Nr 7 (39) - Strona główna - Instytut Geografii i Rozwoju ... · Egzamin składający się z...

27
[email protected] 1 Sprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Doktoraty W dniu 27 czerwca 2014 r. odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Joanny Bałach- Frankiewicz – absolwentki Studiów Doktoranckich Geografii. Tematem rozprawy była „Struktura funkcjonalno-przestrzenna lokalnego zespołu osadniczo-produkcyjnego Jelcza-Laskowic”. Promo- torem rozprawy był prof. dr hab. Stanisław Ciok, recenzentami prof. dr hab. Eugeniusz Rydz (Aka- demia Pomorska w Słupski) i dr hab. Edyta Jakubowicz (emerytowany profesor UWr.). Rada Nau- kowa Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego jednogłośnie nadała doktorantce stopień nau- kowy doktora Nauk o Ziemi. Podczas obrad Rady Naukowej Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego w dniu 6 czerwca 2014 r. został otwarty przewód doktorski mgr Arlety Stefaniak – doktorantki w Zakładzie Analiz Regionalnych i Lokalnych. Tytuł realizowanej rozprawy doktorskiej to Czynniki i mechanizmy funk- cjonowania przedsiębiorstw z branży energetycznej w Polsce wykorzystujących biomasę. Promoto- rem w przewodzie jest prof. dr hab. Jan Łoboda. Rada Naukowa Instytutu podjęła także decyzje o zmianie promotora w przewodach doktorskich mgr. Kacpra Jancewicza i mgr. Arkadiusza Sudera, realizowanych w Zakładzie Geoinformatyki i Kartografii, w związku z przejściem na emeryturę dr hab. Wiesławy Żyszkowskiej. Funkcję promo- tora w obu tych przewodach będzie pełnił dotychczasowy promotor pomocniczy – dr hab. Mariusz Szymanowski. Konferencje We Wrocławiu, w dniach od 4 do 7 czerwca br. odbywało się kolejne 35 Sympozjum Polarne, tym razem pod hasłem „Diversity and state of polar ecosystems”. Sympozjum zorganizował Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska Uniwersytetu Wrocławskiego wspólnie z Komitetem Badań Polarnych PAN oraz Klubem Polarnym Pol. Tow. Geograficznego. Ta krajowa i mająca długą tradycję konferencja sta- nowi platformę wymiany doświadczeń badawczych i logistycznych Nr 7 (39) lipiec 2014

Transcript of Nr 7 (39) - Strona główna - Instytut Geografii i Rozwoju ... · Egzamin składający się z...

[email protected] 1

Sprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego

Doktoraty

W dniu 27 czerwca 2014 r. odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Joanny Bałach-

Frankiewicz – absolwentki Studiów Doktoranckich Geografii. Tematem rozprawy była „Struktura

funkcjonalno-przestrzenna lokalnego zespołu osadniczo-produkcyjnego Jelcza-Laskowic”. Promo-

torem rozprawy był prof. dr hab. Stanisław Ciok, recenzentami prof. dr hab. Eugeniusz Rydz (Aka-

demia Pomorska w Słupski) i dr hab. Edyta Jakubowicz (emerytowany profesor UWr.). Rada Nau-

kowa Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego jednogłośnie nadała doktorantce stopień nau-

kowy doktora Nauk o Ziemi.

Podczas obrad Rady Naukowej Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego w dniu 6 czerwca

2014 r. został otwarty przewód doktorski mgr Arlety Stefaniak – doktorantki w Zakładzie Analiz

Regionalnych i Lokalnych. Tytuł realizowanej rozprawy doktorskiej to Czynniki i mechanizmy funk-

cjonowania przedsiębiorstw z branży energetycznej w Polsce wykorzystujących biomasę. Promoto-

rem w przewodzie jest prof. dr hab. Jan Łoboda.

Rada Naukowa Instytutu podjęła także decyzje o zmianie promotora w przewodach doktorskich

mgr. Kacpra Jancewicza i mgr. Arkadiusza Sudera, realizowanych w Zakładzie Geoinformatyki

i Kartografii, w związku z przejściem na emeryturę dr hab. Wiesławy Żyszkowskiej. Funkcję promo-

tora w obu tych przewodach będzie pełnił dotychczasowy promotor pomocniczy – dr hab. Mariusz

Szymanowski.

