopodobne, jeśli są młodzi, a na dodatek oczekują,

U



że będziesz się tak samo zwraca do nich. Wszystko zależy od rodowiska, w jakim się znajdujesz.W niektórych firmach pracownicy z zasady mówią do siebie po imieniu; w innych trzymają sięformalnego „Sie”.

Je li nie masz pewno ci, którą formę wybra , używaj Sie, dopóki rozmówca nie zaproponuje,by uży du, albo sam nie zwróci się do Ciebie per du.

Powitania i pozdrowieniaNiezwykle atwym i najpowszechniejszym pozdrowieniem jest proste Hallo!. To, jak sięwitamy, zależy od pory dnia. Oto najbardziej powszechne pozdrowienia:

Guten Morgen! (gutn morgn) (Dzie dobry!) Tego pozdrowienia używa się od ranado po udnia.

Guten Tag! (gutn taak) (Dzie dobry!) To jest najbardziej powszechne pozdrowienieużywane przez ca y dzie z wy ączeniem rana i wieczoru.

Guten Abend! (gutn a-bent) (Dobry wieczór!) Tego pozdrowienia używa się oczywi ciewieczorem.

Gute Nacht! (gu-te nacht) (Dobranoc!) Jest to pożegnanie pó no w nocy.

Hallo! (ha-lo) atwe do zapamiętania, gdyż przypomina nasze swojskie „halo”.

Jak si masz?Pytanie „Jak się masz?” jest bardzo ważne przy powitaniach i pozdrowieniach w języku niemieckim.Następuje ono najczę ciej po wstępnym Hallo. Zadając je, możesz uży formy grzeczno ciowejalbo nie, w zależno ci od tego, z kim rozmawiasz. Może się to wydawa nieco skomplikowane,ale nie przejmuj się, tak naprawdę jest prostsze, niż Ci się wydaje.

Zanim przejdziemy dalej, warto zaznaczy , że wyrazy ich (y ) (ja), du (du) (ty) oraz Sie (zi)(Pan/Pani/Pa stwo) mogą zmienia formę w zależno ci od użycia w zdaniu. Pytając „Jak się masz?”,musisz pamięta o odpowiedniej formie zaimka osobowego w celowniku (zob. rozdzia 2. w celuuzyskania większej ilo ci informacji na temat celownika).

Pan, pani i zakazana panienkaSłowo Herr (her) po niemiecku oznacza „pan”, słowo Frau(frau) to „pani” (a tak e „ ona”). W niemieckim istniejerównie słowo Fräulein (froj-lajn) na określenie niezamę -nej kobiety, ale nie polecamy stosowania go w praktyce,chyba e ktoś chce dostać po głowie!

Słowo Fräulein posiada charakterystyczny dla zdrobnieńprzyrostek „-lein” i znaczy dosłownie „mała kobieta”.Wiele nowoczesnych kobiet uwa a to określenie za prze-starzałe, więc rzadko się je słyszy. Zawsze nale y zwracaćsię do kobiet per Frau, niezale nie od ich wieku i stanucywilnego.


Rozdział 3: Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić 51

Spotkania i powitania jak na dłoniWitaniu i przedstawianiu się często towarzyszy jakaśforma kontaktu fizycznego. W Niemczech, Austrii i Szwaj-carii najbardziej powszechną formą kontaktu fizycznegopodczas witania i przedstawiania się jest uścisk dłoni.Przyjaciółki często całują się w policzek (rzadziej w obydwapoliczki) albo przytulają. Mężczyźni raczej nie wymieniającałusów i rzadziej się przytulają, choć mogą przytulić

(i pocałować) znajomą. W Niemczech ten rodzaj kon-taktu zarezerwowany jest wyłącznie dla bardzo bliskichznajomych, choć można zauważyć, że Niemcy w co-dziennych sytuacjach podczas rozmowy znacznieskracają dystans — bardziej, niż możemy to zaob-serwować w innych krajach.

Formy zaimka osobowego w tym powitaniu przedstawia tabela 3.1.

Tabela 3.1. Zaimki osobowe, celownik

Zaimek Mianownik Celownik

ja ich mir

ty du dir

Pan/Pani/Państwo Sie Ihnen

Grzecznościowa wersja „Jak się masz” brzmi:

Wie geht es Ihnen? (wi gejt es i-nen) (Jak się Pan miewa? / Co u Pana słychać?)

Mniej formalnie można powiedzieć:

Wie geht es dir? (wi gejt es dir) (Jak leci?)

Obydwa pytania znaczą to samo, ale w drugim zamiast formalnego Ihnen wstawiamynieformalne dir.

Natomiast jeśli znasz kogoś bardzo dobrze, możesz zdecydować się na potoczną wersję:

Wie geht’s? (wi gejts) (Jak leci?)

Odpowiedzi na pytanie: „Jak się masz?”W Niemczech zwykle oczekuje się odpowiedzi na postawione wyżej pytanie. Poniżejprezentujemy te najpopularniejsze:

Danke, gut. (dan-ke, gut) / Gut, danke. (gut, dan-ke) (Dziękuję, dobrze. / Dobrze, dziękuję.)

Sehr gut. (zer gut) (Bardzo dobrze.)

Ganz gut. (ganc gut) (Całkiem dobrze.)

Es geht. (es gejt) (Tak sobie.) Niemieckie wyrażenie, które dosłownie znaczy „Idzie”,zawiera treść: „Jakoś idzie”, co z kolei oznacza, że wcale nie idzie dobrze.

Nicht so gut. (nyśt zo gut) (Nie za dobrze.)



Odpowiedzi na to pytanie zwykle towarzyszy pytanie zwrotne, które jest bardzo proste.Najpierw wersja grzeczno ciowa:

Und Ihnen? (unt i-nen?) (A Pan?)

A oto wersja nieformalna:

Und dir? (unt dir) (A ty?)

Pogaw dkaPoniższy dialog składa się ze zwrotów powszechnie stosowanych przy powitaniuw bardziej formalnej sytuacji.

Herr Schulte: Guten Tag, Frau Berger!gutn taak, frau ber-gerDzień dobry pani!

Frau Berger: Herr Schulte, guten Tag! Wie geht es Ihnen?her szul-te, gutn taak! wi gejt es i-nenDzień dobry panu! Co u Pana słychać?

Herr Schulte: Danke, gut! Und Ihnen?dan-ke, gut! unt i-nenDziękuję, wszystko dobrze, a u pani?

Frau Berger: Danke, gut.dan-ke, gutDziękuję, dobrze.

Pogaw dkaA teraz ten sam dialog między dwojgiem dobrych znajomych, którzy wpadająna siebie na ulicy.

Mike: Hallo, Sylvia!ha-lo, syl-viaCześć, Sylwia!

Sylvia: Mike, hallo! Wie geht’s?majk, ha-lo! wi gejtsCześć, Mike! Jak leci?

Mike: Danke, mir geht’s gut! Und selbst?dan-ke, mir gejt es gut! unt zelpstDzięki, u mnie wszystko super, a u ciebie?

Sylvia: Auch gut.auch gutU mnie też.


Rozdzia 3: Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić 53

Przedstawianie siebie i swoich przyjaciółSpotkania i powitania często wymagają przedstawiania osób. Kiedy kogo spotykasz, czasemtowarzyszy Ci znajomy. Na oficjalnym przyjęciu chcesz przedstawi żonę lub męża szefowi.Mogą zdarzy się również sytuacje, gdy nikt Cię nie przedstawi osobie, którą chcesz pozna ,w związku z czym będziesz musia zrobi to samodzielnie.

Przedstawianie przyjaciółPrzedstawi kogo jest niezwykle atwo. Wystarczą tylko s owa:

Das ist… (das yst) To jest…

Następnie należy wymieni imię przedstawianej osoby. By zaznaczy , że to Twój kolega albokoleżanka, mówimy:

Das ist meine Freundin (f) / mein Freud (m) … (das yst maj-ne frojn-dyn / majnfrojnt) (To moja koleżanka / mój kolega…)

Kiedy kto przedstawia Ciebie, warto by oby umie powiedzie : „Mi o mi cię pozna ”. Nie maprostego sposobu, by powiedzie to po niemiecku, ale je li sytuacja nie jest oficjalna, możnaodpowiedzie : „Hallo” albo „Guten Tag”.

Je li natomiast jest to sytuacja oficjalna, s owa „Mi o mi Pana/Panią/Pa stwa pozna ”wyrażamy poprzez:

Freut mich. (frojt my ) (Mi o mi.)

Osoba, której zosta e przedstawiony, może wtedy odpowiedzie :

Mich auch. (my auch) (Mnie też.)

Pogaw dkaW poniższym dialogu Herr Schulte, Frau Berger i Frau Lempert spotykają się po razpierwszy i z tego względu używają zwrotów formalnych.

Frau Berger: Herr Schulte, das ist Frau Lempert.her szul-te, das yst frau lem-pertPanie Schulte, to jest pani Lempert.

Herr Schulte: Freut mich.frojt myśMiło mi.

Frau Lempert: Mich auch.myś auchMnie też.



W mniej oficjalnych warunkach rozmowa przebiegałaby następująco:

Karin: Michael, das ist meine Freundin Ute.mi-sia-el, das yst maj-ne frojn-dyn u-teMichael, oto moja koleżanka Ute.

Michael: Hallo Ute.ha-lo u-teCześć, Ute.

Sposoby przedstawiania na specjalne okazjeMoże zdarzy się tak, że znajdziesz się w sytuacji wymagającej użycia bardzo oficjalnychsformu owa . Oto kilka z nich, które mog yby pasowa :

Darf ich Ihnen … vorstellen? (darf y i-nen … for-szteln)(Czy móg bym przedstawi Panu…?)

Freut mich, Sie kennenzulernen. (frojt my , zi ke-nen-cu-ler-nen)(Cieszę się, że Pana pozna em.)

Meinerseits. (maj-ner-zajts) / Ganz meinerseits. (ganc maj-ner-zajts)(Wzajemnie / Ja również.)

Wyrażenia Meinerseits i Ganz meinerseits znaczą dos ownie „Po mojej stronie”, co jestskróconą formą zdania „Ca a przyjemno po mojej stronie”.

Pogaw dkaOto rozmowa dwóch dyrektorów, Herr Kramera i Herr Hubera, którzy spotykają sięna oficjalnym przyjęciu. Herr Huber przedstawia swoją żonę.

Herr Kramer: Guten Abend, Herr Huber!gutn a-bent, her hu-berDobry wieczór panu!

Herr Huber: Guten Abend! Herr Kramer. Darf ich Ihnen meine Frauvorstellen?gutn a-bent! her kra-mer. darf yś i-nen maj-ne frau for-sztelnDobry wieczór, czy mogę przedstawić panu moją żonę?

Kramer:Herr Guten Abend, Frau Huber! Freut mich sehr, Sie kennenzulernen.gutn a-bent, frau hu-ber! frojt myś zer, zi ke-nen-zu-ler-nenDobry wieczór pani! Niezmiernie się cieszę, że mogę panią poznać.

Frau Huber: Ganz meinerseits, Herr Kramer.ganc maj-ner-sajts, her kra-merMnie również jest bardzo miło.



Słówka do zapamiętaniaauch auch także

ganz ganc całkiem, cały

gut gut dobry, dobrze

sehr zer bardzo

freuen frojn cieszyć się

gehen gejn iść, chodzić

kennenlernen ke-nen-ler-nen poznawać

vorstellen for-szteln przedstawiać

der Freund (m) der frojnt kolega

die Freundin (f) di frojn-dyn koleżanka

Przedstawianie samego siebieZdarzają się sytuacje, kiedy nie można liczyć na to, że ktoś inny nas przedstawi, i samemutrzeba to zrobić. To bardzo łatwe, zwłaszcza że zwykle przedstawiamy się, podając swoje imię(i nazwisko), nawet w bardziej oficjalnej sytuacji.

Po niemiecku można przedstawić się dwojako:

Mein Name ist… (majn na-me yst) (Nazywam się…)

Można również przedstawić się z użyciem służącego do tego czasownika heißen (haj-sen)(nazywać się):

Ich heiße… (yś haj-se)

PogawędkaHerr Hauser pojawia się na spotkaniu z grupą ludzi, którym jeszcze nie zostałprzedstawiony, i szuka wolnego miejsca przy stole konferencyjnym.

Herr Hauser: Guten Tag! Ist der Platz noch frei?gutn taak! yst der plac noch frajDzień dobry! Czy to miejsce jest wolne?

Frau Berger: Ja, bitte.ja, by-teTak, proszę bardzo.



Herr Hauser: Vielen Dank. Mein Name ist Max Hauser.fi-len dank. majn na-me yst maks hau-zerDziękuję bardzo. Nazywam się Max Hauser.

Frau Berger: Freut mich. Karin Berger.frojt myś. ka-rin ber-gerKarin Berger, bardzo mi miło.

Powyższy dialog brzmiałby całkiem inaczej, gdyby rozmawiało dwoje młodych ludzi,którzy poznają się w nieoficjalnych okolicznościach. Pominęliby oni wszelkie formalnościi pewnie przedstawiliby się sobie w następujący sposób:

Martin: Hallo, wie heißt du?ha-lo, wi hajst duCześć, jak się nazywasz?

Susanne: Ich heiße Suzanne. Und du?yś haj-se su-za-ne. unt duSusanne, a ty?

Martin: Martin. Und wer ist das?mar-tin. unt wer yst dasMartin. A to kto?

Suzanne: Das ist meine Freundin Anne.das yst maj-ne frojn-dyn a-neTo moja koleżanka Ania.

Rozmowa o miastach,państwach i narodowości

Przedstawienie się stanowi dobry początek, ale nie jest to jeszcze rozmowa umożliwiająca poznaniekogoś. Jak pewnie zauważyłeś, wielu ludzi na świecie posługuje się językiem niemieckim i wieluludzi chętnie przyjeżdża do państw niemieckojęzycznych. W tym podrozdziale nauczysz się,jak powiedzieć, skąd pochodzisz, oraz jak zapytać, z jakiego miasta czy państwa pochodzi twójrozmówca i jakim posługuje się językiem.

Informowanie innych, skąd jesteśDość łatwo jest powiedzieć po niemiecku, skąd się pochodzi. Oto magiczne słowa:

Ich komme aus… (yś ko-me aus) (Pochodzę z…)

Ich bin aus… (yś byn aus) (Jestem z…)

Z tymi słowami zajdziesz bardzo daleko. Za ich pomocą powiesz, z jakiego jesteś państwa,województwa, miasta. Na przykład:

Ich komme aus Amerika. (yś ko-me aus a-me-ri-ka) (Pochodzę z Ameryki.)

Ich bin aus Pennsylvania. (yś byn aus pen-syl-wen-ja) (Jestem z Pensylwanii.)



Ich komme aus Zürich. (y ko-me aus cy-ri ) (Pochodzę z Zurychu.)

Ich bin aus Wien. (y byn aus wiin) (Jestem z Wiednia.)

Bu ka z mas em, prawda? Mimo to niemiecki czasem potrafi rzuca prawdziwe wyzwania.Nazwy niektórych pa stw i regionów występują z rodzajnikiem okre lonym die, jak na przyk adStany Zjednoczone, o których można powiedzie die Vereinigten Staaten (di ver-aj-nik-tensztaa-ten) albo w skrócie die USA (di u-es-a). Aby unikną pu apek gramatycznych, Amerykaninmoże powiedzie po prostu: Ich bin aus Amerika (y byn aus a-me-ri-ka) (Jestem z Ameryki).Je li chce by dok adniejszy, może powiedzie : Ich bin aus den USA (y byn aus dejn u-es-a).Można też zdecydowa się na amaniec językowy: Ich bin aus den Vereinigten Staaten(y byn aus dejn ver-aj-nik-ten sztaa-ten).

Nazwy niektórych pa stw są rodzaju że skiego. Na przyk ad Szwajcaria to die Schweiz (di szwajc).Pani Egli, którą poznacie w dalszej czę ci podręcznika, pochodzi w a nie ze Szwajcarii. Możnato powiedzie w następujący sposób: Frau Egli ist aus der Schweiz (frau ej-gli yst aus derszwajc) (Pani Egli jest ze Szwajcarii).

Czasownik „by ”Jednym z podstawowych czasowników w każdym języku jest czasownik „by ”, po niemiecku:sein (zajn). Używa się go w takich zwrotach jak: das ist (das yst) i ich bin (y byn). Sein jestjednym z najczę ciej używanych czasowników w języku niemieckim. Podobnie jak w językupolskim, s uży do opisywania wszystkiego, począwszy od stanów (chory, smutny, szczę liwy itp.),po charakterystyki ludzkiej fizjonomii (wysoki, ciemnow osy itp.). No i jest czasownikiemnieregularnym. Niestety, nie ma wyj cia! Aby opanowa jego użycie, trzeba przyswoi sobiewszystkie jego formy.

Odmiana Wymowaich bin y byndu bist du bystSie sind (grzeczn.) zi zynter, sie, es ist er, zi, es ystwir sind wir zyntihr seid ir zajtSie sind (grzeczn.) zi zyntsie sind zi zynt

Pytanie innych, sk d pochodzAby zapyta kogo , skąd pochodzi, trzeba jedynie rozstrzygną , czy chcemy uży formygrzeczno ciowej Sie, czy potocznej — du (jedna osoba) lub ihr (wiele osób). Następnie trzebawybra jedno z trzech pyta :

Wo kommen Sie her? (wo ko-men zi her)

Wo kommst du her? (wo komst du her)

Wo kommt ihr her? (wo komt ir her)



PogawędkaFrau Egli i Frau Myers jadą pociągiem. Znużone biernym wyglądaniem przez okno,rozpoczynają rozmowę. Właśnie się poznały i chciałyby się o sobie czegoś dowiedzieć.

Frau Egli: Und wo kommen Sie her, Frau Myers?unt wo ko-men zi her, frau ma-jersA skąd pani pochodzi?

Frau Myers: Ich komme aus den USA, aus Pennsylvania.yś ko-me aus dejn u-es-a, aus pen-syl-wen-ja.Pochodzę z USA, z Pensylwanii.

Frau Egli: Aus den USA, wie interessant. Kommen Sie aus einer großen Stadt?aus dejn u-es-a, wi in-te-re-sant. ko-men zi aus aj-ner gro-sen sztatZe Stanów, to bardzo interesujące. A z dużego miasta?

Frau Myers: Nein, ich komme aus Doylestown. Das ist eine kleine Stadt, abersie ist sehr schön. Und Sie, Frau Egli, wo kommen Sie her?najn, yś ko-me aus dojls-taun. das yst aj-ne klaj-ne sztat, a-ber zi ystzer szyn. unt zi, ko-men zi herNie, pochodzę z Doylestown. To małe miasteczko, ale bardzo ładne.A pani skąd pochodzi?

Frau Egli: Ich komme aus der Schweiz, aus Zürich.yś ko-me aus der szwajc, aus cy-riśPochodzę ze Szwajcarii, z Zurychu.

W drugim przedziale Claire i Michelle, dwie studentki wyruszające na wakacje z plecakiem,poznają właśnie Marka, także obieżyświata. Ponieważ są młodymi ludźmi, od razuprzechodzą do form du i ihr.

Claire: Bist du aus Deutschland?byst du aus dojcz-lantPochodzisz z Niemiec?

Mark: Nein, ich bin aus Österreich, aus Wien. Und ihr, wo kommt ihr her?najn, yś byn aus y-ste-rajś, aus wiin. unt ir, wo komt ir herNie, z Austrii, z Wiednia. A wy skąd?

Michelle: Wir sind aus Frankreich. Meine Freundin Claire kommt aus Lyon,und ich komme aus Avignon.wir zynt aus frank-rajś. maj-ne frojn-dyn kler komt aus ljon unt yś ko-meaus a-wi-njonMy z Francji. Moja koleżanka pochodzi z Lyonu, a ja z Awinionu.

Kommen: przychodzićCzasownik kommen często przewija się w rozmowie. Jest czasownikiem regularnym i dosyćłatwym do zapamiętania.



Odmiana Wymowaich komme yś ko-medu kommst du komstSie kommen (grzeczn.) zi ko-mener, sie, es kommt er, zi, es komtwir kommen wir ko-menihr kommt ir komtSie kommen (grzeczn.) zi ko-mensie kommen zi ko-men

Poznajemy narodowościW języku niemieckim narodowość podaje się za pomocą rzeczownika. Jak już wiecie, w językuniemieckim ważne są rodzaje. Rzeczowniki określające narodowość również je posiadają. Osobaz Ameryki jest więc albo Amerikaner (a-me-ri-ka-ner), jeśli jest mężczyzną lub chłopcem,albo Amerikanerin (a-me-ri-ka-ne-rin), jeśli jest kobietą lub dziewczyną.

W tabeli 3.2 zebrano nazwy wybranych państw wraz z odpowiadającymi im rzeczownikamii przymiotnikami.

Tabela 3.2. Nazwy państw, rzeczowniki i przymiotniki

Polski Niemiecki Rzeczownik Przymiotnik

Belgia Belgien (bel-gien) Belgier(in) (bel-gier[yn]) belgisch (bel-gysz)

Niemcy Deutschland (dojcz-lant) Deutsche(r) (doj-cze[r]) deutsch (dojcz)

Anglia England (eng-ant) Engländer(in) (eng-len-der[yn]) englisch (eng-lysz)

Francja Frankreich (frank-rajś) Franzose/Französin (fran-coo-ze/fran-cyy-zin) französisch (fran-cy-zysz)

Włochy Italien (i-ta-lien) Italiener(in) (i-ta-lie-ner[yn]) italienisch (i-ta-lie-nysz)

Austria Österreich (y-ste-rajś) Österreicher(in) (y-ste-raj-sier[yn]) österreichisch (y-ste-raj-sysz)

Szwajcaria die Schweiz (di szwajc) Schweizer(in) (szwaj-cer[yn]) schweizerisch (szwaj-ce-rysz)

USA die USA (di u-es-a) Amerikaner(in) (a-me-ri-ka-ne-r[yn]) Amerikanisch (a-me-ri-ka-nysz)

Oto przykłady użycia tych wyrazów w zdaniach:

Frau Myers ist Amerikanerin. (frau ma-jers yst a-me-ri-ka-ne-ryn)(Pani Myers jest Amerykanką.)

Michelle ist Französin. (mi-szel yst fran-cy-zin) (Michelle jest Francuzką.)

Ich bin Schweizerin. (yś byn szwaj-ce-ryn) (Jestem Szwajcarką.)

Ich bin Österreicher. (yś byn y-ste-raj-sier) (Jestem Austriakiem.)



Jakim mówisz językiem?By powiedzieć komuś, jakim mówimy językiem, używamy czasownika sprechen (szpre-sien)i łączymy go z nazwą języka (zob. tabelę 3.2 z listą nazw popularnych języków). Uwaga: mimoże przymiotnik i rzeczownik oznaczający państwo lub narodowość są identyczne, przymiotnikpiszemy wielką literą, kiedy używamy go samodzielnie do nazwania języka, tak więc powiemy:

Ich spreche Deutsch. (yś szpre-sie dojcz) (Mówię po niemiecku.)

Jeśli chcesz zapytać kogoś, czy mówi po polsku, pytanie brzmi:

Sprichst du Polnisch? (szpriśt du pol-nysz) (Czy mówisz po polsku?)

W wersji grzecznościowej:

Sprechen Sie Polnisch? (szpre-sien zi pol-nysz) (Czy mówi Pan po polsku?)

Oto odmiana czasownika sprechen:

Odmiana Wymowaich spreche yś szpre-siedu sprichst du szpriśtSie sprechen (grzeczn.) zi szpre-siener, sie, es spricht er, zi, es szpriśtwir sprechen wir szpre-sienihr sprecht ir szpreśtSie sprechen (grzeczn.) zi szpre-siensie sprechen zi szpre-sien

PogawędkaClaire, Michelle i Mark rozmawiają o językach, którymi się posługują.

Claire: Sprichst du Französisch?szpriśt du fran-cy-zyszCzy mówisz po francusku?

Mark: Nein, gar nicht. Aber ich spreche Englisch. Ihr auch?najn, gar nyśt. a-ber yś szpre-sie eng-lysz. ir auchNie, ani słowa. Ale mówię po angielsku, a wy?

Michelle: Ich spreche ein bisschen Englisch, und ich spreche Spanisch.yś szpre-sie ajn bys-sien eng-lysz, unt yś szpre-sie szpa-nyszPo angielsku mówię słabo, ale oprócz tego mówię po hiszpańsku.

Claire: Spanisch spreche ich nicht, aber ich spreche auch Englisch.Englisch ist einfach.szpa-nysz szpre-sie yś nyśt, a-ber yś szpre-sie auch eng-lysz. eng-lyszyst ajn-fachNie mówię po hiszpańsku, ale mówię po angielsku. Angielski jest łatwy.



Mark: Deutsch auch.dojcz auchNiemiecki też.

Claire: Ich weiß nicht recht.yś wajs nyśt reśtNie byłabym taka pewna.

PożegnanieJeśli przyszedł czas, by się pożegnać, można powiedzieć (w formie grzecznościowej):

Auf Wiedersehen! (auf wi-der-ze-jen) (Do widzenia!)

Bez formy grzecznościowej:

Tschüss! (czys) (Cześć!)

A jeśli chcesz dodać: „Miło było cię poznać”, powiedz:

War nett, Sie kennenzulernen. (war net, zi ke-nen-cu-ler-nen)

Słówka do zapamiętaniaeinfach ajn-fach prosty / łatwy

groß groos duży

interessant in-te-re-sant interesujący

klein klajn mały

schön szyn piękny

aber a-ber ale

ein bisschen ajn bys-sien trochę

gar nicht gar nyśt wcale

nie ni nigdy

sein zajn być

sprechen szpre-sien mówić

ich weiß nicht yś wajs nyśt nie wiem



PogawędkaPociąg właśnie wjeżdża na stację, a Frau Egli przygotowuje się do wyjścia.

Frau Egli: Das ist meine Station. War nett, Sie kennenzulernen, Frau Myers.das yst maj-ne szta-cjon. war net, zi ke-nen-cu-ler-nenTu wysiadam. Miło było panią poznać, pani Myers.

Frau Myers: Ganz meinerseits. Auf Wiedersehen, Frau Egli.ganc maj-ner-zajts. auf wi-der-ze-jen, frau ej-gliCała przyjemność po mojej stronie. Do widzenia pani.

Frau Egli: Auf Wiedersehen.auf wi-der-ze-jenDo widzenia.

Michelle i Claire również wysiadają.

Michelle i Claire: Tschüss Mark.czys markCześć, Mark

Mark: Tschüss Claire, tschüss Michelle. Schöne Ferien!czys kler, czys mi-szel. szy-ne fer-ienCześć Claire, cześć Michelle, miłych wakacji!

Ty mówisz „Hallo”, a ja „Grüezi”Oczywiście wszyscy zrozumieją Cię doskonale w niemiec-kojęzycznej części Szwajcarii i w Austrii, jeśli przywitaszsię zwykłym Hallo albo Guten Morgen / Guten Tag /Guten Abend (w zależności od pory dnia). Warto jednakwiedzieć, że mieszkańcy tych państw używają takżeinnych powitań.

W Szwajcarii można najczęściej usłyszeć Grüezi (gry-ci),co znaczy mniej więcej tyle co: „Witam cię”. Ludzie,którzy dobrze się znają, mówią do siebie na powitanie:Salü (sa-ly).

Natomiast w południowych Niemczech i w Austrii ludziewitają się, mówiąc: Grüss Gott (grys got) albo nieformal-nie: Servus (ser-wus), co oznacza dosłownie „twój sługa”.

W Szwajcarii mówi się Auf Wiedersehen, ale możeszspróbować połamać sobie język na lokalnym Uff wie-derluege (ałf wi-der-ly-ge). Jeśli okaże się to zbyt skom-plikowane, zawsze można uciec się do ade (a-de), którejest mniej formalne i zdecydowanie łatwiejsze do wy-mówienia.



Gierki j zykowe

Poniżej znajduje się lista zagubionych słówek. Zobacz, czy jesteś w stanie znaleźć dla nichmiejsce w tekście.

bin spricht Österreicher aus ich ist Freundin

Hallo ich _________ Claire Latour. _________ komme aus Lyon. Das _________ in Frankreich.Meine _________ Michelle ist aus Avignon. Michelle _________ Spanisch und ein bisschen

Englisch. Mark ist _________. Er kommt_________ Wien.

W podobny sposób uzupełnij dialog między Frau Lempert a państwem Huber.

Ihnen gut geht freut ist auch

Herr Huber: Guten Tag, Frau Lempert. Wie _________ es Ihnen?

Frau Lempert: Danke, gut. Und _________?

Herr Huber: Danke, auch _________ Frau Lempert, das _________ meine Frau.

Frau Lempert: Guten Tag, Frau Huber! _________ mich sehr, Sie kennenzulernen.

Frau Huber: Mich _________.


Część II

Niemiecki w akcji


66 Część II: Niemiecki w akcji

W tej części…rzedstawiamy język niemiecki w kontekście codziennym.Pokazujemy m.in., jak prowadzić swobodne konwersacje, jak zamawiać

posiłki w niemieckiej restauracji, jak robić zakupy i jak porozumiewaćsię z kolegami w pracy. A do tego dorzucamy jeszcze kilka przydatnychlekcji gramatyki.

P


Rozdział 4: Poznajmy się: rozmowy towarzyskie 67

Rozdział 4

Poznajmy się:rozmowy towarzyskie

W tym rozdziale:► Parę słów o sobie.► Opowiadanie o rodzinie.► Rozmowa o pogodzie.

eśli naprawdę chcesz kogoś poznać, musisz zaangażować się w rozmowę. Small talk, czylirozmowa towarzyska, to łatwy sposób nawiązywania kontaktów i szlifowania języka. Bywa

uznawana za społeczną umiejętność samą w sobie, ale na szczęście nie jest tak trudno rozpocząćlekką i swobodną pogawędkę. Niezależnie od tego, czy spotykasz kogoś na przyjęciu, czy chceszzagadnąć do kogoś w pociągu, samolocie, czy autobusie, trzy tematy zawsze do tego się nadają:Ty, Twoja rodzina i oczywiście pogoda.

Mówienie o sobieJaką wykonujesz pracę? A może studiujesz? Gdzie mieszkasz? Jaki jest Twój adres i numertelefonu? Oto punkty zaczepienia w rozmowie towarzyskiej.

Opisywanie pracySwoją pracę i firmę można opisać za pomocą kilku prostych słów i wyrażeń. Generalnie możnaopisać rodzaj wykonywanej pracy, łącząc Ich bin (yś byn) z nazwą profesji z pominięciemrodzajnika. Nazwy większości zawodów istnieją w formie żeńskiej i męskiej. Forma męskakończy się na -er, a męska na -in, na przykład:

Ich bin Buchhalter (m) / Buchhalterin (f). (yś byn) (Jestem księgowym / księgową.)

Ich bin Student (m) / Studentin (f) (yś byn) (Jestem studentem / studentką.)

J



Jeśli studiujesz, możesz powiedzieć, na jakim kierunku, używając wyrażenia: Ich studiere(yś sztu-di-re) (Studiuję). Na końcu zdania należy umieścić nazwę kierunku (z pominięciemrodzajnika), na przykład:

Architektur (ar-si-tek-tur) (architektura)

Betriebswirtschaft (be-tribs-wyrt-szaft) (ekonomika przedsiębiorstw)

Jura (ju-ra) (prawo)

Kunst (kunst) (sztuka)

Literaturwissenschaft (li-te-ra-tur-wy-sen-szaft) (literatura)

Medizin (me-di-cin) (medycyna)

W innych przypadkach można opisać pracę z pomocą frazy Ich bin (yś byn) (Jestem)i odpowiedniego orzecznika, na przykład:

Ich bin pensioniert. (yś byn pen-zjo-nirt) (Jestem na emeryturze.)

Ich bin angestellt. (yś byn an-ge-sztelt) (Jestem zatrudniony.)

Ich bin geschäftlich unterwegs. (yś byn ge-szeft-liś un-ter-wejks)(Jestem w podróży służbowej.)

Ich bin selbstständig. (yś byn selpst-szten-dyś) (Pracuję na własny rachunek.)

To, gdzie pracujesz, jest niemal tak samo ważne jak Twój zawód. Wyrażenie Ich arbeite bei(yś ar-baj-te baj) (Pracuję w) mówi komuś w kilku słowach, gdzie spędzasz większość swojego czasu.Czasami przyimek bei zastępujemy innym przyimkiem, na przykład:

Ich arbeite bei Firma… (yś ar-baj-te baj fyr-ma) (Pracuję w firmie…) Po słowie„Firma” po prostu wstawiamy nazwę Twojej firmy.

Ich arbeite im Büro Steiner. (yś ar-baj-te im by-roo sztaj-ner) (Pracuję w firmie Steiner.)

Słowo Büro stosuje się w połączeniu z nazwą firmy i zarezerwowane jest dla mniejszych firm.Jeżeli zakładasz, że ktoś może nie wiedzieć, czym się zajmujesz, możesz przemycić dodatkoweinformacje w rzeczowniku złożonym (z rodzajnikiem nieokreślonym), by zaznaczyć, jaki to rodzajfirmy, na przykład:

Ich arbeite in einem Ingenieurbüro / Architekturbüro. (yś ar-baj-te in aj-nemin-ży-nier-by-roo / ar-si-tek-tur-by-roo) (Pracuję w biurze projektowym / architektonicznym.)

Zanim sam zaproponujesz temat rozmowy, ktoś może pierwszy zadać Ci jedno z poniższych pytań:

Bei welcher Firma arbeiten Sie? (baj wel-sier fyr-ma ar-baj-ten zi)(W jakiej firmie pan pracuje?)

Was machen Sie beruflich? (was ma-chen zi be-ruf-liś) (Jaki jest pana zawód?)

Sind Sie berufstätig? (zynt zi be-rufs-te-tyś) (Czy ma pan pracę?)



Podawanie adresu i numeru telefonuPodanie komuś adresu i numeru telefonu, pod którym jesteś osiągalny, może być kluczem donawiązania kontaktów towarzyskich.

Jak powiedzieć, gdzie mieszkaszKiedy ktoś zadaje Ci pytanie: Wo wohnen Sie? (wo wo-nen zi) (Gdzie mieszkasz?), możesz użyćjednej z poniższych odpowiedzi:

Ich wohne in Berlin. (yś wo-ne in ber-lin) (Mieszkam w Berlinie.) Po prostu wstawnazwę swojego miasta.

Ich wohne in der Stadt / auf dem Land. (yś wo-ne in der sztat / auf der lant)(Mieszkam w mieście / na wsi.)

Ich habe ein Haus / eine Wohnung. (yś ha-be ajn haus / aj-ne wo-nung) (Mam dom /mieszkanie.)

W różnych okolicznościach możesz usłyszeć pytanie: Wie ist Ihre Adresse? (wi yst i-re a-dre-se)(Jaki jest Twój adres?). Jeśli przejdziesz do szczegółów, zapamiętaj następujące słowa:

die Adresse (di a-dre-se) (adres)

die Strasse (di sztra-se) (ulica)

die Hausnummer (di haus-nu-mer) (numer domu)

die Postleitzahl (di post-lajt-zal) (kod pocztowy)

Kiedy nadejdzie odpowiedni moment, możesz użyć jednego z tych wyrazów do stworzeniazdania: Die Adresse / Strasse / Hausnummer / Postleitzahl ist… (di a-dre-se / sztra-se /haus-nu-mer yst …) (Adres / ulica / numer domu / kod pocztowy to…).

Jak podać numeru telefonuNiezależnie od tego, czy rozmawiasz ze znajomym, czy ustalasz szczegóły kontraktu, w pewnymmomencie przychodzi czas na podanie numeru telefonu. Jeśli znasz następujące słowa,nie powinno być problemu:

die Telefonnumer (di te-le-fon-nu-mer) (numer telefonu)

die Vorwahl (di for-wal) (numer kierunkowy)

Podawanie liczbNiemcy często podają numery telefonów parami. JeśliTwój numer to 238657, powiedz: dreiundzwanzigsechsundachtzig siebenundfünfzig (draj-unt-cwan-cyśzeks-unt-acht-cyś zibn-unt-fynf-cyś). Jeśli cyfry czytane

są pojedynczo, możesz usłyszeć cyfrę 2 zwei (cfaj) czy-taną jako zwo (cfo), co da: zwo drei acht sechs fünfsieben (cwo draj acht zeks fynf zibn). Więcej informacjina temat czytania liczb znajdziesz w rozdziale 2).



Jak wr czy wizytówkCzasem jedna wizytówka może powiedzie więcej niż tysiąc s ów. Je li masz wizytówkę przy sobie,możesz ją poda , mówiąc: Hier ist meine Karte. (hir yst maj-ne kar-te) (Oto moja wizytówka).

Rzeczowniki i ich rodzajnikiW języku niemieckim wszystkie rzeczowniki poprzedza jeden z trzech rodzajników okre lonych:

m ski: der (der)

że ski: die (di)

nijaki: das (das)

Przy rzeczowniku w liczbie mnogiej stoi tylko jeden rodzajnik — die (di).

Niestety znaczenie rzeczownika zwykle niezbyt pomaga w prognozowaniu jego rodzaju. Niema wyj cia: trzeba przyswoi sobie rodzajnik razem z rzeczownikiem! Na szczę cie są dwiepraktyczne wskazówki:

rzeczowniki okre lające osoby rodzaju męskiego są zwykle rodzaju męskiego;

rzeczowniki okre lające osoby rodzaju że skiego są zwykle rodzaju że skiego.

Ponieważ w języku niemieckim mamy do czynienia z trzema różnymi rodzajami, występująw nim również trzy różne rodzajniki nieokre lone. Na szczę cie rodzajnik nieokre lony dlarodzaju męskiego i nijakiego jest taki sam:

Dla rzeczowników rodzaju m skiego: używamy ein (ajn), na przyk ad ein Name(ajn na-me) (nazwisko), ein Beruf (ajn be-ruf) (zawód) i ein Architekt (ajn ar-si-tekt)(architekt).

Dla rzeczowników rodzaju nijakiego: również używamy ein (ajn), na przyk adein Büro (ajn by-roo) (biuro), ein Haus (ajn haus) (dom), ein Geschäft (ajn ge-szeft)(sklep).

Dla rzeczowników rodzaju że skiego: do ein dodajemy e, tworząc eine (aj-ne),na przyk ad eine Firma (aj-ne fyr-ma) (firma), eine Adresse (aj-ne a-dre-se) (adres)i eine Architektin (aj-ne ar-chi-tek-tin) (pani architekt).

Nie takie to znów trudne, prawda? Cho sprawy mogą się nieco bardziej skomplikowa . Wieszjuż, że rodzaj rzeczownika wp ywa na stojący przy nim rodzajnik. Ale ko cówki rodzajnikarównież się zmieniają w zależno ci od tego, czy rzeczownik występuje w mianowniku, dope niaczu,celowniku, czy bierniku. Ko cówki w wyżej ukazanym wypunktowaniu to ko cówki rzeczownikóww mianowniku.

Nie martw się, nikt nie oczekuje, że zapamiętasz wszystkie ko cówki rodzajników we wszystkichprzypadkach. Zawsze powiemy, jaką formę rodzajnika wstawi w danym zdaniu i wyrażeniu.By zrozumie , jak przypadki wp ywają na ko cówki rodzajników, zajrzyj do podrozdzia upo więconego rodzajnikom w rozdziale 2.


Rozdzia 4: Poznajmy się: rozmowy towarzyskie 71

Rzeczowniki z o oneJęzyk niemiecki znany jest ze swoich sławnych, a raczejosławionych długich rzeczowników. Choć trzeba przyznać,e nie są one tak niezrozumiałe, jak się wydają. Większość

z nich to po prostu połączenia krótszych słówek. Jeślirozpoznasz części składowe długiego rzeczownika, samodgadniesz jego znaczenie bez zaglądania do słownika.

Dobrym przykładem jest słowo Postleitzahl (post-lajt-cal).Składa się ono z wyrazów: Post (post) (poczta), leit (lajt)(kierować) i Zahl (cal) (cyfra), łączące się w słowo „cyfrakierująca pocztę”, czyli ni mniej, ni więcej, tylko „kodpocztowy”.

Pogaw dkaKurt Hanser leci samolotem z Monachium do Frankfurtu. Siedzi obok Frau Schneider,bizneswoman. Przedstawili się sobie, a teraz rozmawiają o pracy.

Herr Hanser: Was machen Sie beruflich, wenn ich fragen darf?was ma-chen zi be-ruf-liś, wen yś fra-gen darfCzym się pani zajmuje zawodowo, jeśli wolno spytać?

Frau Schneider: Ich arbeite als Architektin bei der Firma Listex.yś ar-baj-te als ar-si-tek-tin baj der fyr-ma lis-teksJestem architektem w firmie Listex.

Herr Hanser: Das ist ja interessant. Haben Sie ein Karte?das yst ja in-te-re-sant, haben zi aj-ne kar-teTo bardzo ciekawe. Czy ma pani wizytówkę?

Frau Schneider: Ja, hier bitte. Was machen Sie beruflich?ja, hir by-te, was ma-chen zi be-ruf-liśTak, proszę bardzo. A pan czym się zajmuje?

Herr Danser: Ich arbeite in einem Ingenieurbüro. Ich habe leider meineKarte nicht dabei.yś ar-baj-te in aj-nem in-ży-nier-by-roo. yś ha-be laj-der maj-nekar-te nyśt da-bajPracuję w biurze projektowym. Niestety nie mam przy sobiewizytówki.

Frau Schneider: Ist Ihre Firma in Frankfurt?yst i-re fyr-ma in frank-furtCzy pana firma znajduje się we Frankfurcie?

Herr Hanser: Ja, in der Bockenheimer Strasse 27.ja, in der bo-ken-haj-mer sztra-se sibn-unt-cwan-zyśTak, przy ulicy Bockenheimer 27.



Słówka do zapami taniafragen fra-gen pyta

geben gej-ben dawa

dabei haben da-baj habn mie przy sobie

leider laj-der niestety

Zaimki dzierżawczeWró my na moment do dialogu i popatrzmy na niemiecką wersję zaimków dzierżawczych„mój” — mein (majn) oraz „Pani/Pa ski” — Ihr (ir). Mówią one o tym, że jaka rzecz należydo kogo lub czego . To, jaką ko cówkę przyjmują, zależy od rodzaju, przypadka i liczby tejrzeczy. Na przyk ad zdanie „To jest moja wizytówka” brzmi po niemiecku:

Das ist meine Karte. (das yst maj-ne kar-te)

Karte jest rzeczownikiem rodzaju że skiego, a że skim zaimkiem dzierżawczym w 1 os. l. poj.jest „meine”.

Podstawowe formy zaimków dzierżawczych (męskich i nijakich) w mianowniku to:

mein (majn) (mój)

dein (dajn) (twój)

Ihr (ir) (forma grzeczno ciowa: Pa ski)

sein, ihr, sein (zajn) (jego, jej, jego)

unser (un-zer) (nasz)

euer (o-jer) (wasz)

Ihr (ir) (forma grzeczno ciowa: Pa stwa)

Ihr (ir) (ich)

Tabela 4.1 ilustruje formy mein (majn) dla wszystkich rodzajów i przypadków (inne zaimkidzierżawcze przyjmują takie same ko cówki).

Tabela 4.1. Odmiana zaimka mein przez przypadki

Rodzaj Mianownik Dope niacz Celownik Biernik

męski mein meines meinem meinen

eński meine meiner meiner meine

nijaki mein meines meinem mein



Mówienie o swojej rodzinieRozmowa o rodzinie to doskonały sposób, by kogoś poznać. No i trzeba przyznać, że jest totemat rzeka. Niektórzy ludzie mogą nawet wyjąć z portfela zdjęcia członków rodziny, choćw Niemczech nie jest to tak popularne, jak w Polsce.

Poniższa lista przedstawia wszystkich członków rodziny, których znaleźć można w drzewiegenealogicznym. Nawet jeśli nie masz ani dzieci, ani szwagierki, warto znać poniższe określenia,by wiedzieć, kogo dotyczy rozmowa.

der Mann (der man) (maż)

die Frau (di frau) (żona)

der Junge (der jun-ge) (chłopiec)

das Mädchen (das met-sien) (dziewczyna)

die Eltern (di el-tern) (rodzice)

der Vater (der fa-ter) (ojciec)

die Muter (di mu-ter) (matka)

die Kinder (di kin-der) (dzieci)

der Sohn (der zoon) (syn)

die Tochter (di toch-ter) (córka)

die Geschwister (di ge-szwys-ter) (rodzeństwo)

die Schwester (di szwes-ter) (siostra)

der Bruder (der bru-der) (brat)

der Großvater (der groos-fa-ter) (dziadek)

die Großmutter (di groos-mu-ter) (babcia)

der Onkel (der on-kel) (wujek)

die Tante (di tan-te) (ciotka)

der Cousin (der ku-zę) (kuzyn)

die Cousine (di ku-zi-ne) (kuzynka)

die Schwiegereltern (di szfi-ger-el-tern) (teściowie)

der Schwiegervater (der szfi-ger-fa-ter) (teść)

die Schwiegermutter (di szfi-ger-mu-ter) (teściowa)

der Schwiegersohn (der szfi-ger-zon) (zięć)

die Schwiegertochter (di szfi-ger-toch-ter) (synowa)

der Schwager (der szwa-ger) (szwagier)

die Schwägerin (di szfe-ge-ryn) (szwagierka)

Aby powiedzieć, że masz danego krewnego, możesz użyć następującej prostej frazy:

Ich habe einen / eine / ein … (yś ha-be aj-nen / aj-ne / ajn …) (Mam …)



Dodawanie SW języku niemieckim mo na oznaczyć kogoś, kto jest po-siadaczem danej rzeczy, dodając literkę „s” do imienia.

Mo na ten sposób wykorzystać przy nazwiskach i człon-kach rodziny, na przykład Müllers Tochter (córka Müllera)czy Michaels Vater (ojciec Michała).

To fraza z rzeczownikiem w bierniku (dope nienie bliższe), więc zależnie od rodzaju rzeczownikaróżne będą ko cówki rodzajnika nieokre lonego. Rodzajnik nieokre lony dla rzeczownika rodzajuże skiego i nijakiego będzie taki sam w mianowniku (podmiot) i bierniku (dope nienie bliższe).Jednakże rodzajnik dla rzeczownika rodzaju męskiego przyjmuje inną ko cówkę w bierniku.

Rzeczowniki rodzaju m skiego: rodzajnik nieokre lony w przypadku takich rzeczownikówjak der Mann, der Bruder i der Schwager przyjmuje w bierniku formę einen.

Rzeczowniki rodzaju że skiego: rodzajnik nieokre lony w przypadku takichrzeczowników jak die Frau, die Tochter i die Schwägerin przyjmuje w biernikuformę eine.

Rzeczowniki rodzaju nijakiego: rodzajnik nieokre lony w przypadku takichrzeczowników jak das Mädchen przyjmuje w bierniku formę ein.

Co więc zrobi , je li chcesz powiedzie , że nie masz ani rodze stwa, ani syna, ani córki?W niemieckim musimy uży formy przeczącej rodzajnika nieokre lonego ein (rodz. męski)/ eine (rodz. że ski) / ein (rodz. nijaki) (ajn / aj-ne / ajn), która brzmi: kein (kajn) / keine(kaj-ne) / kein (kajn). Dobra wiadomo jest taka, że forma przecząca zachowuje się identyczniejak forma wyj ciowa; dodajemy jedynie literkę „k”.

Rzeczowniki rodzaju m skiego, jak der Sohn: Ich habe keinen Sohn.(y ha-be kaj-nen zon) (Nie mam syna.)

Rzeczowniki rodzaju że skiego, jak die Tochter: Ich habe keine Tochter.(y ha-be kaj-ne toch-ter) (Nie mam córki.)

Rzeczowniki rodzaju nijakiego, jak das Kind: Ich habe kein Kind.(y ha-be kajn kint) (Nie mam dziecka.)

Pogaw dkaHerr Hanser i Frau Schneider rozmawiają o rodzinie.

Herr Hanser: Wohnen Sie in Frankfurt?wo-nen zi in frank-furtCzy mieszka pani we Frankfurcie?

Frau Schneider: Nicht direkt. Mein Mann und ich haben ein Haus inMühlheim. Und Sie?nyśt di-rekt, majn man unt yś habn ajn haus in myyl-hajm. unt ziWłaściwie nie. Mamy z mężem dom w Mühlheim, a pan?



Herr Hanser: Wir haben eine Wohnung in der Innenstadt. Unser Sohnwohnt in München. Er studiert dort. Haben Sie Kinder?wir habn aj-ne woo-nung in der i-nen-sztat, un-zer zon woontin myn-sien. er sztu-dirt dort. habn zi kin-derMamy mieszkanie w centrum. Nasz syn mieszka w Monachium.Tam studiuje. Ma pani dzieci?

Frau Schneider: Ja, zwei. Mein Sohn Andreas arbeitet bei Siemens und meineTochter Claudia studiert in Köln.ja, cwaj. majn zon an-dre-jas ar-baj-tet baj zi-mens unt maj-netoch-ter klaud-ja sztu-dirt in kelnTak, dwoje. Mój syn Andreas pracuje w firmie Siemens, a mojacórka Claudia studiuje w Kolonii.

Herr Hanser: Ach, meine Frau kommt aus Köln. Sie ist Juristin. Und wasmacht Ihr Mann beruflich?ach, maj-ne frau komt aus keln. zi yst ju-rys-tin. unt was macht irman be-ruf-liśO, moja żona pochodzi z Kolonii. Jest prawnikiem. A kim z zawodujest pani mąż?

Frau Schneider: Er ist Lehrer.er yst lej-rerNauczycielem.

Rozmowa o pogodzieWszędzie ludzie uwielbiają rozmawiać o das Wetter (das we-ter), czyli o pogodzie. Nic dziwnego,w końcu wpływa na najważniejsze aspekty naszego życia — dojazdy do pracy, plany czynnościna świeżym powietrzu, a nawet nastrój. No i często daje powód, by na coś ponarzekać!

Jak jest na dworze?Fraza Es ist (es yst) (Jest) pomaga opisywać pogodę niezależnie od prognozy. Po prostu dodajeszodpowiedni przysłówek na końcu zdania. Na przykład:

Es ist kalt. (es yst kalt) (Jest zimno.)

Es ist heiß. (es yst hajs) (Jest gorąco.)

Es ist schön. (es yst szyn) (Jest pięknie.)

Lista następujących słów powinna pomóc Ci opisać niemal każdą pogodę:

bewölkt (be-fylkt) (zachmurzony)

neblig (nejb-lyś) (mglisty)

regnerisch (reg-ne-rysz) (deszczowy)

feucht (fojśt) (wilgotny)

windig (wyn-dyś) (wietrzny)



kühl (kyl) (ch odny)

frostig (fro-sty ) (mro ny)

warm (warm) (ciep y)

sonnig (zo-ny ) (s oneczny)

Możesz także skorzysta z jednej z poniższych fraz, by zda w asny raport o pogodzie:

Die Sonne scheint. (di zo-ne szajnt) ( wieci s o ce.)

Es regnet / schneit. (es reg-net / sznajt) (Pada deszcz / nieg.)

Es blitzt / donnert. (es blyct / do-nert) (B yska się / grzmi.)

Es wird hell / dunkel. (es wyrt hel / dun-kel) (Robi się jasno / ciemno.)

W języku niemieckim możemy uży dwóch dziwnych czasowników do wyrażenia tego, że zaczynalub ko czy pada deszcz, tj. anfangen (an-fan-gen) (zaczyna ) i aufhören (auf-hy-ren) (ko czy ).Są to czasowniki rozdzielnie z ożone, co oznacza, że kiedy stosuje się je w zdaniu, ich czę cirozdzielają się i stoją w ca kiem innych miejscach. Oto, jak wygląda to w praktyce:

Es fängt an zu regnen. (es fengt an cu reg-nen) (Zaczyna pada .)

Es hört auf zu regnen. (es hyrt auf cu reg-nen) (Przestaje pada .)

W rozdziale 14. znajdziesz więcej informacji na temat czasowników rozdzielnie z ożonych.

Podawanie temperaturyKiedy tematem rozmowy jest temperatura, z pewno cią przydatne będą następujące wyrażenia:

Zehn Grad. (cejn grat) (Dziesię stopni.) Oczywi cie s owo stojące przed Grad możnazastępowa dowolnie. W rozdziale 2. znajdziesz więcej informacji na temat liczebników.

Es ist minus zehn Grad. (es yst mi-nus cejn grat) (Jest dziesię stopni na minusie.)I znów umieszczamy odpowiednią cyfrę przed s owem Grad.

Es ist zehn Grad unter Null. (es yst cejn grat un-ter nul) (Jest dziesię stopni poniżej zera.)

Die Temperatur fällt / steigt. (di tem-pe-ra-tur felt / sztajkt) (Temperatura spada / ro nie.)

Kilka słów o pogodzieKażda z poniższych fraz pozwoli Ci wyrazi swoje zdanie na temat pogody:

Was für ein herrliches Wetter! (was fyr ajn her-li-sies we-ter) (Co za wspania a pogoda!)

Was für ein schreckliches Wetter! (was fyr ajn szre-kli-sies we-ter) (Co za okropna pogoda!)

Was für ein schöner Tag! (was fyr ajn szy-ner taak) (Jaki piękny dzie !)


Rozdzia 4: Poznajmy się: rozmowy towarzyskie 77

Pogaw dkaAnita i Rolf mieszkają naprzeciw siebie w bloku. Mieli w planach wspólne wyjściedo parku w niedzielne popołudnie. W niedzielę rano Rolf puka do drzwi sąsiadki.

Rolf: Was machen wir jetzt? Bei so einem Wetter können wir nicht inden Park gehen. Es ist regnerisch und windig.was ma-chen wir ject? baj zo aj-nem we-ter ky-nen wir nyśt in dejnpark ge-jen. es yst reg-ne-rysz unt wyn-dyśCo teraz zrobimy? W taką pogodę nie możemy iść do parku. Pada i wieje.

Anita: Ja, ja, ich weiß. Aber gegen Mittag soll es aufhören zu regnen.ja, ja yś wajs. a-ber gej-gen my-tag sol es auf-hy-ren cu reg-nenTak, tak, wiem. Ale około południa ma przestać padać.

Rolf: Na ja, ich sehe nur Wolken am Himmel.na ja, yś ze-je nur wol-ken am hy-melNo cóż, widzę tylko chmury na niebie.

Anita: Keine Panik! Heute Mittag scheint bestimmt wieder die Sonne.kaj-ne pa-nik! hoj-te my-tag szajnt be-sztymt wi-der di zo-neBez paniki! W południe na pewno znów wyjdzie słońce.

Rolf: Na gut. Vielleicht hast du recht.na gut.fi-lajśt hast du reśtNo dobrze. Może masz rację.

Anita: Bis später! Tschüs!bys szpej-ter! czys!Na razie! Cześć!

Słówka do zapami taniamachen ma-chen robi

sehen ze-jen widzie

wissen wy-sen wiedzie

Recht haben re t habn mie racj

vielleicht fi-lajśt mo e

bis später bys szpej-ter na razie



Gierki j zykowe

Wstaw brakujące słowa.

bewölkt Sonne Temperaturen Regen regnen unter Null

1. Es friert, mit _____________ um 0 Grad Celsius. (es frirt, myt _____________ um nul grat

cel-sius) (Jest mroźno, kiedy _____________ wynosi około 0 stopni Celsjusza.)

