การพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (Emergency Operation Center: EOC)

ปงบประมาณ พ.ศ. 2562

สถานการณและสภาพปญหา

ปจจบนสถานการณการเกดโรคและภยสขภาพมความรนแรง และซบซอนกวาอดตทำาใหตองมการตดตามประเมนสถานการณโรคและภยสขภาพ เพอตรวจจบเหตการณภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ไดอยางรวดเรว และพฒนาความพรอมเพอจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข (Public Health Emergency Management: PHEM) ไดอยางมประสทธภาพ การจดเตรยมความพรอมสถานพยาบาลทกระดบในการรบมอกบสาธารณภย รวมถงพฒนาบคลากรสาธารณสขและอาสาสมครใหมความรและทกษะ พรอมทจะปฏบตงานเมอเกดสาธารณภย และปองกนตนเองจากภยทเกดขนขณะปฏบตงาน จดหาและจดเตรยมสำารองทรพยากรทางการแพทยและสาธารณสข รวมถงการพฒนาทมปฏบตการฉกเฉนทางการแพทยในภาวะฉกเฉนในระดบตาง ๆ ทพรอมปฏบตการชวยเหลอผประสบภยอยางมประสทธภาพ โดยสามารถใชประโยชนไดทนทเมอเกดสาธารณภย

การรบมอกบภาวะฉกเฉน เพอเปนแนวทางในการปฏบตงานรวมกนของกลมภารกจตาง ๆ ภายใตระบบบญชาการเหตการณภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ในการรบมอกบภาวะฉกเฉนทอาจเกดขนภายในจงหวด รวมทงสนบสนนการบรหารจดการทใชเพอการบงคบบญชา สงการ ควบคม และประสานงาน แลกเปลยนขอมล และทรพยากรใหเกดความสะดวกรวดเรวในภาวะฉกเฉน โดยมคณะทำางานกลมภารกจตามระบบบญชาการเหตการณภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขรองรบศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) เพอบรหารจดการเหตฉกเฉนใหสามารถปกปองชวต ทรพยสนและสงแวดลอมไดอยางบรรลเปาหมายและมประสทธภาพ อาศยอำานาจตามความในมาตรา 21 และมาตรา 22 แหงพระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2550 แผนปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2558 และแผนปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด พ.ศ.2558 กรณทโรคและภยสขภาพในพนท ขยายวงกวางและถกประกาศเปนสาธารณภย จงหวดจะใช

2

พ.ร.บ. ปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 งานดานการแพทยและสาธารณสขจะรวมตอบโตภาวะฉกเฉนนนตามโครงสรางบญชาการเหตการณของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย (ปภ.) ซงมหนาทสนบสนนการปฏบตงานในภาวะฉกเฉนดานการแพทยและสาธารณสข (สปฉ. 8) และอาศยอำานาจตาม พ.ร.บ.โรคตดตอ พ.ศ. 2558 ไดกำาหนดใหการพฒนา Emergency Operations Center เปนหนงในภารกจทคณะกรรมการโรคตดตอจงหวดตองดำาเนนการตาม พ.ร.บ.โรคตดตอกำาหนดใหคณะกรรมการโรคตดตอแหงชาตตองประกาศนโยบายในการเฝาระวงปองกน และควบคมโรคตดตอเพอใหหนวยงานรฐ คณะกรรมการโรคตดตอจงหวดดำาเนนการเปนไปตามพ.ร.บ.

สำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลงทำาหนาทเปนกลไกผลกดนและขบเคลอนการดำาเนนงาน มการจดเตรยมโครงสรางพนฐานรองรบการเปดศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ (ICS) เตรยมสถานทและเทคโนโลยสารสนเทศขนพนฐาน ไดแก อปกรณและเทคโนโลยในการประชมวางแผนระดมทรพยากรจากทกกลมงานในสำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง กรณมการ Activate EOC และไดจดทำาคำาสงแตงตงคณะกรรมการระบบบญชาการเหตการณภาวะฉกเฉนทางการแพทยและสาธารณสข และศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข (Emergency Operation Center: EOC) ตามคำาสงสำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลงท 188 /2560 ลงวนท 14 ธนวาคม พ.ศ. 2561 จดเตรยมหองสำาหรบเปนศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนดานการแพทยและสาธารณสขเปนการเฉพาะสามารถรองรบระบบการบญชาการเหตการณฉกเฉนไดทนททมเหตการณ ระบบการสอสารใชการสอสารออนไลน ผานระบบ WIFI เปนหลก การพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (Emergency Operation Center: EOC) ของจงหวดขนตามแนวทางของกระทรวงสาธารณสขทสามารถเชอมโยงระดบอำาเภอ จงหวด เขตสขภาพ และกระทรวงสาธารณสข และสอดคลองกบแนวนโยบายกระทรวงสาธารณสขปงบประมาณ 2562 มนโยบายขบเคลอนศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ทสามารถปฏบตไดจรง เนนการตดตามเชงคณภาพ

3

วตถประสงค เพอพฒนาระบบปฏบตการภาวะฉกเฉนใหสามารถรบมอภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ทเกดจากโรคและภยสขภาพได