Konferencje

We Wrocławiu, w dniach od 4 do 7 czerwca br. odbywało się kolejne

35 Sympozjum Polarne, tym razem pod hasłem „Diversity and state of

polar ecosystems”. Sympozjum zorganizował Wydział Nauk o Ziemi

i Kształtowania Środowiska Uniwersytetu Wrocławskiego wspólnie

z Komitetem Badań Polarnych PAN oraz Klubem Polarnym Pol. Tow.

Geograficznego. Ta krajowa i mająca długą tradycję konferencja sta-

nowi platformę wymiany doświadczeń badawczych i logistycznych

Nr 7 (39) lipiec

2014

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 2

naukowców pracujących w polskich stacjach badawczych w Arktyce i Antarktyce. Ważnym celem

konferencji było także budowanie i utrzymanie kadry wysokiej klasy specjalistów biorących udział

w eksploracji i badaniach obszarów polarnych. W sympozjum wzięło udział 170 osób (w tym 11

z zagranicy) reprezentujących 36 samodzielnych krajowych jednostek z uczelni wyższych i PAN

oraz dziewięć ośrodków zagranicznych z Austrii (1), Czech (2), Holandii (1), Niemiec (1), Norwegii

(1), Rosji (3) i Wielkiej Brytanii (2). Obrady odbywały się w języku polskim, natomiast materiały

prezentacji multimedialnych i postery uczestnicy przygotowali w j. angielskim.

Na dwóch sesjach plenarnych (GEO i BIO) i pięciu sesjach dedykowanych (GLACIO, BIO, GEO, AT-

MO i CZŁOWIEK W ŚRODOWISKU POLARNYM) przedstawiono 64 referaty. Obie sesje plenarne

i jedną sesję dedykowaną otwierały wykłady wprowadzające, przedstawione przez troje zaproszo-

nych specjalistów (Saskia Brix- Elsig z German Centre for Marine Biodiversity Research, Josef Elster

z Czech Centre of Polar Ecology oraz Wolfgang Schoener z austriackiego Zentreal Anstalt fur Me-

teorologie und Geodynamik). W sesji posterowej zaprezentowano 69 posterów. Łącznie zaprezen-

towano ponad 130 różnych wystąpień, których abstrakty wydano w wersji elektronicznej: (Migała

K. et al. (eds ) 2014, Book of Abstracts 35th Polar Symposium „Diversity and state of polar ecosys-

tems” 4-7 June 2014, Wrocław, 136pp, ISBN 978−83−62673−39−1.

Konferencja pozwoliła ocenić, że w polskim środowisku naukowym zajmującym się obszarami

polarnymi pojawiły się nowe kierunki badań oraz udane próby uogólnień. Młody wiek większości

autorów wystąpień i bogactwo tematyki badawczej oraz coraz częściej interdyscyplinarność badań

napawają optymizmem. Wiele wystąpień sięgało

dobrych standardów międzynarodowych. Dostrze-

żono także znaczny postęp metodyczny i technicz-

no-aparaturowy polskich badań. Imprezie towa-

rzyszyła okolicznościowa wystawa uliczna „Nauki

polarne pod polską flagą” eksponowana przy ul.

Kuźniczej i aktualnie przeniesiona do gmachu

głównego UWr przy pl. Uniwersyteckim 1 (klatka

schodowa od strony Auli Leopoldina). Obrady

urozmaicały także dwa stoiska: jedno wydawnic-

twa naukowego Springer z Holandii a drugie firmy

brytyjskiej Gill Instruments - producenta aparatury

meteorologicznej.

Streszczenia wystąpień (Book of Abstracts) są

dostępne w internecie pod adresem

http://www.geogr.uni.wroc.pl/images/publikacje/

SP_2014_Abstract_book.pdf

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 3

Uczestnicy XXXV Sympozjum Polarnego.

