Finansowanie podejmowania działalności gospodarczej przez osoby młode i bezrobotne w latach 2014-2020 – propozycje systemowe

Marek SzczepańskiDyrektor Zarządzający, Pion Funduszy Europejskich

Warszawa, 29 października 2013 r.

Zakres prezentacji

• BGK – podstawowe informacje

• Doświadczenia BGK w zarządzaniu środkami zwrotnymi

• Obecne i przyszłe (w latach 2014-2020) źródła finansowania ze środków publicznych podejmowania działalności gospodarczej

• Propozycje systemowe

2

Bank Gospodarstwa Krajowego• Bank Gospodarstwa Krajowego,

utworzony w 1924 r., jest jedynym polskim bankiem państwowym

• Bank wspiera państwowe programy społeczno-gospodarcze oraz samorządowe programy rozwoju regionalnego

• BGK posiada 16 oddziałów – po jednym w każdym mieście wojewódzkim

• Długoterminowy rating BGK równy jest ratingowi Polski i wynosi A- (agencja Fitch; 2013 r.)

3

Obecna rola BGK w obsłudze instrumentów pozadotacyjnych• Menadżer Funduszu Powierniczego / beneficjent systemowy

– Projekty JEREMIE – 6 regionów (dolnośląskie, łódzkie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie i mazowieckie) w ramach regionalnych programów operacyjnych (RPO)

– Projekt w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej

– Projekt w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

• Pośrednik Finansowy (Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich w ramach JESSICA) – województwa: wielkopolskie, pomorskie i mazowieckie (RPO)

• Instytucja Wdrażająca dla działania 4.3 Kredyt technologiczny Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

• Operator środków pochodzących z prywatyzacji spółek Skarbu Państwa w ramach Pilotażu Programu „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie”

Łącznie BGK zarządza środkami publicznymi o charakterze pozadotacyjnym w wysokości ok. 4,4 mld zł.

4

Obecne i przyszłe (w latach 2014-2020) źródła finansowania ze środków publicznych podejmowania działalności gospodarczej

• Pilotaż Programu „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie” (środki z prywatyzacji spółek Skarbu Państwa; w ramach przetargu wyłonieni zostali pośrednicy finansowi, z którymi umowy zostaną podpisane 30 października br.)

• Program „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie” – II etap (środki Funduszu Pracy uruchamiane na podstawie nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; rozpoczęcie planowane na pierwsze półrocze 2014 r.)

• Program Operacyjny Wiedza, Edukacja, Rozwój – PO WER (środki z EFS, dodatkowe środki z UE na realizację programu „gwarancji dla młodzieży” oraz współfinansowanie krajowe)

• Regionalne Programy Operacyjne (środki z EFS oraz współfinansowanie krajowe)

5

Pilotaż Programu „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie”

• Projekt realizowany jest ze środków krajowych pochodzących z prywatyzacji spółek Skarbu Państwa

• Grupa docelowa: absolwenci uczelni (do 4 lat po uzyskaniu dyplomu) oraz studenci ostatniego roku studiów wyższych

• Dostępne środki: 20,5 mln zł

• Obszar wdrażania: województwa małopolskie, mazowieckie i świętokrzyskie

• Schemat wdrażania: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej – Operator Programu (BGK) – Pośrednicy finansowi (agencje regionalne i fundusze pożyczkowe) – uprawnione osoby

• Instrumenty: pożyczka na rozpoczęcie działalności gospodarczej (do 60 tys. zł, okres kredytowania do 7 lat, z karencją w spłacie kapitału do 1 roku, oprocentowanie na poziomie ¼ stopy redyskonta weksli, tj. aktualnie ok. 0,69% w skali roku) oraz pożyczka uzupełniająca na utworzenie miejsca pracy (do 20 tys. zł, spłaty zgodne z harmonogramem spłaty pożyczki podstawowej, oprocentowanie na poziomie ¼ stopy redyskonta weksli; możliwość umorzenia pozostałej do spłaty pożyczki w przypadku utrzymania przynajmniej przez rok miejsca pracy dla bezrobotnego skierowanego przez powiatowy urząd pracy)

