MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010
description
Transcript of MSSF 4 faza II a Solvency II 6 grudnia 2010
MSSF 4 faza II a Solvency II
6 grudnia 2010
Adam Fornalik
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 2
Agenda
► Cele i zakresy► Synergia w implementacji► Bilans MSSF i Solvency II► Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych► Główne różnice w wycenie zobowiązań ubezpieczeniowych► Opcje i gwarancje wbudowane w umowy ubezpieczenia► Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań► Granice umowy ubezpieczenia
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 3
MSSF a Solvency IIPunkt widzenia Komisji Europejskiej
Komisja Europejska, Dyrektywa Solvency II, nota wprowadzająca 28
„Standardy wyceny na potrzeby nadzoru powinny być w możliwie dużym zakresie zgodne z międzynarodowymi zasadami rachunkowości by ograniczyć obciążenia administracyjne”
Komisja Europejska, Specyfikacja techniczna QIS5, paragraf V.4
„O ile to nie zostało uregulowane w inny sposób, wycena wszystkich aktywów oraz zobowiązań, innych niż rezerwy techniczne powinna być dokonana zgodnie z międzynarodowymi standardami rachunkowości przyjętymi przez Unię Europejską”
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 4
Cele Solvency II oraz MSSF 4 faza II
Solvency II
► Dostosować wymogi kapitałowe do profilu ryzyka► Zwiększyć poziom harmonizacji w Europie w obszarze wypłacalności► Motywować do efektywnego zarządzanie ryzykiem► Zabezpieczyć interesy ubezpieczonych
MSSF 4 faza II
► Wprowadzić spójne podejście do wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych
► Zwiększyć przejrzystość i porównywalność sprawozdań finansowych zakładów ubezpieczeń
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 5
Zakres Solvency II oraz MSSF 4 faza II
Solvency II
► Kraje Unii Europejskiej, Norwegia, Liechtenstain oraz Islandia► Zakłady ubezpieczeń oraz reasekuratorzy z przypisem składki
przekraczającym 5 mln Euro rocznie (jeżeli przypis przekroczy 5 mln Euro w 3 kolejnych latach, Dyrektywa Solvency II obowiązuje w roku czwartym)
MSSF 4 faza II
► Globalny standard rachunkowości stosowany głównie przez spółki giełdowe
► Obejmuje umowy spełniające definicje umowy ubezpieczeniowej, umowy reasekuracyjne oraz instrumenty finansowe zawierające tzw. uznaniowe udziały w zyskach (discretionary participation features)
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 6
Wdrożenie Solvency II oraz MSSF 4 faza II Ramy czasowe
Solvency II
► Kwiecień 2011 – publikacja wyników QIS5► 2011-2012 publikacja aktów wykonawczych i ich przyjęcie przez
państwa członkowskie► Oficjalnie Solvency II ma wejść w życie 31 października 2012 lecz
pojawiła się propozycja przesunięcia daty wdrożenia na 1 stycznia 2013
MSSF 4 faza II
► Czerwiec 2011 publikacja standardu► Planuje się wdrożenie w roku 2013 lub 2014► Zakładając, że nowy standard wejdzie w życie 1 stycznia 2014,
wymagać to będzie sporządzenie bilansu otwarcia zgodnie z nowymi regułami na datę 31 grudnia 2012 (dane porównawcze)
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 7
Synergia w implementacji Solvency II i MSSF 4 faza II
► Pomimo tego że, MSSF i Solvency II mają inne cele to istnieje wiele podobieństw pomiędzy wymaganiami implementacyjnymi dla obu systemów i będzie można cieszyć się pewnym efektem synergii przy ich wdrażaniu
► Przewiduje się, że synergia implementacji powinna wystąpić głównie w obszarze wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych
► Synergia w wycenie zobowiązań w obu systemach wynika z zastosowania podobnych reguł w szczególności z podobnej konstrukcji zobowiązania z najlepszym oszacowaniem zobowiązania i narzutem na ryzyko jako wyodrębnionymi częściami składowymi
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 8
Bilans MSSF i Solvency II
Bilans MSSF
Zobowiązanie ‘best estimate’
MCR
Risk margin
MSSF 4 faza II
Bilans – Solvency II
PasywaAktywa
Nadwyżka
Solvency Capital Requirement (SCR)
Rezerwy TechniczneZobowiązanie
‘best estimate’
Residual margin
Risk margin
PasywaAktywa
Kapitały
Rezerwy Techniczne
Goodwill
Środki własne
Solvency II
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 9
Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych Solvency II► Rezerwy techniczno – ubezpieczeniowe muszą być wykazane w
kwocie, w której inny zakład ubezpieczeń mógłby je przejąć („exit value”) w sposób spójny z danymi rynkowymi („market consistent basis”)
