„OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na...

15
„OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska dr Beata Kijak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Wydział Chemii, Zakład Chemii Środowiska XXIV Ogólnopolska Konferencja Metodyczna „Ochrona Środowiska na Studiach Przyrodniczych” Kraków, 6-8 września 2016

Transcript of „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na...

Page 1: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

„OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO"

jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

dr Beata Kijak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Wydział Chemii, Zakład Chemii Środowiska

1

XXIV Ogólnopolska Konferencja Metodyczna „Ochrona Środowiska na Studiach Przyrodniczych”

Kraków, 6-8 września 2016

Page 2: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Doświadczenie dydaktyczne

Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska:

2

Przedmiot Rok studiów

Podstawy chemii I

Chemia analityczna I

Bezpieczeństwo środowiska pracy II

Analiza instrumentalna w ochronie środowiska III

Ocena oddziaływania na środowisko Obecnie: 10 godz. wykład + 20 godz. ćwiczenia

III

Zaawansowane metody analizy instrumentalnej IV

Pracownia magisterska V

Page 3: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ)

3

Narzędzie wdrażania idei zrównoważonego rozwoju bazujące na prewencyjnym podejściu do ochrony środowiska.

Proces oceny, mający na celu przewidywanie wpływu działalności człowieka na środowisko, zanim jakiekolwiek działania zostaną podjęte.

CEL – efektywne zapobieganie niekorzystnym zmianom, przeciwdziałanie

Opracowywanie prognoz / raportów o oddziaływaniu na środowisko.

Page 4: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ)

4

Oceny strategiczne (planów, programów, polityk)

Oceny przedsięwzięć (raporty OOŚ, przeglądy ekologiczne)

Oceny produktów, usług(ocena cyklu życia)

Przedsięwzięcie - zamierzenie budowlane lub inna ingerencja w środowisko polegająca na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin (Dz.U. 2016 poz. 353)

Page 5: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ)

5

Oceny strategiczne (planów, programów, polityk)

Oceny przedsięwzięć (raporty OOŚ, przeglądy ekologiczne)

Oceny produktów, usług(ocena cyklu życia)

Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 353)

Page 6: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Charakterystyka kursu „OOŚ” (tematyka)

• Symulacja procesu OOŚ dla planowanych przedsięwzięć

• Rodzaje przedsięwzięć: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 71)

6

Uczestnik OOŚ Etap procesu OOŚ

Inwestor Identyfikacja oddziaływań przygotowanie KIP

Wójt, burmistrz, prezydent miasta Ustalenie zakresu raportu,Wydawanie decyzji środowiskowej

Organ ochrony środowiska Opiniowanie zakresu raportu i treści decyzji środowiskowej

Autor raportu Opracowanie raportu OOŚ

Społeczeństwo Zgłaszanie uwag i wniosków

Page 7: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Charakterystyka kursu „OOŚ” (metodologia)

Opracowywanie raportów o odziaływaniu na środowisko planowanych przedsięwzięć - projekt osadzony w realnym miejscu i czasie

Praca zespołowa planowanie, organizacja pracy, odpowiedzialność

Różne metody pracy: wyszukiwanie i przetwarzanie informacji,

korzystanie z baz danych,

interpretacja aktów prawnych,

listy kontrolne, macierze przyczynowo-skutkowe,

ilościowe ujęcie obciążeń środowiska,

redagowanie raportu

7

Page 8: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Charakterystyka kursu „OOŚ”

8

Wiedza

Dostęp do informacji

Kompetentny zespół

Narzędzia

Raport OOŚ

• Warunki dobrego raportu

Page 9: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Miejsce OOŚ w programie studiów

Semestr Zajęcia Wykorzystanie na kursie OOŚ

IIIIIIIIIIV

Zoologia, Biologia, Botanika

Geologia i geochemia, Ekologia Gleboznawstwo

Hydrologia i gospodarka wodą

Ekologia lasu

Opis stanu środowiska, ocena zagrożeń i wpływu przedsięwzięcia na dany element środowiska

III Ochrona przyrodyOcena wpływu na stabilność ekosystemów, gatunki zagrożone i powierzchniowe obszary ochrony

IVEkonomiczne podstawy ochrony środowiska

Zastosowanie metod ekonomicznych w wyborze najkorzystniejszego wariantu, analiza kosztów-korzyści

IVZagrożenia cywilizacyjne i zrównoważony rozwój

Funkcjonowanie przedsięwzięcia/projektu dokumentu zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju

VTechnologia i inżynieria chemiczna w ochronie środowiska

Postępowanie z odpadami, ograniczanie emisji zanieczyszczeń atmosferycznych, oczyszczanie ścieków, …

VPrawne podstawy ochrony środowiska

Analiza zgodności opracowywanego planu, programu, polityki z założeniami polityki ekologicznej państwa; Ocena spełniania wymogów prawnych, standardów jakości środowiska

V Monitoring środowiskaWskazanie potrzeby i zakresu monitoringu dla planowanego przedsięwzięcia

VI Przyrodnicze obszary chronioneIdentyfikacja oddziaływań na obszary chronione, w tym na obszary NATURA 2000; ocena wpływu na cele ochrony

VIBiologiczne metody oczyszczania ścieków

Planowanie i ocena gospodarki wodno-ściekowej przedsięwzięcia

9

Page 10: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Charakterystyka kursu „OOŚ”

10

Wiedza

Dostęp do informacji

Kompetentny zespół

Narzędzia

Raport OOŚ

• Warunki „dobrego” raportu

Page 11: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Charakterystyka kursu „OOŚ”

11

• Trudności

Korzystanie z programów komputerowych

Podejście do pracyKorzystanie z przepisów prawnych

Brak szczegółowych opisów procesów technologicznych

Obszerność zagadnieńWiedza

Dostęp do informacji

Kompetentny zespół

Narzędzia

Raport OOŚ

Page 12: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Specjalista ochrony środowiska (222108)

12

Standard kwalifikacji (kompetencji) zawodowych jest rodzajem normy opisującej zakres i poziom wiedzy, umiejętności oraz cech psychofizycznych, które są konieczne do wykonywania typowych zadań zawodowych, zgodnie z wymaganiami podstawowych stanowisk pracy w zawodzie.Baza: ftp://kwalifikacje.praca.gov.pl/

Page 13: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Pozytywy

13

Praktyczne wykorzystanie zdobytej wiedzy i badań prowadzonych w ZChŚ

Rozwiązywanie problemów jakie mogą mieć miejscew pracy zawodowej

Podejście do ochrony środowiska traktowanego jako całość a nie jako zbiór poszczególnych elementów

Zadowolenie studentów z końcowego efektu pracy

Możliwość wykorzystania potencjału każdego uczestnika grupy

Page 14: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Podsumowanie

OOŚ jako proces - narzędzie wdrażania idei ZR bazujące na prewencyjnym podejściu do ochrony środowiska

Kompleksowe traktowanie środowiska warunkiem skuteczności OOŚ.

„OOŚ” – kurs integrujący różnorodne zagadnienia ochrony środowiska – istotny dobór treści oraz miejsce w programie studiów

Rozwiązywanie problemów ochrony środowiska umiejscowionych w realnym czasie i miejscu.

Kształtowanie poczucia odpowiedzialności i świadomości konsekwencji z jakości wykonanych zadań.

14

Page 15: „OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO - Wydział … · 2016-09-27 · Zajęcia prowadzone na kierunku ochrona środowiska: 2 Przedmiot Rok studiów ... projekt osadzony w realnym

B.Kijak „Ocena oddziaływania na środowisko" jako kurs integrujący zróżnicowane tematycznie wątki ochrony środowiska

Bibliografia

1. Ciechelska Agnieszka, „Oceny oddziaływania jako narzędzie realizacji zrównoważonego rozwoju”, Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, 2009

2. Sas-Bojarska Aleksandra, „Przewidywanie zmian krajobrazowych w gospodarowaniu przestrzenią z wykorzystaniem ocen oddziaływania na środowisko na przykładzie transportu drogowego”, Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 2006

3. Wiśniewska M. (red.) „Jakość ocen oddziaływania na środowisko w Polsce. Krajowa praktyka a prawo wspólnotowe.” WWF Polska / Instytut Ekonomii Środowiska, 2006

4. Federczyk Wojciech, Fogel Anna , Kosieradzka-Federczyk Agata, „Prawo ochrony środowiska w procesie inwestycyjno-budowlanym”, Warszawa : Wolters Kluwer, 2015

5. http://ippc.mos.gov.pl/ippc/custom/metodyka1.pdf

6. Kijak B., Majka B.: Krajowy standard kwalifikacji zawodowych. Specjalista ochrony środowiska (222108), MPiPS 2007, ISBN 978-83-7204-503-4 [139]

7. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 353)

8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2010 w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (tekst jednolity Dz.U. 2016 poz. 71)

15