2. Am Sonntag fällt die Temperatur _____________, aber wir sehen auch ein bisschen

_____________. (am zont-taak felt di tem-pe-ra-tur, a-ber wir ze-jen auch ajn bys-sien

_____________) (W niedzielę temperatura ma spaść _____________, ale zobaczymy też

trochę słońca.)

3. Montag und Dienstag ist es wieder _____________, und es fängt an zu ____________.

(mon-taak unt din-staak yst es wi-der) (W poniedziałek i wtorek znów będzie _____________i zacznie_____________.)

4. In Berlin hört der _____________ nicht vor Donnerstag auf. (in ber-lin hyrt der

_____________ nyśt for donrs-tak) (W Berlinie _____________ ustąpi dopiero w czwartek.)


Rozdział 5

Smacznego!Wizyta w restauracji i w sklepie

W tym rozdziale:► Zamawianie posiłku.► Płacenie rachunku.► Kupowanie jedzenia — gdzie co znaleźć.► Kupowanie żywności na targu.► Miary i wagi.

oznawanie zwyczajów żywieniowych danego kraju jest jednym z najprzyjemniejszychsposobów poznawania jego kultury. Lunch biznesowy czy zwykły obiad? Posiłki na mieście

czy samodzielne gotowanie? Jak to mówią, trzeba wiedzieć, co się z czym je.

Jeśli jesz w Niemczech na mieście, przekonasz się, że i tam, podobnie jak u nas, panuje dużaróżnorodność potraw. Domowe jedzenie, które składa się głównie z mięsa, ziemniaków i warzyw,nie ma szczególnej renomy, zwłaszcza że w przeszłości jadało się w Niemczech bardzo tłusto.Na szczęście uległo to znacznej zmianie dzięki rosnącej świadomości żywieniowej i zdrowotnej,szczególnie dotyczącej cholesterolu. Poza lokalną kuchnią, która różni się w poszczególnychregionach kraju, restauracje oferują szeroki wachlarz dań kuchni międzynarodowej.

W takim razie smacznego albo Guten Appetit (gutn a-pe-tiit), jak mawiają Niemcy!

Czy czas na posiłek?Następujące frazy pomogą Ci zasygnalizować chęć posiłku:

Ich habe Hunger / Durst. (yś ha-be hun-ger / durst) (Jestem głodny / spragniony.)

Ich bin hungrig / durstig. (yś byn hun-gryś / dur-styś) (Jestem głodny / spragniony.)

By zaspokoić głód lub pragnienie, trzeba jeść — essen (esn) i pić — trinken (trynkn).

Essen jest czasownikiem nieregularnym (zob. rozdział 2. w celu zdobycia informacji na tematczasowników nieregularnych).

P



Odmiana Wymowaich esse y e-sedu isst du istSie essen zi esner, sie, es isst er, zi, es istwir essen wir esnihr esst ir estSie essen zi esnsie essen zi esn

Czasownik trinken (trynkn) również jest nieregularny:

Odmiana Wymowaich trinke y tryn-kedu trinkst du trynkstSie trinken zi trynkner, sie, es trinkt er, zi, es trynktwir trinken wir trynknihr trinkt ir trynktSie trinken zi trynknsie trinken zi trynkn

Wszystko o posiłkachNiemieckie godziny posi ków nie różnią się szczególnie od polskich. W większo ci restauracjii hoteli niadanie podaje się od 7.00 do 10.00, przy czym jest ono bardziej konkretne od typowegoniadania kontynentalnego.

Lunch zwykle podaje się między 11.30 a 14.00. Dla Niemców lunch by niegdy podstawowymposi kiem, cho teraz się to zmieni o.

Typowy niemiecki domowy posi ek wieczorny sk ada się dawniej z chleba, wędlin, sera,opcjonalnie sa atki i zimnych da , ale dla większo ci ludzi, którzy pracują w ciągu dnia i którymrytm pracy nie pozwala na inne nawyki żywieniowe, podstawowym posi kiem sta się obiad.W restauracji pe ne menu jest dostępne zwykle między 18.30 a 21.00, a w większych miastachdo 22.00, a nawet 23.00.

Wyróżniamy trzy podstawowe Mahlzeiten (mal-zaj-ten) (posi ki):

das Frühstück (das fry-sztyk) ( niadanie)

das Mittagessen (das my-tak-esn) (obiad)

das Abendessen (das a-bent-sn) (kolacja)

Czasem w porze obiadowej można us ysze Mahlzeit! na powitanie. Je li kto w ten sposóbzwróci się do Ciebie, po prostu odpowiedz mu tak samo: Mahlzeit!


Rozdział 5: Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie 81

Nakrywanie do stołuNa niemieckim stole znajdziesz to samo, co u siebie w domu, tj.:

das Glas (das glas) (szklanka)

die Tasse (di ta-se) (filiżanka)

der Teller (der te-ler) (talerz)

der Suppenteller (der zu-pen-te-ler) (talerz do zupy)

die Serviette (di ser-wie-te) (serwetka)

das Messer (das me-ser) (nóż)

die Gabel (di ga-bel) (widelec)

der Löffel (der ly-fel) (łyżka)

das Besteck (das be-sztek) (sztućce)

Jeśli jesteś w restauracji i potrzebujesz czegoś, czego nie ma na stole (np. łyżki, widelca albonoża), zawołaj kelnera słowami:

Entschuldigen Sie bitte! (ent-szul-di-gen zi by-te) (Przepraszam bardzo!)

i powiedz:

Kann ich bitte einen Löffel / eine Gabel / ein Messer haben? (kan yś by-te aj-nen ly-fel /aj-ne ga-bel / ajn me-ser habn) (Czy mogę prosić łyżkę / widelec / nóż?)

Wyjście do restauracjiJedzenie na mieście stało się bardzo popularne w Niemczech. W wielu restauracjach nie trzebaczekać na wskazanie miejsca przez kelnera — choć w tych bardziej luksusowych kelner częstotowarzyszy gościom w drodze do stolika. Coraz częściej (z wyjątkiem tych najbardziej eleganckichrestauracji) można zabrać z sobą niezjedzoną część posiłku.

Gdzie można coś zjeśćWiększość lokali posiada listę menu, z której możesz dowiedzieć się, jakie rarytasy oferują. Jestto przydatne, kiedy spacerujesz po mieście, szukając lokalu, ale jeśli chciałbyś zapytać o konkretnemiejsce, powinieneś wiedzieć, gdzie w Niemczech można coś zjeść:

das Restaurant (das re-sto-rą) (restauracja): w Niemczech działa mnóstwo restauracji— od najprostszych po bardzo luksusowe; to samo dotyczy menu.

die Gaststätte (di gast-szte-te) (gospoda): prostszy rodzaj restauracji, która wprawdzienie oferuje wyszukanego menu, ale za to serwuje lokalne przysmaki.

der Gasthaus (der gast-haus) / der Gasthof (der gast-hoof) (gospoda): znaleźć ją możnazwykle na wsi; oferuje domowe jedzenie i wiejską atmosferę.



die Raststätte (die rast-szte-te) (zajazd): zwykle położona przy trasach szybkiego ruchuw sąsiedztwie stacji benzynowych i stacji obsługi, a czasem pensjonatu. W Austrii nosinazwę der Rasthof (der rast-hoof).

der Ratskeller (der rats-ke-ler): trudno znaleźć tłumaczenie dla tego lokalu. Jestto restauracja położona w piwnicy Rathaus (rat-haus) ratusza. Lokale tego typu możnaznaleźć w budynkach historycznych.

die Bierhalle (di bir-ha-le) / die Bierstube (di bir-sztu-be) / der Biergarten (der bir-gartn) /das Bierzelt (das bir-celt) (ogródek piwny): oprócz piwa serwowanego z ogromnych beczek,można tu także zamówić gorący posiłek (zwykle kilka wybranych dań dnia), sałatkę i precle.Najsłynniejsze znajdują się w Monachium, w Bawarii, gdzie we wrześniu odbywa sięsłynny Oktoberfest (ok-to-ber-fest). Najbliższym odpowiednikiem mógłby być pub,choć atmosfera może być zupełnie inna.

die Weinstube (di wajn-sztu-be) (winiarnia): kameralna restauracyjka zwykle położona naterenach obfitujących w winnice, gdzie można skosztować wina przy obiedzie czy przekąsce.

die Kneipe (di knaj-pe) (bar): to połączenie baru i restauracji, zwykle mało eleganckie.Można zamówić drinka przy barze albo usiąść przy stoliku i zjeść posiłek.

das Café (das ka-fej) (kawiarnia): może być najróżniejsza — od zwykłego coffee shopu pobardzo wyrafinowany lokal. Miastem najbardziej znanym z kawiarnianej tradycji jest Wiedeń.

der (Schnell)imbiss (der sznel-ym-bys) (bar szybkiej obsługi): można tu dostać różnepotrawy na wynos.

Dokonywanie rezerwacjiPodobnie jak w Polsce, osoba, która odbiera telefon w restauracji, zwykle przygotowana jestna rezerwację stolika. Oczywiście rezerwacja nie zawsze jest konieczna i w tygodniu można dostaćstolik i bez niej, chyba że wybieramy się do eleganckiego lokalu albo takiego z ograniczoną liczbąmiejsc. Zdecydowanie warto jednak dokonać rezerwacji w weekend i wtedy, kiedy wybieramysię do popularnego lokalu. Nie robi się rezerwacji w Kneipe czy w Gaststätte — tu panujezasada: kto pierwszy, ten lepszy.

Podczas dokonywania rezerwacji przydatne mogą być poniższe wyrażenia:

Ich möchte gern einen Tisch reservieren / bestellen. (yś myś-te gern aj-nen tyszre-zer-wi-ren / be-szte-len) (Chciałbym zarezerwować stolik.)

Haben Sie um… Uhr einen Tisch frei? (habn zi um … ur aj-nen tysz fraj)(Czy o godzinie… będzie wolny stolik?)

Ich möchte gern einen Tisch für… Personen um… Uhr. (yś myś-te gern aj-nen tyszfyr … per-zo-nen um … ur) (Chciałbym zarezerwować stolik dla … osób o godzinie …).

W celu podania szczegółów rezerwacji można dodać konkretny dzień tygodnia albo jednąz poniższych fraz:

heute Abend (hoj-te a-bent) (dziś wieczór)

morgen Abend (morgn a-bent) (jutro wieczór)

heute Mittag (hoj-te my-tak) (dziś w południe)

morgen Mittag (morgn my-tak) (jutro w południe)


Rozdzia 5: Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie 83

Tak więc powiemy:

Ich möchte gern für heute Abend einen Tisch reservieren. (y myś-te gern fyrhoj-te a-bent) (Chcia bym zarezerwowa stolik na dzi wieczór.)

Haben Sie morgen Mittag um… einen Tisch frei? (habn zi morgn my-tak um …)(Czy znajdzie się wolny stolik na jutro w porze lunchu o…)

Pogaw dkaMike i jego koleżanka Ute chcieliby wybrać się do świetnej, nowo otwartej restauracjiGalleria. Mike dzwoni tam, by dokonać rezerwacji.

Restaurant: Restaurant Galleria.re-sto-rą ga-le-ri-jaTu restauracja Galleria.

Mike: Guten Tag. Ich möchte gern einen Tisch für heute Abend bestellen.gutn taak. yś myś-te gern aj-nen tysz fyr hoj-te a-bent be-szte-lenDzień dobry. Chciałbym zarezerwować stolik na dziś wieczór.

Restaurant: Für wie viele Personen?fyr wi-fi-le per-zo-nenNa ile osób?

Mike: Zwei Personen bitte. Haben Sie um acht einen Tisch frei?cwaj per-zo-nen by-te. habn zi um acht aj-nen tysz frajDla dwóch osób. Czy mieliby Państwo wolny stolik o dwudziestej?

Restaurant: Tut mir leid, um acht Uhr ist alles ausgebucht. Sie können aberum acht Uhr dreißig einen Tisch haben.tut mir lajt, um acht ur yst a-les aus-ge-bucht. zi ke-nen a-ber umacht ur draj-syś aj-nen tysz habnPrzykro mi, ale o dwudziestej wszystko jest zajęte. Mogę jednakzarezerwować dla pana stolik na dwudziestą trzydzieści.

Mike: Acht Uhr dreißig wäre auch gut.acht ur draj-syś wej-re auch gutDwudziesta trzydzieści też mi pasuje.

Restaurant: Und Ihr Name, bitte?unt ir na-me, by-teMogę prosić pana nazwisko?

Mike: Evans.

Restaurant: Geht in Ordnung, ich habe für Sie reserviert.gejt in ord-nunk, yś ha-be fyr zi re-zer-wirtW porządku, rezerwacja dokonana.

Mike: Vielen Dank. Bis heute Abend.fi-len dank. bys hoj-te a-bentDziękuję bardzo, do zobaczenia wieczorem.



Przy wspólnym stolikuSpo ywanie posiłku z innymi gośćmi przy jednym sto-liku nie nale y do rzadkości. Lokale bywają przepełnione,a często zdarza się, e mają du e stoły. Jeśli przy Twoimstole są wolne miejsca, ktoś mo e Cię zapytać: Ist hiernoch frei? (yst hir noch fraj) (Czy to miejsce jest wolne?)albo Können wir uns dazu setzen? (ky-nen wir uns

da-cu ze-cen) (Czy mo emy się dosiąść?). Jest to po-wszechna praktyka i nie nale y czuć się zobligowanym dowszczęcia rozmowy z ludźmi, którzy się dosiedli. Niektó-rym mo e przeszkadzać brak prywatności, ale jest to tedoskonała szansa, by poznać tamtejszych mieszkańców.

W powyższym dialogu Mike mia szczę cie, że uda o mu się dosta stolik, cho czasem możnaus ysze następujące s owa:

Es tut mir leid. Wir sind völlig ausgebucht. (es tut mir lajt wir zynt fy-li aus-ge-bucht)(Przykro mi, ale mamy komplet.)

Je li pojawisz się w restauracji bez rezerwacji, możesz us ysze :

In … Minuten wird ein Tisch frei. (in … mi-nu-tn wyrt ajn tysz fraj)(Za … minut zwolni się jeden stolik.)

Können Sie in … Minuten wiederkommen? (ky-nen zi in … mi-nu-tn wi-der-ko-men)(Czy może Pan wróci za … minut?)

Przybycie do lokalu i zaj cie miejscaPo przybyciu do restauracji zajmujemy miejsce, Platz nehmen (plac nej-men), i otrzymujemySpeisekarte (szpaj-ze-kar-te) (menu). Kelner, der Kellner (kel-ner), kieruje nas do stolika.

Pogaw dkaOdkąd Mike zarezerwował stolik w restauracji Galleria, Mike i Ute nie mogli doczekaćsię wyjścia. Przychodzą, kelner prowadzi ich do stolika.

Mike: Guten Abend. Mein Name ist Evans. Wir haben einen Tisch fürzwei Personen bestellt.gutn a-bent. majn na-me yst evans. wir ha-ben aj-nen tysz fyr cwajper-zo-nen be-szteltDobry wieczór. Moje nazwisko Evans. Mamy stolik na dwie osoby.

Kellner: Guten Abend. Bitte, nehmen Sie hier vorne Platz.gutn a-bent. by-te, nej-men zi hir for-ne placDobry wieczór. Zapraszam tutaj.

Ute: Könnten wir vielleicht den Tisch dort drüben am Fenster haben?kyn-ten wir fi-lajśt dejn tysz dort dry-bn am fen-ster ha-benA czy moglibyśmy usiąść przy tamtym stoliku przy oknie?



Kellner: Aber sicher, kein Problem. Setzen Sie sich. Ich bringe Ihnensofort die Speisekarte.a-ber zi-cher, kajn pro-blejm. zecn zi sych. yś bryn-ge i-nen zo-fort diszpaj-ze-kar-teAleż oczywiście, że tak. Proszę usiąść. Zaraz przyniosę kartę dań.

Słówka do zapamiętaniabringen bryngn przynosić

vielleicht fi-lajśt być może

hier vorne hir for-ne tutaj

dort drüben dort dry-bn tam

Setzen Sie sich! zecn zi zyś Proszę usiąść!

Tut mir leid! tut mir lajt Przykro mi.

In Ordnung! in ort-nung W porządku.

Rozszyfrowywanie menuTeraz radosna część: podejmowanie decyzji, co zamówić do jedzenia. Oczywiście to, co znajdujesię w karcie, zależy od lokalu, w którym przebywasz.

Jeśli wybierzesz restaurację francuską, hiszpańską lub chińską, menu może być w danymjęzyku z niemieckim tłumaczeniem poniżej oryginalnej nazwy dania. W niektórych lokalachmożesz trafić na tłumaczenie na język angielski.

Kolejne podrozdziały poświęcone są posiłkom popularnym na obszarze niemieckojęzycznym.Nie mówią one nic o lokalnej kuchni, która różni się w zależności od regionu. Warto wiedzieć,że wiele regionów ma własne przysmaki. Na przykład pewnych dań typowych dla Bawarii czypołudniowych Niemiec na pewno nie zamówisz w północnej części kraju.

ŚniadanieNastępujące produkty mogą być podawane zum Frühstück (cum fry-sztyk) (na śniadanie):

das Brot (das brot) (chleb)

das Brötchen (das bry-tśen) (bułka)

der Toast (der tost) (grzanka)

der Aufschnitt (der ałf-sznyt) (wędlina i ser)

die Butter (di bu-ter) (masło)

die Cerealien (di ce-re-a-lien) (płatki do mleka)



das Müsli (das mys-li) (musli)

die Milch (di myl ) (mleko)

der Saft (der zaft) (sok)

die Wurst (di wurst) (kie basa)

das Ei (das aj) (jajko)

das Spiegelei (das szpi-gel-aj) (jajko sadzone)

die Rühreier (di ryr-a-jer) (jajecznica)

W Niemczech bardzo popularne na niadanie są bu ki, jednak podaje się wszystkie rodzajepieczywa, jak też rogaliki francuskie. Powszechnie je się na niadanie cuts, a je li zamówiszjajko, nie zaznaczając, czy chcesz sadzone czy jajecznicę, otrzymasz ugotowane na miękkoi podane w kieliszku.

PrzystawkiOto najpopularniejsze Vorspeisen (for-szpaj-zen) (przystawki):

Gemischter Salat (ge-misz-ter za-lat) (zestaw sa atek)

Grüner Salat (gry-ner za-lat) (sa ata zielona)

Melone mit Schinken (me-lo-ne myt szin-ken) (melon z szynką)

Meeresfrüchtschensalat mit Toastecken (me-res-frycht-chen myt tost-ekn)(sa atka z owoców morza z grzankami)

ZupyW karcie da mogą pojawi się następujące Suppen (zu-pen) (zupy):

Tomatensuppe (to-ma-tn-zu-pe) (zupa pomidorowa)

Bohnensuppe (bo-nen-zu-pe) (zupa fasolowa)

Ochsenschwanzsuppe (ok-sen-szwanc-zu-pe) (zupa ogonowa)

Französische Zwiebelsuppe (fran-cy-zi-sze cwi-bel-zu-pe) (francuska zupa cebulowa)

Dania główneHauptspeisen (ha pt-szpaj-zen) (dania g ówne) są tak samo zróżnicowane jak w każdej innejkulturze; oto, co możesz znale w niemieckiej karcie:

Kalbsleber mit Kartoffelpüree (kalps-lej-ber myt kar-tofl-py-rej) (wątróbka cielęca z pureeziemniaczanym)

Frischer Spargel mit Kalbsschnitzel oder Räucherschinken (fry-szer szpar-gel myt kalps-szny-cel o-der roj-cher szyn-ken) ( wieże szparagi ze sznyclem cielęcym lub szynką wędzoną)

Rindersteak mit Pommes Frites und gemischtem Gemüse (ryn-der-stejk myt pomfryt unt ge-mysz-tem ge-my-ye) (befsztyk z frytkami i bukietem surówek)



Lammkotellett nach Art des Hauses (lam-ko-te-let nach art des hau-zes)(domowe kotlety jagnięce)

Hühnerfrikassee mit Butterreis (hy-ner-fry-ka-sej myt bu-ter-reis) (potrawka z kurczakaz ryżem duszonym w maśle)

Lachs an Safransoße mit Spinat und Salzkartoffeln (laks an zaf-ran-zo-se myt szpi-natunt zalc-kar-tofln) (łosoś w sosie szafranowym ze szpinakiem i solonymi ziemniakami)

Fisch des Tages (fysz des ta-ges) (ryba dnia)

DodatkiCzasami do dania głównego można zamówić Beilagen (baj-la-gen) (dodatki):

Butterbohnen (bu-ter-bo-nen) (fasolka szparagowa z masłem)

Gurkensalat (gur-ken-za-lat) (mizeria)

Bratkartoffeln (brat-kar-tofln) (smażone ziemniaki)

DeseryNiemieckie restauracje oferują duży wybór dań zum Nachtisch (cum nach-tîsz) (na deser),na przykład:

Frischer Obstsalat (fry-szer obst-za-lat) (sałatka owocowa)

Apfelstrudel (apfel-sztru-del) (strucla jabłkowa)

Gemischtes Eis mit Sahne (ge-mysz-tes ajs myt za-ne) (lody wielosmakowe z bitą śmietaną)

Rote Grütze mit Vanillesoße (ro-te gry-ce myt wa-ny-le-zo-se) (kisiel z czerwonychowoców z sosem waniliowym)

NapojeKiedy zechcesz zamówić Wasser (wa-ser) (wodę), pamiętaj, że masz do wyboru wodę gazowanąlub niegazowaną, tj. ein Wasser mit Kohlensäure (ajn wa-ser myt ko-len-soj-re) (wodagazowana) lub ein Wasser ohne Kohlensäure (ajn wa-ser o-ne ko-len-soj-re) (wodaniegazowana). Jeśli poprosisz kelnera o Mineralwasser (mi-ne-ral-wa-ser) (wodę mineralną),zwykle otrzymasz wodę gazowaną.

Wino zwykle podaje się w butelce — die Flasche (di fla-sze) — lub kieliszku — das Glas(das glas), czasem również w karafce — die Karaffe (di ka-ra-fe).

Poniższa lista obejmuje kilka najbardziej popularnych napojów, Getränke (ge-tren-ke), któremożna znaleźć w menu:

das Bier (das bir) (piwo)

das Export (das eksport) / das Kölsch (das kylsz) (mniej gorzkie piwo leżakowane)

das Bier vom Fass (das bir fom fas) (piwo z beczki)

das Pils / Pilsener (das pyls / pylze-ner) (gorzkie piwo leżakowane)

das Altbier (das alt-bir) (piwo ciemne)



Wein (wajn) (wino)

der Weißwein (der wajs-wajn) (wino bia e)

der Rotwein (der rot-wajn) (wino czerwone)

der Tafelwein (der tafl-wajn) (wino sto owe o najniższej jako ci)

der Kaffee (der ka-feej) (kawa)

der Tee (der teej) (herbata)

Składanie zamówieniaPodobnie jak w języku polskim, posi ek po niemiecku można zamówi na wiele sposobów.Na szczę cie wyrażenia te nie są skomplikowane i przydadzą się do zamówienia wszystkiego— od posi ku po napój, jak również umożliwią dokonanie zakupów w sklepie:

Ich hätte gern… (y he-te gern) (Poproszę…)

Für mich bitte… (fyr mych by-te) (Dla mnie proszę…)

Ich möchte gern… (y myś-te gern) (Poproszę…)

Je li jeste odważny, możesz zapyta kelnera:

Können Sie etwas empfehlen? (ke-nen zi et-was em-pfej-len) (Czy może pan co poleci ?)

Przygotuj się, że zaleje Cię potokiem s ów, wymieniając potrawy, których nazw pewnie nigdyprzedtem nie s ysza e . By unikną nieporozumienia, podsu kelnerowi kartę da .

Stosowanie trybu przypuszczaj cegoPrzyjrzyj się formom czasownikowym hätte, könnte i würde, które pojawi y się w poprzednimpodrozdziale. Skąd się wzię y i jaka jest ich rola?

Tryb przypuszczający s uży do wyrażania życze i rozkazów w sposób grzeczny. Przyjrzyjmysię teraz poszczególnym formom:

Ich hätte (y he-te) (Chcia bym) pochodzi od czasownika haben (ha-bn) (mie ).

Forma Ich würde (y wyr-de) (Chcia bym) pochodzi od czasownika werden (wer-den)(stawa się) i wymaga dope nienia odpowiednim czasownikiem w bezokoliczniku:

Ich würde essen. (y wyr-de esn) (Chcia bym (co ) zje .)

Ich würde gern haben. (y wyr-de gern ha-ben) (Chcia bym mie .)

Forma Ich könnte (y kyn-te) (Móg bym) pochodzi od czasownika können (ky-nen)(mie możliwo ). Könnte wymaga konstrukcji podobnej do würde:

Ich könnte essen. (y kyn-te esn). (Zjad bym.)



Pogaw dkaMike i Ute przeanalizowali kartę dań. Kelner wraca, by przyjąć ich zamówienie.

Kellner: Darf ich Ihnen etwas zu trinken bringen?darf yś i-nen et-was cu tryn-ken bryngnCzy podać państwu coś do picia?

Mike: Ja, bitte. Ich möchte gern ein Glas Bier.ja, by-te. yś myś-te gern ajn glas birTak, poproszę kufel piwa.

Kellner: Pils oder Export?pilz oder eksportPilzner czy export?

Mike: Export, bitte.eksport, by-tePoproszę export.

Kellner: Ein Export. Und was darf für Sie sein?ajn eksport. unt was darf fyr zi zajn?A co dla pani?

Ute: Ich hätte gern ein Glas Rotwein.yś he-te gern ajn glas rot-wajnPoproszę kieliszek czerwonego wina.

Stosowanie czasowników modalnychCzy chcia by dowiedzie się czego więcej o formach czasowników, które występują wefrazach: Darf ich...? / Ich möchte...? Proszę bardzo: czasowniki te pozwalają na okre lenieczynno ci wyrażonej innym czasownikiem (dlatego nazywa się je czasownikami posi kowymi).

Forma czasownika Ich darf (y darf) (wolno mi) pochodzi od czasownika dürfen (dyrfn)(mie pozwolenie):

Ich darf Bier trinken. (y darf bir tryn-ken) (Wolno mi pi piwo.)

Darf ich Wein trinken? (darf y wajn tryn-ken) (Czy mogę napi się wina?)

Dürfen wir rauchen? (dyrfn wir rau-chen) (Czy wolno nam pali ?)

Forma Ich möchte (y myś-te) (Chcia bym) pochodzi od czasownika mögen (my-gen) (lubi ):

Ich möchte Wein trinken. (y myś-te wajn tryn-ken) (Chcia abym napi się wina.)

Möchten Sie Wein trinken? (myś-ten zi wajn tryn-ken) (Czy chcia by pan napi się wina?)

By wyrazi to, że się co lubi, można uży czasownika mögen:

Ich mag Wein. (y mak wajn) (Lubię wino.)Wir mögen Wein. (wir my-gen wajn) (Lubimy wino.)



PalenieW niektórych państwach europejskich obowiązuje cał-kowity zakaz palenia w barach i restauracjach. Niemcyrównież próbowały wprowadzić ten zakaz w swoim kraju,jednak został on częściowo uchylony przez Trybunał

Konstytucyjny. Obecnie w większości niemieckich lan-dów można palić w mniejszych barach i w wydzielonychpomieszczeniach większych lokali restauracyjnych

Zamawianie czegoś specjalnegoPoniższe frazy mogą przydać się do zamówienia czegoś niecodziennego:

Haben Sie vegetarische Gerichte? (habn zi we-ge-ta-ry-sze ge-rych-te)(Czy mają państwo potrawy wegetariańskie?)

Ich kann nicht essen, was … enthält (yś kann nyśt esn, was … ent-helt)(Nie mogę jeść niczego, co zawiera …)

Haben Sie Gerichte für Diabetiker? (habn zi ge-rych-te fyr dia-be-ti-ker)(Czy mają państwo potrawy dla cukrzyków?)

Haben Sie Kinderportionen? (habn zi kin-der-por-cjo-nen)(Czy macie państwo porcje dla dzieci?)

Odpowiedzi na pytanie:„Jak panu smakowało?”Po posiłku kelner zwyczajowo pyta:

Hat es Ihnen geschmeckt? (hat es i-nen ge-szmekt) (Czy smakował panu posiłek?)

Miejmy nadzieję, że możesz odpowiedzieć twierdząco z użyciem poniższych zwrotów:

danke, gut (dan-ke, gut) (dziękuję, był dobry)

sehr gut (zer gut) (bardzo dobry)

ausgezeichnet (aus-ge-cajch-net) (wyśmienity)

Płacenie rachunkuPod koniec posiłku kelner może zadać następujące pytanie, by zakończyć posiłek i wysondować,czy jesteś gotowy na przyjęcie rachunku:

Sonst noch etwas? (zonst noch et-was) (Czy życzy pan sobie coś



Jak podać?Jeśli zamawiasz mięso, na przykład stek, kelner możezadać Ci pytanie: Wie hätten Sie das Steak gern? (wihetn zi das stek gern) (Jak przygotować stek?) Na pytanieto możesz odpowiedzieć następująco:

englisch (eng-lysz) (krwisty) medium (me-djum) (średnio wysmażony) durchgebraten (durch-ge-bra-ten) (dobrze wysmażony)

Jeśli nie masz ochoty już niczego zamawiać, przyszedł czas na zapłacenie die Rechnung(di rech-nung) (rachunku). Oto, jak możesz o niego poprosić:

Ich möchte bezahlen. (yś myś-te be-ca-len) (Chciałbym zapłacić.)

Die Rechnung, bitte. (di rech-nung by-te) (Rachunek proszę.)

Możecie zapłacić wspólnie: Alles zusammen, bitte (a-les cu-za-men, by-te) (Zapłacimywspólnie) — lub osobno: Wir möchten getrennt zahlen (wir myś-ten ge-trent ca-len)(Chcielibyśmy zapłacić oddzielnie).

W niektórych restauracjach w Niemczech, zwłaszcza tych o wyższym standardzie, można płacićkartą kredytową — die Kreditkarte (di kre-dit-kar-te). W takim wypadku znaczek na drzwiachinformuje, które karty są akceptowane. Jeśli to dla Ciebie ważne, szukaj takich znaczków.

Jeśli potrzebujesz Quittung (kwi-tung) (paragon) dla celów podatkowych lub innych, poprostu poinformuj o tym kelnera:

Und eine Quittung, bitte. (unt aj-ne kwi-tung, by-te). (I jeszcze poproszę paragon.)

PogawędkaMike i Ute są zachwyceni posiłkiem. Chcą zapłacić i zamierzają dać kelnerowi napiwek.

Mike: Die Rechnung, bitte.di rech-nung, by-tePoproszę rachunek.

Kellner: Sofort. Das macht 42 Euro 80.zo-fort. das macht cwaj unt fiir-cyś oj-ro acht-cyśJuż się robi. To będzie 42 euro 80.

Mike kładzie na stole 45 euro.

Mike: Stimmt so.sztymt zoReszty nie trzeba.

Kellner: Vielen Dank.fi-len dankDziękuję bardzo.

Mike: Bitte, bitte.by-te, by-teProszę bardzo.



Dawanie napiwkuDziwisz się, dlaczego kelner każe na siebie i na rachunekczekać całą wieczność? W Niemczech musisz poprosićo rachunek. Gdyby kelner położył rachunek na stole bezTwojej prośby, zostałoby to uznane za niegrzeczne i obraź-liwe. W lokalach o luźnej atmosferze, takich jak Kneipe,wystarczy dać znać kelnerowi, a rachunek można uiścić

bezpośrednio przy stoliku. W Niemczech kelnerzy otrzy-mują wypłatę i nie żyją z napiwków. Jeśli płacisz kelne-rowi przy stoliku, najlepiej powiększyć sumę o 8 – 10%.Wyrażenie: Stimmt so (sztîmt zo) (Reszty nie trzeba) toznak dla kelnera, że suma dodana do rachunku to napiwek.

Słówka do zapamiętaniabezahlen be-ca-len zapłacić

die Kreditkarte di kre-dit-kar-te karta kredytowa

die Quittung di kwi-tung paragon

in bar bezahlen in bar be-ca-len płacić gotówką

die Rechnung di rech-nung rachunek

Stimmt so! sztymt zo Reszty nie trzeba.

Bitte, bitte. by-te, by-te Proszę bardzo.

Zakupy spożywczeCzasem nie masz ochoty na jedzenie na mieście i chciałbyś samodzielnie coś ugotować.Przede wszystkim musisz wiedzieć, dokąd chcesz pójść i co kupić.

Oto lista sklepów, gdzie kupisz artykuły spożywcze, oraz lista tych artykułów:

das Lebensmittelgeschäft (das lej-bens-my-tel-ge-szeft) (sklep spożywczy)

der Supermarkt (der zu-per-markt) (supermarket)

der Markt (der markt) (targ)

die Metzgerei (di mec-ge-raj) (sklep mięsny)

die Bäckerei (di be-ke-raj) (piekarnia)

die Weinhandlung (di wajn-hand-lung) (sklep z winami)

die Backwaren (di bak-wa-ren) (piekarnia)

das Gebäck (das ge-bek) (pieczywo)



das Gemüse (das ge-my-ze) (warzywa)

der Fisch (der fysz) (ryba)

das Fleisch (das flajsz) (mięso)

das Obst (das obst) (owoce)

die Spirituosen (di szpi-ri-tu-o-zen) (alkohole)

Artykuły spożywczeW poszczególnych sklepach znajdziesz następujące artykuły:

das Brot (das brot) (chleb)

das Brötchen (das bryt-sien) (bułka)

das Schwarzbrot (das szwarc-brot) (ciemny chleb)

das Weißbrot (das weis-brot) (biały chleb)

der Kuchen (der ku-chen) (ciasto)

die Torte (di tor-te) (tort)

die Butter (di bu-ter) (masło)

der Käse (der kej-ze) (ser żółty)

die Milch (di mylś) (mleko)

die Sahne (di za-ne) (śmietana)

die Flunder (diet flun-der) (flądra)

der Kabeljau (der ka-bel-jał) (dorsz)

die Krabben (di kra-ben) (krewetki)

der Krebs (der krebs) (rak)

die Muschel (di mu-szel) (małż)

der Tunfisch (der tun-fysz) (tuńczyk)

der Apfel (der apfl) (jabłko)

die Banane (di ba-na-ne) (banan)

die Birne (di byr-ne) (gruszka)

die Erdbeere (di ert-bej-re) (truskawka)

die Orange (di o-ran-że) (pomarańcza)

die Bratwurst (di brat-wurst) (smażona kiełbasa)

das Rindfleisch (das rynt-flajsz) (wołowina)

der Schinken (der schyn-ken) (szynka)

das Schweinfleisch (das szwajn-flajsz) (wieprzowina)

der Speck (der szpek) (boczek)



die Wurst (di wurst) (kie basa)

das Hähnchen (das hen-chen) (kurczak)

die Bohne (di bo-ne) (fasola)

der Brokkoli (der bro-ko-li) (broku )

die Erbse (di erb-ze) (groch)

die Gurke (di gur-ke) (ogórek)

die Kartoffel (di kar-tofl) (ziemniak)

der Kohl (der kol) (kapusta)

der Kopfsalat (der kopf-za-lat) (sa ata)

die Möhre (di my-re) (marchew)

das Paprika (das pap-ri-ka) (papryka)

der Pilz (der pylc) (grzyb)

der Reis (der rajs) (ryż)

der Salat (der za-lat) (sa atka)

das Sauerkraut (das zauer-kra t) (kiszona kapusta)

der Spinat (der szpi-nat) (szpinak)

die Tomate (di to-ma-te) (pomidor)

die Zucchini (di cu-ki-ni) (cukinia)

die Zwiebel (di cwi-bel) (cebula)

Je li wybierzesz się na zakupy do supermarketu, poznasz podej cie Niemców do recyklingu.W Niemczech, podobnie jak już w niektórych sklepach w Polsce, nie dostaje się za darmosiatek plastikowych. Nie wyrzucaj zakupionej siatki albo przynie swoją; to oszczędnopieniędzy przy kolejnych zakupach!

Miary i wagiNa targu czy w supermarkecie pytamy o produkt tak samo jak w restauracji:

Ich hätte gern… (y he-te gern) (Poproszę…)

Na ko cu dodajemy nazwę tego, co chcemy kupi , z wykorzystaniem na przyk ad następującychmiar i wag:

ein / zwei Kilo (ajn / cwaj ki-lo) (jeden / dwa kilogramy)

ein / zwei Pfund (ajn / cwaj pfunt) (jeden / dwa funty)

ein / einhundert Gramm (ajn / ein-hun-dert gram) (jeden / sto gram)

ein / zwei Stück (ajn / cwaj sztyk) (jedną / dwie sztuki)

eine Scheibe / zwei Scheiben (aj-ne szaj-be / cwaj szaj-ben) (jedna kromka / dwie kromki)



By powiedzie dok adnie, czego sobie życzysz, postaw odpowiednie s owo na ko cu frazy.Na przyk ad je li chcesz kupi kilogram jab ek, powiedz:

Ich hätte gern ein Kilo Äpfel. (y he-te gern ajn ki-lo epfl) (Poproszę kilogram jab ek.)

Pogaw dkaFrau Bauer wszystkie warzywa i owoce kupuje na targu. Dziś potrzebuje jabłeki pomidorów. Podchodzi do straganu, na którym kupowała już wcześniej:

Sprzedawczyni: Guten Tag. Was darf es sein?gutn tak. was darf es sajnDzień dobry. Co podać?

Frau Bauer: Ein Kilo Äpfel und ein Pfund Tomaten.ajn ki-lo epfl unt ajn pfunt to-ma-tenKilo jabłek i funt pomidorów.

Sprzedawczyni: Sonst noch etwas?zonst noch et-wasCoś jeszcze?

Frau Bauer: Danke, das ist alles.dan-ke, das yst a-lesTo wszystko, dziękuję.

Następnie Frau Bauer przechodzi do straganu z nabiałem i wędliną.

Frau Bauer: Ich hätte gern etwas von dem Gouda.yś he-te gern et-was fon dejm gou-daPoproszę trochę goudy.

Sprzedawczyni: Wie viel hätten Sie denn gern?wi fil hetn zi den gernIle?

Frau Bauer: Zweihundert Gramm, bitte.cwaj-hun-dert gram, by-tePoproszę dwadzieścia deko.

Sprzedawczyni: Sonst noch etwas?zonst noch et-wasCoś jeszcze?

Frau Bauer: Nein, danke. Das wär’s.najn, dan-ke. das wejrsNie, dziękuję. To wszystko.



Słówka do zapamiętaniadas Kilo das ki-lo kilogram

das Pfund das pfund funt

das Gramm das gram gram

wie viel wi fil ile (niepoliczalne)

wie viele wi fi-le ile (policzalne)

Das wär’s. das wejrs To wszystko.

Was darf es sein? was darf es sajn Co podać?

Sonst noch etwas? zonst noch et-was Coś jeszcze?



Gierki j zykowe

Jesteś w restauracji. Właśnie zamówiłeś szklankę wody, filiżankę kawy, zupę, sałatkę, stek i pureeziemniaczane na lunch. Podpisz wszystko, co znajduje się na stole, z użyciem rodzajnikówokreślonych der, die, das, by upewnić się, że kelner niczego nie przeoczył.

A. ______________________________________

B. ______________________________________

C. ______________________________________

D. ______________________________________

E. ______________________________________

F. ______________________________________

G. ______________________________________

H. ______________________________________

I. ______________________________________

J. ______________________________________


Rozdzia 6

Idziemy na zakupyW tym rozdziale:► Gdzie można zrobi zakupy.► Jak zapyta o pomoc.► Przeglądanie.► Przymierzanie i kupowanie ubra .► Wybór odpowiedniego rozmiaru, koloru i materia u.

akupy w innym pa stwie mogą by ca kiem przyjemne. Pozwalają zanurzy się w obcejkulturze i są wspania ą okazją do poznania tamtejszej ludno ci. W miastach Europy masz

szeroki wybór wyspecjalizowanych sklepów, które możesz odkrywa po kolei, lecz je li woliszzrobi wszystkie zakupy w jednym miejscu, możesz uda się do centrum handlowego.

Centra miast są zwykle niewielkich rozmiarów, co zachęca do spacerów i do Schaufensterbummel(schau-fen-ster-buml) (oglądania wystaw).

Gdzie można zrobi zakupyW Europie można robi zakupy w najróżniejszych miejscach, takich jak:

das Kaufhaus (das kauf-haus) (dom handlowy)

das Fachgeschäft (das fach-ge-szeft) (sklep oferujący wyspecjalizowany asortyment)

die Boutique (di bu-tik) (ma y, często elegancki sklepik sprzedający ubrania lub upominki)

die Buchhandlung (di buch-hand-lung) (księgarnia)

die Fußgängerzone (di fus-gen-ger-coo-ne) (deptak)

der Kiosk (der ki-osk) (kiosk)

der Flohmarkt (der floo-markt) (pchli targ)

Jak zapyta o godziny otwarciaGodziny otwarcia to nie do ko ca to samo, co w Polsce. W Niemczech godziny otwarciasklepów reguluje prawo. Sklep może zosta otwarty o 6.00 i zamknięty o 20.00 (w Austrii o 19.30).W ma ych miasteczkach niektóre sklepy zamykane są oko o po udnia — przerwa na lunch trwaw nich do 14.00 lub 15.00.

Z



Nie licz, że banki będą otwarte po 16.00, choć niektóre filie pracują w czwartki trochę dłużej,bo do 18.00.

W soboty sklepy otwarte są do 18.00. W niektórych regionach mogą być otwarte do 18.00w pierwszą sobotę miesiąca i w cztery soboty poprzedzające święta Bożego Narodzenia. W niedzielęsklepy otwarte są tylko w niektórych kurortach, wszędzie indziej pozostają zamknięte, czasemz wyjątkiem piekarni, które mogą być otwarte na trzy godziny. Niedzielne godziny otwarciapiekarni to tradycja szwajcarska, choć zyskuje zwolenników również wśród Niemców, którzyod niedawna mogą się cieszyć w niedzielę świeżymi bułeczkami, czyli Brötchen (bryt-sien).

Aby dowiedzieć się, jakie są godziny otwarcia sklepu, trzeba po prostu zadzwonić lub wejśćdo środka i zapytać:

Wann öffnen Sie? (wan yf-nen zi) (O której otwieracie?)

Wann schließen Sie? (wan szli-sen zi) (O której zamykacie?)

Haben Sie mittags geöffnet? (habn zi my-taks ge-yf-net) (Czy jesteście otwarciw porze lunchu?)

Um wie viel Uhr schließen Sie am Samstag? (um wi fil ur szli-sen zi am zam-stak)(O której godzinie zamykacie w sobotę?)

Jak dać sobie radę w sklepie?Jeśli poszukując artykułu lub działu sklepu, potrzebujesz pomocy, możesz podejść do informacji— die Auskunft (di aus-kunft) lub die Information (di in-for-ma-cjon). Tam pracownicyznają odpowiedzi na wszystkie, no, może prawie wszystkie pytania.

Jeśli szukasz konkretnego artykułu, możesz zapytać o niego, po prostu podając jego nazwęlub posługując się następującymi wyrażeniami (na końcu frazy należy wstawić dany artykułw liczbie mnogiej):

Wo bekomme ich...? (wo be-ko-me yś) (Gdzie dostanę...?)

Wo finde ich...? (wo fin-de yś) (Gdzie znajdę...?)

Pracownicy informacji odpowiedzą albo: …führen wir nicht (fy-ren wir nyśt) (Nie prowadzimysprzedaży…), albo wskażą odpowiedni dział, używając następujących fraz:

Im Erdgeschoss. (im ert-ge-szos) (Na parterze.)

Im Untergeschoss. (im un-ter-ge-szos) (Na poziomie minus 1.)

In der … Etage. (in der … e-taa-że) (Na … piętrze.).

Im … Stock. (im … sztok) (Na … piętrze.)

Eine Etage höher. (aj-ne e-taa-że hy-jer) (Piętro wyżej.)

Eine Etage tiefer. (aj-ne e-taa-że ti-fer) (Piętro niżej.)


Rozdział 6: Idziemy na zakupy 101

ParterNa szczęście w Niemczech postrzega się budynki taksamo jak w Polsce, czyli parter to das Erdgeschoss

(das ert-ge-szos). Piętra (die Etage) numeruje się dokład-nie tak jak u nas, od pierwszego.

Jeśli chciałbyś przejść się po konkretnym dziale sklepu lub obejrzeć konkretny przedmiot, możeszużyć pytania: Wo finde ich...? (wo fin-de yś) (Gdzie znajdę...?), kończąc je nazwą poszukiwanegodziału sklepowego lub przedmiotu:

Haushaltsgeräte (haus-halts-ge-re-te) (artykuły gospodarstwa domowego)

die Herrenabteilung (di he-ren-ap-taj-lung) (dział męski)

die Damenabteilung (di da-men-ap-taj-lung) (dział kobiecy)

die Kinderabteilung (di kin-der-ap-taj-lung) (dział dziecięcy)

die Schuhabteilung (di szu-ap-taj-lung) (dział z butami)

die Schmuckabteilung (di szmuk-ap-taj-lung) (dział jubilerski)

den Aufzug / den Fahrstuhl (dejn auf-zuk / dejn far-sztul) (winda)

die Rolltreppe (di rol-tre-pe) (schody ruchome)

Uprzejmie pytam…„Proszę” i „przepraszam” są odpowiednie w każdej sytuacji. Kiedy jesteś na zakupach, od tychmagicznych słów może zależeć odpowiedź spokojna, powiedziana wyraźnie lub odpowiedźniezbyt przyjemna.

Mówienie „proszę”Kiedy prosimy kogoś o pomoc lub o cokolwiek innego, warto uzupełnić wypowiedź o słowobitte (by-te) (proszę). Bitte można dodać niemal do każdego pytania, wliczając w to przykładywymienione w poprzednich podrozdziałach. Słowo to może znajdować się w zdaniu w różnymmiejscu, ale najprościej i relatywnie bezpiecznie jest umieścić je na końcu prośby:

Wo finde ich Schuhe, bitte? (wo fyn-de yś szu-e, by-te) (Gdzie znajdę buty?)

Wo ist der Aufzug, bitte? (wo yst der auf-zuk, by-te) (Gdzie jest winda?)

Mówienie „przepraszam”Prosząc o pomoc, możesz zacząć wyjątkowo grzecznie od: Entschuldigen Sie, bitte…(ent-szul-di-gen zi, by-te) (Przepraszam bardzo…). Wydaje Ci się, że to łamaniec językowy?Nie martw się, wszyscy na pewno od razu Cię zrozumieją. Poza tym taki początek daje osobiezapytanej czas na koncentrację na Tobie i Twoim pytaniu.



Oto kilka przykładów pytań ze słowem „przepraszam”:

Entschuldigen Sie, bitte, wo sind die Toiletten? (ent-szul-di-gen zi, by-te, wo zyntdi toj-le-ten) (Przepraszam bardzo, gdzie są toalety?)

Entschuldigen Sie, bitte, wo finde ich Wintermäntel? (ent-szul-di-gen zi, by-te,wo fin-de yś win-ter-men-tel) (Przepraszam bardzo, gdzie znajdę zimowe płaszcze?)

Jeśli uważasz, że to dla Ciebie za długie, możesz ograniczyć się do słowa Entschuldigung(ent-szul-di-gung) (Przepraszam), na przykład:

Entschuldigung, wo ist der Ausgang, bitte? (ent-szul-di-gung, wo yst der aus-gang,by-te) (Przepraszam, gdzie jest wyjście?)

Oglądanie w dobrym styluCzasem chcesz samodzielnie obejrzeć asortyment bez niczyjej pomocy, choć pracowniksklepu może zaoferować swoją, mówiąc:

Suchen Sie etwas Bestimmtes? (zu-chen zi et-was be-sztym-tes)(Czy szuka pan czegoś konkretnego?)

Kann ich Ihnen behilflich sein? (kann yś i-nen be-hilf-lich zajn)(Czy mogę w czymś pomóc?)

Jeśli chcesz się tylko zorientować w asortymencie, możesz grzecznie odmówić w następujący sposób:

Ich möchte mich nur umsehen. (yś myś-te myś nur um-zejn) (Tylko patrzę.)

Pracownik sklepu prawdopodobnie wyrazi aprobatę, mówiąc na przykład:

Aber natürlich. Sagen Sie Bescheid, wenn Sie eine Frage haben. (a-ber na-tyr-liś.zagn zi be-szajt, wen zi aj-ne fra-ge habn) (Ależ oczywiście. W razie jakichkolwiek pytańjestem do dyspozycji.)

Rufen Sie mich, wenn Sie eine Frage haben. (rufn zi myś, wen zi aj-ne fra-ge hben)(Proszę dać znać, jeśli będzie miał pan jakieś pytania.)

Prośba o pomoc w sklepieW niektórych sytuacjach potrzebujesz pomocy ekspedientów. Oto kilka przydatnych zwrotów,z których możesz skorzystać lub które możesz usłyszeć:

Würden Sie mir bitte helfen? Ich suche… (wyrdn zi mir by-te helfn? yś zu-che…)(Czy mógłby mi pan pomóc? Szukam…)

Aber gern, hier entlang bitte. (a-ber gern, hir ent-lang by-te) (Oczywiście, tędy proszę).

Welche Größe suchen Sie? (wel-che gry-se zuchn zi) (Jakiego rozmiaru pan szuka?)

Welche Farbe soll es sein? (wel-che far-be sol es zajn) (Jakiego ma być koloru?)

Wie gefällt Ihnen diese Farbe? (wi ge-felt i-nen di far-be) (Jak podoba się panu ten kolor?)


Rozdzia 6: Idziemy na zakupy 103

W większo ci austriackich, niemieckich i szwajcarskich sklepów obs uga jest kompetentnai fachowa. Czę ciowo jest to zas uga systemu edukacji. Ekspedienci muszą przej trzyletniąpraktykę, która stanowi czę nauki w szkole zawodowej.

Słówka do zapami taniader Aufzug der auf-cuk winda

die Rolltreppe di rol-tre-pe schody ruchome

die Abteilung di ab-taj-lung dział

hier entlang hir ent-lang t dy

gefallen ge-fa-len podoba si

die Größe di gry-se rozmiar

die Farbe di far-be kolor

Kupowanie ubraCzego dusza zapragnie? Wiele nazw okre la ubrania dla obu p ci, jednak czę zarezerwowanajest tylko dla jednej. Oto wybrane artyku y dla kobiet:

die Bluse (di blu-ze) (bluzka)

das Kleid (das klajt) (sukienka)

das Kostüm (das kos-tym) (garsonka)

der Hosenanzug (der ho-zen-an-cuk) (garnitur)

der Rock (der rok) (spódnica)

A oto wybrane artyku y dla mężczyzn:

das Oberhemd (das o-ber-hemd) (koszula)

der Anzug (der an-cuk) (garnitur)

Poniższe artyku y tekstylne mogą by noszone przez obie p ci:

der Pullower (der pu-lo-wer) (sweter)

die Jacke (di ja-ke) (kurtka)

das Jackett (das dża-ket) (żakiet)



der Blazer (der blej-zer) (blezer)

die Weste (di wes-te) (kamizelka)

die Krawatte (di kra-wa-te) (krawat)

der Mantel (der mantl) (płaszcz)

die Hose (di ho-ze) (spodnie)

das Hemd (das hemt) (koszula)

das T-Shirt (das ti-szert) (koszulka z krótkim rękawkiem)

Oczywiście wymienione artykuły mogą być wykonane z różnych materiałów i w różnym stylu,na przykład:

die Seide (di zaj-de) (jedwab)

die Wolle (di wo-le) (wełna)

die Baumwolle (di baum-wo-le) (bawełna)

das Leinen (das laj-nen) (len)

das Leder (das lej- der) (skóra)

gestreift (ge-sztrajft) (w paski)

kariert (ka-rirt) (w kratę)

geblümt (ge-blymt) (w kwiaty)

gepunktet (ge-punk-tet) (w kropki)

einfarbig (ajn-far-byś) (jednokolorowy)

sportlich (szport-lyś) (sportowy)

elegant (e-le-gant) (elegancki)

Więc chodź, pomaluj mój niemieckiOto podstawowe Farben (farbn), czyli kolory:

schwarz (szwarc) (czarny)

weiß (wajs) (biały)

rot (rot) (czerwony)

grün (gryn) (zielony)

gelb (gelp) (żółty)

blau (blau) (niebieski)

Wszystkie powyższe słowa to przymiotniki. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, jak wplataćje w zwroty i zdania, przejdź do rozdziału 2.


Rozdzia 6: Idziemy na zakupy 105

Pogaw dkaFrau Schulte przebywa w dziale kobiecym w domu handlowym. Chce kupićbluzkę i właśnie rozmawia z ekspedientką:

Ekspedientka: Kann ich Ihnen behilflich sein?kan yś i-nen be-hylf-liś zajnCzy mogę w czymś pani pomóc?

Frau Schulte: Ja bitte. Ich suche eine Bluse.ja by-te. yś zu-che aj-ne blu-zeTak, szukam bluzki.

Ekspedientka: Hier entlang, bitte. Welche Farbe soll es sein?hir ent-lang, by-te. wel-che far-be sol es zajnTędy proszę. W jakim ma być kolorze?

Frau Schulte: Weiß.wajsBiała.

Ekspedientka: Suchen Sie etwas Sportliches?zuchn zi et-was szport-li-chesCzy ma być w sportowym stylu?

Frau Schulte: Nein, eher etwas Elegantes.najn, e-jer et-was e-le-gan-tesNie, raczej eleganckim.

Ekspedientka: Gut. Welche Größe haben Sie?gut. wel-che gry-se habn ziDobrze. Jaki nosi pani rozmiar?

Frau Schulte: Größe 38.gry-se acht-unt-draj-syśRozmiar 38.

Ekspedientka: Wie gefällt Ihnen dieses Modell?wi ge-felt i-nen di-zes mo-delJak się pani podoba ten fason?

Frau Schulte: Sehr gut.zer gutBardzo.

PrzymierzanieKiedy już znajdziesz co , co wygląda obiecująco, pewnie zechcesz to przymierzy . Możeszzada ekspedientce następujące pytanie, dodając na ko cu nazwę ubrania:

Kann ich … anprobieren? (kan y … an-pro-bi-ren) (Czy mogę przymierzy …?)

Ekspedientka może Cię uprzedzi i zapyta :

Möchten Sie … anprobieren? (myś-ten zi … an-pro-bi-ren) (Czy chcia by panprzymierzy …?)



Niezależnie od tego, kto zada pytanie, chodzi o to, by dosta się do przymierzalni.Zapytamy o nią w sposób następujący:

Wo sind die Umkleidekabinen? (wo zynt di um-klaj-de-ka-bi-nen)(Gdzie są przymierzalnie?)

Po przymierzeniu odzieży ekspedientka może zapyta o następujące sprawy:

Passt… ? (past) (Czy … dobrze leży?)

Wie passt Ihnen…? (wi past i-nen…) (Jak leży…?)

Gefällt Ihnen…? (ge-felt i-nen…) (Czy … się panu podoba?)

