m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku...

92
Program MłODZIEż DZIAłANIU raport 2012 W × ×

Transcript of m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku...

Page 1: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

Program

Młodzież działaniu

r a p o r t 2 0 1 2

W

×

×

Page 2: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,
Page 3: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

Program

Młodzież działaniu

r a p o r t 2 0 1 2

W

×

×

Page 4: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,
Page 5: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

5 Wstęp

7 O prOgramie

10 prOgram W liczbach

treści

akcja 1. młOdzież dla eurOpy

13 Let’s make a show!

14 Laboratorium otwartej sztuki

17 Nie do wiary! to tatary?

19 dotyki Pasji

21 mediaLNa strefa młodzieży

23 youth iN Pursuit of democracy!

24 akcja 1. W liczbach

akcja 2. WOlOntariat

eurOpejski

29 where the baLtic sea breeze bLows. deveLoPiNg a New ceNtre for iNtegratioN aNd educatioN with disabLed PeoPLe aNd the LocaL commuNity iN gdańsk

31 meetiNgs amoNg the forests aNd PoNds

32 akcja 2. W liczbach

akcja 3.1. Współpraca

z sąsiedzkimi krajami partnerskimi unii eurOpejskiej

35 make it visuaL

36 digi daNce zoNe

38 akcja 3.1. W  liczbach

akcja 4.3. szkOlenie i  tWOrzenie sieci Osób pracujących z  młOdzieżą i  W  Organizacjach młOdzieżOWych

41 wyobraźNia Nie ma graNic

42 eNtrePreNeuriaL skiLLs academy

43 raise uP the LeveL

44 akcja 4.3. W  liczbach

akcja 5.1. spOtkania młOdzieży i Osób OdpOWiedzialnych za pOlitykę młOdzieżOWą

47 młodzi – zagubieNi

48 jestem młody. chcę mieć wPływ!

50 forum młodzieży

51 akcja 5.1. W  liczbach

działania Własne narOdOWej agencji

53 PLaN szkoLeń i wsPółPracy

60 Projekty fLagowe

67 wydarzeNia tematyczNe

72 aNaLiza badawcza i moNitoriNg Programu „młodzież w działaNiu” (ray)

73 regioNaLNe struktury wsParcia

82 PubLikacje

Spis

Wspierają nas

75 eurodesk PoLska

79 saLto eeca

Page 6: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,
Page 7: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

5

szanowni Państwo!

kreatywność i innowacyjność, mobilność i przedsiębior-czość – takie cechy kształtuje program „młodzież w dzia-łaniu”, z którego polscy uczniowie, studenci i pracownicy młodzieżowi korzystają już od kilkunastu lat. Program dla młodzieży powstał pod koniec XX wieku, w czasach bardzo intensywnej integracji politycznej i gospodarczej na konty-nencie, by dać młodym europejczykom lepsze możliwości społecznego i kulturowego porozumienia. okazało się, że dobrą platformą wzajemnych kontaktów mogą być wspól-ne międzynarodowe projekty realizowane poprzez edukację pozaformalną.

dzięki udziałowi w międzynarodowych wymianach mło-dzieżowych, krajowych inicjatywach lokalnych, szkole-niach, seminariach i innych przedsięwzięciach edukacyj-nych, młodzież ma okazję wykorzystywać swój potencjał, nauczyć się nowych umiejętności, poznać rówieśników z innych krajów, dowiedzieć się, czego od młodych ludzi oczekuje międzynarodowy rynek pracy, a także kształto-wać politykę młodzieżową.

serdecznie zachęcam Państwa do lektury raportu podsu-mowującego realizację programu w Polsce, w 2012 roku. Prezentuje on dobre praktyki – wartościowe inicjatywy polskich organizacji młodzieżowych i grup nieformalnych. warto zwrócić uwagę na działania Polskiej Narodowej agencji programu w Planie szkoleń i współpracy, z których rocznie korzysta około 3000 uczestników. mam nadzieję, że przedstawione w publikacji przykłady staną się dla wszyst-kich cenną inspiracją.

jednak siłą tego programu są przede wszystkim jego uczest-nicy. Niezależnie od pochodzenia, statusu materialnego, czy umiejętności, realizują swoje marzenia, jednocześnie zdobywając kompetencje przydatne na rynku pracy.

warto podkreślić, że wsparcie edukacji pozaformalnej prze-widziane jest również w nowej perspektywie finansowej. od 2014 roku młodzież będzie korzystać z nowego programu pn. erasmus+. już teraz serdecznie zapraszam do udziału w programie.

krystyna szumilas

Minister edukacji Narodowej

Krystyna SzumilasMinister Edukacji Narodowej

krystyNa szuMilas

Page 8: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

6

Od początku swego istnienia Polska Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego, a przede wszystkim beneficjentów programu. Przedstawione w niej przykłady zrealizowanych projektów i szkoleń przybliżą czytelnikowi świat edukacji pozaformalnej, dzięki której młodzi ludzie zdobywają cenne doświadczenie, poznają nowych przyjaciół, eksplorują inne kultury. Przede wszystkim jednak pokazują, jak wiele możliwości daje im uczestnictwo w pozaformalnych działaniach edukacyjnych.

w 2012 roku zespół Narodowej agencji podjął wiele różno-rodnych wyzwań, których celem było zapoznanie nowych beneficjentów z ofertą programu. otworzyliśmy nowe projekty edukacyjne (ambasadorzy programu „młodzież w działaniu”), rozwijaliśmy już te istniejące (Pozaformal-na akademia jakości Projektów, młodzieżowa akademia Lokalnych Liderów), nawiązaliśmy współpracę z nowymi podmiotami (Polsko-Niemiecka współpraca młodzie-ży przy projekcie między innymi). dodatkowo w ramach działań upowszechniających rezultaty zorganizowaliśmy wiele wydarzeń tematycznych i konferencji poświęconych działaniom młodzieżowym – międzynarodowe forum mło-dzieżowe w baku czy targi edukacji pozaformalnej tool fair w Pułtusku. Po raz kolejny współorganizowaliśmy także fo-rum ekonomiczne młodych Liderów.

ten rok był dla polskiej młodzieży działającej społecznie wyjątkowy. komisja europejska przyznała Polsce dodatko-we 2 miliony euro na finansowanie projektów realizowanych przez młodych ludzi. Nasz kraj miał do dyspozycji większy budżet w związku z wykorzystaniem przez Narodową agen-cję środków unijnych przeznaczonych na lata 2009-2010 na poziomie 100%. w 2012 roku dysponowaliśmy środka-mi finansowymi w wysokości 10 mln euro, co pozwoliło na dofinansowanie 736 projektów młodzieżowych. wśród tych śródków znalazło się dodatkowe 600 tys. euro na fi-nansowanie współpracy młodych Polaków z rówieśnikami z krajów Partnerstwa wschodniego (armenia, azerbejdżan, białoruś, gruzja, mołdowa, ukraina).

zachęcamy również do zapoznania się z bogatymi statystyka-mi, pokazującymi, jak bardzo młodzi ludzie z Polski są zaanga-żowani w różnego rodzaju projekty międzynarodowe i krajowe. w raporcie zamieszczamy także podsumowanie pracy progra-mów wspierających działania Narodowej agencji: centrum współpracy saLto z krajami europy wschodniej i kaukazu (saLto eeca) oraz krajowego biura eurodesk Polska. dzięki nim możliwa jest współpraca z naszymi wschodnimi sąsiada-mi, a polska młodzież ma dostęp do największych baz infor-macji na temat funduszy i skierowanych do niej programów.

mamy nadzieję, że publikacja ta zachęci naszych czytelni-ków do zainwestowania swojego czasu w działania, które tysiącom młodych europejczyków pomagają rozwijać się, zwiedzać, tworzyć, a co najważniejsze – aktywnie wchodzić na rynek pracy.

Tomasz Bratekdyrektor Narodowej agencji Programu „młodzież w działaniu”

toMasz Bratek

narodowa agencja PrograMu „Młodzież w działaNiu”

Page 9: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

7

„Młodzież w działaniu” to program Unii Europejskiej, dzięki któremu młodzi ludzie w wieku 13-30 lat mogą realizować swoje pasje, rozwijać umiejętności i zdobywać nowe doświadczenia w czasie wolnym od nauki. Program adresowany jest również do osób pracujących z młodzieżą oraz organizacji działających na rzecz młodzieży, które chcą podnieść swoje kwalifikacje, rozwinąć swoje działania czy nawiązać współpracę międzynarodową.

cele programu to przezwyciężanie barier, uprzedzeń i ste-reotypów wśród młodych ludzi, wspieranie ich mobilności oraz promowanie aktywności obywatelskiej. „młodzież w działaniu” wspiera przedsięwzięcia, które mają stymu-lować rozwój osobowości młodych ludzi oraz nabywanie nowych umiejętności.

Edukacja pozaformalnaProgram wspiera finansowo oraz merytorycznie działania podejmowane poza szkołą i poza uczelnią, czyli edukację pozaformalną. Projekty zgłaszane do programu są przy-gotowane i realizowane przez młodzież lub też planowa-ne z myślą o niej. angażują młodych ludzi od pierwszego pomysłu do zamknięcia wszystkich związanych z nimi for-malności. „młodzież w działaniu” zachęca do podejmowa-nia przeróżnych wyzwań, począwszy od międzynarodowej wymiany młodzieży, wyjazdu na wolontariat europejski, poprzez organizację inicjatyw na rzecz lokalnej społeczno-ści, szkoleń, seminariów, aż po spotkania i debaty z osobami odpowiedzialnymi za politykę młodzieżową.

młodzi ludziEw programie może uczestniczyć każdy młody człowiek bez względu na płeć, pochodzenie etniczne, status społeczny, sytuację materialną itp. szczególny nacisk położony jest na uczestnictwo młodzieży z mniejszymi szansami, czyli tej, która ze względów społecznych, geograficznych, zdrowot-nych czy ekonomicznych ma utrudniony dostęp do infor-macji, edukacji i kultury.

priorytEty programuPriorytetami stałymi programu są czynne obywatelstwo europejskie i uświadamianie młodym ludziom, iż mogą być aktywnymi obywatelami wspólnej europy, uczestnictwo młodzieży w codziennym życiu, różnorodność kulturowa, osiągane między innymi poprzez propagowanie toleran-cji i odmienności kulturowej oraz włączanie młodzieży z mniejszymi szansami.

o PrograMie

Page 10: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

Program „Młodzież w działaniu” dofinansowuje działania młodych ludzi w ramach pięciu akcji. Każda z nich oferuje wiele

form projektowych – od wymian młodzieżowych, poprzez szkolenia, kursy, po inicjatywy lokalne.

AkcjA 1. Młodzież dla Europy Wymiany, inicjatyWy, demOkracja

akcja 1.1. Wymiany młOdzieży

wspiera spotkania młodzieży w wieku 13-25 lat z krajów europejskich i stwarza możliwość wzajemnego poznania, dyskusji, rozwijania pasji, pokonywania barier poprzez realizację wspólnego projektu opartego na wspólnych zainteresowaniach.

AkcjA 2. Wolontariat EuropejskiWspółpraca, zaangażOWanie, przygOdy

umożliwia organizacjom i instytucjom stworzenie projektu, w ramach którego organizacja wysyła za granicę bądź przyjmuje z zagranicy wolontariuszy i realizuje wspólnie z nimi projekt społecznie zaangażowany. wolontariat

akcja 1.2. inicjatyWy młOdzieżOWe

dofinansowuje inicjatywy młodzieżowe, które służą społeczności lokalnej. umożliwia przekształcenie pasji w konkretny projekt, który odpowiada na potrzeby ludzi z podwórka, dzielnicy czy miejscowości.

akcja 1.3. młOdzież W demOkracji

wspomaga przedsięwzięcia zakładające uczestnictwo młodych ludzi w życiu obywatelskim na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym. sprawia, że głos młodzieży jest obecny w publicznych debatach i umożliwia jej tworzenie międzynarodowej sieci współpracy.

europejski przyczynia się do poszerzania horyzontów, zwiększania zaangażowania młodzieży oraz pozwala na przeżycie wspaniałej, niepowtarzalnej przygody, jaką jest praca na rzecz innych ludzi. udział w projekcie daje wolontariuszowi możliwość zdobycia nowych umiejętności i kompetencji, poznania kultury i języka kraju goszczącego, nawiązania nowych kontaktów. Program gwarantuje młodym ludziom bezpieczne środowisko pracy, dzięki systemowi akredytacji organizacji goszczących i wysyłających.

Program

Młodzieżdziałaniu

Page 11: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

akcja 3.1. – Współpraca z sąsiedzkimi krajami partnerskimi unii eurOpejskiej

AkcjA 3. Młodzież w ŚwiecieróżnOrOdnOść, zrOzumienie, przekraczanie granic

akcja 4.3. szkOlenie i tWOrzenie sieci Osób pracujących z młOdzieżą i W Organizacjach młOdzieżOWych

AkcjA 4. Systemy wsparcia młodzieży Wsparcie, innOWacja, multiplikOWanie

akcja 5.1. spOtkania młOdzieży i Osób OdpOWiedzialnych za pOlitykę młOdzieżOWą

AkcjA 5. Wsparcie europejskiej współpracy w zakresie problematyki i działań młodzieżowychdialOg, pOrOzumienie, rezultaty

Promuje i dofinansowuje współpracę między młodzieżą z krajów programu i z sąsiedzkich krajów partnerskich w ramach wymian młodzieżowych, co umożliwia młodym ludziom poznanie kultury i obyczajów innych krajów oraz pozwala rozwijać wspólne pasje, które nie znają granic. dodatkowo dzięki działaniom wspierającym (szkolenie i tworzenie sieci) rozwija współpracę i partnerstwo, wymianę praktyk i doświadczeń w pracy z młodymi ludźmi.Sąsiedzkie kraje partnerskie to sąsiedzi Unii Europejskiej w trzech regionach: Europie Południowo-Wschodniej – Bałkany, Europie Wschodniej i na Kaukazie oraz krajach basenu Morza Śródziemnego.

Pozwala na promocję dobrych praktyk, doświadczeń, kompetencji oraz na współpracę i szkolenie w zakresie pracy z młodzieżą w europie. ta podakcja umożliwia realizację jeszcze bardziej nowatorskich projektów, stymuluje współpracę pomiędzy organizacjami i instytucjami oraz pozwala przygotowywać projekty w ramach wszystkich akcji programu „młodzież w działaniu”.

wspomaga dialog pomiędzy młodymi ludźmi a osobami odpowiedzialnymi za tworzenie polityki młodzieżowej w europie. daje tym samym młodzieży prawo głosu w sprawach, które bezpośrednio jej dotyczą, oraz wspiera współpracę z organizacjami międzynarodowymi zajmującymi się sprawami młodych ludzi.

za realizację programu w Polsce odpowiada Narodowa agencja Programu „młodzież w działaniu”, funkcjonująca w ramach fundacji rozwoju systemu edukacji. Narodowa agencja wspiera wnioskodawców oraz beneficjentów w realizacji projektów, promuje idee edukacji pozaformalnej, a przede wszystkim jest odpowiedzialna za konkursy wniosków. dodatkowo, aby merytorycznie wspierać beneficjentów, realizuje działania własne w ramach Planu szkoleń i współpracy.

Narodowa Agencja Więcej infOrmacji znajdziecie na WWW.mlOdziez.Org.pl

Page 12: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

10

w liczbach rok 2012ProgrAM

4 000 000,00 €

3 500 000,00 €

3 000 000,00 €

2 500 000,00 €

2 000 000,00 €

1 500 000,00 €

1 000 000,00 €

500 000,00 €

0,00 €

budżet przyznany przez komisję europejską budżet zakontraktowany w 2012 roku

akcja 1.1. akcja 1.2. akcja 1.3. akcja 2.razem z Pw

akcja 3.1.razem z Pw

akcja 4.3. akcja tcP akcja 5.1.

Projekty programu

akcja 1.1. akcja 1.2. akcja 1.3. akcja 2. akcja 3.1. akcja 4.3. akcja 5.1.

wnioski zatwierdzone wnioski odrzucone i wycofane

500450400350300250200150100500

133

217

8

26117

4129

174

222

12

157

9049 32

akcja 1.1. akcja 1.2. akcja 1.3.akcja 2.

razem z Pwakcja 3.1.

razem z Pw akcja 4.3. akcja tcP akcja 5.1. razem

2 378 482,00 948 637,38 406 876,62 3 353 086,50 1 241 715,00 613 262,50 608 421,00 429 352,00 9 979 833,00

2 588 351,29 970 340,99 426 876,62 3 549 898,70 1 312 815,12 650 366,45 608 421,00 447 913,14 10 554 983,31

736 dofinansowanych projektów z 1307 złożonych wniosków

Budżet programu

Page 13: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

1119 230 to łączna liczba uczestników programu w tym 11061 z Polski i 8169 z zagranicy

Uczestnicy projektów oraz szkoleń

4000

3500

3000

2000

1000

0

Liczba uczestników z Polski Liczba uczestników z zagranicy

akcja 1.1.

3991

1993

akcja 1.2.

44

1508

akcja 1.3.

215184

akcja 2.

630445

akcja 3.1.

1916

854

akcja 4.3.

897

347

tcP

476

2479

akcja 5.1.

0

3251

Aktywność organizacji w regionach

Liczba projektów zatwierdzonych w województwach

65 lubelskie

37 łódzkie

113 mazowieckie

24 podlaskie

40 warmińsko-mazurskie

20 świętokrzyskie

26 podkarpackiemałopolskie 70

śląskie 80 opolskie 15

dolnośląskie 87

lubuskie 21

wielkopolskie 31

kujawsko-pomorskie 31

zachodniopomorskie 33

pomorskie 43

Budżet przyznany przez komisję Europejską był w 2012 roku o 2 miliony większy niż w roku poprzednim. do-datkowe środki pochodziły częściowo z kwot, jakie uwolniły się z zamykanych, wcześniejszych kontraktów zawartych między Narodowymi agencjami a komisją europejską oraz zostały przyznane Polskiej Na w związku z dobrym wykorzystywaniem środków w latach poprzednich. Liczba wniosków złożonych do programu w stosunku do poprzedniego roku nieznacznie spadła (o 48 aplikacji), ale dofinansowano o 127 projektów więcej niż w ubiegłym roku. zauważalnie wzrosła liczba dofinansowanych projektów w ramach akcji 1.2. (z 151 w 2011 roku do 222 w 2012 roku). w związku z dodatkowymi środ-kami na projekty w ramach okna partnerstwa Wschodniego programu „młodzież w działaniu” w akcji 2. i w akcji 3.1. wzrosła liczba uczestników, a w akcji 3.1. dofinansowano dwukrotnie więcej projektów niż rok wcześniej.

Page 14: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

12

MłodziEż Europy AKcjA 1.1. Wymiany Młodzieży

Akcja 1.

dla

Page 15: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

13

let’s Make a show!Organizator: Fundacja Sempre a Frente, Lublin, PolskaKraje uczestniczące w projekcie: Grecja, Polska, TurcjaData i miejsce projektu: 1.01-31.03.2012, Nasutów, Piaski

Podczas ferii zimowych ośrodek w Nasutowie przeżywał prawdziwe muzyczne oblężenie. uczestnicy wymiany mło-dzieżowej grali, śpiewali, tańczyli. wszystko po to, aby jak najlepiej przygotować się do punktu kulminacyjnego – wspólnego występu dla lokalnej społeczności. ale jak do tego wszystkiego doszło?

– Zarys naszego przedsięwzięcia powstał dwa lata temu pod-czas udziału w jednym projekcie, kiedy się wszyscy poznali-śmy – tłumaczy weronika sowińska, uczestniczka projektu „Let’s make a show!”. – Bardzo fajne było to, że właściwie nie znając się wcześniej, od razu postanowiliśmy wspólnie napisać swój projekt. Każdy z nas miał jakieś zainteresowania muzycz-ne lub taneczne. Postanowiliśmy, że to właśnie tym się zajmie-my – dodaje justyna opoka, koordynatorka projektu.

udało się. wniosek dostał dofinansowanie i w lutym do Nasutowa koło Lublina przybyło 14 uczestników z zagra-nicy. Przygotowane przez organizatorów gry integracyjne przegrały ze… śniegiem, który część gości widziała po raz pierwszy w życiu. uczestnicy wymiany mieli okazję m.in. zatańczyć belgijkę właśnie w zimowej wersji plenerowej. – Integracja była super, w południe pierwszego dnia po przy-jeździe uczestników już wszyscy siedzieliśmy razem i graliśmy oraz śpiewaliśmy. Muzyka łączy ludzi – wspomina weronika.

– Pierwszy raz musiałem prowadzić warsztaty w obcym języku – zaczyna maciek sowiński, lider grupy z Polski. – Było parę osób, które słabiej mówiły po angielsku, ale wtedy staraliśmy się tłumaczyć innymi słowami lub pomagał nam lider grupy z danego kraju. Dało radę się dogadać. Ja osobiście byłem z siebie zadowolony – dodaje. młodzież zgodnie przyznawa-ła, że trzeba się przełamać i zacząć mówić w języku obcym, później jest już coraz łatwiej.

wymiana to przede wszystkim wspaniała okazja do tego, aby poznać inne kultury. Podczas wieczorków narodowych można było nauczyć się greckich tańców, skosztować naro-dowych dań oraz wziąć udział w polskim weselu, na którym oprócz obrzędu chleba i soli nie zabrakło także… muzyki disco polo. organizatorzy znaleźli również czas na to, aby uczestnicy mogli uczyć swoich kolegów z innych krajów podstawowych słów i zwrotów w ich językach ojczystych.

a czym tak właściwie zajmowali się uczestnicy? Pracowali w trzech sekcjach: muzycznej, tanecznej i organizacyjnej. Nie-którzy uczestnicy – tak jak maciek, lider polskiej grupy – pra-cowali we wszystkich trzech, niektórzy tylko w jednej. koordy-natorka wspomina, że nigdy wcześniej nie miała nic wspólnego z tańcem, a w Nasutowie pracowała właśnie w grupie zajmują-cej się choreografią, co bardzo ciepło wspomina. założeniem organizatorów było przygotowanie jednej piosenki, jednego układu choreograficznego i jednego klipu. Podczas przerw kawowych nikt nie odpoczywał, każdy biegł po herbatę i wra-cał na salę dalej ćwiczyć. Podobnie było wieczorami. Nikt nie odpoczywał, wszyscy zgodnie chcieli pracować. – Prowadziłam grupę muzyczną, ale niczego nie musiałam narzucać. Uczestnicy cały czas dawali swoje propozycje – podsumowuje weronika.

– Do Nasutowa przyjechali tak ambitni ludzie, że w efekcie powstały trzy piosenki, cztery układy choreograficzne i sześć godzin materiału wideo na klip – tłumaczy justyna. oprócz śpiewanego w czterech językach coveru pod tytułem „we can do more!” publiczność miała okazję posłuchać muzyki two-rzonej na żywo. grupa muzyczna zdecydowała się na impro-wizację. grecy i turcy przywieźli ze sobą swoje instrumenty, ci drudzy zabrali nawet charakterystyczny dla swojego kraju saz, którego brzmienie mieli okazję poznać inni uczestnicy i zgromadzona widownia. oprócz tańca współczesnego moż-na było zobaczyć tańce narodowe greków i turków. Publicz-ność także poznała kilka kroków wywodzącej się z dominika-ny bachaty i zgromadzeni wspólnie tańczyli.

a dlaczego wszystko działo się w Piaskach, a nie w Lublinie? – Do projektu zaangażowaliśmy młodzież z mniejszymi szan-sami. Sami mieszkamy poza Lublinem i nie mamy dostępu do takich imprez. Postanowiliśmy, że finał naszej akcji powinien być w miejscu, w którym nikt nie słyszał o programie „Młodzież w działaniu” i o wymianach młodzieżowych. Gdy wieszaliśmy plakaty, ludzie nas zaczepiali i mówili, że to superinicjatywa – mówi koordynatorka projektu.

inicjatorom projektu udało się dotrzeć do lokalnych władz i przedsiębiorców, którzy zainteresowani pomysłami młodzie-ży przyczynili się do realizacji projektu. turcy i grecy wyjechali. co dalej? – Liderzy grup rozmawiali o kontynuacji działań w in-nych krajach. Zobaczymy, co z tego wyjdzie – dodaje justyna.

  We can do more! – to nie tylko tytuł finałowej piosenki, którą uczestnicy projektu wykonali w czterech różnych językach. To hasło oddaje również apetyt, jaki ma polska młodzież biorąca udział w wymianie na kolejne międzynarodowe muzyczne spotkanie.

Page 16: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

14

przedstawieniem. wymianę charakteryzowała niezwykła różnorodność. wśród uczestników można było znaleźć zarówno osoby profesjo-nalnie związane z teatrem, takie, dla których taniec jest hobby, a także młodzież niemającą wcześniej żadnego kontaktu z działalnością artystyczną. również nieplanowany wcześniej udział dwóch osób niedosłyszących zwiększył dodatkowo zróżnicowanie grupy i pokazał, że pantomima jest formą pozwalającą zapomnieć o wszelkich barierach.

wymiana została zorganizowana przez stowarzyszenie te-atr formy z wrocławia. już trzeci raz, dzięki dofinansowaniu z programu „młodzież w działaniu”, stary młyn w drzem-likowicach stał się świadkiem wytężonej pracy, ale i wza-jemnego poznawania oraz integracji przez sztukę. dzięki sporemu doświadczeniu i dobrej współpracy z partnerami możliwe było zorganizowanie przedsięwzięcia, z którego skorzystało tak wiele osób.

w 2012 roku, z uwagi na mistrzostwa europy w piłce nożnej, tematem przewodnim spotkania był sport. w sporcie naj-bardziej zauważalną cechą jest rywalizacja, którą starano się pokazać w przeróżnych aspektach i sytuacjach. Nie zapo-mniano o jej obecności w codziennym życiu, co dodatkowo pomogło nawiązać kontakt z publicznością w przedstawie-niu finałowym.

Organizator: Stowarzyszenie Teatr FormyKraje uczestniczące w projekcie: Czechy, Niemcy, PolskaData i miejsce projektu: 6.08-19.10.2012, Drzemlikowice k. Oławy

co mogło połączyć mieszkańca wioski artystycznej z Nie-miec, uczniów szkoły tańca z czeskiej ostrawy i spokojną wieś drzemlikowice koło oławy? w jaki sposób jej wszyscy mieszkańcy mogli porozumieć się z przedstawicielami tych dwóch krajów? Nie znalazłaby się chyba lepsza metoda niż uniwersalny język gestu wykorzystany podczas przedsta-wienia pantomimy.

