O c z a r o w a n i B e s k i d a m i

Urszula Miącz-SobierajWacław Sobieraj

40-lecie pracy twórczej

Wacław

Czterdzieści lat pracy twórczej w zakresie sztuk plastycznych to długi okres. Jubileusz skłania do refleksji, do spojrzenia na przeby-tą drogę, umożliwia ocenę dokonywanych wyborów, postaw, kierun-ków, zwrotów tematycznych zainteresowań, zmian w doborze stoso-wanych środków formalnych. Taki okres twórczej aktywności ma za sobą artystyczne małżeństwo Sobierajów, Wacław i jego żona Urszu-la (właściwie Feliksa Urszula, ale od lat 90. ubiegłego wieku wystawia pod drugim imieniem). On z centralnej Polski, ona z Lubelszczyzny, po wspólnych studiach w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych i dyplomie obronionym w pracowni prof. Zdzisława Gło-wackiego osiedlili się w Bielsku-Białej (w podjęciu decyzji pomogło stypendium Zakładów Przemysłu Wełnianego Rytex). Beskidy pozna-li podczas studenckiego rajdu i obojga urzekł ich koloryt i oczarował górski krajobraz. Serdecznie przyjęci przez lokalne środowisko arty-stów plastyków czynnie uczestniczyli w organizowanych przez Od-dział, a następnie Okręg Związku Polskich Artystów Plastyków wy-stawach, zdobywając nagrody i wyróżnienia. Wystawiali swoje prace w Bielsku-Białej i wielu innych miastach Polski, a także poza jej gra-nicami. Oboje aktywni i rozpoznawalni na niwie działań plastycznych w przestrzeni nie tylko Bielska-Białej i okolicy.

Urszula Miącz-Sobieraj zaczynała od projektowania gobelinów i tkanin unikatowych nawiązujących w formie i treści do abstrakcji or-ganicznej. Niewiele z tych projektów zrealizowała, ale one same mogą stanowić skończone dzieła malarsko-rysunkowe, które powstały dzięki rozlewowi barwnych tuszów. Początkowo uprawiała także malarstwo sztalugowe. Tematami jej obrazów były syntetyczne pejzaże, ukazu-jące epizody z urbanistyczno-architektonicznej tkanki miejskiej Biel-ska-Białej i analityczne beskidzkie plenery o bogatej gamie chroma-tycznej z intensywnymi walorowo akcentami czystych barw. Obecnie uprawia nacechowane realizmem malarstwo akwarelowe oraz wyko-

Oczarowani Beskidami

Urszula

rzystuje technikę polegającą na łączeniu farb akwarelowych z suchy-mi kredkami pastelowymi. Tematami tych kompozycji są wykadrowa-ne fragmenty beskidzkich pejzaży, portrety, kwietne łąki, leśne ostępy i ulubione przez nią kompozycje kwiatowe. Zajmuje się także rysun-kiem, w którym rzeczywistość zobrazowana jest za pomocą pewnie prowadzonej, acz nieco niespokojnej i dynamicznej kreski.

Zakres plastycznej wypowiedzi Wacława Sobieraja jest nieco od-mienny. Podobnie jak żona zaczynał od syntetycznego analizowania kolorów i form na płaszczyźnie płócien, by poprzez tak ujęte środki formalne wyrażać głębię swych odczuć. Do lat 80. ubiegłego stulecia zajmował się grafiką, wykonywał cynkografie i linoryty o silnie skon-trastowanych płaszczyznach czerni i bieli. Ich głęboko humanistycz-ne treści dotykały ważnych dla człowieka sytuacji, takich jak potrze-ba miłości, akceptacji i bliskości, problem przemijania, odchodzenia czy starości. Krótki epizod pracy w  liceum plastycznym w Nowym Wiśniczu, a przede wszystkim kontakt z krakowskim środowiskiem plastycznym, skierowały uwagę Wacława Sobieraja na sztalugowe malarstwo olejne w jego klasycznej formie. Poszukując własnej drogi twórczej, studiował starych mistrzów niderlandzkich, dzięki czemu stopniowo wypracował własny, rozpoznawalny styl. Malarstwo stało się dominującą formą jego plastycznej wypowiedzi. Podejmuje wiele wątków tematycznych, takich jak martwe natury, portrety, sceny reli-gijne, jednak do ulubionych należy pejzaż, głównie beskidzki i przed-stawiający przestrzeń miejską oraz architekturę Bielska-Białej. Przez ostatnie dwadzieścia lat maluje spowite we mgle ulice, parki, osiedla, kamienice, gmachy użyteczności publicznej, leśne dukty, łąki z samot-nymi drzewami, barwne polany i łagodne wzniesienia. Ich wyróżni-kiem jest nierzeczywista, nadrealistyczna kolorystyka wyrażająca tę-sknotę za tym, co nieuchronne i przemijające.