Obrady plenarne.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 4

Sprawy Zakładowe

Zakład Analiz Lokalnych i Regionalnych

Dr Stanisława Górecka udzieliła wywiadu na temat sytuacji demograficznej na Dolnym Śląsku, ze

szczególnym uwzględnieniem spadku dzietności. Fragmenty wywiadu zostały wyemitowane na

antenie TVP Wrocław w programie informacyjnym Fakty 1.06. 2014 r.

Zakład Geoinformatyki i Kartografii

W związku z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi, zespół czworga pracowników ZGiK:

dr hab. Tomasz Niedzielski, prof. UWr, dr Waldemar Spallek, dr Jacek Ślopek i mgr inż. Matylda

Witek, podjął starania o uzyskanie świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO), upoważniającego

do samodzielnego wykonywania czynności lotniczych, czyli w naszym wypadku wykonywania lo-

tów bezzałogowym statkiem powietrznym (BSP) w zasięgu wzroku operatora (VLOS). W tym celu

2 czerwca 2014 r. przeprowadzone zostało szkolenie praktyczne w Kotlinie Kłodzkiej, dotyczące

przygotowania do lotu, zdalnego sterowania BSP, manewrowania BSP w razie nagłych wypadków.

Niemal dwa tygodnie później, 13 czerwca 2014 r. zespół kandydatów na operatorów przystąpił do

egzaminu na świadectwo kwalifikacji operatora (UAVO). Egzamin składający się z części teoretycz-

nej i praktycznej przeprowadził jeden z dwóch uprawnionych egzaminatorów w Polsce, pan Dawid

Bielecki z firmy FlyTronic, zajmującej się m.in. tworzeniem bezzałogowych platform latających na

potrzeby wojska. Część teoretyczna egzaminu odbyła się w siedzibie firmy w Gliwicach-Trynku.

Test obejmował pytania dotyczące:

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 5

podstaw prawa lotniczego — przepisy licencjonowania odnoszące się do świadectwa kwalifika-

cji operatora (UAVO), przepisy i procedury ruchu lotniczego, służby i organy ruchu lotniczego,

klasyfikacja przestrzeni powietrznej, skutki naruszenia przepisów lotniczych;

człowieka jako pilota i operatora bezzałogowego statku powietrznego – możliwości i ograni-

czenia;

podstawowej wiedzy o fizjologii i psychologii człowieka oraz ich wpływie na operowanie bezza-

łogowym statkiem powietrznym, wpływ chorób, higieny, medykamentów i środków psycho-

tropowych na wydolność psychofizyczną operatora bezzałogowego statku powietrznego, czyn-

nik ludzki w lotnictwie;

zasad wykonywania lotów;

bezpieczeństwa wykonywania lotów i sytuacji niebezpiecznej: zapewnienie separacji od innych

statków powietrznych, ludzi, pojazdów, budynków i innych przeszkód.

Po zaliczeniu egzaminu teoretycznego przyszedł czas na egzamin praktyczny, który odbył się na

lotnisku aeroklubu gliwickiego. Każdy z kandydatów musiał pokazać swoje umiejętności w zakresie

przygotowania do lotu i operowania BSP w trakcie lotu i lądowania. Podobnie jak egzamin teore-

tyczny, również egzamin praktyczny został przez wszystkich zaliczony. Przy okazji wizyty na lotni-

sku mogliśmy obejrzeć najnowsze projekty tzw. bezzałogowców obserwacyjnych przygotowanych

dla wojska (oczywiście nie mogliśmy robić zdjęć) przez firmę FlyTronic.

Dokumenty potwierdzające zdanie egzaminu zostały przesłane do Urzędu Lotnictwa Cywilnego,

który w ciągu kilku tygodni prześle świadectwa kwalifikacji operatorom BSP z naszego Zakładu.

Jeden z wojskowych dronów przed hangarem firmy FlyTronic na gliwickim lotnisku (fot:

http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/3340045,drony-w-gliwicach-tak-sie-robi-lotnicza-rewolucje-

otwarto-osrodek-ksztalcenia-zdjecia,id,t.html?cookie=1 ).