การบรหารจดการ กระทรวงสาธารณสขไดกำาหนดแนวทางในการดำาเนนงานพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ปงบประมาณ 2562 ระดบจงหวดดงน

1. พฒนาผบญชาการเหตการณ (Incident Commander: IC) รองผบญชาการเหตการณ และหวหนากลมภารกจตระหนกรสถานการณ(SAT) และ กลมภารกจปฏบตการ (Operation) ระบบบญชาการเหตการณศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด

2. เตรยมการเฝาระวงและประเมนสถานการณโรคและภยสขภาพระดบจงหวด

3. เตรยมความพรอมของทรพยากรเพอรองรบการเปดศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด

4. เตรยมแผนบรหารจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขการซอมแผน และการเปดศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ตามระบบบญชาการเหตการณ ระดบจงหวด

ผลการดำาเนนงานเชงปรมาณ

การดำาเนนงานพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จงหวดพทลง ดำาเนนการระดบจงหวดเทานน ยงไมมการดำาเนนงานพฒนาสระดบอำาเภอ ผลการดำาเนนงานพบวาจงหวดพทลง มผบญชาการเหตการณ รองผบญชาการเหตการณและหวหนากลมภารกจทกำาหนดตามโครงสรางศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด ไดรบการอบรมหลกสตร ICS สำาหรบผบรหารจงหวด จดทำาคำาสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ระดบจงหวด ทำาหนาทเฝาระวง ตรวจจบ และประเมนสถานการณการเกดโรคและภยสขภาพ จดทำาตารางการปฏบตงานของทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ระดบจงหวด เปนรายป และจดตารางเวรเฝาระวงรายสปดาห ๆ ละ 3 คน ในการเฝาระวง ตรวจจบ การตรวจสอบ

4

ขาวการเกดโรคและภยทผดปกตประจำาสปดาห (SAT Weekly report) และประเมนสถานการณโรคและภยสขภาพ การบนทก Outbreak Verification list ในระบบเฝาระวงปองกนควบคมโรคและภยสขภาพของสำานกระบาดวทยา เตรยมความพรอมตอบโตภาวะฉกเฉน จดทำาเกณฑ DCIRs (Director Critical Information Requirements) ระดบจงหวด เพอใชในการประเมนความเสยงความรนแรงของโรคหรอภยสขภาพในการเปด EOC ประชมทบทวนบทบาทตามโครงสราง ICS/EOC ระดบจงหวด และซกซอมบทบาทหนาทตามภารกจทไดรบมอบหมาย Activate EOC สถานการณไขเลอดออก

ผลการดำาเนนงานเชงปรมาณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562

กจกรรม ผลงาน หมายเหต

โครงสรางศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC)-จดทำาคำาสงแตงตงคณะกรรมการระบบบญชาการเหตการณภาวะฉกเฉน และศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางการแพทยและสาธารณสข (Emergency Operation Center: EOC) สำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง ปงบประมาณ พ.ศ.2562

1 ครง Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

-จดทำาผงโครงสราง (ICS) รองรบทกโรคและภยสขภาพ (All Hazard Plan) และ Update ใหเปนปจจบน

1 ครง Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

-จดทำาคำาสงคณะทำางานทม SAT ปกต ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จดทำาตารางเวรเฝาระวงรายป และรายสปดาห ๆละ 3 คน

1 ครง SAT/สปราณ พพฒนโสธร

การเตรยมความพรอมการตอบโตภาวะฉกเฉน

- จดทำาเกณฑ DCIRs ของระดบจงหวดเพอใชในการประเมนความเสยง ความ

1 ครง SAT/ เฉลมชย แปนนอย

5

รนแรงของโรคหรอภยสขภาพ

-จดทำารายการทรพยากรทสำาคญจำาเปนทจะตองใชเพอรบมอตอบโตภาวะฉกเฉนโรคและภยสขภาพตามระดบความเสยงสำาคญของโรคและภยสขภาพระดบจงหวด

1 ครง Stockpiling & Liaison/ ณษฐพงษ พฒนพงศ/ภคณฏฐ ทองขาว

-จดทำารายชออตรากำาลง (Surge capacity plan)ของหนวยงานระดบจงหวด เพอเขารวมสนบสนนหรอปฏบตงานในศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนดานสาธารณสขตามระดบความรนแรงของโรคและภยสขภาพทกรมควบคมโรคกำาหนดไว (4 ระดบ)

1 ครง HR/ สพร พรหมมาศ & Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

-ประชมทบทวนบทบาทตามโครงสราง ICS /EOC

1 ครง EOC Team

การพฒนาศกยภาพบคลากรสสจ.พทลง บคลากรเขาอบรมหลกสตรตาง ๆ รองรบการตอบโตภาวะฉกเฉน

-หลกสตร ICS ผบรหาร ของกรมควบคมโรค (2 วน)

2 คน ผชช.ว/ นพ.ดษฎ คงตระกลทรพย & ผชช.ส/สวาท รามทพย

-หลกสตรการสอสารในภาวะวกฤตและตอบโตภาวะฉกเฉนสำาหรบผบรหารในระบบบรการสขภาพ (1 วน)