Przez dwa tygodnie dziesięcioosobowe grupy z Niemiec, czech i Polski pod czujnym okiem trenerów uczestniczyły w wymianie młodzieżowej, podczas której uczyły się tech-nik teatru ruchu i pracowały nad wieńczącym ich wysiłki

laBoratoriuM otwartej sztuki

Page 17: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

15

z powodu zróżnicowanego poziomu wiedzy uczestników na temat teatru ruchu niezbędne były częste, ale i przy-jemne warsztaty. Próby zajmowały cały wolny czas i uwagę młodzieży. dzięki temu możliwe było doszlifowanie wszel-kich niezbędnych detali, ale pozostało niewiele czasu na przyjemności, takie jak wizyta we wrocławskim teatrze. Ponieważ projekt promował uczciwą rywalizację i zasady fair play, nie zapomniano o ważnych problemach toleran-cji i walki z dyskryminacją. dla uczestników przygotowano projekcje filmów na temat praw człowieka, sportu i różno-rodności kulturowej. można było również posłuchać wykła-dów i uczestniczyć w spotkaniu z psychologiem.

kiedy nadszedł dzień przedstawienia finałowego, podnie-cenie mieszało się z tremą. stresu nie zmniejszał też fakt, iż na wydarzenie – pomimo niesprzyjającej pogody – przybyło sporo widzów. z uwagi na tytuł spektakl „rywale 2012” nie mógł odbyć się nigdzie indziej, jak tylko na boisku. otoczo-ne zielenią sąsiedztwo starego pałacu w jakubowicach zo-stało sprawnie przekształcone przez uczestników wymiany w prawdziwą scenę teatralną z widownią, a nawet kulisami! Przedstawienie odniosło duży sukces i spotkało się z bar-dzo pozytywnym odbiorem widowni, którą stanowili przede wszystkim mieszkańcy drzemlikowic. okazało się, że przed-stawienie pantomimy było formą, która dotarła zarówno do dzieci, jak i dorosłych, będąc dla wszystkich dobrą rozrywką.

  otoczone zielenią sąsiedztwo starego pałacu w jakubowicach zostało sprawnie przekształcone przez uczestników wymiany w prawdziwą scenę teatralną z widownią, a nawet kulisami!

Page 18: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

16

MłodziEż Europy 1.2. Inicjatywy Młodzieżowe

Akcja 1.

dla

Page 19: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

17

Nie do wiary! to tatary?Organizator: Fundacja Teatrikon Data i miejsce projektu: 15.09.2012-15.01.2013, Lublin, dzielnica Tatary

istnieje wiele sposobów na ukazanie tego, kim jesteśmy, skąd pochodzimy, jakie są nasze marzenia i pasje. w zależ-ności od wieku, poglądów wybieramy język dla siebie naj-donioślejszy, dosadny. Projekt „Nie do wiary! to tatary?”, realizowany w ramach akcji 1.2., dotyczył opowieści gim-nazjalistów o nich samych, o dzielnicy, w której mieszkają, o szkole, stereotypach i słabościach. tym razem językiem wyrazu stały się warsztaty i spektakl teatralny.

od września do grudnia 2012 roku animatorzy, artyści, stu-denci i obcokrajowcy odwiedzali razem z sześcioosobową grupą projektową oddaloną od centrum miasta dzielnicę, by w murach gimnazjum nr 17 oraz pobliskiego domu kultury tworzyć razem z młodzieżą warsztaty, spotkania, omawiać treści, które w formie przedstawienia zostały zaprezento-wane 20 grudnia 2012 roku na terenie szkoły.

w zajęciach z beatboxu prowadzonych przez jahdecka, warsztatach szablonu z prowadzącym mappedem czy ku-glarskich z agatą sztorc udział wzięło blisko 30 osób. fi-nałowy spektakl zdecydowało się jednak przygotować od podstaw trzech chłopców: Piotrek, Przemek i rafał. to oni pod czujnym okiem reżysera i pedagoga łukasza wójtowi-cza szlifowali nie tylko warsztat performerski i aktorski, ale też zajęli się produkcją spektaklu.

scenariusz wydarzenia został oparty na wspomnieniach mieszkańców dzielnicy, kiedyś uważanej za jedną z najno-wocześniejszych i najlepiej rokujących w mieście. wszyst-kie historie zebrano w całość – nagrano i spisano. to tu w latach 70. były odwiedzane przez mieszkańców Lublina ogrody różane, to w tej okolicy kwitł handel i przemysł. Po upadku zakładów pracy, głównie fabryki samochodów, dzielnica pogrążyła się w biedzie i marazmie, a wieść o złym wpływie otoczenia na młodzież oraz powszechnie panują-cych problemach społecznych i finansowych rozniosła się na całe miasto. Nie warto z góry oceniać kogokolwiek, tym bardziej uznawać młodzież za wykluczoną. warto jednak potraktować stereotyp jako powód do walki, której celem jest zdefiniowanie własnej tożsamości.

tytułowy obcy, zwany inaczej juliuszem tatarem, to blisko trzymetrowa postać wykonana ze styropianu, ubrana w tu-reckie szaty. utożsamia w ostatniej scenie słabości i nega-tywne emocje, z którymi walczą młodzi bohaterowie. wy-grywają, powalając kukłę na ziemię.

Page 20: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

18

innym razem słyszeli odczytane przez lektora słowa pra-cowniczki fabryki dotyczące ich pracy w zakładzie. wspo-mnienia były uzupełnione grą aktorską, opartą na tym, czego nauczyli się chłopcy w czasie warsztatów: żonglerką, graffiti, beatboxem czy tańcem.

grudniowe przedstawienie przybrało formę próby gene-ralnej, by oswoić młodych ludzi z zupełnie nową sytuacją i niełatwymi rolami, w jakie przyszło im się wcielić.

Porównawszy to przestawienie ze szkolnymi akademiami, można było dojść do wniosku, że całość przygotował pro-fesjonalny zespół aktorów. to jednak młodzi ludzie, którym zezwolono na samodzielność i własną twórczość, zaskoczyli swoją wrażliwością i nowatorskim ujęciem tematu.

stereotyp dzieci z blokowiska uległ zupełnemu przewarto-ściowaniu. – Doświadczyliśmy niezwykłych momentów w pra-cy z każdym z nich, nie tylko realizując spektakl, lecz przede wszystkim przychodząc do szkoły, prowadząc kilkadziesiąt godzin warsztatów artystycznych i międzykulturowych. Udało nam się osiągnąć społeczne zaufanie na Tatarach, świado-mość historii miejsca, dziesiątki spotkań z mieszkańcami i se-niorami oraz przyjaźnie ze zdolną młodzieżą, które będziemy uważnie pielęgnować – opowiada ewelina jurasz, koordyna-torka projektu.

Pozostaje mieć nadzieję, że gimnazjum nr 17 stanie się ostoją grup kuglarskich w tej części miasta, a idea projektu rozszerzy się na kolejne dzielnice.

  Witaj w świecie, gdzie obcy ginie.

akcja spektaklu rozegrała się na terenie korytarzy szkol-nych, imitujących dzięki rekwizytom poszczególne miejsca: boisko do koszykówki, plac zabaw, wreszcie fabrykę. Na każdym etapie podróży przez miejsca i epoki towarzyszyły widzom odczytywane przez zaproszonych gości fragmenty wspomnień zebranych od seniorów. w przedstawieniu swo-je miejsce znalazły nietypowe przedmioty: opony, wózek towarowy, szare kartony, które stanowiły integralną cześć scenerii miejsc związanych z dzielnicą.

wraz z przekraczaniem korytarzy i kroczeniem od drugie-go piętra szkoły po parter i piwnicę widzowie wcielali się w obserwatorów zdarzeń zaczerpniętych z codziennego ży-cia. w jednym momencie doszła do nich informacja o tym, jak w czasie dnia dziecka zabroniono dzieciom hałasować,

Page 21: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

19

dotyki PasjiOrganizator: Stowarzyszenie Centrum Rozwoju Pasji INSPIRATORData i miejsce projektu: 1.07.2012 – 8.02.2013, Poznań

– Co ci się najbardziej podobało na warsztatach?

– Podejście do ucznia. Nie musieliśmy do Michała mówić na „pan”. Czułem się jak równy z równym.

o tym, jak ważna i wartościowa jest edukacja pozaformalna, mieli okazję przekonać się uczniowie wielkopolskich gim-nazjów i szkół ponadgimnazjalnych uczestniczący w projek-cie „dotyki Pasji”. jest to projekt edukacyjny zachęcający młodych ludzi do poznawania różnorodnych zainteresowań, które dzięki inspiratorom (czyli osobom prowadzącym warsztaty) mogą przerodzić się w życiowe pasje. rozpoczął się w lipcu 2012 roku i trwał do końca semestru zimowego 2012/2013.

– Zauważyliśmy, że każdy w naszym stowarzyszeniu ma jakąś pasję, niezwiązaną ze swoim wykształceniem. Ja na przykład jestem magistrem biologii, a interesuję się fotografią. Pomy-śleliśmy jednak, że nasze pasje nie wzięły się znikąd – ktoś kiedyś pokazał nam, jak fajnie jest grać w teatrze, robić filmy, podróżować czy robić zdjęcia. Teraz my chcemy zostać takimi pasjodawcami – opowiada asia z iNsPiratora.

Projekt rozpoczął się od przygotowania pasjodawców. zo-stali oni przeszkoleni w temacie pracy z grupą, dowiedzieli się, jak ją zainteresować, jak poradzić sobie z trudną mło-dzieżą, co zrobić, żeby nie dać sobie wejść na głowę. Następ-nie tak wyszkoleni pasjodawcy ruszyli w teren. 15 różnych, atrakcyjnych warsztatów, m.in. z produkcji filmowej, hand-made, kuglarstwa, technik samoobrony, capoeiry, make-up fX, kreatywności scenicznej, tańca, dziennikarstwa i foto-grafii, dało szeroki wybór wielkopolskim szkołom. Nie dziwi więc fakt, że zajęcia cieszyły się dużą popularnością.

– W projekcie zaplanowaliśmy przeprowadzenie 30 warszta-tów, po dwa z każdej dziedziny. Na początku realizacji pro-jektu wiedziałem już, że będzie ich więcej – mówi michał szturmański, koordynator projektu, a zarazem prezes sto-warzyszenia.

Powody dużego zainteresowania ze strony szkół znamy: pozytywne zmiany w środowisku lokalnym szkoły, repu-tacja placówki jako promującej młodzieżowe inicjatywy. a jakimi kryteriami kierowali się uczniowie, wybierając się na zajęcia?

– W szkole był casting do „Króla Maciusia”, a ja chcę zostać w przyszłości aktorem, to pomyślałem, że przyjdę tutaj i zoba-czę, o co chodzi – mówi mateusz.

– Interesuję się fotografią i jak dowiedziałam się o takich za-jęciach od wychowawczyni, to postanowiłam przyjść – odpo-wiada uczestniczka warsztatów fotograficznych, 13-letnia agnieszka. – Jeśli takie zajęcia będą dalej organizowane, na pewno wezmę w nich udział.

co uczniom podobało się najbardziej?

– Przełamywanie strachu, to jak biegliśmy w teście zaufania (red.: zabawa polegająca na biegnięciu z zamkniętymi ocza-mi na „pułapkę” i zaufaniu, że druga osoba nas przed nią złapie) i to, że mogliśmy pracować w grupach – mówi janek, uczestnik warsztatów z aktorstwa.

sukcesem projektu i działań w nim zaplanowanych było to, że prawie każdy uczestnik jednych z warsztatów zadeklaro-wał swoją obecność na innych. z tego wynika, że zaintere-sowanie projektem było wśród młodzieży naprawdę duże.

– Widziałam, że nawet osoby, które mają problemy z pracą w grupie i przełamywaniem swoich słabości, dobrze się czuły na zajęciach. Chyba zaczynam doceniać atuty edukacji poza-formalnej – komentuje nauczycielka z jednej ze szkół, w któ-rej realizowany był projekt.

był to jeden z pierwszych tego typu projektów w Polsce, który dotykał tak wielu różnych dziedzin, a równocześnie nie był nijaki. jego twórcy mają nadzieję, że będą przykła-dem dobrych praktyk dla innych młodych liderów-pasjo-dawców, a edukacja rówieśnicza stanie się modna nie tylko w wielkopolsce.

  Przełamywanie strachu, to jak biegliśmy w teście zaufania (red.: zabawa polegająca na biegnięciu z zamkniętymi oczami na „pułapkę” i zaufaniu, że druga osoba nas przed nią złapie) i to, że mogliśmy pracować w grupach.

Page 22: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

20

MłodziEż Europy 1.3. Młodzież w demokracji

Akcja 1.

dla

Page 23: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

21

MedialNa strefa MłodzieżyOrganizator: Europejski Dom Spotkań – Fundacja Nowy StawKraje uczestniczące w projekcie: Grecja, Łotwa, PolskaData i miejsce projektu: 1.05.2012-31.08.2013, Lublin

młodość i aktywność są niejako synonimami. ale jak przekłada się aktywność młodszych pokoleń na faktyczne uczestnictwo w życiu demokratycznym własnego kraju? odpowiedź na to pytanie można było znaleźć w projek-cie „medialna strefa młodzieży”, który poruszał tematykę społeczno-dziennikarską. Projekt dotyczył mediów mło-dzieżowych, głównym jego celem zaś było ich wzmacnianie i promowanie jako narzędzia umożliwiającego partycypację w życiu polityczno-społecznym własnego kraju. Podczas wi-zyt studyjnych w grecji i na łotwie dyskutowano o rozwoju mediów młodzieżowych, by spotkanie w Polsce posłużyło rozwinięciu umiejętności medialnych młodych uczestników projektu oraz wypracowaniu wspólnej kampanii społecznej.

Przez cały projekt uczestnicy badali media, definiowali je, określali przeszkody i potrzeby odbiorców. w ramach posze-rzenia wiedzy skupiali się na stałej wymianie doświadczeń, nieustających konsultacjach online, kilku spotkaniach stu-dyjnych, a także udziale w międzynarodowych warsztatach czy regularnych spotkaniach grupy inicjatywnej.

w grecji ekipa „medialnej strefy młodzieży” poznała pracę mediów od kuchni. dzięki radiu fm 100 thessaloniki mło-dzi wystąpili na żywo na antenie, a w serres, dzięki wizycie w kolejnej stacji radiowej, nagrali własne spoty. zaraz po tym odwiedzili grecką telewizję tvs, gdzie każdy z nich mógł wcielić się w rolę prezentera telewizyjnego (ewentual-nie pogodynki!). Poznali również grecką młodzieżową prasę, o której opowiadał im jeden z młodych dziennikarzy.

Podczas spotkania w Polsce uczestnicy brali udział w sied-miu zajęciach, które miały wzbogacić ich o nowe umiejęt-ności, pomóc w poznaniu możliwości, które przed nimi stoją i obraniu ścieżki życiowej. Polska grupa postanowiła pokazać innym, jak tworzyć media bardziej od strony wi-zualno-technicznej. uczestnicy pracowali w trzech gru-pach warsztatowych: filmowej, graficznej i fotograficznej. kristiana, jedna z łotyszek, mówi: Bardzo mi się podobało,

że nasi „nauczyciele” byli bardziej naszymi przyjaciółmi, któ-rzy chcieli podzielić się z nami swoją wiedzą. kristiana była w grupie fotograficznej, która poznawała tajniki fotografii od podstaw. kolejna grupa to grupa filmowa. – Pięciodnio-wa praca z kamerą była dla mnie nowym doświadczeniem, a zarazem wyzwaniem. Pierwszego dnia nauczyliśmy się m.in., jak ustawiać kamerę, jakie funkcje ona posiada oraz jak usta-wić dobrze ostrość. Potem nadszedł czas na kręcenie próbnego filmiku… – wspomina antek. celem grupy filmowej było przygotowanie filmu ukazującego projekt. Nie było to pro-ste zadanie, ale uczestnicy poradzili sobie fantastycznie. koordynatorka projektu, która należała do grupy grafiki komputerowej, mówi: Dla mnie warsztaty z grafiki kompu-terowej były zupełną nowością. Uczyliśmy posługiwać się pro-gramami graficznymi, stworzyliśmy własne projekty wizytów-ki, teczki, naklejki oraz plakaty, dowiedzieliśmy się także, czym jest identyfikacja graficzna. Nie spodziewałam się, że jest to aż tak kreatywne i zajmujące zajęcie. Wygląda to tak, że na ekranie masz swoją pustą przestrzeń i możesz zapełnić ją tak, jak tylko tego chcesz, jesteś nieograniczony.

każda grupa brała udział w trzech blokach tematycznych z zakresu etyki dziennikarskiej, fotografii, dziennikarstwa internetowego, pracy reporterskiej, przygotowywania newsów, autoprezentacji oraz logopedii. Przy wykorzysta-niu maksimum potencjału każdy poznawał tajniki sztuki dziennikarstwa obywatelskiego. Praca uczestników zakła-dała zbadanie potrzeb młodych ludzi w zakresie tworzenia i kształtowania mediów, stymulowanie współpracy pomię-dzy młodymi dziennikarzami i organizacjami wspierającymi oraz stworzenie ogólnokrajowej kampanii społecznej pro-mującej taką formę partycypacji. Projekt był także świetną okazją do podnoszenia kwalifikacji dziennikarskich jego uczestników, a co za tym idzie – dla ich rozwoju nie tylko

Page 24: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

22

osobistego, ale i zawodowego, gdyż większość uczestników była ściśle powiązana z rozmaitymi mediami.

międzykulturowy dialog tego pokroju jest jednym z najlep-szych sposobów na rekomendowanie europejskich warto-ści wśród młodego pokolenia. Promuje, a wręcz zacieśnia współpracę międzynarodową, gdyż jest jej żywym przy-kładem. wpływ projektu może być tym bardziej cenny, że wymiar jednostkowy zostanie przeniesiony na dużo szerszą publiczność. i tak młodzi dziennikarze własnym pozbawio-nym balastu uprzedzeń spojrzeniem będą pokazywać świat innym osobom niemającym doświadczeń z projektu „me-dialna strefa młodzieży”.

efekt projektu? szereg publikacji będących impulsem do dyskusji na temat wpływu mediów na władzę, a także una-ocznienie młodzieży, że dziennikarstwo to forma aktyw-ności społecznej, w której osobą zaangażowaną może stać się każdy. w ramach projektu powstała publikacja „młodzi w mediach”, kampania społeczna, strona internetowa z mię-dzynarodową bazą mediów młodzieżowych, a także mate-riały edukacyjne dotyczące edukacji medialnej – wszystko to stworzone przez młodych ludzi związanych z dzienni-karstwem i aktywnością społeczną. a to, jak zapewniają uczestnicy projektu, dopiero początek. każdy przecież z grona młodych i ambitnych ludzi może stać się wybitnym dziennikarzem lub prawdziwą medialną gwiazdą.

  chcemy, by „Medialna Strefa Młodzieży” była czymś znacznie dłuższym i stałym i nie kończyła się w momencie zniknięcia naszych billboardów. Myślimy tutaj o kolejnych, cyklicznych projektach o mediach młodzieżowych, bo wiemy, że media młodzieżowe potrzebują stałego wsparcia i możliwości do rozwoju.

Page 25: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

23

youth iN Pursuit of deMocracy!Organizator: Stowarzyszenie Kulturalne Teatr Efemeryczny Kraje uczestniczące w projekcie: Polska, TurcjaData i miejsce projektu: 3.09.2012-30.03.2013, Suwałki, Warszawa, Istambuł

Prawdziwa demokracja jest tam, gdzie jest społeczeństwo obywatelskie. gdzie zaś nie ma samoorganizacji i działań, pozostaje jedynie społeczeństwo. a tam konieczna jest aktywizacja. idąc tym tokiem myślenia, grupa zapaleńców z suwałk i istambułu stworzyła projekt pod tytułem „youth in Pursuit of democracy!”, którego głównym celem było włączenie w aktywność społeczną możliwie największej liczby młodych ludzi.

Pomysł powstał podczas turecko-polskiego seminarium kontaktowego w konstancinie-jeziornie w kwietniu 2012 roku. opierał się na współpracy organizacji tureckich ze stowarzyszeniem kulturalnym teatr efemeryczny oraz fundacją rozwoju Przedsiębiorczości, a jego priorytetem było włączanie w aktywność obywatelską różnych wieko-wo grup młodzieży. działania zakładały przygotowanie przez uczestników treningów aktywujących, happeningów plastyczno-teatralno-obywatelskich oraz organizację de-bat z udziałem przedstawicieli władz lokalnych. w ramach finału przygotowano międzynarodowe forum z udziałem mediów, przedstawicieli warszawskich szkół, reprezentan-tów Ngo, a także zaproszonych urzędników władz państwo-wych odpowiedzialnych za politykę młodzieżową, edukację pozaformalną czy mobilność zawodową. Ponadto dzięki członkom projektu, którzy później zajmowali się promocją w najbliższym otoczeniu, doszło do poszerzenia grona zain-teresowanych ideą aktywności. a stało się tak, gdyż uczest-nicy stawali się inspiratorami lokalnych działań, po prostu opowiadając o tym, co u nich słychać i w czym ostatnio brali udział – tym samym opowiadając o działaniach.

ważną częścią projektu było podnoszenie kwalifikacji jego uczestników we wszelkich możliwych wymiarach. aktyw-ność społeczno-obywatelska została przedstawiona jako dobry krok w kierunku owocnej kariery. młodzież poza sub-telnym wytyczeniem kierunku zyskała doświadczenia za-wodowe, czyli coś zupełnie innego od tego, co może zaofe-rować szkolna edukacja. tematy takie jak zarządzanie pro-jektami, współpraca międzynarodowa, tworzenie platform

komunikacji czy choćby sama warsztatowa forma pracy były świetnym wstępem do nabywania kwalifikacji zawodowych przydatnych na rynku pracy. realizowane działania pobu-dziły w uczestnikach także zdolności do adaptacji w różnych środowiskach pracy oraz ich przedsiębiorczość.

kolejnym istotnym wymiarem działań było rozwijanie po-czucia solidarności i tolerancji wśród rówieśników pocho-dzących z dwóch krajów o różnych systemach politycznych oraz odmiennych uwarunkowaniach społeczno-historycz-nych. obecnie są to jedne z ważniejszych europejskich wartości, a skutkiem epoki komunizmu w Polsce i rządów totalitarnych w turcji obie te cechy są nadal nie do końca uświadomione ani rozwinięte w krajach partnerskich. jed-nak dzięki porównywaniu doświadczeń, wypracowywaniu wspólnych pomysłów czy tworzeniu jednego zespołu nastą-piło pogłębienie zrozumienia między młodymi oraz umoc-nienie pozytywnego wizerunku innych kultur.

  dzięki naszym spotkaniom z lokalną społecznością młodzież pozna opinie społeczności na ważne dla niej tematy dotyczące polityki młodzieżowej lub sytuacji i kondycji mieszkańców, przez co nauczy się otwartości na innych ludzi, komunikatywności i cierpliwości, zniweluje to bariery międzypokoleniowe.

Page 26: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

24

zatwierdzone

odrzucone i wycofane

dwustronne goszczące

trójstronne goszczące

wielostronne goszczące

133174

rok 2012

307 złożonych wniosków

174 projekty goszczące

Projekty zatwierdzone w ramach Akcji 1.1. w podziale na charakter wymian

Projekty Akcji 1.1.

w liczbach AkcjA 1.

54

3882

Page 27: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

25

/ zatwierdzone/odrzucone i wycofane

22/9 lubelskie

9/13 łódzkie

41/7 mazowieckie

4/0 podlaskie

8/14 warmińsko-mazurskie

2/9 świętokrzyskie

6/5 podkarpackiemałopolskie 19/23

śląskie 17/11 opolskie 4/1

dolnośląskie 10/17

lubuskie 4/6

wielkopolskie 8/5

kujawsko-pomorskie 6/4

zachodniopomorskie 9/4

pomorskie 5/5

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

Współpraca z krajami programu w projektach Akcji 1.1.

50454035302520151050

projekty goszczące

1 1

20

9

1

23

84

1315 16

3 2 1

47

17

2

14 13

44 43

8

26

8 9

47

42

aust

ria

belg

iabu

łgar

ia

chor

wacj

a cy

pr

czec

hyes

toni

a fi

nlan

dia

fran

cja

grec

ja

hisz

pani

a ho

land

ia

irlan

dia

islan

dia

Litw

ało

twa

mal

ta

Niem

cyPo

rtug

alia

rum

unia

słow

acja

słow

enia

szwe

cja

turc

jaw

ęgry

w

ielk

a bry

tani

aw

łoch

y

27 to liczba krajów, z którymi Polska dokonała wymian w ramach Akcji 1.1.

W 2012 roku priorytetowo traktowane były projekty będące efektem dwustronnej i trójstronnej współpracy partnerskiej. dofinansowano aż 31 projektów złożonych przez beneficjentów, którzy po raz pierwszy starali się o wsparcie finansowe w ramach wymian młodzieży. Szczególne miejsce w projektach miała młodzież z mniejszymi szansami,

bo zaangażowana była niemal w ⅓ wspartych przedsięwzięć, z czego w 11 projektach udział brała młodzież niepełnosprawna. Na pierwszym miejscu pod względem wybieranych przez beneficjentów tematów znalazły się projekty

artystyczne (teatr, taniec i muzyka), ekologiczne, sportowe oraz te związane z szeroko rozumianą aktywnością społeczną i rozwojem osobistym.

Page 28: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

26

Projekty Akcji 1.2.

197216

206

zatwierdzone

odrzucone i wycofane

Krajowe Inicjatywy

Młodzieżowe

Międzynarodowe Inicjatywy Młodzieżowe

/ zatwierdzone/odrzucone i wycofane

16/15 lubelskie

15/9 łódzkie

25/25 mazowieckie

7/15 podlaskie

18/13 warmińsko-mazurskie

7/6 świętokrzyskie

13/10 podkarpackiemałopolskie 13/11

śląskie 28/33 opolskie 7/7

dolnośląskie 23/20

lubuskie 10/16

wielkopolskie 7/9

kujawsko-pomorskie 6/8

zachodniopomorskie 11/12

pomorskie 16/8

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

225 projektów otrzymało dofinansowanie

w przypadku niemal połowy dofinansowanych projektów wnioskodawcami w akcji 1.2. były nieformalne grupy młodzieży. liczba dofinansowanych wniosków w stosunku do 2011 roku wzrosła o 47%, co jest w dużej mierze

konsekwencją zwiększenia budżetu akcji 1.2. tematyka najchętniej poruszana przez młodzież w projektach dotyczyła sportu, w tym również sportów ekstremalnych, problemów społecznych (m.in. integracji osób wykluczonych społecznie),

różnych obszarów sztuki oraz rozwijania przedsiębiorczości wśród młodzieży. młodzież również zareagowała na propozycję realizacji projektów służących nawiązaniu dialogu międzypokoleniowego oraz zachęcających osoby

starsze do aktywnego włączania się w życie społeczności lokalnej.

Page 29: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

27

zatwierdzone

odrzucone i wycofane

Projekty Akcji 1.3.