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 6

W najnowszym numerze „Przeglądu Uniwersyteckiego”, Nr 2 (203) 2014,

ukazał się artykuł dr. hab. Tomasza Niedzielskiego prof. UWr Nowatorski

system ostrzegania przed powodzią, w którym omówione zostały główne

założenia systemu HydroProg, będącego przedmiotem zgłoszenia patentowe-

go. Artykuł jest dostępny pod adresem internetowym:

http://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=53843&from=publi

cation

Od początku czerwca ruszyła pełna parą inwentaryzacja Zbiorów Kartograficznych ZGiK. Tysiące

woluminów atlasów i arkuszy map czeka na sprawdzenie stanu na półkach i w księgach inwenta-

rzowych. Otwarte regały powodują gromadzenie się kurzu na atlasach, a nie zawsze suchy papier

sprzyja rozwojowi mikroorganizmów. W związku z tym niezbędne okazało się używanie rękawi-

czek oraz masek, skutecznie chroniących przed podrażnieniem górnych dróg oddechowych. Zespół

inwentaryzatorski tworzą: dr Dorota Borowicz-Mićka, dr Waldemar Spallek i mgr Barbara Schut-

ty. Cenna pomocą wspomaga nas okresowo mgr Matylda Witek.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 7

Zakład Geomorfologii

Na przełomie maja i czerwca br. dr Agnieszka Latocha przebywała na tygodniowym stażu na Uni-

wersytecie Karola w Pradze. Głównym celem pobytu były spotkania i dyskusje z tamtejszymi geo-

grafami, tworzącymi grupę badawczą, zajmującą się zmianami użytkowania ziemi i pokrycia tere-

nu. Grupa ta, kierowana przez prof. Ivana Bičika, działa w ramach jednej z komisji IAG –LUCC (Land

Use and Land Cover Changes). Rozmawiano także z naukowcami, zajmującymi się zmianami osad-

nictwa i krajobrazu, m.in. na terenie pogranicza czesko-polskiego. W trakcie pobytu odbył się

również jednodniowy wyjazd terenowy w okolice Pragi, którego celem było zapoznanie z najnow-

szymi zmianami użytkowania terenu okolic stolicy oraz pozostałościami śladów dawnych działań

człowieka w krajobrazie (odwiedzono m.in. jedno z większych grodzisk celtyckich w Europie Środ-

kowej). Oprócz licznych spotkań i dyskusji z pracownikami Instytutu Geografii, pobyt objął także

kwerendę biblioteczną. Planowana jest dalsza współpraca, w tym publikacje porównawcze, poru-

szające problem wyludnia oraz zmian użytkowania ziemi w Sudetach po obu stronach granicy.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 8

W dniach 4–5 czerwca 2014 r. prof. Piotr Migoń uczestniczył w konferencji „Geomorfologia sto-

sowana – Zastosowanie metod badań geomorfologicznych w inżynierii i kształtowaniu środowi-

ska”, zorganizowanej przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie i Stowarzysze-

nie Geomorfologów Polskich. Wygłosił referat pt. „Formy osuwiskowe w Górach Kamiennych (Su-

dety Środkowe) – geomorfologiczne kryteria identyfikacji i oceny zagrożeń” (współautorzy:

M. Kasprzak, I. Malik, A. Kacprzak) oraz był współautorem referatu „Znaczenie cyfrowych map

geomorfologicznych we współczesnym społeczeństwie (geo)informacyjnym”, wygłoszonego przez

prof. Zbigniewa Zwolińskiego (UAM); był też członkiem Komitetu Naukowego konferencji, która

zgromadziła około 60 uczestników. Konferencji towarzyszyła półdniowa sesja terenowa, podczas

której uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z problemami geomorfologiczno-

hydrologicznymi Wisły warszawskiej z pokładu jednostki pływającej.

Przed wyjazdem na sesję terenową.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 9

Instalacje stacji poboru wody dla Warszawy

z aluwiów Wisły. Piaszczyste osady wezbraniowe (powodziowe)

w lesie łęgowym przy korycie na wysokości Siekierek.

W dniach 9–15 czerwca 2014 r. prof. Piotr Migoń uczestniczył w Bonn (Niemcy) w konferencji

„Hydrological extreme events in historic and prehistoric times”, zorganizowanej przez Department

of Geography of the Rheinische Friedrich-Wilhelms-University of Bonn. Zaprezentował referat pt.

