LOGO_08_2014.pdf

LOGO NR 8 SIERPIEŃ 2014 ISSN 1734-1566 KAZIK STASZEW

SKI • SZCZEPAN TWARDOCH • PROSTA HISTORIA: ANTYTERRORYŚCI • SZKOŁA JAZDY PORSCHE • NIE TYLKO PENIS: CO KOBIETY LUBIĄ W

MĘŻCZYZNACH • JAK PRZECHOWYW

AĆ DANE

9,99 ZŁ W TYM 8% VATNR 8 SIERPNIA 2014

DODATEK: 10 SUPERDIET DLA FACETA + ĆWICZENIA

K A Z I K

JAK BYĆMUZYKIEM I SIĘ NIESTOCZYĆ

NIE TYLKO GOPRO

T E ST TA N IC HK A M E RS PORTOW YC H

SZCZEPAN TWARDOCHJA K BYĆ PISARZEMI NIE UMRZEĆ Z GŁODU

LATAJ! PARALOTNIA

TUNELAERODYNAMICZNY

SZKOŁA JAZDYWYŚCIGOWEJ

PORSCHE

ANTYTERRORYŚCINIEZWYKŁA

HISTORIA

KURTKI BOMBERHIT LATA NA LATA

KLAWIATURY DLA GRACZY MASERATI GHIBLI SQUASH TURBODRINKI KALIFORNIA

NEXTO : OrderID: 1847859 : : [email protected]

N A D O B R YP O C Z Ą T E K

6 LANS„Logo” Arbitrem Najlepszego Stylu

8 GADŻETYZabawki dużych chłopców

12 DOBRZE WYDANEPIENIĄDZEŚpiwór

14 PRZYGODA MIESIĄCANaznaczony skrzydłem

M O D A

22 PREMIERY, HITY,CIEKAWOSTKI

24 AKADEMIA STYLUJak dbać o buty

26 KURTKI BOMBERModa wysokich lotów

30 SANDAŁYDwie japonki i ty

34 Z WYBIEGUWersja niskobudżetowa

100 MODNA SESJAJak się elegancko nosić

T E C H N O

36 PREMIERY, HITY,CIEKAWOSTKI

NIE TYLKOGOPROTEST KAMERPOV

Łukasz FigielskiGoPro jest najlepsza,z faktami dyskutować

nie będziemy. GoPro jest też jednaknajdroższa. A może da się znaleźćprzyzwoitą kamerę typu POV za paręstówek? Owszem! Na wodach i w wodachMorza Czerwonego sprawdziliśmy osiemtańszych urządzeń.

44 GAME ONKlawiatury dla graczy

50 DANE ZBUNKROWANEZewnętrzne dyski twarde

A K C J A

BO JA JESTEM,PORSCHE PANA,NA ZAKRĘCIE

MikołajKirschkePorównywaniesamochodu do kobiety tobanał. Ale faktem jest, że porsche 911 natorze pokochałem nie za piękno, seksapili dzikość serca, ale za to, że to autowszystko ci wybaczy.

6 6 PREMIERY, HITY,CIEKAWOSTKI

6 8 SQUASHTwarda gra

72 TUNELAERODYNAMICZNYAkwarium pełne ptaków

74 STOPKLATKAŚmierć toreadora

PODRÓŻELUZ I RETROW USA

ZbigniewSzarzyńskiAme ri ca... F#&$ ye ah!Wy śmie wa na lub wy -chwa la na pod nie bio sa. Speł ni łem swo jema rze nie z dzie ciń stwa i zo ba czy łem nawłas ne oczy to, co zachwycało mniew ame ry kań skich fil mach.

S T Y L Ż Y C I A

58 MASERATIAvanti, ghibli!

60 PROSTA HISTORIAAntyterroryści

84 CI WSPANIALIMĘŻCZYŹNIBeau Brummell

88 LOGOTYPKazik Staszewki

94 LOGOTYPSzczepan Twardoch

106 PRZYTULANKANARODOWAWęgry – Barbara Palvin

108 KUCHNIAOwoce morza

110 ALKOHOLEProste, szybkie drinki

114 URODA I ZDROWIECo się podoba kobietom

116 SEKSAseksualizm

122 SAVOIR-VIVREOdpowiedzi na wasze pytania

R Y N E K

118 TESTOWANEMATUSZEWSKIM

120 NOWOŚCI RYNKOWE

38

52

76

SP

IS T

RE

ŚC

I SIE

RP

IEŃ

SIERPIEŃ 2014 LO G O 3

Rysu

nki:

MAŁ

GORZ

ATA

ŚLIŃ

SKA


4 LO G O SIERPIEŃ 2014

Californiaüber alles„WSZYSTKO ZACZYNA SIĘW KALIFORNII”, TWIERDZI WYBITNYWSPÓŁCZESNY PISARZAMERYKAŃSKI DON DELILLOW SWOJEJ DEBIUTANCKIEJ,NIEWYMOWNIE PRETENSJONALNEJPOWIEŚCI „AMERICANA”.S

ŁO

WE

M W

ST

ĘP

U

ADRES REDAKCJI:

ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa,tel. 22 555 66 30 – sekretariat, e-mail: [email protected]

REDAKTOR NACZELNY: Mikołaj Kirschke (tel. 22 555 58 23), e-mail: mikoł[email protected]

ZASTĘPCA REDAKTORA NACZELNEGO: Piotr Hykawy-Zabłocki (tel. 22 555 68 43), e-mail: [email protected]

SEKRETARZ REDAKCJI: Magdalena Rosłaniec, moda, pielęgnacja,

(tel. 22 555 66 30), e-mail: [email protected]

ZESPÓŁ: Łukasz Figielski, techno (tel. 22 555 41 07),

Paweł Wiejas, sport, przygody (tel. 22 555 46 21)

KIEROWNIK ARTYSTYCZNY: Mateusz Jankowski

GRAFIK: Jolanta Amerska

FOTOEDYTOR: Grzegorz Suska

KOORDYNATOR PRODUKCJI: Leszek Puławski

SPECJALIŚCI PRZESTRZENI BARWNEJ: Anna Biała, Michał Odolczyk

STALE WSPÓŁPRACUJĄ: Cezary Jęksa, Maciej Sikorski,

Jarosław Matuszewski, Olga Wiechnik

SERWIS LOGO24.PL – REDAKTOR: Maciej Kabsch, e-mail: [email protected]

WYDAWNICTWO:

AGORA SA, ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa, tel. 22 555 40 00, 22 555 40 01

DYREKTOR WYDAWNICZY:

Katarzyna Kolanowska

WYDAWCA:

Mikołaj Kirschke

DYREKTOR ARTYSTYCZNY:

Andrzej Przygodzki

DZIAŁ SPRZEDAŻY:

tel. 22 555 61 84, e-mail: [email protected]

DYREKTOR SPRZEDAŻY:

Elżbieta Nowacka

DZIAŁ MARKETINGU:[email protected]

KIEROWNIK MARKETINGU CZASOPISM I PRASY BEZPŁATNEJ:Izabela Bziuk

DZIAŁ KOLPORTAŻU:tel. 22 555 53 33

DYREKTOR DZIAŁU KOLPORTAŻU:Adam Popielski

PRENUMERATA:tel. 801 130 000 (opłata za połączenie zgodnie z taryfą operatora)

lub 22 555 44 00, e-mail [email protected]

PYTANIA I REKLAMACJE PROSIMY KIEROWAĆ POD ADRESEM:

Dział kolportażu AGORA SA ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa

DRUK:Quad/Graphics Europe Sp. z o.o.,

ul. Pułtuska 120, 07-200 Wyszków

ISSN 1734-1566, INDEKS 321435

Copyright © Agora SA 2014

Wszystkie prawa zastrzeżone.

Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Zastrzegamy sobie prawodo redagowania listów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam.

Wydawca magazynu „Logo” ostrzega P.T. Sprzedawców, że sprzedażaktualnych i archiwalnych numerów czasopisma po cenie innej niż

wydrukowana na okładce jest działaniem na szkodę wydawcyi skutkuje odpowiedzialnością sądową.

Reklamy całostronicowe na stronach 2, 5, 7, 9, 11, 23, 35, 67, 117, 123, 124

Znajdziesz nas:

MIKOŁAJ KIRSCHKE | RE DAK TOR NA CZEL NY

Zdję

cie:

PAW

EŁ K

ISZK

IEL

NASZA OKŁADKAZdjęcie: TAMARA PIEŃKOStylizacja: KATARZYNA ŁASZCZ Fryzury i make-up: AGNIESZKA JAŃCZYKProdukcja: DOROTA SIKORSKA

„Pocieszam się, że niektórzy

w rock’n’rollu zestarzeli się pięknie,

jak Rolling Stonesi. Dopóki więc

mam słuchaczy, nie zrezygnuję

z muzyki.”

Kazik Staszewski

I ob jaś nia: „To jak z pod ziem nym lek sy ko nem get ta: led wie Ma di son Ave nue

[czy li agen cje re kla mo we] zdą ży zła mać szyfr, Har lem wy my śla no wy. Po dob nie

rzecz ma się z Ka li for nią i No wym Jor kiem. Kie dy sur fing i na gość do tar ły na

Wschód, Ka li for nia wy stro i ła się w po włó czy ste sza ty z ma dra su i wró ci ła pod

dach, że by od kryć ko mu nę”.

De Lil lo pi sał swą książ kę na prze ło mie lat 60. i 70. Dziś wszyst ko dzie je się

o wie le szyb ciej, ale kie ru nek eks pan sji no wych tren dów jest czę sto ten sam:

Ka li for nia Þ No wy Jork Þ Eu ro pa Za chod nia Þ Pol ska. War to więc za glą dać

na Za chod nie Wy brze że USA choć by po to, że by w ten spo sób zer knąć w przy -

szłość. A w każ dym ra zie w pewien jej wy ci nek.

Ale Ka li for nia to nie tyl ko przy szłość. To też nie zwy kła prze szłość. To przy ro da

ocie ra ją ca się o nie rze czy wi stość. I ob ra zy, któ re ame ry kań ska po pkul tu ra

wdru ko wa ła nam w umysły tak sku tecz nie, że np. wy su szo ne ko ry ta rzek w Los

An ge les (zna ne z „Ter mi na to ra”, „Gre a se” czy „LA No i re”) wy da ją się cza sem

bar dziej swoj skie niż – daj my na to – do li na Słu pi.

Garść ta kich właś nie ob ra zów znaj dzie cie w bar dzo cie ka wym re por ta żu o po dró -

ży po West Co ast na stro nie 76.

Oprócz te go – w tym nu me rze „Lo go”, jak zwy kle, mnó stwo mę skich emo cji,

cieka we por tre ty, prak tycz na wie dza. Po le cam szcze gól nie wy wia dy z na szy mi

bo ha te ra mi – Ka zi kiem i Szcze pa nem Twar do chem. Każ dy in te li gen tny fa cet,

jak już wy ra sta z ma rzeń o ka rie rze stra ża ka, chciał by zo stać al bo pi sa rzem,

albo mu zy kiem roc ko wym. Ci dwaj fa ce ci w swo ich dzie dzi nach są mi strza mi.

War to się przy jrzeć, jak na praw dę wy glą da ży cie li te ra ta czy roc kma na.

A na de ser: pod nieb ne przy go dy na pa ra mo to lot ni, test ka me rek spor to wych

tań szych niż Go Pro oraz prak tycz ny prze wod nik po owo cach mo rza. Sierp nio we

„Lo go” jest jak mię so z ho ma ra: so czy ste i sma ko wi te, dla tych, któ rzy zna ją się

na rze czy. Py cha!

Mi łej lek tu ry!


Apa rat sy ste mu Mi kro Czte ry Trze cie zo stał wy po sa żo ny w mnó -

stwo za a wan so wa nych tech no lo gii: du ży wi zjer elek tro nicz ny, nie -

zwy kle wy daj ną 3-osio wą sta bi li za cję ob ra zu, szyb ki au to fo kus,

a tak że wbu do wa ną lam pę bły sko wą oraz mo duł Wi Fi. E-M10 prze -

wyż sza lu strzan ki cyf ro we za rów no pod wzglę dem ga ba ry tów, jak i do sko na -

łej ja ko ści ob ra zu! Fo to gra fo wa nie apa ra tem o osią gach kla sy pre mium jesz cze

ni gdy nie by ło tak ła twe.

Dzię ki bez kom pro mi so wej ja ko ści ob ra zu i nie zwy kłej er go no mii oraz pre sti żo -

wym wy ko na niu, użyt ko wa nie E-M10 spra wia ogrom ną ra dość. Idąc za cio sem,

po zdo by ciu przez E-M10 naj waż niej szych na gród, Olym pus wpro wa dza na ry -

nek wer sję li mi to wa ną, bę dą cą ide al ną pro po zy cją dla lu dzi, któ rzy od apa ra tu

ocze ku ją nie zwy kłe go wy glą du, nie o gra ni czo nych moż li wo ści i do sko na łych

zdjęć. Eks klu zyw ny wy gląd li mi to wa nej edy cji prze no si este ty kę te go apa ra tu na

zu peł nie no wy po ziom. Wer sja li mi to wa na wy po sa żo na zo sta ła w sta ran nie

wy ko na ny skó rza ny pa sek przy po mi na ją cy pa sek luk su so we go ze gar ka oraz wy -

stę pu je w spe cjal nie do bra nych od cie niach ko lo ru zie lo ne go, czar ne go i po ma -

rań czo we go. W tych sa mych ko lo rach wy koń czo na jest osło na obiek ty wu,

któ ra do dat ko wo ozdo bio na jest pre cy zyj nie wy ko na ny mi, błysz czą cy mi li te ra mi

„OM-D”, któ re pod kre śla ją wy jąt ko wość te go ze sta wu. Eks klu zyw ne wy koń cze nie

i do dat ki spra wia ją, że E-M10 nie tyl ko poz wa la na ro bie nie do sko na łych zdjęć,

ale da je też praw dzi wą ra dość z sa me go fak tu po sia da nia te go apa ra tu.

Wy ma rzo ny ze staw uzu peł nia ją za pro jek to wa ne z my ślą o apa ra tach PEN

i OM-D lek kie i so lid nie wy ko na ne obiek ty wy M.ZU I KO DI GI TAL. Na le żą do nich

m.in. kom pak to wy zo om M.ZU I KO DI GI TAL ED 40 150mm 1:4.0 5.6 R, ultra jas -

ny por tre to wy M.ZU I KO DI GI TAL 45mm 1:1.8, sze ro ko kąt ny i bez kom pro mi so wo

ostry M.ZU I KO DI GI TAL 17mm 1:1.8 czy pre cy zyj ny i pro fe sjo nal ny M.ZU I KO

DI GI TAL ED 12mm 1:2.0. Za wsze mo żesz po le gać na pre cy zji op ty ki za sto so wa -

nej w obiek ty wach sy ste mu Mi kro Czte ry Trze cie!

NOWY OLYMPUS E-M10to supersmukły, pięknie zaprojektowany, lekki i najbardziej wydajny

aparat systemowy w swojej klasie.

RE

KL

AM

A


Więcej na: www.ebook4all.pl

Thai Park w Ber li nie For mu ła tar gów je dze nio wych przez

as pi ru ją cą kla sę śred nią czę ściejwykorzystywana jest do kie po wa nia

do pu szek po ka wio rze, niż za spo ka ja -nia ku li nar nej cie ka wo ści. W Berliniejest jednak pe reł ka Je śli szu kasz let -niej miej sców ki bez za dę cia i z do brą

sza mą, za jrzyj do Preußen park.W week endowe po po łud nia lo kal na

spo łecz ność Ta jów roz kła da pik ni ko wymaj dan, przy go to wu jąc to, co naj lep -sze w jej orien tal nej kuch ni. Czekamyna odsłonę wietnamsko-warszawską.

Café ra cer Za jaw ka na mo dy fi ko wa nie mo to cy kli,któ re po prze rób kach są nie wy god ne

jak sztruk sy w upał, ale pięk ne jakdoj rza ły me lon. Ka wiar nia ne wy ści -

gów ki bu do wa no na ba zie an giel skichtwi nów z lat 60. i 70., obec nie czę -

ściej wy ko rzy stu je się kla sy ki ja poń -skie. Ter min „café ra cer” był przty -

czkiem w nos dla pre kur so rów tren du,któ rzy twier dzi li, że się ści ga ją mię -

dzy ka wiar nia mi, a tak na praw dęprze sia dy wa li nad espres so, kie dyich ma szy ny błysz cza ły w słoń cu.

Autopliot par excellenceGoogle nie zwalnia tempa i skutecznieinwestuje w technologie, dzięki którym

wkrótce całkowicie będziemy mogliwyzbyć się jakże utrudniającej życie

roztropności. Tym razem padło nasamoprowadzący się samochód.

Prototyp jest dwuosobowy, ale nie musiwieźć kierowcy, bo kierownicy i pedałówbrak, a wszystko załatwią odpowiednie

sensory i technologia opracowana przeznajmądrzejsze głowy z Doliny

Krzemowej. Ocena wyglądu fury tokwestia gustu, ale my musielibyśmyprzegrać naprawdę poważny zakład,

aby bez wstydu wsiąść do środka.

THC na „nie”Hej, pol skie reg gae, mam złą wia do mośćdla cie bie, a za ra zem świet ną dla sie bie.Ame ry kań scy na u kow cy (a jak że) w koń -cu/znów/niby udo wod ni li: ma ri hu a na ma

ne ga tyw ny wpływ na na sie nie. Jo in tymo gą rozleniwiać plem ni ki tak mocno,że te ni gdy nie do trą do ce lu. Drze woge ne a lo gicz ne Bo ba Mar le ya tro chę

faktom za prze cza, ży wię jed nak na dzie -ję, że kraj owi ra sta fa ria nie rze czy wi ście

oca lą niedoszłe po tom stwo od wal kiz Ba bi lo nem, a ich reggae znajdzie się

tam, gdzie złote lata Edyty Górniak – w przeszłości!

STO SU NEK DO KRAJOWEGO REG GAE JEST IN DY WI DU AL NYM DIS SEM AU TO RA RU BRY KI,

A NIE ODZWIER CIE DLE NIEM DU SZY RADAKCJI.

6 LO G O LISTOPAD 2013

TYLE TYSIĘCY DOLARÓW ZAPŁACIŁNABYWCA NAJWIĘKSZEJ

– OFICJALNIE, BO Z REKORDEMGUINNESSA – KOLEKCJI GIER WIDEO.

PRZY 11 TYS. POZYCJI (8,3 TYS.W OPAKOWANIU) WYCHODZI 70 DOL.

ZA SZTUKĘ. SPORO.

750

16.08RE AL W WAR SZA WIEO pie tru chę, ale za to ja cyfut bo lo wi ku cha rze! Na Na ro -do wym za gra ją ci, któ rych wi -du je my tyl ko w te le wi zo rze:Re al i Fio ren ti na.WWW.SU PER-MECZ.PL

19.08JUSTIN TIMBERLAKEW momencie pisania tekstuzostały już tylko bilety nadolne trybuny PGE Areny.350 zł to dla fanów pikuś!WWW.IMPREZYPRESTIGE.COM

21-24.08CIE SZA NÓW ROCK FESTLe gen da no wo jor skie go har dco re'u Agno -stic Front, iko na ro syj skie go folk me ta luAr ko na, fiń scy me ta low cy z Kor pi kla a nina „pod kar pac kim Wo od stoc ku” w Cie -sza no wie.WWW.CIE SZA NO WROC KFE STI WAL.PL

21-24.08TA U RON NO WA MU ZY KAPo dwóch la tach przer wy naj am bit -niej szy z fe sti wa li elek tro nicz nychpo wra ca do KWK Ka to wi ce. Do ko -pal ni do trą m.in. Mo u se on Marsi Ke lis.WWW.FE STI WAL NO WA MU ZY KA.PL

KALENDARIUM

tekst: Gabriel WołoszynStarter LANS

OD „BIG BROTHERA”PO „SEX FACTOR”

Zdję

cia:

BAR

TOSZ

BO

BKOW

SKI;

RAFA

Ł M

ALKO

; MIE

CZYS

ŁAW

MIC

HAL

AK; J

UST

YNA

DOLE

CIŃS

KA/B

ERLI

NSKO

.BLO

GSPO

T.DE

; PSP

/ŁUK

ASZ

ŚWID

EREK

;GE

TTY

IMAG

ES; M

AXIS

PORT

/SHU

TTER

STOC

K.CO

M; M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E

HO LO GRA MY:WYSTĘP ŻYWYCH TRUPÓW

NI SZA, W KTÓ REJ PRYM WIE DLI RA PE RZY (NIE MÓ WI -MY O CRAC KU), PO SZE RZA HO RY ZON TY – PO ŚMIER T -NE GO KON CER TU DO CZE KAŁ SIĘ NIE DAW NO MI CHA EL

JAC KSON. A DO KŁAD NIEJ – JE GO HO LO GRAM. PRZEDKRÓ LEM PO PU NA SCE NACH WY STĘ PO WA ŁY HO LO -GRA MY M.IN. 2PA CA I OL' DIR TY BA STAR DA. MA MY

NA DZIE JĘ, ŻE KIE DYŚ UDA SIĘ ZO BA CZYĆ„NA ŻYWO” CA ŁY KLUB 27. A PRZY NAJ MNIEJ HEN -

DRIK SA NA FEA TU RIN GU Z MOR RI SO NEM!

KING FOR A DAY, FO OL FORA LI FE TI ME – ŚPIE WA FA ITHNO MO RE. OTO KRÓT KAREF LEK SJA NA TE MAT TE LE - WI ZYJ NYCH PRO GRA MÓWGWIA ZDO TWÓ RCZYCH.Tzw. ta lent i re a li ty shows zna ne sąz te go, że two rzą wię cej gwiazd niżty po wy pił karz ukła da peł nych zdańw cią gu ca łej ka rie ry. Osta t niow sie ci po ja wi ła się za jaw ka ame ry -kań skie go te le tur nie ju „Sex Fac -tor”, przy któ rym „Jer sey/War sawSho re” to pi kuś. Ju ry pro gra mu – naj zna mie nit sze gwia zdy po rno(m.in. Le xi Bel le i To ri Black) – bę dzie oce nia ło ama tor skie sekstaś my śmiał ków. Staw ka jest wy so -ka: mi lion do lców. Pu bli ka wy bie rzezaś in ter ne to wo, któ ra pa ra wy stą piw scen ce u na gie go bo ku pro wa dzą -cej zabawę Bel le Knox. Za nimwiekopomny mo ment nad ej dzie,my z roz rzew nie niem wspo mi na mypod ry gi Fryt ki w ja cuz zi oraz in nesuk ce sy gwia zdek z na sze gorodzinne go pod wór ka.

Fryt kaOd ja cuzzi w „Big Bro -

the rze”, przez pół ka rie -rę te le wi zyj ną i an gaż

w kli pie K.A.S.Y.,do reformy moralnej.

(Monika) BrodkaOd rozśpiewanej

dziewczynki w „Idolu”do nadziei polskiej

muzyki roz ryw ko wejna świecie!

Kla u diusz (Sev ko vic)Od śmiesz ka w „Big Bro -the rze”, przez programkulinarny i te le za ku py,do polityka i działacza

sportowego.

O.C.B.

Belle Knox

Snoop na żywo, 2Pac jak żywy.

SUKCES

100%

SUKCES

50%

SUKCES

25%


Więcej na: www.ebook4all.pl

8 LO G O LIPIEC 20148 LO G O SIERPIEŃ 2013

4-6.09SOUNDRIVE FESTIVALFe sti wa lo we osta t ki w Stocz -ni Gdań skiej. Au stra,Unknown Mor tal Or che stra,King Khan, Yuck – eklek tycz -nie i al ter na tyw nie.

FESTIVAL.SOUNDRIVE.PL

4-7.09ARTLOOPPor tis he ad koń czy let niątra sę kon cer to wą w so poc -kiej Ope rze Leś nej. W ra -mach fe sti wa lu tak że miej -ski de sign, ki no, edu ka cja.

WWW.ARTLOOP.PL

5-7.09WIN DSURF NA STA DIO NIENa Na ro do wym już pły wa no,ale inaczej. Na peł nienie ba senu90x33 m zaj mie or ga ni za to romtej od sło ny Ha lo wego Pu charuŚwia ta w Win dsur fin gu 50 godz.!

WWW.SAC RUM PRO FA NUM.PL

KALENDARIUM

tekst: Tomasz KostrzewaStarter GADŻETY

KICKSTARTERMIESIĄCA

MO DATRANS FOR MERSMASK TRUC KER HATwww.sty li non li ne.com

ce na: 22 dol.

Obej rza łaś już czwórkę „Transformersów”?Od wcześ niej szych róż ni się glównietym, że są ro bo za u ry oraz autobotz bro dą i cy ga rem. Nie ma za toMe gan Fox. Buu! Pew ną po -cie chę znaj dziesz w skle piez fa now ski mi bej sbolów ka -mi. Np. mo de le z ma skąOp ti mu sa Pri me’a i Me ga -tro na. Ku puj, na kła daji trans for muj się!

14-20.09SAC RUM PRO FA NUMMi ste rium w kra kow skimTe a trze Łaź nia No wa. Phi lipGlass, Kro nos Qua r tet, La u -rie An der son, Squ a repus her.Au tech re w hotelu Forum.

WWW.SAC RUM PRO FA NUM.PL

SABERTRONBardzo cenimy sobie fakt, iż urodziliśmy się w innej,zdecydowanie bardziej analogowej epoce. Że zupełnieinaczej niż dzisiejsze dzieciaki spędzaliśmy wolny czas,że nie byliśmy zakładnikami internetu ani nowoczesnychtechnologii. Latom dziesiątym XXI w. zazdrościmy tylkojednego, od niedawna – że to właśnie teraz powstajeSabertron – elektroniczny miecz gąbkowy, który liczy punktyza uderzenia, ich siłę i sekwencje specjalne. Twórcy prosilimikroinwestorów o 50 tys. dol., zebrali niemal pięciokrotniewięcej. Cieszymy się, że już jesteśmy dorośli. Przynajmniejmożemy sobie sami kupić Sabertrona (100-220 dol.).No i pokonamy w pojedynku dzieciaki!

LUKSUS

24K GOLD EXTREMEMOUNTAIN BIKEwww.thehouseofsolidgold.com

ce na: cholerny milion dolarów!

Rowery to styl życia, ale kto zapłaci zasztukę milion dolarów? Nawet jeśli jest zezłota. Na samo logo producenta składa się600 czarnych diamentów i złotych szafirów!Stworzono tylko 13 sztuk 24-karatowegojednośladu – ręczne zdobienie najdroższegogórala świata zajmuje ponoć 750 godzin.

TECH NO LO GIEZU TA PO CKET PRIN TERwww.zu ta labs.com ce na: 200 dol.

Choć na jej ma so wą pro duk cję przy jdzienam jesz cze po cze kać oko ło ro ku, to już te -raz moż na eks cy to wać się pro jek temśmiesznej drukar ki kie szon ko wej. Nie wiel kieurzą dze nie w dzia ła niu przy po mi naodkurzacz ro om ba – dru ku jąc, śli zga się popo wierz chni pa pie ru. Le piej póź no niż wca le– chcia ło by się po wie dzieć. Sko ro już oddaw na swo je do ku men ty prze cho wu je my naurzą dze niach prze noś nych, naj wyż szy czas,że by mo bil na sta ła się tak że dru kar ka. Oczy -wi ście tak kom pak to we dru kar ki to też wiel -ka osz częd ność miej sca w biu rach. Tyl ko jakdługo jeszcze bę dziemy pra co wać w biu rach?

GŁU PO TY

DRA GON ME ATwww.fi re box.com

ce na: 13 fun tów

„Gra o tron” jest dla uśmier ca nia bo ha te rów tym,czym ka ba re to we ga le na Dwój ce dla su cha rów – cho ler nym el do ra do! Od ko lej nych szo ku ją cychak tów prze mo cy wi dzów do pa da już znie czu li ca(mó wi my o se ria lu, choć po ziom żar tów ka ba re -to nów też pod pa da pod de fi ni cję „ak tu prze mo -cy”). Ale ser ce każ de go fa na na pew no za bi jeszyb ciej, gdy za ku pi pusz ko wa ne mię so naj bar -dziej nie sa mo wi te go stwo rze nia ze świata Ge or ge’aR. R. Mar ti na. Plu szo wy (tak, to fake) smok jestprze ką ską na każ dą oka zję! No, po za we se lem.We se la to zło, co wie każ dy widz „Gry o tron”.

BEZPIECZEŃSTWOGAŚNICA HELLOKITTYshop.sanrio.co.jp ce na: 90 dol.

Gadżet poszerzający granice kreśloneprzez machinę marketingową stojącą zabezlitośnie słodką japońską kicią. Każdyszanujący się twardziel wolałby zginąćw płomieniach! A nawet wzniecić pożar– w ramach zemsty na popkulturze.


10 LO G O LIPIEC 2014

AP

LIK

AC

JA M

IES

IĄC

A


12-19.10UNSO UNDPo nad na ro do wa ini cja ty wamu zycz na, od sło na kra kow -ska. Ha sło te go rocz nej edy cji:„The Dre am”. Gra ją m.in.Swans i Ben Frost.

WWW.UNSOUND.PL

15-19.10SEMAFOR FILM FESTPierw szy w Eu ro pie fe sti walfil mów lal ko wych i tech nikprze strzen nych po świę co nyani ma cji stop mo tion. Miej sceak cji: Łódź.

WWW.FESTIVAL.SE-MA-FOR.COM

30.10KY LIE MI NO GUEYou sho uld be so luc ky,bo w ra mach tra sy„Kiss Me On ce” Ky liewy stą pi w At las Are nie!Bi le ty od 200 zł...

WWW.LI VE NA TION.PL

KALENDARIUM

12.10F1: GP RO SJINa te re nie wio ski olim pij -skiej pier wsze GP Ro sji. 53 okrą że nia po 5,853 km,18 skrę tów, pręd kość na 650--me tro wej pro stej: 320 km/h.

WWW.FOR MU LA1.COM

StarterGADŻETY

Zdję

cia:

MIC

HAŁ

RAM

US;

PYS

HN

YY M

AXIM

VJA

CHES

LAVO

VICH

/SH

UTT

ERST

OCK.

COM

; MAT

ERIA

ŁY P

RASO

WE

War mly Sy stem: An dro id 2.3+Wśród naj mniej hu ma ni tar nych

wy na laz ków czło wie ka po czes ne

miej sce zaj mu je bu dzik. Jak spra -

wić, aby zbli żył się do gra ni cyznoś no ści? Jest tyl ko je den spo sób– po łą czyć go z rze czą znaj du ją cąsię na prze ciw nym bie gu nie hu -ma ni tar no ści – be ko nem. A kon -kret nie z dźwię kiem sma żo ne gobe ko nu, bo nim właś nie obu dzicię War mly. Ap pka ofe ru je teżwie le in nych „dźwię ków mi łe gopo ran ka”.

JEDZENIE

GHOST PEPPERSUPER HOT CANDYBALLSwww.thinkgeek.com

ce na: 10 dol.

W sie ci krą ży fil mik, na któ rym ty siąc osób

zja da pa pry czkę na ga jo lo kia, uwa ża ną do

2012 r. za naj o strzej szą na świe cie (po nad

mi lion w ska li Sco vil le'a, ja la peðo ma po ni żej

trzech ty się cy). Są łzy. Du żo łez i du żo po tu.

Jest ostro. Naj o -

strzej. Je śli lu bisz

eks tre mal ne do zna -

nia, po le ca my tę

pa pry kę w po sta ci

cu kier ków. Że by

nie by ło za ła two,

do da no odro bi nę

pa pry ki Tri ni dad

Scor pion Butch T.,

któ ra... jest jesz cze

ostrzej sza. Ko ja -

rzysz „Ghost Ri de -

ra”? Tak bę dziesz

wy glą dał po zje dze -

niu pa czki!

NAŁOGI

SMOKIOwww.smokio.com ce na: 60 euro

No sisz go ca ły czas przy so bie, mo -żesz za pa lić, kie dy tyl ko ze chcesz...Gdzie tu duch spor tu? Twór cy e-pa -pie ro sa Smo kio po sta no wi li tro chęte go du cha prze my cić do swo je gopro duk tu, łą cząc go z du chem po stę -pu tech nicz ne go. Spa ro wa li Smo kioz bez płat ną apli ka cją na smar tfo na,któ ra prze pro wa dza sta ty sty ki na te -mat licz by wzię tychbu chów/ma chów,wcią gnię tych pa pie ro -sów, te o re tycz nychosz częd no ści ( ja kieuczy nisz, nie pa ląc tra -dy cyj nie) oraz rów niete o re tycz ne go po stę pure ge ne ra cji or ga niz mupo od sta wie niu zwy -kłych fa jek. Mi łe go bi -cia re kor dów.

GŁU PO TY

F-CUP COOKIESwww.japantrendshop.com ce na: 20 dol.

Ciastka... powiększające piersi? Serio?Produkt jest japoński – co wyjaśnia wiele, alejednak nie wszystko. Jak zwykła przekąskama zmienić obwód kobiecej klatki piersiowej(pomijamy opcję wepchnięcia opakowaniapod bluzkę)? Producent twierdzi, że zareklamowaną właściwość odpowiadaniewielka domieszka rośliny zwanej pueraria

mirifica. Uwierzylibyśmy, gdyby przyznał,że ciastka jedzone regularnie i w dużychilościach powodują zwiększenie nie tylkopiersi, lecz również brzucha i bioder.

REKREACJA

THE GOTHAMGOLFCARTwww.hammacher.com

ce na: 35,5 tys. dol.

Gra w golfa jest niecomniej ekscytującymdoświadczeniem niżobrona Gotham przedhordami psychopatóww dziwnych fatałaszkach.Ale bycie fanem Batmananie oznacza konieczniepodzielania jego hobby.Jeśli wolisz styl życiaBruce'a Wayne'a, alegadżety jego alter ego – proszę bardzo, oto wózekgolfowy inspirowanytumblerem z Nolanowskiejtrylogii filmowej.


MAŁACHOWSKI,

KilówkaTouristCENA: 239 zł

Starter DOBRZE WYDANE PIENIĄDZE

Jak wybrać

śpiwórJEŚLI POTRZEBUJESZ ŚPIWORA NA LATO, NIE KOMBINUJ. PROSTY SYNTETYCZNYŚPIWÓR WYSTARCZY. TAKI JAK TEN NA ZDJĘCIU. JEŚLI PLANUJESZ WYPRAWYNA JESIEŃ LUB WIOSNĘ – PRZECZYTAJ, NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ. WTEDY NA PEWNO SIĘ WYŚPISZ!tekst: Piotr Hykawy-Zabłocki

UWAGA! Na śpiworze zimowym nie ma co oszczędzać, puch jest lepszy. Ale w lecie syntetyk jak najbardziej wystarczy.

Kaptur termicznyW modelu letnim – niekoniecznie. W modelach trzysezonowych lub zimowychobowiązkowy. Chroni przed ucieczkąciepłego powietrza, chroni głowę.

Jak spać w śpiworze?Normy sąprzewidziane dla osóbw bieliźnie termicznej(koszulka z długimrękawem), w zimie– w skarpetkach zakostkę.NIGDY NIE ŚPIJW PEŁNYM UBRANIU,ŚPIWÓR NIEOGRZEJE CIĘDOBRZE!

Zamek z le wej lub pra wej stro ny. Je śliku pu jesz dwa śpi wo ryi z dziew czy ną na wy jeź dziechcie li by ście je po łą czyć, kupz od wrot nie wszy tymi zam ka mi(bo śpi wór ma spód i gó rę),a wte dy bę dą pa so wa ły!

Listwa termiczna w modelach

trzysezonowychi zimowych. Chroni

przed ucieczką ciepłaprzez zamek.

Kieszonkawewnętrzna na dokumenty,pieniądze,komórkę.Przydatna!

Kieszeń napoduszkę odrobina komfortunie zaszkodzi,prawda?

Ściągacz na wysokości klatki

piersiowej. Chroniprzed ucieczką

ciepłego powietrza.Rozmiar śpiwór ma byćwygodny, ale nie zaduży. To ty swoimciepłem rozgrzewaszpowietrze w środku.Jeśli śpiwór będzie zaduży, wyziębisz się,zanim w środku staniesię ciepło.

Jak przechowywaćśpiwórKoniecznie wyjmij go zworka kompresyjnego.Przechowując go wnim, niszczysz włóknai śpiwór traciwłaściwościtermiczne. Najlepiejgo luźno rozwiesić.

NIE PIERZ ŚPIWORA,TO OSTATECZNOŚĆ.ŚPIWÓR NAJLEPIEJWIETRZYĆ. Zd

ję ci

a: H

UN

OTIK

A, N

ALIN

RATP

HI,

REDK

OALA

, VEC

TOR

MAR

KET,

VOO

DOO

DOT/

SHU

TTER

STOC

K.CO

M;M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E


Syntetyczny kon tra puchowySYNTETYCZNY:+ Tańszy+ Odporny na wilgoć- Chłodniejszy- Cięższy- Gorsza kompresja- Mniejsza trwałośc

PUCHOWY:

+ Cieplejszy+ Lżej szy+ Mniejszy (lepsza kompresja)+ Trwalszy- Droższy- Nieodporny na zamoczenie


Zakres temperaturEN 13537 – każdy śpiwór powinien byćprzebadany zgodnie z tą normą, wtedy maszgwarancję, że podany zakres temperatur jestprawdziwy.

Obszar komfortu – najniższa temperatura, w której kobieta prześpi całą noc

Obszar dolnej granicy – najniższatemperatura, w której mężczyzna prześpi całą noc

Obszar ekstremalny – najniższa temperatura,w której mężczyzna przetrwa noc, ale niebędzie spał. Ten parametr cię nie interesuje,to dla zaprawionych w bojach żołnierzy lubhimalaistów!

Dlaczego kobieta i mężczyzna? Kobiety mająstatystycznie niższą odporność na niskątemperaturę. Norma jest przewidziana dla 25--letniej kobiety o wzroście 160 cm i wadze60 kg i 25-letniego mężczyzny o 173 cmwzrostu i 70 kg wagi. Co ważne – wypoczętychi najedzonych, w normalnych warunkach, tzn.bez silnego wiatru, wysokiej wilgotności itd.

Kieszeń

docieplająca w modelach

zimowych, dladocieplenia stóp.

Pasy

antypoślizgowe na spodzie śpiwora,chronią przedprzesuwaniem sięśpiwora po śliskiejpowierzchni.

NAJPOPULARNIEJSZE ŚPIWORY MAJĄKSZTAŁT MUMII. W LECIE, JEŚLI ŚPISZW SCHRONISKACH, MOŻESZ KUPIĆ„KOPERTĘ”, PROSTOKĄTNY ŚPIWÓR,KTÓRY PO ROZŁOŻENIU ZAMIENIA SIĘW KOŁDRĘ.

RE

KL

AM

A



PR

ZY

GO

DA

MIE

SIĄ

CA

NAZNACZONYSKRZYDŁEM

PLUJĘ TRAWĄ. ZIELONEKŁĄCZA I GRUDKI ZIEMIODLEPIAJĄ MI SIĘ ODTWARZY. PRZYGNIECIONYCIĘŻAREM KUMPLA,SILNIKIEM I SKRZYDŁEM,WIEM, ŻE SKREWIŁEM.POTKNĄŁEM SIĘI ZALICZYLIŚMY GLEBĘ.CÓŻ, DROGA DO NIEBAJEST WYBOISTA.REWANŻ! TU I TERAZ.CHCĘ LATAĆ, BĘDĘLATAĆ, LATAM.

tekst: Jakub Abramczuk


Tu i te raz to czer wco wy świt

na pod war szaw skiej łą ce.

We dług Ada ma Rdzan ka to

su per miej sców ka – ma ło

za bu do wań, po wietrz ne

kory ta rze na lot ni ska są da le ko, a przy

lą do wa niu i star cie jest szan sa, że nie

wpadnie się na li nię wy so kie go na pię -

cia. Prze szko dy? Rze czka. Je że li wy lą -

du je się za nią, trze ba iść kil ka ki lo -

me trów przez ba gno z dwu dzie sto ma

ki lo gra ma mi osprzę tu.

Wsta ję i nie pa trząc w oczy in-

struk to ra, wra cam na star t. Obie cu ję

so bie, że na stęp nym ra zem będzie

le piej. Wy star czy, że nie kop nę go

w pisz czel. Star tu je my. Bie gnąc,

zada ję so bie py ta nie: Co ja tu ro bię

o szó stej ra no, pró bu jąc la tać na

prze ście ra dle i sil ni ku od ko siar ki?

JOHN CZY NI CU DAWszyst ko za czę ło się trzy ty god nie

wcześ niej, kie dy spot ka łem się

z Joh nem Koz low skim. Uśmiech -

nię ty trzy dzie sto kil ku la tek z uści -

skiem dło ni o sile ima dła, wy mia ta

na pa ra lot niach jak ma ło kto. Jest

bodaj je dy nym fa ce tem, któ re mu

uda ło się lą do wać i star to wać

z wra ko wisk okrę tów wo jen nych,

za to pio nych przy pla ży w Re wie.

– Mu sisz na pi sać o pa ra lot niar -

stwie – mó wił po dek scy to wa ny.

– Zo ba czysz, to fan ta stycz ne.

Dłu go prze ko ny wać mnie nie mu -

siał, bo od daw na chcia łem spraw dzić,

jak to jest uno sić się w po wie trzu, i to

nie w sa mo lo cie ściś nię ty jak sar dyn ka

w pusz ce, ale fru nąć praw dzi wie ze

skrzy dłem nad gło wą i sil ni kiem na

ple cach. Na miej sce lo tu John wy brał

oko li ce Ka zi mie rza. Gdy pod je chał

tere nów ką, po my śla łem, że nie za brał

ze so bą sprzę tu. Tymczasem John

wyjął coś, co wy glą da ło jak spo ry

namiot i ko siar ka do tra wy. Nie mi nę -

ło 10 mi nut i na łą ce le ża ły płach ta

skrzy dła i dzie siąt ki li nek.

– To na tym mam le cieć? – upew -

nia łem się.

A wte dy John za dał mi cios:

– Nie, ty dziś oglą dasz. Nie ste ty tan -

dem nie do je chał, a sam da le ko byś

nie po fru nął.

Mo ja ob ra żo na du ma pro te sto wa -

ła. Jak to?! Ja ko mło kos ba wi łem się

w ta kie rze czy – do brze la ski się rwa -

ło na skrzy dło kum pla – i nie mia -

łem żad nych prob le mów ze zlo tem

z gór ki. Ciś nie nie szyb ko mi ze szło,

kie dy zo ba czy łem Joh na za kła da ją ce -

go kask, kom bi ne zon, ra dio, wa rio -

metr i… spa doch ron.

– Po trze bu jesz te go wszyst kie go?

– Słu chaj… – spoj rzał na mnie jak

na dziec ko – …nie tak daw no spa da -

łem przez 23 se kun dy. To by ły se kun -

dy wal ki o ży cie. Co praw da, to dość

bez piecz ny sport, tyl ko kilka po waż -

nych in cy den tów w cią gu ro ku, ale

po co ry zy ko wać? Pa weł, mój zna jo -

my, po ła mał so bie szes na ście koś ci.

Po tej in for ma cji mog łem z ho no -

rem się pod dać. Scho wa łem am bi cję

do kie sze ni i od ga nia jąc się od brzę -

czą cej chma ry komarów, ob ser wo -

wa łem przy go to wa nia i start.

John spraw nie po der wał skrzy dło

w gó rę. Na stęp nie za wró cił i po ka zał,

że śmig łem da się spo koj nie ko sić co

wyż szą tra wę. Sza lał w ostrych zej -

ściach metr nad zie mią (cza sa mi

niżej!), by po chwi li gwał tow nie

wystrze lić w gó rę. Lek ko ogłu szo ny

war ko tem wy czy no we go trzy dzie sto -

sze ścio kon ne go sil ni ka, by łem pod

co raz wię kszym wra że niem.

Kie dy, kil ka go dzin póź niej,

racząc się wy śmie ni tym pi wem

i atmo s fe rą za sy pia ją ce go Ka zi mie -

rza, wy słu chi wa łem opo wie ści Joh -

na o ży ciu w po wie trzu, gdzie

medy ta cja łą czy się z adre na li ną,

by łem pe wien, że nie ma takiej

opcji, żebym od pu ścił, że mu szę

natych miast na mie rzyć ko goś z tan -

de mem i po le cieć.




TA KI RO WER, TYL KO LA TA JĄ CYKilkanaście dni póź niej ra zem

z Ada mem, in struk to rem ze szko ły

la ta nia Clo ud ba se, pę dzi liśmy tra są

S8 w kie run ku wielkiej przy go dy.

Mie liś my od wie dzić je go uczniów

i po le cieć ra zem.

– Nie prze jmuj się – uspo ka jał,

wi dząc, że mi mo wszyst ko je stem

nie co spię ty. – Lot pa ra lot nią to

niczym po ru sza nie się ro we rem, ty le

że w trzech wy mia rach.

Ro wer? Do bre so bie – po my śla -

łem.

– Trzy masz w piw ni cy, wy cią gasz

na wie czór, ru szasz z pod wór ka

i lądu jesz u kum pla na gril lu. Na wet

pręd kość po dob na jak na ro we rze,

prze lo to we 35 ki lo me trów na go dzi -

nę prze kro czysz in cy den tal nie – pe -

ro ro wał Adam.

Na miej scu je go pod opiecz ni roz -

kła da li sprzęt. Ni ko mu nie za ję ło to

wię cej niż 10 mi nut i kwa drans póź -

niej wpa try wa liś my się już w sy gna -

li zu ją ce kie ru nek wia tru, smęt nie

zwi sa ją ce na ki jach „skar pe ty”.

Ptasz ki śpie wa ły, słoń ce pra żyło na

potęgę – nic tyl ko wal nąć się na tra -

wę. Ty le że prze cież nie przy je cha -

łem tu opa lać się, a la tać. Wy ko rzy -

stu jąc chwi lę spo ko ju Adam jesz cze

raz wbił zgro ma dzo nym pod sta wo -

wą za sa dę.

– Wo bec praw na tu ry je steś my

bez rad ni – mó wił, no men omen,

nieco gór no lot nie. – Bez sza cun ku

dla nich koń czy my tra gicz nie, i nie

mó wię tyl ko o skrę canych ko stkach

czy wsa dzo nych w śmig ło, po ha ra ta -

nych pa lu chach.

Tak zmo ty wo wa na eki pa by ła go to -

wa do star tu. Jesz cze tyl ko Adam

zadzwo nił do war szaw skie go od dzia łu

Służ by In for ma cji Po wietrz nej: – Zgła -

szam lo ty na wy so ko ści do 200 m…

Tak, za dzwo nię, gdy za koń czy my.

In struk tor przy niósł sprzęt. Kom-

bi ne zon, kask, słu chaw ki, ra dio,

wyso ko ścio mierz… Czu łem, jak

prze i sta czam się w asa prze stwo rzy.

Po chwi li wpią łem się w ra mę tan -

de mu i do tar ło do mnie zna cze nie

te go, o czym przed chwi lą mó wił

Adam do uczniów. Czyż bym za czął

pani kować?

PRZY

GODA

MIE

SIĄC

A

John Koz low ski (37 l.) – lo gi styk w du żej fir mie bu do -wla nej. W la ta niu za ko chał się, słu żąc w ONZ na Bli skim Wscho -dzie. Po za koń cze niu służby zdo był upraw nie nia. Pięć lat la tałswo bod nie w Wiel kiej Bry ta nii. Choć la tał ba lo na mi, w ultra -lekkich sa mo lo tach i he li kop te rach, jego nu me rem je den są pa -ra lot nie. Jako pierw szemu uda ło mu się wy lą do wać i wy star to -wać z wra ko wi ska w Re wie. Rocz nie wy la tu je do 400 go dzin.Umie jęt no ści wy ko rzy stu je w pro fe sjo nal nej fo to gra fii lot ni czej.

Adam „Ro dzyn” Rdza nek (33 l.) – pi lot i in struk torpa ra lot niar stwa (oraz pły wa nia). In ży nier me tro log w MON.Jest wi cepre ze sem sto wa rzy sze nia mi łoś ni ków pa ra lot niar stwaGe kon Gli de Club. La ta ją ce skrzy dła za fa scy no wały go w woj -sku. W 2003 r. zdo był pier wsze upraw nie nia. W 2009 r. za cząłla tać mo to pa ra lot nią. Ja ko in struk tor współ pra cu je z war szaw -ską szko łą pa ra lot nio wą Clo ud ba se, a tak że or ga ni zu je dla chęt -nych lo ty tan de mo we. Więcej: Ggc.pl.

Jak zdo byćupraw nie nia By wa, że pa ra lot -nia rze la ta ją bezupraw nień. Ty nie po stę pujw ten spo sób! Na kur sach zdo -bę dziesz nie zbęd -ną wie dzę, odktó rej za le ży two -je ży cie. Zdo by -wa nie upraw nieńwar to roz po cząćod wyszu ka nianaj bliż szej cer ty -fi ko wa nej szko ły(ulc.gov.pl). Pod -sta wo we szko le -nie kosz tu je oko -ło 2000 złi od by wa sięprze waż nie nasprzę cie szko ły.

ADAM BŁYSKAWICZNIEPRZYGOTOWUJE SPRZĘTI ZA CHWILĘ JUŻROZPĘDZAMY SIĘPO ŁĄCE – PASIESTARTOWYM (Z PRAWEJ).


R E K L A M A

JESZCZE PRZEZMOMENTPRZEBIERAŁEMNOGAMI, KOPIĄC CO WYŻSZE TRAWY,KIEDY DOTARŁO DO MNIE – LECĘ!



PRZY

GODA

MIE

SIĄC

A

Ma my po le cieć przy cze pie ni

do alu mi nio wej ru ry, z ka wał kiem

mate ria łu pod tył kiem? A do te go

wy star to wać z ka wał ka po la, któ re

dziec ko prze rzu ci ka mie niem?

No, bez jaj, to się nie mo że udać…

– myśla łem.

Tym cza sem Adam wpiął się za

mną w uprząż i od pa lił na pęd.

Pogrzał sil nik i prze krzy ku jąc je go

war kot, ry czał: – Cze ka my na pod -

much. Bez nie go nie uda się nam

wznieść przed koń cem po la! Jak

usły szysz „go!”, bie gniesz ile sił!

Po czu łem kop adre na li ny. Za czy -

na się! O bieg by łem spo koj ny, sko -

ro na set kę mam 14 s, to i tu so bie

po ra dzę.

– Go! – usłyszałem.

Po dwóch kro kach po czu łem

szarpnię cie i nie mal sta ną łem

w miej scu. Wzno szą ce się w gó rę

czter dzie ści me trów kwa dra to wych

skrzy dła za dzia ła ło ni czym ha mu lec.

Tu nie sprin te ra, a wo łu do za przę gu

by ło po trze ba! Rzu ca jąc blu zgiem

przez za ciś nię te zę by, za czą łem moc -

niej na pie rać, tyl ko po to, by po

chwi li kop nąć Ada ma w pisz czel

– za bar dzo się po chy li łem do przo du.

– Bie gnij! – Adam wy da wał się

nie wzru szo ny.

Bieg łem, ale wi dzia łem, jak z każ -

dą se kun dą je steś my co raz bli żej

gra ni cy sko szo nej łą ki. Za nią za czy -

na ły się za sie ki z ja kie goś splą ta ne -

go ba dzie wia. Po my śla łem, że nie

ma szan sy. Mia łem ra cję.

Po ko lej nym kro ku po czu łem, jak

mój but za plą tu je się w dzi kich kłą -

czach. Za nim się spo strzeg łem, by -

łem na klę czkach, a ca ły sprzęt

Czywiesz, że:

1105kmTyle wy no sire kord świa taw prze lo ciez sil ni kiem.

4526mTo ofi cjal nare kor do wawy so kość, naja ką wzbi łasię pa ra lot niaswobodna(z silnikiemtrzy kilometrywyżej).

80km/hTaką prędkośćpo tra fiąrozwinąć wyczynowcy.

500kgTyle ważąnaj wię kszepa ra lot nie(pa ra pla ny)w mo men ciestar tu.

8008kmTyle wynosinaj dłuż sza za -no to wa na po -dróż pa ra lot -nią (rozłożonana 108lo tów).

To mu sisz mieć, że by la tać:1. Skrzy dło wraz z lin ka mi i taś ma -mi noś ny mi (to cię nie sie).

2. Uprząż z pro tek to rem i ka ra bin -ka mi łą czą cy mi ją z pa ra lot nią (do te go je steś przy cze piony).

3. Kask ochron ny.

4. Je śli chcesz la tać w pła skim te re -nie, po trzeb ny ci bę dzie sil nik ześmig łem. Sil nik jest prze waż niedwu su wem, cho ciaż zda rza ją siętak że elek trycz ne.

5. Op cjo nal nie: Ra tow ni czy Sy stemHa mu ją cy (spa doch ron), ra dio te le -fon, wa rio metr, GPS, kom pas, czy liwszyst kie urzą dze nia zwię ksza ją cebez pie czeń stwo.

TO DOPIERO WIELKI WÓZNA NIEBIE. WRAŻENIA,KTÓRYCH NIE ZAPOMNĘPRZEZ DŁUGIE LATA.


– łącz nie ze śmig łem wi ru ją cym

9700 ob ro tów na mi nu tę – zwa lił się

na mnie. Czu łem się win ny. In struk -

tor najwyraźniej to wy czu wał. – Nie

łam się. Jest OK. Nic się nam nie

sta ło – do da wał mi otu chy.

Wró ci liś my na start. Gdy ru szy -

liś my po now nie, by łem mą drzej szy

o po przed nie do świad cze nia. Nie

kła dłem się na ste la żu, nie wierz -

ga łem, a jed no staj nie par łem przed

sie bie, pra cu jąc ca łym cia łem.

Nagle naj pierw le wa, po tem pra wa

sto pa nie się gnę ła zie mi. Jesz cze

przez mo ment prze bie ra łem no ga -

mi w po wie trzu, ko piąc co wyż sze

kę py tra wy, kie dy do tar ło do mnie

– le cę!

LA TA JĄ CY Z BO CIA NEMFak tycz nie, le cia łem. Po czu łem prze -

cią że nie, żo łą dek uniósł się do gar -

dła. „Spo koj nie, sta ry. To jak du ża

huś taw ka, stąd to ko ły sa nie. Pod -

ciągnij się na uprzę ży i sia daj”

– myśla łem.

R E K L A M A

Na czymw prze stwo rza: Pa ra lot nia. Star tu-jesz, bie gnąc. Wy ma -ga do god nych wa -run ków atmo s fe -rycz nych i do bre goukształ to wa nia te re -nu (z gór ki!).

Pa ra lot nia z na pę -dem. Star tu je sz,biegnąc. Pi lot nie siesil nik na ple cach.Moż na star to waćz pła skie go te re nuna wet przy bez -wietrz nej po go dzie.

Pa ra lot nia tan dem.Patrz pa ra lot niaz na pę dem bądź bez,tyl ko dwu o so bo wa.Wy ma ga spe cjal nychupraw nień. Mo żestar to wać z kół.

Mo to pa ra lot nia. Pa -ra lot nia z sil ni kiemi pod wo ziem. Ła twado wy star to wa nia,ale po trze bu je pa sastar to we go.

Pa ra plan. Cięż kakon struk cja o du żymudźwi gu. Trud naw trans por cie, droż -sza w eks plo a ta cji.

PARALOTNIARZEZE SZKOŁY LATANIA„CLOUDBASE” WYNIEŚLILOGO POD NIEBIOSA.POTWIERDZAMY: TAM JEST SUPER!



PRZY

GODA

MIE

SIĄC

A

do dysz la, z których je den prze bie ra

no ga mi w po wie trzu.

Lą do wi sko tuż-tuż. Za cis ną łem

zę by, cze ka jąc na ude rze nie, a tu

nic! Mo je no gi za miast biec w po -

wie trzu, za czę ły po ru szać się po

trawie, po chwi li zma lał ucisk na

ramio nach – to skrzy dło osu nę ło się

na zie mię.

– Już?

– Już!

Tak mięk kie go lą do wa nia nie za li -

czy łem w żad nym sa mo lo cie. Przy -

pom nia łem so bie, co Adam mó wił

o la ta niu pa ra lot nią na gril la. Na gle

prze sta ło to brzmieć ab strak cyj nie.

– Po do ba ło ci się? – upew niał się

Adam.

– Ta aa – wy mam ro ta łem, za sta -

na wia jąc się, jak naj le piej od dać

wra że nia, ale nie do sta łem szan sy

na do koń cze nie.

– …bo wiesz – przer wał mi

Adam. – Ma my ta kie po wie dze nie

mi strza Le o nar da (da Vi ni ci):

„Je że li choć raz

za sma ko wa łeś la ta nia,

bę dziesz cho dził po zie mi

z ocza mi

zwró co ny mi ku nie bu, gdyż

tam by łeś i tam bę dziesz

chciał po wró cić”.

To by ły sło wa, któ rych szu ka łem.

Zo sta łem na zna czo ny.

– Do bra – śmig ło po now nie za sko -

czy ło, a skrzy dło we szło w moc ny

skręt. – Za wra ca my nad ba zę, po krę -

ci my się tro chę nad chło pa ka mi.

Po kil ku mi nu tach zna le źliś my

się nad zna jo mym po lem, z gó ry

wyda wa ło się jesz cze mniej sze niż

z po wierz chni zie mi. Je den prze lot,

na wrot ka, dru gi. Wszyst ko faj nie,

ale to tu ma my wy lą do wać? W ten

skra wek tra fić bę dzie trud no, co

dopie ro na nim wy ha mo wać.

– Ma my ma ło miej sca, ze jdzie my

pod wiatr. Mu sisz za cząć biec jesz -

cze za nim do tknie my zie mi. Nie

wol no nam się prze wró cić. Bie -

gniesz, pó ki skrzy dło nie opad nie!

– ko men de ro wał Adam.

No i kil ka me trów nad zie mią za -

czą łem biec. Mu siał być to ko micz ny

wi dok. Dwóch fa ce tów przy cze pio nych

Gdzie la taćSzu ka jąc miej sców ki do lo tów, mu si sz pa mię tać, że la -ta jąc swo bod nie, po trze bu je sz wy so ko ści do star tu, dla -te go le piej skon cen tro wać się na te re nach gó rzy stychbądź nad mor skich (wy dmy). Gdy le cisz z sil ni kiem, nieogra ni cza cię ukształ to wa nie te re nu.

Wię cej świet nych miej scó wek:

Paraglidingmap.com

1

7

4

3

56

8

2

– OK? – do bieg ło mnie py ta nie.

– Za je bi ście – wy krzy cza łem.

Cię liś my po wie trze. Za na mi po zo -

sta ło star to wi sko. Śmi gnę liś my nad

jakąś wio ską i na bie ra jąc wy so ko ści

za wró ci liś my w kie run ku War sza wy

ma ja czą cej na ho ry zon cie. Mo je be be -

chy się uspo ko i ły. Spoj rza łem na przy -

mo co wa ny do uda wa rio metr, wska zy -

wał 60 m. Jesz cze ni sko, ale by skrę cić

kark wystarczy 6 me trów! Dwu dzie -

sto pię cio kon ny sil nik za milkł, po szliś -

my swo bod nym lo tem. Po dzi wia łem

pięk no po ran ka i za cią ga łem się za pa -

chem pa ru ją cych w słoń cu pól. Świat

był u mo ich stóp. Adam sztur chnął

mnie w ple cy: – Bo cian!

Fak tycz nie mie liś my kom pa na.

Wiel ki ptak le ciał rów no le gle z na szą

pa ra lot nią, z dwa dzie ścia me trów

pod na mi.

Wła dy sła wo wo

Lotnisko w Borsku

Lotnisko Białystok-Krywlany

Prace MałeLeszno

ĆwilinSzczyrk, Góra Żar

Mrągowo, Góra Czterech Wiatrów

MomentnarodzinW 1978 r. Je an-Cla u -de Bétemps, AndréBohn i Gérard Bos -son za częli eks pe ry -men ty ze spa doch ro -na mi szy bu ją cy mistar tu ją cy mi z gó ry.Udało im się prze le -cieć 100 m. To byłmoment na ro dzi npa ra lot niar stwa. Odte go cza su pa ra lot -nie są nie u stan nieroz wi ja ne. Trwa wyś -cig po mię dzy zwięk sze niem mo cysil ni ków, a zmniej -sze niem ich wa gioraz pró by po pra -wie nia wła ści wo ścinoś nych i ste row no -ści skrzy deł.

Zdję

cia:

ALB

ERT

ZAW

ADA;

KRZ

YSZT

OF

MIL

LER;

JO

HN

KOZ

LOW

SKI;

JAKU

B AB

RAM

CZU

K; M

ON

IKA

HU

NAC

KOVA

/SH

UTT

ERST

OCK.

COM

JOHN KOZLOWSKIUWIELBIA LATAĆ NADBAŁTYKIEM. TO JEGOULUBIONA MIEJSCÓWKA.


Kom plet na pa ra lot niaWy bie ra jąc sprzęt, sprawdź,do ja kiej kla sy na le ży. Stan -dard to skrzy dła szkol no-re -kre a cyj ne, per for man ce– rekre a cyj no-spor to we, com -pe ti tion – wy czy no we. Swo jąprzy go dę z lo ta mi za cznij odkla sy stan dard. Upew nij się,czy skrzy dło ma cer ty fi katjed nej z trzech głów nychorga ni za cji zaj mu ją cych siębez pie czeń stwem: nie miec -kiej Gu te sie gel DHV, fran cu -skiej AF NOR bądź unij nejLTF. Z ob szer ną li stą sprzę tumo żesz za poz nać się na:Para2000.org.

Kom ple tu jąc sprzęt, wy dasz30 000–35 000 zło tych nano wy ze staw (po ło wę tejkwo ty na uży wa ny).

Ze wzglę du na koszt sprzę tui licz bę firm w bran ży, ku pu -jąc pier wszą pa ra lot nię, le piejzdać się na po moc szko ły pa -ra lot niar skiej bądź do świad -czo ne go zna jo me go pi lo ta.