Na powyższe pytania możesz odpowiedzie w następujący sposób, zależnie od rezultatu:

Nein … ist zu lang / kurz / eng / weit / groß / klein. (najn … yst cu lang / kurc / eng/ wajt / gros / klajn) (Nie, … jest za d uga / krótka / wąska / szeroka / duża / ma a.)

Können Sie mir eine andere Größe bringen? (ky-nen zi mir aj-ne an-de-re gry-sebryngn) (Czy może mi pani poda inny rozmiar?)

…passt sehr gut. (…past zer gut) (…leży bardzo dobrze.)

…steht mir. (sztejt mir) (Dobrze wyglądam w tej…)

…gefällt mir. (ge-felt mir) (Podoba mi się ta…)

Ich nehme… (y nej-me) (Wezmę tę…)

Pogaw dkaFrau Schulte podoba się bluzka, którą zaproponowała jej ekspedientka, i ma ochotęją przymierzyć.

Frau Schulte: Ich möchte die Bluse anprobieren. Wo sind dieUmkleidekabinen, bitte?yś myś-te di blu-ze an-pro-bi-ren. wo zint di um-klaj-de-ka-bi-nen, by-teChciałabym przymierzyć tę bluzkę. Gdzie są przymierzalnie?

Ekspedientka: Ja, natürlich. Hier entlang, bitte.ja, na-tyr-liś. hir ent-lang, by-teTak, oczywiście. Tędy proszę.

Frau Schulte wraca po kilku minutach.

Ekspedientka: Passt die Bluse?past di blu-zeCzy dobrze leży?

Frau Schulte: Ja. Ich nehme die Bluse!ja. yś nej-me di blu-zeTak, biorę ją!



Słówka do zapamiętaniaeng eng wąski

weit wajt szeroki

lang lang długi

kurz kurc krótki

groß groos duży

klein klajn mały

das Modell das mo-del fason

anprobieren an-pro-bi-ren przymierzyć

bringen bryngn przynieść

passen pa-sen pasować

stehen szte-hen być dobranym, harmonizować

gefallen ge-fa-len podobać się

… gefällt mir ge-felt mir podoba mi się

die Umkleidekabine di um-klaj-de-ka-bi-ne przymierzalnia

kaufen kau-fen kupować

Płacenie za zakupyZwykle wszystkie artykuły posiadają etykietkę z ceną, która informuje, ile zapłacimy za towarprzy kasie, łącznie z podatkiem VAT. Jeśli ktoś nie jest mieszkańcem Unii Europejskiej, może zwykleubiegać się o zwrot podatku VAT przy wyjeździe z UE. VAT to po niemiecku die Mehrwertsteuer(di mer-wert-szto-jer), a zwrot podatku VAT — die Mehrwertsteuerrückerstattung (di mer-wert-szto-jer-ryk-er-szta-tung).

Mimo że słowo to brzmi mało zachęcająco, sama procedura zwrotu podatku jest niezwykleprosta. Wystarczy poprosić o zwrot, płacąc przy kasie.

Czasem się zdarza, że trzeba zapytać o cenę (der Preis) (der prajs). Etykietki z ceną to maleńkiezłośliwe rzeczy, które mają w zwyczaju odpadać i gubić się. Często też trudno je odczytać,zwłaszcza kiedy są napisane ręcznie. Oto, jak można poradzić sobie z problemem cenowym:

Was kostet…? (was kos-tet) (Ile kosztuje…?)

Wie viel kostet… ? (wi fil kos-tet) (Ile kosztuje…?)



Słówka do zapamiętaniakosten kos-ten kosztować

der Preis der prajs cena

die Mehrwertsteuer (MwSt) di mer-wert-szto-jer podatek od wartości dodanej (VAT)

PogawędkaFrau Schulte idzie do kasy, by zapłacić za zakupy.

Kasjerka: Das macht 34,90 Euro.das macht fiir-unt-draj-syś oj-ro nojn-cyśTo będzie 34 euro 90 centów.

Frau Schulte: Nehmen Sie Kreditkarten?nej-men zi kre-dit-kar-tenCzy mogę zapłacić kartą kredytową?

Kasjerka: Kein Problem.kajn pro-blejmOczywiście.

Frau Schulte: Hier bitte.hir by-teProszę bardzo.

Kasjerka: Danke. Würden Sie bitte unterschreiben? Und hier ist Ihre Quittung.dan-ke. wyrdn zi by-te un-ter-szraj-ben? unt hir yst i-re kfi-tungDziękuję. Proszę tu podpisać. Paragon dla pani.

Frau Schulte: Danke!dan-keDziękuję!

PorównaniaDokonując porównań stopnia nasilenia, w języku polskim używamy spójnika niż lub przyimkaod. Powiemy na przykład:

Mick Jagger jest starszy, niż ustawa przewiduje.

Stary dorsz jest smaczniejszy od młodego dorsza.



Porównania w języku niemieckim również są niezwykle proste: wystarczy jedynie wstawićsłowo als (als) (niż) oraz odpowiedni przysłówek czy przymiotnik, na przykład:

Die grünen Schuhe sind teurer als die weißen. (di gry-nen szu-e zynt toj-rer als diwaj-sen) (Zielone buty są droższe niż białe.)

Das blaue Kleid gefällt mir besser als das grün-weiß gestreifte. (das bla-ue klajtge-felt mir be-ser als das gryn-wajs ge-sztrajf-te) (Niebieska sukienka bardziej mi siępodoba niż ta w zielonobiałe pasy.)

Der gelbe Rock ist länger als der schwarze. (der gel-be rok yst len-ger als der szwar-ce)(Żółta spódnica jest dłuższa niż czarna.)

Hamburg ist größer als Düsseldorf. (ham-burk yst gry-ser als dy-sel-dorf)(Hamburg jest większy niż Düsseldorf.)



Gierki j zykowe

W poniższych niemieckich słówkach poprzestawiano litery. Są to określenia kolorów. Zapiszje prawidłowo!

1. UABL _____________

2. ZRSAHWC _____________

3. BLEG _____________

4. TRO _____________

5. NUARB _____________

6. ÜRGN _____________


Rozdział 7

Wyjście na miastoW tym rozdziale:► Podawanie czasu.► Pozyskiwanie informacji o filmach, muzeach i wydarzeniach teatralnych.► Rozmowy o rozrywkach.► Wyjście na imprezę.

iniejszy rozdział jest o dobrej zabawie — niezależnie od tego, czy oznacza to wyjście do kina,do teatru, czy na imprezę.

W Niemczech prężnie działają centra kultury i sztuki, muzea i galerie. Instytucje tego typuotrzymują wsparcie państwa i samorządów. By zakosztować niemieckiej kultury, koniecznietrzeba je odwiedzić. Lokalne gazety drukują program wydarzeń kulturalnych na nadchodzącytydzień (der Veranstaltungskalender) (der fer-an-sztal-tunks-ka-len-der).

Zanim zdecydujesz się spędzić na mieście dzień albo wieczór, powinieneś nauczyć się dni tygodniai sposobów podawania czasu. Przecież musisz wiedzieć, kiedy dobra zabawa się zaczyna.

Podawanie czasuW słynnym filmie Casablanca para niemieckich staruszków ćwiczy angielski, rozmawiając o porzednia. Mężczyzna pyta: „Który zegar?”, na co kobieta odpowiada: „Jeden zegar”. Angielski starszejpary brzmi co najmniej niecodziennie, a to dlatego, że podjęli oni próbę dosłownego przełożenianiemieckiego. Poniższe informacje pozwolą Ci uchronić się przed podobnymi błędami.

Pytanie o godzinęWiększość ludzi nosi zegarek po to, by nie pytać o godzinę — po co utrudniać sobie życie? Mimoto warto wiedzieć, jak podaje się godzinę, na wypadek gdybyś akurat nie miał przy sobie zegarka:

Wie viel Uhr ist es? (wi fil ur yst es) (Która godzina?)

Wie spät ist es? (wi szpejt yst es) (Która godzina?)

Kiedy chcemy zapytać kogoś o godzinę, warto na początku pytania postawić zwrot:Entschuldigen Sie, bitte (ent-szul-di-gen zi by-te) (Przepraszam bardzo), by uczynićje bardziej grzecznym.

N



Podawanie czasu w „staromodny” sposób:od 1 do 12Niemcy stosują dwa systemy podawania czasu: starszy, wykorzystujący cyfry na tradycyjnymzegarze, oraz nowszy, z użyciem formatu 24-godzinnego, który prezentujemy w kolejnympodrozdziale.

To, którą opcję wybierzesz, zależy tylko od Ciebie. Wielu Niemców stosuje format 12-godzinnyw swobodnej rozmowie, a 24-godzinny tam, gdzie nie może być mowy o pomyłce, na przykładprzy omawianiu harmonogramu. Firmy takie jak operatorzy linii lotniczych, kolejowych czyautobusowych, jak również kina i teatry zawsze trzymają się formatu 24-godzinnego.

Pełne godzinyPodawanie czasu o pełnej godzinie jest bardzo proste. Wystarczy powiedzieć:

Es ist … Uhr. (es yst … ur) (Jest … godzina.)

wstawiając w wolne miejsce odpowiedni liczebnik. Więcej informacji o liczebnikach znajdujesię w rozdziale 2.

Kwadranse i półgodzinySprawa nieco się komplikuje, kiedy jest kwadrans przed lub po. Następujące zwroty ilustrujązastosowanie niemieckiego słowa „kwadrans” (oczywiście należy wstawić odpowiednią godzinęw wykropkowane miejsca):

Es ist Viertel nach… (es yst firtl nach…) (Jest kwadrans po…)

Es ist Viertel vor… (es yst firtl for…) (Jest za kwadrans…)

Powinniśmy naświetlić też w kilku słowach kwestię półgodzin. Niemcy zawsze myślą „do przodu”,mówiąc, że jest wpół do jakiejś godziny, a nie że jest pół po którejś godzinie. Jeśli na przykładjest 4.30, Niemiec powie: Es ist halb fünf (es yst halp fynf).

Es ist halb… (es yst halp…) (Jest wpół do…)

Kilka minut przed i poJak wszyscy wiemy, czasem nie wszystko przebiega zgodnie z planem i zdarza się, że trzebapodać godzinę, która nie jest idealnie „za kwadrans” czy „wpół”. W takim wypadku podajemy,ile minut jest po lub przed daną godziną, na przykład:

Es ist fünf Minuten vor zwölf. (es yst fynf mi-nutn for cwylf) (Jest za pięć dwunasta.)

Es ist zwanzig Minuten nach sechs. (es yst cwan-cyś mi-nutn nach zeks) (Jest dwadzieściapo szóstej.)

Zwykle w takich zwrotach jak powyższe opuszcza się słowo: „Minuten”, więc nie zdziw się,jeśli ktoś powie: Es ist fünf vor zwölf zamiast Es ist fünf Minuten vor zwölf. Obydwazdania znaczą dokładnie to samo.


Rozdział 7: Wyjście na miasto 113

Podawanie czasu: od 0 do 24Jeśli nie może być mowy o niedomówieniach, Niemcy stosują format 24-godzinny we wszystkichtabelach zawierających godziny, takich jak rozkłady jazdy, repertuary kin itp.

W tym systemie godzina 24 to również Mitternacht (my-ter-nacht) (północ), o której mówisię także null Uhr (nul ur) (dosł. godzina zero).

W tym formacie nie używa się określeń takich jak „kwadrans” czy „wpół do”, natomiast zawszepodaje się liczbę minut. Zauważ, że w poniższych przykładach najpierw wymieniamy godzinę:

Es ist 15 Uhr dreißig. (es yst fynf-cejn ur draj-syś) (Jest piętnasta trzydzieści.)

Es ist 21 Uhr fünfzehn. (es yst ajn-unt-cwan-zyś ur fynf-cejn)(Jest dwudziesta pierwsza piętnaście.)

Es ist 22 Uhr vierundvierzig. (es yst cwaj-unt-cwan-zyś ur fir-unt-vir-zyś)(Jest dwudziesta druga czterdzieści cztery.)

Es ist null Uhr siebenundreißig. (es yst nul ur zibn-unt-draj-syś)(Jest trzydzieści siedem po północy.)

Pory dniaPoniżej prezentujemy podział doby w języku niemieckim. Pór dnia nie należy brać sobie zabardzo do serca; mają służyć raczej jako wskazówki. Podobnie jak w języku polskim, różniludzie mogą mieć różne pojęcie o tym, kiedy zaczyna się, a kiedy kończy kolejna pora dnia.

der Morgen (der morgn) (rano; od 4.00 do południa)

der Vormittag (der for-my-tak) (przedpołudnie; od 9.00 do południa)

der Mittag (der my-tak) (południe; od 12 w południe do 14.00)

der Nachmitag (der nach-my-tak) (popołudnie; od 14.00 do 18.00)

der Abend (der a-bent) (wieczór; od 18.00 do 24.00)

die Nacht (di nacht) (noc; od 24.00 do 4.00)

Dni tygodniaOtwierając gazetę, możesz zapoznać się z programem kin, ale jeśli nie znasz dni die Woche(di wo-che) (tygodnia), nic Ci to nie da.

Dzień jak co dzieńNiemieckie dni tygodnia są rodzaju męskiego (der), ale stosuje się je bez rodzajnika. Jeśli na przykładchcesz powiedzieć, że dziś jest poniedziałek, powiedz: Heute ist Montag (hoj-te yst mon-tak).



Oto dni tygodnia:

Montag (mon-tak) (poniedziałek)

Dienstag (din-stak) (wtorek)

Mittwoch (mit-foch) (środa)

Donnerstag (donrs-tak) (czwartek)

Freitag (fraj-tak) (piątek)

Samstag / Sonnabend (zams-tak / zon-a-bent) (sobota)

Sonntag (zon-tak) (niedziela)

Formy wymienione poniżej służą do zaznaczenia, że coś zawsze dzieje się w dany dzień tygodnia.Możesz na przykład pójść do muzeum albo do restauracji i zdziwić się, że jest zamknięte, a nadrzwiach wisi informacja: montags geschlossen (mon-taks ge-szlosn) (w poniedziałki nieczynne):

montags (mon-taks) (poniedziałki)

dienstags (dins-taks) (wtorki)

mittwochs (myt-fochs) (środy)

donnerstags (donrs-taks) (czwartki)

freitags (fraj-taks) (piątki)

samstags / sonnabends (zams-taks / zon-a-bents) (soboty)

sonntags (zon-taks) (niedziele)

Dnie bez imieniaW języku polskim nie zawsze trzeba nazywać dni po imieniu. Na przykład jeśli dziś jestponiedziałek, a Ty chcesz powiedzieć o czymś, co nastąpi we wtorek, nie powiesz „To sięzdarzy we wtorek”, tylko raczej: „To się zdarzy jutro”. Tak samo mówią Niemcy, korzystającz następujących określeń konkretnych dni:

heute (hoj-te) (dziś)

gestern (ges-tern) (wczoraj)

vorgestern (for-ges-tern) (przedwczoraj)

morgen (morgn) (jutro)

übermorgen (y-ber-morgn) (pojutrze)

Aby być jeszcze dokładniejszym, można połączyć powyższe określenia z porami dnia wymienionymiw podrozdziale „Pory dnia”, na przykład:

heute Morgen (hoj-te morgn) (dziś rano)

heute Vormittag (hoj-te for-mi-tak) (dziś przed południem)

gestern Abend (ges-tern a-bnt) (wczoraj wieczorem)



Jedno słowo, dwa znaczeniaSłowo morgen (morgn) pojawia się w dwóch różnychwersjach: pisane małą literą oznacza „jutro”, natomiastwielką — „ranek”. Teoretycznie można by powiedziećmorgen Morgen na „jutro rano”, ale w takim wypadkuNiemcy mówią: morgen früh (morgn fry).

Warto zaznaczyć, że Morgen, morgen jest w użyciu,choć ma inne znaczenie. Stanowi początek niemieckiego

przysłowia, a czasem przywołuje się tylko jego pierwszączęść. Pełna treść przysłowia brzmi:

Morgen, morgen, nur nicht heute, sagen allefaulen Leute. (morgn, morgn, nur nycht hoj-te zagna-le fau-len loj-te) (dosł.: Jutro, jutro, tylko nie dziś,mówią wszyscy gnuśni ludzie.)

Na co masz ochotę?Czasem masz ochotę wyjść sam, a czasem w towarzystwie. Jeśli chcesz zaplanować z kimśwspólne wyjście, możesz zapytać:

Was wollen wir unternehmen? (was wo-len wir un-ter-nej-men) (Co masz ochotę robić?)

To powszechny sposób pytania kogoś, jakie ma plany.

Poniższe trzy zwroty są bardzo przydatne, jeśli chcesz się dowiedzieć, czy ktoś ma wolny czas:

Haben Sie (heute Abend) etwas vor? (habn zi [hoj-te a-bent] et-was for)(Czy ma Pan jakieś plany [na wieczór]?)

Hast du (morgen Vormittag) etwas vor? (hast du [morgn for-my-tak] et-was for)(Czy masz jakieś plany [na jutrzejszy ranek]?)

Haben Sie (heute Abend) Zeit? (habn zi [hoj-te a-bent] cajt) (Czy ma Pan czas[dziś wieczorem]?)

Wyjście do kinaOglądanie filmów w języku, którego chcesz się nauczyć, pozwala przyswajać nowe słowa,przydatne zwroty, a także poznawać ukrytą w tym języku kulturę.

Jeśli chcesz pójść do kina, powiedz:

Ich möchte ins Kino gehen. (yś myś-te ins ki-no gehn) (Chciałbym pójść do kina.)

Ich möchte einen Film sehen. (yś myś-te aj-nen fylm zehn) (Chciałbym obejrzeć film.)

Wybieranie seansuJeśli szukasz seansu, najprościej zajrzeć do gazety. Tam zwykle można znaleźć program kini wszystkie informacje o die Vorstellung (di for-szte-lung) (seansie): gdzie i kiedy się odbywa,kto występuje i czy film jest w oryginale — im Original (im o-ri-gi-nal), czy z dubbingiem— synchronisiert (zyn-kro-ni-zirt). Więcej informacji na temat języka w filmach w kulturaliach„Jaki masz dziwny głos”.



Jaki masz dziwny g osW Niemczech większość filmów zagranicznych wyświe-tlanych jest z dubbingiem. Co jakiś czas, zwłaszcza w artfilm houses, filmy zagraniczne wyświetla się w oryginalez niemieckimi napisami — Originalfassung mit deut-schen Untertiteln (o-ri-gi-nal-fa-sung myt doj-czen un-ter-ti-teln). Jeśli nie jesteś przyzwyczajony, e Twoi ulubieni

aktorzy przemawiają dziwnym głosem i to w dodatkuw obcym języku, szukaj wersji z napisami albo wybierajtylko filmy produkcji niemieckiej.

Tego problemu nie będziesz miał w wielojęzycznej Szwaj-carii. Tam filmy zwykle wyświetla się w oryginale z napi-sami niemieckimi, włoskimi albo francuskimi.

Nie zawsze będziesz mia pod ręką gazetę z informacjami o repertuarze kin, więc poniższezwroty mogą okaza się przydatne, je li zechcesz zapyta o film:

In welchem Kino läuft…? (in wel-siem ki-no lojft…) (W którym kinie grają…?)

Um wie viel Uhr beginnt die Vorstellung? (um wifil ur be-gynt di for-szte-lung)(O której godzinie zaczyna się seans?)

Läuft der Film im Original oder ist er synchronisiert? (lojft der fylm im o-ri-gi-nalo-der yst er zyn-kro-ni-zirt) (Czy ten film jest w oryginale, czy z dubbingiem?)

Kupno biletówPoniższe zwroty możesz wykorzysta przy zakupie biletów do opery, kina czy muzeum:

Ich möchte … Karten für… (y myś-te … kartn fyr…) (Poproszę … biletów na…)

Po tym, jak poprosisz o bilety, pracownik może udzieli Ci kilku informacji o przedstawieniu,na przyk ad:

Die Vorstellung hat schon begonnen. (di for-szte-lung hat szon be-go-nen)(Przedstawienie już się rozpoczę o.)

Die …-Uhr-Vorstellung ist leider ausverkauft. (di …-ur for-szte-lung yst laj-deraus-fer-kauft) (Bilety na przedstawienie o godzinie … zosta y niestety wyprzedane.)

Wir haben noch Karten für die Vorstellung um … Uhr. (wir habn noch kartn fyr difor-szte-lung um … ur) (Są jeszcze bilety na przedstawienie o godzinie…)

Pogaw dkaAntje rozmawia przez telefon z kolegą, Robertem. Antje ma ochotę pójść do kina.Wita się i natychmiast przechodzi do sedna sprawy.

Antje: Der neue Sciencefictionfilm von Spielberg soll super spannend sein.der no-je science-fiction-fylm fon spiel-berg sol zu-per szpa-nent zajnTen nowy film science fiction Spielberga podobno bardzo trzymaw napięciu.



Robert: Wann willst du gehen?wan wylst du ge-jenKiedy chcesz pójść?

Antje: Morgen Abend habe ich Zeit.morgn a-bent ha-be yś cajtJutro wieczorem mam czas.

Robert: Morgen passt mir auch.morgn past mir auchJutro też mi pasuje.

In welchem Kino läuft der Film?in wel-siem ki-no lojft der fylmW którym kinie go grają?

Antje: Im Hansatheater. Die Vorstellung beginnt um 20 Uhr.im han-sa-te-a-ter. di for-szte-lung be-gynt um cwan-zyś urW kinie Hansa. Seans zaczyna się o 20.00.

Robert: Gut, treffen wir uns um Viertel vor acht am Hansa.gut, trefn wir uns um firtl for acht am han-saDobrze, spotkajmy się za kwadrans ósma przed Hansą.

Antje. Prima. Bis morgen dann.pri-ma. bys morgn danŚwietnie. W takim razie do jutra.

Słówka do zapamiętaniadas Kino das ki-no kino

der Spielfilm der szpil-fylm film fabularny

die Vorstellung di for-szte-lung przedstawienie, seans

die Karte di kar-te bilet

die Eintrittskarte di ajn-tryts-kar-te bilet wstępu

der Platz der plac miejsce

spannend szpa-nent trzymający w napięciu

sehen ze-jen patrzeć, zobaczyć

laufen lau-fen wyświetlać



Co to było? Forma przeszła czasownika seinPewnie znasz już formę czasu teraźniejszego czasownika sein (zajn) (być). Ich bin / du bist(yś byn / du byst) (jestem / jesteś) itd. Więcej informacji na temat czasownika sein w rozdziale 2.

Kiedy mówimy o przeszłości, zmieniamy odpowiednio formę czasownika sein. Czas przeszłynazywa się Imperfekt (im-per-fekt), choć pewnie do niczego Ci się ten termin nie przyda.Oto, jak wygląda koniugacja czasownika sein w czasie przeszłym:

Odmiana Wymowa Tłumaczenieich war yś war byłemdu warst du warst byłeśSie waren zi wa-ren Pan byłer, sie, es war er, zi, es war on/ona/ono był(a/o)wir waren wir wa-ren byliśmyihr wart ir wart byliścieSie waren zi wa-ren Państwo bylisie waren zi wa-ren oni byli

Czasownika sein w czasie przeszłym można używać do różnych celów. Oto, jak formaprzeszła sein zachowuje się w akcji:

Ich war gestern im Kino. (yś war ges-tern im ki-no) (Wczoraj byłem w kinie.)

Vorgestern war Sonntag. (for-ges-tern war zon-tak) (Przedwczoraj była niedziela.)

Wie war der Film? (wi war der fylm) (Jak podobał ci się film?)

Wir waren heute Morgen im Kunstmuseum. (wir wa-ren hoj-te morgn imkunst-mu-ze-um) (Dziś rano byliśmy w muzeum sztuki.)

Warst du letzte Woche in der Schule? (warst du lec-te wo-che in der szu-le)(Czy tydzień temu byłeś w szkole?)

Wo waren Sie am Freitag? (wo wa-ren zi am fraj-tak) (Gdzie był pan w piątek?)

Wyjście do muzeumNiemieckie muzealnictwo ma długą i bogatą tradycję, potwierdzaną ogromną liczbą placówekrozrzuconych dosłownie po całym kraju. Większość niemieckich muzeów otrzymuje dotacjez landów lub z rządu, a co za tym idzie, pobiera stosunkowo niskie opłaty.

Jeśli lubisz sztukę, powinieneś udać się do Kunstmuseum (kunst-mu-ze-um) (muzeum sztuki).Jeśli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o skarbach danego regionu, wybierz się do Landesmuseum(lan-des-mu-ze-um), które znajduje się w stolicy każdego landu.

Dla miłośników historii jest Historisches Museum (hys-to-ry-szes mu-ze-um) (muzeumhistoryczne), a dla fanów historii naturalnej — Naturgeschichtliches Museum (na-tur-ge-szicht-li-ches mu-ze-um). Krótko mówiąc, dla każdego coś miłego.



W poniedziałki nieczynneUwaga fani muzeów: wiele europejskich muzeów i insty-tucji kulturalnych jest nieczynnych w poniedziałki, montagsgeschlossen (mon-taks ge-szlosn). Zanim wybierzecie się

do muzeum, sprawdźcie die Öffnungszeiten (di yf-nungs-caj-ten) (godziny otwarcia).

Kiedy ktoś zapyta Cię, co masz ochotę robić, powiedz:

Ich möchte ins Museum gehen. ( yś myś-te ins mu-ze-um gehn)(Chciałbym wybrać się do muzeum.)

Jeśli masz ochotę obejrzeć wystawę — Ausstellung (aus-szte-lung), z pewnością przydadząCi się poniższe zwroty:

Ich möchte die … Ausstellung sehen. (yś myś-te di … aus-szte-lung zejen)(Chciałbym zobaczyć wystawę…)

In welchem Museum läuft die … Ausstellung? (in wel-siem mu-ze-um lojft di …aus-szte-lung) (W którym muzeum znajduje się wystawa…?)

Ist das Museum sonntags geöffnet? (ist das mu-ze-um zon-taks ge-yf-net)(Czy muzeum jest otwarte w niedziele?)

Um wie viel Uhr öffnet das Museum? (um wi-fil ur yf-net das mu-ze-um)(Od której godziny muzeum jest otwarte?)

Haben Sie eine Sonderausstellung? (habn zi aj-ne zon-der-aus-szte-lung)(Czy macie państwo wystawę specjalną?)

PogawędkaJan i Mona planują wypad do muzeum. Chcą namówić do wspólnego wyjściaswojego kolegę, Ingo.

Jan: Hallo Ingo. Wir wollen morgen ins Städtische Museum gehen.ha-lo in-go. wir wo-len morgn ins szte-ty-sze mu-ze-um ge-jenCześć, Ingo. Jutro chcemy iść do Muzeum Miejskiego.

Mona: Wir wollen uns die Ausstellung über die Bronzezeit ansehen.wir wo-len uns di aus-szte-lung y-ber di bron-ce-cajt anzejnChcemy zobaczyć wystawę o epoce brązu.

Kommst du mit?komst du mytIdziesz z nami?

Ingo: Hmm, ich weiß nicht. Die Ausstellung habe ich gestern schongesehen.hmm, ich wajs nicht. di aus-szte-lung ha-be ich ges-tern szon gezejnNo nie wiem. Widziałem ją już wczoraj.



Mona: Hat sie dir gefallen?hat zi dir ge-fa-lenPodobała ci się?

Ingo: Ja. Vielleicht komme ich noch einmal mit.ja. fi-lajcht ko-me ich noch ajn-mahl mytTak. Może wybiorę się raz jeszcze.

Jan: Wir wollen morgen um 10.00 Uhr in die Ausstellung.wir wo-len morgn um cejn ur in di aus-szte-lungChcemy tam być na 10.00.

Ingo: Gut. Ich treffe euch dort.gut. ich tre-fe ojch dortDobrze, w takim razie do zobaczenia na miejscu.

Mówienie o czynnościach w przeszłościWcześniej w tym rozdziale pokazaliśmy Ci, jak używać formy przeszłej czasownika sein, bywypowiedzieć takie zdania, jak: „Wczoraj byłem w muzeum” albo „Było zimno”. By mócprzekazać całe mnóstwo innych informacji o czynnościach, które zdarzyły się w przeszłości,potrzebujesz większego zasobu słownictwa.

Tak naprawdę potrzebujesz znajomości czasu Perfekt (per-fekt). By go zbudować, potrzebne są:

Odpowiednia forma czasu teraźniejszego czasownika haben (habn) albo sein (zajn).Jeśli jest to zdanie pytające, czasownik ten stoi na pierwszym miejscu. Jeśli jest to zdanieoznajmujące, pojawia się na miejscu drugim.

Imiesłów czasu przeszłego czasownika wyrażającego czynność, który stoi na końcu zdania.To, czy z imiesłowem użyjesz haben, czy sein, zależy od tego czasownika. Mówiąc krótko,większość czasowników wymaga haben, ale niektóre wymagają sein. Trzeba po prostuzapamiętać, które wymagają haben, a które sein. Więcej informacji na temat budowaniaimiesłowu czasu przeszłego znajduje się w następnym podrozdziale.

Niemiecki czas Perfekt to cudowny twór. Jest niezwykle elastyczny, więc można stosować godo mówienia o większości czynności i sytuacji, które miały miejsce w przeszłości. Można dotego użyć również innych czasów, ale jeśli opanowałeś czas Perfekt, nic innego nie będzie Cipotrzebne do czasu pisania pierwszej książki po niemiecku albo listu do niemieckiego parlamentu.Hej, to możliwe! Choć nie tak prędko.

Tworzenie imiesłowu czasu przeszłegoFormy imiesłowu czasu przeszłego należy przyswajać wraz z każdym nowo poznanymczasownikiem, choć istnieje kilka przydatnych reguł. By umieć je zastosować, trzeba wiedzieć,do jakiej kategorii zalicza się dany czasownik.


Rozdzia 7: Wyjście na miasto 121

Czasowniki słabeCzasowniki s abe, znane również jako czasowniki regularne, tworzą największą grupę czasownikówniemieckich. Poniżej przedstawiamy wzór tworzenia imies owu czasu przesz ego czasownikas abego:

ge + temat czasownika (bezokolicznik minus -en) + (e)t = imies ów czasuprzesz ego (Partizip II)

Przyznasz chyba, że nie jest to tak trudne, jak matematyka! Popatrz, jak można zastosowapowyższy wzór dla czasownika fragen (fra-gen) (pyta ):

ge + frag + t = gefragt

A tak wygląda imies ów czasownika reden (rej-den) (mówi ), w którym dodajemy -et zamiast -t,by w ogóle można by o wymówi to s owo:

ge + red + et = geredet

Innym czasownikiem, do którego stosujemy ten sam wzór, jest öffnen (yf-nen) (otwiera ):

ge + öffn + et = geöffnet

Bez dodatkowej samog oski e trudno by oby go wymówi .

Czasowniki mocneCzasowniki zwane mocnymi lub nieregularnymi buduje się wed ug innego wzoru. Na początkudodajemy ge-, a na ko cu stawiamy -en:

ge + temat czasownika (bezokolicznik minus -en) + en = imies ów czasuprzesz ego (Partizip II)

Imies ów czasu przesz ego czasownika kommen (ko-men) (przychodzi ) wygląda następująco:

ge + komm + en = gekommen

Niestety niektóre czasowniki mocne zmieniają temat w imies owie czasu przesz ego. Możedoj w temacie do zmiany nie tylko samog oski, ale i spó g oski.

Czasownik helfen (hel-fen) (pomaga ) zmienia w temacie samog oskę:

ge + holf + en = geholfen

Czasownik gehen (ge-jen) (i ) zmienia zarówno samog oskę, jak i spó g oskę:

ge + gang + en = gegangen

Czasownik ruchu, gehen, to jeden z czasowników wymagających czasownika posi kowego sein.Wszystkie czasowniki występujące z sein to czasowniki mocne. Trzeba zapamięta , jaką samog oskę,a czasem też jaką spó g oskę wymieniają w temacie. Ale na pocieszenie powtórzymy, że z czasemPerfekt zajdziesz w niemieckim naprawdę daleko, ponieważ nieustannie stosuje się go w językumówionym.



Użycie haben w czasie PerfektPonieważ formy czasu teraźniejszego czasownika haben są tak ważne przy tworzeniu czasuPerfekt, przypominamy odmianę czasownika haben w czasie teraźniejszym:

Odmiana Wymowaich habe ich ha-bedu hast du hastSie haben zi habner / sie / es hat er / zi / es hatwir haben wir habnihr habt ir haptSie haben zi habnsie haben zi habn

Tabela 7.1 przedstawia niektóre popularne czasowniki niemieckie, które wymagają habenw czasie Perfekt

Tabela 7.1. Czasowniki, które wymagają haben w czasie Perfekt

Czasownik Imiesłów czasu przeszłego

hören (hy-ren) (słyszeć) gehört

kaufen (kau-fen) (kupować) gekauft

lachen (la-chen) (śmiać się) gelacht

lesen (lej-zen) (czytać) gelesen

nehmen (nej-men) (brać) genommen

sehen (ze-jen) (widzieć) gesehen

Oto kilka przykładów, jak czasownik haben łączy się z imiesłowem czasu przeszłegodo zbudowania czasu Perfekt:

Ich habe den Film gesehen. (yś ha-be dejn film ge-zejn) (Widziałem film.)

Hast du eine Theaterkarte bekommen? (hast du aj-ne te-a-ter-kar-te be-ko-men)(Dostałeś bilet do kina?)

Wir haben das Kino verlassen. (wir ha-ben das ki-no fer-lasn) (Wyszliśmy z kina.)

Habt ihr Karten für die Matinee gekauft? (hapt ir kartn fyr di ma-ti-ne ge-kauft)(Czy kupiliście bilety na poranek?)

Hat euch der Film gefallen? (hat ojś der film ge-fa-len) (Czy film wam się podobał?)

Użycie sein w czasie PerfektNiektóre czasowniki tworzą czas Perfekt nie z haben, lecz z sein. Poniżej przypominamyodmianę czasownika sein w czasie teraźniejszym.



Odmiana Wymowaich bin yś byndu bist du bystSie sind zi zynter / sie / es ist ehr /zi / es ystwir sind wir zyntihr seid ir zajtSie sind zi zyntsie sind zi zynt

Czasowniki z tej grupy obejmują sam czasownik sein oraz czasowniki zmiany miejsca i stanu.Brzmi bardzo teoretycznie? Tabela 7.2 przedstawia popularne czasowniki, które tworzą czasPerfekt z czasownikiem sein.

Tak się składa, że wszystkie czasowniki tworzące czas Perfekt z sein są czasownikami mocnymi,tj. ich imiesłowy czasu przeszłego są nieregularne. Najlepiej zawsze zapamiętywać formęimiesłowu wraz z nowo poznanym czasownikiem.

Tabela 7.2. Czasowniki, które wymagają sein w czasie Perfekt

Czasownik Imiesłów czasu przeszłego

gehen (ge-jen) (iść) gegangen

fahren (fa-ren) (jechać) gefahren

fliegen (fli-gen) (latać) geflogen

kommen (ko-men) (przyjść) gekommen

laufen (lau-fen) (przybiec) gelaufen

sein (zajn) (być) gewesen

Poniżej kilka przykładów czasowników tworzących czas Perfekt z czasownikiem sein:

Ich bin ins Theater gegangen. (yś byn ins te-a-ter ge-gan-gen) (Poszedłem do teatru.)

Bist du mit dem Auto gekommen? (byst du mit dejm au-to ge-ko-men)(Czy przyjechałeś samochodem?)

Sie ist mit dem Zug gefahren. (zi yst myt dejm cuk ge-fa-ren) (Przyjechała pociągiem.)

Wir sind letzte Woche ins Kino gegangen. (wir zynt lec-te wo-che ins ki-no ge-gan-gen)(W poprzednim tygodniu poszliśmy do kina.)

Seid ihr durch den Park gelaufen? (zajt ir durś dejn park ge-lau-fen)(Czy biegliście przez park?)

Sie sind gestern im Theater gewesen. (zi zynt ges-tern im te-a-ter ge-wej-zen)(Byli wczoraj w teatrze.)



Porwa widowniGdzie by się nie zatrzyma w Europie, z pewno cią znajdziesz się blisko instytucji kulturalnychtakich jak Oper (o-per) (opera), Konzert (kon-cert) (sala koncertowa) czy Theater (te-a-ter)(teatr). Europa s ynie z centrów sztuki nowoczesnej, więc je li jeste w wiątecznym nastroju,powiedz: Ich möchte heute Abend ausgehen. (y myś-te hoj-te a-bent aus-gejn) (Chcia bymwyj dzi wieczorem).

Nie wiesz, jak się ubra ? Nie ma ustalonej odgórnie normy, więc możesz za oży , co zechcesz.Ludzie często ubierają się elegancko na Premiere (prem-je-re) (premiera) lub Galavorstellung(ga-la-for-szte-lung) (przedstawienie galowe), ale poza tym niemal wszystko jest dozwolone.

Poniższe s owa i zwroty mogą okaza się przydatne przy planowaniu ważnego wyj cia:Ich möchte ins Theater / Konzert gehen. (y myś-te ins te-a-ter / kon-cert gejn)(Chcia bym pój do teatru / na koncert.)

Ich möchte in die Oper gehen. (y myś-te in di o-per gejn) (Chcia bym pój do opery.)

Gehen wir ins Theater / Konzert. (gejn wir ins te-a-ter / kon-cert)(Chod my do teatru / na koncert.)

Gehen wir in die Oper. (gejn wir in di o-per) (Chod my do opery.)

Wann ist die Premiere von…? (wan yst di prem-je-re fon…)(Kiedy jest premiera…?)

In welchem Theater spielt…? (in wel-siem te-a-ter szpilt…)(W którym teatrze grają…?)

Gibt es noch Orchesterplätze für die Matinee? (gipt es noch or-kes-ter-ple-ce fyr dima-ti-nej) (Czy są jeszcze miejsca przy orkiestrze na poranne przedstawienie?)

Jak było? Rozmowy o rozrywceKiedy mowa o rozrywce, każdy wydaje się mie na ten temat wyrobione zdanie. Więc dlaczegoTy mia by straci okazję do dobrej zabawy?

Twoje zdanieKto może zada Ci jedno z poniższych pyta dotyczących imprez kulturalnych. Sam równieżmożesz kogo zapyta w podobny sposób, by rozpoczą rozmowę na temat wystawy, filmu czysztuki (pierwsza wersja jest w formie grzeczno ciowej):

Hat Ihnen die Ausstellung / der Film / die Oper gefallen? (hat i-nen di aus-szte-lung /der film / di o-per ge-fa-len) (Czy podoba a się panu wystawa / film / opera?)

Hat dir die Ausstellung / der Film / die Oper gefallen? (hat dir di aus-szte-lung /der film / di o-per ge-fa-len) (Czy podoba a ci się wystawa / film / opera?)



Słówka do zapamiętaniadas Theater das te-a-ter teatr

die Oper di o-per opera / gmach opery

das Ballett das ba-let balet

die Pause di pau-ze przerwa

der Sänger der zen-ger piosenkarz

die Sängerin di zen-ge-rin piosenkarka

der Schauspieler der szau-szpi-ler aktor

die Schauspielerin di szau-szpi-le-rin aktorka

der Tänzer der ten-cer tancerz

die Tänzerin di ten-ce-rin tancerka

singen zin-gen śpiewać

tanzen tan-cen tańczyć

klatschen kla-czen klaskać

der Beifall der baj-fal aplauz

die Zugabe di cu-ga-be bis

die Kinokasse/ di ki-no-ka-se/ kasa biletowa

Theaterkasse te-a-ter-ka-se w kinie/teatrze

der Platz der plac miejsce

Co Ty o tym sądziszA teraz przyjemna część — mówienie komuś, co myślisz o filmie czy przedstawieniu, którewłaśnie obejrzałeś. Możesz zacząć od tego, czy Ci się podobało. Spróbuj tak:

Die Ausstellung / der Film / die Oper hat mir (sehr) gut gefallen. (di aus-szte-lung /der fylm / di o-per hat mir zer gut ge-fa-len) (Wystawa / film / opera (bardzo) mi się podobała.)

Die Ausstellung / der Film / die Oper hat mir (gar) nicht gefallen. (di aus-szte-lung /der fylm / di o-per hat mir (gar) nyśt ge-fa-len) (Wystawa / film / opera (w ogóle) mi się niepodobała.)



Możesz uargumentowa swoją wypowied . Zacznij w następujący sposób:

Die Ausstellung / Der Film / Die Oper war wirklich… (di aus-szte-lung / der fylm /di o-per war wirk-li ) (Wystawa / film / opera by a naprawdę…)

Zako cz którymkolwiek z następujących przymiotników — zawsze możesz po ączy kilkaspójnikiem und (unt) (i):

aufregend (auf-rej-gent) (ekscytujący)

wunderschön (wun-der-szyn) (przepiękny)

phantastisch (fan-tas-tysz) (fantastyczny)

ausgezeichnet (aus-ge-cajch-net) (wyjątkowy)

spannend (szpa-nent) (pe en napięcia)

unterhaltsam (un-ter-halt-zam) (rozrywkowy/zajmujący)

sehenswert (ze-jens-wert) (warty obejrzenia)

enttäuschend (ent-toj-szent) (rozczarowujący)

langweilig (lang-waj-li ) (nudny)

Pogaw dkaFrau Peters była wczoraj w teatrze. Po przyjściu następnego dnia do biura opowiadakoledze, Herr Krügerowi, o przedstawieniu.

Herr Krüger: Sind Sie nicht gestern im Theater gewesen?zynt zi nyśt ges-tern im the-a-ter ge-wej-zenCzy nie wybierała się pani wczoraj do teatru?

Frau Peters: Ich habe das neue Ballet gesehen.yś ha-be das no-je ba-let ge-zejnByłam na nowym balecie.

Herr Krüger: Wie hat es Ihnen gefallen?wi hat es i-nen ge-fa-lenJak się pani podobał?

Frau Peters: Die Tänzer sind phantastisch. Die Vorstellung hat mirausgezeichnet gefallen.di ten-cer zynt fan-tas-tysz. di for-szte-lung hat mir aus-ge-cajch-netge-fa-lenTancerze byli niesamowici. Przedstawienie wyjątkowo mi się podobało.

Herr Krüger: War es einfach, Karten zu bekommen?war es ajn-fach, kartn cu be-ko-menBilety można było dostać bez problemu?

Frau Peters: Ja. Ich habe die Karte gestern Morgen an der Theaterkasse gekauft.ja, yś ha-be di kar-te ges-tern morgn an der te-a-ter-ka-se ge-kauftTak, bilet kupiłam wczoraj rano w kasie teatru.



Wyjście na imprezJak wszędzie na wiecie, różni ludzie mają różne poglądy na temat tego, co to jest udana impreza.Niektórzy lubią planowa przyjęcie miesiące naprzód i ciężko pracują, by wszystko by o dopiętena ostatni guzik. Inni wolą, by przyjęcie by o spontaniczną imprezą, na której gospodarz madok adnie takie samo pojęcie, jak się sprawy rozwiną, jak i jego go cie, którzy przybywają t umnie,przyprowadzając swoich znajomych, a ci z kolei swoich.

Je li zosta e zaproszony na formalne spotkanie w czyim prywatnym mieszkaniu, w dobrymtonie by oby przyj z drobnym podarunkiem, na przyk ad butelką wina.

Je li otrzymasz pisemne Einladung (ajn-la-dung) (zaproszenie), upewnij się, czy przypadkiemnie ma w nim szyfru U. A. w. g., który oznacza: Um Antwort wird gebeten (um ant-fortwyrt ge-bej-ten). Jest to pro ba o odpowied na zaproszenie.

Je li zosta e zaproszony na swobodną imprezę z ta cami, gospodarz może poprosi Cięo przyniesienie butelki alkoholu. Sam również możesz wyj z inicjatywą i zapyta : Soll ichetwas mitbringen? (zol y et-was myt-bryngn) (Czy mam co przynie ?).

Je li zosta e zaproszony na tradycyjną niemiecką Kaffee und Kuchen (ka-fej unt ku-chen),popo udniową kawę i ciasto, nie oczekuj, że gospodarz poda Ci obiad. Jest to możliwe, ale nienależy tego oczekiwa .

Zaproszenie na imprezKiedy kto zaprasza Cię na imprezę — czyli wystosowuje die Einladung (di ajn-la-dung)(zaproszenie) — może uczyni to w sposób następujący:

Ich würde Sie gern zu einer Party einladen. (y wyr-de zi gern cu aj-ner par-ti ajn-la-den)(Chcia bym zaprosi cię na imprezę.)

Wir wollen eine Party feiern. Hast du Lust zu kommen? (wir wo-len aj-ne par-ti fa-jern.hast du lust cu ko-men) (Robimy imprezę. Masz ochotę wpa ?)

Zanim przyjmiesz zaproszenie lub odmówisz, powiniene zapyta , gdzie i kiedy impreza się odbywa.Poniższe pytania pozwolą Ci uzyska niezbędne informacje:

Wann findet die Party statt? (wan fyn-det di par-ti sztat) (Kiedy odbywa się impreza?)

Wo findet die Party statt? (wo fyn-det di par-ti sztat) (Gdzie odbywa się impreza?)

Odmawianie zaproszeniaJe li z jakiego powodu nie możesz (albo nie chcesz) przyj , możesz odmówi na przyk adw następujący sposób:

Nein, tut mir leid, ich kann leider nicht kommen. (najn, tut mir lajt, y kan laj-derny tt ko-men) (Przykro mi, ale niestety nie mogę przyj .)

Nein, da kann ich leider nicht. Ich habe schon etwas anderes vor. (najn, da kan ylaj-der ny t. y ha-be szon et-was an-de-res for) (Nie, niestety nie mogę. Mam już inne plany.)



Przyjmowanie zaproszeniaJeśli pasuje Ci czas, miejsce i nastrój, możesz przyjąć zaproszenie na przykład tak:

Vielen Dank. Ich nehme die Einladung gern an. (fi-len dank. yś nej-me di ajn-la-dunggern an) (Bardzo dziękuję. Z przyjemnością przyjmuję zaproszenie.)

Gut, ich komme gern. Soll ich etwas mitbringen? (gut, yś ko-me gern. zol yś et-wasmyt-bryngn) (Świetnie, chętnie wpadnę. Czy mam coś przynieść?)

Na pytanie, czy masz coś z sobą przynieść, gospodarz może powiedzieć:

Nicht nötig. Für Essen und Trinken ist gesorgt. (nyśt ny-tig. fyr esn unt tryn-ken istge-zorgt) (Nie trzeba. Jedzenie i picie będą na miejscu.)

Es wäre schön, wenn Sie … mitbringen. (es wej-re szyn, wen zi … myt-bryngn)(Byłoby miło, gdyby pan przyniósł…).

Es wäre schön, wenn du … mitbringst. (es wej-re szyn, wen du … myt-bryngst)(Byłoby miło, gdybyś przyniósł…).

Rozmowy o imprezieOto możliwe odpowiedzi na pytanie: Wie war die Party am Samstag? (wi war di par-tiam zams-tak) (Jak było na imprezie w sobotę?):

Toll, wir haben bis … Uhr gefeiert. (tol, wir habn bys … ur ge-fa-jert) (Super, bawiliśmysię do godziny…).

Wir haben uns ausgezeichnet unterhalten. (wir habn uns aus-ge-cajch-net un-ter-hal-ten)(Świetne się bawiliśmy.)

Die Party war… (di par-ti war) (Impreza była…)

By opisać, jaka była impreza, zajrzyj do listy przymiotników w podrozdziale „Co Ty o tym sądzisz”wcześniej w tym rozdziale.



Gierki j zykowe

Za pomocą poniższych zdań chcesz powiedzieć, co Ty albo ktoś inny robił w przeszłości.Wstaw w puste miejsca odpowiednie formy haben lub sein, wybierając je z poniższej listy.

habe hat haben seid hast sind

1. Wir ___________ letzte Woche eine Party gefeiert.

2. ___________ du schon den neuen Western im Kino gesehen?

3. ___________ ihr am Wochenende im Kino gewesen?

4. Ich ___________ mir die Sonderausstellung im Museum angesehen.

5. Herr und Frau Munster ___________ ins Theater gegangen.

6. Alexander ___________ eine Kinokarte gekauft.


Rozdział 8

Odpoczynek i zabawyna świeżym powietrzu

W tym rozdziale:► Rozmowy o zainteresowaniach.► Uprawianie sportu.► Poznawanie świata zewnętrznego: rośliny i zwierzęta.

tym rozdziale zajmiemy się tym, co robią ludzie, kiedy nie pracują. Europejczycy majądo dyspozycji od 25 do 30 dni urlopu i starają się wykorzystać je jak najlepiej. Odwiedzają

dalekie kraje, jak również piękne miejsca w ich własnych państwach. Żeglując po jeziorach,jeżdżąc na nartach, zachwycając się naturą albo wędrując po górskich szlakach, Europejczycypreferują aktywny odpoczynek, świetnie się przy tym bawiąc.

Rozmowy o zainteresowaniachW trakcie rozmowy często pojawia się temat zainteresowań, takich jak na przykład kolekcjonowanieróżnych rzeczy. W tym podrozdziale powiemy, co trzeba wiedzieć, żeby włączyć się do rozmowy.

KolekcjonowanieLudzie lubią zbierać różne przedmioty. Być może sam także jesteś zawziętym zbieraczem.Możesz powiedzieć innym o swoim hobby na przykład w taki sposób:

Ich sammele… (yś zam-le…) (Zbieram…)

Ich interessiere mich für… (yś in-te-re-si-re myś fyr…) (Interesuję się…)

Na końcu po prostu powiedz, co lubisz zbierać. Możesz na przykład wykorzystać poniższą listę:

Briefmarken (brif-mar-ken) (znaczki)

Münzen und Medaillen (myn-tsen unt me-dal-jen) (monety i medale)

antikes Glas und Porzellan (an-ti-kes glas unt por-ce-lan) (antyczne szkło i porcelana)

Antiquitäten und Trödel (an-ti-kwi-te-ten unt trydl) (antyki i starzyzna)

Puppen (pu-pen) (lalki)

W



Mówienie innym o swoim hobbyNiektórzy ludzie lubią wykonywa rozmaite czynno ci. Warto wiedzie , jak opisa po niemieckutakie hobby. Do rozpoczęcia tematu wystarczy prosty zwrot:

Mein Hobby ist… (majn ho-bi yst) (Moje hobby to…)

Na ko cu po prostu trzeba poda niezbędne informacje, na przyk ad:

Basteln (bas-teln) (majsterkowanie)

Malen (ma-len) (malowanie)

Kochen (ko-chen) (gotowanie)

…sammeln (…za-meln) (kolekcjonowanie…)

Gärtnerei (gert-ne-raj) (praca w ogrodzie)

Refleksje o zaimkach zwrotnychCzasowniki niemieckie mają opinię nieco dziwnych. Robią rzeczy, których nie robią czasownikipolskie, na przyk ad dzielą się na pó (zob. rozdzia 14. na temat czasowników rozdzielniez ożonych) albo odmieniają zaimek zwrotny przez osoby, przypisując każdej kolejnej osobieca kiem inne s owo, a nie tak jak po polsku zawsze niezmienne „się”.

Tak jak w języku polskim, niektóre czasowniki nie występują samodzielnie. Czasem potrzebująpomocnika, który pozwoli im odnale swoje miejsce w zdaniu, a mianowicie zaimka w bierniku.W języku niemieckim czasowniki i zaimki tego typu nazywają się reflexive Verben undPronomen; s owo reflexiv oznacza, że „odbijają” one podmiot jak lustro w zaimku. W językupolskim czasowniki te nazywa się czasownikami zwrotnymi, a zaimki — zaimkami zwrotnymi.

Odmiana zaimkówChwileczkę! Jakie znów zaimki zwrotne w bierniku? Na szczę cie czę z nich wyda Ci sięznajoma. Tabela 8.1 podaje zaimek zwrotny odmieniony w bierniku.

Zaimek zwrotny stoi w zdaniu za odmienionym czasownikiem. Je li zdanie jest pytające, zaimekzwrotny stoi za podmiotem (zob. rozdzia 2. na temat budowy pyta w języku niemieckim).Poniżej prezentujemy na przyk adach, jak niektóre czasowniki zwrotne i zaimki zwrotnew bierniku zachowują się w zdaniu.

Ich interessiere mich für Bildhauerei. (y in-te-re-si-re my fyr bylt-haue-raj)(Interesuję się rze bą.) Podmiot (ja) znajduje odbicie w zaimku mich (dos ownie: mnie).

Freust du dich auf deinen Urlaub? (frojst du dy auf daj-nen ur-laup)(Czy cieszysz się na urlop?)

Herr Grobe meldet sich für einen Fotokurs an. (her gro-be mel-det zich fyr aj-nenfo-to-kurs an) (Pan Grobe zapisuje się na kurs fotografii.)

Herr und Frau Weber erholen sich im Urlaub an der Küste. (her unt frau wej-ber er-ho-lenzich im ur-laup an der kys-te) (Pan i pani Weber odpoczywają podczas urlopu na wybrzeżu.)

Stellen Sie sich vor, wen ich gerade getroffen habe! (szte-len zi zy for, wen y ge-ra-de ge-trofn ha-be) (Nie zgadnie pan, kogo w a nie spotka em!)


Rozdział 8: Odpoczynek i zabawy na świeżym powietrzu 133

Tabela 8.1. Zaimki zwrotne w bierniku

Zaimek osobowy Zaimek zwrotny

ich mich (myś)

du dich (dyś)

Sie sich (zyś)

er sich (zyś)

sie sich (zyś)

es sich (zyś)

wir uns (uns)

ihr euch (ojś)

Sie sich (zyś)

sie sich (zyś)

Niektóre popularne czasowniki zwrotneJeśli zastanawiasz się, skąd, na Boga, masz wiedzieć, które czasowniki są zwrotne, a które nie,gratulujemy — to bardzo dobre pytanie. Niestety, odpowiedź pewnie Cię nie zachwyci: musisznauczyć ich się na pamięć.

By trochę Ci pomóc, podamy Ci kilka najbardziej popularnych czasowników zwrotnych,na które możesz się natknąć. Weźmy na przykład sich freuen (zich fro-jen) (cieszyć się):

Odmiana Wymowaich freue mich yś fro-je myśdu freust dich du frojst dyśSie freuen sich zi fro-jen zyśer, sie, es freut sich er, zi, es frojt zyświr freuen uns wir fro-jen unsihr freut euch ir frojt ojśSie freuen sich zi fro-en zyśsie freuen sich zi fro-en zyś

Oto kilka innych popularnych czasowników zwrotnych:

sich freuen auf (zyś fro-jen auf) (cieszyć się na)

sich freuen über (zyś fro-jen y-ber) (cieszyć się z)

sich aufregen (zyś auf-rej-gen) (być podekscytowanym lub zdenerwowanym)

sich beeilen (zyś be-aj-len) (spieszyć się)



sich entscheiden (zy ent-szaj-den) (decydowa się)

sich erinnern (zy er-y-nern) (przypomina sobie)

sich gewöhnen an (zy ge-wy-nen an) (przyzwyczai się do)

sich interessieren für (zy in-te-re-si-ren fyr) (interesowa się czym )

sich setzen (zy ze-cen) (usią )

sich unterhalten (zy un-ter-hal-ten) (dobrze się bawi )

sich verspäten (zy fer-szpej-ten) (spó nia się)

sich vorstellen (zy for-szte-len) (przedstawi się; wyobraża co sobie)

Pogaw dkaAnke wpada w supermarkecie na swojego kolegę, Jürgena. Znajomi rozmawiająo planach wakacyjnych Anke.

