HRM

76 Personelplus | listopad2016

Zarządzanie zespołem

P

1 Patrz: http://sport.tvp.pl/1141424/nawa lka-n ie -jes tem-zbawca , dostęp: 5 października 2016 r.

„Polacy, nic się nie stało, Polacy, nic się nie sta-łooo…” – ta kibicowska przyśpiewka stała się już niemal naszym piłkarskim hymnem i znakiem roz-poznawczym na europejskich stadionach. Pamię-tają państwo rok 2002, kiedy przed mundialem w Korei i Japonii Jerzy Engel zapowiadał, że jedzie-my walczyć o mistrzostwo świata? Nie udało nam się wtedy nawet wyjść z grupy. Ogromne nadzie-je wiązaliśmy też kolejno z reprezentacjami Pawła Janasa, Leo Benhakkera i Franciszka Smudy. Za-wsze zaczynało się i kończyło tak samo – najpierw towarzyszyła nam ogromna nadzieja, potem jesz-cze większe rozczarowanie. W ciągu trzech ostat-nich lat nagle udało się stworzyć zespół, którego efektów pracy nie tylko nie musimy się wstydzić, ale który nawiązuje równorzędną walkę z najlep-szymi drużynami Europy. Jak to możliwe?Oczywiście można powiedzieć, że to przede wszystkim efekt tego, że mamy coraz lepszych pił-karzy. Ale przecież cztery lata temu w polskiej ka-drze był i Lewandowski, i Piszczek, i Błaszczykow-ski, mieliśmy też tych samych bramkarzy, a mimo to nie odnosiliśmy sukcesów. Nietrudno tu o ana-logię z tym, co dzieje się w polskich irmach. Tam także nie brakuje przecież talentów na miarę Mi-lika, Krychowiaka, Boruca czy Fabiańskiego, ale – niestety – nie zawsze udaje się je dostrzec. A jeś-li już, to ci indywidualiści bardzo rzadko tworzą

doskonały zespół. Adam Nawałka nie dość, że nie pogrzebał ambicji poszczególnych członków ze-społu, to sprawił, że ci zaczęli doskonale się rozu-mieć i ze sobą współdziałać, osiągając coś, co jesz-cze kilka lat temu leżało w sferze marzeń. Historia tego sukcesu to bardzo cenna lekcja dla wszyst-kich. Oto najważniejsze wnioski z niej płynące.

Lekcja nr 1: Talenty są w każdym z nas

„Lubię pracować z ludźmi, którzy mają marzenia, bo nigdy nie brakuje im gotowości do poświęceń i ciężkiego wysiłku. (…) Nie pominę nikogo, kto jest przydatny”1.Zanim Adam Nawałka rozpoczął pracę w Górniku Zabrze, niewielu dostrzegało jakikolwiek poten-cjał w piłkarzach śląskiego klubu. Okazało się jed-nak, że wielu szkolonych przez niego zawodników w krótkim czasie rozwinęło skrzydła. To przeko-nanie obecnego selekcjonera, że talenty są w dru-żynie, ale trzeba je dostrzec i rozwinąć, było widać doskonale także w pracy z reprezentacją. Nawał-ka nie ustalił listy 15, 17 czy 19 swoich murowa-nych faworytów. Przed jego ostateczną decyzją pod ścisłą obserwacją pozostawało co najmniej 30 piłkarzy, zaś meczowy monitoring obejmował komplet 72 nazwisk wyselekcjonowanych przez ponad dwa lata kadencji.

Nawałka story, czyli jak budować zespół

Powściągliwy w wyrażaniu emocji, skromny, ale wyjątkowo pracowity. Lider, który z indywidualistów zbudował doskonale rozumiejący się i przede wszystkim skuteczny zespół. Składniki sukcesu trenera Nawałki to świetny drogowskaz dla HR-owców i zarządzających fi rmami, ponieważ stworzenie zespołu w czasach dominacji Y-greków staje się coraz większym wyzwaniem.