Skrzydło. Producenci: Advance, DudekParagliders, Nova, Ozone, Sol. Skrzydłaróżnią się przede wszystkim parametramilotnymi, powierzchnią i bezpieczeństwem.Cena: 6000-15 000 zł.

Uprząż. Producenci:APCO Aviation, DudekParagliders, Mac Para,Woody Valley. Wartozainwestować w uprzążz protektorem, czyliwkładką, która ochronicię przy uderzeniuo ziemię. Cena: od 1500 zł.

Śmigło. Producenci: Biela,Helix, Rusłan, Werenc.

Najbardziej wrażliwy elementparalotni z silnikiem. Pomimo,że jest wykonane z wyjątkowo

trwałych materiałów,pechowcy potrafią w sezonie

połamać kilkanaście sztuk.Cena: 1000–3000 zł.

Osprzęt. Kombinezon,kask, spadochron, radio,wiatromierz, wariometr,

GPS. Cena: razem ok.5000-7000 zł.

Silnik spalinowy.Producenci: Corsair, JPX,

Minari, Motoroma, Moster,Simonini, Techno-fly. Silniki

mają od 15 do 40 KM.Optimum to silnik lekki

i mocny.Cena: 5000–30 000 zł.

ADAM RDZANEK LATANA SWOIM POKAZOWYMORLIM SKRZYDLE.




Magda Rosłaniec

P R E M I E R Y | T R E N D Y | P O R A D Y | H I TY

Zdję

cia:

IMAX

TREE

; MAT

ERIA

ŁY P

RASO

WE

HIT MIESIĄCA

NAJ NO WSZY MO DEL MAR KIAL BERT RIE LE PO WSTAŁZ OKA ZJI PRE STI ŻO WYCHRE GAT SO POT MATCH RA CE.ZE GA REK Z LI NII PRE MIERZ TAR CZĄ W MA RY NI STYCZ -NY CH BAR WACH I WSKA -ZÓW KA MI NAWIĄZUJĄCYMIDO URZĄ DZEŃ PO KŁA DO -WYCH ŁO DZI. CZASOMIERZMA POD WYŻ SZO NĄ DO100 M WO DOSZ CZE LNOŚĆI SZA FI RO WE SZKŁO.

CZAS NA ŻAGLE

Przed na mi bar dzo cie ka wy se zon.W kro jach re wo lu cji nie bę dzie– zmia ny do ty czą ra czej spo so buno sze nia ubrań i kom po no wa niado dat ków. Po ja wi się du żo dłu -gich bu tów, w któ re zgod niez tren da mi na le ży wcis nąćmoc no wy tar te dżin sy. To bę dzie se zon naj cie ka -wszych od wie lu lat kur tek. No wo ścią jest rów nież to, że ele -men ty co dzien nych stro jów, np.chi no sy, blu zy, uszy te są z tech -nicz nych tka nin. I coś, co po obej -rze niu wie lu je sien nych ko lek cjispo do ba ło mi się naj bar dziej– KRA TY – wy raź ne, w moc nychko lo rach, bar dzo mę skie. Dla te gojuż w ko lej nym wy da niu „Lo go”znaj dzie cie peł ny prze gląd naj ład -niej szych kra cia stych ko szul.

KRATA HIT JESIENI 2014!

Moda StylGdzie moż na zo ba czyć naj le piej ubra nych męż czyzn na świ cie?Wszyscy przy jeż dża ją dwa ra zy do ro ku na tar gi Pit ti Uo mo we Flo ren cji. Pod czas osta t nich wię kszość z nich mia ła na so bie nie bie skie gar ni tu ry. Jed no- i dwu rzę do we, od cie nie jas ne, ciem ne, w kra tę, prążki. Czyż by prze kor na bran ża mo do wa do stos owa ła się wresz cie do kry zy su? W koń cu nie bie ski gar ni tur to naj bar dziejuni wersalne wdzian ko – odpowiednie dla ka żde go i na każdą okazję.

NIEBIESKA SIŁA

PAKUJ I PEDAŁUJ Każ dy biu ro wy ro we rzy sta wie, że ple cak

+ ma ry nar ka = mo kra ko szu la i po gnie cio ne

ubranie. Ko szyk? Hmm... Dobry ra czej na so -

bot nie za ku py na ba zar ku. Sy stem ba ga żo wy

szwedz kiej fir my Thu le to roz wią za nie wie luprob le mów miej skich ro we rzy stów. Sak wyma ją cho wa ne za cze py i ma gne tycz neuchwy ty, dzię ki któ rym moż na je szyb ko

zamon to wać i zdjąć z ba gaż ni ka al bo kie row -

ni cy ro we ru. Do dat kowo moż na z nich ko rzy -

stać jak z ty po wych miejskich to reb na ra mię

lub do ręki. Torby są wodoodporne, mają

pasek kompresyjny, który pozwala utrzymać

zawartość na miejscu, specjalny futerał na

laptop i odblaskowe paski poprawiające

widoczność.

Sakwy z kolekcji Pack ‘n PedalCena: ok. 500 zł – w zależności od modelu

w salonach APART,4390 zł limitowanych 250 sztuk

Wrangler,219 zł

Lee,199 zł


A K A D E M I A

styluPOD STA WA KAŻ DE GO STRO JU TO BU TY – CZY STE BU TY. NA WET NAJ BAR DZIEJ ELE GAN CKIE OKSFOR DY CZY HIP STER SKIE SNE A KER SY BEZ OD PO WIED NIEJ PIE LĘ GNA CJI STRA CĄ SWÓJ

UROK JUŻ PO JED NYM WIE CZO RZE. DLATEGO PRZEDSTAWIAMY PORADNIK, JAK O NIE DBAĆ. tekst: Magdalena Rosłaniec

Mod

aSt

yl

JAK DBAĆ O BUTY

JEŚLI MASZ JAKIEŚ PYTANIA BĄDŹ UWAGI DOTYCZĄCE ZASAD NOSZENIA OFICJALNEGO STROJU, NAPISZ DO NAS: [email protected]


Skóra licowa1Wy jmij sznu rów ki, a na stęp nie wil got ną szmat ką oczyść bu ty z ku rzu

i bru du – nie za pom nij o szcze li nach przy po desz wie i ję zy ku.

2Zu peł nie su che bu ty wy pa stuj. Do roz pro wa dza nia pa sty i kre mu naj -lep sza jest szczot ka z ma łą głów ką al bo szmat ka, któ ra już kie dyś

uży wa na by ła w tym ce lu, bo na tłusz czo na nie wchła nia pro duk tu.

3Na łóż pa stę na czu bek bu ta i ru chem w kie run ku ob ca sa roz sma ruj

pre pa rat po ca łej po wierz chni. Na stęp nie wcie raj pa stę szczot ką (naj le piej z koń skie go wło sia), zno wu za czy na jąc od czub ka. Wy ko nuj ko li ste ru chy w pra wo, le wo, w gó rę i w dół. Od staw bu ty na kil ka mi nut, by pa sta wy schła. Na łóż szmat ką dru gą war -stwę pa sty, tym ra zemkon cen tru jąc się najęzy ku, miej scachz dziur ka mi na sznu ro -wa dła i szpa rach, gdzie skó ra łą czy sięz po desz wą. We trzyj pa stę szczot kąi po zo staw na chwi lę dowy schnię cia. Wy po le rujbuty mięk ką szmat ką,spe cjal ną rę ka wi cą, al bodu żą szczot ką z dłu gim

wło siem.

Bu ty re gu lar nie czysz czo ne, pa sto wa ne i pra wi dło wo prze cho wy wa ne mo gą ci słu żyćprzez wie le lat. Skó rza ne prze cho wuj na drew nia nych pra wi dłach, unikniesz za gięć

i pęk nięć. Po nad to drew no wchła nia pot, przez co but szyb ciej schnie. Za mo czo nebu ty mo żesz wy su szyć, wkła da jąc do środ ka ga ze tę, któ ra do brze wchła nia wo dę.Ni gdy nie susz bu tów bli sko ka lo ry fe ra.

Za msz

1Przed pierw szym wyj ściem w za mszo wych bu tach za im pre gnuj je spe -

cjal nym pre pa ra tem. Zamsz trud no się czy ści, więc le piej za po bie gać.

2Po każ dym uży ciu bu tów z zamszu war to oczy ścić je z ku rzu spe cjal nąszczot ka z gu mo wy mi wy pust ka mi, któ re w trak cie prze cie ra nia pod -

no szą wło ski mesz ku, oczysz cza jąc i od świe ża jąc skó rę.

3Moc ne za bru dze nia oraz pla my usu waj szczo te czką i wo dą z sza rymmydłem al bo go to wym pre pa ra tem do czysz cze nia za mszu i nu bu ku.

Po pra niu bu ty mu szą wy schnąć w pra wi dłach. Wo da zu -

peł nie wy gła dzi struk tu rę za mszu – by pod nieś je go me -

szek, wyczesz bu ty twardą szczot ką. Czyste buty po now niezaimpregnuj.

4Do od świe że nia ko lo ru za mszu prze zna czo ne

są spe cjal ne pa sty w pły nie.Nie któ re fi rmy pro po nu ją pa le tękil ku dzie się ciu ko lo rów – napew no da się zna leźć bar wę zbli -

żo ną do ko lo ru bu tów.

5Se lek cja. Zamsz jest ład ny,ale trud ny w pie lę gna cji.

To skó ra na sią kli wa, po dat na naza bru dze nia i znisz cze nia, a bar -dzo od por na na czysz cze nie, le -piej więc takich butów nie za kła -dać, gdy na dwo rze jest mo kro.

Oprócz na tłusz cza ją cych past na ryn ku do stęp ne są rów nież kre my do pie lę gna cji obu wia – bły ska -wicz nie od świe ża ją ko lor, szyb ko się wchła nia ją i pachną jak krem do rąk. Na zdję ciu: krem Col lo nil,ce na: 15 zł, szczot ka do apli ka cji pa sty – 13 zł.

Na zdję ciu: im pre gnat, w któ rym za sto so wa notech no lo gię wę gla ak tyw ne -go. Two rzy uni kalną struk tu -rę włó kien po li me ro wych,przylegających do ela stycz -nych po wierz chni, two rzącwarstwę nie prze pusz czal nądla wo dy, za cho wu jąc prze -pusz czal ność po wie trza.Col lo nil 45 zł.

Szczotka do zamszuz gumowymi wypustkmioraz warstwą mosiężnądo podnoszenia włosków.Cena ok. 9 zł.


R E K L A M A

WARTO* IMPREGNOWAĆ KAŻDY RODZAJ

BUTÓW (ZE SKÓRY LICOWEJ,ZAMSZOWE, MATERIAŁOWE,TREKKINGOWE), JAK RÓWNIEŻPLECAKI, NAMIOTY, A NAWETŚPIWORY. NOWOCZESNEPREPARATY DZIAŁAJĄ NA ZASADZIEMEMBRANY – TO ZNACZY TWORZĄNIEWIDOCZNĄ CIENKĄ WARSTWĘ,KTÓRA CHRONI PRZED KURZEMI WODĄ, ALE NIE BLOKUJEPRZEPŁYWU POWIETRZA.

* PRZY ZAKUPIE BUTÓW OD RAZUPOPROSIĆ SPRZEDAWCĘ O POMOC

PRZY WYBORZE ODPOWIEDNIEGOŚRODKA DO KONSERWACJI I CZYSZCZENIA. TO ZWIĘKSZA TWOJĄSZANSĘ NA ODPOWIEDNIĄPIELĘGNACJĘ.

Sne a ker sy1Czyszczenie sportowych butów za le ży od materiału, z którego zostały

zrobione. War to prze czy tać, ja ką pie lę gna cję po le ca pro du cent. Wię kszośćma te ria ło wych bu tów moż na po pro stu uprać w pral ce z nie wiel ką ilo ściądeter gen tu, włą cza jąc pro gram „de li kat ne”. Skó rza ne le piej myć bez cał ko wi -tego na ma cza nia – mo krą szczo te czką z prosz kiem do pra nia al bo mle czkiemdo czysz cze nia, a wkład ki i sznu -rów ki wrzucać do pral ki.

2Skó rza ne tram pki war to raz naja kiś czas za pa sto wać

bez bar wna pa stą.

3Dobrze mieć zawsze przy so biejednorazowe chu ste czki do

szybkiego czysz cze nia butów.Nasączone są specjalnymdetergentem, który dobrze usuwakurz i zabrudzenia. Do kupieniaw sklepach internetowych.

Zdję

cia:

AGA

TA J

AKU

BOW

SKA;

ŁU

KASZ

FAL

KOW

SKI;

ANDR

ZEJ

KRAS

OWSK

I; AJ

T, P

ATRI

CIA

HO

FMEE

STER

, JIG

GO/S

HU

TTER

STOC

K.CO

M; M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E

Prezentowane buty, kolejno Kazar, Görtz, Adidas, pochodzą z poprzednich kolekcji. Do kupienia w outletach.

Chusteczki do czyszczenia adidasów.Przykładowe Quick Wipes marki JasonMarkk do kupienia w sklepieStreetsupply.pl, cena: 54 zł (12 sztuk)



Mod

aSt

yl

CO ŁĄCZY BRYTYJSKIEGOLOTNIKA Z CZASÓW II WOJNYŚWIATOWEJ, TOMA CRUISE'A Z CZASÓW SWEJ ŚWIETNOŚCI I HIPHOPOWĄ MODĘ LAT 90.?ODPOWIEDŹ JEST JEDNA, CHOĆJEJ WERSJE NIEZLICZONE:BOMBER JACKET. TRADYCYJNAKURTKA PILOTÓWWOJSKOWYCH. NIE ZNIKA Z RADARÓW NIEMAL OD 100 LAT. ZIMĄ W WERSJI Z GRUBEJ SKÓRY, LATEM Z LEKKIEGO ORTALIONU,NYLONU ALBO BAWEŁNY.

MODAWYSOKICHLOTÓWCZYLI KURTKA PILOTA

Cropp, 149,99 zł

Zara, 199 zł

Adidas, 949 zł

Urban Classics/Zalando,269 zł


RE

KL

AM

A

Stworzona została bowiem na potrzeby angielskich i amerykańskich sił

powietrznych jeszcze podczas I wojny światowej. Ze względu na swe praktyczne

zalety, ale także na fakt, że kojarzona była później z walecznymi pilotami,

bohaterami z czasów II wojny światowej, kurtka lotnicza zyskała ogromną

popularność. Jako symbol przygody i adrenaliny stała się przedmiotem pożądania

wielu mężczyzn, a pośrednio także kobiet.

Bomber jacket: kurtka, któraspadła nam z nieba

W CENTRUM

UWAGI

Tej kurtce trzeba daćzabłysnąć. Powinna być

dominującymelementem garderoby,reszta niech stanowi

dla niej tło.

Cheap Monday,599 zł

River Island,299 zł

Troll,139,99 zł



River Island,229 zł

H&M,199 zł

Reebok, 899 zł

Cropp, 149,99 zł

Bershka,199 zł

Bershka,159 zł

Zara, 199 zł

STÓJKAze sciągacza zastąpiłafutrzanykołnierz oryginału.

ORTALIONalbo innysyntetyczny,często połyskliwymateriał,ewentualnielekka bawełnato materiały, z których robi sięwersje letniepilotek, zwanychrównieższwedkami.

PAS zrobiony ześciągaczadecydujeo charakterystycz-nym kroju tejkurtki.

RĘKAWobowiązkowo

zakończonyściągaczem.

NIEZMIENNA

Zarówno w ogóle, jak i w szczególe krój jest

w przypadku tej kurtkiraczej niezmienny.

To, co praktyczne, nieulega tak łatwo

trendom.

Wyb

ór i

styl

izac

ja:K

ASIA

FOI

T, op

raco

wan

ie:O

LGA

WIE

CHNI

KZd

ję ci

a: Ł

UKA

SZ F

ALKO

WSK

I; FO

RUM

; GET

TY IM

AGES

/ALE

SSIO

BOT

TICE

LLI/

GC IM

AGES

; GET

TY IM

AGES

/JO

N F

URN

ISS/

WIR

EIM

AGE


RE

KL

AM

A

Huf, 549 zł

H&M,199 zł

Primitive, 409 zł

Ashton KutcherBradley Cooper

Harrington/Zalando,389 zł

Za mun du rem

pan ny sznu rem,

a za ce le bry tą też.A je śli ce le bry ta

ma na so bie kur -

tkę pi lot kę, to ma -

my do czy nie nia

z ku mu la cją. A taksię skła da, żegwia zdy wy jąt ko -wo chęt nie no sząbom ber jac ketw róż nych jej od mia nach. Bo jed ną z za lettej kur tki jest to, że nie trze ba być gwia zdą, że by w niej do brze wy glą dać.

Oni niemogą sięmylić



DWIE JAPONKI I TYZara, 199 zł

Ryłko, 159,90 zł

Clarks, 349 zł

Kazar, 259 zł

Zara, 169 zł

Fila, 49 zł

Mod

aSt

yl

Prima Moda,199 zł

LATEM DAJODETCHNĄĆ STOPOM.NIE MĘCZ SIĘ. NIE MA PO CO.ZWŁASZCZA ŻE ANIMODA, ANI ETYKIETAOD CIEBIE TEGO NIEWYMAGAJĄ. JEDYNE, O CZYM MUSISZPAMIETAĆ – O STOPYTRZEBA ZADBAĆ,ZANIM SIĘ JE POKAŻE.WIĘCEJ ZASAD NIEMA. WOLNAJAPONKA.

Gino Rossi, 99,90 zł

Reserved, 39,99 zł

Cropp, 39,99 zł


Kazar, 259 zł

Zara, 289 zł

Venezia, 169 zł

Wojas, 199 zł

Prima Moda, 239 zł


Skórzane sandałyNajlepiej wybierz takie z miękkiej skóry wysokiej jakości. Od kilku sezonówmodne są rzymianki (nazywane też gladiatorkami), które od typowychsandałów odróżnia duża liczba cienkich skórzanych pasków.

Orient po polskuWielu Polaków ma spore opory przed noszeniem japonek, alelatem nie ma dla naszych stóp nic lepszego. Jeśli regularniedbasz o stopy, w noszeniu japonek nie ma nic niewłaściwego.

House, 29,99 zł

Wojas, 179 zł

Reserved, 39,99 zł

The North Face, 110 zł

Henri Lloyd, 180 zł

Jungle Vibes, 49,99 zł

Havaians, 89 zł



Wojas, 239 zł

Venezia, 199 zł

The North Face, 199 zł

Columbia, 279 zł

Easy Street/Deichmann,119 zł

Ecco, 419,90 zł

Ecco, 369,90 zł

Gallus/Deichmann, 199 zł

Keen, 399,95 zł

Sprytne hybrydyKolejnym rozwiązaniem są sandały sportowe. Idealne nawakacje i do miasta. Modele z zabudowanymi palcami świetniesparawdzają się podczas wycieczek plenerowych.

PAMIĘTAJ! NIC, NAPRAWDĘ NIC NIE USPRAWIEDLIWIA NOSZENIA SKARPET DO SANDAŁÓW. JEŚLI MARZNĄ CI STOPY – ZMIEŃ OBUWIE. JEŚLI NIE CHCESZ POKAZYWAĆ STÓP – ZMIEŃ OBUWIE. JEŚLI NIEWYGODNIE CI W SANDAŁACH BEZ SKARPET – ZMIEŃ OBUWIE!

Memphis One/Deichmann,99 zł

Merrell, 239 zł

NIK/eobuwie.com.pl, 189 zł


RE

KL

AM

A

Sandały – nawet wykonane z najlepszej jakości skóry

– to buty, których nie powinno się nosić w bardzo formalnych

okolicznościach. Świetnie nadają się jednak do rozluźnieniaformalnego stroju, gdy tego chcemy. Bosa stopa to krok w stronę nonszalancji i luzu. Czasem to krok za daleko, ale latem stawiajmy śmielsze kroki. W słońcu ujdzie nam to na sucho.

Keen, 359,95 zł

Columbia, 179 zł

Wyb

ór i

styl

izac

ja:K

ASIA

FOI

T, op

raco

wan

ie:O

LGA

WIE

CHNI

KZd

ję ci

a: Ł

UKA

SZ F

ALKO

WSK

I; AG

ATA

JAKU

BOW

SKA;

IMAX

TREE

O KROK ZA DALEKO?

Regatta, 149 zł

Miharayasuhimo

Hermčs

Van Notem


MISSONI

ZAJRZYJ NA

NASZ PROFIL/MAGAZYN.LOGO

DOBRY KOMPROMIS NIE JEST ZŁY.STYLIZACJA, KTÓRĄ WYBRALIŚCIE W TYM MIESIĄCU, TO CIEKAWAWARIACJA NA TEMAT TYPOWOLETNIEGO STYLU MARYNISTYCZ-NEGO. NIBY KLASYCZNIE, ALEGDY PRZYJRZEĆ SIĘ UWAŻNIEJ...

Co mie siąc na na szym fa ce bo o ko wym pro fi luznajdzie cie kil ka sty li za cji pro sto z wy bie gów. Laj kuj cie, oce niaj cie, ko men tuj cie, kry ty kuj cie! Tę, któ ra zy ska wa sze naj wię ksze uzna nie, na si sty li -ści od two rzą z ubrań do stęp nych w pol skich skle pach.

DO KOMPLETU:

KOSZULKA, Zara, 59 zł

SPODNIE, H&M, 129 zł

PASEK, Tommy Hilfiger/van

Graaf, 229 zł

BUTY, Marks & Spencer, 279 zł

NA ŻYCZENIEstylizacja: Klara Mayzel-Racławska

SWETER,

Springfield

199 zł

POZORYUSPOKAJAJĄNiby klasycznie, bez zaskoczeń:białe bermudy i marynarska w kolorystyce góra.Ale już na drugirzut oka widać, żestylizacja jest dużociekawsza. Jaknapisaliście nanaszym Facebooku:koszulka w stylu lat70. i sweter w styluetno zamieniają tę z pozoru klasycznąkompozycję w bardzo oryginalnyzestaw dlaodważnych. Zd

ję ci

a: P

AWEŁ

KIS

ZKIE

L; IM

AXTR

EEO

prac

owan

ie: O

LGA

WIE

CHN

IK


Mod

aSt

yl



technoP R E M I E R Y T R E N D Y P O R A D Y C I E K A W O S T K I H I T Y

Łukasz Figielski

Róż nią się de si gnem i funk cja mi spe cjal ny mi(czuj nik tęt na i czyt nik li nii pa pi lar nychw sam sun gu), lecz pod wie lo ma wzglę da mito bliź nia ki. Ma ją czte ror dze nio we pro ce so rySnap dra gon 801, ekra ny ciut po nad 5 ca li,oczy wi ście Full HD, na gry wa ją fil my w 4K,ich ce ny za czy na ją się dziś od 2100 zł. Do te go, choć wej ścia słu chaw ko we nie sązaty ka ne, oba smar tfo ny są wo do od por ne:mo żesz je za nu rzyć w ba se nie na 1-1,5 m.

Fej sem się nie po ba wisz, bo mo kre wy świet -la cze tra cą res pon syw ność, ale zdję cia ro bićsię da – przy ci ska mi fi zycz ny mi. Nie jest toza da nie ła twe. Je den fał szy wy ruch i trze basię wy nu rzyć, by na no wo od pa lić apa rat. W przy pad ku xpe rii przy da ł by się też lep szyekran: wy ko na ny w tech no lo gii Su per AMO -LED ekran sam sun ga jest wy raź nie jaś niej szy.Tak czy siak to tyl ko za ba wa – możnapróbować, nasze ko mór ki kąpiel przetrwały!

SA MSUNGGA LA XY S5

WODOODPORNOŚĆ: 1 m,do 30 min, woda słodka

APARAT: 16 Mpix

WA TERFONY

SONY XPERIA Z2WODOODPORNOŚĆ: 1,5 m,

do 30 min, woda słodkaAPARAT: 20,7 Mpix

KOMÓRKI ZA STĄ PI ŁY LAP TO PY, PLEJERY MP3,GPS-Y, APARATY. TERAZ TAKŻE WODOODPORNE.

Za ba wa w ba se no wąfo to gra fię po rów -

naw czą. Peł nalampa, jas ne dno,

ła twiej być nie mo że.So ny w pra wej ręce

ro bi zdję cie sam sun -go wi w le wej. W tymsa mym mo men cie

sam sung cy ka so ny.Znaj dziesz róż ni ce

jakościowe?

SAMSUNG OKIEM SONY SONY OKIEM SAMSUNGA



Zdję

cia:

ARK

ADIU

SZ W

OJT

ASIE

WIC

Z; M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E

WSZYSTKIE SYSTEMYSAMSUNGAStwo rzy li i po grze ba li sy stem Ba da. Są naj po pu lar niej szympro du cen tem urzą dzeń z An droi dem. W ofer cie ma ją win dow -so we smar tfo ny i tab le ty Ativ. I lap to pa z Go o gle Chro me...

Ga la xy Ge ar Li ve to już trze cia ge ne ra cja Sam sun go we gosma rtze gar ka – a za ra zem pier wsze urzą dze nie tej firmy,pra cu ją ce pod kon tro lą sy ste mu An dro id We ar. Czy li ste ro -wa ne głów nie za po mo cą ko mend gło so wych i strze la ją cepowia do mie nia mi w sty lu Go o gle Now. W prze ci wień stwiedo po przed ni ka współ pra cu je rów nież z ko mór ka mi spo zaorbi ty Ga la xy, za to nie ma ka me ry ani głoś ni ka. Apli ka cjedopie ro po wsta ją – w du żej mie rze to od nich za le żał bę dzieewen tu al ny suk ces ga dże tu i sy ste mu.

Właśnie z po wo du bra ku apli ka cji fir ma w osta t niej chwi liprze su nę ła pre zen ta cję Sam sun ga Z, czy li pier wsze go te le fo -nu z sy stem ope ra cyj nym Ti zen (na któ rym, że by by ło za baw -niej, pra cu ją ge a ry po przed nich ge ne ra cji). Na ryn ku ro syj -skim niedrogie urzą dze nie ma się po ja wić jesz cze w tymro ku. Nie za wiele srok za ogon...?

Z ADIDASEMKU PERFEKCJI

#Al lin or no thing, #worldcup za koń czo ny.Te raz czas na two je tre nin gi. „Pod czas90 mi nut gry pił kę masz raptem przez 90 s,więc każ dy kop ma znaczenie” – twier dziAdi das. Je go blu e to o tho wa futbolówkapoliczy pręd kość swego lo tu i rota cji.Na ekra nie smartfona po ka że tak że tra jek -to rię, a na wet pod po wie, w któ re miej scemasz jej przy ło żyć bu tem, by za krę cić jakMes si al bo za su nąć ni czym Ro dri gu ez.

Fit Smart już tak nie intryguje. Ot, kolejnamądra opa ska. Ma wbu do wa ny czuj nik pul sui ak ce le ro metr; wia do mo, co i jak mie rzy.Diod ko wy wy świet lacz i syli ko no we ciał koprzy po mi nają de signem Nike Fu el Ban d.W prze ci wień stwie do kon ku ren ta Fit Smartpo tra fi jednak wi bro wać. Głów nym urzą dze -niem do od czy tu osią gów po zo sta je oczy wi -ście ko mór ka z apli ka cją. Ni ke osta t nio za -prze stał pro duk cji swe go ga dże tu – wydajesię, że Adi das za mie rza to wy ko rzy stać.

AMAZON FIRE PHONE//CE NA: 650-750 dol.

Wy pa sio ny smar tfon. Niby nic nowego. A jednak...Jego sy stem to zmo dy fi ko wa ny An dro id. Nie masz do stę pu do Go o gle Play,

tyl ko do apli ka cji Ama zo na. Dokładnie jak w tablecie Kindle Fire.Wraz z za ku pem otrzy mu jesz rocz ny do stęp do ama zo no we go ser wi su

z fil ma mi, pro gra ma mi i mu zy ką zwa ne go Pri me (je śli masz do dat ko wo Fi re TV, dzię ki fun kcji Se cond Scre en mo żesz prze nieść ob raz na te le wi zor).

Ma apli ka cję Fi ref ly, ska nu ją cą obiek ty i od naj du ją cą je. Świetlik latapo skle pie Ama zo na, oczy wi ście.

Ma pięć ka mer z przo du (jed na do sel fie, resz ta po ma ga te le fo no wiorientować się w prze strze ni – to uła twia ope ro wa nie ge sta mi jed nej rę ki).

Ma szyb kę (Go ril la Glass 3) tak że z ty łu. Cały jest se xy.Ma ekran „niby-3D” (zwą to „per spek ty wą dy na micz ną”).Ku pisz go (na ra zie) tyl ko w Sta nach.

SOL RE PUB LIC TRACKS //CE NA: 450-1100 zł (ce na „go to we go” mo de lu; ce ny ele men tów se rii Tracks Re mix – po ni żej)

Nie znisz czal ny pa łąk z ela stycz ne go ma te ria łu do stęp nyw dzie siąt kach wzo rów i ko lo rów. W ofer cie mło dej i hip ster -skiej ame ry kań skiej fir my, któ re j pro duk ty tra fia ją na ry nekpol ski, są za rów no go to we mo de le słu cha wek, sy gno wa nem.in. wizualnymi fan ta zja mi De ad mau5a czy Ste ve'a Ao kie go,jak i sa me pa łą ki, np. z grafikami mun dia lo wo-na ro do wy mi (140-180 zł). Kie dy je den pa łąk ci się znu dzi, mo żesz go zmie -nić niczym czap kę – Sol Re pub lic Tracks z se rii Re mix ma jąwy mien ne ele men ty. Pod mie nić da się też ka bel (90 zł), a na wet sam głoś nik (dwie wer sje: za 300 lub 400 zł).

MICOACH SMARTBALL//CE NA: 1250 zł

MICOACH FIT SMART//CE NA: 200 dol.

CE NA

200DOL.



Nie tylko GoPro TEST KAMEREK SPORTOWYCH POV

tech

no

KRÓLOWA MOŻE BYĆ TYLKO JEDNA, Z FAKTAMI NIE DYSKUTUJEMY.ALE GOPRO WYROSŁA LICZNA KONKURENCJA – TO TEŻ FAKT!TANIE KAMERKI SPORTOWE ROBIĄ FIRMY EUROPEJSKO--CHIŃSKIE, WIELKIE KORPORACJE TWORZĄ NIECO DROŻSZEURZĄDZENIA. OSIEM GORĄCYCH NOWOŚCI PRZETESTOWALIŚMYNA KASKACH WAKEBOARDZISTÓW, RELINGACH KATAMARANUORAZ WE WŁASNYCH RĘKACH, POD WODĄ I NA LĄDZIE.tekst: Łukasz Figielski



29pkt

TOS HI BA CA ME I LO X-SPORTSCE NA: 1000 zł

KĄT WIDZENIA: 158° | FO TO: 12 MpixBA TE RIA: 1050 mAh (1,5 godz.)WY MIA RY: 73×50×30 mm | WA GA: 94 g W KOM PLE CIE M.IN.: pi lot, uchwy ty na ro weri uniwersalny, pas na kaskOP CJO NAL NIE: pas na gło wę i pierś

Ślicz ny, jas ny, na sy co ny ob raz. Ka me ra spo ra– ale ma 2-ca lo wy ekran LCD (320×240).W obu do wie ro bi się wręcz ogrom na. Gu mo -wa na, przy jem na w do ty ku, bez pan ce rzawygląda jak apa ra cik kom pak to wy. Obu do waz pięcioma (a nie dwo ma, jak za zwy czaj)przyci ska mi, wygodny do stęp do ca łe go me nu,możliwość zoomowania. Fura ak ce so rióww kom ple cie, opcja re je stra cji na wet 240 kl./s(800×480). Mi nu sik przy „faj no ści”, bo do świad -cze nie użyt kow ni ka psu ją jednak wy mia ry – a na ekra nie przy moc nym słoń cu i takniewie le wi dać. Za taką jakość: naprawdęrozsądna cena.

28pkt

GAR MIN VIRBCE NA: 1650 zł

KĄT WIDZENIA: 180° | FO TO: 16 Mpix | BA TE RIA: 2000 mAh (3 godz.) | WY MIA RY: 32×53×111 mm WA GA: 177 g | W KOM PLE CIE M.IN.: uchwyt uni wersalny, adap ter do uchwy tów kon ku ren cjiOP CJO NAL NIE: obu do wa, uchwy ty na ro wer i sa mo cho do wy, pa sy na gło wę, nad gar stek i ra mię

Naj droż sze, naj cie ka wsze urzą dze nie te stu: od por ne na wo dę (1 m, obu do -wa pogłę bia tę war tość 50-krotnie), upad ki, pył i tem pe ra tu rę od -15° do 60° C,z kolo ro wym, 1,4-ca lo wym refleksyjnym (pod świet la nym słoń cem) ekra ni kiem(205×148) do ob słu gi ka me ry oraz pod glą du ob ra zu, z GPS-em (za pi sy wa nie śla du),mo du łem ANT+ (łącz ność z czuj ni ka mi, np. tem pe ra tu ry czy tęt na), wy so ko ścio -mie rzem, ak ce le ro me trem (au to na gry wa nie), po zio mi cą, moc ną ba te rią... I ze świet nym obiek ty wem, pra cu ją cym w try bach: sze ro kim, śred nim i wą skim.Po dob nie jak zo om – usta wie nie zmie niasz przed na gra niem. Wideo 120 kl./s (480p),10 fot/s (8 Mpix). Wy mien na ba te ria za my ka na pan cer nie. Nie ste ty, wej ście USB/HDMIukry to za klap ką, któ rą od ha czysz paz nok ciem. W ten spo sób vir ba uda ło się za -lać. Na śmierć. Na ryn ku do stęp na jest też wer sja bez ba je rów – tań sza o ćwierć.

OB RAZ:OB SŁU GA:

AK CE SO RIA:WY KO NA NIE:

FAJ NOŚĆ:CE NA/JA KOŚĆ:

Jak ocenialiśmyi testowaliśmyOb raz re je stro wa liś my w dy na micz nychsy tu a cjach na- i pod wod nych oraznaziem nych, za wsze w try bie Full HDprzy 30 kl./s. Najczęściej ka mer ki by ływ obu do wach i przy mo co wa ne nasztyw no, choć cza sem nagrywaliśmyrównież z rę ki i „na go la sa”. Ja ko ści zdjęć nie oce nia my – re je stra to -ry POV „krę cą sa me”, to nie apa ra ty.Nie pun ktu je my też dźwię ku, w pla sti -ku nie wie le sły chać, lepsze urzą dze niapod słu cho we znajdziesz w re stau -racjach... A pod spor to we wideo i takza wsze pod kła da się we so łe pio sen ki.

No ta za ob słu gę do ty czy ka me ry uzbro -jo nej (wy ją tki: wodoodporne gar mini polaroid). Ma my la to, takie ka mer kikochają zabawy w morzu. Ro we rzy ścieks tre mal ni czy lon gbo ar de rzy też po -trze bu ją nakładki, bo ina czej nie przy -mo cu ją sprzę tu do po ja zdu. Potencjalneproblemy: klawisze ze w nęt rz ne nieprzy ci ska ją po praw nie tych we wnątrz,nieintuicyjne menu, po którym ciężkoskakać za pomocą dwóch guzików.

Ak ce so ria – no ta za to, co w pu deł ku(ja kość, po my sło wość, licz bę). Wy ko na -nie – obej mu je i ka me rę, i to, co wo kółniej. Faj ność? Wszyst ko to, co nie zawie -ra się w po zo sta łych ka te go riach. Ba je -ry i tzw. user ex pe rien ce. Aby wy rów -nać kon ku ren cję mię dzy za wod ni ka miz wyż szej i niż szej pół ki – do da je mypun kty lep szym urzą dze niom ta nimi vi ce ver sa; to się na zy wa „sto su nekce ny do ja ko ści”.

Ka me ry wy lą do wa ły na ka skach Jan kaKo ryc kie go z te a mu Go Pro, mi strzy niświa ta w ki te sur fin gu Ka ro li ny Win -kow skiej oraz Marcina Kłosowskiego– uprzej mie dzię ku je my za wa ke bo ar -do we ewo lu cje! Efek ty testów, któ reprze pro wa dzi liś my u egip skich wy brze -ży Mo rza Czer wo ne go, obej rzysz już te -raz w wy da niu tab le to wym „Lo go” orazna Lo go24.pl.

Se lek cja„7 eks tre mal nych: zi mo wo-let ni testkamer POV” – to ma te riał, któ ry pu bli -ko wa liś my przed ro kiem, znaj dziesz gona Lo go24.pl. Są tam Go Pro, Con to ur,So ny, Drift, JVC i Li qu id Ima ge.Nie dub lo wa liś my firm – teraz po szpe -ra liś my u in nych pro du cen tów.

OB RAZ:OB SŁU GA:



Styl

izac

ja: K

INGA

PAC

YGA

Zdję

cia:

ARK

ADIU

SZ W

OJT

ASIE

WIC

Z; A

NDR

ZEJ

KRAS

OWSK

I; AR

CHIW

UM

RED

AKCJ

I

Chroma Pod świet la ny słoń -

cem ekran jest ener go -osz częd ny (i sta le

włączo ny), alew ciem no ści nicna nim nie zo -

ba czysz.



28pkt

PO LA RO ID XS-100CE NA: 680 ZŁ (Sy stem bank.pl)

KĄT WIDZENIA: 170° | FO TO: 16 Mpix BA TE RIA: 1200 mAh (2,5 godz.) | WY MIA RY: 42×42×118 mmWA GA: 134 g | W KOM PLE CIE M.IN.: uchwy ty uniwersalny,na ro wer i kask, pa sy

I’m lovin’ it! Kon struk cja jak w vir bie, wo do -odpor ność wię ksza: 10 m. Pstryk pal cem doprzo du i na gry wasz, co po twier dzają diod kai wi bra cja, ko niec fi lo zo fii. Osłona gnia zda sty -ków zakrę ca na, brak obaw o za la nie. Bar dzoprzy jem nie współ pra cu je z kom pu te rem, służy łanam ja ko port prze rzu to wy dla kart z in nychka mer. 10 zdjęć/s, moż li wość fo to gra fo wa niapod czas fil mo wa nia. Ak ce le ro metr au to ma -tycz nie ob ra ca ją cy ob raz. Nie złe, dość ostrei na sy co ne wi deo (nie do ty czy bu rych ujęć pod -wod nych oraz noc nych), za krę co ne jak Re niJu sis – to na praw dę 170°. Pa mię taj, by przedna gry wa niem prze trzeć obiek tyw! Aha, brakzo o mu. Oraz Wi-Fi. Szkoda, bo tu nie maekranu do pod glą du ob ra zu. W ob słu dze to niedo skwie ra, i tak nie wie le moż na zmie niać.

OB RAZ:OB SŁU GA:



Historyczna fotomarka niemiecka szukająca swego miejscaw świecie cyfrowym. Praktica okupuje dolne półki. Czylicena fajna – a obraz niemal jak z urządzenia dwukrotniedroższego! No, prawie... Czasem jest za ciemno, czasembla do, po wiedz my, że oce na to tró ja z plu sem. Ma nie bie -sko-czar ny mi nie kran OLED-owy, wy świet la ją cy pod sta wo -we informacje wyraźniej niż kamerki konkurencji. Oko jestpośrodku – oryginalna konstrukcja, pole widzenia zmieniasię wraz z rozdzielczością/trybem. Kamera lekkai poręczna, światełkiem sygnalizuje nagrywanie – obsługa to przyjemność, firma oferuje sporo akcesoriówdo dokupienia. Jedyna konkretna – ale i występującarównież u konkurencji – wada to brak zoomu. I wodotrysku.

PRAK TI CA SC-1CE NA: 535 zł (Fo to mar ket.com.pl)

KĄT WIDZENIA: 110° (przy zdję ciach: 170°) FO TO: 5 Mpix | BA TE RIA: 1130 mAh | WY MIA RY: 43×59×26 mm | WA GA: 78 gW KOM PLE CIE M.IN.: dwa uchwyty uniwersalne, dodatkowa osłona obiektywuOP CJO NAL NIE: pilot, uchwyty samochodowy i rowerowy, paski na głowę i na pierś, „przejściówka” do GoPro, pilot

22pktOB RAZ:

OB SŁU GA:AK CE SO RIA:

WY KO NA NIE:FAJ NOŚĆ:

CE NA/JA KOŚĆ:

Logo24.pl/nietylkogoproZdjęcie warte tysiąc, a wideo

– milion słów. Nagrania z kamerznajdziesz na naszej stronie

internetowej. Również z akcjibasenowej, gdzie – jak widać

– staraliśmy się uzyskaćjednakowe ujęcie.


PikselkiKamery nagrywają Full

HD przy 30 kl./s oraz 720pprzy 60 kl./s. W niektórychmożna zwiększyć „gęstość”

klatek – oczywiście przyniższej rozdzielczości. Jako

aparaty często potrafiącykać nawet 10 fotek

na sekundę.

R E K L A M A

24pkt

RE DLE AF AC TION CAM RD990CE NA: 670 zł

KĄT WIDZENIA: 170°FO TO: 12 Mpix | BA TE RIA: 1080 mAhWY MIA RY: 62×42×40 mm | WA GA: 90 gW KOM PLE CIE M.IN.: wa li ze czka, do dat ko wa ba te ria,uchwy ty ro we ro wy i na kask

Nie, to nie Go Pro – tłu ma czy łem po stron -nym świad kom te stu. De sign za po ży czo nyżyw cem, nie ład nie. W tym ekra nik z przo -du obu do wy, a to nie spe cjal nie wygod neroz wią za nie, no bo kto pa trzy w twarzkame ry, gdy na gry wa? Ale RD9900 to pro -sta, in tu i cyj na w ob słu dze, le ciut ka ka mer -ka, sprze da wa na – nie dro go! – w pu deł kuz toną ak ce so riów. Zam knię te są w skrzy -necz ce maj ster ko wi cza – bom ba! Ro bi10 fot/s, no i prze de wszyst kim kręcinapraw dę faj ne wi deo. Zoomu nie ma.I wyko na nie po zo sta wia nieco do ży cze nia– część spi na ją ca obudowę od pa da(w „trybie nie spię tym”, oczy wi ście),a gniazda za my kasz na sło wo ho no ru.

OB RAZ:OB SŁU GA:




MAN TA MM330CE NA: 300 zł

KĄT WIDZENIA: 120° FO TO: 8 Mpix BA TE RIA: 1000 mAh WY MIA RY: 61x38x25 mm WA GA: 80 gW KOM PLE CIE M.IN.: uchwyt na ro wer i uni wersalny na pa sku

Su pe ta nia – tyl ko mi ni mal nie droż sza od tra ce ra (konkurent na prawej stronie), na gry wa za u wa żal nie le piej, ma Wi-Fii wy da je się bar dziej od por na (choć w na szym mo de lu „cho -dzi ły” plec ki – to mo że zwia sto wać prob le my, a de kla ro wa -na wo dod por ność obu do wy wy no si „tyl ko” 40 m). Po dob niejak re a dle af – nie kry je inspi ra cji Go Pro, ale ekran (ku twejwy go dzie) ma na grzbie cie. Ubo gie i nie spe cjal nie ele gan -cko wy ko na ne ak ceso ria. Pi lot (ta ki sam jak w tra ce rze...).Sto su nek cena/ja kość – piąt ka z du żym plu sem!


21pkt

BRA UN MA STERCE NA: 1180 zł (Fo to mar ket.com.pl)

KĄT WIDZENIA: 155° | FO TO: 16 MpixBA TE RIA: 1500 mAh (3 godz.)WY MIA RY: 59×43×46/35 mm (z ekra nem/bez)WA GA: 113/53 g (z ekra nem/bez)W KOM PLE CIE M.IN.: ekran, uchwyt uni wersalnyOP CJO NAL NIE: pi lot

21pkt

OB RAZ:OB SŁU GA:



OB RAZ:OB SŁU GA:



Niemoc przełamana! Kolejny obok Praktiki nie miec ki pro du cen tapara tów (skrzyn ko wych, au to ma tycz nych ma ło o braz ko wychi rzut ni ków prze źro czy) był dotąd przy tło czo ny erą cyf ro wą.Firma od na laz ła się w no wym świe cie i stwo rzy ła m.in. ta kąspryt ną ka mer kę. Na niezbyt sek sow nym pa ne lu przed nimznajdziesz ory gi nal ne włącz ni ki oryginalnych fun kcji pun kto we gopo mia ru świat ła i ak ce le ro me tru, a tak że Wi-Fi. Gdy na ło ży szobu do wę (wodoodporność: 100 m!), ob słu ga ro bi się trud niej sza.Poza tym felerem na wi ga cja po menu dość wy god na. A kiedy naplec ki na ło żysz ekran do ty ko wy, uzy skasz nie tyl ko pod gląd ob ra -zu, ale i roz ło żo ne na krawędziach przy ci ski fi zycz ne, m.in. „płyn -ny” zoom! Ja ko że ka me ra z ekra nem w obu do wie oczy wi ście sięnie mie ści, nie czę sto jed nak z nie go skorzy stasz. Ja ko apa ratmo że ro bić 10 zdjęć na se kun dę, ja kokame ra też wy pa da do brze i krę cinawet 120 kl./s (848×480). Choćobraz wy szedł nie co ciem ny– mo że le piej nie od pa laćświat ło mie rza?

Pffff,wo da

Po za (szczel nie zam knię ty -mi!) vir bem i XS-100 każ da

z te sto wa nych ka mer za pew nesię ze psu je, gdy wpad nie dowo dy bez obu do wy. Za to wobu do wie mo żesz nur ko wać

na wet na głę bo kość 60 m(wy jąt ki za zna cza my).

Wi-FiKażda kamera (poza tracerem i polaroidem) ma Wi-Fi, a więcaplikację na Androida oraz iOS.

Programy wyglądająpodobnie, pozwalają na podglądnagrania w czasie rzeczywistym i zmianę ustawień. To wygodne

rozwiązanie, gdy urządzeniemocujesz na kasku lub masceauta. Zasięg takiej łączności to

nawet kilkadziesiąt metrów.


R E K L A M A

TRA CER XTRE ME RE MO TECE NA: 270 zł

KĄT WIDZENIA: 120°FO TO: 5 MpixBA TE RIA: 870 mAhWY MIA RY: 74×52×33 mmWA GA: 72 g W KOM PLE CIE M.IN.: pilot, uchwyt uniwersalny na pasku i na rower

Ka me ra za 270 zł? Z ekra nem LCD 2,4 ca la? I to do ty ko wym? Nawet z zoomem? Sza leń stwo!Fakt, wy ko na nie li che – klips spi na ją cy obu do -wę cięż ko się od ha cza, źle za bez pie czo nowejścia, śrub ki po paru dniach w sło nej wo dzieza rdze wia ły (sic!). Nic dziw ne go, że pro du centpoz wa la tyl ko na za nu rze nie do 10 m, ca łośćpod ciś nie niem pew nie by implo do wa ła. I nicdziw ne go, że wnę trze pa ru je, wie le na szychnagrań na da je się do ko sza. Do te go iden tycz nypi lot jak w man cie – Polacy mają tego samegochiń skiego dostawcę... I kiep ska ba te ria. BrakWi-Fi. Kie dy jed nak nie pa ru je, tra cer na gry wa– ko lo ry nie po wa la ją, pod słoń ce nic nie wi dać,bez słońca słabo, kon ku ren cji wy cho dzi tolepiej. Lecz, pano wie, jeszcze raz: to ka me raz do ty ko wym ekra nem za 270 zł, na gry wa ją cai w Full HD, i 120 kl./s (640×480)! Dla mło de gofilmowca na dorobku – jak zna lazł.

OB RAZ:OB SŁU GA:



18pkt

Dziękujemy firmom SanDisk i Transcend za udostępnienie kart microSDdo rejestrowania materiału.



game onczyli klawiatury dla graczy

tech

no

DOBRA KLAWIATURA JESTPOTRZEBNA KAŻDEMU, NIE TYLKOGRACZOM. TAK SIĘ JEDNAK SKŁADA,ŻE TE NAJLEPSZE SĄ PRZEZNACZONEWŁAŚNIE DLA NICH. TESTUJEMY JEDENASTKĘ NAJCIEKAWSZYCHMODELI NAJCIEKAWSZYCH FIRM W TEJ BRANŻY.tekst: Łukasz Józefowicz, redaktor serwisuTechnologie.gazeta.pl; grami wideo pasjonuje sięodkąd wgrał pierwszy program z kasety na Atari;wielki fan niebieskich przełączników Cherry MX, co jego współpracownicy mają mu za złe zdjęcia: Paweł Kiszkiel

Ele gan cka, z ogrom nym wy bo rem do dat ko -wych przy ci sków. Pod czas gra nia ma kra sąza wsze w za się gu rę ki, do dys po zy cji maszteż kil ka klawiszy mul ti me dial nych i rol kępoz wa la ją cą wy god nie re gu lo wać głoś ność.Styko wa, ale pi sze się na niej zna ko mi cie.De li kat ne pod świet le nie, port USB. Prawienaj tań sza, raczej naj lep sza! Niestety, trudnodostępna.

CENA 300 zł (Proline.pl)

CORSAIR RAPTOR K50 KLAWIATURA STYKOWA

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU

Klawiatura mechanicznaKla sycz na kla wia tu ra wy so ko pro fi lo wa.Pod każ dym przy ci skiem znaj du je się prze łącz -nik Cher ry MX, któ ry re gu lu je skok kla wi sza,si łę na ci sku, a na wet je go brzmie nie. Jeszczeprzed zakupem danego modelu decydujesz sięna wybór rodzaju przełącznika. Czer wo nei czar ne są naj lep sze do gra nia – ma ją skok(opór) li nio wy. Te pier wsze de li kat ny; opórtych dru gich dla nie któ rych jest za du ży. Brą -zo we i nie bie skie opór sta wia ją po prze kro -cze niu pew ne go pun ktu – do pie ro wte dy na ci -śnię cie kla wi sza jest re je stro wa ne. Brą zo weuzna wa ne są za naj bar dziejuniwersalne. Nie bie skiesą zaś naj mniej po pu lar ne– sta wia ją mocny opóri za wie ra ją elementpowo du ją cy cha rak -te ry stycz ny „klik”.Jak ma szy na do pi -sa nia – a to nie każ -de mu od po wia da. Tyl ko fir ma Ra zer,sto su je włas ną,podobną kon struk -cję, z prze łącz ni ka mipoma rań czo wym(odpowiednik brązowego)i zielo nym ( jak niebieski).



n W na szym te ście rzą dzą nie dro gie kla wia tu rysty ko we. Apex ma wszyst ko, cze go mo żepotrze bo wać gracz: 22 (x4) przy ci ski ma kro,pięć od dziel nych stref pod świet la nia kla wi szyi dwa wej ścia USB. Du ży roz miar przy ci skówwymusza zmianę przy zwy cza je nia do dy stan -su, ja ki po ko nu ją pal ce mię dzy li ter ka mi. To w po łą cze niu z ni skim pro fi lem kla wi szyspra wia, że prze sta wie nie się na apek sanie jest na tych mia sto we. No ale to prob lemwszyst kich kla wia tur te go ty pu. Gwa ran tu je -my, że po prze ła ma niu pierw szych lo dów niebę dziesz ro bił li te ró wek!

CENA 350 zł

STEELSERIES APEXGRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU KLAWIATURA STYKOWA

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU

Kla wia tu rasty ko wa Z re gu ły tań sza – co niezna czy, że gor sza – od me -cha nicz nej. Po pro stu jej pro -duk cja jest du żo mniej skom pli ko wa -na. Do tej ka te go rii na le żą wszyst kie kla wia tu ryni sko pro fi lo we (a tak że wie le wy so kich). W mo -de lach sty ko wych (sprężynowe, membranowe)pod przy ci ska mi znaj du je się war stwa z gu mąprze wo dzą cą, któ ra jest do ci ska na do ob wo dów.Roz wią za nie mniej wy trzy ma łe od wa rian tume cha nicz ne go. Skok jest za wsze li nio wy.

So lid na, pod świet la na ja do wi cie zie lo nym ko lo rem. Bar dzowygod na do pi sa nia i gra nia (trója za makra – tylko pięćprzycisków), ma wej ście USB oraz por ty na słu chaw ki i mi kro fon.Co cie ka we, za sto so wa ne w kla wi szach prze łącz ni ki – w prze ci -wień stwie do po zo sta łych kla wia tur me cha nicz nych w tym ze sta -wie niu – nie na le żą do ro dzi ny Cher ry MX. Zo sta ły za pro jek to wa neprzez fir mę Ra zer i do stęp ne są w dwóch ko lo rach: po ma rań czo -wym oraz zie lo nym. Tradycyjnie dla klawiatur z linii BlackWidow – brak podpórki na nadgarstki.

CENA 530 zł

RAZER BLACKWIDOWULTIMATE 2014

KLAWIATURA MECHANICZNA



Jed na z naj droż szych „stykówek” na ryn ku, co wca le nie zna czy, że naj lep sza. Jej wy ko -na nie po zo sta wia tro chę do ży cze nia – pla stik mógłby być lepszy, a całość bardziejsolidna – pod tym względem pozostaje w tyleza niektórymi tańszymi modelami. Nie moż -na jed nak po wie dzieć, że G19s cze goś bra ku -je – ma 12 do dat ko wych przy ci sków ma kro,wyświet lacz LCD („ga me pa nel” – in for ma cjez kom pa ty bil nych gier oraz kil ka apli ka cji)i dwa wej ścia USB. Ko rzy sta się z niej bar dzowy god nie, na wet po mi mo te go, że na biur kule ży nie mal cał ko wi cie pła sko, nie ofe ru jącmoż li wo ści usta wie nia pod ką tem.

CENA 700 zł

LOGITECH G19S

KLAWIATURA STYKOWA

So lid na kla wia tu ra, któ ra wszyst ko ro bidobrze, ale w ni czym nie jest wy bit na. Przy ci ski wy ko na no z mi łe go w do ty ku ma te -ria łu, lecz przy da ło by się wię cej kla wi szy„eks tra” – choć pod tym wzglę dem Ryos i takstoi oczko wy żej od kon ku ren cyj nych ce no woDu ran da la i MK-85, a we wnętrz na pa mięćpoz wa la na za pi sa nie aż 500 makr. Są dwawej ścia USB i gnia zdo au dio. Przy pod łą cza -niu mysz ki Ro ccat a mu sisz in sta lo wać osob -ną apli ka cję – przy jem niej sze śro do wi skogra nia two rzą urzą dze nia Ra ze ra.

CENA 580 zł

ROCCAT RYOS MK PRO


GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU



Jedna z lepszych, choć naj prost szychklawiatur mechanicznych. Nie ma wydzie lo -nych kla wi szy do makr – przy pi sujesz jeza po mo cą opro gra mo wa nia. Dodatkowo F7do F11 poz wa la ją zmie nić pro fil ma kro,więc teoretycznie są tu większe moż li wo ścikombinacji niż u paru konkurentów – w praktyce łatwo się w tym jednak pogubić.Du ran dal poz wa la wpiąć dwa urzą dzenia USBoraz słu chaw ki i mi kro fon.

CENA 500 zł (Sklep.hard-pc.pl)

TESORO DURANDALULTIMATE


Bliź nia czka Te sor to Du ran dal – nie moż naoprzeć się wra że niu, że obie kla wia tu rywyszły z tej sa mej fa bry ki... Ofe ru ją iden tycz -ne fun kcjo nal ność i roz miesz cze nie przy ci -sków. Wie le osób mo że pre fe ro wać mniejkrzy kli wy de sign MK-85. Bez wglę du na to,któ ry sprzęt wybie rze sz, raczej bę dzieszzado wo lony.


QPAD MK-85


GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU



Praw do po dob nie naj bar dziej nie zwy kłai najdroż sza kla wia tu ra świa ta. Kon struk cjajest mo du ło wa, pa ne le moż na re gu lo wać,ukła da jąc wer sję dla pra wo- i le wo ręcz negomaniaka gier MMO, RPG, FPS, MOBA...Najfaj niej szym ga dże tem jest tu do ty ko wyekran LCD, na któ rym wy świet la się m.in.12 przy ci sków ma kro, uzu peł nia ją cych pod -sta wo wą dzie wiąt kę. To tak że kon tro ler mul -ti me dial ny, któ ry poz wa la szyb ko po łą czyćsię ze zna jo my mi, a na wet za pi sy wać no tat kiw pa mię ci kla wia tu ry. Trudno o jed noz nacz nąoce nę, w kilku kategoriach pun kty moż nabyło przyznać ina czej. No i zabrakło dla niejpozycji: „bajery”...

CENA 1200 zł

MAD CATZ S.T.R.I.K.E. 7KLAWIATURA STYKOWA

Pro sta kla wia tu ra, któ ra nie ofe ru je wie ludodat ko wych fun kcji, ale to, co ro bi, ro biprzyzwo i cie. Tania, lecz mechaniczna.Mechaniczna, jednak przełączniki tylkow wersji czarnej. Prob le m stanowią też sameklawisze: niewiel ki roz miar oraz ma te riał,z ja kie go zo sta ły wy ko na ne. Pro du cent sta rałsię po łą czyć ma to we i błysz czą ce two rzy wo,a jednocześnie ustawić sprzęt na dolnejpółce cenowej. W efekcie zrobił coś, co niejest zbyt przy jem ne w do ty ku.

CENA 300 zł

NATEC GENESIS RX88KLAWIATURA MECHANICZNA

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU



Ther mal ta ke (Tt) jest fir mą pro du ku ją cą chło -dze nie do kom pu te rów, więc nie po win no dzi -wić, że do swo jej kla wia tu ry do da je wen ty la -tor. Ma ły wia tra czek mo żesz za mon to waćobok przy ci sków WASD, by chło dził dłońpodczas in ten syw nej gry. To nie po trzeb nyi de li kat ny do da tek do prze cięt nej kla wia tu ry.Choć Challenger ma 10 do dat ko wych przy ci -sków i atrak cyj ne czer wo ne pod świet le nie,jej uży wa nie nie na le ży do naj wy god niej szych.Z dru giej stro ny jest 10-krot nie tań sza odMad Cat za, na któ rym nie pi sze się wygodniej.

CENA 160 zł (Itpromo.pl)

THERMALTAKECHALLENGER PRO

KLAWIATURA STYKOWA

Ma ła, nie po zor na kla wia tu ra dzię ki so lid nejbu do wie i za sto so wa niu me cha nicz nych prze -łącz ni ków (nie ma wersji czarnej) jest o wie lewygod niejsza w obsłudze, niż moż na przy -pusz czać. A kiepski wynik końcowy testuto matematyczny efekt braku klawiszymakro. Cias ne roz miesz cze nie przy ci skównie przeszka dza pod czas pi sa nia, ale sta jesię problemem pod czas gry. Ko niecz nośćzbicia rę ki w for mę prze stra szo ne go pa ją kajest na dłuż szą me tę nie wy god na...


CM STORM QUICKFIREKLAWIATURA MECHANICZNA

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU

GRANIEPISANIEMAKRA

JAKOŚĆSTYL

WYNIKI TESTU



tech

no

USB 3.0Je śli po stro nie na daj -

ni ka i od bior ni ka sąpor ty USB 3.0 (stan -dard A, B lub mic ro-

USB), zaś między nimidobry ka bel, osią gniesz

trans fer ok. 600 MB/s.


802.11N

Abyś mógł przesyłaćbezprzewodowo pliki

z prędkością 20-75 MB/s, nadajnik

i odbiornik musząobsługiwać tenstandard Wi-Fi.

SA TA 3Aby zapisywać

i odczytywać danew tempie 400-600 MB/sna we wnętrz nym HDDlub SDD, płyta głównai dysk mu szą ob słu gi -wać interfejs SATA 3.


DANEWSZE CHOBECNE JEŚLI BRAĆ POD UWAGĘ STOSUNEK CENY DO POJEMNOŚCI, DYSKI TWARDE (HDD) OD ZAWSZE WYPADAJĄ NAJLEPIEJ. ALE WAŻNE SĄ PRZECIEŻ TEŻ SZYBKOŚĆ, ŁATWOŚĆ UDOSTĘPNIANIA DANYCH,MOBILNOŚĆ, FUNKCJE DODATKOWE. WTEDY ROBI SIĘ CIEKAWIE! DO GRY WKRACZAJĄ DYSKI SSD, SERWERY PLIKÓW I WYPASIONE KARTY SD. PRZYGLĄDAMY SIĘ ALTERNATYWNYM MAGAZYNOM BITÓWDLA KOMPUTERÓW STACJONARNYCH ORAZ URZĄDZEŃ PRZENOŚNYCH,ZNAJDUJĄC PLUSY I MINUSY KAŻDEGO ROZWIĄZANIA.tekst: Grzegorz Kubera

DYSK HYBRYDOWYSeagate Desktop SSHD

C E N A :290 ZŁ (1 TB HDD+8 GB SSD)

Z opisów producentów wynika, że hybryda to patent idealny, bo łączyw jednej obudowie wydajny nośnik SSD z pojemnym twardzielem

talerzowym. W dodatku w porównywalnej (do HDD) cenie. Ten modelfirmy Seagate pracuje nawet czterokrotnie szybciej niż zwykły dysk

twardy – uczy się tego, jak używasz komputera, i na pamięć flashwrzuca najczęściej wykorzystywane pliki. Korzyści: lepszy czas

rozruchu, ładowania aplikacji i ogólnej reakcji systemu. Minusy? Stosunek pojemności dysku SDD do HDD to 1 do 125, niewiele tam

wciśniesz. Skrzynka jest łatwa w instalacji: umieszczasz jąw komputerze jak twardziela, nie potrzeba dodatkowych sterowników.

Jeśli chcesz wykorzystać jej możliwości, upewnij się, że płyta głównapeceta obsługuje interfejs SATA 3.

Hybrydę da się też umieścić w laptopie – dyski są oczywiście mniejsze(obudowa ma przekątną 2,5 zamiast 3,5 cala; grubość

to 7,5 mm lub 9,5 mm – wybierzesz coś i do ultrabooka, i standardowego laptopa), ceny nieznacznie wyższe.

