Modele finansowania nowoczesnych inwestycji transportowych · Pożyczka. S.P.V. Doradcy ... Formy...
Transcript of Modele finansowania nowoczesnych inwestycji transportowych · Pożyczka. S.P.V. Doradcy ... Formy...
An ARCADIS company
POLITYKA TRANSPORTOWA W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ Modele finansowania nowoczesnych inwestycji transportowych Krzysztof Kałuża
Model finansowy zakładający współpracę z sektorem prywatnym przy projektach infrastrukturalnych jest skuteczną formą rozwoju tego sektora na całym świecie. Mamy nadzieję na popularyzację tych modeli na szerszą skalę również w Polsce.
Źródło: http://designalog.files.wordpress.com/2012/04/los-angeles-union-station-master-plan-by-unstudio-eek.jpg
I. Modele finansowania projektów infrastrukturalnych II. Charakterystyka wybranych modeli III. Etapy projektu IV. Studia przypadków - szanse i zagrożenia V. Podsumowanie
Spis treści
Źródło: http://designalog.files.wordpress.com/2012/04/los-angeles-union-station-master-plan-by-unstudio-eek.jpg
Modele finansowania projektów infrastrukturalnych I.
Modele finansowania
Model tradycyjny vs Partnerstwo publiczno-prywatne:
Model tradycyjny Partnerstwo publiczno-prywatne
Koncentracja na pojedynczym etapie/ poszczególnych etapach Koncentracja na całym „cyklu życia” danego projektu
Zapewnianie środków finansowych należy do zadań podmiotu publicznego
Zapewnianie środków finansowych należy do zadań partnera prywatnego (w całości lub części)
Stałe obciążenie finansowe podmiotu publicznego
Obciążenie finansowe dla podmiotu publicznego (wynagrodzenie partnera prywatnego) przybiera różne formy, a cały mechanizm zależy od poziomu wydajności i jakości realizowanego przedsięwzięcia
Wszystkie rodzaje ryzyka spoczywają na podmiocie publicznym
Ryzyko związane z przedsięwzięciem dzieli się pomiędzy podmiot publiczny i partnera prywatnego
I.
Modele realizacji i finansowania oparte na PPP
Żródło: Modele PPP i ich zastosowanie w sferze finansowania rozwoju infrastruktury transportu w krajach UE (A. S. GRZELAKOWSKI, 2009):
Model brytyjski Model kontynentalny Stworzenie specjalnego programu dla wdrażania i rozwoju PPP - PFI
Odpowiedź na precyzyjnie określone potrzeby i cele polityczne sektora publicznego
Ustalenie krajowych standardów dla przetargów Oparcie na ustalonych podstawach prawnych
Dotyczy wszystkich systemów infrastruktury Priorytetem jest infrastruktura transportowa
Ocena projektów na bazie wskaźników wartości pieniądza (VfM) przy zastosowaniu formuły PSC (public sector comparator)
Ocena dokonywana przez powoływane w trybie ad hoc komitety i komisje
Procedury nadzoru ustalone przez ministra skarbu Techniczne wsparcie, doradztwo i nadzór
Partnerstwo typu brytyjskiego
Mobilizacja sektora publicznego
I.
Udział modeli PPP na rynku inwestycji UE I.
Źródło: Market Update Review of the European PPP Market in 2011:
Udział PPP w poszczególnych krajach UE I.
Żródło: Market Update Review of the European PPP Market in 2011:
Charakterystyka wybranych modeli II.
Stosowane wskaźniki porównawcze w modelu brytyjskim II.
Skanowanie Projektu PPP
Kompleksowa analiza efektywności wykonania projektu w proponowa-
nym kształcie
Komparator publiczno-prywatny
Etap prekwalifikacji i rozpisania przetargu
Komparator sektora publicznego
Wybór partnera prywatnego, na
poszczególnych etapach wyłaniania najlepszej
z ofert
Walidacja założeń opłacalności Inwestycji
Żródło: Modele PPP i ich zastosowanie w sferze finansowania rozwoju infrastruktury transportu w krajach UE (A. S. GRZELAKOWSKI, 2009):
Stosowane formy realizacji PPP II.
Build, Own,
Operate (BOO)
Design, Bid, Build
Design, Build
Build, Operate,
Transfer (BOT)
Design, Build,
Finance,
Operate
(DBFO)
Private
Contract Fees
Long Term
Lease
Agreement
Finansujący Pożyczka Kapitał
S.P.V.
Doradcy
Techniczny,prawny,finansowy
Firma Administrująca Zarządzająca Eksploatacją
Projektant i Wykonawca
Partner Prywatny
Partner Publiczny
Przykładowy model struktury projektu
II.
Formy opłat za użytkowanie infrastruktury transportu II.
Firma prywatna (z koncesją) 1) Odrębne koncesje BOT(F, UK, ESP, IRL, GR, HU, PL)
Firma publiczna (z koncesją) 1) Sieć płatnych autostrad (F,I, P, ESP częściowo) 2) Kompleksowe oddzielne projekty (DK, SWE)
Prywatne koncesje 1) UK, FIN „shadow tolls” DBFO
Inne pozabudżetowe formy finansowania 1) Metody niemieckie (DBF) 2) Metody holenderskie (D&B i F) 3) Metody belgijskie „Intercommunales”
Tradycyjne publiczne finansowanie 1) „Winiety” (CH, CZ, SK, PL) 2) Fundusz drogowy ( L, NL, PL ) 3) Typowo „tradycyjne” metody (D, UK, ESP, DK,I)
Żródło: Modele PPP i ich zastosowanie w sferze finansowania rozwoju infrastruktury transportu w krajach UE (A. S. GRZELAKOWSKI, 2009):
Etapy projektu III.
