muzyka_6

7/24/2019 muzyka_6

1/57

2014

Justyna Grska-Guzik

MuzykaKsika dla nauczyciela klasy 6

szkoy podstawowej

7/24/2019 muzyka_6

2/57

Projekt okadki: Artur Tarasiewicz

Redaktor prowadzcy: Magda lena Kuchnowska

Redakcja graficzna i skad: Katarzyna Gostpska

Redakcja jzykowa: Katarzyna KupraczKorekta techniczna: Zesp

Copyright by Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. & Justyna Grska-Guzi k

Gdynia 2014

Wszelkie prawa zastrzeone. Kopiowanie w ca oci lub we fragmentach bez zgody wydawcy

zabronione.

1014/X886/

Wydawca:

Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o.

81212 Gdynia, ul. Hutnicza 3

tel. centrali 58 679 00 00

e-mail: [email protected]

www.operon.pl

7/24/2019 muzyka_6

3/57

spis treci

Wstp

Scenariusze

W muzycznej kuchni formy muzyczne. Budowa okresowa

Formy AB i ABA

Jeden dzie z ycia kurnika wariacje

Rondo

Pie solowa

Opera

Balet

Musical

Formy muzyczne powtrzenie wiadomoci

Jan Sebastian Bach Wolfgang Amadeusz Mozart

Opery Wolfganga Amadeusza Mozarta

Ludwig van Beethoven

ycie Fryderyka Chopina

Tsknota za ojczyzn spotkanie z Fryderykiem Chopinem

Stanisaw Moniuszko twrca polskiej Opery Narodowej

Witold Lutosawski

Karol Szymanowski

Krzysztof Penderecki Henryk Mikoaj Grecki

Wielcy kompozytorzy powtrzenie wiadomoci

Blues

Jazz

Rock and roll

Muzyka rockowa

Muzyka pop

Rap

Poezja piewana i piosenka poetycka

Moja ulubiona muzyka

Muzyka rozrywkowa powtrzenie wiadomoci

7/24/2019 muzyka_6

4/57

o pobrania

Roczny plan dydaktyczny i plan wynikowy

Program nauczania

Podstawa programowa

Scenariusze

Spis zacznikw:

Scenariusz 1

Zacznik Krzywka

Zacznik Gotowanie muzyki

Scenariusz 2

Zacznik Krzywka

Scenariusz 3

Zacznik Ewa Szelburg-Zarembina O kurce Zotopir-ce i kogutku Szaaputku

Zacznik Rozpiewanie. WprawkaBaba Ci koguta

niesie

Scenariusz 5

Zacznik Anna Kacywierszcz i skrzypce

Scenariusz 7

Zacznik Schemat gry instrumentw wDziadku do

orzechw

Scenariusz 8

Zacznik Rozpiewanie. wiczenie

Scenariusz 14

Zacznik Zasady prezentacji

Scenariusz 15

Zacznik Strj owicki

Scenariusz 16

Zacznik Krzywka

Scenariusz 21

Zacznik Wizytwki kompozytorw

Zacznik Tabela do gry Muzyczne sowa

Scenariusz 27

Zacznik Pojcia zwizane z hip-hopem

Scenariusz 28

Zacznik Krzywka

Scenariusz 30

Zacznik Pytania do quizu

7/24/2019 muzyka_6

5/57

do pobrania

7/24/2019 muzyka_6

6/57

odwoanie do zacznika

odwoanie do podrcznika

wstp

Drodz y Nauczyciele!

Prezentujemy skorelowany z podrcznikiem, obszerny zestaw pomocy dydaktycz-

nych i dokumentacji metodycznej w postaci Ksiki dla nauczyciela z materiaa-

mi w wersji elektronicznej. Na zestaw skadaj si: roczny plan pracy i plan wyni-

kowy z wymaganiami na kad ocen, program nauczania, odpowiedni frag-

ment podstawy programowej, scenariusze zaj lekcyjnych z kartami pracy

i dodatkami. Gromadzc wszystkie te materiay, kierowalimy si Pastwa suge-

stiami, zgaszanymi podczas przeprowadzanych przez nas spotka, oraz wynika-

mi bada. Mielimy na uwadze optymalne wykorzystanie miejsca w publikacji dru-

kowanej, dlatego tak jak Pastwo postulowali caa dokumentacja metodyczna

znajduje si na specjalnej stronie internetowej dedykowanej nauczycielowi, dziki

czemu w samej ksice zaproponowalimy maksymaln liczb scenariuszy.

W publikacji drukowanej znalazy si scenariusze lekcji wraz z kartami pracy i opisami

zastosowanych w nich wybranych metod aktywizujcych. Scenariusze najkorzystniej

jest realizowa, posikujc si zacznikami do pobrania, ktre obok nawiza do pod-

rcznika i kart pracy regularnie przywoywane s w odpowiednich fragmentach opisu

przebiegu lekcji. Ze wzgldu na zawarto merytoryczn niektre karty pracy powinny

zosta wydrukowane w kolorze.

Ze strony internetowej mona pobra dokumentacj metodyczn, cay materia

zamieszczony w ksice oraz dodatkowe gotowe pomoce urozmaicajce zajcia

prowadzone przez nauczyciela. Tym samym oddajemy w Pastwa rce publika-cj, z ktrej mona korzysta na lekcjach, posugujc si niemal wycznie posta-

ci drukowan i traktujc jako doran pomoc materiay do pobrania lub wyko-

rzystujc dodatkowo narzdzia dostpne w wersji elektronicznej.

Dla nauczycieli poszukujcych nowoczesnych metod, ktrzy chc realizowa sce-

nariusze lekcji w najbardziej atrakcyjny sposb, oferujemy obudow dydaktyczn

w wersji multimedialnej, zawart w nowym serwisie dla nauczycieli Multiteka

Operonu. Zalenie od przedmiotu mog si tam znale ilmy, zdjcia, animacje,

graiki, mapy, fragmenty podrcznikw, prezentacje, czyli wszystko, co mona wy-

korzysta podczas pracy ze scenariuszem.

Zamieszczone materiay s oczywicie propozycj. Mog Pastwo czerpa z goto-

wych rozwiza lub dziki moliwoci edycji modyikowa je wedug indywidu-

alnych potrzeb, gdy to wanie Pastwo wiedz najlepiej, jak prowadzi zajcia

ze swoimi uczniami, by osign zamierzone cele.

odwoanie do karty pracy

odwoanie do zacznika

odwoanie do podrcznika

odwoanie do zeszytu wicze

7/24/2019 muzyka_6

7/57

atrakcyjna lekcja

powtarzalna, przejrzystastruktura scenariusza

z odwoaniami do

konkretnych elementw

pakietu edukacyjnego

Znamy prawa i obowizki ucznia

scenariusz

Znamy prawa i obowizki uczniaCele lekcjiUcze:

deiniuje prawa iobowizkiucznia,

omawia akty prawne mwice o prawach i obowiz-

kachuczniw,

omawia instytucje zajmujce si ochron praw ucznia w P

iUnii Europejskiej,

formuuje pisemnie iustnie skargi do ww. instytucji.

Metody pracy burza mzgw,

praca w grupach,

praca z podrcznikiem itekstamirdowymi,

praca indywidualna.

rodkidydaktyczne dosamodzielnegoprzygotowania Statutszkoy,

karta pracy.

ToklekcjiCz wprowadzajca

Nauczyciel przypomina podstawowe dokumenty zwizane

z ochron praw zarwno dziecka,jaki ucznia oraz instytu-

cje powoane do ich ochrony. Nastpnie przeprowadza bu-

rz mzgw. Uczniowie na polecenie nauczyciela wymienia-

j prawa ucznia (te,ktre znaj).

Cz gwna

1.Praw ucznia analiza materiaw rdowych i uzu-

penianie kartypracy

Nauczyciel przeprowadza krtki wykad na temat praw

iobowizkw ucznia oraz organw ochrony praw i ucznia.

str. 1116

Nauczyciel dzieliuczniw na grupy tak,aby w kadej gru-

pie byy co najmniej 3osoby. Kada grupa otrzymuje Statut

Szkoy, za. 1 fragmentKonstytucji za. 2 , Ustaw

o systemie owiaty (fragment). za. 3

Uczniowie otrzymuj polecenie,aby znale wszystkie prawa

zapisane na tablicy,w otrzymanychf ragmentachdokumen-

tw (kady ucze otrzymuje jeden tekstrdowy,ktry ana-

lizuje,nastpnie przedstawia pozostaym czonkom gr upy).

Anastpnie dopisalina karcie pracy z a . 5 d od at ek 2

brakujce prawa. Uczniowie przedstawiaj prawa ucznia za-

warte w dokumentachiStatucie Szkoy.

2.Prawai obowizkiuczniawykad

3.Przypadkiamaniapraw ucznia pracaw grupach

Nauczyciel dzieliklas na 4 grupy. Kada grupa otrzymuje

opis za. 4 dodatek1 jednego przypadkuzamania

prawa ucznia. Uczniowie maj za zadanie okreli,jakie pra-

wo zostao zamane, a nastpnie napisa skarg do Dyrek-

tora Szkoy,oraz okreli dalsz drog dochodzenia swoich

praw w przypadkubraku zgody decyzj Dyrektora. Ucznio-

wie przedstawiaj, jakie prawa zostay zamane oraz jak

drog naley dochodzi swoichpraw.4.Obowizekszkolnyiobowizeknauk wykadipra-

caz podrcznikiem

Nauczyciel wyjania uczniom, czym s obowizekszkolny

i obowizeknauki. str. 13 Uczniowie analizuj treci

z podrcznika.

5. Obowizkiucznia burzamzgw i uzupenianie

kartypracy

Burza mzgw na tematobowizkw ucznia odbywa si

w tych samychgrupach, w ktrych przeprowadzano prac

nadprawamiucznia. Podstawowym dokumentem jestStatut

Szkoy. Uczniowie wymieniaj wszystkie obowizkiucznia

w szkole izapisuj je w kracie pracy. z a . 5 d od at ek 2

6. Analiza materiaw rdowych praca z podrcz-

nikiem

Nauczyciel przedstawia wynikibadania OECD str. 15 na

tematowiaty i polskiej szkoy. Uczniowie analizuj wykres

z podrcznika str. 16 wraz z wiczeniamido wykresu.

Cz podsumowujca

Nauczyciel podsumowuje lekcj, przedstawiajc prawa

iobowizkiuczn ia w szkole.

Zadanie domowe

Uczniowie dostaj zadanie 3. z podrcznika,s. 17, jako pra-

c domow.

. .

, , ,

. .

. -

, , , ,

, .

, ,

, , .

. , .

, .

Scenariusz

gotowe karty

pracy

dla uczniw

Polska w konspiracji. Narodziny i funkcjonowanie Polskiego Pastwa Podziemnego

scenariusz

Dodatki

Kartapracy 1.Dowdcy ArmiiKrajowej

Fotografia Imi inazwisko Pseudonim Okres dowodzenia

Torwid

III VI

StefanRowecki

Br

Niedwiadek

Karta pracy

wszystkie niezbdne

pomoce na jedno

kliknicie

Materiay multimedialne

7/24/2019 muzyka_6

8/57 W muzycznej kuchni formy muzyczne. Budowa okresowa

scenariusz

W muzycznej kuchni formy muzyczne. Budowaokresowa

Cele lekcjiUcze:

zna i wyjania pojcia: budowa okresowa, poprzednik, na-stpnik, okres

rozpoznaje i wskazuje poprzednik i nastpnik w bardzoprostych przykadach muzycznych

tworzy prosty nastpnik do podanego poprzednika piewa w grupie z akompaniamentem piosenk Odpowie

ci wiatr zna zasady prawidowej emisji gosu i stosuje je w praktyce wykonuje wiczenia emisyjne, oddechowe i dykcyjne gra na gitarze akompaniament do piosenki Odpowie ci wiatr

Metody pracy podajca: pogadanka praktyczna (wiczenia przedmiotowe): czytanie nut, piew,

krzywka, praca w grupach, praca z podrcznikiem, grana instrumencie

aktywizujca: burza mzgw

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania dostp do internetu instrumenty: gitary (dla chtnych) pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-

gicznego OPEON

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. Deinicja formy

Uczniowie rozwizuj krzywk dodatek 1 za. 1 . Na-stpnie nauczyciel przeprowadza z uczniami burz mzgw,ktra ma doprowadzi do deinicji pojcia forma. Uczniowiepodaj wszystkie skojarzenia ze sowem forma. Jako pod-sumowanie pracy nauczyciel wyjania, co oznacza formautworu muzycznego. Porwnuje j do przepisu na utwrmuzyczny str. 6 . Mwi o tym, e kompozytorzy niekie-dy take korzystaj z takich przepisw.Uczniowie na pocztku wybieraj form. Decyduj, czyskomponuj pie, rondo, wariacj itd. Wiedz, jak powinnawyglda dana forma muzyczna, poniewa posuguj si od-powiednim przepisem.2. Gotowanie muzykiNauczyciel dzieli uczniw na kilka grup. Kadej wrcza gar-nek z nazw jednej z zup (ekspresowa, burzowa, nostal-

giczna, spokojna) i zestaw karteczek elementw muzyki(dynamiki, agogiki, nazw instrumentw i innych okrele

zawartych w tabeli) dodatek 2 za. 2 . Zadaniemkadej grupy jest przyrzdzenie muzycznej zupy jak naj-

bardziej odpowiadajcej nazwie zamieszczonej na garnku.Uczniowie na rysunku garnka umieszczaj kartki, na kt-

rych zapisane s elementy muzyki ich zdaniem odpowiada-jce nazwie zupy.