DYSK SSDSamsung 840 EvoCENA: 1770 ZŁ (1 TB)

Takie dyski mają jedną wadę: kiepski stosunek ceny do pojemności.Poza tym SSD to same korzyści, są o wiele szybsze niż zwykłetwardziele, pozbawione części ruchomych – zapewniają większebezpieczeństwo danych (np. gdy upuścisz torbę z laptopem)i są bezgłośnie, a w przypadku komputerów przenośnych wydłużająteż czas pracy na baterii nawet o kilkadziesiąt minut w porównaniuz dyskiem twardym! Samsung 840 Evo to świetny przedstawiciel dysków SSD dlanotebooków: relatywnie tani, z przydatnym oprogramowaniem„Samsung Magician”. Jednym z bajerów softu jest tryb „rapid”, którywłączysz kliknięciem myszy – komputer automatycznie użyje częścipamięci systemowej (RAM) jako podręcznej, aby zwiększyćwydajność. Wyposażony w interfejs SATA 3, umożliwia prędkośćzapisu 520 MB/s. Aby taki dysk zamontować w pececie, przyda się szyna-adapter – będzie w zestawie albo kosztuje grosze. Pecetowe SDD-ki 3,5 calato niezauważalna nisza.

DYSK ZEWNĘTRZNY HDDADATA DashDrive Elite HE720

CENA: 385 ZŁ (1 TB)

To dodatkowe miejsce na dane. Częstym rozwiązaniem są dwa dyski:wewnętrzny SSD – aby komputer działał szybko i uruchamiał się

w krótkim czasie, natomiast multimedia przechowuje się naprzenośnym dysku podpinanym przez USB, terabajtowym lub nawet

większym. Urządzenia te służą też do przechowywania kopiizapasowych najcenniejszych plików – nie będziesz musiał martwić się

o ważne dokumenty, jeśli główny dysk zaliczy awarię. Elite HE720 firmy ADATA określany jest przez producenta jako

najcieńszy (8,9 mm) dysk zewnętrzny – jego obudowę wykonanoze szczotkowanej stali nierdzewnej. Umożliwia zapis danych

z prędkością ok. 400 MB/s – ma interfejs USB 3.0, a backupudokonujesz automatycznie, naciskając przycisk.

Oczywiście istnieją też dyski zewnętrzne SSD – ich pojemnościrzadko przekracza jednak kilkaset GB. Za dysk 1 TB zapłacisz...

kosmiczne parę tysięcy.

SERWER NAS Z CHMURĄWD My Cloud CENA: 500 ZŁ (2 TB)

Masz kilka laptopów? Chcesz mieć dostęp do plików takżeprzez tablet i smartfon? Takie możliwości zapewnia podłączanydo internetu domowy serwer plików NAS (Network Attached Storage)z chmurą. Dane przechowywane są w bezpiecznym miejscu (czyli u ciebie w domu, nie na serwerze producenta), lecz maszdo nich dostęp z peceta, notebooka oraz urządzeń mobilnych(przez przyjemną aplikację), gdziekolwiek się znajdujesz. Takie urządzenia sprawdzają się też w roli magazynu danychdo backupu – myśl o nich jak o dyskach zewnętrznych z twymwłasnym Dropboksem. WD My Cloud to sprzęt niedrogi, łatwy w obsłudze i dobrzezorganizowany, ma przydatne funkcje związane z chmurą – możeszodtwarzać filmy z dysku na ekranie tabletu albo udostępniać plikigościom. Bezgłośna praca i solidne wykonanie. Pojemność serwerazwiększysz, podłączając dysk zewnętrzny do portu USB 3.0.

KARTA SD WI-FI Transcend SDHC Wi-Fi

CENA: 185 ZŁ (32 GB)

Sprzęt dla fotoamatorów. Takie kartydodają do aparatu (pozbawionego Wi-Fi)możliwość bezprzewodowego przesyłania

zdjęć i filmów do innych urządzeń. Aby korzystać z wynalazku, np. marki

Transcend, wystarczy pobrać na telefonczy tablet bezpłatną aplikację.

DYSK PRZENOŚNY WI-FI SanDisk Connect WirelessFlash DriveCENA: 270 ZŁ (32 GB)

Ciekawy dysk powiększający przestrzeń na plikiw urządzeniu z iOS-em lub Androidem. Do tegosandiska można podłączyć do ośmiu urządzeń(jednocześnie strumieniować multimediado trzech). Na baterii pracuje 4 godz.St

yliz

acja

: KIN

GA P

ACYG

AZd

ję ci

a: A

NDR

ZEJ

KRAS

OWSK

I


pręd kość na wyj ściu z wi ra żu)? Jak uwzględ -

niać sek wen cje za krę tów (ina czej wej dziesz

w pra wy wi raż, je śli jest po nim pro sta,

ina czej, je śli po nim na stę pu je zakręt w le -

wo, a jesz cze ina czej – je śli za raz po tem

jest ko lej ny wi raż w pra wo)?

Do wia du je my się jesz cze, że pra wie każ -

de au to, któ rym bę dzie my jeź dzi li na to rze,

ma za in sta lo wa ny vbox, coś w ro dza ju czar -

nej skrzyn ki, za pi su ją cej na pen dri ve'ie nie

tyl ko wi dok z ka mer (w środ ku i z przo du

au ta), ale też si ły dzia ła ją ce na sa mo chód


SZKOLENIE Z JAZDY WYŚCIGOWEJ NA TORZE W PORSCHE 911 TURBO S?

TO JAKBY BRAĆ LEKCJE GRY NA GITARZE U JIMIEGO HENDRIKSA

ALBO ODKRYWAĆ SEKS Z EVĄ MENDES.

Za czą łem tę na u kę ja ko nie dziel ny

kie row ca, tań cząc na co dru gim wi ra -

żu niczym pi ja ny łyż wiarz. Po czte -

rech dniach cią łem już po to rze

rów no, wy krę ca jąc na każ dym kół ku nie -

mal iden tycz ne, przy zwo i te cza sy.

WIEL KA AR MA DA– Je ste ście tu po to, że by na u czyć się jeź -

dzić. A że by to osią gnąć, bę dzie my was

popy cha li do prze kra cza nia swo ich ogra ni -

czeń – oświad cza nam na po cząt ku pier -

wszej czę ści szko le nia Jan Kal mar. Duń -

czyk, kie row ca wy ści go wy, dziś szef

in struk to rów Po rsche on Track.

Za czy na część te o re tycz ną. Ale jak tu się

sku pić, je śli przed han ga rem stoi w su mie

chy ba ze czter dzie ści róż nych po rsche? Są

spor to we car re ry, za rów no z na pę dem na

obie osie, jak i tyl ko na tyl ną. Są hy bry do -

we pa na me ry, zu peł nie no we ma ca ny

i SUV-y cay en ne. Jest na wet ja kiś za błą ka ny

MO

TO

tekst: Mikołaj Kirschke

box ster, któ ry w tym to wa rzy stwie pew nie

czu je się jak hu laj no ga wśród ko la rzó wek.

No i ten je den, je dy ny król – 911 tur bo s,

po twór wart mi lion zło tych. W go tów ce.

Emo cji wy ce nić nie po tra fię.

Wra cam świa do mo ścią do pre zen ta cji

Ja na. Krok po kro ku in struk tor wbi ja nam

do gło wy wie dzę. Ja kie si ły dzia ła ją na au -

to? Jak prze ciw dzia łać utra cie ste row no ści?

Jak wy bie rać op ty mal ną tra jek to rię na zakrę -

cie (zmniej sze nie pręd ko ści w od po wied -

nim mo men cie poz wa la osią gnąć wyż szą

BO JA JESTEM,PORSCHE PANA,

NA ZAKRĘCIE


i sto pień do ciś nię cia pe da łów. – W przer -

wach mię dzy ja zda mi mo że cie przyjść do

in struk to rów, prze a na li zo wać w kom pu te -

rze za pis vbok sa i na pra wić błę dy – za po -

wia da Jan.

DRO GA DO OŚWIE CE NIAAle to do pie ro na to rze. Naj pierw cze ka nas

kil ka szko leń. Za czy na my od pły ty po śli zgo -

wej – du że go pla cu po kry te go śli ską war -

stwą far by i zro szo ne go do dat ko wo wo dą.

Przy wjeź dzie na plac jest du ża pły ta. Kie dy

au to na nią na jeż dża, pły ta gwał tow nie

ska cze w jed ną stro ną (ni gdy nie wiesz, czy

sko czy w le wo czy w pra wo). Bły ska wicz nie

tra cę kon tro lę nad sa mo cho dem, wi ru jąc

w pi ru e tach jak w „Je zio rze ła bę dzim”.

– Szyb ciej, mu sisz re a go wać szyb ciej – po u -

cza mnie kie row ca wy ści go wy Mar co Se ef -

ried, mój nie miec ki in struk tor. – Na tych -

miast kie dy po czu jesz po ślizg, mu sisz

kon tro wać kie row ni cą w dru gą stro nę,

moc nym, ale płyn nym ru chem – wy jaś nia.

Ko lej ny raz. Su per! Na tych miast od zy -

sku ję pa no wa nie i prze jeż dżam plac

w kon tro lo wa nym po śli zgu. I jesz cze raz.

I znów wto pa. Spo dzie wa łem się ru chu

w pra wo, a pły ta za ska ku je mnie sko kiem

w le wo. Do na stęp nych na ja zdów pod cho -

dzę już z czy stym umy słem, nie na sta wia -

jąc się na nic, ja – mistrz zen po śli zgu,

bod hi sat twa trak cji. Osią gam per fek cję

i je stem go tów do ko lej nych wcie leń na

dro dze do do sko na ło ści.

Prze cho dzi my więc do na u ki drif tu.

Cały wic po le ga na tym, by jed nym gwał -

tow nym wciś nię ciem ga zu wpaść w bocz -

ny po ślizg i na tych miast unieść sto pę

mniej wię cej o po ło wę, by z jed nej stro ny

utrzy mać au to w śli zgu, a z dru giej – nie

do puś cić do te go, że by tył nad ste row ne go

po ja zdu uciekł do przo du.

Prze cho dzi my do pro ce du ry star to wej.

Tu znów trze ba zwal czyć włas ny in stynkt

i odrzucić wie dzę do ty czą cą au to ma tycz nej

skrzy ni bie gów – in struk to rzy ka żą wcis nąć

do de chy rów no cześ nie pe dały ha mul ca

i ga zu. Zwy kle to ozna cza śmierć dla sil ni -

ka. Ale tur bo S ma la unch con trol, więc

tyl ko wy je, jak by mia ło się za chwi lę roz le -

cieć na ty sią ce ka wał ków. Drży jak byk,

któ ry za raz ru szy na ma ta do ra. Sil nik wi ru -

je chy ba z pręd ko ścią mi lio nów ob ro tów na

mi nu tę. I pusz czam ha mu lec. Żo łą dek owi -

ja mi się wo kół krę go słu pa. Trzust ka i śle -

dzio na spla ta ją w jed no gdzieś w je li tach.

Ca ła krew gro ma dzi w oko li cy tył ka. Au to

ru sza i przy spie sza do set ki, za nim zdą żę

wy mam ro tać: „Ja p...!”.

Prze cho dzi my do te re no we go in ter lu -

dium na cay en ne'ach. I znów wy pa da zwal -

czyć od ru chy – choć by pod czas stro me go

zja zdu w dół, kie dy wy star czy pu ścić ha mu -

lec, bo pa no wa nie nad au tem prze jmu je

system „hill de scent con trol”.

LA UNCH CON TROL Sy stem elek tro nicz ny uła twia ją cy start sa mo cho du, do zu ją cy prze nie sie nie mo cy z sil ni ka na oś na pę do wą tak, by za -pew nić płyn ny start, z za cho wa niem przy czep no ści.

Istan bul Park, Stam buł, Tur cjaDłu gość: 5338 m

Licz ba za krę tów: 14

Re kord okrą że nia: 1:24,770 (Ju anPab lo Mon to ya)

Tor do 2011 r. wy ko rzy sty wa nyw wy ści gach For mu ły 1.

Au dru Ring, Par na wa, Esto niaDłu gość: 3200 m

Licz ba za krę tów: 11

Re kord okrą że nia: brak danych

Prze bu do wa ny m.in. za fun du szeunijne, je den z naj no wo cześ niej szychto rów w tej czę ści Eu ro py.

MARZENIE KAŻDEGO FACETA.DO ZREALIZOWANIA ZAJEDYNY MILION ZŁOTYCH.


Samochód jedzie po łuku bardziejotwartym, niż chciałby kierowca.

„Jeśli widzisz drzewo, w które zaraz uderzysz, to jesteś podsterowny”.

– za szybkie wejście w zakręt – nadmierne (lub zbyt gwałtowne)

wciśnięcie pedału gazu podczasskrętu

– zbyt agresywne ruchy kierownicą– hamowanie równoczesne ze

skrętem (zwłaszcza w autach bezABS)

– zwolnij na podjeździe do zakrętu– dopasuj siłę i moment hamowania– złagodź hamowanie, żeby mieć

lepszą przyczepność na zakręcie

– zdejmuj nogę z gazu pewnymruchem, żeby przenieść ciężar autana przednią oś i zwiększyć jejprzyczepność

– wykonuj manewry gładko, bezszarpnięć

Podsterowność

CO

?C

ZY

LI

DLA

CZ

EG

O?

JA

K?

Samochód wchodzi w zakrętciaśniej, niż chciałby kierowca.

„Jeśli tylko usłyszałeś drzewo, to znaczy, że byłeśnadsterowny”.

– nadmiar gazu

– gwałtowne dodanie gazu w trakcie skrętu

– niewłaściwa redukcja biegu – zbyt późne hamowanie

– zawsze patrz w kierunku, w którymchcesz jechać!

– nie puszczaj kierownicy i nigdy nieprzestawaj korygować swojego torujazdy

– zmniejszaj impulsy, w miarę jakzakręt się wyprostowuje

Nadsterowność

CO

?C

ZY

LI

DLA

CZ

EG

O?

JA

K?


Prze cho dzi my do ja zdy na dy stans

w pana me rach – ry wa li za cji trzech zes po -

łów o to, któ re mu uda się za je chać naj da lej

przy uży ciu wy łącz nie sil ni ka elek trycz ne -

go. Co w du żym skró cie ozna cza nu dę więk -

szą niż nie dziel na prze jaż dżka pa na Ja nu -

sza ma lu chem do koś cio ła.

I wresz cie prze cho dzi my do mię cha.

WU JEK DO BRA RA DANaj pierw sla lom. Kil ka dzie siąt pa choł ków

po roz sta wia nych tak, że by za ska ki wać kie -

row cę. Tu wą ska sek wen cja le wo-pra wo-le -

wo, tam pro sta, ale na ty le krót ka, że led wo

przy du sisz, za raz trze ba ha mo wać. No i su -

ro we re gu ły – za każ dy po trą co ny pa cho łek

2 se kun dy ka ry, za złe za koń cze nie w „ga ra -

żu” ze słup ków 5 se kund do wy ni ku.

Po peł niam ty po wy błąd po cząt ku ją ce -

go. Za po mi nam, że li czy się nie pręd kość,

ale czas prze ja zdu. Pró bu ję za bar dzo roz -

pę dzić sa mo chód na każ dym ko lej nym od -

cin ku. Au to szar pie, tań czy na za krę tach.

A ca ła sztu ka po le ga na tym, że by umieć

w od po wied nim mo men cie zwol nić, bo to

pa ra dok sal nie mo że dać wyż szą pręd kość

za za krę tem. W ko lej nych prze ja zdach

napra wiam ten błąd i czas jest du żo lep szy.

A ra czej był by, bo za ha czam o je den ze

słup ków na tra sie, po czym z im pe tem

wjeż dżam w koń co wy pa cho łek. Plus 7 se -

kund. Jest źle, ale mog ło by być go rzej.

Prze jazd ko le gi z Wę gier in struk to rzy kwi -

tu ją do cin ka mi: – Cze kaj, je mu mu szę

zmie rzyć czas za po mo cą ka len da rza.

Na za koń cze nie czę ści stam bul skiej – kil ka

prze ja zdów wpro wa dza ją cych i wy ścig

„zgod no ści”. Naj pierw za poz na je my się

z to rem. Jest pa rę pod stęp nych miejsc.

Choć by za kręt nr 8, któ ry tak na praw dę

skła da się z czte rech ko lej nych le wych.

Albo 11, gdzie trze ba zwal czyć w so bie

ocho tę do zdję cia sto py z ga zu, bo na wi ra -

żu po ło żo nym w za głę bie niu, jak by sio dle,

au to do ciś nię te jest do as fal tu i trzy ma się

toru na wet na pe da le wciś nię tym do de chy.

Je stem tam zbyt sku pio ny, że by zer kać

na pręd ko ścio mierz, ale po zjeź dzie do pit

la ne'a i spraw dze niu vbok sa prze ko nu ję

się, że grza łem po nad 180 km/h. Na za krę -

cie! Pod nie ce nie mi ja mi, kie dy do wia du ję

się, że kie row cy F1 ro bią ten łuk z trze ma

„pa czka mi” na licz ni ku.

Mi mo kil ku prze ja zdów nie je stem z sie -

bie za do wo lo ny. Zbyt czę sto tra cę kon tro lę

nad au tem. To tyl ko lek kie drif ty, ani ra zu

nie wy jeż dżam po za tor, ale przez nie gu bię

po kil ka dzie sią tych se kun dy. Na do da tek

błę dy po peł niam na róż nych za krę tach,

żad nej kon sek wen cji.

To dla te go wy ścig „zgod no ści” po sta na -

wiam prze je chać na spo koj nie. W nim bo -

wiem czas koń co wy nie jest naj waż niej szy.

Li czy się to, że by ko lej ne prze je cha ne kół ka

by ły iden tycz ne. – Mo żesz je chać na wet

70 km/h, by le rów no. Mo żesz po peł niać

błę dy, by leś je po wtó rzył na ko lej nym okrą -

że niu – prze ko nu je mnie Mar co.

Dzię ki za do brą ra dę, wu ju! Ru szam na

tra sę i su nę po to rze, jak bym je chał rol -

lsem na przy ję cie do kró lo wej. Wy da je mi

się, że trzy mam rów ną pręd kość na każ -

dym za krę cie i każ dej pro stej, ale po do je -

cha niu na me tę oka zu je się, że w su mie

róż ni ce wy nio sły aż 10 se kund. Ko le dzy,

któ rzy grza li „po ban dzie”, ma ją po dwie

se kun dy od chy le nia.

Po dwóch dniach szko le nia w Turcji

wra cam do Pol ski sfru stro wa ny. Za mie siąc

ko lej ne dwa dni w Esto nii, ale ze mnie już

chy ba nie bę dzie kie row cy wy ści go we go.

To cytaty z WALTERA RÖHRLA, słynnego niemieckiegokierowcy rajdowego i wyścigowego, dwukrotnego mistrzaświata WRC, włoskiego Rajdowca Stulecia i francuskiegoRajdowca Milenium, dziś kierowcy testowego Porsche.

SLA LOM. LE ŻĄ CE PA CHOŁ KIWSKA ZU JĄ, Z KTÓ REJ STRO -NY NA LE ŻY OB JE CHAĆ TESTO JĄ CE.


ESTOŃ SKIE OB JA WIE NIESpot ka nie na to rze w Par na wie za czy na się

znów od szczyp ty te o rii. Jan tym ra zem jest

śmier tel nie po waż ny. – Bez żar tów. Niech

choć jed no au to wy lą du je po za to rem, koń -

czy my za ba wę. Do koń ca dnia bę dzie cie czy -

ta li in struk cję ob słu gi po rsche. A na ko niec

zro bi my eg za min. Po nie miec ku – gro zi.

Co on ta ki ner wo wy? Ma po wo dy. Po

dwóch dniach wpra wek (sla lo my, drif ty, ja -

zda te re no wa, wprawki na to rze) za ba wi my

się w „mi ni Le Mans”. Trzy car re ry 4s. Trzy

zes po ły. W każ dym po sze ściu dzien ni ka rzy.

Każ dy za wod nik zro bi po sie dem okrą żeń.

Po mię dzy okrą że nia mi dwie zmia ny opon

i jed no tan ko wa nie. I naj lep sze – je chać

będzie my rów no cześ nie. Wy o bra ża cie so bie?

Ban da (w spo rej czę ści) mo to ry za cyj nych pa -

ta ła chów w au tach o war to ści kil ku set ty się -

cy eu ro ści ga ją cych się na to rze. W do dat ku

z do zwo lo nym wy prze dza niem! Peł ni po dzi -

wu dla od wa gi fir my Po rsche, cze ka my na

wy ścig rozochoceni jak arcybi skup przed

zaję ciami z klerykami.

Pod czas jazd wpro wa dza ją cych dzie je się

coś dziw ne go. Za czy nam co raz le piej ro zu -

mieć, o co w tym wszyst kim cho dzi. W do -

dat ku ana li za vbok sa z in struk to rem Ben nym

5rad dlapoczątkującegoOD BENNY’EGO SIMONSENADUŃSKIEGO KIEROWCY WYŚCIGOWEGOBENNYSIMONSEN.COM

2Patrz przedsie bie, a nie

przed au to. Spo -glą daj tam, gdziechcesz je chać.Skup się naapek sie (punktkry tycz ny każ de -go za krę tu, poje go mi nię ciuprzy spie szasz)i na tym, co zanim. Ła twiej bę -dzie ci na nie gopra wi dło wo naj e -chać. Bę dzieszteż miał lep szyogląd sy tu a cji nato rze przed so bą.

3Slow in, fastout. Kie row cy

sądzą, że impóź niej ha mu ją,tym le piej. Nieza wsze. Dlapoczątkującegoczę sto le piej za -ha mo wać wcześ -niej i wcześ niejza cząć przy spie -sza nie, zwłasz -cza je śli za za -krę tem jestdłu ga pro sta.Hamuj w li niipro stej i re du kujbieg przed skrę -tem.

4Rę ce na kie -row ni cy w po -

zy cji godz. 9:15.Sta raj się nieprze pusz czaćkół ka pod dłoń -mi, je śli trze ba,skrzy żuj przed -ra mio na. W tenspo sób bę dzieszle piej czuł kie -row ni cę. Je ślimasz wra że nie,że po wi nie neś jąbar dziej skrę cić,a już nie mo żesz,to zna czy, żewsze dłeś w za -kręt za szyb ko.

5Pod szkol się!Znajdź in -

struk to ra ja zdywy ści go wej, któ -ry po je dzie z to -bą i wska że cibłę dy. Po jed nymdniu do bre goszko le nia mo -żesz „za ro bić”na wet pa rę se -kund na okrą że -niu. Ho no ra riumdla ta kie go kie -row cy i tak bę -dzie tań sze niżpod ra so wa nietwo je go au ta,a efekt ten sam.

1Nie za czy najzbyt ostro.

Stop nio wo roz wi -jaj swoją pręd -kość. Za cznij ha -mo wać wcześ nie,po tem prze su wajpunkt ha mo wa -nia dla da ne goza krę tu, aż znaj -dziesz ide al nymo ment. W tenspo sób wię cejsię na u czysz,a ta kże le piejoswo isz się nietyl ko z to rem,ale i z włas nymsa mo cho dem.

JED NO Z KÓ ŁEK ZA POZ NAW -CZYCH. NA CZE LE PRO CE SJIIN STRUK TOR, PO TEM TUR -BO S I ŁAŃ CU SZEK CAR RER.

Zdję

cia:

GAR

Y PA

RRAV

ANI/

WW

W.X

YNAM

IC.C

OM

; MIK

OŁA

J KI

RSCH

KE



Kla sycz nie, po naj wię kszym łu kuDo jeż dża jąc, zmniej szasz pręd kość i na stęp nie skrę -casz. W apeksie masz naj mniej szą pręd kość. Po temstop nio wo przy spie szasz.

Z opóź nio nym ha mo wa niemJe śli masz wpra wę, mo żesz prze su nąć punkt ha mo wa -nia. Bę dzie to wy ma ga ło wię kszej re duk cji pręd ko ści,ale na wyj ściu z łu ku bę dziesz szyb szy.

Źle – za du ża pręd kość na ja zduZbli ży łeś się do za krę tu ze zbyt dużą pręd ko ścią.Na apek sie bę dziesz szyb ki, ale co z te go, sko ro nie bę -dziesz w sta nie utrzy mać się na to rze?

Strefa skrętu

Strefa hamowaniaApeks,czyli wierzchołekzakrętu

Jak pokonać zakręt? Wyjście na prostą


po ma ga mi wy kryć błę dy. – Do jeż dża jąc do

za krę tu, nie wci skaj ha mul ca po wo li. Daj po

heb lach od ra zu do koń ca. Stra cisz mniej

cza su – ra dzi mi. W ogó le cho dzi o to, że by

sto pa przez ca ły czas pra co wa ła na jed nym

z pe da łów. Al bo przy spie szasz, al bo ha mu -

jesz. Wszyst ko in ne jest stra tą cza su.

Wresz cie ła pię, że muszę bar dziej re du ko -

wać pręd kość przed każ dym za krę tem. Ja zda

sta je się płyn na, au to wcho dzi w za krę ty jak

ma rze nie, a co naj waż niej sze, na wyj ściu

z wi ra żu mam nad nim peł ną kon tro lę.

Uzbro jo ny w tę wie dzę i no wą pew ność

sie bie sta ję na star cie wy ści gu ja ko pierw szy

kie row ca na sze go te a mu. W sla lo mie nasz

zes pół był naj gor szy, ru szam więc 15 s po te -

a mie nr 2. Usta wiam się na li nii. Trzy, dwa,

je den... Zgod nie z su ge stią Ben ny'ego nie ko -

rzy stam z la unch con trol, któ ry ma uła mek

se kun dy opóź nie nia. Gład ko do da ję ga zu,

żeby car re ra jak naj szyb ciej zła pa ła przy czep -

ność. I ja dę. Krót ka pro sta i od ra zu naj trud -

niej szy frag ment to ru – Ra ha ma a kler Cur ve.

Lek ki pra wy łuk, na któ rym trze ba w od po -

wied nim mo men cie za cząć ha mo wa nie i od -

kle ić się od pra wej kra wę dzi, bo za raz po tem

jest ostry le wy. Da ję ra dę i wy pa dam na dłu -

gą pro stą, lek ko tyl ko za krzy wio ną w le wo.

Nie pa trzę na licznik. Ważny jest czas, a nie

pręd kość. Po tem szy ka na. Pra wy i le wy.

100

95

90 120100

110

85100



W Polsce:Tor Poznań (możesz wziąć udział w track

days – www.tptd.pl)

Tor Kielce (brak dni otwartych, szkoleniaorganizują Szkoła Jazdy Subaru – www.sjs.pli Driving Experience – www.dri vin gex pe rien -ce.pl)

lotnisko Ułęż (możesz zgłosić się na trackday – www.trackday.org.pl)

Bliska zagranica:Slovakiaring (Orechová Potôň na Słowacji,

www.slovakiaring.sk)

Nürburgring Nordschleife (legendarny torwyścigowy w Nadrenii jest wprawdzie dośćdaleko od naszych granic, ale to kolebkatrackdayowców, www.nurburgring.de)

Gdzie uczyć się jazdyna torze?

Wypa dam na naj szyb szą pro stą to ru, zła ma ną

w po ło wie le wym łu kiem, na któ rym naj le -

piej w ogó le nie ko rzy stać z ha mul ca. Do pie -

ro na sa mym koń cu da ję po heb lach, jak by

od te go za le ża ło ży cie mo jej ro dzi ny. Uszy

owi ja ją mi się wo kół twa rzy, ale nie myślę

o tym, bo cze ka mnie trud ny le wy. I ko lej ny.

I znów trud ny frag ment. Lek ki le wy łuk, na

któ rym trze ba się przy go to wać do cias ne go

pra we go. Zwal niam w osta t niej chwi li, ale

tak moc no, jak się da. I skrę cam. Wy cho dzę

ide al nie. Grze ję do pra we go i wy pa dam na

pro stą star to wą. Mi jam ko le gów na me cie

jak eu ro ci ty pa sa że rów na dwor cu w Ło wi -

czu i za czy nam dru gie kół ko. Tro chę wście -

kły, bo spo dzie wa łem się, że Ben ny przez

radio bę dzie od li czał, ile mi jesz cze kó łek

zosta ło. Ra dio mil czy. Nie ma cza su na złość,

prze de mną znów Ra ha ma a kler. I od no wa.

Idę przez ko lej ne okrą że nia. Raz wy no si

mnie na jed nym z le wych, ale po za tym jest

OK. Gu bię ra chu bę kółek, na szczę ście na

osta t nim sły szę przez ra dio głos Ben ny'ego:

– Go to pit la ne, re pe at, go to pit la ne!

Zjeż dżam, od da ję au to Piotr ko wi Sie lic -

kie mu z Mo to.pl i czu ję, jak z li tra mi po tu

spły wa ze mnie na pię cie. Zro bi łem swo je,

teraz mo gę tyl ko trzy mać kciu ki za ko le gów.

Jak się póź niej oka że, spie przy my kon cer -

to wo zmia nę opon i tan ko wa nie, przez co

– mi mo nie złej po zy cji w trak cie wy ści gu

– spad nie my znów na osta t nie miej sce.

Ale naj przy jem niej szą nie spo dzian ką jest

wy druk wszyst kich mię dzy cza sów. Nie li cząc

pier wsze go i osta t nie go okrą że nia (cza sy są

gor sze z po wo du star tu oraz zja zdu do pit la -

ne), wszyst kie kół ka po je cha łem nie mal tak

sa mo. 1:32,456 / 1:31,913 / 1:31,597 / 1:31, 951

/ 1:32,156 – to nie są re we la cyj ne cza sy, ale

przy naj mniej je cha łem rów no. I wy glą da na

to, że speł ni łem ma rze nie Ja na ze Stam bu łu.

Prze kro czy łem włas ne ogra ni cze nia. I chy ba

na u czy łem się jeź dzić.

PO ZY CJA NIE JEST IDE AL NA, KCIU -KI PO WIN NY LE ŻEĆ „Z WIERZ CHU”KIE ROW NI CY, ALE TO DO PIE ROKÓŁ KO ZA POZ NAW CZE.

KO ŁA ZMIE NIA MY JAK OSTA T -NIE PA TA ŁA CHY, TRA CĄC ZEDWIE MI NU TY. TO DLA TE GOPRZE GRA MY CA ŁY WY ŚCIG.


lat te mu, gdy byś za pro po no wał me ne dże ro -

wi z kon cer nu Fia ta (do któ re go na le ży

mar ka), by pod ma ską ma se ra ti za mon to -

wać ta ki sil nik, ten po pu kał by się w czo ło,

wrzas nął „im be cil le!” i ka zał ochro nie wy -

rzu cić cię za drzwi.

Sam czę sto się za sta na wiam, dla cze go lu -

dzie, któ rzy ku pu ją au to za kil ka set ty się cy,

chcą za osz czę dzić kil ka li trów pa li wa, a tra -

cą moż li wo ści wy ko rzy sta nia wszyst kich

moż li wo ści sil ni ka na każ dym bie gu

i wspa nia ły dźwięk. No tak, ale „kto bo ga -

te mu za bro ni”...

Kon struk to rzy Ghib li zna le źli spo sób na

za ra dze nie przy naj mniej jed nej z tych wad.

Dzię ki spryt ne mu po łą cze niu wy de chu

z sy ste mem au dio dźwięk sil ni ka brzmi jak

aria Ca ru so na gra na na sta rej, wi ny lo wej

pły cie. Ta ki ciem ny, och ryp ły głos, ja kie go

spo dzie wasz się po spor to wym sa mo cho -

dzie z Ita lii.

Za to z prze no sze niem mo cy nie po szło

już tak ła two jak z dźwię kiem sil ni ka. Kie dy

na pierw szym bie gu na ci skam pe dał ga zu


POWIEDZ TO: MASERATI. MASERATIGHIBLI. PIĘKNIE BRZMI, PRAWDA? A JACI POWIEM, ŻE JESZCZE LEPIEJ JEŹDZI.

Po la cy po ko cha li wło ską kuch nię

i wa ka cje na Pół wys pie Ape niń skim.

Te raz przy szedł czas na ko lej ną

spe cjal ność z Ita lii, czy li ra so we

spor to we sa mo cho dy, któ rych już sa me na zwy

ma ją świad czyć, że ich wła ści cie le to lu dzie

nie tyl ko bar dzo za moż ni, ale też ob da rze ni

wy ra fi no wa nym gu stem. Nie bez po wo du

więc sa lon Ma se ra ti mie ści się na po łud nie

od War sza wy, bli sko sły ną ce go z bo ga tych

miesz kań ców Kon stan ci na. Peł na war tych

gru be mi lio ny re zy den cji miej sco wość to

MO

TO

tekst: Cezary Jęksa

AVANTIGHIBLI!

na tu ral ny re zer wu ar dla sprze daw ców luk -

su so wych mac chi ne. Bo ma se ra ti są jed nak

droż sze od spag het ti ar ra bia ta.

WŁO SKA KUCH NIANa wą skich uli czkach mia ste czka na wet

widok bia łe go ma se ra ti nie bu dzi wiel kiej

sen sa cji. Wszak za wy so ki mi pło ta mi i ży -

wop ło ta mi kry ją się bry ki wca le nie gor sze

niż ta. Do ja zdy te sto wej do sta ję wer sję

die sel. Tak, właś nie, pier wsze go w hi sto rii

szla chet nej mar ki „kle ko ta”. Jesz cze kil ka Zdję

cia:

MAT

ERIA

ŁY P

RASO

WE


do de chy, czu ję, że ko men da do cie ra do

jed nost ki na pę do wej z mi ni mal nym opóź -

nie niem, do pie ro gdy do gry wcho dzi tur -

bo sprę żar ka. No, cóż to tyl ko die sel.

Za to au to ma tycz na skrzy nia bie gów ma

w so bie coś z wło skie go du cha. Z jed nej

stro ny 8-bie go wa prze kład nia pra cu je jed -

wa bi ście mięk ko i szyb ko (choć cza sa mi

czuć, że dies low ski sil nik nie nad ą ża za jej

prze ło że nia mi), ale z dru giej stro ny do syć

trud no za pa no wać nad jej wskaź ni ka mi.

Na u cze nie się, kie dy je stem na bie gu

wstecz nym, ja ło wym, a kie dy w try bie „dri -

ve” nie jest pro ste. Tro chę jak we wło skiej

re sta u ra cji: po dłu giej dys ku sji na mi gi

z co raz bar dziej znie cier pli wio nym kel ne -

rem nie wiesz w koń cu, co za mó wi łeś, ale

mo żesz być pew ny, że to, co przy nio są

z kuch ni, bę dzie pysz ne.

WY ZNA NIE WIA RYGhib li to arab ska na zwa go rą ce go wia tru

nęka ją ce go piel grzy mów wę dru ją cych w kie -

run ku świę tej Mek ki. Ja zo sta łem wy znaw cą

Ma se ra ti na pu stej dro dze nad Wi słą. To ta ka

ty po wa pol ska tra sa: wą ska, tro chę za krę -

tów, kiep ska na wierz chnia, czu jesz na re so -

rach, że pie nią dze z Unii tutaj jesz cze nie

do tar ły. Ale do pie ro tu taj zro zu mia łem, co

to zna czy 100 lat do świad cze nia w pro duk cji

spor to wych sa mo cho dów.

Je cha łem szyb ko. Na pew no „nie do sto so -

wa łem pręd ko ści do wa run ków pa nu ją cych

na dro dze”, jak mó wią w te le wi zji po li cjan ci

ko men tu ją cy wszyst kie wy pad ki dro go we.

Ale by ło war to.

Wcho dzę w za kręt: nic, za wie sze nie

mil czy jak za klę te. Ha mu ję: nic, au to nie

klu czy, a ja czu ję, że prze cią że nie wbi ja

mnie w fo tel i na gle sa mo chód stoi. Da ję

po ga rach: ghli bi wy ry wa do przo du jak

arab ski ru mak spię ty ostro gą. I to wszyst -

ko od by wa się w ci szy prze ry wa nej tyl ko

chra pli wym bul go tem sil ni ka. Po pro stu

spor tis si mo!

W Pol sce czy we Wło szech wła ści ciel

ghib li nie bę dzie miał wie lu oka zji, by na

nor mal nych dro gach spraw dzać spor to we

moż li wo ści swo je go bo li du. Je śli już to się

zda rzy, to naj czę ściej na au to stra dzie. Dla -

te go ja dę na no wiut ką ob wod ni cę War sza -

wy. Ta dro ga to praw dzi we wy zwa nie dla

kie row cy. Z jed nej stro ny ide al na na wierz -

chnia i po trzy pa sy jezd ni w każ dą stro nę,

z dru giej, z ta jem ni czych po wo dów na

wię kszo ści od cin ków obo wią zu je tu ogra -

ni cze nie pręd ko ści do 70 km/h. Na do da -

tek czę sto gę sto snu ją się po niej, jak roz -

le ni wione nad mia rem łu pów dra pież ni ki,

po li cyj ne nie oz na ko wa ne ople in si gnia

z wi de o ra da ra mi. Trze ba się pil no wać jak

na to rze For mu ły 1. Mo że i do brze, bo

ghib li po ka zu je tu taj swo je dru gie ob li cze.

To zna ko mi te au to na dłu gie dy stan se.

Ciche, szyb kie, wy god ne.

Mo gę się wresz cie na cie szyć wnę trzem

wy koń czo nym pięk ną skó rą, sty lo wy mi

zega ra mi i świet nym ze sta wem au dio. Ktoś,

kto ku pi to au to do ta kich właś nie po dró ży

nie bę dzie za wie dzio ny. Wszyst ko co do bre,

kie dyś się koń czy, więc z ża lem od da ję klu -

czy ki i prze sia dam się do swo je go wy słu żo -

ne go su zu ki. Po raz ko lej ny je stem za dzi -

wio ny prze myśl no ścią pro du cen tów

sa mo cho dów. Ni by swift i ghib li jeż dżą,

ma ją po cztery ko ła i kie row ni cę. A jed nak

od ra zu wiem, dla cze go ten osta t ni kosz tu je

kli ka ra zy wię cej niż mój.

JECHAŁEM DIESLEM, ALE SILNIKBRZMIAŁ JAK ARIA CARUSO NAGRANANA WINYLOWEJ PŁYCIE. BELLISSIMA!

Maserati Ghibli

PRZYŚPIESZENIE 0-100 KM/H: 6,3 sPRĘDKOŚĆ MAKSYMALNA: 250 km/hMOC: 275 KMMAKSYMALNY MOMENT OBROTOWY:600 Nm/1200 obr.SILNIK: turbodoładowany dieselo pojemności 2987 cm sześc.ŚREDNIE ZUŻYCIE PALIWA: 6 l/100 kmSKRZYNIA BIEGÓW: automatyczna 8-biegowaWYMIARY: dł./szer./wys. 4971/1945/1461 mmPOJEMNOŚĆ BAGAŻNIKA: 500 lMASA WŁASNA: 1835 kgCENA: od 330 000 zł

D A N E T E C H N I C Z N E



OD

PO

NA

D S

TU L

AT T

RW

A W

OJN

A P

OM

IĘD

ZY Z

AM

AC

HO

WC

AM

I I P

OR

YWA

CZA

MI

A P

OLI

CJĄ

I A

RM

IĄ. C

ZY T

ERR

OR

YŚC

I ZD

ĄŻĄ

UD

ERZY

Ć, Z

AN

IM W

YWIA

D I

SIŁY

SPEC

JALN

E O

DK

RYJ

Ą IC

H Z

AM

IAR

Y?

AN

TYTE

RR

OR

YŚCI

1605Spisek prochowyNieudany zamachkatolickiej opozycji naJakuba I, króla Angliii Szkocji. 36 beczekdynamitu miało zrównaćlondyński parlamentz ziemią.Gdyby doszedł do skutku,byłby wzorcowymprzykładem terroryzmu:- cel polityczny,- nieliczenie się z ofiarami,- zastraszenie.

1800Zamach na Napoleona BonaparteRojaliści próbują go zamordować, detonując schowanąw powozie beczkę z materiałami wybuchowymi. Dowybuchu doszło za późno. Napoleon uszedł z życiem,zginęli natomiast gapie (według różnych danych od 6 do22 osób), wśród nich dziewczynka, której zamachowcyzapłacili, by trzymała uzdę konia. Około 100 osób zostałorannych.

ZAMACHAKCJA ANTYTERORYSTYCZNAPOWSTANIE JEDNOSTKIPOWSTANIE FRAKCJI

LEGENDA

1923Zamach w Cytadeli Warszawskiej.Eksplozja prochu doprowadziła do śmierci28 osób, 89 zostało rannych. Sąd skazałna karę śmierci dwóch członkówKomunistycznej Partii Polski, ale komisjasejmowa uznała dowody za naciągane,a prezydent Stanisław Wojciechowskizamienił wyroki na dożywocie.

1 8 8 3Powstaje Special Irish

BranchOddział londyńskiej

policji. To pierwsza naświecie jednostka do

zwalczania terroryzmu.SIB zostało stworzone

w trakcie „kampaniidynamitowej”. W latach

1881-85 Fenianie(organizacja irlandzka)

dokonali kilkunastuzamachów bombowychw angielskich miastach

na obiekty rządowe,dworce kolejowe, stacje

metra i kluby.PR

OST

A H

ISTO

RIA

Dochodzi do coraz bardziejkrwawych zamachów, głównie

z pobudek politycznych.Terroryzm zorganizowany

staje się regułą. Powstają m.in.IRA (1919 r.), egipskie Bractwo

Muzułmańskie (1928 r.),żydowski Irgun (1931 r.).

tek

st:

Ma

rc

in K

lim

ko

ws

ki

1 9 0 0

Ignacy Hryniewiecki(1855-1881),

herbu Przeginia, ps.„Kotek”. Polak, członekNarodnej Woli, zabójca

cara Aleksandra II.Rzucił bombę na

powóz. Zginął zarównowładca, jak

i zamachowiec.

1 9 2 7 Masakra w Bath,w Michigan w USA. Pierwszy w historiizamach z użyciem samochodu pułapki.Andrew Kehoe najpierw zamordował żonę,wysadził swój dom, a później budynekszkoły. Wcześniej umieścił w nim ładunkiwybuchowe, które uruchomił zapalnikczasowy. Gdy na miejsce przyjechali strażacyi ratownicy, Kehoe podjechał swoimsamochodem, w którym umieścił dynamitnaszpikowany gwoździami. Strzelił do niego,wywołując kolejną eksplozję, w której samzginął.W sumie zginęło 38 dzieci i sześciudorosłych, 58 osób zostało rannych. Kehoeprawdopodobnie chciał zemścić się zaprzegrane wybory lokalne.


1941 Wiaczesław Mołotowzatwierdza produkcjęnowej broni. Koktajl

Mołotowa w najbliższychdziesięcioleciach staje siępodstawowym narzędziem

walki terrorystów.

1945 Ma ry lin Mon roe (jeszczeja ko Nor ma Je a ne Ba ker)re kla mu je dro ny. W XXI w. sta ną się onepod sta wo wą bro niąprzeciw af gań ski mta li bom.

1946 Zamach terrorystycznyna hotel Króla DawidaPrzeprowadzony przezprawicową żydowską

organizację Irgun Cwai Leumijako odwet za operację

„Agatha”. Brytyjczycy w jejtrakcie aresztowali prawie3 tys. osób, zarekwirowali

broń bojowników oraz przejęliważne dokumenty.

22 lipca przebrani za Arabówczłonkowie organizacji

umieścili bomby w piwnicyhotelu Króla Dawida

w Jerozolimie, gdzie miałswoją siedzibę m.in. sztab

wojsk brytyjskich w Palestynie.W wyniku eksplozji zginęło91 osób (w tym 15 Żydów),

a 46 zostało rannych.Przedstawiciele Irgunu

twierdzili, że Brytyjczycyzignorowali ostrzeżenieo zamachu i wezwaniedo ewakuacji hotelu.

Powstaje państwo Izrael. Odtej pory Bliski Wschód będziejednym z głównych punktów

na mapie terroryzmu.

1941 David Sterling powołujew Wielkiej Brytanii SAS

(Special Air Services).Oddział zlikwidowano

w 1945 r., ale już dwa latapóźniej uznano, że taka

jednostka specjalna jestpotrzebna na stałe. Po

masakrze w Monachiumzdecydowano o utworzeniu

skrzydła ds. działańwywrotowych (CRW)

– przeznaczonego ściśledo działań

antyterrorystycznych. CRWzaczęło działać w 1975 r.

1948Początek ery porwań

samolotów. Czterech uzbrojonych

mężczyzn próbuje uprowadzićhydroplan lecący z Makau do

Hongkongu. Doszło dostrzelaniny, samolot rozbił się

kilka minut po starcie.Z 26 osób na pokładzieginie 25, przeżył tylko

jeden z porywaczy.

1940 1950

Lata 50. i 60. to ciągłe ataki fedainówpalestyńskich na osiedla żydowskie

oraz akcje odwetowe sił izraelskich.Do 1956 r. w atakach, wspieranych

przez Ligę Państw Arabskich, zginęłoponad 400 Izraelczyków.

Akcje odwetowe były równie brutalne.W 1953 r. komandosi z Jednostki 101wymordowali 75 mieszkańców wioski

Qibya, wysadzili również 42 domy,meczet i szkołę. Akcja została potępiona

przez społeczność międzynarodową,a kilka miesięcy później Jednostka 101

została rozwiązana.

Wojna kawiarnianaFront WyzwoleniaNarodowego oraz AlgierskiRuch Narodowy walcząo wpływy. Do zamachówterrorystycznych dochodzinajczęściej w kawiarniachwe Francji, stąd nazwa.W sumie zginęło prawie 4 tys. osób.

1951W Izraelu powstajeInstytut Koordynacji, od1963 znany jako Mosad,jedna z najlepszychagencji wywiadowczychświata. Agenci Mosaduprzygotowują i biorąudział w wielu operacjachprzeciwko terrorystompalestyńskim.

1953Powstaje pierwsza izraelska jednostkaantyterrorystyczna – Jednostka 101. Jej twórcąjest przyszły premier Izraela – Ariel Szaron.

1951Izraelski konstruktor

Uziel Gal projektujepistolet maszynowy, którynazwano Uzi. Przez wiele

lat używany przezjednostki specjalne oraz

służby chroniące VIP-ów.Niewielka liczba uzi trafi

również do GROM-u.

1958Powstaje ETA, organizacja walczącao niepodległość kraju Basków. Przezpierwszych 10 lat prowadzi działalnośćpolityczną. W 1961 r. bojownicy ETApróbują wysadzić pociąg z weteranamihiszpańskiej wojny domowej. W 1968 r.dochodzi do pierwszego zabójstwa – giniepolicjant. Od tego czasu w zamachachzginęło 858 osób.

Koktajl MołotowaSzklana butelka

do wysokości szyjkiwypełniona benzyną,

zaczopowanakawałkiem szmaty,

której wystającakońcówka stanowi

lont.

1957Izrael powołuje

jednostkę komandosówSayeret Matkal. Światusłyszał o niej dopierow 1976 r., gdy odbiła

na lotnisku w Ugandziez rąk Palestyńczykówsamolot Air France.

Who dares wins(Kto się odważy, zwycięża)to motto wielu jednostek

specjalnych, m.in.brytyjskiego SAS,

izraelskiego SayeretMatkal, jednosteknowozelandzkich,

australijskich,francuskich, czy

belgijskich.

1943 Welrod – pistolet

powtarzalnyz wbudowanym tłumikiem.

Pierwsza brońskonstruowana z myślą

o operacjach specjalnych.Używany przez brytyjskie

siły specjalne w czasieII wojny światowej,

w latach 70. w IrlandiiPółnocnej, w czasie wojny

falklandzkiej (1982),a także jeszcze w czasie

operacji „Pustynna Burza”(1990-91).

Zdję

cia:

DAM

IAN

KRAM

SKI;

AP; F

ORUM

/SAR

YUSZ

WOL

SKI/R

EPRO

DUKC

JA J

AKUB

OST

AŁOW

SKI;

MIC

HAEL

BRA

NSCO

M/L

EMEL

SON-

MIT

PRO

GRAM

;S.

SPL

AJN,

STE

PHEN

MUL

CAHE

Y, V

ARTA

NOV

ANAT

OLY,

ZIM

AND,

BAL

EFIR

E, L

ARRY

BRU

CE/S

HUTT

ERST

OCK.

COM

; FLI

CKR/

ISRA

EL D

EFEN

SE F

ORCE

S;M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E


1960 1970

1965 W amerykańskim laboratorium

chemiczka polskiego pochodzeniaStephanie Kwolek tworzy kevlar. Ten

bardzo wytrzymały materiał stanie siępodstawą przy produkcji kamizelek

kuloodpornych i hełmów ochronnych.

1968Zaczyna działalnośćRote Armee Fraktion(Frakcja CzerwonejArmii, RAF), inaczejGrupa Baader-Meinhof.RAF dokonywałazamachów do początkulat 90.

Zaczyna się epokaterroryzmu

międzynarodowego,ataki wykraczają

poza granicejednego państwa.

Hell Week (piekielny tydzień), czyli

najtrudniejsza część BUD/S,szkolenia SEALsów. W ciągu

pięciu dni przyszli komandositrenują po 20 godzin dziennie,

są prawie pozbawieni snu,są też doprowadzani

do skrajnego wychłodzeniaorganizmu.

1962 M16, jedenz najpopularniejszychkarabinówmaszynowych świata.Używali goantyterroryściz Norwegii, Danii,Wielkiej Brytanii,Filipin czy Argentynyoraz operatorzy DeltaForce. Zbudowanyw latach 80. na bazieM16 karabinek M4trafił m.in. do SAS-ui Navy SEALs, używaligo też żołnierzeGROM-u.

1971 Dan Cooper (nazwiskofałszywe) porywa samolotlecący z Portland do Seattle.Po otrzymaniu 200 tys.dolarów okupu Cooperwyskoczył na spadochronie.FBI podejrzewa, że zginął.

Po tym porwaniu nalotniskach wprowadzonowykrywacze metalu orazobowiązek przeszukania

pasażerów i bagażuw poszukiwaniu broni.

Efektem jest spadek liczbyuprowadzeń samolotów,ale wzrost... zamachów

bombowych i uprowadzeńzakładników.

1961 Prezydent StanówZjednoczonych John F. Kennedypowołuje siły specjalnemarynarki – słynną jednostkęNavy SEALs.

1972„Krwawy piątek” w Belfaście.Tymczasowa IRA w ciągu 80minut detonuje 26 bomb(głównie w samochodachpułapkach), które zabijają11 osób i ranią 130.

Lata 70., 80. i 90. – aż doczasu podpisania

porozumieniawielkopiątkowego w 1998 r.

– to „The Troubles” (ang.kłopoty), czas walk w Irlandii Północneji zamachów (również

w Anglii). W sumie zginęłoponad 3,5 tys. osób, w tym

prawie 2 tys. cywilów.

Dekada terroruw Europie. Wybuchy

bomb, porwania,zamachy,

przeprowadzone przezniemiecką RAF, włoskie

Czerwone Brygady,irlandzką IRA, baskijskąETA oraz palestyńskich

bojowników.W większości krajów

powstająwyspecjalizowane

oddziałyantyterrorystyczne.

1969W Państwowym Banku Rolnym na mediolańskim Piazza Fontanaeksploduje bomba, która zabija 17osób, a rani 88. W 2001 r. za zamachzostają skazani trzej neofaszyści.Jeden ze skazanych byłwspółpracownikiem włoskich służbspecjalnych oraz CIA.

1969W odpowiedzi na

protestanckie ataki nakatolickie dzielnice

w Belfaście radykalnidziałacze Irlandzkiej

Armii Republikańskiejzakładają Tymczasową

IRA i zaczynająprzygotowania do walki

partyzanckiej.

Jasir Arafat1929-2004

Przewodniczący OWPod 1969 r. Jego

organizacja stosowałametody terrorystyczne,

ale w końcu Arafatdoprowadził do

podpisaniaporozumieniapalestyńsko-

-izraelskiego w 1993 r.

1964Założenie Organizacji

Wyzwolenia Palestyny.

1969 Brazylijski marksista Carlos

Marighella wydaje biblięterrorystów. „Podręcznik

partyzanta miejskiego” uczybojówkarzy, jak walczyć

i opanować miasto.

Zamachy palestyńskie 1968 – Porwanie izraelskiego samolotu lecącego z Rzymu do Tel

Awiwu. Po 40 dniach terroryści uwolnili wszystkich 38 zakładników.– Ostrzelanie na lotnisku w Atenach izraelskiego samolotu

pasażerskiego. Zginął jeden Izraelczyk.1969 – Próba porwania samolotu na lotnisku w Zurychu.

W strzelaninie zginął pilot, trzech pasażerów zostało rannych.– Wybuch bomby pod biurem izraelskiego przedsiębiorstwa Israeli

Zim Lines w Londynie. Jedna osoba ranna.– Palestyńscy terroryści obrzucają granatami ambasady Izraela

w Bonn i Hadze oraz biuro izraelskich linii lotniczych w Brukseli.Cztery osoby ranne.

1970 – Detonacja bomby w szwajcarskim samolocie lecącym do Tel Awiwu. Zginęło 47 osób.


1973 Po masakrze w Monachium

jednostkę antyterrorystycznątworzy Francja – GIGN.

Słynne akcje GIGN:1976 – uwolnienie 30 dzieci

z porwanego autobusuw Dżibuti.

1994 – odbicie w Marsylii 171pasażerów porwanego

samolotu. Zginęło trzechzakładników.

1975 Najsłynniejsza akcja IlichaRamireza Sancheza, zwanego„Szakalem”. Razemz pięciomapodwładnymiwtargnąłna spotkanieministrów krajówOPEC w Wiedniu.Zginęły trzyosoby, siedemzostało rannych,terroryści wzięli81 zakładników. Popodstawieniu samolotuSanchez zwolnił 41 Austriakówi odleciał do Algieru. Tamuwolnił pozostałychzakładników. Okup wyniósłprawdopodobnie ok. 50 mlndolarów.

1975Aresztowanie PattyHearst. Córkaamerykańskiego bogaczanajpierw zostałauprowadzona, a następnieprzeszła na stronęporywaczy i brała udziałw napadzie na bank.

1975 FN Minimi – belgijski

ręczny karabinmaszynowy, który

w różnych wersjach dodziś jest używany przez

oddziałyantyterrorystyczne.

1976W Komendzie

Stołecznej MilicjiObywatelskiej

zostaje powołanyWydział

Zabezpieczenia.To pierwsza

w Polscejednostka dozwalczaniaterroryzmu.

1977 Niemiecka jesieńApogeum ataków Frakcji CzerwonejArmii. Terroryści zabijają HannsaMartina Schleyera (szefa NiemieckiegoZwiązku Pracodawców), SiegfriedaBubacka (prokuratora generalnego)oraz Jurgena Ponto (prezesa zarząduDresdner Bank).

1977Dwa lata po powstaniuholenderska jednostkaantyterrorystyczna BSBprzechodzi sprawdzian.Komandosi uwalniają 50zakładnikówz uprowadzonegopociągu. Przypadkowozabijają dwie porwaneosoby.

1977Amerykanie powołują

jednostkę do walkiz terrorystami.

Powstaje Delta Force,która specjalizuje się

w ratowaniuzakładników

uprowadzonych pozagranicami USA.

1978Terroryści z radykalniekomunistycznychCzerwonych Brygadporywają i mordująbyłego premiera Włoch,chadeka Aldo Moro.

1978 Rusza pierwszy nabór na

komandosów do hiszpańskiejjednostki specjalnej GEO.Szkolenia przeprowadzająSAS i GSG9. Równocześniepowstaje włoska jednostka

antyterrorystyczna GIS.

Austria powołuje do życiaswoją jednostkę

antyterrorystyczną – EKOCobra (Einsatzkommando

Cobra).

Dowódcą jednostkiantyterrorystycznej na

warszawskim lotnisku Okęciezostaje Jerzy Dziewulski.

Na początku lat 80.komandosi pod jego

dowództwem udaremniająkilka porwań samolotów.

1978Słynący z nie kon wen -cjo nal nych metodMosad zabijapalestyńskiegoterrorystę WadiHadada. WspółtwórcaLudowego FrontuWyzwolenia Palestynyzostaje otrutyczekoladkami, którebardzo lubił.

1976 Operacja EntebbeNajsłynniejsza akcja Seyeret Matkal.Izraelscy komandosi atakują porywaczysamolotu na lotnisku w Entebbew Ugandzie, mimo że dyktator Idi Aminwspierał terrorystów. Misja wydawałasię niemożliwa do wykonania– odległość z Izraela do Ugandy wynosiok. 4 tys. km. Antyterroryści uwalniająjednak 102 ze 106 zakładników, zabijająsiedmiu terrorystów i 45 ugandyjskichżołnierzy, niszczą kilkanaściesamolotów. Ginie tylko dowódcaoddziału Seyeret Matkal, pięciuoperatorów (żołnierzy) zostaje rannych.

1972 Jedenz najsłynniejszychzamachówterrorystycznych naświecie. Terroryściz palestyńskiej organizacjiCzarny Wrzesień uprowadzająi mordują 11 sportowców ekipyIzraela podczas olimpiadyw Monachium.

Katastrofalna próbaodbicia izraelskich

sportowców powoduje,że niemieckie władze

powołują błyskawicznieprofesjonalną

jednostkęantyterrorystyczną

– GSG9.

Operacja „Gniew Boży”.

Do roku 1979 Mossadi inne izraelskie

agencje wywiadowczewytropią i zabiją

prawie wszystkichliderów Czarnego

Września.

Sanchez zostałschwytany

w Chartumie w 1994 r.i skazany we Francji

za zamordowaniedwóch funkcjonariuszy

francuskiego wywiadu.




1980 1990

Pojawia się terroryzmsamobójczy.

Zamachowcy częstokierują się pobudkami

religijnymi.

Wygasa fala europejskiegoterroryzmu, stabilizuje się

sytuacja na BliskimWschodzie. Zaczyna działaćAl-Kaida. Celem terrorystówstają się Stany Zjednoczone.

1980Operacja „Orli Szpon” – wielka porażkaamerykańskich sił specjalnych.Komandosi Delta Force mieli uwolnić53 zakładników z okupowanej ambasadyUSA w Teheranie. Skomplikowany plannie zadziałał – burza piaskowa i awariesprzętu spowodwały, że akcję odwołano,ale w czasie ewakuacji z pustyni jeden ześmigłowców zderzył się z samolotemtransportowym. Zginęło ośmiu żołnierzy.

1980Sukces operatorów SAS. Podczas

błyskawicznego szturmu z irańskiejambasady w Londynie uwalniają

19 zakładników, jeden giniepodczas akcji. Komandosi zabijają

pięciu z sześciu terrorystów.

1981W warszawskim hotelu Victoria

zostaje postrzelony słynnypalestyński terrorysta Abu Daud,

który brał udziałw przygotowaniach do zamachuw Monachium. Prawdopodobnie

za zamachem stoi Mosad.

1982W Norwegii

powstaje jednostkaantyterrorystyczna

FSK (ForsvaretsSpesialkommando).

W latach 90.współpracuje z SAS

w IrlandiiPółnocnej. W XXI w.

walczyw Afganistanie.

1982 W Austriirozpoczyna sięprodukcja pistoletuGlock. Szybko trafiado wyposażeniawielu jednostekantyterrorystycznych.Nowością jest użycietworzyw sztucznychzamiast metalu do produkcji tejbroni.

1985Porwanie statku

wycieczkowego „AchilleLauro”. Terroryści po

negocjacjach opuszcząpokład w Egipcie. Gdy władze

USA dowiedziały się, żezginął zakładnik, obywatel

amerykański, postanowiły ichzłapać. Myśliwce zmusiły

samolot pasażerski, którymlecieli porywacze, dolądowania na Sycylii.Terrorystów złapali

operatorzy Navy SEALs.

1990Komandosi SAS

i Delta Force szkoląprzyszłych

antyterrorystów,którzy mają

wchodzić w składpowołanej właśnie

w Polscespecjalistycznej

jednostkiantyterrorystycznejGROM. Jej szefem

zostaje gen.Sławomir Petelicki.

1993Funkcjonariusze Bloque

de Busgueda– specjalnej jednostkikolumbijskiej policji,

szkolonej przezamerykańskichantyterrorystów

– zabijająnajsłynniejszego bossanarkotykowego, Pabla

Escobara.

1993W Kanadzie

powstaje JTF2,antyterrorystyczna

formacjawzorowana na

SAS. Komandosiuczestniczą

w wielu operacjachw Iraku

i Afganistanie.

1993Pierwszy zamach na World Trade Center.

Terroryści islamscy detonują w garażuciężarówkę z prawie 700 kilogramamimateriałów wybuchowych. Zamiarem

terrorystów było uszkodzenie konstrukcjiWTC i docelowo zburzenie budynku, jednak wybuch był zbyt słaby, aby

doprowadzić do takich zniszczeń. Sześć osóbzginęło, około tysiąca zostało rannych.Sześciu terrorystów złapano i skazano.

1987ETA przeprowadza swój najkrwawszyzamach, zabijając 22 osoby. Bombawybucha w garażu centrumhandlowego w Barcelonie.

1985Organizacja Babbar Khalsa,

która dąży do oderwaniaindyjskiego regionu Sikh,

detonuje bombę na pokładziesamolotu. Ginie 329 osób.

W pełni profesjonalna jednostka– Oddziały Antyterrorystyczne

Indii – powstaje dopiero napoczątku lat 90.

Pas szahida – kamizelka lubpas wypełniony materiałami

wybuchowymi i często dlawzmocnienia siły rażenia

śrubkami i gwoździami. Waży5-15 kg. Terroryści zakładają

je nawet kilkuletnimdzieciom.

1995Przed budynkiem federalnym w Oklahoma Citywybucha wypełniona komponentami ANFOciężarówka. Za zamachem stoją prawicowiekstremiści Timothy McVeigh i Terry Nichols.W wyniku ataku ginie 168 osób, a ponad 680 jestrannych.

Nieudana akcjaprzyczyniła się do porażki

Jimmy’ego Cartera wwyborach prezydenckich.Po tej akcji zreformowano

również amerykańskiesiły specjalne. W 1987 r.utworzono dowództwooperacji specjalnych.


2000

Globalna wojnaz terroryzmem. Komórki

Al-Kaidy dokonujązamachów w Nowym

Jorku, Londyniei Madrycie.