“Recent versus historical fluvial extreme events in the mountainous drainage basins of the Sude-

tes”, którego współautorami byli M. Kasprzak, M. Witek i P. Owczarek. Konferencja, w której

udział wzięło około 70 uczestników niemal ze wszystkich kontynentów, składała się z trzydniowej

części kameralnej i trzydniowej sesji terenowej na terenie środkowych Niemiec (trasa Bonn – Ko-

lonia – Kassel – Würzburg – Frankfurt – przełom Renu – Bonn), podczas której zostały pokazane

ślady różnych historycznych powodzi, od XIV w. po czasy współczesne. Kilka wybranych, szczegól-

nie interesujących miejsc jest przedstawionych na poniższych fotografiach.

Drachenfels – trachitowa kopuła wulkaniczna nad Renem w południowej części Bonn. Po prawej najdalej

wysunięte na północ winnice reńskiego regionu winiarskiego.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 10

Nad drzwiami romańskiego kościoła St. Marie

Lyskirchen w Kolonii znak wielkiej wody z powodzi zatorowej na Renie w 1784 r.

Nabrzeża Renu w Kolonii podczas wielkiej powodzi (fotografia tablicy informacyjnej).

Zniszczenie zapory Möhne przez lotnictwo alianckie w maju 1943 r. spowodowało nietypową pod względem

genezy powódź w dolinach rzek Möhne i Ruhr, która pociągnęła za sobą znaczne zniszczenia i około 1000

ofiar śmiertelnych. Zaporę odbudowano jeszcze podczas II wojny światowej.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 11

Znaki historycznych powodzi na bramie w murach miejskich w miasteczku Eibelstadt koło Würzburga.

Romańska kaplica w miejscowości Grünsfeld niedaleko Würzburga, zasypana aluwiami rzecznymi

do wysokości około 5 m, odsłonięta na początku XX w.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 12

Znaki wielkiej wody w miejscowości Wertheim am Main koło Würzburga.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 13

Grodzie chroniące centrum miasteczka Wörth am Main przed zalaniem wodami Menu.

Przełom Renu przez Reńskie Góry Łupkowe – po lewej słynna ostroga skalna Loreley, poniżej której głębo-

kość koryta przekracza 25 m.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 14

W dniu 25 czerwca 2014 r. prof. Piotr Migoń i mgr Filip Duszyński uczestniczyli w części tereno-

wej dwudniowego czeskiego seminarium poświęconego zagadnieniom kredy niecki śródsudeckiej.

Program obejmował m.in. prezentację stanowisk na Broumovskich stěnach, w skalnym mieście

Adršpach oraz koło Libnej oraz ich objaśnienie z punktu widzenia historii geologicznej, stratygrafii i

sedymentologii. Serwis fotograficzny poniżej.

Skalne grzyby na Broumovskich stěnach.

Jeden z kanionów w skalnym mieście w Adršpachu.

Wielkoskalowe struktury warstwowania

przekątnego w kredowych piaskowcach w skalnym mieście w Adršpachu.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 15

W dniach 18–21 czerwca 2014 r. w miejscowości Évora w Portugalii odbyła się czwarta regionalna,

europejska konferencja Międzynarodowej Asocjacji Permafrostu (International Permafrost Asso-

ciation) poświęcona wieloletniej zmarzlinie (EUCOP4 – 4th European Conference on Permafrost).

Tytuł konferencji był nieco mylący, bo faktycznie uczestniczyło w niej ponad 370 naukowców z 24

krajów, w tym również z Kanady, Stanów Zjednoczonych AP, Chin, Japonii i Południowej Korei.

Z Polski na konferencję przybyło 12 badaczy zmarzliny i peryglacjału z UAM, UMK, UW, UMCS, UŚ.

