NR 2 (2) (Grudzień 2015r.) Olsztyn

Źród

ło: h

ttp://

ww

w.k

oper

ek.p

l/co-

na

m-s

ie-k

oja

rzy-z

e-s

wie

tam

i-b

oze

go

-na

rod

ze

nia

/die

ta

1

Drogi Kucharzu!

To już grudzień! więta za pasem!

Dlatego by ułatwić, Tobie drogi czytelniku,

przygotowanie się, do tego wyjątkowego

czasu, ten numer po więcony będzie

całkowicie tematyce wiątecznej.

Chcemy być z Tobą podczas przygotowań do wigilijnej kolacji, dlatego składamy Ci najserdeczniejsze życzenia spokoju i opanowania, rodzinnych wiąt Bożego Narodzenia, żadnych zakalców i żadnych przypalonych, przesolonych dań, samych przepysznych potraw, które przyczynią się do Twojego wy mienitego samopoczucia

i stanu zdrowia. Niech odgonią one wszelkie troski, wywołują u miech na Twojej twarzy jak i najbliższych. Wesołych wiąt i przepysznego Nowego Roku!

Co w numerze?

3 - Felieton – więta, więta i po więtach

4 - Zapomniane przysmaki wigilijne

Przepy nik

5 - wiąteczny piernik z bakaliami 6 - Pasztet z zielonej soczewicy

7 - Kruche wiąteczne ciasteczka

9 – 10 #cooking kolejna gar ć inspiracji

11 – Smaczki wiąteczne

12 - Złapmy kontakt!

Źródło: http://www.weheartit.com

Redaktor naczelna i grafik: Zuzanna

Sieńczuk

Sekretarz, redaktor: Cezary Lutecki

Redaktor: Karolina Bazydło

Redaktor: Karolina Dura

Kontakt: AlePychaDZIKS@wp.pl

2

Źródło: http://www.weheartit.com

1

W większo ci rodzin, w okresie przed wiątecznym, trwają przygotowania do Wigilii. Sprzątamy w domach, kupujemy ozdoby wiąteczne oraz prezenty, ubieramy choinkę, aż w końcu najprzyjemniejsza czę ć przygotowań… jedzenie. Masa jedzenia! Potrawy postne,

wiąteczne, pierogi, uszka, karp, kutia, kotlety, ryba po żydowsku, ryba po grecku… itd. itd.

Palce lizać! Aż chciałoby się spróbować czegokolwiek czy, aby na pewno jest tak smaczne jak wygląda. Niestety to nie takie proste. Gdy dzień przed wigilią, sięgamy po kawałek czego już przygotowanego, to słyszymy co roku ten sam tekst: „Zostaw, to na więta!”

Człowiek stara się, pomaga w przygotowaniach, a nawet nie może odrobinki spróbować?

A żeby było mieszniej to już w następnym, lub jeszcze kolejnym dniu, możemy spodziewać się tekstuŚ „No jedz, bo się zmarnuje!”, gdzie my już nie możemy wcisnąć w siebie żadnego kęsa.

Ale więta Bożego Narodzenia to nie tylko jedzenie i przygotowania. To także czas,

w którym odwiedzamy swoich bliskich, rodziny, starając się być mili i życzliwi. Tak!

Z naciskiem na starając się, bo wszyscy dobrze znamy powiedzenie „z rodziną najlepiej wychodzi się na zdjęciach”. Wszelkie

spotkania rodzinne zazwyczaj kończą się klęską. A to babcie wciskają wnuczkom

jedzenie na siłę, a to ciocia od strony

mamy traktuje podopiecznych, tak jakby

nadal byli dziećmi, łapiąc je za policzki

i z u miechem całując po całej twarzy. Kto nie zna tego uczucia, widoku? Mało tego… Gdy cała rodzina zasiądzie do

stołu, to zaczynają się wspomnienia rodzinne, opowie ci z życia wzięte, albo pytania skierowane do dojrzałych już kobiet, mężczyzn, o to czy już znalazło się swoją drugą połówkę... Czasem znajdzie się wujek ratujący sytuacje mówiąc, że ma się dobrze i przecież chłodzi się w lodówce.