2000Operacja „Barras” – SASuwalnia pięciu żołnierzy

brytyjskich, którzy zostaliuwięzieni przez partyzantów

w Sierra Leone. To drugaw historii akcja odbicia

zakładników na terytoriumwroga – po operacji „Entebbe”izraelskiego Sayeret Matkal.

2002Atak czeczeńskiegokomanda namoskiewski Teatrna Dubrowce.Rosyjskie oddziałyspecjalne, próbującodbić zakładników,wpuszczają dobudynku gazusypiający. Dzięki temuantyterroryści zabijają40 terrorystów, ale w akcji ginietakże 133 uśpionych zakładników,którzy zatruli się gazem.

2004Szkoła w Biesłanie, w PółnocnejOsetii w Rosji, zostaje zajętaprzez czeczeńskich terrorystów.W wyniku szturmu wojskrosyjskich ginie ok. 400 osób,w tym około 171 dzieci,700 zostało rannych. Ginie też32 napastników i 11 żołnierzysłużb specjalnych.

2009Talibscy terroryści

obcinają głowępolskiemu geologowiPiotrowi Stańczakowi.

2014Radykalni islamiści

zakładają swojepaństwo na terytoriumSyrii i Iraku. Państwo

Islamskie (ISIS– Islamic State of Iraqand Sham, IslamskiePaństwo Iraku i al--Sham, al-Sham toarabskie określenie

Lewantu) jestkontrolowane przez

byłych członków Al-Kaidy.

2004W pierwszym ataku dokonanymprzez drona w Waziristanie ginieNek Muhammad, ówczesny lider

pakistańskich talibów.

2005Trzy bomby w metrze i jedna w miejskimautobusie paraliżują Londyn. W wynikueksplozji giną 52 osoby, a co najmniej 700osób jest rannych. Wśród ofiar są trzy Polki.

1995Japońska sekta religijna

Najwyższa Prawda rozpylaw tokijskim metrze gaz

bojowy o nazwie sarin. Naskutek ataku ginie 12 osób,a ponad 5 tys. jest rannych.

1997Operacja „Chavin de Huantar”

– wspólna akcja Delta Forcei SAS. Po opanowaniu przez

terrorystów rezydencjiambasadora Japonii w Limie

amerykańscy i brytyjscyantyterroryści razem z policją

peruwiańską odbijająwszystkich zakładników.

1998 José Barrionuevo, były

hiszpański minister sprawwewnętrznych, skazany

za udział w „brudnejwojnie”. Rząd finansowałw latach 80. GAL (Grupos

Antiterroristasde Liberación,

Antyterrorystyczne GrupyWyzwolenia), szwadrony

śmierci, które mordowałyczłonków ETA. Wśród28 ofiar było ośmiuniewinnych cywilów.

Islamska organizacjaterrorystyczna Hamas

organizuje szkolenia dlazamachowców

samobójców. 64 proc.z nich ma 18-23 lata.

Hamas płaci nawet 14tys. dolarów za dziecko,

które posłuży zazamachowca samobójcę.

2011 Ujawniony zostaje film

przedstawiającykomandosów SAS

znęcających się nadIrakijczykiem.

2004Seria ataków terrorystycznychna pociągi podmiejskiew Madrycie, do których użytotrzynastu bomb. Ginie w nich191 osób, a 1858 jest rannych.Wśród ofiar śmiertelnych jestczworo Polaków. W wynikuzamachu rząd hiszpańskiwycofuje swoich żołnierzy z Iraku.

2011W operacji „TrójząbNeptuna” komandosiSEAL Team Sixw Pakistanie zabijająOsamę bin Ladena.

Waterboarding. Głowęwięźnia umieszcza sięponiżej poziomu stóp,

twarz przykrywaszmatą, a następnie

polewa wodą. Ma wrażenie, że tonie,

ale woda dziękiprzechylonej sylwetcenie dostaje się do płuc.

Antyterroryści stosujątzw. czarną taktykę, czylizasady działań w tereniezabudowanym, na małej

przestrzeni.Brytyjscy operatorzy na czarną

taktykę mówią „FISH andCHIPS” – fighting in someone's

house and causing havoc inpeople's streets (walka

w czyimś domu i robienie chaosu na ulicach).


2001Al-Kaida dokonuje swojego największego i najgłośniejszego zamachu.11 września samoloty opanowane przez zamachowców samobójcówuderzają w wieże World Trade Center oraz w Pentagon. Giną 2973 osoby.Samolot z zamachowcami rozbija się też na polach Pensylwanii.Prawdopodobnie miał uderzyć w Biały Dom.Początek wojny z terroryzmem, która doprowadzi do wojny w Irakuoraz Afganistanie.


GODZINY NA ROWERZE:

252SEN

NA DOBĘ:

2,2 h„ZJADŁ” (POKARM

PŁYNNY):

57,6 lPRZEWYŻSZENIA

NA TRASIE:

36 tys. mWYPIŁ BIDONÓWZ IZOTONIKIEM:


akcja!P R Z Y G O D Y P A S J E P O D R Ó Ż E P O R A D Y

Paweł Wiejas

KU SPORTOWEJ

INSPIRACJIPo braciach Alistairzei Jonathanie Brownleepływanie, jazda narowerze i bieg już nigdynie będą takie same.Opowieść o tym, jakdwóch niepozornychchłopaków z Zachodniego Yorkshirestanęło na olimpijskim podiumw triathlonie, już w sierpniu pojawisię w księgarniach.

NIGDY SIĘ NIEPODDAWAJNiewielu potrafi skopiować jegowyczyny na dziewiczym śnieżnymstoku. Szymon Styrczula–Maśniak,jeden z najlepszych narciarzyfreeride’owych, jest jednak wzoremdo naśladowania z jeszcze jednegopowodu. Gdy od lekarzy usłyszał:„Masz ziarnicę złośliwą”, niepoddał się, nie zrezygnował zeswoich pasji. Wygrał z rakiemi chce pokazać innym, że zawszei wszędzie trzeba walczyć. Tego, jakon to zrobił, dowiemy się z klipu„Back on Trail”, nad którympracował z Tomkiem Grzywińskimz High Level Films, muzyczniezilustrował go zespół Afromental.

ZWIASTUNPRZYSZŁOŚCI W USA właśnie rozpoczęły się testypierwszego elektrycznegomotocykla Harley-Davidson. Pojazdbędzie w stanie rozpędzić się do150 km/h, a na jednym ładowaniu(trwa około godziny) przejedzienieco ponad 200 km.

Jedni westchną: Czas umierać. Inniprzyklasną: To strzał w dziesiątkę.Jedno jest pewne – obok tegopomysłu żaden fan motocykli nieprzejdzie obojętnie.

Atlantic City22.06.2014, 11:22

Dystans:

4800kilomerów

(12 stanów)

Czas zwycięzcy Christopha Strassera:

7 dni 15 godzin 56 minut

Czas RemkaSiudzińskiego:

11 dni 19 godzin 33 minut

Oceanside10.06.2014, 16:27

TOUR DE FRANCE TO MAŁY PIKUŚ

Żaden tam Tour de France czy Giro d'Italia, najtrudniejszym kolarskim wyścigiem świata jest RaceAcross America (RAAM). Bo co to za sztuka przejechać w peletonie niecałe 4 tys. km w trzy tygodnie.

Ale przejechać samotnie blisko 5 tys. km w nieco ponad tydzień? O, to jest dopiero coś! W tym roku, jakopierwszy Polak w historii, RAAM ukończył Remek Siudziński. Informatyk z Warszawy startował

w kategorii solo mężczyzn poniżej 50 lat, w której zajął 12. miejsce.

Graf

ika:

SEY

YAHI

L/SH

UTTE

RSTO

CK.C

OMZd

ję ci

a: M

ARIU

SZ M

ICH

ALIK

; AN

NA

MIC

HAŁ

EK; M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E


SPRINT, ZATRZYMANIE, OBRÓT, SPRINT. PIŁKI NADLATUJĄZ NAJMNIEJ OCZEKIWANEJ STRONY, A JA Z KAŻDĄ SEKUNDĄ

NABIERAM DO SQUASHA CORAZ WIĘKSZEGO SZACUNKU. tekst: Wojciech Skośkiewicz zdjęcia: Bartosz Bobkowski; Robert Łuniewski


AK

CJ

A!

SQ

UA

SH

TWARDA GRA


Ła twiz na – tak my śla łem,

za nim po raz pierw szy

wsze dłem do klat ki do

squ as ha. Drwią cy uśmie -

szek szyb ko znik nął

z mo jej twa rzy. Nie spo dzie wa łem

się, że squ ash wy ma ga sta lo wej kon -

dy cji, nad gar stka z ty ta nu i nie sa -

mo wi te go ref lek su. Przy da się rów -

nież zmysł stra te gicz ny. Bo w tej

grze mo żesz zwy cię żyć ry wa la, pra -

wie nie uży wa jąc bru tal nej si ły. Ba,

cen niej szy wy da je się po mysł na ak -

cję wol ną, ale ta ką, po któ rej prze -

ciw nik nie bę dzie wie dział, co się

w ogó le dzie je. I za nim się obej rzy,

pi łe czka od bi je się od kil ku ścian

i dwu krot nie do tknie par kie tu po za

je go za się giem. Tak by ło właś nie ze

mną. Grzmo ci łem w ka u czu ko wą

pił kę ile sił, a naj czę ściej prze gry wa -

łem z par tne rem po je go fi ne zyj nych

za gra niach. Na nie wie le przy da ło mi

się do świad cze nie z te ni sa – w squa -

s hu ude rze nia wy pro wa dzasz krót -

kim ru chem, bo na za ma chy nie ma

cza su. Nie za mie rza łem się jed nak

pod da wać. Za czą łem od bi jać w po -

zy cjach wręcz ek wi li bry stycz nych

(co ja bym wte dy dał za umie jęt ność

zro bie nia szpa ga tu!). Po go dzi nie

czu łem się jak ma ra toń czyk, któ ry

wi dzi me tę, ale jest w sta nie tyl ko

się do niej do czoł gać, bo do biec nie

da ra dy. Czu łem też, że je stem go tów

do... zdra dy. Prze pra szam, te ni sie.

W mo im spor to wym me nu teraz

będzie do mi no wał squ ash.

Squ ash Po le ga na na prze mien nym od bi -ja niu pi łe czki o ścia ny kor tu(tzw. klat ki, która zamyka goz czterech stron). Piłka możeodbić się od więcej niż jednejz nich.

Gra się do trzech wy gra nychse tów. W każ dym wy gry wa za -wod nik, któ ry ja ko pierw szyzdo bę dzie 11 pun któw (przy sta -nie 10:10 do wy gra nej trze bazdo być dwa pun kty prze wa gi).

Pun kty zdo by wa się przy każ dejwy mia nie (gdy po zagraniupiłeczka odbije się dwa razy oziemię). Je śli ser wu ją cy prze -gra, tra ci po da nie.

Z więzieńna salony Po cząt ki squ as hasię ga ją po ło wyXIX w. Był wtedyroz ryw ką... an giel -skich więź niów.

Po pu lar ność zdo był,prze no sząc sięstam tąd do eli tar -nych szkół dla kla sywyż szej. Obec niew squ as ha gra sięw 185 kra jach.

Spek ta ku lar ny bo omi roz wój tej dys cy pli -ny w Pol sce przy pa -da na osta t nie pięćlat. Obec nie ma mypo nad 150 klu bów.

LINIA SERWU

ŚCIANAPRZEDNIA

ŚCIANA BOCZNA

LINIA AUTU

SERWUPOLE

BLACHA

4,57

m

1,78

m

9,75 m6,40 m

FORHEND

BEKHEND

WOLEJ Z BEKHENDU

LOB Z FORHENDU

LOB Z BEKHENDU

WOLEJ Z FORHENDU

3,5 tys.Ty lu za wod ni ków jestno to wa nych na li stach ran kin go wychPol skiej Fe de ra cjiSqu as ha.

60-80 tys.Ty lu Po la ków sy ste ma tycz niegra w squ as ha.

500Tyle kortów dosquasha jest w Polsce.

Graf

ika:

WAW

RZYN

IEC

ŚWIĘ

CICK

I



Piłeczki W squ as hu pił ki kla sy fi ku jesię ze wzglę du na szyb kość.Za sa da – im pił ka wol niej -

sza, tym po ziom gra czawyż szy. Wol ne pił ki od bi ja -ją się du żo sła biej niż szyb -

kie i po cząt ku ją cy graczmiał by z ni mi kło pot. Dla -te go na po cząt ku ko rzy staj

z pi łek szyb kich. Róż ni pro du cen ci sto su ją

od mien ne ozna cze nia pi łe -czek. Upew nij się, że ku pu -jesz pił ki szyb kie. Te firmy

Dunlop, ofi cjal nego do -staw cy pi łek World Squ ash

Fe de ra tion, są oznaczonena stę pu ją co:

2 krop ki – pił ka wol na dlapro fe sjo na li stów.

1 krop ka – pił ka śred niejszyb ko ści dla za a wan so -

wanych.

Bez kro pek (mo del Pro gress) – pił ka szyb ka

dla po cząt ku ją cych.

Bez kro pek (model Max)– pił ka bar dzo szyb ka dla

no wi cju szy.

Buty – przyczepnośći stabilizacja

Lek kie, wy god ne, sta bi li zu ją ce sto pęi do brze do pa so wa ne – ta kie po win ny

być bu ty, w któ rych za czy nasz graćw squ as ha. Szcze gól nie dwa osta t nie

pa ra me try są nie zwy kle istot ne, bosquash to ciąg ła zmia na kie run ków. Im

niż sza po desz wa, tym mniej szeprawdopodobieństwo, że skrę cisz na

kor cie kost kę. Że by wejść na klu bo wykort, musisz mieć buty, których

podeszwy nie pozostawiają śla dów napod ło dze. Na wet je śli pro du cent za pew -

nia, że mo del speł nia ten wa ru nek,lepiej wy bierz ta kie z jas na po desz wą.

Okulary – bądźbezpieczny

Pro fe sjo nal ni gra cze pod czas gry czę store zy gnu ją z oku la rów, żół to dziób nie

po wi nien jed nak wcho dzić bez nich nakort. Za nim oswoi się z tym, że twar dapił ka nad la tu je na niego z prędkością

ponad 100 km/h z róż nych stron, le piejże by w ten spo sób chro nił swój wzrok.

ASICS GEL-UPCOURTCENA: 179 ZŁ

KARAKAL PRO 3000CENA: 79 ZŁ

OLIVER SREBRNECENA: 99 ZŁ

ASICS GEL-BLADE 4 9004CENA: 299 ZŁ

SALMING RACE R1 2.0CENA: 469 ZŁ

KARAKAL XS-650CENA: 229 ZŁ

AK

CJ

A!

SQ

UA

SH



WOJCIECH NOWISZRADZI JAK WYBRAĆ SPRZĘTI PROPONUJE MODELE DLA POCZĄTKUJĄCYCHJest 3-krot nym in dy wi du al nym mi strzem Pol ski w squ as hu i ak tu al nym dru ży no wym mi strzem Pol ski(tytuł zdo był z Sim ple Ka hu na Te am). Od lat jest pod sta wo wym gra czem ka dry na ro do wej i naj wy żejno to wa nym (162 miej sce) Po la kiem w świa to wym ran kin gu PSA. Jest tre ne rem w war szaw skim klu bieKa hu na Squ ash & Bad min ton.

Zdję

cia:

MEX

RIX

/SH

UTT

ERST

OCK.

COM

; MAT

ERIA

ŁY P

RAS

OW

E

KARAKAL TRIBALTOUR 150

CENA: 259 ZŁ

| Waga: 150 g

| Konstrukcja: grafitowa

Uwagi: Wyjątkowo trwała.Jeden z najpopularnejszych

modeli w Polsce.

KARAKAL TRIBALSL 125

CENA: 359 ZŁ

| Waga: 125 g


Uwagi: Rakieta posiadawbudowany niwelator

wibracji.

EYE V.LITE 110POWER

CENA: 379 ZŁ

| Waga: 110 g


Uwagi: Wyjątkowo lekka.Układ strun pozwala nauzyskanie dużej mocy.

EYE V.LITE 145POWER

CENA: 229 ZŁ

| Waga: 145 g


Uwagi: Szeroki naciągpozwala na uzyskanie

wyjątkowo dużej mocy.

Za pomoc w realizacji materiału dziękujemy sklepowi Erakiety.com

Balans centryczny jest dobrydla tych, którzy na równistawiają moc uderzeniai kontrolę nad rakietą.

Balans na główkę preferująci bardziej lubiący mocne

uderzenia niż kontrolę nadpiłką.

Wiel kość głów ki ra kie ty.Naj czę ściej wy no si od460 cm2 do 525 cm2.

Im głów ka wię ksza, tym ła -twiej tra fić w pił kę i zwię -kszyć moc ude rze nia. Od -

bywa się to kosz tem kon tro linad ra kie tą. Ma ła głów kadaje słab sze ude rze nie, alezwię ksza kon tro lę. Na startle piej wybierz du żą głów kę.

Stru ny i ich układ. Gę styukład od da je pił kę z mniej -szą si łą niż rzad szy, ale da jelep sze czu cie, kon tro lę nadude rze niem. De cy du jąc się

na rzad ki nad ciąg, mu sisz li -czyć się z częst szym wy mie -nia niem strun, któ re są bar -dziej na ra żo ne na ze rwa nie.

Owijka. To najczęściejwymieniany elementem

rakiety. Jedni lubią lepkie,dobrze trzymające rękę, innisuche, aby łatwiej zmieniać

uchwyt.Musisz przekonać sięsam, która jest dla ciebie.

Ce na. Naj czę ściej niż szacena ozna cza, że ra kie ta jestcięż sza i ma gor sze pa ra me -try. Mo że się więc oka zać,że ku pi łeś coś, co nie da ciprzy jem no ści z gry, i osz -

częd ność przy zakupie mo żebyć tyl ko po zor na.

Na po czą tek do brą ra kie tęznaj dziesz w prze dzia leceno wym 200-380 zł.

Wa ga i ma te riał. Ra kie tyta nie są wy ko na ne z alu mi -

nium, droż sze z kom po zy tówlub gra fi tu. De cy du jąc się napier wszy z tych dwóch ma te -ria łów, do sta niesz pro dukt

„pan cer ny”, mę czą cy nad gar -stek. Lep szym wy bo rem bę -dzie ra kie ta z kom po zy tu

gra fi to we go (od ok. 120 do150 g) lub gra fi to wa ( już na -wet od 90 g!). Cięż ka ra kie tazwię kszy si łę ude rze nia, aletrud niej bę dzie ci nią ma ne -wro wać. Lek ka uła twi ude -

rze nie, spra wi, że ruch two jejrę ki (a ope ru jesz głów nie

nad gar stkiem) bę dzieszybszy.

Balans. Mówi o środkuciężkości rakiety. Balans na

rączkę powoduje, że jest onałatwa w manewrowaniu,

sprawia, że wydaje sięlżejsza.

Rakieta – twoja broń w klatce


OD DOŁU NAPIERA NAMNIE GIGANTYCZNA

SIŁA. W LUSTRZE WIDZĘ,JAK POLICZKI MARSZCZY

MI PRĄD POWIETRZA.GDY WRESZCIE

ODRZUCAM STRACH,CZUJĘ SIĘ LEKKI

I SZCZĘŚLIWY. FRUNĘ.tekst: Kuba Frołow

Sto ję przed osz klo ną,

wyso ką na kil ka me trów

owal ną kon struk cją tu -

ne lu ae ro dy na micz ne go

i przy glą dam się fa ce tom

ubra nym w spe cjal ne kom bi ne zo ny.

Przypominają mi pta ki wy ko nu ją ce

skom pli ko wa ne ewo lu cje.


AK

CJA

! L

OT

W T

UN

EL

U

AKWARIUMPEŁNE PTAKÓW



Komoralatania ma

17 metrówwysokościi 4,5 metra

średnicy.

Ile kosztuje latanie we Flyspotw Ożarowie Mazowieckim Początkujący: dorosły – 249 zł (3 loty), para – 489 zł (6 lotów), dziecko– 219 zł (3 loty), rodzina (dwie osoby dorosłe i min. jedno dziecko) – 699 zł(9 lotów)

Zaawansowani: dorosły – 489 zł (6 lotów), para – 969 zł (12 lotów),dziecko – 429 zł (6 lotów), rodzina – 1389 zł (18 lotów)

Więcej: Flyspot.com

Prędkośćpowietrzaw tunelu:

do 300km/h

}

}

TY LER BA IRD

To on kierujeinstruktorami weFlyspot. Na swoimkoncie ma ponad 5,5tysiąca sko ków zespa doch ro nem i po -nad 1,5 tysiąca go -dzin lo tów w tu ne luae ro dy na micz nym.Dane, pod któregookiem latałem, jestjego bratem.

Podstawowesygnaływ komorzelatania:

Za chwi lę i ja znaj dę się w tym

gi gan tycz nym ak wa rium, któ re

zamiast wo dą wy peł nio ne jest

powie trzem.

Po nie waż do wszel kich form

uno sze nia się pod cho dzę z dy stan -

sem, czu ję się nie pew nie. Na moje

spot ka nie wy cho dzi Da ne Ba ird,

in struk tor we Flys pot, dwu dzie sto -

kil ku let ni wy ta tu o wa ny Au stra lij -

czyk. Uśmiech nię ty i bez poś red ni,

wrę cza mi kom bi ne zon, kask, oku la -

ry i za ty czki do uszu. Pier wsze trzy

przedmioty nie bu dzą mo je go zdzi -

wie nia – cho dzi o bez pie czeń stwo,

ale za ty czki? In struk tor wi dzi mo je

zdzi wie nie i tłu ma czy, że we wnątrz

jest tak głoś no, że nie bę dę go sły -

szał. Bę dzie my ko mu ni ko wać się za

po mo cą ręcz nych sy gna łów (ram ka).

Wresz cie po ra na mój lot. Naj pierw

hy dra u licz nie otwie ra ją się jed ne

z osz klo nych drzwi, a kie dy szczel -

nie się za na mi zam kną – na stęp ne.

No gi mam jak z ga la re ty, żo łą dek

pod cho dzi do gar dła. Wy o bra żam

so bie, że me ta lo wa siat ka, któ ra wy -

glą da de li kat nie jak pa ję czy na,

a któ ra ro bi za pod ło gę, na gle się

prze ry wa, a ja spa dam w kil ku me -

tro wą dziu rę.Na szczę ście jest ze

mną Da ne, a ta klat ka to je go

żywioł. Pew nie stą pa po siat ce

i nada je kie ru nek me mu cia łu. Nie -

wie le so bie ro bi z po wie trza, któ re

wtła cza ne jest od do łu z pręd ko ścią

190 km/h. To i tak nie wie le, bo tę

pręd kość ope ra tor mo że zwię kszyć

do 300 km/h (ta kie moż li wo ści da je

tyl ko pięć tu ne li na świe cie, ten

w Oża ro wie Ma zo wiec kim, gdzie la -

tam, jest naj no wo cześ niej szy). Dla

żół to dzio ba by ła by jed nak nie bez -

piecz na. Po cząt ko wo tro chę mną

mio ta, ale wresz cie za czy nam mieć

kon tro lę nad tym, co ro bię, i jest

bo sko! W jed ną z we wnętrz nych

ścian tu ne lu wsta wio no lu stro. Przy -

glą dam się swo je mu od bi ciu. Wi dzę

gę bę uśmiech nię tą od ucha do ucha

i po wie wa ją ce po li czki. Przy cho dzi

mi do gło wy po rów na nie z usza mi

spa nie la, któ ry wy sta wił na ze -

wnątrz łeb z tyl ne go sie dze nia sa mo -

cho du. Pier wsze wej ście do tu ne lu

to trzy se sje po trzy mi nu ty. Ten

czas mi nął bły ska wicz nie. Pod czas

dru gie go uczę się ma ne wro wa nia.

Rę ce do ty łu – le cę wprzód, rę ce

pro sto – co fam się. Prze chył w le wo

– zwrot w jed ną, w pra wo – w dru -

gą stro nę. Da ne jest za do wo lo ny

z mo ich po stę pów. Mó wi, że by ło

„co ol”. Na praw dę sta ry? To świet nie.

Chcę jesz cze!

Tunel aerodynamiczny - suszarka gigant

ZGIĘTE PALCEWSKAZUJĄCYI ŚRODKOWYMasz zgiąć nogi.

WYPROSTOWANEPALCEWSKAZUJĄCYI ŚRODKOWYWyprostuj no gi.

POD NIESIENIEPALCEM BRODYZa dzie raj gło wędo gó ry.

Klapy wentylacyjne. W wyniku ruchupowietrze bardzo szybko się nagrzewai trzeba utrzymywać temperaturę poniżej30 st. C – to taka granica komfortu w czasie latania. Temu służą klapy.

Silniki - 4 x 315 KW.315 kW to około430 konimechanicznych.Czyli mamymniej więcej 4xporsche carerraturbo lub 4xferrari enzo.

Siatkazabezpieczająca.

Z góry, czyli z 17metrów, może na nią

spaść ciężar 2 toni powinna to bez

problemu wytrzymać.Tak więc nawet

najcięższy lotnik jestbezpieczny.

Zdję

cia:

KU

BA A

TYS;

LYU

DMYL

A KH

ARLA

MOV

A, A

NN

A RA

SSAD

NIK

OVA/

SHU

TTER

STOC

K.CO

M; M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

EGr

afik

a: n

a po

dsta

wie

mat

eria

łów

Fly

spot



Tgo dnia ra no Ma no le te wsta je tyl ko na chwi lę, że by zjeść

śnia da nie. Chi mo, je go mo zo de es pa das – asy stent od po -

wie dzial ny m.in. za po da wa nie szpa dy, przy go to wu je

sprzęt i ko stium. – Przy go to wa łem ró żo wy strój – oznaj -

mia mi strzo wi. Ma no le te pro si jesz cze o od po wied nie

pończo chy i kła dzie się spać. Do ho te lu Cer van tes przy je chał póź no

w no cy, po tem dłu go sie dział z przy ja ciół mi.

Kie dy drze mie, uli ce an da lu zyj skie go Li na res wy peł nia po dek scy -

to wa ny tłum. Trwa fie sta na cześć św. Au gu sty na, ale wszy scy cze ka ją

tak na praw dę na głów ną atrak cję po po łud nia – wiel ki po je dy nek

mata do rów.

Jed nym z nich jest właś nie Ma nu el La u re a no Rodrı́gu ez Sánchez,

przy do mek Ma no le te, naj wię kszy to re a dor w dzie jach. Po cho dzi ze

sta rej ro dzi ny to re a do rów, zna ny był zwłasz cza je go stry jecz ny dzia -

dek Pe pe te. Ucho dził za nie zgrab ne go, ale nie u lę kłe go. Raz

byk wy szar pnął mu z rąk płach tę zwa ną mu le tą. Pe pe te

wycią gnął z kie sze ni chust kę i do koń ca wal ki krył się tyl ko

za ma leń ką szmat ką. In nym ra zem jed nak tra fił na po tęż -

ne go by ka z ho do wli Miu ra, któ ry prze bił mu ser ce ro giem.

Mi mo ta kich ko rze ni Ma no le te dłu go nie był pe wien,

czy chce wal czyć z by ka mi. Wy so ki, chu dy jak szcza pa,

poru szał się na are nie bez wdzię ku. W mo dzie by ły wów -

czas praw dzi wie ta necz ne ru chy, pi ru e ty i in ne wy gi ba sy.

On w ta kich plą sach wy glą dał po pro stu ko micz nie. Miał

za to je den atut, któ ry wy róż niał go wśród ró wieś ni ków.

Uśmier cał by ki w spo sób do sko na ły. Rzad ko po trze bo wał do te go

wię cej niż jed ne go cio su szpa dą.

I kie dy mło dy to re a do r z Kor doby chciał się już wy co fać, od krył

go José Flo res Ca mará. Zro zu miał, że Ma nu el mu si zmie nić styl, że

nie mo że na śla do wać ko le gów, ale po wi nien do pa so wać ru chy do

swo jej syl wet ki. Stwo rzył ma ta do ra do sko na łe go.

W krót kim cza sie Ma no le te stał się bo żysz czem tłu mów w Hisz pa -

nii. Wal czył z nie zrów na ną ele gan cją, osz częd ny w ru chach i nie u -

stra szo ny, pro wa dził by ka w spo sób nie mal ma je sta tycz ny, ze spo ko -

jem, ja kie go nie miał nikt in ny. Zgod nie z tra dy cją za szcze gól nie

za chwy ca ją ce wal ki na gra dza no ma ta do rów usza mi i ogo nem by ka.

Zda niem ki bi ców Ma no le te za słu gi wał na wię cej. Spe cjal nie dla nie go

wy my ślo no do dat ko we wy róż nie nia – naj pierw by cze ko py to, po tem

dwa ko py ta. Pi sa no o nim pio sen ki, sta wia no mu po mni ki, po wsta ła

na wet any żów ka pod na zwą „Ma no le te”.

Za ra biał mi lio ny, zwłasz cza że za pro szo no go na lu kra tyw ne tour -

née po Mek sy ku. Ale po kil ku la tach mię dzy nim a ki bi ca mi coś za -

czę ło się psuć. W Hisz pa nii też nie lu bią, jak ktoś jest na szczy cie

zbyt dłu go. Od ja kie goś cza su był na are nach wy gwi zdy -

wa ny, sam zresz tą czuł się zmę czo ny i wy pa lo ny. Za koń -

czył ka rie rę.

Nie ma jed nak tak ła two. Me dia za czę ły go nisz czyć.

Mó wi li, że nie jest pa trio tą. Że wy bie rał so bie tyl ko naj -

mniej sze by ki. Że boi się praw dzi wej ry wa li za cji. I wte dy

po ja wił się ten dru gi. Lu is Mi gu el González Lu cas, czy li

Do min guı́n, mło dy, uta len to wa ny, bez czel ny. Rzu cił

staremu mi strzo wi wy zwa nie i zmu sił go do po wro tu

z eme ry tu ry.

Umó wi li się na trzy kor ri dy – Vi to rii-Ga ste iz i San Se ba stian

w Kra ju Ba sków, a po tem w Li na res. W dwóch pierw szych przy pad -

kach Ma no le te mie rzył się nie tyl ko z by ka mi, nie tyl ko z ry wa lem,

ale prze de wszyst kim wro gą mu tłusz czą. Na bra wa nie ma szans,

mo że li czyć naj wy żej na gwi zdy i bu cze nie.

Mo że te raz, w Li na res, bę dzie le piej. To w koń cu je go ro dzin na

An da lu zja. Nie po koi go jed no – ma sta wić czo ła by kom z ho do wli

Miu ra. Nie lu bi ich. To po tęż ne, choć nie zwy kle zręcz ne zwie rzę ta.

Na are nie ner wo we i ka pryś ne, szyb ko się jed nak uczą i do sto so wu ją

do sy tu a cji. Ma no le te w ży ciu zabił 1200 by ków, ale tyl ko 14 z nich

po cho dzi ło z ho do wli Miu ra. Pa mię ta, że jed no z tych zwie rząt po ko -

na ło je go stry jecz ne go dziad ka.

O wpół do szó stej wie czo rem za czy na się kor ri da. Ja ko pierw szy

wal czy Gi ta nil lo de Tria na, przy bla kła już gwia zda, za pchaj dziu ra dzi -

siej sze go pro gra mu. Wi dzo wie bi ją mu bra wo, ale cze ka ją na dwóch

głów nych ak to rów. Ma no le te wy cho dzi na śro dek na stęp ny. Wal czy

wspa nia le. Gdy by to był in ny ma ta dor, na gro dzi li by go bra wa mi.

Ale od nie go ocze ku ją wię cej.

AK

CJA

! S

TOP

KLA

TK

A

Śmierćtoreadoratekst: Mikołaj Kirschke

194728

SIERPNIA



Choć zwolennicy korridy twierdzą, że jest to równa walka pomiędzy człowiekiem i zwierzęciem, statystyki dowodzączegoś innego. Owszem, każdy z matadorów ryzykuje życie. Ale na każdego zabitego toreadora przypada 40 tys.poświęconych byków.

NO FAIRPLAY

Choć by ta kie go spek ta klu, ja ki od sta wia po nim Do min guı́n.

Klę cząc, pro wa dzi by ka, któ ry ro ga mi ocie ra się o klat kę pier sio wą

ma ta do ra. Mło dzie niec móg łby wręcz po ca ło wać zwie rzę w czo ło.

Na gle od kła da mu le tę i szpa dę, kła dzie dłoń na rogu by ka i od wra -

ca się do nie go ple ca mi. To el teléfo no. Ma no le te z nie sma kiem

patrzy na po kaz. To cyr ko we sztu czki, nie praw dzi wa kor ri da. Zwłasz -

cza że Do min guı́n po trze bu je aż trzech szpad, że by za bić by ka.

Ma no le te nie za mie rza mał po wać mło dzień ca, kie dy wy cho dzi

do dru gie go swo je go by ka te go wie czo ru. To Is le ro, wa żą cy pół to ny

ko los z Miu ry. Kie dy był cie ląt kiem i ho dow cy przy szli po nie go do

za gro dy, mat ka po go ni ła ich ro ga mi. A po noć by ki dzie dzi czą roz -

mia ry po oj cu, ale ser ce po mat ce.

Gra trąb ka. Drzwi od za gro dy się otwie ra ją. Is le ro wbie ga na

are nę. Ob ra ca się w miej scu i szu ka prze ciw ni ka. – Po trze bu ję

dobre go by ka – mó wi Ma no le te do Ca ma ry. – To ra czej nie te go,

tego nie po lu bisz – od po wia da mu me ne dżer.

Ma ta dor za kła da swo ją mon te rę, szczę śli wą czap kę, któ rą no si

od dziec ka, i wy cho dzi na ubi ty piach. Za czy na się ta niec czło wie ka

i zwie rzę cia, Is le ro jest jednak krnąbr ny i nie da je się pro wa dzić

mu le tą. Ma no le te scho dzi i ustę pu je miej sca pi ka do rom, jeź dźcom

na opan ce rzo nych ko niach, któ rych za da niem jest zmę czyć by ka

i „skru szyć” mięś nie je go kar ku za po mo cą dłu gich lanc. Led wo

wjeż dża ją, Is le ro szar żu je na jed ne go z ru ma ków. Ude rza w bok

i wy rzu ca ko nia z pi ka do rem wy so ko w gó rę.

Ma no le te wy bie ga na are nę. – To ro, aha aa... – od cią ga uwa gę

byka od le żą ce go na zie mi czło wie ka. Za czy na się dru ga część tań ca

śmier ci. Jest tak jak za wsze. Ma no le te ma po waż ne, nie mal smut ne

ob li cze, któ re od róż nia go od in nych to re a do rów. Nie wy ko nu je

żad nych zbęd nych ru chów. Sto py jak by przy bi te do zie mi. Nie

drgną na wet o cen ty metr. Tyl ko mu le ta ło po cze wo kół, a byk bie ga

za nią, za każ dym ra zem mu ska jąc czub kiem ro gów ma ta do ra. Ta

ewo lu cja to pa se de la mu er te, przej ście śmier ci.

Po środ ku któ re goś z ko lej nych przejść to re a dor od wra ca gło wę

od by ka i pa trzy na wi dow nię, jak by chciał po wie dzieć: – Gar dzę

śmier cią. I gar dzę wa mi.

Wresz cie pu blicz ność eks plo du je en tu zjaz mem. Ma no le te wy ko -

nu je jesz cze kil ka ru chów, w tym swo ją „fir mo wą” ma no le ti nę.

– Olé! – ry czą za do wo le ni wi dzo wie. Na resz cie ich za spo ko ił. Po kil -

ku ob ro tach by ka wo kół ma ta do ra Ma no le te od cho dzi, zwró co ny

ple ca mi do zwie rzę cia. Co za spek takl! Wszy scy wsta ją i bi ją bra wo.

Nad cho dzi czas za bi ja nia. Ma no le te szyb kim ru chem wbi ja szpa -

dę mię dzy ło pat ki by ka. Jak za wsze per fek cyj nie. Ale Is le ro ma jesz -

cze ty le si ły, że by mach nąć gło wą. I wbi ja róg w tęt ni cę udo wą

mata do ra, po czym wy rzu ca go wy so ko w gó rę. Wi dow nia za mie ra.

Asy sten ci od wra ca ją uwa gę by ka i ścią ga ją ran ne go Ma no le te z are -

ny. Za nim do nio są go do ga bi ne tu le kar skie go, Is le ro pa da mar twy.

Jesz cze na are nie le ka rze dwu krot nie prze ta cza ją to re a do ro wi

krew. Po mię dzy za bie ga mi ban de ril le ro przy no si mu uszy i ogon

byka, któ re przy zna no mu za wspa nia ły spek takl. Póź niej prze no szą

Ma no le te do szpi ta la, gdzie ro bią mu trze cią trans fu zję. Na za jutrz

o godz. 17 umrze.

– Chcie li, że by da wał im wię cej i wię cej – po wie je den z ban de -

ril le ros o leżącym na ło żu śmier ci Manolete. – A on już nie miał nic

wię cej, tyl ko swo je ży cie. Ofia ro wał im je więc. Zdję

cia:

TIM

E &

LIFE

PIC

TURE

S/GE

TTY

IMAG

ES; G

AMM

A-KE

YSTO

NE/

GETT

Y IM

AGES



AK

CJA

! P

OD

RÓ

ŻE


tekst i zdjęcia: Zbigniew Szarzyński


NA TRASIE SPOTKALIŚMYCHŁOPAKA, KTÓRY JECHAŁZ SAN FRANCISCO DO LOS

ANGELES NA LONGBOARDZIE.NIE WIEM, KTO SIĘ BARDZIEJ

ZDZIWIŁ – JA CZY ON – KIEDY ZOBACZYŁ MNIE

WYSKAKUJĄCEGO Z VANAW SAMYCH BOKSERKACH,

Z APARATEM W RĘKU.

LUZ I RETRO W USA

Przy zna ję się, je stem za fa scy no wa ny Sta na mi Zjed no -

czo ny mi. W pod sta wów ce ma rzy łem o fur go net ce

GMC Van du ra z „Dru ży ny A” i chcia łem miesz kać

przy dep ta ku w Ve ni ce Be ach, tam gdzie Mac Gy ver.

Po tem za czę li pusz czać me cze NBA w te le wi zji. Na

tar gu osie dlo wym od ra zu ku pi łem so bie ko szul kę Char le sa Bar -

kle ya. In nych nie by ło.

W koń cu zde cy do wa łem się na wy pra wę do USA. Na trzy ty -

god nie. Ni by dłu go, ale jak na ta ki wiel ki kraj – po twor nie krót ko.

Wa ha łem się, gdzie po je chać ze zna jo my mi. Pa dło na za chod nie

wy brze że: spa lo ną słoń cem Ka li for nię, ogrom ne sek wo je, al ter na -

tyw ne Por tland i desz czo we Se at tle.

Ale pier wsze kro ki po dru giej stro nie At lan ty ku zro bi liś my nie

po ame ry kań skiej zie mi, a po wy kła dzi nie na lot ni sku w Wa szyn -

gto nie. W sto li cy nie za ba wi liś my dłu go – jak ob li czył to pan z ob -

słu gi lot ni ska, któ ry po ma gał nam zna leźć na stęp ny cel na tab li cy

od lo tów – „20 mi nu tes walk that way”.

Po 10 mi nu tach mar szu wy prze dzi ła nas oty ła pa ra Ame ry ka -

nów. Bie gli tak szyb ko, ile mie li sił w no gach. Szyb ko też za re a go -

wa li na nad jeż dża ją ce go me lek sa i zła pa li sto pa. Spot ka liś my ich

chwi lę póź niej, kie dy że gna li się z życz li wym kie row cą po cho dze -

nia hin du skie go. Ona krzy cza ła: „Hur ry, we're gon na miss the pla -

ne!” On, po pra wia jąc kow boj ski ka pe lusz, od parł spo koj nie:

„Wait, God damn it, must tip the man!”.

Lep szej fil mo wej scen ki na ży wo nie mog łem so bie wy o bra zić.

MIA STO ŚWIA TEŁ I AU TO STRADPa mię tasz mo ment z fil mu „Big Le bow ski”, kie dy His Du de ness

le ciał na dy wa nie nad Los An ge les? Tak się właś nie czu łem, wi -

dząc mo rze świa teł przez okien ko sa mo lo tu. Mi nu ta, dwie, pięć, a

pod na mi ca ły czas świat ła wiel kie go mia sta. W re jo nie LA miesz -

ka po nad 13 mi lio nów lu dzi, a mnie się wy da wa ło, że wszy scy na

mój przy lot za pa li li w do mach lam py. To jed na z naj lud niej szych

me tro po lii świa ta, z sa mo lo tu wi dać to naj le piej.

* - Pospiesz się, spóźnimy się na samolot. – Poczekaj, niech to szlag, muszę dać mu napiwek!



AK

CJA

! P

OD

RÓ

ŻE

W 1971 R. W POBLIŻU SANTA MONICA. JEFF HO,SKIP ENGBLOM I CRAIG STECYK OTWORZYLI SKLEPSURFINGOWY „JEFF HO SURFBOARDS AND ZEPHYRPRODUCTIONS”. Z CZASEM Z-BOYS, ICH GRUPA,ROZROSŁA SIĘ. CHŁOPAKI SURFOWALI, A ŻEBYCOŚ ROBIĆ PO WYJŚCIU Z WODY, JEŹDZILI NADESKOROLCE. RANO PŁYWALI PO FALACH, POPOŁUDNIU SUNĘLI PO BETONIE. TAK NARODZIŁASIĘ SUBKULTURA DESKOROLKOWA.



Z po wo du swo je go ogro mu Los An ge -

les jest cięż kie do zwie dza nia. A prze de

wszyst kim – do prze miesz cza nia się.

Ko mu ni ka cja miej ska spra wia, że czło -

wiek za czy na tęsk nić do war szaw skich

au to bu sów. Na przy stan kach nie ma

roz kła du ja zdy, a sa me przy stan ki cza -

sem cięż ko za u wa żyć. Wszy scy tu taj jeż -

dżą sa mo cho da mi. Ist nie ją dziel ni ce

miesz kal ne, gdzie nie ma chod ni ków.

Jak mó wią Ame ry ka nie: „Tu taj au to -

stra dy są uli ca mi”. Rze czy wi ście, gdzie -

kol wiek chcesz się prze mie ścić, mu sisz

wje chać na au to stra dę.

Mój ko le ga po tra fił kie dyś prze je -

chać ca łe Mia sto Anio łów w nie wie le

po nad pół go dzi ny. W „Grand Theft

Auto 3”. W rze czy wi sto ści zaj mu je to

oko ło dwóch go dzi n, je śli nie ma aku rat

kor ków. Ale naj czę ściej są, więc wła ści wie na wet naj krót sza po dróż

trwa 30-40 mi nut. A do te go iście ame ry kań skie od leg ło ści.

W cią gu trzech dni zwie dza nia mia sta prze je cha liś my po nad

500 km, czy li mniej wię cej ty le, ile wynosi odległość mię dzy

Kra ko wem a Gdań skiem. Bar dzo ła two jest też stra cić orien ta cję,

bo bra ku je cha rak te ry stycz nych pun któw, a wię kszość bu dyn ków

jest jed no kon dy gna cyj na.

Ca łe szczę ście po ma gał nam zna jo my, któ ry tam miesz ka.

Wo zi liś my się z nim je go gol fem, a obok nas su nę ły wiel kie ame -

ry kańskie SUV-y i fur go ny. Golf nie wiel ki, do te go na bio-dies lu.

– Gdzie ty to tan ku jesz? – py tam z nie do wie rza niem. – Jest ta ki

ogró dek, gdzie pod jeż dża my i le je my do peł na.

Ame ry ka nie po wo li za czy na ją być eko. Nie któ rzy. Ist nie ją

dwie gru py: ci, któ rzy uwiel bia ją roz rzut ne ame ry kań skie ży cie

– nie u miar ko wa nie w je dze niu, pi ciu i spa la niu pa li wa, oraz eko-

-wy znaw cy, któ rzy za ku py ro bią w skle pach ze zdro wą żyw no ścią

i prze sia da ją się do ma łych sa mo cho dów. Ja zda na ro we rze w LA

to jed nak za du żo dla większości z nich.

MIA STO PALM I BE TO NUAle co tam ko mu ni ka cja! Kli mat wy na gra dza pra wie wszyst ko.

Jak na fil mach: be to no we, rów ne chod ni ki, zie lo ne, rów no przy -

strzy żo ne traw ni ki, sze ro kie uli ce i pal my.

Z ty mi pal ma mi, tak na mar gi ne sie, to jest tak, że one tu nie

ros ną sa me z sie bie. Ktoś kie dyś za czął je w Los An ge les sa dzić,

i tak już zo sta ło, są te raz cha rak te ry stycz nym ele men tem Mia sta

Anio łów. Za rów no bo ga te go Be ver ly Hills (for mal nie osob ne go

mia sta), jak i brud nych bocz nych uli czek. Te bocz ne uli czki ma ją

zresz tą coś w so bie. Od i zo lo wa ne od zgieł ku miej skie go, od wie dza -

ne przez do staw ców, śmie cia rzy, prze stęp ców ucie ka ją cych przed

po li cją, po li cję go nią cą prze stęp ców i sfik so wa ne go fo to a ma to ra,

któ ry wi dzi w nich pięk no. A pal my... du żo z ni mi prob le mów.

W Los An ge les za czy na bra ko wać wo dy, a pal my wy su sza ją gle bę.

Wra ca jąc do kli ma tu: pa mię tam do kład nie swój pierw szy po ra -

nek w Mie ście Anio łów. No co wa liś my w Hig hland Park, dziel ni cy

mek sy kań skiej. Słoń ce prze dzie ra ło się przez mo ski tie rę, drzwi

by ły otwar te. Wy sze dłem na ze wnątrz. Mi mo że go dzi na by ła

wczes na, już czu łem, jak ota cza mnie przy jem ne ciep ło. Szcze kał

pies, w od da li co chwi lę sły chać by ło od gło sy prze jeż dża ją cych

oś mio cy lin dro wych po two rów, a po prze ciw nej stro nie uli cy

sąsiad, La ty nos śpie wa ją cy pod wą sem mek sy kań skie me lo die,

mył na pod jeź dzie sa mo cho dy. Ta osie dlo wa myj nia dzia ła w każ -

dą nie dzie lę. No i by ły oczy wi ście pal my. Praw dzi we the ho od.

JAK JEŹDZIĆKto pierwszy, ten lepszy. O ile znaki nie wskazująinaczej, o pierwszeństwiena skrzyżowaniu bezsygnalizacji świetlnejdecyduje kolejnośćdojechania do niego. Wbrewpozorom system ten działabardzo dobrze.

Należy również zwracaćuwagę na kolorkrawężników:

Czerwony – zakazparkowania.

Biały – możliwy postój, aby wysadzić pasażerów.

Żółty – parkowanie tylko w celu załadunku i rozładunku samochodu.

Niebieski – strefaparkowania dlaniepełnosprawnych.



AK

CJA

! P

OD

RÓ

ŻE

Wo da w Los An ge les in te re so wa ła mnie rów nież z po wo du

Ter mi na to ra. Bar dzo chcia łem prze je chać nad LA Ri ver. I wy o bra -

zić so bie, że to właś nie ja je stem na tyl nym sie dzi sku har leya,

z przo du sie dzi Ar nold, a na ogo nie mamy ter mi na to ra T-1000

w cię ża rów ce, któ ra właś nie spa da z mo stu do ko ry ta rze ki. Wiem,

że za be to no wa na rze ka nie jest za zwy czaj prio ry te tem tu ry sty, ale

ta sce na z „Ter mi na to ra 2” głę bo ko utkwi ła mi w pa mię ci.

Chcia łem więc wje chać na most, ale – jak to w Los An ge les

– tro chę się po gu bi liś my i w efek cie zje cha liś my nad sa mą rze kę.

Tu nel na sze ro kość na sze go sa mo cho du wy glą dał za chę ca ją co.

Po chwi li je cha liś my wzdłuż rze ki. Wo dy nie by ło du żo. Prze je cha -

liś my się po LA Ri ver, jak w fil mach, tyl ko wol niej i nikt nas nie

go nił. Na szczę ście, bo jak się póź niej do wie dzia łem, jeż dże nie

kory tem rze ki jest za bro nio ne.

CA LI FOR NIA RO U TEOpu ści liś my za tło czo ne Los An ge les i ru szy liś my na pół noc.

Trasa do San Fran ci sco jest bar dzo po pu lar nym „must do”

w Sta nach. Tę dro gę po ko nu ją tu ry ści, za gra nicz ni i kra jo wi,

mo to cy kli ści, pa sjo na ci musc le ca rów oraz eu ro pej skich su per -

sa mo cho dów, lu dzie na tan de mach i róż nych in nych środ kach

trans por tu. Jeź dzi też tu du żo wy po ży czo nych spe cjal nie na tę

oka zję for dów mu stan gów.

Je cha liś my wzdłuż wy brze ża. Z jed nej stro ny dzi ki oce an,

z dru giej – gó ry. To z pew no ścią jed na z naj pięk niej szych dróg na

świe cie. Star tu je my z Ma li bu, któ re sły nie z mod nych plaż oraz

te go, że miesz ka tam wie le gwiazd. Nas jed nak bar dziej in te re so -

wa ły gwia zdy na nie bie pod czas na sze go pier wsze go noc le gu na

dzi ko. Miej sce by ło uro kli we. Za par ko wa liś my na kli fie. Księ życ

oświet lał spo koj ny oce an.

W każ dym mie ście są in ne za sa dy do ty czą ce spa nia na dzi ko,

o czym in for mu ją od po wied nie tab li czki przy wjeź dzie. Ale ogól nie


nie ma z tym prob le mu. Chy ba że – tak jak my

– no cu je się w for dzie eco li ne o ja skra wych ko -

lo rach. Wy o braź so bie ja ki kol wiek ko lor, a ten

ko lor był na na szym po jeź dzie. Na tyl nej kla pie

do dat ko wo na pis: „Rent me!”. Rzu ca liś my się

w oczy, cze go chcie liś my uni k nąć, jed nak mo -

gliś my tra fić go rzej. W ofer cie wy po ży czal ni był

jesz cze sa mo chód z Marilyn Mon roe, An dym

War ho lem i Mysz ką Mi ki...

Pier wszej no cy po li cjant, któ ry za stu kał la tar -

ką o szy bę na sze go for da, po pro sił tyl ko, abyś my

opu ści li te ren par kin gu, któ ry rze ko mo był pry -

wat ny. Póź niej nikt nam już nie prze szka dzał.

Cho ciaż pa mię tać na le ży, że po li cja w nie któ rych

sta nach mo że być ostrzej sza.

Dru gie go dnia na tra sie spot ka liś my chło pa -

ka, któ ry prze miesz czał się z San Fran ci sco do

Los An ge les na lon gbo ar dzie. Nie wiem, kto się bar dziej zdzi wił

– ja, kie dy uj rza łem go ścia w ka pe lu szu, z wiel kim ple ca kiem

pędzą ce go na lon gbo ar dzie po roz grza nym as fal cie, czy on, kie -

dy zo ba czył mnie wy ska ku ją ce go z va na w sa mych bok ser kach,

z apa ra tem w rę ku.

Te go sa me go dnia do je cha liś my do Big Sur, któ re le ży w miej -

scu, gdzie gó ry gwał tow nie wy ra sta ją z Oce a nu Spo koj ne go.

Region Big Sur nie ma usta lo nych gra nic. Moż na je ła two prze o -

czyć, bo są tyl ko: sta cja ben zy no wa, re stau racja i sklep. Wi do ków

jed nak nie da się prze ga pić. Są osza ła mia ją ce.

KU RIER, KTÓ RY SUR FU JEW dro dze po sta no wi liś my po sur fo wać. Bo gdzie

pły wać, jak nie w Ka li for nii? Co praw da wo da

tu jest zim na, a pod po wierz chnią cza ją się re ki -

ny, ale je chać do Ka li for nii i nie pły wać na de -

sce sur fin go wej, to jak po je chać do Pa ry ża i nie

zo ba czyć wie ży Eif fla. No do bra, mo że tro chę

prze sa dzi łem.

Za je cha liś my do miej sco wo ści Cay u cos.

W lokal nym surfsho pie chcie liś my wy po ży czyć

sprzęt. Wła ści ciel skle pu po wie dział jed nak, że

dzi siaj wa run ki są śred nie i naj le piej jak byś my

uda li się do San ta Cruz, tam po pły wa my. Mi ło.

Ale Ame ry ka nie są na ogół po pro stu mi li. Bez

prob le mu za czniesz kon wer sa cję z przy pad ko wo

po zna ną oso bą. Tak, jest to kon takt po wierz -

chow ny, ale lep szy ta ki niż ża den.

By ła szó sta ra no, sie dzie liś my na kli fie w San ta Cruz

i obser wo wa liś my, jak sur fe rzy ła pią fa le. Pod jeż dża ku rier,

par ku je do staw cza ka, a spo mię dzy pa czek po czto wych wy cią -

ga de skę. Po pły wał go dzi nę i po je chał do pra cy. Tu pły wa

prawie każ dy. – Hur ry up man, it's gon na be crow dy to day

[po spiesz się, dziś bę dzie tłocz no] – sły szę z od da li chło pa ka,

któ ry ubra ny w pian kę do ja da płat ki z mle kiem na ty le swo je -

go pikapa. Lo kal ni sur fe rzy przy chyl nie pa trzą na po cząt ku ją -

cych. The La ne zna ny jest z dłu gich i ła god nych fal. Bez tru du

na u czysz się tu pły wać.

R E K L A M A

T R A F I L I Ś MYNA DZIWNE

WESELE.Ś LU BU

UDZI E L A ŁR A B I N , KTÓRY

PÓŹNIEJOTWORZYŁ MIPIWO SWOIMSYGNETEM.


Z San ta Cruz do San Fran ci sco jest rzut be re tem. Po dro dze

mi nę liś my Pa lo Al to, gdzie swo je sie dzi by ma ją m.in. Fa ce bo ok

i Go o gle. Fri sco jest zu peł nie in ne niż roz leg łe LA. Są tu prze de

wszyst kim stro me uli ce, któ ry mi kie dyś po my kał po rucz nik Bul -

litt, a te raz za pew nia ją spo rą fraj dę kie row com. Oczy wi ście pun k-

tem obo wiąz ko wym jest prze jazd mo stem Gol den Ga te. O ile go

wi dać, bo mgły po ja wia ją się w San Fran ci sco bar dzo czę sto. Aha,

gdy byś tam się wy brał: naj lep szy punkt wi do ko wy jest nie tam,

gdzie się wszy scy za trzy mu ją, tyl ko po dru giej stro nie mo stu.

W Mis sion Di strict tra fi liś my do knaj py mo to cy klo wej Ze it ge -

ist. W za sa dzie jest to bar. Na ca łej dłu go ści la dy, któ ra li czy ła

dobrych pa rę me trów, usta wio no róż ne go ro dza ju pi wa. By ło

w czym wy bie rać. – Ser wu je cie je dze nie? – spy ta łem. Bar man

wska zał pal cem dal szą część knaj py. Do tar łem do ku cha rza.

– Medium or ra re? – rzu cił tyl ko, gdy za mó wi łem ham bur ge ra.

Roz mow ni nie by li, ale bur ger i pi wo by ły świet ne.

DRZE WO GI GANTNa pół noc od San Fran ci sco ros ną ma je sta tycz ne sek wo je. To one

by ły na stęp nym ce lem. Mo ja na rze czo na już spa ła, kie dy w no cy

do jeż dża liś my do par ku na ro do we go Red wo od. W ra diu le cia ło

co un try, a na dro dze mi ja łem głów nie ame ry kań skie cię ża rów ki.

Dro ga za czę ła się z wę żać. Po chwi li już wie dzia łem dla cze go.

Ustę po wa ła miej sca ogrom nym sek wo jom.

Ra no obu dzi liś my się po mię dzy Se qu o ia sem per vi rens. By ło

mgli sto i rześ ko. Trud no opi sać uczu cia, ja kie się we mnie kot ło -

wa ły, kie dy sta łem pod drze wem gi gan tem. Czło wiek czu je się

wte dy strasz nie ma ły, pojawia się nie po kój, jed nak chce się rów -

nież przy tu lić do te go mu tan ta. W la sach Red wo od roś nie naj -

wyż sze drze wo na świe cie, któ re mie rzy po nad 100 me trów.

Mniej wię cej ty le, co wie żo wiec Zło tych Ta ra sów w War sza wie.

To w tych oko li cach krę co no „Gwiezd ne woj ny: Po wrót Je di”.

Ewo ków nie spot ka liś my, więc ru szy liś my da lej na pół noc.

W Por tland za trzy ma liś my się u De a na, któ re go po zna liś my

wcześ niej w Los An ge les. Na we se lu, na któ re po szliś my wła ści wie

przez przy pa dek. Żo na na sze go przy ja cie la nie mog ła pójść, więc

za brał nas do to wa rzy stwa. Nie by ło to ty po we we se le. Wszy scy

przy je cha li na ro we rach, każ dy przy niósł coś do je dze nia i tak

so bie sie dzie liś my na tra wie w nie czyn nym par ku pod sta dio nem

Do dger sów z wi do kiem na Do wntown. Ślu bu udzie lił ra bin, któ -

ry póź niej otwo rzył mi pi wo swo im sy gne tem. By ło to trze cie

wese le tej pa ry mło dej. Każ de w in nym mie ście. – Ma my bar dzo


AK

CJA

! P

OD

RÓ

ŻE


du żo zna jo mych – mó wi li. Gdy De an, oj ciec pa na mło de go, do wie -

dział się, że bę dzie my w Por tland, od ra zu na za pro sił do sie bie.

O ile oko li ca Por tland nie jest zbyt cie ka wa, o tyle sa mo cen -

trum oka za ło się nad zwy czaj faj ne. Wie le tu pro stych, po prze my -

sło wych bu dyn ków, w któ rych aż roi się od ka wiar ni. Tro chę tu

tak... eu ro pej sko. Jest czy sto i bez piecz nie. I co chwi lę sklep ze

zdro wą żyw no ścią. Na pun kcie eko lo gii miesz kań cy Por tland ma ją

bzi ka. Po dob no pro du ku ją tu na wet eko lo gicz ne tam po ny.

CHER RY PIE AND A DAMN FI NE CUP OF COF FEEDo tar liś my do ostatniego pun ktu na szej podróży – Se at tle.

To mia sto wy war ło na nas chy ba naj wię ksze wra że nie. Se at tle

po ło żo ne jest na kil ku wzgó rzach, dla te go z każ de go miej sca roz -

po ście ra się ład ny wi dok. Na Spa ce Ne e dle – sym bol mia sta, gó rę

Mo unt Ra i nier, port czy je zio ro Was hin gton. Do wy bo ru, do ko lo -

ru. Szko da, że tak czę sto pa da tu deszcz. My na szczę ście tra fi liś -

my na ide al ną po go dę. Uda ło nam się rów nież tra fić pod dom

Kur ta Co ba i na. W par ku obok stoi ław ka – ca ła po ry so wa na

wyzna nia mi je go fa nów.

Se at tle jest spo koj ne. – Be a u ti ful day, isn't it? – usły sza ła mo ja

na rze czo na, któ ra sta ła na środ ku osie dlo wej dro gi, fo to gra fu jąc

jesien ną au rę. Pani w sa mo cho dzie nie trą bi ła, nie krzy cza ła. To nie

No wy Jork. Uli ce Se at tle są pięk ne, zwłasz cza kie dy w paź dzier ni ku

li ście na drze wach za czy na ją na bie rać roz ma i tych ko lo rów.

No i ka wa. Cięż ko stwier dzić, gdzie lep sza – w Se at tle czy Por t-

land. Co praw da w Ca pi tol Hill roi się od knajp i ka wiar ni, ale

nie któ re dziel ni ce w Por tland dep czą im po pię tach. Za sko cze ni

by liś my nato miast licz bą bez dom nych kłę bią cych się w cen trum

Se at tle, a szcze gól nie w pu blicz nej bib lio te ce. Czy ta li książ ki,

prze glą da li ma ga zy ny, dys ku to wa li w gru pach. The Se at tle Pu blic

Li bra ry jest chlu bą mia sta, a nikt ich stam tąd nie prze pę dza.

Na za chód od Se at tle jest ta ka ma ła mie ści na o na zwie North

Bend. Tam Da vid Lynch krę cił „Mia ste czko Twin Pe aks”. Za trzy -

ma liś my się w Twe de's Ca fe na ulu bio ny ze staw agen ta Co o pe ra

„cher ry pie and a damn fi ne cup of cof fee”.

Ciast ko ta kie so bie, ka wa przy zwo i ta. Ale prze cież na wet Ame -

ry ka nie mu si za wsze być ta ka jak na fil mach.


PACYFIK

Nevada

Meksyk

Idaho

Cze go spró bo waćRan dy's Do nutsTra dy cyj ne ame ry kań skie pą cz-ki. Bar dzo smacz ne. Opy cha jąsię ni mi nie tyl ko po li cjan ci.W LA po le cam lo kal w In gle wo -od (805 W Man che ster BlvdIngle wo od, CA 90301). Roz po-z nasz to miej sce z da le ka. Nadlo ka lem jest ogrom ny pą czek.

In dia Pa le AleUSA to wbrew po zo rom raj dla pi wo -szy. Prak tycz nie w każ dym wię kszymmie ście ist nie je kil ka lo kal nych bro -wa rów, a pi wa z Ame ry ki zdo by wa jąla u ry na mię dzy na ro do wych kon kur -sach. Ja za ko cha łem się w ame ri -can-sty le in dia pa le ale.

Ob fi te śnia da niaCo praw da Ame ry ka nie nie ma ją spe -cy ficz ne go dla sie bie je dze nia, aleśnia da nia ser wu ją wy śmie ni te. Po ran -nym zestawem moż na się naj eść przy -naj mniej na pół dnia. Jaj ko z be ko nem,sy rop klo no wy, kre wet ki, fa so la, ziem -nia czki. Dostępne bez tru du w każ dymmia ste czku.