► Jeśli przyszłe przepływy środków pieniężnych ze zobowiązań z tytułu ubezpieczeń mogą być zreplikowane przy użyciu dostępnych instrumentów finansowych (to znaczy są możliwe do zabezpieczenia), związane z nimi rezerwy powinny być wyceniane po wartości rynkowej tych instrumentów
► Dla ryzyk niemożliwych do zreplikowania, rezerwy powinny być wyliczane jako suma najlepszego oszacowania i marży na ryzyko liczoną oddzielnie metodą kosztu kapitału
► Najlepsze oszacowanie musi być równe przepływom środków pieniężnych ważonych prawdopodobieństwem, biorąc pod uwagę wartość pieniądza w czasie
► Narzut na ryzyko musi być wyliczany jako najbardziej prawdopodobny koszt kapitału wymaganego do pokrycia zobowiązań z tytułu ubezpieczeń
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 10
Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych (1)MSSF 4 faza II
Na wartość zobowiązania ubezpieczeniowego składa się wartość przepływów pieniężnych realizujących zobowiązanie (fulfilment cash flows):
►nieobciążona, ważona prawdopodobieństwami wartość oczekiwanych przepływów pieniężnych, powstających w miarę wywiązywania się ubezpieczyciela ze swoich zobowiązań►wartość pieniądza w czasie (stopa dyskonta)►narzut na ryzyko (risk adjustment)
oraz narzut eliminujący zysk w chwili zawarcia umowy (residual margin)
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 11
Wycena zobowiązań ubezpieczeniowych (2)MSSF 4 faza II
Kalkulacja narzutu na ryzyko (risk margin) ma zostać dokonana w oparciu o jedną z trzech poniższych metod:
► Wartość zagrożona (Value at Risk, VaR)► Warunkowa wartość zagrożona (Tail VaR, tVaR)► Metoda kosztu kapitału (Cost of Capital, CoC)
W Solvnecy II do kalkulacji narzutu na ryzyko będzie można stosować jedynie metodę kosztu kapitału
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 12
Podobieństwa w wycenie rezerw technicznych w Solvency II i MSSF 4 faza II
Wybrane podobieństwa
► Przepływy ważone prawdopodobieństwami► Wycena opcji i gwarancji wbudowanych w umowy ubezpieczeniowe► Stopa dyskonta wolna od ryzyka► Premia za niepłynność
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 13
Główne różnice (1)MSSF 4 faza II oraz Solvency II► W Solvency II zysk na polisie jest rozpoznany od razu a w MSSF 4
faza II jest rozliczany w czasie
► Solvency II dopuszcza tylko metodę kosztu kapitału do kalkulacji narzutu na ryzyko podczas gdy MSSF 4 faza II dopuszcza dodatkowo VaR oraz tVaR
► MSSF 4 faza II dopuszcza zastosowanie metody uproszczonej dla krótkoterminowych umów ubezpieczenia
► Solvency II dopuszcza ujemne rezerwy techniczne natomiast MSSF 4 faza II takiej możliwości nie daje
► Przy kalkulacji narzutu na ryzyko (risk margin) Solvency II dopuszcza dywersyfikację na poziomie spółki natomiast w MSSF 4 faza II dywersyfikacja jest możliwa tylko w ramach danego portfela ubezpieczeń. Portfel ubezpieczeń zdefiniowany jest jako zarządzana razem grupa polis podlegająca podobnym ryzykom
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 14
Główne różnice (2)MSSF 4 faza II oraz Solvency II► Przy kalkulacji narzutu na ryzyko Solvency II dopuszcza podejście netto (w
sensie reasekuracji) natomiast w MSSF 4 faza II reasekuracja jest traktowana osobno
► Według MSSF 4 faza II przepływy pieniężne brane do wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych powinny zawierać tylko zmienne (incremental) koszty akwizycji natomiast w Solvency II nie ma takiego ograniczenia
► W MSSF 4 faza II dzięki istnieniu narzutu eliminującego zysk (residual margin) efektywnie zmienne koszty akwizycji są odraczane. W Solvency II nie ma odraczania kosztów akwizycji
► Ze względu na różne definicje granic czasowych umowy ubezpieczeniowej mogą wystąpić różnice w tym obszarze
► W MSSF 4 faza II ogólne koszty administracyjne (overheads) nie są brane do przepływów pieniężnych wyceniających zobowiązanie natomiast w Solvency II powinny być wzięte do przepływów pieniężnych
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 15
Opcje i gwarancje wbudowane w umowy ubezpieczenia► Zarówno Solvency II jak i MSSF 4 faza II wymaga wyceny opcji i
gwarancji wbudowanych w umowy ubezpieczenia► Przykłady opcji w umowach ubezpieczenia:
► Ubezpieczony ma prawo w pełni lub częściowo zrezygnować z ubezpieczenia dostając zdefiniowaną kwotę
► Ubezpieczony ma prawo do przejścia na ubezpieczenie bezskładkowe► Ubezpieczony ma prawo zamiany świadczenia z tytułu dożycia na zdefiniowaną
