Filolog w społeczeństwie informacyjnym

Marta Borowiak-Dostatnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Język – Poznanie – Zachowanie: 26-28.09.2010

Część I – wstęp i komentarz Część II – badanie:

cel badań pytania badawcze ramy czasowe badania materiał badawczy metoda badawcza ograniczenia badawcze reprezentacja wyników

Część III – wnioski Część IV – podsumowanie

2

Termin: społeczeństwo informacyjne Perspektywa historyczna (Umesao, Machlup, Port, Bell vs. Weber,

Castells) Definicja terminu: „Społeczeństwo, w którym siła robocza składa się z pracowników informacyjnych (information

workers), a informacja jest najważniejsza.” (Juszczyk, St 2000, Człowiek w świecie elektronicznych mediów – szanse i zagrożenia, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2000)

„ (…) społeczeństwo, które nie tylko posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania się, lecz przetwarzanie informacji jest podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarcza źródło utrzymania większości społeczeństw.” (Goban-Klas Tomasz., Sienkiewicz Piotr 1999, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania Wyd. Fundacji Postępu Technologicznego, Kraków 1999)

Informacja, informacyjny, technologie informacyjne, technologie komunikacyjno-informacyjne (ICT) – podstawą społeczeństwa informacyjnego

Jak ta idea realizowana jest w kontekście Unii Europejskiej?

3

Unia Europejska vs.

Społeczeństwo informacyjne vs.

Wielojęzyczność

5

Cel badania:

Przeprowadzić analizę uniwersyteckich programów nauczania na kierunkach

filologicznych i sprawdzić, czy współczesny filolog jest przygotowany do pracy w

społeczeństwie informacyjnym

6

Pytania badawcze: Czy w programie nauczania obecny jest przedmiot

dotyczący ICT? Czy treści merytoryczne przedmiotu są

ukierunkowane na pracę filologa? Czy studenci specjalizacji: nauczyciel języka obcego

znają możliwości wykorzystania ICT do nauczania języka obcego?

Czy studenci specjalizacji: językoznawstwo znają możliwości wykorzystania technologii do badań nad językiem?

Czy studenci specjalizacji: tłumaczenie potrafią zastosować narzędzia technologiczne dostępne w pracy tłumacza?

7

Ramy czasowe: Badanie przeprowadzono 01.06.-31.08.2010 i obejmowało rok akademicki 2007/08 – 2009/10

Materiał badawczy: 27 państw członkowskich 114 uniwersytetów, średnio 5 uniwersytetów z każdego

kraju (wyjątek: Malta, Cypr, Estonia, Grecja, Luksemburg, Łotwa, Słowenia)

kierunki filologiczne: filologia angielska, niemiecka, francuska oraz językoznawstwo

8

Reprezentacja wyników1. Korespondencja e-mailowa: e-maile wysłane vs. otrzymane

kraj Polska Malta Szwecja Finlandia Dania Belgia Luksemburg ogółem (1)

liczba maili wysłanych 15 4 14 9 5 6 0 53

liczba otrzymanych odpowiedzi 8 1 2 2 2 4 0 19

kraj Estonia Austria Francja Grecja Słowenia Łotwa Wielka Brytania ogółem (2)



kraj Rumunia Węgry Portugalia Hiszpania Niemcy Czechy Litwa ogółem (3)



kraj Holandia Cypr Irlandia Wochy Słowacja Bułgaria ogółem (4)

liczba maili wysłanych 11 3 9 5 15 6 49

liczba otrzymanych odpowiedzi 5 2 0 0 2 1 10

liczba maili wysłanych(1+2+3+4) 234

liczba odpowiedzi otrzymanych (1+2+3+4) 67

10

Reprezentacja wyników 2. Kategorie i kryterium zaszeregowania wyników:

nauczanie języków obcych: zastosowania narzędzi Web 2.0 , tablica interaktywna, programy typu CALL,

tłumaczenie: tłumaczenie mechaniczne, obsługa programów specjalistycznych typu TRADOS, CAT, wykorzystanie korpusów językowych w celach tłumaczeniowych, tworzenie glosariuszy,

językoznawstwo: tworzenie korpusów językowych i baz danych, aplikacji językowych (analizatory semantyczne, składniowe, taggery), językoznawstwo komputerowe, technologia językowa,

Information Technology: podstawowe zagadnienia z zakresu IT nieukierunkowane na pracę filologa,

jednostki badawcze: ośrodki naukowo-badawcze działające z ramienia uniwersytetu

11

Reprezentacja wyników:3. Graficzna reprezentacja badań z uwzględnieniem kraju, uczelni oraz

kategorii przedmiotu, w którym ma miejsce połączenie technologii i języka

Kraj uczelnia Nauczanie języków obcych

Tłumaczenie J ęzykoznawstwoInformation Technology

J ednostki badawcze Uwagi

University of Vienna √

University of Innsbruck

Karl-Franzens University of GrazUniversity of Klagenfurt Institut für

Sprachwissenschaft und Computerlinguistik

technologia inforamcyjna na poziomie studiów doktoranckich

University of Salzburg

University of Liege √

Ghent University √

Antwerp University √Linguapolis: Institute for

Language and Comunication

Free University of Brussels √

Free university of Brussel (FL)

