MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

22
MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010 Adam Fornalik

description

MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010. Adam Fornalik. Agenda. Cele i zakresy Synergia w implementacji Bilans MSSF i Solvency II Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych Główne różnice w wycenie zobowiązań ubezpieczeniowych Opcje i gwarancje wbudowane w umowy ubezpieczenia - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

Page 1: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II

6 grudnia 2010

Adam Fornalik

Page 2: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 2

Agenda

► Cele i zakresy► Synergia w implementacji► Bilans MSSF i Solvency II► Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych► Główne różnice w wycenie zobowiązań ubezpieczeniowych► Opcje i gwarancje wbudowane w umowy ubezpieczenia► Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań► Granice umowy ubezpieczenia

Page 3: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 3

MSSF a Solvency IIPunkt widzenia Komisji Europejskiej

Komisja Europejska, Dyrektywa Solvency II, nota wprowadzająca 28

„Standardy wyceny na potrzeby nadzoru powinny być w możliwie dużym zakresie zgodne z międzynarodowymi zasadami rachunkowości by ograniczyć obciążenia administracyjne”

Komisja Europejska, Specyfikacja techniczna QIS5, paragraf V.4

„O ile to nie zostało uregulowane w inny sposób, wycena wszystkich aktywów oraz zobowiązań, innych niż rezerwy techniczne powinna być dokonana zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości przyjętymi przez Unię Europejską”

Page 4: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 4

Cele Solvency II oraz MSSF 4 faza II

Solvency II

► Dostosować wymogi kapitałowe do profilu ryzyka► Zwiększyć poziom harmonizacji w Europie w obszarze wypłacalności► Motywować do efektywnego zarządzanie ryzykiem► Zabezpieczyć interesy ubezpieczonych

MSSF 4 faza II

► Wprowadzić spójne podejście do wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych

► Zwiększyć przejrzystość i porównywalność sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń

Page 5: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 5

Zakres Solvency II oraz MSSF 4 faza II

Solvency II

► Kraje Unii Europejskiej, Norwegia, Liechtenstain oraz Islandia► Zakłady ubezpieczeń oraz reasekuratorzy z przypisem składki

przekraczającym 5 mln Euro rocznie (jeżeli przypis przekroczy 5 mln Euro w 3 kolejnych latach, Dyrektywa Solvency II obowiązuje w roku czwartym)

MSSF 4 faza II

► Globalny standard rachunkowości stosowany głównie przez spółki giełdowe

► Obejmuje umowy spełniające definicje umowy ubezpieczeniowej, umowy reasekuracyjne oraz instrumenty finansowe zawierające tzw. uznaniowe udziały w zyskach (discretionary participation features)

Page 6: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 6

Wdrożenie Solvency II oraz MSSF 4 faza II Ramy czasowe

Solvency II

► Kwiecień 2011 – publikacja wyników QIS5► 2011-2012 publikacja aktów wykonawczych i ich przyjęcie przez

państwa członkowskie► Oficjalnie Solvency II ma wejść w życie 31 października 2012 lecz

pojawiła się propozycja przesunięcia daty wdrożenia na 1 stycznia 2013

MSSF 4 faza II

► Czerwiec 2011 publikacja standardu► Planuje się wdrożenie w roku 2013 lub 2014► Zakładając, że nowy standard wejdzie w życie 1 stycznia 2014,

wymagać to będzie sporządzenie bilansu otwarcia zgodnie z nowymi regułami na datę 31 grudnia 2012 (dane porównawcze)

Page 7: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 7

Synergia w implementacji Solvency II i MSSF 4 faza II

► Pomimo tego że, MSSF i Solvency II mają inne cele to istnieje wiele podobieństw pomiędzy wymaganiami implementacyjnymi dla obu systemów i będzie można cieszyć się pewnym efektem synergii przy ich wdrażaniu

► Przewiduje się, że synergia implementacji powinna wystąpić głównie w obszarze wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych

► Synergia w wycenie zobowiązań w obu systemach wynika z zastosowania podobnych reguł w szczególności z podobnej konstrukcji zobowiązania z najlepszym oszacowaniem zobowiązania i narzutem na ryzyko jako wyodrębnionymi częściami składowymi

Page 8: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 8

Bilans MSSF i Solvency II

Bilans MSSF

Zobowiązanie ‘best estimate’

MCR

Risk margin

MSSF 4 faza II

Bilans – Solvency II

PasywaAktywa

Nadwyżka

Solvency Capital Requirement (SCR)

Rezerwy TechniczneZobowiązanie

‘best estimate’

Residual margin

Risk margin

PasywaAktywa

Kapitały

Rezerwy Techniczne

Goodwill

Środki własne

Solvency II

Page 9: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 9

Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych Solvency II► Rezerwy techniczno – ubezpieczeniowe muszą być wykazane w

kwocie, w której inny zakład ubezpieczeń mógłby je przejąć („exit value”) w sposób spójny z danymi rynkowymi („market consistent basis”)