128

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

/ zatwierdzone/odrzucone i wycofane

2/- lubelskie

1/1 mazowieckie

1/2 podlaskie

1/- świętokrzyskie

małopolskie 1/ -

śląskie 2/-

dolnośląskie 2/2

wielkopolskie -/1

kujawsko-pomorskie 1/-

zachodniopomorskie -/1

pomorskie 1/1

rośnie jakość podejmowanych działań, różnorodność tematyczna oraz zróżnicowanie regionalne beneficjen-tów w akcji 1.3. tematy podejmowane w projektach odpowiadały na potrzeby konkretnych organizacji i młodych osób

z konkretnych społeczności lokalnych. są to ciekawe i stosujące atrakcyjne formy pracy przedsięwzięcia, jak projekty poświęcone roli mediów w systemie politycznym w życiu społeczności lokalnych. oryginalnością tematu wyróżniał

się projekt mający za zadanie zbadać oraz wprowadzić w życie mechanizmy demokratyczne w funkcjonowaniu i praktyce kilku organizacji młodzieżowych. Najwięcej, bo aż pięć projektów koncentrowało się na stworzeniu prze-

strzeni do komunikacji pomiędzy lokalną administracją a młodzieżą przy wykorzystaniu wartościowych rozwiązań z zakre-su polityki młodzieżowej funkcjonujących w innych krajach lub regionach Polski.

Współpraca z krajami programu w projektach Akcji 1.3.4

3

2

1

0

projekty goszczące

bułg

aria

chor

wacj

a

czec

hy

esto

nia

finl

andi

a

Niem

cy

grec

ja

węg

ry

łotw

a

Litw

a

hola

ndia

rum

unia

słow

enia

turc

ja

1 1 1 1 1

22

3 3

1 11 11

Page 30: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

WoloNTAriAT EuropEjski

Akcja 2.

Page 31: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

29Organizator: Fundacja „Sprawni Inaczej”Kraje uczestniczące w projekcie: Dania Francja, Hiszpania, Rumunia, Ukraina, Wielka BrytaniaData i miejsce projektu: 1.05.2012-1.05.2014, Gdańsk

Projekt powstał dzięki fundacji „sprawni inaczej” zajmu-jącej się pomocą osobom niepełnosprawnym. organizacja tworzy ośrodki kształcenia, terapii i rehabilitacji oraz działa na rzecz integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeń-stwem. dla organizacji wolontariusze są nieocenionym wsparciem w codziennej pracy fundacji. głównym celem projektu jest współtworzenie centrum integracji i edukacji dla osób niepełnosprawnych, w którym dominującym spo-sobem leczenia byłaby arteterapia, czyli „sztukoterapia”. chodzi o udział osób niepełnosprawnych w warsztatach ce-ramicznych, malarskich, biżuteryjnych czy innych formach artystycznej ekspresji, dzięki którym uczestnik może two-rzyć obrazy, a potem odkrywać ich znaczenie oraz dzielić się nim z innymi.

– Dla naszych podopiecznych kontakt z wolontariuszami eu-ropejskimi jest nieoceniony! Nasi uczestnicy w większości nie mają wielu doświadczeń międzykulturowych – podróży zagra-nicznych, a dzięki realizacji projektów EVS to świat przyjeżdża do ich! Nasi podopieczni uczą się podstaw języków ojczystych wolontariuszy, najważniejszych zwyczajów danego kraju, po-znają region czy miasto pochodzenia wolontariusza, wspólnie gotują, tańczą, śpiewają. Obecność wolontariuszy ma więc walor edukacyjny i, co bardzo ważne, wzbogaca życie emocjo-nalne naszych uczestników – mówi koordynatorka projektu Joanna Kania-Kużajczyk.

obecność wolontariuszy zapobiega rutynizacji życia spo-łecznego osób niepełnosprawnych oraz sprzyja nowym pomysłom i twórczym rozwiązaniom. wspierające środo-wisko, które pomaga odczytać przesłanie, pozwala osobom niepełnosprawnym na lepsze rozumienie siebie oraz natury własnych trudności. daje to duże szanse na trwałą, pozy-tywną zmianę w postrzeganiu własnego ja czy łatwiejsze nawiązywanie bliższych relacji oraz poprawę ogólnej ja-kości życia osób niepełnosprawnych. dla fundacji projekt

jest gwarantem międzykulturowego i europejskiego wy-miaru działalności, a także wielopoziomowego rozwoju. dla wolontariuszy ma być to czas, który poprzez działania społeczne zaprocentuje w ich przyszłym życiu osobistym, zawodowym i obywatelskim.

Na grupę wolontariuszy składają się młodzi ludzie z danii, francji, hiszpanii, rumunii, ukrainy oraz wielkiej bryta-nii – wszyscy o wielkim sercu i zapale do działania. wo-lontariusze uczestniczą w różnorodnych zajęciach – od warsztatów kulinarnych, poprzez terapię zajęciową, zajęcia sportowe, muzyczne, aż po warsztaty malarskie czy cera-miczne. realizują autorskie zajęcia na rzecz społeczności lokalnej czy osób skazanych – z języka czy na temat kultu-ry własnego kraju. biorą udział w warsztatach terapii jako osoby wspierające instruktorów. wolontariusze współtwo-rzą warsztaty sportowo-rekreacyjne, zajmują się bieżącą organizacją spraw w centrum oraz terapią indywidualną. co najważniejsze, są przyjaciółmi dla swoich podopiecznych – osobami, z którymi niepełnosprawni mogą spędzać czas, od których dostają pomoc i zrozumienie. wszystko to odbywa się z pełnym wsparciem merytoryczno-szkoleniowym cen-trum i pomocą psychologów. Ponadto wolontariusze dzia-łają w przestrzeni kulturalnej, na eventach charytatywnych czy wydarzeniach miejskich lokalnej społeczności, opowia-

where the Baltic sea Breeze Blows. develoPing a new centre for integration and education with disaBled PeoPle and the local coMMunity in gdańsk

Page 32: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

30

dając o projekcie czy o programie „młodzież w działaniu”. swoją pracą wolontariusze usprawniają codzienne funkcjo-nowanie fundacji oraz są ambasadorami własnego kraju, przybliżając jego kulturę i obyczaje.

efekty projektu są bardzo pozytywne, szczególnie w dzie-dzinie aktywizacji młodzieży. młodzi wolontariusze sta-rali się wejść w role ekspertów, tak aby dzięki rozwinięciu własnych kompetencji to oni wypełniali zadania, które wymagają specjalistycznych umiejętności. umocniło to pozytywny obraz aktywności wśród europejskiej młodzieży, a także pokazało, jak wiele pozytywnych rzeczy może ona przynieść. uczestnicy poznają elementy historii Polski, jej współczesne ruchy obywatelskie, a także za pomocą prezentacji kulturowych sami przekazują wiedzę na temat poszczególnych krajów członkowskich ue innym aktorom działań, a także lokalnej młodzieży szkolnej. tym samym pogłębia się zrozumienie między narodami, a także krzewi tolerancja, zrozumienie dla różnorodności czy inne warto-ści będące przedmiotem zainteresowania społeczeństwa europejskiego. działania przynoszą też pozytywne rezul-taty w postaci rozpowszechniania i promowania dialogu międzykulturowego i, co najważniejsze, wszystkie te efekty stają się udziałem niepełnosprawnych, którzy z racji swojej sytuacji są na utrudnionej pozycji jako obywatele europy.

a co projekt daje samym wolontariuszom? Po pierwsze, dzięki warsztatom przełamują własne bariery wobec nie-pełnosprawności i inności, pokonują bariery kulturowe i językowe, stają się bardziej sceptyczni wobec narodowych stereotypów. bardziej zainteresowali się trzecim sektorem, czyli działaniami społecznymi, a niektórzy zdecydowali się na dalsze kształcenie i aktywność w tym obszarze. zdoby-wają kompetencje, które decydują o samodzielności życio-wej, takie jak odwaga w podejmowaniu własnych inicjatyw

czy wiara w siebie. Ponadto nabywają liczne kompetencje miękkie istotne w relacjach interpersonalnych, komunika-cji i funkcjonowaniu w organizacji. dzięki wsparciu i zaję-ciach odbytych w centrum lepiej i szybciej zdobywają nowe umiejętności, są bardziej otwarci, a także w sposób dużo bardziej dojrzały postrzegają siebie i własne możliwości. wolontariusze nauczyli się wiele o pracy w zespole, sto-sunkach międzynarodowych czy posiedli specjalistyczną wiedzę z zakresu psychologii, rehabilitacji oraz arteterapii.

– O sukcesie z pewnością lepiej mówić z perspektywy czasu. Jednak na pewno do bardzo udanych działań zaliczylibyśmy pracę wolontariuszki z Francji w nowej placówce FSI – Środo-wiskowym Domu Samopomocy na Morenie. Estelle zebrała cenne, ale też trudne doświadczenia i mimo wszystko zdecy-dowała, że chce zostać pracownikiem socjalnym i poświęcić swoje życie zawodowe pracy z osobami niepełnosprawnymi – dodaje na koniec koordynatorka projektu.

Page 33: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

31

MeetiNgs aMoNg the forests and Ponds Organizator: Fundacja „Mobilni Polacy”Kraje uczestniczące w projekcie: Armenia, Litwa, Łotwa, Polska, UkrainaData i miejsce projektu: 1.09.2012-30.03.2014, powiat milicki

wolontariusze tego projektu to grupa, która dopełnia i wspiera „pionierów” pierwszego projektu realizowanego na terenie powiatu milickiego – „enjoy diversity with lo-cal dimension”. Pojawienie się nowych wolontariuszy zdy-namizowało trwający projekt oraz stworzyło pole do nauki współdziałania. Projekt realizowany jest przez tych samych polskich partnerów – fundację „mobilni Polacy”, gminę mi-licz, powiat milicz oraz milickie stowarzyszenie Przyjaciół dzieci i osób Niepełnosprawnych, ale z innymi partnerami zagranicznymi. zaproszeni wolontariusze swoją pracę reali-zują na terenie największego w Polsce Parku krajobrazowe-go – „dolina baryczy”.

Praca wolontariuszy ma za zadanie ugruntować wśród lokalnej społeczności poczucie włączenia w obieg euro-pejskich wartości i działań. włączenie do działań kolejnej grupy wolontariuszy udowadnia sens pracy wolontariac-kiej, pokazując, że kilka osób może zapoczątkować lawinę działań. już samo pojawienie się wolontariuszy z innych krajów w dość hermetycznej, oddalonej od dużego ośrodka miejskiego społeczności, nie pozostaje bez echa w wymia-rze spotkania kultur. to, że będą oni przebywali i żyli w ryt-mie społeczności lokalnej przez okrągły rok, pozwoli im na stanie się nie przybyszami z odległych krańców europy, ale zwyczajnymi kolegami i koleżankami.

tematyka projektu skupia się wokół trzech głównych za-gadnień: dziennikarstwa, nowoczesnych mediów i promo-cji, turystyki i ochrony przyrody oraz pracy z młodzieżą z mniejszymi szansami. w świetlicy środowiskowej „chatka Puchatka” uczestnicy projektu zajmują się prowadzeniem różnych imprez kulturalno-oświatowych czy sportowo-re-kreacyjnych. w zależności od predyspozycji i kreatywności są to warsztaty muzyczne, lekcje języka angielskiego, zaję-

cia sportowe czy nauka tańca. Świetlica ta jest miejscem odwiedzanym często przez młodzież pozbawioną równych szans, która w inny sposób nie miałaby możliwości kontak-tu z odmiennymi narodami europy.

wolontariusze zajmują się kreowaniem i koordynacją kam-panii promocyjnych dla miejskiego biura Promocji, a tak-że aktualizacją i modernizacją strony internetowej gminy. w redakcji lokalnego tygodnika mają okazję obserwować proces powstawania gazety, a niekiedy brać w nim udział – od składania tekstów, obrabiania zdjęć i zbierania mate-riałów, po jej dystrybuowanie. w milickim centrum kultu-ry wolontariusze są zaangażowani w imprezy kulturalne: spektakle teatralne, pokazy, wystawy artystyczne, koncerty, które pomagają organizować. w departamencie promocji powiatu wypełniają zadania związane z promocją regionu, w tym opracowują różne wersje językowe przewodników turystycznych. wolontariusze są także członkami ekipy te-lewizyjnej w powiatowej tv milicz. milickie stowarzyszenie Przyjaciół dzieci i osób Niepełnosprawnych jest miejscem, w którym wolontariat przybrał poważniejszy wymiar – za-jęcia z dziećmi z porażeniem mózgowym, pomoc w terapii nauczania kierowanego, zajęcia w sali doświadczania świata lub integracji sensorycznej. wolontariusze są także współ-odpowiedzialni za kulturalną animację ośrodka – organiza-cję wycieczek, spacerów czy przygotowywanie imprez dla całej społeczności.

Projekt przynosi wiele pozytywnych efektów. Po pierwsze, pojawienie się obcokrajowców w małej, hermetycznie za-mkniętej społeczności, gdzie prawie nie występują cudzo-ziemcy, pozwala na lepsze zrozumienie i przyswojenie war-tości ogólnoeuropejskich w skali lokalnej. Pracując z mło-dzieżą z postpegeerowskich obszarów wiejskich, młodzi europejczycy wykazują, że wspólna europa jest wspaniałą ideą, którą tworzą zwykli ludzie chcący dać innym coś od siebie. w wymiarze indywidualnym projekt pozwala euro-pejskiej młodzieży zgłębić polską kulturę, a dzięki szkole-niom i wsparciu miejscowej ludności uczestnicy projektu nabywają wiele nowych umiejętności – od organizacji even-tów kulturalnych, po techniki pracy dziennikarskiej czy pro-wadzenia terapii osób niepełnosprawnych z udziałem psa.

„myśl globalnie, działaj lokalnie” to hasło, które doskonale oddaje sposób widzenia możliwości, jakie mają wolontariu-sze evs na środowisko – i odwrotnie – jaki wpływ środowi-sko i ludzie ze społeczności lokalnej mają na wolontariuszy. wolontariusze przez systematyczne, nawet małe działania, wpływają na ich zmianę. Nie tylko w ramach zaplanowanych godzin pracy, ale przede wszystkim w życiu codziennym, podczas codziennych zakupów czy meczów z sąsiadami.

  Myśl globalnie, działaj lokalnie.

Page 34: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

32

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

wolontariusze wysłani za granicę

Polska Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu”

Inne Narodowe Agencje Programu

„Młodzież w działaniu”

liczba wolontariuszy wysyłanych i goszczonych z podziałem na źródło finansowania projektów

232191

439

213

zagraniczni wolontariusze goszczeni w Polsce

/ Projekty/wolontariusze

5/10 lubelskie

8/21 łódzkie

18/53 mazowieckie

6/20 podlaskie

5/21 warmińsko-mazurskie

4/8 świętokrzyskie

4/8 podkarpackiemałopolskie 17/56

śląskie 13/37 opolskie 2/5

dolnośląskie 24/189

lubuskie 4/10

wielkopolskie 9/44

kujawsko-pomorskie 16/74

zachodniopomorskie 6/23

pomorskie 16/73

26

157 zatwierdzone

odrzucone i wycofane

183 złożone wnioski

Projekty Akcji 2.

w liczbach AkcjA 2. rok 2012

Page 35: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

33

60

40

20

0

Wolontariusze wysłani z Polski

Wolontariusze goszczeni w Polsce

finansowanie: Polska Narodowa agencja oraz inne Narodowe agencje

finansowanie: Polska Narodowa agencja oraz inne Narodowe agencje

Najpopularniejsze kierunki wyjazdów polskich wolontariuszy związane są z Niemcami, gruzją i hiszpanią. Najwięcej zagra-nicznych wolontariuszy goszczonych w Polsce w 2012 roku to obywatele turcji i jest to tendencja, która utrzymuje się na

stałym, wysokim poziomie od roku 2009. W 2012 roku w ramach dodatkowych środków przeznaczonych na projek-ty z udziałem krajów partnerstwa Wschodniego sfinansowano 20 projektów, w których najpopularniejsze kierunki

działań polskich organizacji związane były z ukrainą, białorusią i gruzją. w roku 2012 Narodowa agencja podjęła 102 de-cyzje dotyczące akredytacji organizacji ubiegających się o status akredytowanej organizacji wolontariatu europejskiego. 85 organizacji zakończyło proces akredytacji pozytywnie, otrzymując status organizacji goszczącej (72 organizacje),

wysyłającej (40) lub koordynującej (42) − większość organizacji ubiegała się o różne statusy jednocześnie.

200

100

0

1 11 1 2 3 32 3 3 4 443 4 4 5 5 5 6 7 8 8 10 11 14 1519 222222

30 31

46 48 51

17

czec

hyda

nia

irlan

dia

moł

dowa

belg

iam

alta

biał

oruś

bośn

ia i

herc

egow

ina

Litw

ase

rbia

słow

acja

azer

bejd

żan

esto

nia

finl

andi

aho

land

iaw

ielk

a bry

tani

ach

orwa

cja

mac

edon

iaw

ęgry

aust

riaizr

ael

rum

unia

słow

enia

Norw

egia

arm

enia

islan

dia

rosja

fran

cja

Port

ugal

iabu

łgar

iagr

ecja

turc

jaw

łoch

yuk

rain

ahi

szpa

nia

gruz

jaNi

emcy

aust

riabo

śnia

i he

rceg

owin

ach

orwa

cja

dani

airl

andi

am

ołdo

wasł

owen

iasz

wecj

a be

lgia

izrae

lcz

echy

esto

nia

biał

oruś

grec

jase

rbia

słow

acja

azer

bejd

żan

finl

andi

am

aced

onia

ro

sjaho

land

iaLi

twa

wie

lka b

ryt.

bułg

aria

arm

enia

rum

unia

Port

ugal

iaw

ęgry

łotw

agr

uzja

wło

chy

ukra

ina

fran

cja

Niem

cyhi

szpa

nia

turc

ja

191

1 1 1 1 1 1 1 2 3 4 4 51 2 3 4 4 5 5 5

6859433835262018161513121066

Page 36: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

34

WSPółPrAcA z SąSiEdzkiMi krAjAMi PArTNErSkiMi UNii EUroPEjSkiEj

Akcja 3.1.

Page 37: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

35

Make it visual Organizator: Instytut Aktywizacji i Rozwoju Społecznego Kraje uczestniczące w projekcie: Polska, UkrainaData i miejsce projektu: 1.08-31.12.2012, Lublin

Polsko-ukraińska wymiana medialnych zapaleńców stała się okazją do zorganizowania w Lublinie warsztatów, pod-czas których młodzi, zdolni i ambitni artyści mieli okazję zdobyć nowe umiejętności oraz wymienić się dotychczas zdobytymi doświadczeniami.

łącznie 20 osób z województwa lubelskiego i ukraińskiej miejscowości łucko wzięło udział w 7-dniowych warszta-tach dziennikarsko-fotograficzno-filmowych, które odbyły się w Lublinie. w programie znalazły się między innymi zajęcia z przygotowania materiałów video. uczestnicy mie-li także szansę dowiedzieć się więcej na temat prawnych aspektów publikacji w Polsce i na ukrainie. dużą atrakcję stanowiła debata z przedstawicielami lubelskich mediów, między innymi „dziennika wschodniego” i radia Lublin, którzy w nieformalnej atmosferze opowiadali o cieniach i blaskach zawodu dziennikarza, fotoreportera czy foto-edytora. głównym punktem warsztatów były zadania prak-tyczne. uczestnicy zostali podzieleni na 3 grupy, z których każda miała możliwość wyboru tematu oraz sposobu jego realizacji. młodzi twórcy inspiracji szukali na ulicach Lu-blina. Projekt zakończyła wystawa prac w młodzieżowym centrum kultury w Lublinie.

koordynatorka zapytana, skąd pomysł, aby zaangażować się w realizację, odpowiada: Nowe media otwierają nam oczy oraz zmuszają do poszukiwania nowych informacji, zaanga-żowania w życie społeczne. Jestem fotografką z zamiłowania, dlatego projekt był kontynuacją poszukiwań własnych dróg rozwoju i poszerzenia wiedzy. Ale nie tylko. Praca w grupie daje jeszcze większe możliwości na zapoznanie się z pomy-słami innych, podejściem, charakterem. Dzięki temu uczymy się współpracy z drugim człowiekiem. Działając czy ucząc się wspólnie, nie tylko rozwijamy siebie, ale także wnosimy coś nowego w rozwój przestrzeni lokalno-kulturowej, w której te-raz się znajdujemy.

Pasja do zawodu i, jak sama twierdzi, otwarty umysł od dłuższego czasu zmuszają ją do realizacji takich projektów. – Praca z młodzieżą ma duży potencjał. Dzielenie się własnym doświadczeniem jest bardziej wartościowe niż sama teoria – dodaje.

„make it visual” jest punktem wyjścia w stronę zjednoczo-nej europy. Projekt dał impuls do rozpoczęcia długotrwałej współpracy pomiędzy uniwersytetem im. marii curie-skło-dowskiej w Lublinie a uniwersytetem w łucku. kamila, za-fascynowana nowymi mediami studentka prawa katolickie-go uniwersytetu Lubelskiego, mówi: Pragniemy umożliwić studentom wzięcie udziału w wymianach międzynarodowych. Każda z nich jest nie tylko szansą na spotkanie wyjątkowych ludzi, ale przede wszystkim pozwala wierzyć, że idea zjedno-czonej Europy nie jest mitem politologicznych przepowiedni, lecz realnym następstwem zaplanowanych i systematycznie realizowanych inicjatyw młodzieży z Polski i Ukrainy. 

Projekt to nowa wiedza, nowe znajomości, a także bezcenne doświadczenie. Nie sposób oprzeć się wrażeniu, iż główną zaletą projektu była jego wielowymiarowość. – Projekt był nową formą spędzenia czasu w bardzo aktywny i pożyteczny sposób, a praca z ludźmi z Ukrainy nadała mu bardziej egzo-tycznego wymiaru – wspomina bartłomiej. dla innych była to szansa nawiązania nowych znajomości. – Dzięki znajomo-ściom zdobytym podczas warsztatów udało nam się nawiązać zawodowe kontakty, które w najbliższym czasie będą skutko-wały realizacjami – uważa damian. jeszcze inni najbardziej chwalą sobie możliwość zdobycia nowej wiedzy – Nauczy-łam się nie tylko, jak robić dobre ujęcia, ale przede wszystkim jak ważny jest scenariusz, zwłaszcza przy realizacjach krótkie-go metrażu – mówi olena, koordynatorka grupy filmowej, która podjęła się wyzwania stworzenia filmu „Śladami ży-dowskiej kultury”.

– Po zakończeniu projektu, spotykając się ponownie z jego uczestnikami, widzę, że oni naprawdę dużo wynieśli z naszych wspólnych działań, nawiązali dużo nowych znajomości. Myślą o nowych projektach i o tym, by znów razem tworzyć kolejne. Warsztaty stały się bodźcem do działania, twórczą energią bę-dącą początkiem nowego etapu w ich życiu – podsumowuje koordynatorka i dodaje: Z czasem ocena tego, co się już wyda-rzyło, podlega zmianie, ale zawsze zostają dobre wspomnienia oraz nowe doświadczenia.

Page 38: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

36

digi daNce zoneOrganizator: Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Kulturalnych „Kładka”Kraje uczestniczące w projekcie: Gruzja, Hiszpania, Mołdowa, Polska, RumuniaData i miejsce projektu: 15.04-15.11.2012, Kurzętnik

social dance, finger tunning, stomp, dancehall... dla jednych to obce słowa, a dla uczestników projektu to najlepsza płasz-czyzna porozumienia – czyli taniec i ruch. jest to język ponad podziałami, ponadczasowy, ponadkulturowy. każda z osób, która uczestniczyła w projekcie, pasjonuje się tańcem lub pracuje twórczo z dziećmi i młodzieżą. osoby te wciąż szu-kają nowych rozwiązań i metod pracy. każda z grup uczest-niczących w projekcie reprezentowała inną technikę tańca, dzięki czemu wszyscy mogli nauczyć się od siebie nawzajem zupełnie nowych rzeczy. szkolenie było doskonałą okazją do poznania różnych środków wyrazu i niekonwencjonalnych metod ruchu. dzięki niemu uczestnicy zainspirowali się do dalszej pracy twórczej w tym kierunku.

Projekt powstał ze wspólnej potrzeby podniesienia profe-sjonalnych kwalifikacji w zakresie tańca i technik edukacyj-nych. uczestnicy doskonalili swoje umiejętności podczas warsztatów tanecznych z improwizacji, social dance oraz finger tunning, stomp. dodatkowo poznali tajniki jogi, na-uczyli się żonglować i wykorzystywać pantomimę w dalszej pracy. każda z grup uczestniczących w projekcie reprezento-wała inną technikę tańca, dzięki temu uczestnicy mieli do-datkowe zajęcia, takie jak dancehall (ukraina), breakdance (hiszpania), elektro (rumunia), gruzińskie tańce narodowe (gruzja), salsa oraz tango (mołdowa). warsztaty z poszcze-gólnych technik rozpoczynały się od poznania prowadzące-go zajęcia, przedstawienia jego osiągnięć oraz celów warsz-tatu. odbywały się także rozmowy o historii danego tańca i wyjaśnienia, skąd pochodzi. codziennie również odbywały się gry i zabawy, których zadaniem było budowanie spój-nej grupy, nauka języków czy poznawanie innych krajów. w tym czasie każdy mógł zaprezentować aktywność, którą sam jako nauczyciel wykorzystuje w pracy z innymi ludźmi. codzienne zajęcia z jogi i żonglerki, prowadzone przez pol-ską grupę, pokazały, jak działania mające mało wspólnego z tańcem są w stanie wpłynąć na sprawność fizyczną i samo-poczucie. uczestnicy mogli poszerzyć swój wachlarz umie-jętności oraz dowiedzieć się o innych nieznanych wcześniej technikach ruchu. wymieniali zdobyte doświadczenia pod-czas rozmów o tańcu, dotychczasowej pracy i osiągnięciach.

efektem kilkudniowych warsztatów był spektakl taneczny, w którym wykorzystywane były wszystkie rozwijane umie-jętności. uczestnikom zależało, aby był on efektem wspól-

Page 39: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

37

nych działań, a nie ich celem. wspólnie opracowywano sce-nariusz przedstawienia, powtarzano poznane na szkoleniu choreografie, dobierano muzykę. to było konfrontowanie doświadczeń uczestników i ich pomysłów na wykonanie spektaklu. spektakl opierający się na nowo poznanych umiejętnościach został zaprezentowany lokalnej społecz-ności. odbyły się także warsztaty taneczne dla dzieci, mło-dzieży i dorosłych, na których uczestnicy projektu mogli sprawdzić, jak przedstawione podczas szkolenia innowacyj-ne metody przekładają się na ich pracę. dzięki nim uczest-nicy poznali lokalną społeczność, która nie tylko miała oka-zję nauczyć się czegoś nowego, ale również miała możliwość poznania przedstawicieli innych kultur. Podczas tych zajęć można było się przekonać, że to, jakim językiem kto mówi, nie ma żadnego znaczenia. większość instruktorów, prowa-dząc warsztaty, radziła sobie bez tłumacza, pomimo tego że w zajęciach uczestniczyły dzieci od szóstego roku życia.

uczestnicy inspirowali siebie nawzajem, dzięki czemu zro-dził się pomysł na kolejny projekt. każdy z uczestników wrócił do swojego kraju bogatszy o nowe umiejętności i do-świadczenie. wszyscy uczestnicy są choreografami, tance-rzami, aktywnie pracującymi z dziećmi i młodzieżą, a udział w projekcie zdecydowanie odbił się na jakości zajęć, które prowadzą. wszyscy wspólnie doszli do wniosku, że jedyne granice, jakie obecnie istnieją, to nie te pomiędzy konkret-nymi państwami, a tylko te, które są w naszych głowach.