Jürgen: Hallo Anke. Wie gehts? Wir haben uns lange nicht gesehen.ha-lo an-ke. wi gejts. wir habn uns lan-ge nicht ge-zehnCześć, Anke, co słychać? Długo się nie widzieliśmy.

Anke: Ich hatte viel zu tun. Aber jetzt habe ich endlich Urlaub.yś ha-te fil cu tun. a-ber ject ha-be ich ent-lich ur-laupByłam bardzo zapracowana, ale nareszcie są wakacje.

Jürgen: Wie schön. Hast du was vor?wi szyn. hast du was forŚwietnie. Masz jakieś plany?

Anke: Ich fahre in die Toskana. Ich nehme an einem Malkurs teil.yś fa-re in di tos-ka-na. yś nej-me an aj-nem mal-kurs tailJadę do Toskanii. Zapisałam się na kurs malarstwa.

Jürgen: Wie lange bleibst du?wi lan-ge blajpst duNa jak długo?

Anke: Zwei Wochen. Ich freue myś riesig auf den Kurs.cwaj wo-chen. yś fro-je mich ri-zik auf dejn kursDwa tygodnie. Naprawdę się cieszę na ten kurs.

Jürgen: Ich hoffe, du erholst dyś gut.ich ho-fe, du er-holst dich gutMam nadzieję, że uda ci się odpocząć.



Słówka do zapamiętaniateilnehmen an tajl-nej-men an brać udział w

sich für etwas zyś fyr et-was interesować się czymśinteressieren in-te-re-si-ren

sich auf zyś auf et-was cieszyć się na cośetwas freuen fro-jen

sich sehen zyś ze-jen zobaczyć się z kimś

dauern da-uern trwać

der Malkurs der mal-kurs kurs malarstwa

Uprawianie sportuLudzie na całym świecie stają się coraz bardziej wyczuleni na punkcie zdrowia. Wiele osóbstara się jeść zdrowiej i uprawiać sport. Chcą utrzymać dobrą formę, niezależnie od tego, czyoznacza to kopanie piłki, jazdę na rowerze, czy surfowanie. Z pomocą zamieszczonych poniżejzwrotów będziesz mógł pochwalić się znajomym, że uprawiasz sport.

Gra z czasownikiem spielenMożesz wyrazić swoje zainteresowanie uprawianiem danej dyscypliny za pomocą czasownikaspielen (szpi-len) (grać):

Ich spiele gern… (ich szpi-le gern…) (Lubię grać w…)

Na końcu zdania należy wstawić nazwę dyscypliny sportowej, na przykład:

Fußball (fus-bal) (piłka nożna)

Handball (hant-bal) (piłka ręczna)

Basketball (bas-ket-bal) (koszykówka)

Golf (golf) (golf)

Tennis (te-nis) (tenis)

Czasem wystarczy czasownikUżyj następującego zwrotu, by zakomunikować, że masz na coś ochotę:

Ich möchte gern… (yś myś-te gern…) (Chciałbym…)



Oto kilka określeń, które można umieścić na końcu zdania:

joggen (dżo-gen) (jogging)

Fahrrad fahren (fa-rat fa-ren) (jazda na rowerze)

Ski laufen (szi lau-fen) (jazda na nartach)

schwimmen (szwy-men) (pływanie)

segeln (ze-geln) (żeglowanie)

Wind surfen (wynt zur-fen) (windsurfing)

Poniższa konstrukcja pozwoli powiedzieć, co jest Twoją ulubioną dyscypliną:

Ich … gern. (yś … gern) (Lubię…)

Musisz pamiętać o odmianie czasownika, który chcesz wstawić w wykropkowane miejsce,na przykład:

Ich schwimme gern. (yś szwy-me gern) (Lubię pływanie.)

Ich fahre gern Fahrrad. (yś fa-re gern fa-rat) (Lubię jazdę na rowerze.)

Zapraszanie do gryJeśli chcesz kogoś zaprosić do wspólnej gry, powiedz:

Lass uns … gehen! (las uns … ge-jen) (Chodźmy…!)

Spielst du…? (szpilst du …) (Czy grasz w…?)

PogawędkaKarl wybiera się do pubu na spotkanie z kolegą, Michaelem.

Karl: Hallo Michael.ha-lo mi-sia-elCześć, Michael.

Michael: Grüß dich Karl. Du humpelst ja!grys dyś karl. du hum-pelst jaCześć, Karl. Ale ty przecież kulejesz!

Karl: Ich habe mich gestern beim Fußballspiel verletzt.yś ha-be myś ges-tern bajm fus-bal-szpil fer-lectZraniłem się w nogę podczas gry w piłkę nożną.

Michael: Das tut mir leid. Wie habt ihr denn gespielt?das tut mir lait. wi hapt ir den ge-szpiltPrzykro mi. Jak wam poszło?



Karl: Wir haben 2 zu 0 gewonnen.wir habn cwaj cu nul ge-wo-nenWygraliśmy 2 do 0.

Michael: Da gratuliere ich natürlich. Bisher habt ihr nicht so gutgespielt, oder?da gra-tu-li-re yś na-tyr-lich. bys-her hapt ir nicht zo gut ge-szpilt, o-derW takim razie gratuluję. Dotąd nie szło wam za dobrze, prawda?

Karl: Bis gestern hat unsere Mannschaft jedes Spiel verloren.bys ges-tern hat un-se-re man-szaft je-des szpil ver-lo-renDo wczoraj nasza drużyna przegrywała mecz za meczem.

Michael: Da habt ihr euch sicher besonders gefreut.da hapt ir ojch zi-cher be-zon-ders ge-frojtTo pewnie bardzo się cieszyliście.

Słówka do zapamiętaniadas Spiel das szpil mecz, gra

sich verletzen zyś fer-le-cen zranić się

tut mir leid tut mir lajt przykro mi

gewinnen ge-wi-nen wygrywać

die Mannschaft di man-szaft drużyna

Poznawanie świata zewnętrznegoMiałeś zwariowany tydzień w pracy? Jesteś zmęczony czekaniem na swoją kolej pod prysznicempo meczu piłki nożnej? A może po prostu marzysz o tym, by oderwać się od wszystkiego i samemualbo z rodziną i przyjaciółmi cieszyć się naturą? Tak więc wkładaj buty trekingowe, pakuj lornetkęi przewodnik. No i nie zapomnij o prowiancie, ponieważ na końcu szlaku może nie być baruszybkiej obsługi.

Spacerowanie i wędrowanieJeśli chodzi o spacery i piesze wędrówki, dobrze na tym wyjdziesz, gdy skorzystasz z następującychzwrotów:

Wollen wir spazieren / wandern gehen? (wo-len wir szpa-ci-ren / wan-dern gehn)(Pójdziemy na spacer?)

Ich möchte spazieren / wandern gehen. (yś myś-te szpa-ci-ren / wan-dern gehn)(Chciałbym pójść na spacer.)



Co można zobaczy po drodzeKiedy wrócisz ze spaceru, możesz opowiedzie znajomym, co widzia e :

Ich habe … gesehen. (y ha-be … ge-zejn) (Widzia em…)

Ich habe … beobachtet. (y ha-be … be-o-bach-tet) (Ogląda em…)

Zastąp wykropkowane miejsca nazwami tego, co napotka e po drodze. Wstaw na przyk adnastępujące rzeczowniki:

der Vogel (der fogl) (ptak)

der Baum (der baum) (drzewo)

das Gebirge (das ge-byr-ge) (góry)

der Fluss (der fluss) (rzeka)

das Meer (das mer) (morze)

der See (der zej) (jezioro)

die Kuh (di kuu) (krowa)

das Pferd (das pfert) (ko )

das Reh (das rej) (jele )

das Schaf (das szaaf) (owca)

Pamiętaj, że w powyższych zdaniach niezbędny jest rzeczownik w bierniku (w rozdziale 2.znajduje się więcej informacji o bierniku). Oto, jak wygląda użycie rzeczownika rodzaju męskiego:

Ich habe einen Vogel gesehen. (y ha-be aj-nen fogl ge-zejn) (Widzia em ptaka.)

Dla rzeczowników rodzaju że skiego:

Ich habe eine Kuh gesehen. (y ha-be aj-ne kuu ge-zejn) (Widzia em krowę.)

Dla rzeczowników rodzaju nijakiego:

Ich habe ein Reh gesehen. (y ha-be ajn rej ge-zejn) (Widzia em jelenia.)

Zawsze możesz uży rzeczownika w liczbie mnogiej, co zwykle jest dużo atwiejsze:

Ich habe Vögel gesehen. (y ha-be fygl ge-zejn) (Widzia em ptaki.)

Pogaw dkaPaństwo Paulsen przyjechali do małego górskiego miasteczka. Teraz wybierają sięna wycieczkę w góry. Rozmawiają z Frau Kreutzer z miejscowego punktu informacjiturystycznej, by dowiedzieć się czegoś na temat szlaków.



Frau Paulsen: Guten Morgen. Wir möchten eine Wanderung machen.gutn morgn. wir myś-ten aj-ne wan-de-rung ma-chenDzień dobry. Chcielibyśmy wybrać się na spacer w góry.

Frau Kreutzer: Ich kann Ihnen eine Wanderkarte für diese Gegend geben.yś kann i-nen aj-ne wan-der-kar-te fyr di-ze gej-gent gejbnMogę zaproponować państwu mapę okolicy z zaznaczonymi szlakami.

Herr Paulsen: Das ist genau das, was wir brauchen.das yst ge-nau das, was wir brau-chenWłaśnie tego potrzebujemy.

Frau Kreutzer: Wie wäre es mit dem Blauen See. Und wenn Sie Lust haben,können Sie sogar schwimmen gehen.wi wej-re es myt dejm bla-uen sej. unt wen zi lust habn, ky-nen zi zo-garszwy-men gejnCo powiecie państwo na jezioro Blauer See? Jeżeli będzieciepaństwo mieli ochotę, można w nim nawet popływać.

Herr Paulsen: Das klingt gut. Können Sie uns den Weg auf der Karte markieren?das klinkt gut. ky-nen zi uns dejn wek auf der kar-te mar-ki-ren?Świetny pomysł. Czy może nam pani zaznaczyć trasę na mapie?

Frau Kreutzer: Ja natürlich.ja na-tyr-liśTak, oczywiście.

Frau Paulsen: Vielen Dank für ihre Hilfe.fi-len dank fyr i-re hil-feBardzo pani dziękujemy za pomoc.

Wycieczka w góryCzy to w cieszących się niesłabnącą popularnością Alpach, czy w innych górach, które planujeszodwiedzić, z pewnością spotkasz innych turystyów, ponieważ górskie wyprawy należą do ulubionychrozrywek. Zanim do nich dołączysz, musisz uzbroić się w odpowiednie słownictwo:

Wir fahren in die Berge. (wir fa-ren in di ber-ge) (Jedziemy w góry.)

Wir wollen wandern gehen. (wir wo-len wan-dern gejn)(Chcemy pójść na wycieczkę w góry.)

Ich will bergsteigen. (yś wil berg-sztaj-gen) (Chcę pójść wspinać się w góry.)

der Berg (der berg) (góra)

das Gebirge (das ge-byr-ge) (łańcuch górski)

der Gipfel (der gip-fel) (szczyt)

der Hügel (der hy-gel) (wzgórze)

das Tal (das tal) (dolina)

das Naturschutzgebiet (das na-tur-szuc-ge-bit) (rezerwat)



Słówka do zapami taniawandern wan-dern w drowa

spazieren gehen szpa-ci-ren gehn pój na spacer

die Wanderung di wan-de-rung w drówka

die Karte di kar-te mapa

der Weg der wejk szlak, cie ka, droga

die Gegend di gej-gent okolica

Pogaw dkaHerr Mahler spotyka Frau Pohl w drodze z pracy do domu. Zaczynają rozmawiaćo planach urlopowych.

Frau Pohl: Tag Herr Mahler. Na, haben Sie schon Urlaubspläne gemacht?her ma-ler. na, habn zi szon ur-laups-ple-ne ge-machtDzień dobry panu. Czy ma pan już plany urlopowe?

Herr Mahler: Aber ja, meine Frau und ich werden wieder in die Berge fahren.a-ber ja, maj-ne frau unt yś wer-den wi-der in di ber-ge fa-renAleż oczywiście, moja żona i ja znów wybieramy się w góry.

Frau Pohl: Wieder in die Alpen?wi-der in di al-penZnowu w Alpy?

Herr Mahler: Nein, diesmal gehen wir in den Pyrenäen wandern. Und Sie?najn, dis-mal ge-jen wir in den py-re-ne-jen wan-dern. unt ziNie, tym razem wybieramy się w Pireneje. A pani?

Frau Pohl: Wir wollen im Herbst in die Dolomiten zum Bergsteigen.wir wo-len im herpst in di do-lo-mi-ten cum berg-sztaj-genNa jesieni wybieramy się na wspinaczkę w Dolomity.

Herr Mahler: Haben Sie schon ein Hotel gebucht?habn zi szon ajn ho-tel ge-buchtMacie już państwo rezerwację w hotelu?

Frau Pohl: Nein, wir werden in Berghütten übernachten.najn, wir wer-den in berg-hytn y-ber-nach-tenNie, będziemy zatrzymywać się w schroniskach górskich.


Rozdzia 8: Odpoczynek i zabawy na świe ym powietrzu 141

Wycieczka na wieśNie bawią Cię góry? A co powiesz na wieże wiejskie powietrze? Mimo iż Niemcy liczą prawie80 milionów ludzi, powiniene bez problemu znale spokojne i ciche miejsce na wsi, czasembliżej miasta, niż się spodziewasz. Wystarczy Ci jedynie znajomo języka:

Wir fahren aufs Land. (wir fa-ren aufs lant) (Jedziemy na wie .)

Wir machen Urlaub auf dem Bauernhof. (wir machn ur-laup auf dejm ba-uern-hof)(Jedziemy na urlop do gospodarstwa wiejskiego.)

Ich gehe im Wald spazieren. (y ge-je im walt szpa-ci-ren) (Idę na spacer do lasu.)

das Land (das lant) (wie )

der Wald (der walt) (las)

das Dorf (das dorf) (wie )

das Feld (das felt) (pole)

die Wiese (di wi-ze) ( ąka)

der Bauernhof (der ba-uern-hof) (gospodarstwo wiejskie)

Pogaw dkaDaniel spotyka swoją znajomą Ellen. Witają się, po czym Daniel opowiada Hellen,jak spędza wakacje.

Daniel: Ich werde im Oktober eine Woche aufs Land fahren.yś wer-de im ok-to-ber aj-ne wo-che aufs lant fa-renW październiku jadę na tydzień na wieś.

Ellen: Fährst du allein?ferst du a-lajnJedziesz sam?

Daniel: Nein, ich werde zusammen mit meiner Schwester und ihrenKindern verreisen.najn, yś wer-de cu-za-men myt maj-ner szwes-ter unt i-ren kin-dernfer-raj-zenNie, z siostrą i dwójką jej dzieci.

Ellen: Habt ihr eine Ferienwohnung gemietet?hapt ir aj-ne fe-rien-wo-nung ge-mi-tetWynajęliście sobie pokój?

Daniel: Wir werden auf einem Bauernhof in einem kleinen Dorfübernachten.wir wer-den auf aj-nem ba-ern-hof in aj-nem klaj-nen dorf y-ber-nach-tenBędziemy nocować w gospodarstwie agroturystycznym w małej wiosce.



Ellen: Die Kindern freuen sich sicher.di kin-der fro-jen zyś zi-sierPewnie dzieciaki bardzo się cieszą.

Daniel: Und wie.unt wiI to jak.

Wyjazd nad morzeJeśli taki wyjazd do Ciebie nie przemawia, pewnie potrzebujesz porządnego sztormu i widokufal uderzających o brzeg. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na wzburzone Morze Północne,czy spokojniejsze Morze Bałtyckie, poniższe zwroty pozwolą Ci cieszyć się naturą i poznaćmieszkańców:

das Meer (das mer) (morze)

die Ostsee (di ost-zej) (Morze Bałtyckie)

die Nordsee (di nort-zej) (Morze Północne)

die Küste (di kys-te) (wybrzeże)

der Wind (der wynt) (wiatr)

der Sturm (der szturm) (burza)

die Welle (di we-le) (fala)

die Gezeiten (di ge-cajtn) (pływy)

die Ebbe (di e-be) (odpływ)

die Flut (di fluut) (przypływ)

PogawędkaUdo i Karin rozmawiają o wyjazdach wakacyjnych. Oboje lubią morze, ale całkieminaczej postrzegają dobrą zabawę.

Udo: Wir wollen dieses Jahr an die Ostsee.wir wo-len di-zes jar an di ost-zejW tym roku wybieramy się nad Bałtyk.

Karin: Werdet ihr mit dem Auto fahren?wer-det ir myt dejm au-to fa-renJedziecie samochodem?

Udo: Nein, wir haben eine Pauschalreise mit dem Bus gebucht.najn, wir habn aj-ne pau-szal-raj-ze myt dejm bus ge-buchtNie, wykupiliśmy wycieczkę zorganizowaną i jedziemy autobusem.



Karin: Wir werden auf eine Nordseeinsel fahren. Wir wollen im Wattwandern gehen.wir wer-den auf aj-ne nort-zej-in-zel fa-ren. wir wo-len im watwan-dern ge-jenMy jedziemy na wyspę Morza Północnego. Chcemy wybrać sięna wycieczkę po płyciźnie błotnej.

Udo: Ist das nicht gefährlich?yst das nyśt ge-fer-liśCzy to nie jest niebezpieczne?

Karin: Nein, man geht bei Ebbe los, und dann hat man einige StundenZeit bevor die Flut kommt.najn, man gejt bai e-be los, unt dan hat man aj-ni-ge sztun-den cajtbe-for di flut komtNie, wychodzi się podczas odpływu i spaceruje kilka godzin, zanimnadejdzie przypływ.



Gierki j zykowe

W pola należy wpisać właściwe słowa w języku niemieckim. Odpowiedzi znajdują się w dodatku D.

POZIOMO

1. wybrzeże

5. ty

7. cześć

8. krowa

9. tak

10. morze

12. majsterkowanie

14. dobry

15. jezioro

18. ja

19. narta

20. droga

PIONOWO

2. i

3. rodzajnik (stojący przyrzeczowniku rodzaju nijakiego)

4. gotowanie

6. urlop

8. kurs

10. moneta

11. rodzajnik (stojący przyrzeczowniku rodzaju męskiego)

13. antyczny

15. ona

16. ono

17. wskazówka


Rozdział 9

Rozmowa telefonicznai wysyłanie poczty

W tym rozdziale:► Pytanie o ludzi i zdobywanie informacji.► Umawianie się.► Zostawianie wiadomości.► Wysyłanie listu, faksu, e-maila.

ozmawianie z ludźmi twarzą w twarz to zaledwie jeden z aspektów komunikacji. Powinieneśteż dawać sobie radę ze wszystkim, co kryje się pod pięknym pojęciem telekomunikacja,

zarówno gdy chodzi o rozmowę przez telefon, jak i o wysłanie listu, faksu lub e-maila (a takżeo to, co znane jest jako poczta gołębia). Temat ten obejmuje takie kwestie, jak umawianie się,zostawianie nagranych wiadomości czy zakup kart telefonicznych.

Łatwe rozmowy telefoniczneKiedy Niemcy odbierają das Telefon (das te-le-fon) (telefon), zwykle podają nazwisko — zwłaszczawtedy, gdy są w biurze. Jeśli zadzwonisz do kogoś do domu, możesz usłyszeć po prostu: Hallo?(ha-lo) (Halo / Słucham).

Jeśli chcesz powiedzieć, żeby ktoś zadzwonił do Ciebie, albo Ty chcesz zadzwonić do kogoś,użyj czasownika anrufen (an-ru-fen). Jest to czasownik rozdzielnie złożony, więc przy odmianieprzyrostek an (an) oddziela się od tematu rufen (ru-fen) (wołać):

Odmiana Wymowaich rufe an yś ru-fe andu rufst an du rufst anSie rufen an zi ru-fen aner, sie, es ruft an er, zi, es ruft anwir rufen an wir ru-fen anihr ruft an ir ruft anSie rufen an zi ru-fen ansie rufen an zi ru-fen an

R



Zaproszenie na przyjęcieJeśli osoba, która odbierze, nie jest tą, z którą chcesz rozmawiać, musisz skorzystaćz dostępnych opcji:

Ich möchte gern Herrn / Frau … sprechen. (yś myś-te gern hern / frau … szpre-sien)(Chciałbym rozmawiać z panem / panią…).

Ist Herr / Frau … zu sprechen? (yst her / frau cu szpre-sien) (Czy mógłbym rozmawiaćz panem / panią…).

Kann ich bitte mit Herrn / Frau … sprechen? (kann yś by-te myt hern / frau …szpre-sien) (Czy mógłbym rozmawiać z panem / panią…).

Herrn / Frau …, bitte. (hern / frau …, by-te) (Proszę z panem / panią…).

Jeśli uznasz, że ktoś mówi za szybko, możesz poprosić:

Können Sie bitte langsamer sprechen? (ky-nen zi by-te lang-za-mer szpre-sien)(Czy mógłby pan mówić wolniej?)

Können Sie das bitte wiederholen? (ky-nen zi das by-te wi-der-ho-len)(Czy mógłby pan to powtórzyć?)

ŁączeniePo tym, jak poprosiłeś daną osobę do telefonu, możesz usłyszeć różne odpowiedzi w zależnościod tego, do kogo dzwonisz i gdzie ta osoba się znajduje:

Am Apparat. (am a-pa-rat) (Przy telefonie.)

Einen Moment bitte, ich verbinde. (aj-nen mo-ment, by-te, yś fer-byn-de)(Chwileczkę, już łączę.)

Er / sie telefoniert gerade. (er / zi te-le-fo-nirt ge-ra-de) (On / ona właśnie rozmawiaprzez telefon.)

Die Leitung ist besetzt. (di laj-tung yst be-ze-ct) (Linia zajęta.)

Können Sie später noch einmal anrufen? (ky-nen zi szpej-ter noch ajn-mal an-ru-fen)(Czy może pan zadzwonić później?)

Kann er / sie Sie zurückrufen? (kann er / zi zi cu-ryk-ru-fen) (Czy on / ona możedo pana oddzwonić?)

Hat er / sie Ihre Telefonnumer? (hat er / zi i-re te-le-fon-nu-mer) (Czy on / ona mapana numer telefonu?)

Oto kilka zwrotów, które mogą się przydać, jeśli coś będzie nie tak z połączeniem:

Es tut mir leid. Ich habe mich verwählt. (es tut mir lajt. yś ha-be myś fer-wejlt)(Przykro mi. Musiałem pomylić się przy wybieraniu numeru.)

Ich kann Sie schlecht verstehen. (yś kann zi szleśt fer-sztejn) (Źle pana słyszę.)

Er / sie meldet sich nicht. (er / zi mel-det zyś niśt) (Ona / ona się nie zgłasza.)


Rozdzia 9: Rozmowa telefoniczna i wysy anie poczty 147

Po egnanie przez telefonCzy Auf Wiederhören! (auf wi-der-hy-ren) brzmi zna-jomo? To odpowiednik zwrotu: Auf Wiedersehen (aufwi-der-ze-jen), którego u ywamy, egnając się z kimś,z kim rozmawiamy twarzą w twarz. Auf Wiedersehen

składa się ze słów wieder (wi-der) (znów) i sehen (zejn)(widzieć, zobaczyć), natomiast Auf Wiederhören maw składzie czasownik hören (słyszeć), więc dosłownieoznacza „znów usłyszeć”.

Pogaw dkaOto rozmowa między Frau Bauer, sekretarką Herr Hubera, a Herr Meißnerem,potencjalnym klientem firmy:

Frau Bauer: Firma TransEuropa, Bauer. Guten Morgen!fyr-ma trans-oj-ro-pa, ba-uer. gutn morgnDzień dobry, tu firma TransEuropa, Bauer przy telefonie.

Herr Meißner: Guten Morgen! Herr Huber, bitte.gutn morgn! her hu-ber by-teDzień dobry. Proszę z panem Huberem.

Frau Bauer: Tut mir leid. Herr Huber ist in einer Besprechung.Kann er Sie zurückrufen?tut mir lait. her hu-ber yst in aj-ner be-szpre-siung.kann er zi cu-ryk-ru-fenPrzykro mi. Pan Huber jest na spotkaniu.Czy może do pana oddzwonić?

Herr Meißner: Selbstverständlich.zelpst-fer-sztent-liśOczywiście.

Frau Bauer: Wie ist noch einmal Ihr Name?wi yst noch ajn-mal ir na-meJak pana godność?

Herr Meißner: Meißner mit ß.majs-ner myt es-cetMeißner przez „ß”.

Frau Bauer: Gut, Herr Meißner.gut, her majs-nerDobrze, panie Meißner.

Herr Meißner: Vielen Dank. Auf Wiederhören!fi-len dank. auf wi-der-hy-renDziękuję bardzo. Do usłyszenia!



Karty telefoniczneJeśli chcesz zadzwonić z budki telefonicznej — die Tele-fonzelle (di te-le-fon-ce-le), przygotuj się, że niewiele z nichteraz przyjmuje monety. Większość to telefony na kartę,czyli Telefonkarten (te-le-fon-kar-ten). Można je kupić napoczcie lub w automatach umieszczonych przy miejskich

skrzynkach na listy. Automat przyjmuje i banknoty, i mo-nety; można w nim kupić zarówno karty telefoniczne,jak i znaczki pocztowe. Niektóre sklepy i kioski równieżoferują karty telefoniczne w sprzedaży.

Słówka do zapamiętaniadas Telefon das te-le-fon telefon

anrufen an-ru-fen telefonować

zurückrufen cu-ryk-ru-fen oddzwonić

auf Wiederhören auf wi-der-hy-ren Do usłyszenia!

das Telefonbuch das te-le-fon-buch książka telefoniczna

das Telefongespräch das te-le-fon-ge-szpreś rozmowa telefoniczna

die Telefonnummer di te-le-fon-nu-mer numer telefonu

der Anrufbeantworter der an-ruf-be-ant-for-ter automatyczna sekretarka

Umawianie sięW dzisiejszych czasach niełatwo jest spotkać się z kimkolwiek bez wcześniejszego umówieniasię. Spójrz na poniższe zwroty, które mogą Ci się przydać:

Ich möchte gern einen Termin machen. (yś myś-te gern aj-nen ter-min ma-chen)(Chciałbym się umówić.)

Kann ich meinen Termin verschieben? (kann iś maj-nen ter-min fer-szi-ben)(Czy mógłbym przesunąć datę (wizyty)?)

A oto możliwe odpowiedzi:

Wann passt es Ihnen? (wan past es i-nen) (Kiedy panu pasuje?)

Wie wäre es mit…? (wie wej-re es myt…) (Co powie pan na…?)

Heute ist leider kein Termin mehr frei. (hoj-te yst laj-der kajn ter-min mer fraj)(Dziś nie ma już niestety wolnych terminów.)



Pogaw dkaFrau Bauer chce się umówić do lekarza. Rozmawia z asystentką lekarza, Lizą:

Liza: Praxis Dr. Eggert.pra-ksys dok-tor e-gertGabinet doktora Eggerta.

Frau Bauer: Guten Tag, Anita Bauer. Ich möchte einen Termin für nächsteWoche machen.gutn tak, a-ni-ta ba-uer. yś myś-te aj-nen ter-min fyr nek-stewo-che ma-chenDzień dobry, mówi Anita Bauer. Chciałabym umówić sięna następny tydzień.

Liza: Wann passt es Ihnen?wan past es i-nenKiedy pani pasuje?

Frau Bauer: Mittwoch wäre gut.myt-foch wej-re gutOdpowiadałaby mi środa.

Liza: Mittwoch ist leider kein Termin mehr frei.Wie wäre es mit Donnerstag?myt-foch yst laj-der kajn ter-min mer fraj. wi wej-re es myt donrs-takNiestety w środę nie ma już wolnych terminów.Co pani powie na czwartek?

Frau Bauer: Donnerstag ist auch gut. Geht fünfzehn Uhr?donrs-tak yst auch gut. gejt fynf-cejn urCzwartek też mi pasuje. Czy mogę przyjść na piętnastą?

Liza: Kein Problem. Dann bis Donnerstag!kajn pro-blejm. dan bys donrs-takOczywiście. W takim razie do czwartku!

Frau Bauer: Bis dann. Auf Wiederhören.bys dan. auf wi-der-hy-renDo czwartku. Do usłyszenia.

Zostawianie wiadomościNiestety często nie udaje nam się dodzwoni i musimy zostawi wiadomo . W takim przypadkuprzydatne są następujące zwroty (w niektórych występują zaimki w celowniku, o których będziemowa w następnym podrozdziale):

Kann ich ihm / ihr eine Nachricht hinterlassen? (kann y im / ir aj-ne nach-richthin-ter-lasn) (Czy mogę zostawi mu / jej wiadomo ?)

Kann ich ihm etwas ausrichten? (kan y im et-was aus-ry -ten)(Czy mogę zostawi mu wiadomo ?)



Möchten Sie eine Nachricht hinterlassen? (myś-ten zi aj-ne nach-ry t hin-ter-lasn)(Czy chcia by pan zostawi wiadomo ?)

Ich bin unter der Nummer … zu erreichen. (y byn un-ter der nu-mer … cu e-raj-sien)(Mój numer telefonu to…).

Słów kilka o zaimkach w celownikuIhm (im) i ihr (ir) to zaimki osobowe w celowniku. W języku niemieckim celownik pomożeCi powiedzie , że chcesz rozmawia z daną osobą (z nim lub z nią):

Ich möchte gern mit ihm / ihr sprechen. (y myś-te gern myt im / szpre-sien)(Chcia bym z nim / z nią porozmawia .)

Ale uwaga — po niemiecku nie zostawiamy wiadomo ci dla kogo , tylko komu :

Ich hinterlasse Ihnen / dir / ihm / ihr eine Nachricht. (y hin-ter-la-se i-nen / dir / im /ir aj-ne nach-ri t) (Zostawiam Panu / tobie / jemu / jej wiadomo .)

Pogaw dkaDo Frau Bauer, sekretarki w firmie TransEuropa, dzwoni Hans Seibold, stary przyjacielHerr Hubera:

Frau Bauer: Firma TransEuropa, guten Tag!fyr-ma trans-oj-ro-pa, gutn taakDzień dobry, tu firma TransEuropa.

Herr Seibold: Guten Tag, Seibold hier. Kann ich bitte mit Herrn Huber sprechen?gutn taak, zaj-bolt hir. kann yś by-te mit hern hu-ber szpre-sienDzień dobry, mówi Seibold. Czy mógłbym rozmawiać z panemHuberem?

Frau Bauer: Guten Tag, Herr Seibold. Einen Moment, bitte, ich verbinde.gutn taak, her saj-bolt. aj-nen mo-ment, by-te, yś fer-byndeDzień dobry panu. Chwileczkę, już łączę.

(Po chwili)

Herr Seibold? Herr Huber spricht gerade auf der anderenLeitung. Möchten Sie ihm eine Nachricht hinterlassen?her saj-bolt? her hu-ber szpriśt ge-ra-de auf der an-de-ren laj-tunk.myś-ten zi im aj-ne nach-riśt hin-ter-la-senPanie Seibold? Pan Huber rozmawia właśnie na drugiej linii.Czy chciałby pan zostawić mu wiadomość?

Herr Seibold: Ja, bitte. Ich bin unter der Nummer 57 36 48 zu erreichen.ja, by-te. yś byn un-ter der nu-mer fynf sibn draj zeks viir acht cu e-raj-seinTak, proszę. Niech zadzwoni do mnie pod numer 57 36 48.


Rozdział 9: Rozmowa telefoniczna i wysyłanie poczty 151

Frau Bauer: Ich werde es ausrichten!yś wer-de es aus-ryś-tenPrzekażę mu.

Herr Seibold: Vielen Dank! Auf Wiederhören!fi-len dank! auf wi-der-hy-renBardzo dziękuję! Do usłyszenia!

Wysyłanie listu, faksu, e-mailaTelefony są wprawdzie wszechobecne w dzisiejszych czasach, lecz mimo że każdy posiada conajmniej jedną komórkę, to ludzie wciąż odczuwają potrzebę korespondencji.

Tak jak i w języku polskim, również w niemieckim istnieją pewne konwencje, których należyprzestrzegać przy formułowaniu listu. Na przykład utarło się, by kończyć list słowami: „Pozdrawiamserdecznie”. Najczęstszym niemieckim ekwiwalentem jest: Mit freundlichen Grüßen(myt frojnt-li-sien gy-sen) (Z przyjacielskimi pozdrowieniami).

Istnieją całe książki na temat komponowania listów w języku niemieckim; my chcemy przekazaćtylko kilka najważniejszych informacji, tak by udało Ci się wysłać konieczną korespondencję.

Wysyłanie listu lub pocztówkiPoczty to często odwiedzane miejsca w Niemczech. Oprócz sprzedaży znaczków oferują takżewachlarz innych usług, tak że zawsze są tam tłumy (więcej informacji w ramce „Dzwoniąc z poczty”dalej w tym rozdziale).

Ponieważ będziesz miał w kolejce ludzi przed i za sobą, warto nauczyć się kilku przydatnychzwrotów, które umożliwią Ci szybkie i bezstresowe przebywanie na das Postamt (das post-amt),czyli poczcie, a przy okazji wysłanie der Brief (der brif) (listu), die Postkarte (di post-kar-te)(kartki pocztowej) czy das Paket (das pa-kiet) (paczki).

Kupno znaczkówW Niemczech znaczki — die Briefmarke (di brif-mar-ke) — kupuje się zwykle na poczcie(choć można je również nabyć w automatach umieszczonych przy miejskich skrzynkach na listy.Oto, co należy powiedzieć przy okienku na poczcie, żeby kupić znaczki:

Ich möchte gern Briefmarken kaufen. (yś myś-te gern brif-mar-ken kau-fen)(Chciałbym kupić znaczki.)

By zaznaczyć, ile życzysz sobie znaczków i jakie, należy powiedzieć:

5-mal 1 Euro, 10-mal 55 Eurocent, und 6-mal 20 Eurocent. (fynf-mal ajn oj-ro cejn-malfynf-unt-fynf-cyś oj-ro-cent unt zeks-mal cwan-cyś oj-ro-cent) (Pięć znaczków po 1 euro,dziesięć po 55 centów i sześć po 20 centów.)



Dzwoniąc z pocztyNie masz karty telefonicznej, a właśnie dowiedziałeś się,że Twój hotel każe sobie płacić zawrotne sumy za połą-czenia? Istnieje opcja ratunkowa, z której warto skorzystać:w Niemczech na większości poczt znajdują się budki

telefoniczne. Trzeba podejść do okienka i powiedzieć, żechce się zadzwonić: Ich möchte gern telefonieren. Wtedypracownik poczty wskaże wolną budkę, po wyjściu z którejtrzeba raz jeszcze podejść do okienka, by uiścić opłatę.

Wrzucanie listu do skrzynkiW Niemczech możesz korespondencję podać pracownikowi w okienku, wsunąć do jednegoz otworów wrzutowych (szukaj podłużnych otworów w ścianie) albo wrzucić do jednej z żółtychskrzynek — Briefkästen (brif-kes-ten) (l. mn.) / der Briefkasten (der brif-kas-ten) — któremożna znaleźć na rogu ulicy lub przed budynkiem poczty. Czasem osobne skrzynki sąprzeznaczone na przesyłki dostarczane w obrębie danego miasta, tak więc mogą być opatrzonenapisami, na przykład Köln und Umgebung (keln unt um-gej-bunk) (Kolonia i okolice)oraz Andere Orte (an-de-re or-te) (Inne miejscowości).

Pytanie o inne usługiJeśli chcesz wysłać specjalną przesyłkę, powinieneś znać następujące wyrazy:

der Eilbrief (der ajl-brif) (list ekspresowy)

die Luftpost (di luft-post) (poczta lotnicza)

das Einschreiben (das ajn-szrajbn) (list polecony)

das Paket (das pa-kiet) (paczka)

Oto, jak można poukładać te słowne puzzle:

Ich möchte diesen Brief per Eilzustellung / per Luftpost / per Einschreiben schicken.(yś myś-te di-zen brif per ajl-cu-szte-lunk / per luft-post / per ajn-szrajbn szi-ken)(Chciałbym wysłać ten list jako ekspresowy / pocztą lotniczą / jako polecony.)

Ich möchte dieses Paket aufgeben. (yś myś-te di-zes pa-kiet auf-gej-ben) (Chciałbymnadać tę paczkę.)

Poniższe zwroty przydadzą się przy nadaniu listu (znajdziesz je również na druku przynadawaniu listu poleconego):

der Absender (der ap-zen-der) (nadawca)

der Empfänger (der emp-fen-ger) (odbiorca)

das Porto (das por-to) (opłata pocztowa)


Rozdział 9: Rozmowa telefoniczna i wysyłanie poczty 153

Wysyłanie faksuJeśli nie wybierasz się do Niemiec w interesach i nie możesz skorzystać wygodnie z czyjegośfaksu — das Faxgerät (das faks-ge-ret) — będziesz mógł wysłać faks — das Fax (das faks) —z większości hoteli i poczt. Po prostu podejdź do recepcji lub okienka i powiedz recepcjonistcelub pracownikowi poczty:

Ich möchte etwas faxen. (iś myś-te et-was fak-sen) (Chciałbym coś przefaksować.)

Po znalezieniu miejsca, z którego chcesz nadać faks, osoba obsługująca go może zapytaćCię o numer, pod który chcesz go nadać — die Faxnummer (di faks-nu-mer). Zrób sobieprzysługę: jeśli z góry wiesz, że chcesz nadać faks, zapisz numer odbiorcy na kartce papierui po prostu podaj ją z pewnym siebie uśmiechem.

Generalnie wypada zadzwonić do odbiorcy faksu i poinformować, że faks jest w drodze (patrz„Łatwe rozmowy telefoniczne” wyżej w tym rozdziale, by dowiedzieć się, jak zadzwonić i jakpoprosić kogoś do telefonu). By poinformować o nadejściu faksu, wystarczy powiedzieć:

Ich schicke Ihnen ein Fax. (yś szi-ke i-nen ajn faks) (Wysyłam Panu faks).

Wysyłanie e-mailaJeśli chcesz wysłać wiadomość elektroniczną, a nie zabrałeś z sobą komputera, pewnie koniecznabędzie wizyta w kafejce internetowej. Na szczęście coraz więcej hoteli oferuje dostęp do Internetu.

Cudowną rzeczą, jeśli chodzi o e-maile i Internet, jest to, że większość dotyczących ich terminówto określenia międzynarodowe — język komputerowy. Jeśli język ten nie jest Ci obcy,to z pewnością świetnie poradzisz sobie z wysłaniem maila z każdego miejsca na świecie. Oczywiściewarto znać kilka zwrotów związanych z wysłaniem poczty elektronicznej:

der Computer (der kom-pju-ter) (komputer)

das Internet (das in-ter-net) (Internet)

die E-Mail (di i-mejl) (wiadomość elektroniczna; e-mail)

die E-Mail-Adresse (di i-mejl-a-dre-se) (adres mailowy)

Ich schicke eine E-Mail. (yś szi-ke aj-ne i-mejl) (Wysyłam maila.)

PogawędkaDzień pracy Frau Bauer prawie dobiega końca, musi jedynie udać się na pocztę,by wysłać list. Posłuchaj jej rozmowy z der Postbeamte (der post-be-am-te)(pracownik poczty):

Frau Bauer: Guten Tag. Ich möchte den Einschreibebrief hier aufgeben.Wann kommt der Brief in München an?gutn taak. yś myś-te dejn ajn-szraj-be-brif hir auf-gej-ben.wan komt der brif in myn-sien anDzień dobry. Chciałabym nadać list polecony. Kiedy dotrzedo Monachium?



Der Postbeamte: Heute ist Dienstag — vielleicht am Donnerstag,aber ganz bestimmt am Freitag.hoj-te yst din-stak — fi-lajśt am donrs-tak, a-ber ganc be-sztymtam fraj-takDziś jest wtorek — może we czwartek, ale w piątek to już na pewno.

Frau Bauer: Das ist zu spät. Kommt er übermorgen an, wenn ich ihn alsEilbrief schicke?das yst cu szpejt. komt er y-ber-morgn an, wen yś in als ajl-brif szi-keTo za późno. Czy dojdzie pojutrze, jeśli wyślę go ekspresem?

Der Postbeamte: Garantiert!ga-ran-tirtNa pewno!

Frau Bauer: Gut, dann schicken Sie das Einschreiben bitte per Eilzustellung.gut, dan szi-ken zi das ajn-szraj-ben by-te per ajl-cu-szte-lunkDobrze, w takim razie proszę o wysłanie listu poleconego ekspresem.

Der Postbeamte: In Ordnung.in ord-nunkProszę bardzo.



Gierki j zykowe

Wypełnij pola odpowiednimi słowami w języku niemieckim. Odpowiedzi znajdują się w dodatku D.

POZIOMO

1. poczta

2. paczka

5. firma

6. wtedy

7. problem

10. wysyłać

12. pani

13. nazwisko

15. tutaj

16. proszę

PIONOWO

1. opłata pocztowa

3. mogę, potrafię

4. telefon

6. marka niemiecka (skrót)

8. linia (telefoniczna)

9. w

11. miasto niemieckie

12. wolny

14. z



Gierki j zykowe

Zadzwoniłeś do firmy, ale połączyłeś się z automatyczną sekretarką. Uzupełnijpowiadomienie, które usłyszałeś w słuchawce, z użyciem następujących słów:

Schicken Fax rufen Anrufbeantworter hinterlasen Nummer Nachricht

Guten Tag, hier ist der _______________der Firma TransEuropa. Bitte _______________Sie eine _______________oder _______________Sie ein _______________an die _______________ 68 74 93. Wir _______________Sie zurück.


Rozdział 10

W biurze i w domuW tym rozdziale:► Wynajmowanie mieszkania► Praca w biurze

tym rozdziale zajrzymy do działu nieruchomości w gazecie, sprawdzimy zasady wynajmumieszkań i poznamy podstawy życia w biurze.

Wynajmowanie mieszkania lub domuJeśli szukasz mieszkania do wynajęcia, możesz przejrzeć ogłoszenia w dziale nieruchomościw gazecie albo skorzystać z usług agenta nieruchomości, co jest oczywiście droższą opcją. Zwykleznalezienie mieszkania lub domu nie nastręcza szczególnych trudności, ale trafienie na lokalw dobrej cenie może nie być już takie proste, zwłaszcza jeśli szukasz czegoś w centrum dużegomiasta. Jeśli interesuje Cię mieszkanie w centrum Berlina, Frankfurtu czy Hamburga, przygotujsię na wysoki czynsz. Wolnostojące domy na wynajem w centrach miast należą do rzadkości,ale można je znaleźć na obrzeżach, w mniejszych miastach i na wsi.

Jak powiedzieć, czego chceszSzukanie mieszkania to ciężka praca, nawet przy znajomości języka — więc wyobraź sobie,co znaczy próbować znaleźć lokum odpowiadające Twoim gustom, jeśli nie jesteś w staniewyartykułować, jakie w ogóle są Twoje gusta. Po to właśnie jest nasza książka, prawda?Oto zwroty, które pozwolą Ci się wysłowić:

die Wohnung (di wo-nung) (mieszkanie)

das Zimmer (das cy-mer) (pokój)

die 2-Zimmer-Wohnung (di cwaj-cy-mer-wo-nung) (mieszkanie dwupokojowe)

der Quadratmeter / die Quadratmeter (pl) (der kua-drat-mej-ter) (metr kwadratowy)

die Nebenkosten (di nejbn-kos-ten) (koszty dodatkowe, np. elektryczność i ogrzewanie)

ab sofort (ap zo-fort) / sofort frei (zo-fort fraj) (od zaraz / dostępne od zaraz)

möbliert (my-blirt) (umeblowane)

das Bad (das bat) (łazienka)

der Balkon (der bal-ką) (balkon)

W



die Küche (di ky-sie) (kuchnia)

das Esszimmer (das es-cy-mer) (jadalnia)

das Wohnzimmer (das woon-cy-mer) (salon)

das Schlafzimmer (das szlaf-cy-mer) (sypialnia)

Rozszyfrowywanie ogłoszeńNiełatwo jest czytać ogłoszenia — die Anzeige (di an-caj-ge) nawet we własnym języku,a co dopiero w tym, który dopiero poznajesz! Ponieważ największą trudność stanowią małezłośliwe skróty, postanowiliśmy obłaskawić je w tabeli 10.1 (wymowę i tłumaczenie pełnychwersji słówek znajdziesz w poprzednim podrozdziale).

Tabela 10.1. Popularne skróty z ogłoszeń

Skrót Pełne słowo

Blk der Balkon

Kü Küche

möbl. möbliert

qm/m2 der Quadratmeter

sof. Sofort

2 Zi. Whg./2-ZW die 2-Zimmer-Wohnung

Zadawanie właściwych pytańNie ma nic bardziej przygnębiającego, niż pojawić się w mieszkaniu tylko po to, by się okazało, żezostało już wynajęte albo że czynsz — die Miete (di mii-te) — jest za wysoki lub nie zawieraopłat za wodę i ogrzewanie (co jest bardzo powszechne w Niemczech). Tych trzech rozczarowańmożna bardzo łatwo uniknąć już w rozmowie telefonicznej (czasem stosowne informacje sązamieszczone ogłoszeniu). Oto, co możesz powiedzieć, odpowiadając na ogłoszenie w gazecie:

Ich interessiere mich für Ihre Wohnung. (yś in-te-re-si-re myś fyr i-re woo-nung)(Jestem zainteresowany pańskim mieszkaniem.)

Ist die Wohnung noch frei? (yst di woo-nung noch fraj) (Czy mieszkanie jestjeszcze do wynajęcia?)

Ist die Wohnung schon vermietet? (yst die woo-nung szon fer-mi-tet)(Czy mieszkanie zostało już wynajęte?)

Wie hoch ist die Miete? (wi hoch yst di mi-te) (Ile wynosi czynsz?)

Wie hoch sind die Nebenkosten? (wi hoch zynt di nejbn-kostn)(Ile wynoszą opłaty eksploatacyjne?)


Rozdział 10: W biurze i w domu 159

Wann wird die Wohnung frei? (wan wyrt di woo-nung fraj) (Kiedy mieszkanie się zwolni?)

Kann ich mir die Wohnung ansehen? (kann yś mir di woo-nung an-zejn)(Czy można obejrzeć mieszkanie?)

Rozmowa o mieszkaniuOto, co możesz usłyszeć o mieszkaniu:

Die Wohnung hat eine schöne Lage. (di woo-nung hat aj-ne szy-ne la-ge)(Mieszkanie jest pięknie położone.)

Die Wohnung liegt zentral. (di woo-nung ligt cen-tral)(Mieszkanie jest położone centralnie.)

Die Wohnung kostet … EUR im Monat kalt. (di woo-nung kos-tet … EUR immo-nat kalt) (Koszt mieszkania to … EUR bez prądu i ogrzewania.)

Die Wohnung ist zu klein / zu dunkel / zu teuer. (di woo-nung yst cu klajn / cu dunkl /cu to-jer) (Mieszkanie jest za małe / za ciemne / za drogie.)

Jeśli mieszkanie Ci się podoba i chciałbyś je wynająć, możesz powiedzieć:

Ich nehme die Wohnung. (yś nej-me di woo-nung). (Biorę to mieszkanie.)

Ich möchte die Wohnung gern mieten. (yś myś-te di woo-nung gern mi-ten)(Chciałbym wynająć to mieszkanie.)

Zawieranie umowyPo podjęciu decyzji zostaniesz poproszony przez właściciela domu, wynajmującego — derVermieter / die Vermieterin (der fer-mii-ter / di fer-mii-te-ryn) — o podpisanie umowy najmu,która nazywa się Mietvertrag (miit-fer-trak). W zrozumieniu umowy powinien pomócCi władający językiem niemieckim doradca — umowy najmu pełne są prawniczego żargonu,który trudno jest zrozumieć nawet we własnym języku.

Jeśli potrzebujesz czasu na zapoznanie się z umową, powiedz: Ich möchte mir den Vertraggern noch einmal genauer ansehen. (yś myś-te mir dejn fer-trak gern noch ajn-mal ge-na-ueran-zejn) (Chciałbym raz jeszcze przejrzeć umowę.)

Liczenie pokojówJeśli chodzi o liczbę pokojów w mieszkaniu, Niemcy ina-czej je opisują niż my. Nasze M4 to 2-Zimmer-Wohnung(di cwaj-cy-mer-wo-nung), które określa liczbę pomieszczeń

z wyłączeniem kuchni i łazienki. Uwaga: niemieckie kuch-nie nie są wyposażone w kuchenkę i lodówkę; musiszzaopatrzyć się we własne sprzęty!



Pogaw dkaPaul Fraser szuka mieszkania. Dzwoni w kilka miejsc, które wybrał z ogłoszeń.

Vermieter: Köbel.ku-belKöbel.

Paul: Guten Tag, mein Name ist Paul Fraser. Sie haben eine Anzeigein der Zeitung. Ist die Wohnung noch frei?gutn taak, majn na-me yst pol frej-zer. zi habn aj-ne an-caj-ge in dercaj-tung. yst di woo-nung noch frajDzień dobry, nazywam się Paul Fraser. Dzwonię w sprawieogłoszenia w gazecie. Czy mieszkanie jest jeszcze wolne?

Vermieter: Es tut mir leid, aber die Wohnung ist schon weg.es tut mir lajt, a-ber di woo-nung yst szon wekPrzykro mi, ale to już nieaktualne.

Paul: Schade. Vielen Dank. Auf Wiederhören.sza-de. fi-len dank. auf wi-der-hy-renSzkoda. Dziękuję bardzo i do usłyszenia.

A niech to. Ale są przecież jeszcze inne ogłoszenia. Paul wykręca kolejny numer.

Vermieterin: Albrecht.al-breśtAlbrecht.

Paul: Fraser. Guten Tag! Ich interessiere mich für die Wohnung in derZeitung.frej-zer. gutn taak! yś in-te-re-si-re myś fyr di woo-nung in der caj-tungFraser. Dzień dobry. Interesuje mnie mieszkanie z ogłoszenia.

Wie hoch ist die Miete?wi hoch yst di mii-teIle wynosi czynsz?

Vermieterin: 750 Euro im Monat kalt.zibn hun-dert fynf-cyś oj-ro im mo-nat kaltSiedemset pięćdziesiąt euro na miesiąc plus opłaty.

Möchten Sie die Wohnung sehen?myś-ten zi di woo-nung zejnCzy chciałby pan obejrzeć mieszkanie?

Paul: Ja, wann passt es Ihnen?ja, wan past es i-nenTak, kiedy by pani pasowało?

Vermieterin: Sagen wir heute Abend um halb 7?zagn wir hoj-te a-bent um halp zibnPowiedzmy dziś wieczorem o wpół do siódmej?

Paul: Gut. Bis heute Abend. Auf Wiederhören!gut. bys hoj-te a-bent. auf wi-der-hy-renDobrze, w takim razie do widzenia wieczorem!


Rozdzia 10: W biurze i w domu 161

Słówka do zapami taniadie Wohnung di woo-nung mieszkanie

das Zimmer das cy-mer pokój

die Anzeige di an-caj-ge ogłoszenie

der Mietvertrag der miit-fer-trak umowa najmu

der Mieter / der mii-ter / najemcadie Mieterin di mii-te-ryn

mieten miitn najmowa

vermieten fer-miitn wynajmowa

Praca w biurzeNiemcy mają opinię produktywnych i wydajnych pracowników, ale — może Cię to zaskoczy— patrząc statystycznie, wcale nie pracują dużo. Nie chodzi o to, że nigdy nie pracują do pó na,ale większo firm, a zw aszcza urzędów przestrzega godzin pracy od 9 do 17. W piątki wielefirm zamyka wcze niej.

Je li pracujesz w niemieckim biurze, czyli das Büro (das by-roo), będziesz zleca lubotrzymywa zadania do wykonania — die Büroarbeit (di by-roo-ar-bajt) (praca w biurze).

Musisz zna podstawy, czyli wiedzie , co masz na swoim biurku i w szufladzie. Kiedy toopanujesz, musisz umie opisa , do czego te przedmioty s użą! W takim razie do pracy!

Jak opanowa biurko i przyboryZwykle na biurku — der Schreibtisch (der szrajp-tysz) — można znale następująceprzedmioty:

das Telefon (das te-le-fon) (telefon)

der Computer (der komp-ju-ter) (komputer)

die Schreibmaschine (di szrajp-ma-szi-ne) (maszyna do pisania)

das Faxgerät (das faks-ge-ret) (faks)

der Kopierer (der ko-pi-rer) (kopiarka)

die Unterlagen (di un-ter-lagn) (dokumenty lub akta)

der Brief (der brif) (list)

Je li będziesz musia zapyta kogo , gdzie co znajduje się w biurze, nie zapomnij o pytaniu:Wo ist…? (wo yst) (Gdzie jest…?)



Prędzej czy późnej zabraknie Ci któregoś z poniższych przyborów:

der Briefbogen (der brif-boogn) (arkusz papieru listowego)

das Papier (das pa-piir) (papier)

der Bleistift (der blaj-sztyft) (ołówek)

der Kugelschreiber (der ku-gel-szraj-ber) (długopis)

der Umschlag (der um-szlak) (koperta)

Jeśli potrzebujesz któregoś z nich i nie potrafisz ich znaleźć na własną rękę (mimo iż jesteśnaprawdę dzielny), możesz poprosić kolegę o pomoc:

Haben Sie einen Kugelschreiber / einen Umschlag für mich? (habn zi aj-nenku-gel-szraj-ber / aj-nen um-szlak fyr myś) (Czy mógłbyś mi dać długopis / kopertę?Dosłownie: Czy masz dla mnie długopis / kopertę?)

Können Sie mir sagen, wo ich Umschläge / Briefbögen / Papier finde? (ky-nen zimir zagn, wo yś um-szle-ge / brif-by-gen / pa-piir fyn-de) (Czy możesz mi powiedzieć,gdzie znajdę koperty / papier listowy / papier?)

Inne miejsca w biurze…Kraje niemieckojęzyczne mają własną kulturę firmy i własny język biznesu. Ludzie latamina specjalistycznych kursach poznają tajniki formułowana oficjalnych listów i wygłaszaniaprzemówień, by móc prowadzić interesy po niemiecku. Oczywiście nie mamy tu miejsca(a Ty prawdopodobnie czasu), by uczyć niemieckiego, który umożliwi komunikowanie sięna szczeblu biznesowym. Zamiast tego proponujemy wykonanie następujących działań, jeślimasz w planach robienie interesów z Niemcami:

Zadzwoń (zob. rozdział 9.) i zorientuj się, czy będziesz mógł skorzystaćz tłumacza, który nazywa się der Übersetzer (der y-ber-ze-cer) / die Übersetzerin(di y-ber-ze-ce-ryn). Upewnij się, że podczas spotkania tłumacz będzie robił notatki— die Notizen (di no-ti-cen), tak żebyś dysponował zapisem wszystkiego, co się zdarzyło.Nie rób sobie wyrzutów, że prosisz o tłumacza. Ludzie biznesu na całym świecie potrafiąuszanować to, że ktoś zna swoje ograniczenia.