Sofia University √

New Bulgarian Univeristy

Plovdiv University √ ICT in Education

Burgas Prof. Assen Zlatarov University

University of Veliko Turnovo √ √

Austria

Belgia

Bułgaria

12




Cypr The University of Cyprus √ Language Centre

University of Copenhagen √ √

Centre for Language

Technology aktywny ośrodek w projektach unijnych

Aarhus University

University of Southern Denmark

Aalborg University

Roskilde University

University of Tartu

Tallinn University

University of Helsinki √ √ Graduate School of Language

Technology, Language

Technology Documentation

Centre in Finland

University of J yväskylä √

University Tampere

University of Turku

University of Oulu

University of Paris 07 √

University of Strasbourg √

P aris - Sorbonne Univers ity √

University of Lyon II √ √

University of Montpellier III √

brak jakichkolwiek oznak zainteresowania tematyką

obok University of Helsinki, University of J yväskylä jest drugim ośrodek naukowy uczestniczący w projektach unijnych

Francja

Dania

Finlandia

Estonia

13




Aristotle University of Thessaloniki √ √

Laboratory of Language

Didactics

National and Kapodistrian University of Athens √ √

Ionian University √

University of Barcelona √

Autonomous University of Madrid √ (?) √Universitat Pompeu Fabra

√ √silny ośrodek, aktywny w

projektach unijnych

Universitat de Valencia √

Universidad de Murcia

University of Amsterdam

University of Groningen

Leiden University

Radboud Univeristy Nijmegen √

Utrecht University

University College, Cork

University of Limerick √ ICT in EducationNational University of Ireland, Galway obok University of

Limerick aktywny uczestnik projektów unijnych

NUI Maynooth

Trinity College, Dublin √

Grecja

Irlandia

Hiszpania

Holandia

Mimo braku jednostek skoncentrowanych na ICT

w językach obcych i inzynierii jezykowej,

University of Amsterdam oraz University of Utrecht

są aktywnymi uczestnikami projektów

14




Vilniaus Universitetas

Vilnius Pedagogical University

Vytautas Magnus University √ √

Klaipedos Universitetas √

Šiauliai University

Luksemburg University of Luxemburg

University of Latvia

University of Liepaja

Daugavpils University

Malta University of Malta √ Centre for Literacy

Heidelberg University √ Seminar für Computerlinguistik

Free University of Berlin √ √

University of Munich √ √

University of Freiburg √ √

Humboldt University of Berlin

Uniwersytet im. Adma Mickiewicza √ √

Universytet J agielloński √

Uniwersytet Wrocławski √ √

Uniwersytet Warszawski √

Katolicki Uniwersytet Lubelski J ana Pawła II √

Litwa

brak jakichkolwiek oznak zainteresowania tematyką

Niemcy

Polska

Łotwa

15




The University of Coimbra

University of Porto

University of Lisbona

ICT in Education, Master in Technologies and Methodologies in e-learning

University of Minho √ √

University of Aveiro √ √

University of Iasi √ √ √

Babes-Bolyai University

University of Bucharest

University of Craiova

Transylvania University of Braşov √

Comenius University in Bratislava √

Pavol J ozef Safarik University

University of Presov √

University of Trnava

Constantin the Philosopher University Nitra

University of Ljubljana √ √

University of Maribor √ √

University of Primorska

University of Nova Gorica

Słowenia

Portugalia

Rumunia

Słowacja

16




Uppsala University √

Lund University √University of Gothenburg

√

Swedish National Graduate

School of Language

Technology

Stockholm University √

Umeå University

Eötvös Loránd University √ √ √

University of Szeged

University of Debrecen √ √ √ √

University of Pécs

University of Miskolc √ √ √

University of Cambridge √ √ √

University of Edinburgh √ √ √

Centre for Speech Technology

Research

Cardiff University (Wales) √

University of Belfast √

Univ ersity of Ulster √

Universita di Bologna √ √ √

Universita degli Studi di Roma Sapienza √ √

Universita degli Studi di Padova

Institute of Cognitive Sciences

and Technologies

Università degli Studi di Milano √

Computer Semiotics

Laboratory

Universita degli Studi di Firenze √

Wielka Brytania

J edostka współracuje z pozostałymi zaznaczonymi uniwersytetami w zakresie technologii językowej