Cz g wna

3. Analiza budowy okresowej piosenkiMao nasUczniowie otwieraj podrczniki na piosence Mao nas

str. 7 . piewaj cztery takty piosenki, po czym nauczy-ciel pyta ich, czy piosenka mogaby zakoczy si w tymmiejscu, czy moe uczniowie maj poczucie jakiego zawie-szenia, potrzeby dopiewania dalszej czci. Uczniowie od-powiadaj, a nastpnie piewaj cae osiem taktw utworu.

Nauczyciel powtarza pytanie o to, czy w tym miejscu moga-by zakoczy si piosenka.Na przykadzie tego utworu nauczyciel wyjania, czym s:

poprzednik, nastpnik i okres str. 7 . Wskazuje w piosen-ce te czci budowy okresowej.4. KrzywkaUczniowie rozwizuj krzywk w zeszycie wicze (w.2. str. 45). Nastpnie czytaj krtk notk biograiczno Bobie Dylanie. Nauczyciel wyjania uczniom, e Bob Dylan

jest autorem piosenki, ktrej za chwil uczniowie si naucz.Przedstawia uczniom sylwetk artysty i opcjonalnie pokazu-

je ilm z utworem artystyLike a rolling stone(http://link.operon.

pl/465427) piosenki uznanej przez magazyn olling Stoneza najlepsz piosenk w historii muzyki rozrywkowej.5. Nauka piosenki Odpowie ci wiatrUczniowie otwieraj podrcznik na stronie z piosenk Odpo-wie ci wiatr str. 10 . Odczytuj rytm zwrotki przy uyciutataizacji. Nastpnie poznaj melodi zwrotki, powtarzajcpo nauczycielu poszczeglne frazy, jednoczenie obserwu-

jc nuty. Uczniowie wykonuj zwrotk, po czym poznajmelodi refrenu w ten sam sposb. Na kocu wykonuj capiosenk w grupie z akompaniamentem.Nastpuje ponowne wykonanie utworu: chtni uczniowie

zgaszaj si do solowego wykonania zwrotek, a refreny pie-wa caa klasa.6. Nauka akompaniamentu

Chtni uczniowie ucz si z podrcznika str. 9 akompa-niamentu gitarowego do piosenki Odpowie ci wiatr.Pozostali uczniowie w tym czasie rozwizuj w. 1. z zeszytu

wicze str. 4 .

Cz podsumowujca

Uczniowie, ktrzy rozwizywali w. 1. w zeszycie wiczestr. 4 , odczytuj je w ramach podsumowania lekcji.

Zadanie domowe dla chtnychozwi wiczenie z podrcznika str. 89.

7/24/2019 muzyka_6

9/57W muzycznej kuchni formy muzyczne. Budowa okresowa

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Krzywka

.

.

.

.

.

. Sztuka ukadania ruchw tanecznych.. Znak graficzny w zapisie nutowym; spina piciolinie, ktrych zawarto ma by wykonywana jednoczenie.

. Moe by dta lub symfoniczna.

. Znak chromatyczny obniajcy dwik o ptonu.

. Towarzyski taniec wirowy w metrum /.

Rozwizanie

. C H O R E O G R A F I A

. A K O L A D A

. O R K I E S T R A

. B E M O L

. W A L C

7/24/2019 muzyka_6

10/57 W muzycznej kuchni formy muzyczne. Budowa okresowa

scenariusz

Dodatek 2. Gotowanie muzyki

ZUPA

EKSPRESOWA

ZUPA

BURZOWA

ZUPA

NOSTALGICZNA

ZUPA

SPOKOJNA

lento mezzoforte fortepian

largo forte gitara

adagio fortissimo trbka

moderato pianissimo puzon

andante crescendo koty

presto decrescendo perkusja

vivo legato wysokie dwiki

allegro staccato niskie dwiki

piano skrzypce kontrabas

mezzopiano flet orkiestra

glissando klarnet gitara elektryczna

pizzicato obj saksofon

dugie wartoci nut krtkie wartoci nut tuba

7/24/2019 muzyka_6

11/57Formy AB i ABA

scenariusz

Formy AB i ABA

Cele lekcjiUcze: sucha muzyki, wyodrbniajc poszczeglne czci utwo-

rw

tworzy ilustracj plastyczn do suchanej muzyki gra akompaniament perkusyjny do Polki pizzicatoJohanna

Straussa suchajc Mazurka F-dur op. 68 nr 3 Fryderyka Chopina,

ledzi zapis nutowy melodii tego utworu

Metody pracy praktyczna (wiczenia przedmiotowe): aktywne suchanie

muzyki, piew, gra na instrumencie wiczenia twrcze: tworzenie ilustracji dwikowej

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

nagrania: Fryderyk Chopin Preludium Des-dur Deszczoweop. 28 nr 15, Carl Bohm Perpetuum mobile, Johann StraussPolka pizzicato

instrumenty: trjkty, kastaniety (lub klawesy), tamburyny

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Uczniowie rozpiewuj si wedug zasad poznanych w klasie4. Nastpnie wykonuj utwr Odpowie ci wiatrpoznany napoprzedniej lekcji str. 10 .

Cz g wna

1. Formy AB i ABAUczniowie przypominaj sobie, co oznacza okrelenieforma utworu muzycznego, rozwizujc krzywk

dodatek 1 za. 1 . Nastpnie nauczyciel omawia

z nimi budow formy AB str. 11 . Uczniowie wysuchujPreludium Des-dur Deszczowego F. Chopina, jednoczenietworzc do niego ilustracj. Po wysuchaniu utworu ucznio-wie tworz ilustracj muzyczn do wybranej pary rysunkw

str. 1112 .Nauczyciel omawia budow formy ABA str. 12 . Ucznio-wie wysuchuj utworu C. Bohma Perpetuum mobile. Na-uczyciel wskazuje im cz A utworu. Zadaniem uczniw

jest wskazanie, podczas dalszego suchania, czci B utworui powracajcej czci A.2. Suchanie utworu J. Straussa Polka pizzicato, akompa-niamentUczniowie na podstawie ramki w podrczniku str. 12przypominaj sobie sposb wykonywania utworw z zapi-sem da capo al ine.

Nastpnie wysuchuj Polki pizzicato J. Straussa. Z pomocnauczyciela odczytuj, stosujc tataizacj, parti kastanie-tw w zapisie nutowym suchanego przed chwil utworu

str. 13 . Wykonuj do niego prosty akompaniament per-kusyjny.3. Forma ABA1Nauczyciel mwi uczniom, e powtarzana w utworze czA czasami zostaje zmodyikowana przez autora. Tumaczy,e mwi si wtedy o formie ABA1.Uczniowie wysuchuj przykadu takiej formy utworu Fry-deryka Chopina Mazurek F-durop. 68 nr 3. Nastpnie ana-lizuj rnice pomidzy czci A i A1 w zapisie nutowymutworu w podrczniku str. 15 .

Cz podsumowujca

Uczniowie mwi, jakie informacje zapamitali na tematform: AB, ABA i ABA1. Chtny ucze podaje rnice midzytymi formami.Zadanie domoweWykonaj wiczenia w zeszycie wicze str. 56 .

7/24/2019 muzyka_6

12/57 Formy AB i ABA

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. KrzywkaWpisz do krzywki nazwy solmizacyjne podanych dwikw.

.

.

.

.

.

. . . . .

Rozwizanie

. F A

. S O L

. R E

. M I

. L A

7/24/2019 muzyka_6

13/57Jeden dzie z ycia kurnika wariacje

scenariusz

Jeden dzie z ycia kurnika wariacje

Cele lekcjiUcze: gra na dzwonkach, flecie lub innym instrumencie melo-

dycznym melodi Trzy kurki

nadaje tytuy poszczeglnym wariacjom Ah! vous dirai-jeMamanWolfganga Amadeusza Mozarta

wyodrbnia poszczeglne wariacje podczas suchaniautworu

wie, jak skomponowana jest wariacja potrai wyjani, na czym polega technika wariacyjna,

i rozpoznaje utwory, w ktrych j wykorzystano rozpoznaje utwr Wolfganga Amadeusza Mozarta Ah! vous

dirai-je Maman opowiada o charakterze poszczeglnych wariacji potrai wykona na dzwonkach temat do wariacji

piewa piosenk W kurniku

Metody pracy podajca: pogadanka praktyczna (wiczenia przedmiotowe): aktywne suchanie

muzyki, gra na instrumencie, piew, praca z podrczni-kiem, wiczenia oddechowe

wiczenia twrcze: nadawanie tytuw poszczeglnym wa-riacjom, interpretacja ruchowa muzyki


tekst bajki Ewy Szelburg-Zarembiny O kurce Zotopirce i ko-gutku Szaaputku

instrumenty dostpne w klasie nagranie: Wolfgang Amadeusz Mozart Ah! vous dirai-je Ma-

man

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel rozdaje tekst bajki E. Szelburg-Zarembiny O kur-ce Zotopirce i kogutku Szaaputku dodatek 1 za. 1i przypomina zasady prawidowego oddychania. Wyjaniai demonstruje, jak naley wykona wiczenie przeczytautwr recytatywem na wybranym dwiku w rednicy skalidzieci, dobierajc powietrze jedynie w tym miejscu, gdziestoi znak /. Nastpnie czyta cao bajki, pomijajc fragmen-ty dla uczniw (oznaczone kolorem). Opcjonalnie poszcze-

glne fragmenty bajki mog czyta kilkuosobowe grupy bezudziau nauczyciela.

Cz g wna

1. Trzy kurki

Uczniowie wykonuj melodi Trzy kurki str. 16 . Przy tymzadaniu mog skorzysta z zeszytu wicze (w. 3. str. 8 )

i przy pomocy pokolorowanych dwikw zagra t melodina bum bum rurkach.2. Jeden dzie z ycia kurnikaNauczyciel prezentuje uczniom utwr W.A. MozartaAh! vousdirai-je Maman, wyjaniajc im uprzednio zadanie, ktremaj wykona podczas suchania muzyki.Uczniowie dowiaduj si, e usysz temat z szecioma wa-riacjami. Ich zadaniem jest wymylenie tytuu dla kadejwariacji (w. 5. str. 8 ). Motywem przewodnim tytuwmaj by kury. Z tytuw ma powsta plan opowiadania Je-den dzie z ycia kurnika.

Nauczyciel rozmawia z uczniami na temat formy wariacji.Zadaje uczniom pytania: Czy we wszystkich fragmentach naszego opowiadania o ku-

rach dao si usysze temat, ktry zagralimy na dzwon-kach?

Co si zmieniao w poszczeglnych wariacjach? Skorzystaj-

cie ze swoich notatek w zeszytach wicze (w. 5. str. 8 ). Jak mylicie, na czym polega komponowanie wariacji?3. W kurnikuUczniowie rozpiewuj si, piewajc wprawk Baba Cikoguta niesie dodatek 2 za. 2 . Nauczyciel zwracauczniom uwag na bardzo wyrane wymawianie tekstu.Uczniowie otwieraj podrcznik na piosence W kurniku

str. 17 . Ucz si jej ze suchu, jednoczenie obserwujcnuty. Nastpnie nauczyciel odtwarza podkad muzyczny dopiosenki. Zadaje uczniom zadanie:W akompaniamencie ukryy si cytaty z innych utworwmuzycznych. ozpoznajcie te cytaty.Uczniowie rozwizuj zadanie i wykonuj piosenk z pod-kadem muzycznym. Nastpnie w ramach utrwalenia formywariacji wykonuj wiczenie 1., 2. i 4. w zeszycie wicze

str. 78.

Cz podsumowujca

Uczniowie po raz drugi wysuchuj utworu W.A. MozartaAh!vous dirai-je Maman i wykonuj jego interpretacj ruchow.Kilku chtnych uczniw, przy akompaniamencie utworuW.A. Mozarta, przedstawiaJeden dzie z ycia kurnika, wcie-lajc si w rol kur i realizujc pomysy zawarte w tytuachposzczeglnych wariacji.Zadanie domowePrzygotuj dowoln parti instrumentaln we fragmencieutworu Ludwiga van BeethovenaDla Elizy str. 18 19.

7/24/2019 muzyka_6

14/57 Jeden dzie z ycia kurnika wariacje

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Ewa Szelburg-Zarembina O kurce Zotopirce i kogutku SzaaputkuZa siedmioma kami, za siedmioma polami by sobie dziad i baba. Dziad mia kogutka Szaaputka, a baba miaa kurk

Zotopirk.

Kogutek Szaaputek co rano pia: Ku-ku-ry-ku! A kurka Zotopirka co rano znosia liczne, due, biae jajko.

Wieczorem kogutek Szaaputek i kurka Zotopirka chodzili razem na spacer. Spacerowali sobie drog noga za nog...Czasem szli k albo lasem. A raz poszli w pole.