Page 40: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

38

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

zatwierdzone odrzucone i wycofane

Wymiany Młodzieży Szkolenie

i tworzenie sieci

237767

40

/ zatwierdzone/odrzucone i wycofane

14/13 lubelskie

2/3 łódzkie

19/18 mazowieckie

2/4 podlaskie

4/5 warmińsko-mazurskie

1/5 świętokrzyskie

3/3 podkarpackiemałopolskie 14/19

śląskie 12/6 opolskie 1/1

dolnośląskie 12/20

lubuskie 1/3

wielkopolskie 1/5

kujawsko-pomorskie 1/4

zachodniopomorskie 2/2

pomorskie 1/6

Aktywność grup partnerskich z podziałem na kraj pochodzenia

goszczące wysyłające

80

60

40

20

0

65

1526

3524

7 2 2 5 814

67

9 2 1 1 1 112 8

ukra

ina

rosja

biał

oruś

moł

dowa

gruz

ja

arm

enia

azer

bejd

żan

alba

nia

bośn

ia i

herc

egow

ina

mac

edon

ia

serb

ia

egip

t

jord

ania

tune

zja

Pols

ka

207 złożonych wniosków

Projekty Akcji 3.1.

w liczbach AkcjA 3.1. rok 2012

Page 41: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

39

Aktywność grup partnerskich w projektach wymian młodzieżowych z podziałem na kraj pochodzenia grupy

goszczące wysyłające

25

20

15

10

5

0

21

47

20

13

5

1 1 12 3

12 13

1 1 1 11

5

ukra

ina

rosja

biał

oruś

moł

dowa

gruz

ja

arm

enia

azer

bejd

żan

alba

nia

bośn

ia i

herc

egow

ina

mac

edon

ia

serb

ia

jord

ania

Pols

ka

goszczące wysyłające

60

40

20

0

44

1119

1511

2 1 1 3 52

53

81 1 1 11 3

ukra

ina

rosja

biał

oruś

moł

dowa

gruz

ja

arm

enia

azer

bejd

żan

alba

nia

bośn

ia i

herc

egow

ina

mac

edon

ia

serb

ia

egip

t

tune

zja

Pols

ka

w 2012 roku zainteresowanie wnioskodawców akcją 3.1. było znacznie większe niż rok wcześniej − złożono 207 wniosków, czyli o 36 więcej niż w 2011 roku. Ponadto dzięki zwiększonemu budżetowi akcji oraz otwarciu dodatkowej puli finansowej okna partnerstwa Wschodniego programu „młodzież w działaniu” mogliśmy dofinansować 43,8%

złożonych wniosków. w stosunku do roku poprzedniego procent dofinansowania wzrósł o 16 punktów. zdecydowana większość projektów w 2012 roku była realizowana we współpracy z krajami europy wschodniej i kaukazu. wynika to

głównie z bliskości kulturowej i geograficznej tego regionu, a także z możliwości finansowych, jakie dało otwarcie okna Partnerstwa wschodniego programu „młodzież w działaniu”.

Aktywność grup partnerskich w projektach szkoleń i tworzenia sieci z podziałem na kraj pochodzenia grupy

zatwierdzone odrzucone i wycofane

Page 42: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

40

SzkolENiE i TWorzENiE SiEci

Akcja 4.3.

Page 43: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

41

wyoBraźNia nie Ma granicOrganizator: Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo Kraje uczestniczące w projekcie: Bułgaria, Litwa, Łotwa, Polska, Turcja, WłochyData i miejsce projektu: 3.08-5.11.2012, Motycz

Live action role-playing, czyli w skrócie LarP, to nie tyl-ko nowatorski sposób prowadzenia działań edukacyjnych przy pomocy symulowania gry teatralnej, ale też przejaw pasji i oddania tzw. grom magicznym. uczestnicy spotka-nia w motyczu rozmawiali o tym, jak zastosować LarP-y w pracy z młodzieżą i jakie inne metody sprawdzają się w tej pracy.

w ramach akcji 4.3. fundacja szczęśliwe dzieciństwo zre-alizowała projekt „imaginary realms – evaluation meeting for coordinators” dla osób związanych z poprzednimi czę-ściami projektu. wymiana doświadczeń, podsumowanie działań i niezwykła energia przenikała uczestników z Pol-ski, turcji, bułgarii, Litwy, włoch, łotwy (od początku dzia-łań w projekt zaangażowało się 18 krajów).

uczestnicy, którzy byli w motyczu, to osoby w przedziale wiekowym 25-30 lat. wszyscy na co dzień pracują z mło-dzieżą, korzystając z różnych metod, a ich zaangażowanie w projekt zaczęło się znacznie wcześniej, bo już w 2008 roku. od tego czasu powstał m.in. słownik LarP-a i portal.

– Projekty międzynarodowe zajmują znaczną część mojego życia prywatnego i zawodowego. Kocham to, co robię, a szcze-gólnie chętnie angażuję się w działania wieloetapowe. To, co tworzę z ludźmi z zagranicy, pokazuje mi, że nie tylko moja wiedza jest tą najlepszą, jedyną poprawną. Pracując w mię-dzynarodowym środowisku poszerza się światopogląd – mówi andrzej smyk, koordynator projektu.

fundacja szczęśliwe dzieciństwo (fsd) to prekursor stoso-wania gier typu LarP w szkoleniu osób pracujących z mło-dzieżą. Nie w każdym kraju udaje się tak płynnie wprowa-dzać gry teatralne do klasycznego programu edukacyjnego. – Turcy myśleli np., że Polacy, którzy stosują LARP-y, to magi-cy, dlatego tak dobrze wychodzi im ich wdrażanie – wspomina koordynator projektu.

wszystko zaczęło się od pasji. andrzej smyk już na studiach zaangażował się w działania grupy zajmującej się fantasty-ką na uniwersytecie marii curie-skłodowskiej.

gry teatralne wyłoniły się z fascynacji grami rPg. – W tej zabawie teatralnej jesteś jak w grze komputerowej, z tą róż-nicą, że wszystko dzieje na żywo. Najpierw piszesz scenariusz (kosmologię), a po jego powstaniu każdy otrzymuje charakte-rystykę swojej postaci i opis świata, w którym wszystko będzie się rozgrywać – wyjaśnia.

w motyczu pojawiła się postać króla, któremu w chwili słabości pomogła zła czarownica. czy odwdzięczy się jej za pomoc i odda połowę królestwa? Nikt nie wiedział, jak po-toczy się gra, bo nie ma ona dokładnego opisu. każdy, kto bierze w niej udział, tworzy własną część spektaklu, zacho-wując jedynie kontekst i opis swojej postaci.

LarP-y organizowane dla młodzieży zawsze mają wymiar edukacyjny. wyobraźcie sobie, że spotykają się dwie grupy młodych ludzi z Niemiec i Polski, które mają odegrać koro-nację bolesława chrobrego. okazuje się, że gdy dzieci zo-stają postawione w sytuacji, w której otto mający dokonać koronacji dopiero przybywa na zamek, do koronacji nie do-chodzi. zanim zacznie się grać LarP-a, należy znać historię swojego kraju na tyle, by móc nią manipulować.

w czasie poprzednich spotkań został wypracowany porad-nik do gry w LarP-y, w całości opracowany przez uczest-ników projektu. Po tegorocznym podsumowaniu pojawi się kolejna publikacja.

czy warto w kreatywny i innowacyjny sposób spoglądać na historię, edukację i przekaz kierowany do młodych ludzi? oczywiście. a dowodem na to jest powodzenie projektu fundacji szczęśliwe dzieciństwo, która udowodniła, że LarP to przyszłość edukacji pozaformalnej – dobra zabawa połączona z przekazaniem wiedzy i zdobywaniem nowych umiejętności.

Page 44: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

42

Organizator: Instytut Europejski Pro Futuro EuropaeKraje uczestniczące w projekcie: Austria, Czechy, Grecja, Polska, Portugalia, Słowacja, WłochyData i miejsce projektu: 11.05-11.12.2012, Ustroń

„Przedsiębiorczość” to w dobie kryzysu szczególnie modne słowo. Niektórzy twierdzą nawet, że przedsiębiorczość to panaceum na bolączki współczesnej ekonomii. czym ona jest i co to znaczy być przedsiębiorczym? jak rozwijać przed-siębiorczość wśród młodych ludzi? kim jest przedsiębiorca? czy każdy może nim zostać?

Na te i wiele innych pytań próbowali wspólnie odpowie-dzieć uczestnicy kursu szkoleniowego entrepreneurial skills academy. Projekt powstał z inicjatywy instytutu eu-ropejskiego Pro futuro europae we współpracy z organiza-cjami młodzieżowymi z włoch, grecji, Portugalii, słowacji, austrii i czech. Projekt kierowany był do liderów organiza-cji młodzieżowych i młodych przedsiębiorców. autorzy za główny cel przyjęli przekazanie uczestnikom wiedzy, jak wy-zwalać iskrę inicjatywy w swoich rówieśnikach i realizować jeszcze lepsze projekty z młodzieżą i dla młodzieży.

– Coraz więcej młodych ludzi zasila sze-regi bezrobotnych lub podejmuje pracę poniżej swojego wykształcenia (…). Bar-dzo często stawki oferowane przez praco-dawców dla młodych ludzi są niskie i nie gwarantują stabilności finansowej. W wa-runkach kryzysu finansowego, redukcji zatrudnienia przez duże firmy i co za tym idzie – niepewności pracy, przedsiębior-

czość młodych stanowi jeden z dobrych sposobów na alterna-tywne zatrudnienie. Tendencję tę zauważa wielu ekspertów, także Komisja Europejska zachęca do postaw proaktywnych. Do bycia nie tylko uczestnikami rynku pracy, ale też do współ-kształtowania swojej drogi zawodowej. Dlatego warto moty-wować młodych ludzi do zakładania własnych firm, wykorzy-stywania twórczych rozwiązań i oddziaływania na środowisko lokalne – stwierdza Piotr uhma, koordynator projektu.

Pomysł na projekt długo kiełkował w głowach jego twór-ców. obserwując otaczającą rzeczywistość, doszli oni do wniosku, że szeroko pojęta przedsiębiorczość to coś, co łą-czy, wspólny mianownik dla ludzi z różnych krajów europy, to postawa charakteryzująca młodych ludzi niezależnie od kraju pochodzenia. Na przyszłych przedsiębiorców ogromny wpływ ma otoczenie, dlatego warto aktywnie je kształto-wać – do tego potrzebni byli młodzi, pełni pasji liderzy, któ-rzy chcą coś zmienić i służyć wiedzą oraz doświadczeniem tym, którzy tego najbardziej potrzebują.

– Wiele organizacji posiada potencjał lub pomysły dotyczące przedsiębiorczości wśród młodzieży, ale często brak jest dosta-teczne wyszkolonych liderów organizacji i liderów projektów w tym zakresie. Nie zawsze dochodzi do dzielenia się wiedzą i doświadczeniami – dodaje Piotr uhma.

Program szkolenia obejmował takie zagadnienia jak: me-tody kreatywnego myślenia, zagadnienia pracy nad pro-jektami i pracy w modelach biznesowych, umiejętności autoprezentacji i przekonywania do własnych pomysłów oraz wymiana doświadczeń w pracy z młodzieżą. uczestnicy projektu odwiedzili również krakowski oddział akademic-kich inkubatorów Przedsiębiorczości – business Link oraz zwiedzili katowice.

Niezwykle ciekawym elementem było spotkanie z wice-prezydentem katowic marcinem krupą, który przedstawił zmiany, jakie zachodzą w stolicy województwa śląskiego. uczestnicy mieli okazję podyskutować o roli władz miasta w zakresie polityki młodzieżowej, w tym dotyczącej wspie-rania przedsiębiorczości. Na zakończenie przygotowali swo-je autorskie projekty skierowane do młodzieży, wykorzystu-jąc całą wiedzę zdobytą podczas kursu.

eNtrePreNeurial skills acadeMy

 Przedsiębiorczym być…

Page 45: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

43

raise uP the levelOrganizator: Fundacja Strefa DziałaniaKraje uczestniczące w projekcie: Holandia, Litwa, Polska, Wielka Brytania, WłochyData i miejsce projektu: 1.05-30.09.2012, cała Polska

czy istnieje przepis na idealnego lidera? może wystarczy do projektowego garnka wrzucić kilo odpowiedzialności, dwie łyżki wizji, doprawić taki wywar szczyptą doświadcze-nia, a całość zalać charyzmą? recepta nie jest, niestety, tak prosta. Nad współczesnym przywództwem w grupach for-malnych, nieformalnych, projektowych, a także w biznesie pracowali uczestnicy projektu „raise up the level”. było to tygodniowe spotkanie liderów z pięciu państw europejskich zorganizowane przez fundację strefa działania w ramach unijnego programu „młodzież w działaniu”. grupa była bar-dzo różnorodna, składała się m.in. z nauczycieli, osób zaj-mujących się prawami człowieka, pracujących w otoczeniu biznesowym, a nawet harcerzy.

– Wartością tego projektu jest spotkanie tak różnych światów i osób – opowiada kuba radzewicz, organizator przedsię-wzięcia. – To naprawdę szeroki wachlarz doświadczeń, inne rodzaje liderstwa. Cały czas jednak skupione wokół młodych ludzi.

realizacja akcji młodzieżowych wymaga z jednej strony wizji, z drugiej samodyscypliny. czasami wystarczy 10-15 osób do zrealizowania świetnego przedsięwzięcia między-narodowego. do działań na szczeblu lokalnym wystarczy nawet 7 młodych osób. warunkiem sukcesu jest sprawne i inspirujące przywództwo.

– Niezwykle istotna jest umiejętność odsunięcia się w pewnym momencie na bok i pozostawienia przestrzeni swoim współ-pracownikom, pozwolenie im na samodzielne rozwinięcie swoich talentów, rozwiązywanie problemów. Lider jest przede wszystkim osobą wspierającą i motywującą, a nie narzucającą swoje zdanie – podkreśla kuba radzewicz.

ważnym czynnikiem w dowodzeniu grupą jest pozyskiwanie funduszy na realizację projektów i sprawne nimi zarządza-nie. wypełnianie aplikacji i zliczanie budżetów, koszty kwa-lifikowalne i nie – to dla przeciętnego młodego człowieka pojęcia abstrakcyjne. on ma głowę pełną pomysłów, chce działać, więc sprawy formalne z przyjemnością zostawia na głowie lidera swojej grupy.

– Charyzma, inspiracja, charakter, kreatywność, odpowie-dzialność, pracowitość – jednym tchem wylicza niezbędne cechy Pasquale Lanni z włoch.

każda z osób z tego międzynarodowego grona jest teraz li-derem pewnej grupy młodzieżowej. każda ciepło wspomina swoje niegdysiejsze inspiracje. – To był mężczyzna, który za-chęcił mnie do podróżowania, kiedy byłem bardzo młody i bar-dzo niezdecydowany – zwierza się aaron z walii. z rozrzew-nieniem wspominają swoich liderów i zgodnie twierdzą, że starają się kontynuować ich dzieło wzbogacone o własną wizję i wychodzące naprzeciw współczesnym wyzwaniom.

– Mój najnowszy projekt polega na współpracy młodzieży z lo-kalnymi władzami w Hadze – opowiada maryem haddar z ho-landii. – Staramy się pokazać samorządowcom punkt widzenia młodych na rozmaite dyscypliny życia: zdrowie, sport, integrację.

zajęcia prowadzili trenerzy Narodowej agencji Programu „młodzież w działaniu”. Na początek wzięli na warsztat zdefi-niowanie pojęcia i tu nastąpiła pierwsza niespodzianka. w za-leżności od państwa definicje były bardzo różne, trzeba więc było znaleźć wspólne mianowniki: kompetencje, podejście do rzeczywistości, motywacje. – Niezwykle cenna dla naszych codziennych treningów jest ta różnorodność, którą przywieźli do Polski – ocenia wojtek spychała, jeden ze szkoleniowców. – Dzięki niej możemy wszyscy spojrzeć szerzej na kwestie prze-wodzenia grupie. Najważniejsze jednak jest podniesienie jakości pracy: w organizacji, w projektach, w grupach.

i ze śmiechem dodaje: Tytuł projektu „Raise up the level” nie był ani trochę przypadkowy.

Page 46: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

44

/ zatwierdzone/odrzucone i wycofane

3/1 lubelskie

2/2 łódzkie

3/10 mazowieckie

2/0 podlaskie

4/1 warmińsko-mazurskie

1/2 świętokrzyskie

małopolskie 4/6

śląskie 7/2 opolskie 1/0

dolnośląskie 12/11

lubuskie 1/0

wielkopolskie 3/1

kujawsko-pomorskie 1/2

zachodniopomorskie 2/1

pomorskie 3/2

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

49 to liczba wszystkich zrealizowanych działań dotyczących Szkolenia i tworzenia

sieci w Akcji 4.3.

job shadowing

wizyta przygotowawcza

tworzenie przedsięwzięć partnerskich

seminarium kurs szkoleniowy

tworzenie sieci

wizyta studyjna

spotkanie ewaluacyjne

25

20

15

10

5

01

6

32

97

21

00

31 2

3

14

18

0

zatwierdzone odrzucone i wycofane

w liczbach AkcjA 4.3. rok 2012

Projekty w Akcji 4.3.

Page 47: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

45

Współpraca z krajami programu w ramach Akcji 4.3.

w 2012 roku wśród beneficjentów zauważono wzrost aktywności nowych organizacji, do tej pory niekorzystających z moż-liwości oferowanych w akcji 4.3. w projektach wzięło udział 1244 uczestników, w roku poprzednim było ich 840. znaczący wzrost liczby uczestników związany jest z dofinansowaniem siedmiu projektów więcej niż w roku poprzednim.

w minionym roku beneficjenci zainteresowani byli działaniami przyczyniającymi się do budowania międzynarodowych partnerstw i planowania przyszłych projektów. chętnie korzystali także z możliwości zwiększania potencjału organizacji

poprzez zdobywanie konkretnych umiejętności i wiedzy oraz nowych metod pracy z młodzieżą. z tego względu 2/3 złożo-nych aplikacji stanowiły kursy szkoleniowe i działania mające na celu tworzenie przedsięwzięć partnerskich.

35

30

25

20

15

10

5

0

Liczba działań z udziałem organizacji partnerskich z poszczególnych krajów programu

wło

chy

łotw

aru

mun

iagr

ecja

węg

ryLi

twa

turc

jabu

łgar

iaPo

rtug

alia

esto

nia

hisz

pani

aNi

emcy

słow

acja

fran

cja

belg

iacy

prcz

echy

słow

enia

chor

wacj

aho

land

iaw

ielk

a bry

tani

aau

stria

mal

taNo

rweg

iada

nia

irlan

dia

szwe

cja

423

64

11

35

99

2 35

1614

16

1113

15

2023

12

1619

28

9

29

Page 48: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

46

SPoTkANiA MłodziEży i oSóB odPoWiEdziAlNych zA PoliTykę MłodziEżoWą

Akcja 5.1.

Page 49: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

47

Organizator: Grupa nieformalna Youth Outside The BoxData i miejsce projektu: 1.08-30.11.2012, Lublin

kryzys wartości wśród młodzieży, a może zagubienie i brak autorytetów? młody znaczy niekreatywny, gorszy, leniwy? być może niektórzy tak myślą, jednak młodzi z Lublina dzię-ki wsparciu w ramach akcji 5.1. udowadniają, że jest zupeł-nie inaczej.

dla tych, którzy czują się samotni, niepewni, opuszczeni, youth outside the box przygotowała wyjątkowe wydarzenie.

„młodzi – zagubieni” to czwarta debata z cyklu „młodzi...” organizowana w Lublinie przez nieformalną grupę youth outside the box we współpracy z grupą radio active oraz europejskim domem spotkań – fundacją Nowy staw. deba-tę poprzedzały trzydniowe warsztaty w dniach 2-4 listopada skierowane do młodzieży w wieku 16-20 lat z całej Lubelsz-czyzny. miejscem spotkań młodych była bazylika ojców do-minikanów, położona w samym sercu starego miasta.

Przedstawiciele czterech grup debatowali pod okiem eks-perta o problemach młodzieży, takich jak młodzi wobec problemów współczesnego świata, kryzys wiary, autorytety, możliwości dla młodych europejczyków.

– Młody człowiek, zwłaszcza spoza Lublina, gdzie nie ma aż tak wielu ofert spędzania wolnego czasu, poszukuje dla sie-

bie miejsca w otaczającym świecie, czasem zmaga się z samym sobą. My też jesteśmy młode, jednak udało nam się spotkać ludzi, dzięki którym reali-zujemy swoje pomysły. Rozumiemy naszych rówieśników – tłumaczą koor-

dynatorka wydarzenia anna grądziel i jedna z organizato-rek aleksandra grabowska zapytane o powody, dla których kontynuowana jest ta inicjatywa. Po poprzednich debatach zostały widoczne efekty. młodzież wciąż chciała spotykać się, realizować swoje inicjatywy.

organizacja projektu daje nie tylko szanse na poszerzenie swo-jej wiedzy z zakresu pracy w grupie, zarządzania czasem, współ-pracy z mediami, ale jest przede wszystkim rodzajem forum, na którym młodzi mogą wyrazić bez obaw swoje zdanie.

oprócz pracy warsztatowej bardzo istotnym punktem był finał. debata skupiła uczestników warsztatów oraz eksper-tów. Na pytania młodzieży odpowiadali sergiusz kieruzel z fundacji Nowy staw, iwona Przewor ze stowarzyszenia „agape”, ewa kalińska-grądziel – trenerka, wacław czakon z fundacji szczęśliwe dzieciństwo oraz ojciec dominikanin Ludwik wiśniewski.

zmienia się rzeczywistość, potrzeby, zmienia się świat. Nie trzeba być naukowcem czy filozofem, by to wiedzieć. do-strzegają to także młodzi ludzie i zadają pytania: dlaczego kościół nie potrafi nas przyjąć? jak ufać mediom? jak roz-poznać manipulację?

z pewnością wielu uczestników warsztatów i debaty zdołało odnaleźć odpowiedzi na te pytania, a zapewne są też tacy, dla których był to pierwszy krok do zadawania kolejnych trud-nych pytań. dorośli – bądźcie na te pytania otwarci!

Młodzi – zaguBieni

Page 50: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

48

jesteM Młody. chcę Mieć wPływ!Organizator: Stowarzyszenie Projekt TarnówData i miejsce projektu: 1.06-31.12.2012, Tarnów

Polityka młodzieżowa ue i Polski, a także pozycja i rola młodych ludzi we współczesnym świecie były głównymi tematami zjazdu młodych działaczy lokalnych w tarnowie.

współfinansowany z programu „młodzież w działaniu” pro-jekt „jestem młody. chcę mieć wpływ!” rozpoczął się 21 września. – Projekt jest wynikiem po części naszych przemy-śleń, doświadczeń z dotychczasowej współpracy z programem, która miała miejsce w 2009 roku, kiedy organizowaliśmy event ogólnopolski oraz 2011 roku, kiedy odbył się event europejski. Wychodzimy z założenia, że gdy mamy okazję zgromadzenia młodych osób, które w tym przypadku są młodymi liderami w swoim środowisku, mamy szansę na budowanie wzajemne-

go zaufania, eliminacji istniejących uprzedzeń, stereotypów, a także na realne zrozumienie dzięki edukacji pozaformalnej, na którą program „Młodzież w działaniu” zwraca szczególną uwagę – mówi mateusz czosnyka, koordynator projektu i wiceprezes stowarzyszenia Projekt tarnów.

organizatorzy położyli nacisk na wzajemne dyskusje mię-dzy uczestnikami. Pierwszego dnia odbył się panel dysku-syjny dotyczący pozycji współczesnej młodzieży w dzisiej-szym świecie, którego moderatorem był Paweł gądek ze stowarzyszenia Projekt tarnów. opinie dyskutantów były niezwykle ciekawe. uczestnicy panelu zgodzili się, że na każdym kroku znajdują się ogromne szanse, choć część mło-dych ludzi zdaje się ich zupełnie nie dostrzegać: „biorąc pod uwagę zaszłości historyczne, obecna młodzież ma, można powiedzieć, cieplarniane warunki, ponieważ żyjemy w wol-nym państwie, mamy swobodę wypowiedzi, a co najważ-niejsze możliwość nieograniczonych kontaktów z zagranicą. dlatego uważamy, że sukces młodych ludzi w dzisiejszych czasach zależy od nich samych”. aczkolwiek pośród uczest-ników dało się słyszeć także mniej optymistyczne opinie: „Nasze pokolenie będzie nowym proletariatem, rozumia-nym jako biedne dzieci bogatych rodziców, którzy narobili długów. Pokolenie obecnych 20-, 30-latków skazane jest na to, że wraz z upływem lat poziom życia będzie się pogarszał, zamiast poprawiać”. – Istnieje pewna grupa ludzi, która chce być zaangażowana i aktywna i wie, jak odnaleźć środki na swoje pomysły – podsumowuje mateusz czosnyka, dodając, że właśnie projekt „jestem młody. chcę mieć wpływ!” jest tego doskonałym przykładem.

Page 51: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

49

drugiego dnia odbyła się debata open space, podczas któ-rej uczestnicy mieli możliwość wyboru tematów nienarzu-conych przez organizatorów, aczkolwiek mieszczących się w ramach określonych zagadnień: polska i unijna polityka młodzieżowa; jakość dialogu strukturalnego i pozycja mło-dych ludzi wobec władz unijnych, krajowych i samorządo-wych; znaczenie młodzieży w kształtowaniu współczesnego świata oraz aktualna problematyka europejska. Po zapro-ponowaniu precyzyjnych tematów do dyskusji uczestnicy zostali podzieleni na grupy, w których następnie starali się wypracować wspólne stanowisko.

Na koniec dnia odbyła się ewaluacja debaty, podczas której przedstawiciele poszczególnych grup roboczych przedsta-wiali na forum swoje stanowisko.

Prezentowane wnioski jednych zaskakiwały, u innych bu-dziły gorące emocje. jak się okazało, spora część młodych liderów obawia się rozpadu unii europejskiej, co ich zda-niem pogorszy i tak już nie najlepszą sytuację na rynku pracy i ograniczy szanse rozwoju poprzez brak możliwości korzystania z programów wspólnotowych.