rentę► Ubezpieczony ma prawo przedłużenia okresu ubezpieczenia na dotychczasowych
warunkach
► Przykłady gwarancji w umowach ubezpieczenia:► Gwarancja zainwestowanego kapitału► Gwarantowana stopa zwrotu► Udział w zyskach
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 16
Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań (1)
Ogólnie w Solvency II aktywa i zobowiązania wyceniane są po wartości godziwej a w MSSF zgodnie z odpowiednimi standardami
MSSF Solvency 2
Goodwill MSSF 3, MSSF 4, rozpoznaje się nabyty goodwill po koszcie, testuje się na utratę wartości
nie rozpoznaje się
Wartości niematerialne i prawne
IAS 38, po koszcie pomniejszonym o umorzenie lub w wartości godziwej
w wartości godziwej
Środki trwałe MSR 16, po koszcie pomniejszonym o umorzenie lub w wartości godziwej
w wartości godziwej
Zapasy MSR 2, po koszcie lub wartości realizowalnej, jeżeli ta jest mniejsza od kosztu
w wartości godziwej
Leasing finansowy
MSR 17, wartość godziwa lub wartość bieżąca minimalnych płatności leasingowych jeżeli są mniejsze
w wartości godziwej
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 17
Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań (2)
MSSF Solvency 2
Nieruchomość inwestycyjna
MSR 40, po koszcie pomniejszonym o umorzenie lub w wartości godziwej
w wartości godziwej
Udziały w spółkach zależnych, stowarzyszonych, joint ventures
Zgodnie z zasadami określonymi w MSR 27, MSR 28 oraz MSR 31
w wartości godziwej lub metodą praw własności
Aktywa i zobowiązania finansowe
MSR 39, metodą kosztu amortyzowanego lub w wartości godziwej
w wartości godziwej
Aktywa inne niż aktywa obrotowe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana
MSSF 5, po koszcie lub w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży jeżeli ta jest mniejsza
w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 18
Wycena aktywów i pozostałych zobowiązań (3)
MSSF Solvency 2
Podatek odroczony zgodnie z MSR 12 na bazie różnicy pomiędzy wartością w bilansie SII a wartością podatkową, możliwość kalkulacji podatku odroczonego w oparciu o niewykorzystane straty podatkowe
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych
MSR 7, MSR 39, w kwocie płatnej na żądanie
w kwocie płatnej na żądanie
Rezerwy, zobowiązania i aktywa warunkowe
Zgodnie z zasadami MSR 37
w wartości oczekiwanej
Zobowiązania pracownicze
Według zasad MSR 19 w wartości godziwej lub według zasad MSR 19
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 19
Granice kontraktu ubezpieczeniowegoMSSF 4 faza II
► Zobowiązanie ubezpieczeniowe powinno zostać rozpoznane gdy ► Zakład ubezpieczeniowy jest już związany umową ubezpieczenialub► Jest narażony na ryzyko ubezpieczeniowe
► Kontrakt ubezpieczeniowy kończy się, gdy► Zakład ubezpieczeń nie musi już udzielać ochrony
ubezpieczeniowejlub► Zakład ubezpieczeń ma prawo lub praktyczną możliwość zmienić
składki w celu bardziej adekwatnego pokrycia ryzyka
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 20
Granice kontraktu ubezpieczeniowegoSolvency II
► Początek kontraktu tak jak MSSF 4 faza II
► Kontrakt ubezpieczeniowy kończy się gdy► Zakład ubezpieczeń ma jednostronne prawo wycofać się z
umowylub► Zakład ubezpieczeń ma jednostronne prawo odmówić
przyjęcia składek lub► Zakład ubezpieczeń ma nieograniczone prawo zmienić składki
lub wielkość odszkodowań
► Ocena nieograniczonego prawa powinna być interpretowana z perspektywy ekonomicznego sensu. Np. ograniczenie zmiany składki nie więcej niż 1000% nie jest realnym ograniczeniem
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 21
Podsumowanie
► Solvency II i MSSF 4 faza II to dwa odrębne systemy mające różne cele z pewnymi obszarami synergii w ich implementacji
► Główny obszar wspólny dla Solvency II i MSSF 4 faza II to wycena zobowiązań ubezpieczeniowych
► Istnieje wiele podobnych reguł do wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych np. oparcie zobowiązania o najlepsze oszacowanie przepływów pieniężnych i kalkulacja narzutu na ryzyko
► Istnieje jednak znacząca liczba różnic w wycenie zobowiązań ubezpieczeniowych
► Wykorzystanie ewentualnych synergii wymaga odpowiedniej koordynacji działań pomiędzy projektami
MSSF 4 faza II a Solvency II – 6 grudnia 2010strona 22
Dziękuję za uwagę
Adam Fornalik
Partner
Ernst & Young Audit sp. z o.o.
Rondo ONZ 1
00-124 Warszawa
tel. 22 557 74 90