Zadania na poszczególnych etapach inwestycji
Przygotowanie
Inwestycji
Konsultacje Programowanie
Przetarg
Etap Realizacji
Etap
Użytkowania
■ Studium wykonalności
■ Prognozy ruchu pasażerskiego
■ Określenie struktury realizacji projektu
■ Modelowanie finansowe
■ Rejestr i alokacja ryzyk
■ Wyznaczenie trasy
■ Określenie parametrów technicznych
■ Wybór modelu finansowania
■ Opracowanie szacunkowego harmonogramu robót oraz strategii realizacji prac
■ Integracja systemów
■ Realizacja prac
■ Monitoring wskaźników produktywności
■ Integracja kontraktów
■ Wyznaczenie strategii utrzymywania obiektów
■ Nawiązanie współpracy pomiędzy najemcą i właścicielem
■ Oddanie do użytkowania
■ Weryfikacja modelu popytu
■ Modernizacja
III.
Studia przypadków - szanse i zagrożenia IV.
Studia przypadków – szanse i zagrożenia IV.
Salvador Metro Brazylia
London Underground
Wielka Brytania
South Hampshire LRT
Wielka Brytania
Thessaloniki LRT Grecja
Latin America Europe Europe Europe
London HS1 Wielka Brytania
Europe
HS1 Przedmiot i zakres analizy projektu i procesów Zakres tematyczny analizy:
I. Analiza ruchu (ocena realizacji założeń prognoz
ruchu, w tym ruchu krajowego, zagranicznego i zgodność z rozkładami, bariery i mozliwość ich przełamywania
II. Analiza komercyjna (atrakcyjność dla pasażerów, partnerów biznesowych, zasadnoścćadekwatność polityki taryf
III. Analiza techniczna i kosztowa (Capex, Opex, analiza efektywności wykorzystania struktury
IV. Weryfikacja analizy ryzyk
Wnioski we wszystkich obszarach i zalecenia
Zakres funkcjonalny z podziałem na tzw. a) Obszary bezposrednio regulowane w ramach projektu
I. Program Zarządzania aktywami projektu II. Zarządzanie Kontraktami (techniczne, komercyjne)
b) Obszary aktywności poza projektem, ale powiązane I. Obiekty komercyjne – handlowe i biurowe II. Infrastruktura teletechniczna III. Parkingi IV. Obiekty logistyczne/przemysłowe
Analiza ryzyk
Wnioski i zalecenia
IV.
Rezultat w postaci wytycznych do programu zwiększenia efektywności funkcjonowania projektu w nowej strukturze
HS1 Przedmiot i zakres analizy projektu i procesów IV.
Studia przypadków - zagrożenia IV.
Niepowodzenia i ich przyczyny
Błędy w fazie przygotowawczej
■ Nieadekwatne szacunki kosztów budowy na etapie studium wykonalności lub/oraz wpływ nacisku partnera publicznego na wyniki analiz
■ Nieodpowiedni rozdział ryzyk pomiędzy partnerem prywatnym a publicznym
■ Bilans zbyt optymistyczny w oszacowaniu wpływów przez Wykonawcę, który często prowadzi do rezygnacji instytucji finansującej (przeważnie banku) przed zakończeniem inwestycji
■ Nierealistyczne wymagania partnera publicznego co do gwarancji
Błędy w fazie wykonawczej
■ Nieadekwatne szacunki czasu budowy oraz zmiany projektowe specyfikacji inwestora
■ Nieadekwatny projekt prowadzący do zwiększenia kosztów oraz wydłużenia czasu budowy; w wyniku czego prognozy stadium wykonalności przestają być aktualne
■ Opóźnienia, a w konsekwencji wzrost kosztów ziemi, zmiana wymagań w przepisach, wzrost kosztów robocizny, itp. w porównaniu do założeń
Podsumowanie V.
■ Stosowane tam gdzie model publiczny nie będzie wystarczająco efektywny
■ W praktyce z reguły droższe z uwagi na pozyskanie finansowania na komercyjnych zasadach – tańsze z punktu widzenia obciąąenia budżetu, ale droższe w wartościach bezwzględnych
■ Oparte o SPV jako dominującą formułę realizacji
■ Działające w warukach zmniejszenia ryzyk politycznych (udział agend rządowych w SPV, transgraniczność, zainteresowanie rządu, samorządu)
■ W miarę wzrostu liczby zrealizowanych projektów zmniejsza się liczba projektów atrakcyjnych (o mniejszym ryzyku)
■ Projekt przed wyborem formuły realizacji powinien zostać poddany weryfikacji rynku
■ Powinno dominować podejście projektowe, a nie modelowe (formuła modelowa, ale projekt niepowtarzalny)
Podsumowanie V.
Obserwacje i wnioski z dotychczasowych realizacji projektów w PPP
An ARCADIS company
Dziękuję za uwagę Krzysztof Kałuża Partner Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu Królewska,16 03-913 Warszawa Tel.: +48 (22) 310 22 22 Tel. kom. +48 604 506 401 E-mail: [email protected]
Prawa do prezentacji zastrzeżone dla EC Harris