Największe emocje wśród uczestników wzbudziła prezenta-cja opinii na temat programu erasmus. okazało się bowiem, że jest wiele głosów za tym, że choć idea programu jest bar-dzo dobra, sam proces finansowania jest niewydolny, a pro-gram jest po prostu zbyt drogi.

młodzi liderzy wypracowali wspólne stanowisko o potrze-bie istnienia konsultacji społecznych. i mimo braku tzw.

złotego środka co do sposobu ich realizacji wszyscy zgodnie twierdzili, że są one wskazane, a najwięcej korzyści przyno-szą projekty takie jak „jestem młody. chcę mieć wpływ!”, gdzie zainteresowani mogą osobiście wymienić poglądy na dane tematy.

Podczas ostatniego dnia tarnowskiego spotkania regionalne-go elementem kluczowym była debata młodych z decydenta-mi i ekspertami. Na zaproszenie stowarzyszenia Projekt tar-nów odpowiedzieli między innymi urszula augustyn – poseł na sejm rP, ryszard Ścigała – prezydent miasta tarnowa i anna gądek – dyrektor instytutu administracyjno-ekono-micznego Państwowej wyższej szkoły zawodowej w tarno-wie. dyskusja pomiędzy gośćmi a uczestnikami sprowadziła się do trzech zagadnień: potrzeby i formy prowadzenia poli-tyki młodzieżowej, oceny współczesnego pokolenia młodych ludzi i stojących przed nim perspektyw oraz szkolnictwa wyż-szego. – Szczególnie ta ostatnia kwestia okazała się frapująca. Stwierdzono m.in., że uczelnie wyższe nie uczą umiejętności praktycznych i nie kształcą na potrzeby rynku pracy, a liczba studentów i rozmaitych kierunków doprowadziła do obniżenia prestiżu wykształcenia. Jednocześnie przyznano, iż dzisiejszy stan prawny zmusza uczelnie do bycia samodzielnymi, a co za tym idzie, muszą one kłaść nacisk na mądre zarządzanie, np. poprzez pozyskiwanie środków europejskich. Uczelnie wyższe powinny także stale monitorować losy własnych absolwentów na rynku pracy, aby celniej dobierać ofertę kierunków studiów. Znaczna część uczestników zabierała głos, kilkoro z nich pole-mizowało z opiniami naszych gości. Dzięki tej formule mieliśmy okazję zobaczyć, co w praktyce oznacza dialog strukturalny – podsumowuje mateusz czosnyka.

Page 52: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

50

foruM MłodzieżyOrganizator: Polska Fundacja Sportu i Kultury, XXXIII Liceum Ogólnokształcące Dwujęzyczne im. Mikołaja Kopernika, XXXV Liceum im. Bolesława Prusa Data i miejsce projektu: 1.05.2013-31.01.2013, Polska

„z nami o nas!” – właśnie pod takim hasłem odbyło się tegoroczne forum młodzieży, podczas którego młodzi z całej Polski starali się odpowiedzieć na pytanie „jak się uczyć?”.

Pomysł zorganizowania forum zrodził się z przekonania, że młodzież powinna mieć możliwość wyrażania swoich opinii na tematy, które jej dotyczą. do takich obszarów zaintere-sowań bezsprzecznie należy edukacja.

do projektu zgłosiło się 12 szkół z różnych części Polski. ich zadaniem było opracowanie postulatów zmian w systemie nauczania. stworzono sześć bloków tematycznych: ja, spo-łeczność, Nowe technologie, Pasje, wiedza w Praktyce i Na-tura, wokół których młodzież toczyła dyskusje z ekspertami. wirtualnie wypracowane postulaty dotyczyły m.in. stwo-rzenia ogólnopolskiej bazy informacyjnej o wolontariacie i inicjatywach społecznych, promowania czynnej postawy prośrodowiskowej wśród uczniów, a także zwiększenia wiedzy praktycznej poprzez spotkania ze specjalistami oraz współ-pracę szkół z uniwersytetami, organizacjami pozarządowymi i instytucjami miejskimi. według młodych nowe technologie są sprzymierzeńcami edukacji, a bezprzewodowy internet po-winien być standardem wyposażenia szkół.

28 września w Pałacu kultury i Nauki w warszawie mło-dzież spotkała się w celu zaprezentowania wypracowanych postulatów i złożenia ich na ręce reprezentantów rządu. ca-łemu wydarzeniu towarzyszyła oprawa artystyczna i eduka-cyjna. Na scenie pojawili się między innymi przedstawiciele reprezentujący ośrodek informacji oNz, Nowe horyzonty edukacji filmowej oraz fundacji volunteers for sport (zaj-mującej się sportowym wolontariatem). młodzież mogła także zainspirować się doświadczeniem ambasadora forum młodzieży, mateusza kusznierewicza, który ze sceny przeko-nywał: Jeżeli na początku masz niewiele, lecz zrobisz wszystko, to zadziwiające, jak wiele może z tego wyniknąć.

wydzielono także specjalną strefę „edukacyjne inspiracje”, w której młodzi ludzie mogli zapoznać się z działalnością partnerów projektu. było to ważne miejsce, ponieważ we-dług jakuba supery z tłoczni „dało możliwość pokazania młodym ludziom, że to nie jest tak, że się nic nie dzieje”.

Natomiast przedstawiciel Polskiej akcji humanitarnej stwierdził, że warto być w takich miejscach, gdzie jest dużo młodych ludzi, ponieważ dzięki temu więcej osób może do-wiedzieć się o problemach globalnych i włączyć w działania Polskiej akcji humanitarnej. w strefie tej można też było spotkać ambasadorów programu „młodzież w działaniu” oraz wypełnić przy stanowisku eurodesku ankietę badającą potrzeby informacyjne młodzieży.

wydarzenie to było niepowtarzalną możliwością dla mło-dzieży, aby zaprezentować siebie i nawiązać cenne kontakty. takie zalety wskazały julia, marta i edyta, które należą do wolontariatu akcja reakcja będącego oddolną inicjatywą grupy młodzieży z gimnazjum nr 1 w Piasecznie.

o randze wydarzenia może świadczyć także to, że zostało objęte honorowym patronatem małżonki prezydenta rP anny komorowskiej. ambasadorami honorowymi projek-tu zostali: elżbieta dzikowska, tadeusz mazowiecki, prof. adam daniel rotfeld, prof. łukasz andrzej turski, a am-basadorami: anita włodarczyk, szymon kołecki, mateusz kusznierewicz i karol okrasa.

Projekt ten stał się pierwszym takim wydarzeniem ogólno-polskim, które umożliwiło zintegrowanie i zaangażowanie młodzieży w dyskusje na tematy, które jej dotyczą. Pozwolił także stworzyć przestrzeń prezentacji dobrych praktyk, wy-miany wiedzy oraz wzajemnych inspiracji. zarówno partne-rzy, jak i uczestnicy forum zgodzili się, że takie spotkania są ważne i warto je kontynuować.

 z nami o nas!

Page 53: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

51

Aktywność organizacji w składaniu wniosków w regionach

zatwierdzone odrzucone i wycofane

Krajowe Spotkanie Młodzieżowe

Międzynarodowe Seminarium Młodzieżowe

3226

3

/ zatwierdzone/odrzucone i wycofane

3/1 lubelskie

1/2 łódzkie

6/10 mazowieckie

2/1 podlaskie

1/0 warmińsko-mazurskie

4/3 świętokrzyskie

małopolskie 2/0

śląskie 1/2

dolnośląskie 4/1

lubuskie 1/1

wielkopolskie 3/4

kujawsko-pomorskie 0/1

zachodniopomorskie 3/1

pomorskie 1/2

w 2012 roku złożono 61 wniosków, z których 32 zostały dofinansowane. wśród wniosków zatwierdzonych wszystkie stano-wiły projekty krajowych spotkań młodzieżowych. Nadal duża liczba składanych wniosków związana jest ze wzrostem

zainteresowania akcją 5.1. w kontekście aktywnego udziału młodzieży w życiu publicznym (także osób z mniej-szymi szansami) oraz podnoszenia świadomości na temat obywatelstwa europejskiego. zauważalne jest, że większość

wniosków jest składana przez uczestników wcześniejszych projektów akcji 5.1., którzy postanowili zrealizować własny pro-jekt. ponadto wzrost zainteresowania akcją 5.1. jest efektem spotkań informacyjnych i szkoleń, w tym semina-

rium międzynarodowego służącego budowaniu partnerstw, które odbyło się w polsce w kwietniu 2012 roku.

32 to liczba spotkań młodzieży i osób odpowiedzialnych za politykę młodzieżową

w liczbach AkcjA 5.1. rok 2012

Projekty Akcji 5.1.

Page 54: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

NArodoWEj AgENcji

Działania własne

Page 55: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

53

PlAN SzkolEń i WSPółPrAcyideaPlan szkoleń i współpracy (tcP) od lat służy wspiera-niu beneficjentów programu „młodzież w działaniu” oraz osób, które planują realizować krajowe i międzynarodowe projekty młodzieżowe. dzięki działaniom podejmowanym w ramach Planu szkoleń i współpracy młodzi ludzie oraz osoby pracujące z młodzieżą mogą zdobywać i podnosić kompetencje oraz wiedzę dotyczące edukacji pozaformal-nej, a także tworzenia projektów młodzieżowych o wysokiej jakości. swoje umiejętności uczestnicy mogli zdobywać podczas szkoleń regionalnych, ogólnopolskich i międzyna-rodowych organizowanych przez Polską Narodową agencję oraz w trakcie szkoleń zagranicznych organizowanych przez inne Narodowe agencje i saLto resource centres.

w 2012 roku Polska Narodowa agencja dołożyła wielu sta-rań, by utrzymać wysoką jakość przeprowadzanych szkoleń oraz realizować nowe działania we współpracy z innymi Na-rodowymi agencjami. kontynuowano istniejące strategie szkoleniowe poszczególnych akcji i programu, ważne było do-cieranie do nowych beneficjentów oraz doskonalenie umie-jętności osób związanych z programem od dłuższego czasu.

zespół trenerski narOdOWej agencjiczłonkowie zespołu trenerskiego Narodowej agencji biorą czynny udział zarówno w planowaniu, jak i realizacji Pla-nu szkoleń i współpracy. ich rosnąca z roku na rok wiedza i zaangażowanie gwarantują wysoką jakość szkoleń ofe-rowanych przez Narodową agencję. coraz większa liczba polskich trenerów bierze udział w działaniach na poziomie europejskim, realizując szkolenia dla innych Narodowych agencji oraz uczestnicząc w międzynarodowych szkole-niach i spotkaniach. w ramach podnoszenia kompetencji trenerskich pod koniec roku odbyło się szkolenie dotyczące doskonalenia różnych narzędzi komunikacji i podejmowa-nia decyzji oraz wykorzystania ich do usprawnienia dalszej współpracy w zespole. kompetencje trenera europejskiego w nawiązaniu do europejskiej strategii szkoleniowej (ets) oraz różne aspekty współpracy trenerów z pracownikami Na stały się tematem seminarium „working with trainers ii”, które było współorganizowane oraz goszczone przez Polską Narodową agencję na początku 2012 roku i okazało się du-żym sukcesem. efektem seminarium jest m.in. stworzenie europejskiej platformy internetowej przeznaczonej do kon-taktów między trenerami i pracownikami Na z całej europy.

kierunek

strategia Narodowej agencji na lata 2011-2013 miała zna-czący wpływ na kształt i kierunek działań realizowanych w 2012 roku. uwzględniono w nim doświadczenia z po-przednich lat, aktualne tendencje na arenie europejskiej oraz pomysły na nowe działania, będące wynikiem konsul-tacji z pracownikami agencji, trenerami, a przede wszyst-kim z młodzieżą.

główne nurty działań realizowanych w Polsce w 2012 roku to:– działania promujące wymianę, współpracę i szko-

lenia w zakresie pracy z młodymi ludźmi (szkolenia skierowane do osób pracujących z młodzieżą i w organi-zacjach młodzieżowych, podnoszące ich wiedzę i umiejęt-ności. były to szkolenia PajP – Pozaformalna akademia jakości Projektu oraz maLL – młodzieżowa akademia Lokalnych Liderów);

– działania prowadzące do przygotowania kolejnych projektów w ramach programu „młodzież w działaniu” (głównie szkolenia wprowadzające do poszczególnych ak-cji programu);

– działania wspierające wymianę doświadczeń i do-brych praktyk pomiędzy osobami pracującymi z mło-dzieżą (spotkania ewaluacyjne beneficjentów akcji 1. oraz zjazd organizacji wolontariatu europejskiego, semina-rium międzynarodowe „tool fair”);

– działania umożliwiające powstanie trwałych przed-sięwzięć partnerskich i sieci (działania międzynarodo-we w ramach współpracy z innymi Narodowymi agencja-mi i z saLto, czyli goszczenie szkoleń międzynarodowych oraz wysyłanie polskich uczestników za granicę);

– szkolenia regionalne na temat jakości w projek-tach programu „młodzież w działaniu”, pozwalające na dotarcie do większej liczby potencjalnych beneficjentów. w drodze otwartego konkursu wyłoniono ośrodki szko-lące. instytucje te realizują serie szkoleń regionalnych podnoszących wiedzę o realizacji projektów w programie „młodzież w działaniu”. dzięki temu szkolenia programu obecne były w każdym regionie Polski.

Ważne liczby: 13 Wydarzeń międzynarOdOWych

33 szkOlenia OgólnOpOlskie

56 szkOleń regiOnalnych

96 szkOleń zagranicznych

2479 uczestnikóW z pOlski

476 uczestnikóW z zagranicy

182 uczestnikóW Wysłanych na szkOlenia zagraniczne

Page 56: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

54

demopeople

Data i miejsce działania: 17.04-22.04.2012, Konstancin-JeziornaOznaczenie: Akcja 1.3.; 5.1., seminarium międzynarodowe

w kwietniu 2012 roku Polska Narodowa agencja Programu „młodzież w działaniu” zorganizowała seminarium, które stało się początkiem międzynarodowej współpracy mło-dzieży w dziedzinie aktywnego obywatelstwa. w konferen-cji brało udział 23 seminarzystów z siedmiu krajów. Poza głównym celem wytworzenia międzynarodowej społecz-ności młodych zorganizowanych wokół projektów akcji 1.3. i 5.1. zajęto się podnoszeniem merytorycznego przygotowa-nia przyszłych wnioskodawców.

seminarium było kierowane do reprezentantów organizacji młodzieżowych, grup nieformalnych, działaczy Ngo, którzy nie mieli doświadczenia w akcjach 1.3. i 5.1., ale posiada-li kreatywne pomysły, możliwości, a także zagranicznych partnerów. konferencja zapewniła merytoryczne przygoto-wanie do projektów obywatelskich oraz umożliwiła nawią-zanie dialogu. Poruszono tematy takie jak międzykulturowa komunikacja, budowanie grupy i współpraca, partnerstwo, networking, polityka młodzieżowa i dialog strukturalny, a także tworzenie i zarządzanie projektami.

uczestnicy pytani o seminarium po jego zakończeniu stwierdzali, że teraz nie tylko są w stanie własnoręcznie zorganizować projekt, ale też zdobyli cenne kontakty mię-dzynarodowe i krajowe, które pozwolą im znacznie popra-wić jego wartość. seminarzyści również chwalili możliwość wysłuchania tych, którzy pierwsze działania mają już za sobą, co pozwoli im przygotować się na trudności, które być może już wkrótce staną się ich udziałem.

jednym z ciekawszych i bardziej innowacyjnych elementów projektu były targi organizacji. każdy z uczestników był zobligowany do wcześniejszego przygotowania wstępnych materiałów w postaci plakatu czy karty, które zawierały podstawowe dane na temat grupy, której był członkiem.

znalazły się tam informacje takie jak: nazwa organizacji, cel działania, rodzaje aktywności, jakie podejmuje, osoby, do jakich chce trafić. był to bardzo szybki i efektywny sposób, aby w formie zabawy momentalnie rozpoznać potencjal-nych partnerów nie tylko do projektu, ale i rozmowy – na takim targu od razu widać, kto interesuje się jaką tematyką. Ponadto było to świetne ćwiczenie z zakresu autoprezenta-cji, gdyż po rozpoznaniu uczestnicy mieli tylko chwilę na przedstawienie siebie i własnych organizacji w sposób jak najbardziej atrakcyjny, zanim słuchający zostaną zaintere-sowani przez innych.

W 2012 roku Polska Narodowa Agencja zorganizowała: 13 wydarzeń międzynarodowych z udziałem 662 uczestników; 33 projekty krajowe, w których wzięło udział 868 osób; 16 projektów regionalnych, w ramach których odbyło się 56 szkoleń dla 1243 osób oraz wysłała 182 osoby z Polski na 96 szkoleń zagranicznych.

Page 57: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

55

Page 58: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

56

„get inspired!”

Data i miejsce: 19.04-24.04.2012, Konstancin-JeziornaOznaczenie: Akcja 1.2., szkolenie międzynarodowe

„Przedsiębiorczość” – słowo, które w czasach kryzysu go-spodarczego robi karierę. ale co ono właściwie oznacza? czy przedsiębiorczość to cecha osobowości, z którą rodzimy się lub nie? a może raczej cecha ludzkiego zachowania? i czy w takim razie można nauczyć się działać przedsiębiorczo? a jeżeli tak, to jak? i jak kształtować takie kompetencje i po-stawę u młodych ludzi?

Nad tymi zagadnieniami zastanawiali się uczestnicy mię-dzynarodowego seminarium „get inspired!” zorganizo-wanego w kwietniu przez akcję 1.2. programu „młodzież w działaniu”. wzięło w nim udział 25 osób z 12 europejskich krajów – liderzy młodzieżowi mający doświadczenie w two-rzeniu projektów edukacyjnych, przedstawiciele organizacji pozarządowych, które realizują różnorodne programy doty-czące przedsiębiorczości, a także pracownicy szkół i repre-zentanci biznesu. zamysł był prosty: zebrać przedstawicieli tak różnych sektorów i dać im przestrzeń do dzielenia się wiedzą i doświadczeniem dotyczącym kształcenia w zakre-sie przedsiębiorczości.

takie spotkanie to fantastyczna okazja, aby porozmawiać o tym, jak przedsiębiorczość jest rozumiana w innych krajach i jakie programy edukacyjne są tam realizowane. uczestnicy seminarium pracowali nad różnorodnymi za-gadnieniami – nad tym, co w kształceniu z zakresu przed-siębiorczości działa, a co nie, na co zwrócić uwagę przy tworzeniu programów edukacyjnych, co sprawdza się we współpracy międzysektorowej w tej dziedzinie i w jaki sposób tworzyć nowe narzędzia pracy z młodymi ludźmi. Program szkolenia został tak zaprojektowany, aby osoby o różnym stopniu wiedzy znalazły wspólną wizję na to, czym przedsiębiorczość jest. warsztaty realizowane były z naciskiem na praktyczne aspekty wykorzystania zdo-bytej wiedzy.

uczestnicy szkolenia wyjechali z nową wiedzą, pomysłami na projekty, wypracowanymi w trakcie seminarium narzę-dziami pracy z młodzieżą, refleksją nad własnym podej-ściem i umiejętnościami, nowymi kontaktami oraz moty-wacją do dalszych działań. i o to chodziło!

Page 59: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

57

ProMo, czyli jak promować rezultaty projektów

Data i miejsce: 18.05-21.05.2012, Warszawa oraz 5.10-7.10.2012, Konstancin-JeziornaOznaczenia: ogólne, szkolenie krajowe

realizując projekty młodzieżowe, warto zadbać o ich wi-doczność, a przede wszystkim promocję rezultatów, które powstały w trakcie przedsięwzięcia. media oraz technika dają nam wiele możliwości. co zrobić, aby nasze sukcesy zostały zauważone? jak zaplanować promocję indywidual-nych osiągnięć, organizacji, a przede wszystkim rezultatów projektów? odpowiedzi na te i wiele innych pytań można było znaleźć na szkoleniach Promo.

Na szkoleniu zostały zaprezentowane elementy strategii upowszechniania i wykorzystywania rezultatów projektów, zwanej deor-em (dissemination and exploitation of re-sults), która ma na celu dostosowanie zasad i praktyk w tym zakresie, tak aby program „młodzież w działaniu” i jego efek-ty były bardziej rozpoznawalne i częściej wykorzystywane.

uczestnicy mieli okazję do wypracowania twórczych i cie-kawych form promocji projektów i ich rezultatów, wymia-ny doświadczeń związanych z promocją przedsięwzięć młodzieżowych czy zdobycia wiedzy na temat certyfikatu youthpass. Nie zabrakło także specjalistycznych warszta-tów z ekspertami z tworzenia filmów, organizacji eventów, współpracy z mediami czy kreacji w social media.

Najistotniejszym elementem szkoleń było uzmysłowienie uczestnikom różnicy pomiędzy deor-em a promocją. deor skupia się na rozpowszechnianiu rezultatów projektu, czyli korzyści, jakie osiągnęli jego uczestnicy lub społeczności lokalne. Promocja dotyczy natomiast widoczności projek-tu jako całości: organizowanych działań czy organizatorów. Przykładowe narzędzia z obu kategorii zostały poddane analizie – właśnie ten element szkolenia wywołał najwięk-sze dyskusje, a zarazem okazał się najbardziej odkrywczy dla uczestników.

Advanced Training on Quality in youth Exchanges

Data i miejsce: 9.10-14.10.2012, Konstancin-JeziornaOznaczenie: Akcja 1.1., szkolenie międzynarodowe

atoQ jest to kurs opracowany w celu podniesienia jakości w ramach wymiany młodzieży. szkolenie powstało dzię-ki współpracy Polskiej i brytyjskiej Narodowej agencji Programu „młodzież w działaniu” i wzięło w nim udział 23 uczestników pochodzących z różnych krajów i posiadają-cych różnorodne doświadczenie w pracy z młodymi ludźmi.

w ciągu pięciu dni międzynarodowa grupa pracowników młodzieżowych sięgała do swoich poprzednich doświad-czeń, by wspólnie pracować nad podnoszeniem jakości wy-mian międzynarodowych realizowanych w ramach progra-mu „młodzież w działaniu”.

Podczas spotkania uczestnicy nie tylko zdobywali nowe umiejętności, ale także narzędzia do przyszłej pracy. wyko-rzystane zostały różnorodne metody: dyskusje, warsztaty, wykłady, ćwiczenia symulacyjne, indywidualna i grupowa refleksja czy konsultacje.

Na początku kursanci poddali się krytycznej refleksji z ich poprzednich doświadczeń międzynarodowej wymia-ny młodzieży i wpływu na młodych ludzi. Prowadziło to do zwiększenia zrozumienia różnych aspektów wymian, takich jak aktywne uczestnictwo młodych ludzi, zainte-resowanie organizatorów i zainteresowanych stron, róż-norodność międzykulturowego uczenia się, obywatelstwo i wymiar europejski.

Pracownicy młodzieżowi mieli także okazję do poprawienia swoich umiejętności zarządzania projektami, aby jeszcze lepiej organizować różne fazy wymiany młodzieżowej. do-świadczyli, jak istotny w projekcie jest pozaformalny proces uczenia się i lepiej zrozumieli jego rolę.

Niezwykle cennym elementem spotkania była możliwość wymiany doświadczeń i poznania metod stosowanych pod-czas projektów wymian przez pozostałych uczestników.

Page 60: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

58

Sportowa inicjatywa

Data i miejsce działania: 13.09-16.09.2012, WarszawaOznaczenie: Akcja 1.1., Akcja 1.2., Akcja 3.1., szkolenie krajowe

szkolenie „sportowa inicjatywa” było wstępem do progra-mu „młodzież w działaniu” ze szczególnym uwzględnieniem projektów sportowych. jego celem było zachęcenie do re-alizacji projektów międzynarodowej wymiany i inicjatyw młodzieżowych osób należących do sportowych instytucji i organizacji pracujących z młodymi ludźmi. to konkretne szkolenie miało zapewnić merytoryczne zaplecze dla przed-sięwzięć sportowych, które są świetną podstawą do działań społecznych.

szkoląc się, uczestnicy poznali ideę programu, jego priory-tety, cele i podstawowe zasady. Na warsztatach poruszono tematy takie jak zarządzanie projektem, jego ewaluacja i ustalanie celów, partnerstwo i edukacja międzykulturowa.

Na liście znalazły się także metody odpowiedniego dosto-sowywania środków do realizacji projektu, gdzie i jak szukać partnerów oraz kwestie techniczne związane z wnioskami. z racji ukierunkowania na osoby zajmujące się szeroko pojętą aktywnością fizyczną szkolenie przybrało sportowy charak-ter. co rano uczestnicy witali dzień rozgrzewką, a pierwszego dnia zostali zaproszeni do zwiedzania stadionu Narodowego.

szkolenie spotkało się z nie lada zainteresowaniem. Na prośbę uczestników zamiast jednego z wolnych wieczorów zostały zorganizowane dodatkowe zajęcia, podczas których ciekawi poznali odpowiedzi na nurtujące ich pytania.

Po trzydniowym szkoleniu w warszawie każdy z uczest-ników otrzymał dużą dawkę wiedzy, czyli podstawowego narzędzia niezbędnego do realizacji samodzielnych dzia-łań w programie „młodzież w działaniu”. teraz pozostaje tylko czekać na rezultaty, czyli zwiększoną liczbę projektów o charakterze sportowym.

Wolontariat Europejski zamiast bezrobocia?

Data: 29.11.2012, WarszawaOznaczenie: Akcja 2.1., szkolenie krajowe

Pod koniec 2011 roku w urzędach pracy w całej Polsce za-rejestrowanych było około 730 000 bezrobotnych do 30. roku życia. stanowili oni ponad 38% ogółu bezrobotnych. blisko czterech na dziesięciu bezrobotnych miało mniej niż 30 lat. oznacza to, że co trzeci (w niektórych urzędach nawet co drugi) bezrobotny mógłby, zgodnie z formalnymi zasadami, wyjechać na wolontariat europejski. ale prawie żaden z nich o tym nie wie.

informowanie o możliwości udziału w wolontariacie euro-pejskim wpisuje się w jedną z podstawowych usług rynku pracy – poradnictwo zawodowe i informację zawodową, świadczone w urzędach pracy przez doradców zawodowych lub pośredników pracy. dlatego też Narodowa agencja Pro-gramu „młodzież w działaniu” działająca w ramach fundacji rozwoju systemu edukacji zorganizowała 29 listopada spo-tkanie z przedstawicielami instytucji rynku pracy – powia-towych i wojewódzkich urzędów pracy, centrów informacji i Planowania kariery zawodowej, biur karier, ochotniczych hufców Pracy i młodzieżowych biur Pracy. w sumie 86 osób przez kilka godzin poznawało tajniki wolontariatu europejskiego.

w trakcie spotkania zaprezentowano działalność frse i programu „młodzież w działaniu”. Przedstawiono zasady wolontariatu europejskiego, dyskutowano, czy bezrobotny może wyjechać na wolontariat europejski, nie tracąc jed-nocześnie statusu osoby bezrobotnej. Przedstawiony został przykład dobrej współpracy między fundacją wiatrak a Po-wiatowym urzędem Pracy w bydgoszczy. taka współpraca jest możliwa, a wiatrak przeszkolił doradców zawodowych, którzy informują młodych bezrobotnych o możliwości wzię-cia udziału w wolontariacie europejskim. trenerka, która jest także pracownikiem młodzieżowym, opowiedziała o swoich doświadczeniach związanych z udziałem w wolontariacie eu-ropejskim i o tym, jak wpłynął on na jej karierę zawodową. uczestnicy spotkania dowiedzieli się także, jak wykorzystać sieć informacyjną eurodesk w pracy z osobami bezrobotnymi. w trakcie spotkania przedstawiono również wyniki badań, które pokazały, że część umiejętności, których obecnie po-szukują pracodawcy, można zdobyć lub rozwinąć przez udział w wolontariacie europejskim.

dzięki temu spotkaniu informacja o możliwości udziału w wolontariacie europejskim pojawiła się w ofertach urzędów pracy i innych instytucji, które pracują z młodzieżą zagrożo-ną bezrobociem. w podobnym charakterze odbyło się także spotkanie dla bibliotek, co razem zapoczątkowało cykl szkoleń skierowanych do bardzo konkretnych grup odbiorców.