Uniwersytet Wrocławski reprezentowała grupa w składzie: M. Kasprzak, K. Migała, M. Strzelecki,

A. Traczyk. Obrady, sesje plenarne, tematyczne i posterowe, odbywały się w zabytkowych po-

mieszczeniach Uniwersytetu (Universidade de Évora), który położony jest w centrum miasta,

a jego główne obiekty zajmują dawne budynki klasztorne. Uniwersytet ten jest drugą pod wzglę-

dem wieku uczelnią Portugalii. Założony został na początku XVI w. jako Kolegium Jezuickie

(Colégio do Espírito Santo) i funkcjonował w latach 1559-1759 tj. do kasacji zakonu jezuitów

w Portugalii przez słynnego markiza Pombal (Marquês do Pombal). Uniwersytet został odnowiony

dopiero w 1973 r. W historycznych murach Uniwersytetu na 3 sesjach plenarnych, 23 sesjach te-

matycznych i 3 sesjach posterowych zaprezentowano ogółem 425 tematów. Udział grupy

wrocławskiej to: 1 wystąpienie na sesji Geomorfologii Peryglacjalnej (M. Strzelecki i in. – Rock

resistance variability across High Arctic rocky coastal zones – case studies from sheltered fjords of

Svalbard and tsunami -affected coasts of Western Greenland) i trzy postery (M. Kasprzak,

K. Migała, M. Strzelecki – Does the reverse of permafrost active layer exist? The impact of sea wa-

ter on permafrost regression in a coastal zone, an example from Wedel Jarlsberg Land (SW Spits-

bergen), Traczyk A., Kasprzak M., Migała K. – Geomorphic controls on thermal regime and frost

cycles in glacial cirques and block fields of the Karkonosze Mountains, SW Poland, Strzelecki M. –

Investigation of rock resistance variability across Arctic rocky coastal zone using Schmidt hammer

rock tests: case studies from shetered coasts of central Spitsbergen & tsunami-affected coasts of

western Greenland). Wystąpienia zostały streszczone w Abstract Book. W trakcie konferencji or-

ganizatorzy zaproponowali również 2 wycieczki terenowe w okolicach Évory. Jedna z nich prowa-

dziła przez tereny upraw korkowca na granitowe wzniesienia Serra de Monfurado do megalitu

(Anta Grande do Zambujeiro) i kromelchu (kamiennego kręgu – Cromeleque dos Almendres)

z okresu wczesnego neolitu. Obiekty te zbudowane z miejscowych głazów i bloków granitowych

uznawane są za najstarsze tego typu zabytki prehistoryczne w Europie.

Miniatury posterów zaprezentowanych podczas konferencji w Évorze.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 16

Uczestnicy konferencji EUCOP4 na dziedzińcu Uniwersytetu w Évorze.

Zabytkowa starówka Évory została w całości wpisana na światową listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 17

Okolice Évory słyną z wielu rzeczy, w tym korka, służącego m.in. do wyrobu pamiątek.

Uprawa dębów korkowych. Te wiecznie zielone drzewa są pozbawiane zewnętrznej, obumarłej warstwy

kory co 9–12 lat. Otrzymany w ten sposób surowiec ma wiele unikalnych właściwości. Jest aseptyczny, nie-

palny (wytrzymuje temperaturę do 2000 °C), nie przepuszcza promieniowania kosmicznego, pozwala na

cyrkulację powietrza. Ta ostatnia cecha sprawia, że świetnie nadaje się do korkowania wina.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 18

Kromlech, czyli kamienny krąg Cromeleque dos Almendres na jednym z granitowych wzniesień Serra de

Monfurado, 15 km od Évory. Bloki użyte do budowy kręgu noszą ślady obróbki i zdobień. Pochodzenie

i funkcja powstałego przed ok. 7000 tys. lat obiektu nie zostały jednoznacznie wyjaśnione. Przypuszcza się,

że bloki skalne zorientowane względem konstelacji gwiazd i planet widocznych na niebie pozwalały na okre-

ślanie ważnych dat w cyklu rocznym i życiu ówczesnych mieszkańców tego regionu. Miejsce przyciąga

turystów i miłośników medytacji organizowanych tu podczas każdej pełni księżyca.

Z inicjatywy Stowarzyszenia Kaczawskiego – pozarządowej organizacji skupiającej gminy wschod-

niej części regionu kaczawskiego – została wydana książka „Geoturystyczne atrakcje Krainy Wyga-

słych Wulkanów”, autorstwa Piotra Migonia. Na 100 stronach tekstu opisano i zilustrowano kolo-

rowymi fotografiami ponad 40 konkretnych miejsc w Górach i na Pogórzu Kaczawskim, najbardziej

interesujących z punktu widzenia poznawania dziedzictwa Ziemi.