U większo ci rodzin tak jest. To nic nowego, tak jest co roku. Wszelkie starania i przygotowania wszystkiego na błysk, po to by po kilku dniach wiąt, zostać z pustą lodówką, brudnymi naczyniami i rozleniwieni z pełnymi brzuchami nie mieć ochoty na nic. Takie

wła nie są więta. I nie mówcie mi, że tak nie jest, bo to co ja tu piszę to każdy dobrze zna i sądzi. Ale czyż to nie magiczny okres? W końcu pomimo wszystkiego, wyczekujemy wiąt tak jak dzieci prezentów i więtego Mikołaja. Wesołych wiąt i Szczę liwego Nowego Roku

Źródło: http://www.weheartit.com/

Cezary Lutecki

Źródło: http://w-krainie-slow.blogspot.com/2015/12/wesoych-swiat.html

3

2

więta Bożego Narodzenia wiążą się ze wspaniałą domową atmosferą, z możliwo cią spotkania się w gronie najbliższych, ale również z wy mienitymi potrawami, które serwujemy tylko w tym okresie. Pierogi z kapustą i grzybami, barszcz z uszkami, czy karp smażony w galarecie to nasze ulubione wiąteczne smakołyki. Jednak jeszcze kilka dekad wcze niej na wigilijnych stołach królowały potrawy, o których już nie pamiętamy. Nie chcąc pozwolić odej ć im w całkowite zapomnienie, dzisiaj wspomnę o kilku najważniejszych i najsmaczniejszych z

nich.

Zupa migdałowa

Pierwszą potrawą, wartą przypomnienia, jest staropolska zupa przygotowywana z

mielonych migdałów. Jako, że migdały to produkt dosyć drogi, zupa ta utożsamiana była z bogactwem i dobrobytem. Orzechy mielono w moździerzu, zalewano mlekiem i gotowano, następnie dodawano

przyprawy. Tak przygotowaną potrawę serwowano z dodatkiem ryżu, bądź drobnej kaszy.

Tłuczeńce

Niegdy nieodłączną czę cią bożonarodzeniowej tradycji było zajadanie się, tuż po wigilijnej wieczerzy,

tłuczeńcami. Były to ciasteczka wykonane

z czerstwego chleba razowego z

dodatkiem przypraw korzennych, miodu i

wafli. Wszystkie te składniki łączono i z tak przygotowanej masy formowano małe ciasteczka, które pałaszowano ze smakiem.

Kiełbasa z gęsi

Wiele z zapomnianych potraw, które kiedy serwowanych na wigilijnym stole, to dania regionalne. Ich wy mienitym przykładem jest kiełbasa z gęsi. Ciekawe jest to, że na Warmii i Mazurach wieki temu, z powodu wpływów protestanckich, nie przestrzegano postu podczas Wigilii.

Serwowano tłuste i mięsne potrawy, w tym kiełbasę wykonywaną głównie z gęsiny z dodatkiem mięsa wieprzowego i wielu przypraw.

Chociaż przysmaki, którymi zajadamy się podczas wiąt zmieniają się, to najważniejsze jest, że niezmiennie od wieków cieszymy się tym magicznym czasem i czekamy na niego z utęsknieniem przez cały rok.

Karolina Dura

4

Ciasto, które obowiązkowo musi znaleźć się na każdym świątecznym stole, to piernik z bakaliami. Wypiek ten

swoim zapachem i smakiem wprowadzi

w świąteczną atmosferę każdego. Niegdyś przygotowanie tradycyjnego staropolskiego piernika rozpoczynano

nawet sześć tygodni przed świętami, żeby masa dojrzewała i nabierała głębi smaku. Dzisiaj co prawda nie

przygotowujemy naszych pierników z takim wyprzedzeniem, niemniej

jednak ich smak jest wciąż niesamowity.

Składniki na ciasto: 3 szklanki mąki pszennej,

1½ szklanka cukru, 100 g miękkiego masła, 5 jajek,

½ szklanki mleka, 3 łyżki kwaśnej śmietany

1 łyżeczka sody, przyprawa korzenna do piernika,

garść posiekanych orzechów, garść posiekanych migdałów bez

skórki, garść rodzynek, garść pestek słonecznika, garść suszonych śliwek.

Składniki do dekoracji: tabliczka czekolady,

garść płatków migdałów.

Jak to zrobić?

1. Zaczynamy od przesiania mąki z przyprawą korzenną do piernika, następnie dodajemy do tego masło i mleko.

2. W osobnej misce ucieramy żółtka

z cukrem na białą, puszystą masę. Po uzyskaniu odpowiedniej

konsystencji dodajemy wcześniej przygotowaną mąkę z przyprawami oraz kwaśną śmietanę. Masę należy ucierać, jednocześnie dodając sodę rozpuszczoną w 3 łyżkach zimnej wody, do momentu uzyskania

gładkiej konsystencji.

3. Wszystkie bakalie drobno kroimy

i obtaczamy w mące, a następnie dodajemy do masy.