1 คน ผชช.ส/สวาท รามทพย

ผลการดำาเนนงานเชงปรมาณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 (ตอ)

กจกรรม ผลงาน หมายเหต

การพฒนาศกยภาพบคลากรสสจ.พทลง บคลากรเขาอบรมหลกสตรตาง ๆ รองรบการตอบโตภาวะฉกเฉน

6

-หลกสตร ICS ผบรหาร สำาหรบหวหนาภารกจ SAT & Operation ของกรมควบคมโรค (2 วน)

2 คน หวหนา SAT/บญเลศ ศรรตน

พนธ หวหนา Operation/ นฤพงศ ภกด

-หลกสตรการจดทำาแผนเผชญเหต (Incident Action Plan: IAP) กองสาธารณสขฉกเฉน (2 วน)

1 คน เลขา SAT/ จรนทร เจรญผล

-ประชมพฒนาศกยภาพทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ระดบเขตและระดบจงหวด ป 2562 ของ สคร.12 สงขลา (1 วน)

2 คน เลขา SAT/ จรนทร เจรญผล ผชวยเลขาฯ SAT/ สปราณ พพฒนโสธร

-ประชมพฒนาบคลากรทมตระหนกรสถานการณและระบบเฝาระวงเตอนภย กองสาธารณสขฉกเฉน (2 วน)

1 คน EMS/ เจรญ ปราบปร

-แจงหลกสตร ผานระบบ E-learning “การจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ระบบบญชาการเหตการณ และศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ”แกผปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขของจงหวดและอำาเภอ

1 ครง/ทกกลมงาน/ ทกหนวยงานใน

สงกด

Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

การ Activate EOCเปด EOC สถานการณพายปาบก-ประชมคณะกรรมการ EOC ทกกลองภารกจ

1 ครง EOC Team

-รายงานการวเคราะหความเสยงสำาคญของภยสขภาพ (Rapid Risk Assessment, RRA) สถานการณ

1 ฉบบ Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

7

พายปาบก

เปด EOC สถานการณไขเลอดออก -ประชมคณะกรรมการ EOC ทกกลองภารกจ ตดตามสถานการณไขเลอดออก

14 ครง

EOC Team /Liaison

-รายงานสถานการณไขเลอดออกและขอสงการแจงผบรหาร/กลมงานทกกลม

14 ครง SAT/บญเลศ ศรรตนพนธ & Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

-สรปขอสงการ รายงานสถานการณไขเลอดออกแจงหนวยงานทเกยวของ

3 ครง/7 หนวยงาน/ 11 อำาเภอ/1 รพท./10 รพช.

Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

ผลการดำาเนนงานเชงปรมาณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 (ตอ)

กจกรรม ผลงาน หมายเหต

การ Activate EOC (ตอ)-จดเตรยมทะเบยนสำารองคลงยาและเวชภณฑทจำาเปนรองรบเหตการณไขเลอดออก จดเตรยมขอมลเวชภณฑ อปกรณสนบสนน

4 ครง Logistic & Stockpiling/ณษฐพงษ พฒนพงศ

-บนทกสถานการณไขเลอดออก จงหวดพทลงนำาเสนอผวาราชการจงหวดพทลง

4 ครง SAT/บญเลศ ศรรตนพนธ & Liaison/ ภคณฏฐ ทองขาว

-ผบรหารนำาเสนอสถานการณไขเลอดออกในทประชมประจำาเดอนของหวหนาสวนราชการประจำาจงหวดพทลง

2 ครง IC & SAT

-Activate EOC DHF ในพนทและตดตามประเมนสถานการณในพนท อำาเภอทมความเสยงสง และระบาดตอ

10 ครง/ 10 อำาเภอ

ทม Operation

8

เนอง

เปด EOC สถานการณหมอกควนรวมกบ DHF -กรมควบคมมลพษ ตดตงเครองตรวจจบหมอกควนบรเวณตำาบลควนมะพราว อำาเภอเมอง จงหวดพทลง -มหาวทยาลยสงขลานครนทรตดตงเครองตรวจจบ หมอกควนประจำาสำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง

2 ครง

1 เครอง

1 เครอง

Operation_ENV./ มานพ รามทอง

-จดทำารายงานการวเคราะหความเสยงสำาคญของโรคและ ภยสขภาพ (Rapid Risk Assessment, RRA) ระดบจงหวด กรณแกสชวภาพ

1 ฉบบ Opertion_ENV./ สมศกด เหลมนย

ประชมทางไกล VDO Conference รวมกบกระทรวงสาธารณสข

-สถานการณพายปาบก 2 ครง EOC Team-สถานการณไขเลอดออก 2 ครง EOC Team-สถานการณหมอกควน 1 ครง EOC Teamประชมทางไกล VDO Conference รวมกบกระทรวงมหาดไทย

-สถานการณอทกภย ดนโคลนถลม 2 ครง IC/ผแทน

การตดตามประเมน IHR-JEE-2005-ป พ.ศ. 2562 สคร.12 สงขลา ตดตามประเมนประเดนการสอสารความเสยง