Grzegorz Baran

77listopad2016 | Personelplus

2 Patrz: http://www.polskieradio.pl/43/265/Artykul/966836,Adam-Nawalka-polacze-mlodosc-z-doswiadczeniem, dostęp: 5 paź-dziernika 2016 r.3 Patrz: http://pilkanozna.pl/index.php/Wydarzenia/Reprezentacja-Polski/792912-kadra-kluczowe-daty-i-liczby-z-notatnika-nawaki.html, dostęp: 5 października 2016 r.4 Patrz: http://www.polskieradio.pl/43/265/Artykul/966963,Adam-Nawalka-z-wotum-zaufania-od-dziennikarzy-i-dzialaczy-PZPN, dostęp: 5 października 2016 r.5 Patrz: http://www.sport.pl /euro2016/1,136510,18986488,szkocja-polska-adam-nawa lka-l e w a n d o w s k i - t o - n a j l e p s z y -napastnik.html, dostęp: 5 paź-dziernika 2016 r.

Mało kto wierzył w Arkadiusza Milika, Krzysztofa Mączyńskiego czy Michała Pazdana, a jednak to na nich postawił trener. To ważna wskazówka dla me-nedżerów: mogą być oni niemal pewni, że ich irma nie osiągnęła jeszcze 100-procentowej wydajności. Rezerwy tkwiące w ludziach są ogromne. Pytanie, czy jesteśmy je w stanie monitorować, zidenty i-kować i w jakikolwiek sposób zmierzyć. W dużych irmach, jeśli nie dysponujemy narzędziami infor-

matycznymi, jest to zadanie karkołomne, żeby nie powiedzieć niemożliwe do realizacji. Systemy in-formatyczne pozwalają nam na podstawie wyni-ków ocen określić poziom posiadanych przez or-ganizację talentów oraz wyłuskać pracowników o określonych talentach zgodnie z kryteriami oce-ny (kompetencyjne, kwali ikacyjne, efektywnoś-ciowe). Natomiast na podstawie testów psycholo-gicznych możemy odnaleźć w organizacji pracow-ników o cechach osobowościowych pozwalających na efektywne rozwijanie talentów.

Lekcja nr 2: Postaw na różnorodność

„Zamierzam wykorzystać obecny potencjał i wprowadzić do kadry młode wilki. Jedno nie wyklucza drugiego. Najlepszy jest mikst, czy-li połączenie doświadczonych graczy z młodymi gniewnymi”2.Choć Adam Nawałka buduje zespół na mocnym i stabilnym fundamencie, to nie waha się też sięgać po młodych zawodników. Najlepszym tego przy-kładem jest chociażby Bartosz Kapustka. Ta stra-tegia doskonale się sprawdza. Choć komentatorzy nie kryli zdziwienia co do składu polskiej kadry przed meczem z Irlandią Północną, to selekcjoner po raz kolejny udowodnił, że dobrze wie, co robi.Chcesz zwiększyć wydajność zespołu – twórz ze-społy wielopokoleniowe. To bardzo ważne zwłasz-cza dziś, gdy na rynku pracy jest pięć pokoleń i każ-de z nich może na ten sam problem zapatrywać się w zupełnie inny sposób. Na bazie różnorodnego spojrzenia zespół potra i znaleźć najefektywniej-szy sposób rozwiązania danego wyzwania.

Lekcja nr 3: Zadbaj o wszechstronność

„Średniaków na mistrzostwach Europy nie potrzebuję”3.Różnorodność jest cechą, która była dla Nawał-ki ważna jeszcze w czasach, gdy grał na boisku.

To on, aby zadbać o ogólny rozwój, wymyślił tre-ningi z judokami, zaglądał do gimnastyków, ćwi-czył z koszykarzami. Ambicja oraz nieustępliwość były jego znakami rozpoznawczymi. Na wszech-stronność postawił też w reprezentacji. O powo-łaniu do niej decydowała nie tylko forma, jaką pił-karze reprezentowali na zgrupowaniach, ale tak-że to, jak radzili sobie na różnych pozycjach.Wskazówka dla HR-owców? Finansista może być świetnym marketingowcem, a ten niezłym HR-owcem. Nie ograniczaj ról w irmie, dbaj o wszechstronny rozwój pracownika, sprawdź go na różnych polach.