Page 61: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

59

Factory of change

Data i miejsce działania: 24.04-29.04.2012, Konstancin-JeziornaOznaczenie: Akcja 1.3., Akcja 5.1., szkolenie międzynarodowe

koniec kwietnia 2012 roku upłynął pod znakiem zmian. Narodowa agencja Programu „młodzież w działaniu” zor-ganizowała międzynarodowe szkolenie „factory of change”. jego trzy główne zamysły były ściśle powiązane ze zmianą, a konkretnie ze zmianami, jakich doświadcza młodzież na swojej drodze ku dojrzałości.

Pierwsza intencja dotyczyła rozpoznania samego procesu, jaki staje się udziałem młodych ludzi, odkrycia roli, jaką wypełnia w życiu młodzież, rozpoznanie kształtu tej roli i oceny wpływu, jaki wywiera.

drugim zamysłem stojącym za szkoleniem było odkrycie, w jaki sposób każdy z uczestników reaguje na zmianę oraz pomoc w dokładnej identyfikacji momentu, w którym do niej dochodzi. w tej części spotkania stworzono możliwość nieograniczonej formy ekspresji, tak aby każdy był w stanie

odbyć swoją wewnętrzną podróż w sposób absolutnie do-wolny. Niektórzy w tym celu używali „kości historii”, inni „duchowych kart” czy też „kart dialogu”. była to chwila, w której najważniejszą rolę odgrywała symbolika, a jak póź-niej mówili sami uczestnicy – był to zarazem najbardziej poruszający moment całego szkolenia.

trzecim celem szkolenia była próba odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób można wspierać, towarzyszyć czy też ułatwiać młodym ludziom radzenie sobie ze zmianami. tutaj przygo-towano zajęcia merytoryczne, w czasie których nakreślone zostały strategie wspierania, a także warunki, jakie należy spełnić, aby były one skuteczne.

Projekt był bardzo ciekawy nie tylko ze względu na tema-tykę, którą poruszał, ale i na towarzystwo, w jakim się to działo. uczestnicy pochodzili z bułgarii, wielkiej brytanii, Niemiec, Polski, czech, turcji, rumunii, azerbejdżanu, ser-bii, włoch i malty. były to zatem bardzo odległe miejsca nie tylko w kontekście geograficznym, ale i społecznym. jest to dobrym powodem, aby zastanowić się: „factory of change” czy „changing factor”?

Wizyta studyjna „EVS reality in germany and Poland”

Data i miejsce działania: 30.09-7.10.2012, Berlin – WarszawaOznaczenie: Akcja 2., wizyta studyjna

wizyta studyjna pt. „evs reality in germany and Poland” zorganizowana została przez Niemiecką i Polską agencję Narodową przy wsparciu centrum saLto eeca. adresata-mi wydarzenia byli koordynatorzy z akredytowanych już, ale nadal początkujących organizacji wolontariatu euro-pejskiego z terenu europy wschodniej i kaukazu, chcący podpatrzyć dobre praktyki wypracowane w doświadczo-nych organizacjach, podejrzeć ich pracę oraz nawiązać nowe kontakty.

charakter tej wizyty studyjnej był dość nietypowy, ponieważ odbywała się ona na terenie dwóch krajów: pierwsza część miała miejsce w berlinie, druga zaś w warszawie, a podróż z jednej stolicy do drugiej organizatorzy wykorzystali na przeprowadzenie indywidualnej ewaluacji programu. w ber-linie uczestnicy odwiedzali organizacje zajmujące się przede wszystkim edukacją młodzieży, sztuką i pracą z imigrantami. wśród działań podejmowanych przez organizacje wizytowa-ne w warszawie dominowała tematyka społeczna. organi-

zatorzy zadbali o to, by odwiedzane przez uczestników miej-sca goszczące miały możliwie najbardziej różnorodny profil działalności, grupy docelowe i aby stosowały zróżnicowane metody współpracy ze swoimi wolontariuszami. kwestiami najbardziej interesującymi uczestników wizyty były sieci partnerskie, w ramach których organizacje przygotowują i realizują projekty evs, wsparcie wolontariuszy w realizacji własnych pomysłów oraz dodatkowe źródła dofinansowań pozyskiwane do projektów evs. w kontekście współpracy partnerskiej często padały pytania o podział obowiązków pomiędzy organizacjami, a także, zawsze obecne, kwestie rozliczeń finansowych. dodatkowym elementem, który zo-stał włączony do programu wizyty, było zorganizowanie spotkania z udziałem wolontariuszy evs uczestniczących w szkoleniu wprowadzającym w warszawie. sesja po-święcona była kwestii komunikacji w projekcie widzianej z perspektywy wolontariusza oraz metodom wspólnego wypracowywania rozwiązań podczas sytuacji kryzysowych w projektach. uczestnicy bardzo wysoko ocenili ten element programu. aby choć w niewielkim stopniu przybliżyć kon-tekst kulturowy obu krajów, obie Narodowe agencje zadbały o to, by w programie wizyty znalazł się czas na poznanie obu miast, ich specyfiki i burzliwej historii.

Page 62: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

60

ProjEkTy FlAgoWEPozaformalna Akademia jakości Projektu

idea i celePozaformalna akademia jakości Projektu, czyli PajP, skie-rowana jest do liderów młodzieżowych i osób pracujących z młodzieżą, które posiadają już doświadczenia w realizacji i koordynacji projektu, jednak chciałyby zdobywać wiedzę i rozwijać swoje kompetencje w konkretnych obszarach związanych z jakością projektów młodzieżowych. szkole-nie prowadzone jest w formie akademii – kończy się uzy-skaniem certyfikatu. wszystkie najważniejsze informacje dotyczące celów szkolenia zawarte są w jego nazwie, która wskazuje na wykorzystywanie pozaformalnych metod nauki jako najlepszego środka przekazywania wiedzy.

pOzafOrmalna, ponieważ prowadzona jest z uży-ciem metod uczenia się pozaformalnego, promuje je oraz ma zwiększać rozpoznawalność kompetencji zdobywanych w jego trakcie. akademia, ponieważ są to wzajemnie uzupełniające się szkolenia modułowe każdorazowo zakoń-czone certyfikatem PajP-u i obowiązkowym spotkaniem ewaluacyjnym uczestników kilku ostatnich modułów przy bieżącym wsparciu w trakcie realizacji wypracowanych za-łożeń. jakOści, ponieważ ma wpływać na zwiększanie jakości działań, w tym projektów realizowanych w ramach programu „młodzież w działaniu”. wysoka jakość ma być również nieodłączną cechą samej akademii. prOjektu, ponieważ jedną z podstawowych metod pracy organizacji pozarządowych, klubów i innych instytucji jest realiza-cja projektów (lokalnych, regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych). jest to także podstawowa jednostka w programie „młodzież w działaniu”. pajp 2012w 2012 roku miały miejsce trzy moduły PajP-u: „słuchaj uchem, sercem, brzuchem – efektywna komunikacja w zespo-le”, „zarządzanie projektem w perspektywie strategicznej” i „magia grupy – podstawy pracy z grupą”. każdy moduł skła-

dał się z trzech nierozerwalnych elementów: szkolenia me-rytorycznego, implementacji zdobytej wiedzy i umiejętności w swojej organizacji oraz spotkania podsumowującego.

w trakcie pierwszego spotkania „słuchaj uchem, sercem, brzuchem – efektywna komunikacja w zespole”, które od-było się w dniach 14-18 lutego, uczestnicy pracowali nad kluczem do skutecznej komunikacji i budowania relacji z in-nymi ludźmi. Padały pytania: co można zrobić, aby lepiej porozumiewać się z ludźmi, z którymi się współpracuje czy które z podejść do skutecznej komunikacji stosować w życiu osobistym i zawodowym? Podczas swojej pracy młodzi lu-dzie szukali na nie odpowiedzi, traktując rozwijanie kompe-tencji komunikacyjnych jako niekończący się proces, który wymaga stałej uwagi i pracy.

drugie spotkanie „zarządzanie projektem w perspek-tywie strategicznej” odbyło się między 20 a 24 marca. uczestnicy pracowali nad zrozumieniem projektu jako narzędzia wcielania w życie szeroko zakrojonej wizji wpływania na świat, przez co organizacje są w stanie wy-pracować systemowe podejście w planowaniu i realizo-waniu swoich działań. było to bardzo istotne, ponieważ charakterystyczne dla wielu organizacji pozarządowych w Polsce jest opieranie swojej działalności na realizacji pojedynczych projektów. uczestnicy na szkoleniu pozna-

  PAjP to inspirujące oderwanie się od zawodowej codzienności, po którym wraca się do swoich działań z nową energią i pomysłami. Szkolenie odznaczało się przemyślanym i pomysłowym programem, dużym zaangażowaniem trenerek oraz metodą aktywnego doświadczania poznawanych treści. dużym plusem była także grupa osób, które się tam spotkały: entuzjaści z głowami otwartymi na innych ludzi i na nowe idee – Aneta, uczestniczka Akademii

Page 63: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

61

li narzędzia, metody i dobre praktyki, które pokazały, że zarządzanie projektem może być świadomym procesem realizacji strategii organizacji.

ostatnie spotkanie w dniach 22-26 maja nosiło nazwę „magia grupy”, bo wielu z nas traktuje grupy oraz ich dyna-mikę jako coś „magicznego”, co trudno opisać i zrozumieć. Na szkoleniu uczestnicy zdobyli wiedzę na temat rozwoju grupy, ról grupowych, roli prowadzącego i różnorodnych podejść do pracy z grupą. Poznali skuteczne narzędzia ra-dzenia sobie z wyzwaniami i zbudowali własne, indywidual-ne podejścia do tych działań.

w trakcie poszczególnych spotkań akademii uczestnicy poznali różne aspekty związane z procesem komunikacji na poziomie indywidualnym i zespołowym. odbyły się także praktyczne ćwiczenia wybranych podejść i narzędzi jako podstawa do dalszego rozwijania kompetencji komunika-cyjnych w pracy zarówno we własnym zespole, jak i orga-nizacji. szkolenia zamykało spotkanie końcowe, na którym każdy z kursantów mógł wyrazić swoją opinię o spotkaniu i wskazać, jakie korzyści z niego wyniósł.

Młodzieżowa Akademia lokalnych liderów

idea i celemaLL to cykl szkoleń dla osób, które chcą rozwijać swoje umiejętności, aby inicjować i podejmować działania na rzecz społeczności lokalnych, w których żyją. akademia ma za zadanie wzmacniać młodych mających potencjał, aby wystąpili w roli liderów młodzieżowych, zwiększać ich świadomość w obszarze działań, które podejmują, rozwi-jać w nich postawę obywatelską, pokazać, na czym polega sztuka bycia dobrym liderem oraz stymulować powsta-wanie nowatorskich pomysłów na przedsięwzięcia mło-dzieżowe. celem szkolenia jest wsparcie młodych ludzi poprzez przekazanie wiedzy i umiejętności, które ułatwią im prowadzenie działań w lokalnych środowiskach.

do udziału w cyklu warsztatów zapraszane są osoby z całej Polski, w wieku od 16 do 24 lat, które na co dzień anga-żują się w życie swojego środowiska oraz mają na koncie realizację pierwszych inicjatyw i przedsięwzięć lokalnych. akademia przeznaczona jest dla tych, którzy widzą wokół siebie potrzebę zmian i chcą podjąć działania, by je wcie-lać w życie. szkolenie jest doskonałą okazją, by poznać po-

  Siłą MAll-a jest budowanie (prowokowanie, umacnianie, porządkowanie, ale i testowanie) naszej świadomości. To musi boleć. MAll ma nas nie tylko zmotywować, lecz i nakręcać do działania, a przede wszystkim namieszać w głowach. Sprowokować pytania, wzbudzić wątpliwości, zachęcić do myślenia – Filip, uczestnik Akademii

  jest to jedno z najbardziej efektywnych szkoleń, w jakich uczestniczyłam. Szkolenie poprowadzili przygotowani profesjonaliści z doświadczeniem. zadbali zarówno o dostarczenie konkretnej wiedzy, jak i sprawdzenie jej na własnej skórze. Świetnym pomysłem było podzielenie modułu na trzy części: dostarczenie wiedzy, wykorzystanie jej w samodzielnej realizacji miniprojektu i ponowne spotkanie podsumowujące po kilku miesiącach – Magda, uczestniczka Akademii

Page 64: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

62

  Podsumowując cały MAll, według mnie najlepsze były zadania, które wspólnie komentowaliśmy i analizowaliśmy. całość na pewno niezapomniana i wnosząca dużo w życie. zarówno wiedzy, doświadczenia, jak i znajomości. Niesamowita atmosfera i genialne relacje na poziomie uczestnik – koordynator – trenerzy – Ania, uczestniczka Akademii

dobnych do siebie, aktywnych ludzi z całej Polski, wymie-nić się doświadczeniami i znaleźć partnerów do wspólnych działań i inicjatyw.

udział w szkoleniu to również realizowanie zadań pomię-dzy kolejnymi spotkaniami i praktyczne wypróbowanie zdobytych umiejętności w swoim środowisku i we współ-pracy z osobami ze swoich grup i organizacji. w razie po-jawienia się wątpliwości bądź trudności w realizacji zadań każdy uczestnik akademii ma możliwość skonsultowania problemowych kwestii z koordynatorem szkolenia między kolejnymi zjazdami. mall 2012Projekt podzielony był na trzy spotkania odbywające się co trzy miesiące: w styczniu, marcu i czerwcu. oprócz uczestnictwa w zjazdach szkolenie obejmowało realiza-cję zadań przez uczestników pomiędzy spotkaniami, co umożliwiło sprawdzenie w praktyce zdobytych umiejęt-ności i wiedzy. Pierwszy warsztat „ja jako lider” dotyczył poznawania swojego potencjału i roli pełnionej w grupie. służył przyjrzeniu się i refleksji nad swoimi mocnymi stronami, rolą w grupie oraz ulepszaniu siebie jako lidera. Podczas drugiego warsztatu „ja w środowisku” uczestnicy pracowali nad motywowaniem siebie i innych do działań, rozwiązywaniem konfliktów w grupie, badaniem lokalnych potrzeb i nawiązywaniem współpracy w lokalnych środo-wiskach. dzięki warsztatowi „ja w działaniu” poznali kon-kretne narzędzia i metody, które ułatwią im pracę w swoim środowisku, dowiedzieli się, na czym polega praca metodą projektu, co oferuje program „młodzież w działaniu”, jakie są rola i zasady działania organizacji pozarządowych.

Praktyczna realizacja koncepcji trzech szkoleń tematycz-nych „ja w grupie”, „ja w lokalnym otoczeniu”, „ja w dzia-łaniu” bardzo odpowiadała uczestnikom. Na pierwszym szkoleniu udało się zbudować grupę i radość z bycia w gru-pie, na drugim zjeździe maLL-owicze mieli okazję dobre-go poznania zasobów i potrzeb społeczności lokalnej, by w wyniku pierwszego i drugiego szkolenia poradzić sobie z organizacją dużego przedsięwzięcia przy bardzo ograni-czonych zasobach.

Podczas szkoleń szczególną wagę przykładano do tego, by ułatwić uczestnikom praktyczne wykorzystywanie prze-kazywanej im wiedzy, każdy lider funkcjonuje bowiem w konkretnej grupie, specyficznym środowisku i warun-kach i ma do dyspozycji inne możliwości działania. waż-nym elementem było także przygotowanie uczestników

akademii do tego, by dzielili się ze swoimi rówieśnikami zdobytą wiedzą i umiejętnościami oraz zachęcali i inspiro-wali ich do społecznej aktywności. w ten sposób rozwijał i kształtował się nie tylko sam maLL-owicz, ale także jego otoczenie oraz, pośrednio, społeczność lokalna, w której żyje i działa. Przez to, że była to już kolejna edycja pro-jektu, maLL-owicze są już rozpoznawalni lokalnie. Przed-stawiciele lokalnych instytucji są skłonni do współpracy i bardzo doceniają to, co robią maLL-owicze w konstan-cinie.

maLL został bardzo dobrze oceniony przez uczestników. atmosfera pracy sprzyjała temu, by każdy czuł się dobrze w grupie i mógł czerpać samodzielnie tyle, na ile był go-towy. uczestnicy mieli okazję do dialogu w parach po każ-dym bloku – w czasie tych rozmów zastanawiali się, jak przenieść swoje doświadczenia na praktyczne działania w swoich grupach. wiele osób mówiło w podsumowaniu, że maLL był dla nich bardzo ważnym doświadczeniem ży-ciowym oraz o poczuciu satysfakcji z możliwości wzięcia udziału w całości programu. jeden z uczestników powie-dział, że to taki rodzaj doświadczenia, o którym nie da się opowiedzieć, to trzeba przeżyć.

Page 65: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

63

Warsztaty edukacji międzykulturowej „Między innymi”

idea i cele

dzisiejszy świat wypełniają różnorodność, mobilność i zmiana. Podróże, emigracja zarobkowa, studia za granicą, kontakt z imigrantami, praca w międzynarodowych korpo-racjach, rosnące możliwości uczestniczenia w praktykach, stażach czy projektach międzykulturowych. wszystko to sprawia, że kompetencje międzykulturowe, rozumiane jako połączenie wiedzy nt. różnic kulturowych i ich wpływu na zachowanie, umiejętności nawiązywania i budowania po-zytywnych relacji międzykulturowych, jak również posta-wa tolerancji dla niejednoznaczności i ciekawość poznaw-cza stają się coraz bardziej pożądane. Narodowa agencja Programu „młodzież w działaniu” oraz Polsko-Niemiecka współpraca młodzieży opracowały wspólnie cykl warszta-tów edukacji międzykulturowej dla studentów.

celem warsztatów jest rozwinięcie przez studentów kom-petencji międzykulturowej oraz przygotowanie studentów do roli multiplikatorów wiedzy i postaw związanych z edu-

kacją międzykulturową wśród różnych grup pokoleniowych. uczestnictwo w warsztatach pozwala zdobyć podstawowe umiejętności niezbędne do funkcjonowania w środowisku międzykulturowym oraz pracy z grupami zróżnicowanymi kulturowo. daje podstawy do efektywnej pracy pedagogicz-nej w szkole oraz klasie międzykulturowej. Ponadto uczest-nicy zapoznają się z warsztatowymi metodami prowadzenia zajęć, co będą mogli wykorzystać w czasie dalszych studiów oraz później, w środowisku pracy.

Page 66: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

64

jest to jednocześnie pierwszy w Polsce innowacyjny pro-jekt edukacyjny łączący w sobie założenia, podejście i me-todologię edukacji pozaformalnej z edukacją formalną, jak również pierwszy wspólny projekt realizowany przez największe i najbardziej doświadczone w Polsce instytu-cje wspierające realizację projektów międzykulturowych: fundację rozwoju systemu edukacji i Polsko-Niemiecką współpracę młodzieży.

do udziału w projekcie włączył się uniwersytet warszawski, w tym wydział Pedagogiczny, instytut germanistyki oraz instytut Profilaktyki społecznej i resocjalizacji, a także kolegium Nauczycielskie. struktura warsztatów miała cha-rakter modułowy, pozwalający na „komponowanie” i dosto-

sowanie programu warsztatów do potrzeb i zainteresowań studentów. składał się na nią ośmiogodzinny moduł pod-stawowy, stanowiący bazę do dalszych warsztatów oraz róż-ne moduły komplementarne poszerzające i ugruntowujące wiedzę o kolejne aspekty i zagadnienia związane z edukacją międzykulturową. Przed rozpoczęciem warsztatów zbadane zostały potrzeby szkoleniowe zapisanych uczestników, tak aby zaproponowany program mógł być jeszcze lepiej dopa-sowany do oczekiwań studentów.

Na poszczególnych wydziałach warsztaty „między innymi” miały inny przebieg. kolegium Nauczycielskie zdecydo-wało się na realizację wszystkich modułów zaproponowa-nych przez organizatorów w formie semestralnego kursu dla studentów i studentek, z którego została wystawiona ocena. w przypadku pozostałych jednostek uniwersytetu warszawskiego realizowano warsztaty dwudniowe, najczę-ściej weekendowe. każdy z nich składał się z dwóch części tematycznych: modułu wprowadzającego i jednego z mo-dułów komplementarnych. moduły skupiały się na takich zagadnieniach jak: wprowadzenie do edukacji międzykultu-rowej, komunikacja międzykulturowa, praca w zespole mię-dzykulturowym, zarządzanie projektem międzykulturowym oraz wspieranie rozwoju kompetencji międzykulturowych dzieci i młodzieży.

uczestnikami szkolenia były osoby, które w przyszłości będą pracować z dziećmi i młodzieżą – studenci pedago-giki i kierunków ze specjalizacją nauczycielską, studenci resocjalizacji. w poszczególnych grupach biorących udział w projekcie wiedza dotycząca zagadnień związanych z mię-dzykulturowością była bardzo zróżnicowana. Niektóre oso-by miały już za sobą doświadczenia wyjazdów, a nawet pracy w środowisku międzykulturowym, a dla innych było to pierwsze źródło tego typu informacji. w trakcie warsz-tatów pojawiało się sporo pytań dotyczących stereotypów i mechanizmu stereotypizacji. zauważalne było, że przy zajęciach fakultatywnych, na które studenci zapisywali się dobrowolnie, motywacja do aktywnego uczestnictwa była zdecydowanie większa.

szkolenie pozwoliło młodym ludziom na zdobycie i rozwi-janie tych kompetencji, które w przyszłości będą kluczowe do odniesienia sukcesu na rynku pracy. jednocześnie łączy-ło ono w sobie elementy merytoryczne, jak dostarczanie określonej wiedzy potrzebnej do życia i pracy w środowisku międzykulturowym, z elementami rozwijania umiejętności i pracy na postawach.

  otworzyłam się i, o dziwo, zaczęłam mówić na zajęciach, bo atmosfera była bardzo miła. Podobało mi się! liczę na więcej takich zajęć na mojej uczelni – Patrycja, uczestniczka Akademii

  Świetny projekt! Ważnym ćwiczeniem dla mnie było to, które polegało na próbie komunikacji dwóch kultur. Pokazało ono, na jakie problemy można natrafić we współpracy międzykulturowej – Tomek, uczestnik Akademii

Page 67: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

65

Ambasadorzy

idea i cele

ambasadorzy programu „młodzież w działaniu” to pierwszy tego typu projekt realizowany przez fundację rozwoju sys-temu edukacji – Narodową agencję Programu „młodzież w działaniu”. głównym jego celem jest promocja programu, edukacji pozaformalnej oraz rozwój osobisty ambasadorów.

ambasadorzy to grupa młodych ludzi rozsianych po całej Polsce, którzy posiadają bogate doświadczenie w realizacji projektów. ich misją jest wsparcie wszystkich osób oraz or-ganizacji działających na rzecz młodzieży, już realizujących projekty lub dopiero chcących poznać program. ambasado-rzy swoją pracę wykonują bezpłatnie, ale w zamian zyskują wiele różnych przywilejów, zdobywają nowe doświadczenie, a także biorą udział w konkursie przeznaczonym tylko dla nich. w trakcie swojej kadencji angażują się w realizację działań promocyjnych Narodowej agencji, zyskują do-świadczenie zawodowe, nowe kompetencje i umiejętności.

ambasador przede wszystkim reprezentuje „młodzież w działaniu” w swoim środowisku lokalnym. jest nośnikiem informacji na temat projektów i działań realizowanych przez Narodową agencję. do głównych jego zadań należy m.in. organizacja spotkań informacyjnych w środowisku lo-kalnym, współpraca z mediami lokalnymi, przygotowywa-nie reportaży i fotoreportaży z projektów dofinansowanych przez program. ambasadorzy 2012Projekt ambasadorzy programu „młodzież w działaniu” wystartował w czerwcu 2012 roku. Po szkoleniu wprowa-dzającym ambasadorzy ruszyli pełną parą. w ciągu zaled-wie pół roku przeprowadzili aż 30 spotkań informacyjnych w całej Polsce. spotkali się z przedstawicielami fundacji, młodzieżowymi radami miast, uczniami, studentami i wie-loma innymi instytucjami i organizacjami. odwiedzili m.in. Lublin, kłodzko, brzeźnio, Przemyśl, dębicę, żywiec, zgierz, rzeszów, jasło, Puławy.

ambasadorzy nie przegapili żadnej okazji, aby spotkać się z młodzieżą i promować program. byli obecni na ważnych dla młodych ludzi wydarzeniach, takich jak forum mło-dzieży w warszawie czy konferencja „mobilna młodzież” we wrocławiu. często pojawiali się również na szkoleniach or-

ganizowanych przez Narodową agencję, takich jak „Promo – promuj rezultaty projektów” czy „kurs na jakość”, gdzie służyli wsparciem i swoją wiedzą innym uczestnikom. do publicznych bibliotek przekazali zestawy publikacji, z któ-rych młodzież czerpie wiedzę na temat programu i metod edukacji pozaformalnej.

  doceniam program za szansę, jaką daje młodym ludziom, także tym bez doświadczenia w realizacji projektów. Wielokrotnie uczestniczyłam jako ekspert lub odbiorca inicjatyw realizowanych w ramach programu „Młodzież w działaniu” i mam dobre wspomnienia. Mnie samej udało się pozyskać kilkadziesiąt tysięcy złotych na projekt, który daje mi wiele frajdy. chcę dzielić się wiedzą z innymi o tym, jak to zrobić, by udało się dostać dofinansowanie, ale też po prostu by być twarzą idei, w którą się wierzy. W pracy zawodowej również posługuję się metodami edukacji pozaformalnej i to także powód, dla którego cały program „Młodzież w działaniu” jest mi bliski – Ewelina jurasz, uczestniczka projektu

Page 68: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

66dzięki ambasadorom o programie było bardzo głośno w ogólnopolskiej telewizji i regionalnych rozgłośniach radiowych. w prasie tradycyjnej i na internetowych porta-lach opublikowano niezliczoną ilość artykułów i wywiadów, w których zachęcali do realizacji projektów, opowiadali o niezwykłych inicjatywach i informowali o zasadach skła-dania wniosków. ambasadorzy odwiedzili siedem projek-tów realizowanych dzięki programowi „młodzież w działa-niu”, gdzie rozmawiali i dokumentowali działania młodych osób. dzięki tym spotkaniom powstało siedem reportaży

pod hasłem „z notatnika ambasadora”, które ukazały się na stronie www.mlodziez.org.pl, a także w kwartalniku „euro-pa dla aktywnych”.

głowy pełne pomysłów i niezwykły zapał do działania to cechy charakterystyczne dla ambasadorów, dlatego otwarci są na różne formy współpracy, a żadna prośba o ich wspar-cie nie pozostała bez odpowiedzi. z całej Polski spływały podziękowania za ich pracę, a niejeden wniosek o dofinan-sowanie projektu został złożony właśnie dzięki zaangażo-waniu ambasadorów.