Na polu kogutek Szaaputek i kurka Zotopirka znaleli kosek pszenicy.

Ku-ku-ry-ku! mwi kogutek Szaaputek. Najemy si porzdnie pszenicznych ziarnek.

Ko-ko-ko! mwi kurka Zotopirka. Zaniesiemy te ziarnka do domu. Dziad zmiele je na pszenn mk, a baba z tej

mki upiecze pszenn buk.

Ki-ki-ry-ku! krzykn skpy i akomy kogutek. Nie nomy nic dziadowi i babie. Sami zjedzmy!

I zacz apczywie dzioba ziarnka.

Widzi to kurka Zotopirka i przestrzega kogutka Szaaputka:

Uwanie ykaj.

Bo kogutek Szaaputek yk-yk! po dwa ziarnka na jeden raz yka.

Po jednym ziarnku ykaj, po jednym! przestrzega mdra kurka Zotopirka.

A kogutek Szaaputek nie sucha po dwa yka.

Po jednym! kurka prosi.

Kogutek swoje.

yk-gdyk! zakrztusi si.

Masz ci los!

Upad kogutek Szaaputek jak dugi. Upad koo drogi, zamkn oczy, podkurczy nogi. Ani tchnie.

Niewiele mylc, biegnie kurka Zotopirka do morza po ratunek. /

O mj Boe! Morze, morze, daj wody!

Komu wody?

Kogucikowi Szaaputkowi, bo kogutek Szaaputek jak nieywy, wpad w pokrzywy, ani tchnie! Nie dam ci / a pjdziesz do panien po wieniec. /

*

Panny, panny dajcie wieniec!

Komu wieniec?

Morzu wieniec, eby morze dao wody!

Komu wody?

Kogucikowi Szaaputkowi, bo kogutek Szaaputek jak nieywy, wpad w pokrzywy, ani tchnie! /

Nie dam ci / a pjdziesz do dbu po od. /

*

Dbie, dbie daj od!

Komu od?

Pannom od, eby panny day wieniec.

Komu wieniec?


Komu wody?


Nie dam ci / a pjdziesz do lipy po yko.

*

7/24/2019 muzyka_6


scenariusz

Lipo, lipo, daj yka!

Komu yka?

Dbowi yka, eby db da od.

Komu od?


Komu wieniec?

Morzu wieniec, eby morze dao wody! Komu wody?


Nie dam ci / a pjdziesz do krowy po mleko.

*

Krowo, krowo, daj mleka!

Komu mleka?

Lipie mleka, eby lipa daa yka.

Komu yka?


Komu od?


Komu wieniec?


Komu wody?


Nie dam ci / a pjdziesz do kosiarza po siano.

*

Kosiarzu, kosiarzu, daj siana!

Komu siana?

Krowie siana, eby krowa daa mleka.

Komu mleka? Lipie mleka, eby lipa daa yka.

Komu yka?


Komu od?


Komu wieniec?


Komu wody?


Nie dam ci / a pjdziesz do baby po chleb.

*

7/24/2019 muzyka_6

16/57 Jeden dzie z ycia kurnika wariacje

scenariusz

Babo, babo, daj chleba!

Komu chleba?

Kosiarzowi chleba, eby kosiarz da siana.

Komu siana?


Komu mleka?

Lipie mleka, eby lipa daa yka. Komu yka?


Komu od?


Komu wieniec?


Komu wody?


Daabym ci / ale musisz mi przynie mki od dziada.

*

Dziadu, dziadu, daj mki!

Komu mki?

Babie mki, eby baba daa chleba.

Komu chleba?

Kosiarzowi chleba, eby kosiarz da siana.

Komu siana?


Komu mleka?

Lipie mleka, eby lipa daa yka.

Komu yka?

Dbowi yka, eby db da od. Komu od?


Komu wieniec?


Komu wody?


Dobrze, dam ci, ale przynie mi pszenicznych ziaren.

*

Pofruna kurka Zotopirka na pole.

Kosek pszenicy z reszt ziarnek odszukaa.

Dziadowi w dziobku przyniosa.

Zme dziad ziarna pszeniczne na mk. Da dziad mk babie. Baba upieka chleb i daa kosiarzowi. Kosiarz da siana

krowie. Krowa daa mleka lipie. Lipa daa yka dbowi. Db da od pannom. Panny day morzu wieniec. Morze dao

wody kogucikowi Szaaputkowi.

Kogutek szaaputek napi si. yk-gdyk! przekn dwa ziarnka, co mu w gardle uwizy, i zdrw, ywy wyskoczy z po-

krzywy.

Ku-ku-ry-ku! zapia kogutek Szaaputek dobrej kurce Zotopirce.

Ki-ki-ry-ku! zapia dziadowi i babie.

Na zdrowie! odpowiedzieli mu dziad, baba i kurka Zotopirka.

7/24/2019 muzyka_6


scenariusz

Dodatek 2. Rozpiewanie. WprawkaBaba Ci koguta niesie

4

Ba ba ci ko gu ta nie sie,

ba ba ci ko gu ta nie sie

tu...- - - - - - - -

n

n

n

n

n

4

7

7/24/2019 muzyka_6

18/57 Rondo

scenariusz

Rondo

Cele lekcjiUcze: gra na f lecie melodi refrenu utworuDla ElizyLudwiga van

Beethovena

podczas suchania ronda wskazuje refren i kuplety wie, jak skomponowane jest rondo improwizuje proste kuplety do zadanego refrenu

Metody pracy praktyczna (wiczenia przedmiotowe): gra na instrumen-

cie, aktywne suchanie muzyki, piew wiczenia twrcze: improwizowanie kupletw do zadane-go refrenu

rodki dydaktyczne do samodzielnego

przygotowania nagranie: Ludwig van BeethovenDla Elizy instrumenty: flety, dzwonki, bum bum rurki pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. Powtrzenie wiadomociUczniowie rozpiewuj si (wykonuj wiczenia z poprzed-niej lekcji lub nauczyciel proponuje inne). Nastpnie wyko-

nuj piosenk W kurniku str. 17 i powtarzaj wiadomocio formie wariacji poznanej na poprzedniej lekcji str. 16 .2. efrenDla ElizyUczniowie przygotowuj si do wykonania refrenu utwo-

ru Dla ElizyLudwiga van Beethovena str. 1819. Chtniuczniowie graj wyuczone w domu partie fletu i dzwonkw.Nauczyciel wyania uczniw, ktrzy znaj swoj parti natyle dobrze, by mc zagra j w zespole. Uczniowie prbujwykona utwr w zespole.

Cz g wna

3. Prezentacja utworu o formie ronda Dla ElizyLudwigavan BeethovenaNauczyciel tumaczy uczniom, e utwr ma form ABACA.

Liter A oznaczony jest refren, ktry uczniowie znaj, po-niewa przed chwil grali ten fragment. Literami B i C ozna-czone s kuplety. Zadaniem uczniw jest znalezienie tychkupletw w przebiegu utworu i odpowiedzenie na pytania: Czy kuplety s do siebie podobne czy zupenie rne? Jaki jest charakter tych kupletw? Jak opisalibycie sowami te kuplety?4. Ustalenie deinicji rondaUczniowie ustalaj midzy sob deinicj ronda. Nastpnie

rozwizuj krzywk z zeszytu wicze (w. 3. str. 1011).Ustalaj deinicje sw refren i kuplet i opowiadaj, jak zbu-

dowany jest utwr w formie ronda.

Cz podsumowujca

5. Zabawa twrcza z improwizacj Nasze rondoNauczyciel uczy uczniw refrenu Naszego ronda str. 20 .Wybiera kilku uczniw, ktrzy bd realizowali akompania-ment na dzwonkach lub bum bum rurkach i uczy ich partiizapisanej w podrczniku.Pozostali uczniowie ustawiaj si w kole. W czasie refrenuw rytmie wiernut podaj sobie jaki drobny przedmiot,np. pieczk lub monet. Ten, kto trzyma przedmiot w doni,

gdy w refrenie piewane jest sowo ty, improwizuje kuplet.

Naley uczuli uczniw, e moe to by co bardzo proste-go: rytmiczne gestodwiki lub piewanie. Nauczyciel dbao atmosfer yczliwoci w czasie tych prezentacji. Zabawpowtarza kilkukrotnie tak, aby powstao rondo.Zadanie domowe

Wykonaj w. 1. w zeszycie wicze str. 9 .Zadanie domowe dla chtnych

Wykonaj w. 2. w zeszycie wicze str. 9 (na ocen celu-jc z wymyleniem tekstu).

7/24/2019 muzyka_6

19/57Pie solowa

scenariusz

Pie solowa

Cele lekcjiUcze: piewa pieni:Pireczko,Przniczka wie, e pie jest utworem czcym literatur i muzyk

rozpoznaje w przebiegu pieni zwrotki i refren wymienia polskich kompozytorw tworzcych pieni dba o prawidow emisj gosu wykonuje wiczenia emisyjne i dykcyjne poszukuje w internecie informacji o pieniach skompono-

wanych przez podanych kompozytorw

Metody pracy podajca: mini-wykad aktywizujca: burza mzgw praktyczna (wiczenia przedmiotowe): piew, praca z pod-

rcznikiem, aktywne suchanie muzyki wiczenia twrcze: tworzenie melodii do wiersza

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania wydrukowane teksty wiersza Anny Kacy wierszcz i skrzypce nagrania: Stanisaw Moniuszko Przniczka pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON (take dla klasy IV)

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Uczniowie przypominaj sobie i wykonuj pie Pireczkostr. 21 , ktr poznali w klasie IV. Nauczyciel inicjuje bu-

rz mzgw, pytajc uczniw, czym jest pie. Uczniowiepodaj wszystkie przychodzce im do gowy skojarzenia zesowem pie. Nauczyciel zapisuje wszystkie pomysy na ta-

blicy.

Cz g wna

1. Deinicja pieni

Nauczyciel ustala z uczniami deinicj pieni str. 21 .Pie to forma muzyczna wokalno-instrumentalna czca

ze sob literatur i muzyk (muzyka powstaje do wiersza).Pie wykonuje piewak lub chr z akompaniamentem in-strumentu lub instrumentw.2. odzaje pieniUczniowie zapoznaj si z tekstem w podrczniku str. 21(drugi akapit) i podaj rodzaje pieni.a) Pie zwrotkowa z refrenem. Nauczyciel przeprowa-dza analiz pieniPireczko str. 21 , uczniowie wskazujzwrotki i refren.b) Pie zwrotkowa. Uczniowie wysuchuj pieni Prz-niczka str. 22 z nagrania. Nastpnie podaj ilo zwrotek

w pieni. Zastanawiaj si nad rol akompaniamentu forte-pianowego w utworze i interpretacj jego ostatniej zwrotki.3. Nauka pieniPrzniczka

Nauczyciel realizuje wraz z uczniami pie str. 22 z uy-ciem tataizacji rytmw punktowanych. Uczniowie odczytujdwutaktowe fragmenty rytmu. Nauczyciel zwraca uwag nato, e takty 48 maj taki sam rytm, jak takty 14. Omawiarnice w kolejnych dwutaktowych fragmentach.Uczniowie ucz si melodii pieni ze suchu z obserwacjnut. Nastpnie wykonuj pie z akompaniamentem nauczy-ciela lub podkadem instrumentalnym z pyty.4. Tworzenie melodii do wiersza Anny Kacy wierszczi skrzypceNauczyciel dzieli klas na kilkuosobowe grupy i rozdaje tek-sty wiersza dodatek 1 za. 1 . Zadaniem uczniw jestznalezienie fragmentu wiersza, ktry mgby by refrenempieni oraz wymylenie melodii do refrenu i zwrotek.

Cz podsumowujca

Uczniowie wykonuj pieni: Pireczko i Przniczkastr. 2122 .

Zadanie domoweWykonaj w. 1. i 2. w zeszycie wicze str. 1112 .

7/24/2019 muzyka_6

20/57 Pie solowa

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Anna Kacywierszcz i skrzypce

Kiedy wierszczyk gra na skrzypkach,

Zmierzch pokrywa k.

Cienkie struny gaszcze smyczkiem,Gr zaprasza nock.

A gdy noc swj paszcz rozoy,

Koncert trwa wierszczyka,

Dug w nim opowie snuje,

Rna to muzyka.

Raz w niej chce nam opowiedzie

O swych maych troskach,

Lub weso melodyjk,

wiat kolorem muska

To znw skoczna polka wierszcza,

Wzywa do zabawy,

Wreszcie cichnie, zmienia nuty,

Czas na serenady.