Poznaj tajniki przedstawiania się i witania (rozdział 3). Opanowanie tych kilkuzdań ukazuje Twoje zainteresowanie tym, co się dzieje, nawet jeśli nie rozumiesz anijednego słowa więcej.

Przeczytaj podrozdział „Opisywanie pracy” w rozdziale 4. W ten sposób poznaszkilka przydatnych słów, by rozpocząć towarzyską rozmowę na temat pracy.

Przyswój sobie słowa i zwroty z podrozdziału poprzedniego „Jak opanowaćbiurko i przybory”, oraz kolejnego — „Wydawanie poleceń”.

Zapoznaj się z następującymi popularnymi określeniami:• die Besprechung (di be-szpre-siung) (spotkanie)• der Termin (der ter-min) (termin spotkania)• die Sekretärin / der Sekretär (di ze-kre-te-ryn / der ze-kre-ter) (sekretarka / sekretarz)• der Chef / die Chefin (der szef / di sze-fyn) (szef / szefowa)



Raj dla urlopowiczówNiemcy mają dłu sze urlopy ni Polacy — 30 dni plus płat-ne wakacje, co daje łącznie niemal sześć tygodni wolnego.Trzeba jednak zauwa yć, e powszechnym problemem

Niemca jest znaleźć czas, by ten urlop wykorzystać,co zwykle skutkuje przesunięciem go na kolejny rok,kiedy być mo e uda się odpocząć.

• der Direktor / die Direktorin (der di-rek-tor / di di-rek-to-ryn) (dyrektor / dyrektorka)• der Mitarbeiter / die Mitarbeiterin (der myt-ar-baj-ter / di myt-ar-baj-te-ryn)

(kolega / koleżanka, pracownik)• anrufen (an-ru-fen) (zatelefonowa )• diktiren (di-kti-ren) (dyktowa )• faxen (fak-sen) (faksowa )• kopieren (ko-pi-ren) (kopiowa )• schicken (szi-ken) (wysy a )

Wydawanie polecePraca w biurze obejmuje zadania, które trzeba komu zleci albo które trzeba wykona .Zwykle w takich okoliczno ciach stosuje się tryb rozkazujący, czyli Imperativ (im-pe-ra-tif).

Czasownik w trybie rozkazującym zawsze stoi przed zaimkiem osobowym. By nie zabrzmieniegrzecznie, warto zawsze na początku doda bitte do polecenia. Oto, jak to dzia a:

Bitte, kopieren Sie den Brief! (by-te, ko-pi-ren zi dejn brif) (Proszę, niech paniskopiuje ten list / Proszę skopiowa ten list.)

Bitte, schicken Sie das Fax! (by-te, szikn zi das faks) (Proszę wys a faks.)

Bitte, übersetzen Sie das für mich! (by-te y-ber-ze-cen zi das fyr my )(Proszę mi to przet umaczy .)

Pogaw dkaPosłuchajmy rozmowy między Kurtem Seifertem a jego sekretarką, panią Remmert.Herr Seifert przyszedł dziś wcześniej do biura, ponieważ ma ważne spotkanie.

Herr Seifert: Guten Morgen, Frau Remmert.gutn morgn, frau re-mertDzień dobry pani.

Frau Remmert: Guten Morgen, Herr Seifert.gutn morgn, her zaj-fertDzień dobry panu.



Herr Seifert: Wissen Sie, ob Herr Krause heute im Hause ist?wysn zi, op her krau-ze hoj-te im hau-ze ystCzy orientuje się pani, czy pan Krause jest dziś w firmie?

Frau Remmert: Ich glaube ja.yś glau-be ja.Wydaje mi się, że tak.

Herr Seifert: Ich muss dringend mit ihm sprechen.yś mus dryn-gend myt im szpre-sienMuszę z nim pilnie porozmawiać.

Frau Remmert: In Ordnung.in ord-nungOczywiście.

Ach ja, Frau Hoffmann von der Firma Solag hat angerufen.ach ja, frau hof-man fon der fyr-ma so-lak hat an-ge-ru-fenAha, dzwoniła pani Hoffmann z firmy Solag.

Herr Seifert: Gut, ich rufe się gleich an.gut, yś ru-fe zi glajś anDobrze, zaraz do niej dzwonię.

Und, bitte kopieren Sie die Unterlagen hier.unt by-te ko-pi-ren zi di un-ter-la-gen hirI proszę skopiować te dokumenty.

Frau Remmert: Wird gemacht, Herr Seifert.wyrt ge-macht, her zaj-fertJuż się robi, proszę pana.

Słówka do zapamiętaniagleich glajś zaraz

sofort zo-fort natychmiast

im Hause sein im hau-ze zajn być w budynku / w firmie

In Ordnung in ord-nung w porządku

Wird gemacht! wyrt ge-macht Już się robi!



Gierki j zykowe

Nazwij pomieszczenia przedstawione na poniższych obrazkach.

A. _____________________

B. _____________________

C. _____________________

D. _____________________

E. _____________________


Część III

Niemiecki w podróży


168 Część III: Niemiecki w podróży

W tej części…ewnie większość czytelników będzie potrzebowała niemieckiegow podróży i o tym właśnie będzie ta część książki. Znajdziecie tu

wszystkie aspekty podróżowania — od wymiany pieniędzy, przez korzystaniez publicznych środków transportu, aż po rezerwację pokoju w hotelu.

P


Rozdział 11: Money, Money, Money 169

Rozdział 11

Money, Money, MoneyW tym rozdziale:► Wymiana pieniędzy► Rozpracowywanie bankomatu► Poznawanie różnych walut

ieniądze przemawiają do wielu. Tylko jakim językiem? Skoro czytasz tę książkę, to znaczy,że niemieckim. W tym rozdziale nauczymy Cię, jak mówić o pieniądzach — czy to

do cierpliwego pracownika w okienku, czy do wysokowydajnego nieludzkiego bankomatu.W każdym razie uzbrojony w garść przydatnych zwrotów będziesz w stanie otrzymać garść pieniędzy.

Wymiana walutyOtrzymanie lokalnej waluty nigdy nie było trudne w obfitującej w różne waluty Europie.Niemal każdy bank oferuje usługę polegającą na wymianie walut.

Tablica z aktualnymi kursami wymiany to Wechselkurse (wek-sel-kur-ze). Szukaj kolumnyz napisem Ankauf (an-kauf) (skup) i stań w kolejce do okienka — der Schalter (der szal-ter).Pracownik przy okienku albo Cię obsłuży, albo wyśle do Kasse (ka-se) (kasy).

Na przykład na lotnisku można znaleźć kantory wymiany walut — po niemiecku Wechselstuben(wek-sel-sztu-ben). Po wprowadzeniu euro, waluty wspólnej dla piętnastu krajów, możnapodróżować po nich i płacić tymi samymi pieniędzmi, choć euro nie wygląda wszędzie tak samo,ponieważ każdy kraj emituje własną wersję.

Niezależnie od tego, gdzie zdecydujesz się wymienić pieniądze, finalizacja transakcji jestniezwykle prosta. Wystarczy użyć następujących zwrotów:

Ich möchte … Zloty in Euro einwechseln / tauschen. (yś myś-te … zlo-ty inoj-ro ajn-wek-seln / tau-szen) (Chciałbym wymienić … złotych na euro.)

Wie ist der Wechselkurs? (wi yst der we-ksel-kurs) (Jaki jest kurs wymiany?)

Wie hoch sind die Gebühren? (wi hoch zynt di ge-by-ren) (Jaka jest opłata?)

Nehmen Sie Reiseschecks? (nej-men zi raj-ze-szeks) (Czy przyjmują państwo czekipodróżne?)

Przy wymianie waluty możesz zostać poproszony o okazanie dowodu osobistego albo paszportu(Reisepass) (raj-ze-pas). Pracownik może zapytać:

Können Sie sich ausweisen? (ky-nen zi zyś aus-waj-zen) (Czy może pan okazać jakiśdokument tożsamości?)

P



Po udowodnieniu, że jesteś tym, za kogo się podajesz, pracownik może zapytać, w jakichbanknotach życzysz sobie pieniądze:

Wie hätten Sie das Geld gern? (wi hetn zi das gelt gern) (W jakich banknotach życzypan sobie otrzymać pieniądze?)

Na co Ty możesz odpowiedzieć:

In Zehnern / in Zwanzigern / in Fünfzigern / in Hunderten, bitte. (in cej-nern /in cwan-ci-gern / in fynf-ci-gern / in hun-der-ten, by-te) (Poproszę w dziesiątkach /dwudziestkach / pięćdziesiątkach / setkach.)

PogawędkaAnia, polska turystka, zmierza do banku, by wymienić złotówki.

Ania: Guten Tag. Ich möchte Zloty wechseln. Wie ist derWechselkurs, bitte?gutn taak. yś myś-te zlo-ty wek-seln. wi yst der wek-sel-kurs, by-teDzień dobry. Chciałabym wymienić złotówki. Jaki jest kurs?

Bankangestellter: Guten Tag. Einen Moment, bitte. Für 3,39 Zloty bekommenSie 1 Euro.gutn taak. aj-nen mo-ment, by-te. fyr draj zlo-ty nojn-unt-draj-syśbe-ko-men zi ajn oj-ro.Dzień dobry. Chwileczkę. Za 3,39 zł otrzyma pani 1 euro.

Ania: Ich möchte bitte 400 Zloty in Reiseschecks in Euro einwechseln.yś myś-te by-te fiir hun-dert zlo-ty in raj-ze-szeks in oj-ro ajn-wek-selnChciałabym wymienić na euro czterysta złotych w czekachpodróżnych.

Bankangestellter: Kein Problem. Können Sie sich ausweisen?kajn pro-blejm. ky-nen zi zyś aus-waj-zenNaturalnie. Czy może pani okazać jakiś dowód tożsamości?

Ania: Hier ist mein Reisepass.hiir yst majn raj-ze-pasOto mój paszport.

Bankangestellter: Für 400 Zloty bekommen Sie 118 Euro. Abzüglich 1,25 EuroWechselgebühr sind das 116,75 Euro.fyr fiir hun-dert zlo-ty be-ko-men zi ajn-hun-dert-acht-cejn oj-ro.ap-cyg-lyś ajn oj-ro fynf-unt-cwan-cyś wek-sek-ge-byr zynt dasajn-hun-dert-zeks-cejn oj-ro fyynf-unt-zip-cyśZa 400 złotych otrzyma pani 118 euro. Po odjęciu 1,25 euroopłaty manipulacyjnej będzie to 116,75 euro.

Ania: Vielen Dank.fi-len dankDziękuję bardzo.



EuroczekiMimo iż Niemcy uwielbiają karty kredytowe, mają równieżEurochequekarten (oj-ro-czek-kar-ten) (euroczeki), którewystawiane są przez wiele banków europejskich. Obecniew samych Niemczech w obiegu jest około 40 milionówkart gwarancyjnych. EC-Karten (e-ce-kar-ten), jak w skró-cie się je nazywa, służą do regulowania rachunków za

towary i usługi w hotelach, restauracjach, stacjach benzy-nowych i innych punktach handlowo-usługowych; możnanimi także pobierać gotówkę z bankomatów. Nowsze kartyzawierają chip, który pozwala na przelewanie pieniędzyz konta bezpośrednio na kartę, przez co natychmiast udo-stępniane są środki na zakupy.

Słówka do zapamiętaniaGeld tauschen gelt tau-szen wymienić pieniądzewechseln wek-seln

das Bargeld bar-gelt gotówka

in bar in bar w gotówce

einen Reisescheck aj-nen raj-ze-szek zrealizowaćeinlösen ajn-ly-sen czek podróżny

der Wechselkurs der wek-sel-kurs kurs wymiany

sich ausweisen zyś aus-waj-zen okazać dowód tożsamości

der Ankauf der an-kauf skup

der Verkauf der fer-kauf sprzedaż

W drodze do bankomatuZamiast wymieniać pieniądze w kantorze czy banku, możesz również skorzystać z bankomatu,czyli Geldautomat (gelt-au-to-mat). Po prostu odszukaj symbol karty na bankomacie, by upewnićsię, że ją przyjmie.

Jeśli masz szczęście, bankomat poprosi Cię o wybór języka, ale powinieneś być przygotowanyna wypadek, gdyby niemiecki był jedyną opcją. Zwroty w bankomacie są proste jak drut. Oto,jak może wyglądać przykładowa sekwencja:

Karte einführen. (kar-te ajn-fy-ren) (Włóż kartę.)

Sprache wählen. (szpra-che wej-len) (Wybierz język.)

Geheimzahl eingeben. (ge-hajm-cal ajn-geben) (Wprowadź PIN.)

Betrag eingeben. (be-trak ajn-geben) (Wprowadź kwotę.)


172 Część III: Niemiecki w podró y

Betrag bestätigen. (be-trak be-szte-tigen) (Potwierd kwotę.)

Karte entnehmen. (kar-te ent-nej-men) (Odbierz kartę.)

Geldbetrag entnehmen. (gelt-be-trak ent-nej-men) (Odbierz pieniądze.)

Transakcja sfinalizowana. Je li wszystko posz o dobrze, teraz powiniene mie kieszenie pe nelokalnej waluty. Je li bankomat z jakiego powodu nie dzia a, wy wietli się następujący komunikat:

Geldautomat außer Betrieb. (gelt-au-to-mat au-ser be-trip) (Bankomat zepsuty.)

Poza tym bankomat może wyplu kartę, nie dzieląc się swoim skarbem. W takim wypadku naekranie może pojawi się:

Die Karte ist ungültig. / Die Karte ist nicht zugelassen. (di kar-te yst un-gyl-ty /die kar-te yst ny t cu-ge-lasn) (Karta nieważna.)

W najgorszym wypadku bankomat po knie kartę, pozostawiając Ci na pocieszenie tylko informację:

Die Karte wurde einbehalten. Bitte besuchen Sie uns am Schalter. (di kar-te wur-deajn-be-haltn. by-te be-zu-chen zi uns am szal-ter) (Karta zosta a zatrzymana. Proszę podejdo okienka.)

Formułowanie rozkazówBankomaty mają w zwyczaju odzywa się niezbyt grzecznie, na przyk ad Geheimzahleingeben (ge-hajm-cal ein-gej-ben) (Wprowad PIN). Pomimo że podobne zwroty nie należądo szczególnie uprzejmych, są tak krótkie ze względu na ma ą ilo miejsca. Oto grzeczniejszawersja tego samego zwrotu:

Bitte geben Sie Ihre Geheimzahl ein. (by-te gej-ben zi i-re ge-hajm-cal ajn)(Proszę wprowadzi PIN.)

Mówiąc gramatycznie, te ma o uprzejme wyrażenia to zwroty bezokolicznikowe w formierozkazu. Możesz napotka je zawsze wtedy, kiedy przekaz językowy jest ważniejszy odmiędzyludzkich uprzejmo ci.

Na drzwiach wej ciowych jakiej instytucji, na przyk ad banku, może widnie tabliczka z napisemziehen (ci-jen) (ciągną ), a przy wyj ciu — drücken (drykn) (pcha ). À propos drzwi, na przyk adbudynku albo pociągu — może znajdowa się na nich pro ba o ich zamknięcie, Türen schliessen(ty-ren szli-sen).



PogawędkaMike’owi zabrakło gotówki. Ma tylko banknot 200 euro, a wolałby mieć coś nadrobniejsze zakupy. Idzie więc do banku, by rozmienić banknot.

Mike: Ich möchte diesen 200-Euro-Schein in kleinere Scheine wechseln.yś myś-te di-zen cwaj-hun-dert-oj-ro-szajn in klaj-ne-re szaj-ne wek-selnChciałbym rozmienić ten banknot o nominale dwustu euro na drobne.

Angestellte: Wie hätten Sie’s denn gern?wi hetn zis den gernJak sobie pan życzy?

Mike: Bitte geben Sie mir ein 50-Euro-Schein, fünf Zwanziger undzehn Zehner.by-te gejbn zi mir ajn fynf-cyś-oj-ro-szajn, fynf cwan-ciger unt cejn cej-nerProszę jeden banknot o nominale 50 euro, pięć dwudziestek i dziesięćdziesiątek.

Angestellte: Bitte sehr. Haben Sie sonst noch einen Wunsch?by-te zer. habn zi zonst noch aj-nen wunszProszę bardzo. Czy ma pan jeszcze jakieś życzenie?

Mike: Danke. Das ist alles.danke. das yst a-lesTo wszystko, dziękuję.



Gierki j zykowe

Bankomaty to stworzenia bardzo oszczędne w słowach. Czasem jednak możesz trafić na niecobardziej gadatliwą maszynę. W tym przypadku jednak problem polega na tym, że niektóre słowasię pogubiły. Czas je odnaleźć i powstawiać na miejsce.

Geheimzahl Betrag Karte Geldbetrag wählen entnehmen bestätigen

1. Bitte führen Sie die __________________ ein.

2. Bitte __________________ Sie eine Sprache.

3. Bitte geben Sie Ihre __________________ ein.

4. Bitte geben Sie den __________________ ein.

5. Bitte __________________ Sie den Betrag.

6. Bitte __________________ Sie die Karte.

7. Bitte entnehmen Sie den __________________


Rozdzia 11: Money, Money, Money 175

Gierki j zykowe

Poniżej brakuje kilku słów. Wstawi je.

wechselt Reiseschecks Reisepass ausweisen Wechselkurs

1. Anna __________________ 200 Zloty in Euro.

2. Wie ist der __________________ ?

3. Ich habe kein Bargeld, aber __________________.

4. Können Sie sich __________________?

5. Hier ist mein __________________.


Rozdział 12

Pytanie o drogęW tym rozdziale:► Jak dotrzeć do miejsc, które chcesz zwiedzić.► Jak udać się we właściwym kierunku (północ, wschód, zachód i południe).► Podróżowanie samochodem.► Chodzenie tu i tam.

by gdzieś dotrzeć, musisz wiedzieć, dokąd chcesz się udać. Zanim wskoczysz do autobusualbo pociągu albo zdecydujesz się na podróż samochodem, zawsze warto sprawdzić lokalizację

celu. Dobrym początkiem jest umiejętność zapytania o to, gdzie znajduje się stacja kolejowa,bank czy muzeum, ale oczywiście trzeba jeszcze zrozumieć otrzymane wskazówki — na południeod dworca autobusowego, na tyłach parku, przy fontannie, druga ulica w lewo, skręt w prawona trzecich światłach itd. Jeśli boisz się, że się zgubisz, ten rozdział wskaże Ci właściwą drogę.

Jak poprosić o pomoc w dotarciu na miejsceNa szczęście stosunkowo łatwo jest zapytać o wskazówki po niemiecku. Sekret kryje się w zaimkupytającym wo (wo) (gdzie). Pytanie, które musisz zadać, zaczyna się następująco:

Wo ist…? (wo yst…) (Gdzie jest…?)

Na końcu wystarczy tylko dodać nazwę miejsca, do którego chcesz dotrzeć:

der Bahnhof (der ban-hof) (dworzec)

der Taxistand (der ta-ksi-sztant) (postój taksówek)

die U-Bahnhaltestelle (di u-ban-hal-te-szte-le) (stacja metra)

die Bushaltestelle (di bus-hal-te-szte-le) (przystanek autobusowy)

der Flughafen (der fluk-ha-fen) (lotnisko)

der Hafen (der ha-fen) (port)

die Bank (di bank) (bank)

das Hotel (das ho-tel) (hotel)

die Kirche (di kyr-sie) (kościół)

die Post (di post) (poczta)

der Markt (der markt) (rynek)

A



das Museum (das mu-ze-um) (muzeum)

der Park (der park) (park)

das Theater (das te-a-ter) (teatr)

Oczywiście, jeśli znajdujesz się w dużym mieście, pytanie w rodzaju: „Gdzie jest przystanekautobusowy?” albo „Gdzie jest bank?” może wywołać zdziwienie. Może być tam mnóstwoprzystanków i cała rzesza banków nawet w bliskiej odległości. Musisz zadać tak dokładnepytanie, jak to tylko możliwe. Jeśli na przykład znasz nazwę przystanku, banku czy kościoła,zapytaj dokładnie:

Wo ist die Bushaltestelle Karlsplatz? (wo yst di bus-hal-te-szte-le karls-plac)(Gdzie jest przystanek autobusowy Karlsplatz?)

Wo ist die Dresdner Bank? (wo yst di drejs-dner bank) (Gdzie znajduje się Dresdner Bank?)

Wo ist die Marienkirche? (wo yst di ma-rjen-kyr-sie) (Gdzie jest kościół Marii Panny?)

Jeśli nie znasz dokładnej nazwy miejsca, do którego zmierzasz, możesz zapytać o dojściedo najbliższej placówki, co wymaga dodania słówka nächste (nej-kste) (najbliższy). Po prostuwstawiamy nächste po rodzajniku rzeczownika, którego szukasz. Oto kilka przykładówzastosowania nächste w praktyce:

Wo ist der nächste Park? (wo yst der nej-kste park) (Gdzie jest najbliższy park?)

Wo ist die nächste Bushaltestelle? (wo yst di nej-kste bus-hal-te-szte-le)(Gdzie jest najbliższy przystanek autobusowy?)

Wo ist das nächste Hotel? (wo yst das nej-kste ho-tel) (Gdzie jest najbliższy hotel?)

Jeśli chodzi o orientację w terenie i proszenie o pomoc, warto poznać pewien przydatnyczasownik, tj. auskennen (aus-ke-nen) (orientować się), i zapamiętać zwrot z tym czasownikiem:

Ich kenne mich hier nicht aus. (yś ke-ne myś hiir nyśt aus) (Nie jestem stąd.)

Grzeczniejsza wersja tego samego wyrażenia to:

Entschuldigen Sie bitte, ich kenne mich hier nicht aus. (ent-szul-di-gen zi by-te,yś ke-ne myś hiir nyśt aus) (Przepraszam bardzo, ale nie jestem stąd.)

Poniżej prezentujemy pełną odmianę czasownika sich auskennen, tak na wszelki wypadek.To zarówno czasownik rozdzielnie złożony (o czym możesz przeczytać w rozdziale 14.),jak i zwrotny (który wymaga zaimka osobowego w bierniku):

Odmiana Wymowaich kenne mich aus yś ke-ne myś ausdu kennst dich aus du kenst dyś ausSie kennen sich aus zi ke-nen zyś ausEr/ si/ es/ kennt sich aus er/ zi/ es kent zyś auswir kennen uns aus wir ke-nen uns ausihr kennt euch aus ir kent ojś ausSie kennen sich aus zi ke-nen zyś aussie kennen sich aus zi ke-nen zyś aus


Rozdział 12: Pytanie o drogę 179

Jak daleko jeszcze?By zdecydować, czy iść pieszo, czy może pojechać autobusem lub wziąć taksówkę, wartodowiedzieć się, jak daleko znajduje się dane miejsce. Istnieje kilka opcji pytania o to, czy cośznajduje się w pobliżu, czy może bardzo daleko, a słowa kluczowe to: nah (naa) (blisko) i weit(wajt) (daleko).

Zapytaj:

Ist … weit entfernt? (yst … wajt ent-fernt) (Czy … znajduje się daleko stąd?)

Wystarczy, że w miejsce kropek wpiszesz lokalizację, do której chcesz dotrzeć. I tak na przykład,jeśli wybierasz się do muzeum, możesz zapytać:

Ist das Museum weit entfernt? (yst das mu-ze-um wajt ent-fernt) (Czy muzeum znajdujesię daleko stąd?)

Miejmy nadzieję, że w odpowiedzi usłyszysz:

Nein, das Museum ist nicht weit von hier. (najn, das mu-ze-um yst nyśt wajt fonhiir) (Nie, muzeum jest niedaleko.)

Osoba, z którą rozmawiasz, może nawet zacząć udzielać Ci wskazówek, jak tam trafić.By je zrozumieć, zajrzyj do podrozdziału „Jak opisać położenie” dalej w tym rozdziale.

Możesz także podejść do tematu z drugiej strony i zapytać o bliskość danego miejsca, używającrzeczownika Nähe (ne-je) (bliskość):

Ist … in der Nähe (yst … in der ne-je) (Czy … znajduje się w pobliżu?)

Tu i tamSłowa hier (hiir) (tutaj) i dort (dort) (tam) często odgrywają ważną rolę podczas udzielaniawskazówek. Oto, jak prezentują się w zdaniach:

Das Museum ist nicht weit von hier. (das mu-ze-um yst nyśt wajt fon hiir)(Muzeum jest niedaleko stąd.)

Der Park ist nicht weit von dort. (der park yst nyśt wajt fon dort) (Do parku jeststamtąd niedaleko; dosł. Park jest niedaleko stamtąd).

W trakcie rozmowy możesz usłyszeć popularny zwrot:

Das ist gleich hier vorne / dort drüben. (das yst glajś hiir for-ne / dort dry-ben)(To tutaj / tam.)

Choć istnieje także wariant:

Das ist gleich hier drüben. (das yst glajś hiir dry-ben) (To zaraz tutaj.)

Wyrażenia dort drüben i hier drüben są właściwie stosowane zamiennie.



Pytanie: „Jak si tam dostan ?”Je li chcesz zapyta , jak się dokąd dosta , użyj czasownika kommen (ko-men), który oznaczazarówno „i ”, jak i — użyty z przyimkiem — „dosta się do”.

Oto, jak wygląda koniugacja czasownika kommen:

Odmiana Wymowaich komme y ko-medu kommst du komstSie kommen zi ko-mener/ sie/ es kommt er/ zi/ es komtwir kommen wir ko-menihr kommt ir komtSie kommen zi ko-mensie kommen zi ko-men

Podstawowa wersja tego pytania wygląda następująco:

Wie komme ich…? (wi ko-me y …) (Jak dostanę się / dojdę…?)

Aby doko czy zdanie i powiedzie na przyk ad „do stacji” czy „do hotelu”, niezbędny jestprzyimek. I tu zaczynają się schody.

W języku niemieckim nie jest tak prosto jak w polskim, gdzie używamy tylko przyimka „do”.W niemieckim istnieje szereg przyimków, z których najpopularniejsze to:

in (in)

nach (nach)

zu (cu)

Użycie „in”Przyimek in (in) stosuje się wtedy, kiedy chcemy dotrze do jakiej czę ci miasta, na przyk addo centrum, na obrzeża albo do parku:

Wie komme ich in die Innenstadt? (wi ko-me y in di i-nen-sztat) (Jak dostanę się docentrum?)

W powyższym przyk adzie za przyimkiem in stoi rzeczownik w bierniku, co oznacza, że rodzajniktrochę zmienia swoją formę (wyczerpujące informacje o bierniku znajdziesz w rozdziale 2).Poniżej przedstawiamy zmianę rodzajnika:

der przechodzi w den (dejn),

die się nie zmienia,

das również się nie zmienia.


Rozdzia 12: Pytanie o drogę 181

Na przyk ad rodzajnik rzeczownika męskiego der Park (der park) (park) zmienia sięw następujący sposób:

Wie komme ich in den Park? (wi ko-me y in den park) (Jak dojdę do parku?)

Rodzajnik rzeczownika że skiego, na przyk ad die Stadt (di sztat) (miasto), pozostaje bezzmian:

Wie komme ich in die Stadt? (wi ko-me y in di sztat) (Jak dostanę się do miasta?)

Rodzajnik rzeczownika rodzaju nijakiego, jak na przyk ad das Zentrum (das cen-trum)(centrum), także pozostaje bez zmian, ale kiedy przyimek in stosuje się z rzeczownikiemrodzaju nijakiego w bierniku, przyimek i rodzajnik tworzą formę ciągniętą — ins:

in + das = ins

Forma ciągnięta stosowana jest niezwykle często i w zdaniu wygląda następująco:

Wie komme ich ins Zentrum? (wi ko-me y ins cen-trum) (Jak dostanę się do centrum?)

Użycie „nach”Przyimek nach (nach) stosowany jest wtedy, gdy chcesz dosta się do miasta lub pa stwa:

Wie komme ich nach Köln? (wi ko-me y nach keln) (Jak dotrę do Kolonii?)

W tym przypadku nie jest najgorzej, ponieważ miasta i większo pa stw występują bez rodzajnika.

Użycie „zu”Przyimek zu (cu) stosujemy praktycznie we wszystkich innych kontekstach.

Przyimek zu wymaga rzeczownika w celowniku, co oznacza, że rodzajnik tego rzeczownikaulegnie następującej metamorfozie:

der zmieni się w dem (dejm),

die zmieni się w der (der),

das również zmieni się w dem (dejm).

Kiedy przyimek zu stoi przed rzeczownikami rodzaju męskiego i nijakiego, tworzy formęciągniętą zum (cum):

Wie komme ich zum Bahnhof? (wi ko-me y cum ban-hof) (Jak dostanę się do dworca?)

W przypadku rzeczownika rodzaju męskiego, takiego jak der Bahnhof (der ban-hof)(dworzec), zu i dem ciągają się w s owo zum:

zu + dem Bahnhof = zum Bahnhof (cum ban-hof) (do dworca)



Rzeczownik rodzaju nijakiego, na przykład das Auto (das au-to) (samochód), zachowuje siętak samo:

zu + dem Auto = zum Auto (cum au-to) (do samochodu)

Popatrz, jak w takiej sytuacji zachowuje się rzeczownik rodzaju żeńskiego, na przykład dieBushaltestelle (di bus-hal-te-szte-le):

zu + der Bushaltestelle = zur Bushaltestelle (cur bus-hal-te-szte-le) (do przystankuautobusowego)

Wie komme ich zur Bushaltestelle? (wi ko-me yś cur bus-hal-te-szte-le) (Jak dojdędo przystanku autobusowego?)

Jak opisać położenieKiedy już zapytasz o wskazówki, musisz być przygotowany na zrozumienie odpowiedzi. Powszechnejest podawanie informacji o położeniu czegoś w stosunku do czegoś innego. Istnieje wieleprzyimków przydatnych w opisie położenia w terenie, na szczęście wszystkie one łączą sięz celownikiem, co w praktyce oznacza, że zachowują się jak opisany powyżej zu.

Tabela 12.1 przedstawia popularne przyimki, stosowane do opisu lokalizacji jednej rzeczywzględem drugiej.

Tabela 12.1. Przyimki wyrażające położenie

Przyimek Wymowa Znaczenie Przykład

auf auf na auf der Museumstrasse (auf der mu-ze-um-sztra-se)na Museumstrasse

bei baj przy beim Bahnhof (bajm ban-hof) (przy dworcu)

hinter hin-ter za hinter der Kirche (hin-ter der kyr-sie) (za kościołem)

vor for przed vor der Post (for der post) (przed pocztą)

neben nejbn obok neben der Bank (nejbn der bank) (obok banku)

zwischen cwy-szen między zwischen dem Theater und der Bank (cwy-szender te-a-ter unt der bank) (między teatrem a bankiem)

gegenüber gej-gen-y-ber naprzeciw gegenüber dem Museum (gej-gen-y-ber dejmmu-ze-um) (naprzeciwko muzeum)

an an na an der Ecke (an der e-ke) (na rogu)

Wzywanie taksówkiPodobnie jak u nas, taksówkę w Niemczech wzywasię telefonicznie. Zwykle dzwoni się do operatora, alew książce telefonicznej znajdziesz również numer telefonu

najbliższego postoju. Oczywiście postoje taksówek znaj-dują się w pobliżu lotniska, stacji kolejowej i głównychhoteli.



Pogaw dkaMike wyjechał w podróż służbową do Monachium — miasta, w którym nigdyjeszcze nie był. Chce pojechać taksówką do znajomego, a ponieważ potrzebujepomocy, podchodzi do napotkanej na ulicy kobiety.

Mike: Entschuldigen Sie bitte, wo ist der nächste Taxistand?ent-szul-di-gen zi by-te, wo yst der nej-kste ta-ksi-sztantPrzepraszam bardzo, gdzie jest najbliższy postój taksówek?

Frau: Auf der Königstrasse.auf der ky-nyś-sztra-seNa Königstrasse.

Mike: Ich kenne mich in München leider nicht aus. Wie komme ich zurKönigstrasse?yś ke-ne myś in myn-sien laj-der nyśt aus. wi ko-me yś cur ky-nyś-sztra-seNiestety nie jestem z Monachium. Jak dojdę do Königstrasse?

Frau: Sehen Sie die Kirche an der Ecke? Neben der Kirche ist ein Parkund direkt gegenüber ist der Taxistand.zejn zi di kyr-sie an der e-ke? nejbn der kyr-sie yst ajn park unt di-rektgej-gen-y-ber yst der ta-ksi-sztantCzy widzi pan kościół na rogu? Obok tego kościoła jest park,a dokładnie naprzeciwko parku znajduje się postój taksówek.

Mike: Vielen Dank!fi-len dankDziękuję bardzo!

Słówka do zapami taniaWo ist…? wo yst Gdzie jest…?

nächste nej-kste najbli szy

sich auskennen zy aus-ke-nen orientowa si

weit wajt daleko

nah naa blisko

hinter hin-ter za

vor for przed

neben nej-bn obok

an an na



W prawo, w lewo, na północ, południe,wschód i zachód

Jeśli nie opanujesz nazw kierunków i stron świata, bez przerwy będziesz podtykać ludziompod nos mapę, by wskazali Ci, w którą masz iść stronę. Wyobraź sobie, jakie to wstydliwei niewygodne! Uniezależnij się od mapy, zapamiętując kilka prostych słówek, które umożliwiąCi orientację w niemieckiej przestrzeni.

W lewo i prawoKiedy przychodzi do podawania wskazówek dotyczących kierunków, trzeba opanować dwapodstawowe słowa:

links (lynks) (lewa strona)

rechts (reśts) (prawa strona)

Jeśli chcesz powiedzieć, że coś znajduje się po prawej lub lewej stronie czegoś, wystarczydodać przyimek von (fon) (od):

links von (lynks fon) (po lewej stronie od), na przykład: Das Museum ist links vonder Kirche. (das mu-ze-um yst lynks fon der kyr-sie) (Muzeum jest na lewo od kościoła.)

rechts von (reśts fon) (po prawej stronie od), na przykład: Die Kirche ist rechts vomTheater. (di kyr-sie yst reśts fom te-a-ter). (Kościół jest na prawo od teatru.)

Możesz również usłyszeć w tym kontekście słowo die Seite (di zaj-te) (strona), które sprawia,że określenia położenia stają się dokładniejsze:

Das Museum ist auf der linken Seite. (das mu-ze-um yst auf der lyn-ken zaj-te)(Muzeum leży po lewej stronie.)

Die Kirche ist auf der rechten Seite. (di kyr-sie yst auf der reś-ten zaj-te)(Kościół leży po prawej stronie.)

Strony świataKolejne kluczowe słowa, pozwalające określić lokalizację danej rzeczy, to cztery strony świata:

der Norden (der nor-den) (północ)

der Süden (der zy-den) (południe)

der Osten (der os-ten) (wschód)

der Westen (der wes-ten) (zachód)

By opisać daną lokalizację, łączymy strony świata z przyimkiem im (im), na przykład:

Der Hafen liegt im Norden (der ha-fen likt im nor-den) / Süden (zy-den) Osten(os-ten) / Westen (wes-ten) (Port leży na północy / południu / wschodzie / zachodzie.)



Ruszaj c w trasJe li poprosi e o pomoc, istnieje duża szansa, że otrzymasz wskazówki, by skręci w konkretnąulicę — na przyk ad drugą ulicę w lewo albo pierwszą w prawo.

Niezbędne w tym kontek cie czasowniki to gehen (gejn) (i ) i nehmen (nej-men) (bra ).By da komu konkretne wskazówki, używamy trybu rozkazującego (zob. podrozdzia„Formu owanie rozkazów” w rozdziale 11). Czasownik wędruje na pierwsze miejsce w zdaniu,na przyk ad:

Nehmen Sie die zweite Strasse links! (nej-men zi di cwaj-te sztra-se lynks)(Proszę skręci w drugą ulicę w lewo.)

Gehen Sie die erste Strasse rechts! (ge-jen zi di er-ste sztra-se re ts) (Proszę skręciw pierwszą ulicę w prawo.)

Je li udzielasz wskazówek znajomemu, nie musisz używa formy grzeczno ciowej, tak więcpowyższe instrukcje zmienią się w:

Nimm die zweite Strasse links! (nim di cwaj-te sztra-se lynks) (Skrę w drugą ulicę w lewo.)

Geh die erste Strasse rechts! (gej di er-ste sztra-se re ts) (Skrę w pierwszą ulicę w prawo.)

W kolejnym podrozdziale pt. „Pierwszy, drugi, trzeci itd.” znajdziesz więcej informacji natemat użycia tego rodzaju s ów.

Je li szukasz konkretnego budynku, możesz us ysze co takiego:

Es ist das dritte Haus auf der linken Seite. (es yst das dry-te haus auf der lyn-ken zaj-te)(To trzeci dom po lewej stronie.)

A je li nie musisz nigdzie skręca , tylko i prosto przed siebie, us yszysz:

Gehen Sie geradeaus! (gejn zi ge-ra-de-aus) (Proszę i prosto.)

Pierwszy, drugi, trzeci itd.S owa takie jak drugi, trzeci, czwarty nazywa się liczebnikami porządkowymi. Odnoszą się dokonkretnej liczby w szeregu uporządkowanym i odpowiadają na pytanie: „Który?”. Odpowiadającna przyk ad na pytanie: „Który dom?”, użyjemy liczebnika porządkowego: „Drugi po lewej”.

W języku niemieckim tworzymy liczebniki porządkowe przez dodanie przyrostka -te doliczebnika g ównego (raz, dwa, trzy itd.) dla liczb od 1 do 19 z dwoma wyjątkami:

eins (ajns) (jeden) / erste (ers-te) (pierwszy)

drei (draj) (trzy) / dritte (dry-te) (trzeci)

Tabela 12.2 przedstawia pary liczebników g ównych i porządkowych.



Tabela 12.2. Przyk adowe pary liczebników porządkowych i g ównych

Liczebniki g ówne Liczebniki porządkowe

eins (ajns) der / die / das erste (ers-te) (pierwszy)

zwei (cwaj) zweite (cwaj-te) (drugi)

drei (draj) dritte (dry-te) (trzeci)

vier (fiir) vierte (fiir-te) (czwarty)

fünf (fynf) fünfte (fynf-te) (piąty)

sechs (zeks) sechste (zeks-te) (szósty)

sieben (zibn) siebte (zib-te) (siódmy)

acht (acht) achte (ach-te) (ósmy)

neun (nojn) neunte (nojn-te) (dziewiąty)

zehn (cejn) zehnte (cejn-te) (dziesiąty)

siebzehn (zib-cejn) siebzehnte (zib-cejn-te) (siedemnasty)

Liczebniki porządkowe powyżej 19 tworzymy przez dodanie przyrostka -ste do liczebnikówg ównych, na przyk ad:

zwanzig (cwan-cy ) (dwadzie cia) / zwanzigste (cwan-cik-ste) (dwudziesty)

dreißig (draj-sy ) (trzydzie ci) / dreißigste (draj-sik-ste) (trzydziesty)

vierzig (fiir-cy ) (czterdzie ci) / vierzigste (fiir-cik-ste) (czterdzie ci)

Ponieważ używa się ich jak przymiotników, liczebniki porządkowe przejmują rodzaj i przypadekrzeczowników, do których się odnoszą. Tabela 12.3 ilustruje na przyk adzie erste, jak wyglądaodmiana przez przypadki liczebnika porządkowego wraz ze stojącym przed nim rodzajnikiem.

Tabela 12.3. Odmiana przyk adowego liczebnika porządkowego erste (ers-te) (pierwszy)

Rodzajrzeczownika

mianownik Dope niacz Celownik Biernik

męski (der) der erste des ersten dem ersten den ersten

eński (die) die erste der ersten der ersten die erste

nijaki (das) das erste des ersten dem ersten das erste

l. mn. (die) die ersten der ersten den ersten die ersten



Pogaw dkaErika chciałaby umówić się ze starym znajomym, który akurat przebywa w mieściew interesach. Ma adres hotelu, w którym się zatrzymał, ale nie wie, gdzie ta ulica sięznajduje, musi więc poprosić o pomoc przechodnia.

Erika: Entschuldigung?ent-szul-di-gungPrzepraszam bardzo?

Mann: Ja, bitte?ja, by-teTak, słucham?

Erika: Wie komme ich zur Beethovenstrasse?wi ko-me yś cur be-too-fen-sztra-seJak dojdę do Beethovenstrasse?

Mann: Nehmen Sie die U-Bahn am Opernplatz.nej-men zi di u-ban am o-pern-placMusi pani wsiąść do metra na Opernplatz.

Erika: Und wo ist der Opernplatz?unt wo yst der o-pern-placA gdzie jest Opernplatz?

Mann: Gehen Sie die Wodanstrasse geradeaus. Dann gehen Sie links in dieReuterstrasse. Rechts liegt der Bahnhof und direkt gegenüber ist derOpernplatz.gejn zi di wo-dan-sztra-se ge-ra-de-aus. dan gejn zi lynks in di roj-ter-sztra-se.reśts likt der ban-hof unt di-rekt gej-gen-y-ber yst der o-pern-placMusi pani iść prosto Wodanstrasse. Potem skręci pani w lewow Reuterstrasse. Po prawej stronie znajduje się dworzec, a dokładnienaprzeciwko jest Opernplatz.

Erika: Und welche U-Bahn nehme ich?unt wel-sie u-ban nej-me yś?A którym metrem mam pojechać?

Mann: U5 bis zur Haltestelle Beethovenstrasse.u fynf bys cur hal-te-szte-le be-too-fen-sztra-seMusi pani pojechać U5 do przystanku Beethovenstrasse.

Erika: Vielen Dank!fi-len dankDziękuję bardzo!



Słówka do zapamiętanialinks lynks lewo

rechts reśts prawo

Wo ist…? wo yst Gdzie jest…?

Nehmen Sie…! nej-men zi Musi pan pojechać / skręcić…

Gehen Sie…! gejn zi Musi pan pójść…

die U-Bahn di u-ban metro

die Haltestelle di hal-te-szte-le przystanek (autobusu, metra, itp.)

Podróż samochodem albo innym pojazdemDo wyrażenia, że poruszamy się pieszo, używamy czasownika gehen (gejn) (iść); zu Fussgehen (cu fus gejn) (iść pieszo). Podróżowanie wyraża czasownik fahren (fa-ren) (jechać).

Do zastosowania czasownika fahren w zdaniu potrzebne są trzy elementy: przyimek mit(myt) (z), łączący się z tym przyimkiem rodzajnik w celowniku oraz określenie typu pojazdu,którym jedziemy. Oto kilka przykładów użycia czasownika fahren w zdaniu:

Ich fahre mit dem Auto. (yś fa-re myt dejm au-to) (Jadę samochodem; dosł.:Jadę z samochodem.)

Nie musisz posiadać prawa jazdy, żeby wiedzieć, jak zastosować zamieszczone poniżej zwrotydotyczące skręcania. Możesz przecież brać zakręty na rowerze albo deskorolce!

By powiedzieć komuś, że powinien skręcić, możesz użyć starego dobrego czasownika fahren.Powiedz:

Fahren Sie links / rechts! (fa-ren zi lynks / reśts) (Proszę skręcić w lewo / prawo!; dosł.Proszę pojechać w lewo / prawo.)

Można także użyć czasownika abbiegen (ap-gign) (skręcić), by poinstruować kogoś, że powinienskręcić:

Biegen Sie links / rechts ab! (bign zi lynks / reśts ab) (Proszę skręcić w lewo / prawo!)

Zapamiętaj zwrot, którym posłużysz się, jeśli zgubiłeś drogę:

Ich habe mich verfahren. Ich suche… (yś ha-be myś fer-fa-ren. yś zu-che…)(Zgubiłem się. Szukam…).

W rozdziale 14. znajdziesz więcej informacji na temat poruszania się samochodem.


Rozdział 12: Pytanie o drogę 189

PogawędkaPaula wynajęła samochód na jednodniową wycieczkę do Frankfurtu. Jedzie w stronęBockenheim, dzielnicy Frankfurtu, i zatrzymuje się na stacji benzynowej, by zapytaćo drogę.

Paula: Entschuldigen Sie, wie komme ich nach Bockenheim?ent-szul-di-gen zi, wi ko-me yś nach bo-ken-hajmPrzepraszam bardzo, którędy dojadę do Bockenheim?

Tankwart: Nehmen Sie die Ausfahrt Frankfurt-Messe! Das sind ungefährvier Kilometer von hier.nej-men zi di aus-fart frank-furt me-se! das zynt un-ge-fer fiir ki-lo-mej-tervon hiirProszę zjechać na Frankfurt-Messe. To około cztery kilometry stąd.

Paula: Alles klar! Danke!a-les klar! dan-keWszystko jasne, dziękuję!

Paula dojeżdża wprawdzie do Bockenheim, ale gubi drogę. Zatrzymuje się i pytapolicjanta o drogę.

Paula: Entschuldigen Sie, ich habe mich verfahren! Ich suche denHessenplatz.ent-szul-di-gen zi, yś ha-be myś fer-fa-ren! yś zu-che dejn he-sen-placPrzepraszam bardzo, zgubiłam się! Szukam Hessenplatz.

Polizei: Biegen Sie an der nächsten Kreuzung rechts ab. Dann fahren Siegeradeaus, ungefähr einen Kilometer. Der Hessenplatz liegt aufder linken Seite.bign zi an der nejk-sten kroj-cung reśts ap. dan fa-ren zi ge-ra-de-as,un-ge-fer aj-nen ki-lo-mej-ter. der he-sen-plac likt auf der lyn-ken zaj-teMusi pani skręcić na następnym skrzyżowaniu w prawo, potem jechaćprosto przez około kilometr. Hessenplatz znajduje się po lewej stronie.

Paula: Vielen Dank!fi-len dankDziękuję bardzo!



Gierki j zykowe

Połącz obrazki z opisami.

1. gegenüber

2. rechts

3. das dritte Haus auf der rechten Seite

4. geradeaus

5. links

6. das zweite Haus auf der linken Seite


Rozdział 13

Pobyt w hoteluW tym rozdziale:► Jak znaleźć hotel.► Dokonywanie rezerwacji.► Zameldowanie: podawanie nazwiska, adresu, numeru pokoju.► Wymeldowanie i zapłata rachunku.

iezależnie od tego, czy podróżujesz rekreacyjnie, czy służbowo, pobyt w wygodnym hotelujest bardzo ważnym elementem wyjazdu. Ten rozdział powinien pomóc Ci w opanowaniu

słownictwa niezbędnego do znalezienia hotelu, zrobienia rezerwacji, wypytania się o wyposażenie.Zajmiemy się także kwestiami meldunkowymi.

Znalezienie hoteluJeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu hotelu, możesz zaopatrzyć się w księgarni w przewodnikpo hotelach, czyli — Hotelführer (ho-tel-fy-rer). Oczywiście informacje o miejscach noclegowychuzyskasz w każdym mieście również w centrum informacji turystycznej, zwanym dasFremdenverkehrsbüro (frem-den-fer-kers-by-ro).

Jeśli chcesz zapytać znajomych, czy mogą polecić jakiś hotel, powiedz:

Können Sie ein Hotel in … empfehlen? (ky-nen zi ajn ho-tel in … em-pfej-len)(Czy może pan polecić hotel w…?)

Ogólnie hotel to po niemiecku das Hotel (das ho-tel). W krajach niemieckojęzycznych możnaznaleźć całą paletę hoteli oferujących różną atmosferę i różny poziom usług. Na wiejskichterenach i w mniejszych miastach hotele istnieją, ale pod inną nazwą, na przykład:

das Hotel garni (das ho-tel gar-nii) (hotel, w którym podaje się wyłącznie śniadanie)

der Rasthof / das Motel (der rast-hof / das mo-tel) (hotel znajdujący się przy trasieszybkiego ruchu)

das Gasthaus / der Gasthof (das gast-haus / der gast-hof) (gospoda oferująca picie,jedzenie i najczęściej nocleg)

die Pension (di pen-zjon) lub das Fremdenzimmer (das frem-den-cy-mer) (hotel oferującyzwykle tylko swoim gościom pełne wyżywienie — śniadanie, obiad i kolację — lub niepełnewyżywienie — śniadanie, obiad lub kolację)

N



die Jugendherberge (di ju-gent-her-ber-ge) (schronisko młodzieżowe; w Austrii,Niemczech i Szwajcarii schroniska są bardzo wygodne i czasem mają dość wysoki standard)

die Ferienwohnung (di fer-jen-woo-nung) („mieszkanie na wakacje” — wyposażonemieszkanie w wakacyjnych kurortach)

Rezerwacja pokoiNajlepiej jest zarezerwować pokój dużo wcześniej — w sezonie albo w czasie imprez miejscahotelowe są w większości zajęte. Jeśli nie zrobiłeś rezerwacji i masz trudności ze znalezieniemnoclegu, pamiętaj, że większa jest na to szansa na obrzeżach miasta niż w centrum. Możeszpoprosić o pomoc w Fremdenverkehrsbüro (więcej informacji na ten temat w poprzednimpodrozdziale).

Rezerwacji pokoi hotelowych zwykle dokonuje się przez telefon (zanim sięgniesz po słuchawkę,zajrzyj do rozdziału 9). Kiedy zadzwonisz, powiedz:

Ich möchte gern ein Zimmer reservieren. (yś myś-te gern ajn cy-mer re-zer-wi-ren)(Chciałbym zarezerwować pokój.)

Jeśli chciałbyś zarezerwować więcej niż jeden pokój, musisz po prostu wstawić odpowiedniąliczbę: zwei (cwaj) (dwa), drei (draj) (trzy) Zimmer (cy-mer) itd.

W zależności od tego, kto odbierze telefon, możesz od razu poprosić o rezerwację.

Jak powiedzieć, kiedy i jak długo chcesz zostaćOsoba, która odbierze telefon, prawdopodobnie zasypie Cię serią pytań w celu dokonaniarezerwacji. Wśród pierwszych może być:

Von wann bis wann möchten Sie Ihr Zimmer reservieren? (fon wan bys wan myś-ten zi ir cy-mer re-zer-wi-ren) (Na kiedy chciałby Pan zarezerwować pokój?)

Zanim zadzwonisz, by dokonać rezerwacji, upewnij się, że zapoznałeś się z treścią rozdziału 15.dotyczącego znajomości kalendarza i dat i potrafisz poprawnie je podać.

Oto zwroty, dzięki którym wyjaśnisz, ile dni chciałbyś przebywać w hotelu i w jakim terminie:

Ich möchte gern ein Zimmer für … Nächte reservieren. (yś myś-te gern ajn cy-merfyr … neś-te re-zer-wi-ren) (Chciałbym zarezerwować pokój na … nocy.)

Ich möchte gern ein Zimmer vom 11. 3 bis zum 15. 3 reservieren. (yś myś-te gernajn cy-mer fom elf-ten dry-ten bys cum fynf-cejn-ten dry-ten re-zer-wi-ren) (Chciałbymzarezerwować pokój od 11 do 15 marca.)

Jaki to ma być pokójOsoba dokonująca Twojej rezerwacji z pewnością zapyta:

Was für ein Zimmer möchten Sie gern? (was fyr ajn cy-mer myś-ten zi gern)(Jaki pokój pan sobie życzy?)


Rozdział 13: Pobyt w hotelu 193

Was für…? (was fyr) (Jaki / Jakiego rodzaju…?)Ten zwrot warto zapamiętać. Może pojawić się zawsze,kiedy rozmawiasz z dostarczycielem jakichkolwiek usług— od sprzedawcy po pracownika Fremdenverkehrsbüro.Tak postawione pytanie pozwoli wybrać dokładnie to,czego sobie życzysz, na przykład:

Was für eine Ferienwohnung möchten Sie? (wasfyr aj-ne fer-jen-woo-nung myś-ten zi) (Jakiego pokojupan szuka?)

Was für einen Rasthof suchen Sie? (was fyr aj-nenrast-hof zu-chen zi) (Jakiego noclegu pan szuka?)

Pamiętaj, że w pytaniu Was für…? zawsze używa sięrodzajnika nieokreślonego w bierniku. Więcej informacjio bierniku znajdziesz w rozdziale 2.

Możesz przejąć inicjatywę i zacząć od specyfikacji pokoju:

Ich hätte gern… (yś he-te gern…) (Chciałbym…)

Zakończ zdanie jednym z następujących określeń (albo ich kombinacją), by poinformować,jaki pokój sobie życzysz:

ein Einzelzimmer (ajn ein-cel-cy-mer) (pokój jednoosobowy)

ein Doppelzimmer (ajn dopl-cy-mer) (pokój dwuosobowy)

ein Zimmer mit… (ajn cy-mer myt) (pokój z…)• Dusche (du-sze) (prysznicem)• Bad (baat) (wanną)• zwei Einzelbetten (cwaj ajn-cel-be-ten) (dwoma łóżkami)• einem Doppelbett (aj-nem dopl-bet) (jednym łóżkiem dwuosobowym)

Pytanie o cenęZ całą pewnością będziesz również zainteresowany ceną pokoju hotelowego. Oto możliwościpytań zależnie od tego, czy chcesz zapytać o podstawową cenę pokoju, czy z dodatkami:

Was kostet das Zimmer pro Nacht? (was kos-tet das cy-mer pro nacht)(Ile kosztuje jeden nocleg / jedna doba?)

Was kostet eine Übernachtung mit Frühstück? (was kos-tet aj-ne y-ber-nach-tungmyt fry-sztyk) (Ile kosztuje nocleg ze śniadaniem?)

Was kostet ein Zimmer mit Vollpension? (was kos-tet ajn cy-mer myt fol-pen-zjon)(Ile kosztuje pokój z pełnym wyżywieniem?)

Was kostet ein Zimmer mit Halbpension? (was kos-tet ajn cy-mer myt halp-pen-zjon)(Ile kosztuje pokój z niepełnym wyżywieniem?)



Finalizacja rezerwacjiJeśli pokój jest wolny i cena Ci odpowiada, możesz zakończyć transakcję, mówiąc:

Können Sie das Zimmer bitte reservieren? (ky-nen zi das cy-mer by-te re-zer-wi-ren)(Czy mogę prosić o rezerwację pokoju?)

PogawędkaKlaus i Ulrike Huber wybierają się na wakacje do Austrii. Znaleźli hotel w miejscowości,w której chcą się zatrzymać. Klaus dzwoni do hotelu Staiger i rozmawia z recepcjonistką.

Rezeption: Hotel Staiger, guten Tag.ho-tel staj-ger, gutn taakHotel Staiger, dzień dobry.

Klaus: Guten Tag, ich möchte ein Zimmer reservieren.Vom 15. bis zum 23. Juni.gutn taak, yś myś-te ajn cy-mer re-zer-wi-ren. fom fynf-cejn-ten byscum draj-unt-cwan-cik-sten ju-niDzień dobry, chciałbym zarezerwować pokój od 15 do 23 czerwca.

Rezeption: Ja, das geht. Was für ein Zimmer möchten Sie?ja, das gejt. was fyr ajn cy-mer myś-ten ziProszę bardzo. Jaki pokój sobie pan życzy?

Klaus: Ein Doppelzimmer mit Bad, bitte. Was kostet das Zimmerpro Nacht?ajn dopl-cy-mer myt baat, by-te. was kos-tet das cy-mer pro nachtPoproszę pokój dwuosobowy z łazienką. Ile kosztuje taki pokój za dobę?