1 ครง ทม Risk com. & Liaison

ผลการดำาเนนงานเชงปรมาณ ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 (ตอ)

กจกรรม ผลงาน หมายเหต

การตดตามประเมนผลการวางแผนการพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน สำาหรบหนวยงานสาธารณสขระดบจงหวด (EOC Assessment Tool) 10 หมวด 75 ตวชวด

9

-ประเมนตนเองครงท 1 ปงบประมาณ 2559

1 ครง Liaison

-ประเมนตนเองครงท 2 ปงบประมาณ 2562

1 ครง Liaison

สรปผลงานการดำาเนนงานพฒนาศนย EOC -รบตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข รอบท 1/2562 -รบตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข รอบท 2/2562 -สรปผลการดำาเนนงานรอบปงบประมาณ 2562

1 ครง 1 ครง 1 ครง

ภคณฏฐ ทองขาว ภคณฏฐ ทองขาว ภคณฏฐ ทองขาว

การพฒนางานวจยแกปญหาหนางาน (R2R)-จดทำาผลงาน R2R ประเภทโปสเตอร (Poster Presentation) ป 2561 หวขอเรอง การวเคราะหความเสยงโรค“และภยสขภาพของจงหวดพทลง เพอรองรบระบบบญชาการเหตการณฉกเฉน (ICS) และศนยปฏบตการฉกเฉนดานสาธารณสข (EOC) ป 2561”

1 เรอง ทว ชชวย, วรรณกาญจ มณชาตร,

จรนทร เจรญผล, ภคณฏฐ ทองขาว

-จดทำาผลงาน R2R ประเภทวาจา (Oral Presentation) ป 2562 หวขอเรอง ความพงพอใจของบคลากร“สาธารณสขตอการพฒนาศกยภาพรองรบ Smart EOC 4.0 จงหวดพทลง”

1 เรอง ทว ชชวย, ภคณฏฐ ทองขาว

ผลการดำาเนนงานเชงคณภาพปงบประมาณ 2562 กระทรวงสาธารณสขมนโยบายประเมนระดบ

ความสำาเรจของจงหวดในการพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ทสามารถปฏบตงานไดจรง

การพฒนาศนย EOC เพอมงสนโยบาย Smart EOC ประกอบดวย การพฒนาใหครอบคลม ดานกำาลงคนทมสมรรถนะ (Staff) ดาน

10

อปกรณ (Stuff) และดานระบบงาน (System) เพอบรหารจดการในระบบบญชาการเหตการณ สงการ ของผบญชาการ (Incident Commander: IC) ไดอยางรวดเรวและตอบโตไดทนท บรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ

3.1 ดานกำาลงคนทมสมรรถนะ (Staff) 3.1.1 การสราง เพมความร และ ทกษะ ดานระบบบญชาการดานการ

แพทยและสาธารณสข ในการเตรยมพรอมรบสาธารณภยแกผบรหาร ไดแก นพ.สสจ., ผชช.ว., ผชช.ส. และผอำานวยการโรงพยาบาลทวไปในจงหวดพทลง ผบรหารผานการอบรมหลกสตร ICS สำาหรบผบรหาร 9 ชม. ผลการดำาเนนงานปงบประมาณ 2562 พบวา ผบรหารผานการอบรมหลกสตร ICS สำาหรบผบรหาร 9 ชม.ครบถวน

3.1.2 การพฒนาทมสอสารความเสยง ผบรหารเขาอบรมหลกสตรดานการสอสารในภาวะวกฤตและตอบ-โตภาวะฉกเฉนสำาหรบผบรหาร ในระบบบรการสขภาพ จดโดยสำานกสารนเทศ กระทรวงสาธารณสข เมอวนท 6 สงหาคม 2562 มผบรหารเขาอบรม 1 คน คอ นางสวาท รามทพย นกวชาการสาธารณสขเชยวชาญ (ดานสงเสรมพฒนา)

3.1.3 การวเคราะหความเสยงสำาคญของโรคและภยสขภาพ (Rapid Risk Assessment: RRA) ระดบจงหวดทมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานทกำาหนดนน สำานกงานปองกนและควบคมโรคท 12 จงหวดสงขลา จดประชมใหความรแกบคลากรระดบจงหวดในเขตสขภาพท 12 เมอวนท 15 กมภาพนธ 2562 เพอจดเตรยมการเฝาระวงและประเมนสถานการณโรคและภยสขภาพระดบจงหวด และจดทำาแผนปฏบตการสำาหรบทกภยอนตราย: All Hazards Plan รองรบการปองกนควบคมโรคและภยสขภาพ ตวแทนจงหวดพทลงทเขาอบรม 2 คน คอนายทว ชชวย และนางวรรณกาญจ มณชาตร

3.1.4 หวหนากลมภารกจ หมายถง หวหนากลมงานทรบผดชอบภารกจตระหนกรสถานการณ (SAT) และหวหนากลมงานทรบผดชอบภารกจปฏบตการ (Operation) ทยงไมผานการอบรมหลกสตร ICS 9 ชม.