Warto zobaczyćExperience Music ProjectMuseumFuturystyczny obiekt stoi tuż obokSpace Needle w samym centrumSeattle. Bryła budynkuzaprojektowana przez FrankaGehry'ego zadziwia niezwykłąformą. W środku znajduje sięmuzeum popkultury, w którymznajdziemy wystawy poświęconem.in. J. Hendrixowii Nirvanie, którzy byli związaniz Seattle. Są tam instrumenty,stare fotografie, stroje, w którychmuzycy występowali, oraz wieleinnych ciekawostek.

Stahl HouseTen modernistyczny dom projektuPierre'a Koeniga jest ikoną LA.Zwiedzanie, które możliwe jestkilka dni w tygodniu, wartozaplanować na popołudnie. Domoferuje niesamowity widok nazachodzące słońce. Wymaganawcześniejsza rezerwacja.

Stahlhouse.com

Gdzie nocowaćHotele w Stanach Zjednoczonych są drogie. Przyzwoitą opcją jest wynajęcie mniejszegosamochodu i nocowanie w motelach. Możesz wybrać jedną sieć, wtedy ceny będą trochęniższe. Inna możliwość to wynajęcie kampera, czyli RV (Recreational Vehicle). Będzie tojednak kosztować mniej więcej tyle, co wynajęcie samochodu i spanie w motelu. Tańsząopcją jest campervan. To duży van z łóżkiem dla dwóch osób, umywalką i lodówką. Taki pojazd spali mniej benzyny i wjedziesz nim chociażby do parkingu podziemnego.

Ceny paliwa w zachodniej części Stanów są najwyższe w kraju. Benzyna kosztuje niecałe4 dol. za galon, czyli 3,14 zł za litr.

Stany ZjednoczoneAmeryki PółnocnejTrzecie pod względem liczbyludności, a czwarte podwzględem terytorium państwona świecie. Klimat StanówZjednoczonych jest nawiększości terytoriumumiarkowany, tropikalny naHawajach i Florydzie, arktycznyna Alasce, półsuchy na WielkichWyżynach na zachód od rzekiMissisipi oraz suchy napołudniowym zachodzie.

Stolica: Waszyngton

Powierzchnia: 9 373 967 km2

Ludność: 317,8 mln

Pod sta wo we in for ma cje

Zdję

cia:

RAI

NER

LESN

IEW

SKI,

SPIR

IT O

F AM

ERIC

A, T

ISCH

ENKO

IRIN

A/SH

UTT

ERST

OCK.

COM

;M

ATER

IAŁY

PRA

SOW

E


BEAUBRUMMELL


CI WSPANIALIM Ę Ż C Z Y Ź N I

MĘŻCZYZNA WIDYWANY NA ULICACH CAEN WE FRANCJI BYŁ BRUDNY,ZAROŚNIĘTY I W POMIĘTYM UBRANIU. PRZECIEŻ NIE MÓGŁ TO BYĆ BEAU

BRUMMELL – ARBITER ELEGANCJI, PIERWSZY MĘŻCZYZNAMETROSEKSUALNY, KTÓRY KILKA LAT WCZEŚNIEJ NIE DAROWAŁBY ŻADNEJ

PLAMCE NA SWYM GARNITURZE! A JEDNAK – TO WŁAŚNIE BYŁ ON.NA SAMYM DNIE. PRZEZ NIEWINNY ŻARCIK.

C Z Ł O W IEK, KTÓRY NAUCZYŁ NAS ELEGANCJI

tekst: Radosław Nawrot

– ele gan ccy męż czyź ni ubie ra li się wte dy w bar dzo wy szu ka ny

spo sób. To wszyst ko kosz to wa ło nie kie dy for tu nę.

– 800 fun tów na rok wy star czy – mó wił Be au Brum mell, py ta -

ny o to, ile kosz tu je od po wied nia gar de ro ba sty lo we go męż czyz -

ny (na dzi siej sze pie nią dze to – w za leż no ści od prze licz ni ka

– od pół do mi lio na fun tów). Tro chę jak w do wci pie o No wych

Ru skich ko men tu ją cych dzie ła sztu ki w Er mi ta żu: – Skrom nie,

ale z kla są.

DAN DYS Z KRZY WYM NO SEM

Bo w świe cie mo dy Be au Brum mell był ni czym Maksy mi lian

Robes pier re. Twier dził, że to nie uro dze nie sta no wić po win no

o po zy cji czło wie ka, ale je go ma nie ry i dba łość o sie bie. Ary sto kra tą

moż na się stać, nie trze ba się nim uro dzić – ta ka kon cep cja wręcz

ide al nie pa so wa ła do cza sów, w któ rych pa da ły ko lej no: ha sła

o rów no ści, wol no ści i bra ter stwie, Ba sty lia i gło wy mo nar chów.

Gdy pod wpły wem re wo lu cji Fran cja przyj mo wa ła ja ko bar wy

na ro do we nie bie ski, bia ły i czer wo ny, Ge or ge Brum mell na włas -

nej skó rze do świad czał rów no ści i bra ter stwa – je go oj ciec dzie lił

swój ma ją tek rów no mię dzy trzech sy nów, za miast zo sta wić go

tra dy cyj nie naj star sze mu. Ge or ge był sy nem naj młod szym

i odziedziczył 30 ty się cy fun tów.

Gdy dwa la ta te mu na pił kar skie mi strzo stwa Eu ro py

przy je cha ła do Pol ski re pre zen ta cja Chor wa cji, za py ta -

łem ich kibiców, co za wdzię cza ich ojczyźnie świat.

– Kra wat – stwier dzi li zgod nie, choć pod szy ja mi za wią -

za ne mie li sza li ki w chor wac ką kra tę.

To twierdzenie nie zo sta ło do dzi siaj oba lo ne – gdzieś na po lach

woj ny trzy dzie sto let niej w XVII w. to chor wac cy na jem ni cy za wią -

zy wa li wo kół szyi chu sty, zwa ne przez Fran cu zów naj pierw „cro a te”,

wresz cie „cra va te”. Krę po wa ły mniej niż kry zy i w ra zie zra nie nia

nie trze ba by ło roz ry wać szat, by ra nę opa trzyć. Trud no dzi siaj

uwie rzyć w pier wot ne, bo jo we za sto so wa nia kra wa ta, sko ro z fil mu

„Miś” wie my prze cież, że klient w kra wa cie jest mniej awan tu ru ją cy

się. Ów czes ne kra wa ty spraw dza ły się jed nak w bo ju. Prze de

wszyst kim słu ży ły do te go, by w skwa rze po la wal ki ocie rać pot

z twa rzy.

Dzi siaj ma ło kto od wa żył by się użyć ich w to wa rzy stwie w ta -

kim ce lu. A to wszyst ko dzię ki Ge or ge’owi Bry a no wi Brum mel -

lowi, mi łoś ni ko wi ele gan cji najpro stszej. On za stał świat w chwi li,

gdy w dzie dzi nie mo dy dosię gnął su fi tu. Mi ster ne haf ty, ko ron ki

na kaf ta nach, oka za łe pe ru ki, pan tof le z klam ra mi, wresz cie sam

fu lar (pro to pla sta dzi siej sze go kra wa ta), tak że ozdo bio ny wie lo -

ma do dat ka mi i wią za ny w co raz bar dziej skom pli ko wa ne sup ły



Odpowiedzią jest... hu mor.

Lu dzi do wcip nych wów czas

nie bra ko wa ło. Sęk w tym, że

nie za wsze w do brym to nie

by ło ów do wcip wy ko rzy sty -

wać w to wa rzy stwie, ro le te

po wie rza no błaz nom.

Brum mell nie miał z tym

prob le mu. Po czu cie hu mo ru

sta no wi ło ca ły je go ma ją tek

i ka pi tał. Wy ba cza no mu z tej

ra cji wie le i z wie lu eks tra wa -

gan cji czy nio no wy znacz nik

sty lu. Le gen dą ob ro sły wi zy ty

w je go apar ta men cie przy

Che ster field Stre et, pod czas

któ rych na po ja wie nie się

gos po da rza trze ba by ło cze -

kać na wet pięć go dzin.

– Ty le cza su po trze bu je na

to a le tę, bez któ rej nie po ka że

się go ściom – szep ta no.

– A trze wi ki po le ru je po -

noć szam pa nem. Naj droż -

szym – ro sły le gen dy.

Po ja wiał się za wsze nie na -

gan nie ubra ny, bez jed ne go

za gnie ce nia na gar ni tu rze,

wy per fu mo wa ny, ogo lo ny,

czy sty. Sto so wał czte ry prze -

ło mo we za sa dy ką pie li, ja -

kie sfor mu ło wał na uży tek

angiel skich wyż szych sfer

i któ re zro bi ły wów czas spo ro

za mie sza nia.

Za baw ny, ale nie wul gar ny.

Uszczy pli wy, ale nie zło śli wy.

Od waż nie ko men tu ją cy, ale

nie cham ski – tym ujął eli ty,

wśród któ rych bły ska wicz nie

ro sły je go wpły wy i zna jo mo -

ści. Z na stęp cą tro nu księ -

ciem Wa lii Je rzym (póź niej -

szym Je rzym IV) na cze le,

któ ry już w 1800 r. chciał

koniecz nie za przy jaź nić się

z naj le piej ubra nym w ca łej

An glii, a mo że i Eu ro pie czło wie kiem.

Brum mell zy skał przy do mek Be au (Pięk ny), tra fił na dwór i był

te go dwo ru ozdo bą. Tak, to chy ba naj wła ści wsze sło wo, bio rąc pod

uwa gę cha rak ter Wa tier’s, klu bu dla dżen tel me nów, za ło żo ne go

w 1807 r. przez Be au Brum mel la, lor da Wil lia ma Al van le ya, Hen -

ry’ego Pier re pon ta i Hen ry’ego Mil dmaya na ro gu Pic ca dil ly i Bol -

ton Stre et. „Klub Dan dy sów”, na pi sał o nim Lord By ron, gu ru

roman tycz nej po ezji bry tyj skiej. Dan dys – od tej po ry te go sło wa

uży wa się na okre śle nie męż czyzn Brum mel lo wi po dob nych.

Po służ bie woj sko wej

odzie dzi czył z ko lei krzy wy

nos, bo w puł ku dra go nów

koń kop nął go pro sto

w twarz. To był je go wiel ki

kom pleks. Mo że od prób od -

wró ce nia uwa gi od te go no sa

za czę ła się mo do wa re wo lu -

cja? A mo że od po dat ku, któ -

ry w 1795 r. pre mier Wil liam

Pitt na ło żył na pu der do

peruk. Miał przy nieść an giel -

skie mu skar bo wi do chód

w wy so ko ści 210 ty się cy gwi -

nei. Przy niósł za led wie 46 ty -

się cy, gdyż od po wie dzią an -

giel skich ele gan tów na ten

po da tek by ła po pro stu re zy -

gna cja z no sze nia pe ruk.

Be au Brum mell nie stoi

je dy nie za znik nię ciem

peruk ty po wych dla XVIII w.

On wy ple nił wszel kie zbyt ki,

w ja kie ob fi to wał strój ów -

czes ne go męż czyz ny. Te raz

to krój odzie ży i ja kość

wyko na nia, a nie do dat ki, mia -

ły być wy znacz ni kiem do bre -

go smaku. Bia ła ko szu la,

kaf tan (przo dek dzi siej szej

ma ry nar ki), peł ne spod nie

i bia ły ka wa łek ba ty stu pro -

sto za wią za ny pod szy ją.

Jedy ny mi ozdo ba mi, ja kie

do pusz czał, by ły: sy gnet,

zega rek z de wiz ką oraz spin -

ki do man kie tów i kra wat,

nie kie dy bar dzo dłu gi, ale

za wsze na kroch ma lo ny.

Właś nie... kra wat. To on stał

się isto tą ele gan cji, pod wa -

run kiem, że nie był wią za ny

zbyt przemyślnie.

Czy li ko szu la, ma ry nar ka

i kra wat. Na sa lo nach?! Pod

ko niec XVIII w. to był szok.

O co cho dzi ło Brum me llo -

wi? Jak pi sze Ian Kel ly w bio gra fii „The Ulti mate Man of Sty le”,

ten pierw szy dyk ta tor mo dy zwykł ma wiać: „Je że li lu dzie zwra ca -

ją na cie bie uwa gę na uli cy, to zna czy, że je steś źle ubra ny”.

PIĘK NY BE AU

Jak to jest w ogó le moż li we? Ja kim cu dem na per fu mo wa ny fir -

cyk spo za naj wyż szych sfer mógł stać się praw dzi wym ar bi ter ele -

gan tia rum, któ ry prze niósł sto li cę dobrego smaku z ogar nię te go

re wo lu cją Pa ry ża do Lon dy nu? Czy to nie dziw ne?

KĄPIELOWE REGUŁY BEAU BRUMMELA

1CODZIENNIE MYCIE TWARZY I RĄK TO ZA MAŁO,TRZEBA WEJŚĆ DO WANNY.

2KĄPIEL JEST LEPSZYM POMYSŁEM NIŻ ŁAŹNIA PAROWA.

3NALEŻY KĄPAĆ SIĘ W CIEPŁEJ WODZIE, A NIE ZIMNEJ.

4BRAKU KĄPIELI NIE ZATUSZUJĄ PERFUMY I PROSZKI ZAPACHOWE.


ZE MSTA TŁU ŚCIO CHAW 1954 r. Cur tis Ber nhardt na krę cił film „Pięk ny Brum -

mell”, z sa mą Eli za beth Tay lor w jed nej z ról, w któ -

rym ca łą opo wieść o an giel skim dan dy sie epo ki

ro man tyz mu oparł na wię zi, a po tem kon flik cie

trzech Je rzych – Brum mel la, By ro na i księ cia

Wa lii, gra ne go przez Pe te ra Usti no va. Za fa scy -

no wa ni so bą na wza jem, do pro wa dzi li tę re la -

cję do ka ta stro fy. A po szło o cia ste czka...

W 1813 r. rzą dzą cy wte dy król Je rzy III

czuł się już na praw dę fa tal nie. Chorował

na po rfi rię, si kał na czer wo no, miał nie -

mal epi lep tycz ne ata ki i spo ro cza su spę -

dzał w łóż ku, cierpiąc na strasz ne bó le

brzu cha. Jed na z te o rii gło si, że to związ -

ki ar se nu za war te w pu drze do pe ruk

mog ły przy czy nić się do roz wo ju cho -

ro by. W każ dym ra zie – król nie był

zdol ny do wła da nia. Fak tycz ne rzą dy

spra wo wał je go syn, re gent Je rzy.

A za wzro stem je go ro li po szedł

wzrost ego. Od cza su cho ro by

ojca, zwia stu ją cej je go rych łą

koro nę, daw nych przy ja ciół trak -

to wał per ksią żę ca no ga. Tak że

tych, z któ ry mi ubie rał się do nie -

daw na u te go sa me go kraw ca

– w za kła dzie Schwe it zer & Da vid -

son na Cork Stre et, a na stęp nie u po ło żo -

nego po są siedz ku Me y e ra.

Kło pot w tym, że ci kraw cy mie li co raz

wię cej ciel ska do ubra nia. Za rów no re gen ta

Je rze go, jak i lor da By ro na za wsze ce cho wa ła

skłon ność do sło dy czy i ten den cja do ty cia. Ten

osta t ni pod wpły wem Be au Brum mel la

omal nie wpę dził się w ano rek sję, uni -

kając wszyst kie go, co mog ło ze psuć mu

syl wet kę. Re gent się tym nie prze jmo wał.

Po pro stu tył.

W lip cu 1813 r. Brum mell i człon ko wie

Klu bu Wa tier’s or ga ni zo wa li bal ma sko wy,

któ re go isto tą jest wszak ukry wa nie swo jej toż -

sa mo ści. Na ba lu po ja wił się tak że ksią żę

re gent. Przy wi tał się z lor dem Al van le y em

i Hen rym Pier re pon tem, ale resz tę

– w tym Brum me lla – po mi nął. Wte dy

arbi ter ele gan cji poz wo lił so bie na py ta -

nie: „Al van ley, who’s yo ur fat friend”, czy li

„Al van ley, kim jest twój tłu sty przy ja ciel?”

No ta ki żar cik, na wią zu ją cy do ma sek

na twa rzach go ści, ale – o zgro zo! – rów -

nież do tu szy księ cia. Pew nie kil ka lat

wcześ niej, gdy Ge or ge Brum mell swy mi

do wci pa mi i przy ga dy wa nia mi na te mat

wy glą du, stro ju i hi gie ny zy ski wał ra czej

przy ja ciół niż wro gów, wszy scy po pro stu

by się za śmia li i za wo ła li: „Ach, ten Brum mell!”.

Tym ra zem już tak nie by ło.

KI ŁA I MO GI ŁAŻart był po cząt kiem koń ca sa lo no wej dyk ta -

tu ry dyk ta to ra mo dy. Ła two się do my ślić, co

by ło da lej. Ak cje Brum mel la tra ci ły z każ dym

mie sią cem, za to ro sły je go dłu gi. Co raz trud -

niej by ło mu zna leźć przy ja ciół, od któ rych

móg łby po ży czyć pew ne su my na spła ce nie

innych sum. Du że wek sle prze cho wy wał np.

legen dar ny klub dla dżen tel me nów Whi te’s. La ta

prze by wa nia w najwyższych sfe rach An glii, ol brzy -

mie spek trum przy ja ciół spo wo do wa ły, że nie

zosta wio no go jed nak w po trze bie.

Wi dy wa no Brum mel la w to wa rzy stwie kobiet

tak in try gu ją cych, jak cho ciaż by la dy He ster Stan -

ho pe, słyn na po dróż ni czka i awan tur ni czka, któ -

ra prze mie rzy ła Im pe rium Os mań skie i Bli ski

Wschód, by zy skać mia no „Kró lo wej Pu sty ni”. Dan -

dys za ba wiał też Eli za beth Ho ward, księż ną Rut -

land, ale naj bliż sza mu by ła po cho dzą ca z Prus Fry de -

ry ka Char lot ta, księż na Yor ku, a za tem szwa gier ka kró la

Je rze go. Kie dy zmar ła, Be au za mó wił dla sie bie dość eks -

tra wa gan cką pa miąt kę – ce ra micz ną mi nia tu rę le we go

oka księż nej.

Po tęż ni zna jo mi wspar li go, gdy 18 ma ja 1816 r. mu siał

wy je chać, a wła ści wie zbiec do Fran cji przed wie rzy cie la mi.

Za miesz kał w ho te lu Des sin w Ca la is, a w 1830 r., po

śmier ci na atak ser ca kró la Je rze go IV, przy ja cie le

z An glii (zwłasz cza lord Al van ley) po mo gli mu

otrzy mać sta no wi sko kon su la w Ca en. Wte dy

wdał się we flirt z na sto let nią cór ką ma da -

me Ai mab le de St Ursa in, któ ra za trud ni -

ła go ja ko na u czy cie la an giel skie go.

Naj chęt niej bym tu skoń czył, bo aż

przy kro pi sać da lej. Osta t nie la ta pier -

wsze go me tro sek su al ne go męż czyz ny

świa ta by ły bo wiem okrop ne. 4 ma ja

1835 r. tra fił do wię zie nia za dłu gi na

rzecz pa na Le le ux, wła ści cie la ho te lu Des -

sin. Wy szedł w lip cu, dzięki pie nią dzom

po ży czo nym od skle pi ka rza. Brud ny, nie -

u cze sa ny, nie o go lo ny, by naj mniej nie

codzien nie ką pa ny snuł się po uli cach

w ob łę dzie, któ re go przy czy nę zdia gno zo -

wa li me dy cy szpi ta la dla ob łą ka nych Bon

Sa u ve ur. Be au Brum mell tra fił tam po

dru gim już uda rze. Dia gno za brzmia ła:

nie le czo na ki ła. 30 mar ca 1840 r. dan dys

zmarł, miotając się w sza le po łóż ku.

BRUMMELL BYŁPIERWSZYM

PRAWDZIWYMCELEBRYTĄ – TYLKODZIĘKI WYGLĄDOWI

WDRAPAŁ SIĘ NASZCZYTY DRABINY

SPOŁECZNEJ.

Zdję

cia:

TH

E BR

ITIS

H L

IBRA

RY B

OARD

/GET

TY IM

AGES

; MAR

Y EV

ANS

PICT

URE

LIB

RARY

/EAS

T N

EWS;

HER

R U

EBER

MAN

N/W

IKIP

EDIA

NIEDUŻY POMNIK BEAU BRUMMELLA STOI DZIŚ NA JERMYNSTREET. TA ULICA TO MEKKA NAJELEGANTSZYCH MĘŻCZYZN

W LONDYNIE. BEAU ZAGLĄDA DO PICCADILLY ARCADE, PASAŻUPEŁNEGO SALONÓW Z KOSZULAMI NA MIARĘ.



rozmawiał: Mikołaj Lizut zdjęcia: Tamara Pieńko


KAZIK STASZEWSKI

ZESTARZEĆSIĘ JAKMICKJAGGER

Mikołaj Lizut: Masz 51 lat… Pa trząc na cie bie, od no szę wra że nie,że mu zy cy roc ko wi sta rze ją się wol niej.

Kazik Staszewski: Bo mój za wód jest, w pew nym sen sie, spo so -

bem na sztucz ne prze dłu że nie mło do ści. Czu ję, że mam znacz nie

mniej lat, niż wska zu je me try ka. Zresz tą tak by ło chy ba za wsze. Posze -

dłem o rok wcześ niej do szko ły, więc przez ca łą pod sta wów kę i li ce -

um by łem naj młod szy. Na stu diach też tak by ło do mo men tu, gdy za -

trzy ma łem się w roz wo ju i wzią łem pierw szy ur lop dzie kań ski.

Do ra dzi ła mi to ko le żan ka, ar gu men tu jąc, że prze cież i tak je stem naj -

młod szy i nie ma się gdzie spie szyć. I to był re we la cyj ny po mysł! Sta -

łem się wła ści wie wiecz nym stu den tem.

Że by opóź nić swój start w do ro słość?Nie. Po wo dy by ły dwa. Po pier wsze co raz wię cej cza su anek to wa ła

mi mu zy ka, więc stu dio wa nie ze szło na dal szy plan. Po dru gie bar dzo

nie chcia łem pójść do woj ska. Nie tyl ko dla te go, że w woj sku to syf i szko -

da mi by ło dwóch lat ży cia. Służ ba w ar mii sta ła w za sad ni czej sprzecz -

no ści z mo im świa to po glą dem. Dla te go na wet stu dium woj sko we na stu -

diach, któ re mu sie li wszy scy od bęb nić, nie wcho dzi ło dla mnie w grę.

Nie mia łem jed nak na ty le cy wil nej od wa gi, by – tak jak na przy kład

Ma ciek Ma leń czuk – z przy czyn ide o lo gicz nych od mó wić. Za to w tym

cza sie szło się na wet do wię zie nia. Mu sia łem więc la wi ro wać tak, by przy -

pad kiem nie ukoń czyć czwar te go ro ku.


Mo je stu dio wa nie za czę ło przy po mi nać „Dzień Świ sta ka”. Co ro ku

zaczy na łem czwar ty rok stu diów. Co ro ku też dez er te ro wa łem z za jęć woj -

sko wych. Po dzie wię ciu la tach trze ba by ło coś już zro bić, bo wła dze wy -

dzia łu tra ci ły cier pli wość. W do dat ku sta nął prze de mną trud ny dy le -

mat. Kult zu peł nie nie spo dzie wa nie do stał za pro sze nie na kon cer ty do

Bra zy lii, mu sia łem więc wy brać: eg za min z hi sto rii my śli spo łecz nej

u pro fe so ra Je rze go Szac kie go al bo kon cert w São Pa u lo w klu bie Ae ro -

an ta. Wy bra łem klub i tym sa mym wła ści wie wy bra łem za wód.

To waż na dla mnie ży cio wa ce zu ra. Po wie lu la tach spot ka łem

Woj tka Szac kie go, two je go ko le gę po fachu, któ ry jest wnu kiem mo -

je go pro fe so ra. Po wtó rzył mi sło wa dziad ka: „Na je go miej scu też wy -

brał bym São Pa u lo”.

Czy móg łbyś więc opi sać – ja ko ab sol went trze cie go ro ku so cjo -

lo gii – na czym po le ga fe no men spo łecz ny mu zy ków roc ko wych?

Nie ba da łem te go, więc nie po dej mu ję się dia gno zy. Ale mo gę

mówić o so bie. Gdy spo ty kam ko le żan ki i ko le gów ze szko ły, czu ję się

od nich młod szy, jak gdy bym nie do rósł. To oczy wi ście uczu cie bar -

dzo su biek tyw ne. Bo prze cież wy glą dam na swo je la ta…

Ja kiś czas te mu, w du żym skle pie spo żyw czym, mię dzy re ga ła mi, ktoś

krzyk nął za mną: „Ee e e ej! Ziu cie!” Aż drgną łem,

bo od cza sów pod sta wów ki nikt tak do mnie nie

mó wił. Od wró ci łem się i zo ba czy łem za so bą jakie -

goś ły sa we go dziad ka z wą sa mi. To był mój ko le -

ga Ju rek Sko rup ko, z któ rym sie dzia łem w ław ce.

Ja ki ja je stem sta ry – po my śla łem. Prze cież on

jest w mo im wie ku...

A pan Ju rek mógł w tym mo men cie po my śleć:

„Ten Ziut cho dzi w ubra niach sy na, na łbie nosi

ja kieś far foc le i uda je na sto lat ka. A prze cież on

jest w mo im wie ku!”.

Mógł... To śmiesz ne, ale pa mię tam, że gdy za -

czy na liś my grać z ko le ga mi w zes po le, by łem prze -

ko na ny, że trzy dziest ka jest dla mnie nie prze kra -

czal ną ba rie rą i że z pew no ścią nie bę dę dłu żej te go

ro bić. Nie ste ty w mo jej pro fe sji wraz z upły wem

lat ła two się prze i sto czyć w swo ją włas ną ka ry ka -

tu rę. Tro chę się te go bo ję. Ale jest to tak mi łe za ję cie, że czło wiek się

łu dzi i od su wa od sie bie myśl, że po wo li sta je się gro te sko wy.

Za wsze po cie szam się tym, że nie któ rzy w rock'n'rol lu, du żo star si

ode mnie, ze sta rze li się pięk nie, jak Rol ling Sto ne si czy Bob Dy lan,

a u nas Wa glew ski czy Ja ner ka. Z dru giej stro ny są ta kie gru py jak

Swe et czy The Ani mals, któ re prze kro czy ły gra ni cę śmiesz no ści. Być mo -

że grozi mi to, ale do pó ki mam słu cha czy, sam z te go nie zre zy gnu ję.

Jesz cze nie prze kro czy łeś ba rie ry śmiesz no ści?

Pew nie się zda rzy ło. Zda rzy ło mi się rów nież, że na kon cer tach nie

wy ra bia łem fi zycz nie i by łem wy koń czo ny do utra ty tchu. Czę sto jest

tak, że mu zyk, po dob nie jak ak tor, z upły wem lat do sto so wu je swój

re per tu ar. Rod Ste ward nie gra już z roc ko wym zes po łem i nie sza le -

je po sce nie. Śpie wa spo koj ne stan dar dy z big ban dem. Jed nym z wy -

jąt ków są Sto ne si, któ rzy ło ją od lat tę sa mą mu zy kę. Że by jed nak utrzy -

mać ta ką kon dy cję, trze ba mieć sztab naj lep szych le ka rzy i de a le rów.

Ja nie mam aż ta kiej de ter mi na cji, że by cho dzić na si łow nię, bie -

gać co ra no czy de pi lo wać kla tę. Sta ram się bar dziej zdro wo od ży wiać.

Ale co zdro we, to ra czej nie do bre, i od wrot nie.

Masz sen ty ment do swo je go okre su do jrze wa nia?

Okres do jrze wa nia to chy ba dla mnie za sze ro kie po ję cie. Bo fi zycznie

doj rza łem dość wcześ nie. Mia łem erek cję, choć nie bar dzo wiedziałem,

z czym to się wią że. Wy cho wy wa łem się w nie ty po wej ro dzi nie – z ma -

mą i bab cią. Bab cia przy cho dzi ła do mnie wie czo rem i mó wi ła, że by

nie spać z rę ka mi pod koł drą. Zu peł nie nie wie dzia łem, o co jej tak

na praw dę cho dzi. O nad mier ne po ce nie?

Nie chcia ła mi wy jaś nić. A ja w kwe stiach płci by łem po pro stu

tuma nem, wy prze dzi ła mnie fi zjo lo gia.

Nie dłu go póź niej oka za ło się, że je stem chro nicz nie nie śmia ły. Kobie -

ty mnie tak onieś mie la ły, że nie umia łem z ni mi nor mal nie roz ma wiać.

Nie mó wię na wet o ja kimś cho dze niu za rę kę. Dla mnie trud ne by ły na -

wet zwy kłe re la cje ko le żeń skie. Po pro stu wsty dzi łem się ko biet jak

skur wy syn! To mi wła ści wie po zo sta ło. Na ca łe szczę ście dziś już nie mam

ja kie goś im pe ra ty wu, że trze ba. Do brze, że je stem w związ ku.

Gdy dziś wspo mi nam mo je nie licz ne, po kracz ne pró by za ga da nia

z dziew czy na mi, to aż mam dresz cze z za że no wa nia. Wie le lat te mu

by łem na kur sie ję zy ko wym w Lon dy nie. Na sza na u czy ciel ka bar dzo

na ma wia ła, byś my roz ma wia li mię dzy so bą, bo to świet na prak ty ka.

No to po gi gan tycz nej i dłu go trwa łej wal ce we wnętrz nej, pur pu ro wy

ze wsty du pod sze dłem do atrak cyj nej Szwaj car ki i za gad ną łem, czy

jej się po do ba ją na sze za ję cia. „Do you li ke this co ur se?” – za py ta łem.

Ale ona zro zu mia ła: „Do you li ke di sco?”, i po wie -

dzia ła, że chęt nie pój dzie ze mną na ja kieś tań ce.

To mnie do pie ro spło szy ło! By łem ca ły czer wo ny.

Już wię cej się do niej nie odez wa łem. Na wet na

nią nie pa trzy łem.

A do jrze wa nie spo łecz ne? Pró by ukon sty tu o -

wa nia sie bie w świe cie? Bunt?

Wiesz, dla mnie ca ły punk rock za czął się od

prze ży cia este tycz ne go. Naj pierw by łem za chwy co -

ny oto czką, entourage’em, a nie stro ną ide o wą

– bun tem mło dych prze ciw za sta nej rze czy wi sto ści.

To przy szło póź niej. A re be lia i nie zgo da wo bec

świa ta w tek stach pio se nek – to wszyst ko by ło

raczej skut kiem za fa scy no wa nia wy glą dem pun -

kow ców, faj ną, wa lą cą w ryj mu zy ką, któ rej nie to -

wa rzy szy ła ta bez na dziej na, hip pi sow ska wi zu a li -

za cja. Punk rock nie był wte dy jesz cze ta ki skó rza ny

i zu ni for mi zo wa ny, więc lu dzie cho dzi li w dziw nych, wy cią gnię tych

z szaf dziad ków ma ry nar kach z po rą ba ny mi ozdo ba mi, ma lo wa li wło -

sy. To by ło bar dzo za je bi ste i ko lo ro we.

Mam wra że nie, że mo je „chwy ce nie za pió ro”, by wy ra zić swój

sprze ciw i nie zgo dę – in ny mi sło wy sta wa nie się z przed mio tu pod -

mio tem – to do pie ro la ta 1982-83, czy li po czą tek Kul tu i stu diów.

W li ce um by łem jed nak strasz nym dzie cia kiem. O ile pił kę noż ną

kon su mo wa łem i prze ży wa łem świa do mie już w wie ku dzie się ciu lat,

to spra wy spo łecz ne, sy stem, któ ry mnie ota czał oraz je go opre sja, dotar -

ły do mnie, gdy już by łem peł no let ni.

W 1980 r. w le cie wra ca łem z ma mą z Lon dy nu do Gdy ni stat -

kiem Ba to ry. Trwał strajk stocz ni i cho ler nie trud no by ło wy do stać

się z Trój mia sta. Mnie wy da rze nia sierp nio we w ogó le nie ob cho dzi -

ły. Ży łem wte dy pun ko wym fe sti wa lem, któ ry zor ga ni zo wa liś my

w Ustrzy kach z ko le ga mi z KSU, i tam prze de wszyst kim chcia łem

zdą żyć. O po ro zu mie niach i po wsta niu So li dar no ści usły sza łem

w po cią gu z Ustrzyk peł nym pun kow ców i też spe cjal nie mnie to nie

obe szło.

Co w ta kim ra zie by ło dla cie bie prze ży ciem po ko le nio wym?

Strajk stu den cki w 1981 r. Wszy scy ci, któ rzy roz po czę li stu dia

rok póź niej, czy li na przy kład Mu niek Stasz czyk, nie mie li te go


Rocznik 1963, warszawiak. Lideri wokalista kultowego Kultu, który

założył z kolegami w 1982 r.Wcześniej grał w zespole Poland

i Novelty Poland.

Z Kultem nagrał 16 płyt (w tym dwiekoncertowe). Oprócz tego gra

w zespole Kazik na Żywo (pięć płyt)oraz El Dupa (cztery płyty). A do tego

wydał 10 płyt solowych.I choć trudno w to uwierzyć,

znajduje jeszcze czas dla rodziny. Mażonę Anię (dla niej napisał w 1986 r.

przepiękną piosenkę „Do Ani”),dwóch synów oraz dwie wnuczki.

KazikStaszewski


doświadcze nia wspól no ty, zbio ro we go uczest nic twa w czymś

waż nym.

Ca ła ta dzia łal ność wy wro to wa by ła ra czej za baw na. Na po cząt ku

ro ku aka de mic kie go, gdy jesz cze za ję cia nor mal nie się od by wa ły, przy -

szli do nas star si ko le dzy, mię dzy in ny mi kla wi szo wiec Kul tu Ja nek

Gru dziń ski. Przy nie śli do pod pi sa nia pe ty cję, by zlik wi do wać za ję cia

z ję zy ka ro syj skie go, któ re zresz tą nie by ły obo wiąz ko we. A ja im mó -

wię, że, kur wa, nie pod pi szę, bo z ro syj skie go je stem bar dzo do bry i nie

na tym po le ga wal ka z ko mu ną.

Na pierw szy dzień straj ku nie po sze dłem. Wy bór był ta ki, że al bo

mia łeś do dat ko we wa ka cje, al bo oku po wa łeś uni wersyteckie bu dyn -

ki. Mo ja bab cia by ła prze ra żo na. No si ła w so bie tra u mę wo jen ną,

więc bar dzo chcia ła mnie ustrzec przed kło po ta mi. Mi mo to po sta -

no wi łem jed nak na stęp ne go dnia do łą czyć do ko le gów. Tam szyb ko

nad go ni łem mo ją spo łecz ną igno ran cję.

To był właś nie przy spie szo ny kurs do jrze wa nia. By liś my wszy scy

bar dzo za an ga żo wa ni, an ty sy ste mo wi i na ha jo wa ni bli sko ścią zwy -

cię stwa. Szyb ko, 13 grud nia 1981 r., oka za ło się, że trze ba by ło jesz -

cze po cze kać…

Ma ma i bab cia mia ły z to bą kło po ty wy cho waw cze?Nie, by łem grzecz nym dziec kiem i uko cha nym wnu kiem. Bab cia,

po stra cie mę ża i sy na pod czas oku pa cji nie mia ła żad nych fa ce tów

w ro dzi nie. My ślę, że ona prze la ła na mnie swo ją ogrom ną mi łość do

swo je go sy na Jur ka. Chcia ła, że bym był ta ki jak Ju rek. A on

w opowie ściach bab ci był ja kimś, kur wa, świę tym. Choć trud no by ło

do ści gnąć wzo rzec, mia łem w ro dzi nie spe cjal ne pra wa.

Trze ba ci wie dzieć, że mo ja bab cia trzy ma ła dom że laz ną rę ką, tak -

że przed woj ną, gdy jesz cze żył dzia dek. Wszy scy cho dzi li jak po sznu -

re czku. Ma ma i mo je ciot ki mó wi ły na nią ge ne rał. Ja mog łem wię -

cej. Choć oczy wi ście zda rza ły się awan tu ry.

O co?Te sto wa łem bab cię, na ile mo gę so bie poz wo lić. W cza sach

punkow skich wy ma lo wa łem swój po kój w róż ne wzo ry i ha sła. Była

o to he ca, ale zo sta ło, jak chcia łem. Dru gą spor ną spra wą był Koś -

ciół. Bab cia by ła bar dzo wie rzą ca, a ja naj pierw wa ga ro wa łem

z conie dziel nych prak tyk, a póź niej zu peł nie ofi cjal nie to kon te -

stowa łem. A gdy zwią za łem się ze Świad ka mi Je ho wy, w do mu była

tra ge dia.


Prod

ukcj

a: D

orot

a Si

kors

kaSt

yliz

acja

: Kat

arzy

na Ł

aszc

z



POCIESZAM SIĘ, ŻE NIEKTÓRZY W ROCK’N’ROLLUZESTARZELI SIĘ PIĘKNIE,JAK ROLLING STONESI.DOPÓKI WIĘC MAMSŁUCHACZY, NIEZREZYGNUJĘ Z MUZYKI.



Z ko lei ma ma mia ła idée fi xe, że ko niecz nie mu szę zo stać ar chi -

tek tem, jak oj ciec. Kom plet nie mnie to nie in te re so wa ło, zu peł nie

nie umia łem ry so wać, w do dat ku by łem an ty ta len tem w dzie dzi nie

na uk ści słych. Ale fak ty w tej spra wie jej zu peł nie nie prze szka dza ły.

Kie dy do sze dłeś do wnio sku, że mu zy ka mo że być two ją pro fe sją,po my słem na ży cie?

Póź no. To zresz tą cha rak te ry stycz ne. Pa mię tasz pięk ny film Mar -

ti na Scor se se „Shi ne a Light” o Sto ne sach? Jest tam frag ment wy wia -

du z Jag ge rem z lat 60. Na py ta nie, jak dłu go jesz cze bę dą gra li, Mick

mó wi, że jesz cze mo że ze dwa, trzy la ta. A wy szło po nad pięć dzie siąt...

Ze mną oka za ło się po dob nie. Bar dzo dłu go nie trak to wa łem muzy -

ki ja ko spo so bu na ży cie czy spo so bu na za ra bia nie. W la tach 80.

nagra liś my już sześć płyt, a ja wciąż trak to wa łem to jak hob by. Widzia -

łem sie bie w przy szło ści ja ko ko goś z tzw. po waż nym fa chem. Oczy -

wi ście też nie pla no wa łem pra cy ja ko so cjo log. W cza sach mo ich stu -

diów był to za wód idio tycz ny i ni ko mu do ni cze go nie po trzeb ny.

My śla łem ra czej, że na u czę się z cza sem ja kie goś rze mio sła: sto lar stwa,

od na wia nia do mów czy cze goś ta kie go. Bo cho ciaż gra liś my bar dzo dużo,

nie by ło z te go żad nych pie nię dzy. Ni gdy też nie bra łem pod uwa gę

emi gra cji.

Ta kie ze sta wie nie: Ka zik Sta szew ski – mu zyk, przy szło mi do gło wy

chy ba do pie ro po po wro cie ze wspom nia nej już Bra zy lii. To był rok

1990. A pier wsze pie nią dze z mu zy ki przy szły rok czy dwa la ta póź niej.

Ja ka jest te raz Two ja pu blicz ność?

Co raz młod sza [śmiech]. Ja się sta rze ję, a lu dzie przed sce ną wręcz

prze ciw nie. Te no ży ce wie ko we co raz bar dziej się roz wie ra ją. Choć

oczywi ście nie zna czy to wca le, że wśród słu cha czy Kul tu nie ma już

moich ró wieś ni ków. Na kon cer tach wi dzę już trzy po ko le nia – mo je,

mo ich dzie ci i mo ich wnu ków.

Ga briel Gar cía Már qu ez stwier dził w książ ce „Rzecz o mych smut -nych dziw kach”, że „pierw szym sym pto mem sta ro ści w przy pad -

ku męż czyz ny jest upo dab nia nie się od pew ne go mo men tu dowłas ne go oj ca”. Za u wa ży łeś już w so bie ce chy Sta ni sła wa Sta -

szew skie go?

To bar dzo praw dzi we zda nie. Sam te go dłu go nie do strze ga łem. To inni

mi mó wi li: masz ge sty i mi mi kę oj ca. Mnie się za wsze wy da wa ło, że

fizycz nie i oso bo wo ścio wo je stem ra czej po dob ny do ma my. Te raz wi dzę

po do bień stwa. Mo że dla te go, że przez wie le lat od kry wa łem go na no wo?

Oj ciec stał ci się przez to bliż szy?

Tak. Wiesz, ja koś go zro zu mia łem. Nie zna łem go prak tycz nie jako

dziec ko. I na wet go nie szu ka łem. Choć ni gdy te go nie mó wi łem,

gdzieś głę bo ko w ser cu mia łem do nie go żal o wie le rze czy. Prze de

wszyst kim o to, że nas zo sta wił i so bie wy je chał. Ale tak że o to, co kie -

dyś wy mknę ło się ma mie, że nie chciał spe cjal nie, że bym się po ja wił

na świe cie. W głę bi mo jej świa do mo ści fun kcjo no wał więc ja ko nie -

do szły za ma cho wiec na mo je ży cie.

Pro ces od kry wa nia oj ca, któ ry roz po czął film „Ta ta Ka zi ka”, a zakoń -

czyła książ ka „Ta ta mi mo wo li”, poz wo lił mi ja koś ogar nąć ogrom tra -

u ma tycz nych prze żyć te go czło wie ka. Z tej per spek ty wy nie mam pra -

wa go oce niać. Do świad cze nie obo zu kon cen tra cyj ne go, wła ści wie

śmier ci w obo zie, wi sia ło nad nim do koń ca. Król ży cia w śro do wi -

sku war szaw skim, płoc kim czy pa ry skim ni gdy na do brą spra wę nie

ro ze brał się z pa sia ka. Czy ktoś ta ki jak ja – czło wiek, któ re go nic złe -

go w ży ciu prak tycz nie nie spot ka ło – mo że sta wiać ja kieś py ta nia na -

tu ry mo ral nej wo bec ta kiej bio gra fii? Ro zu miem, że moż na nie chcieć

dziec ka na tak po twor nym świe cie. Wiem jed nak, że gdy już się poja -

wi łem, on bar dzo mnie po ko chał.

A ty?

Są dzę, że po ko cha łem go w peł ni do pie ro te raz, ja ko pięć dzie się -

cio let ni fa cet.

Osta t ni raz wi dzia łeś go w Pa ry żu w 1971 r. Mia łeś osiem lat. Prze -

ży łeś wia do mość o je go śmier ci?

Nie. Dla mnie sy tu a cja, w któ rej nie by ło ta ty, by ła zu peł nie nor -

mal na. Ja za nim wła ści we nie tęsk ni łem. Gdy dziś czy tam mo je li sty

do nie go, to oczy wi ście znaj du ję tam zda nia: „Ta tu siu, chciał bym że -

byś przy je chał”. My ślę jed nak, że ma ma lub bab cia pod po wia da ły mi,

że tak wy pa da na pi sać. On za mną tęsk nił. Ale te go do wie dzia łem się

wła ści wie te raz. Wte dy by łem za ma ły na ta kie ref lek sje.

Wstyd przy znać, ale gdy oj ciec miesz kał w Pa ry żu, czu łem się

ponie kąd lep szy od ko le gów. Nie bra ko wa ło mi go, a z fan ta stycz ne -

go świa ta, w któ rym miesz kał, przy cho dzi ły fan ta stycz ne pre zen ty.

Rówieś ni cy te go nie mie li.

Pa mię tam po grzeb na war szaw skim Bród nie. Tro chę się po pła ka -

łem, ale chy ba dla te go, że wszy scy pła ka li. Ale już sty pa by ła za je bi -

sta. Wła ści wie jak we se le.

Po noć wraz z wie kiem co raz czę ściej to wa rzy szą nam na stro je

nostal gicz ne. Masz to?

Owszem, cza sem by wam sen ty men tal ny. Lu bię wspo mi nać, a moja

pa mięć dzia ła bar dzo wy biór czo. Wy pie ram rze czy przy kre, a pa mię -

tam te przy jem ne. To pew nie nor mal ne. Dla te go czę sto prze szłość

tak wie le osób ide a li zu je. Nie tak daw no sy no wie za py ta li nas, jak się

wła ści wie ży ło za tej ko mu ny. Opo wia da liś my im z Anią róż ne na sze

przy go dy i w za sa dzie wy szło na to, że by ło za je bi ście. By liś my mło -

dzi i po zba wie ni stra chu przed przy szło ścią. Ży ło się we so ło, tu i teraz.

Ale czy tęsk nię? Mo że cza sem…

Pio sen ka „Gdy bym wie dział to, co wiem” ze sło wa mi: „co raz dłuż -

szy za mną cień, z każ dym dniem dłuż szy cień”, jest w za sa dzie

west chnie niem nad mi ja ją cym cza sem.

Tak, ale też nad dość nie spra wie dli wą pra wi dło wo ścią, któ ra po wo -

du je, że z wie kiem ro bi my się co raz mą drzej si, choć nie idzie to w parze

ze szczę ściem. Lu bię wy o bra żać so bie, że prze ży wam jesz cze raz coś

z prze szło ści, z mo ją dzi siej szą wie dzą i świa do mo ścią. Ta kie fa u stow -

skie ma rze nie. Są dzę, że no stal gia to żyz na gle ba dla twór czo ści.

Upływ cza su tak bar dzo wi dać po dzie ciach, no nie?

Ka zik i Ja nek są do ro śli a ja jesz cze wi dzę ros ną ce wnu czki. Myślę

o so bie: mło dy dzia dek, z na ci skiem na „mło dy”. Mam przy so bie

mło dą, atrak cyj ną bab cię. Dziad ko stwo jest su per, bar dzo ci po le cam!

Na pi sa łem o tym pio sen kę. Ania i ja ma my z wnu czka mi wy łącz nie

fraj dę, to tal ną za ba wę i ogrom mi ło ści, a jed no cześ nie nie mal żad nej

od po wie dzial no ści zwią za nej z pro ce sem wy cho waw czym. Ta spa da

na ro dzi ców [śmiech].

To w su mie nie sa mo wi te i nie zwy kłe, że ro biąc w sze ro ko po ję tym

rock’n’rol lu, ży jesz od ty lu lat w szczę śli wej, wie lo po ko le nio wej,

miesz czań skiej ro dzi nie. Je steś od por ny na po ku sy, któ re czy ha -

ją na mu zy ka roc ko we go?

Czy ha ją pew nie, ale ja wo lę mo je ży cie. A w two im śro do wi sku albo

w re kla mie nie ma wy ko le jeń ców?

Od no szę wra że nie, że lu dzie ma ją ab sur dal ne wy o bra że nie o mnie

i mo jej bran ży. Czę sto ci, któ rzy zna ją mnie z me diów czy płyt, nie chcą

mieć ze mną nic wspól ne go, są dząc, że je stem ja kimś roc ko wym mon -

strum. A wia do mo, jak ży ją ta cy lu dzie: pi ją wó dę, wa lą koks i pro wa -

dzą roz wiąz łe ży cie. Ta ki mniej wię cej mój ob raz mie li na przy kład

rodzi ce Ka ro li ny – mo jej sy no wej. Te raz, po bliż szym po zna niu, po lu -

bi liś my się bar dzo. Uwa ża ją, że pry wat nie je stem uro czy.


SZCZEPAN TWARDOCH

PISARZZ A W Ó D

rozmawiał: Piotr Hykawy-Zabłocki zdjęcia: Konrad Ćwik

Byłeś rozczarowany, gdy nie dostałeś Nike za „Morfinę?Wiesz, chętnie bym przytulił sto tysięcy! Ale poważnie, to nie. Nie

mówię, że mam to gdzieś, bo byłoby fajnie dostać Nike. Nie przestałem

się jednak odzywać do Joasi Bator, kiedy ona dostała nagrodę. Nie

miałem nieprzespanych nocy. Choć oczywiście byłem trochę

zawiedziony.

Marzysz o nagrodach? O sobie we fraku, w Sztokholmie, przedkrólem...

Błagam cię! Pewnie, że nie.

Nagrody literackie mają w ogóle sens?To chyba Głowacki podzielił nagrody na te, które dostaje, i na te,

których nie szanuje. Ładne, szczere, podpisuję się pod tym.

Hmm, chyba jednak mają sens, skoro są przyznawane. Ja sobie

takiego celu nie wyznaczyłem. Miło jest dostawać nagrody, zwłaszcza

te niehonorowe – honorowe też, ale jakby mniej – ale nie uważam

nagród za bezwzględny wyznacznik literackiej wartości dzieła.

Wiesz, ja się długo jakoś szarpałem z rzeczywistością, żebym mógł

spokojnie utrzymać się z pisania książek. To mi w zasadzie wystarczy,

choć fajnie jest zarabiać więcej, niż się zarabia.



Pisanie to po prostu praca?Nie wiem, czy „po prostu”. Na pewno specyficzna. Ale praca. Mam

do tego podejście bardzo nieartystyczne. Nie mam problemu

z rozmawianiem o pieniądzach, z ustaleniem kwoty, terminu, procentu.

Dla mnie to jest elementarne. Nie pracuję za darmo. Z zasady nie piszę

książek, których jeszcze nie sprzedałem. Tylko te, na które mam

umowę i wziąłem zaliczkę. Inaczej by mi się nie chciało. Muszę mieć

deadline, żeby pracować.

Czy ty w ogóle lubisz pisać?

Nienawidzę. Dlatego nazywam to pracą i ktoś mi za to płaci. Dla

jasności: bez wątpienia mam potrzebę ekspresji. Ale potrafiłbym ją

zaspokoić jednym opowiadaniem rocznie i dwoma felietonami. Może

pisałbym jedną powieść na pięć lat. Gdybym był bogatym rentierem,

to tak wyglądałaby moja praca literacka. A poza tym siedziałbym na

tarasie domu na Maderze i pił wino.

Chociaż... tak mi się może tylko wydaje, bo przecież mam

wdrukowaną śląską potrzebę pracy. Jeśli nie siedzę i nie klepię

w komputer, to znaczy, że straciłem dzień.

Zresztą nie ma co łamać sobie głowy, bo nie wiem, co się robi, żeby

zostać bogatym rentierem.

Ale czy samo pisanie sprawia ci przyjemność?

Nie, bardzo nie lubię pisać. To jest męczarnia.

Satysfakcję daje wymyślanie książki. W tym jestem

świetny. Mógłbym machnąć trzydzieści konspektów

powieści rocznie. Tylko większości z nich nie

chciałoby mi się pisać.

Co jeszcze jest przyjemne?

Chwila gdy się książkę sprzeda i dostanie

zaliczkę. Bardzo przyjemne.

Wymyślasz książkę, idziesz do wydawcy,

sprzedajesz i wtedy piszesz?

Tak.

A nie mówisz: „Nazywam się Twardoch. Napiszę

ci książkę, jak mi zapłacisz”?

Nie mówię, chociaż może mógłbym. Teraz to

raczej wydawcy mnie nagabują, nie odwrotnie. Taka

logika rynku jest. Jeśli mi się następna książka nie

uda, to się znowu wszystko zmieni i to ja będę

nagabywał wydawców.

Masz wydawcę i umowę, co dalej?

Same przykre rzeczy, to znaczy pisanie. I potem jest

moment satysfakcji, niezwykle krótki, gdy piszę ostatnie strony. Bo ja do

samego końca nigdy nie wierzę, że uda mi się skończyć książkę. Nawet

gdy mam 90 proc. tekstu. Nie ogarniam tego, że muszę napisać milion

znaków. „Morfina” ma prawie milion znaków. To jest za dużo, wydaje mi

się niewykonalne. Jakbym przelewał ocean wiaderkiem, bo ktoś mi

kiedyś powiedział, że jak będę codziennie przelewał, to kiedyś go przeleję.

Pisanie zakończenia jest więc ogromną przyjemnością. Niestety, to trwa

jeden dzień, a potem książka przestaje mi się podobać i zaczyna się

poprawianie.

Ale na koniec dostaję wydaną książkę do ręki. To jest wspaniałe,

choć nie tak, jak za pierwszym razem. Gdy masz szesnaście lat

i pierwszy raz wkładasz rękę dziewczynie pod bluzkę, to jest to nieco

większe przeżycie niż za dwusetnym razem. Tak samo z zobaczeniem

swojego nazwiska na okładce. Ale samo pisanie – nie.

Niesamowita jest też myśl, że ileś tysięcy ludzi poświęciło

kilkadziesiąt godzin życia na lekturę czegoś, co mnie kosztowało dwa

lata pracy. To znaczy, że nie zmarnowałem tych dwóch lat, tych

wszystkich godzin, które poświęciłem na siedzenie przed komputerem.

To właściwie dlaczego zacząłeś pisać?

Trochę przez przypadek. Chciałem być naukowcem, zajmować się

historią idei i zrobić doktorat. Chciałem być prawdziwym intelektualistą.

Poszedłem w końcu na filozofię i socjologię, było dla mnie oczywiste,

że będę pracował intelektualnie. I kiedy pisałem pracę magisterską,

potwornie opasłą, o rewolucji francuskiej, miałem w głowie tyle detali,

tyle danych, że ta magisterka mi nie wystarczała. Zacząłem pisać

historyjki, opowiadanka. Żeby zająć głowę. Coś tam napisałem, komuś

to pokazałem, a potem z głupia frant wysłałem do...

Muszę ci przerwać. To kluczowy moment. Prawie każdy coś kiedyś

napisał, ale nie pokazał nikomu, bo wstyd...

Nigdy nie miałem takiego strachu ani tremy. Chyba nawet bez

pokazywania od razu wysłałem do „Nowej Fantastyki”. Maciek Parowski

– swoją drogą wielki, wspaniały człowiek, bardzo zasłużony dla polskiej

kultury, ale chyba niedoceniany trochę, bo zajmuje się fantastyką

– wyrzucił to do kosza. Prawdopodobnie bez czytania, co mu zawsze

potem wypominałem w żartach. Ale próbowałem dalej. Wysłałem to samo

opowiadanie do dziś nieistniejącego już od dawna magazynu „Science

Fiction”. Wydawał go Robert Schmidt i on mi to

wydrukował. „Obłęd rotmistrza von Egern”.

Potworne, straszna rzecz... Ale miałem wtedy 22

lata. Opowiadanie się ukazało, co mnie niezwykle

ucieszyło oczywiście.

Zapłacił?

Nie, ale uczciwie poinformował, że debiutantom

nie płaci. Był fair. Wielu innych obiecywało, że

zapłaci, a jakoś potem nie płacili... Gdybyś spotkał

gdzieś Tomasza Wołka, to powiedz mu, że jest mi

winien siedem stów za teksty w „Życiu”.

Opowiadanie się spodobało.

Ku mojemu zaskoczeniu, bo to dla mnie była

zabawa. Dalej więc skrobałem, skrobałem, i jak już

naskrobałem trochę tych opowiadanek, to jeszcze

jedno mi Schmidt wydrukował, później mi wydrukował

coś Parowski w „NF”, potem zrobiłem z tego jakiś

zbiorek, który wzięła ode mnie Fabryka Słów.

Chyba po dwóch latach kiszenia się u nich

w końcu ten zbiorek wyszedł. Dostałem do ręki

książkę ze swoim nazwiskiem. Swoją drogą

najchętniej bym wykupił cały jej nakład i spalił, to są potwornie złe

rzeczy. Ten język, jak nożem po szkle, coś strasznego. Ale z drugiej strony,

gdybym tego nie wydał, to pewnie bym nie pisał dalej.

Kiedy poczułeś się pisarzem?

Bardzo późno, miałem już kilka książek na koncie. Nie myślałem

o sobie w tych kategoriach. Wydawało mi się, że to jest za duże słowo

na to, co ja robię.

Jak już zacząłem żyć z pisania, na początku bardzo cienko, to

zacząłem o sobie myśleć, że jestem „również pisarzem”. A potem

przestałem myśleć, że „również”. Ale niedawno, ze trzy lata temu.

Chyba wtedy, gdy zaczęli mi więcej płacić za książki.

To jest dla mnie jakiś jasny wyznacznik wartości, nie mówię, że

jedyny, absolutny i każdej książki, bo tak na pewno nie jest. Jeśli ktoś

chce mi za to zapłacić, to znaczy, że to ma jakąś wartość. A skoro robię

to zawodowo, to jak ten zawód się nazywa? Pisarstwo. To znaczy, że

jestem pisarzem, po prostu.


Rocznik 1979. Mieszkaw Pilchowicach na Górnym Śląsku.

Studiował socjologię i filozofię,planował napisanie doktoratu, ale

wciągnęła go literatura. Wydał pięćpowieści – „Wieczny Grunwald”

został nagrodzony wyróżnieniemNagrody Literackiej im. Józefa

Mackiewicza, za „Morfinę”otrzymał Paszport „Polityki”

oraz nominację do Nike.Nie nauczył się jeździć na

motocyklu, bo – jak sam mówi– wystarczą mu dwa kosztowne

hobby: wino oraz strzelanie(w swojej kolekcji ma m.in. nową

wersję Colta M1911 czykałasznikowa bułgarskiej

produkcji). Kiedyś zajmował sięrównież XVII-wieczną szermierką

rapierem.

SZCZEPANTWARDOCH


À propos pierwszych książek.Przygotowując się do wywiadu,

przeczytałem „Sternberga”...

To straszne. Wolałbym, żebyś tego

nie robił.

To nie jest aż takie złe...

Jest potworne. Żeby była jasność,

ja się nie wstydzę tej książki, nie

udaję, że nie jest moja. Jest pewnym

świadectwem, kim byłem wtedy, co

mi się wtedy pod czaszką obracało, ale

nie, na pewno jej nigdy nie wznowię.

Wy da je mi się, że uda ło mi się

potem na pi sać rze czy du żo lep sze.

Lu bię mo je czte ry osta t nie książ ki:

„Zim ne wy brze ża”, „Wiecz ny Grun -

wald”, zbio rek opo wia dań „Tak jest

do brze” i „Mor fi nę”. Uwa żam, że

wcześ niej szych nie war to czy tać.

Po jakim czasie widzisz, że na pi -

sałeś coś gorszego?

To jest niestety smutne, bo rzadko

to się widzi od razu. Gdy skończyłem

pisać „Morfinę”, to stwierdziłem: „No

dobra, skończyłem, ale to jest, kurwa,

do niczego. To jest takie gówno...”.

Zazwyczaj po prostu nie wiem, czy coś

jest dobre czy złe. Ale wtedy miałem

przekonanie, że to jest absolutna

porażka, że postawiłem sobie bardzo

ambitny cel, którego nie udało się

zrealizować. Wysłałem to do kilku

przyjaciół. I kiedy oni powiedzieli,

że – z wieloma krytycznymi uwagami

– ale jednak: „Stary, jest dobrze.

Świetna powieść”, to dopiero wtedy

odetchnąłem.

Gdybym miał luksus napisać

„Morfinę”, schować do szuflady

i zajrzeć po roku, wtedy mógłbym

być swoim recenzentem. Szkoda, bo

lepiej byłoby wiedzieć od razu.

A opowiadania? Kiedy wiesz, czy są

dobre?

Też po jakimś czasie, krótszym,

ale nie od razu. Niestety, czasami po

publikacji.

Czytasz swoje teksty po wydaniu?

No nie! Po co? To byłaby najgorsza

wersja intelektualnej masturbacji, usiąść sobie, otworzyć wino i czytać

własną książkę. Poziom egotyzmu i samozachwytu, który nawet mnie

nie jest dostępny.

Ale lubisz się pokazywać?

Wiesz, myślę o tym trochę merkantylnie. Zależy mi na tym, żeby

moja książka się sprzedawała, ponieważ z tego żyję. Pomaga w tym

rozpoznawalność nazwiska. Nie zamierzam się tego wstydzić, bo czego

tu się wstydzić.

Ale nie chciałbym też się na to zużyć. Dzięki Bogu w Polsce pisarze

nie bywają celebrytami. Nigdy w życiu nie biegali za mną paparazzi,

a za celebrytami biegają. Albo się z nimi umawiają, a ze mną się nie

umawiają.

Ale gdyby zadzwonili z „Tańca z Gwiazdami”...

Nie, nie...

Ale gdyby zadzwonili...

Nie.


Fryz

ury

i mak

e-up

: KAT

ARZY

NA S

TEFA

NIA

ZALE

WSK

APr

oduk

cja:

MAG

DA R

ZESZ

OT


Dobrze płacą!Może i płacą, ale trzeba, kurwa, tańczyć w telewizji. Proszę cię.

Na pewno?Za gruby jestem. Nie chcę być osobowością telewizyjną, naprawdę.

Po tym nieszczęsnym „pierdol się, Polsko” nie łaziłem po telewizjach,

odmówiłem chyba wszystkim. Uznałem, że to jest żenujące, żebym

wygłaszał komentarz do zdania, które trudno skomentować i rozwinąć,

bo samo w sobie jest dość syntetyczne i treściwe.

Poszedłem do Marcina Mellera, bo się lubimy i kumplujemy. Ale

już do „Dzień Dobry TVN” to raczej nie poszedłbym, chyba żeby jakiś

powód był.

[Już po naszym spotkaniu Szczepan Twardoch jednak odwiedził

„Dzień Dobry TVN”. Nie był zachwycony, gdy prowadząca Kinga

Rusin była przekonana, że pisarz dostał Nike za „Morfinę”...]

No tak, relacja z plaży, wyszły pierwsze foki, a w studiu mamypisarza, który...

„Proszę nam powiedzieć, dzisiaj nasz temat w telewizji

śniadaniowej, czy Polacy powinni częściej się opalać. Jak pan sądzi?

Tak, rzeczywiście, proszę państwa, kiedy idę ulicą i widzę tłum tych

bladych twarzy, bladych łydek... Polacy! Więcej słońca!”