6

Program „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie” – etap II

• Projekt realizowany będzie ze środków Funduszu Pracy (FP), na podstawie znowelizowanej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

• Grupa docelowa: bezrobotni, absolwenci szkół i uczelni (do 4 lat po uzyskaniu dyplomu) i studenci ostatniego roku studiów wyższych oraz w przypadku pożyczek na utworzenie miejsca pracy – m.in. żłobki i kluby dziecięce

• Obszar wdrażania: cały kraj

• Możliwy schemat wdrażania: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej – Operator Programu (BGK) – Pośrednicy finansowi (banki, fundusze pożyczkowe i inne) – uprawnione osoby/podmioty

• Instrumenty: pożyczka na podjęcie działalności gospodarczej (do 20-krotności przeciętnego wynagrodzenia – ok. 72,2 tys. zł, okres kredytowania do 7 lat, z karencją w spłacie kapitału do 1 roku, oprocentowanie na poziomie ¼ stopy redyskonta weksli, tj. aktualnie ok. 0,69% w skali roku) oraz pożyczka na utworzenie miejsca pracy (do 6-krotności przeciętnego wynagrodzenia – ok. 21,7 tys. zł, spłaty zgodne z harmonogramem spłaty pożyczki w przypadku gdy pożyczkobiorcą jest podmiot, który otrzymał pożyczkę na utworzenie miejsca pracy; w pozostałych przypadkach – okres spłaty do 3 lat, oprocentowanie na poziomie ¼ stopy redyskonta weksli)

7

PO WER (Oś III - Osoby młode na rynku pracy)• Grupa docelowa: osoby młode do 24 roku życia, które nie uczestniczą

w kształceniu lub szkoleniu

• Dostępne środki: do decyzji MPiPS/MRR (docelowa liczba udzielonych pożyczek: 3,3 tys.)

• Obszar wdrażania: cały kraj

• Proponowany schemat wdrażania: Instytucja Zarządzająca PO WER – Fundusz funduszy – Pośrednicy finansowi (banki, fundusze pożyczkowe i inne) – uprawnione osoby

• Instrumenty: pożyczki na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej, ewentualnie usługi doradcze

8

Regionalne Programy Operacyjne• Grupa docelowa i dostępne środki: do decyzji władz regionów

• Obszar wdrażania: regiony, które podejmą decyzję o takim przeznaczeniu części środków RPO

• Planowane instrumenty: pożyczka na podjęcie własnej działalności gospodarczej, ewentualnie usługi doradcze, np.:

– woj. kujawsko-pomorskie: poprawa dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania samozatrudnienia oraz wsparcie szkoleniowo-doradcze dla osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej

– woj. małopolskie: wsparcie szkoleniowo-doradcze dla osób zainteresowanych założeniem działalności gospodarczej, bezzwrotne dotacje na rozpoczęcie działalności dla osób w najtrudniejszej sytuacji, preferencyjne kredyty i pożyczki na rozpoczęcie działalności

9

Podsumowanie

10

Pilotaż Programu „Pierwszy biznes –

Wsparcie w starcie”

Program „Pierwszy biznes – Wsparcie w

starcie” – etap IIPO WER RPO

Źródło pochodzenia

środków

Środki z prywatyzacji spółek Skarbu Państwa Fundusz Pracy

EFS, dodatkowe środki z UE,

współfinansowanie krajowe

EFS, współfinansowanie

krajowe

Grupy docelowe

Absolwenci uczelni oraz studenci

ostatniego roku studiów wyższych

Bezrobotni, absolwenci szkół i uczelni, studenci ostatniego roku studiów

wyższych oraz w przypadku pożyczek na

utworzenie miejsca pracy – m.in. żłobki i

kluby dziecięce

Osoby młode do 24 roku życia

Osoby bezrobotne powyżej 24 roku

życia oraz studenci ostatnich lat studiów

Kwota 20,5 mln zł Do decyzji MPiPS Do decyzji MPiPS/MRR

Do decyzji władz poszczególnych

regionów

Obszar terytorialny

Województwa małopolskie,

mazowieckie i świętokrzyskie

Cały kraj Cały krajDo decyzji władz poszczególnych

regionów

• Wstępne założenia:– poszczególne instrumenty interwencji publicznej nie powinny być