Zakład Zagospodarowania Przestrzennego

W dniach 01–05 lipca 2014 r. w Instytucie Geografii i Rozwoju Regionalnego wizytę studyjną odby-

li prof. Francisco Lara-Valencia i dr Hilda Garcia z Arizona State University. Goście spotkali się z

pracownikami i doktorantami Zakładu Zagospodarowana Przestrzennego, zapoznali się badaniami

naukowymi realizowanymi w Zakładzie oraz prowadzonymi zajęciami dydaktycznym. Prowadzono

rozmowy o kontynuacji współpracy naukowej i możliwości realizacji wspólnych badań naukowych.

Z gośćmi spotkał się także dyrektor IGRR prof. dr hab. Piotr Migoń oraz dr Agnieszka Latocha. Prof.

F. Lara-Valencia i dr H. Garcia odbyli kilka spotkań w instytucjach zajmujących się polityką regio-

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 19

nalną i lokalną oraz zagospodarowaniem przestrzennym miasta i województwa (m.in. z wicedy-

rektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego dr inż. M. Belof). Zwiedzając Wrocław i jego strefę pod-

miejską, goście mieli okazję poznać problemy rozwoju miasta. Ponadto w celu zapoznania ich ze

specyfiką granic wewnętrznych UE i polskich pograniczy (w tym miast granicznych) odbyli podróż

studyjną na pogranicze polsko-niemieckie i polsko-czeskie.

Prof. F. Lara-Valencia na granicy polsko-niemieckiej w Zgorzelcu.

Goście z Arizony we Wrocławiu.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 20

W dniach 4–6 czerwca w Krakowie odbył się III Międzynarodowy Kongres Rewitalizacji Miast. Te-

goroczne spotkanie, zorganizowane przez Instytut Rozwoju Miast w Krakowie w partnerstwie

z Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju, Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskie-

go, Związkiem Miast Polskich, Polską Akademią Nauk i Bankiem Gospodarstwa Krajowego nosiło

tytuł: „Rewitalizacja w polityce miejskiej”. Przedmiotem szczególnego zainteresowania, podczas III

Kongresu Rewitalizacji Miast było programowanie rewitalizacji jako jednego z podstawowych in-

strumentów Krajowej Polityki Miejskiej. Dużo uwagi poświęcono powiązaniu rządowej i samorzą-

dowej perspektywy rewitalizacji. Przedstawiono także podsumowanie rządowej propozycji Naro-

dowego Planu Rewitalizacji. Na kongresie podczas 20-stu sekcji tematycznych wygłoszono blisko

100 referatów. Ponadto przeprowadzono warsztaty dla przedstawicieli samorządów i osób zwią-

zanych z realizacją mikrorewitalizacji. Zaprezentowano również wyniki, połączone z wystawą kon-

kursu dotyczącego najlepszych projektów rewitalizacji w Małopolsce. W kongresie wzięło udział

ponad 200-stu uczestników. Wśród nich byli animatorzy, praktycy, eksperci i naukowcy, reprezen-

tujący ponad 100 instytucji, organizacji i uczelni wyższych. Zaowocowało to szerokim, interdyscy-

plinarnym ujęciem problemu i znacząco wzbogaciło wiedzę na temat rewitalizacji i polityki miej-

skiej.

Na konferencji Zakład Zagospodarowania Przestrzennego reprezentowali dr hab. Dariusz Ilnicki

oraz mgr Sławomir Czerwiński, wygłaszając wspólnie opracowany referat pt.: „Wielkopowierzch-

niowe obiekty handlowe a rewitalizacja miast – przykład Wrocławia”. Został on zaprezentowany

przez mgr Sławomira Czerwińskiego w sesji plenarnej trzeciego dnia kongresu, dotyczącej rewitali-

zacji jako mechanizmu wzmacniającego gospodarkę. Wszystkie prezentacje jak i artykuły (kwar-

talnik naukowy IRM Problemy Rozwoju Miast) będą dostępne na stronie internetowej Instytutu

Rozwoju Miast w Krakowie http://irm.krakow.pl/pl/ .