Twórcze zainteresowania i formy artystycznych wypowiedzi mał-żeństwa Sobierajów nabrały ostatecznego kształtu po przejściu długiej drogi od abstrakcji do realizmu, od syntetycznego i analitycznego po-strzegania form natury do jej realistycznego obrazowania, jednak nie pozbawionego nostalgii i osobistej refleksji. Oczarowani beskidzkim pejzażem bez reszty ulegli jego magnetycznej sile. Od lat jest to domi-nujący wątek w ich twórczości. Sami wielokrotnie powtarzają, że be-skidzki krajobraz wymaga specjalnego stosunku uczuciowego, a oni poprzez swoje malarstwo starają się te uczucia nie tylko wyrazić, ale i odwzajemnić.

Teresa Dudek Bujarek

Wacław

Przed halnym, olej, płótno, 65 x 80 cm, 1977 Południe w Beskidach, olej, płótno, 80 x 65 cm, 1979

W samo południe, olej, płyta pilśniowa, 23 x 20 cm, 1986 Lanckorona, olej, płótno, 69 x 80 cm, 1988

Urszula

Zawoja, olej, płótno, 75 x 90 cm, 1977 Beskidy III, olej, płótno, 70 x 70 cm, 1978

Droga, olej, płótno, 70 x 60 cm, 1987 Dróżki II, olej, płótno, 50 x 60 cm, 1993

Wacław

Pejzaż z Koniakowa, olej, płyta pilśniowa, 17 x 19 cm, 1983

Urszula

Kapliczka II, olej, płótno, 50 x 60 cm, 1987

Wacław

Widok na Pilsko, olej, płótno, 80 x 100 cm, 1998 Jesień na Przegibku, olej, płótno, 60 x 40 cm, 2002

Uniejów – leśna droga, olej, płótno, 14.5 x 12.5 cm, 2005 Widok na Romankę, olej, płótno, 50 x 60 cm, 2006

Urszula

Pejzaż z Bystrej, akwarela, pastel, papier, 31 x 42 cm, 2004 Hrubieszów, olej, płótno, 60 x 50 cm, 2006

Widok na Skrzyczne II, olej, płótno, 40 x 50 cm, 2006 Żabnica, olej, płótno, 30 x 24 cm, 2006

Wacław

Uniejów – Niwka, olej, płótno, 43 x 50 cm, 2005 Jesień w Żabnicy, olej, płótno, 40 x 50 cm, 2007

Caorle, olej, płyta pilśniowa, 15 x 18.5 cm, 2009 Caorle, olej, płótno, 33 x 41 cm, 2009

Urszula

Siwcówka, pastel, papier, 28 x 41 cm, 2008 Pejzaż z Laskowej, pastel, papier, 23 x 29 cm, 2010

Laskowa, pastel, papier, 20 x 20 cm, 2010 Widok na Babią Górę, olej, płyta pilśniowa, 15 x 13 cm, 2013

Wacław

Pasmo Babiej Góry, pastel, papier, 29 x 40 cm, 2012

Urszula

Pejzaż z Laskowej II, pastel, papier, 33 x 44 cm, 2010

Wacław

Autoportret, olej, płyta pilśniowa, 35 x 27 cm, 1978 Beata, olej, płótno, 30 x 25 cm, 2013

Stanisława, olej, płótno, 53.5 x 40 cm, 2012 Alojzy Mokrysz, olej, płótno, 80 x 60 cm, 2008

UrszulaWacław

Mama Bogusi, olej, płótno, 30 x 24 cm, 2010 Marek, pastel, papier, 30 x 24 cm, 2002

Josef Mokryš, olej, płótno, 80 x 60 cm, 2008 Julietka, technika mieszana, papier, 33 x 25 cm, 2012

Wacław

Skraj lasu, węgiel, papier, 30 x 40 cm, 1977 Porrentruy – wnętrze kościoła, ołówek, papier, 23 x 20 cm, 2013

Leśna droga, ołówek, papier, 20 x 23 cm, 2013 Droga polna, ołówek, papier, 31 x 29 cm, 2013

Urszula

Wacek, piórko, papier, 23 x 20 cm, 1984 Agatka, węgiel, papier, 24 x 20 cm, 1986

Babia Góra, ołówek, papier, 40 x 29 cm, 2012 Sosna, kredka, papier, 30 x 21 cm, 2013

Urszula

Michałki, olej, płótno, 28 x 24 cm, 1988 Azalia, olej, płótno, 24 x 30 cm, 1995

Kaczeńce, olej, płótno, 23 x 20 cm, 1989 Orliki, olej, płótno, 43 x 50 cm, 1996

Urszula

Irysy, olej, płyta pilśniowa, 14 x 14 cm, 2007 Chryzantemy igiełkowe, pastel, papier, 40 x 30 cm, 2008