Aż chce się krzyknąć: „Pierdol się, Polsko”.No właśnie. Moim zdaniem miejsce pisarza nie jest w telewizji. Mam

przekonanie, że udaje mi się osiągnąć równowagę pomiędzy tym, żeby

nazwisko było rozpoznawalne i książka się sprzedawała, a z drugiej strony

nierobieniem z siebie idioty. Być może to jest niebezpieczne, bo jak się

ma takie przekonanie, to oznacza, że już jest niedobrze. Nie wykluczam

więc, że parę razy z siebie już idiotę zrobiłem. Ale, Boże, czy możliwe

jest przejść przez życie bez robienia z siebie parę razy idioty?

Nie![śmiech]

Twardoch, Ślązak, krytyczny wobec polskości. Nie irytowało cię, że„Morfiną” zostałeś zaszufladkowany?

Trochę tak. Z drugiej strony, tak już po prostu jest, że książka

znajduje swoją jedną konceptualizację i ludzie tak zaczynają o niej

myśleć.

Czy to jest przykre? Jest, ale żebym się miał na to zżymać albo to

prostować, to nie. Mnie się wydaje, że napisałem książkę dotykającą

wielu innych tematów, chyba nawet ciekawszych. Oczywiście o polskości

ona jest również, ale nie tylko.

Dla mnie byłoby bardzo źle, gdybym stał się autorem jednego

tematu. Pisarzem przymiotnikowym. Nie ma nic gorszego niż pisarz

śląski, pisarz fantastyki, pisarz prawicowy czy lewicowy. Ja chcę być

po prostu pisarzem. Kropka.

Nie mam całkowitej kontroli nad tym, jak jestem postrzegany,

w jakie mnie wkładają szufladki. Ale staram się być ostrożny. Choć

przeraża mnie trochę to, że powieść, nad którą teraz pracuję, to jest

powieść o Śląsku, niestety.

To masz przerąbane.No wiem, ale nic na to nie poradzę, bo taka książka właśnie

przyszła mi do głowy. Boję się tego, wolałbym pisać o czymś innym.

Przy „Morfinie” strasznie się cieszyłem, że to w ogóle nie jest

powieść o Śląsku. Parę słów o Śląsku jest, ale to jest powieść

o Warszawie.

W pewnym momencie, całkowicie z rozmysłem, postanowiłem

wstrzymać się od publicystyki. Nie zabierać głosu. Ale że jestem

impulsywny, więc jak mnie jakieś sprawy poruszą, to napiszę sobie



o tym, ale bez intencji publicznego zabierania głosu. No i co? No

i chuj, i tak się z tego robi wypowiedź publiczna.

Mówisz o Facebooku teraz?Też. Ale nie tylko o tym nieszczęsnym „pierdol się, Polsko”. Tylko

o wywiadach. Ktoś mnie pyta, odpowiadam, to zostaje i nagle się

okazuje, że to jest ważniejsze od tego, co piszę w powieściach. Byłbym

głupcem, gdybym skarżył się, jaki świat jest niedobry. Świat jest, jaki

jest. Jak ktoś tego świata nie rozumie, to niech go zrozumie albo

niech się wyprowadzi do domku w górach i żywi się jagodami i popija

zimną wodą.

Nie skarżę się, że jestem nierozumiany. Taka jest rzeczywistość. Ale

bywa to męczące, po prostu.

A jakie książki lubisz czytać?Dla mnie sensem literatury jest, może to jest naiwne, czytać tak,

żeby zapomnieć, że czytasz. Moje pierwsze przeżycie literackie było

właśnie takie. Połykałem całego Verne’a. „20 tysięcy mil podmorskiej

żeglugi” – Matko Boska, ja sobie rysowałem tę łódź podwodną, żeby

jakoś to zobaczyć.

Zanim zaczniesz pisać, wymyślasz całą książkę?

Tak naprawdę same się wymyślają. Przychodzą do głowy w dość

skończonej formie. Nie zapisuję pomysłów. Wychodzę z założenia, że

jeśli pomysł jest naprawdę dobry, to on ze mną zostanie. Chodzę

sobie więc z nim, i jak zostanie ze mną tydzień, dwa, to wtedy go notuję.

W „Logo” pokazywaliśmy notatnik, na którym można pisać pod

prysznicem. Wymyślasz coś pod prysznicem?

Nie... aż szkoda, bo notatnik super! Nigdy nie pamiętam, w jakiej

sytuacji coś wymyśliłem.

Może ci się czasami śni?

Czasem tak. Ale raczej opowiadania. Na przykład „Ona płynie w moich

żyłach”. Jest w zbiorku „Tak jest dobrze”. To jest całkowicie zapis snu.

[Horror, w którym kobiety zaczynają mordować mężczyzn – PHZ].

Przyśniło ci się od początku do końca?

Tak, ale ono jest słabe, taki niby horrorek. Weszło do zbioru, bo

nie miałem nic innego, a wydawało mi się, że jest dobre. Niestety, tylko

mi się wydawało.

Opowiadam o nim, bo dwa lata po jego napisaniu kolega przysłał

mi teledysk zespołu Antony and The Johnsons „Cut the World”.

Willem Dafoe przychodzi do pracy, ma sekretarkę, piękną dojrzałą

kobietę. Ona mu podaje kawę, on otwiera komputer... i ona w pewnym

momencie podchodzi i podrzyna mu gardło. Widać, że nie wie,

dlaczego to zrobiła, wychodzi, a z innych pokojów w tym biurowcu

wychodzą kobiety z narzędziami mordu. Razem wychodzą na ulice.

Genialne po prostu.

Ale nie widziałeś go przed napisaniem opowiadania?

Nie, ja go zobaczyłem dwa lata później! A to jest dokładnie mój

sen, jeden do jednego praktycznie. Niezwykłe!

Jeden do jednego potrafisz też odwzorować rzeczywistość. Bardzo

dbasz na przykład o detale historyczne. Czy takie szczegóły są

w stanie wpłynąć na fabułę?

Tak. Nie jestem w stanie dostosować rzeczywistości świata

przedstawionego do pomysłu. Nie chodzi o to, że to jest niemoralne

albo że tak nie wolno. To ja po prostu tak nie potrafię.

Zdarzyło ci się, że z tego powodu zmieniałeś książkę?

Chociażby „Morfinę”. Miałem napisane kilka stron o tym, jak

Konstanty szuka węgla. A wtedy Olek Kopiński mnie poinformował,

że w tej kamienicy, bo to istniejąca kamienica, było ogrzewanie

centralne, a nie piece kaflowe. Willeman nie mógł więc szukać węgla.

Musiałem ten fragment wywalić.

A jak takie rzeczy sprawdzasz?

Siedzę i czytam.

Pytasz specjalistów?

Przy „Morfinie” – tak. Miałem paru zaprzyjaźnionych varsavianistów.

Najpierw musiałem się wszystkiego sam dowiedzieć, żeby wiedzieć,

o co pytać. Nikt nie mógł mi tego dać na tacy. Ale oni, po pierwsze,

pomagali mi rozstrzygać wątpliwości, a po drugie, czasem ratowali

mnie przed poświęceniem dwóch tygodni na szukanie w książkach

jakiegoś detalu, który dla nich był oczywisty.

Zresztą Olek Kopiński mówił mi takie rzeczy, których bym w żadnej

książce nie znalazł. Czy na przełomie 1939 i 1940 roku służąca mogła

mieć swoje małe mieszkanie? Czy było własnościowe, czy wynajmowane?

Bardzo dokładnie sprawdzasz świat powieści?

Sorry, ja się będę teraz przechwalał. Jeśli ktoś się zna na Warszawie,

to Paweł Dunin-Wąsowicz. Gdy Paweł przeczytał „Morfinę”, różne rzeczy

mu się nie podobały, ale powiedział, że strasznie chciał znaleźć jakiś detal

varsavianistyczny, do którego mógłby się przyczepić. Pomyślał, że jak

Twardoch pisze o tramwajach, to chociaż złapie go, że jakiś typ nie

jeździł wtedy. No i sprawdził. Wszystko się zgadza.

Modę też sprawdzałeś?

Wszystko. Tam nie ma ani jednego elementu rzeczywistości, który

nie jest prawdziwy. Słuchałem nawet muzyki z tamtego okresu.

Nie odciąga cię to od samego pisania?

Potwornie, ale to jest konieczność. Gdy powstawał „Wie -

czny Grunwald”, w którym jest wiele staropolszczyzny, to czasami

przez trzy dni pisałem dwa zdania. Żeby każde słowo było po twier -

dzo ne. Żeby nie robić stylizacji językowej, tylko pisać polszczyzną

XIV w.

Na koniec zapytam, ile razy usłyszałeś pytanie, kim – lub czym – jest

czarna bogini w „Morfinie”?

Tysiąc razy. Albo dwa tysiące razy. Nie liczę.

I jak odpowiadałeś?

Czasami, gdy byłem potwornie znudzony, odpowiadałem coś w ogóle

z dupy. Ale zwykle jednak mówiłem prawdę – nie mam pojęcia.

MÓJ PRZYJACIEL ŁUKASZ ORBITOWSKI MÓWI, JA TEŻ W TOWIERZĘ, ŻE ZACZYNA PISAĆ TYLKO TE KSIĄŻKI, CO DO

KTÓRYCH JEST PRZEKONANY, ŻE NIE JEST W STANIE ICHNAPISAĆ. I CHYBA TYLKO TAKIE WARTO PISAĆ. BO GDYBYM JAMIAŁ PRZEKONANIE, ŻE JEST KSIĄŻKA, KTÓRĄ MOGĘ ZROBIĆ

OT, TAK!, TO NIE WARTO SIĘ ZA NIĄ ZABIERAĆ.



GARNITUR, Roy Robson/Royal Collection, 2199 zł

KOSZULA, Próchnik, 299 zł

POSZETKA, Roy Robson/Royal Collection, 109 zł

BUTY, Boss, 1990 zł

ROWER, Guv’nor, 4799 zł ,do kupienia w sieciwygodnyrower.pl


Mod

aSt

yl

LATO NABOGATO

zdjęcia: Michał Mutor produkcja: Magda Rosłaniecstylizacja: Kasia Foitwizaż: Jola Stefańskaopracowanie: Olga Wiechnik

CZYLI ELEGANCKO I WYGODNIE, POKAZUJEMY, ŻEWCALE NIE MUSISZREZYGNOWAĆZ KOMFORTU, ŻEBYLATEM DOBRZEWYGLĄDAĆ.


KOSZULKA, Yes Zee/Royal Collection, 239 zł

SPODNIE, Boss, 629 zł

BUTY, Converse, 239 zł

SWOBODARUCHÓWNie ograniczaj się – i nie pozwól na toswoim ubraniom.Latem w mieście żyjesię w jeszczewiększym tempie.Wybór odpowiedniego,czyli naturalnego,materiału znaczniezwiększy komfort– polecamy szczególnielen i mieszankibawełny z lnem.

N A S Z A R A D A


Mod

aSt

yl


KOSZULA, H&M,99,90 zł

SPODNIE, Zara,169 zł

BUTY, Zara,289 zł

KAPELUSZ, Boss,479 zł

ZEGAREK,Apart/Jacques Lemans,730 zł


GRAJ KOLOREMJeśli lubisz ubrania w zdecydowanychbarwach, lepszej okazji niż lato niebędzie. Połączenieklasycznych,eleganckich fasonów z intensywnymikolorami daje bardzociekawy efekt. Dlatych, którzy lubią się wyróżniać.

N A S Z A R A D A

MARYNARKA, RoyRobos/Royal Collection,1299 zł

KOSZULA,Stenströms/RoyalCollection, 699 zł

PASEK,Rage Age, 299 zł

MUCHA,Emanuel Berg, 199 zł

SPODNIE, OscarJacobson/RoyalCollection, 599 zł

BUTY, Boss, 1790 zł


MARYNARKA, Bytom,699,99 zł

KOSZULA, Armata diMare/Royal Collection,429 zł

SPODNIE, H&M,79,90 zł

PASEK, Zara, 169 zł

ZEGAREK,Aztorin/Apart, 530 zł

MARYNARKAOd niej zależywszystko. Możesz być w dżinsach i T-shircie,ale jeśli założysz dotego dobrze skrojonąmarynarkę (latemobowiązkowo w jasnych kolorach i najlepiej bezpodszewki!), jesteś kryty!

N A S Z A R A D A


Mod

aSt

yl


MARYNARKA, Bytom,699,99 zł

KOSZULA, Zara, 169 zł

POSZETKA, RoyalCollection, 49 zł

SPODNIE, Boss Orange,579 zł

PASEK, Strellson, 249 zł

BUTY, Onitsuka Tiger,359 zł


PALVINBARBARA p rzytu lanka narodowa



Tekst: Henryk Foch

Jeśli dziś sierpień, to świętujemywraz z... Węgrami. Bratankowie20 sierpnia obchodząSzent István király ünnepe– całodniową fetą wspominająkróla Stefana I Świętego. Dla nas dzisiejszą królowąpaństwa jest 20-letnia modelkaBarbara Palvin – i to jejpoświęcamy rozkładówkę.

3 RZECZY, KTÓREMUSISZ WIEDZIEĆO WĘGIERKACHRa dzi Da niel Zach, dzien ni karz ser wi su To tal car.hu

1 Są wy e man cy po wa ne i wy e du ko wa ne, więc je śli niestać cię na bły skot li wą roz mo wę, na wet nie pod chodź.

Ale nie pró buj gadać o po li ty ce. Ni gdy. Prze ni gdy.

2 Fa cet dla Wę gier ki mu si być mę ski i wraż li wy jed no -cześ nie. Szyb ki sa mo chód i bi le ty na Szi get Fe sti val

to też do bry miks.

3 I nie mów im, że w ma dziar skim słow ni ku jest za du żoli te ry „e”. Cho ciaż to praw da. Zresz tą aku rat w sło wie

„szex” jest tyl ko jed no.

TAK ZAGADAJDzień dobry, maleńka, jak ci na imię?Jó reggelt, kicsim, mi a neved.

Zdję

cie:

EAS

T N

EWS/

THU

ND

ER; A

LHOV

IK/S

HU

TTER

STOC

K.CO

M

Barbara PalvinLAT: 20WZROST: (tylko) 175 cmWYMIARY: 83-58-89



KU

CH

NIA

OWOCE MORZA– IDEALNE NA CIEPŁELATO, Z KIELISZKIEMBIAŁEGO WINA.NAJLEPIEJ NADBRZEGIEM MORZA, Z WIDOKIEM NA FALELUB JACHTY W MARINIE. ALBO KUPDO DOMU, ŻEBYPOCZUĆ MORSKĄBRYZĘ PO POWROCIEZ PRACY. PRZECZYTAJ,CO JEŚĆ I JAK. BO OWOCE MORZA SĄ PYSZNE!

morskie

tekst: Piotr Hykawy-Zabłocki

JAK RO ZPRAWIĆ SIĘ Z CHITY NO WYM PAN CERZEM – KRO K PO KRO KU

Najpierwwykręć i odłam

szczypce.

Potemprzekrój pancerz na pół,

wzdłuż, ku ogonowi.

Ułam stawłączący mniejszą

i większą częśćszczypiec.

Odła mmniej szą

część szczy piec.

HOMAR30-60 cm, 300-500 g.

Jesz gotowane lub pieczonemięso z odwłoka, szczypiec,odnóży i ogona. Jadalna jest

też ikra homara oraz - tylko dlaznawców - wątroba.Cena: ok. 160 zł/kg

KRABOd 10 do 40 cm, nawet do 2-3kilogramów (krab królewski).

Jesz białe mięso z kleszczy i ciemniejsze z pancerza.

Po ugotowaniu jest soczyste i delikatne. Cena: ok. 60 zł/kg

KREW E T K IOd 3 cm (koktajlowe) do 20 cm(tygrysie). Jesz tylko i wyłącznie mięso z tułowia,smażone lub - krótko! -gotowane. Przed zjedzeniemoderwij głowę, usuń pancerzyk,natnij grzbiet przez środek i usuń czarne jelito.Cena: ok. 70-250 zł/kg

OSTRYGAOd kilku do 20 cm średnicy (ale takie olbrzymy to rzadkość).Ostrygi możesz jeść na surowo(polecamy! z winegretem lubodrobiną cytryny), ale równieżgotowane, smażone, duszone,zapiekane, pieczone i grillowane.Cena: 6-12 zł/szt.

frykasy

Graf

ika:

WAW

RZYN

IEC

ŚWIĘ

CICK

I


SERCÓWKA2-10 cm. Przed zjedzeniemnamocz sercówki przez dwiegodziny w słonej wodzie, a potem dokładnie umyj.Możesz je jeść gotowane lub surowe, jak ostrygi. Cena: ok. 70 zł/kg

OŚMIORNICAOd małych, po 2-kilogramowesztuki. Mięso jest delikatne, alewymaga długiego duszenia nawolnym ogniu. Najpierw oczyśćz błonki i usuń worekczernidłowy.Cena: 65-100 zł/kg

W RESTAURACJIKrewetki i małże możnaznaleźć bez problemu. Ostrygisą rzadsze, kosztują nawet dook. 20 zł/szt. Homary,ośmiornice, kraby tospecjalność niewielurestauracji. Ceny: od 30 do 50 zł za 100 g.


SKŁADNIKI:

1,5 kg średnich kre we tek – rozmrożonych,obranych i oczysz czo -nych, z ogon kiem3 czer wo ne pa pry kioczysz czo ne z na sioni bia łych środ ków, po kro -jo ne na cząst ki6 ły żek oli wy + oli wa dopie cze nia6 po sie ka nych ząb kówczos nku2,5 łyż ki słod kiej pa pry -ki (naj lep sza bę dzie tzw.pa pry ka wę dzo na, czylismo ked. Kupisz ją w skle -pach z żyw no ścią orien -tal ną)

1 ły że czka pie przu ka jeń -skie go

sól, pieprz

1,5 łyż ki po sie ka ne goświe że go ore ga no

1/2 szklan ki wy traw ne gosher ry

Po sma ruj oli wą na czy nie ża ro od por ne(ta ilość kre we tek wy ma ga kil kuna czyń al bo dwóch blach). Wy mie szaj

kre wet ki z pa pry ką, czos nkiem,słod ką pa pry ką i pie przem ka jeń skim.

Roz łóż jed ną war stwę kre we tekw natłuszczonym na czy niu (wybierznaczynie, które nie pęknie na palniku).Po sól je i popieprz, przy kryj foliąaluminiową, wstaw do lo dów ki na 2-3go dzi ny, a najlepiej na całą noc.

Roz grzej pie kar nik do 200 stop ni.Do go rą ce go wstaw kre wet ki, pieczprzez 5-6 mi nut. Na stęp nie od wróć je,po syp ore ga no, piecz jesz czeja kieś 4-5 mi nut.

1

2

3

Prze łóż pa pry kę i kre wet ki na ta le rze.Do naczynia po krewetkach dolejsherry . Go tuj, mie sza jąc, aż po ło washer ry od pa ru je – oko ło dwóch mi nut.

PIECZO N EKREWETKICZO SN KO WE Z PAPRY KĄKup większe krewetki – ma łe poroz mro że niu są su che. Spraw dź,czy ma ją lśnią ce pan ce rzy ki, czysą ład nie zwi nię te i czy w opa ko -wa niu nie ma za du żo „śnie gu”,któ ry spo wo du je wod ni sty smak poroz mro że niu, a po za tym – też maswo ją wa gę. Roz mra żaj kre wet kiw lo dów ce! (składniki patrz obok)

4

5

Styl

izac

ja: M

AGDA

LEN

A D

UKL

AS;

ZUZ

ANNA

WIC

IEJO

WSK

AZd

ję ci

a: K

RZYS

ZTO

F D

UKL

AS;

ARK

ADIU

SZ Ś

CICH

OCK

I

Gdy po wsta nie gę sty, pach ną cy sos,po lej nim kre wet ki. Posyp oregano.Mo żesz po da wać al bo go rą ce, od ra zupo przy rzą dze niu, al bo prze stu dzo nedo tem pe ra tu ry po ko jo wej.



AL

KO

HO

LE

JAK ZROBIĆ IMPREZĘ, GDY KUMPLE JUŻW PRZEDPOKOJU, A BAREK ŚWIECI PUSTKAMI? NIEMARTW SIĘ. OTO OSIEM PRZEPISÓW NA PROSTEKOKTAJLE Z ŁATWO DOSTĘPNYCH SKŁADNIKÓW.SPECJALNIE DLA „LOGO” PRZYGOTOWAŁ JE KUBALASECKI, BARMAN Z MODNEGO, HIPSTERSKIEGOBARU STUDIO MIESZCZĄCEGO SIĘW WARSZAWSKIM PAŁACU KULTURY I NAUKI.

na szybkoKoktajle

tekst: Cezary Jęksa

zdjęcia: Jacek Marczewski

ZESTAW DOMOWEGOBARMANA

Sha kerNaj le piej dwu czę ścio wy, tzw. bo stoń ski. Sta -lo wy, bo w cza sie na u ki nie raz wy lą du je napod ło dze. Po wi nien mieć ok. pół li tra po jem -no ści. CE NA: 30-400 ZŁ

Łyż ka bar mań skaPoz wa la do brze wy mie szać kok tajl od sa me -go dna. Mo żesz ją za stą pić dłu ga ły że czkądo lat te. CE NA: OD 10 ZŁ

Roz drab niacz (mud dler)Na rzę dzie w kształ cie tłu czka. Utrzesz nimowo ce czy wa rzy wa, ale i skru szysz lód.Możesz go za stą pic zwy kłym tłu czkiem. CE NA: OD 10 ZŁ

Sit ko bar mań skieDo od ce dza nia skład ni ków. Nada się każ desit ko z drob ny mi oczka mi. CE NA: OK. 10 ZŁ


40 ml gi nu

80-100 ml to ni ku

2 cząst kigra pef ru i ta

2, 3 pla ster ki świeżego ogór ka

GIN TO NICWy mie szaj gin, to nik,

lód, cząst ki gra pef ru i tai pla ster ki ogór ka. Wlejdo szklan ki. Na końcu

możesz do dać kil kalist ków mię ty i kostek

lodu.


40 ml wód ki żo łąd ko wej gorz kiej

20 ml so ku z cy try ny

2, 3 pla ster ki świeżego ogór ka

kil ka ko stek lo du

kil ka list ków mię ty

PO LISH BIT TERUtrzyj w szklan ce ogó rek,do lej wód kę i sok z cy try ny.Do daj mię tę i lód. Wy mie -szaj.

ZAMIAST LIMONKIZAWSZE MOŻESZUŻYĆ CYTRYNY.ALE PAMIĘTAJ, ŻE LIMONKA MA WIĘCEJ SOKUI AROMATU.

KTO W Y N A L A ZŁ KO KTAJLE

Graf

ika:

PAW

EŁ R

YGOL


40 ml czy stej wód ki

kil ka ćwiar tek li mon ki

brą zo wy cu kier (naj le piejtrzci no wy)

kru szo ny lód

CA I PI RO SKA Utrzyj cząst ki li mon kiz brą zo wym cu krem.Do daj wód kę i kru szo -ny lód. Do brze wy mie -szaj, wlej do szklan ki.



40 ml czy stej wód ki

2-3 ćwiar tki li mon ki

kil ka ma leń kich ka wał kówim bi ru

pi wo im bi ro we(np. Schwep pe’s)

lód w kost kach

MO SCOW MU LEWciś nij do wód ki sok z li -mon ki. Wy mie szaj do brze

z pi wem im bi ro wym, im bi rem i lo dem. Wlej

do szklan ki.

40 ml gi nu


kost ka cu kru


kil ka kro pel gorz kie go li kie ru (np. An go stu ra)

40 ml blen ded whi skylub bo ur bo na

OLD FAS HIO NEDNa dnie szklan ki lub sha ke raro ze trzyj cu kier z li kie rem.Dolej al ko hol, wsyp lód, do brzewy mie szaj. Wlej do szklan ki.

GIN BA SIL SMASHGin, sok i list ki ba zy lii wstrząś nijkil ka ra zy w sha ke rze. Wlej doszklan ki i wrzuć lód.

kil ka list ków ba zy lii

ULUBIONYDRINK DONADRAPERA Z SERIALU„MAD MAN”.



JEŚLI NIE MASZSHAKERA, MOŻESZUŻYĆ DUŻEGOSŁOIKAZ NAKRĘTKĄ.

20 ml sy ro pu cu kro we go

40 ml szkoc kiej blen ded whi sky

odro bi na gorz kie go li kie ru(np. An go stu ra)

20 ml su ro we gobiał ka z jaj ka


WHI SKY SO URPrzy go tuj sy rop – wy mie szaj cu -kier z wrząt kiem w pro por cji 1:1.Wszyst kie skład ni ki wlej do sha -ke ra i do brze wy mie szaj. Wlej doszklan ki.

40 ml bia łe go ru mu

wo da ga zo wa na

2-3 ćwiar tki li mon ki


M O JI TOWy mie szaj rum z wo dą,cząst ka mi li mon ki i wo dą.Wlej do szklan ki, wrzuć kil -ka list ków ba zy lii.

kil ka list ków ba zy lii

RADY MISTRZA

Wy ma suj na bla cie cy try nę czy li -mon kę. Od da wię cej so ku.

Eks pe ry men tuj z se zo no wy mi owo -ca mi. Wzbo ga ca ją smak i po pra -wia ją wy gląd.

Za in we stuj w bu tel kę tzw. bit te ra.Gorz ka wód ka lub li kier wpły wa nabo gac two sma ku. Mo że to być An -go stu ra (naj bar dziej zna na gorz kawód ka do przy pra wia nia drin ków,ce na: ok. 70 zł), lub wło ski Fer netBran ca, cze ski Fer net Stock, ło -tew ski Bal sam, nie miec ki Jäger -me i ster, wę gier ski Uni cum czycze ska Be che rov ka.

Nie bój się lo du. Da waj go du żo, bodrink wol niej się wte dy roz wad niai zim no dłu żej utrzy mu je smak ca -łej kom po zy cji.

Do ro bie nia lo du uży waj prze go to -wa nej wo dy. Kost ki bę dą bar dziejprze zro czy ste.

Do otwo rów w fo rem ce na lódwrzuć z wodą po zia ren ku ka wy,owo cu ma li ny czy ja go dy al bo ma -leń kim ka wał ku cy try ny. Kost ki lo -du bę dą le piej wy glą da ły i do da dząkok taj lo wi sma ku.

ERNESTHEMINGWAYPIJAŁPODOBNOMOJITOREGULARNIE.



PIE

LĘ

GN

AC

JA

NIE DA SIĘ UKRYĆ, KAŻDAKOBIETA PRZYNAJMNIEJ RAZ W ŻYCIU LEPI SOBIEW WYOBRAŹNI IDEALNEGOMĘŻCZYZNĘ. BARDZOPRZYJEMNE ZAJĘCIE, BO MOŻNA GO WYPOSAŻYĆW DOWOLNE PARAMETRYORAZ CECHY. DODAWAĆI ODEJMOWAĆ. CO SIĘKOBIETOM W MĘSKICHPRZEDSTAWICIELACHLUDZKOŚCI PODOBA, MOŻEBYĆ NIECO ZASKAKUJĄCE.ALE DLA WIELU TAKŻEPOCIESZAJĄCE.

WZROSTZ ba dań prze pro wa dzo nych na re -pre zen ta tyw nej prób ce 2000 ko biet

wy ni ka, że 70% zde cy do wa niewo li mieć par tne ra wyż sze go.

Ja ko ide al ną uzna ją róż ni cę 10-12cen ty me trów. To aku rat ty le, że bywło żyć bu ty na ob ca sach i cią gle

być niż szą. 24% ko biet uwa ża, żewzrost męż czyz ny nie ma zna -cze nia, gdy szu ka się mi ło ści,resz ta jest nie zde cy do wa na.

I w ra mach cie ka wost ki – z tychsa mych ba dań wy ni ka, że dla

kobiet, któ re już są w związ kach,wzrost par tne ra prze sta je mieć ażta kie zna cze nie. Po pro stu – naj -pierw szu ka się ide a łu, póź niej

zaczy na dzia łać też che mia, a jesz -cze póź niej sta ją się waż ne ce chycha rak te ru. Na wia sem mó wiąc,

z ba dań wy ko na nych na Uni versityof Syd ney oraz Au stra lian Na tio nalUni versity w Can ber ra moż na siędo wie dzieć, że wy żsi męż czyź ni

cieszą się powodzeniem i jeszczeza ra bia ją wię cej... ale tam lu dziecho dzą do gó ry no ga mi, więc co

u nich się spraw dza, w Eu ro pie niemu si dzia łać.

BUDOWA CIAŁA

ŚRED NIA. TAK MOŻ NA POD SU MO WAĆ SET -KI AN KIET Z CA ŁE GO ŚWIA TA. ZNANE SĄ TEORIE, ŻE KO BIE TY W OKRE SIE

JA JE CZKO WA NIA STA JĄ SIĘ BAR DZIEJ DO STĘP NE DLA MĘŻ CZYZN ZBU DO WA -NYCH AT LE TYCZ NIE, CO MA ZA PEW NIĆPO TEN CJAL NE MU PO TOM STWU LEP SZY

ZE STAW GE NÓW. JED NAK OSTA T NIOOPUB LI KO WA NE WY NI KI BA DAŃ W

KALIFORNII SU GE RU JĄ, ŻE WCA LE TAKNIE MU SI BYĆ. WEDŁUG NICH, KO BIE TY

SĄ STAŁE W SWOICH PRE FE REN -CJACH. TAK CZY INA CZEJ, STA TY STYCZ NA

KO BIE TA ZA PO CIĄ GA JĄ CE UWA ŻAMĘSKIE CIA ŁO, KTÓ RE JEST ZBU DO -

WA NE HAR MO NIJ NIE, BEZ DU ŻEJRÓŻ NI CY W OB WO DZIE MIĘ DZY BIO -DRA MI I BAR KA MI, Z LEK KO ZA ZNA -

CZO NĄ TA LIĄ, BEZ PRZE RO STU TKAN -KI MIĘŚ NIO WEJ, ALE TEŻ BEZ

OT ŁUSZ CZEŃ.

ZAPACHKo bie ty ma ją o wie le wię cej re cep -to rów od bie ra ją cych bodź ce do ty -ko we w łech tacz ce, dla te go sąna piesz czo ty te go miej sca bar -dziej uwraż li wio ne i po trze bu jąde li kat niej szych do tknięć niżmęż czyź ni na żo łę dzi człon ka.Po dob nie jest z wy czu wa niemza pa chów. Wię cej re cep to -rów, wię ksza wraż li wośćna za pa chy. Za pach, któ ryosob ni ko wi mę skie mumoże się wy da wać lek kimwspom nie niem je go chło -pię cych lat, dla kobiet mo -że być trud nym do znie -sie nia od o rem sam ca.Spo co ne go. To sa mo do ty -czy uży wa nia per fum.Naj lep sza re cep ta: skra -piać się z wy czu ciem,na świe żo umy tecia ło i pa mię -tać, że per fu -my to niejest an ty -per spi -rant.

Od wie ków wia do mo; im wię kszy pe nis, tymbar dziej za do wo lo ny je go wła ści ciel. Ko bie ty– bę dą ce je dy nie wspó łu żyt kow ni czka mi tejjak że waż nej czę ści mę skiej oso bo wo ści – nie

ma ją tak jed noz nacz ne go sto sun ku do rze czo nej wiel ko ści. Wy star czy mieć zna jo me go gi ne ko -lo ga, że by wie dzieć, jak czę sto pa cjen tki skar żą się na zbyt wiel kie - ich zda niem - człon ki par -tne rów. Obec nie (ba da nia an tro po lo gicz ne są re gu lar nie po wta rza ne) śred nia dłu gość człon kaw erek cji wy no si 14-16 cen ty me trów. W ba da niach w któ rych po ka zu je się ko bie tom wir tu al neby ty i ma ją de cy do wać, któ ry wy da je im się bar dziej atrak cyj ny i mę ski, zde cy do wa nie wy bie -ra ją te za o pa trzo ne w do rod niej sze pe ni sy. Ale tyl ko u wyż szych męż czyzn i tyl ko dopew ne go roz mia ru. Wszyst ko, co od bie ga od śred niej prze sta je być atrak cyj ne. Tak że nie pro -por cjo nal nie du ży czło nek do cze pio ny do ni skie go, drob ne go męż czyz ny nie jest od bie ra nyjako atrak cyj ny. W eks pe ry men cie, któ re go wy ni ki opub li ko wa no w „Pro ce e ding of the Na tio -nal Aca de my of Scien ces” ba da cze wy ge ne ro wa li ob ra zy męż czyzn z człon ka mi w zwi sie. Dlako biet by ły atrak cyj ne do gra ni cy 7,6 cen ty me tra. Dłuż sze tra cą moc przy cią ga nia.

tekst: Aneta Radziejowska

TYŁEK, ZAPACH, POCZUCIE HUMORU

TO SIĘ KOBIETOMPODOBA

PENIS



TWARZWY KO NA NO SET KI BA DAŃ DO TY CZĄ CYCH OD BIO RU MĘ SKICHTWA RZY PRZEZ KO BIE TY. W ICH WYNIKACH DA SIĘ ZA U WA ŻYĆPEW NE PRA WI DŁO WO ŚCI. NA PRZY KŁAD, W KRA JACH BO GAT -

SZYCH, GDZIE ROZ WI NIĘ TA JEST OPIE KA ZDRO WOT NA, A KO BIE -TY SĄ WY KSZTAŁ CO NE I SA MO DZIEL NE, CZĘ ŚCIEJ JA KO ATRAK -

CYJ NE OD BIE RA JĄ TWA RZE DE LI KAT NIEJ SZE. BA DA CZETŁU MA CZĄ TO ZJA WI SKO BAR DZO PRO STO; KO BIE CIE SA MO -DZIEL NEJ PO TRZEB NY JEST PAR TNER, CZY LI OSO BA RÓW NO -RZĘD NA, A NIE ŁOW CA I OB ROŃ CA, STĄD SZU KA W TWA RZY

EWEN TU AL NE GO TO WA RZY SZA ŻY CIA CECH, KTÓ RE TO ŻY CIEMO GĄ UPRZY JEM NIĆ: WRAŻ LI WO ŚCI, UPRZEJ MO ŚCI I DE LI KAT -NO ŚCI. OCZE KU JĄ BŁY SKU IN TE LI GEN CJI W OCZACH I UŚMIE -

CHU. KO BIE TY Z KRA JÓW UBOŻ SZYCH ZDE CY DO WA NIE UZNA JĄZA ATRAK CYJ NE TWA RZE, O KTÓ RYCH SIĘ MÓ WI, ŻE SĄ TY PO WO

MĘ SKIE: Z MOC NIEJ ZA RY SO WA NĄ SZCZĘ KĄ, WYRAŹNYMIOCZO DO ŁA MI I OSTRZEJ SZY MI RY SA MI TWA RZY.

Mę ska pu pa zro bi łaza wrot ną ka rie rę do -pie ro nie daw no, na fa -li - prze pra szam

pa nów - eman cy pa cji ko biet, któ re uzna ły, że po wie lu la tachga pie nia się na ich wy pu kło ści przyszedł czas na rewanż. Tak więc nie ma ra dy, trze ba ćwi czyć, że by mieć co eks po no -wać. Sa me z sie bie mę skie po ślad ki rzad ko by wa ją jędr ne,krąg łe i jed no cześ nie nietłu ste. I w hi sto rii wy stę po wa ły ja koak ty wi za tor po bu dze nia ra czej je dy nie w sta ro żyt nej Gre cji,gdzie rów nie sta ro żyt ni mędr cy do bie ra li so bie mło dychchłop ców z ład ny mi pu pa mi do wy słu chi wa nia ich fi lo zo ficz -nych spo rów na te mat isto ty ży cia. Ale cza sy się zmie nia jąi fak tem jest, że dzi siej sze ko bie ty lu bią rzu cać na mę skiepu py żar łocz ne spoj rze nia. Tak że w ży ciu sek su al nym wzro -sło zna cze nie tej czę ści mę skie go cia ła. De pi la cja wzgór ka ło -no we go we szła już w skład ru ty no wych za bie gów kos me tycz -nych w krajach rozwiniętych. Z pu pą cią gle by wa róż nie.

HUMORI W KOŃ CU TO, CO NAJ WAŻ NIEJ -

SZE: PO CZU CIE HU MO RU. TOPRAW DZI WE WY NI KA JĄ CE Z IN -TE LI GEN CJI, A OB JA WIA JĄ CE SIĘDO WCI PEM SY TU A CYJ NYM I DY -STAN SEM DO SA ME GO SIE BIE.

OPO WIA DA NIE ŻAR TÓWZNA LE ZIO NYCH W IN TER NE -CIE NIE WCHO DZI W SKŁAD

PO CZU CIA HU MO RU AB SO -LUT NIE. KAŻ DY Z WIEL KICH

UWO DZI CIE LI WCZEŚ NIEJ CZYPÓŹ NIEJ DO CHO DZIŁ DO TE GOSA ME GO: JE ŚLI PO TRA FISZ ROZ -BA WIĆ PAR TNER KĘ W KRY ZY SO -WEJ SY TU A CJI, MASZ KO BIE TĘ.

ZDROWIEW PIERW SZYCH KON TAK TACH

PRZY CIĄ GA JĄ CO DZIA ŁAWSZYST KO, CO ŚWIAD CZY

O ZDRO WIU, A JEST POD ŚWIA -DO MIE NO TO WA NE. OD PY CHA JĄ

SY GNA ŁY ZA BU RZEŃ. DU ŻYBRZUCH TO NIE TYL KO WA DA

ESTE TYCZ NA. TO PRZE DEWSZYST KIM SY GNAŁ, ŻE

POTEN CJAL NY PAR TNER JESTZA GRO ŻO NY PO WAŻ NĄ CHO RO -

BĄ I MOŻ LI WO ŚCIĄ NA GŁE GOZEJ ŚCIA, NIE DBA O HI GIE NICZ -NY TRYB ŻY CIA. TO SA MO DO TY -

CZY UBYT KÓW W UZĘ BIE NIU. W POLSCE PLAGĄ JEST BRAK

PIĄTEK! SAM WŁAŚCICIELW LUSTRZE TEGO NIE WIDZI...

ALE KOBIETA ZOBACZY ODRAZU. W KRA JACH BOGATYCHNIEPEŁNY UŚMIECH TO IN FOR -

MA CJA DO TY CZĄ CA STA TU SUSPO ŁECZ NE GO.

MĘSKIEDŁONIE

Ich wy gląd i ruch li wość,po tra fią uru cho mić

w kobie cie ca łą ga męod czuć ero tycz nych.

Na czy stość dło ni i paz -nok ci ko bie ty re a gu ją

pod świa do mie. Za ob ser -wo wa no, że w trak ciepier wsze go kon tak tuprzed sta wi ciel ki płci

żeń skiej rzu ca ją spoj -rze nia na mę skie dło -nie, czę sto jesz cze za -nim spoj rzą w oczy lub

zaraz po. Praw do po dob -nie cho dzi o od ru cho weza kwa li fi ko wa nie: mo żebyć coś z te go, czy nie.Nie któ rzy męż czyź nizresz tą, zu peł nie nie -

świa do mie, gdy ko bie taim się po do ba, tak ma -ne wru ją dłoń mi, że byewen tu al na par tner ka

mog ła je obej rzećdokład nie. To od ruch.

Po bu dza ją wy ko ny wa nena wet absolutnie po za

sy tu a cja mi sek su al ny migłasz czą ce ru chy - choć -by prze su wa nie pal ców

wzdłuż szklan ki lub kie lisz ka, lek kie po gła -dze nie po nad gar stku

lub ra mie niu.Brud ne dłonie od strę -cza ją od sek su i jest to

jak naj bar dziej pra wi dło -wa re ak cja or ga niz mu,któ ry bro ni się przedwnik nię ciem bak te rii.

Co cie ka we – nad mier nieza dba ne mę skie dło nie,

z wy raź nym ma ni kiu rem,prze sta ją być atrak cyj ne.

TYŁEK

Zdję

cie:

KIU

IKSO

N/S

HU

TTER

STOC

K.CO

M



Ta sy tu a cja wy ma ga kon sul ta cji z leka -

rzem, nie z ko le gą. A już na pew no

nie z tym! Fa cet chy ba żar to wał. Nie

moż na zmie nić orien ta cji. Ani świa -

do mie, ani nie świa do mie. Asek su a lizm nie jest

zresz tą orien ta cją – i wąt pli we, że by tak kie dyś

zo stał za kla sy fi ko wa ny. Choć fak tycz nie co jakiś

czas po ja wia ją się po my sły, by to zro bić.

Orien ta cja sek su al na – jak sa ma na zwa

wska zu je – okre śla, na ja kie obiek ty jest ukie -

run ko wa ny Twój po ciąg sek su al ny. Je śli na płeć

prze ciw ną, je steś he te ro sek su al ny. Je śli na oso -

by tej sa mej płci; je steś ho mo sek su al ny. Można

mieć też za bu rzo ne ukie run ko wa nie po pę du.

U oso by asek su al nej nie moż na stwier dzić,

ja ką ma orien ta cję. Na co ukie run ko wa ny jest

jej po pęd. Czy mie ści się w gra ni cach nor my

spo łecz nej, czy nie. Nie moż na stwier dzić, bo

po pęd nie ist nie je. W żad nej po sta ci – czło -

wiek nie ma ocho ty na seks z oso bą żad nej

płci ani z in nym pod mio tem (ani przedmiotem).

Nie od czu wa po bu dze nia na wi dok uko cha nej

oso by ani de pry wa cji. Asek su a lizm to brak

jakiej kol wiek orien ta cji. Te o re tycz nie.

W prak ty ce wie lu asek su a li stów do ma ga się

uzna nia tej po sta wy za osob ną orien ta cję. Mają

na wet swo je lo go: trój kąt od wró co ny pod sta -

wą do do łu. Zda rza ją się też tłu ma cze nia nie mal

me ta fi zycz ne. Zgod nie z ni mi brak po cią gu

sek su al ne go jest in nym wy mia rem sek su a liz -

mu al bo wręcz wyż szym eta pem roz wo ju.

Co ciekawe, po wsta ło kil ka od mian asek su -

a liz mu. Moż na na przy kład od czu wać po bu -

dze nie, ale nie re a go wać na nie. Moż na też być

– al bo nie być – zdol nym do re la cji uczu cio wych

przy jed no czes nym bra ku od czu wa nia chę ci

na współ ży cie. Kie dyś wszyst ko to by ło prost -

sze... Uzna wa no, że zdro wy czło wiek od czu wa

po trze by sek su al ne i re a li zu je je, gdy tyl ko mo -

że, w spo sób zgod ny ze swo ją orien ta cją. In ny

stan ozna czał cho ro bę. Trud no się jed nak dzi -

wić asek su a li stom, że szu ka ją dro gi do te go,

że by z jed no stek cho ro bo wych przejść do kate -

go rii ak cep to wa nej mniej szo ści. Tzw. nor my

w sek sie są wszak wy ni kiem spo łecz nej umo wy.

SEKStekst: Ma ja Ko ni czy na

„THE GIRL WHO TALKED

TO DOLPHINS”

Nowiutki dokument BBC o eksperymencie przeprowadzonym pół wieku temu na zlecenieNASA – badania dotyczyły uczenia delfinów ludzkiej mowy – podczas którego opiekunkazwierzęcia miała... autentyczny romans ze swoim podopiecznym. Znakomity przykład pociągu seksualnego ukierunkowanego na nietypowy obiekt.

}

Rysu

nek:

MAŁ

GORZ

ATA

ŚLIŃ

SKA

Nie tak daw no – jesz cze w XX w.! – sto sun ki

oral ne uwa ża ne by ły przez część psy chia trów

za ob jaw cho ro bo wy.

Fak tem jest, że co raz wię cej osób przy zna -

je się do bra ku po trzeb sek su al nych. Z osta t nich

sza cun ków wy ni ka, że każ de spo łe czeń stwo

ma ok. 1 proc. oby wa te li asek su al nych. Co zresz -

tą nie zna czy, że nie po dej mu ją oni ży cia płcio -

we go. Po dej mu ją – z róż nych po wo dów. Pro kre -

a cyj nych, oczy wi ście. Ale tak że dla te go, że

an ga żu ją się emocjonalnie, ro zu mie ją, ak cep -

tu ją i sta ra ją się za spo ko ić po trze by par tne ra.

A wra ca jąc do Two je go konkretnie prob le -

mu... Sko ro już wia do mo, że nie zmie niasz

orien ta cji, udaj się do le ka rza. Na by ty brak

ocho ty na seks i utra ta za in te re so wa nia tą sfe -

rą ży cia to ewi den tny sy gnał, że or ga nizm

potrze bu je ja kie goś wspar cia. Mo że to stres,

mo że de pre sja, hor mo ny, mo że in ne za bu rze -

nie. Sko ro trwa już mie sią ca mi, nie na le ży się

spo dzie wać, że sa mo przej dzie.

Od paru miesięcy nieodczuwam w ogóleochoty na seks.Kolega mi powiedział,że prawdopodobnie„zmieniamorientację” i staję się„aseksualny”. Ponoćteraz wiele osób torobi, to coś jak zmianapłci. Co dalej? JACEK

A seksualizm


NASZ TESTER BIERZE NA SIEBIE RYZYKO, ŻEBYŚ TY NIE MUSIAŁ

T E S T O W A N EMatuszewskim

PO

D L

UP

Ą


POMIDOROWYZ LAUREMFor tu na po chwa li ła się właś nie zdo by -tym ty tu łem Su pe rior Ta ste Award na -da nym przez iT Qi, czy li Mię dzy na ro -do wy In sty tut Sma ku i Ja ko ściz sie dzi bą w Bel gii. Pro duk ty są tamte sto wa ne przez ju ry zło żo ne z sze -fów kuch ni i som me lie rów, te sty sąśle pe, więc naj bar dziej wia ry god ne,a na gro dzo ny sok po mi do ro wy uzy -skał naj wyż sze, trzyg wiazd ko wewyróż nie nie. Ko goś to dzi wi? Bo mniewca le – je stem fa nem so ku po mi do ro -we go, a ten, z do dat kiem so li, od For tu ny właś nie, jest zna ko mi ty.Nie od dziś! To trze ba by ło aż doBruk se li jeź dzić, że by się te go do wie -dzieć? Prze cież ja to wiem od daw na,a je stem znacz nie bli żej. For tu na, sok po mi do ro wy z so lą,1 l – 3,99 zł

AŻ MIŁO ZGRYŹĆCzy mi się wy da je, czy to cia ste czko wy de biut Kup ca? I je śli tak ma jąwy glą dać de biu ty, to ja ich po pro szę jak naj wię cej. Ma łe, pięk nie za pa ko -wa ne (no nie da się ukryć, że to ko bie ce opa ko wa nie, ale i nie da się,że pro jekt zna ko mi ty). Uro cze i nie dro gie. I jesz cze jed ną mam ref lek sję– że do ży liś my cza sów, gdy nam się po do ba, że coś jest brzyd kie, nie -rów ne, nie ma szy no we, czy li nie a u to ma tycz ne. I te cia ste czka ta kie są:nie zbyt uro dzi we, nie fo rem ne, ale smacz ne. Te zwy czaj ne i te ko ko so we.Ow sia no-błon ni ko we, słod ka we, ale nie za bar dzo, tak w sam raz. Faj ne. Ku piec, kru che cia ste czka zbo żo we, 50 g – 2 zł

REKLAMADŹWIGNIĄ HANDLU?Nie na le żę do za go rza łych prze ciw ni ków sek su w re kla mie. Ba! Na wet lu bię, gdy in te li gen tnie i ze sma kiem coś tam do mnie mrug-nie. Nie, nie w re kla mach firm bu do wla nych, bo tam bez wzglę duna to, czy drzwi, czy wan ny, czy ce ment, to biu ścia sta pan na mu siwy sta wać. Ale wie le in nych branż nie jest jesz cze aż tak ze psu -tych. W bran ży spo żyw czej osta t nie tak prze siąk nię te sek sem by łyre kla my lo dów Ma gnum. Uda nie, zresz tą. Gdy jed nak kil ka mie się -cy te mu na uli cach za ro i ło się od wiel kich pla ka tów z pięk ny mi,zmy sło wy mi usta mi i obiet ni cą w ro dza ju: „ni gdy nie mia łam cze -goś ta kie go w ustach”, wie dzia łem, że to się źle skoń czy. I ta kożby ło: „czymś ta kim” oka za ły się zu py w sa szet kach. I ja na ta kiefir my, na ta kie pro duk ty, tak re kla mo wa ne się po pro stu wku rzam.Trak to wa nie kon su men tów jak idio tów po win no być ka ral ne. Jed noco mo gę zro bić, to uro czy ście przy siąc, że bez wzglę du na smak(zresz tą wy jąt ko wo mar ny), na ce nę (ni ską), na ja kieś tam byćmo że wa lo ry (die te tycz ne, zdro wot ne itp.) nie bę dę już ku po wałzu pek z se rii „ku bek pe łen sma ku”. I niech fir ma Pro fi ża łu je,bo ja wier nym je stem kon su men tem jej pasz te tu z po mi do ra mi,a jesz cze tro chę to i na pasz tet ocho ta mi przej dzie. Pro fi, Ku bek pe łen sma ku, zu pa bły ska wicz na, 100 g – 1,99 zł



Zdję

cia:

JAR

OSŁ

AW M

ATU

SZEW

SKI;

MAT

ERIA

ŁY P

RASO

WE

4-W-1Mo ka te? Wia do mo: kaw ki w prosz ku.Sław ne Mo ka te cap puc ci no prze cież. Czy jest ktoś, kto nie zna? Wiel ka to prze -cież pol ska fir ma. Ale Mo ka te to nie tyl koka wa (w tym ziar ni sta, a jak że), ale tak żeher ba ta. W tym mar ka Lo yd Tea. Po nie ważgdzieś na tra sie do pra cy na wi nął mi siębil lbo ard z Lo yd Tea (coś z ma gią tam by -ło chy ba), to i pod je cha łem do skle pui pier wszą z brze gu na by łem. Mie szan kabia łej i zie lo nej her ba ty z aro ma tem po ma rań czy i man da -ryn ki. Aż czte ry po my sły w jed nej pi ra mid ce. Czy mog łoz te go wyjść coś do bre go? No nie, za du żo tu wszyst kie go.Lo yd Tea, her ba ta eks pre so wa aro ma ty zo wa na, 34 g – 4,70 zł

DO RĄKWŁASNYCHFaj ny ga dżet: praw dzi wa, spraw dzo na,dobra whi sky z nie pow ta rzal nym na pi sem.Moż na ko muś ku pić bu tel kę z ży cze nia mi,na uro dzi ny na przy kład. Ta ka moż li wośćuni kalnego na pi su na zy wa się tu per so na -li za cja. Ale na zwa nie ma zna cze nia, trze -ba się ra czej sku pić nad faj ny mi ży cze nia -mi. Że by ra czej uni kać for mu ły: bę dzie mycię pa mię tać – ko le dzy z Sos now ca. Abyza mó wić, trze ba wejść na Bal lan ti nes.pl.Od ra zu zo ba czysz, jak ży cze nia bę dąwyglą dać na ety kie cie. A whi sky? Noprze cież sam wiesz…Whi sky Bal lan ti ne’s z włas ną ety kie tą,0,7 l – 89,99 zł

HISZPAŃSKI CHŁODNIKGaz pa cho to ta ka tro chę bie da-zu pa: wo da, po mi do -ry, czos nek, oli wa, chleb, nie co oc tu, so li, pie przu…Oczy wi ście na zim no, bo to zu pa hisz pań ska (choćsą i wer sje na go rą co). Wa rian tów jest wie le, efekt?Mo im zda niem świet ny. Szcze gól nie je śli gaz pa chojest od mia ną po na szym ko cha nym chłod ni ku. Pysz -ne gaz pa cho ro bi D., według prze pi su ory gi nal ne go,bo an da lu zyj skie go, właś nie za gęsz czo ne chle bem,po da wa ne z drob no po kro jo ny mi do dat ka mi, któ rekaż dy ser wu je so bie sam. A co je śli nie masz ta kie -go D.? Mo że moż na ku pić go to wy chłod nikhisz pań ski? Moż na, a jak że, oto do wód. Aleod ra zu po wiem, że moż na, ale nie trze ba.A cze muż to, mój dro gi? A te muż, że gaz -pa cho w bu tel ce nie do bre, ma ło wa rzyw nei kwaś ne. Le piej zro bić sa me mu.Gaz pa cho, 1 l – 7,99 zł

PIWO, NIE-PIWONa ro bi ło się tych ra dle rów, le mo niad z pi wem i piw z le mo -nia dą. Chy ba już te go ryn ku nie ogar niam. Na swo jeuspra wie dli wie nie mam tyl ko to, że ja za ty mi na po ja minie prze pa dam. Tak jak za wsze mia łem kło pot, by uczci -wie oce nić miks pi wa z so kiem. No bo ja chy ba wo lęoddziel nie… Ale że by nie by ło, że stro nię: od cza su docza su pró bu ję i w do dat ku sta ram się być obiek tyw ny.No bo sko ro fu ra lu dzi ku pu je, to wy pa da mieć włas nezda nie. Dziś dwie ko lej ne pro po zy cje: je ży no wa (So mer -sby) i ana na so wo-grejpfru to wa (Redd’s). Przy zna cie, że nie brzmi to za chę ca ją co. Sok je ży no wy z pi wem?A co, mo że ana na so wy lep szy? Pi je my. So mer sby oka -zał się fan ta stycz ny – jest rześ ki, smak zhar mo ni zo wa -ny, zgrab nie owo co wy, pi wa nie czuć. Z ko lei Redd’sjest bez na dziej ny – co z te go, że grejpfrut, sko ro ana -na sa też czuć i pi wo tak że. Każ dy ze sma ków pró bu jetu wal czyć o swo je wzglę dy i wy cho dzi coś bar dzo nieha lo. Przy znam, że się dzi wię, bo Redd’s ra czej do brzemi się sma ko wo ko ja rzy… Kon klu zja: kie dyś pod Płoc -kiem w ma łym bar ku za ma wia łem pi wo w upal ny dzień.– Z so kiem? – za py ta ła pani. – Bez. Wo lę pi wo – od par -łem. – Niech pan weź mie z so kiem, bo pi wo ma my mar -ne – za chę ca ła pani. Czy o to cho dzi z ty mi mie szan ka -mi piw no-owo co wy mi?So mer sby, na pój piw ny o sma ku je ży no wym, 0,5 l – 4,39 zł

Redd’s, o sma ku ana na so wo-grejpfru to wym, 0,5 l – 3,49 zł


V A R T A

JAŚNOOŚWIECENIEDo 92 me trów świat ła przed ro we rem – na ta ką od leg łość roz świet li ci dro gę 3 Watt LED Bi ke

Light Set, no wy pro dukt Var ty. To pra wie ty le sa mo, co ref lek tor mo to cy kla. W naj ciem niej sze

no ce mo żesz włą czyć tryb tur bo, a w lep szych wa run kach ko rzy stać z ener go osz częd ne go.

W skład ze sta wu wcho dzą lam pa przed nia i tyl na oraz pięć ba te rii High Ener gy AAA. Obie lam py

są wo do od por ne i wy po sa żo ne w prak tycz ny wskaź nik po zio mu na ła do wa nia ba te rii. Mo co wa nie

świa teł jest bar dzo ła twe i nie wy ma ga na rzę dzi. Wię cej: Var ta-con su mer.pl

Ce na: 169 zł

P H I L I P S

ZAROST TWOJĄWIZYTÓWKĄMęż czyź ni co raz śmie lej eks pe ry men tu ją ze sty -

li za cją brody, a to wy ma ga od po wied nich urzą -

dzeń. Dla po szu ku ją cych su per ma szy ny do brym

wy bo rem jest Mul ti gro om Phi lips QG3371, któ ry

rozwią że wszyst kie prob le my zwią za ne z pie -lęgna cją za ro stu. Ze stawobej mu je: me ta lo wy try -mer i 7 na sa dek, w tymre gu lo wa ne na sad kigrze bie nio we. Po przy -cię ciu za ro stu mo żeszoczy wi ście użyć go lar kiz pre cy zyj ną sia te czką,aby uzy skać efekt gład -kiej skó ry. Mul ti gro omjest wo do od por ny, więcczy ścisz go pod bie żą cąwo dą. Wię cej: Phi lips.pl

Ce na: 279 zł

NOWOŚCI RYNKOWE

Zdję

cia:

MAT

ERIA

ŁY P

RASO

WE

opracowanie: Stanisław Niegolecki


P O Z N A J S M A K G R U Z J I

WINO DZIEŁEMSZTUKIZa sko czyć sma kiem wi na ta kich ko ne se rów, jakWło si czy Fran cu zi? Nie moż li we. A jed nak, sztu -ka ta uda ła się Gru zi nom. Uży li do te go bro nista ro żyt nej – qvev ri. To w tych za ko py wa nychw zie mi gi gan tycz nych, bo ma ją cych na wet 3,5 ty sią ca li trów, gli nia nych na czy niach do jrze -wa gru ziń skie wi no. Wy twa rza ne jest z po nad500 od mian wi no ro śli, a Gru zi ni wkła da ją do te -go trun ku miłość li czą cą już 8 ty się cy lat. Po -trzeb ny jest jesz cze ja kiś znak ja ko ści? Oto on.W 2013 r. me to da qvev ri zo sta ła uzna na przezUNE SCO za część Nie ma te rial ne go Dzie dzic twaKul tu ro we go. Wię cej: Po znaj smak gru zji.pl

K A R M I

SMAKOWYTRÓJBÓJDo ce nio ne go od lat Kar mi Clas sic do łą czy -ły właś nie dwa no we wy bor ne sma ki – żu ra -wi no wy i ti ra mi su. Kar mi Żu ra wi na jestciem nym, kar me lo wym pi wem bez al ko ho lo -wym. Je go ory gi nal ny smak to do sko na ływy bór dla wszyst kich, któ rzy pre fe ru jąw pi wie owo co we ak cen ty. Z ko lei cie ka wąpro po zy cją dla po szu ku ją cych wy ra fi no wa -nych, de li kat nych nut sło dy czy jest Kar miTi ra mi su o sma ku wło skie go de se ru.Wię cej: Kar mi.pl

Ce na (0,4 l): 3 zł

S E N S O D Y N E

OLŚNIEWAJUŚMIECHEMKo bie ta z two ich snów jest co raz bli żej cie -bie. Wzro kiem chło niesz jej znie wa la ją cąsyl wet kę, de li kat nie mu skasz twarz.Uśmie chasz się i... upoj ny wie czór z wi do -ka mi na wspól ne śnia da nie szlag tra fił. Todla te go, że za miast ol śnie wa ją cą bie lą po -ra zi łeś ją wi do kiem prze bar wio nych zę bów.Te raz fa cho wo. Właśnie za ła twił cię ero zyj -ny uby tek zę bów, któ ry zmie nia ich bar wę,a w eks tre mal nych przy pad kach do pro wa -dza do de for ma cji. Wszyst ko przez kwa syza war te w co dzien nej die cie, któ re ata ku jąszkli wo. We dług ba dań prob lem do ty czyjed ne go na trzech Eu ro pej czy ków. Roz wią za niem mo że byćuży cie pa sty ProSz kli wo, któ ra sku tecz nieza po bie ga ero zji.Wię cej: Sen so dy ne.pl

C E N T R U M M O D Y

N A D A R Z Y N

LETNIA GRALatem śmiało możesz pozwolić sobie na grę pt. „łamanie konwencji”. Zrezygnuj ze skarpet– zdobędziesz punkt; wybierz oryginalnąposzetkę – zarobisz drugi. A jeśłi zdecydujeszsię na zamianę eleganckich pantofli nasportowe trampki, z pewnością będzieszwygrany. Potwierdzeniem zwycięskiej pozycjimoże być wymiana sznurowadeł na kolorowe.

Ceny: marynarka 720 zł, spodnie 350 zł,koszula 290 zł, krawat 120 zł, poszetka 60 zł,buty 430 zł. Do kupienia w butiku Stones.

V I C T O R Y / I N D I A N

EMOCJE – TO, CO BEZCENNEAme ry kań ska mo to ry za cja to wspa nia łe, po tęż ne ma szy ny prze mie rza ją ce do stoj nie dłu gie au to -stra dy bie gną ce wśród ma je sta tycz nych kra jo bra zów. Wi dząc ame ry kań ski mo to cykl, masz ocho tęod ra zu na nie go wsiąść i wy ru szyć w po dróż. Wiesz, że cze ka cię przy go da, któ rej kwin te sen cjąsą mo to cy kle In dian i Vic to ry. Obie mar ki do stęp ne są już w Pol sce. Ich je dy nym im por te rem jestfir ma V Cru i ser. Aby do ce nić po tę gę ame ry kań skich ma szyn, umów się na ja zdę prób ną w jed nymz sa lo nów Vic to ry i In dian.Wię cej: In dian po land.com i Vic to ry po land.com


R E K L A M A

O L Y M P U S

DLA WYMAGAJĄCYCHNiestrasz ne mu sła be oświet le nie (su per jas ny obiek tyw 1:2,0), du że od leg ło ści(4-krot ny zo om op tycz ny, współ pra cu ją cy z pro ce so rem ob ra zu Tru e Pic VII). Za nic

ma kurz, upad ki i pró by zgnia ta nia. Mróz i wo da to ma ły pi kuś (jest mro zo od por nydo -10 st. C., wo dosz czel ny do 15 m). Je śli do rzu ci my do te go GPS i kom pas elek -tro nicz ny, za a wan so wa ne funk -cje ma kro, Wi -Fi i zdal ne ste ro -wa nie smar tfo nem, oka że się, że Oly mus Sty lus TOUGH TG-3 to apa rat dla wy ma ga ją cych.

Za każ dym ra zem zro bi do sko na -łe zdję cia w sy tu a cjach, w któ -rych zwy kłe kom pak ty nie mia ły -by szans. Wię cej: Olym pus.pl

Ce na: 1799 zł

E S C O L L E C T I O N

SŁONECZNY ZNAKW ką pie lów kach Sun Is land bę dziesz wy glą dał jak mło dy bóg.