  Po pierwszym zrealizowanym w programie projekcie doszedłem do wniosku, że aktywność w sektorze pozarządowym jest jak nałóg – wciąga coraz bardziej i ciągle czuje się niedosyt. Nałóg w jak najlepszym tego słowa znaczeniu. To, że jestem ambasadorem programu „Młodzież w działaniu” na pewno daje innym możliwość łatwego kontaktu ze mną i uzyskania pomocy. i widzę, że to działa, ludzie zadają pytania, a ja widzę efekty udzielonego wsparcia – jakub Pyrzanowski, uczestnik projektu

  dla mnie najbardziej wartościowe są spotkania twarzą w twarz, kiedy można porozmawiać spokojnie z młodymi, zapytać, czym się zajmują, jakie mają plany, jakiego wsparcia potrzebują do ich realizacji i przede wszystkim, po co chcą to robić. Po krótkiej rozmowie widać, czy osoba jest zainteresowana tematem. dlatego też niezwykle wartościowy był dla mnie udział we wrześniu 2012 r. w Forum Młodzieży, gdzie mogłem spotkać wielu aktywnych młodych ludzi – Mateusz konieczny, uczestnik projektu

Page 69: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

67

WydArzENiA TEMATyczNETargi, spotkania, parady 2012, Polska

Pierwsze miesiące 2012 roku upłynęły Narodowej agencji na podróżach w celu promocji programu na największych targach edukacyjnych w Polsce. odwiedziliśmy Poznań, Lu-blin czy kraków. dzięki targom erasmus student Network mieliśmy okazję rozmawiać ze studentami z całej europy i nie tylko. informowaliśmy ich o tym, co można robić po erasmusie, aby w dalszym ciągu czerpać korzyści z przeby-wania w międzykulturowym środowisku. jak co roku prezen-towaliśmy i promowaliśmy „młodzież w działaniu” podczas vii międzynarodowego salonu edukacyjnego „Perspekty-wy”, w trakcie którego młodzi ludzie uzyskali cenne porady i wskazówki, a także konsultowali już powstałe pomysły na projekty młodzieżowe. Nie zabrakło także akcentu komisyj-nego. wraz z innymi organizacjami od 12 do 13 październi-ka promowaliśmy we wrocławiu inicjatywę „youth on the move”, zachęcając do podejmowania działań mobilnościo-wych w ramach programu „młodzież w działaniu”.

jak co roku zaangażowaliśmy się w organizację Parady schumana. Parada nie obyła się bez niespodzianek. Naj-pierw dowiedzieliśmy się, że miasteczko europejskie nie bę-dzie funkcjonować przez wzgląd na warunki atmosferyczne. Na szczęście po kilku godzinach organizatorzy zmienili zda-nie i „na szybko” organizowaliśmy stoisko frse, w którym nie zabrakło programu „młodzież w działaniu”. dokładnie 12 maja o godz. 12 spod kościoła św. anny ruszyła parada, a wraz z nią platforma wypełniona po brzegi roztańczonymi studentami świętującymi obchody 25-lecia programu era-smus. wielobarwny pochód otwierał transparent z hasłem „europa dla rydzyka i michnika” – w ten sposób organiza-tor – Polska fundacja im. roberta schumana – podkreślał, że europa jest otwarta dla wszystkich i mimo kryzysu ma się dobrze. chociaż padał deszcz, w imprezie wzięło udział ponad 2 tysiące euroentuzjastów.

Page 70: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

68

Vii Forum Ekonomiczne Młodych liderów 3-6 września 2012, Nowy Sącz

350 liderów młodzieżowych z 42 państw unii europejskiej, europy wschodniej, bałkanów i kaukazu oraz politycy i przedstawiciele biznesu i kultury spotkali się podczas vii forum ekonomicznego młodych Liderów w Nowym sączu.

jest to impreza towarzysząca forum ekonomicznemu w krynicy, często nazywanemu wschodnioeuropejskim da-vos. organizatorami forum młodych Liderów była fundacja Nowy staw oraz fundacja rozwoju systemu edukacji – Na-rodowa agencja Programu „młodzież w działaniu”.

Podczas czterodniowego spotkania dyskutowano o naj-bardziej aktualnych tematach dotyczących młodych ludzi: o ich perspektywach w dobie kryzysu gospodarczego, roz-woju demokracji w europie wschodniej czy o wzajemnym oddziaływaniu biznesu i szkolnictwa wyższego. jeden z paneli dyskusyjnych dotyczył modelu gospodarczego, jaki powinna obrać europa: więcej wydawać czy może bardziej oszczędzać? i wreszcie: w co inwestować środki publiczne, aby przyniosły wzrost gospodarczy w przyszłości?

zastanawiano się także, czy dzisiejszą młodzież można na-zwać straconym pokoleniem czy może pokoleniem wielkich szans. tomasz bratek, dyrektor Narodowej agencji Programu „młodzież w działaniu”, podkreślił, że przyszłość europy leży w rękach młodych ludzi i że to od ich postawy zależy już teraz kształt naszego kontynentu. Na temat wyzwań dla młodego pokolenia dyskutowano także z ministrem pracy i polityki społecznej władysławem kosiniakiem-kamyszem.

Page 71: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

69

dyskusjom panelowym towarzyszyły warsztaty przygo-towane przez fundację rozwoju systemu edukacji, które skoncentrowane były wokół trzech obszarów tematycz-

nych: dobrobytu młodych ludzi, kryzysu strefy euro i ruchów protestu oraz roli liderów w kształtowaniu przy-szłych społeczeństw.

w każdym z trzech warsztatów prowadzonych przez trene-rów z Polski, włoch i gruzji wzięło udział od 30 do 40 mło-dych ludzi, a rozmowy na poruszane podczas nich tematy toczyły się jeszcze długo po ich zakończeniu.

drugiego dnia forum zorganizowany został wieczór mię-dzykulturowy, podczas którego młodzi ludzie mieli okazję w mniej formalnej atmosferze podzielić się informacjami dotyczącymi swoich krajów, skosztować ich kuchni i poznać tradycje.

wśród gości forum znaleźli się m.in. były prezydent rP Lech wałęsa, minister pracy i polityki społecznej włady-sław kosiniak-kamysz, były komisarz ds. rozszerzenia ue günter vergeugen czy reżyser krzysztof zanussi.

Forum „youth cooperation Beyond Borders” 28-30 października 2012, Baku (Azerbejdżan)

w dniach 28-30 października w baku odbyło się między-narodowe forum „youth cooperation beyond borders”, w którym udział wzięło ponad 100 reprezentantów po-zarządowych organizacji młodzieżowych i rządowych in-stytucji ds. młodzieży z 36 krajów (z ue, Norwegii, turcji oraz z trzech regionów krajów sąsiedzkich). organizatorami spotkania były między innymi: centrum współpracy saLto z krajami europy wschodniej i kaukazu, Polska Narodowa agencja Programu „młodzież w działaniu”, fundacja mło-dzieży azerbejdżanu przy ministerstwie młodzieży i sportu republiki azerbejdżan.

uczestnicy zapoznali się z wynikami badań przeprowadzo-nych przez regionalne centra saLto na temat wpływu mię-dzynarodowej współpracy w ramach programu „młodzież w działaniu” na rozwój sektora młodzieżowego w regio-nach europy wschodniej i kaukazu, europy Południowo--wschodniej oraz basenu morza Śródziemnego. forum było okazją do zaproponowania swoich pomysłów co do przy-szłego kształtu programu (lata 2014-2020) w obszarze mię-dzynarodowej współpracy młodzieżowej pomiędzy krajami programu i sąsiedzkimi krajami partnerskimi.

centrum współpracy saLto z krajami europy wschodniej i kaukazu wraz z Polską Narodową agencją Programu „mło-dzież w działaniu” zaprezentowały wyniki badania dotyczą-cego wpływu programu na sektor młodzieżowy w krajach europy wschodniej i kaukazu i w krajach programu. wyniki badania dowodzą, że program „młodzież w działaniu” przy-

czynia się do rozwoju i wzrostu znaczenia młodzieżowych organizacji pozarządowych, budowania ich wizerunku i ma bardzo pozytywny wpływ na grupy docelowe organizacji. Pozytywnie została oceniona współpraca partnerska w pro-jektach. Najczęściej wskazywane przeszkody były natury komunikacyjnej, a nie jak powszechnie się sądzi, biurokra-tycznej. badanie potwierdza ponadto, że dzięki programowi młodzi ludzie rozwijają cenione na rynku pracy kompeten-cje i umiejętności. uczestnicy badania mieli także szansę na zaproponowanie zmian dotyczących przyszłego programu dla młodzieży na lata 2014-2020. Najczęściej wskazywaną potrzebą było uproszczenie procedur wizowych pomiędzy krajami unii europejskiej a europą wschodnią i kaukazem.

w trakcie forum odbyło się także spotkanie z wicemini-strem młodzieży i sportu azerbejdżanu, po czym uczestnicy podzieleni na grupy tematyczne, współpracując niezależnie od regionu pochodzenia, zastanawiali się nad wyzwaniami i możliwościami współpracy młodzieżowej.

Podczas forum podpisano „memorandum o współpracy” pomiędzy fundacją rozwoju systemu edukacji oraz funda-cją młodzieży azerbejdżanu przy ministerstwie młodzieży i sportu republiki azerbejdżan.

Page 72: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

70

Tool Fair, 19-23 listopada 2012, Pułtusk

znaczenie edukacji pozaformalnej i kierunki rozwoju poli-tyki edukacyjnej krajów unii europejskiej to główne tematy poruszane w trakcie międzynarodowego seminarium „tool fair”, które tym razem odbyło się w Polsce. Przez cztery dni, w trakcie prawie trzydziestu warsztatów młodzi ludzie – li-derzy, pracownicy młodzieżowi z całej europy – zdobywali wiedzę i umiejętności na temat nowoczesnych metod pracy.

za siódmą edycję „tool fair” tym razem odpowiedzialna była Polska Narodowa agencja Programu „młodzież w dzia-łaniu”, która przez cztery dni (19-23 listopada) we wnętrzach Xvi-wiecznego zamku w Pułtusku zorganizowała swego ro-dzaju targi edukacji pozaformalnej. odbywały się warsztaty i zajęcia, podczas których specjaliści i eksperci zajmujący się na co dzień edukacją na różnych poziomach mogli wy-mienić się swoim doświadczeniem i umiejętnościami.

tematem edycji „tool fair” były „tools for changes” („Na-rzędzia dla zmian”). zastosowanie gier edukacyjnych i no-woczesnych technologii w procesie edukacyjnym to z jednej strony ukłon w stronę młodych ludzi, którzy mogą uczyć się w swoim naturalnym otoczeniu, z drugiej strony okazuje się, że narzędzia te wymiernie zwiększają efektywność edu-kacji. siłą „tool fair” jak zawsze byli jego uczestnicy, którzy często pełnią także rolę trenerów, organizując w trakcie se-minarium warsztaty czy rozpoczynając żywe dyskusje.

seminarium zostało po raz pierwszy zorganizowane w 2006 roku we francji. wokół tego cyklicznego spotkania, odbywającego się w różnych miastach europy, zgromadziła się grupa ekspertów zajmująca się edukacją, dzieląca się doświadczeniami poprzez publikacje dotyczące narzędzi dla edukacji. również tym razem można było zapoznać się z różnorodnymi autorskimi i innowacyjnymi narzędziami, uczestnicy mieli doskonałą okazję popracować wspólnie nad nowymi sposobami pracy wykorzystywanymi w projek-tach młodzieżowych.

uczestników powitał tomasz bratek, dyrektor Narodowej agencji Programu „młodzież w działaniu” w Polsce. Podkre-ślił on, że chociaż nie jest znany do końca kształt przyszłego programu młodzieżowego, to jedno jest pewne: przyszłość należy do młodych ludzi – także uczestników seminarium. seminarzyści mieli także okazję usłyszeć historię „tool fair” z ust jego pomysłodawcy bernarda abrignaniego, koordy-natora salto-youth euromed, który zwrócił uwagę na po-trzebę tworzenia coraz to nowszych narzędzi edukacyjnych dla kolejnych pokoleń.

w trakcie seminarium uczestnicy w aktywny sposób zdoby-wali wiedzę, podnosili kwalifikacje i rozwijali nowe umiejęt-ności. w ramach kilkudziesięciu różnych warsztatów dowia-dywali się, jak pracować z młodym rodzicem, w jaki sposób

Page 73: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

71

wykorzystywać nowe media do codziennej pracy z mło-dzieżą, poznawali drogi prawidłowej komunikacji z drugim człowiekiem, sposoby na rozwiązywanie problemów. zasta-nawiali się także nad tym, jak zaplanować dobrą ewaluację projektu i działania upowszechniające jego rezultaty.

warsztaty prowadzone były w sposób pozaformalny przez samych uczestników. jednak jak na otwarciu „tool fair” po-wiedział bernard abrignani: To, że nasze metody są pozafor-malne, nie oznacza, że nie są poważne.

– Każdy uczestnik wyniósł z warsztatów konkretną wiedzę i umiejętności, które później mógł wdrażać w swojej pra-cy z młodymi ludźmi. Tylko wtedy warsztaty mają sens, gdy wiedzę wyniesioną z nich rozpoczynamy stosować na co dzień – dodała koordynatorka „tool fair” dominika jagiełło.

w trakcie seminarium organizatorzy nie zapomnieli tak-że pochwalić się dorobkiem swojego kraju i tradycyjną polską kuchnią. uczestnicy już pierwszego dnia w trakcie castle discovery (gra symulacyjna) odkrywali historię miejsca, w którym się znajdują. w kolejnym dniu podczas warsztatów kulinarnych wraz z profesjonalnymi kucharza-mi mieli okazję samodzielnie przygotować polskie piero-gi, sałatkę jarzynową i inne ciekawe dania. – Kuchnia to doskonały sposób poznawania naszej kultury. Chcieliśmy, aby uczestnicy nie tylko poznali nasze przepisy, ale nauczyli się przygotowywać te potrawy, aby mogli przyrządzić polskie dania rodzinom czy kolegom, gdy wrócą do swoich domów – mówi mateusz jeżowski, organizator. Na koniec wtor-kowego dnia niespodzianką dla uczestników był koncert czesława mozila, który jako reprezentant wielokulturowej europy zapoznał widownię ze swoją twórczością i między-kulturowym doświadczeniem.

Page 74: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

72

ANAlizA BAdAWczA i MoNiToriNg ProgrAMU „MłodziEż W dziAłANiU” (rAy)

analiza badawcza ray (research-based analysis of the youth in action Programme) to wspólny projekt badawczy 15 Narodowych agencji programu z austrii, belgii, buł-garii, czech, estonii, finlandii, Niemiec, węgier, Lichten- steinu, Luksemburga, holandii, Polski, słowacji, szwecji oraz turcji.

Pozwala dowiedzieć się, jak program „młodzież w działaniu” wpływa na młodych ludzi i osoby pracujące z młodzieżą, jakie zdobywają oni kompetencje i czego się uczą podczas realizacji projektów, jaki jest wpływ projektów na ich po-stawy, zachowania czy wartości. wreszcie w jakim stopniu osiągane są takie cele programu jak aktywne uczestnictwo młodzieży, w tym aktywne obywatelstwo europejskie, wza-jemne zrozumienie pomiędzy młodymi ludźmi z innych kra-jów. analiza badawcza jest niezwykle istotnym narzędziem dla programu, przedstawia bowiem jego wartość oczami uczestników i liderów projektów. daje im szansę wyrażenia opinii na temat wartości udziału w projekcie oraz stwarza możliwość refleksji nad zdobytymi kompetencjami.

w 2012 roku przeprowadzone zostały dwie analizy badaw-cze. Pierwsza dotyczyła badania kompetencji zdobywanych poprzez uczestnictwo w programie „młodzież w działaniu”, druga okoliczności uczenia się w projektach.

z analizy dowiedzieliśmy się m.in. tego, że dla 91% ankie-towanych uczestnictwo w projekcie było wzbogacającym doświadczeniem, 82% z nich uważa, że nauczyło się pra-cować w grupie, blisko 77% poprawiło swoje umiejętności komunikacji w języku obcym, a 80% nauczyło się współpra-cować z osobami pochodzącymi z innych kultur. co ważne, ponad 62% badanych jest zdania, że uczestnictwo w projek-cie i kompetencje w nim zdobyte zwiększają ich szanse na rynku pracy.

dla zdecydowanej większości ankietowanych udział w pro-jekcie programu „młodzież w działaniu” był wzbogacającym doświadczeniem. znakomita większość poleciłaby innym osobom uczestnictwo lub realizację tego typu inicjatyw. z badania wynika także, że uczestnicy projektów w głów-nym stopniu rozwinęli kompetencje miękkie, co znajduje swoje odzwierciedlenie w niektórych priorytetach progra-mu „młodzież w działaniu”. Niezależnie od akcji programu uczestnicy i koordynatorzy zgodnie twierdzą, że zdecydo-wanie poprawili swoje umiejętności pracy w zespole oraz porozumiewania się z osobami o innym pochodzeniu kultu-rowym. wśród długotrwałych efektów projektu uczestnicy najczęściej wymieniają rozwój osobisty, chęć nauki języków obcych oraz otwartość na wielokulturowość.

kompetencje rozwijane poprzez uczestnictwo w projektach programu „Młodzież w działaniu”

82%

umiejętność uczenia się

komunikacja w językach obcych

kompetencje międzykulturowe

Podejmowanie inicjatywy

kompetencje interpersonalne i społeczne

84% 86% 88% 90% 92% 94% 96%

odpowiedzi twierdzące koordynatorów projektów

95,0%

92,5%

92,5%

90,0%

87,5%

Page 75: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

73

uczestnicy i koordynatorzy deklarują, że program „młodzież w działaniu” silnie oddziałuje także na organizacje, do których należą. dzięki działaniom w ramach programu organizacje znacznie zwiększyły m.in. kompetencje personelu w zakresie kierowania projektem czy liczbę kontaktów i partnerstw z or-ganizacjami z zagranicy. wśród jednostek, w ramach których koordynatorzy realizowali projekt, aż 65,3% stanowią organi-zacje typu non profit lub pozarządowe.

jeśli chodzi o okoliczności uczenia się w programie „mło-dzież w działaniu”, można zidentyfikować trzy sytuacje w trakcie trwania projektu, podczas których uczestnicy (zdaniem koordynatorów) uczyli się najlepiej. są to: uczest-niczenie w organizacji projektu, nieformalne sytuacje z in-nymi uczestnikami projektu oraz zajęcia i ćwiczenia w trak-cie jego realizacji. dość silny charakter edukacyjny miały także refleksje i rozmowy o doświadczeniach, które miały miejsce w trakcie lub po zakończeniu projektu.

w wypowiedziach beneficjentów przeważają głosy zdecydo-wanego zadowolenia, jak np. ten:

Projekt był fascynującym przeżyciem. Dzięki niemu uwierzy-łam w siebie, zmotywował mnie do dalszej nauki angielskiego i oto właśnie przebywam na międzynarodowej wymianie stu-denckiej Erasmus w Danii. Po projekcie wzięłam udział w szko-leniu, jak taki projekt można stworzyć, i teraz planuję zrealizo-wać własny. Dzięki projektowi wgłębiłam się także w działania „Młodzieży w działaniu” i jestem pewna, że wybiorę się na EVS do innego kraju!

Więcej infOrmacji mOżna znaleźć na WWW.mlOdziez.Org.pl/prOgram/prOgram-W-liczbach

rEgioNAlNE STrUkTUry WSPArciA regionalne ośrodki szkolącew 2012 roku kontynuowano regionalne wsparcie dla wnio-skodawców i beneficjentów programu. oparte ono było na funkcjonowaniu regionalnych ośrodków szkolących progra-mu „młodzież w działaniu” oraz pracy konsultantów. insty-tucje pełniące rolę ośrodków szkolących i współpracujący przy nich konsultanci pracują cały rok, z wyjątkiem dwu-miesięcznej przerwy wakacyjnej, i działają we wszystkich województwach Polski. każdy z wybranych ośrodków ma doświadczenie w realizowaniu projektów (w tym między-narodowych), posiada wyspecjalizowaną kadrę szkoleniową oraz dysponuje zapleczem techniczno-organizacyjnym po-zwalającym na realizację szkoleń.

szkolenia odbywały się głównie w miastach wojewódzkich. trwały od jednego do dwóch dni i poruszały następującą tematykę: struktura programu, akcje i ich specyfika, cykl projektowy, zarządzanie projektem młodzieżowym i ryzy-ko w projekcie, podstawowe aspekty jakościowe projektu oraz założenia jakościowe w poszczególnych akcjach. w ra-mach szkoleń uczestnicy mieli okazję poznać system online i szczegółowo przeanalizować sposób finansowania działań.

konsultanci regionalniuzupełniającą formę wsparcia wnioskodawców i beneficjen-tów programu stanowi praca regionalnych konsultantów programu. Prowadzą oni konsultacje indywidualne, doradz-two organizacjom i analizę wniosków poprzez indywidualne spotkania, kontakt telefoniczny lub mailowy. Podczas kon-sultacji możliwe jest przedyskutowanie pomysłu na projekt, uzyskanie porady dotyczącej prawidłowego wypełnienia wniosku o fundusze, a także realizacji już zaakceptowanego projektu oraz właściwego rozliczenia działań. konsultanci organizowali także spotkania informacyjne na temat pro-gramu „młodzież w działaniu”. spotkania realizowane były raz na dwa miesiące i były otwarte dla wszystkich zaintere-sowanych z danego województwa.

Więcej infOrmacji mOżna znaleźć na WWW.mlOdziez.Org.pl/prOgram-W-regiOnach

Page 76: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

– EUrodESk PolSkAWspierają nas

Page 77: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

75

eurodesk to europejska sieć informacyjna dla młodzieży i osób z nią pracujących – pedagogów, pracowników insty-tucji i organizacji młodzieżowych. funkcjonuje w 33 pań-stwach. eurodesk działa na trzech poziomach: europejskim, krajowym i regionalnym. koordynatorem programu na po-ziomie europejskim jest europejskie biuro eurodesku. euro-deskiem w Polsce zarządza krajowe biuro eurodesk Polska mieszczące się w fundacji rozwoju systemu edukacji. do sieci eurodesk Polska należy kilkadziesiąt organizacji i in-stytucji z całej Polski. wszyscy konsultanci eurodesku mają ze sobą stały kontakt online. Posiadają również dostęp do największej w europie bazy organizacji oraz programów grantowych dla młodzieży i osób pracujących z młodzieżą. udzielają informacji bezpośrednio w swoich siedzibach, przez telefon lub przez internet. eurodesk w 2012 rokuNajbardziej spektakularnym działaniem informacyjnym sieci eurodesk Polska w 2012 roku był projekt sieciowy „europa dla młodzieży”. Nie zaniedbano także stałych działań i usług – odpowiadano na pytania, wydawano publikacje, zarządza-no europejskim Portalem młodzieżowym i bazą programów grantowych. kontynuowano współpracę z kilkudziesięcioma organizacjami i instytucjami należącymi do sieci eurodesk Polska, w tym z programem „młodzież w działaniu”. „europa dla młodzieży” – projekt sieciowy eurodesk polska Największym przedsięwzięciem informacyjnym eurodesk Polska w minionym roku był projekt „europa dla młodzie-ży”. Projekt składał się z dwóch niezależnych, ale powiąza-nych ze sobą działań – warsztatów i konkursów online.

od marca do października 21 konsultantów regionalnych i lokalnych prowadziło dwugodzinne warsztaty o tematy-ce związanej z polityką młodzieżową ue. zagadnienia po-ruszane w czasie warsztatów korespondowały z tematami miesiąca, w ramach których prowadzone były konkursy i za-dania na profilu eurodesk Polska na facebooku. tematami miesiąca były: edukacja pozaformalna, dialog usystematy-zowany, informacja młodzieżowa, solidarność międzypoko-leniowa, wielojęzyczność i bezrobocie młodzieży. w ciągu sześciu miesięcy zadanych zostało 25 pytań konkursowych i sześć zadań.

w ramach projektu konsultanci eurodesk Polska przepro-wadzili 190 warsztatów w 40 miejscowościach w całej Pol-sce. wzięło w nich udział 4500 uczestników. z pytaniami i zadaniami konkursowymi zmierzyło się kilkaset osób. spośród nich wyłonionych zostało 100 laureatów. wszyscy otrzymali nagrody – materiały promocyjne i gadżety euro-desk Polska. dziś pytanie, dziś odpowiedź– Jestem bardzo zadowolona ze sposobu i szybkości przeka-zanej informacji – tak działalność eurodesk Polska oceniła osoba, która poprosiła nas o udzielenie informacji. użyt-kownicy zadają pytania, proszą o poradę, konsultują swoje pomysły.

w 2012 roku konsultanci krajowego biura eurodesk Polska odpowiedzieli na ponad tysiąc pytań. do tej liczby należy dodać kilka tysięcy pytań, na które odpowiedzieli konsul-tanci punktów eurodesk Polska. Ponad 95% pytających jest zadowolona z uzyskanej odpowiedzi i uznaje ją za pomoc-ną. Na potwierdzenie jeszcze jeden cytat zadowolonego klienta: System udzielania odpowiedzi przez Krajowe Biuro Eurodesk Polska jest bardzo sprawny i wyczerpujący, podoba mi się, że jest możliwość oceny udzielonej odpowiedzi. kwartalnik „europa dla aktywnych” i broszury do szybkiej lekturykrajowe biuro eurodesk Polska kontynuowało wydawanie kwartalnika frse „europa dla aktywnych” („eda”). Na jego łamach ukazały się teksty osób o znanych nazwiskach i do-robku naukowym (prof. jacek kurzępa, dr maciej duszczyk), ministrowie (katarzyna szumilas) i posłowie (joanna fabi-siak, Ligia krajewska, sławomir Neumann).

w roku 2012 ukazały się cztery numery kwartalnika, ich łączny nakład wyniósł blisko 25 000. magazyn trafia bez-pośrednio do ponad 2500 odbiorców. resztę nakładów rozpowszechniają organizacje należące do sieci eurodesk Polska. Ponadto wydano dwie gazetki tematyczne: „europa dla młodzieży” oraz „25 lat erasmusa”.

