11-02-17

1

Adam Węgr zynowski

(łac. oedema) gromadzenie się płynu wprzestrzeni pozakomórkowej i/lub w jamachciała.

Powstaje na skutek zaburzenia równowagimiędzy czynnikami dążącymi do zatrzymaniapłynu w naczyniach oraz czynnikówprowadzących do przedostawania się płynupoza ich światło.

ciśnienie onkotyczne

ciśnienie osmotyczne

ciśnienie hydrostatyczne

ciśnienie osmotyczne

szczelność naczyń

11-02-17

2

� płyn wewnątrzkomórkowy

� płyn zewnątrzkomórkowy

� tzw. trzecia przestrzeń - transkomórkowy

� uogólnione: � skóry i tkanki podskórnej - puchlina (łac. anasarca)

� obrzęk całego ciała i zgromadzenie płynu w jamach ciała (łac. hydrops universalis)

� zlokalizowane: � w jamach ciała:

� otrzewnej - wodobrzusze (łac. ascites)

� osierdziu - (łac. hydropericardium)

� opłucnej - (łac. hydrothorax)

� czaszka � układ komorowy mózgu - wodogłowie

� niewydolność serca – „obrzęki sercowe”

� niewydolność nerek – „obrzęki nerkowe”

� niewydolność wątroby – wodobrzusze + „obrzęki sercowe”

� zaburzenia skurczu/rozkurczu naczyń

� niewydolność naczyń – obrzęk limfatyczny

� zapalenia/zakażenia – obrzęk zapalny

11-02-17

3

� kamienie nerkowe� kamienie żółciowe� zator/zakrzep� niedrożność przewodu pokarmowego

� przepuklina� zadzierzgnięcie

� długotrwały ucisk na kończynę� w podróży� w pracy� u nieprzytomnych/dzieci� niewygodne obuwie/garderoba/bielizna

� Wysięk powstaje w wyniku:

� wzrostu przepuszczalnośc i kapilar - reakcja alergiczna, posocznica, oparzenia

� Pr zesięk powstaje w wyniku:

� wzrostu ciśnienia hydrostatycznego w kapilarach� utrudnienia odpływu żylnego (obrzęk płuc, żylaki

podudzi)� marskości wątroby� zwiększenia objętości osocza spowodowane

zatrzymaniem sodu� utrudnienia odpływu limfy� spadku ciśnienia onkotycznego białek osocza

� reakcja alergiczna

� posocznica

� oparzenie

11-02-17

4

� Wygląd � napięcie skóry, � obecność zaczerwienienia, � nadmierne ucieplenie� obecność wycieku na skórze� symetria

� Miejsce na ciele� Czas w ciągu doby� Zależność od aktywności� Wywiad chor obowy (pr zebyte oper acje, r adioter apia,

ur azy itp.)� Inne objawy chor oby

� duszność� bóle kończyn � zmiany skórne

� oglądaniem

� dotykiem

� badaniami dodatkowymi?

11-02-17

5

11-02-17

6

11-02-17

7

11-02-17

8

11-02-17

9

11-02-17

10

11-02-17

11

11-02-17

12

11-02-17

13

11-02-17

14

� obrzęki sercowe – zmniejszenie ilości płynów krążących, poprawa pracy serca

� obrzęki żylne – leki uszczelniające naczynia, poprawiające przepływ krwi

� obrzęki wątrobowe

� obrzęki nerkowe

11-02-17

15

� Nakłucia jam ciała

� Usuwanie żylaków i przeszkód w naczyniach

� Nacięcia chirurgiczne� skóry i tkanki podskórnej� powięzi� usuwanie martwicy

� inne

� Higiena skóry

� Zmniejszanie obrzęków przez zabiegi manualne� Masaż limfatyczny� Kompresjoterapia