Wnet te zagra koysanki,

Bo ju dzionek ganie

Ziewa uczek i biedronka,

Caa ka zanie

7/24/2019 muzyka_6

21/57Opera

scenariusz

Opera

Cele lekcjiUcze: wie, co to jest opera wyjania pojcia: libretto, aria, ansambl, uwertura, kostiu-

molog, scenograf, inspicjent rozpoznaje cztery podstawowe gosy ludzkie sucha arii, partii chralnych oraz uwertury i rozpoznaje

te formy piewa fragment utworu Chr niewolnikwz operyNabucco

Va pensiero Giuseppe Verdiego gra na dzwonkach opracowanie fragmentu uwertury do

opery Wilhelm Tell Gioacchina ossiniego

Metody pracy podajca: pogadanka

eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) praktyczna (wiczenia przedmiotowe): suchanie muzyki,piew, gra na instrumencie, praca z podrcznikiem, pracaw grupach

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagrania: George Bizet Habanera, Aria Toreadoraz opery

Carmen, Giuseppe Verdi Chr niewolnikwz opery Nabuc-co, Gioacchino ossini Uwerturado opery Wilhelm Tell

instrumenty: dzwonki, flety pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-

gicznego OPEON dostp do internetu

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel pokazuje uczniom fragmenty przedstawie ope-

rowych (Habaneraz opery Carmen: http://link.operon.pl/w;Aria

Torreadoraz opery Carmen: http://link.operon.pl/464448; Chr

niewolnikw z opery Nabucco: http://link.operon.pl/464449;

Uwerturado opery Wilhelm Tell: http://link.operon.pl/464450 ).

Cz g wna

1. Sowa zwizane z oper praca w grupachNauczyciel dzieli uczniw na parzyst liczb grup. Poowa

grup ma wypisa wszystkie zawody zwizane z oper (na-

zwy wszystkich ludzi, ktrzy s potrzebni do wystawieniaopery), np. dyrygent, piewak, inspicjent itd. Druga poowama wypisa elementy opery, np. aria, uwertura itd. Po kilkuminutach grupy zamieniaj si kartami i kada do sw po-przedniej grupy, umieszczonych na kartce, dopisuje krtkiedeinicje. wiczenie mona wzbogaci elementem rywaliza-cji: zawodami, ktre wygra ta z grup, ktra wypisze najwi-cej sw. Uczniowie pracuj na podstawie tekstu w podrcz-niku str. 23 , 26 .2. odzaje gosw ludzkichChtni uczniowie podaj nazwy gosw eskich, dzieci-

cych i mskich str. 23 . Nauczyciel pyta, ktre gosy swysokie, a ktre niskie. Gosy od najwyszego do najnisze-

go uczniowie zapisuj w zeszycie wicze (w. 3. str. 12 ).Uczniowie wysuchuj dwch arii z opery Carmen:HabaneryiArii Toreadora. Ich zadaniem jest ustalenie, jakimi rodzaja-mi gosw piewaj wykonawcy tych arii.3. Wykonanie na instrumencie fragmentu arii

Uczniowie wybieraj sobie jedn z arii do zagrania str. 24 .W przypadkuHabanerymona skorzysta z zeszytu wicze

(w. 2. str. 13 ), w ktrym jest miejsce na podpisanie jejdwikw. Czynno t naley poprzedzi powtrzeniemzasad dziaania znakw chromatycznych: krzyyka, bemolai kasownika.4. Chr niewolnikwUczniowie wysuchuj fragmentu opery Nabucco Chr nie-

wolnikw(http://link.operon.pl/465428). Zadaniem uczniw jestzapamitanie melodii pocztkowego fragmentu.Nastpnie uczniowie piewaj pocztkowy fragment Chruniewolnikw str. 25 . Melodii ucz si ze suchu. Nauczy-ciel zapoznaje ich ze znaczeniem wskazwki wykonawczejsotto voce str. 24 .

Cze podsumowujca

Chtni uczniowie wykonuj fragment uwertury do operyWilhelm Tell str. 27 .Zadanie domowePrzygotuj jedn z partii instrumentalnych w utworze Walc

kwiatw str. 29 . Dla chtnych na ocen celujc partiafletu moe by wykonana na innym instrumencie.

7/24/2019 muzyka_6

22/57 Balet

scenariusz

Balet

Cele lekcjiUcze: wyjania pojcia: balet, taniec klasyczny, pointy aktywnie sucha muzyki, naladujc gestem gr na instru-

mencie, ktrego barw syszy wymienia podstawowe instrumenty: dte blaszane i drew-

niane, strunowe smyczkowe i szarpane, perkusyjne gra w zespole opracowanie Walca kwiatw Piotra Czajkow-

skiego zna libretto z baletu Dziadek do orzechw Piotra Czajkow-

skiego potrai wymieni trzy tytuy przedstawie baletowych

i poda kompozytorw muzyki do tych baletw

Metody pracy

eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) aktywizujca: burza mzgw podajca: pogadanka praktyczna (wiczenia przedmiotowe): aktywne suchanie

muzyki, gra na instrumencie, praca z podrcznikiem wiczenia twrcze: naladowanie gry na syszanym instru-

mencie

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania ilm BaletWydawnictwa Pedagogicznego OPEON (do po-brania z Multiteki)

nagranie: Piotr Czajkowski Marszz baletu Dziadek do orze-chw

ilm dokumentalny z zasobw Teatru Wielkiego o powsta-waniu inscenizacjiDziadek do orzechw iKrl Myszy

instrumenty: flety, dzwonki dostp do internetu

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel pokazuje uczniom ilmBalet. Po obejrzeniu ilmu

uczniowie staraj si odpowiedzie na pytanie, co to jest ba-let. Po burzy mzgw konstruuj deinicj baletu i porwnu-j j z t zamieszczon w podrczniku str. 28 .

Nauczyciel informuje uczniw, e jednym z najbardziej zna-nych kompozytorw baletw by osjanin Piotr Czajkowski.Skomponowa ich wiele, m.in. wspomniane w ilmie Jezio-ro abdzie. Nauczyciel mwi uczniom, e na tej lekcji bd

mieli okazj bliej pozna inny balet Czajkowskiego Dziad-ka do orzechw.

Cz g wna

1. LibrettoUczniowie zapoznaj si z rozkadwk w podrczniku

str. 3031 i opowiadaj libretto baletu Dziadek do orze-chw.2. Aktywne suchanie muzykiUczniowie suchaj dwa razy Marszu z baletu Dziadek doorzechw. Za pierwszym razem staraj si rozpozna instru-

menty, ktre graj melodi w poszczeglnych fragmentach.Po wysuchaniu nazywaj te instrumenty i mwi, do jakichgrup nale (pomoc moe im suy schemat z podrczni-ka str. 28 ). Za drugim razem naladuj ruchem gr nainstrumentach wykonujcych w danym momencie temat

dodatek 1 za. 1 .3. Gra na instrumentach Walc kwiatwPartia fletu bya prac domow dla chtnych uczniw

str. 29 . Jest do trudna, wic jeli nie ma chtnych do jejwykonania, parti gra nauczyciel na dowolnym instrumen-cie. Partie dzwonkw nauczyciel analizuje z poszczeglnymi

grupami uczniw. Wiele taktw si powtarza, wic ucznio-wie bd mogli je szybko opanowa.4.Dziadek do orzechw i Krl Myszy(opcjonalnie)

Jeli wystarczy czasu, nauczyciel prezentuje uczniom ilmdokumentalny z przygotowania przedstawienia Dziadekdo orzechw i Krl Myszy w warszawskim Teatrze Wielkim.Film zawiera wywiady z reyserem i choreografem spekta-

klu oraz sceny z przygotowanego przedstawienia (http://link.

operon.pl/465429).

Cz podsumowujca

W ramach podsumowania zaj uczniowie wykonuj w. 3.

z zeszytu wicze str. 16 .Zadanie domoweWykonaj w. 1. i 2. z zeszytu wicze str. 1415 oraz wi-czenie z podrcznika str. 28 .

7/24/2019 muzyka_6

23/57Balet

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Schemat gry instrumentw wDziadku do orzechw

7/24/2019 muzyka_6

24/57 Musical

scenariusz

Musical

Cele lekcjiUcze: wyjania pojcie musical piewa w grupie i solo z akompaniamentem piosenk po-

chodzc z musicalu Deszczowa piosenka ukada prost choreograi do piosenki gra na dowolnym instrumencie melodi z musicalu Skrzy-

pek na dachuJerryego Bocka wymienia kilka tytuw musicali i ich kompozytorw wypowiada si na temat suchanej muzyki i ogldanego

przedstawienia

Metody pracy eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) praktyczna (wiczenia przedmiotowe): piew, gra na in-

strumencie, praca z podrcznikiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania fragment ilmuDeszczowa piosenka dowolne instrumenty melodyczne pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

dostp do internetu

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel pokazuje uczniom fragment ilmuDeszczowa pio-

senka(http://link.operon.pl/465443).

Uczniowie czytaj tekst znajdujcy si w podrcznikustr. 32 , a nastpnie na jego podstawie uzupeniaj tekst

w zeszycie wicze (w. 1. str. 16 ).

Cz g wna

1. Musicalowe hityUczniowie rozwizuj rebusy w zeszycie wicze (w. 2.

str. 16 17). Nastpnie zapoznaj si z tytuami innychznanych musicali str. 34 .2. piewPiosenka rozpoczyna si interwaem oktawy, a w przebiegumelodii jest duo sporych odlegoci. Uczniowie rozpiewujsi wic, by m.in. osign atwo w czystym intonacyjnie

realizowaniu tak duych odstpw dodatek 1 za. 1 .Nastpnie uczniowie ucz si ze suchu z obserwacj nut

Deszczowej piosenki str. 3233.3. Gra na instrumentachUczniowie graj na dowolnym instrumencie melodi Gdy-bym by bogaty str. 34 z musicalu Skrzypek na dachu.

Cz podsumowujca

Uczniowie odpowiadaj na pytania zamieszczone w pod-rczniku str. 34 .Zadanie domowePrzygotuj si do quizuJaka to melodia?Lista utworw, ktremusisz zna, znajduje si w podrczniku (w. 2. str. 35 ).Zadanie domowe dla chtnych

Wykonaj w. 3. z zeszytu wicze str. 17 .

7/24/2019 muzyka_6

25/57Musical

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Rozpiewanie. wiczenie

4

do re do mi

do fa do sol

do la do si

do do do si

do la do sol

6

do fa do mi

do re do do

do re do mi

do fa do sol

n

n

n

n

n

10

do la do si

do do do si

do la do sol

do fa do mi

do re do do

15

do ro do mi

do fa do sol

do la do si

do do do si

do la do sol

n

n

20

do fa do mi

do re do do

J

j

do do si la

j

j

j

j

sol fa mi re do

n

n

n

n

n

25

J

j

do do si la

j

j

j

j

sol fa mi re do

J

J

do do si la

j j

j

j

sol fa mi re do

7/24/2019 muzyka_6

26/57 Formy muzyczne powtrzenie wiadomoci

scenariusz

Formy muzyczne powtrzenie wiadomoci

Cele lekcjiUcze: wymienia poznane formy muzyczne przedstawia w sposb graiczny form AB, ABA, wariacj

i rondo zna podstawowe pojcia dotyczce opery i baletu rozpoznaje utwory: Fryderyk Chopin Preludium Des-dur

Deszczoweop. 28 nr 15, Mazurek F-durop. 68 nr 3; Wol-fgang Amadeusz Mozart wariacje Ah! vous dirai-je Maman;Ludwig van Beethoven Dla Elizy; Stanisaw MoniuszkoPrzniczka; Georges Bizet Aria torreadora z opery Car-men, Habaneraz opery Carmen; Giuseppe Verdi Chr nie-wolnikwz operyNabucco; Gioacchino ossini Uwerturadoopery Wilhelm Tell; Piotr Czajkowski Walc kwiatwz baletuDziadek do orzechw

Metody pracy praktyczna (wiczenia przedmiotowe): suchanie muzyki,

piew aktywizujca: burza mzgw, gra dydaktyczna wiczenia twrcze: praca plastyczna ilustrujca formy mu-

zyczne

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagrania: Fryderyk Chopin Preludium Des-dur Deszczowe

op. 28 nr 15, Mazurek F-durop. 68 nr 3; Wolfgang Amade-

usz Mozart wariacje Ah! vous dirai-je Maman; Ludwig vanBeethoven Dla Elizy; Stanisaw Moniuszko Przniczka;Georges Bizet Aria torreadora z opery Carmen, Habaneraz opery Carmen; Giuseppe Verdi Chr niewolnikwz operyNabucco; Gioacchino ossini Uwertura do opery WilhelmTell; Piotr Czajkowski Walc kwiatw z baletu Dziadek doorzechw

materiay do wykonania pracy plastycznej pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel inicjuje burz mzgw, pytajc uczniw o to, cze-

go nauczyli si o formach muzycznych. Uczniowie odpowia-daj na pytanie.

Cz g wna

1. QuizUczniowie bior udzia w quizie Jaka to melodia?,do ktre-

go mieli przygotowa si w domu. Nauczyciel wcza loso-

wo utwory z listy z podrcznika str. 35 . Punkt zdobywaucze, ktry jako pierwszy prawidowo poda autora i peentytu utworu. Wygrywa ucze, ktry zdoby najwicej punk-tw.

2. piewUczniowie dziel si na pi grup. Nauczyciel przydziela ka-dej z grup piosenk do wykonania:Grupa 1.Odpowie Ci wiatr,Grupa 2.W kurniku,Grupa 3.Pireczko,Grupa 4.Przniczka,Grupa 5.Deszczowa piosenka.Grupy kolejno wykonuj przydzielone piosenki.