► Jeśli przyszłe przepływy środków pieniężnych ze zobowiązań z tytułu ubezpieczeń mogą być zreplikowane przy użyciu dostępnych instrumentów finansowych (to znaczy są możliwe do zabezpieczenia), związane z nimi rezerwy powinny być wyceniane po wartości rynkowej tych instrumentów

► Dla ryzyk niemożliwych do zreplikowania, rezerwy powinny być wyliczane jako suma najlepszego oszacowania i marży na ryzyko liczoną oddzielnie metodą kosztu kapitału

► Najlepsze oszacowanie musi być równe przepływom środków pieniężnych ważonych prawdopodobieństwem, biorąc pod uwagę wartość pieniądza w czasie

► Narzut na ryzyko musi być wyliczany jako najbardziej prawdopodobny koszt kapitału wymaganego do pokrycia zobowiązań z tytułu ubezpieczeń

Page 10: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 10

Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych (1)MSSF 4 faza II

Na wartość zobowiązania ubezpieczeniowego składa się wartość przepływów pieniężnych realizujących zobowiązanie (fulfilment cash flows):

►nieobciążona, ważona prawdopodobieństwami wartość oczekiwanych przepływów pieniężnych, powstających w miarę wywiązywania się ubezpieczyciela ze swoich zobowiązań►wartość pieniądza w czasie (stopa dyskonta)►narzut na ryzyko (risk adjustment)

oraz narzut eliminujący zysk w chwili zawarcia umowy (residual margin)

Page 11: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 11

Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych (2)MSSF 4 faza II

Kalkulacja narzutu na ryzyko (risk margin) ma zostać dokonana w oparciu o jedną z trzech poniższych metod:

► Wartość zagrożona (Value at Risk, VaR)► Warunkowa wartość zagrożona (Tail VaR, tVaR)► Metoda kosztu kapitału (Cost of Capital, CoC)

W Solvnecy II do kalkulacji narzutu na ryzyko będzie można stosować jedynie metodę kosztu kapitału

Page 12: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 12

Podobieństwa w wycenie rezerw technicznych w Solvency II i MSSF 4 faza II

Wybrane podobieństwa

► Przepływy ważone prawdopodobieństwami► Wycena opcji i gwarancji wbudowanych w umowy ubezpieczeniowe► Stopa dyskonta wolna od ryzyka► Premia za niepłynność

Page 13: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 13

Główne różnice (1)MSSF 4 faza II oraz Solvency II► W Solvency II zysk na polisie jest rozpoznany od razu a w MSSF 4

faza II jest rozliczany w czasie

► Solvency II dopuszcza tylko metodę kosztu kapitału do kalkulacji narzutu na ryzyko podczas gdy MSSF 4 faza II dopuszcza dodatkowo VaR oraz tVaR

► MSSF 4 faza II dopuszcza zastosowanie metody uproszczonej dla krótkoterminowych umów ubezpieczenia

► Solvency II dopuszcza ujemne rezerwy techniczne natomiast MSSF 4 faza II takiej możliwości nie daje

► Przy kalkulacji narzutu na ryzyko (risk margin) Solvency II dopuszcza dywersyfikację na poziomie spółki natomiast w MSSF 4 faza II dywersyfikacja jest możliwa tylko w ramach danego portfela ubezpieczeń. Portfel ubezpieczeń zdefiniowany jest jako zarządzana razem grupa polis podlegająca podobnym ryzykom

Page 14: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 14

Główne różnice (2)MSSF 4 faza II oraz Solvency II► Przy kalkulacji narzutu na ryzyko Solvency II dopuszcza podejście netto (w

sensie reasekuracji) natomiast w MSSF 4 faza II reasekuracja jest traktowana osobno

► Według MSSF 4 faza II przepływy pieniężne brane do wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych powinny zawierać tylko zmienne (incremental) koszty akwizycji natomiast w Solvency II nie ma takiego ograniczenia

► W MSSF 4 faza II dzięki istnieniu narzutu eliminującego zysk (residual margin) efektywnie zmienne koszty akwizycji są odraczane. W Solvency II nie ma odraczania kosztów akwizycji

► Ze względu na różne definicje granic czasowych umowy ubezpieczeniowej mogą wystąpić różnice w tym obszarze

► W MSSF 4 faza II ogólne koszty administracyjne (overheads) nie są brane do przepływów pieniężnych wyceniających zobowiązanie natomiast w Solvency II powinny być wzięte do przepływów pieniężnych

Page 15: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 15

Opcje i gwarancje wbudowane w umowy ubezpieczenia► Zarówno Solvency II jak i MSSF 4 faza II wymaga wyceny opcji i

gwarancji wbudowanych w umowy ubezpieczenia► Przykłady opcji w umowach ubezpieczenia:

► Ubezpieczony ma prawo w pełni lub częściowo zrezygnować z ubezpieczenia dostając zdefiniowaną kwotę