4. Białka ubijamy na sztywną pianę, pod koniec dodajemy 3 łyżki

cukru, dla utrwalenia piany

i ubijamy kolejne 2 minuty. Białka łączymy z wcześniej przygotowanym ciastem

i delikatnie mieszamy.

5. Formę do pieczenia wykładamy papierem do pieczenia, delikatnie

smarujemy masłem i wypełniamy masą.

6. Ciasto pieczemy w temperaturze

180°C, przez około 50 minut. 7. Przed wyjęciem sprawdzamy

patyczkiem, czy ciasto jest

upieczone w środku i zostawiamy do wystygnięcia.

8. W międzyczasie nad kąpielą wodną roztapiamy tabliczkę czekolady, którą polewamy przestudzone ciasto. Wierzch posypujemy

płatkami migdałów.

Gotowe!

Karolina Dura

5

Wigilia świąt Bożego Narodzenia to czas dla wegetarian –

na stole królują bezmięsne dania i każdy może napełnić żołądek daniami warzywnymi. Jednak już następnego dnia na naszych stołach brylują półmiski z pasztetami, szynkami i schabami, a osoby które preferują dietę warzywną, niestety nie mają wielkiego wyboru. Ten

pasztet to pyszna alternatywa dla

zwykłego pasztetu, zadowolą się nim zarówno wegetarianie, jak i weganie.

Składniki:

1 szklanka zielonej soczewicy

4 duże marchewki 2 duże cebule

Ząbek czosnku

150 ml oliwy

3 jajka

4 ziarna ziela angielskiego

1 liść laurowy

1 łyżeczka sosu sojowego

1 łyżka koncentratu pomidorowego

1 łyżka ketchupu pikantnego

sól, pieprz, chili, papryka słodka, imbir w proszku, curry, siekana

natka pietruszki

Wykonanie:

Soczewicę zalać wodą na 1,5-2 godziny,

przepłukać, odsączyć i zalać nową wodą. Gotować, mieszając, aż soczewica będzie

się prawie rozpadać (ok. 45-50 minut), po

czym ją odcedzić. Drobno startą marchewkę, drobno posiekaną cebulę i czosnek usmażyć na dużej ilości oliwy na wolnym ogniu. Przyprawić według uznania. Warzywa wymieszać z soczewicą. Mieszanka powinna być bardzo pikantna. Po przestudzeniu dodać jaja i zmiksować. Masa ma być rzadka. Piec w keksówce wyłożonej papierem do pieczenia. Przed włożeniem do piekarnika dobrze docisnąć łopatką, żeby usunąć powietrze. Piec w 180

oC przez ok. 30-40

minut (w zależności od wysokości pasztetu). Przed krojeniem schłodzić w lodówce.

Karolina Bazydło

6

Przepis na te ciasteczka zdradzam Wam, drodzy Czytelnicy, z mieszanymi uczuciami.

Te łakocie zawsze robią furorę kiedy dzielę się nimi z moimi znajomymi i przepis na nie długo trzymałam w tajemnicy. Bardzo proste i szybkie w przygotowaniu, są świetnym dodatkiem do ciepłej herbaty, mogą być smaczną alternatywą dla słodkich, kremowych ciast.

Składniki:

3 szklanki mąki 1 pełna łyżka proszku do pieczenia 1 miękkie masło

1 całe jajko i 3 żółtka

1 szklanka cukru pudru

1 opakowanie cukru waniliowego

1 płaska łyżeczka soli

Wykonanie:

Wszystkie składniki szybko ugnieść. Gdy ciasto jest już gładkie włożyć je na 15 minut do lodówki. Rozwałkowujemy na grubość 0,5 centymetra i wycinamy formy. Blachę smarujemy masłem lub wykładamy papierem. Pieczemy do zarumienienia w

temperaturze 190oC.

Karolina Bazydło

7

#COOKING – blogi, vlogi, instagramy

1

Dacie wiarę? Zaraz święta! Mam wrażenie, że czas leci w co raz szybszym tempie. Przed chwilą było lato cieszyliśmy się owocami i warzywami prosto z ogrodów, jakby wczoraj było jesień z soczystymi jabłkami i pysznymi dyniami. Nim się obejrzeliśmy już oczekujemy świąt. Dlatego w tym numerze więcej inspiracji, by klimat na naszych stołach był maksymalnie świąteczny!

Nawet jeżeli magia już Was specjalnie nie dotyka, nie dajcie tego po sobie

poznać, może sprawicie, że komuś zrobi się cieplej na sercu w tym zimnym na

dworze, a ciepłym w sercach miesiącu.