Cz podsumowujca

Uczniowie wykonuj prace plastyczne ilustrujce formy: AB,

ABA, wariacj i rondo.Nauczyciel dzieli uczniw na 4 grupy lub 8 grup. W tajemni-cy przed innymi podaje kadej grupie temat pracy. Ucznio-wie przygotowuj prac ilustrujc dan form muzyczn.Nastpnie inne grupy odgaduj, ktra to forma.Zadanie domowe

Wykonaj zad. 3. i 4. z podrcznika str. 36 .

7/24/2019 muzyka_6

27/57Jan Sebastian Bach

scenariusz

Jan Sebastian Bach

Cele lekcjiUcze: zna podstawowe wydarzenia z yciorysu Jana Sebastiana

Bacha

wie, e Jan Sebastian Bach y i tworzy w epoce baroku wie, jak wyglda technika gry na organach gra fragment jednego z gosw Inwencji dwugosowej C-durJana Sebastiana Bacha

gra jeden z gosw opracowania fragmentuArii na strunie GJana Sebastiana Bacha

wykonuje prac plastyczn inspirowan suchanym utwo-rem

Metody pracy podajca: pogadanka

eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) praktyczna (wiczenia przedmiotowe): gra na instrumen-cie, aktywne suchanie muzyki, praca w grupach, pracaz podrcznikiem

wiczenia twrcze: praca plastyczna

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania ilm z wykonaniem utworu Wachet auf, ruft uns die StimmeJana Sebastiana Bacha

dostp do internetu instrumenty: dzwonki, flet, gitara

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel rozmawia z uczniami o tym, kim jest kompozy-tor, dlaczego niektrzy kompozytorzy to ludzie, o ktrychdo tej pory pamitamy, mimo e od ich mierci mino kilka-set lat. Nastpnie opowiada o tym, e kompozytor, o ktrym

bd mwi na tej lekcji Jan Sebastian Bach by wzoremdla wielu twrcw XIX i XX wieku.

Cz g wna

1. Prezentacja ilmuNauczyciel prezentuje uczniom ilm z wykonaniem utworu

organowego Wachet auf, ruft uns die StimmeJ.S. Bacha (http://

link.operon.pl/464452). Zadaniem uczniw jest obserwacjatechniki gry na instrumencie.

2. Polifonia i homofonia wprowadzenie pojNauczyciel mwi uczniom, e Jana Sebastiana Bacha muzycynazywaj mistrzem polifonii. Polifonia to taki sposb kom-ponowania utworu wielogosowego, w ktrym wszystkie

gosy s jednakowo wane. Przeciwiestwem polifonii jesthomofonia, w ktrej jeden z gosw jest najwaniejszy (jestmelodi utworu), a pozostae gosy tworz akompaniament

str. 42 .3. Wykonanie na dzwonkach fragmentuInwencji dwugo-sowej C-durUczniowie dziel si na dwie grupy. W bardzo wolnym tem-pie odczytuj dwie partie dzwonkw str. 42 . Szczeglnuwag musz zwrci na pauz, od ktrej rozpoczyna sikady gos. Nastpie obie grupy wykonuj wsplnie frag-ment utworu.

Nauczyciel pyta uczniw, czy s w stanie powiedzie, ktraz tych partii to melodia tego utworu, ktra z nich jest wa-niejsza?4. Wysuchanie caejInwencji dwugosowej C-durZadaniem uczniw jest zwrcenie uwagi na to, jak przepla-taj si gosy, jak na pierwszy plan wysuwa si raz melodia

grana praw rk, a raz lew. Uczniowie na zakoczeniesuchania wyjaniaj swoimi sowami, co to jest polifoniai czym rni si ona od homofonii.5. Wykonanie prac plastycznych polifonia i homofonia

Uczniowie wykonuj w. 4. w zeszycie wicze str. 19 .Prace mog by wykonywane przy akompaniamencie mu-zyki J.S. Bacha.6. Wykonanie fragmentuArii na strunie G(opcjonalnie)

Jeli wystarczy czasu na opracowanie partii instrumentwwe fragmencie Arii na strunie G str. 43 , uczniowie wy-konuj utwr. Partia dzwonkw nie jest trudna uczniowiemog wykona tylko j, natomiast nauczyciel w tym wypad-ku sam wykonuje parti fletu (na flecie lub innym instru-mencie).

Cz podsumowujca

Uczniowie odpowiadaj na pytania zamieszczone w pod-

rczniku str. 43 .Zadanie domowePrzygotujcie w grupach krtk inscenizacj sceny z yciaWolfganga Amadeusza Mozarta ( str. 44 lub str. 49 ).Nauczyciel dzieli uczniw tak, aby scenki byy przygotowa-ne na nastpn lekcj. Zadanie to moe by przeznaczonetylko dla uczniw chtnych.

7/24/2019 muzyka_6

28/57 Wolfgang A madeusz Mozart

scenariusz

Wolfgang Amadeusz Mozart

Cele lekcjiUcze: wie, e Wolfgang Amadeusz Mozart by wybitnym kompo-

zytorem epoki klasycyzmu

wie, e Wolfgang Amadeusz Mozart jest jednym z trzechklasykw wiedeskich

zna podstawowe fakty z yciorysu kompozytora gra jedn z partii instrumentalnych w opracowaniu frag-

mentu Symfonii g-moll nr 40 Wielkiej

Metody pracy podajca: pogadanka aktywizujca: inscenizacja praktyczna (wiczenia przedmiotowe): gra na instrumen-

cie, aktywne suchanie muzyki, praca z podrcznikiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania instrumenty: flety, dzwonki, opcjonalnie bum bum rurki nagrania: Wolfgang Amadeusz MozartEine kleine Nachtmu-

sikcz. I, Symfonia g-mollnr 40 Wielkacz. I

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Grupy uczniw przedstawiaj przygotowane przez siebiew domu inscenizacje scenek z ycia Wolfganga Amadeusza

Mozarta. Nauczyciel rozmawia z uczniami o tym, czego do-wiedzieli si o yciu tego kompozytora z wystawionych sce-nek.Scenka 1.

Przedstawiaa Mozarta jako genialne, cudowne dziecko.eby dowiedzie si dlaczego tak byo, uczniowie czytajtekst w podrczniku str. 44 .Scenka 2.

Pokazuje styl pracy dorosego Mozarta, jego doskonawrcz pami. O innym dowodzie na niezwyk pamikompozytora uczniowie czytaj w podrczniku str. 49 .

Jeli w klasie, dla ktrej odbywa si lekcja, jest ucze z ze-spoem Aspergera lub z autyzmem wysokofunkcjonujcymi wiedz o tym inni uczniowie lub z innych powodw ta te-matyka jest bliska uczniom, nauczyciel moe doda, e takie

zachowania Mozarta wiadcz o tym, e prawdopodobniekompozytor mia zaburzenia ze spektrum autyzmu.

Cz g wna

1. Suchanie serenadyEine kleine NachtmusikUczniowie suchaj utworu poznanego w klasie IV. Ich zada-niem jest, przed rozpoczciem suchania na podstawie zapa-mitanych z klasy IV informacji, odpowiedzenie na pytania

str. 45 .2. Granie fragmentu serenadyEine kleine NachtmusikNauczyciel powtarza z uczniami sposb artykulacji staccatoi legatoi ich oznaczenia str. 45 oraz poszczeglne partieinstrumentw w utworze. Uczniowie wykonuj w wolnym

tempie cao opracowania str. 4546 .3. Krzywka

Uczniowie rozwizuj krzywk w zeszycie wicze (w. 3.str. 2223 ). Korzystaj przy tym z tekstu w podrcznikustr. 4449 .

4. Suchanie I czci Symfonii g-moll nr 40 Wielkiej(KV 550)Przed rozpoczciem suchania muzyki nauczyciel dajeuczniom zadanie:Zapamitajcie pocztkowy fragment utworu i zaobserwuj-cie, czy melodia ta pojawia si pniej i czy jest dokadnietaka sama, czy moe ulega modyikacjom.Po wysuchaniu utworu uczniowie mwi o tym, czy melo-dia ulega wedug nich modyikacjom, a jeli tak, to jakim.5. Granie pocztkowego fragmentu Symfonii g-mollnr 40Wielkiej (opcjonalnie, jeli w klasie do dyspozycji sbum bum rurki, mona je wykorzysta)Uczniowie wykonuj w. 2. w zeszycie wicze str. 22 zgodnie z poleceniem koloruj dwiki na kolory odpowia-dajcych im bum bum rurek. Nastpnie prbuj wykonafragment utworu str. 47 .

Cz podsumowujca

Wszyscy uczniowie po kolei mwi jednym zdaniem, cozapamitali z dzisiejszej lekcji. Wypowiedzi nie powinny

si powtarza.Zadanie domoweNaucz si jednej z partii instrumentalnych we fragmencie

Symfonii g-mollnr 40 Wielkiej str. 47 .

7/24/2019 muzyka_6

29/57Opery Wolfganga Amadeusza Mozarta

scenariusz

Opery Wolfganga Amadeusza Mozarta

Cele lekcjiUcze: wymienia co najmniej trzy tytuy oper Wolfganga Amade-

usza Mozarta

zna libretto opery Czarodziejski flet Wolfganga AmadeuszaMozarta

bierze udzia w inscenizacji dotyczcej epizodu z ycia Wol-fganga Amadeusza Mozarta

Metody pracy eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) podajca: opowiadanie praktyczna (wiczenia przedmiotowe): gra na instrumen-

cie wiczenia twrcze: praca plastyczna

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagranie fragmentu opery Czarodziejski flet Wolfganga

Amadeusza Mozarta instrumenty: dzwonki, flet, gitara

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel pokazuje uczniom fragment opery Czarodziejski

flet (http://link.operon.pl/464453). Bardzo krtko wprowadzaich w zarys libretta tej opery str. 48 .

Cz g wna

1. ebusyUczniowie rozwizuj w zeszycie wicze rebusy, ktrychrozwizaniami s tytuy oper Mozarta (w. 1. str. 21 ).2. Opracowanie i wykonanie fragmentu I czci Symfoniig-moll nr 40WielkiejWybrani uczniowie prezentuj partie symfonii przygotowa-ne w domu.

Nastpnie graj w grupach partie: fletu, dzwonkw, jelis uczniowie grajcy na gitarze gitary. Prbuj wsplniewykona utwr w wolnym tempie. Jeli prby wykonaniaw wolnym tempie si powiod, wsplnie wykonuj utwrw tempie szybszym, jeli nie, nauczyciel prosi o doskonale-nie swoich partii w domu i informuje, e powrci na nastp-nych lekcjach do doskonalenia tego utworu.

Cz podsumowujca

Uczniowie wykonuj prac plastyczn przedstawiajc wy-bran scen z opery Czarodziejski flet.

7/24/2019 muzyka_6

30/57 Ludwig van Beethoven

scenariusz

Ludwig van Beethoven

Cele lekcjiUcze: zna podstawowe fakty z ycia Ludwiga van Beethovena piewa z pamici, w grupie i solo Od do radoci Ludwiga

van Beethovena uwanie sucha muzyki, zauwaa podczas suchania muzy-

ki znany motyw rozpoznaje obsad wykonawcz: orkiestra, solista pie-

wak, zesp piewakw, chr rozpoznaje pocztkowy fragment V symfonii i inaowy

fragment IX symfoniiLudwiga van Beethovena obserwuje form suchanego utworu, rozpoznaje form

ronda

Metody pracy

praktyczna (wiczenia przedmiotowe): aktywne suchaniemuzyki, piew, gra na instrumencie, praca z podrczni-kiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania instrumenty: flet, dzwonki, gitara pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

nagrania: Ludwig van Beethoven V Symfoniacz. I, IX Sym-foniacz. IV

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. Symfonia g-mollnr 40WielkaMozartaJeli uczniowie na poprzedniej lekcji nie poradzili sobiez wolnym wykonaniem fragmentu symfonii, po wiczeniachw domu, wykonuj go teraz. Po udanej prbie prbuj za-

gra go w szybszym tempie. Jeli prba po raz kolejny byanieudana, nauczyciel informuje uczniw, e maj nadal wi-czy utwr.2. Podstawowe informacje o kompozytorze

Nauczyciel krtko wprowadza uczniw w temat prezentujebiograi i sylwetk Ludwiga van Beethovena. Opcjonalniemoe zleci uczniom samodzielne przeczytanie pierwszegoakapitu w podrczniku str. 50 .

Cz g wna

3. Suchanie I czci V symfonii Ludwiga van Beethovena

Uczniowie czytaj drugi akapit w podrczniku str. 50 .Nastpnie wysuchuj I czci V Symfonii i wykonuj zadaniezlecone przez nauczyciela przed wysuchaniem utworu:

Wymylcie gest, ktry bdzie odpowiada motywowi rozpo-czynajcemu V symfoni, o ktrym czytalicie przed chwil.Kiedy usyszycie ten motyw pokacie umwiony gest.4. Suchanie inau IV czciIX SymfoniiBeethovena

Uczniowie czytaj trzeci akapit w podrczniku oraz ramkPosuchaj zamieszczon pod nim str. 50 . Podczas su-chania IV czciIX symfoniiwykonuj zadanie, z ktrym za-poznali si, czytajc ramk.5. piewanie Ody do radoci hymnu Unii EuropejskiejNauczyciel informuje uczniw, e fragment inau IV czciIX Symfoniizosta wybrany na hymn Unii Europejskiej. Po-niewa od 1 maja 2004 roku Polska jest czonkiem Unii Euro-pejskiej, musz nauczy si tej pieni na pami.Uczniowie ucz si melodii pieni z uyciem fonogestyki. Za-pis pomocniczy pocztkowego fragmentu znajduje si w ze-

szycie wicze (w. 1. str. 23 ).Nauczyciel wraz z uczniami analizuje rytm i fragmenty tek-stu, gdzie jedna sylaba tekstu wykonywana jest na dwchnutach str. 51 .Uczniowie piewaj ca pie z akompaniamentem nauczy-ciela lub podkadem z pyty.