การพฒนาหวหนาทมตระหนกรสถานการณ (SAT) และหวหนาทมปฏบตการ (Operation)

11

โดยกรมควบคมโรค จดหลกสตรอบรม ICS จำานวน 9 ชวโมง ระหวางวนท 21-22 มถนายน 2562 มผเขารบการอบรม คอ นายบญเลศ ศรรตนพนธ หวหนาทมตระหนกรสถานการณ (SAT) สวนหวหนาทมปฏบตการ (Operation) เขารบการอบรมหลกสตร ICS จำานวน 9 ชวโมงของกรมควบคมโรค ระหวางวนท 29-30 สงหาคม 2562 มผเขารบการอบรม คอนายนฤพงศ ภกด รองหวหนาทมปฏบตการ (Operation) ลำาดบท 1 ทำาหนาทหวหนาทมปฏบตการ (Operation)

3.1.5 การพฒนาทมปฏบตการ (Operation) เพอขบเคลอนการปฏบตงานเฝาระวง สอบสวนโรค ปองกนและควบคมโรค (Communicable Disease Control Unit: CDCU) โดยการอบรมเชงปฏบตการเฝาระวง สอบสวนโรค ปองกนและควบคมโรคตดตอ (CDCU) สำาหรบหนวยงานปฏบตการควบคมโรคตดตอ สำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลงจดอบรมระหวางวนท 18-22 มนาคม 2562 ณ หองประชมชน 5 สสจ.พทลง ทงนตามประกาศคณะกรรมการโรคตดตอแหงชาต เรอง หลกเกณฑการจดตงหนวยปฏบตการควบคมโรคตดตอ พ.ศ. 2559 รวมทงประกาศกรมควบคมโรค เรองหลกสตรการฝกอบรมสำาหรบผทจะไดรบการแตงตงใหเปนเจาหนาทในหนวยปฏบตการควบคมโรคตดตอ พ.ศ. 2560 เพอขบเคลอนการปฏบตงานเฝาระวง สอบสวนโรค ปองกนและควบคมโรคตามพระราชบญญตโรคตดตอ พ.ศ. 2558 กำาหนดใหผเขาอบรมจะตองมระยะเวลาการอบรมไมตำากวา 20 ชวโมง โดยไดรบการสนบสนนวทยากรจากสำานกงานปองกนและควบคมโรคท 12 จงหวดสงขลา มผผานการอบรมจำานวน 40 คน ประกอบดวย ผรบผดชอบงานระบาดวทยาหรองานควบคมโรคตดตอจาก รพท./รพช./สสอ./รพ.สต/สสจ. สามารถแตงตงทม CDCU ครอบคลมทกอำาเภอ เพอขบเคลอนการปฏบตงานเฝาระวง สอบสวนโรค ปองกนและควบคมโรค (Communicable Disease Control Unit: CDCU) ตามพระราชบญญตโรคตดตอ พ.ศ. 2558 ในพนท 3.1.6 การปองกน ควบคมโรค ภยสขภาพ และภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข(Public Health Emergency of International Concern – PHEIC) จงหวดพทลงไมมดานชองทาง

12

เขาออกระหวางประเทศ(Point of Entry: PoE) แตทก ๆปจงหวดพทลงจะมประชาชนเดนทางไปประกอบพธทางศาสนา นกทองเทยวทเดนทางเขาพนททมการระบาดและทเดนทางเขาประเทศไทย ซงระบบคดกรองและควบคมโรคในปจจบน ยงมความเปนไปไดทอาจพบผปวยทแพรเชอไปแลวหลายระลอกกอนทจะสามารถตรวจจบและควบคมโรคได อาจมโอกาสเสยงจากสถานการณการระบาดของโรคและภยสขภาพระหวางประเทศ เชน โรคตดเชออโบลา โรคไขเหลอง โรคตดเชอไวรสซกา โรคทางเดนหายใจตะวนออกกลางหรอโรคเมอรส ดงนนจงมความจำาเปนอยางยงทตองพฒนาเพมองคความร ความสามารถใหแกบคลากรทปฏบตงานดานควบคมโรคและหนวยงานทเกยวของในพนท สามารถรบมอตอบโตภาวะฉกเฉนไดอยางทนทวงท และสนบสนนเครองมอ วสดอปกรณ ระบบการเฝาระวงรวมทงการพฒนาเครอขายทเกยวของใหมความพรอมในการปฏบตงานเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคในภาวะปกต และสามารถรบมอกบภาวะฉกเฉนดานสาธารณสขระหวางประเทศตามกฎอนามยระหวางประเทศ พ.ศ. 2548 (International Health Regulations 2005: IHR 2005) ไดอยางมประสทธภาพ

3.1.7 การพฒนาบคลากรทกระดบใหมความร ICS เบองตน โดยสงเสรมใหบคลากรในหนวยงานและหนวยงานในสงกดเขาอบรม ICS เบองตนผานระบบ E-learning เพอสนบสนนองคความรและสอการเรยน สงเสรมการปองกนโรค และการจดการดานสขภาพ หลกสตร การจดการภาวะฉกเฉน“ทางสาธารณสข ระบบบญชาการเหตการณ และศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ของกองควบคมโรคและภยสขภาพในภาวะฉกเฉน เพอให”บคลากรทางการแพทยและสาธารณสขผานการอบรมระบบ E-learning หลกสตร ICS เบองตนอยางนอย รอยละ 20 ของบคลากรตามคำาสงแตงตงศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขของจงหวด ผานทาง QR code และทเวบไซด https://ddc.moph.go.th/th/site/office_newsview/view/5846