Na działalność wydawniczą eurodesk Polska złożyły się też publikacje dla młodzieży „Na biało, czyli jak legalnie pra-cować w europie” oraz „studiowanie to wyzwanie, czyli jak zdobyć indeks w europie”. Publikacje są nieodpłatne. moż-na je otrzymać w punktach eurodesk Polska.

Eurodesk Polska

Page 78: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

76

elektroniczny sukcesNajmocniejszym atutem polskiego eurodesku jest jego działalność internetowa. oglądalność dostępnej pod adre-sem www.eurodesk.pl strony internetowej eurodesk Pol-ska rośnie z miesiąca na miesiąc. Pod koniec 2012 roku licz-ba odwiedzin przekroczyła 40 tys. na miesiąc, a unikalnych użytkowników 30 tys. tym samym witryna eurodesk Polska stała się napopularniejszą stroną frse.

znajdująca się na stronie eurodesk.pl baza programów grantowych, organizacji i projektów jest jedną z najwięk-szych baz w Polsce. Pod koniec roku składała się z 542 pro-gramów grantowych, 1539 organizacji i 214 projektów, które są na bieżąco aktualizowane, tak aby młodzież zawsze była „na czasie”.

wraz z oglądalnością strony rośnie lista subskrybentów obu elektronicznych newsletterów eurodesk Polska – miesięcz-nego „eurokursora” i tygodniowego „eurokursora – Part-nerzy”. łącznie ponad 8000 odbiorców obu newsletterów otrzymało blisko 700 informacji – newsów, wiadomości o projektach, szkoleniach, konkursach, seminariach i innych wydarzeniach. W networkingu jest metoda w 2012 roku sieć eurodesk Polska nieznacznie się powięk-szyła. w maju przystąpiły do niej nowe organizacje, które chcą do swojej oferty dołączyć aktywne działania na rzecz informacji młodzieżowej. Pod koniec roku do sieci eurodesk Polska należały 82 organizacje – 26 z nich działa na po-ziomie regionalnym, 50 na poziomie lokalnym. sześć ma status partnera strategicznego eurodesk Polska.

wszyscy konsultanci nowych punktów zostali gruntownie przeszkoleni przez pracowników krajowego biura w czasie dwóch dwudniowych szkoleń wstępnych. Ponadto przedsta-wiciele organizacji należących do naszej sieci uczestniczyli w szkoleniu rocznym, którego tematem była współpraca z mediami, organizowanym co roku szkoleniu z prowadzenia eurodeskowych eurolekcji oraz zorganizowanym w brukseli międzynarodowym seminarium dla przedstawicieli punk-tów eurodesku z całej europy.

wyniki pracy konsultantów eurodesk Polska są widoczne. Przeprowadzono i uczestniczono w ponad 700 zajęciach z młodzieżą, projektach, prezentacjach, targach, w których udział wzięło blisko 22 tys. uczestników. promując szanse europejskie uzupełnieniem warsztatów prowadzonych w ramach pro-jektu „europa dla młodzieży” były autorskie eurolekcje eu-rodesk Polska – „euroszanse”, „eurowolontariat”, „europra-ca”, „eurostudia”, „młodzież ma głos”. Pracownicy krajowe-go biura, punktów regionalnych i lokalnych przeprowadzili blisko 268 lekcji z udziałem ok. 6700 uczniów. dodatkowo uczestniczyli w kilkudziesięciu konferencjach, seminariach i spotkaniach z beneficjentami programów zarządzanych przez frse, prezentując eurodesk i możliwości europejskie ponad 2000 uczestnikom.

Page 79: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

77

na strOnie WWW.eurOdesk.pl znajdziesz

542 Opisy prOgramóW grantOWych!

W 2012 rOku przeprOWadzOnO

268 eurOlekcji dla OkOłO 6700 ucznióW!

praWie 22 tysiące uczestnikóW zajęć

przeprOWadzOnych przez 82 Organizacje

należące dO sieci eurOdesk pOlska!

Page 80: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

– SAlTo EEcAWspierają nas

Page 81: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

79

centrum współpracy saLto z krajami europy wschodniej i kaukazu (saLto eeca) zostało utworzone w 2003 roku na mocy decyzji komisji europejskiej oraz ministerstwa edukacji Narodowej i sportu. saLto eeca działa przy Polskiej Narodowej agencji Programu „młodzież w działa-niu” (mwd), w ramach fundacji rozwoju systemu eduka-cji w warszawie. jego celem jest wspieranie rozwoju mię-dzynarodowej współpracy młodzieżowej z następującymi krajami europy wschodniej i kaukazu (eeca): armenią, azerbejdżanem, białorusią, gruzją, mołdową, federacją rosyjską i ukrainą. saLto eeca należy do sieci ośmiu centrów saLto – międzynarodowych instytucji wspierają-cych poprzez działania informacyjne i szkoleniowe program „młodzież w działaniu”.

rok 2012 był najbardziej intensywnym rokiem w historii centrum saLto eeca. w sumie było ono zaangażowane w organizację 84 przedsięwzięć edukacyjnych, w tym 45 zrealizowanych samodzielnie przez saLto, 20 współorga-nizowanych z instytucjami partnerskimi oraz 19 wspartych poprzez promocje, selekcje uczestników oraz w zależności od potrzeb także przez centrum współfinansowanych. Okno partnerstwa Wschodniego2012 był pierwszym rokiem wdrażania okna Partnerstwa wschodniego (Pw) programu „młodzież w działaniu” (eastern Partnership youth window), promującego i wspie-rającego współpracę z państwami Partnerstwa wschod-niego. jest to nowy fundusz, w ramach którego komisja europejska (ke) przeznaczyła na lata 2012-2013 dodatkowe 31,5 miliona euro na realizację projektów mwd z sześcioma krajami regionu (uwaga! rosja nie jest objęta tą inicjaty-wą). Narodowe agencje programu mwd otrzymały dodat-kowe budżety na dofinansowanie projektów z krajami Pw. co więcej, organizacje pochodzące z krajów Partnerstwa wschodniego uzyskały możliwość samodzielnego składania wniosków do agencji wykonawczej ke w brukseli i koordy-nacji projektów.

Promocja oraz przygotowanie beneficjentów do wykorzy-stania nowych możliwości w ramach okna Pw programu „młodzież w działaniu” były priorytetami działań saLto eeca w 2012 roku. centrum współpracy zostało włączo-ne przez komisję europejską do organizacji konferencji „eastern Partnership youth event” – oficjalnie inaugurują-cej nową inicjatywę ke dla krajów Pw. konferencji towarzy-szyła wizyta studyjna pt. „youth work reality in armenia”, która była współorganizowana z ministerstwem sportu i młodzieży armenii.

saLto eeca, we współpracy z różnymi Narodowymi agen-cjami programu mwd, przygotowało w 2012 roku szereg wydarzeń promujących okno Partnerstwa wschodniego – w tym dwa seminaria na rzecz budowania partnerstwa dla ponad 80 uczestników oraz sześć wizyt studyjnych nt. realiów pracy z młodzieżą dla ponad 90 pracowników mło-dzieżowych.

Na szczególną uwagę zasługuje seminarium na rzecz bu-dowania partnerstwa pt. „tbilisi takeoff”, które odbyło się w dniach 26-31 marca w stolicy gruzji – tbilisi. seminarium zostało zainicjowane przez Norweską Narodową agencję (Na) i dofinansowane przez norweski rząd. do współpracy została także zaproszona austriacka Na. w seminarium wzięło udział 41 uczestników, w tym 11 reprezentantów norweskich organizacji młodzieżowych – było to pierwsze wydarzenie w regionie w ramach programu mwd z tak dużą grupą uczestników z Norwegii, ale i ogólnie rzecz biorąc z krajów nordyckich. wydarzenie to jest dobrym przykła-dem wpływu okna Pw na rozwój wschodniej polityki mło-dzieżowej poszczególnych krajów programu mwd. Norwe-gia nie miała wielu doświadczeń współpracy z regionem Pw, organizując to jedno wydarzenie udało się radykalnie zmienić sytuację i zaangażować norweskie organizacje we współpracę z krajami europy wschodniej i kaukazu.

każda ze zrealizowanych przez saLto inicjatyw wspierają-cych okno Pw wywołała duże zainteresowanie i przyczyni-ła się do wzrostu międzynarodowej współpracy młodzieży z krajów ue i Pw. działalność szkoleniowacentrum saLto eeca nie ograniczyło się jednak do dzia-łań wspierających wyłącznie nową inicjatywę ue dla krajów Partnerstwa wschodniego. w 2012 roku odbyło się wiele szkoleń i innych edukacyjnych przedsięwzięć otwartych także dla pracowników młodzieżowych z rosji.

centrum Współpracy SAlTo z krajami Europy Wschodniej i kaukazu (SAlTo EEcA)

Page 82: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

80

takim wydarzeniem było, współorganizowane wraz z fran-cuską Na, seminarium na rzecz budowania partnerstwa w ramach projektów evs z elementami wizyt studyjnych pt. „between Ladoga and onega”. odbyło się ono w północ-no-zachodniej części rosji w dniach 23-29 września 2012 r. w jego trakcie 23 koordynatorów evs miało możliwość za-poznać się z realiami projektów evs w rosji oraz rozwinąć nowe partnerstwa w ramach evs.

w 2012 roku saLto eeca zaangażowało się również w dwa projekty międzyregionalne (tzn. angażujące więcej niż je-den region sąsiedzkich krajów partnerskich). Pierwszy z nich to długoterminowy program edukacyjny pt. „go green” poświęcony rozwojowi kompetencji zarządzania projektami w obszarze sportu i zrównoważonego rozwoju. jego pierwszy etap miał miejsce w tunezji w dniach 1-8 lip-ca 2012 r., natomiast jesienią 2013 roku odbędzie się ciąg dalszy szkolenia – tym razem zorganizowane zostanie ono w kazaniu w rosji.

drugim międzyregionalnym wydarzeniem było forum „youth cooperation beyond borders” zorganizowane w dniach 29-30 października 2012 r. w baku (szczegółowo opisane już w części poświęconej wydarzeniom tematycz-nym). eVs w krajach eecaod 2011 roku centrum saLto eeca jest instytucją od-powiedzialną za przeprowadzenie akredytacji organizacji w krajach eeca, które zamierzają realizować wysyłające albo goszczące projekty evs, a także instytucją odpowie-dzialną za organizację cyklu szkoleń dla wolontariuszy evs w krajach europy wschodniej i kaukazu. rok 2012 był cza-sem dalszego udoskonalania systemu wsparcia wolontaria-tu europejskiego w regionie.

szkolenia evs (tzw. po przyjeździe oraz spotkania ewalu-acyjne) organizowane są kilka razy w roku w trzech sub-regionach, którymi są: kaukaz (obejmujący wolontariuszy w armenii, azerbejdżanie i gruzji), europa wschodnia (bia-łoruś, mołdowa i ukraina) i rosja. Prowadzone są one przez pary trenerów należących do zespołu trenerskiego saLto eeca, który w chwili obecnej liczy 14 osób: cztery z biało-rusi, cztery z rosji, trzy z armenii, dwie z ukrainy i jedną z gruzji.

w 2012 roku centrum saLto zorganizowało w krajach eu-ropy wschodniej i kaukazu 33 szkolenia evs: 19 po przyjeź-dzie oraz 14 spotkań ewaluacyjnych.

wzięło w nich udział 528 wolontariuszy z 25 krajów pro-gramu, w tym 323 osoby uczestniczyły w szkoleniach po przyjeździe i 205 w spotkaniach ewaluacyjnych. wśród nich największą grupę stanowili Polacy (76), a za nimi francuzi i Niemcy.

w 2012 roku saLto zorganizowało także po raz pierw-szy spotkania byłych wolontariuszy evs z krajów europy wschodniej i kaukazu. te tzw. doroczne spotkania wolon-tariatu europejskiego (evs final events) to wydarzenia o charakterze ewaluacyjnym, podsumowujące doświadcze-nia wolontariackie uczestników, połączone z działaniami promującymi wolontariat. w minionym roku odbyły się one w armenii, mołdowie, rosji i ukrainie i zgromadziły w su-mie 62 uczestników.

w celu podniesienia jakości projektów evs w regionie cen-trum saLto przeprowadziło także krajowe spotkania z ko-ordynatorami wolontariatu europejskiego oraz szkolenie dla mentorów evs w krajach eeca „mentorship & evs” na ukrainie.

Page 83: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

81

akredytacje eVsorganizacje z krajów regionu, które chciałyby realizować projekty w ramach wolontariatu europejskiego, muszą ubiegać się – podobnie jak organizacje z krajów progra-mu – o akredytację. mogą one otrzymać status organizacji goszczącej, wysyłającej oraz (od 2012 roku) koordynującej. w procesie akredytacji saLto wspierane jest przez zespół doświadczonych akredytorów evs, który liczy obecnie 24 osoby zarówno z krajów regionu, jak i z krajów programu (w tym troje akredytorów z Polski).

w latach 2011-2012 saLto przeprowadziło 237 akredytacji, rozpatrując pozytywnie wnioski 204 organizacji z krajów europy wschodniej i kaukazu (dane z listopada 2012 r.). Najwięcej akredytacji przyznano organizacjom i instytu-cjom z rosji (51) oraz z ukrainy (44), z kolei najmniej – or-ganizacjom z białorusi (8) i azerbejdżanu (11). szczegółowe dane przedstawione są na poniższym wykresie. multiplikatorzy programu „młodzież w działaniu”centrum saLto eeca wspierane jest w swoich działaniach przez sieć multiplikatorów programu mwd z krajach europy wschodniej i kaukazu. w chwili obecnej zespół ten liczy 30 doświadczonych pracowników młodzieżowych ze wszyst-kich krajów regionu. do ich zadań należy promocja progra-mu mwd w swoich krajach poprzez publikacje i organiza-cję różnego rodzaju wydarzeń, a także wspieranie rozwoju polityki młodzieżowej i metod edukacji pozaformalnej. w marcu 2012 roku w gruzji saLto eeca przeprowadziło ogólne zebranie sieci multiplikatorów, w trakcie którego uczestnicy przedstawili działania zrealizowane w 2011 roku oraz podjęli się przygotowania planu działań promocyjnych na rok 2012. jednym z najważniejszych osiągnięć na tym polu w 2012 r. było otwarcie strony internetowej w języku rosyjskim o programie „młodzież w działaniu”, która jest dostępna pod adresem: http://www.youth-in-action.ru/.

w 2012 roku po raz pierwszy liczba uczestników działań edukacyjnych centrum współpracy saLto z krajami eu-ropy wschodniej i kaukazu przekroczyła tysiąc osób. spo-śród krajów programu Polacy stanowią największą grupę narodowościową (104 osoby) wśród uczestników działań saLto eeca; na drugim miejscu są francuzi (65 osób), a na trzecim Niemcy (57 osób). z kolei spośród krajów europy wschodniej i kaukazu najwięcej uczestników wydarzeń or-ganizowanych przez saLto eeca pochodziło z ukrainy (123 osoby); na drugim miejscu znalazły się armenia i rosja (po 79 osób), a na trzecim mołdowa (73). strona saltOw 2012 roku centrum saLto eeca kontynuowało rozwój elektronicznych i drukowanych zasobów informacyjnych w języku angielskim oraz w narodowych językach krajów regionu europy wschodniej i kaukazu.

strona internetowa saLto eeca http://www.salto-youth.net/rc/eeca/ z roku na rok jest coraz bardziej popularna – w 2012 r. odwiedziło ją już niemal 23 tys. użytkowników, o 40% więcej niż w roku poprzednim. znaleźć tu można wiele informacji o współpracy z krajami europy wschodniej i kaukazu, a także elektroniczne publikacje i kalendarz szko-leń i wydarzeń organizowanych przez saLto eeca.

strona saLto oferuje wiele użytecznych narzędzi. wśród nich wymienić można popularną wyszukiwarkę partnerów do wspólnych projektów otLas, europejski kalendarz szko-leń edukacji pozaformalnej (european training calendar) organizowanych zarówno w ramach programu mwd, jak i przez inne instytucje, a także wyszukiwarkę trenerów toy (trainers online for youth) oraz toolbox służący do maga-zynowania i wyszukiwania różnorodnych narzędzi przydat-nych do prowadzenia szkoleń i w pracy z młodzieżą.

liczba organizacji z Europy Wschodniej i kaukazu akredytowanych przez centrum SAlTo w latach 2011-2012

rosja ukraina mołdowa gruzja armenia azerbejdżan białoruś

Przyznane akredytacje wnioski odrzucone

80

60

40

20

0

75

94 7

01

51

4431 32 27

118

Page 84: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

82

materiały informacyjne: ulotka i folder programu „młodzież w działaniu” to syntetyczny zbiór infor-macji o programie, prezen-tujący jego podstawowe cele i zasady, wraz z krót-kim opisem poszczególnych akcji. Przydatny dla osób, które dopiero zapoznają się z ideą działań młodzieżo-wych i szukają sposobu na urzeczywistnienie swoich zamiarów.

raporty programu „młodzież w działaniu”, 2007-2011 każdy raport zawiera in-formacje na temat dobrych praktyk prezentowanych w projektach, relacje ze szkoleń i konferencji oraz szereg danych statystycz-nych poświęconych dofinan-sowanym projektom. jest sprawozdaniem z rocznej pracy Narodowej agencji oraz przede wszystkim bene-ficjentów.

t-kit – pakiety szkoleniowe training kits poświęcone są różnym aspektom pracy z młodzieżą. ich zadaniem jest wsparcie beneficjentów w dążeniu do uzyskania co-raz wyższej jakości ich pro-jektów. w języku polskim dostępne są: „zarządzanie organizacją”, „ewaluacja”, „zarządzanie projektem”, „uczenie się międzykultu-rowe”, „wolontariat między-narodowy”, „zasadnicze ele-menty szkolenia”, „w budowie – obywatelstwo, młodzież i europa”, „integracja społeczna”, „fundusze i zarządzanie finansami”.

publikacje pozaformalnej akademii jakości projektu seria podręczników powsta-ła jako efekt szkoleń Poza-formalnej akademii jakości Projektu ma za zadanie doty-kać najważniejszych aspek-tów zarządzania projektem i realizowania programo-wych priorytetów. dotyczy ona aktywnego uczestnictwa młodzieży, edukacji mię-dzykulturowej, współpracy z mediami, ewaluacji pracy i analizy potrzeb. Przyda się osobom pragnącym udoskonalić swoje umiejętności pro-jektowe i chcącym poznać w teorii i praktyce odpowiednie metody.

PUBlikAcjE

Page 85: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

83

youthpass na skróty. rozpowszechnianie rezultatów uczenia się

broszura informacyjna na temat narzędzi, jakie daje program „młodzież w działa-niu”. Publikacja jest poświę-cona tematyce certyfikacji umiejętności, które można zdobyć, realizując projekty młodzieżowe, a które mogą przydać się w dalszym roz-woju osobistym i zawodo-wym. Pokazuje, jak można stworzyć swój youthpass, dlaczego tak ważna jest sa-moocena własnych umiejętności i jakie korzyści może nam przynieść pozaformalne zdobywanie wiedzy. deOr bez tajemnic, czyli jak promować rezultaty projektów, aby inni na tym skorzystalidruga z serii broszur infor-macyjnych na temat narzę-dzi, jakie daje program „mło-dzież w działaniu”. strategia upowszechniania i wykorzy-stywania rezultatów projek-tów, zwana deor-em, ma na celu dostosowanie zasad i praktyk w tym zakresie, tak aby program i jego efekty były bardziej rozpoznawal-ne i częściej wykorzystywa-ne. Publikacja przedstawia praktykę, narzędzia, a także rozróżnia promocję projektu od promocji jego rezultatów. publikacje na temat Wolontariatu europejskiegoto zbiór najważniejszych informacji o wolontariacie europejskim prezentują-cych korzyści płynące z jego realizacji dla wszystkich zaangażowanych stron. Pu-blikacje przedstawiają różne spojrzenia na wolontariat krajowy i międzynarodowy, pokazują, w jaki sposób jest on płaszczyzną dla edukacji formalnej i pozaformalnej oraz jakie korzyści osobiste i społeczne w niego płyną.

kieszonkowy inspirator przedsiębiorczości

osobom pragnącym dowie-dzieć się więcej o skutecz-ności inicjatyw młodzieżo-wych polecamy zapoznanie się z publikacją na temat przedsiębiorczości w pro-jektach programu „młodzież w działaniu”. znajdziecie w niej wiele informacji, w tym wywiady z uczestni-kami, koordynatorami i coa-chami projektów. broszura współtworzona jest przez praktyka, jej bohaterami również są ludzie, których można nazwać przedsiębiorczymi. doskonale wiedzą, „z czym to się je”. Potrafią realizować swoje marzenia i cele. europa dla aktywnych„europa dla aktywnych” to kwartalnik tworzony we współpracy z eurodesk Pol-ska i Narodową agencją Programu „uczenie się przez całe życie”. jest połączeniem dziennika informacyjnego, poradnika i gazety opinii. Porusza problematykę zwią-zaną z polityką młodzieżową unii europejskiej, edukacją międzykulturową, progra-mami edukacyjnymi i infor-macją młodzieżową. zwraca uwagę na ciekawe inicjatywy, pomaga w tworzeniu dobrych projektów. przewodnik po programie „młodzież w działaniu” Programowy must have. to najbardziej aktualny i wyczerpujący zbiór zasad obowiązujących w progra-mie „młodzież w działaniu”, przygotowany przez komisję europejską. Przeznaczony jest dla wszystkich zaintere-sowanych wzięciem udziału w projektach młodzieżo-wych, czy to jako uczestnicy – młodzież i osoby pracujące z młodzieżą, czy też jako organizatorzy – osoby reprezentu-jące uczestników i składające wnioski o środki finansowe.

Page 86: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

84

WydaWnictWa eurOdesk pOlska

25 lat erasmusa

25. rocznica powstania pro-gramu erasmus to okazja do podsumowań, wspomnień, refleksji. Najciekawsze za-mieściliśmy w gazetce „25 lat erasmusa”, wydanej wspól-nie z programem erasmus i z działem promocji fundacji rozwoju systemu edukacji.

w gazetce można znaleźć statystyki, historię erasmu-sa w pigułce, wypowiedzi stypendystów oraz wywiady z beatą skibińską, wieloletnią koordynatorką erasmusa w Polsce i prof. krzysztofem za-nussim, reżyserem, gościem specjalnym rocznicowej gali erasmusa (23 listopada 2012 r.).

oprócz uczestników gali gazetkę „25 lat erasmusa” otrzy-mali również odbiorcy kwartalnika frse „europa dla ak-tywnych”. europa dla młodzieżyPublikacja „europa dla mło-dzieży” opisuje wybrane za-gadnienia z zakresu europej-skiej polityki młodzieżowej. jest uzupełnieniem konkur-sów i warsztatów prowadzo-nych przez eurodesk Polska w ramach ogólnopolskiego projektu o tym samym ty-tule. jakie kwestie są w niej poruszane?

edukacja pozaformalna, czy-li – w wydaniu europejskim – program „młodzież w działa-niu”. wszystko wskazuje na to, że ten flagowy okręt polityki młodzieżowej ue, wspierający m.in. wymiany, inicjatywy i wolontariat młodzieżowy, już za niespełna dwa lata prze-stanie istnieć.

dialog usystematyzowany, czyli konsultacje polityków, urzędników i ekspertów z młodzieżą prowadzone na po-ziomie europejskim, krajowym i regionalnym. bezrobocie, dostęp do informacji, wykluczenie społeczne, aktywność obywatelska to tylko niektóre tematy usystematyzowane-go dialogu.

informacja młodzieżowa, czyli system zapewniający wszystkim młodym ludziom dostęp do informacji, odpo-wiadający na ich rzeczywiste potrzeby i zainteresowania. takie systemy stworzyła większość krajów europejskich. a Polska? Polska od lat pozostaje białą plamą na euro-

pejskiej mapie krajów posiadających struktury informacji młodzieżowej.

solidarność międzypokoleniowa, czyli priorytet ue roku 2011. europejski rok aktywności osób starszych i soli-darności międzypokoleniowej miał m.in. dać odpowiedź na pytanie, czy rosnąca liczba osób starszych będzie stanowić obciążenie dla młodszych, pracujących pokoleń.

wielojęzyczność, czyli warunek zwiększenia mobilności zawodowej i zmniejszenia bezrobocia młodzieży. dobra znajomość języka obcego to także lepsza praca i zarobki, o czym co roku przekonują organizatorzy europejskiego dnia języków.

bezrobocie młodzieży, czyli najważniejszy problem mło-dego pokolenia. jak go rozwiązać? w ramach inicjatywy „mobilna młodzież” unia proponuje cały pakiet nowych inicjatyw – pożyczki, poradnictwo zawodowe, karta rabato-wa, programy stażowe i szkoleniowe, zachęty dla przedsię-biorców. czy unijna recepta na bezrobocie młodzieży okaże się skuteczna?

„europa dla młodzieży” dostępna jest we wszystkich punk-tach informacyjnych eurodesk Polska. otrzymują ją uczest-nicy prowadzonych w całej Polsce warsztatów „europa dla młodzieży”. na białoPublikacja w tele-graficznym skrócie informuje o for-malnościach zwią-zanych z legalnym z a t r u d n i e n i e m i pobytem w ue i krajach europej-skiego obszaru go-spodarczego, ubezpieczeniach, podatkach, pracy sezonowej, samozatrudnieniu i pracy dla niepełnoletnich. druga część broszury to najważniejsze informacje i ciekawostki związa-ne z pracą w 20 wybranych krajach europejskich.

Page 87: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

85

NoTATki

Page 88: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

86

NoTATki

Page 89: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

87

NoTATki

Page 90: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,

redaktor prowadzący: ewelina miłońteksty: ewelina miłoń, sylwia urbaś, agnieszka bielska, melania miksiewicz, damian Piekut, izabela jałowiecka, ewelina jurasz, jakub Pyrzanowski, karolina barczyk, monika olszakkorekta: katarzyna izdebskaProjekt graficzny i skład: fotografie: archiwum frse

druk: agencja wydawnicza argi Nakład: 1000 egz.

isbN: 978-83-64032-13-4

Wydawca Fundacja Rozwoju Systemu EdukacjiNarodowa agencja Programu „młodzież w działaniu”ul. mokotowska 43, 00-551 warszawatel. 22 46 31 [email protected]

© fundacja rozwoju systemu edukacji, warszawa 2013

Publikacja została zrealizowana przy wsparciu finansowym komisji europejskiej. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autorów i komisja europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną.

PubLikacja bezPłatNa

Page 91: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,
Page 92: m Młodzież działaniu...Narodowa Agencja Programu „Młodzież w działaniu” co roku przygotowuje publikację podsumowującą całoroczną pracę zespołu merytorycznego, trenerskiego,