Jak wszyst kie mo de le ES Col lec tion, rów nież i ten zo stał za pro -jek to wa ny i wy pro du ko wa ny w Bar ce lo nie. Na no gaw ce ką pie ló -

wek umiesz czo no lo go, któ re słoń ce, dzię ki tech no lo gii Sun ny

Tat too, uwiecz ni na two jej skó rze. Ja k? Pod spo dem znaj du je się

siat ka prze pusz cza ją ca pro mie nie UV. Słoń ce prze cho dząc przez

nią tatu u je two je cia ło. Ką pie lów ki zawsze wyglądają perfekcyjnie

dzięki wo do od por nej wkładce pack-up. Wię cej: Escol lec tion.pl

Ce na: 319 zł

Ves pa 946 na zwą i wy glą dem na wią zu je do pro to ty pu, na ba zie któ re go

w 1946 r. po wsta ła pier wsza ves pa. Jest jed no cześ nie tak no wo czes na,że jej po ja wie nie się zo sta ło okrzyk nię te „po wro -tem do przy szło ści”. Ol śnie wa ją cy wy gląd

jest wy ni kiem uda ne go po łą cze nia tra -

dy cji i in no wa cji. Esen cja le gen dar ne -

go kształ tu na tych miast poz wa la

roz poz nać naj słyn niej szy sku terświa ta. Wy szu ka ny de sign zostałpod kre ślo ny mięk ką li nią umiesz -czo nej na alu mi nio wej pod sta wieka na py. Wię cej: Piag gio.com.pl

Ce na: 37 800 zł

P I A G G I O

POWRÓT DO PRZYSZŁOŚCI

S O N Y

CZTERY RAZY LEPIEJSo ny AX100 na le ży do pierw szych „stan dar do wych” ka mer poz wa la ją cych na gry -

wać fil my w roz dziel czo ści 4K, czy li czte ro krot nie wię kszej od do mi nu ją cych do

nie daw na na grań HD. AX100 jest wy po sa żo na w prze twor nik ob ra zu Ex mor R ty pu1” oraz obiek tyw Ze iss Va rio-Son nar T z 12-krot nym zo o mem op tycz nym. Poz wa lana za pis fil mu w for ma tach XAVC S, AVCHD i MP4 oraz na wy ko ny wa nie fo to gra fiio roz dziel czo ści 10 lub 14 me ga pik se li. Pod łą cze nie smar tfo na umoż li wia ją tech no -lo gie Wi-Fi i NFC – w ten spo sób urzą dze nie mo bil ne mo że peł nić ro lę pi lo ta dozdal ne go ste ro wa nia ka me rą. Więcej: So ny.pl/So ny Cen tre

Ce na: 8999 zł


Mu cha do nie daw nako ja rzy ła mi się je dy -nie z nie zbęd nymdo da tkiem do smo -kin gu i fra ka. Wi dzęjed nak, że co raz wię -cej męż czyzn no siją do co dzien nychze sta wów za rów noele gan ckich, jak rów nież ca su a lo -wych. Czy kra wat jestjuż pas sé?

} Po zy cja kra wa ta nie jest za gro żo na, choćrze czy wi ście mu cha dep cze mu po pię tach od kil ku se zo nów. Mu chadzie li męż czyzn na dwie gru py: zwo len -ni cy da rzą ją bez gra nicz ną mi ło ściąi doda ją do każ de go ze sta wu, nato miastscep ty cy, obo jęt ni na jej uro ki, nie zdra -dzą dla niej kra wa ta i są nie zwy kleupar ci w swo im po sta no wie niu. Na uli -cach wi dać co raz wię cej much, bo da jąogrom ne moż li wo ści sty li za cyj ne. No szo -na na se rio, w ele gan ckich sty li za cjachwy glą da bar dzo do stoj nie. W ze sta wachca su a lo wych, a na wet pół spor to wych(z ko szu lą dżin so wą, po lów ką, krót ki mi

spo den ka mi) mu cha „mó wi”, że jej wła ści ciel zna tren dy i ka no ny, alejed no cześ nie swo bod nie się ni mi ba wi.Mu cha to ide al ny spo sób pusz cza nia„mo do we go” oka. Dziś no si się ją do ko -szul z każ dym ty pem koł nie rzy ka, na wet„but ton down”. Przy do bie ra niu mu chydo resz ty stro ju na le ży kie ro wać się tąsa mą za sa dą, co przy wy bo rze po szet kii kra wa ta – by nie by ło nud no, po win napa so wać do ca ło ści, ale mu si na wią zy -wać wprost wzo rem czy ko lo rem do po -szet ki, ma ry nar ki oraz ko szu li. Li czy sięory gi nal ny efekt. Mu cha ro bi styl. Warto ją no sić!

To nieeleganckie. Moż na prze wrot nie po wie dzieć, że był pan w sy tu -a cji kom for to wej, bo zo stał po in for mo wa ny, przed zło że niem za mó wie nia,że po bie ra na jest do dat ko wa op ła ta za ob słu gę. Oso bi ście je stem prze -ciw ny ta kiej prak ty ce – do dat ko wych op łat, któ re sta ją się dość po pu lar -ne. Nie któ re re sta u ra cje od dzie la ją jesz cze op ła tę za ob słu gę od na piw ku– tak dzie je się np. w wie lu re gio nach Włoch, gdzie spot ka my się z co per -to (op ła ta sta ła za miej sce) i ser vi zio (uzna nio wy na pi wek). Do dat ko wagra ty fi ka cja po win na wy ni kać z umie jęt no ści sze fa kuch ni, wszech stron -no ści ob słu gi i kli ma tu, któ ry uda ło się wy two rzyć pra cow ni kom lo ka lu.War to przy tym nad mie nić, że to nie ob słu ga kel ner ska de cy du je o wy so -ko ści na piw ku, tyl ko oso by zaj mu ją ce się za rzą dza niem re sta u ra cją.Temat do dat ko wej op ła ty jest głęb szy i do ty ka wąt ku po dat ko we go, boop ła ta za ob słu gę jest wi docz na w me nu i pod le ga opo dat ko wa niu, a na pi -wek już nie (chyba że keler go zadeklaruje, co częste chyba nie jest).

D R O D Z Y P A N O W I E !

Otrzymujemy odWas wiele e-mailiz pytaniami, jakpoprawnie sięzachowaćw określonejsytuacji. Staramysię odpowiadać nabieżąco, a niektórekwestie są na tyle ważne,że prezentujemy je równieżpozostałymczytelnikom.Może borykają sięz podobnymiproblemami?Czekamy na listy! lo go@ago ra.pl.

NA PY TA NIA OD PO WIA DA ADAM JAR CZYŃ SKIDY REK TOR GE NE RAL NY POLSKIEJAKADEMII PROTOKOŁU I ETYKIETY

SAVOIR-VIVRE

Czy ob słu ga ma pra wo jeszcze przed konsumpcjąna rzu cać mi wy so kość na piw ku? Z ta ką sy tu a cjąspot ka łem się w re sta u ra cji, któ rą uwa ża łem zaele gan cką. Wy da wa ło mi się, że to klient okre śla,ile bę dzie wy no sił na pi wek.

Rządziła nieformalność.W pań skim za cho wa niu nie do szu -ki wał bym się żad nej ga fy. Zro zu -mia łe, że to wa rzy stwo prze ło żo ne -go mog ło wzbu dzać po czu ciewię kszej for mal no ści, ale był panpo za miej scem i go dzi na mi pra cy.Trud no więc wy ma gać, w takszcze gól nych oko licz no ściachprzy ro dy, że by do sto so wy wał siępan do stro ju, w ja kim spot kałsze fa. Tym bar dziej że nie przy go -

to wy wał się pan na to spot ka nie,gdyż zwy czaj nie pan nie mu siał.W przy szło ści, je że li bę dzie miałpan po dob ne wąt pli wo ści, mo żesię pan upew nić, py ta jąc na pot ka -ną oso bę, czy nie ma nic prze ciw -ko, by ma ry nar ka spo czy wa łagdzie in dziej niż na pa nu. Po ka zu jepan tym sa mym, że wie na czympo le ga za sa da oka zy wa nia sza -cun ku po przez wła ści we no sze niegar de ro by.

Gdy przechodziłem koło jednego z gród kówkawiarnianych, za cze pił mnie prze ło żo ny. Nieznam go prywatnie, a on po pro sił, że bym siędosiadł. Było goraco, a on sie dział w gar ni tu rze.Ja ma ry nar kę wcześ niej zrzu ci łem i dosiadając sięnie za ło ży łem jej. Czy do brze po stą pi łem?

Obserwować sytuację.Na pa na miej scu, po prze pusz -cze niu ko bie ty w cią ży, spy tał -bym się, czy wy ra ża zgo dę, bymza py tał osoby sto ją ce przed na -mi al bo na wet po pro stu po in -for mo wał je, że po win ny roz wa -żyć ustą pie nie miej sca. Nieza kła dał bym z gó ry, że każ dada ma no szą ca pod ser cem po -tom stwo bę dzie chcia ła sko rzy -stać z przy wi le ju, któ ry poz wa laprzejść na po czą tek ko lej ki.Oczy wi ście moż na za py tać ją naty le głoś no – ale wciąż w oko li -cach do bre go sma ku – by panie,któ re mog ły jej nie za u wa żyć,sa me zo rien to wa ły się, że na le żyustą pić miej sca. Roz mo wyz wie lo ma pania mi w opi sy wa nejma te rii na u czy ły mnie, że po -win niś my uni kać ste re o ty po we -go oce nia nia sy tu a cji, co nieozna cza, że by po zo stać bier nym.Bo na to dżen tel men poz wo lićso bie nie po wi nien.

W pier wszej ko lej no ściprzyj mo wa ne są m. in.ko bie ty w cią ży – toin for ma cja w ban ku.Za ją łem osta t nie wol -ne krze seł ko i cze ka -łem. Gdy we szła cię -żar na, ustą pi łem jeji za sta na wia łem się,czy inni (sa me ko bie -ty) ustą pią jej pier -wszeń stwa. Nie ustą -pi ły. Czy mogłemzwró cić im uwa gę, czysa ma po win na do -cho dzić swo ich praw?

Rysu

nek:

MAŁ

GORZ

ATA

ŚLIŃ

SKA

MĘSKI KOD UBIORU WEDŁUGP

RO

MO

CJ

A



KUCHNIAjuż w sprzedaży!

Z TYM NUMEREM DODATEK SPECJALNY

42 przepisyna przetwory z owoców lata

również w wydaniu cyfrowym


DIETADLA KAŻDEGOMĘŻCZYZNY

Z A S A D Y D I E T | P R Z E P I S Y | C I E K AW O S T K INEXTO : OrderID: 1847859 : : [email protected]

2 DIETY

Męż czyź ni chud ną szyb ciej i ła twiej

niż ich ko le żan ki. W naj wię -

kszym prze pro wa dzo nym kie dy-

kol wiek ba da niu po rów naw czym

ochot ni cy płci mę skiej stra ci li sta ty stycz nie

dwa ra zy ty le ki lo gra mów co ich ko bie ty.

Na czym po le ga ły te na u ko we za wo dy

w chud nię ciu? Na uni wersytecie w Sur rey

przez ponad pół ro ku mo ni to ro wa no po stę py

300 osób, któ rych pod da wa no ku ra cji jed ną

z czte rech naj po pu lar niej szych bry tyj skich

diet. Po pół ro ku oka za ło się, że nie za leż nie

od za sto so wa nej die ty, naj wię cej ki lo gra mów

uda ło się zrzu cić pa nom. Dla cze go? Nie, to

nie za słu ga sta lo wej si ły wo li (choć to właś nie

chciałbyś usły szeć), sta lo wych mięś ni po chła -

nia ją cych ener gię czy na wet fan ta stycz ne go

gar ni tu ru ge nów. To kwe sta mó zgu.

Kil ka lat te mu me dy cy z Bro ok ha ven

Na tio nal La bo ra to ry wy ka za li to w bar dzo

po my sło wym (choć nie wol nym od pew nej

do zy okru cień stwa) do świad cze niu. Dr Ge -

ne-Jack Wang zwer bo wał 23 ochot ni ków

płci oboj ga, zdro wych i szczup łych i – oto

tor tu ra pier wsza – po pro sił ich o za cho wa -

nie ści słe go 17-go dzin ne go po stu. Cho dzi ło

o to, że by do brze zgłod nie li. W mię dzy cza -

sie każ dy miał spo rzą dzić li stę swo ich ulu-

bio nych po traw i nad ać każ dej oce nę

w ska li od 1 (mo że być) do 10 (móg łbym

jeść to bez koń ca!). Po tem, każ de mu

wstrzyk nię to kon trast i umiesz czo no w ska -

ne rze PET. Nie, nie sa mot nie. Przed każ dym

uczest ni kiem ba da nia sta ła jed na z je go

naj wy żej ce nio nych po traw w ca łej jej oka-

za ło ści. Ciep ła, pach ną ca, bli ska na wy cią -

gnię cie rę ki ( ja ka ko mi sja ety ki wy da ła

ze zwo le nie na to ba da nie?!). W tym mo-

men cie mó zgi de lik wen tów pod da wa nych

udrę ce za le wa ły fa le emo cji. Uak tyw nia ła

się ko ra czo ło wa, od po wie dzial na za sa mo-

kon tro lę, prąż ko wie, sie dli sko mo ty wa cji

i hi po kamp, sie dli sko pa mię ci. Cia ła mi gda -

ło wa te, zwią za ne z naj sil niej szy mi, „zwie -

rzę cy mi” emo cja mi roz świet li ły się tak, że

ich ob raz PET ma ło nie wy pa lił dziur w mo -

ni to rach ba da czy.

Ludz kie kró li ki do świad czal ne pro szo ne by ły,

by ob ser wu jąc, wą cha jąc, a na wet sma ku jąc

swo je wy ma rzo ne po tra wy (sma ku jąc, zwil ża -

no im war gi unu rza nym w je dze niu wa ci-

kiem) sta ra li się... nie my śleć o je dze niu. I ta

właś nie sztu ka uda wa ła się pa nom znacz nie

le piej. Skan mó zgów ko biet po ka zy wał pod-

wyż szo ną ak tyw ność w ob sza rach od po wie-

dzial nych za po dej mo wa nie de cy zji i emo cje

– panie spa la ły się emo cjo nal nie wal cząc

z po ku są.

Do dat ko wo mę skie po czu cie war to ści nie

jest aż tak moc no zwią za ne z wi ze run kiem

włas ne go cia ła, więc pod cho dzą do za da nia

na wię kszym psy chicz nym lu zie. Są bar dzo

wspie ra ni przez par tner ki (pa no wie aż tak

nie an ga żu ją się we wspo ma ga nie od chu dza-

nia swo ich żon), nie czer pią emo cjo nal ne go

uko je nia z je dze nia, a po za tym wciąż są

mniej eks po no wa ni na sta ły wi dok je dze nia

– rza dziej go tu ją i ro bią za ku py spo żyw cze.

Mężczyźni są lepsiw odchudzaniu

NADWAGAW GENACHPrze de wszyst kimwin ni są ro dzi ce.W ło nach ko bietz nad wa gą, fol gu ją cych so bie w cza siecią ży, utrzy mu je się wyż szy po ziom glu- ko zy i wol nych kwa sów tłusz czo wych. Toza kłó ca sy ste my kon tro li łak nie nia w roz -wi ja ją cym się mó zgu dziec ka. Le ka rzeze Sta te Uni versity of New York po rów- ny wa li hi sto rie dzie ci ma tek, któ re prze- szły ope ra cję zmniej sze nia żo łąd ka.Uro dzo ne po takim za bie gu dwu krot nierza dziej bo ry ka ły się z nad wa gą niż ro- dzeń stwo, któ re przy szło na świat, gdyjesz cze mat ka by ła oty ła. Gar ni tur ge ne- tycz ny ro dzeń stwa jest po dob ny, róż ni cewa gi ro dzeń stwa wy ni ka ły więc zapewneze zmian w śro do wi sku pło do wym. Nie bez wi ny są też oj co wie – zwłasz -cza ci, któ rzy prze ka za li nam ko pię ge -nu FTO (dy ry gu je ape ty tem orazspa la niem i od po wia da za skłon nośćdo roz wo ju cu krzy cy). Oso by z jed nąko pią ge nu wa żą śred nio 1,5 kg wię cejniż śred nia po pu la cji, z dwie ma ko pia -mi (od oj ca i mat ki) – bli sko 3 kg wię cej.

DIETA TO NIE KATORGA

1Pilnuj tego, żeby jeść smacznie.Doprawiaj. Przyprawiaj. Jedz dużo

kolorowych warzyw i owoców (tam sąte antyoksydanty, które pilnują, żebymechanizm informowania mózguo sytości działał jak należy).

2Wysypiaj się. Przynajmniej w cotrzecim przypadku przyczyną nad-

wagi jest brak dostatecznej ilości snu.

3Wpisz do kalendarza spotkaniez kumplami, medytację czy wyjś-

cie do teatru. A może na kabaret?Cokolwiek, co pozwoli ci się wyzwolićod stresu – on też przecież dokładaswój kamyk do ogólnej wagi.

4I twardo licz kalorie. Z matema-tyką jeszcze nikt nie wygrał. Jeśli

wydaje ci się, że jesz mniej, niż spa-lasz, a nie chudniesz – masz rację, totylko ci się wydaje.

REDAKTOR: Monika KwiatkowskaTEKSTY: Margit Kossobudzka i Irena CieślińskaZDJĘCIE NA OKŁADCE: Ollyy/Shutterstock.com

POZOSTAŁE ZDJĘCIA: Shutterstock.com

NIE OSZUKUJ!Postaraj się przez tydzień zapisywać wszystko co jesz, pijesz i przegryzasz, aby oszacować dzienną dawkę przyjmowa-nych kalorii. Większość z nas niedoszacowuje wielkości zjadanych porcji i ma skłonność do niezauważania pochłania-nych w przelocie przekąsek. Zazwyczaj oceniana przez nas wartość kaloryczna posiłków jest 30 do 45 proc. niższa od rzeczywistej! Co to oznacza? Że zamiast wymaganych 2200 kcal (dla kobiet) lub 3500 kcal (dla mężczyzn) dostar-czamy sobie dobre 600 do 1000 kcal więcej. Nie liczymy cukierków zabranych w biegu z biurka sąsiada, dodatkowychdwóch łyżek śmietany w zupie, no i nie doceniamy warstwy masła na chlebie (cienka warstewka na kromce ma 37 kcal,ale niejednokrotnie zdarza się pakować na chleb blisko dwa razy tyle tłuszczu).


4 DIETY

Dieta niskoglikemiczna NA PODSTAWIE DIETY MICHELA MONTIGNACA

To dieta dla tych, któ-rzy są gotowi na stałezmienić sposóbodżywiania się. Nieschudniesz błyska-wicznie, ale za to (jeślijesteś sumienny) nastałe. Dieta szczegól-nie polecana jest oso-bom zagrożonymcukrzycą lub na niącierpiącym. U osóbodżywiających sięwedług tej dietyzmniejsza się ryzykochorób serca i układukrążenia.

Die ta Mon tig na ca opie ra się na

je dze niu zgod nie z od po wied nim

in dek sem gli ke micz nym (IG).

Co to zna czy?

Kie dy je sz ja kąś po tra wę, do star cza sz

do krwi glu ko zę, wę glo wo dan na le żą cy do

cu krów pro stych. Bez niej nie mógłbyś żyć.

Ale jest też dru ga stro na me da lu – nad -

mia ru glu ko zy or ga nizm nie jest w sta nie

wy ko rzy stać, więc wię kszość ma ga zy nu je

w po sta ci tłusz czów. Po ziom glu ko zy we

krwi kon tro lu je hor mon o na zwie in su li na.

To ona spra wia, że glu ko za, któ rą do sta je sz

z je dze niem, prze cho dzi z krwi do ko mó-

rek, gdzie słu ży ja ko pa li wo nie zbęd ne do

ich pra wi dło wej pra cy. Ko rzyst nie jest, gdy

po ziom glu ko zy we krwi nie wzra sta i nie

spa da sko ko wo. Są pro duk ty, któ re po wo li

uwal nia ją glu ko zę (o ni skim in dek sie

gli ke micz nym) i ta kie, któ re da ją ci jej

na tych mia sto wy za strzyk (o wy so kim

in dek sie gli ke micz nym).

Spo ży wa nie pro duk tów o wy so kim IG

powoduje znacz ny wzrost stę że nia cu kru

we krwi. Je dze nie tych o ni skim IG nie tyl -

ko nie spowoduje nabierania wagi, ale

też sprawi, że or ga nizm będzie musiał

ko rzy stać z odłożonych dotychczas re zerw

tłusz czu.

D i e t a o p i e r a s i ę n a p o d z i a l ep r o d u k t ó w n a s i e d e m g r u p :b i a ł k o w e – mię so, drób, ja ja, chu de mle ko

i se ry, ni skot łusz czo we jo gur ty, ry by, owo ce

mo rza;

w ę g l o w o d a n o w e – peł no ziar ni ste pie czy -

wo, ka sze, ryż, ma ka ro ny, ziem nia ki, ku ku-

ry dza, mar chew, bu ra ki, al ko hol;

r o ś l i n y s t r ą c z k o w e – fa so la, groch, so cze wi -

ca, bób, so ja;

w a r z y w a – ogór ki, zie lo ny gro szek, ka pu -

sta, ka la fior, cy ko ria, pa pry ka, por, ka ba-

czek;

o w o c e – jabł ka, grusz ki, śliw ki, cy tru sy,

brzosk wi nie, tru skaw ki, ki wi;

n a s i o n a – orze chy, mi gda ły, pest ki;

t ł u s z c z e – ole je, ma sło, mar ga ry na,

cze ko lada.


DIETY 5

C O POWINIENEŚ JEŚĆ: cu ki nia, ce bu la,

orze chy (ziem ne, la sko we, wło skie) i mi gda -

ły, ba kła ża ny, so ja, groch su szo ny, dżem bez

cu kru, zie lo ne wa rzy wa, bia ła fa so la, gorz ka

cze ko la da (70 proc. ka kao), grusz ki, ma ka-

ron so jo wy, po mi do ry, cie cie rzy ca, na biał,

so cze wi ca żół ta i brą zo wa, fa sol ka szpa ra-

go wa zie lo na, su ro we mo re le, su ro wa mar-

chew ka, dzi ki ryż, świe ży gro szek;

CO MO ŻE SZ JEŚĆ: ma ka ron al den te, sok

ze świe żych owo ców (bez cu kru), płat ki ow -

sia ne, czer wo na fa so la, su szo ne mo re le, fi gi,

pum per ni kiel, żyt ni chleb peł no ziar ni sty,

ryż bas ma ti i brą zo wy, ma ka ron i zbo ża peł -

no war to ścio we;

CZE GO NIE POWINIENEŚ JEŚĆ: dłu go go-

to wa ny ma ka ron spag het ti, miód, ka sza

man na, ryż dłu go ziar ni sty, ro dzyn ki, ba na -

ny, me lo ny, ziem nia ki w mun dur kach, chleb

ra zo wy, bu ra ki, kon fi tu ry;

CZE GO NIE WOL NO CI JEŚĆ: cu kier, bia ły

ryż, pie ro gi i klu ski, ga zo wa ne na po je, go to-

wa ne bez skór ki ziem nia ki, chip sy, cze ko la-

do we ba to ny, her bat ni ki, ar buz, dy nia,

ziem nia cza ne purée, go to wa ny bób, bia łe

pie czy wo, krót ko go to wa ny ryż, po pcorn

i płat ki ku ku ry dzia ne, go to wa na mar chew -

ka, pie czo ne ziem nia ki,

fryt ki, skro bia mo dy fi ko-

wa na, mą czka ry żo wa, glu-

ko za, cu kier sło do wy

(pi wo).

Zwróć uwa gę na nie któ re

wa rzy wa! Su ro we są po żą -

da ne, np. mar chew czy bu-

ra ki. Ugo to wa ne sta ją się

dla ciebie za ka za ne (ma ją

wte dy du żo glu ko zy).

Na po je ga zo wa ne, w tym

prze de wszyst kim pi wo, są

za ka za ne. Sto su jąc tę die tę,

za pom nij też o nie re gu lar -

nych po sił kach. Musisz

jeść przynajmniej trzy razy

dziennie o stałej porze. Pil-

nowanie przerw między

posiłkami jest istotne.

Jak za cząć?Etap pierw szy to osiągnię-

cie upragnionej wagi. Ile

czasu ci to zajmie, zależy od tego, ile kilo-

gramów chcesz stracić. Nie jest to jednak

etap błyskawiczny (około 1-2 kg

tygodniowo) – trwa od kilku tygodni

do kilku miesięcy. W tej fazie nie należy

łączyć w jednym posiłku

pro duk tów biał ko wych

z wę glo wo da no wy mi oraz

ro śli na mi strą czko wy mi.

Po za tym wę glo wo da ny

o ni skim in dek sie gli ke-

micz nym (po ni żej 35) moż -

na łą czyć z tłusz cza mi. Te

o wy so kim IG (do 50) tyl ko

z biał kiem lub wa rzy wa mi.

Na szczę ście w wypadku tej

diety od pa da ci za pa mię ta-

nie, cze go nie moż na jeść

z wa rzy wa mi. Moż na

wszyst ko.

Nie pod ja daj . Przer wy mię-

dzy po sił ka mi mu szą trwać

mi ni mum trzy go dzi ny.

Po sił ków nie wol no opusz-

czać.

Owo ce mo że sz wcinać tyl ko

ra no i to na 30 mi nut przed

śnia da niem.

Pić powinieneś mię dzy po-

sił ka mi, ni gdy w trak cie.

Etap dru gi to utrzy ma nie te go, co uda ło ci

się osią gnąć. Nie co wię cej ci wol no. Mo że sz

nawet poz wo lić so bie na kie li szek wi na,

małe piwko lub niewielki de ser.

Brokuł zapiekany z czosnkiemSKŁADNIKI:1 brokuł, kilka ząbków czosnku, papryczka chilli, olejrzepakowy

PRZYGOTOWANIE:Brokuł gotuj przez kilka minut, aż zmięknie. Czosnek pokrój na plasterki, a chilli w drobną kostkę.Podsmaż chwilę na oleju.Dodaj brokuł. Całość znów podsmaż.

Plusy i minusy diety

Dieta nie należy do najtańszych.

Wymaga dużej wytrwałościi zmiany nawyków żywie-niowych. Ale gdy już za-czniesz ją stosować, niemusisz się głodzić ani li-

czyć kalorii, żeby zapobiecefektowi jo-jo. Największątrudnością jest zapamięta-nie wartości indeksu glike-micznego poszczególnych

produktów, a także tego, copo czym wolno ci zjeść.

Na początku na zakupychodzisz z kartką, na któ-

rej masz wydrukowanyspis. Dość szybko jednakmożesz się nauczyć, cowolno jeść, a czego nie.Produktów dozwolonychjest całkiem sporo, więc

możesz spokojnie skompo-nować urozmaiconą dietę,

która cię nie znudzi.

Gołąbki z kapusty pekińskiejPRZYGOTOWANIE:Pierś z kurczaka obgotuj w słonej wodzie, a następnie zmiel z cebulą ze-szkloną na łyżce oleju. Ryż gotuj przez 5 minut, zmieszaj z mięsem,białkami jajek i dopraw. Dolej szklankę wody i zmieszaj. Liście kapustypekińskiej włóż na chwilę do wrzątku. Kiedy zmiękną, nałóż na nie farszi zawiń gołąbki. Ułóż ciasno w naczyniu żaroodpornym. Piecz w piekar-niku w temperaturze 180 st. C przez pół godziny. Podawaj z sosem pomi-dorowym.

SKŁADNIKI:1 pierś z kurczaka, 3 torebkiryżu basmati, duża kapusta pekińska, 2 cebule, 4 białka,szklanka wody, łyżeczka oleju, sól, pieprz


6 DIETY

Dieta płaskiego brzucha OPARTA O DOBROCZYNNY WPŁYW MUFA

Redaktorki „Preven-tion”, największegoamerykańskiego mie-sięcznika o zdrowiu,opracowały dietęopartą na odkryciudobroczynnegowpływu na płaskibrzuch kwasówtłuszczowych niena-syconych, a zwłaszczakwasów tłuszczowychjednonienasyconych(monounsaturatedfatty acid), czyliMUFA.

Daw no już mi nę ły cza sy, gdy po kaź -

ny, wy sta ją cy brzuch był u męż -

czyzn sy no ni mem wła dzy,

za moż no ści i zdro wia. Dziś trak to-

wa ny jest jako zbęd ny ba last, a le ka rzy uwa ża -

ją go wręcz za współ przy czy nę cho rób ser ca,

cu krzy cy, no wo two rów, czy na wet de pre sji.

Tłuszcz na brzu chu mo że być ze wnętrz ną,

pod skór ną „opon ką” – zbęd ną i nie e ste tycz ną,

ale też tzw. tłusz czem trzew nym. Ten dru gi lo-

ku je się wo kół twoich na rzą dów we wnętrz-

nych – wą tro by i ser ca, sie jąc praw dzi we

spu sto sze nie w or ga niz mie. Oty łość brzusz na

jest częst sza wśród męż czyzn niż ko biet.

Ale też jest ła twiej sza do zwal cze nia.

Ba da nie z 2007 r., któ re go wy ni ki opub li ko-

wa no w piś mie „Dia be tes Ca re”, wy ka za ło,

że die ta bo ga ta w MU FA sku tecz niej wal czy

z tłusz czem od ło żo nym na brzu chu niż in ne

die ty o tej sa mej za war to ści ka lo rii.

Do przy jem nej, lek kiej i smacz nej die ty

śró dziem no mor skiej opar tej na wa rzy wach,

bia łym mię sie, owo cach mo rza, oli wie czy

świe żych zio łach au tor ki die ty do łą czy ły

spój ny plan ży wie nio wy wspar ty fi lo zo fią

po zy tyw ne go my śle nia.

Sło wem klu czem tej die ty jest MU FA, któ ra

znaj du je się w ole jach ro ślin nych. Se za mo-

wym, lnia nym, sło necz ni ko wym, ara chi do-

wym, kro ko szo wym (tło czo nym na zim no

ZASADY DIETY: 4 posiłki po 400 kalorii, 4-godzinna przerwa między nimi, MUFA w każdymz posiłków. Całość składa się z 4-dniowego programu antywzdęciowego i 28 dni właściwej diety.Przykładowy jadłospis:- śniadanie: kanapka z jajkiem i awokado (311 kcal);- lunch: kurczak zawijany w sałatę (397 kcal); - kolacja: makaron z warzywami i serem (405 kcal); - przekąska: chrupkie pieczywo z białym serem i czarnymi oliwkami (350 kcal). Każde z dań zawiera MUFA; w tym menu to: awokado, orzeszki piniowe dodane do kurczaka,oliwa w makaronie i czarne oliwki.


DIETY 7

z doj rza łych na sion kro ko sza bar wier skie go,

moż na go zna leźć w pol skich skle pach ze

zdro wą żyw no ścią) oraz w oli wie, ale też

w awo ka do, oliw kach, orze chach, pest kach

i na sio nach oraz w gorz kiej cze ko la dzie.

B rzuch wzdę ty Wy sta ją cy brzuch to nie tyl ko wy nik oty ło -

ści. Za nie do pię te dżin sy i nie przy jem ne

uczu cie na pom po wa nia od po wia da ją też

wzdę cia. Skąd się bio rą? Ich przy czy ną jest

nad mier ne na gro ma dze nie się ga zów

za rów no w żo łąd ku, jak i w je li tach. Te złe

ga zy oczy wi ście nie po ja wia ją się tam bez

na sze go udzia łu. Pi je my zbyt du żo na po jów

ga zo wa nych, żu je my gu mę, ob ja da my się

sło dy cza mi, po ły ka my po wie trze, ga da jąc

przy je dze niu, po pi ja my pod czas po sił ku.

Wzdy ma ją też nie któ re wa rzy wa, np. groch,

fa so la, ka la fior, ka pu sta, ce bu la, pa pry ka,

czos nek i bruk sel ka. Je śli nie chcesz wy klu-

czyć ich z ja dłos pi su, po win ny się na sto le

po ja wiać przy pra wio ne kmin kiem, czą -

brem, ty mian kiem, estra go nem, ba zy lią lub

ko len drą. Bak te rie je li to we bę dą wy twa rzać

mniej ga zów pod czas tra wie nia tych pro-

duk tów w je li tach.

Ul gę przy wzdę ciach przy no szą her bat ki

z mię ty, dziu raw ca, ru mian ku czy ko pru

wło skie go.

Ale musisz też pa mię tać,

że wzdę cia mo gą być ob ja-

wem cho rób, np. zes połu

je li ta nad wraż li we go, za bu-

rze ń tra wie nia i wchła nia -

nia, za bu rze ń wy dzie la nia

trzust ko we go oraz żo łąd -

ko we go, nie to le ran cji po-

kar mo wej, uchył ko wa tości

je li ta gru be go, no wo two ry

prze wo du po kar mo we go.

Je śli die ta nie eli mi nu je

wzdęć, musisz iść

do le ka rza.

Brzuch w gło wie Naj wię kszym wro giem,

płaskiego brzucha jest

stres. Je śli twoje ży cie ob fi-

tu je w sy tu a cje wy wo łu ją ce

na pię cie, ko ra nad ner czy

wzma ga pro duk cję gli ko-

kor ty ko i dów, prze de wszyst kim kor ty zo lu.

Za da niem te go hor mo nu jest za pew nie nie

sta łych do staw „pa li wa”, czy li glu ko zy,

do mó zgu i ha mo wa nie re ak cji za pal nych.

Hor mon „otwie ra” ko mór ki tłusz czo we,

by gro ma dzi ły za pa sy, zarazem po bu dza

wy dzie la nie in su li ny, któ ra prze no si cu kry

i pa ku je je do ko mó rek.

Wię cej in su li ny ozna cza

wię kszy ape tyt. Kor ty zol dzia -

ła tak, że kie dy się zde ner wu-

jesz, się ga sz po je dze nie.

A gdy je go wy so ki po ziom

w or ga niz mie utrzy mu je się

dłu żej, mo bi li zu je do od kła -

da nia się tłusz czy ku, zwłasz-

cza w oko li cach brzu cha, ale

też twa rzy oraz kar ku.

Chcesz schud nąć? Na bierz

dy stan su i się zre lak suj.

Brzuch ćwi czy Isto tą każ dej die ty jest spa-

la nie wię kszej licz by ka lo rii

niż ta, któ rą po chła nia sz. Na

po cie chę – tkan ka mięś nio -

wa, na wet kie dy nie dzia ła

(np. le żysz z lap to pem na

ka na pie), spa la trzy ra zy

wię cej ka lo rii niż tkan ka

tłusz czo wa. Wy ho do wa nie mięś ni w dłuż -

szej per spek ty wie zwy czaj nie się op ła ca.

Korzystaj z każ dej szan sy na ruch. Pła ski

brzuch lu bi spa ce ry, bie ga nie, pły wa nie, ja -

zdę na ro we rze, czy li wszyst kie ak tyw no ści

tre nin gu ae ro bo we go. To dzię ki nie mu naj-

szyb ciej tracisz ki lo gra my. Mięś niom brzu-

cha do brze też ro bią „brzusz ki” i „ro wer ki”.

Dorsz z warzywamiSKŁADNIKI:120 g filetu z dorsza, 50 g suchego brązowego ryżu,3 pieczarki, mała czerwona papryka, cebula, 1/2 szklanki kiełków fasoli mung, 1/2 puszki pomido-rów, łyżka oliwy, przyprawy

PRZYGOTOWANIE:Rybę oprósz przyprawami, skrop oliwą, obłóż pie-czarkami, cebulą, papryką, pomidorami oraz kiełkamii zapiekaj 15 minut. Podawaj z ryżem.


Dieta nie jest droga.

Zachęca do sięgania powarzywa, orzechy, nasiona,

oleje roślinne, chudemięso, nabiał.

Jedzenie małych porcji cotrzy godziny poleca więk-

szość dietetyków.

Dla osób otyłych kuracjajest czasem zbyt restryk-

cyjna.

Posiłki nie są do końca zbilansowane.

Jest to dieta do krótkiegostosowania, choć niektórejej zasady warto wprowa-

dzić na stałe.

Papryka faszerowanaPRZYGOTOWANIE:Każdej papryce odetnij czapeczkę i starannie usuń nasiona z wnętrzastrąka. Ugotowaną kaszę zmieszaj z tuńczykiem, kawałkami pomidora,oliwą, zieleniną i dopraw. Nadzieniem wypełnij papryki, zawiń w folięi piecz w temp. ok. 160 st. C przez 15-20 minut.

SKŁADNIKI:2 małe papryki, 25 g suchejkaszy gryczanej, średni pomi-dor, pół puszki tuńczyka w sosiewłasnym, łyżeczka oliwy, odro-bina soli, pieprz, świeże lub su-szone zioła


8 DIETY

Dieta proteinowa NA PODSTAWIE DIETY PIERRE’A DUKANA

Nie dajesz organiz-mowi wyboru: niemoże czerpać kaloriiz posiłku składającegosię z białek, tłuszczówi węglowodanów, ponieważ dostajetylko lub główniebiałko. Podczas jegoprzyswajania orga-nizm musi wykonaćintensywniejsząpracę, niż gdyby do-stał cukry. Zużywaprzy tym więcej kalo-rii. Dlatego chudniesz,i to naprawdę szybko.

Zdo świad czeń osób od chu dza ją cych

się tą me to dą wy ni ka, że naj le piej

dzia ła u wal czą cych z du żą nad wa -

gą. Wy da je się też, że bar dziej od-

po wia da ona męż czyz nom.

Za nim po nią się gnie sz, war to wie dzieć, że:

źle zno szą ją oso by, któ rym zda rza ją się

za słab nię cia, om dle nia, czę sto ma ją złe

sa mo po czu cie. Przez dwa-trzy dni die ta

do słow nie od bie ra si ły – poczu je sz się sła by

i śpią cy, bez ener gii. Oso by bę dą ce na die cie

pro te i no wej czę sto mó wią o nie sa mo wi tym

wręcz na pły wie ener gii i lek ko ści. Z tą lek-

ko ścią jed nak róż nie by wa, bo w czwar tym

dniu wie le osób na rze ka też na za par cie.

Sy tu a cja zmie nia się, gdy prze cho dzi sz do

ko lej nych eta pów die ty. Po ja wia ją się wte dy

wa rzy wa i pro ces tra wie nia za czy na wra cać

do nor my.

nie wol no jej sto so wać przy cho ro bach

prze wle kłych, np. cu krzy cy.

du ża ilość biał ka sto so wa na w tej die cie

ob cią ża ner ki i wą tro bę. Bar dzo waż ną ro lę

od gry wa tu taj wo da. Gdy du żo pi je sz, przy-

spie szasz oczysz cza nie się wą tro by i wy płu -

ku jesz pro duk ty prze mia ny ma te rii z ne rek

bez ich ob cią ża nia.

Die tę stwo rzył fran cu ski le karz – Pier re

Du kan.

Jak za cząć?Etap pierw szy. Fa za ata kuWybór pokarmów nie jest tak ograniczony,

jak mogłoby się wydawać, ale powiedzmy

sobie szczerze – mało kto szykuje sobie kre-

wetki z grilla i soczyste steki. Raczej będzie

to kurczak, biały ser, jogurty i chuda węd-

lina drobiowa. Żeby nie było tak mdło,

możesz pomóc sobie korniszonami, musz-

tardą, czosnkiem, szczypiorkiem, cebulą

i solą. Potrawy doprawiaj też cytryną

i ziołami pobudzającymi trawienie.

Trze ba obo wiąz ko wo pić du żo wo dy

(1,5-2 l dzien nie)! Je śli to za nied basz, mo -

żesz za cząć chud nąć wol niej lub na wet wca -

le. Im bar dziej je steś otyły, tym wię cej wo dy

po trze bu jesz, by po bu dzić wy da la nie pro-

duk tów prze mia ny ma te rii. Je że li nie mo -


DIETY 9

żesz już wmu sić w sie bie wię cej wo dy,

mo żesz we sprzeć się na po ja mi light.

W tej die cie nie ma ogra ni czeń co do pi cia

ka wy, her ba ty czy ziół, ale bez cu kru.

Moż na sto so wać sło dzi ki.

Etap pierw szy po wi nien trwać pięć dni.

CO MO ŻE SZ JEŚĆ: chu da wo ło wi na i cie lę ci na;

pod ro by: wą trób ka (wo ło wa, cie lę ca, dro-

bio wa), ozor ki;

ry by: w za sa dzie wszyst kie na naszym

ryn ku (m.in. sar dyn ki, ma kre la, tuń czyk,

ło soś, so la, okoń, pstrąg), tak że ry by wę dzo -

ne i w pusz ce (by le w so sie włas nym);

owo ce mo rza: wszyst kie;

drób: kur czak, in dyk (bez skó ry); nie wol -

no jeść ka czek i gę si (są tłu ste);

wę dli ny: tyl ko o ni skiej za war to ści tłusz -

czu, naj le piej dro bio we; nie wol no jeść

szyn ki wie przo wej;

jaj ka, chu dy na biał: pod każ dą po sta cią,

jo gur ty, twa roż ki, ser ki ho mo ge ni zo wa ne,

ke fir, ma ślan ka (naj le piej na tu ral ne, bez

do dat ku owo ców).

Etap dru gi. Zwa ny na prze mien nymPo pię ciu dniach wmu sza nia w sie bie tyl ko

biał ka na stęp nych pięć bę dzie bar dziej

uroz ma i co nych. Na resz cie moż na się gnąć

po wa rzy wa, za rów no su ro -

we jak i go to wa ne. Ta ki

układ: pięć dni pro te in,

pięć dni pro te in z wa rzy -

wa mi bę dzie ci to wa rzy szył

dość dłu go. Ile? Aż twoja

wa ga cię za do wo li. To mo -

że być kil ka ty god ni lub

mie się cy.

JA KIE WA RZY WA MO ŻESZ JEŚĆ: po mi do ry,

ogór ki, szpi nak, rzod kiew -

ki, po ry, szpa ra gi, zie lo ną

fa sol kę, ka pu stę, se ler,

sa ła tę, cy ko rię, ba kła ża ny,

cu ki nię, pa pry kę, mar chew

i bu ra ki.

NA CZAR NEJ LI ŚCIE SĄ:ziem nia ki, groch, zie lo ny

gro szek, bób, so cze wi ca,

fa so la, kar czo chy. Wa rzy wa strą czko we

ma ją wpraw dzie du żo biał ka, ale też wę glo-

wo da ny, któ rych ta die ta uni ka. Nie zjesz

też ry żu ani ku ku ry dzy.

Etap trze ci. Utrwa la nie wa giMoż na bar dzo do kład nie wy li czyć, ile po wi-

nien trwać ten etap: na każ dy ki lo gram

stra co nej wa gi przy pa da 10

dni. Tak więc, je śli schudłeś

15 kg, mu si sz przez 150 dni

sto so wać się do za sad tej

fa zy die ty. Co się zmie nia?

Wol no ci wię cej.

MOŻ ESZ CZA SA MI SIĘ PO KU SIĆ O: peł no ziar ni sty

chleb (do dwóch kro mek

dzien nie), ser (kil ka pla ster-

ków dzien nie), ma ka ron, ryż

i ziem nia ki, pie czeń z po lęd -

wi cy wie przo wej oraz owo ce

(nie wol no jeść ba na nów,

wi no gron i cze reś ni).

Dwa ra zy w ty god niu wol no

zjeść su ty ob iad z kie lisz -

kiem czer wo ne go wi na. Ale

za ce nę jed ne go dnia sa mych

pro te in.

Etap czwar ty. Sta bi li za cjaRaz w ty god niu (te go sa me go dnia) je sz

sa mo biał ko. W pozostałe dni pa mię taj

o bo ga tych w na biał śnia da niach. Do ka wy

i her ba ty nie do da waj cu kru. Obo wią zu je

za kaz je dze nia sło dy czy, wy jąt ki rób spo ra-

dycz nie. Po za tym nie ma już ogra ni czeń,

ale z za cho wa niem zdro we go roz sąd ku.

Ło soś w so sie ka pa ro wymSKŁAD NI KI:2 dzwon ka z ło so sia, kil ka ka pa rów, ćwierć szklan kioc tu win ne go, kil ka ga łą zek ko pru, skro bia ku ku ry- dzia na, pieprz bia ły

PRZY GO TO WA NIE:Ło so sia smaż na na tłusz czo nej pa tel ni. Od staww ciep łe miej sce. Na pa tel nię wlej ocet, do daj ka pa ryi pod grze waj, aż płyn się zre du ku je. Za gęść sos skro- bią, do daj ko per. Do praw pie przem.


Dieta jest dość droga.

Dieta dla niecierpliwych– kilogramy traci się

w oczach, pierwsze efektywidać zazwyczaj już na-

stępnego dnia. Nie musiszkontrolować ani ilości,ani czasu spożywanych

posiłków.

Nie jest to sposób dlatych, którym brakuje silnej

woli. Pierwszy etap jestbardzo restrykcyjny, mono-

tonny i może wywołaću chudnącego różne doleg-

liwości.

Dieta ta jest krytykowanaprzez wielu dietetyków

– zarzuca się jej, że zbytnioobciąża nerki.

Pierś kurczaka w sosie pieczarkowymPRZY GO TO WA NIE:Pierś z kur cza ka op łucz, oczyść i po krój w pla stry. Oprósz so lą, pie przemi roz ma ry nem. Od łóż na kil ka mi nut do lo dów ki. Pierś pod smaż na bez -tłusz czo wej pa tel ni aż się za ru mie ni. Na pa tel nię wlej bu lion i do rzuć po sie ka ną ce bu lę i po kro jo ne w pla ster ki pie czar ki. Duś chwi lę pod przy- kry ciem, na stęp nie od kryj, aby zre du ko wać sos. Włóż kur cza ka do so sui duś przez 5 mi nut, aż bę dzie mięk ki. Po tra wę za praw jo gur tem i po sypna tką.

SKŁADNIKI:filet z piersi kurczaka, 100 g pieczarek, cebula, pół szklanki bulionu z kostki,jogurt naturalny,

natka pietruszki, rozmaryn


10 DIETY

Dieta niskowęglowodanowa NA PODSTAWIE DIETY ATKINSA

Zasada tej diety jestprosta – „jedz tłuszcz,a zgubisz tłuszcz”.Zgodnie z zapewnie-niami twórcy diety popewnym czasie stoso-wania takiego pro-gramu żywieniowegoje się coraz mniej,dzięki czemu możnaosiągnąć doskonałerezultaty w odchudza-niu. Metoda nisko-węglowodanowadiametralnie różni sięod typowych progra-mów żywieniowych.

Die tę stwo rzył na po cząt ku lat 70.

no wo jor ski kar dio log Ro bert

At kins. Uwa żał on, że na na szą

wa gę nie ma wła ści wie wpły wu

liczba spo ży wa nych ka lo rii, lecz to, czy

zo sta ną one przy swo jo ne przez or ga nizm.

We dług nie go przy czy ną nad wa gi są prze de

wszyst kim wę glo wo da ny, dla te go pod sta wą

die ty po win ny być biał ka i tłusz cze. Sto su -

jąc tę die tę, moż na schud nąć 2 kg ty god nio -

wo, a na wet wię cej.

Die ta na dal świe ci trium fy, po nie waż w za -

sa dzie jest ma ło re stryk cyj na. We dług

At kin sa, ogra ni cza jąc wę glo wo da ny, zmie-

nia się prze mia nę ma te rii. Krew tro chę się

za kwa sza i zmniej sza się uczu cie gło du.

Or ga nizm czło wie ka w pier wszej ko lej no ści

spa la cu kry. Je że li bę dzie sz przyj mo wać je

w mi ni mal nych ilo ściach, a przy tym spo ży -

wać głów nie tłusz cze i biał ka, się gnie on po

za pa sy zma ga zy no wa ne w tkan ce tłusz czo-

wej i w ten spo sób stra cisz na wa dze.

Jed nak die ta jest bo ga ta w tłusz cze na sy co -

ne, co gro zi roz wo jem miaż dży cy i in nych

po waż nych cho rób. Nie bez piecz ny jest tak -

że nad miar bia łek w die cie, któ re ob cią ża ją

ner ki.

Nie jest to die ta dla osób cho ru ją cych na

nad ciś nie nie, cu krzy cę, miaż dży cę lub ma ją -

cych wy so ki po ziom cho le ste ro lu.

Przykładowy jadłospis dla etapu I ŚNIADANIE: jajecznica z bekonem lub szynką,kawa bez kofeiny lub ziołowa herbataDRUGIE ŚNIADANIE: rosół drobiowyOBIAD: kurczak pieczony, niewielka porcja su-rówki, woda mineralna bez gazuKOLACJA: pasztet z wątróbek kurzych, stek,sałatka z sosem winegret, bita śmietana bezdodatku cukruPRZEKĄSKI: plastry wędlin

Przykładowy jadłospis dla etapu II ŚNIADANIE: omlet z pomidoremDRUGIE ŚNIADANIE: sałatka z szynką, pieczonym indykiem, zieloną sałatą i dodatkiem majo-nezuOBIAD: pieczony dorsz z pietruszką, brukselka,bita śmietana bez dodatku cukruKOLACJA: klopsiki w sosie pomidorowym, szpinakPRZEKĄSKI: kabanosy drobiowe


DIETY 11

Trze ba uzu peł niać brak wi ta min i mi ne ra -

łów. Nie któ rym oso bom przez pier wsze dni

mo gą do ku czać za par cia, zmę cze nie i bó le

gło wy. Po tem do le gli wo ści po win ny mi nąć.

Pod czas sto so wa nia die ty nie od czu wa się

gło du. Głów nie z po wo du je dze nie du żych

ilo ści biał ka. Są one źró dłem tzw. ciał ke to-

no wych, któ re sku tecz nie tłu mią ape tyt.

Naj sku tecz niej chud ną oso by o du żej ma sie

mięś ni. Szcze gól nie męż czyź ni.

Die ta jest sku tecz na tyl ko wte dy, kie dy łą czy

się ją z ak tyw no ścią fi zycz ną – przy naj mniej

go dzi nę dzien nie.

Jak za cząć?Die ta At kin sa jest po dzie lo na na trzy fa zy.

Co dzien ny ja dłos pis skła da się z trzech wię -

kszych po sił ków oraz dwóch prze ką sek.

Pier wsza fa za trwa dwa ty god nie i po le ga

na „od cię ciu” się od wę glo wo da nów. Wę glo-

wo da ny nie mo gą po cho dzić z owo ców, pro-

duk tów zbo żo wych, cu kru, mio du czy

sło dy czy – tyl ko i wy łącz nie z wa rzyw.

MOŻ NA J E Ś Ć : chu de mię so, ry by, jaj ka.

Z WA RZYW MOŻ NA JEŚĆ: sa ła tę, szpi nak, pie trusz kę, szpa ra gi, po ry,

ka pu stę, se ler, ka la re pę, ce bu lę, dy nię,

po mi do ry, fa sol kę szpa ra-

go wą, bo twin kę, rze pę,

cu ki nię, ogó rek.

Na tym eta pie moż na pić

gorz ką i sła bą her ba tę. Nie

pi j nato miast ka wy! Trze ba

też się gać po wo dę, co naj-

mniej 2 l dzien nie.

Na le ży uni kać sma że nia.

Mię so le piej upiec, a wa -

rzy wa ugo to wać na pa rze.

NIE WOL NO JEŚĆ:pie czy wa, pro duk tów zbo -

żo wych, owo ców, wa rzyw

za wie ra ją cych skro bię oraz

mle ka i jo gur tów (mle ko

mo żesz za stą pić mle czkiem

so jo wym).

Etap pierwszy W po cząt ko wej (pier wsze

dwa ty god nie) fa zie die ty

At kin sa 53 proc. ka lo rii po-

cho dzi z róż ne go ro dza ju

tłusz czów, 36 proc. z biał -

ka, a tyl ko 8 proc. z wę glo wo da nów. W póź -

niej szych eta pach die ta jest mniej

re stryk cyj na (24 proc. biał ka, 40 proc. tłusz -

czu, 31 proc. wę glo wo da nów).

Etap dru gi Dru gi etap trwa, aż osią -

gniesz ocze ki wa ną wa gę.

W tej fa zie moż na zwię kszyć

ilość zja da nych wę glo wo da-

nów do 30-50 g dzien nie.

Te raz die ta ze zwa la już na

się gnię cie po owo ce. Naj le-

piej te o ni skim in dek sie gli-

ke micz nym: ma li ny, ja go dy,

tru skaw ki, żu ra wi ny, po-

ziom ki, jabł ka, wiś nie,

grejpfru ty, po ma rań cze,

man da ryn ki, brzosk wi nie

czy grusz ki. Tak dłu go jak

nie prze kra czasz nie wiel kich

ilo ści (dzien nie nie wię cej

niż dwie, trzy po rcje – naj -

wy żej pół spo re go owo cu).

Etap trzeciTrze ci etap jest w za sa dzie

die tą na resz tę ży cia. W tym

cza sie je sz ta ką ilość wę glo-

wo da nów, że by nie przy tyć.

Waż ne, że by pa mię tać, iż nie

moż na ich łą czyć z mię sem, ry ba mi i jaj ka -

mi. Wie lu die te ty ków ostrze ga, że die ta jest

ob cią ża ją ca dla ser ca i ne rek, i dla te go trze -

ci etap moż na sto so wać tyl ko przez rok.


Dieta dość droga.

Jest uboga w witaminyi długotrwałe jej stosowa-

nie może się poważnieodbić na zdrowiu. Trzeba

uzupełniać ją preparatamiwitaminowo-mineralnymioraz stosować koenzym

Q-10 i L-karnitynę.

Pozwala na sporą utratęwagi w dość krótkim

czasie.

Tempo chudnięcia jestzbyt szybkie i grozi efek-

tem jo-jo.

Dieta może powodowaćnieprzyjemny zapach z ust

i wzdęcia.

Dieta zmienia proporcjezłego i dobrego choleste-

rolu (podnosi poziomdobrego) i łagodzi wahania

poziomu glukozy.

Omlet z bekonem i pieczarkamiPRZY GO TO WA NIE:Pie czar ki po krój i pod smaż ra zem z be ko nem na ma śle. Pod ko niec sma -że nia do rzuć po sie ka ną dym kę, do praw so lą i pie przem. Jaj ka z mle kiemlek ko ubij trze pa czką, do daj żół ty ser i wy lej na pa tel nię. Gdy jaj ka sięze tną, om let jest go to wy.

SKŁADNIKI:2 jajka, plaster bekonu, 50 gpieczarek, łyżeczka masła, 30 gtartego żółtego sera, niepełnałyżka mleka, dymka, sól, pieprz

Wa rzy wa pie czo ne w fo lio wym rę ka wieSKŁAD NI KI:pie trusz ka, 2 mar chew ki, po ka wał ku se le ra i cu ki nii,po pół żół tej i czer wo nej pa pry ki, ka ba czek, 1/8 głów -ki bia łej lub wło skiej ka pu sty, ce bu la, czos nek, ko pe- rek lub na tka pie trusz ki, oliwa

PRZY GO TO WA NIE:Wa rzy wa po krój na du że ka wał ki. Po syp przy pra wąty pu ve ge ta i skrop oli wą. Piecz w rę ka wie fo lio wymprzez 40 min w 200 st. C. Po wy ję ciu z po syp świe -żym ko per kiem lub na tką pie trusz ki.


12 DIETY

Dieta naszych przodkówOPARTA NA DIECIE PALEO

Dietę paleo na pewnopolubią mięsożercy,zdecydowanie niesięgną po nią wegeta-rianie – jej podstawąjest mięso i ryby.Pierwszy takijadłospis zapropono-wał amerykański gastrolog Walter L. Voegtlin w wydanej w latach 70. książce„The Stone Age Diet”(„Dieta epoki kamie-nia łupanego”).

Ten spo sób od ży wia nia się jest swo i -

stym ro dza jem bun tu wo bec prze-

my sło wo prze two rzo nej żyw no ści.

Ata kiem na pa rów ki, mie lon ki

i wszel kie fast fo o dy. Czło wiek, we dług tej

die ty, po wi nien wró cić do ko rze ni i za mie -

nić się pre hi sto rycz ne go my śli we go. Na

szczę ście po lo wać trze ba tyl ko w skle pie.

Die ta pa leo zmie nia pro por cje mię dzy trze -

ma pod sta wo wy mi sub stan cja mi, któ re

czło wiek zja da: biał kiem, tłusz cza mi i wę -

glo wo da na mi. Biał ka po win no być zde cy do-

wa nie wię cej niż wę glo wo da nów. Stąd

na wo ły wa nie do je dze nia mię sa. Ale ab so-

lut nie nie prze two rzo ne go!

Pod sta wo we pro duk ty tej die ty to chu de

mię so (naj le piej nie po cho dzą ca z ho do wli

dzi czyz na oraz owo ce mo rza – pro duk ty te

za wie ra ją ok. 80 proc. biał ka i 20 proc.

tłusz czu), owo ce i wa rzy wa. Nie mo gą one

jed nak za wie rać skro bi. Trze ba więc np. zre-

zy gno wać z ziem nia ków – we dług zwo len-

ni ków tej die ty pre hi sto rycz ny czło wiek ich

nie jadł.

Die ta pa leo za kła da, że powinieneś jeść tyl -

ko to, do cze go przy sto so wa ła cię przez mi-

lio ny lat ewo lu cja. Upa tru je wszel kich

prob le mów ze zdro wiem w tym, że 12 tys.

lat te mu czło wiek prze rzu cił się z my śli stwa

i zbie rac twa na upra wę ro li i ho do wlę, m.in.

by dła.

Nie je steś ge ne tycz nie za pro gra mo wa ny do

ta kie go me nu – stąd trud no ści w tra wie niu

nie któ rych po kar mów (mle ko, psze ni ca)

Przykładowy jadłospis dla etapu IŚNIADANIE: sałatka z jabłka, marchewki i łyżki ro-dzynek, 2 jajka na miękko, herbata lub kawabezkofeinowaDRUGIE ŚNIADANIE: sałatka z tuńczyka, pomidorówi cebuli ze szczypiorkiem, garść migdałów,woda mineralna

OBIADOKOLACJA: surówka z dowolnych warzyw lubczysta zupa jarzynowa (bez ziemniaków!),grillowana pierś indyka bez skóry, warzywagotowane na parze: brokuły, marchew, kala-fior, szparagi (do wyboru), kiwi i mandarynkilub kiść winogron, woda z cytrynąPRZEKĄSKI: do wyboru: seler naciowy, mar-chewka, orzechy włoskie, suszone morele


DIETY 13

i kło po ty z przy swa ja niem skład ni ków od -

żyw czych. To dla te go ty je sz, cho ru je sz i źle

się czu je sz.

Jak za cząć?Przy naj bliż szych za ku pach trze ba wło żyć

do ko szy ka: mał że, omuł ki, kra by, kre wet ki,

bef sztyk z po lęd wi cy, chu dą wo ło wi nę i wie -

przo wi nę. Tak że drób (pierś in dy ka i kur -

cza ka bez skó ry) al bo pod ro by. Ko niecz nie

na le ży za jrzeć do dzia łu ryb ne go – tu po le-

ca ne są np. ha li but czy tuń czyk. Nie omi jaj

też pół ek z jaj ka mi – oczy wi ście naj le piej

z cho wu wol no wy bie go we go i z wyż szą

za war to ścią kwa sów ome ga-3. Tłusz cze po-

le ca ne w die cie po win ny być jed no lub wie-

lo nie na sy co ne, to zna czy te za war te

w oli wie, orze chach, awo ka do czy ry bach.

Waż nym ele men tem die ty pa leo są owo ce

i wa rzy wa – na tu ral ne źró dło wę glo wo da-

nów. Za wie ra ją one an ty ok sy dan ty, fi to hor-

mo ny i błon nik. Wspo ma ga ją or ga nizm

w wal ce z cho ro ba mi ser ca, no wo two ra mi

czy oste o po ro zą. Po nie waż po le ca ne są

wa rzy wa ubo gie w skro bię, nor ma li zu ją

po ziom glu ko zy i in su li ny we krwi (skro bia

skła da się z czą ste czek glu ko zy). Nie je dz

ro ślin strą czko wych, ta kich jak fa so la czy

so cze wi ca.

UNI KAJ ZA TO: mięs nych pro duk tów prze two rzo nych (pa -

rów ki, mie lon ka), zbo żo wych pro duk tów

prze two rzo nych (chleb, buł ki, cia sta, piz za,

ma ka ron), wszyst kich zbóż, ziem nia ków,

na bia łu, cu kru ra fi no wa ne go i je go po chod-

nych. Ła god niej sze wer sje die ty do pusz cza -

ją miód.

W USA roz wi nął się już styl ży cia pa leo

– za kła da on też na tu ral ne ma cie rzyń stwo

(m.in. chu sty za miast „sztucz ne go” wóz ka)

czy do świad cza nie współ czes ne go od po-

wied ni ka ran za da wa nych kie dyś pod czas

po lo wań czy wal ki. Dla te go współ czes nych

„pa leo” czę sto moż na spot kać w pun ktach

krwio daw stwa. Wie rzą, że w czę stej utra cie

krwi też mu sia ło być coś po zy tyw ne go.

Plusy i minusy dietyDieta jest bardzo droga.

Stoi w sprzeczności z obecną wiedząna temat żywienia naszych przodków

– człowiek prehistoryczny wbrew pozo-rom bardzo rzadko jadał mięso. Poza tym

wielu naukowców zauważa, że żył naj-wyżej 30 lat. To raczej nie jest długość

życia, jaką chcesz osiągnąć.

Nie do końca wiemy, co jadali nasi (takodlegli) przodkowie. A zresztą to, co

jemy dziś (nawet mięso), znacznie od-biega od tego, co jadaliśmy wtedy. Praw-dziwej diety peleo nie da się odtworzyć.Żadna roślina czy zwierzę, które jemydzisiaj, nie ma nic wspólnego z tymi,które jedli jaskiniowcy. Dzikie mięsomiało miej tłuszczu, a warzywa były

mniejsze, bardziej gorzkie i zawierałymniej węglowodanów.

Ewolucja miała dość czasu, żeby przy-stosować nas do bardziej współczesnych

pokarmów.

Dieta zachęca do jedzenia produktównieprzetworzonych, rezygnacji z cukru

i soli. To polecane przez wielu dietetykówwytyczne.