3.1.8 การตดตามประเมน IHR-JEE-2005 ป พ.ศ. 2562 สำานกปองกนและควบคมโรคท 12 จงหวดสงขลา ตดตามประเมนการจดการ

13

เหตการณดานสาธารณสข ตามกฎอนามยระหวางประเทศ พ.ศ.2548 หรอ International Health Regulations 2005 (IHR) ของสำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง เมอวนท13 มถนายน 2562 เปนการประเมนรวมกนระหวางผประเมนจากภายนอก และผเชยวชาญภายในประเทศในดานตาง ๆทเปนสมรรถนะซงถกกำาหนดในกฎอนามย ประเมนทงหมด 19 ดาน (รวม 48 ตวชวด) เพอดศกยภาพใน การปองกนและลดโอกาสในการระบาด (Prevent) การตรวจจบภยคกคามใหไดรวดเรว (Detect) และการตอบโตภยคกคามอยางรวดเรวและมประสทธภาพ (Response) ตอภยตาง ๆทอาจทำาใหเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขระหวางประเทศ ม IHR (2005) เปนกรอบทางกฎหมายสำาหรบความมนคงทางสขภาพ ดงน

Prevent ประกอบดวย 1) ดานกฎหมายนโยบายและงบประมาณ 2) ดานการประสานงานกฎอนามยระหวางประเทศ 3) ดานการปองกนการเกดและแพรระบาดของเชอจลชพดอยา 4) ดานการปองกนการเกดและแพรระบาดโรคตดตอระหวางสตวและคน 5) ดานอาหารปลอดภย 6) ดานชวนรภย และความปลอดภยทางชวภาพ 7) ดานการสรางเสรมภมคมกน

Detect ประกอบดวย 8) ดานการพฒนาระบบหองปฏบตการ 9) ดานการพฒนาระบบการเฝาระวงใหทนเวลา 10) ดานการพฒนาระบบรายงานโรค 11) ดานการพฒนาบคลากรดานสาธารณสข

Response ประกอบดวย 12) ดานการเตรยมความพรอม 13) ดานศนยตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข 14) ดานการเชอมประสานระหวางภาคสวนสาธารณสขและหนวยงานความมนคง 15) ดานมาตรการชวยเหลอทางการแพทยและสาธารณสขและการเคลอนยายกำาลงคนดานบคลากร 16) ดานการสอสารความเสยง

Other IHR related hazards and point of entry ประกอบดวย 17) ดานการพฒนาชองทางเขาออกประเทศ 18) ดานการจดการภยดานสารเคม 19) ดานการจดการดานกมมนตรงสและนวเคลยรเกณฑการประเมนแบงเปน 5 ระดบ คอ 1=ไมมสมรรถนะ 2=มสมรรถนะอยางจำากด

14

3=อยระหวางการพฒนา 4=มสมรรถนะชดเจน 5=มสมรรถนะอยางยงยน

ผลการประเมนการดำาเนนงานตอบโตภาวะฉกเฉน (Emergency response operations) พจารณาประเดน ดานการเตรยมความพรอม (Preparedness)

R 1.1 จดทำาและดำาเนนการตามแผนการเตรยมพรอมและการตอบสนองตอภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขระดบชาตสำาหรบภยหลายประเภท: 3 คะแนน

R 1.2 มการจดทำาแผนทความเสยงและแผนททรพยากรสำาหรบปญหาสาธารณสขทมความสำาคญสง รวมถงมการนำาไปใชประโยชน: 3 คะแนน

ดานศนยตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข (Emergency response operations)

R 2.1 ความสามารถในการขบเคลอนยกระดบการทำางานเพอตอบโตภาวะปฏบตการฉกเฉน: 3 คะแนน

R 2.2 ขนตอนและแผนปฏบตงานของศนยปฏบตการตอบโตภาวะฉกเฉน: 3 คะแนนR 2.3 แผนปฏบตงานในภาวะฉกเฉน: 3 คะแนน

R 2.4 ขนตอนการจดการดแลผปวยแตละกรณสำาหรบภยทเกยวของกบ IHR: 3 คะแนน

ผลการประเมนการดำาเนนงานดานการสอสารความเสยงR 5.1 ระบบสอสารความเสยง: 3 คะแนน, R 5.2 การสอสารและ

การประสานงานภายในและกบองคกรภาค: 3 คะแนน, R 5.3 การสอสารสาธารณะ: 3 คะแนน, R 5.4 การสอสารกบชมชนทไดรบผลกระทบ: 3 คะแนน, R 5.5 การจดการกบขาวลอ: 3 คะแนน

3.2 ดานอปกรณ (Stuff) ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ดำาเนนการเตรยมความพรอมหอง