Cz podsumowujca

Uczniowie rozwizuj krzywk w zeszycie wicze (w. 3.str. 2425 ).

Zadanie domoweJeli nie jest moliwe, aby kolejna lekcja odbya si w pra-cowni multimedialnej lub komputerowej, zlecamy grupomuczniw przygotowanie prezentacji opisanych w kolejnejlekcji w domu.Opcjonalnie:

Jeli podczas quizu na nastpnej lekcji bdzie doczonakategoria rozpoznawania utworw Chopina naley podauczniom list tych utworw, ktre musz sobie przypo-mnie.Lista proponowanych utworw (wszystkie utwory pojawiaysi ju na lekcjach): Walc Des-dur Minutowyop. 64 nr 1,

Preludium e-mollop. 28 nr 4, Mazurek C-durop. 24 nr 2, Mazurek a-mollop.68 nr 2, Mazurek F-durop. 68 nr 3, Etiuda rewolucyjna c-mollop.10 nr 12, Polonez A-dur op. 40 nr 1, Preludium Des-durop. 28 nr 15.

7/24/2019 muzyka_6

31/57ycie Fryderyka Chopina

scenariusz

ycie Fryderyka Chopina

Cele lekcjiUcze: zna podstawowe fakty z modoci Fryderyka Chopina (do

opuszczenia Polski)

rozpoznaje utwrEtiuda c-mollewolucyjnaop. 10 nr 12 korzysta z internetu i multimediw, poszukuje treci

o wskazanym kompozytorze

Metody pracy eksponujca: prezentacja praktyczna (wiczenia przedmiotowe): aktywne suchanie

muzyki aktywizujca: gra dydaktyczna podajca: miniwykad

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania w miar moliwoci pracownia multimedialna lub kompu-

terowa nagrania: Fryderyk ChopinEtiuda c-mollewolucyjnaop.

10 nr 12, Walc Des-dur Minutowyop. 64 nr 1, Preludium e--mollop. 28 nr 4,Mazurek C-durop. 24 nr 2,Mazurek a-mollop.68 nr 2,Mazurek F-durop. 68 nr 3,Polonez A-dur op. 40nr 1,Preludium Des-durop. 28 nr 15

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. BiograiaNauczyciel mwi uczniom kilka sw o Fryderyku Chopiniei jego znaczeniu dla polskiej kultury. W przygotowaniu wy-

powiedzi korzysta ze strony internetowej http://link.operon.

pl/465430.

Cz g wna

2. Wykonanie prezentacji przez uczniw pracujcychw grupachNauczyciel dzieli uczniw na 6 grup. Kadej grupie przydzie-

la temat prezentacji. Proponowane tematy: odzina Fryderyka Chopina i jego narodziny w elazo-wej Woli,

Nauczyciele Fryderyka Chopina i jego edukacja, Warszawa lata modoci Fryderyka Chopina, Podr po Europie, Pary lata 30.,

Pary lata 40.Uczniowie zapoznaj si z zasadami wykonania prezentacji

dodatek 1 za. 1 . Po zakoczeniu prac przedstawiajpowstae prezentacje caej klasie. Przed rozpoczciem pre-zentacji nauczyciel uprzedza uczniw, e po zaprezentowa-niu wszystkich prezentacji odbdzie si quiz i rozdaje kadej

grupie po 5 karteczek, na ktrych uczniowie maj zapisapytania do stworzonych przez siebie prezentacji.3. QuizNauczyciel zbiera wszystkie karteczki z pytaniami i umiesz-cza je w 6 pojemniczkach. Pojemniczki mog by podpisane

tytuami prezentacji. Wszystkie grupy oprcz przygotowuj-cej dan prezentacj losuj pytanie z kadej kategorii i kolej-no na nie odpowiadaj. Nauczyciel notuje wyniki. Najlepsza

grupa zostaje nagrodzona dobrymi ocenami.Opcjonalnie nauczyciel moe dooy swoj kategoriz rozpoznawaniem wybranych utworw Fryderyka Cho-pina. Musi jednak o tym uprzedzi uczniw podczas wcze-niejszych zaj. Lista proponowanych utworw (wszystkieutwory pojawiay si ju na lekcjach): Walc Des-dur Minutowyop. 64 nr 1, Preludium e-mollop. 28 nr 4, Mazurek C-durop. 24 nr 2,

Mazurek a-mollop.68 nr 2, Mazurek F-durop. 68 nr 3, Etiuda c-mollewolucyjnaop. 10 nr 12, Polonez A-dur op. 40 nr 1, Preludium Des-durop. 28 nr 15.

Cz podsumowujca

Uczniowie wykonuj wiczenie 2. z zeszytu wiczestr. 26 .

Zadanie domowe dla chtnychPrzygotuj si do zagrania na flecie lub innym instrumencie

partii f letu z opracowania Mazurka D-dur Fryderyka Chopi-na str. 5657 .

7/24/2019 muzyka_6

32/57 ycie Fryderyka Chopina

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Zasady prezentacjiZasady wykonania prezentacji:

gwnym rdem wiedzy i inspiracji jest strona Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina http://link.operon.pl/465431;

prezentacja ma skada si z maksymalnie piciu slajdw, na kadym slajdzie maj by nie wicej ni trzy zdania;

nie wolno kopiowa tekstu; naley wybra informacje najwaniejsze, dotyczce tylko zadanego tematu;

oprcz prezentacji naley przygotowa pi pyta o najwaniejsze rzeczy zawarte w prezentacji, ktre naley zapisa

na karteczkach rozdanych przez nauczyciela

7/24/2019 muzyka_6

33/57Tsknota za ojczyzn spotkan ie z Fryderykiem Chopinem

scenariusz

Tsknota za ojczyzn spotkanie z FryderykiemChopinem

Cele lekcjiUcze:

zna podstawowe fakty z yciorysu Fryderyka Chopina wymienia polskie tace narodowe zna cechy polskich tacw narodowych zna okrelenia dynamiki, uywa ich podczas muzykowania gra na flecie, dzwonkach lub instrumencie perkusyjnymjedn z partii opracowaniaMazurka D-durop. 33 nr 2

rozpoznaje utwory: Mazurek D-durop. 33 nr 2 i PreludiumA-durop. 28 nr 7

Metody pracy eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa)

podajca: miniwykad, rozmowa kierowana praktyczna (wiczenia przedmiotowe): gra na instrumen-cie, suchanie muzyki, praca z podrcznikiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania instrumenty: flety, dzwonki lub ksylofony, trjkty lub kla-

wesyny fragment ilmu Chopin. Pragnienie mioci, re. Jerzy Ant-

czak nagranie: Fryderyk ChopinMazurek D-durop. 33 nr 2

Tok lekcjiCz wprowadzajca

1. Prezentacja fragmentu ilmu Chopin. Pragnienie miociNauczyciel prezentuje uczniom fragment ilmu. Nastpnieopowiada im histori powstaniaMazurka D-dur. Opcjonalnieuczniowie czytaj j samodzielnie w podrczniku str. 55 .2. ozmowa kierowanaNauczyciel rozmawia z uczniami na temat historii powstaniaMazurka D-dur. W czasie rozmowy musz pojawi si odpo-wiedzi na nastpujce pytania: W jakim momencie ycia Chopina moga zdarzy si po-

dobna historia? Dlaczego Chopin tskni za Polsk? Skd czerpa inspiracj, komponujc swoje mazurki? Elementy jakich tacw narodowych odnajdziemy

w jego mazurkach? Jaki strj ludowy by pokazany w ilmie?

Cz g wna

3. MazurkiNauczyciel podaje uczniom dat powstania mazurkw op.33 wiosna 1838. Nastpnie krtko o nich opowiada:

Mazurki synne miniatury taneczne, s najliczniejsz gru-p utworw Fryderyka Chopina (nagra ich a 57). [] Obok

polonezw s to najbardziej polskie z utworw Chopina. Niebyoby mazurkw bez polskich tacw ludowych i bez polskiejmuzyki ludowej. Swoimi mazurkami stworzy Chopin niedoci-

gy wzorzec muzycznej stylizacji tego, co ludowe, narodowe,autentyczne. [] Kompozytor bezporednio odwoywa si dotrzech ludowych tacw, ktre dobrze zna z licznych pobytwna polskiej wsi. S to: mazur, kujawiak i oberek.

Opracowano na podstawie http://link.operon.pl/465432.4. Tace narodoweNauczyciel powtarza z uczniami cechy piciu polskich ta-cw narodowych str. 54 .

5.Mazurek D-durNauczyciel prezentuje uczniom nagranie Mazurka D-dur.Prbuje skierowa uwag uczniw na obserwacj formyutworu. Mwi o tym, e Mazurek D-dur jest form trzycz-ciow, na ktr skadaj si oberek A, mazur B i znwoberek A.6. Okrelenia dynamikiUczniowie przypominaj sobie okrelenia dynamiki oraz

sposb oznaczania jej w zapisie nutowym str. 55 . Nastp-nie ponownie wysuchuj czci A Mazurka D-duri nanoszna nuty oznaczenia dynamiki str. 5657 : takt 18 forte,916 pianissimo, 1724 forte, 2532 pianissimo, 3340 fortissi-mo, 4148pianissimo.Nauczyciel mwi o tym, e temat mazurka Chopin opraco-wa w typowy dla siebie sposb, powtarzajc fraz muzycznw przeciwstawnej dynamice fortepianissimo. Nastpnie uczy-ni to ponownie, przenoszc jednoczenie temat do niszegorejestru, dziki czemu osign silny efekt kolorystyczny, wzbo-

gacajcy prost, powtarzan melodi. Na kocu raz jeszczeprzypomnia temat tak, jak brzmia on na pocztku utworu.7. Wykonanie opracowania czci AMazurka D-durParti fletw wykonuj uczniowie, ktrzy wczeniej nauczy-li si gra w domu (dodatkowa praca domowa dla chtnych

z poprzedniej lekcji). Parti metalofonw (dzwonkw, ksy-lofonw w zalenoci od posiadanych instrumentw) na-uczyciel czyta (a potem wykonuje) z uczniami, ktrzy dosprawnie czytaj nuty. Uczniowie sabo czytajcy nuty wy-konuj parti trjktw i klawesw.

Cz podsumowujca

Uczniowie wykonuj w. 3. i 4. z zeszytu wicze str. 27 .Zadanie domoweGdyby mia/miaa na dugo opuci Polsk, za czym tskni-

by/tskniaby najbardziej? Swoje przemylenia przedstaww postaci pracy plastycznej, wiersza, opowiadania lub pre-zentacji komputerowej (w. 1. str. 25 ).

7/24/2019 muzyka_6

34/57 Stanisaw Moniuszko twrca polskiej Opery Narodowej

scenariusz

Stanisaw Moniuszko twrca polskiej OperyNarodowej

Cele lekcjiUcze:

wie, kiedy tworzy Stanisaw Moniuszko wie, e Stanisaw Moniuszko jest najbardziej znany jako

twrca pieni, utworw chralnych i oper rozumie kontekst historyczny twrczoci Stanisawa Mo-

niuszki piewa pieniPrzniczkaorazKum i kuma zna libretto opery Straszny dwr

Metody pracy podajca: rozmowa kierowana, miniwykad praktyczna (wiczenia przedmiotowe): piew, suchanie

muzyki, praca z podrcznikiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagrania: Stanisaw Moniuszko Aria Skouby, Aria z Kuran-

tem,Mazurz opery Straszny dwr pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. ozpiewanieUczniowie przypominaj sobie i wykonuj piePrzniczka

str. 22 .2. BiograiaNauczyciel informuje uczniw, e na tej lekcji poznaj twr-czo kompozytora tej pieni Stanisawa Moniuszki. Na-stpnie podaje jego krtk biograi oraz informacj, e Sta-nisaw Moniuszko jest najbardziej znany jako twrca pieni,utworw chralnych i oper.Stanisaw Moniuszko kompozytor, dyrygent i pedagog.Urodzi si 5 maja 1819 roku w majtku Ubiel koo Miska,zmar 4 czerwca 1872 roku w Warszawie. Jego pierwsz na-uczycielk muzyki bya jego mama. Nastpnie uczy si gryna fortepianie w Warszawie, Misku i Wilnie. W 1837 rokuwyjecha na studia do Berlina, gdzie uczy si kompozycjii dyrygentury oraz odbywa praktyk, prowadzc chry,akompaniujc piewakom i dyrygujc.W 1840 roku powrci do kraju, oeni si i zamieszka w Wil-nie. Zosta prywatnym nauczycielem gry na fortepianie i ob-

j stanowisko organisty w kociele w. Jana, w ktrym zor-ganizowa amatorski zesp chralny, z ktrym wykonywanajwiksze dziea wiatowej literatury muzycznej. W 1858roku zosta powoany na stanowisko pierwszego dyrygenta

Opery Polskiej w Teatrze Wielkim w Warszawie. Pracowa na

tym stanowisku 15 lat i wystawi tam kolejno wszystkie swojeopery. Stanisaw Moniuszko zmar nagle na atak serca. Po-

chowany zosta na Cmentarzu Powzkowskim w Warszawie.Jego pogrzeb sta si manifestacj narodow.