Róże w ażurowym dzbanku, olej, płyta pilśniowa, 21 x 18 cm, 2008 Bzy, olej, płótno, 41 x 33 cm, 2010

Wacław

Bielsko-Biała. Ul. 11 Listopada, olej, płótno, 81 x 100 cm, 1994 Bielsko-Biała o zmierzchu, olej, płótno, 60 x 75 cm, 2009

Bielsko-Biała. Willa Sixta, olej, płótno, 43 x 50 cm, 2001 Samowar, olej, płótno, 60 x 50 cm, 1989

Błogosławiona Celina Borzęcka, olej, płótno, 100 x 73 cm, 2006 Święty Brat Albert Chmielowski, olej, płótno, 200 x 135 cm, 2002

W pracowni, olej, płótno, 60 x 70 cm, 1994

WacławŚwięta Marta, olej, płótno, 40 x 30 cm, 2008

Wacław

Oczarowani Beskidami? To nie za duże słowa. Wiedzą o tym – Urszula Miącz-Sobieraj i Wacław Sobieraj. Swoją fascynację tym zakątkiem kraju wyrażają na niezliczonej ilości płócien już od lat czterdziestu. Oczywiście nie są w tym zauroczeniu odosobnieni. Podziela je chyba większość tutejszych mieszkańców i wciąż ro-snąca rzesza miłośników beskidzkich krajobrazów. I to zapewne sprawia, poza talentem i warsztatową biegłością, że malarstwo So-bierajów cieszy się takim uznaniem. Bowiem uroki beskidzkiego pejzażu, wdzięk uliczek, kamienic Bielska i Białej, portrety ludzi, których twarze są zarazem twarzami regionu, utrwalone różnymi technikami (z przewagą oleju i akwareli) stanowią malarski doro-bek tej pary znakomitych artystów.

Czterdzieści lat minęło, a oni wciąż trwają przy swojej pracy i pasji. Mimo wielu zmian i zawirowań, jakie miały miejsce w ciągu tych kilku dekad. Wystarczy przypomnieć, że w tym właśnie cza-sie zdążył się zmienić ustrój, pojawiło się i przeminęło wojewódz-two bielskie, przekształciła się struktura gospodarcza i społeczna regionu, w dorosłe życie weszły też dwa pokolenia mieszkańców. Ale to, co najważniejsze, pozostało. Piękno Beskidów, które od lat jest inspiracją dla Uli i Wacka.

Pozwoliłem sobie na tę poufałość w imionach małżonków, bo od lat tak właśnie do nich się zwracam. Mam bowiem honor zali-czać się do przyjaciół tego wyjątkowego domu. Domu, który stwo-rzyli niemal własnymi rękami, by po czasach poniewierki po pro-wizorycznych pracowniach, osiąść na swoim. Domu, który choć mały, emanuje ogromnym ciepłem i życzliwością wobec wszystkich. Trzeba dodać – wszystkich wielbicieli ich talentu, którzy zdołają pokonać stromiznę drogi wiodącej do tego ustronia pod lasem, na skraju Bielska-Białej. Nagrodą za trud wspinaczki jest przebywa-nie wśród przyciągających wzrok, znajdujących się niemal w każ-dym kącie prac i naturalnie – widok samych gospodarzy.

Wystawa jubileuszowa, o której traktuje niniejszy katalog, po-zwala poznać zaledwie ułamek imponującego dorobku Urszuli i Wacława. Ich prace, jeśli akurat nie wędrują po wystawach, zdo-bią mieszkania prywatne i cieszą oczy kolekcjonerów, bądź wzbo-gacają przybytki sztuki w Polsce i na świecie. Pozostaje więc mieć nadzieję na następne okazje do obcowania z twórczością tego arty-stycznego małżeństwa. I czekać na ich kolejne malarskie przekazy utrwalające urok otaczającego nas świata. Jestem pewien, że tego życzą sobie wszyscy, którym prawdziwa sztuka nie jest obojętna.