Rezeption: 100 Euro für Übernachtung mit Frühstück.ajn-hun-dert oj-ro fyr y-ber-nach-tung myt fry-sztykZa nocleg ze śniadaniem.

Klaus: Gut, können Sie es bitte reservieren? Mein Name ist Huber.gut, ky-nen zi es by-te re-zer-wi-ren? majn na-me yst hu-berDobrze, czy mogłaby go pani zarezerwować? Moje nazwisko Huber.

Rezeption: Geht in Ordnung, Herr Huber.gejt in ord-nung, her hu-berOczywiście, proszę pana.

Klaus: Vielen Dank!fi-len dankDziękuję bardzo!



Słówka do zapamiętaniadas Fremdenverkehrsbüro das frem-den-fer- centrum informacji

kers-by-ro turystycznej

das Einzelzimmer das ajn-cel-cy-mer pokój jednoosobowy

das Doppelzimmer das dopl-cy-mer pokój dwuosobowy

das Bad das baat łazienka

die Dusche di du-sze prysznic

Geht in Ordnung! gejt in ord-nung Dobrze / Załatwione.

Zameldowanie:nazwiska, adresy i numery pokojów

Kiedy przyjedziesz do hotelu, musisz zameldować się w Rezeption (re-cep-cjon) (recepcji).By poinformować recepcjonistkę, że masz rezerwację, powiedz:

Ich habe ein Zimmer reserviert. (yś ha-be ajn cy-mer re-zer-wirt) (Mam rezerwację.)

Oczywiście nie zapomnij o podaniu swojego nazwiska:

Mein Name ist… (majn na-me yst…) (Nazywam się…).

Jak długo zamierza pan zostać?Jeśli nie masz rezerwacji albo jeśli recepcjonistka chce sprawdzić długość Twojego pobytu,może zapytać:

Wie lange bleiben Sie? (wi lan-ge blaj-ben zi) (Jak długo zamierza pan zostać?)

Na pytanie o długość pobytu możesz odpowiedzieć następująco:

Ich bleibe / Wir bleiben… (yś blaj-be / wir blaj-ben) (Zamierzam(y) zostać…)

I zakończyć na przykład tak:

…nur eine Nacht. (nur aj-ne nacht) (…tylko jedną noc.)

…drei Tage. (draj ta-ge) (…trzy dni.)

…eine Woche. (aj-ne wo-che) (…tydzień.)



Wypełnianie formularza zameldowaniaW niektórych hotelach w ramach obowiązku meldunkowego trzeba wype ni formularz,das Formular (das for-mu-lar). Recepcjonistka wręczy Ci go, mówiąc na przyk ad:

Bitte füllen Sie dieses Formular aus. (by-te fy-len zi di-zes for-mu-lar aus)(Proszę wype ni ten formularz.)

Do wype nienia formularza potrzebne Ci będą różne informacje. W większo ci przypadkówwystarczą nazwisko i adres, ale czasem wymagane są również inne dane:

Name / Vorname (na-me / for-na-me) (nazwisko / imię)

Strasse / Nummer (Nr.) (sztra-se / nu-mer) (ulica / numer)

Postleitzahl / Wohnort (post-lajt-cal / woon-ort) (kod pocztowy / miejscowo )

Geburtsdatum / Geburtsort (ge-burts-da-tum / ge-burts-ort) (data urodzenia /miejsce urodzenia)

Nationalität (na-cjo-na-li-tet) (narodowo )

Beruf (be-ruf) (zawód)

Passnummer (pas-nu-mer) (numer paszportu)

Kraftfahrzeugkennzeichen (kraft-far-cojk-ken-zaj-sein) (numer rejestracyjny pojazdu)

Ort / Datum (ort / da-tum) (miejsce / data)

Unterschrift (un-ter-szryft) (podpis)

Zabawa z kluczamiKiedy już się zameldowa e , recepcjonistka poinformuje Cię, jaki masz numer pokoju:

Sie haben Zimmer Nummer 203. (zi habn cy-mer nu-mer cwaj-hun-dert-draj)(Numer pa skiego pokoju to 203.)

Zwykle numer pokoju widnieje na kluczu.

W niektórych hotelach, zwykle w mniejszych miejscowo ciach, klucz przed wyj ciem namiasto należy zostawi w recepcji. Kiedy wracasz do hotelu i chcia by poprosi o wydanieklucza, możesz powiedzie na przyk ad:

Können Sie mir bitte den Schlüssel für Zimmer … geben? (ky-nen zi mir by-tedejn szly-sel fyr cy-mer … gej-ben) (Czy mogę prosi o wydanie klucza do pokoju…?)

Den Schlüssel für Zimmer … bitte. (dejn szly-sel fyr cy-mer … by-te). (Proszę kluczdo pokoju…).

Baga w d oZ całą pewnością będziesz podró ować z jakimś baga em,das Gepäck (das ge-pek). Twoim baga em mo e być derKoffer (der ko-fer) (walizka) lub nawet die Koffer (di ko-fer)

(walizki). Nie, to nie pomyłka. Jedyną ró nicę między liczbąpojedynczą i mnogą tego rzeczownika stanowi rodzajnik.



Śniadanie w hoteluWiększość hoteli oferuje na śniadanie szwedzki stół,z którego możesz wybrać wszystko, począwszy od płat-ków do mleka i jajek, po pieczywo, soki, dżem i ser.Jednakże w mniejszych miastach lub hotelach możesz

otrzymać typowe niemieckie śniadanie: bułki i chleb, jajkana miękko, wybór wędlin i serów. Jeśli nie możesz obyćsię bez jajecznicy, będziesz musiał złożyć specjalnezamówienie!

Jak zapytać o wyposażenieByć może zechcesz zapytać, jakie udogodnienia oferuje Twój hotel. Czy w pokoju jest telefonalbo minibar? Czy w hotelu znajduje się pralnia?

Twój pokójJeśli chcesz zapytać o specjalne wyposażenie pokoju, zacznij od:

Hat das Zimmer…? (hat das cy-mer…) (Czy w pokoju jest…?)

I zakończ jednym z następujących określeń:

…Kabelfernsehen? (ka-bel-fern-ze-jen) (…telewizja kablowa?)

…Satellitenfernsehen? (za-te-li-ten-fern-ze-jen) (…telewizja satelitarna?)

…ein Telefon? (ajn te-le-fon) (…aparat telefoniczny?)

…eine Minibar? (aj-ne mi-ni-bar) (…minibar?)

Jeśli pragniesz jedynie zamknąć drzwi i odpocząć, możesz postarać się, by nikt z personelu Cinie przeszkadzał, wywieszając na klamce następującą informację (na pewno znajdziesz ją gdzieśw swoim pokoju):

Bitte nicht stören! (by-te nyśt szty-ren) (Nie przeszkadzać!)

HotelHotel może oferować szereg usług. Zwykle są one wyszczególnione na broszurce lub karciedań, które znajdują się w Twoim pokoju. Jednakże jeśli nie zauważysz żadnych pisemnychinformacji na ten temat, możesz zadzwonić do recepcji i zapytać:

Hat das Hotel…? (hat das ho-tel) (Czy hotel oferuje…?)

Powyższe zdanie możesz uzupełnić m.in. tak:

…eine Sauna? (aj-ne zau-na) (…saunę?)

…ein Schwimmbad? (ajn szwym-baat) (…basen?)

…einen Faxdienst? (aj-nen faks-dinst) (…faks?)

…einen Wäschedienst? (aj-nen we-sze-dinst) (…pralnię?)

…eine Klimaanlage? (aj-ne kli-ma-an-la-ge) (…klimatyzację?)



…eine Hotelgarage? (aj-ne ho-tel-ga-ra-że) (…garaż?)

…einen Parkplatz? (aj-nen park-plac) (…parking?)

A oto pytania, za pomocą których zapytasz o niadanie i obs ugę pokoju:

Wann wird das Frühstück serviert? (wan wyrt das fry-sztyk ser-wirt) (O której podajesię niadanie?)

Gibt es Zimmerservice? (gipt es cy-mer-ser-wis) (Czy oferują pa stwo obs ugę pokoju?)

Umiejętno sprawdzenia, czy są dla Ciebie jakie wiadomo ci, u atwia życie w hotelu:

Hat jemand eine Nachricht für mich hinterlassen? (hat je-mant aj-ne nach-ry t fyrmy hin-ter-lasn) (Czy są dla mnie jakie wiadomo ci?)

Pogaw dkaKlaus i Ulrike Huber dotarli do swojego hotelu w Austrii. Zaparkowali przedwejściem i udają się do recepcji, by się zameldować.

Klaus: Guten Abend! Mein Name ist Huber. Wir haben ein Zimmer reserviert.gutn a-bent majn na-me yst hu-ber. wir habn ajn cy-mer re-zer-wirtDobry wieczór, moje nazwisko Huber. Mamy rezerwację.

Rezeption: Ja richtig, ein Doppelzimmer mit Bad. Bitte füllen Sie diesesFormular aus.ja ryś-tyś, ajn dopl-cy-mer myt baat. by-te fy-len zi di-zes for-mu-lar ausTak, zgadza się, pokój dwuosobowy z łazienką. Proszę wypełnićten formularz.

Klaus: Haben Sie eine Garage oder einen Parkplatz?habn zi aj-ne ga-ra-że o-der aj-nen park-placCzy mają państwo garaż albo parking?

Rezeption: Der Parkplatz ist hinter dem Hotel. Und hier ist Ihr Zimmerschlüssel,Nummer 203.der park-plac yst hin-ter dejm ho-tel. unt hir yst ir zy-mer-szly-sel, nu-mercwaj hun-dert-drajParking znajduje się na tyłach hotelu. A oto państwa klucz, pokójnumer 203.

Ulrike: Wann servieren Sie Frühstück?wan ser-wi-ren zi fry-sztykO której serwują państwo śniadanie?

Rezeption: Von sieben bis zehn Uhr.fon zibn bys cejn urOd siódmej do dziesiątej.

Ulrike: Vielen Dank.fi-len dankDziękuję bardzo.



Słówka do zapamiętaniableiben blaj-ben zostawać

das Formular das for-mu-lar formularz

ausfüllen aus-fy-len wypełnić

der Schlüssel der szly-sel klucz

Bitte nicht stören! by-te nyśt szty-ren Nie przeszkadzać!

der Zimmerservice der cy-mer-ser-wis room service

der Parkplatz der park-plac parking

Wymeldowanie i płacenie rachunkuKiedy Twój pobyt dobiegł końca, trzeba wymeldować się z hotelu i zapłacić rachunek.„Wymeldować się” w tym kontekście to „opuścić / zwolnić pokój”, po niemiecku das Zimmerräumen (das cy-mer roj-men). Jeśli chcesz się dowiedzieć, do której musisz opuścić pokój, zapytaj:

Bis wann müssen wir das Zimmer räumen? (bys wan my-sen wir das cy-mer roj-men)(Do której musimy opuścić pokój?)

Jak poprosić o rachunekGdy wymeldowujemy się z hotelu, często używamy słowa: abreisen (ap-raj-zen), które znaczy„odjeżdżać”. Kiedy wyjeżdżasz, zanieś klucz do recepcji i poinformuj o swoim zamiarze, mówiąc:

Ich reise ab. / Wir reisen ab. (yś raj-ze ap / wir raj-zen ap) (Wyjeżdżam[y].)

Powyższy zwrot zwykle wystarczy, by recepcjonistka zaczęła przygotowywać rachunek.Jednakże jeśli musisz natychmiast wyjechać i zależy Ci na czasie, powiedz:

Kann ich bitte die Rechnung haben? (kan yś by-te di rech-nung habn) (Czy mogęprosić o rachunek?)

W rozdziale 5. znajdziesz wszystkie potrzebne informacje na temat rachunków, płatności kartąkredytową i niezbędnych sformułowań.

Dawanie napiwku w hoteluMimo że zwykle usługi wliczone są w cenę pokoju, cza-sem możesz chcieć wręczyć napiwek — das Trinkgeld(das trynk-gelt) — na przykład portierowi, który wniesieTwój bagaż. W tym wypadku wystarczy 1 lub 2 euro.

W niektórych hotelach możesz również znaleźć małe ko-perty, w których zostawia się napiwek dla pokojówki.W zależności od hotelu i od usługi zostawia się średnio5 euro na tydzień.



Jak zapytać o opłaty specjalneOczywiście za dodatkowe usługi obowiązują dodatkowe opłaty. Chcesz zapytać o wysokość rachunkuza telefon albo poinformować recepcjonistkę, że wziąłeś coś z minibaru? Oto, jak to zrobić:

Können Sie mir sagen, wie hoch Heine Telefonrechnung war? (ky-nen zi mir sa-gen,wi hoch maj-ne te-le-fon-rech-nunk war) (Czy może mi pani powiedzieć, ile wyniósł mójrachunek telefoniczny?)

Ich habe … aus der Minibar genommen. (yś ha-be … aus der mi-ni-bar ge-no-men)(Wziąłem … z mini-baru.)

Krótkie rozstanie w hoteluJeśli nie zamierzasz jeszcze wyjeżdżać, ale musisz wymeldować się z hotelu, możesz poprosićo przechowanie bagażu na kilka godzin (większość hoteli na to zezwala):

Können wir unser / Kann ich mein Gepäck bis … Uhr hier lassen? (ky-nen wir un-zer /kan yś majn ge-pek bys … ur hir lasn) (Czy możemy zostawić tu nasz / Czy mogę zostawić tuswój bagaż do godziny…?)

Kiedy wróciłeś po odbiór bagażu, powiedz:

Können wir bitte unser / Kann ich bitte mein Gepäck haben? (ky-nen wir by-te un-zer /kan yś by-te majn ge-pek habn) (Czy można prosić o wydanie bagażu?)

Jesteś gotów do wyjazdu na lotnisko albo stację kolejową? Jeśli chcesz, by recepcjonistka wezwałataksówkę, poproś:

Können Sie mir bitte ein Taxi bestellen? (ky-nen zi mir by-te ajn ta-ksi be-szte-len)(Czy mogłaby mi pani wezwać taksówkę?)

Sprawdź wcześniej nazwę miejsca, do którego jedziesz, ponieważ recepcjonistka zapyta, dokądzamierzasz się udać z hotelu:

Wo möchten Sie hin? (wo myś-ten zi hin) (Dokąd pan jedzie?)

PogawędkaKlaus i Ulrike Huber zamierzają jechać dalej i odkrywać kolejne części kraju.Udają się więc do recepcji, by wymeldować się z hotelu.

Klaus: Guten Morgen! Wir reisen heute ab. Kann ich bitte dieRechnung haben?gutn morgn! wir raj-zen hoj-te ab. kan yś by-te di rech-nung habenDzień dobry! Dziś wyjeżdżamy. Czy mogę prosić o rachunek?



Rezeption: Sicher, einen Moment bitte. Haben Sie gestern Abend nochetwas aus der Minibar genommen?zi-sier, aj-nen mo-ment by-te. habn zi ges-tern a-bent noch et-wasaus der mi-ni-bar ge-no-menOczywiście, jedną chwileczkę. Czy wzięli coś państwo wczorajwieczorem z minibaru?

Klaus: Ja, zwei Bier. Können Sie mir sagen, wie hoch meineTelefonrechnung war?ja, cwaj biir. ky-nen zi mir sa-gen, wi hoch maj-ne te-le-fon-rech-nunk war)Tak, dwa piwa. Czy może mi pani powiedzieć, ile wyniósł mójrachunek telefoniczny?

Rezeption: Ja, 4 Euro.ja, fiir oj-roTak, 4 euro.

Klaus: Kann ich mit Kreditkarte bezahlen?kann yś myt kre-dit-kar-te be-ca-lenCzy mogę zapłacić kartą?

Rezeption: Selbstverständlich. Unterschreiben Sie bitte hier.zelpst-fer-sztent-lyś. un-ter-szraj-ben zi by-te hiirOczywiście. Proszę tu podpisać.

Klaus: Vielen Dank und auf Wiedersehen!fi-len dank unt auf wi-der-zejnDziękuję bardzo i do zobaczenia!

Rezeption: Gute Reise!gu-te raj-zeSzczęśliwej podróży!

Słówka do zapamiętaniaabreisen ap-raj-zen odjeżdżać

das Gepäck das ge-pek bagaż

selbstverständlich zelpst-fer-sztent-lyś oczywiście

Gute Reise! gu-te raj-ze Szczęśliwej podróży!



Gierki j zykowe

Uzupełnij pytania jednym z poniższych słów.

Wo Was für Wie Wann Was

1. kostet das Zimmer? (Ile kosztuje pokój?)

2. lange bleiben Sie? (Jak długo pan zostaje?)

3. wird das Frühstück serviert? (O której serwujecie państwo śniadanie?)

4. möchten Sie hin? (Dokąd chce się pan udać?)

5. ein Zimmer möchten Sie? (Jaki pokój sobie pan życzy?)


Rozdział 14

Podróżowanie: samoloty,pociągi, taksówki, autobusy

W tym rozdziale:► Odlot z lotniska.► Wynajem samochodu.► Odczytywanie map i znaków drogowych.► Odjazd ze stacji kolejowej.► Podróż samolotem, pociągiem, taksówką i autobusem.

tym rozdziale podamy Ci wszystkie niezbędne informacje na temat sprzedaży biletów,odprawy paszportowej, wypożyczenia samochodu i kontroli biletowej. Podpowiemy

również, jak poprosić o pomoc przechodnia — nie tracąc głowy, z uśmiechem i uprzejmie.

Na lotniskuPierwsze, co rzuca się w oczy na lotnisku, to kolejki. Kolejki są wszędzie — od stanowiska z biletamipo odprawę bagażu. Przy tak wielu kolejkach nie warto tracić czasu na stanie w niewłaściwej.Z naszą pomocą wszystko pójdzie jak z płatka!

Większość personelu na lotnisku włada kilkoma językami, a już na pewno oprócz niemieckiegowszędzie porozumiesz się po angielsku — na polski raczej nie masz co liczyć. Tak gwoli wyjaśnienia:to, co trzymasz w dłoni, to das Flugticket / der Flugschein (das fluk-ti-ket / der fluk-szajn)(bilet lotniczy). Z dużym prawdopodobieństwem jest to również das Rückflugticket(das ryk-fluk-ti-ket) (bilet powrotny). Po odprawie otrzymasz die Bordkarte (di bord-kar-te)(kartę pokładową).

Odbiór biletuJeśli wcześniej nie otrzymałeś biletu lotniczego pocztą, musisz odebrać go na lotnisku. Najpierwnależy odnaleźć stanowisko Twoich linii lotniczych. Jeśli nie możesz go znaleźć (a czasem taksię zdarza), zapytaj pracownika o wskazanie właściwego stanowiska:

Wo ist der … -Schalter? (wo yst der …-szal-ter) (Gdzie znajduje się stanowisko…?)

Kiedy już do niego dotrzesz, po prostu powiedz, że chciałbyś odebrać bilet:

Ich möchte mein Ticket abholen. (yś myś-te majn ti-ket ap-ho-len)(Chciałbym odebrać bilet.)

W



Po otrzymaniu biletu możesz zapytać: Wann muss ich einchecken? (wan mus yś ajn-cze-ken)(O której rozpocznie się wpuszczanie na pokład?), aby upewnić się, o której masz znaleźć sięprzy wejściu do samolotu. Powinieneś także zapytać, ile bagażu wolno wziąć z sobą na pokład:Wie viele Gepäckstücke kann ich mitnehmen? (wi fi-le ge-pek-szty-ke kan yś myt-nej-men)(Ile walizek mogę z sobą zabrać?).

OdprawaPodczas odprawy pracownik linii lotniczych zada Ci kilka pytań:

Haben Sie Gepäck? (habn zi ge-pek) (Czy ma pan bagaż?)

Wo möchten Sie sitzen, am Fenster oder am Gang? (wo myś-ten zi zy-cen, am fens-tero-der am gang) (Gdzie chce pan siedzieć, przy oknie czy przy przejściu?)

W odpowiedzi na to pytanie możesz odpowiedzieć krótko: am Fenster / am Gang (am fens-ter /am gang) (przy oknie / przy przejściu), w zależności od preferencji.

Możesz także zapytać o szczegóły dotyczące podróży:

Wie lange dauert der Flug? (wi lan-ge da-uert der fluk) (Jak długo trwa lot?)

Wann fliegt die Maschine ab? (wan flikt di ma-szi-ne ap) (O której odlatujesamolot?)

Jeśli jesteś na lotnisku, by kogoś odebrać, możesz zapytać:

Wann kommt die Maschine aus … an? (wan komt di ma-szi-ne aus … an) (O którejprzylatuje samolot z…?)

Słówka do zapamiętaniadas Flugticket / das fluk-ti-ket bilet lotniczyder Flugschein der fluk-szajn

das Rückflugticket das ryk-fluk-ti-ket bilet powrotny

die Bordkarte di bord-kar-te karta pokładowa

das Gepäck das ge-pek bagaż

Handgepäck hand-ge-pek bagaż podręczny

das Flugzeug / das fluk-cojg samolotdie Maschine di ma-szi-ne

der Flug der fluk lot

abholen ap-ho-len odebrać (kogoś)

dauern da-uern trwać


Rozdzia 14: Podró owanie: samoloty, poci gi, taksówki, autobusy 205

Pogaw dkaFrau Schöller leci pilnie do Londynu. Na lotnisku zmierza prosto do stanowiskaLufthansy, by odebrać bilet.

Frau Schöller: Guten Morgen. Ich möchte mein Ticket abholen.gutn morgn. yś myś-te majn ti-ket ap-ho-lenDzień dobry, chciałabym odebrać bilet.

Angestellter: Ihr Name bitte.ir na-me by-tePani nazwisko?

Frau Schöller: Schöller.schy-ler

Angestellter: Hier, Frau Schöller. Ein Rückflugticket nach London. Flug LH 83.hiir, frau schy-ler. ajn ryk-fluk-ti-ket nach lon-don. fluk el-ha acht-drajProszę bardzo. Bilet do Londynu powrotny. Lot LH 83.

Frau Schöller: Wann fliegt die Maschine ab?wan flikt di ma-szi-ne ap?O której jest odlot?

Angestellter: Pünktlich um 11.15 Uhr. Wo möchten Sie sitzen, am Fensteroder am Gang?pynkt-lyś um elf ur fynf-cejn. wo myś-ten zi zy-cen, am fens-tero-der am gangPunktualnie o 11.15. Gdzie chce pani siedzieć, przy oknie czy przyprzejściu?

Frau Schöller: Am Fenster bitte.am fens-ter by-teProszę przy oknie.

Angestellter: Sie haben Platz 15A, einen Fensterplatz. Hier ist Ihre Bordkarte.Haben Sie Gepäck?zi habn plac fynf-cejn a, aj-nen fen-ster-plac. hiir yst i-re bort-kar-te.habn zig ge-pekPani miejsce to 15A, przy oknie. Oto karta pokładowa. Czy ma panibagaż?

Frau Schöller: Meine kleine Reisetasche hier nehme ich als Handgepäck.maj-ne klaj-ne raj-ze-ta-sze hiir nej-me yś als hand-ge-pekMoją małą torbę podróżną wezmę jako bagaż podręczny.

Angestellter: Dann können Sie direkt zum Flugsteig gehen.dan ky-nen zi di-rekt cum fluk-sztajk ge-jenW takim razie może pani od razu przejść do wejścia do samolotu.

Frau Schöller: Danke.dan-keDziękuję.



Słówka do zapami taniader Abflug der ap-flug odlot

die Ankunft di an-kunft przylot (równie przyjazd)

der Flugsteig der fluk-sztajk wej cie do samolotu

mitnehmen myt-nej-men wzi z sob

einchecken ajn-cze-ken przej odpraw lotnicz

fliegen fli-gen lata

abfliegen ap-fli-gen odlecie samolotem

ankommen an-kommen przyby

pünktlich pynkt-ly punktualnie

verspätet fer-szpej-tet opó niony

Przejście przez kontrol paszportowPo przylocie obs uga zwykle kieruje pasażerów do kontroli paszportowej — die Passkontrole(di pas-kon-tro-le), więc miej paszport pod ręką.

Zwykle można wybra między dwoma kolejkami; jedna jest dla EU-Bürger (e-u-byr-ger)(obywatele krajów Unii Europejskiej), a druga dla Nicht-EU-Bürger (nyśt-e-u-byr-ger)(obywatele krajów spoza Unii Europejskiej). Po przej ciu kontroli paszportowej następuje odbiórbagażu, a potem kontrola celna — der Zoll (der col), gdzie by może Twój bagaż zostaniesprawdzony.

Przy przekraczaniu wewnętrznych granic Unii Europejskiej — die Europäische Union(di oj-ro-pe-i-sze u-nią) — nie są konieczne paszporty. Tak więc na przyk ad możesz zorientowasię, że nie jeste już w Niemczech, a we Francji tylko po tym, że nagle drogowskazy zacznąby podawane we francuskim języku. Poza tym z jednego kraju Unii do drugiego możnaprzewozi w a ciwie nieograniczoną ilo towarów.

Po d ugim locie pewnie marzysz tylko o tym, by jak najszybciej opu ci lotnisko, ale masz jeszczedo przebycia dwa etapy. By pomóc Ci w k opotach, przedstawiamy poniżej listę zwrotów,które przydają się w trakcie kontroli paszportowej:

der Reisepass / der Pass (der raj-ze-pas / der pas) (paszport)

EU-Bürger (e-u-byr-ger) (obywatele krajów Unii Europejskiej)

Nicht-EU-Bürger (nyśt-e-u-byr-ger) (obywatele krajów spoza Unii Europejskiej)

Ich bin im Urlaub hier. (y bin im ur-laup hiir) (Jestem tu na urlopie.)

Ich bin geschäftlich hier. (y bin ge-szeft-ly hiir) (Jestem tu s użbowo.)

Ich bin auf der Durschreise nach… (y bin auf der durś-raj-ze nach…)(Jestem tu przejazdem do…).


Rozdział 14: Podróżowanie: samoloty, pociągi, taksówki, autobusy 207

Przejście przez odprawę celnąPrzebyłeś pierwszą przeszkodę i zmierzasz do odprawy celnej. Czy jesteś jednym z tych ludzi,którzy czują się winni, nawet jeśli nic nie mają na sumieniu? Celnicy potrafią sprawić, że możesztak się poczuć. Warto wiedzieć, jak odpowiedzieć na ich pytania szybko i satysfakcjonująco,by całe zamieszanie mieć jak najprędzej za sobą.

Przy odprawie celnej — der Zoll (der col) — zwykle masz do wyboru dwie opcje:anmeldepflichtige Waren (an-mel-dep-flich-ti-ge wa-ren) (towary do oclenia)albo anmeldefreie Waren (an-mel-de-fra-je wa-ren) (nic do oclenia).

Jak dotąd bez kłopotu. Oczywiście celnik może zapytać Cię osobiście, czy masz coś do oclenia:

Haben Sie etwas zu verzollen? (habn zi et-was cu fer-co-len) (Czy ma pan coś do oclenia?)

albo

Haben Sie etwas anzumelden? (habn zi et-was an-cu-mel-den) (Czy ma pan cośdo oclenia?)

Na to pytanie możesz odpowiedzieć następująco:

Ich möchte … anmelden. (yś myś-te … an-mel-den) (Chciałbym oclić…)

Ich habe nichts zu verzollen. (yś ha-be nyśts cu fer-co-len) (Nie mam nic do oclenia.)

Celnik, nawet jeśli obdarzy Cię najpiękniejszym uśmiechem świata, może wyrazić zamiarsprawdzenia Twojego mało podejrzanego bagażu:

Bitte öffnen Sie diesen Koffer / diese Tasche. (by-te yf-nen zi di-zen ko-fer / di-ze ta-sze)(Proszę otworzyć tę walizkę / torbę.)

A jeśli celnik zapyta, co masz zamiar zrobić z zakupionym towarem, możesz odpowiedzieć:

Es ist für meinen persönlichen Gebrauch. (es yst fyr maj-nen per-zyn-li-sien ge-brauch)(To na mój prywatny użytek.)

Es ist ein Geschenk. (es yst ajn ge-szenk) (To prezent.)

Podróżowanie samochodemDrogi, po których z całą pewnością będziesz podróżować, to Autobahn (au-to-ban) (autostrada— od czterech do sześciu pasów ruchu), Bundesstrasse (bun-des-sztra-se) (trasa szybkiegoruchu — od dwóch do czterech pasów ruchu) lub Nationalstrasse (na-cjo-nal-sztra-se)w Szwajcarii, oraz Landstrasse (lant-sztra-se) (droga dwupasmowa).

Wynajem samochoduJeśli zdecydowałeś się wynająć auto, skieruj kroki do Autovermietung (au-to-fer-mi-tung)(firma zajmująca się wynajmem aut). A kiedy już tam trafisz, powiedz:

Ich möchte ein Auto mieten. (yś myś-te ajn au-to mi-ten) (Chciałbym wynająćsamochód.)



Pracownik zapyta Cię, jakie auto sobie życzysz, na przykład tak:

Was für ein Auto möchten Sie? (was fyr ajn au-to myś-ten zi) (Jaki samochód sobiepan życzy?)

Możesz odpowiedzieć z użyciem następujących zwrotów:

ein zweitüriges / viertüriges Auto (ajn cwaj-ty-ru-ges / fiir-ty-ri-ges au-to)(samochód dwu- / czterodrzwiowy)

einen Kombi (aj-nen kom-bi) (kombi)

einen Automatikwagen (aj-nen au-to-ma-tik-wa-gen) (samochód z automatycznąskrzynią biegów)

einen Schaltwagen (aj-nen szalt-wa-gen) (samochód z manualną skrzynią biegów)

Może paść również jedno z poniższych pytań:

Für wie lange möchten Sie den Wagen mieten? (fyr wi lan-ge myś-ten zi dejnwa-gen mi-ten) (Na jak długo chciałby pan wynająć samochód?)

Ab wann möchten Sie den Wagen mieten? (ap wan myś-ten zi dejn wa-gen mi-ten)(Od kiedy chciałby pan wynająć samochód?)

Bis wann möchten Sie den Wagen mieten? (bys wan myś-ten zi dejn wa-gen mi-ten)(Do kiedy chciałby pan wynająć samochód?)

Wann / Wo möchten Sie den Wagen zurückgeben? (wan / wo myś-ten zi dejnwa-gen cu-ryk-gej-ben) (Kiedy / Gdzie chciałby pan zwrócić samochód?)

Możesz na to odpowiedzieć:

Ich brauche den Wagen für… (yś brau-che dejn wa-gen fyr…)(Potrzebuję samochodu na…).

Ich möchte den Wagen ab dem … mieten. (yś myś-te dejn wa-gen ap dejm …mi-ten) (Chciałbym wynająć samochód od…).

Ich möchte den Wagen bis zum … mieten. (yś myś-te dejn wa-gen bys cum …mi-ten) (Chciałbym wynająć samochód do…).

Ich möchte den Wagen am … zurückgeben. (yś myś-te dejn wa-gen am …cu-ryk-gej-ben) (Chciałbym zwrócić samochód…).

Ich möchte den Wagen in … zurückgeben. (yś myś-te dejn wa-gen in …cu-ryk-gej-ben) (Chciałbym zwrócić samochód w…).

W trakcie procedury wypożyczania auta usłyszysz następujące zwroty:

die Vollkaskoversicherung (di fol-kas-ko-fer-zi-sie-rung) (pełne ubezpieczenie auto-casco)

inbegriffen (in-be-gryfn) (wliczone w cenę)

der Führerschein (der fy-rer-szajn) (prawo jazdy)

ohne Kilometerbegrenzung (o-ne ki-lo-mej-ter-be-gren-cung) (bez ograniczenia przebiegu)



PogawędkaAnke właśnie przyleciała do Frankfurtu. Po przejściu przez oprawę celną udała siędo wypożyczalni samochodów i właśnie rozmawia z pracownikiem.

Anke: Guten Morgen. Ich möchte ein Auto mieten.gutn morgn. yś myś-te ajn au-to mi-tenChciałabym wynająć samochód.

Angestellter: Was für ein Auto möchten Sie?was fyr ajn au-to myś-ten ziJaki samochód sobie pani życzy?

Anke: Einen Kombi.aj-nen kom-biKombi.

Angestellter: Möchten Sie einen Schaltwagen oder einen Automatikwagen?myś-en zi aj-nen szalt-wa-gen o-der aj-nen au-to-ma-tik-wa-genCzy życzy sobie pani samochód z manualną czy automatycznąskrzynią biegów?

Anke: Einen Automatikwagen.aj-nen au-to-ma-tik-wa-genZ automatyczną.

Angestellter: Für wie lange möchten Sie den Wagen mieten?fyr wi lan-ge myś-ten zi dejn wa-gen mi-tenNa jak długo chciałaby pani wynająć samochód?

Anke: Für eine Woche.fyr aj-ne wo-cheNa tydzień.

Angestellter: Ein Kombi kostet für eine Woche ohne Kilometerbegrenzung345 Euro inklusiv Versicherung.ajn kom-bi kos-tet fyr aj-ne wo-che o-ne ki-lo-mej-ter-be-gren-cungdraj hun-dert fynf-unt-viir-cyś oj-ro in-klu-ziw fer-zi-sie-rungSamochód kombi na tydzień bez ograniczenia przebiegu kosztuje345 euro z ubezpieczeniem.

Odczytywanie map i znaków drogowychNie chcemy, żebyś jeździł w kółko, i dlatego wskażemy Ci właściwą drogę. Zaopatrz się w dobrąmapę i zdobądź z naszą pomocą wiedzę o znakach drogowych.

MapyDobra mapa powie Ci, gdzie się znajdujesz, gdzie znajdują się różne obiekty i jak daleko musiszjechać — to cała masa informacji na skrawku papieru. Mapa oferuje w większości informacjeobrazkowe, więc nie musisz znać języka, by się nią posługiwać. Przy zakupie mapy przyda Cisię znajomość rodzajów map:



die Landkarte (di lant-kar-te) (mapa)

die Strassenkarte (di sztra-sen-kar-te) (mapa samochodowa)

der Stadtplan (der sztat-plan) (plan miasta)

Na niemieckiej mapie znajdziesz następujące słowa:

die Autobahn (di au-to-ban) (autostrada)

die Ausfahrt (di aus-fart) (zjazd)

die Auffahrt (di auf-fart) (wjazd)

das Autobahnkreuz (das au-to-ban-krojc) (skrzyżowanie)

das Autobahndreieck (das au-to-ban-draj-ek) (rozjazd)

die Altstadt (di alt-sztat) (stare miasto)

die Fußgängerzone (di fus-gen-ger-co-ne) (strefa dla pieszych)

das Theater (das te-a-ter) (teatr)

die Kirche (di kyr-sie) (kościół)

der Parkplatz (der park-plac) (parking)

Znaki drogoweZ pewnością nie chciałbyś zostać zatrzymany za przekroczenie prędkości, jadąc pod prąd drogąjednokierunkową na śliskiej nawierzchni. Oto kilka najpopularniejszych znaków, jakie możnanapotkać w krajach niemieckojęzycznych:

Anlieger frei (an-li-ger fraj) (zakaz wjazdu; nie dotyczy mieszkańców)

Einbahnstrasse (ajn-ban-sztra-se) (droga jednokierunkowa)

Einordnen (ajn-ord-nen) (połączenie pasm ruchu / zwężenie)

Gesperrt (ge-szpert) (ulica zamknięta)

Licht an / aus (lyśt an / aus) (włączyć / wyłączyć światła)

Umleitung (um-laj-tung) (objazd)

Vorsicht Glätte (for-zyśt gle-te) (uwaga, śliska nawierzchnia)

50 bei Nebel (fynf-cyś baj nej-bel) (ograniczenie do 50 km/h przy mgle)

Baustelle (bau-szte-le) (budowa)

Na stacji kolejowejPodróżowanie koleją jest bardzo wygodnym sposobem przemierzania Europy. Niezależnieod tego, czy lubisz śmigać z jednego miasta do drugiego pociągiem Intercity — Intercity Express(ICE) (in-ter-ci-ti eks-pres / i-ce-e), czy odwiedzać mniejsze miejscowości nieco wolniejszymInterregio (IR) — praktycznie wszędzie dotrzesz pociągiem.



Ponieważ podróżowanie koleją jest bardzo popularne w całej Europie, warto pomyśleć o wcześniejszejrezerwacji miejsc, zwłaszcza w okresie urlopowym i podczas świąt. Jeśli w krótkim czasie chceszprzemierzyć dużą odległość, warto zainteresować się, czy w danym czasie dostępne są abonamentowebilety kolejowe.

Odczytywanie tablic przyjazdów i odjazdówNa każdej stacji kolejowej znajdują się tablice informujące o czasie przybycia i odjazdu pociągów.Ponieważ jednak zwykle wyświetlają się godziny dla wielu składów, możesz mieć trudnościz odczytaniem czasu dla konkretnego pociągu. Poniższe zwroty powinny pomóc Ci w odczytaniuprzynajmniej części informacji:

der Fahrplan (der far-plan) (rozkład jazdy)

die Abfahrt (di ap-fart) (odjazd)

die Ankunft (di an-kunft) (przyjazd)

über (y-ber) (przez)

werktags (werk-taks) (dni powszednie)

sonn-und feiertags (zon-unt fa-jer-taks) (niedziele i święta)

Pozyskiwanie informacjiJeśli masz pytania dotyczące pociągu, którym chcesz pojechać, udaj się do informacji— die Auskunft (di aus-kunft), gdzie możesz zapytać o:

Von welchem Gleis fährt der Zug nach … ab? (fon wel-siem glajs fert der cuk nach … ap)(Z którego peronu odjeżdża pociąg do…?)

Auf welchem Gleis kommt der Zug aus … an? (auf wel-siem glajs komt der cuk aus … an)(Na który peron wjedzie pociąg z…?)

Hat der Zug Verspätung? (hat der cuk fer-szpej-tung) (Czy pociąg ma opóźnienie?)

Gibt es einen direkten Zug von … nach …? (gipt es aj-nen di-rek-ten cug fon … nach …)(Czy jest bezpośredni pociąg z … do …?)

Odpowiedź na większość z tych pytań będzie krótka i zwięzła — na przykład pracownik podaCi numer peronu, na który masz się udać. Choć w przypadku ostatniego pytania z powyższejlisty możesz usłyszeć, że nie ma żadnego bezpośredniego połączenia:

Nein, sie müssen in … umsteigen. (najn, zi mysn in … um-sztaj-gen)(Nie, musi się pan przesiąść w…).



Słówka do zapamiętaniader Bahnsteig der ban-sztajk peron

das Gleis das glajs tor

die Verspätung di fer-szpej-tung opóźnienie

einsteigen ajn-sztaj-gen wsiąść

aussteigen aus-sztaj-gen wysiąść

umsteigen um-sztaj-gen przesiąść się

abfahren ap-fa-ren odjechać

ankommen an-ko-men przyjechać

fahren fa-ren jechać

Kupno biletówPo bilety musisz udać się do kasy biletowej — der Fahrkartenschalter (der far-kar-ten-szal-ter).Z pomocą zamieszczonych poniżej zwrotów dojedziesz wszędzie tam, gdzie dociera kolejniemiecka, austriacka i szwajcarska.

PodstawyKiedy przyszła Twoja kolej poprosić o bilet w okienku, powiedz:

Eine Fahrkarte nach …, bitte. (aj-ne far-kar-te nach …, by-te) (Proszę bilet do …).

Ponieważ możesz kupić bilet w jedną albo w obie strony, sprzedawca z całą pewnością Cię zapyta:

Einfach oder hin und zurück? (ajn-fach oder hin unt cu-ryk) (Tylko w jedną stronęczy też powrotny?)

Jeśli liczy się dla Ciebie cena, możesz zapytać:

Was kostet eine Rückfahrkarte nach …? (was kos-tet aj-ne ryk-far-kar-te nach)Ile kosztuje bilet powrotny do …)

Was kostet eine einfache Fahrt nach …? (was kos-tet aj-ne ajn-fa-che fart nach …)(Ile kosztuje bilet w jedną stronę do…?)

Erster oder zweiter Klasse? (er-ster o-der cwaj-ter kla-se) (Pierwszą czy drugą klasą?)



W okresie, kiedy może być trudno o miejsce w pociągu, warto postarać się o wcześniejsząrezerwację:

Ich möchte gern eine Platzkarte für den … von … nach … (yś myś-te gern aj-neplac-kar-te fyr dejn … fon … nach …) (Proszę bilet na … z … do …).

Ponieważ możesz mieć na myśli przejazd w późniejszym czasie, sprzedawca może zapytać:

Fahren Sie heute? (fa-ren zi hoj-te) (Czy bilet ma być na dziś?)

Wann fahren Sie? (wan fa-ren zi) (Na kiedy ma być bilet?)

Za to trzeba dodatkowo zapłacićTo, ile zapłacisz za bilet, zależy od liczby przejechanych kilometrów. Istnieje stała opłata zakażdy kilometr dla pierwszej i drugiej klasy. Poza tym trzeba zapłacić dopłatę — der Zuschlag(der cu-szlak) dla pociągów oznaczonych ICE (Intercity Express), IC (Intercity) lub EC (Eurocity).To szybkie pociągi łączące duże miasta.

Słowo Zuschlag zwykle pojawia się na tablicy odjazdów. Jeśli nie masz pewności, udaj siędo informacji albo zapytaj przy kasie. Jeśli nie wiesz, którym pociągiem pojechać albo sięśpieszysz, za niewielką dopłatą możesz uiścić dodatkową opłatę w pociągu.

By upewnić się, czy Twój pociąg wymaga uiszczenia Zuschlag, zapytaj:

Muss ich für den Zug um 11.45 Uhr nach … einen Zuschlag bezahlen? (mus yśfyr dejn cuk um elf ur fynf-unt-viir-cyś nach … aj-nen cu-szlak be-ca-len) (Czy na pociągo 11.45 do … muszę uiścić dodatkową opłatę?)

Na to pytanie sprzedawca może odpowiedzieć:

Das ist ein Intercity. Sie brauchen einen IC-Zuschlag. (das yst ajn in-ter-si-ty. zibrau-chen aj-nen i-c-cu-szlak) (To pociąg Intercity. Niezbędna jest opłata za pociąg Intercity.)

Słówka do zapamiętaniadie Fahrkarte di far-kar-te bilet

die erste Klasse di er-ste kla-se pierwsza klasa

die zweite Klasse di cwaj-te kla-se druga klasa

der Zuschlag der cu-szlak dopłata

die Rückfahrkarte di ryk-far-kar-te bilet powrotny

die Platzkarte di plac-kar-te zarezerwowane miejsce

hin und zurück hin unt cu-ryk tam i z powrotem

einfach ajn-fach w jedną stronę



Jak sprawdzi , kiedy rozdzieli czasownikiWiele czasowników niemieckich ącznie z czasownikami wymienionymi w tym rozdziale posiadapewną wspólną cechę. Wszystkie posiadają przedrostki, które mogą funkcjonowa jako samodzielnes ówka (np. przyimki ab, an, um, ein czy aus). Te przedrostki są w stanie oddzieli się od resztyczasownika — jego tematu. Kiedy używamy czasownika w zdaniu w czasie tera niejszym,przedrostek i temat rozdzielają się. Temat czasownika przyjmuje ko cówkę fleksyjną, a przedrostekwędruje na koniec zdania.

Popatrzmy na ten fenomen w akcji na przyk adzie czasownika ankommen (an-ko-men).Zauważ, że przedrostek czasownika zawsze wędruje na koniec zdania, niezależnie od tego,ile s ów wstawimy pomiędzy przedrostek a czasownik:

Der Zug kommt an. (der cuk komt an) (Pociąg przyjedzie.)

Der Zug kommt um 18.15 Uhr an. (der cuk komt um acht-cejn ur fynf-cejn an)(Pociąg przyjedzie o 18.15.)

Der Zug kommt um 18.15 Uhr in Dessau an. (der cuk komt um acht-cejn ur fynf-cejn in de-sau an) (Pociąg przyjedzie do Dessau o 18.15.)

Skąd wiadomo, że czasownik jest rozdzielnie z ożony? Są dwie wskazówki:

czasownik rozpoczyna się przyimkiem, który jest jego przedrostkiem;

pierwsza sylaba bezokolicznika jest sylabą akcentowaną.

Oto kilka czasowników, które pasują do tego wzoru, cho w naszym podręczniku znajdzieszich znacznie więcej:

anfangen (an-fan-gen) (zaczyna )

aufhören (auf-hy-ren) (ko czy się)

aufmachen (auf-machen) (otwiera )

zumachen (cu-ma-chen) (zamyka )

abfahren (ap-fa-ren) (odjeżdża )

abfliegen (ap-fli-gen) (odlatywa )

einsteigen (ajn-sztaj-gen) (wsiada )

aussteigen (aus-sztaj-gen) (wysiada )

aufstehen (auf-szte-jen) (wstawa )

zuhören (cu-hy-ren) (s ucha )

Przy czasownikach rozdzielnie z ożonych temat czasownika wraz z odpowiednią ko cówkąfleksyjną wędruje na swoje sta e miejsce w zdaniu. Przedrostek stoi na ostatnim miejscu.Ta zasada obejmuje czas tera niejszy i przesz y prosty.



Opanowanie autobusów, metra i taksówekDuże i mniejsze miasta niemieckie mają zwykle świetnie funkcjonujący system środkówkomunikacji publicznej. Połączenie autobusu — Bus (bus), metra — U-Bahn (u-ban),tramwaju — Strassenbahn (sztra-sen-ban) i pociągu podmiejskiego — S-Bahn (es-ban)pozwoli Ci dotrzeć tam, dokąd zechcesz.

Jak złapać autobusJeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu właściwego autobusu lub pociągu, możesz zasięgnąćinformacji w Fahrkartenschalter (far-kar-ten-szal-ter) (kasie biletowej) lub u kierowcyautobusu — der Busfahrer (der bus-fa-rer). Oto pomocne pytania:

Welche Buslinie fährt ins Stadtzentrum? (wel-sie bus-li-nie fert ins sztat-cent-rum)(Który autobus jedzie do centrum?)

Ist das die richtige Strassenbahn zum Stadion? (yst das di ryś-ti-ge sztra-sen-bancum szta-dion) (Czy tym tramwajem dojadę na stadion?)

Muss ich umsteigen? (mus yś um-sztaj-gen) (Czy muszę się przesiadać?)

Hält diese U-Bahn am Hauptbahnhof? (helt di-ze u-ban am haupt-ban-hof)(Czy to metro zatrzymuje się na dworcu głównym?)

Słówka do zapamiętaniader Bus der bus autobus

die U-Bahn di u-ban metro

die S-Bahn di es-ban pociąg podmiejski

die Strassenbahn di sztra-sen-ban tramwaj

die Buslinie di bus-li-nie linia autobusowa

U-Bahnlinie u-ban-li-nie linia metra

die Haltestelle di hal-te-szte-le przystanek

halten hal-ten zatrzymać się

die U-Bahnstation di u-ban-szta-cjon stacja metra

das Taxi das ta-ksi taksówka

der Taxistand der ta-ksi-sztant postój taksówek

der Fahrscheinautomat der far-szajn-au-to-mat automat z biletami



Uczciwość przede wszystkimByć mo e zdziwisz się, wchodząc na stację metra w Niem-czech, poniewa z pewnością rzuci się w oczy brakobrotowej bramki. Jak więc Niemcy płacą za przejazd?Kupują wcześniej bilet na stacji albo w kiosku i kasują gow automacie przed wejściem do pociągu albo w kasow-niku ju w samym autobusie czy pociągu. To samo doty-czy autobusów. Nie powinieneś mieć z tym większych

problemów, poniewa w Polsce równie trzeba pamiętaćo skasowaniu biletu przed wejściem do metra, tramwajuczy autobusu. Niewyró niający się niczym konduktorzyprzeprowadzają częste kontrole. W przypadku braku wa -nego biletu mo esz spodziewać się wysokiej kary. Zanimwięc pojedziesz jakimś środkiem transportu, upewnij się,jak w danym mieście działa ten system.

Pogaw dkaBen chce pojechać autobusem do ratusza, ale nie jest pewien, w który dokładnie mawsiąść. Podchodzi do stojącego przy nim nastolatka (Teenager):

Ben: Entschuldigen Sie bitte, hält hier die Buslinie 9?ent-szul-di-gen zi by-te, helt hiir di bus-li-nie neunPrzepraszam bardzo, czy dziewiątka się tu zatrzymuje?

Teenager: Nein, hier hält nur die Linie 8. Wohin wollen Sie denn?najn, hiir helt nur di li-nie acht. wo-hin wo-len zi denNie, tu zatrzymuje się tylko ósemka. Dokąd chce pan dojechać?

Ben: Zum Rathaus.cum rat-hausDo ratusza.

Teenager: Fahren Sie mit der Linie 8 bis zum Goetheplatz, und dortsteigen Sie in der Linie 9 um.fa-ren zi myt der li-nie acht bys cum ge-te-plac, unt dort sztaj-gen ziin der li-nie neun umMusi pan pojechać ósemką do placu Goethego i tam przesiąść sięna dziewiątkę.

Ben: Wie viele Haltestellen sind es bis zum Goetheplatz?wi fi-le hal-te-szte-len zynt es bys cym ge-te-placIle przystanków jest do placu Goethego?

Teenager: Es sind vier Haltestellen von hier.es zynt fiir hal-te-szte-len fon hiirStąd cztery przystanki.

Ben: Vielen Dank für die Auskunft.fi-len dank fyr di aus-kunftBardzo dziękuję za informację.



Jak złapać taksówkęZłapanie taksówki nie jest trudne. Po prostu udaj się do najbliższego Taxistand (ta-ksi-sztant)(postoju taksówek) i podejdź do pierwszego samochodu. Kiedy wsiądziesz do środka, Taxifahrer(ta-ksi-fa-rer) (taksówkarz) włączy taksometr, a Ty po dojeździe na miejsce zapłacisz kwotę,jaka się na nim wyświetli.

By zapytać o najbliższy postój taksówek, powiedz:

Wo ist der nächste Taxistand? (wo yst der nejk-ste ta-ksi-sztant) (Gdzie znajduje sięnajbliższy postój taksówek?)

Kiedy znajdziesz się już w taksówce, kierowca może zapytać:

Wohin möchten Sie? (wo-hin myś-ten zi) (Dokąd chce pan jechać?)



Gierki j zykowe

Połącz w pary pytania i odpowiedzi. Pytania podajemy po niemiecku i po polsku, ale odpowiedzitylko po niemiecku. Uwaga: jest o jedną odpowiedź za dużo!

1. Wohin möchten Sie? (Dokąd sobie pan życzy?)

2. Wo hält die Linie 8? (Gdzie zatrzymuje się ósemka?)

3. Wie viele Haltestellen sind es bis zum Rathaus? (Ile przystanków jest do ratusza?)

4. Welcher Bus fährt zum Bahnhof? (Który autobus jedzie do dworca?)

5. Für wie lange möchten Sie ein Auto mieten? (Na jak długo chciałby pan wypożyczyć samochód?)

6. Wann fliegt die Maschine nach Paris ab? (Kiedy odlatuje samolot do Paryża?)

A. Die Linie 20.

B. Am Goetheplatz.

C. Zum Flughafen.

D. Inklusiv Versicherung.

E. Von hier, vier.

F. Pünktlich um 18 Uhr.

G. Für zwei Wochen.


Rozdział 15

Planowanie wyjazduW tym rozdziale:► Wizyta w biurze podróży.► Kalendarz i daty.► Paszporty, wizy i inne niezbędniki podróżne.

zy chciałbyś wybrać się na wycieczkę w góry, z wizytą na wieś albo nad morze? Niezależnieod celu Twojej podróży musisz się dobrze przygotować — zajrzeć do kalendarza, ustalić

datę, upewnić się, że masz dowód osobisty lub ważny paszport, porozmawiać z pracownikiembiura podróży itd. Potem tylko formalności związane z wydaniem wizy (jeśli jest taka potrzeba)i można jechać.

W biurze podróżyPracownicy biura podróży świetnie wiedzą, jak zaplanować swoim klientom turystycznywyjazd, ale i tak trzeba im trochę pomóc, podając niezbędne informacje. Nie chcesz przecieżwylądować w domku na drzewie z głośnymi wronami nad głową, prawda?

Kiedy znajdziesz się w das Reisebüro (das raj-ze-by-ro) (biurze podróży), powiedz pracownikowi:

Ich möchte gern… (yś myś-te gern) (Chciałbym…)

I dokończ zdanie jednym z następujących:

…einen Flug nach … buchen. (aj-nen fluk nach … bu-chen) (…zarezerwować lot do…).

…am … abfliegen. (am … ap-fli-gen) (…wylecieć dnia…)

…am … zurückfliegen. (am … cu-ryk-fli-gen) (…wrócić dnia…)

…ein Hotelzimmer reservieren. (ajn ho-tel-cy-mer re-zer-wi-ren)(…zarezerwować pokój w hotelu.)

…ein Hotel buchen. (ajn ho-tel bu-chen) (…zarezerwować hotel.)

Być może będziesz również chciał zapytać o pogodę w miejscowości, do której się wybierasz,jeśli zakładasz, że może być inna niż tam, gdzie mieszkasz na co dzień:

Wie ist das Wetter in … im Frühjahr / Herbst / Winter / Sommer / zu dieserJahreszeit? (wi yst das we-ter in … im fry-jar / herpst / wyn-ter / zo-mer / cu di-zer ja-res-cajt)(Jaka jest pogoda w … na wiosnę / jesienią / zimą / latem / o tej porze roku?)

C



PogawędkaFrau Burger często podróżuje służbowo. W następnym tygodniu wybiera się na spotkaniedo Wiednia. Dzwoni do biura podróży, by zarezerwować wylot.

Angestellter: Reisebüro Kunze, guten Tag!raj-ze-by-ro kun-ce, gutn taakDzień dobry, tu biuro podróży Kunze.

Frau Burger: Tag, spricht Claudia Burger von der Firma Transwelt.taak, spryśt klau-dia bur-ger fon der fyr-ma trans-weltDzień dobry, mówi Claudia Burger z firmy Transwelt.

Angestellter: Hallo, Frau Burger. Was kann ich für Sie tun?ha-lo, frau bur-ger. was kann yś fyr zi tunWitam panią. Co mogę dla pani zrobić?

Frau Burger: Ich muss nächsten Montag nach Wien fliegen.yś mus nejk-sten mon-taak nach wiin fli-genW najbliższy poniedziałek muszę lecieć do Wiednia.

Angestellter: Moment, das ist der 15. In der Maschine um 10 Uhr ist nochetwas frei.mo-ment, das yst der fynf-cejn-te. in der ma-szi-ne um cejn ur ystnoch et-was frajChwileczkę, to piętnasty. W samolocie o godzinie 10 są jeszczewolne miejsca.

Frau Burger: 10 Uhr passt ausgezeichnet. Und wann kann ich zurückfliegen?Ich werde bis Mittwoch bleiben.cejn ur past aus-ge-cajch-net. unt wan kann yś cu-ryk-fli-gen? yśwer-de bys myt-foch blaj-benDziesiąta jest w sam raz. A kiedy mogłabym wrócić? Zostaję do środy.

Angestellter: Das ist der 17. 10. Die letzte Maschine fliegt um 21.20 Uhr ab.das yst der sip-cejn-te cejn-te. di lec-te ma-szi-ne flikt um ein-unt-cfan-cyśur cwan-cyś apTo 1 października. Ostatni samolot odlatuje o 21.20.