Cz g wna

3. OperaNauczyciel rozdaje karty pracy dodatek 1 za. 1. Ucznio-wie rozwizuj krzywk, ktrej hasem jest sowo opera.Nastpnie nauczyciel powtarza z uczniami znane z lekcjio operze podstawowe informacje na temat tego gatunku

str. 2327 . Musz pa odpowiedzi na pytania: Co to jest opera?

W jaki sposb przedstawiaj swoje kwestie aktorzy grajcyw operze? Jakie grupy artystw s potrzebne do wystawienia opery? Co to jest aria? Czy aktorzy operowi piewaj tylko solo? Jak nazywaj si

sceny, w ktrych piewa wicej ni jeden piewak?4. Omwienie twrczoci operowej Moniuszki na podsta-wie opery Straszny dwrNauczyciel opowiada uczniom krtk histori opery Strasz-ny dwr.Prac nad Strasznym Dworemrozpocz Moniuszko w 1861 r.Pniej porzuci j, aby pod koniec powstania styczniowego

do niej powrci i j zakoczy. Opera ta miaa by skompo-nowana ku pokrzepieniu serc Polakw, ktrzy mogli czusi zniechceni i przygnbieni po upadku powstania.Uczniowie czytaj fragmentami streszczenie libretta ope-ry str. 6061 , ktremu towarzyszy ma suchanie frag-mentw poszczeglnych arii Arii Skouby, Arii z Kurantem

(ktrych teksty znajduj si w podrczniku str. 6061)orazMazura.5. piewniki domoweNauczyciel informuje uczniw, e wane miejsce w twrczo-ci kompozytora zajmuj pieni. Moniuszko napisa ich pra-

wie trzysta. Zostay one wydane w dwunastu zeszytach, podwsplnym tytuem piewniki domowe. Moniuszko wybierado swoich kompozycji teksty wybitnych polskich poetw:Adama Mickiewicza, Jana Czeczota, Ignacego Kraszewskie-

go, Jana Kochanowskiego i wielu innych. Przywiecaa munastpujca idea: chcia da spoeczestwu polskiemu pie-ni narodowe, polskie, ktre mogyby zaj wane miejscew yciu codziennym Polakw. Nazwa zbioru piewniki do-mowe wiadczy o tym, e maj by to pieni do uytku do-mowego, przeznaczone dla kadego.6. Nauka pieniKum i kumaNauczyciel mwi uczniom, e ze zbioru piewniki domowe

pochodzi pieKum i kuma.

7/24/2019 muzyka_6

35/57Stanisaw Moniuszko twrca polskiej Opery Narodowej

scenariusz

Uczniowie ucz si pieni fragmentami, ze suchu z obserwa-cj nut. Nauczyciel przypomina im sposb realizacji ferma-ty, akcentw istaccato.Uczniowie wykonuj pie w caoci z akompaniamentemnauczyciela lub podkadem z pyty.

Cz podsumowujca

Chtni uczniowie opowiadaj, co zapamitali z lekcji. W ichwypowiedziach musz pa odpowiedzi na pytania: Co zapamitalicie z yciorysu Stanisawa Moniuszki? Co przede wszystkim komponowa Moniuszko?

Jakie tytuy oper Moniuszki potraicie wymieni? Opowiedzcie krtko, o czym jest opera Straszny Dwr. Co to s piewniki domowe? Dla kogo byy skomponowane piewniki domowe?Zadanie domoweWykonaj wiczenia w zeszycie wicze str. 2829 .Zadanie domowe dla chtnych

Jeden lub dwch uczniw:Przygotuj krtk prezentacj na temat ycia i twrczoci Wi-tolda Lutosawskiego.

Dodatki

Dodatek 1. Krzywka

.

.

.

.

.

. Byli nim Bach, Mozart, Beethoven, Chopin i Moniuszko.

. Najwybitniejszy polski kompozytor epoki romantyzmu.. Na przykad Przniczkaczy Pireczko.

. Polski taniec narodowy pochodzcy z Mazowsza w metrum .

. Epoka, w ktrej tworzyli Chopin i Moniuszko.

Rozwizanie

. K O M P O Z y T O R

. C H O P I N

. P I E

. M A Z U R

. R O M A N T Y Z M

7/24/2019 muzyka_6

36/57 Witold Lutosawski

scenariusz

Witold Lutosawski

Cele lekcjiUcze: zna podstawowe fakty z yciorysu Witolda Lutosawskiego piewa piosenki Cebula, cebula, Taniec,Pireczko

rozmawia o roli muzyki w yciu czowieka gra akompaniament do piosenki Taniec tworzy ilustracj dwikow Wieczr nad jeziorem rozpoznaje znany temat podczas suchania muzyki

Metody pracy eksponujca: prezentacja, pokaz (projekcja ilmowa) podajca: rozmowa kierowana, miniwykad, dyskusja wiczenia twrcze: tworzenie aleatorycznej ilustracji

dwikowej praktyczna (wiczenia przedmiotowe): aktywne suchanie

muzyki, piew, gra na instrumencie, praca z podrczni-kiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagrania: Witold Lutosawski Taniec,Maa suitacz. IFujarka pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

instrumenty: dzwonki ilm o twrczoci Witolda Lutosawskiego dostp do internetu prezentacja o yciu i twrczoci Witolda Lutosawskiego

przygotowana przez uczniw

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. ozpiewanieUczniowie wykonuj piePireczko str. 21 .Nauczyciel informuje uczniw, e na tej lekcji bd si uczyo kompozytorze tej pieni Witoldzie Lutosawskim.2. Biograia i twrczoUczniowie, ktrzy zgosili si na ochotnikw na poprzedniej

lekcji, przedstawiaj prezentacje o yciu i twrczoci Luto-sawskiego. Jeli nie byo chtnych uczniw, nauczyciel po-daje krtk biograi kompozytora lub uczniowie czytaj jw podrczniku str. 62 .Opcjonalnie nauczyciel moe zaprezentowa ilm o twrczo-ci Lutosawskiego i jego wsppracy z dyrygentem Esa-Pek-

k Salonenem i pianist Krystianem Zimmermanem (http://

link.operon.pl/u).

Cz g wna

3. Nauka piosenki Taniec

Uczniowie czytaj tekst w podrczniku str. 63 . Nastp-nie ucz si utworu Taniec,najpierw suchajc go w wykona-

niu nauczyciela lub z nagrania, a nastpnie analizujc z na-uczycielem form utworu str. 6465 .Nauczyciel zadaje uczniom pytania: Jakie zmiany nastpoway w czasie utworu?

Czy charakter muzyki si zmienia? W jakiej kolejnoci wystpoway czci szybkie i wolniej-

sze? Czy zmiany tempa i charakteru muzyki byy zwizane

z tekstem piosenki? O jakim tacu jest mowa w utworze i do rytmiki jakiego

taca nawizuje Lutosawski w swojej kompozycji?Nauczyciel przechodzi do analizy rytmu poszczeglnychczci piosenki. Daje uczniom kolejne polecenia:a) Wyszukajcie w pierwszej czci piosenki dwutaktowy mo-tyw rytmiczny, ktry powtarza si podczas caej pierwszej

czci, przeczytajcie go z uyciem tataizacji, a nastpnie wy-stukajcie ten rytm.b) Przeczytajcie rytmicznie tekst pierwszej zwrotki piosenki.c) Podobnie jak w pierwszej czci, w czci drugiej cayrytm oparty jest na dwutaktowym motywie. Odszukajcie goi przeczytajcie z uyciem tataizacji. Nastpnie przeczytajcierytmicznie tekst wolnej czci piosenki.Uczniowie powtarzaj poszczeglne frazy utworu po na-uczycielu. Nastpnie wykonuj piosenk z akompaniamen-tem fortepianu.4. Analiza zapisu nutowego akompaniamentuNauczyciel dzieli uczniw na trzy grupy. Z kad z grup ana-

lizuje inn parti akompaniamentu str. 6465 . Nastp-nie uczniowie graj swoje partie w wolnym tempie. Chtniuczniowie doskonal swoj parti, nastpnie wykonuj cayutwr w zespole. Pozostali uczniowie piewaj piosenk.5. Suchanie muzyki Maa suitacz. IFujarkaNauczyciel mwi uczniom, e podobnie jak Fryderyk Cho-pin i Karol Szymanowski take Witold Lutosawski wyko-rzystywa w swojej twrczoci elementy folkloru polskiego.Przykadem utworu opartego na folklorze moe by Maasuita. Ten czteroczciowy utwr zainspirowany by melo-diami ludowymi pochodzcymi z regionu zeszowszczyzny.

Nauczyciel mwi uczniom, e jedn z piosenek, ktrych me-lodie wykorzysta Lutosawski w Maej suicie jest piosenka

Cebula, cebula str. 62 . Uczniowie z uyciem tataizacji od-czytuj rytm piosenki, a nastpnie nauczyciel uczy ich melo-dii piosenki, korzystajc z fonogestyki lub metody ze suchuz obserwacj nut. Uczniowie wykonuj piosenk.Nastpnie wysuchuj utworuMaa suitacz. IFujarka. Przedsuchaniem nauczyciel daje im polecenie do wykonania pod-czas suchania:Posuchajcie fragmentu utworu Witolda LutosawskiegoMaa suitacz. I Fujarka, w ktrym kompozytor wykorzystafolklor zeszowszczyzny. Ile razy w utworze pojawi si me-lodia piosenki Cebula, cebula? Jaki instrument bdzie wyko-nywa t melodi?

7/24/2019 muzyka_6

37/57Witold Lutosawski

scenariusz

Uczniowie odpowiadaj na pytania po wysuchaniu utworu.6. ozmowa na temat miejsca muzyki w przestrzeni pu-blicznejNauczyciel opowiada uczniom o walce Witolda Lutosaw-skiego z emitowaniem muzyki jako ta. Opcjonalnie ucznio-wie samodzielnie czytaj informacje o tym w ramce Cieka-wostka w podrczniku str. 63 .

Nauczyciel zadaje uczniom pytania: Czy zgadzasz si z t uchwa? Czy wolisz sucha muzyki, ktr sam wybierzesz na kon-

cercie lub we wasnym domu?

Czy nie przeszkadza ci muzyka odtwarzana w przestrze-ni publicznej?

Cz podsumowujca

Uczniowie opowiadaj o wasnych przemyleniach i dysku-tuj o roli muzyki w przestrzeni publicznej.Zadanie domowe

Wykonaj wiczenia w zeszycie wicze str. 2931 .Zadanie domowe dla chtnychCo sdzisz o nadawaniu muzyki w miejscach publicznych?Napisz na ten temat krtk prac pisemn.

7/24/2019 muzyka_6

38/57 Karol Szymanowski

scenariusz

Karol Szymanowski

Cele lekcjiUcze: zna podstawowe fakty z yciorysu Karola Szymanowskiego wyjania pojcie impresjonizm

wypowiada si na temat suchanego utworu wie, e jednym ze rde inspiracji Szymanowskiego by

folklor Podhala piewa piosenkPociez chopcy wie, o czym opowiada balet Harnasie

Metody pracy podajca: pogadanka, miniwykad eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) praktyczna (wiczenia przedmiotowe): piew, analityczne

suchanie muzyki, praca z podrcznikiem

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania ilm Karol Szymanowski Wydawnictwa Pedagogicznego

OPEON (do pobrania z Multiteki) pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

nagrania: Karol Szymanowski rdo Aretuzy, Napad Har-nasiwi Taniec przy Pieni Pociez chopcyz baletuHarnasie

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

Nauczyciel prezentuje uczniom ilm o Karolu Szymanow-skim. Nastpnie rozmawia z uczniami na temat ilmu. W trak-cie rozmowy uczniowie powinni odpowiedzie na pytania: Co zapamitalicie z ycia Karola Szymanowskiego? Jakie tytuy utworw skomponowanych przez Szymanow-

skiego byy wymienione w ilmie? O czym jest opera Krl oger? Co zainspirowao Szymanowskiego do skomponowania ba-

letuHarnasie?