Dominujące ośrodki badawcze

Włochy

Szwecja

Węgry

17

Wnioski: sposób zastosowania technologii do pracy z

językiem,

obecności tandemu język-technologia w programach uniwersyteckich,

ocena zaangażowania na poziomie uczelni poszczególnych krajów w problematykę,

18

Uszeregowanie sposobu zastosowania technologii do pracy z językiem i obecności tandemu język-technologia wg. kategorii:

nauczanie języków obcych: Belgia, Czechy, Cypr, Grecja, Niemcy, Węgry;

tłumaczenie: Wielka Brytania, Włochy, Węgry, Słowenia, Rumunia, Portugalia;

językoznawstwo: kraje skandynawskie oraz Hiszpania, Grecja, Słowenia, Węgry, Wielka Brytania, Włochy;

Information Technology: Niemcy, Polska, Francja, Portugalia, Włochy, Bułgaria, Węgry;

jednostki badawcze: kraje skandynawskie, Grecja, Wielka Brytania, Włochy , Austria; Belgia, Grecja, Cypr, Malta , Niemcy;

19

Ocena zaangażowania państw członkowskich na poziomie uczelni, co do sposobu wykorzystania technologii do pracy z językiem:

bardzo dobra – gdy w 5 z 5 uniwersytetów jest przynajmniej 1 przedmiot (podmiot) obecny w 1 z 4 kategorii,

dobra – gdy w 4 z 5 uniwersytetów jest przynajmniej 1 przedmiot (podmiot) obecny w 1 z 4 kategorii,

zadowalająca – gdy w 3 z 5 uniwersytetów jest przynajmniej 1 przedmiot (podmiot) obecny w 1 z 4 kategorii,

rokująca – gdy w 2 z 5 uniwersytetów jest przynajmniej 1 przedmiot (podmiot) obecny w 1 z 4 kategorii,

niezadowalająca – gdy w 1 z 5 uniwersytetów jest przynajmniej 1 przedmiot (podmiot) w 1 z 4 kategorii lub gdy w badanym kraju nie występuje żaden przedmiot (podmiot),

20

Graficzna reprezentacja ocen

kraj Austria Belgia Bułgaria Czechy Cypr Dania Estonia

ocena rokująca zadowalająca rokująca dobra zadowalająca niezadowalająca niezadowalająca

komentarzogólną ocenę podnosi silna

pozycja Linguapolis

na cyprze badano 1 uniwrsytet, na którym wystepował przedmiot

9podmiot) w 2 kategoriach

niska ocena mimo silnego ośrodka University of Copenhagen

brak jakiejkolwiek aktywności

kraj Finlandia Francja Gracja Hiszpania Holandia Irlandia Litwa

ocena rokująca niezadowalająca bardzo dobra dobra niezadowalająca rokująca rokującakomentarz

stosunkowo niska ocena mimo 2 silnych ośrodków nuakowo-

badawczych

uwaga skupiona na umijetnościach z

zakresu IT

na 3 badnych uniwersytetach w każdym przedrmiot

(podmiot) wystepuję średnio w 2 kategoriach

szczególnie silny ośrodek University of

Pompeu Farba

Mimo braku jednostek skoncentrowanych na ICT w językach obcych i inzynierii

jezykowej, University of Amsterdam oraz University of Utrecht są

aktywnymi uczestnikami projektów unijnych

21

Graficzna reprezentacja ocen

kraj Luksemburg Łotwa Malta Niemcy Polska Portugalia Rumunia

ocena niezadowalająca niezadowalająca niezadowalająca bardzo dobra rokująca rokująca rokującakomentarz

podobna sytuacja co w Estonii

niskoa ocena mimo uczestnictwa jednostki Language Literacy w projektach unijnych

kraj Słowacja Słowenia Szwecja Węgry Wielka Brytania Włochy

ocena rokująca rokująca bardzo dobra dobra barszo dobra bardzo dobra

komentarzw dwóch

uniwersytetach przedmiotych wystepują w 2 kategoriach

mimo, że tylko w dziedzinie technologii

językowej to jendak na każdej z badnych

uczelni

22

Ocena: niezadowalająca : 7 państw rokująca: 10 państwa zadowalająca: 2 państwa dobra: 2 państwa bardzo dobra: 6 państw

Oceny negatywne vs. pozytywne: 2:1

23

Wykorzystanie technologii do pracy z językiem:

brak generalizacji terytorialnej, duże rozwarstwienie;

Grecja, Włochy, Węgry, Wielka Brytania → Szwecja i Finlandia ↔ Łotwa, Estonia, Luksemburg;

założenia UE vs. ogólnoeuropejskie rozwiązania systemowe.

24

[email protected]

Filolog w społeczeństwie informacyjnym

Education

Transcript of Filolog w społeczeństwie informacyjnym