#JADŁONOMIA Blog, który robi rewolucję w polskiej kuchni! Tylko

roślinne przepisy – bulwy, korzenie,

liście, dla Polaków którzy uwielbiają mięso?! A jednak – kochamy schabowe,

ale przekonujemy się, że można jeść smacznie i zupełnie inaczej, a to za sprawą bloga Marty Dymek. Pokazuje, że kuchnia wegańska może być smaczna, prosta, przyjemna dla oka i podniebienia.

Autorka obala mity diety wegańskiej, o

jedzeniu surowych warzyw, soi i tofu.

Źródło: https://www.instagram.com/jadlonomia/

Źródło: http://www.jadlonomia.com/

8

#COOKING – blogi, vlogi, instagramy

2

#KOTLETTV Państwo Stępieniowie lubią się dzielić, więc stworzyli video blog, na którym dzielą się smakami z ich

kuchni. Prezentują potrawy nie raz bardzo dobrze nam znane, jednak z odrobiną innowacyjności. Czasem pokazują potrawy zupełnie zaskakujące, czasem są dla nas po prostu, inspiracją na niezapowiedzianą wizytę gości. Ona – Paulina Stępień, specjalizuje się w słodkościach. On – Michał Stępień, w daniach obiadowych. Jedno jest pewne, nie zawiodą w potrzebie, razem z nimi stworzysz coś z niczego.

#JUSTMYDELICIOUS Instagramowy profil Pauliny

Krajewskiej można powiedzieć, że jest przepyszny. Cudowne zdjęcia słodkości, zup, pierogów, kanapek. Zdjęcia klimatycznie, z dobrą perspektywą i soczystymi kolorami, aż oczy zjadają to co widzą. Jest mamą, więc teraz, w okresie przedświątecznym, widać te poczucie

dziecięcej magii świąt w ukazanych potrawach. Bardzo

polecam przed wigilią!

Źródło: https://www.instagram.com/justmydelicious/

Źródło: http://justmydelicious.com/

Źródło: https://www.instagram.com/kotlet.tv/

Źródło: http://di.com.pl/informacje/galeria,40751,9433.html

9

Choinka – zwyczaj strojenia choinki nie został zapoczątkowany przez chrze cijan, lecz przez ludy germańskie. Strojenie zielonego drzewka miało zapewnić bezpieczeństwo przed złymi duchami i dobrobyt. Po przez szersze zastosowanie tej tradycji Ko ciół zmienił negatywne podej cie i przyjął ten obyczaj nadając mu własną symbolikę rajskiego, biblijnego drzewa symbolizującego dobro i zło. Tak, więc łańcuch symbolizuje wę a kusiciela, gwiazdka na czubku drzewka nawiązywała do gwiazdy betlejemskiej, a lampki wiąteczne

miały ogrzewać przychodzące w nocy dusze najbli szych.

Potrawy wigilijne – przyjęło się, e na stole powinno pojawić się minimum 12 potraw postnych, nawiązując liczbą do liczby apostołów, ale mówi się te , e liczba potraw powinna być nieparzysta poniewa zwiastuje to urodzaj i dobrobyt na nowy rok.

Jak temu zaradzić? To proste! Przygotować kolejne danie nawiązujące do osoby Jezusa Chrystus, a ciekawostką mo e być to, i w niektórych domach liczy się opłatek jako trzynastą potrawę.

Święty Mikołaj – chocia w więta Bo ego Narodzenia, głównie chodzi o więtowanie narodzin Syna Bo ego, to tradycją stały się równie

prezenty przynoszone przez więtego Mikołaja. Dzisiejszy więty Mikołaj jest mocno powiązany i wzorowany na postaci Mikołaja z Miry,

prawosławnego biskupa, który wsławił się cudami i pomocą biednym oraz potrzebującym. Dzi na pamiątkę więtego Mikołaja obdarowuje się prezentami dzieci oraz organizuje się akcje dobroczynne pomagające najubo szym i potrzebującym. Ciekawostką, dla niektórych mo e być

fakt, i 5 miesięcy po wybuchu I wojny wiatowej ołnierze niemieccy 25

grudnia wyszli z okopów i zbli ając się do aliantów krzyczeli w języku angielskim „Wesołych wiąt”. ołnierze obu stron ciskali się i

więtowali Bo e Narodzenie, obdarowując się drobnymi podarunkami t.j. papierosy i jedzenie. Jest to jeden z ostatnich przykładów rycersko ci w

czasach wojny.

Źródło: http://weheartit.com/

Źródło: http://zapytaj.onet.pl/Category/002,015/2,22702536,Jakie_znasz_tradycje_i_zwyczaje_wigilijne.html

Źródło: http://www.weheartit.com

10