wobec siebie konkurencyjne – osoby młode i/lub bezrobotne powinny mieć prawo do skorzystania ze

wsparcia na identycznych zasadach– docelowy system powinien być efektywny

• Propozycja podziału grupy docelowej pomiędzy PO WER i RPO:– objęcie wsparciem ze środków PO WER, w ramach finansowania

zwrotnego, rozpoczynających działalność gospodarczą osób młodych do 24 roku życia

– objęcie wsparciem ze środków RPO osób bezrobotnych oraz pozostających bez pracy studentów i absolwentów – powyżej 24 roku życia

11

Propozycje systemowe (1)

Propozycje systemowe (2)• Stworzenie – w formule funduszu funduszy (zgodnie z projektami: rozporządzenia

ogólnego – Common Provision Regulation, CPR oraz ustawy o realizacji programów operacyjnych polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020) – dwóch ogólnopolskich schematów wsparcia:

1) W ramach RPO (z wykorzystaniem środków z EFS) skierowanego do osób bezrobotnych powyżej 24 roku życia oraz studentów ostatnich lat studiów wyższych (środki dla każdego RPO byłyby wyodrębnione)

2) W ramach PO WER (z wykorzystaniem środków EFS oraz dodatkowych środków UE w ramach programu gwarancji dla młodzieży) skierowanego dla osób do 24 roku życia (realizacja programu gwarancji dla młodzieży)

• Ujednolicenie warunków udzielania pożyczek (wyeliminowanie sytuacji, w ramach której osobom z różnych regionów Polski udzielane byłyby pożyczki na różnych warunkach) – według warunków określonych w nowelizowanej ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (okres kredytowania do 7 lat, wysokość wsparcia do 20-krotności przeciętnego wynagrodzenia – obecnie ok. 72 tys. zł, z możliwością karencji w spłacie kapitału)

• Wykorzystanie środków Funduszu Pracy jako współfinansowania krajowego w ramach obu schematów

12

Proponowany schemat przepływu środków

13

Ministerstwo Finansów

MPiPS jako dysponent

Funduszu Pracy

Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą

Współfinansowanie krajowe

Przekazanie budżetowych środków do FP

• Możliwość utrzymania obecnego schematu (ryzyko – ograniczone środki w FP utrudnią sprawne wdrażanie Programu)

• Stworzenie systemu, w którym środki Funduszu Pracy stanowią krajowe współfinansowanie do środków EFS (możliwość szybkiego wykorzystania pełnejkwoty środków EFS – środki z FP nie muszą pokrywać całości wydatków)

Współfinansowanie UE

PF* PF* PF* PF* PF*

*Pośrednicy finansowi

Fundusz Funduszy (zgodnie z CPR)

MPiPS/BGK, ze spłat i przychodów w ramach

obecnego pilotażu

Kluczowe kwestie

• Zachowanie spójności systemu finansowania dla osób młodych oraz bezrobotnych podejmujących działalność gospodarczą

• Koncentracja wsparcia pochodzącego z różnych źródeł (program krajowy, programy regionalne, dodatkowe środki UE – gwarancje dla młodych)

• Ustanowienie linii demarkacyjnej pomiędzy poszczególnymi obszarami wsparcia

14

Dziękuję za uwagę

Kontakt:• tel.: (22) 522 94 30• mail: marek.szczepanski@bgk.com.pl• www.bgk.com.pl

15