► Ubezpieczony ma prawo do przejścia na ubezpieczenie bezskładkowe► Ubezpieczony ma prawo zamiany świadczenia z tytułu dożycia na zdefiniowaną

rentę► Ubezpieczony ma prawo przedłużenia okresu ubezpieczenia na dotychczasowych

warunkach

► Przykłady gwarancji w umowach ubezpieczenia:► Gwarancja zainwestowanego kapitału► Gwarantowana stopa zwrotu► Udział w zyskach

Page 16: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 16

Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań (1)

Ogólnie w Solvency II aktywa i zobowiązania wyceniane są po wartości godziwej a w MSSF zgodnie z odpowiednimi standardami

MSSF Solvency 2

Goodwill MSSF 3, MSSF 4, rozpoznaje się nabyty goodwill po koszcie, testuje się na utratę wartości

nie rozpoznaje się

Wartości niematerialne i prawne

IAS 38, po koszcie pomniejszonym o umorzenie lub w wartości godziwej

w wartości godziwej

Środki trwałe MSR 16, po koszcie pomniejszonym o umorzenie lub w wartości godziwej

w wartości godziwej

Zapasy MSR 2, po koszcie lub wartości realizowalnej, jeżeli ta jest mniejsza od kosztu

w wartości godziwej

Leasing finansowy

MSR 17, wartość godziwa lub wartość bieżąca minimalnych płatności leasingowych jeżeli są mniejsze

w wartości godziwej

Page 17: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 17

Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań (2)

MSSF Solvency 2

Nieruchomość inwestycyjna

MSR 40, po koszcie pomniejszonym o umorzenie lub w wartości godziwej

w wartości godziwej

Udziały w spółkach zależnych, stowarzyszonych, joint ventures

Zgodnie z zasadami określonymi w MSR 27, MSR 28 oraz MSR 31

w wartości godziwej lub metodą praw własności

Aktywa i zobowiązania finansowe

MSR 39, metodą kosztu amortyzowanego lub w wartości godziwej

w wartości godziwej

Aktywa inne niż aktywa obrotowe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana

MSSF 5, po koszcie lub w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży jeżeli ta jest mniejsza

w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży

Page 18: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 18

Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań (3)

MSSF Solvency 2

Podatek odroczony zgodnie z MSR 12 na bazie różnicy pomiędzy wartością w bilansie SII a wartością podatkową, możliwość kalkulacji podatku odroczonego w oparciu o niewykorzystane straty podatkowe

Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych

MSR 7, MSR 39, w kwocie płatnej na żądanie

w kwocie płatnej na żądanie

Rezerwy, zobowiązania i aktywa warunkowe

Zgodnie z zasadami MSR 37

w wartości oczekiwanej

Zobowiązania pracownicze

Według zasad MSR 19 w wartości godziwej lub według zasad MSR 19

Page 19: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 19

Granice kontraktu ubezpieczeniowegoMSSF 4 faza II

► Zobowiązanie ubezpieczeniowe powinno zostać rozpoznane gdy ► Zakład ubezpieczeniowy jest już związany umową ubezpieczenialub► Jest narażony na ryzyko ubezpieczeniowe

► Kontrakt ubezpieczeniowy kończy się, gdy► Zakład ubezpieczeń nie musi już udzielać ochrony

ubezpieczeniowejlub► Zakład ubezpieczeń ma prawo lub praktyczną możliwość zmienić

składki w celu bardziej adekwatnego pokrycia ryzyka

Page 20: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 20

Granice kontraktu ubezpieczeniowegoSolvency II

► Początek kontraktu tak jak MSSF 4 faza II

► Kontrakt ubezpieczeniowy kończy się gdy► Zakład ubezpieczeń ma jednostronne prawo wycofać się z

umowylub► Zakład ubezpieczeń ma jednostronne prawo odmówić

przyjęcia składek lub► Zakład ubezpieczeń ma nieograniczone prawo zmienić składki

lub wielkość odszkodowań

► Ocena nieograniczonego prawa powinna być interpretowana z perspektywy ekonomicznego sensu. Np. ograniczenie zmiany składki nie więcej niż 1000% nie jest realnym ograniczeniem

Page 21: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 21

Podsumowanie

► Solvency II i MSSF 4 faza II to dwa odrębne systemy mające różne cele z pewnymi obszarami synergii w ich implementacji

► Główny obszar wspólny dla Solvency II i MSSF 4 faza II to wycena zobowiązań ubezpieczeniowych

► Istnieje wiele podobnych reguł do wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych np. oparcie zobowiązania o najlepsze oszacowanie przepływów pieniężnych i kalkulacja narzutu na ryzyko

► Istnieje jednak znacząca liczba różnic w wycenie zobowiązań ubezpieczeniowych

► Wykorzystanie ewentualnych synergii wymaga odpowiedniej koordynacji działań pomiędzy projektami

Page 22: MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010

MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 22

Dziękuję za uwagę

Adam Fornalik

Partner

Ernst & Young Audit sp. z o.o.

Rondo ONZ 1

00-124 Warszawa

[email protected]

tel. 22 557 74 90