dr Jerzy ChrystowskiNiechciany, linoryt, papier, 35 x 42 cm, 1980

Przemijanie, linoryt, papier, 37 x 42 cm, 1979

Urszula

Urszula Miącz-Sobieraj pochodzi z Raciborowic, a Wacław Sobieraj z Unie jowa. Dyplom z malarstwa uzyskali w 1974 roku na Wydziale Tkaniny w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi w pracowni prof. Zdzisława Głowackiego. Uprawiają malarstwo sztalugowe – martwą naturę, pejzaż, portret, malarstwo sakralne. Posługują się techniką olejno--żywiczną, pastelem oraz akwarelą. Wacław wykonuje również mozaiki. Są nierozłączni od czasu studiów. Wspólnie poświęcili się sztuce, razem wystawiają prace. Od czterdziestu lat mieszkają i tworzą w Bielsku-Białej.Uczestniczyli w ponad dwudziestu pięciu wystawach zbiorowych oraz kilku indywidualnych, między innymi w Uniejowie, Poddębicach i Biel-sku-Białej, a także kilkakrotnie w Targach Sztuki Art Basel w Bazylei i Międzynarodowych Targach Sztuki w Toronto. Wacław Sobieraj był nagradzany w dziedzinie grafiki – w 1976 roku na Oddziałowej Wystawie Plastyki jego cynkografia zatytułowana Zmienność materii została doceniona przez Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Sztuk Plastycznych w Katowicach, dwukrotnie otrzymał trzecią nagrodę w konkursie Grafika Roku Związku Polskich Artystów Plastyków w Bielsku--Białej (1979, 1980). Zdobył Wielką Nagrodę Ondraszka na Plenerze Ma-larskim o Wielką i Małą Nagrodę Ondraszka w Lanckoronie w 1980 roku.Uznanie zyskiwała także Urszula Miącz-Sobieraj. Otrzymała równorzędną nagrodę za kompozycję Kapliczka podczas Ogólnopolskiego Pleneru Ma-larskiego o Wielką Nagrodę Ondraszka w Żabnicy w 1987 roku, a w roku 1994 była nominowana do Nagrody Prezydenta Miasta Bielska-Białej w dziedzinie kultury i sztuki Ikar.Reprodukcje ich obrazów umieszczone zostały na kartkach pocztowych wydanych przez Pocztę Polską. Prace Sobierajów znajdują się w zbiorach prywatnych, muzeach i obiektach sakralnych w kraju i za granicą.Miejsca wspólnych wystaw oraz prezentacji prac: BWA w Lublinie (1978), Galeria Otto w Wiedniu – Austria (1990, 1993, 1996), Miejski Dom Kultury w Nowym Dworze Mazowieckim (1992), Bielskie Centrum Kultury (1992/1993), Galeria Art Trading w Bielsku-Białej (1993), ratusz w Bielsku-Białej (1994), Poczta Polska w Bielsku-Białej (1995), Bank PKO BP Oddział w Bielsku-Białej (1995), Zamek Królewski w Niepołomicach (2005), Nowohuckie Centrum Kultury w Krakowie (2005), Muzeum im ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie (2006), Młodzieżowy Dom Kultury Fort 49 Krzesławice w Krakowie (2007), Muzeum Bibliofilsko-Artystyczne Zbiory Marii Skalickiej w Ustroniu (2007), Miejski Dom Kultury w Karwinie – Czechy (2008), Wielka Galeria Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie – Czechy (2008), Miejski Dom Kultury w Hawierzowie – Czechy (2009), Nowodworski Ośrodek Kultury w Nowym Dworze Mazowieckim (2011), Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie (2011).

projekt gobelinu, tempera, tusz, papier, 29 x 34 cm, 1975

projekt gobelinu, technika mieszana, papier, 29 x 38 cm, 1975

Redakcja: Katarzyna Pach-Sznepka

Zdjęcia: Wacław Sobieraj

Krzysztof Wołoszyn (zdjęcie artysty) Projekt, DTP:

Mirosław BacaNa okładce:

U. Miącz-Sobieraj: Beskidy, 1976 W. Sobieraj: z cyklu Żywioły, 1975

obok: U. Miącz-Sobieraj: Irysy, 2005Druk:

Augustana, Bielsko-BiałaNakład: 500 egz.

ISBN: 978-83-63291-51-8Wydawca:

Regionalny Ośrodek Kulturyul. 1 Maja 8

43-300 Bielsko-Białatel. 33-822-05-93

www.rok.bielsko.pl rok@rok.bielsko.pl Bielsko-Biała 2014

Galeria Sztuki Regionalnego Ośrodka Kultury

w Bielsku-Białej3–30 kwietnia 2014

Kurator wystawy: Zbigniew Micherdziński

Sponsor katalogu:

Urszula Miącz-SobierajWacław Sobieraj

sobieraj@bielsko.opoka.org.plwww.sobieraj.bielsko.opoka.org.pl

tel. 33-818-10-16

Historia Mokate jest nierozłącznie związana z Podbeskidziem. Rodzinna firma po stu latach działalności została przekształcona w międzynarodową grupę ośmiu przedsiębiorstw, kierowaną przez czwarte już pokolenie właścicieli. Z nowoczesnych zakładów produkcyjnych na światowe rynki trafia kilkaset odmian kaw, herbat, wyrobów cukierniczych i półproduktów spożywczych takich marek, jak: Mokate, Loyd, Minutka, NYC Coffee.