W dniach 2-6 czerwca dr hab. Dariusz Ilnicki oraz dr Krzysztof Janc przebywali w Republice Cze-

skiej w ramach wymiany pracowników, związanej ze współpracą bilateralną Uniwersytetu Wro-

cławskiego z Uniwersytetem Masaryka w Brnie. Podczas wymiany odbyły się spotkania z pracow-

nikami Uniwersytetem Masaryka (m.in. doc. RNDr. Václavem Toušekiem) oraz Uniwersytetu Pa-

lackiego w Ołomuńcu (m.in. doc. RNDr. Zdenkiem Szczyrbą).

Dr hab. Dariusz Ilnicki oraz doc. RNDr. Václav Toušek

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 21

Zakłady Baty – Zlin miasto zawdzięczające rozwój głównie produkcji obuwia

Winnice – okolice Morawskiej Nowej Wsi

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 22

Ołomuniec

Brno

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 23

Wyjazd szkoleniowy

W dniach 16–22 czerwca 2014 r. mgr Ewa Mizia-Godek z Zakładu Klimatologii i Ochrony Atmosfe-

ry oraz mgr Barbara Schutty (Zakład Geografii Fizycznej, Zakład Geoinformatyki i Kartografii)

uczestniczyły w wyjeździe szkoleniowym na Węgry w ramach Programu LLP/Erasmus. W trakcie

pobytu na Eötvös Loránd University w Budapeszcie miały okazję dowiedzieć się jak funkcjonuje

jedna z najlepszych uczelni w tym kraju oraz zobaczyć i porozmawiać z pracownikami Instytutu

Geografii i Nauk o Ziemi (Institute of Geography and Earth Sciences), który powstał w 2006 roku

przez połączenie trzech uprzednio istniejących instytutów: geograficznego, geologicznego i fizyki

środowiskowej. Siłą nowego Instytutu jest możliwość studiowania i podejmowania jakiegokolwiek

problemu naukowego o multidyscyplinarnym charakterze w zakresie Nauk o Ziemi poprzez geo-

grafię, geologię, geofizykę, meteorologię, po astronomię i badania przestrzeni kosmicznej. Eötvös

Loránd University posiada m.in. bogatą kolekcję skał i minerałów w Muzeum Historii Naturalnej

(1000 gatunków minerałów z różnych stron świata, w tym z Polski, zdjęcia i wystawa skał wulka-

nicznych, meteoryty, kamienie jubilerskie, wystawa minerałów, skał i rud w dziejach ludzkości

etc.).

240-letnia kolekcja minerałów i skał (Uniwersytet im. Loránda Eötvösa w Budapeszcie).

Panorama Zakola Dunaju (przełomowy odcinek Dunaju, leżący na północ od Budapesztu)

i miasta Nagymaros widziane z Zamku w Wyszehradzie.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 24

Institute of Geography and Earth Sciences (Uniwersytet im. Loránda Eötvösa w Budapeszcie).

Wieczorna panorama Budapesztu ze Wzgórza Gellérta: widok na Zamek Królewski i Dunaj.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 25

Budynek parlamentu (Országház) jest najbardziej charakterystycznym symbolem Budapesztu i całego kraju;

rozciąga się aż na 269 metrach wzdłuż Dunaju, w dzielnicy Peszt.

Balaton – największe jezioro Węgier i zarazem Europy Środkowej, położone ok. 80 km na południowy

zachód od Budapesztu.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 26

Widok na Zamek w Wyszehradzie przy Zakolu Dunaju.

Opracowanie: Marek Kasprzak [email protected] Wrocław, 4 lipca 2014 r.

Materiały dotyczące spraw Instytutu i spraw poszczególnych Zakładów prosimy nadsyłać do końca każdego

miesiąca na adres e-mail M. Kasprzaka.

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 7 (39) 2014

[email protected] 27

Skaliste wybrzeże Atlantyku w pobliżu Przylądka Roca w Portugalii, najdalej na zachód

wysuniętego fragmentu kontynentalnej Europy (fot. M. Kasprzak).