EOC โดยใชหอง VDO Conference ชน 3 สำานกงานสาธารณสข

15

จงหวดพทลง จดเตรยมใหมความพรอมสามารถตอบโตภาวะฉกเฉนรองรบทงโรคและภยสขภาพ และจดเตรยมหองปฏบตงานสำาหรบกลมภารกจตระหนกรสถานการณ (SAT) โดยใชรวมกบศนยขอมลขาวสาร อปกรณคอมพวเตอรจากของกลมงาน

3.3 ดานระบบงาน (System) หมายถง ระบบงาน เชน แผน มาตรฐานการปฏบตการ (SOP) งบประมาณ 3.3.1 การจดทำาแผนปฏบตการสำาหรบทกภยอนตราย: All Hazards Plan ผลจากการวเคราะหความเสยงโรคและภยสขภาพของจงหวด พบวา อทกภย เปนปญหาทมความเสยงสงลำาดบตนๆ ของจงหวดพทลงจากเหตภยจากธรรมชาตและสงแวดลอม (Natural & Environment Events) ซงเกดตอเนองตดตอกนทกป และสรางความสญเสยเปนจำานวนมากในแตละป สำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลงมการจดทำาแผนเตรยมความพรอมรองรบ (All Hazards Plan: AHP) เพอเปนแนวทางการปฏบตเตรยมความพรอมดานการเฝาระวง ปองกนควบคมโรคและภยสขภาพไดทนตอสถานการณ และมประสทธภาพ ใชในกรณทมการประกาศภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขจดทำาแผนรองรบ โดยจดทำาแผนปฏบตการสำาหรบทกภยอนตราย: All Hazards Plan รองรบการปองกนควบคมโรคและภยสขภาพในสถานการณอทกภย ดนโคลนถลม วนทประกาศใช 2 มกราคม 2562 รองรบการประกาศภาวะฉกเฉนสถานการณชวงพายปาบก 4-7 มกราคม 2562 ทงนการจดทำาแผนเตรยมความพรอมรองรบ (All Hazards Plan: AHP) ยงไมครอบคลมทกโรคและภยสขภาพทเปนปญหาของจงหวด 3.3.2 การจดเตรยมยาและเวชภณฑกรณฉกเฉน ทม Logistic & Stock pilling จดเตรยมทะเบยนสำารองคลงยาและเวชภณฑทจำาเปนรองรบเหตการณฉกเฉนทงโรคและภยสขภาพ ตาม List รายการทจำาเปนตองใชใหเพยงพอภายในจงหวด และมการปรบปรงใหทนสมย พรอมรองรบโรคและภยสขภาพ

3.3.3 จดทำารายชออตรากำาลง (Surge capacity plan) ของหนวยงานระดบจงหวด เพอเขารวมสนบสนนหรอปฏบตงานในศนยปฏบตการ

16

ภาวะฉกเฉนดานสาธารณสขตามระดบความรนแรงของโรคและภย-สขภาพทกรมควบคมโรคกำาหนดไว (4 ระดบ) กรณเกดเหตฉกเฉนทางสาธารณสขทมผลกระทบกบการดำาเนนภารกจของสำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง ระบบบญชาการเหตการณ และศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (ICS&EOC) จะมการระดมอตรากำาลงจากทกกลมงานในสงกด ซงในแตระระดบมความตองการอตรากำาลงทตางกน ไดแก จำานวนรอยละ 10 รอยละ 25 และทงหมดของบคลากร (ตามระดบการ Activate ของระบบบญชาการเหตการณ และศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน ) โดยสำานกงานสาธารณสขจงหวดพทลง ไดจดเตรยมรายชออตรากำาลงคนมอบหมายภารกจแบงแตละระดบภาวะฉกเฉนไวพรอมเรยกกำาลงพลไดทนท หากมเหตฉกเฉนทางสาธารณสข 3.3.4 แผนประคองกจการ (Business Continuity Plan: BCP) ปงบประมาณ 2562 ยงไมดำาเนนการจดทำาแผน BCP รองรบความเสยงในภาวะฉกเฉนทงโรคและภยสขภาพ เพอรองรบหรอเรยกคนการดำาเนนงานใหกลบสภาวะปกต

3.3.5 งบประมาณ ปงบประมาณ พ.ศ.2562 ไมมการใชงบประมาณสนบสนนในการขบเคลอนงาน ยกเวนงบสนบสนนการพฒนาศกยภาพบคคลากรโดยการประชม/อบรมทจดโดยหนวยงานระดบเขตและกระทรวงฯเปนผดำาเนนการ

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ -โอกาสพฒนาตอไป

1. การพฒนาศกยภาพบคลากร เพอเตรยมความพรอมตอบโตภาวะฉกเฉนทงโรคและภยสขภาพ

1.1 พฒนาบคลากรระดบผบญชาการเหตการณ หลกสตร ICS ผบรหารอยางตอเนอง เมอมการโยกยาย เปลยนแปลง 1.2 การจดทำา Surge capacity plan จำาเปนตองพฒนาศกยภาพบคลากรอยางตอเนอง 1.3 การพฒนาบคลากรเพอจดทำาแผนประคองกจการ (Business Continuity Plan: BCP)