Frau Burger: 21.20 Uhr? Das geht.ajn-unt-cwan-cyś ur? das gejt21.20? Może być.

Angestellter: Sehr gut. Ich buche den Flug für Sie.zer gut. yś bu-che dejn fluk fyr ziBardzo dobrze. Zrobię dla pani rezerwację na ten lot.

Frau Burger: Danke.dan-keDziękuję.


Rozdział 15: Planowanie wyjazdu 221

Słówka do zapamiętaniadie Reise di raj-ze podróż

reisen raj-zen podróżować

buchen bu-chen rezerwować

das Reisebüro das raj-ze-by-ro biuro podróży

die Übernachtung di y-ber-nach-tung nocleg

Plany na przyszłość:zastosowanie czasu przyszłego

Kiedy mówimy o zdarzeniach, które będą miały miejsce w przyszłości, używamy czasuprzyszłego. Oto przykłady zdań w czasie przyszłym w języku polskim:

Jutro kupię parę butów trekkingowych.

Nie będziemy latem jeździć na nartach.

Będziemy potrzebować pomocy przy planowaniu podróży na Antarktydę.

W języku polskim czas przyszły tworzy się dwojako. W dwóch ostatnich zdaniach jest on zbudowanypodobnie jak w języku niemieckim: czasownik „być” + inny czasownik w bezokoliczniku.

W języku niemieckim bierzemy więc czasownik być — werden (wer-den) — w odpowiedniejformie i dodajemy drugi czasownik w bezokoliczniku. Osobowa forma werden stoi w zdaniuna swoim zwykłym miejscu, a bezokolicznik na jego końcu. W tym przypadku werden używasię jako czasownika posiłkowego w znaczeniu „być”; jego słownikowe znaczenie to „stawać się”.

Tabela 15.1 przedstawia odmianę czasownika werden.

Tabela 15.1. Odmiana czasownika werden

Odmiana Wymowa Znaczenie

ich werde yś wer-de będę

du wirst du wirst będziesz

Sie werden zi wer-den będzie

er/sie/es wird er/zi/es wirt będzie

wir werden wir wer-den będziemy

ihr werdet ir wer-det będziecie

Sie werden zi wer-den będą

sie werden zi wer-den będą



Poniższe przyk ady ilustrują użycie czasu przysz ego. Zwró uwagę, że bezokolicznik zawszewędruje na koniec:

Ich werde anrufen. (y wer-de an-ru-fen) (Będę dzwoni . / Zadzwonię.)

Wir werden morgen kommen. (wir wer-den morgn ko-men) (Przyjdziemy jutro.)

Wirst du nächstes Jahr nach Österreich fahren? (wyrst du nejk-stes jar nach y-ster-rajfa-ren) (Czy w następnym roku pojedziesz do Austrii?)

Frau Meier wird nächstes Woche ins Reisebüro gehen. (frau ma-jer wyrt nejks-te wo-cheins raj-ze-by-ro ge-jen) (Pani Meier pójdzie w następnym tygodniu do biura podróży.)

Niemcy są nieco zmanierowani, je li chodzi o stosowanie czasu przysz ego; nie używają go ca yczas, a zamiast tego wolą mówi o przysz o ci z użyciem czasu tera niejszego. Takie s owa jakmorgen (morgn) (jutro) albo nächstes Jahr (nejk-stes jar) (w następnym roku) wystarczajądo zaznaczenia czasu przysz ego. Następujące zdania mają znaczenie przysz e, mimo że czasownikkażdorazowo występuje w czasie tera niejszym:

Morgen gehe ich wandern. (morgn ge-je y wan-dern) (Jutro wybieram się na piesząwędrówkę.)

Fährst du nächstes Jahr wieder zu den Festspielen? (ferst du nejk-stes jar wi-dercu dejn fest-szpi-len) (Czy w następnym roku też wybierasz się na festiwal?)

Suzanne geht übermorgen zum Konsulat. (su-za-ne gejt y-ber-morgn cym kon-zu-lat)(Zuzanna pojutrze idzie do konsulatu.)

Fart ihr am nächsten Wochende weg? (fert ir am nejk-sten wo-chen-en-de wek)(Czy wyjeżdżacie w następny weekend?)

Kalendarz i datyNiestety tylko maj i marzec w języku polskim brzmią podobnie jak w języku niemieckim.Nazw pozosta ych miesięcy będziesz musia nauczy się na pamię .

Jednostki kalendarzaKalendarz to po niemiecku der Kalender (der ka-len-der). Następujące zdania pokazują jegobudowę:

Ein Jahr hat 12 Monate. (ajn jar hat cwylf mo-na-te) (Rok ma 12 miesięcy.)

Ein Monat hat 30 oder 31 Tage. (ajn mo-nat hat draj-sy oder ajn-unt-draj-sy ta-ge)(Miesiąc ma 30 lub 31 dni.)

Der Februar hat 28 oder 29 Tage. (der fe-bru-ar hat acht-unt-cwan-cy o-dernojn-unt-cwan-cy ta-ge) (Luty ma 28 albo 29 dni.)

Eine Woche hat 7 Tage. (aj-ne wo-che hat zibn ta-ge) (Tydzie ma 7 dni.)


Rozdział 15: Planowanie wyjazdu 223

Nazwy miesięcyNastępująca lista przedstawia nazwy wszystkich dwunastu miesięcy. Nazwy te są bez wyjątkurodzaju męskiego, co oznacza, że stoi przy nich rodzajnik der:

Januar (ja-nu-ar) (styczeń)

Februar (fe-bru-ar) (luty)

März (merc) (marzec)

April (a-pril) (kwiecień)

Mai (maj) (maj)

Juni (ju-ni) (czerwiec)

Juli (ju-li) (lipiec)

August (au-gust) (sierpień)

September (zep-tem-ber) (wrzesień)

Oktober (ok-to-ber) (październik)

November (no-wem-ber) (listopad)

Dezember (de-cem-ber) (grudzień)

Opisywanie wydarzeń za pomocą miesięcyJeśli coś dzieje się w danym miesiącu, łączymy nazwę tego miesiąca z przyimkiem im:

Ich fliege im Januar ab. (yś fli-ge im ja-nu-ar ap) (Wylatuję w styczniu.)

Ich fliege im Februar zurück. (yś fli-ge im fe-bru-ar cu-ryk). (Wracam w lutym.)

Im März werde ich zu Hause sein. (im merc wer-de yś cu hau-ze zajn)(W marcu będę w domu.)

Nazywanie konkretnych pórza pomocą miesięcyJeśli musisz wyrazić się dokładniej, pomogą Ci w tym poniższe zwroty:

Anfang Januar (an-fang ja-nu-ar) (na początku stycznia)

Mitte Februar (my-te fe-bru-ar) (w połowie lutego)

Ende März (en-de merc) (pod koniec marca)



Oczywiście można w każdym z tych przykładów użyć okoliczników czasu: Anfang, Mitte i Ende:

Anfang April fliegen wir nach Berlin. (an-fang a-pril fli-gen wir nach ber-lin) (Na początkukwietnia lecimy do Berlina.)

Ich werde Ende Mai verreisen. (yś wer-de en-de maj fer-raj-zen) (Wyjeżdżam podkoniec maja.)

Herr Behr wird Mitte Februar in Skiurlaub fahren. (her ber wyrt my-te fe-bru-ar inszi-ur-laup fa-ren) (Pan Behr wybiera się w połowie lutego na urlop na narty.)

DatyData, czyli das Datum (das da-tum), jest po niemiecku podawana podobnie jak u nas: najpierwdzień, a następnie miesiąc (zob. tabela 15.2). Zwróć uwagę na kropkę po liczbie oznaczającejdzień, która informuje, że jest to liczba porządkowa. Więcej informacji o liczbach porządkowychznajduje się w rozdziale 12.

Tabela 15.2. Daty po niemiecku, dłuższa wersja

Tak zapisujemy Tak czytamy Wymowa

1. Januar 2000 erster Januar Zweitausend ers-ter ja-nu-ar cfaj tau-zent

10. Juni 1999 zehnter Juni Neunzehnhundertneunundneunzig cejn-ter ju-ninojn-cejn-hun-dert-nojn-unt nojn-cyś

20. März 1888 zwanzigster März Achtzehnhundertachtundachtzig cwan-ciks-ter mercacht-cejn-hun-dert-acht-unt-acht-cyś

Jak widać na podstawie ostatniego przykładu, cofnięcie się do poprzedniego wieku nie jest trudne.

To była dłuższa wersja. W tabeli 15.3 przedstawiamy skróconą wersję dat, popularną zarównow języku mówionym, jak i pisanym. Dzień nadal wymienia się jako pierwszy, a miesiąc jakodrugi. Znów zwróć uwagę na kropkę po liczbie numerującej dzień (i dzień, i miesiąc to liczbyporządkowe).

Tabela 15.3. Daty po niemiecku, skrócona wersja

Tak zapisujemy Tak czytamy Wymowa

1. 1. 2000 erster erster Zweitausend ers-ter ers-ter cfaj tau-zent

2. 4. 1999 zweiter vierter Neunzehnhundertneunundneunzig cfaj-ter fiir-ter nojn-cejn-hun-dert-nojn-unt nojn-cyś

3. 5. 1617 dritter fünfter Sechszehnhundertsiebzehn dry-ter fynf-terzeks-cejn-hun-dert-zip-cejn


Rozdzia 15: Planowanie wyjazdu 225

Je li chcesz się dowiedzie , który dzi jest, zapytaj:

Den Wievielten haben wir heute? (dejn wi-fil-ten habn wir hoj-te) (Którego dzi mamy?)

Us yszysz jedną z poniższych odpowiedzi:

Heute haben wir den… (hoj-te habn wir dejn…) (Dzi mamy…)

Heute ist der… (hoj-te yst der…) (Dzi jest…)

Rok można wple w zdanie w dwojaki sposób: w pierwszej, d uższej wersji używamy zaimkaim, by stworzy zwrot „im Jahr”, a w drugiej wstawiamy samą datę. Oto przyk ady:

Im Jahr 2010 fährt Herr Diebold in die USA. (im jar cfaj-tau-zent cejn fert herdi-bolt in die u-es-a) (W roku 2010 pan Diebold jedzie do USA.)

1999 war er in Kanada. (nojn-cejn-hun-dert-nojn-unt-nojn-cy war er in ka-na-da)(W 1999 roku by w Kanadzie.)

Słówka do zapami taniadas Jahr das jar rok

das Vierteljahr das fir-tel-jar kwartał

der Monat der moo-nat miesi c

die Woche di wo-che tydzie

der Tag der taak dzie

das Datum das da-tum data

der Kalender der ka-len-der kalendarz

Paszporty i wizyMimo że za sprawą telekomunikacji i podróży wirtualnych wiat staje się coraz mniejszy,wciąż potrzebujemy biurokracji, je li chcemy dokąd wyjecha . Znasz to doskonale — ma aksiążeczka ze zdjęciem, które wstydzisz się komukolwiek pokaza , której nigdy, kiedy jestpotrzebna, nie ma pod ręką i która zawsze, kiedy chcesz wyjecha w podróż, akurat traciważno . Na szczę cie my możemy wybra , czy wzią z sobą paszport, czy tylko dowódosobisty, wybierając się w podróż do Niemiec, Austrii czy Szwajcarii.



Gierki j zykowe

Poniżej opisane zdarzenia będą miały miejsce w przyszłości. Twoim zadaniem jest wstawienieczasownika werden w odpowiedniej formie.

1. Wir _____________ ans Meer fahren.

2. _____________ du mit meinen Eltern in die USA fliegen?

3. Ich _____________ meinen Urlaub im Reisebüro buchen.

4. _____________ ihr mit dem Bus nach Dänemark fahren?

5. Kai _____________ ein Visum für Kanada beantragen.

6. Claudia und Bärbel _____________ dieses Jahr nach Polen reisen.

Klucz: 1. werden; 2. Wirst; 3. werde; 4. Werdet; 5. wird; 6. werden.

Połącz wyrażenia z prawej kolumny ze zwrotami z lewej.

A. _____________ zwölf Monate e. eine Stunde

B. _____________ 30 Tage b. eine Woche

C. _____________ 7 Tage c. ein Tag

D. _____________ 24 Stunden d. ein Jahr

E. _____________ 60 Minuten e. ein Monat


Rozdział 16

Nagłe wypadkiW tym rozdziale:► Jak poprosić o pomoc.► Wizyta u lekarza albo w szpitalu.► Rozmowa z policją.

iejmy nadzieję, że nigdy nie przydadzą Ci się informacje z tego rozdziału, ale i tak wartotu zajrzeć. Ciężki wypadek czy wizyta na posterunku policji są mało prawdopodobne,

ale może przydarzyć Ci się coś innego — na przykład paskudna grypa.

Jak poprosić o pomoc w razie wypadkuGdy zdarzy się wypadek, najtrudniejsze jest zachowanie zimnej krwi, tak by policjantowi,ratownikowi medycznemu czy lekarzowi powiedzieć, w czym rzecz. Nie panikuj, jeśli trzebabędzie te nieprzyjemne kwestie wyłożyć po niemiecku; zaraz udzielimy Ci pierwszej językowejpomocy.

Wołanie o pomocPoniższe zwroty przydadzą się w razie wypadku:

Hilfe! (hil-fe) (Pomocy!)

Rufen Sie die Polizei! (ru-fen zi di po-li-caj) (Proszę wezwać policję!)

Rufen Sie einen Krankenwagen! (ru-fen zi aj-nen krankn-wagn) (Proszę wewać karetkę!)

Rufen Sie die Feuerwehr! (ru-fen zi di fo-jer-wer) (Proszę wezwać straż pożarną!)

Holen Sie einen Arzt! (ho-len zi aj-nen arct) (Proszę sprowadzić lekarza!)

Feuer! (fo-jer) (Pali się!)

M



Jak zgłosić wypadekJeśli musisz zgłosić wypadek albo poinformować kogoś, że ktoś jest ranny, powinno Ci w tympomóc poniższe słownictwo:

Ich möchte einen Unfall melden. (yś myś-te aj-nen un-fal mel-den)(Chciałbym zgłosić wypadek.)

Ich möchte einen Unfall auf der Autobahn melden. (yś myś-te aj-nen un-fal auf derau-to-ban mel-den) (Chciałbym zgłosić wypadek na autostradzie.)

Ich bin verletzt. (yś bin fer-lect) (Jestem ranny.)

Es gibt Verletzte. (es gipt fer-lec-te) (Są ranni.)

Musisz być także przygotowany na inne sytuacje, takie jak napaść albo kradzież:

Ich möchte einen Diebstahl / Raubüberfall melden. (yś myś-te aj-nen diip-sztal /raup-y-ber-fal mel-den) (Chciałbym zgłosić kradzież / napaść.)

Haltet den Dieb! (hal-tet dejn diip) (Łapać złodzieja!)

Proszenie o pomoc kogoś, kto mówi po polskuJeśli dojdziesz do wniosku, że nie uzyskasz pomocy, mówiąc po niemiecku, zapytaj, czy w pobliżujest ktoś, kto mówi po polsku (albo na przykład po angielsku):

Spricht hier jemand Polnisch? / Englisch? (szpryśt hiir je-mant pol-nysz / eng-lysz)(Czy ktoś tu mówi po polsku / angielsku?)

Słówka do zapamiętaniaHilfe! hil-fe Pomocy!

Rufen Sie die Polizei! rufn zi di po-li-caj Proszę wezwać policję!

Feuer! fo-jer Pali się!

Wizyta u lekarza albo w szpitaluProszę otworzyć usta. Szerzej. Dobrze. Proszę powiedzieć: aaaaaaa. A teraz proszę wziąć głębokioddech. Wstrzymać. Jeszcze raz. Dobrze. Teraz jesteś przygotowany na naukę tego, jak powiedzieć,co Ci dolega. A jeśli jesteś hipochondrykiem, tę część podręcznika powinien zalecić Ci lekarz.


Rozdział 16: Nagłe wypadki 229

Telefony alarmoweW razie wypadku zawsze warto mieć pod ręką numerytelefonów alarmowych. Jeśli będziesz potrzebować po-mocy, nie na wiele zda Ci się numer 997, więc zapisz sobieponiższe numery i schowaj do portfela:

Polizei (po-li-caj) (policja): 110 (Niemcy); 133 (Au-stria); 117 (Szwajcaria) Feuerwehr (fo-jer-wer) (straż pożarna): 112 (Niemcy);122 (Austria); 118 (Szwajcaria)

Numery te znajdziesz również na pierwszej stronie książkitelefonicznej.

W erze telefonów komórkowych o wiele łatwiej jest zgło-sić wypadek, choć trzeba przyznać, że w Niemczech każdaautostrada, czyli Autobahn (au-to-ban), została na takąewentualność świetnie przygotowana. W stałych odstę-pach rozmieszczone są Notrufsäulen (noot-ruf-zoj-len)(automaty telefoniczne do zgłaszania wypadku) oraz in-formacje, w jakiej odległości znajduje się najbliższy takitelefon.

Oto kilka słów, które przydadzą się wtedy, kiedy zaczniesz czuć się niewyraźnie:

der Arzt / die Ärztin (der arct / di erc-tin) (lekarz / lekarka)

der Doktor (der dok-tor) (lekarz)

das Krankenhaus (das kran-ken-haus) (szpital)

die Notaufnahme (di noot-auf-na-me) (izba przyjęć)

die Arztpraxis (di arc-pra-ksis) (gabinet lekarski)

Jeśli potrzebujesz pomocy lekarskiej, możesz poprosić o lekarza albo zapytać, gdzie znajdujesię najbliższy gabinet / szpital:

Ich brauche einen Arzt. (yś brau-che aj-nen arct) (Potrzebuję lekarza.)

Wo ist die nächste Arztpraxis / das nächste Krankenhaus? (wo yst die nejk-stearct-pra-ksis / das nejk-ste kran-ken-haus) (Gdzie jest najbliższy gabinet lekarski / najbliższyszpital?)

Jak powiedzieć, co Cię boliBól brzucha? Gorączka? Ból w karku? Mdłości? Dobrze trafiłeś. Oto, co należy powiedzieć w takiejsytuacji:

Ich fühle mich nicht wohl. (yś fy-le myś nyśt wol) (Źle się czuję.)

Ich bin krank. (yś bin krank) (Jestem chory.)

Ich habe Fieber. (yś ha-be fi-ber) (Mam gorączkę.)

Mir tut der Hals / Bauch / Rücken weh. (mir tut der hals / bauch / ry-ken wej)(Boli mnie szyja / brzuch / plecy.)

Ich habe Schmerzen im Arm / Bauch. (yś ha-be szmer-cen im arm / bauch)(Boli mnie ręka / brzuch.)



Ich habe (starke) Bauchschmerzen / Kopfschmerzen / Zahnschmerzen.(yś ha-be (sztar-ke) bauch-szmer-cen / kopf-szmer-cen / can-szmer-cen) (Mam (silne)bóle brzucha / głowy / zęba.)

Ich habe Halsschmerzen / Rückenschmerzen. (yś ha-be hals-szmer-cen / ry-ken-szmer-cen) (Boli mnie gardło / plecy.)

Informacja o stanie zdrowiaWażną częścią leczenia jest poinformowanie lekarza o stanie Twojego zdrowia. Żeby to zrobić,zacznij słowami:

Ich bin… (yś bin) (Jestem…)

a następnie zakończ, na przykład w ten sposób:

…allegrisch gegen… (a-ler-gysz gej-gen) (…uczulony na…)

…behindert. (be-hyn-dert) (…niepełnosprawny.)

…schwanger. (szwan-ger) (…w ciąży.)

…Diabetiker. (dia-be-ti-ker) (…chory na cukrzycę.)

…Epileptiker. (e-pi-lep-ti-ker) (…epileptykiem.)

Poinformuj lekarza również za pomocą zwrotu:

Ich habe… (yś ha-be) (Mam…)

jeśli masz:

…ein Herzleiden. (ajn herz-caj-den) (…problemy z sercem.)

…zu hohen / niedrigen Blutdruck. (cu ho-en / zu nid-ri-gen blut-druk)(…za wysokie / za niskie ciśnienie.)

BadanieKiedy znajdziesz się już w gabinecie lekarskim, bardzo ważne jest, byś zrozumiał pytania i zalecenialekarza i rzeczywiście uzyskał pomoc. Oto kilka pytań, które możesz usłyszeć:

Was haben Sie für Beschwerden? (was habn zi fyr be-szwer-den) (Co panu dolega?)

Haben Sie Schmerzen? (habn zi szmer-cen) (Czy uskarża się pan na bóle?)

Wo tut es weh? (wo tut es wej) (Gdzie boli?)

Tut es hier weh? (tut es hiir wej) (Czy tutaj boli?)

Wie lange fühlen Sie sich schon so? (wi lan-ge fy-len zi zyś szon zo) (Jak długo jużsię pan tak czuje?)

Sind Sie gegen irgendetwas allergisch? (zynt zi gej-gen ir-gent-et-was a-ler-gysz)(Czy jest pan na coś uczulony?)



Możesz usłyszeć od lekarza następujące polecenia:

Bitte streifen Sie den Ärmel hoch. (by-te sztraj-fen zi dejn er-mel hoch)(Proszę podnieść rękaw.)

Bitte machen Sie den Oberkörper frei. (by-te ma-chen zi dejn o-ber-kyr-per fraj)(Proszę zdjąć koszulkę.)

Bitte legen Sie sich hin. (by-te lej-gen zi zyś hin) (Proszę się położyć.)

Machen Sie bitte den Mund auf. (ma-chen zi by-te dejn munt auf) (Proszę otworzyć usta.)

Atmen Sie bitte tief durch. (at-men zi by-te tif durś) (Proszę wziąć głęboki oddech.)

Husten Sie bitte. (hus-ten zi by-te) (Proszę odkaszlnąć.)

Nazywanie części ciałaNa pytanie: Wo tut es weh? (wo tut es wej) (Gdzie boli?) możesz odpowiedzieć z użyciemnastępujących określeń:

der Arm (der arm) (ręka)

das Auge (das au-ge) (oko)

der Bauch (der bauch) (brzuch)

das Bein (das bein) (noga)

die Brust (di brust) (pierś)

der Daumen (der dau-men) (kciuk)

der Finger (der fin-ger) (palec)

der Fuss (der fus) (stopa)

der Hals (der hals) (szyja)

die Hand (di hant) (dłoń)

das Herz (das herc) (serce)

der Kiefer (der ki-fer) (szczęka)

das Knie (das kni) (kolano)

der Fussknöchel (der fus-kny-siel) (kostka)

der Magen (der ma-gen) (żołądek)

der Mund (der munt) (usta, buzia)

der Muskel (der mus-kel) (mięsień)

die Nase (di na-ze) (nos)

das Ohr (das or) (ucho)

der Rücken (der ry-ken) (plecy / kręgosłup)

die Schulter (di szul-ter) (ramię)

der Zeh (der cej) (palec u stopy)

die Zunge (di cun-ge) (język)



Możesz również potrzebowa następujących okre le :

das Gesicht (das ge-zi- t) (twarz)

das Haar (das haar) (w osy)

der Kopf (der kopf) (g owa)

die Lippe (di ly-pe) (warga)

DiagnozaNastępnym etapem jest zrozumienie diagnozy lekarza. Warto zapozna się z poniższymizwrotami, żeby nie siedzia jak na tureckim kazaniu:

die Diagnose (di dia-gno-ze) (diagnoza)

Sie haben… (zi habn) (Ma pan / Z apa pan…).

eine Erkältung (aj-ne er-kel-tung) (przeziębienie)

eine Grippe (aj-ne gry-pe) (grypę)

eine Entzündung (aj-ne ent-cyn-dung) (zapalenie)

eine Blinddarmentzündung / Lungenentzündung / Mandelentzündung(aj-ne blynt-darm-ent-cyn-dung / lungn-ent-cyn-dung / man-del-ent-cyn-dung)(zapalenie jelita grubego / zapalenie p uc / zapalenie migda ków)

Wir müssen eine Röntgenaufnahme machen. (wir mysn aj-ne rent-gen-auf-na-mema-chen) (Musimy zrobi prze wietlenie / rentgen.)

Sie müssen geröngt werden. (zi mysn ge-ryngt wer-den) (Musimy zrobi panuprze wietlenie, dos . Musi pan zosta prze wietlony.)

Ihr Knöchel ist gebrochen / verstaucht / verrenkt. (ir kny-siel yst ge-bro-chen /fer-sztaut / fer-renkt) (Ma pan z amaną / zwichniętą / skręconą kostkę.)

Pogaw dkaUlrich Lempert od paru dni nie czuje się dobrze, umówił się więc z panią doktor Grawen.

Dr. Grawen: Guten Morgen, Herr Lempert. Was haben Sie für Beschwerden?gutn morgn, her lem-pert. was habn zi fyr be-szwer-denDzień dobry panu. Co panu dolega?

Ulrich Ich fühle mich seit ein paar Tagen nicht wohl.yś fy-le myś zajt ajn par ta-gen nyśt wolOd paru dni źle się czuję.

Dr. Grawen: Haben Sie Schmerzen?habn zi szmer-cenCzy gdzieś pana boli?



Ulrich: Ja, ich habe starke Kopf- und Magenschmerzen.ja, yś ha-be sztar-ke kopf-unt ma-gen-szmer-cenTak, mam silne bóle głowy i żołądka.

Dr. Grawen: Bitte setzen Sie sich hier und machen Sie den Oberkörper frei.by-te zecn zi zyś hiir unt ma-chen zi dejn o-ber-kyr-per frajProszę usiąść i zdjąć koszulkę.

Dr. Grawen zaczyna badanie.

Dr. Grawen: Machen Sie bitte den Mund auf, danke. Atmen Sie bitte tiefdurch. Husten Sie bitte.ma-chen zi by-te dejn munt auf, dan-ke. at-men zi by-te tif durś.hus-ten zi by-teProszę otworzyć usta, dziękuję. Proszę wziąć głęboki oddech.Proszę odkaszlnąć.

Ulrich: Und, was stimmt nicht mit mir?unt was sztymt nyśt myt mirI co jest ze mną nie tak?

Dr. Grawen: Sie haben eine Grippe. Ich gebe Ihnen ein Rezept. Und bleibenSie in den nächsten Tagen im Bett!zi habn aj-ne gry-pe. yś gej-be i-nen ajn re-cept. unt blaj-ben zi indejn nejk-sten taa-gen im betMa pan grypę. Przepiszę panu leki. I proszę przez kilka najbliższychdni nie wychodzić z łóżka!

Słówka do zapamiętaniaIch brauche einen Arzt. yś brau-che aj-nen arct Potrzebuję lekarza.

Ich bin krank. yś byn krank Jestem chory.

Wo tut es weh? wo tut es wej Gdzie boli?

Haben Sie Schmerzen? habn zi szmer-cen Czy uskarża się pan na bóle?

LeczenieKiedy lekarz zdiagnozuje problem, poinformuje Cię prawdopodobnie, co masz dalej robić.Zanim podejmie decyzję co do leczenia, może zadać Ci ostatnie pytanie:

Nehmen Sie noch andere Medikamente? (nej-men zi noch an-de-re me-di-ka-men-te)(Czy przyjmuje pan jakieś leki?)



Odbiór lekówJesteśmy przyzwyczajeni do kupowania wszystkich le-ków — czy to z receptą, czy bez — w aptece. W Niem-czech istnieje Drogerie (dro-ge-ri), gdzie można dostaćwszystko, od pasty do zębów przez proszek do praniaaż po lakier do paznokci, jak również leki dostępne bezrecepty, jak aspirynę czy syrop na kaszel. By odebrać

leki na receptę, trzeba udać się do Apotheke (a-po-tej-ke), gdzie farmaceuci często są tak dobrze wykształ-ceni jak lekarze. Niemieckie prawo jest bardzo suro-we, więc na przykład wiele leków antyalergicznychwymaga recepty, a co za tym idzie, wizyty u lekarza.

Oto, co może zalecić lekarz:

Ich gebe Ihnen… / Ich verschreibe Ihnen… (yś gej-be i-nen / yś fer-szraj-be i-nen)(Dam panu… / Przepiszę panu…).

ein Schmerzmittel (ajn szmerc-my-tel) (środek przeciwbólowy)

Antibiotika (an-ti-bio-ti-ka) (antybiotyk)

Tabletten (ta-ble-ten) (tabletki)

das Medikament / die Medikamente (das me-di-ka-ment / di me-di-ka-men-te) (lek / leki)

Lekarz da Ci receptę, das Rezept (das re-cept), z którą trzeba udać się do apteki — dasApotheke (das a-po-tej-ke).

Następujące słownictwo pomoże Ci zrozumieć, kiedy i jak często masz przyjmować leki:

Bitte, nehmen Sie … Tabletten / Teelöffel (by-te nej-men zi … ta-ble-ten / teej-ly-fel)(Proszę przyjmować po … tabletki / łyżeczki).

dreimal am Tag / täglich (draj-mal am taak / tek-lyś) (trzy razy dziennie)

alle … Stunden (a-le … sztun-den) (co … godziny)

vor / nach dem Essen (for / nach dejm esn) (przed / po jedzeniu)

Poza tym lekarz może wyznaczyć Ci kolejną wizytę:

Kommen Sie in … Tagen / einer Woche wieder. (ko-men zi in … ta-gen / aj-nerwo-che wi-der) (Proszę przyjść znów za … dni / tydzień.)

PogawędkaPo wyjściu od lekarza Ulrich udaje się z receptą do apteki i rozmawia z farmaceutą:

Ulrich: Guten Morgen. Meine Ärztin hat mir dieses Medikamentverschrieben.gutn morgn. maj-ne erc-tin hat mir di-zes me-di-ka-ment fer-szribnDzień dobry. Moja lekarka przepisała mi ten lek.



Apothekerin: Einen Moment.aj-nen mo-mentChwileczkę.

Farmaceutka znika na moment, po czym wraca z lekiem Ulricha.

So, Herr Lempert. Bitte, nehmen Sie dreimal am Tag zwei vondiesen Tabletten.zo, her lem-pert. by-te nej-men zi draj-mal am taak cfaj fon di-zenta-ble-tenA więc proszę przyjmować trzy razy dziennie po dwie tabletki.

Ulrich: Vor oder nach dem Essen?for o-der nach dejm esnPrzed czy po jedzeniu?

Apothekerin: Nach dem Essen.nach dejm esnPo jedzeniu.

Ulrich: Wird gemacht.wyrt ge-machtDobrze.

Apothekerin: Gute Besserung, Herr Lempert!gu-te be-se-rung, her lem-pertŻyczę szybkiego powrotu do zdrowia!

Rozmowa z policjąWłaśnie odkryłeś, że złodzieje okradli Twój pokój w hotelu. Wynieśli wiele rzeczy, ale oszczędziliNiemiecki dla bystrzaków. To szczęście w nieszczęściu, nieprawdaż?

Oto pomocne w tej sytuacji zwroty:

Wo ist die nächste Polizeiwache? (wo yst die nejk-ste po-li-caj-wa-che)(Gdzie jest najbliższy posterunek policji?)

Ich möchte einen Diebstahl melden. (yś myś-te aj-nen diip-sztal mel-den)(Chciałbym zgłosić kradzież.)

Zgłaszanie kradzieżyBy opisać kradzież, zacznij w następujący sposób:

Man hat mir … gestohlen. (man hat mir … ge-szto-len) (Ukradziono mi…)

i zakończ na przykład tak:

meine Brieftasche / mein Portmonnaie (maj-ne brif-ta-sze / majn por-te-mo-nej)(mój portfel / portmonetkę)

meine Tasche (maj-ne ta-sze) (moją torbę)



mein Geld (majn gelt) (moje pieniądze)

meinen Pass (maj-nen pas) (mój paszport)

mein Auto (majn au-to) (mój samochód)

Je li chcesz powiedzie , że kto się w ama do domu albo biura, użyj czasownika einbrechen(ajn-bre-sien) (w ama się):

Man hat bei mir eingebrochen. (man hat baj mir ajn-ge-brochen) (By o u mnie w amanie.)

Jednak je li mówisz o samochodzie, użyj podobnego czasownika, aufbrechen (auf-bre-sien)(w ama się):

Man hat mein Auto aufgebrochen. (man hat majn au-to auf-ge-brochn)(W amano się do mojego auta.)

Rodzajnik nieokre lony man (man), który oznacza ludzi ogó em, jest bardzo praktyczny,ponieważ zawsze występuje w takiej samej formie i nigdy nie zmienia ko cówki, na przyk ad:

Man hat seine Tasche gestohlen. (man hat zaj-ne ta-sze ge-szto-len) (Skradziono mu torbę.)

Man hat ihre Tasche gestohlen. (man hat i-re ta-sze ge-szto-len) (Skradziono jej torbę.)

Odpowiadanie na pytania policjiCzy dobrze przyjrza e się z oczy cy? By wysoki czy niski, chudy czy gruby, z bujną czuprynączy ysy? Policja będzie chcia a wiedzie wszystko. A kiedy nauczysz się opisywa osoby,będziesz móg zabra się za og oszenia matrymonialne.

Policjant może zapyta :

Können Sie die Person beschreiben? (ky-nen zi di per-zon be-szraj-ben)(Czy może Pan opisa tego osobnika?)

Zacznij odpowied od:

Die Person hatte… (di per-zon ha-te…) (Ten osobnik mia …)

i zako cz z użyciem na przyk ad:

…blonde / schwarze / rote / graue Haare (blon-de / szwar-ce / ro-te / gra-ue haa-re)(…blond / czarne / rude / siwe w osy.)

…einen Bart / keinen Bart (aj-nen bart / kaj-nen bart) (…brodę / nie mia brody.)

…eine Glatze. (aj-ne gla-ce) (… ysinę.)

…eine Brille. (aj-ne bry-le) (…okulary.)

Możesz oczywi cie po ączy powyższe cechy charakterystyczne spójnikiem und.

Twoja odpowied może się również zaczyna od: Die Person war… (di per-zon war…)(Ten osobnik by …) i ko czy na przyk ad tak:



…gross / klein (groos / klajn) (…duży / mały.)

…ungefähr … Meter … gross (un-ge-fer … mej-ter … groos) (…wysoki na około …metrów.)

…ungefähr … Jahre alt (un-ge-fer … ja-re alt) (około … lat)

Policja może również zadać następujące pytania:

Wann ist das passiert? (wan yst das pa-sirt) (Kiedy to się stało?)

Wo waren Sie in dem Moment? (wo wa-ren zi in dejm mo-ment) (Gdzie pan wtedy był?)

Ochrona Twoich praw za granicąMasz wszystkiego dość? Jeśli nie chcesz prowadzić rozmów prawnych na własną rękę,powinieneś zapamiętać dwa bardzo ważne zwroty:

Ich brauche einen Anwalt. (yś brau-che aj-nen an-walt) (Potrzebuję adwokata.)

Ich möchte das Konsulat anrufen. (yś myś-te das kon-zu-lat an-rufn)(Chciałbym zadzwonić do konsulatu.)

PogawędkaErika Berger musi podrzucić kilka dokumentów do biura jednego z klientów. Parkujeprzed budynkiem i idzie na spotkanie. Kiedy pół godziny później wraca, zauważa,że ktoś włamał się do jej samochodu, a jej torebka zniknęła. Na szczęście najbliższyposterunek policji jest tuż za rogiem.

Erika: Guten Tag. Ich möchte einen Diebstahl melden.gutn taak. yś myś-te aj-nen diip-sztal mel-denDzień dobry. Chciałabym zgłosić kradzież.

Man hat mein Auto aufgebrochen und meine Tasche gestohlen.man hat majn au-to auf-ge-brochn unt maj-ne ta-sze ge-szto-lenWłamano się do mojego samochodu i skradziono mi torebkę.

Polizist: Wann ist das passiert?wan yst das pa-sirtKiedy do tego doszło?

Erika: Zwischen elf und halb zwölf.cwy-szen elf unt halp cwylfMiędzy jedenastą a wpół do dwunastej.

Polizei: Und wo?unt woA gdzie?

Erika: Gleich hier auf der Rotestrasse.glajś hiir auf der ro-te-sztra-seTu niedaleko, na Rotestrasse.



Polizist: Was war in Ihrer Tasche?was war in i-rer ta-szeCo pani miała w torebce?

Erika: Meine Brieftasche mit ungefähr fünfzig Euro, meine Kreditkartenund meinen Führerschein!maj-ne brif-ta-sze myt un-ge-fer fynf-cyś oj-ro, maj-ne kre-dit-kar-tenunt maj-nen fy-rer-szajnPortfel z około pięćdziesięcioma euro, karty kredytowe i prawo jazdy!

Polizist: Bitte, warten Sie einen Moment, und wir erstatten sofort Anzeige.by-te war-ten zi aj-nen mo-ment, unt wir er-szta-ten zo-fort an-caj-geProszę zaczekać chwilę, zaraz spiszemy raport.


Rozdzia 16: Nag e wypadki 239

Gierki j zykowe

Nazwij części ciała (oczywiście po niemiecku).

1. Głowa: ___________________________

2. Włosy: ____________________________

3. Uszy: _____________________________

4. Oczy: _____________________________

5. Ramię: ____________________________

6. Ręka: _____________________________

7. Dłoń: _____________________________

8. Kolano: ___________________________


Część IV

Dekalogi


242 Część IV: Dekalogi

W tej części…ażda książka z serii Dla bystrzaków kończy się częścią pt. „Dekalogi”,a te są całkiem przydatne. Oprócz wskazówek, jak szybko opanować

język, nauczymy Cię, jakich zwrotów należy unikać, jakich używać bezzahamowań, a także wymienimy nazwy najważniejszych niemieckichświąt i podamy wiele przydatnych wskazówek.

K


Rozdział 17: Dziesięć sposobów na szybkie opanowanie niemieckiego 243

Rozdział 17

Dziesięć sposobów na szybkieopanowanie niemieckiegoiezależnie od tego, czy miałeś niemiecki w szkole i całkiem go zaniedbałeś, czy też zapałałeśdo niego uczuciem już po skończeniu tego etapu edukacji, przygotuj się psychicznie

do aktywnej nauki. Oto kilka wskazówek, jak się do tego zabrać.

Zaglądaj do słownikaJeśli chciałbyś w szybkim tempie przyswajać słówka „codziennego użytku”, potnij kartkę na małekawałeczki albo przygotuj sobie notes z samoprzylepnymi karteczkami, weź do ręki słownikpolsko-niemiecki albo zajrzyj do minisłownika na końcu naszej książki i zrób tak: spisz niemieckieokreślenia na wszystko, co znajduje się w Twoim otoczeniu, czyli na przykład: okno (das Fenster)(das fen-ster), drzwi (die Tür) (di tyr), lodówka (der Kühlschrank) (der kyl-szrank) czy filiżanka(die Tasse). Zapisz je na karteczce i przyklej do przedmiotu odpowiadającego napisowi. Nie malepszej metody — słówka same wchodzą do głowy!

Tworzenie rodzin słówJeśli chcesz zapamiętać słowa współistniejące razem w pewnym kontekście, stwórz tematycznąlistę zwrotów i zdań. Czytając niniejszą książkę, zapisuj słownictwo, które chcesz szybkoprzyswoić. Wynotuj przydatne pytania (np. Jak dostanę się do…? Jak daleko jest do…?) albona przykład zwroty potrzebne przy wymianie waluty (Jaki jest kurs wymiany? Chciałbymwymienić pieniądze). Ogranicz listę do 10 – 12 zwrotów.

Potem poszukaj w domu miejsca, w którym zawiesisz to zestawienie. Jednym z lepszych miejscjest lustro w łazience. Przyklej karteczkę na wysokości oczu, tak aby za każdym razem, kiedymyjesz zęby, Twój wzrok odruchowo na nią padał.

Lista zakupówOto kolejna rzecz, którą możesz zrobić w domu: przygotowuj listę zakupów w języku niemieckim.Możesz obok niemieckich słówek zapisywać ich polskie odpowiedniki, tak abyś nie denerwowałsię w sklepie, jeśli zdarzy Ci się zapomnieć znaczenie któregoś ze słów. Zanotuj na przykładBirnen (byr-nen) (gruszki) lub Zwiebeln (cwi-beln) (cebule), jeśli w najbliższym czasie będzieszmusiał je kupić.

N



Obchodzenie Dnia Języka Niemieckiego!Możesz także świętować w domu „Dzień Języka Niemieckiego”. Wyznacz dzień, w którymbędziesz nazywać po niemiecku wszystko, co jesteś w stanie, na przykład: „Idę do kuchni”(Ich gehe in die Küche) (yś ge-je in di ky-sie) albo „Robię kawę” (Ich mache Kaffee)(yś ma-che ka-feej).

Słuchanie kaset i płytW drodze do i z pracy możesz zawsze słuchać niemieckich nagrań. Przysłuchiwanie sięniemieckim dźwiękom może zdziałać cuda w nauce języka.

Słuchanie radia i oglądanie telewizjiFinansowane z budżetu państwa niemieckie radio i program telewizyjny Deutsche Wellenadają program na cały świat w wielu językach. Te nagrania to doskonałe źródło informacjina temat aktualnych wydarzeń politycznych, kulturalnych i towarzyskich. Wejdź na stronęinternetową Deutsche Welle (www.dwelle.de), wybierz język i gotowe!

Kurs na płycie CD-ROMJeśli masz komputer, zaopatrz się w kurs językowy, których mnóstwo jest na rynku. Możeszsłuchać wymowy słówek, zapoznać się z ich transkrypcją, nagrywać swój głos, a nawet otrzymaćopinię zwrotną!

Oglądanie niemieckich filmówKolejną rewelacyjną możliwością nauki słówek, poprawnego akcentu czy zwyczajów kulturowychjest wypożyczenie niemieckiego filmu z napisami w języku polskim i obejrzenie go kilka razyz rzędu. To dopiero frajda!

Czytanie niemieckich publikacjiKup niemiecką gazetę albo poproś znajomych o przywiezienie Ci magazynów z zagranicy i zacznijod czytania reklam. Reklamy i krótkie artykuły są świetne na początek. Jeśli latasz samolotem(i znasz również język angielski), otwórz magazyn pokładowy; znajdziesz tam ciekawe reklamyi artykuły drukowane w obu językach — po niemiecku i angielsku.


Rozdział 17: Dziesięć sposobów na szybkie opanowanie niemieckiego 245

Surfowanie po internecieInternet to wspaniałe źródło wiedzy o języku niemieckim. Wpisz w wyszukiwarkę hasło „językniemiecki”, „nauka niemieckiego”, „materiały niemieckie” albo „Niemcy” (czy inne państwoniemieckojęzyczne) i wybierz to, co Cię zainteresuje.

Surfuj po polsku i niemiecku, łap nowe słówka! Możesz też wejść na niemiecki czat, choćby tylkopo to, by poczytać dyskusje. Zdziwisz się, ile można się nauczyć, przysłuchując się potocznymrozmowom!


Rozdział 18

Dziesięć wyrażeń,których nie należy używaćzięki informacjom z tego rozdziału zaoszczędzisz sobie wstydu, którego możesz się najeśćw niektórych okolicznościach. Pewnie nieraz słyszałeś obcokrajowców kaleczących Twój

język tak, że miałeś ochotę zapaść się pod ziemię. Cóż, pomyłki zdarzają się wszystkim, ale tuznajdziesz kilka wskazówek, które pozwolą Ci uniknąć najgorszych wpadek!

Używaj formy grzecznościowejJeśli czytałeś rozdział 3., wiesz, że trzeba bardzo uważać na to, jak się zwracamy do innych.Nigdy nie używaj formy du (du) (ty) w stosunku do osób, których nie znasz, starszych niż 16lat, jeśli nie chcesz uchodzić za osobę niegrzeczną albo niewykształconą. W takim wypadkuużyj formy grzecznościowej Sie (zi) i powiedz: Möchten Sie ins Kino gehen? (myś-ten ziins ki-no ge-jen) (Czy chciałby pan iść do kina?), a nie: Möchtest du ins Kino gehen?

W większości przypadków będzie oczywiste, której formy należy użyć. Jeśli na przyjęciuwszyscy będą zwracać się do Ciebie per du, również używaj tej formy. Oczywiście ktoś możeCi zaproponować: Wir können uns dutzen (wir ky-nen uns du-cen) (Możemy mówić sobiena ty). Równie niegrzecznie byłoby w takim wypadku odmówić.

Zwracaj się właściwiedo pracowników obsługi

Jeśli zwracasz się do kelnerki albo ekspedientki, nie mów do niej Fräulein, co odpowiadanaszemu: „panienko”. Dosłownie Fräulein znaczy „kobietka”, jako że przyrostek -lein jestcharakterystyczny dla zdrobnień. Większość kobiet uznałaby tę formę za niegrzeczną albozałożyła, że nie znasz na tyle dobrze niemieckiego, by to wiedzieć. Nie ma innej, zastępczejformy, więc należy ją opuścić i powiedzieć tylko: Entschuldigen Sie bitte (ent-szul-di-genzi by-te) (Przepraszam bardzo) albo poczekać na kontakt wzrokowy.

To samo dotyczy przywoływania kelnera w restauracji. Nie wołaj na niego: Kelner (kel-ner).Kelnerzy tego nie lubią i uznają to za protekcjonalne traktowanie. Tu również najlepiej jestposzukać kontaktu wzrokowego, przywołać kelnera za pomocą gestu lub powiedzieć:Entschuldigen Sie bitte (ent-szul-di-gen zi by-te).

D



Nie szukaj dziury w całymJeśli chcesz wyrazić swoją irytację z powodu tego, że ktoś jest zbyt czepialski, nie próbujtłumaczyć dosłownie polskiego wyrażenia „szukać dziury w całym”. Bądź świadom, że idiomyto wyrażenia charakterystyczne dla danego obszaru językowego i danej kultury, gdzie znaczeniecałości różni się od sumy znaczeń jego komponentów. Jedynym sposobem radzenia sobiez nimi jest nauczenie się ich na pamięć wraz ze znaczeniem. A więc jeśli ktoś na siłę próbujedoszukiwać się błędu, wówczas doszukuje się „włosa w zupie” – ein Haar in der Suppefinden (ajn har yn der zu-pe fyn-den).

Nie upijaj sięJeśli ktoś zapyta Cię podczas obiadu albo lunchu, czy chciałbyś dokładkę, nie tłumacz dosłownie:„Jestem pełen”. Po niemiecku Ich bin voll (yś bin fol) oznacza, że jesteś pijany w sztok. Jeśliwięc nie chcesz powiedzieć, że za dużo wypiłeś, powiedz po prostu: Ich bin satt (yś bin zat)(Jestem najedzony).

Z szacunkiem dla prawaNie nazywaj policjanta Bulle. Pomimo że można je często usłyszeć, jest to potoczne określenie,które dosłownie oznacza „byk”. Niemieckie słowo oznaczające policjanta to der Polizist(der po-ly-cyst) (r.m.) lub die Polizistin (di po-ly-cys-tyn) (r.ż.).

Uważaj na konkursyMiej oczy i uszy otwarte. Jeżeli usłyszysz słowo Konkurs (kon-kurs) może wcale nie chodzićo wybór najlepszego kandydata, a o upadłość. Niemieckie słowo oznaczające konkurs to derWettbewerb (der wet-be-werp).

Paraduj odpowiednio po domuW Polsce przed snem i rankiem zwykle nakładamy szlafrok, jednakże mimo że to słowodo złudzenia przypomina słowo niemieckie, jest to wyraz, który już dawno temu wyszedłz użycia. Jeżeli chcesz poprosić o szlafrok, zapytaj o der Morgenmantel (der morgn-man-tel).

Nie wpadnij jak śliwka w kompot…Jeżeli masz ochotę na coś do picia do obiadu, to nie proś o kompot. Das Kompott (das kom-pot)to nie napój, a deser z gotowanych owoców. W niektórych miejscach tak określa się również musowocowy lub — jak na przykład w Saksonii — po prostu deser.


Rozdział 18: Dziesięć wyrażeń, których nie należy używać 249

Jedz poprawnieMożesz usłyszeć, że Die Kuh frisst Gras (di kuu fryst graas) (Krowa je trawę), ale nie oznacza toautomatycznie, że czasownik fressen (fresn) oznacza „jeść” i że można powiedzieć: Ich fresseKuchen (yś fre-se ku-chen). Oznaczałoby to, że żresz ciasto i jesteś na bakier z manierami przy stole.Czasownik fressen zarezerwowany jest wyłącznie dla zwierząt, a w stosunku do ludzi używamyczasownika essen (esn) (jeść). „Fressen” użyte w odniesieniu do człowieka ma znaczeniepejoratywne, więc należy powiedzieć: Ich esse Kuchen (yś e-se ku-chen).

Uważaj na urodzaj rodzajuKiedy chcesz powiedzieć, że masz 20 lat, nie mów przypadkiem „Ich habe zwanzig Jarhe”. Toczęsty błąd wśród Polaków, którzy w swoim języku używają czasownika „mieć” w odniesieniudo określenia swojego wieku. W języku niemieckim używa się sformułowania „Ich bin zwanzigJarhe alt”, czyli dosłownie „Jestem dwadzieścia lat stary”.


Rozdział 19

Dziesięć ulubionychniemieckich zwrotów

iedy zaczniesz rozumieć niemiecki na tyle, by przysłuchiwać się czyjejś rozmowie, szybkozaczniesz wyłapywać niemieckie zwroty, które nie mają związku z tematem, a są czymś

w rodzaju przerywnika. Może nawet słyszałeś je już wcześniej. Najwyższy czas, by włączyć jedo swoich konwersacji.

Alles klar!(a-les klaar)

Dosłowne tłumaczenie to: „Wszystko jasne”. Tego zwrotu użyjesz, by zaznaczyć, że zrozumiałeśwyjaśnienia innej osoby. Możesz się nim posłużyć także wtedy, gdy chcesz wyrazić akceptacjędla szczegółów planu.

Geht in Ordnung(gejt in ord-nung)

Tego wyrażenia używamy, by powiedzieć, że czymś się zajmiemy, że coś zrobimy. Oznaczaono: „W porządku”, „Dobrze”, „Załatwione”.

Kein Problem(kajn pro-blejm)

Ten zwrot dosłownie tłumaczy się jako „żaden problem”, „nie ma problemu”. Stosuje się gopo to, by potwierdzić, że czymś się zajmiesz. Możesz również w ten sposób dać do zrozumienia,że zgadzasz się na zmianę planów.

K



Guten Appetit!(gutn a-pe-tiit)

Ten zwrot dosłownie oznacza: „Dobrego apetytu!”, choć oczywiście nie chodzi w nim o to,by zachwalać czyjś apetyt. Jego polski odpowiednik to: „Smacznego”.

Deine Sorgen möchte ich haben!(daj-ne zorgn myś-te yś habn)

Dosłownie zwrot ten oznacza: „Chciałbym mieć Twoje zmartwienia”. Używa się go tonemkpiarskim, kiedy czyjeś problemy wydają się drugiej osobie śmieszne i błahe.

Das darf doch wohl nicht wahr sein!(das darf doch wol nyśt war zajn)

Zwrot ten oznacza: „To nie może być prawda”, co odpowiada polskiemu: „Niewiarygodne!”.

Mir reicht’s!(miir rajśts)

Zwrot ten dosłownie znaczy: „Mnie wystarczy”, co przekłada się na „Mam dość”.

Wie schön!(wi szyn)

Dosłownie zwrot ten oznacza: „Jak pięknie!”. Oczywiście można go użyć także w takimznaczeniu, lecz czasem ma on odcień ironiczny i pozwala dać upust irytacji i wzburzeniu.

Genau(ge-nau)

Zwrot ten oznacza: „Dokładnie” i stosuje się go, by zaznaczyć, że całkowicie podzielamyczyjeś zdanie.


Rozdział 19: Dziesięć ulubionych niemieckich zwrotów 253

Stimmt’s?(sztymts)

Zwrot ten oznacza: „Czy to prawda?” lub „Nieprawdaż?”. Niemcy stosują go, jeśli szukają u kogośpotwierdzenia swoich słów. Zwykle na to pytanie odpowiada się: Stimmt! (sztymt), co znaczy:„Prawda”.


Rozdział 20

Dziesięć najważniejszychniemieckich świąt

ewnie większość z omówionych poniżej świąt jest Ci znana, choć możesz nie wiedzieć,jak się je obchodzi w krajach niemieckojęzycznych. Oczywiście lista świąt (z których część

obchodzi się tylko w pewnych regionach) jest znacznie dłuższa, ale nas interesują tutaj tenajważniejsze.

Heilige Drei Könige6 stycznia to der Heiligedreikönigstag (der haj-li-ge-draj-ky-nigks-tak) lub Heilige DreiKönige (haj-li-ge draj ky-ni-ge), znane również jako Epiphanias (e-pi-fa-nias) (święto TrzechKróli). Nie obchodzi się go w żaden specjalny sposób, choć istnieją pewne obrzędy. W niektórychregionach ludzie przebierają się za Trzech Króli — Kacpra, Melchiora i Baltazara — spacerująulicami parafii, zapisują kredą pierwsze litery imion Trzech Króli i zbierają datki na kościół.W Szwajcarii je się ciasto z ukrytym w środku skarbem, zwykle monetą. Moneta ta ma symbolizowaćkrólewski dar. Kto znajdzie monetę, zostaje królową albo królem na cały dzień i nosi koronę.

Karneval / Fastnacht / FaschingKarneval (kar-ne-wal) (karnawał) lub Fastnacht (fast-nacht) to ostatni dzień karnawału, naszeostatki. Wypada pod koniec lutego lub na początku marca. W niektórych regionach i miastach,m.in. w Moguncji, Kolonii, Düsseldorfie, Monachium — gdzie na karnawał mówi się Fasching(fa-szing) — czy Bazylei w Szwajcarii, jest to impreza przygotowywana z dużym rozmachem.Obchody mają miejsce w Rosenmontag (ro-zen-mon-taak) (Różany Poniedziałek), kiedy toodbywają się parady i imprezy, a ludzie ubierają się w fantazyjne kostiumy. Następnego dnia,w Veilchendienstag (fail-sien-dins-tak) (ostatki) jest nieco spokojniej, a Aschermittwoch(aszer-myt-foch) (Środa Popielcowa) oznacza koniec karnawału i początek Fastenzeit (fas-ten-cajt)(Wielkiego Postu), 40-dniowego okresu poprzedzającego Wielkanoc.

P



OsternW Niemczech okres Wielkiej Nocy oznacza przede wszystkim przyjemnie długi weekend.Rozpoczyna go Karfreitag (kar-fraj-tak) (Wielki Piątek), a zarówno Ostersonntag (os-ter-zon-tak)(Niedziela Wielkanocna), jak i Ostermontag (os-ter-mon-tak) (Poniedziałek Wielkanocny)to dni świąteczne wolne od pracy. Niezwykle popularne są w Niemczech jaja wielkanocne:wszędzie dostępne są zestawy do malowania jajek, a w Niedzielę Wielkanocną dzieci uczestnicząw polowaniu na pisanki.

Erster April1 kwietnia, erster April (ers-ter a-pril), to Prima Aprilis, dzień psikusów i robienia sobie dowcipówznanych jako Aprilscherze (a-pril-szer-ce). Kiedy uda Ci się zrobić komuś dowcip, zawołaj:April, April! (a-pril, a-pril).

Tag der Arbeit1 maja to der Tag der Arbeit (der taak der ar-bajt) (Święto Pracy). Podczas tego państwowegoświęta związki zawodowe organizują pochody, a ich uczestnicy noszą w butonierkach czerwonegoździki. Związkowcy i politycy wygłaszają przemowy.