Lekcja nr 4: Dbaj o rozwój

„Środkowi obrońcy powinni występować ze sobą dłużej, aby wytworzyć między nimi pewien auto-matyzm. Powołam 4–5 zawodników na tę pozy-cję, żeby się systematycznie zgrywali ze sobą”4.Przygotowując drużynę, Adam Nawałka nie chciał ujawniać pomysłów taktycznych, ale wiele miej-sca poświęcił defensywie, która była wielką bo-lączką drużyny w eliminacjach Mistrzostw Świa-ta 2014. Trenował umiejętności i zgranie zawod-ników na tyle długo, że nie przegraliśmy żadnego meczu, poza tym, który zdecydował o wyelimino-waniu naszej drużyny z rozgrywek.Rada dla HR-u: zdiagnozowane na podstawie ocen okresowych luki kompetencyjne, kwali ikacyjne, efektywnościowe pracowników pozwalają na zaplanowanie działań rozwojowych. Realizacja działań rozwojowych uzupełniających luki wpły-wa na poprawę funkcjonowania nie tylko poszcze-gólnych obszarów, ale i całej organizacji.

Lekcja nr 5: Nie bój się odważnych decyzji

„Robert Lewandowski jest dla nas bardzo waż-ny. To najlepszy napastnik na świecie. Mówię to z pełnym przekonaniem. Ciągnie drużynę, doda-je energii”5.To, że dziś Robert Lewandowski jest kapitanem drużyny, nikogo nie dziwi, ale nie stałoby się tak, gdyby nie decyzja Adama Nawałki. Wcześniej ki-bice gwizdali na Lewandowskiego, zarzucali mu, że strzela gole tylko w klubie, gdzie zarabia duże pieniądze. Nawałka tych opinii się nie przestra-szył. Nietrudno tu o historyczne analogie: 30 lat temu w eliminacjach do mundialu Antoni

HRM

78 Personelplus | listopad2016

Zarządzanie zespołem

6 Patrz: http://www.polskieradio.pl/43/265/Artykul/966836,Adam-Nawalka-polacze-mlodosc-z-doswiadczeniem, dostęp: 5 paź-dziernika 2016 r.7 Patrz: http://www.sport.pl/euro2016/1,136510,20304125,euro-2016-szwajcaria-polska-adam-nawalka-czy-wygladam-na.html, dostęp: 5 października 2016 r.8 Patrz: http://www.sportslaski.pl /info/selekcjoner-pocieszal-z a b r z a n - n a j w a z n i e j s z e - z e -jestescie-w-osemce.html, dostęp: 5 października 2016 r.9 Patrz: http://www.rmf24.pl/sport/news-prezes-gornika-nawalka-m a -wa r s z t a t - i - au to r y t e t - t o -dobry-wybo,nId,1049139, dostęp: 5 października 2016 r.

Piechniczek oddał opaskę kapitańską Bońkowi. Nagle zobaczyliśmy zupełnie inny zespół.Rada dla HR-u: nie bój się podejmowania kon-trowersyjnych decyzji. Lider to spoiwo zespołu i to Ty musisz go znaleźć. Wykorzystaj system informatyczny, aby odnaleźć liderów w orga-nizacji – analizuj wyniki ocen i na ich podsta-wie zaproponuj wybranym pracownikom ścież-ki kariery.Pamiętajmy, że Zbigniew Boniek, stawiając na Adama Nawałkę, postawił na trenera niedoświad-czonego na arenie międzynarodowej i w meczach, które rozgrywa się pod olbrzymią presją. Ale w ten sposób wygrał.

Lekcja nr 6: Zbuduj morale

„Moim zadaniem jest, żeby ten zespół zaczął funkcjonować jako drużyna na boisku i poza nim. Chcę, żeby jeden walczył za drugiego. To ma być prawdziwy team, również jeśli chodzi o morale zawodników”6.Adam Nawałka doskonale wie, że tym, co wyróż-nia zespoły osiągające sukces, jest – obok talentu i ciężkiej pracy – przekonanie o własnej wartoś-ci i posiadanych umiejętnościach. Praca lidera to umiejętność kierowania ludźmi, wpłynięcia na ich morale i wyzwolenia determinacji. Nie da się zbu-dować silnego zespołu – zarówno na boisku, jak i w irmie – bez stałego motywowania i doskona-lenia jego członków. To wymaga aktualnej wiedzy na temat potencjału każdego z nich i przekazywa-nia natychmiastowej informacji zwrotnej.