17

1.4 พฒนาบคลากรเพอจดทำาแผนเผชญเหต (Incident Action Plan: IAP) ใหพรอมรบมอสถานการณไดรวดเรว ในการปองกนและลดโอกาสในการระบาด (Prevent) การตรวจจบภยคกคามใหไดรวดเรว (Detect) และการตอบโตภยคกคามอยางรวดเรวและมประสทธภาพ (Response) ตอโรคและภยสขภาพตาง ๆทอาจทำาใหเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขของจงหวด 1.5 พฒนาทมระดบจงหวดใหเขมแขง สามารถเปนพเลยงถายทอดองคความรและแนวทางปฏบตสระดบอำาเภอ

1.6 พฒนาศกยภาพบคลากรเพมขนโดยการขยายการเรยนรผานระบบ E-learning หลกสตร ICS เบองตนอยางนอย รอยละ 20 ของบคลากรตามคำาสงแตงตงศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขของจงหวด ผานทาง QR code หรอผานทางเวบไซด https://ddc.moph.go.th/th/site/office_newsview/view/5846

2. ทบทวนความเสยงโรคและภยสขภาพจงหวดพทลงป 2561 และวเคราะหความเสยงโรคและภยสขภาพจงหวดพทลงป 2562 เพอจดทำาแผนใหครอบคลมทกโรคและภยสขภาพทเปนปญหาของจงหวด เตรยมพรอมตอบโตภาวะฉกเฉนเมอมการ Activate EOC ตามหลกเกณฑ DCIRs ของสำานกงานสาธารณสขจงหวด

3. การพฒนาแผนรองรบภาวะฉกเฉนทงโรคและภยสขภาพ จดทำา All Hazard Plan: AHP เตรยมการทบทวนแผนเดมทมอย และจดทำาใหครอบคลมทกโรคและภยสขภาพทเปนปญหาของจงหวด โดยเฉพาะเตรยมแผนรบมอปญหาหมอกควน ตามคาดการณแนวโนมสถานการณจะทวความรนแรงขน

4. พฒนาระบบการตดตามประเมนผลการจดการเหตการณดานสาธารณสข ตามกฎอนามยระหวางประเทศ IHR-JEE-2005 ใหมสมรรถนะครอบคลมทกดาน ตามขอกำาหนดมสมรรถนะอยางยงยนภายในป 2564

5. เตรยมความพรอมรบมอตอบโตภาวะฉกเฉนใหมความพรอมทกดาน ครอบคลมทกอำาเภอ โดยเฉพาะการวางแผนพฒนาศกยภาพบคลากร ทรพยากร ยาและเวชภณฑทไมใชยา อปกรณสอสารพนฐาน โครงขาย

18

อนเตอรเนตทมประสทธภาพเหมาะสมกบการใชงาน การจดโครงสราง วางแผนระบบงาน การจดการภาวะฉกเฉน ณ จดเกดเหต ระบบการสงตอ การจดการสขาภบาลอาหาร อนามยสงแวดลอมและความปลอดภย ฯลฯ เตรยมการรองรบการเปนเจาภาพกฬาเยาวชนป 2564 คาดวาจะมเยาวชน ผปกครองเดนทางเขามาพกอาศยในจงหวดและกระจายตามอำาเภอตาง ๆเปนจำานวนมาก

ผลงานเดน/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง -เอกสารอางอง1. แผนปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต และแผนปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด พ.ศ.2558 2. พระราชบญญตโรคตดตอ พ.ศ.2558 และอนบญญตทเกยวของ3. หนงสอกรอบแนวทางการพฒนาศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนและระบบบญชาการเหตการณในภาวะฉกเฉน ทางสาธารณสข กรมควบคมโรค พ.ศ. 2559 - 2564 (ฉบบปรบปรง)4. คมอพฒนาการจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขระบบบญชาการเหตการณ และศนยปฏบตการ ภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข กรมควบคมโรค5. ศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข กรมควบคมโรค การจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ระบบบญชาการเหตการณและศนยปฏบตการภาวะฉกเฉนสำาหรบผบรหารกระทรวงสาธารณสข ธนวาคม 25606. นพ.ยงเจอ เหลาศรถาวร สำานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค เอกสารประกอบการบรรยาย การประเมนความเสยง (Risk assessment) การประชมเชงปฏบตการพฒนาทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ระดบจงหวด 11 พฤศจกายน 2560

19

7. นพ.กตตพงศ สญชาตวรฬห เอกสารอดสำาเนาประกอบการบรรยายการจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข ศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน ระบบบญชาการเหตการณ 1 มถนายน 2560 ณ หองประชม รพ.พทลง8. แผนงาน โครงการ และตวชวด ยทธศาสตรชาต 20 ป (ดานสาธารณสข) ปงบประมาณ 2562 กองยทธศาสตรและแผนงาน สำานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ผรบผดชอบ นางสาวภคณฏฐ ทองขาวตำาแหนง นกวเคราะหนโยบายและแผนชำานาญการพเศษกลมงาน พฒนายทธศาสตรสาธารณสขโทร 074-613127 ตอ 305e-mail tpakanut@gmail.comวน/เดอน/ป 11 พย.2562

20