Mechanizmy motywacyjne człowieka

- White (1959): wola przeżycia a wola panowania

- Rogers (1959) wrodzona skłonność do myślenia o sobie dobrze

(Swann (1983) potrzeba przewidywalności, potrzeba samoweryfikacji, potrzeba unikania wstydu)

- Bandura (1997) proces dorównywania wyobrażeniom (concept matching) w teorii poczucia własnej skuteczności

Motywacja:- nie może być obserwowana wprost- to mechanizm odpowiadający za

uruchamianie, podtrzymywanie, modelowanie, utrwalanie i powielanie zachowania

- można o niej wnioskować na podstawie tego jak działa czy co mówi osoba

- przykład – jedzenie…

Beck (1978) zauważa, że z punktu widzenia laika motywację, można zdefiniować jako świadomą i wynikająca z wolnej woli gotowość człowieka do działania

Hebb (1955) i Berlyne (1960) – na przykład – postrzegają motywację jako ogólny czynnik energetyzujący, wywołujący zachowanie człowieka;

jednakże takie definiowanie motywacji nie pozwala przewidzieć ani specyficznego, konkretnego kierunku działania, ani przedmiotu działania

Cofer i Appley (1964) uważali, że o motywacji dowiadujemy się z wywoływanych i facylitowanych odpowiedzi w działaniu, czyli zachowań; motywacja zwiększa wigor i efektywność zachowań; kieruje zachowaniem przez dokonywanie określonych wyborów; jest ukierunkowana na wzmocnienia czy cele; osłabia ją obecność bodźców awersyjnych

POJĘCIE PRZYKŁAD BADACZ

INSTYNKT Zakłada się, że motywacja wynika z wewnętrznego, niewyuczonego potencjału czy konieczności/pragnienia do działa. Kierunek zachowania jest stały.

TERYTORIALIZM

AGRESJA

LORENZ

FREUD


POPĘDMotywacja zapoczątkowują fizjologiczne, cielesne stany w postaci wewnętrznych bodźców czy wewnętrznych stanów. Popęd uaktywnia i podtrzymuje zachowanie. Motywacja natomiast służy redukcji popędu do stanu spoczynku czy poziomu homeostazy kiedy to popęd nie jest odczuwany.Popęd może być specyficzny lub ogólny.

Głód (pierwotny popęd)

Strach (wtórny czy nabyty popęd) Nałóg (w którym zachowanie motywowane bólem przeciwstawne jest zachowaniu skierowanemu na doświadczanie przyjemności; a przyjemność bólowi zgodnie z działaniem homeostazy)

HULL

DOLLARD, MILLER

SOLOMON


POZIOM ADAPTACJITu motywacja ma na celu utrzymanie poziomu stymulacji, do którego organizm jest zaadaptowany: czyli braku motywu, stanu neutralnego, ekilibrium (równowagi)

Działanie służące przywróceniu temperatury do „adaptacyjnego” poziomu Zmiany afektywne pojawiają się jedynie w sytuacji przekroczenia poziomu adaptacyjnego

HELSON

McCLELLAND


AKTYWACJA / OPTYMALNY STAN WZBUDZENIAZakłada się, że motywacja służy uzyskaniu i utrzymaniu optymalnego stanu wzbudzenia, który różny jest u każdego człowieka i w zależności od zadania. Istnieją podejścia, w których akcent kładzie się głównie na odczuciu przyjemności wynikającej z rosnącej aktywacji. Wówczas zarówno brak stymulacji jak i przestymulowanie (czyli nadmierna stymulacja) są stanami przykrymi, wywołującymi silne wzbudzenie. Optymalną wydaje się umiarkowana stymulacja.

Osoba może wybrać trudniejsze zadanie, które zwiększy jego wzbudzenie w porównaniu z zadaniem łatwym, utrzymującym stan wzbudzenia na niższym poziomie. Ciekawość Poszukiwanie/głód ekscytacji

HEBB

BERLYNE


WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU ORGANIZMUMotywacja to dążenie do użycia fizycznych i umysłowych zdolności / potencjałów

Spontaniczne używanie i ćwiczenie palców przez dziecko – akcent położony jest na wewnętrzną naturę rozwoju organizmu, gdzie motywacja jest wewnętrzna i ukierunkowana na wzrost