Cz g wna

1. Wprowadzenie pojcia impresjonizmNauczyciel mwi uczniom, co to jest impresjonizm str. 66 .Impresjonizm to kierunek w sztukach plastycznych i mu-zycznych powstay na przeomie XIX i XX wieku. W utwo-rach muzycznych wikszy nacisk pooono na efekty brzmie-niowe i dynamiczne, przekazanie wrae i uczu ni namelodi i rytm.2. Suchanie utworurdo AretuzyNauczyciel wprowadza uczniw w histori utworu str. 66 .Kompozycja, ktrej wysuchacie, powstaa po jednej z wizytkompozytora we Woszech, gdzie w miecie Syrakuzy znaj-

duje si rdo, z ktrym zwizany jest mit o nimie Aretuziei Alfejosie.Uczniowie czytaj wiersz Wandy Chotomskiejrdo Aretuzy

str. 66 . Nastpnie wysuchuj utworu K. Szymanowskie-

go o tym samym tytule.Podczas suchania uczniowie maj zastanowi si nad odpo-wiedziami na nastpujce pytania: Czy rdo AretuzyKarola Szymanowskiego jest utworem

programowym? Czy atwo jest zapamita i zanuci melodi tego utworu? Czy atwo mona rozpozna, czy utwr ten jest w tonacji

dur czy moll? Jak rol odegra w utworze akompaniament fortepiano-

wy? Czyrdo Aretuzyspenia zaoenia impresjonizmu w mu-

zyce?Uczniowie odpowiadaj na pytania zadane przez nauczy-ciela.3. PodhaleNauczyciel wraz z uczniami powtarza podstawowe infor-macje o Podhalu str. 67 . Nastpnie podaje informacjo zwizkach Szymanowskiego z tym regionem. Opcjonalnieuczniowie czytaj fragment o tym zagadnieniu w podrczni-ku str. 67 .4. Nauka piosenkiPociez chopc yUczniowie odczytuj rytm z uyciem tataizacji. Nastpniewraz z nauczycielem analizuj zapis nutowy, poszukujfragmentw, ktre s identyczne i fragmentw o identycznejmelodii, a rnym rytmie. Ucz si piosenki ze suchu z ob-serwacj nut.5. Informacja o balecieHarnasieUczniowie czytaj informacj o balecie Harnasiew podrcz-

niku str. 68 . Nastpnie suchaj fragmentw baletuHar-nasieNapad Harnasiwi Taniec przy pieni Pociez chopcy.Podczas suchania uczniowie zastanawiaj si, w jaki sposbKarol Szymanowski wykorzysta w swoim balecie piosenkludow z Podhala Pociez chopcyi jak muzycznie opracowat melodi.

Cz podsumowujca

Uczniowie odpowiadaj na pytania umieszczone w podrcz-niku str. 68 .Zadanie domowe

Wykonaj wiczenia w zeszycie wicze str. 3133 .Zadanie domowe dla chtnych

Jeden lub dwch uczniw:Przygotuj krtk prezentacj o yciu i twrczoci KrzysztofaPendereckiego. Twoim gwnym rdem informacji moe

by strona (http://link.operon.pl/465433) i oicjalna strona kom-

pozytora (http://link.operon.pl/465434).

7/24/2019 muzyka_6

39/57Krzysztof Penderecki

scenariusz

Krzysztof Penderecki

Cele lekcjiUcze: wie, kim jest Krzysztof Penderecki wyjania pojcie aleatoryzm

wypowiada si na temat wysuchanej muzyki i obejrzanegoilmu

Metody pracy podajca: miniwykad eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa), prezentacja praktyczna (wiczenia przedmiotowe): piew, praca z pod-

rcznikiem wiczenia twrcze: tworzenie aleatorycznej ilustracji

dwikowej


dostp do internetu fragment wywiadu z Krzysztofem Pendereckim fragment ilmu Siedem bram Jerozolimy prezentacja o yciu i twrczoci Krzysztofa Pendereckiego

przygotowana przez uczniw lub nauczyciela (przy uyciukreatora prezentacji z Multiteki Operonu)

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. ozpiewanie i powtrzenie piosenki TaniecUczniowie rozpiewuj si. Nastpnie wykonuj piosenk

TaniecWitolda Lutosawskiego str. 6465 .

2. BiograiaUczniowie, ktrzy zgosili si na poprzedniej lekcji do pracydomowej dla chtnych przedstawiaj swoje prezentacje mul-timedialne o yciu i twrczoci Krzysztofa Pendereckiego.

Jeli nikt si nie zgosi, nauczyciel moe sam przygotowatak prezentacj, korzystajc z kreatora prezentacji z Mul-titeki Operonu, lub pokaza uczniom pocztkowy fragment(1:50) wywiadu z Krzysztofem Pendereckim z racji jego 75.

urodzin (http://link.operon.pl/465436).

Cz g wna

3. Prezentacja ilmu Siedem bram Jerozolimy. Tradycjaspleciona z najnowsz technologi cz.5

Uczniowie rozwizuj w. 2. w zeszycie wicze str. 34 .Nastpnie czytaj informacj z ramki Ciekawostka w pod-

rczniku str. 69 na temat ilmu Siedem bram Jerozolimy.Nauczyciel prezentuje im fragment tego ilmu (http://link.ope-

ron.pl/465437).4. Wprowadzenie pojcia aleatoryzmNauczyciel wyjania uczniom pojcie aleatoryzmu. Opcjo-nalnie uczniowie sami czytaj trzeci akapit w podrczniku

str. 69 .5. Tworzenie aleatorycznej ilustracji dwikowej Wieczrnad jezioremUczniowie na polecenie nauczyciela wykonuj ilustracj mu-zyczn zatytuowan Wieczr nad jezioremzgodnie z opisem

w ramce wiczenia w podrczniku str. 69 .

Cz podsumowujca

Uczniowie krtko opowiadaj, co zapamitali z lekcji.Zadanie domowe

Wykonaj w. 1. w zeszycie wicze str. 33 .

7/24/2019 muzyka_6

40/57 Henryk Mikoaj Grecki

scenariusz

Henryk Mikoaj Grecki

Cele lekcjiUcze: wymienia przynajmniej czterech polskich kompozytorw

wspczesnych

wie, kim by Henryk Mikoaj Grecki opowiada o emocjach, jakie niesie ze sob muzyka czy polskich kompozytorw muzyki wspczesnej z ich

dzieami

Metody pracy podajca: pogadanka, miniwykad eksponujca: pokaz (projekcja ilmowa) praktyczna (wiczenia przedmiotowe): suchanie muzyki,

piew, praca z podrcznikiem wiczenie twrcze: rnorodna interpretacja krtkiej pio-

senki

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagrania: Henryk Mikoaj Grecki III symfonia pieni ao-

snychop. 36 cz. IIILento ilm o Henryku Mikoaju Greckim dostp do internetu

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. FilmNauczyciel pokazuje uczniom ilm o Henryku Mikoaju G-

reckim (http://link.operon.pl/465438). Nastpnie rozmawiaz uczniami o projekcji.

Cz g wna

2. Suchanie muzyki H.M. GreckiIII symfonia pieni a-osnychop. 36 cz. IIILento(fragment)Nauczyciel wprowadza uczniw w suchany utwr. Opcjo-nalnie uczniowie czytaj drugi akapit w podrczniku

str. 70 .

Uczniowie wysuchuj fragmentu III symfonii pieni ao-snychop. 36 cz. III Lento. Ich zadaniem jest zastanowieniesi nad tym, jakimi rodkami kompozytor wyrazi smutek

kobiety opakujcej swoje dziecko.3. wiczenia twrcze rnorodna interpretacja krtkie-go fragmentu melodiiNauczyciel mwi uczniom, e w pniejszym okresie twr-czoci Grecki uproci swoj muzyk; czsto stosowa tech-nik polegajc na wielokrotnym powtarzaniu motywwi fraz, zmieniajc ich opracowanie, harmoni, dynamik,nasycenie emocjonalne.Uczniowie wykonuj nastpujce wiczenie: Wybieraj krtk znan im melodi, np. jeden z poznanych

kanonw:Don-don,By Duda,Jak wielk moc posiada piew

(z IV klasy), Lubi podre (z klasy V) lub krtk piosenkludow:Zajczek,Pociez chopcy, Cebula, cebulalub inn. Wymylaj kilka sposobw na zapiewanie tej piosenki,

zmieniajc tempo, dynamik, opracowanie muzycznei inne elementy.

Wykonuj swoj kompozycj.

Cz podsumowujca

Uczniowie wykonuj wiczenia z zeszytu wiczestr. 3435 .

Zadanie domowePrzygotuj si do gry i quizu:

przeczytaj z podrcznika yciorysy poznanych kompozy-torw str. 3970 ,

przypomnij sobie utwory, ktrych suchae/suchaa nalekcjach muzyki.

7/24/2019 muzyka_6

41/57Wielcy kompozytorzy powtrzenie wiadomoci

scenariusz

Wielcy kompozytorzy powtrzenie wiadomoci

Cele lekcjiUcze: porzdkuje kompozytorw ze wzgldu na epok historycz-

n, w ktrej tworzyli

zna podstawowe wydarzenia z ycia omawianych kompo-zytorw

rozpoznaje utwory suchane na lekcjach muzyki gra w gr dydaktyczn, przestrzegajc zasad fair play umiejtnie przyjmuje sukces i porak wsppracuje w grupie

Metody pracy praktyczna (wiczenia przedmiotowe): suchanie muzyki,

piew aktywizujca: gra dydaktyczna

rodki dydaktyczne do samodzielnegoprzygotowania nagrania, ktre uczniowie poznali podczas realizacji tema-

tw z dziau Wielcy kompozytorzy wizytwki kompozytorw tabela do gry Muzyczne sowa pyta z podkadami muzycznymi Wydawnictwa Pedago-gicznego OPEON

Tok lekcji

Cz wprowadzajca

1. Gra Zgadnij kto to?Uczniowie dziel si na kilka (57) kilkuosobowych (35)

grup.Nauczyciel ma siedem wizytwek kompozytorw

dodatek 1 za. 1 . Wizytwki le na biurku zadru-kowan czci do dou. Na stronie wierzchniej s ponume-rowane od 1 do 7. Kada grupa kolejno wybiera numer wi-zytwki. Nauczyciel, nie pokazujc jej uczniom, odczytujepo kolei znajdujce si tam zdania. Po kadym zdaniu robiprzerw, aby grupy miay szans odgadn, o ktrym kom-

pozytorze jest mowa. Jeli ktra grupa odgadnie, otrzymu-

je punkt, jeli zgosi si, ale nie odgadnie, traci moliwoodgadywania w tej rundzie (nie moe ponownie zgosi siprzy tym kompozytorze). Wygrywa grupa, ktra otrzymanajwicej punktw.

Cz g wna

2. Gra Muzyczne sowaGra jest podobna do gryPastwa, miasta. Nauczyciel rozdajeuczniom tabele dodatek 2 za. 2 .Uczniowie graj w zespoach trzy-szecioosobowych. Jedenz graczy mwi po cichu alfabet, rozpoczynajc od gonegopowiedzenia XYZ. Druga osoba mwi Stop. W ten sposbzostaje wytypowana jedna z liter alfabetu. Wszyscy gracze

uzupeniaj tabel dodatek 2 za. 2 , wpisujc sowarozpoczynajce si na wybran liter. Kiedy jeden z uczest-

nikw gry uzupeni wszystkie kolumny, liczy do dziesiciu.Po tym czasie nie wolno ju uzupenia tabeli.Uczestnicy zabawy podaj swoje sowa i licz punkty:20 pkt jeli tylko jedna osoba miaa uzupenion dan ko-lumn (np. tylko jeden gracz poda nazwisko kompozytora),15 pkt jeli wpisane sowo nie powtarza si u innych graczy,10 pkt jeli kilku graczy ma wpisane to samo sowo,0 pkt jeli kolumna jest pusta.Po zsumowaniu punktw kolejny gracz mwi alfabet. W tensposb przystpujemy do kolejnej rundy. Ilo rund zaleyod tempa, w jakim uczniowie pracuj.3. ozpoznawanie utworw suchanych na lekcjach mu-

zykiNauczyciel wcza uczniom kolejno utwory, ktre poznali nalekcjach muzyki realizujcych dzia Wielcy kompozytorzy.Uczniowie rozpoznaj kolejne utwory.

Cz podsumowujca

Uczniowie piewaj w ramach powtrzenia pieni i piosen-ki poznane podczas omawiania kompozytorw:Od do ra-doci, Przniczk, Kuma i kum, Cebul, cebul, Taniec, Po-ciez chopcy.

7/24/2019 muzyka_6

42/57 Wielcy kompozytorzy powtrzenie wiadomoci

scenariusz

Dodatki

Dodatek 1. Wizytwki kompozytorw

Jan Sebastian Bach

Ten kompozytor, kiedy zoy wymwienie jednemu ze swoich pracodawcw, zosta zamknity na miesic w wi-

zieniu. Bardzo wczenie straci rodzicw zosta sierot kiedy mia lat. Pod koniec ycia straci wzrok. Gra na skrzypcach, klawesynie i przede wszystkim na organach. Komponowa preludia, fugi, kantaty, koncerty. Wikszo swojego dorosego ycia spdzi w Lipsku.

Wolfgang Amadeusz Mozart

By cudownym dzieckiem. Skomponowa ponad symfonii. Zmar w Wiedniu. Komponowa opery, m.in. Czarodziejski flet, Uprowadzenie z Seraju, Wesele Figara, Don Giovanni. Jego ostatnim dzieem bya msza aobna Requiem d-moll.

y nieca

muzyka_6

Documents

Transcript of muzyka_6