Tradycyjnie w wieczór poprzedzający Święto Pracy odbywają się imprezy taneczne przy muzycena żywo, zwane Tanz in den Mai (tanc in dejn maj) (dosł. taniec w maj), a zabawa trwa zwykleaż do rana. Na wsi stawia się Maibaum (maj-baum) (drzewo majowe), wokół którego odbywająsię tańce.

HimmelfahrtCzterdzieści dni po Wielkanocy obchodzi się Himmelfahrt (hy-mel-fahrt) (świętoWniebowstąpienia Pańskiego). Wypada ono zawsze w czwartek i zwyczajowo traktowanejest jako okazja do spotkań i wspólnych wypadów za miasto.

PfingstenDziesięć dni po święcie Wniebowstąpienia Pańskiego obchodzi się Pfingsten (pfingstn)(dzień Zesłania Ducha Świętego).

Drugi dzień świąt potocznie zwanych Zielonymi Świątkami to Pfingstmontag (pfingkst-mon-tak).Większość ludzi bierze również wolne w piątek po to, by wyjechać na długi weekend (ein langesWochenende) (ajn lan-ges wo-chen-en-de). Jeśli wtedy planujesz wyjazd, uważaj, ponieważruch na drogach jest zwykle znacznie większy i trudniej o rezerwacje w hotelach.


Rozdział 20: Dziesięć najważniejszych niemieckich świąt 257

Der Tag der Deutschen Einheit3 października to der Tag der Deutschen Einheit (der taak der doj-czen ajn-hajt)(Dzień Zjednoczenia Niemiec, niemieckie święto państwowe) obchodzony na pamiątkę3 października 1990, kiedy RFN i NRD połączyły się w jedno państwo. Obywatele nieobchodzą go w żaden szczególny sposób, ale tego dnia odbywa się wiele imprez rządowych.

Święto państwowe Austrii obchodzi się 26 października. W Szwajcarii nosi ono nazwęNationalfeiertag (na-cjo-nal-fa-jer-tak) (święto państwowe) lub czasem Bundesfeier(bun-des-fa-jer) (święto narodowe) i przypada 1 sierpnia.

Nikolaustag6 grudnia to Nikolaustag (ni-ko-laus-taak) (mikołajki). To kolejne rodzinne święto. Przyoknie lub przy drzwiach dzieci kładą but lub trzewik, a w nocy der Nikolaus (der ni-ko-laus)przychodzi i wypełnia go piernikami — Pfeffernüsse (pfe-fer-ny-sse), marcepanem i innymisłodyczami. Czasem nawet wkłada niewielki podarunek.

WeihnachtenNie ma szczególnej różnicy między sposobem obchodzenia Weihnachten (waj-nach-ten)(świąt Bożego Narodzenia) w Niemczech i w Polsce. W obu krajach jest to święto dwudniowe,prezenty tradycyjnie wręcza się w Wigilię, a zarówno pierwszy, jak i drugi dzień świąt są wolneod pracy. Są to bardzo rodzinne święta, okres odwiedzin i wyjazdów.


Rozdział 21

Dziesięć zwrotów,dzięki którym zostaniesz uznany

za prawdziwego Niemcatym rozdziale znajdziesz typowe zwroty, które znają wszyscy posługujący się językiemniemieckim. Są one tak niemieckie, że ktoś może nawet wziąć Cię za rdzennego Niemca!

Das ist ja toll!(das yst ja tol)

(To wspaniale!) Jest to najpopularniejszy sposób wyrażenia podekscytowania i radości.

Ruf mich an! / Rufen Sie mich an!(ruf myś an / rufn zi myś an)

(Zadzwoń do mnie! / Proszę do mnie zadzwonić!) Jeśli chcesz pozostać z kimś w kontakcie,tak właśnie należy zrobić.

Was ist los?(was yst loos)

(Co się stało?) To pytanie zadaje się najczęściej w negatywnym kontekście: „Co złego się stało?”.

Keine Ahnung(kaj-ne a-nung)

W



(Nie mam pojęcia.) To skrócona wersja zdania: Ich habe keine Ahnung (yś ha-be kaj-ne a-nung)(Nie mam pojęcia), służąca do wyrażenia tego, że nie wiesz nic na dany temat.

Gehen wir!(gejn wir)

(Chodźmy!) Tego zwrotu należy użyć, jeśli chcesz wyruszyć w drogę!

Nicht zu fassen!(nyśt cu fa-sen)

(Nie do wiary!) Oto typowy niemiecki zwrot, który idealnie się nadaje do wyrażenianiedowierzania, obawy czy podekscytowania.

Du hast Recht! / Sie haben Recht!(du hast reśt / zi ha-bn reśt)

(Masz rację! / Ma pan rację!) Jest to najbardziej typowy niemiecki sposób przyznawania racji.

Auf keinen Fall!(auf kaj-nen fal)

(Nie ma mowy!) Dosłownie zwrot ten oznacza: „W żadnym razie, w żadnym wypadku!” i stosujesię go, by jasno dać do zrozumienia, że się nie zgadzamy.

Nicht schlecht!(nyśt szleśt)

(Nieźle!) Zwrot ten może również oznaczać, że coś nie jest złe, ale przede wszystkim pozwalaw zdystansowany sposób wyrazić uznanie i przyzwolenie.

Das ist mir (völlig) egal(das yst mir [fy-lyś] e-gaal)

(Wszystko mi jedno.) Tego zwrotu używa się do wyrażenia obojętności.


Część V

Dodatki


262 Część V: Dodatki

W tej części…a ostatnim, ale równie ważnym miejscu zamieszczamy załączniki,które z pewnością Ci się przydadzą. Oprócz tabeli odmiany

czasowników regularnych i nieregularnych zamieszczamy tu dośćobszerny słowniczek i przewodnik po płycie dołączonej do książki.Znajdziesz tu również odpowiedzi do niektórych ćwiczeń.

N


Dodatek A Tabele odmiany czasowników 263

Dodatek A

Tabele odmiany czasowników

Czasowniki niemieckieCzasowniki regularne (np. bezahlen płacić)

Imiesłów czasu przeszłego: bezahlt (płacił)przykład: Linda bezahlt die Rechnung.

(Linda płaci rachunek.)

Teraźniejszość Przeszłość Przyszłośćich (ja) bezahle habe bezahlt werde bezahlen

du (ty) bezahlst hast bezahlt wirst bezahlen

er/sie/es (on/ona/ono) bezahlt hat bezahlt wird bezahlen

wir (my) bezahlen haben bezahlt werden bezahlen

ihr (wy) bezahlt habt bezahlt werdet bezahlen

sie/Sie (oni; oraz forma grzeczn.) bezahlen haben bezahlt werden bezahlen

Czasowniki rozdzielnie złożone (np. anrufen dzwonić)Imiesłów czasu przeszłego: angerufen (zadzwonił)

przykład: Wir rufen immer an. (Zawsze dzwonimy.)

Teraźniejszość Przeszłość Przyszłośćich (ja) rufe an habe angerufen werde anrufen

du (ty) rufst an hast angerufen wirst anrufen

er/sie/es (on/ona/ono) ruft an hat angerufen wird anrufen

wir (my) rufen an haben angerufen werden anrufen

ihr (wy) ruft an habt angerufen werdet anrufen

sie/Sie (oni; oraz forma grzeczn.) rufen an haben angerufen werden anrufen



Czasowniki zwrotne, celownik(np. sich etwas kaufen coś sobie kupić)przykład: Ich kaufe mir ein Hemd.

(Kupuję sobie koszulę.)

Teraźniejszość Przeszłość Przyszłośćich (ja) kaufe mir habe mir gekauft werde mir kaufen

du (ty) kaufst dir hast dir gekauft wirst dir kaufen

er/sie/es (on/ona/ono) kauft sich hat sich gekauft wird sich kaufen

wir (my) kaufen uns haben uns gekauft werden uns kaufen

ihr (wy) kauft euch habt euch gekauft werdet euch kaufen

sie/Sie (oni; oraz forma grzeczn.) kaufen sich haben sich gekauft werden sich kaufen

Czasowniki zwrotne, biernik (np. sich freuen cieszyć się)przykład: Jim freut sich über das Geschenk.

(Jim cieszy się z prezentu.)

Teraźniejszość Przeszłość Przyszłośćich (ja) freue mich habe mich gefreut werde mich freuen

du (ty) freust dich hast dich gefreut wirst dich freuen

er/sie/es (on/ona/ono) freut sich hat sich gefreut wird sich freuen

wir (my) freuen uns haben uns gefreut werden uns freuen

ihr (wy) freut euch habt euch gefreut werdet euch freuen

sie/Sie (oni; oraz forma grzeczn.) freuen sich haben sich gefreut werden sich freuen



Czasownik haben (mieć)Imiesłów czasu przeszłego: gehabt (miałem)

przykład: Wir haben keine Zeit. (Nie mamy czasu.)

Teraźniejszość Przeszłość Przyszłość

ich (ja) habe habe gehabt werde haben

du (ty) hast hast gehabt wirst haben

er/sie/es (on/ona/ono) hat hat gehabt wird haben

wir (my) haben haben gehabt werden haben

ihr (wy) habt habt gehabt werdet haben

sie/Sie (oni; oraz forma grzeczn.) haben haben gehabt werden haben

Czasownik sein (być)Imiesłów czasu przeszłego: gewesen (byłem)

przykład: Hansens sind im Urlaub.(Państwo Hansen są na wakacjach.)

Teraźniejszość Przeszłość Przyszłośćich (ja) bin bin gewesen werde sein

du (ty) bist bist gewesen wirst sein

er/sie/es (on/ona/ono) ist ist gewesen wird sein

wir (my) sind sind gewesen werden sein

ihr (wy) seid seid gewesen werdet sein

sie/Sie (oni; oraz forma grzeczn.) sind sind gewesen werden sein



Nieregularne czasowniki niemieckieTeraźniejszość Imiesłów czasu przeszłego

abfahrenodjeżdżać

ichduer/sie/eswirihrsie/Sie

fahre abfährst abfährt abfahren abfahrt abfahren ab

abgefahren(z sein)

anfagenzaczynać


fange anfängst anfängt anfangen anfangt anfangen an

angefangen(z haben)

beginenzaczynać


beginnebeginnstbeginntbeginnenbeginntbeginnen

begonnen(z haben)

bleibenzostawać


bleibebleibstbleibtbleibenbleibtbleiben

geblieben(z sein)

bringenprzynosić


bringebringstbringtbringenbringtbringen

gebracht(z haben)



Teraźniejszość Imiesłów czasu przeszłego

denkenmyśleć


denkedenkstdenktdenkendenktdenken

gedacht(z haben)

dürfenmóc, mieć pozwolenie


darfdarfstdarfdürfendürftdürfen

gedurft(z haben)

einladenzapraszać


lade einlädst einlädt einladen einladet einladen ein

eingeladen(z haben)

essenjeść


esseisstisstessenesstessen

gegessen(z haben)

fahrenjechać


fahrefährstfährtfahrenfahrtfahren

gefahren(z sein)




findenznajdować


findefindestfindetfindenfindetfinden

gefunden(z haben)

fliegenlatać


fliegefliegstfliegtfliegenfliegtfliegen

geflogen(z sein)

gebendawać


gebegibstgibtgebengebtgeben

gegeben(z haben)

geheniść


Gehegehstgehtgehengehtgehen

gegangen(z sein)

haltentrzymać


haltehälsthälthaltenhaltethalten

gehalten(z haben)




kennenznać


kennekennstkenntkennenkenntkennen

gekannt(z haben)

kommenprzychodzić


kommekommstkommtkommenkommtkommen

gekommen(z sein)

könnenmóc, potrafić


kannkannstkannkönnenkönntkönnen

gekonnt(z haben)

lesenczytać


leseliestliestlesenlestlesen

gelesen(z haben)

liegenleżeć


liegeliegstliegtliegenliegtliegen

gelegen(z haben)




mögenlubić


magmagstmagmögenmögtmögen

gemocht(z haben)

müssenmusieć


mussmusstmussmüssenmüsstmüssen

gemusst(z haben)

nehmenbrać


nehmenimmstnimmtnehmennehmtnehmen

genommen(z haben)

schreibenpisać


schreibeschreibstschreibtschreibenschreibtschreiben

geschrieben(z haben)

sehenwidzieć


sehesiehstsiehtsehensehtsehen

gesehen(z haben)




sitzensiedzieć


sitzesitztsitztsitzensitztsitzen

gesessen(z haben)

sollenmieć powinność


sollsollstsollsollensolltsollen

gesollt(z haben)

sprechenmówić


sprechesprichstsprichtsprechensprechtsprechen

gesprochen(z haben)

stehenstać


stehenstehststehtstehenstehtstehen

gestanden(z haben)

tragennosić


trageträgstträgttragentragttragen

getragen(z haben)




treffenspotykać


treffetriffsttriffttreffentreffttreffen

getroffen(z haben)

trinkenpić


Trinketrinksttrinkttrinkentrinkttrinken

getrunken(z haben)

verlierentracić


verliereverlierstverliertverlierenverliertverlieren

verloren(z haben)

wissenwiedzieć


weißweißtweißwissenwisstwissen

gewusst(z haben)

wollenchcieć


willwillstwillwollenwolltwollen

gewollt(z haben)


Minisłownikniemiecko-polski

Aabbiegen/ap-bign skręcićAbend/m/a-bent wieczóraber/a-ber aleAbendessen/n/a-bent-esn kolacjaabfliegen/ap-fli-gen odlatywać (samolotem)Abflug/m/ap-fluk odlotabreisen/ap-raj-zen odjeżdżaćalles/a-les wszystkoAmpel/f/am-pel sygnalizacja świetlnaan/an przyAnfang/m/an-fang początekAnkauf/m/an-kauf zakup, skupAnkunft/f/an-kunft przyjazdAnrufbeantworter/m/an-ruf-be-ant-for-ter

automatyczna sekretarkaanrufen/an-ru-fen dzwonićAntiquitäten/pl/an-ti-kfi-te-ten antykiAnwalt/m/an-walt prawnikApril/m/a-pril kwiecieńArzt/m/arct lekarzArztpraxis/f/arct-pra-ksis gabinet lekarskiauch/auch takżeauf/auf naAuf Wiedersehen/auf wi-der-zejn do widzeniaAugust/m/au-gust sierpieńAusfahrt/f/aus-fart wyjazdausfüllen/aus-fy-len wypełniaćausgezeichnet/aus-ge-cajś-net doskonałyAusstellung/f/aus-szte-lung wystawaAuto/n/au-to samochód

BBad/n/baat kąpielBahnhof/m/ban-hof dworzec kolejowyBank/f/bank bank

bar/bar za gotówkęBart/m/bart brodaBasketball/m/bas-ket-bal koszykówkaBauernhof/m/ba-uen-hof gospodarstwoBaum/m/baum drzewobei/baj przybeim/bajm przyBerg/m/beg góraBeruf/m/be-ruf zawód (profesja)beschreiben/be-szrajbn opisywaćbesetzt/be-zect zajęty (okupowany)Besprechung/f/be-szpre-siung spotkanieBetrag/m/be-trak ilośćbezahlen/be-ca-len płacićBier/n/bir piwobisschen/bys-sien trochębitte/by-te proszębleiben/blaj-ben zostawaćBordkarte/f/bord-kar-te karta pokładowaBotschaft/f/bot-szaft ambasadaBrief/m/brif listBriefkasten/m/brif-kastn skrzynka pocztowaBriefmarke/f/brif-mar-ke znaczek pocztowyBrieftasche/f/brif-ta-sze portfelbringen/brin-gen przynosićBrot/n/brot chlebBrötchen/n/bryt-sien bułkabuchen/bu-chen rezerwowaćBus/m/bus autobusBushaltestelle/f/bus-hal-te-szte-le

przystanek autobusowyButter/f/bu-ter masło

CCerealien/pl/ce-re-a-lien płatki do mleka



DDanke/dan-ke dziękujęDatum/n/da-tum datadauern/da-uern trwaćdeutsch/dojcz niemieckiDeutsche Mark/f/doj-cze mark marka

niemieckaDezember/m/de-cem-ber grudzieńDienstag/m/din-stak wtorekDonnerstag/m/donrs-tak czwartekDoppelzimmer/n/dopl-cy-mer pokój

dwuosobowyDorf/n/dorf wieśdort/dort tamdrücken/drykn nacisnąćdurstig/durs-tyś spragnionyDusche/f/du-sze prysznic

Eeinfach/ajn-fach prostyeinladen/ajn-la-den zapraszaćEinladung/f/ajn-la-dung zaproszenieeinverstanden/ajn-fer-sztan-den zgoda,

zgadzam sięEinzelzimmer/n/ajn-cel-cy-mer

pokój jednoosobowyE-mail/f/i-mail e-mailempfehlen/em-pfej-len polecaćEnde/n/en-de koniecEntschuldigung/ent-szul-di-gung przepraszamErkältung/f/er-kel-tung przeziębienieessen/esn jeśćetwas/et-was coś

Ffahren/fa-ren jeździćFahrrad/n/fa-rat rowerfaxen/fa-ksen przesłać faksemFebruar/m/fe-bru-ar lutyFenster/n/fens-ter oknoFeuerwehr/f/fo-jer-wer straż pożarnaFieber/n/fi-ber gorączkaFirma/f/fyr-ma firmafliegen/fli-gen latać

Flug/m/fluk lotFlughafen/m/fluk-ha-fen lotniskoFlugsteig/m/fluk-sztajk wejście do samolotuFlugticket/n/fluk-ti-ket bilet lotniczyFlugzeug/n/fluk-cojk samolotFluss/m/flus rzekaFormular/n/for-mu-lar formularzfragen/fra-gen pytaćFreitag/m/fraj-tak piątekFremdenverkehrsbüro/n/frem-den-fer-kers-

by-ro centrum informacji turystycznejFreund/m/frojnt przyjacielFreundin/f/frojn-dyn przyjaciółkafrüh/fry wcześnieFrühstück/n/fry-sztyk śniadaniefür/fyr dlaFußball/m/fus-bal piłka nożna

GGabel/f/ga-bel widelecGang/m/gang przejścieganz/ganc całkiemGebirge/n/ge-byr-ge góryGebühr/f/ge-byr opłataGegend/f/gej-gent rejongegenüber/gej-gen-y-ber naprzeciwGeheimzahl/f/ge-hajm-cal kod PINgehen/ge-jen iśćGeld/n/gelt pieniądzeGeldautomat/m/gelt-au-to-mat bankomatgeöffnet/ge-yf-net otwartyGepäck/n/ge-pek bagażgeradeaus/ge-ra-de-aus prostogeschlossen/ge-szlosn zamkniętygestern/ges-tern wczorajgetrennt/ge-trent osobnogewinnen/ge-wy-nen wygrywaćGlas/n/glas szkło, szklanka, kieliszekGleis/n/glajs torGolf/n/golf golfgroß/groos duży, wysokigültig/gyl-tyś ważny (mający ważność)gut/gut dobryGute Nacht/gu-te nacht dobranocGute Reise/gu-te raj-ze Szczęśliwej podróży!Guten Abend/gutn a-bnt dobry wieczórGuten Morgen/gutn morgn dzień dobry (rano)Guten Tag/gutn taak dzień dobry (cały dzień)


Dodatek B Minisłownik 275

HHaar/n/haar włosyHalbpension/f/halp-pen-zjon pokój

z niepełnym wyżywieniemHallo/ha-lo cześć (na powitanie)halten/hal-ten trzymaćHaltestelle/f/hal-te-szte-le przystanekHandball/m/hant-bal piłka ręcznaHauptspeise/f/haupt-szpaj-ze danie główneheissen/haj-sen nazywać sięhelfen/hel-fen pomagaćheute/hoj-te dziśhier/hiir tutajHilfe/f/hil-fe pomochinter/hin-ter zaHobby/n/ho-bi hobbyhören/hy-ren słyszećHotel/n/ho-tel hotelHügel/m/hy-gel wzgórzehungrig/hun-gryś głodny

Iinteressant/in-te-re-sant interesującyInternet/n/in-ter-net internet

Jja/ja takJahr/n/jar rokJanuar/m/ja-nu-ar styczeńjemand/je-mant ktośjoggen/dżo-gen uprawiać joggingJugendherberge/f/ju-gent-her-ber-ge

schronisko młodzieżoweJuli/m/ju-li lipiecJuni/m/ju-ni czerwiec

KKaffee/m/ka-fej kawaKalender/m/ke-len-der kalendarzKarte/f/kar-te mapa, biletKasse/f/ka-se kasa fiskalnakaufen/kau-fen kupowaćKellner/m/kel-ner kelnerkennenlernen/ken-nen-ler-nen poznać

Kino/n/ki-no kinoKirche/f/kyr-sie kościółklatschen/kla-czen klaskaćklein/klajn mały, niskiKlimaanlage/f/kli-ma-an-la-ge klimatyzacjaKneipe/f/knaj-pe bar, pubKoffer/m/ko-fer walizkakommen/ko-men przychodzićKonsulat/n/kon-zu-lat konsulatKonzert/n/kon-cert koncertkrank/krank/ choryKrankenhaus/n/krankn-haus szpitalKrankenschwester/f/krankn-szwes-ter

pielęgniarkaKrankenwagen/m/krankn-wagn karetkaKreuzung/f/kroj-cung skrzyżowanieKuchen/m/ku-chen ciastoKuh/f/kuu krowaKüste/f/kys-te wybrzeże

Llachen/la-chen śmiać sięLand/n/lant wieślangweilig/lang-waj-lyś nudnylegen/lej-gen kłaśćleider/laj-der niestetyLeitung/f/laj-tung linialesen/lej-zen/ czytaćlinks/lynks lewyLiter/n/litr litrLöffel/m/lyfl łyżkaLuftpost/f/luft-post poczta lotnicza

Mmachen/ma-chen robićMacht nichts/macht nyśts Nic nie szkodziMai/m/maj majMannschaft/f/man-szaft drużynaMarkt/m/markt rynekMärz/m/merc marzecMeer/n/meer morzemein/majn mójMesser/n/me-ser nóżMilch/f/mylś mlekoMinute/f/mi-nu-te minutamit/myt zMittag/m/my-tak południeMittagessen/n/my-tak-esn obiad



Mitte/f/my-te środekMittwoch/m/myt-foch środaMonat/m/mo-nat miesiącMontag/m/mon-tak poniedziałekMorgen/m/morgn poranekmorgen/morgn jutroMuseum/n/mu-ze-um muzeum

Nnach/nach poNachmittag/m/nach-my-tak popołudnieNachricht/f/nach-ryśt wiadomośćNacht/f/nacht nocNachtisch/m/nach-tysz desernah/naa bliskoName/m/na-me nazwisko, nazwaNationalität/f/na-cjo-na-li-tet narodowośćnatürlich/na-tyr-lyś oczywiścieNaturschutzgebiet/n/na-tur-szuc-ge-biit

rezerwat przyrodyneben/nejbn oboknehmen/nej-men braćnein/najn nienie/nii nigdyNorden/m/nor-den północ (strona świata)Notaufnahme/f/noot-auf-na-me izba przyjęćNovember/m/no-wem-ber listopadnur/nur tylko

Oöffnen/yf-nen otwieraćOktober/m/ok-to-ber październikOper/f/o-per operaOsten/m/o-sten wschód (strona świata)

PPaket/n/pa-kieet paczkaPark/m/park parkParkplatz/m/park-plac parkingPferd/n/pfert końphantastisch/fan-tas-tysz fantastycznyPolizei/f/po-li-caj policjaPortier/m/por-tje portierPost/f/post poczta (budynek; korespondencja)Postamt/n/post-amt poczta (budynek)Postkarte/f/post-kar-te kartka pocztowa

Postleitzahl/f/post-lajt-cal kod pocztowypro/pro na, za (dot. ilości)pünktlich/pynkt-lyś punktualnie

QQuittung/f/kfi-tung paragon

RRechnung/f/reś-nung rachunekrechts/reśts prawy (kierunek)reden/rej-den rozmawiaćReh/n/rej jeleńReisebüro/n/raj-ze-by-ro biuro podróżyreisen/raj-zen podróżowaćReisepass/m/raj-ze-pas paszportReisescheck/m/raj-ze-szek czek podróżnyreservieren/re-zer-wi-ren rezerwowaćRestaurant/n/re-sto-rą restauracjaRezeption/f/re-cep-cjon recepcjaRückflugticket/n/ryk-fluk-ti-ket (lotniczy)

bilet powrotny

SSaft/m/zaft soksagen/zagn mówićSamstag/m/zams-tak sobotaSänger/m/zen-ger piosenkarzSängerin/f/zen-ge-ryn piosenkarkaS-Bahn/f/es-ban pociąg podmiejskiSchaf/n/szaf owcaSchalter/r/szal-ter okienko (np. na poczcie)Schauspieler/m/szau-szpi-ler aktorSchauspielerin/f/szau-szpi-le-ryn aktorkaScheck/m/szek czekSchein/m/szajn banknotschicken/szi-ken wysyłaćSchlüssel/m/szly-sel kluczSchmerz/m/szmerc bólschön/szyn pięknySchule/f/szu-le szkołaSchwimmbad/n/szfym-bat basenschwimmen/szfy-men pływaćSee/f/zee jeziorosegeln/ze-geln żeglowaćsehen/ze-jen widziećsehr/zer bardzo



sein/zajn byćSekunde/f/ze-kun-de sekundaselbstverständlich/zelpst-fer-sztent-lyś oczywiścieSeptember/m/zep-tem-ber wrzesieńsich auskennen/zyś aus-ke-nen orientować się;

znać się na czymśsich erinnern/zyś er-y-nern pamiętaćsich freuen/zyś fro-jen cieszyć sięsich freuen auf/zyś fro-jen auf cieszyć się nasich freuen über/zyś fro-jen y-ber cieszyć się zsich interessieren für/zyś in-te-re-si-ren fyr

interesować sięsich setzen/zyś ze-cen usiąśćsich unterhalten/zyś un-ter-hal-ten

rozmawiać, dobrze się bawićsich vorstellen/zyś for-szte-len/ przedstawić się;

wyobrażać coś sobiesingen/zin-gen śpiewaćSonnabend/m/zon-a-bent sobotaSonntag/m/zon-tak niedzielaspannend/szpa-nent pełen napięciaspazieren gehen/szpa-ci-ren gehn pójść na spacerSpeisekarte/f/szpaj-ze-kar-te menu, karta dańSpiel/n/szpil mecz, graspielen/szpi-len graćsprechen/szpre-sien mówićStadt/f/sztat miastoStraße/f/sztra-se ulicaStraßenbahn/f/sztra-sen-ban tramwajStunde/f/sztun-de godzinaSüden/m/zy-den południe (strona świata)Suppe/f/zu-pe zupaSuppenteller/m/zu-pen-te-ler talerz do zupy

TTag/m/taak dzieńTal/n/tal dolinatanzen/tan-cen tańczyćTasche/f/ta-sze torbaTasse/f/ta-se filiżankaTaxi/n/tak-si taksówkaTaxistand/m/tak-si-sztant postój taksówekTee/m/teej herbatateilnehmen/teil-nej-men uczestniczyćTelefon/n/te-le-fon telefonTelefonbuch/n/te-le-fon-buch książka

telefonicznatelefonieren/te-le-fo-ni-ren dzwonić

Telefonkarte/f/te-le-fon-kar-te karta telefonicznaTelefonnummer/f/te-le-fon-nu-mer

numer telefonuTelefonzelle/f/te-le-fon-ce-le budka telefonicznaTeller/m/te-ler talerzTennis/n/te-nys tenisTermin/m/ter-min wizyta (np. u lekarza)Theater/n/te-a-ter teatrToast/m/tost grzankatrinken/trynkn pićTrinkgeld/n/trynk-gelt napiwekTrödel/m/trydl starocieTschüs/czys cześć (na pożegnanie)Tür/f/tyr drzwi

UU-Bahnhaltestelle/f/u-ban-hal-te-szte-le

przystanek metraU-Bahnstation/f/u-ban-szta-cjon stacja metraÜbernachtung/f/y-ber-nach-tung noclegUhr/f/ur zegar, zegarekund/unt iUnfall/m/un-fal wypadekungefähr/un-ge-fer okołoungültig/un-gyl-tyś nieważny (bez ważności)Unterschrift/f/un-ter-szryft podpisUrlaub/m/ur-laup urlop

VVerkauf/m/fer-kauf sprzedażverletzt/fer-lect rannyverreisen/fer-raj-zen wyjechaćverspätet/fer-szpej-tet opóźnionyVerspätung/f/fer-szpej-tung opóźnienieverstehen/fer-sztejn rozumiećvielleicht/fi-lajśt być możeVisum/n/wi-zum wizaVogel/m/fogl ptakVollpension/f/fol-pen-zjon pokój z pełnym

wyżywieniemvor/for przedVorname/m/for-na-me/ imięvorstellen/for-szte-len przedstawiać, prezentowaćVorstellung/f/for-szte-lung przedstawienieWald/m/walt las



Wwann/wan kiedywas/was coWasserski laufen/wa-ser-szi lau-fen

jeździć na nartach wodnychWechselkurs/m/wek-sel-kurs kurs wymiany walutWeg/m/wejk droga, ścieżka, trasaWein/m/wajn winoweit/wajt dalekowerden/wer-den stawać sięWesten/m/wes-ten zachód (strona świata)wie/wi jakwieder/wi-der znówwiederholen/wi-der-ho-len powtarzaćwirklich/wirk-lyś rzeczywiście

wo/wo gdzieWoche/f/wo-che tydzieńWurst/f/wurst kiełbasa

ZZeit/f/cajt czasZentrum/n/cen-trum centrumziehen/ci-jen ciągnąćZimmer/n/cy-mer pokójZimmerservice/m/cy-mer-ser-wis obsługa pokojuZoll/m/col cłozu Hause/cu hau-ze w domuZug/m/cuk pociągZugabe/f/cu-ga-be dokładkazusammen/cu-zamn razemzwischen/cfy-szen pomiędzy



Minisłownikpolsko-niemiecki

Aaktor Schauspieler/m/szau-szpi-leraktorka Schauspielerin/f/szau-szpi-le-rynale aber/a-berambasada Botschaft/f/bot-szaftantyki Antiquitäten/pl/an-ti-kfi-te-tenautobus Bus/m/busautomatyczna sekretarka

Anrufbeantworter/m/an-ruf-be-ant-for-ter

Bbank Bank/f/bank(lotniczy) bilet powrotny Rückflugticket/n/ryk-

fluk-ti-ketbagaż Gepäck/n/ge-pekbanknot Schein/m/szajnbankomat Geldautomat/m/gelt-au-to-matbar Kneipe/f/knaj-pebardzo sehr/zerbasen Schwimmbad/n/szfym-batbawić się dobrze, rozmawiać sich

unterhalten/zyś un-ter-hal-tenbilet lotniczy Flugticket/n/fluk-ti-ketbiuro podróży Reisebüro/n/raj-ze-by-roblisko nah/naaból Schmerz/m/szmercbrać nehmen/nej-menbroda Bart/m/bartbudka telefoniczna Telefonzelle/f/te-le-fon-ce-lebułka Brötchen/n/bryt-sienbyć sein/zajn

Ccałkiem ganz/ganccentrum Zentrum/n/cen-trumcentrum informacji turystycznej

Fremdenverkehrsbüro/n/frem-den-fer-kers-by-ro

chleb Brot/n/brotchory krank/krankciasto Kuchen/m/ku-chenciągnąć ziehen/ci-jencieszyć się sich freuen/zyś fro-jencieszyć się na sich freuen auf/zyś fro-jen aufcieszyć się z sich freuen über/zyś fro-jen y-bercło Zoll/m/colco was/wascoś etwas/et-wasczas Zeit/f/cajtczek Scheck/m/szekczek podróżny Reisescheck/m/raj-ze-szekczerwiec Juni/m/ju-nicześć (na powitanie) Hallo/ha-locześć (na pożegnanie) Tschüs/czysczwartek Donnerstag/m/donrs-takczytać lesen/lej-zen

Ddata Datum/n/da-tumdaleko weit/wajtdanie główne Hauptspeise/f/haupt-szpaj-zedeser Nachtisch/m/nach-tyszdla für/fyrdo widzenia Auf Wiedersehen/auf wi-der-zejndobranoc Gute Nacht/gu-te nacht



dobry gut/gutdobry wieczór Guten Abend/gutn a-bntdokładka Zugabe/f/cu-ga-bedolina Tal/n/taldoskonały ausgezeichnet/aus-ge-cajś-netdroga Weg/m/wejkdrużyna Mannschaft/f/man-szaftdrzewo Baum/m/baumdrzwi Tür/f/tyrduży groß/groosdworzec kolejowy Bahnhof/m/ban-hofdzień Tag/m/taakdzień dobry (cały dzień) Guten Tag/gutn taakdzień dobry (rano) Guten Morgen/gutn morgndziękuję Danke/dan-kedziś heute/hoj-tedzwonić anrufen/an-ru-fendzwonić telefonieren/te-le-fo-ni-ren

Ee-mail E-mail/f/i-mail

Ffantastyczny phantastisch/fan-tas-tyszfiliżanka Tasse/f/ta-sefirma Firma/f/fyr-maformularz Formular/n/for-mu-lar

Ggabinet lekarski Arztpraxis/f/arct-pra-ksisgdzie wo/wogłodny hungrig/hun-gryśgodzina Stunde/f/sztun-degolf Golf/n/golfgorączka Fieber/n/fi-bergospodarstwo Bauernhof/m/ba-uen-hofgóra Berg/m/beggóry Gebirge/n/ge-byr-gegra Spiel/n/szpilgrać spielen/szpi-lengrudzień Dezember/m/de-cem-bergrzanka Toast/m/tost

Hherbata Tee/m/teejhobby Hobby/n/ho-bihotel Hotel/n/ho-tel

Ii und/untilość Betrag/m/be-trakimię Vorname/m/for-na-meinteresować się sich interessieren für/zyś

in-te-re-si-ren fyrinteresujący interessant/in-te-re-santinternet Internet/n/in-ter-netiść gehen/ge-jenizba przyjęć Notaufnahme/f/noot-auf-na-me

Jjak wie/wijeleń Reh/n/rejjeść essen/esnjezioro See/f/zeejeździć fahren/fa-renjeździć na nartach wodnych Wasserski

laufen/wa-ser-szi lau-fenjutro morgen/morgn

Kkalendarz Kalender/m/ke-len-derkaretka Krankenwagen/m/krankn-wagnkarta dań Speisekarte/f/szpaj-ze-kar-tekarta pokładowa Bordkarte/f/bord-kar-tekarta telefoniczna Telefonkarte/f/te-le-fon-kar-tekartka pocztowa Postkarte/f/post-kar-tekasa fiskalna Kasse/f/ka-sekawa Kaffee/m/ka-fejkąpiel Bad/n/baatkelner Kellner/m/kel-nerkiedy wann/wankiełbasa Wurst/f/wurstkino Kino/n/ki-noklaskać klatschen/kla-czenklimatyzacja Klimaanlage/f/kli-ma-an-la-ge



klucz Schlüssel/m/szly-selkłaść legen/lej-genkod PIN Geheimzahl/f/ge-hajm-calkod pocztowy Postleitzahl/f/post-lajt-calkolacja Abendessen/n/a-bent-esnkoncert Konzert/n/kon-certkoniec Ende/n/en-dekonsulat Konsulat/n/kon-zu-latkoń Pferd/n/pfertkoszykówka Basketball/m/bas-ket-balkościół Kirche/f/kyr-siekrowa Kuh/f/kuuksiążka telefoniczna Telefonbuch/n/te-le-fon-buchktoś jemand/je-mantkupować kaufen/kau-fenkurs wymiany walut Wechselkurs/m/wek-sel-kurskwiecień April/m/a-pril

Llas Wald/m/waltlatać fliegen/fli-genlekarz Arzt/m/arctlewy links/lynkslinia Leitung/f/laj-tunglipiec Juli/m/ju-lilist Brief/m/briflistopad November/m/no-wem-berlitr Liter/n/litrlot Flug/m/fluklotnisko Flughafen/m/fluk-ha-fenluty Februar/m/fe-bru-ar

Łłyżka Löffel/m/lyfl

Mmarka niemiecka Deutsche Mark/f/doj-cze markmaj Mai/m/majmały klein/klajnmapa Karte/f/kar-temarzec März/m/mercmasło Butter/f/bu-termecz Spiel/n/szpilmenu Speisekarte/f/szpaj-ze-kar-temiasto Stadt/f/sztatmiesiąc Monat/m/mo-nat

minuta Minute/f/mi-nu-temleko Milch/f/mylśmorze Meer/n/meermoże vielleicht/fi-lajśtmój mein/majnmówić sagen/zagn; sprechen/szpre-sienmuzeum Museum/n/mu-ze-um

Nna auf/aufna (dot. ilości) pro/pronacisnąć drücken/dryknnapiwek Trinkgeld/n/trynk-geltnaprzeciw gegenüber/gej-gen-y-bernarodowość Nationalität/f/na-cjo-na-li-tetnazwisko Name/m/na-menazywać się heissen/haj-senNic nie szkodzi Macht nichts/macht nyśtsnie nein/najnniedziela Sonntag/m/zon-takniemiecki deutsch/dojczniestety leider/laj-dernigdy nie/niinoc Nacht/f/nachtnóż Messer/n/me-sernudny langweilig/lang-waj-lyśnumer telefonu Telefonnummer/f/te-le-fon-

nu-mer

Onieważny (bez ważności) ungültig/un-gyl-tyśnocleg Übernachtung/f/y-ber-nach-tungobiad Mittagessen/n/my-tak-esnobok neben/nejbnobsługa pokoju Zimmerservice/m/cy-mer-ser-wisoczywiście natürlich/na-tyr-lyśoczywiście selbstverständlich/zelpst-fer-sztent-lyśodjeżdżać abreisen/ap-raj-zenodlatywać (samolotem) abfliegen/ap-fli-genodlot Abflug/m/ap-flukokienko (np. na poczcie) Schalter/r/szal-terokno Fenster/n/fens-terokoło ungefähr/un-ge-feropera Oper/f/o-peropisywać beschreiben/be-szrajbnopłata Gebühr/f/ge-byropóźnienie Verspätung/f/fer-szpej-tungopóźniony verspätet/fer-szpej-tet



orientować się; znać się na czymś sichauskennen/zyś aus-ke-nen

osobno getrennt/ge-trentotwarty geöffnet/ge-yf-netotwierać öffnen/ef-nenowca Schaf/n/szaf

Ppaczka Paket/n/pa-kieetpamiętać sich erinnern/zyś er-y-nernparagon Quittung/f/kfi-tungpark Park/m/parkparking Parkplatz/m/park-placpaszport Reisepass/m/raj-ze-paspaździernik Oktober/m/ok-to-berpełen napięcia spannend/szpa-nentpiątek Freitag/m/fraj-takpić trinken/trynknpielęgniarka Krankenschwester/f/krankn-szwes-terpieniądze Geld/n/geltpiękny schön/szynpiłka nożna Fußball/m/fus-balpiłka ręczna Handball/m/hant-balpiosenkarka Sängerin/f/zen-ge-rynpiosenkarz Sänger/m/zen-gerpiwo Bier/n/birpłacić bezahlen/be-ca-lenpłatki do mleka Cerealien/pl/ce-re-a-lienpływać schwimmen/szfy-menpo nach/nachpociąg Zug/m/cukpociąg podmiejski S-Bahn/f/es-banpoczątek Anfang/m/an-fangpoczta (budynek) Postamt/n/post-amtpoczta (budynek; korespondencja) Post/f/postpoczta lotnicza Luftpost/f/luft-postpodpis Unterschrift/f/un-ter-szryftpodróżować reisen/raj-zenpokój Zimmer/n/cy-merpokój dwuosobowy Doppelzimmer/n/dopl-cy-merpokój jednoosobowy Einzelzimmer/n/ajn-

cel-cy-merpokój z niepełnym wyżywieniem

Halbpension/f/halp-pen-zjonpokój z pełnym wyżywieniem

Vollpension/f/fol-pen-zjonpolecać empfehlen/em-pfej-lenpolicja Polizei/f/po-li-cajpołudnie Mittag/m/my-takpołudnie (strona świata) Süden/m/zy-den

pomagać helfen/hel-fenpomiędzy zwischen/cfy-szenpomoc Hilfe/f/hil-feponiedziałek Montag/m/mon-takpopołudnie Nachmittag/m/nach-my-takporanek Morgen/m/morgnportfel Brieftasche/f/brif-ta-szeportier Portier/m/por-tjepostój taksówek Taxistand/m/tak-si-sztantpowtarzać wiederholen/wi-der-ho-lenpoznać kennenlernen/ken-nen-ler-nenpójść na spacer spazieren gehen/szpa-ci-ren gehnpółnoc (strona świata) Norden/m/nor-denprawnik Anwalt/m/an-waltprawy (kierunek) rechts/reśtsprosto geradeaus/ge-ra-de-ausprosty einfach/ajn-fachproszę bitte/by-teprysznic Dusche/f/du-szeprzed vor/forprzedstawiać, prezentować vorstellen/for-szte-lenprzedstawić się sich vorstellen/zyś for-szte-lenprzedstawienie Vorstellung/f/for-szte-lungprzejście Gang/m/gangprzepraszam Entschuldigung/ent-szul-di-gungprzesłać faksem faxen/fa-ksenprzeziębienie Erkältung/f/er-kel-tungprzy an/anprzy bei/bajprzychodzić kommen/ko-menprzyjaciel Freund/m/frojntprzyjaciółka Freundin/f/frojn-dynprzyjazd Ankunft/f/an-kunftprzynosić bringen/brin-genprzystanek Haltestelle/f/hal-te-szte-leprzystanek autobusowy Bushaltestelle/f/bus-

hal-te-szte-leprzystanek metra U-Bahnhaltestelle/f/u-ban-

hal-te-szte-leptak Vogel/m/foglpunktualnie pünktlich/pynkt-lyśpytać fragen/fra-gen

Rrachunek Rechnung/f/reś-nungranny verletzt/fer-lectrazem zusammen/cu-zamnrecepcja Rezeption/f/re-cep-cjonrejon Gegend/f/gej-gentrestauracja Restaurant/n/re-sto-rą



rezerwat przyrody Naturschutzgebiet/n/na-tur-szuc-ge-biit

rezerwować buchen/bu-chenrezerwować reservieren/re-zer-wi-renrobić machen/ma-chenrok Jahr/n/jarrower Fahrrad/n/fa-ratrozmawiać reden/rej-denrozumieć verstehen/fer-sztejnrynek Markt/m/marktrzeczywiście wirklich/wirk-lyśrzeka Fluss/m/flus

Ssamochód Auto/n/au-tosamolot Flugzeug/n/fluk-cojkschronisko młodzieżowe Jugendherberge/f/ju-

gent-her-ber-gesekunda Sekunde/f/ze-kun-desierpień August/m/au-gustskręcić abbiegen/ap-bignskrzynka pocztowa Briefkasten/m/brif-kastnskrzyżowanie Kreuzung/f/kroj-cungsłyszeć hören/hy-rensobota Samstag/m/zams-taksobota Sonnabend/m/zon-a-bentsok Saft/m/zaftspotkanie Besprechung/f/be-szpre-siungspragniony durstig/durs-tyśsprzedaż Verkauf/m/fer-kaufstacja metra U-Bahnstation/f/u-ban-szta-cjonstarocie Trödel/m/trydlstawać się werden/wer-denstraż pożarna Feuerwehr/f/fo-jer-werstyczeń Januar/m/ja-nu-arsygnalizacja świetlna Ampel/f/am-pelSzczęśliwej podróży! Gute Reise/gu-te raj-zeszkło, szklanka, kieliszek Glas/n/glasszkoła Schule/f/szu-leszpital Krankenhaus/n/krankn-haus

Śśmiać się lachen/la-chenśniadanie Frühstück/n/fry-sztykśpiewać singen/zin-genśroda Mittwoch/m/myt-fochśrodek Mitte/f/my-te

Ttak ja/jataksówka Taxi/n/tak-sitakże auch/auchtalerz Teller/m/te-lertalerz do zupy Suppenteller/m/zu-pen-te-lertam dort/dorttańczyć tanzen/tan-centeatr Theater/n/te-a-tertelefon Telefon/n/te-le-fontenis Tennis/n/te-nystor Gleis/n/glajstorba Tasche/f/ta-szetramwaj Straßenbahn/f/sztra-sen-bantrochę bisschen/bys-sientrwać dauern/da-uerntrzymać halten/hal-tentutaj hier/hiirtydzień Woche/f/wo-chetylko nur/nur

Uuczestniczyć teilnehmen/tajl-nej-menulica Straße/f/sztra-seuprawiać jogging joggen/dżo-genurlop Urlaub/m/ur-laupusiąść sich setzen/zyś ze-cen

Ww domu zu Hause/cu hau-zewalizka Koffer/m/ko-ferważny (mający ważność) gültig/gyl-tyśwcześnie früh/frywczoraj gestern/ges-ternwejście do samolotu Flugsteig/m/fluk-sztajkwiadomość Nachricht/f/nach-ryśtwidelec Gabel/f/ga-belwidzieć sehen/ze-jenwieczór Abend/m/a-bentwieś Dorf/n/dorfwieś Land/n/lantwino Wein/m/wajnwiza Visum/n/wi-zumwizyta (np. u lekarza) Termin/m/ter-minwłosy Haar/n/haarwrzesień September/m/zep-tem-ber



wszystko alles/a-leswtorek Dienstag/m/din-stakwybrzeże Küste/f/kys-tewygrywać gewinnen/ge-wy-nenwyjazd Ausfahrt/f/aus-fartwyjechać verreisen/fer-raj-zenwyobrażać sobie sich vorstellen/zyś for-szte-lenwypadek Unfall/m/un-falwypełniać ausfüllen/aus-fy-lenwystawa Ausstellung/f/aus-szte-lungwysyłać schicken/szi-kenwzgórze Hügel/m/hy-gel

Zz mit/mytza hinter/hin-terza gotówkę bar/bar

zachód (strona świata) Westen/m/wes-tenzajęty (okupowany) besetzt/be-zectzakup, skup Ankauf/m/an-kaufzamknięty geschlossen/ge-szlosnzapraszać einladen/ajn-la-denzaproszenie Einladung/f/ajn-la-dungzawód (profesja) Beruf/m/be-rufzegar, zegarek Uhr/f/urzgoda, zgadzam się einverstanden/ajn-fer-

sztan-denznaczek pocztowy Briefmarke/f/brif-mar-keznów wieder/wi-derzostawać bleiben/blaj-benzupa Suppe/f/zu-pe

Żżeglować segeln/ze-geln


Dodatek C

Płyta CDoniżej zamieszczamy listę dialogów znajdujących się na płycie dołączonej do książki.Zwróć uwagę, że jest to płyta audio, więc włóż ją do odtwarzacza płyt CD.

Ścieżka 1: Wstęp i poradnik, jak wymawiać głoski niemieckie

Ścieżka 2: Rozdział 3. Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić: W oficjalnym stylu

Ścieżka 3: Rozdział 3. Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić:W nieoficjalnym stylu

Ścieżka 4: Rozdział 3. Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić: Pierwsze spotkanie

Ścieżka 5: Rozdział 3. Guten Tag! Hallo! Jak się przywitać i przedstawić:Oficjalne przedstawianie znajomego

Ścieżka 6: Rozdział 4. Poznajmy się: rozmowy towarzyskie: Na temat pracy

Ścieżka 7: Rozdział 4. Poznajmy się: rozmowy towarzyskie: O planach i pogodzie

Ścieżka 8: Rozdział 5. Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie: Rezerwacja przez telefon

Ścieżka 9: Rozdział 5. Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie: Zajęcie miejscaw restauracji

Ścieżka 10: Rozdział 5. Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie: Przyjmowaniezamówienia

Ścieżka 11: Rozdział 5. Smacznego! Wizyta w restauracji i w sklepie: Zakupy na targu

Ścieżka 12: Rozdział 6. Idziemy na zakupy: Pomoc ekspedientki

Ścieżka 13: Rozdział 6. Idziemy na zakupy: W przymierzalni

Ścieżka 14: Rozdział 7. Wyjście na miasto: Umawiamy się do kina

Ścieżka 15: Rozdział 7. Wyjście na miasto: Rozmowa o sztuce

Ścieżka 16: Rozdział 8. Odpoczynek i zabawy na świeżym powietrzu: Rozmowa o planachwakacyjnych

Ścieżka 17: Rozdział 8. Odpoczynek i zabawy na świeżym powietrzu: Wizyta w centruminformacji turystycznej

Ścieżka 18: Rozdział 8. Odpoczynek i zabawy na świeżym powietrzu: Rozmowa o planachwyjazdowych

P



Ścieżka 19: Rozdział 9. Rozmowa telefoniczna i wysyłanie poczty: Podawanie nazwiska

Ścieżka 20: Rozdział 9. Rozmowa telefoniczna i wysyłanie poczty: Umawianie się na wizytę

Ścieżka 21: Rozdział 10. W biurze i w domu: Dzwonię w sprawie ogłoszenia…

Ścieżka 22: Rozdział 10. W biurze i w domu: Rozmowy w biurze

Ścieżka 23: Rozdział 12. Pytanie o drogę: Najbliższy postój taksówek

Ścieżka 24: Rozdział 12. Pytanie o drogę: Pytanie o wskazówki

Ścieżka 25: Rozdział 13. Pobyt w hotelu: Zameldowanie

Ścieżka 26: Rozdział 14. Podróżowanie: samoloty, pociągi, taksówki, autobusy:Odbiór biletu na lotnisku

Ścieżka 27: Rozdział 14. Podróżowanie: samoloty, pociągi, taksówki, autobusy:Którym autobusem?

Ścieżka 28: Rozdział 15. Planowanie wyjazdu: Rezerwacja lotu w biurze podróży

Ścieżka 29: Rozdział 16. Nagłe wypadki: Wizyta u lekarza

Materiały do pobraniaW przypadku wersji elektronicznej obraz płyty dołączonej do książki możesz pobraćbezpośrednio z serwera FTP Wydawnictwa Helion. Wystarczy, że klikniesz w poniższy link:

ftp://ftp.helion.pl/przyklady/niemby_p.zip

Rozmiar pliku: 323 MB


Dodatek D

OdpowiedziTu znajdują się rozwiązania zamieszczonych w podręczniku krzyżówek.

Rozdział 8. Odpoczynek i zabawy na świeżym powietrzu



Rozdział 9. Rozmowa telefoniczna i wysyłanie poczty


Notatki


Przydatne pytaniaSprechen Sie Polnisch? (szpre-sien zi pol-nisz?) Czy mówi Pan po polsku?

Wie geht es Ihnen? (wi gejt es i-nen?) Jak się Pan czuje?

Würden Sie mir bitte helfen? (wyr-den zi mir by-te hel-fen?) Czy mógłby Pan mi pomóc?

Wie heißen Sie? (wi haj-sen zi?) Jak się Pan nazywa?

Wie viel Uhr ist es? (wi-fil ur yst es?) Która godzina?

Wie ist das Wetter? (wi yst das we-ter?) Jaka jest pogoda?

Wie viel kostet…? (wi-fil kos-tet) Ile kosztuje…?

Wo finde ich…? (wo fin-de yś) Gdzie znajdę…?

Wo sind die Toiletten? (wo zynt di toi-letn?) Gdzie znajdują się toalety?

Wann öffnen Sie? (wan yf-nen zi?) O której otwieracie?

Wann schließen Sie? (wan szli-sen zi?) O której zamykacie?

Können Sie bitte langsamer sprechen? (ky-nen zi by-te lang-za-mer szpre-sien?) Czy mógłby Pan mówić wolniej?

Können Sie das bitte wiederholen? (ky-nen zi das by-te wi-der-ho-len?) Czy mógłby Pan to powtórzyć?

Przydatne zwrotyHallo! (ha-lo) Cześć!

Guten Tag! (gutn taak) Dzień dobry!

Guten Abend! (gutn a-bent) Dobry wieczór!

Auf Wiedersehen! (auf wi-der-ze-jen) Do widzenia!

Bitte. (by-te) Proszę.

Danke. (dan-ke) Dziękuję.

Entschuldigung. (ent-szul-di-gung) Przepraszam.

Ich heiße… (yś haj-se) Nazywam się…

Freut mich. (frojt myś) Cieszę się.

W razie wypadkuHilfe! (hil-fe) Pomocy!

Polizei! (po-li-caj) Policja!

Feuer! (fo-jer) Pali się!

Holen Sie einen Arzt! (ho-len zi aj-nen arct) Proszęsprowadzić lekarza!

Ich bin krank. (yś byn krank) Jestem chory.

Man hat … gestolen. (man hat … ge-szto-len)Ukradziono mi…

Ich kenne mich hier nicht aus. (yś ke-ne myś hir nyśtaus) Nie jestem stąd.


Kalendarz niemieckidie Tage — dni

Montag (mon-taak) poniedziałek Dienstag (din-staak) wtorek

Mittwoch (myt-foch) środa Donnerstag (donrs-tak) czwartek

Freitag (fraj-taak) piątek Samstag / Sonnabend (zams-taak / zon-a-bent) sobota

Sonntag (zon-taak) niedziela

die Monate — miesiące

Januar (ja-nu-ar) styczeń Februar (fe-bru-ar) luty

März (merc) marzec April (a-pril) kwiecień

Mai (maj) maj Juni (ju-ni) czerwiec

Juli (ju-li) lipiec August (au-gust) sierpień

September (zep-tem-ber) wrzesień Oktober (ok-to-ber) październik

November (no-wem-ber) listopad Dezember (de-cem-ber) grudzień

Liczebniki0 null (nul) 15 fünfzehn (fynf-cejn) 70 siebzig (zip-zyś)

1 eins (ajns) 16 sechzehn (zeks-cejn) 80 achtzig (acht-zyś)

2 zwei (cwaj) 17 siebzehn (zip-cejn) 90 neunzig (nojn-zyś)

3 drei (draj) 18 achtzehn (acht-cejn) 100 hundert (hun-dert)

4 vier (fiir) 19 neunzehn (nojn-cejn) 200 zweihundert (cwaj-hun-dert)

5 fünf (fynf) 20 zwanzig (cwan-zyś) 300 dreihundert (draj-hun-dert)

6 sechs (zeks) 21 einundzwanzig (ajn-unt-cwan-zyś) 400 vierhundert (fiir-hun-dert)

7 sieben (zibn) 22 zweiundzwanzig (cwaj-unt-cwan-zyś) 500 fünfhundert (fynf-hun-dert)

8 acht (acht) 23 dreiundzwanzig (draj-unt-cwan-zyś) 1000 tausend (tau-zent)

9 neun (nojn) 24 vierundzwanzig (fiir-unt- cwan-zyś)

10 zehn (cejn) 25 fünfundzwanzig (fynf-unt-cwan-zyś)

11 elf (elf) 30 dreißig (draj-syś)

12 zwölf (cwylf) 40 vierzig (fiir-zyś)

13 dreizehn (draj-cejn) 50 fünfzig (fynf-zyś)

14 vierzehn (fiir-cejn) 60 sechzig (seks-zyś)


Paulina Christensen, Anne Fox - Niemiecki Dla Bystrzaków [2008 - HQ - HELION]

Documents

Transcript of Paulina Christensen, Anne Fox - Niemiecki Dla Bystrzaków [2008 - HQ - HELION]