PIAGET


EMOCJA Motywacja wynika z kilku, specyficznych pierwotnych emocji, które oddziałują na zachowanie człowieka


POZYTYWNE POBUDZENIEMotywacja dostarcza, utrzymuje i podnosi przyjemną stymulację neuronalną w mózgu, a redukuje bolesną lub szkodliwą stymulację

Organizm dąży do „nagrody” w postaci elektrycznej stymulacji mózgowych ośrodków przyjemności

ROUTTENBERG


NAGRODY JAKO WZMOCNIENIEMotywacja przypisana jest efektowi działania wzmocnienia czy skutkowi zachowania, które albo a) zwiększają (pozytywne) b) zmniejszają (negatywne) c) nie maja wpływu (neutralne) na prawdopodobieństwo pojawienia się zachowań

a) Wysiłek w pracy zwiększa się dzięki podwyżceb) Krytyka zmniejsza częstość formułowania własnych opiniic) Sądownictwo nie ma wpływu na wskaźnik przestępczości

SKINNER


NAGRODY JAKO DELEGOWANE WZMOCNIENIEMotywacja do zachowania wynika albo z bezpośredniego wzmocnienia lub pośrednio z delegowanego wzmocnienia (kiedy to reakcja jest wypadkową obserwowanych konsekwencji zachowania innej osoby)

Nie kupowanie określonego modelu samochodu, z którym sąsiad miał nieustanne problemy

BANDURA


MOTYWY SPOŁECZNEMotywacja opisywana jest jako „potrzeba” reagowania na czy wpływania na innych

Afiliacja

Władza

MURRAY

FRENCH


MOTYWACJA POZNAWCZAMotywacja służy utrzymaniu poznania w stanie względnego balansu, równowagi Motywacja ukierunkowana jest na poszukiwanie informacji i rozumienie i wyjaśnianie zachowań Motywacja ukierunkowana na zrozumienie zależności przyczynowo-skutkowej tak własnego jak innych ludzi zachowania

Dysonans poznawczy Teoria konstruktów osobistych w których każdy jest naiwnym badaczem Teoria atrybucji

FESTINGER

KELLY

HEIDER


INDYWIDUALNA MOTYWACJAMotywacja wynikająca z potrzeby człowieka do wyrażania własnej indywidualności i aktualizacji swojego potencjału

Motywacja osiągnięć – czyli motywacja sięgania po i realizowania trudnych zadań by osiągnąć wyższy i wyższy standard i przebić innych Motywacja do samoaktualizacji i wyrażania własnej indywidualności w zachowaniu Niepokój egzystencjalny

McCLELLAND

ATKINSON

MASLOW

MAY

bezpośredniość kary po niewłaściwym zachowaniu

odpowiedniość kary do zachowania stopniowalność – od najmniejszej do największej indywidualizacja – jej odpowiedniość do wartości

przyjętych przez jednostkę wskazanie właściwego modelu zachowania systematyczność – każdorazowo po

niewłaściwym zachowaniu

Motywacja odnosi się do procesów czy warunków, które mogą mieć naturę: fizjologiczną lub psychologiczną; wrodzoną bądź nabytą; wewnętrzną lub zewnętrzną wobec organizmu; które to procesy determinują lub opisują jak, bądź w jakich warunkach, zachowanie jest inicjowane, podtrzymywane, ukierunkowywane, wybierane lub finalizowane;

Motywacja odnosi się do zachowania jako takiego, czy do jego własności – tj. organizacji zachowania, częstości, kontynuacji, reorganizacji czy finalizacji z uwzględnieniem przeszłych, aktualnych i przyszłych warunków organizmu i środowiska;Motywacja wpływa na to co osoba nauczy się, co zapamięta, a co zapomni, podobnie jak do zakresu i częstotliwości w jakiej te procesy wystąpią, łatwości bądź trudności ich modyfikowania;

Motywacja warunkuje ile i jakie procesy percepcji i oceny się pojawią, jakie będą ich rezultaty;Wreszcie motywacja opisuje i wyznacza różnice indywidualne w zachowaniu.Motywacja odnosi się do każdego z wymienionych i nie tylko aspektów zachowań, warunków, przebiegu czy wyników w każdej możliwej kombinacji.

Mechanizmy motywacyjne człowieka

Documents

Transcript of Mechanizmy motywacyjne człowieka