Lekcja 7: Nie dziel, łącz

„Czy wyglądam na człowieka, który mógł być choć przez chwilę przestraszony wynikiem? Czy wy-glądam na zaniepokojonego? Nie. Nie było takie-go momentu w meczu. Mieliśmy swój plan i go wy-konaliśmy. Wiara jest zawsze bardzo mocna w na-szej drużynie”7.Warto zauważyć, że Adam Nawałka ani nie kom-plementował powoływanych zawodników, ani tym bardziej ich nie krytykował. Zamiast za-chwytów nad udanym powrotem Pawła Wszoł-ka do kadry od selekcjonera można było usły-szeć, iż pomocnik Hellas Werona zaprezentował się pozytywnie. O Piotrze Zielińskim, który sła-bo spisywał się w meczu z Ukrainą, powiedział, że to bardzo doświadczony i ważny dla drużyny

zawodnik, że Piotrek Zieliński widocznie potrze-buje jeszcze więcej czasu i będziemy go wspierać, nieustannie.Rada dla HR-u: zespoły mają różne fazy dojrzało-ści. W trakcie ich budowania najważniejsze jest częste przekazywanie informacji zwrotnej o re-alizowanych przez członków zespołu zadaniach. Następnie należy skupić się na rozwoju komuni-kacji pomiędzy nimi i rozwiązywaniu pojawia-jących się kon liktów. Po osiągnięciu dojrzałości zespół może odpowiadać za realizację danego za-dania. Należy pamiętać, by lider zespołu posiadał odpowiednie kompetencje i cechy pozwalające mu ten zespół zbudować. Istotne są tu kompeten-cje przywódcze, tj. wspieranie rozwoju, wywiera-nie wpływu, kierowanie ludźmi oraz orientacja na cel. Do budowania zespołu można również wyko-rzystać imprezy integracyjne z odpowiednio za-planowanymi atrakcjami.

Lekcja 8: Wymagaj, ale nie ponad siły

„Pamiętajcie, liczy się praca, praca i jeszcze raz praca. Musicie skrupulatnie i bez nerwów budo-wać nowy zespół”8.To, że zespół Adama Nawałki osiągnął sukces, nie jest przypadkiem. Zanim Nawałka został trene-rem reprezentacji, uratował GKS Katowice przed degradacją do drugiej ligi i tchnął w niego nowe życie. Pod jego wodzą Górnik Zabrze potrzebował tylko jednego sezonu, aby ponownie awansować do najwyższej klasy rozgrywkowej. To efekt żela-znej konsekwencji, ciężkiej pracy i wysokich wy-magań stawianych członkom zespołu.– Możemy być pewni, że nikt nie będzie się w re-prezentacji oszczędzał. Trener Adam Nawał-ka preferuje taką pracę, że musisz dać z siebie 150 proc., żeby wejść na boisko – komentował po-wołanie nowego selekcjonera prezes Górnika Za-brze Artur Jankowski9.Jeśli chcemy stworzyć wydajną organizację, mu-simy w największym stopniu wykorzystać poten-cjał pracowników. Nie oznacza to wcale pracy po godzinach czy w weekendy, ale takie dopasowa-nie do stanowiska i zadań, by odpowiadały one kompetencjom i kwali ikacjom pracownika. Pra-ca, która jest dopasowana do naszych umiejętnoś-ci, nie męczy, ale rozwija. Wykorzystajmy system informatyczny, aby dostosować pracowników na podstawie wyników ocen okresowych do najbar-dziej dla nich odpowiednich stanowisk.

79listopad2016 | Personelplus

10 Pat rz: ht tp://www.przegladsportowy.pl/pilka-nozna/i-liga,nawalka-zbawca-gks-katowice,artykul,63738,1,359.html, dostęp: 5 października 2016 r.11 Patrz: http://www.newsweek.pl/sport/adam-nawalka-sylwetka-nowego-trenera-reprezentacji-polski-newsweek,artykuly,273523,1.html, dostęp: 5 października 2016 r.