� Pozycje ciała/ułożenie chorego

� Ewentualne zmiany opatrunków

11-02-17

16

klasyczny manualny drenaż

limfatyczny

sportowy

izometryczny

segmentarny

synkardialny

łącznotkankowy

podwodny

wirowynatryskowy

wibracyjny

podciśnieniowy

pneumatyczny

punktowy (akupresura)

stawowy centryfugalny

indonezyjski

tajski

erotyczny

MASAŻ

� obrzęki limfatyczne� masaż odchudzający i relaksacyjny� zaburzenia nerwicowe� zaburzenia statyki� masaż kondycyjny w sezonie martwym� u dzieci z krzywicą i hypotroficznych� zwichnięcia, skręcenia, złamania, stłuczenia� zapalenie podostre ścięgien, kaletek, pochewek, torebek� stan po wysiłku fizycznym� przykurcze, niedowłady, porażenia� naciągnięcia i naderwania ścięgien� jałowe martwice kości (w chorobie Scheuermanna, w chorobie Pertesa)� stopy koślawe, szpotawe, płaskie, końskie, złożone wady� szpotawość i koślawość kolan� dysplazja st. biodrowego� deformacje kręgosłupa (s, f,)� ch. reumatyczne o podłożu zapalnym w okresie podostrym i przewlekłym

o podłożu zwyrodnieniowym bez żadnych ograniczeń

11-02-17

17

� Ciąża i menstruacja � Brak zlecenia lekarskiego � Zmiany skórne (rozsiane i ropne) � Nowotwory (chyba że: onkologiczny masaż limfatyczny) � Krwawienia, krwotoki lub możliwość ich wystąpienia � Hemofilia � Żylaki � Skaza naczyniowa � Nadciśnienie � Miażdżyca � Wszelkie stany zapalne (np. RZS w okresie zaostrzenia choroby) � Choroby o podłożu bakteryjnym, wirusowym i pasożytniczym w aktywnej

fazie� Wysoka temperatura ciała (39°C)

� Gruźlica (w aktywnym stadium)� Stany zapalne ostre (zapalenie płuc, oskrzeli) � Choroby zakaźne � Zmiany nowotworowe � Dychawica oskrzelowa w czasie napadów � Pęknięcie wrzodu żołądka i wrzodu dwunastnicy � Zapalenie trzustki � Wirusowe zapalenie wątroby – aktywne� Zapalenie pęcherzyka żółciowego � Stany zapalne dróg żółciowych � Zapalenie wyrostka robaczkowego � Zapalenie otrzewnej � Schorzenia o podłożu pasożytniczym � Zmiany nowotworowe � Zmiany grożące przerwaniem ciągłości jelit

� Stan po pr zebytym zawale ser ca ( 2 tyg.) � Zaawansowana miażdżyca naczyń w ieńcowych � Św ieże stany zapalne zastawek i ser ca � Niewyr ównane wady ser ca � Dusznica bolesna w czasie napadu � Nadciśnienie niewyr ównane� Skaza naczyniowa � Zaawansowana miażdżyca naczyń obwodowych � Żylaki ze zmianami skór nymi � Zakr zepowe zapalenie żył (6 miesięcy po stanie zapalnym) � Zaawansowana chor oba Bür ger a� Zaawansowana chor oba Reunalda

11-02-17

18

� ludzie w ogólnie dobrej kondycji fizycznej� raczej stany przewlekłe � stany ostre związane z urazem, nagłym

przeciążeniem układu ruchu� zaburzenia związane z napięciem

mięśniowym� w stabilnych postaciach chorób układów

krążenia, oddechowego, pokarmowego i innych

� pomocniczo w rehabilitacji chorych po operacjach

� drenaż limfatyczny

� metoda Voddera

� taping

11-02-17

19

� podnosi ciśnienie tkankowe

� zmniejsza średnicę naczyń żylnych

� uciska układ żył powierzchownych

� ma pozytywny wpływ na ochronną funkcję śródbłonka żył (fibrynoliza)

� żylaki

� żylaki i obrzęki w ciąży

� wspomagająco po operacjach żylaków

� zapalenie i zakrzepica żył

� stan po przebytym zakrzepie

� profilaktyka i leczenie owrzodzeń żylnych

� OBRZĘKI limfatyczne

� unieruchomienie

� niedokrwienie kończyn

� zdekompensowana niewydolność serca

� zakażone zapalenie żył

� zaburzenia czucia w kończynach (neuropatia)

� nietolerancja materiałów opatrunkowych

11-02-17

20

� laseroterapia

� terapia ultradźwiękami (fala ciągła i plusująca)

� elektroterapia (20 różnych typów prądów)

� przeciwbólowe prądy TENS (przezskórnastymulacja nerwowa)

� prądy diadynamiczne

� naświetlanie podczerwienią

� itp.