Lekcja 9: Daj sobie czas

„Trener jest jak lekarz albo naukowiec – o swój rozwój powinien dbać przez całe życie. Dlate-go non stop musi być koło mnie ten twórczy niepokój”10.Adam Nawałka nie zbudował reprezentacji Pol-ski w ciągu miesiąca ani roku. Dzisiejszy sukces to efekt konsekwentnych decyzji podejmowanych na przestrzeni ostatnich lat. Jak powiedział o Na-wałce red. Szczepłek: „Nie słyszałem, by ktoś mó-wił o Nawałce źle. Nawet jeśli go nie lubią, to cho-ciaż szanują. Nie wywalczył tego krzykiem, ale pracą, uporem i szacunkiem dla cudzego zdania”11.Skuteczne wdrożenie narzędzi zarządzania zaso-bami ludzkimi wymaga czasu. Rozpocznijmy od pilotażu w wybranym obszarze. Przeanalizujmy przeprowadzony pilotaż, dokonajmy odpowied-nich zmian. Przeprowadźmy pierwsze wdrożenia

na poziomie organizacji. Ponownie przeanalizuj-my wyniki i dokonajmy kolejnych korekt. Wyko-rzystajmy również ankiety, aby zapytać pracow-ników o zdanie. Po zakończeniu realizacji procesu możemy uznać, że wdrożenie zakończy się suk-cesem, ale nie spoczywajmy na laurach. Narzę-dzia z czasem będą wymagały kolejnych zmian. Ważne, żeby nie poprzestawać w ich doskonale-niu. Na bazie kolejnych doświadczeń oraz zmie-niającego się otoczenia zewnętrznego oraz or-ganizacji wyciągajmy wnioski i wprowadzajmy ulepszenia.■

Grzegorz Baranjest specjalistą ds. wdrożeń

mHR EVO w BPSC SA.

Dziesiąte wydanie komentarza uwzględnia wszystkie zmiany, które miały miejsce od czasu ostatniej edycji w 2014 r. W szczególności omówiono nowe przepisy dotyczące: umów terminowych o pracę, zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wy-powiedzenia, ochrony rodzicielstwa, obowiązkowej formy pisemnej umowy o pracę przed dopuszczeniem pracownika do pracy, zasad delegowania pracowników w ramach świadczenia usług. Ponadto zwrócono uwagę na nowelizacje kodeksu cywilnego odnoszące się do zmienionego pojęcia odsetek ustawowych, a także do formy czynności prawnej.

Tom I dotyczy ustawy – Kodeks pracy. Poszczególne przepisy są komentowane przystępnie, bez nadmiernych rozważań teoretycznych, i ilustrowane orzecznictwem Sądu Najwyższego (także niepublikowanym), Trybunału Konstytucyjnego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Na potrzeby praktyki zamieszczone zostały wzory podstawowych oświadczeń stron stosunku pracy oraz informacje o opodatkowaniu świadczeń pracowniczych. W drugiej części tomu pierwszego znajdują się wybrane akty prawne niezbędne do sto-sowania przepisów prawa pracy.

Tom II – opracowany w polskiej i angielskiej wersji językowej – przygotowany został w wersji elektronicznej [www.kodeks-pracy-komentarz-wyd-10.wolterskluwer.pl] i jest dostępny po wpisaniu zamieszczonego w tomie pierwszym kodu aktywacyjnego. Obejmuje najważniejsze regulacje obowiązującego w Polsce europejskiego prawa pracy. Są to zarówno akty ponadkodeksowe – Traktat o funk-cjonowaniu Unii Europejskiej i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 – jak i dyrektywy, które były wzorcem zmian w polskim prawie pracy. Zbiór przepisów zawiera ponadto bogaty wybór orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

www.profinfo.pl

Kodeks pracy. KomentarzUstawy towarzyszące z orzecznictwem Europejskie prawo pracy z orzecznictwem

Kazimierz Jaśkowski, Eliza Maniewska

Książka dostępna w księgarni internetowej

REKLAMA