Obfituje w warzywa i owoce, które należy jeść kilka razy dziennie.

Zupa rybna z sumaPRZY GO TO WA NIE:Mar chew po krój w cien kie ta lar ki, cu ki nię oraz pa pry kę w pa ski. Ry bępo krój na nie wiel kie ka wał ki. Do du że go gar nka wlej bu lion i włóż po kro- jo ną ry bę, do daj mar chew kę i go tuj. Po za go to wa niu skręć ogień i go tujkil ka na ście mi nut. Pod ko niec go to wa nia do daj resz tę wa rzyw, do prawso sem so jo wym i/lub so lą. Po da waj z ko len drą i mię tą.

SKŁADNIKI:4 porcje świeżego suma – około500 g, 2 marchewki, mała cukinia,papryka, 2 litry bulionu warzyw-nego, 2 łyżki bezglutenowegososu sojowego lub sól do smaku,świeże liście kolendry oraz mięty

Omlet kokosowo--cynamonowy SKŁADNIKI:2 jajka, pół szklanki mąki migdałowej/kasztanowej,łyżeczka proszku do pieczenia, jabłko, garść wiórkówkokosowych, cynamon, łyżeczka miodu

PRZYGOTOWANIE:W misce zmieszaj żółtka jajek z mąką i proszkiem dopieczenia oraz miodem. Ubij pianę z białek i delikat-nie dodaj do zrobionej wcześniej masy. Dosyp wiórkikokosowe. Jabłko pokrój w cienkie plasterki. Roz-grzej patelnię (najlepiej teflonową – smażysz wtedybez użycia tłuszczu), wylej przygotowane ciasto,ułóż na nim plasterki jabłka, posyp cynamonem.Przykryj i smaż (z jednej strony) na wolnym ogniu.


14 DIETY

Dieta plaż południa NA PODSTAWIE DIETY SOUTH BEACH

Dieta ta opiera się naprzekonaniu, że przy-czyną tycia jest przyj-mowanie z posiłkiemzbyt wielu węglowo-danów. To one ciętuczą. Jest ich tyle,że twój organizm zamiast je zużywać,robi z nich zapasy.

Na tych mia sto we po zby cie się wię k-

szo ści wę glo wo da nów poz wa la

sku tecz nie schud nąć. Die ta nie

za chę ca do gło dze nia się, wręcz

prze ciw nie – do po rząd ne go naj a da nia się.

Dzię ki te mu ma wie lu zwo len ni ków. Nie

jest za le ca na dia be ty kom, bo w po łą cze niu

z le ka mi ob ni ża ją cy mi po ziom glu ko zy we

krwi mo że do pro wa dzić do hi po gli ke mii.

Die ta plaż po łud nia po le ga

na wy e li mi no wa niu z me nu

wy so ko prze two rzo nych

wę glo wo da nów – głów ne go

po wo du ty cia. A tak że na

zre zy gno wa niu ze złych

tłusz czów. Nie ocze kuj

wa go we go sprin tu – nie

stra cisz szyb ko wie lu ki lo-

gra mów. Ra czej na staw się

na ma ra ton – chud nąć

bę dziesz sy ste ma tycz nie, ale jest du ża szan -

sa, że na sta łe.

To rów nież die ta dla osób, któ re nie prze pa-

da ją za owo ca mi. Wy ma ga okre su owo co-

we go po stu. Die ta plaż po łud nia jest też dla

tych, któ rzy nie mo gą roz stać się ze sło dy-

cza mi.

Stwo rzył ją ame ry kań ski kar dio log Ar thur

Agat ston.

Jak za cząć?Die ta opie ra się na je dze niu trzech du żych

po sił ków oraz dwóch prze ką sek.

Naj waż niej sze w niej są tzw.

do bre wę glo wo da ny. Sta no-

wią głów ne źró dło ener gii

dla or ga niz mu. Na le ży jed-

nak jeść tyl ko wę glo wo da ny

o ni skim in dek sie gli ke-

micz nym – ta kie, któ re są

wol no tra wio ne i do star cza -

ją ener gii zgod nie z po trze -

ba mi or ga niz mu, bez

an ga żo wa nia hor mo nu

in su li ny. Waż ne są tak że tłusz cze, ale mu -

szą to być tłusz cze ro ślin ne, bo ga te w jed -

no- i wie lo nie na sy co ne kwa sy tłusz czo we,

ob ni ża ją ce po ziom złe go cho le ste ro lu

i chro nią ce przed miaż dży cą.

Obo wiąz ko wym po sił kiem jest śnia da nie,

po nie waż po no cy wy rów nu je ono ni ski

po ziom cu kru we krwi i za po bie ga uczu ciu

wil cze go gło du w cią gu dnia.

Ci, któ rzy za glą da ją do lo dów ki do pie ro

pod ko niec dnia, bę dą bar dziej cier pieć

– ko la cję moż na zjeść do godz. 18, po tem

już tyl ko ma ły de ser. Na szczę ście w cią gu


Dieta jest dość droga.

Wymaga wyeliminowaniamakaronów i bułek

z masłem.

Trudno wytrwać, ale tylkona początku.


DIETY 15

dnia naj a dasz się po rząd nie, więc wie czor -

ne po sty da się wy trzy mać.

Co jesz? Prze de wszyst kim chu de mię sa,

ryby, owo ce mo rza, se ry, wa rzy wa, jaj ka,

sosy. Szcze gól nie po le ca ne są: po mi do ry,

czer wo ne grejpfru ty, jar muż, szpi nak, czar -

ne bo rów ki, orze chy wło skie, gra na ty, ba ta -

ty, ry by, czer wo ne wi no, ka kao bez cu kru.

Die ta skła da się z trzech faz.

E tap pierw szy – od wykSło dy cze, ziem nia ki, pie czy wo, owo ce prze-

sta ją dla ciebie ist nieć. Po dob nie jak i czte -

ry do sze ściu zbęd nych ki lo gra mów

w twoim cie le. To na gro da.

Etap ten mu si trwać przy naj mniej dwa ty god-

nie, pod czas któ rych naj mniej sze za ła ma nie

sil nej wo li ni we czy wy sił ki. Wte dy trze ba

za czy nać od po cząt ku.

CO WOL NO JE ŚĆ:chu da wo ło wi na: np. po lęd wi ca wo ło wa;

wie przo wi na: szyn ka go to wa na, po lęd-

wica;

cie lę ci na: an try kot, udziec, szny cel;

drób: pierś z kur cza ka i in dy ka, szyn ka

z in dy ka;

owo ce mo rza: sko ru pia ki;

ry by: wszyst kie;

ser: light lub bez tłusz czu, twa ro żek wiej-

ski (1-2 proc. tłusz czu);

wa rzy wa: ba kła żan, bro ku ły, ka la fior,

fa so la, groch, szpa ra gi, szpi nak;

tłusz cze: oli wa z oli wek, olej rze pa ko wy;

jaj ka – bez ogra ni czeń.

CZE GO NIE WOL NO JEŚĆ:wo ło wi na: mo stek, że ber ka, in ne tłu ste

ka wał ki;

wie przo wi na: szyn ka w mio dzie, że ber ka;

cie lę ci na: wszyst kie ka wał ki z przo du

tu szy;

drób: udka, skrzy deł ka kur cza ka;

na biał: tłu ste se ry, ke fir, mle ko, ma sło,

jo gur ty;

wa rzy wa: mar chew, ziem nia ki, bu ra ki,

ku ku ry dza;

owo ce: wszyst kie owo ce oraz so ki owo co -

we

al ko hol, na po je z ko fe i ną (ka wa, co ca-co -

la).

Etap dru gi. Uczy sz się no wych na wy kówJak dłu go? Dokładnie ty le, ile po trze bu jesz,

by do brze oswo ić się z die tą. Wzbo ga casz

ją o no we pro duk ty. Wol no ci jeść owo ce,

na biał i pro duk ty zbo żo we. Do zwo lo ny jest

rów nież bu dyń, gorz ka cze ko la da, czer wo ne

wi no, nie łu ska ny ryż, ma ka ron, dy nia,

groch.

Tra cisz od 0,5 do 1 kg ty god nio wo.

Etap trze ci. Peł ne za u fa nieTwór cy tej die ty wy cho dzą z za ło że nia, że

przez ten czas nauczyłeś się już pra wi dło wo

kom po no wać po sił ki.

Wiesz, co jest zdro we, a co nie, i co to zna-

czy roz sąd na po rcja zje dzo na w od po wied ni

spo sób. Stałeś się mi strzem, więc nie ma

dla ciebie żad nych ogra ni czeń. Po za ła kom-

stwem.

Za pie kan ka pa pry ko wa SKŁAD NI KI:pa pry ka, ma ła cu ki nia, ma ła ce bu la lub po ło wa du żej,chu da szyn ka, ser żół ty od tłusz czony, przy pra wy, oli wa

PRZY GO TO WA NIE:Do na czy nia ża ro od por ne go wlej łyż kę oli wy. Pokrójpa pry kę, cu ki nię (ze skór ką), szyn kę, ce bu lę. Zmie-szaj, do pra w (np. pie przem, ore ga no, ba zy lią)i przełóż do na czy nia. Wierzch posyp star tym żół tymserem. Wsta w do na grza ne go do oko ło 200 st. C piekar ni ka i piecz 10-15 min, aż ser się zru mie ni.

Wołowina z rusztu, pieczarki nadziewane szpinakiem,puree, sałataSKŁAD NI KI:4 pie czar ki, jed na czwar ta opa ko wa nia mro żo ne go szpi na ku,łyże czka oli wy, przy pra wy, dwie szklan ki ró ży czek ka la fio ra (mo -że być mro żo ny), jed na czwar ta szklan ki od tłusz czo ne go mle ka,pół ły że czki mą ki ziem nia cza nej, 350 g chu dej wo ło wi ny Ma ry na ta: jed na czwar ta szklan ki wy traw ne go czer wo ne go wi na,łyż ka oli wy, je den du ży zą bek czos nku, łyż ka po sie ka nej na tkipie trusz ki, łyż ka świe że go po sie ka ne go ore ga no, ma ły liść la u ro -wy, sól, pieprz.

Na sa ła tę: mie sza ne wa rzy wa li ścia ste, pół ogór ka, ma ła zie lo napa pry ka, po mi do ry, oli wa z oli wek i ocet bal sa micz ny do sma ku

PRZY GO TO WA NIE:Zmik suj przy pra wy, wi no i oli wę. Za ma ry -nuj w nich mię so na 24 go dzi ny. Na stęp- ne go dnia na pa tel ni uduś do mięk ko ściszpi nak i ogon ki pie cza rek, zmie szaji włóż do ka pe lu szy grzy bów. Za pieczje w pie kar ni ku.

Zrób purée: ka la fior ugo tuj na pa rze, zmik suj z mle kiem i mą ką ziem nia cza ną,przy praw do sma ku so lą i pie przem.

Wo ło wi nę wstaw do pie kar ni ka i opieczz każ dej stro ny, aż mię so bę dzie mięk kie,po krój i po da waj na ciep ło lub zim noz sała tą, pie czar ka mi i purée.


16 DIETY

Dieta dla opornych OPARTA NA DIECIE SHRED

Sześć tygodni, 10 cmw obwodzie, dwa roz-miary mniej – takierezultaty swojej nowejodchudzającej dietyobiecuje dr Ian Smith.Dr Ian K. Smith jestlekarzem, amerykań-skim guru od sprawżywienia i zdrowegostylu życia.

Na tych mia sto we po zby cie się wię k-

szo ści wę glo wo da nów poz wa la

sku tecz nie schud nąć. Die ta nie

za chę ca do gło dze nia się, wręcz

prze ciw nie – do po rząd ne go naj a da nia się.

Dzię ki te mu ma wie lu zwo len ni ków.

Osta t nia książ ka po święco na die cie Shred

sta ła się best sel le rem w USA.

Die ta jest skie ro wa na do kon kret nych osób

– prze de wszyst kim do tych, któ re już wie-

lo krot nie się od chu dza ły. A tak że do tych,

któ re już spo ro schu dły, ale zo sta ły im nad-

mia ro we ki lo gra my, nie da ją ce się „wy go nić”

z cia ła żad ną mia rą.

Ich cia ło już zbyt nio przy zwy cza i ło się do

do brych na wy ków, któ re wpro wa dzi li w ży -

cie. Po trze bu ją cze goś, co na no wo po bu dzi

ich me ta bo lizm o szyb szej pra cy.

Die ta Shred to w za sa dzie nie jest tyl ko die -

ta, ale kom plek so wy plan chud nię cia i zdro -

we go sty lu ży cia w ogó le. Plan po le ga ją cy

na sku tecz nej wal ce z opor nym tłusz czem.

Na zwa die ty wzię ła się od cza sow ni ka

„shred ding”, czy li roz ry wa nie (w tym wy pad -

ku tłusz czu) na strzę py.

Jej za le tą jest to, że za cho wu je rów no wa gę

po mię dzy wy zwa niem, ja kim jest utra ta

wa gi, a tym, by na dłuż szą me tę nie by ła

mę czą ca. Nie znie chę casz się, bo die ta nie

ma trud nych do speł nie nia wa run ków.

To poz wa la ci sto so wać ją i zmi ni ma li zo wać

ry zy ko wy stą pie nia efek tu jo-jo.

W die cie tej jed ną z „atrak cji” są za mien ni -

ki. Da je ona moż li wość za stę po wa nia wie lu

pro duk tów in ny mi, tak by po tra wy od po-

wia da ły twojemu sma ko wi. Z cał kiem spo-

rej li sty (zro bio nej przez au to ra) moż na

wy brać rzecz, na któ rą ma się wię kszą

ocho tę. Po za tym moż na prze cież mieć aler-

gię na nie któ re pro duk ty, lu bić okre ślo ne

sma ki, mieć me dycz ne wska za nia do uni ka-

nia pew nych po traw ect.

Jak za cząć?Die ta Shred to sze ścio ty god nio wy plan.

Moż na go po tym cza sie kon ty nu o wać, ale

każ de sześć ty god ni sta no wi je den cykl, któ-

re go nie po win no się prze ry wać. Każ dy

ty dzień jest za pla no wa ny tak, że by sta no wić

od ręb ną ca łość. Jest in ny od po zo sta łych.

Eta py dzie lą się na: po czą tek, wy zwa nie,

zmia nę, wspi na nie się, oczysz cze nie i wy -

buch.

Pro gram uczy, jak do ko ny wać wła ści wych

wy bo rów i za wie ra spe cjal ne wska zów ki

do ty czą ce co dzien nej die ty.


DIETY 17

To zde cy do wa nie plan z gatunku tych „pro -

wa dzą cych za rę kę”. Każ dy dzień zo stał

do kład nie za pla no wa ny i roz pi sa ny

w szcze gó łach, więc my śle nie o tym, co trze -

ba zro bić jest ogra ni czo ne do mi ni mum.

Śred nia utra ta wa gi pod czas jed ne go cy klu

wy no si po noć od 9 do 12 kg.

Aby uzy skać ta ki efekt, trze ba ćwi czyć.

Sa ma die ta nie wy star czy. Ćwi cze nia są

wy ma ga ne każ de go dnia i – tak sa mo jak

w przy pad ku die ty – do kład nie roz pi sa ne

w programie. Nie są jed nak bar dzo wy czer-

pu ją ce. Cho dzi tu ra czej o pod ję cie ja kiej-

kol wiek ak tyw no ści fi zycz nej.

Au tor na wo łu je do pew nej daw ki co dzien-

nych ćwi czeń, ale jed no cześ nie da je moż li-

wość wy bo ru, ja ka to ma być ak tyw ność

i w ja kiej for mie.

Na le ży prze strze gać pra wi dło we go roz kła du

po sił ków w cią gu dnia. Ba da nia do wo dzą,

że je dze nie w re gu lar nych od stę pach cza su

nie zwy kle po ma ga w od chu dza niu. Hor mo -

ny ta kie, jak in su li na i kor ty zol, od gry wa ją

za sad ni czą ro lę zarówno w przy bie ra niu na

wa dze, jak i w jej utra cie.

Utrzy my wa nie tych hor mo-

nów na sta łym (na ile to

tyl ko moż li we) po zio mie

i uni kanie gwał tow nych

wa hań ich stę że nia we

krwi mo że zde cy do wać

o suk ce sie lub po raż ce.

Plan pro wa dzi więc cię

za rę kę tak że w kwe stii

go dzin po szcze gól nych

po sił ków.

Pierw szy ty dzień na zwa ny

jest po prostu „po cząt -

kiem” i jest ra dy kal ną

zmia ną w spo so bie od ży -

wia nia się i ak tyw no ści

fi zycz nej (chociaż dla nie-

któ rych die ta ta nie bę dzie

pewnie wie le od bie ga ła

od spo so bu, w ja ki ży ją

na co dzień).

Ten ty dzień wy ma ga bar dzo ry go ry stycz-

nego trzy ma nie się pla nu. Jest waż nym

wstę pem do ko lej nych ty-

god ni, więc trze ba zwró cić

szcze gól ną uwa gę na to, by

prze strze gać pór po sił ków.

Jeść na le ży co trzy-czte ry

go dzi ny.

Prze ką ski – je śli zde cy du je sz

się z nich sko rzy stać, wolno

ci – są do zja da nia mię dzy

po sił ka mi, ale nie wcześ niej

niż w go dzi nę po głów nym

po sił ku.

Na po cząt ku mo że być trud -

no, ale trze ba ro bić wszyst -

ko, co się da, że by trzy mać

się pla nu. Błę dy są jednak

na tym eta pie do pusz czal ne,

któż z nas ich nie popełnia.

Przy czym uwaga – absolut-

nie nie do pusz czal ne jest

opusz cza nie po sił ków.

Na wet je śli to bę dzie mniej sza po rcja, zawsze

trze ba sta rać się coś zjeść i trzy mać się roz -

kła du dnia.

Plu sy i mi nu sy die tyDie ta jest umiar ko wa nie

dro ga.

Ra czej nie bę dziesz w jejtrakcie głod ny.

Trwa tyl ko sześć ty god ni,któ re moż na w ra zie potrze by cy klicz nie po wta-

rzać.

To die ta dla le ni wych– wszyst kie przepisy od au- tora – ty mu si sz tyl ko ku pićpro duk ty i śle dzić szcze gó -

ło we wy tycz ne. Cza semcoś ugo to wać.

Ma łe ry zy ko efek tu jo-jo.

Trze ba się trzy mać roz pi- ski. Nie każdy to lubi.

Potrawka z fasoli, ryżu i kurczakaPRZYGOTOWANIE:Rozgrzej piekarnik do 190 st.C.

Zmieszaj dokładnie wszystkie skład-niki w naczyniu żaroodpornym. Pieczbez przykrycia przez 55-60 minut.

SKŁADNIKI:120 g pieczonej piersi kurczaka bez skóry, 2 szklanki gotowanegobrązowego ryżu, pół szklanki gotowanej czarnej lub czerwonej fasoli(może być z puszki, po wypłukaniu i osuszeniu), pół szklanki pokro-jonej cebuli, 2 łyżki keczupu, łyżeczka musztardy Dijon, łyżeczkasosu Worcestershire, pół łyżki cukru trzcinowego

Smoothie „Moc Zieleni”SKŁADNIKI:pół szklanki pokrojonego jabłka, 4 liście jarmużu, pokrojone, pół szklanki pokrojonego mango, 6 liścisałaty rzymskiej, pokrojonych, pół szklanki pokrojo-nej natki pietruszki, 2,5 cm świeżego korzenia im-biru, obranego i pokrojonego, szklanka mleka

PRZYGOTOWANIE:Zmieszaj wszystkie składniki w blenderze. Zmiksujna niskich obrotach do gładkości. Włóż do lodówki,podawaj schłodzone.


18 DIETY

Dieta niskokaloryczna NA PODSTAWIE DIETY 1000 KCAL

To chy ba naj trud niejsza z diet. Choć dostar cza ma ło ener gii,dba o za o pa trze nieor ga niz mu we wszystkie skład ni ki od żyw- cze, zgod niez nor ma mi ży wie nia. Sto su je się ją za zwy- czaj nie dłu żej niż trzyty god nie, do mie sią ca.Je śli chcesz ją wy dłu -żyć, powinieneś skon- sul to wać się z le ka rzem.

Oso by sto su ją ce tę die tę dość szyb -

ko tra cą na wa dze. Spa da pod-

wyż szo ne ciś nie nie krwi,

po pra wia się gos po dar ka glu ko-

zo wa. Ale jest i dru ga stro na me da lu: m.in.

spo wal nia się prze mia na ma te rii. Ist nie je

też pod wyż szo ne ry zy ko po wsta nia dny

mo cza no wej, ka mi cy pę che rzy ka żół cio we -

go i za bu rzeń pra cy ser ca (z po wo du nie do-

bo ru po ta su).

Jesz ma ło, więc je steś głod ny. Ki lo gra my

tra cisz w tem pie 1-2 na ty dzień. Czy li po

mie sią cu mo żesz być lżej szy o 4 kg,

a w naj lep szym wy pad ku – 8 kg.

Spać cho dzisz z bur czą cym brzu chem

– osta t ni po si łek wol no zjeść o godz. 18,

a w naj cięż szym okre sie die ty na wet o 16!

Na do da tek mu sisz za cho wać przy tom ny

umysł i sta le li czyć ka lo rie. Każ de mu, kto

wy trwał na ta kiej die cie, na le ży się me dal.

Die ta jest lek ka i bar dzo zdro wa. Die te ty cy

po le ca ją ją oso bom z zna czą cą oty ło ścią.

Zo sta ła opra co wa na przez In sty tut Żyw no -

ści i Ży wie nia. Mo gą ją sto so wać nie mal

wszy scy, jed nak po win na być do sto so wa na

do po trzeb kon kret nej oso by. Przy go to wu -

jąc ją, bie rze się pod uwa gę stan zdro wia,

sto pień nad wa gi oraz ro dzaj wy ko ny wa nej

przez nas pra cy. Zwo len ni cy die ty twier dzą,

że jest ide al na dla osób lu bią cych upra wiać

sport, bo nie ob cią ża ukła du po kar mo we go

na wie le go dzin.

Po nad to za pew nia du żo wi ta min, mi ne ra -

łów – ra czej ni cze go two je mu or ga niz mo wi

nie za brak nie. Je śli prze trwasz te mę ki

i zdo łasz się przy zwy cza ić do ta kie go sty lu

je dze nia, wbrew oba wom po czu jesz się bar-

dzo do brze. Jed nak to trwa, a w die tach

naj wię kszy prob lem jest z bra kiem sil nej

wo li.

W ra mach ćwi cze nia przed roz po czę ciem

die ty co dzien nie za pi suj wszyst ko, co zjesz.

Za nim za czniesz się od chu dzać, prze ko nasz

się, jak du żo ka lo rii nie po trzeb nie zja dasz.

Wte dy ła twiej bę dzie ci uwie rzyć, że ogra-

ni cza jąc ich ilość, na praw dę schud niesz.

Po tem dal sze pro wa dze nie ta kich no ta tek

uła twi ci sto so wa nie die ty.


DIETY 19

Jak to dzia ła?Die ta po le ga na tym, że jesz mniej ka lo rii,

niż or ga nizm po trze bu je. Głod ny się ga po

za pa sy tłusz czu. To wa rzy szy te mu osła bie-

nie, apa tia, za wro ty, a cza sem też bó le gło -

wy. Je dy ne ćwi cze nia, lek ki wy si łek

fi zycz ny, ja ki moż na sto so wać pod czas die ty

1000 ka lo rii to spa cer, nor dic wal king, jo ga

lub gim na sty ka w do mu.

W ja dłos pi sie po win ny się zna leźć pro duk ty

bo ga te w błon nik, lecz ubo gie w tłuszcz.

Jak za cząć?Naj pierw ma te ma ty ka. Po ko chaj licz by,

słup ki i naj róż niej sze prze li cze nia. Wszyst -

ko po to, że by upil no wać ka lo rie. Nie mo -

żesz prze kro czyć 1600 kcal (w po cząt ko wej

fa zie die ty na wet 1000 kcal).

Za czy nasz od die ty 1000 kcal, któ rą sto su-

jesz nie dłu żej niż 2 ty god nie. Po tem na

krót ko prze cho dzi my na 1200 kcal (chud -

nie my ok. 0,5-1 kg na ty dzień). Gdy wa ga

spad nie, po wo li do cho dzisz do 1600 ka lo rii

w cią gu dnia.

Me nu dzie lisz na pięć

po sił ków. Nie rób mię dzy

ni mi przerw dłuż szych niż

trzy go dzi ny. Zapo bie ga to

nie kon tro lo wa nym na pa-

dom gło du. Rów nie istot ne

jest to, że mię dzy po sił ka -

mi nie jesz ni cze go.

Ile ka lo rii pod czas po sił -

ków?

Roz kład po wi nien być ta ki:

śnia da nie 200 kcal

dru gie śnia da nie 150 kcal

ob iad 350 kcal

pod wie czo rek 100 kcal

ko la cja 200 kcal

CO WOL NO CI JEŚĆ:wa rzy wa, owo ce (nie du żo), chu de se ry, ry by,

drób, chu dą wo ło wi nę, chleb peł no ziar ni -

sty, płat ki zbo żo we, otrę by, mus li, ka sze.

Bar dzo uwa żaj na to, by nie jeść po traw za-

wie ra ją cych za dużo tłuszczu. To nie zna czy,

że masz z nich zre zy gno wać zu peł nie. Ale

w grę wcho dzą tyl ko oli wa

z oli wek za miast ma sła,

orze chy za miast sło dy czy

oraz ry by za miast wie przo-

wi ny.

Mu si sz pić du żo nie ga zo wa-

nej wo dy – na wet 3 li try

dzien nie.

CO JEST ZA BRO NIO NE:sło dy cze, de se ry, cięż ko s-

traw ne i sma żo ne dania, tłu -

ste mię so i na bia ł, na poje

ga zo wa ne.

Miej przy go to wa ne: ni sko-

wę glo wo da no we prze gryz ki

(np. mar chew kę, peł no ziar-

ni ste grzan ki, pest ki dy ni, sło necz ni ka,

małe ser ki), aby opa no wać ma łym kosz tem

na pad sil ne go gło du.

Ogra nicz spo ży cie so li do oko ło 5 g na dzień

(oko ło 1 ły że czki) i ostre przy pra wy, któ re

za o strza ją ape tyt.

Nie wol no pić al ko ho lu!


Dieta nie jest droga.

Daje szybkie rezultaty.

Dieta jest zbilansowanai można jeść wiele różnych

produktów.

Dieta jest bardzo trudnado zachowania.

Trzeba cały czas liczyć kalorie.

Dieta zagrożona efektemjo-jo.

Sa łat ka grec kaSKŁAD NI KI:2 pla ster ki se ra fe ta, 2-3 po- szar pa ne li ście sa ła ty, ma ły po mi dor, 1/2 ma łej pa pry ki, 1/2 ogór ka (wę żo we go), 4 oliw -ki, 2 łyż ki po kro jo nej w kost kęce bu li, ły że czka oli wy, ocet bal- sa micz ny, do wol ne przy pra wy

PRZY GO TO WA NIE:Pokrój wa rzy wa i ser, wymie-szaj w sa la ter ce i wsta w nakwa drans do lo dów ki.

Przy kła do wy ja dłos pis PIER WSZE ŚNIA DA NIE:mle ko z mus li i ba na nem – 3 łyż ki płat kówow sia nych lub 4 łyż ki płat ków ku ku ry dzia- nych plus szklan ka mle ka (mo że być ke firalbo 1/2 szklan ki jo gur tu owo co we go) plusowo ce (śred ni ba nan lub du ża nek ta ryn kaalbo 16 śred nich wi no gron);DRU GIE ŚNIA DA NIE:twa ro żek z pa pry ką i szczy pior kiem: 4 łyż kiser ka wiej skie go, 1/2 ma łej pa pry ki czer wo nej(lub ma ły po mi dor al bo 10 rzod kie wek), 2 łyż -ki po sie ka ne go szczy pior ku (ewen tu al nie łyż -ka na tki pie trusz ki lub ko per ku), do wol neprzy pra wy, 2 krom ki pie czy wa chrup kie go(lub 2 waf le ry żo we al bo 1/2 krom ki pie czy wapeł no ziar ni ste go); je śli nie lu bisz twa roż ku,mo żesz zjeść du że jaj ko ugo to wa ne na twar -do lub dwa pla ster ki chu dej wę dli ny;OB IAD:pierś kur cza ka sma żo na sa uté – śred nia pierśz kur cza ka (ok. 150 g) lub 150 g cie lę ci ny al bo190 g do rsza, łyż ka ole ju do sma że nia, do wol -ne przy pra wy, w tym szczyp ta so li, 2 ziem nia -ki (lub 4 łyż ki ugo to wa ne go brą zo we go ry żual bo 4 ły że czki ka szy ku skus); mię so lub ry bęprzy praw, jak lu bisz, i usmaż na łyż ce ole juz obu stron; mo żesz zjeść tak że po rcję su- rów ki;POD WIE CZO REK:śred nia po ma rań cza al bo ki wi lub du ża man- da ryn ka bądź 2 mo re le al bo szklan ka ja gódświe żych czy mro żo nychKO LA CJA:2 krom ki pie czy wa chrup kie go lub 2 cien kiewaf le ry żo we al bo 1/2 krom ki pie czy wa ciemne go, peł no ziar ni ste go, sa łat ka – np. grec ka.


20 DIETY

Jak za cząć?Na po cząt ku jesz przede

wszystkim zu pę. Mo żesz

jed nak do die ty do dać tak -

że jabł ka, ar bu zy, me lo ny

lub po ma rań cze. Wol no ci

zjeść dzien nie dwa ziem nia -

ki w mun dur kach, a tak że

tro chę bro ku łów, bruk sel ki,

ogór ek lub mar chew.

Czwar te go dnia mo żesz już

nie mal za sza leć i zjeść... aż

trzy ba na ny. Do die ty do łą -

czają: od tłusz czo ne mle ko,

pierś z kur cza ka, chu dy

kawałek in dyka, wo ło wi na

lub ry ba bez tłusz czu, po mi-

do ry. W osta t nich dniach

wol no ci już spróbować

brą zo wego ryżu z owo ca mi,

ewen tu al nie z cy na mo nem

albo ka szy z odro bi ną roz-

to pio ne go ma sła, nie sło dzo nego soku owo-

co wego.

Moż na to jed nak prze trzy-

mać, na szczę ście die ta jest

krót ka, jed nak ra czej skie-

ro wa na do osób ogól nie

zdro wych, z nie wiel ką nad-

wa gą i du żym sa mo za par-

ciem.

Pa ra dok sal nie ka pu sta wca -

le nie za le ga ci na żo łąd ku,

ale sty mu lu je je go pra cę,

re gu lu je fun kcjo no wa nie

ukła du tra wien ne go i pra cę

je lit, przy spie sza jąc w ten

spo sób prze mia nę ma te rii.

Zwo len ni cy tej die ty pod-

kre śla ją, że to wa rzy wo jest

bo ga te w wi ta mi nę C. Za po-

mi na ją jed nak, że ka pu stę

je my ugo to wa ną – więk -

szość wi ta mi ny C z ta kie go

wy wa ru zni ka. Nie wąt pli-

wie ka pu sta jest ni sko ka lo-

rycz na i wy peł nia żo łą dek, ha mu jąc uczu cie

gło du.

Dieta prezydencka OPARTA NA DIECIE KAPUŚCIANEJ

Siedem dni kapuś-niaku. 5 kilogramówmniej. To gwarantujedieta oparta na jedzeniu prawie samej kapusty. Ale po takiej kuracjidługo nie spojrzyszna kapuśniak ze smakiem.

Sy tu a cję po gar sza fakt, że zu py ab-

so lut nie nie wol no po so lić. Po noć

im wię cej zdo łasz jej zjeść (a mo -

żesz jeść o każ dej po rze dnia i no -

cy), tym wię cej schud niesz (za leż ność jest

pro por cjo nal na). Ale i tak bę dziesz głod ny.

Praw do po dob nie bę dziesz od czu wać spo re

osła bie nie, bó le gło wy, po gor sze nie na stro ju.


Dieta jest niedroga, niezbytczasochłonna i trwa krótko.

Zupę łatwo przygotować.

Dieta jest uboga w skład-niki mineralne, monotonnai dość niezdrowa. Może po-wodować bóle głowy, roz-

drażnienie.

Brak wyjaśnienia zasaddziałania tej diety oraz

reguł jej stosowania.

Niesie ze sobą duże ryzykoefektu jo-jo.

Dieta eliminuje tłuszcz, coutrudnia wchłanianie wita-

min w nim rozpuszczal-nych: A, D, E i K.


DIETY 21

Przez ca łą die tę za ka za ne są groch, fa so la

i ku ku ry dza, tłuszcz, pie czy wo, po tra wy

sma żo ne, pro duk ty mącz ne, al ko ho l i ko lo -

ro we na po je ga zo wa ne oraz ga zo wa na wo -

da mi ne ral na.

Za to do pusz czal ne są ka wa, her ba ta (naj le -

piej zie lo na) i so ki owo co we. Oczy wi ście,

wszyst ko bez cu kru.

Pod sta wą die ty jest wy pi ja nie 2 litrów nie-

ga zo wa nej wo dy mi ne ral nej dzien nie.

Jak nie utyć?To przy tej die cie bar dzo waż ne py ta nie.

Ka pu sta jest mo czo pęd na. Je śli jesz cze do

te go nie so lisz po traw, cia ło tra ci na gro ma-

dzo ną wo dę w tem pie bły ska wi cy. Wię k-

szość z tych pię ciu ki lo gra mów, któ re

stra cisz w cią gu sied miu dni, to właś nie

woda. Gdy po skoń czo nej die cie za czniesz

jeść jak daw niej, nie chcia na wa ga wró ci

szyb ciej, niż poszła. Moż na te go uni k nąć,

jeśli stop nio wo przej dziesz od tej die ty na

mniej ry go ry stycz ną, zróż ni co wa ną, ale

ni sko ka lo rycz ną.

Die tę opar tą na ka pu ście moż na po wtó rzyć,

jed nak nie wcześ niej niż po mie sią cu. Ty le

cza su po trze ba, by or ga nizm nad ro bił nie-

do bór wi ta min i skład ni ków od żyw czych.

Zupa kapuścianana mniej więcej trzy dni

PRZYGOTOWANIE:Rozgrzej piekarnik do 190 st.C.

Wymieszaj dokładnie wszystkie składniki w na czy- niu żaroodpornym. Piecz bez przykrycia przez 55-60 minut.

SKŁADNIKI:pół główki kapusty włoskiej lub białej (włoską lepiejtrawimy), 3 pomidory, mała żółta papryka, małaczerwona papryka, pół pęczka selera naciowego, 3 małe cebule, 150 g marchewki, do wyboru: curry,pietruszka, pieprz, koper, bazylia, czosnek, paprykaw proszku

7-dniowy jadłospis DZIEŃ 1:PIERWSZE ŚNIADANIE: zupa kapuściana, po którejmożna się napić czarnej kawy;DRUGIE ŚNIADANIE: warzywa;OBIAD: zupa kapuściana; po niej można sobiepozwolić na czarną herbatę;PODWIECZOREK: dowolny owoc (z wyjątkiem banana);KOLACJA: dużo wody mineralnej i soków owoco-wych.DZIEŃ 2:PIERWSZE ŚNIADANIE: warzywa gotowane lub su-rowe; preferowane są warzywa zielone, liś-ciaste; nie może to być fasola, kukurydza anigroch; w tym dniu rezygnuje się z wszelkichowoców;OBIAD: zupa kapuściana;KOLACJA: dwa ziemniaki pieczone w mundur-kach, polane masłem, ale bez soli.DZIEŃ 3:PIERWSZE ŚNIADANIE: zupa kapuściana;DRUGIE ŚNIADANIE: dowolny owoc (z wyjątkiem banana); dodatkowo można wypić szklankęgorzkiej herbaty;OBIAD: dowolne warzywa (z wyjątkiem ziemnia-ków);PODWIECZOREK: owoce;KOLACJA: rezygnujesz, chyba że odczuwaszogromny głód; wtedy można zjeść porcjęzupy kapuścianej.DZIEŃ 4:PIERWSZE ŚNIADANIE: zupa kapuściana;DRUGIE ŚNIADANIE I OBIAD: można zjeść banany(nawet 4 sztuki);KOLACJA: 2 litry odtłuszczonego mleka; dodat-kowo duża ilość wody mineralnej niegazowa-nej.DZIEŃ 5:PIERWSZE ŚNIADANIE: zupa kapuściana;OBIAD: 200 g mięsa (najlepiej pierś z kurczakalub wołowina);KOLACJA: 6 pomidorów; następnie należy wypićokoło 2 litrów wody mineralnej niegazowanej.DZIEŃ 6:PIERWSZE ŚNIADANIE: zupa kapuściana;OBIAD: porcja piersi z kurczaka lub indyka,ewentualnie wołowina albo chuda ryba;KOLACJA: zielone warzywa, po których należywypić dużą ilość wody mineralnej niegazowa-nej. DZIEŃ 7:PIERWSZE ŚNIADANIE: zupa kapuściana;OBIAD: brązowy niełuskany ryż i porcja warzyw; KOLACJA: zabroniona, ale należy pić dużo sokówowocowych i wody mineralnej.


22 DIETY

Dieta bezglutenowa OPARTA NA UNIKANIU PSZENICY

Amerykanie zwario-wali na punkcie dietybezglutenowej. Rynek produktówspełniających te wy-mogi przeżywa boom.Bezglutenoweciastka, pizza, chleb,makaron, mąka i ser,a nawet bułka tartabez bułki. To tylkoniektóre z nich. Teraz dieta bezglute-nowa jest modna i stosowana jako kuracja odchudzająca.

Glu ten to mie sza ni na bia łek ro ślin-

nych – glu te ni ny i glia dy ny. Wy stę-

pu je w ziar nach (psze ni ca, ży to

i jęcz mień). Owies, choć nie za wie ra

glu te nu, też jest po dej rza ny, bo by wa za nie-

czysz czo ny resz tka mi zia ren glu te no wych.

Nie to le ran cja glu te nu (celiakia) jest cho ro bą

zwią za ną z wy twa rza niem przez or ga nizm

prze ciw ciał skie ro wa nych w nie go sa me go.

Za bu rze niu ule ga mo to ry ka je lit, cho ry ma

kło po ty z pra wi dło wym tra wie niem. Do

ob ja wów na le żą m.in.: wy mio ty, bie gun ki,

za par cia, za ha mo wa nie wzro stu u dzie ci

(cho ro ba naj czę ściej roz wi ja się we wczes-

nym dzie ciń stwie i po 50. ro ku ży cia). To, czy

za cho ru je sz na ce lia kię, za le ży od: pre dys po-

zy cji ge ne tycz nych, dzia ła nia na sze go me ta-

bo liz mu, ukła du od por no ścio we go, wpły wu

śro do wi ska, praw do po dob nie tak że od prze-

by tych in fek cji.

Glu ten tru je?Die ta bez glu te no wa nie jest jed nak tyl ko dla

cho rych na ce lia kię. Jej „wy znaw cy” uwa ża ją,

PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS DR DAVISAŚNIA DA NIE: płat ki ko ko so wo-sie mie nio we

1/4 szklanki mielonych orzechów, 1/4 szklanki wiórków kokosowych, 1/2 szklanki mielonegosiemienia lnianego, 1/2 szklanki sezonowych owoców, szklanka mleka – krowiego albomleczka kokosowego lub migdałowego – wymieszać, podgrzać, podawać na ciepło.

DRU GIE ŚNIA DA NIE: po mi dor fa sze ro wa ny tuń czy kiem z ce bul ką i ma jo ne zem; oliw ki, ser, wa rzy wa ma ry no wa ne.

OB IA DO KO LA CJA: bez pszen na piz za (spód pie cze my z ma sy, któ rą sta no wią ugo to wa ny i zmik so wa ny ka la fior, szklan ka oli wy,szklan ka mo zza rel li i dwa ja ja; do dat ki wg uzna nia – mo zza rel la, mię sa, wa rzy wa), ta lerz róż -no ko lo ro wych sa łat z cy ko rią, ogór kiem i rzod kiew ką z so sem ran cher skim (szklan ka śmie ta -ny, pół szklan ki ma jo ne zu, pół szklan ki star te go par me za nu, łyż ka oc tu zmie sza nez ły że czką sprosz ko wa ne go czos nku i łyż ką sie ka nej ce bu li).


DIETY 23

że sto su jąc ją, każ dy mo że po pra wić swo je

sa mo po czu cie. I schud nąć.

Przy po mi na to nie co za ło że nia die ty pa leo

– przez 250 tys. lat czło wiek ewo lu o wał bez

glu te nu, w re zul ta cie do dziś nie umie go do -

brze stra wić. Wnio sek? Glu ten tru je.

Jej zwo len ni cy twier dzą, że wy e li mi no wa nie

tych bia łek z me nu po pra wia zdro wie, sa mo-

po czu cie i do da je ener gii. Mo da na die tę roz-

po czę ła się trzy la ta te mu, kie dy spe cja li ści

od ce lia kii uzna li, że trze ba usta no wić no wą

jed nost kę cho ro bo wą – wraż li wość na glu-

ten. Le ka rze by li zgod ni, że są oso by (nie cho -

ru ją ce na ce lia kię), któ rym uni kanie glu te nu

(choć nie jest nie zbęd ne) wy raź nie po ma ga

w wal ce z do tych cza so wy mi do le gli wo ścia -

mi. Nie któ rzy przy czyn wzro stu licz by osób

nie to le ru ją cych glu te nu upa tru ją w no wych,

bo gat szych w glu ten od mia nach psze ni cy.

Glu ten od bie ra si ły?Scep ty cy die ty bez glu te no wej dla wszyst kich

uwa ża ją jed nak, że lep sze sa mo po czu cie mo -

że być efek tem pla ce bo i wią że się też z tym,

że po rzu ce nie glu te nu czę sto idzie w pa rze

ze zmia ną die ty w ogó le. Na zdro wszą. Lu-

dzie od sta wia ją cu kier, je dzą wię cej wa rzyw,

owo ców, orze chów.

Wiel kim zwo len ni kiem die ty bez glu te no wej

jest ser bski te ni si sta No vak Djo ko vić, któ ry

uwa ża, że dzię ki niej po zbył

się ast my i na brał zdu mie-

wa ją cej ener gii oraz lek ko -

ści.

Nie jest to ty po wa die ta

od chu dza ją ca. Ka lo rycz ność

wy so ko prze two rzo nych

pro duk tów bez glu te no wych

jest zbli żo na do tra dy cyj-

nych. Na przy kład krom ka

chle ba bez glu te no we go to

242 kcal, a zwy kłe go ok.

254 kcal.

Jak za cząć?Die ta nie jest ła twa w sto -

so wa niu. Nie tyl ko trze ba

po rzu cić je dze nie za wie ra -

ją ce glu ten (a za tem wszel-

kie nor mal ne pie czy wo), ale

też trze ba uwa żać na glu ten

ukry ty w pro duk tach.

ZA KA ZA NE SĄ ZA TEM:psze ni ca, ży to, pszen ży to, or kisz i jęcz mień.

MOŻ ESZ JEŚĆ: pro duk ty z mą ki ku ku ry dzia nej, ry żo wej, so-

jo wej, gry cza nej, pro sa, ama ran tu sa, ko mo sy

ry żo wej (ro śli ny te nie za wie ra ją glu te nu).

W ja dłos pi sie może być ka sza

ja gla na, orze chy, so cze wi ca,

cie cie rzy ca, se zam, sie mię

lnia ne i ziar na sło necz ni ka,

bez glu te no wy owies.

Naj le piej ku po wać pro duk ty

ze zna kiem prze kre ślo ne go

kło sa – za twier dzo ne dla

osób cho rych na ce lia kię.

Moż na się gać po jaj ka, ry by,

mię so, owo ce, wa rzy wa i pro -

duk ty mlecz ne, a tak że chleb

i ma ka ron bez glu te no wy.

Prob lem są sło dy cze – tra dy -

cyj ne ciast ka i cia sta zwie ra -

ją zwy kłą mą kę. Glu ten jest

bo wiem po trzeb ny do „skle -

je nia” się cia sta. Ciast ka na

mą ce bez glu te nu jest trud no

upiec, bo się roz sy pu ją.

Jed nak w skle pach do stęp ne

są ciast ka ry żo we i chip sy

ku ku ry dzia ne. Moż na też

jeść jako nie so lo ny po pcorn.

Nie ma ogra ni czeń dla cu kru, mio du, dże mu.

Do brą al ter na ty wą dla sło dy czy są ki sie le

i bu dy nie do mo we z mą ki ziem nia cza nej,

ga la ret ki, sor be ty owo co we.

Z die ty na le ży wy e li mi no wać pi wo, w skła -

dzie któ re go znaj du je się słód jęcz mien ny!


Dieta jest droga zewzględu na ceny produk-

tów bezglutenowych.

Produkty trudniej dostać– nie ma ich zazwyczaj

w małych sklepach.

Skomponowanie zbilanso-wanych posiłków bywa

dość czasochłonne.

Stosowana przez dłuższyczas może doprowadzić do

niedoborów – błonnika,kwasu foliowego, cynku,

żelaza, magnezu.

Dieta dodaje energiii uczucia lekkości.

Nie jest to typowa dietaodchudzająca, ale porzuce-nie „śmieciowego” jedze-nia na pewno spowoduje,

że schudniesz.

Ciasteczka owsiane z bakaliamiPRZY GO TO WA NIE:W ron del ku roz top ma sło, wsyp płat ki ow sia ne i smaż przez oko ło 5 mi -nut na wol nym ogniu. Od staw do prze sty gnię cia. Do daj cu kier i ba ka lie.Roz trzep jaj ka i do brze zmie szaj z resz tą skład ni ków. Ufor muj ma łe kul -ki, od cza su do cza su ma cza jąc dłoń w zim nej wo dzie, co uła twi kształ to- wa nie cia ste czek. Roz grzej pie kar nik do 190 st. C. Ułóż cia ste czka nablasz ce (nie trze ba jej na tłusz czać) i wstaw do na grza ne go pie kar ni ka.Piecz przez 15 mi nut.

SKŁADNIKI:kostka masła, 500 g płatkówowsianych górskich (bezglute-nowych), 100 g cukru trzcino-wego, garść rodzynek, garśćposiekanych orzechówwłoskich, 3 łyżki wiórków koko-sowych, garść posiekanych mig-dałów, 2 jajka

Ciasteczka kokosankiSKŁADNIKI:2 białka, szczypta soli, pół szklanki cukru (lub niecomniej), 2 szklanki wiórków kokosowych

PRZYGOTOWANIE:Rozgrzej piekarnik do 190 st. C. Lekko wysmarujtłuszczem dużą blachę. Ubij białka z solą aż powsta-nie miękka piana. Nadal stale miksując na dużychobrotach, dodaj po łyżce cukru, aż piana będziesztywna i błyszcząca. Dodaj wiórki i delikatnie wymie-szaj łyżką. Nałóż po łyżce masy na przygotowanąblachę, pozostawiając miejsce pomiędzy ciastkami.Piecz przez około 12 minut.


24 DIETY

Potrawy, które jak najczęściej powinny pojawiać sięw jadłospisie mężczyzny. Bogate w składniki odżyw-cze, elementy niezbędne dla wzrostu mięśni, zacho-wania siły i libido.

ŁOSOŚporcja (85 g), 120 kcalPełen najcenniejszych kwasów tłuszczo-wych omega-3. Chronią one serce, utrzy-mują drożność układu krwionośnegoi spowalniają naturalną dla starzenia sięutratę pamięci. Podczas gdy jedzenietłuszczów nasyconych prowadzi do otyłości,potrawy bogate w tłuszcze nienasyconesprzyjają odchudzaniu! Dodatkowo łosośjest doskonałym źródłem białka (20 g czys-tego białka w jednej porcji).

JAGODYpół szklanki, 40 kcalJedz 1-2 porcje tygodniowo.

Spośród wszystkich owoców świata najcenniejsze są jagodyo ciemnej skórce, bo mają masę przeciwutleniaczy, czylisubstancji zwalczających wolne rodniki i opóźniających sta-rzenie się. Jest ich sporo pod skórką ciemnych winogron,ale winogrona to istna bomba kaloryczna, dlatego stawiajraczej na czarne jagody, aronię i czarną porzeczkę.

PŁATKI ŚNIADANIOWEPEŁNEGO PRZEMIAŁU(owsiane, żytnie): pół szklanki,180 kcalJedz 3-4 porcje tygodniowo.

Owsianka lub płatki z mlekiem czy jogurtem tonajzdrowsze śniadanie, podkręcające metabolizmi zapewniające na długo dawkę energii. Ziarnamają dużo rozpuszczalnego błonnika, któryzmniejsza poziom złego cholesterolu. Ale uwaga:wszystkie te dobre słowa dotyczą płatków, a niesłodkich śniadaniowych ciasteczek pełnychtłuszczu i cukru obecnych w handlu pod hasłem„crunchy”, „muesli” czy „chrupki śniadaniowe”.

BROKUŁYpól szklanki, 30 kcalJedz 2-3 porcje tygodniowo.

Są niskokaloryczne i bogate w żelazo,wapń, błonnik i wit. C, co oznacza, żesą dobre dla układu krążenia, kościi układu odpornościowego.

SZPINAKszklanka, 7 kcalJedz 2-3 porcje w tygodniu.

Już jedna porcja ciemnozielonych liścizaspokaja dzienne zapotrzebowanie nabeta-karoten, ma też sporo wapniai błonnika.

JOGURTszklanka, 150 kcalPij trzy porcje dziennie (wymienniez mlekiem i kefirem).

Ma wszystkie zalety mleka, a dodat-kowo całą masę pożytecznych probio-tycznych bakterii wzmacniającychukład odpornościowy. Uwaga: starajsię znaleźć jogurt bez dodatkutuczących dodatków: cukru, syropufruktozowego czy kukurydzianego.

JAJKA1 sztuka, ok. 70 kcal Jedz 3-7 jajek tygodniowo.

To złoty standard, jeśli idzieo dostarczanie wszystkich odpo-wiednich składników do budo-wania mięśni – bombanajcenniejszych aminokwasówi imponująca dawka choliny – wi-taminy niezbędnej dla zachowa-nia sprawnej pamięci.

PIERŚ INDYKA(BEZ SKÓRY)porcja (85 g), 70 kcal Jedz 3 razy w tygodniu.

Zawiera witaminy z grupy B, selen,cynk (niezbędny dla produkcji plemni-ków), dużo białka i bardzo małotłuszczu.

MIGDAŁY30 g – 15 g, 80 kcalJedz 3 porcje w tygodniu.

Mają masę białka, witaminyE i najzdrowszych tłuszczów nie-nasyconych omega-3. Są wysoko-kaloryczne, ale jakże zdrowe, podwarunkiem że jesz je lekkoprażone i bez soli.

Dla zdrowia i męskości


DIETY 25

POMIDORY1 sztuka, 30 kcalJedz codziennie porcję.

Kiedyś były nazywane jabłkami miłości i miały reputację afro-dyzjaków. Dziś spowszedniały, ale nie straciły tego, co mająnajcenniejsze – likopenu, potężnego przeciwutleniacza chro-niącego przed wieloma chorobami, ale co najważniejsze dlapanów – przed rakiem prostaty. Co ciekawe, pomidor to jednoz nielicznych warzyw, które jest zdrowsze... gotowane niż nasurowo. To dlatego lipoken z przetworzonych pomidorów jestłatwiej przyswajalny dla organizmu. Możecie więc do porannejowsianki dodać sobie szklankę soku pomidorowego.

PIECZYWO PEŁNOZIARNISTEdwie kromki, 140 kcalJedz kromkę dziennie.

Jeśli dbasz o zdrowie i sylwetkę czas zre-zygnować całkowicie z białego pieczywa,które nie tylko pozbawione jest niemalcałkowicie białka i błonnika, ale i bardzoszybko się trawi. To niedobrze, bo kiedy pokarm szybko się trawi, gwałtownie skaczepoziom cukru we krwi, co pobudza wydzie-lanie insuliny. Gwałtowne skoki insuliny sąniezdrowe (zwiększają ryzyko rozwoju cuk-rzycy), no i dają sygnał do pakowania zapa-sów tłuszczowych do komórek. Co innegoziarno z pełnego przemiału – to trawi siędługo i dostarcza więcej witamin i mikroele-mentów. Ale uwaga na farbowane lisy (par-don, chleby). Nie wszystko, co ciemne, jestz pełnego ziarna, czasem chleb z białejmąki farbowany jest syropem cukrowymlub melasą!

WOŁOWINAporcja (85 g), 160 kcalJedz 3-4 porcje tygodniowo.

Chuda wołowina (steki) ma sporo białka– budulca mięśni, żelaza i cynku wzmac-niającego krążenie. Jeden stek (80-100 g)zaspokaja 10 proc. dziennego zapotrzebo-wania na fosfor, białko, niacynę, rybofla-winę i witaminy z grupy B.

SOJAszklanka, 300 kcalJedz dwie porcje tygodniowo.

Łączy wszystkie zalety mięsa i warzyw– ma mnóstwo białka, całą masę pełno-ziarnistego błonnika, przeciwutlenia-cze, witaminy i minerały. Kto nie lubisoi pod postacią ziaren, niech sięgniepo tofu czy pasztet sojowy. Orzeszki (byle niesolone!) są naj-zdrowszą pod słońcem przekąską.Byłyby świetne do piwa, ale odchu-dzającym się nie polecamy piwa.

DYNIA LUB PATATYszklanka purée60 kcalJedz co najmniej raz w tygodniu.

Już pół szklanki purée z dyni po-krywa twoje zapotrzebowanie nabeta-karoten, sporą dawkę żelazamasę witaminy C i E. To składnikiniezbędne dla regeneracji mięśnipo ciężkim treningu. Dynię możnapiec (niektóre gatunki wraz zeskórką), gotować lub prażyć w pie-karniku, przygotowując znakomitebeztłuszczowe frytki.

WODA0 kcalPij co najmniej sześć szklanek dziennie.

Zwłaszcza jeśli dla zbudowania masy mię-śniowej jesz sporo białka. Woda wypłukujez organizmu szkodliwe produkty spalaniabiałka, zapobiega kamicy nerkowej i regu-luje metabolizm. Nie ma wody – nie ma spa-lania. Choćbyś jadł mało, przy niedostatkuwody pożywienie nie zostanie przetwo-rzone na energię, ale skrzętnie odłożone.Pól szklanki wody przed posiłkiem pozwoliteż opanować apetyt. Przeszkadza ci braksmaku? Rozejrzyj się za izotonicznymi (alekoniecznie bezcukrowymi) dodatkami.

ZIELONA HERBATA0 kcal Pij 1-3 szklanki dziennie.

Świetna i na zimno, i na ciepło, przypi-suje jej się właściwości przeciwutle-niające (powstrzymuje starzenie,rozwój nowotworów), pomaga utrzy-mać w ryzach apetyt.

CZAR NA FA SO LAszklan ka, 227 kcal Jedz dwie po rcje w ty god niu.

Bo ga ta w błon nik, poz wa la dłu go utrzy maćuczu cie peł no ści. Za wie ra cen ne wę glo woda ny zło żo ne i spo ro biał ka – pra wie takwie le, jak mię so (ale za to bez tłusz czu).Dla cze go czar na, a nie ja ki kol wiek in ny ga tu- nek? Bo jest re kor dzist ką pod wzglę dem za war to ści cyn ku, pier wiast ka mę sko ści,któ ry do brze wią że się z te sto ste ro nem.

KO MO SA RY ŻO WApół kub ka, 318 kcal Jedz po rcję w ty god niu.

Świę te zbo że In ków jest ide al ne dlawspół czes ne go męż czyz ny – ma wyż -szą za war tość biał ka niż in ne zbo ża,spo ro błon ni ka, tłusz czy nie na sy conych i wi ta min z gru py B, a tak że – co czy ni ją wy jąt kiem wśród ro ślin– do star cza wszyst kich ami nok wa sównie zbęd nych dla czło wie ka.

OLIWAłyżka, 119 kcal Jedz dwie łyżki dziennie.

Oli wa (lub olej z lnu) to źró dło jed no- nie na sy co nych kwa sów tłusz czo wych,dla spraw ności ser ca i ukła du ner wo- we go. Oli wa ma włas no ści prze ciw za- pal ne i prze ci wo brzę ko we (prawie taksil ne jak ibu pro fen).


26 DIETY

Mężczyzno! Zważ ryzyko!Nadwaga nie jest wyłącznie defektem kosmetycz-nym, a problemy zdrowotne, jakie może powodować,są dalece poważniejsze niż kłopot z zakupem ubraniaw odpowiednio dużym rozmiarze.

Wybór naprawdę należy do

ciebie. Możesz starać się

okiełznać apetyt, zgodzić na

pewne wyrzeczenia i wysiłek

– tak, chodzi o wysiłek fizyczny, ten powo-

dujący zmęczenie i ból mięśni, nie mówię

tu o żadnych szachach ani brydżu. Możesz

też folgować sobie przy stole, leniuchować

i... cierpieć.

1Nad ciś nie nie. Nie mal wszy scy

lu dzie, któ rzy wa żą zbyt wie le, ma ją

wy so kie ciś nie nie krwi i tzw. opór

na czy nio wy. Skła da się na to kil ka czyn ni-

ków. Po pier wsze zwię ksze nie ma sy cia ła

wią że się ze zmniej sze niem ela stycz no ści

na czyń krwio noś nych. Po dru gie bar dziej

ma syw ne cia ło ma wię ksze za po trze bo wa-

nie na tlen i sub stan cje od żyw cze. W or ga -

niz mie mu si więc krą żyć wię cej krwi,

a wię cej krwi to do dat ko wy na cisk na ścia -

ny tęt nic pro wa dzą cy do wzro stu ciś nie nia.

W koń cu oty łość pro wa dzi do in su li no o por-

no ści (patrz punkt 2). Po nie waż or ga nizm

nie re a gu je na in su li nę, trzust ka pro du ku je

jej wię cej i wię cej, a in su li na za trzy mu je

sód i wo dę, co przy czy nia się do zwię ksze-

nia ob ję to ści krwi i do dat ko we go na ci sku

na tęt ni ce.

Je śli ciś nie nie krwi wy no si wię cej niż

120/80, jest po wód do nie po ko ju i wi zy ty

u le ka rza. Nie le czo ne nad ciś nie nie uszka-

dza ner ki, układ krą że nia (gro zi nie wy dol-

no ścią ser ca i za wa łem) i układ ner wo wy

(ry zy ko wy le wu do mó zgu).

2Cu krzy ca ty pu 2. Cu krzy ca jest

jed nym z pod sta wo wych po wi kłań

oty ło ści. Dzie je się tak dla te go, że

tkan ka tłusz czo wa jest przy czy ną in su li no -

o por no ści: nie za leż nie od te go, jak wy daj nie

pra cu je trzust ka i jak wie le in su li ny pro du-

ku je, or ga nizm prze sta je na nią re a go wać.

Cu krzy ca sprzy ja za ka że niom, przy spie sza

roz wój miaż dży cy, ata ku je na czy nia ner ko -

we, do pro wa dza jąc do nie wy dol no ści ne rek,

po wo du je zmia ny w siat ków ce oka, po wo-

du jąc na wet śle po tę.

3Cho ro by ser ca. Oty łość pro-

wa dzi do wzro stu ciś nie nia (patrz

po wy żej) i nad mier ne go ob cią że nia

ser ca. Ale to nie wszyst ko. Znacz ne zwię k-

sze nie roz mia rów cia ła po cią ga za so bą

zmia nę bu do wy ser ca, spo so bu, w ja ki się

ono kur czy, a tak że fun kcji elek trycz nej

tego mięś nia. Ano ma lie elek trycz ne zwią -

zane z prze ro stem i ob cią że niem ser ca

za bu rza ją je go rytm, cze go efek tem jest

mi go ta nie przed sion ków. Opon ka na brzu-

chu po nad trzy krot nie zwię ksza ry zy ko

zgonu ser co we go!

4Cho le ste rol. Wy so ki po ziom

złe go cho le ste ro lu spra wia, że na

ścia nach na czyń krwio noś nych

two rzą się zło gi, co zmniej sza ela stycz ność

na czyń, zwę ża je i ogra ni cza prze pływ krwi.

W ten spo sób roz wi ja się miaż dży ca. Co

cie ka we – im wyż szy po ziom złe go cho le-

ste ro lu tym... trud niej schud nąć, bo cho -

le ste rol spo wal nia tem po roz kła du tłusz -

czów w komór kach tkan ki tłusz czo wej!

A sa ma miaż dży ca ozna cza ry zy ko za wa łu,

nie dot le nie nie waż nych or ga nów (np. mó z-

gu).

5No wo two ry: trzust ki, pę che rzy -

ka żół cio we go, je li ta gru be go, ne rek

i prze ły ku. W USA ok. 4 procent

wszystkich zachorowań mężczyzn na raka

wynika z otyłości.

6Po gor sze nie pa ra me trówna sie nia, spa dek li bi do,prob le my z erek cją.Kło po ty

z płod no ścią i ry zy ko im po ten cji, któ re do-

ty ka oty łych pa nów, jest efek tem współ dzia -

ła nia wie lu czyn ni ków. Naj waż niej szy tu

jest tłuszcz, któ ry „mie sza” w hor mo nach

(zawar ta w min aro ma ta za za mie nia hor-

mon mę ski te sto ste ron w żeń ski estro gen).

Swo je ro bi też opor ność na in su li nę i bez -

dech sen ny (patrz punkt 11), bo nie do sta tek

snu wpły wa dra stycz nie na po gor sze nie pa-

ra me trów na sie nia. W do dat ku ją dra gruba-

sów, otu lo ne fał dka mi tłusz czu

prze grze wa ją się. Męż czyź ni o nor mal nej

wa dze ma ją bli sko 190 mln plem ni ków na

mi li litr na sie nia, ci z nad wa gą 180-160 mln,

a oty li za led wie 135 mln.

7Ból krę go słu pa. Każ dy do dat-

ko wy ki lo gram cia ła w oko li cach

pasa spra wia, że od ci nek lędź wio wy

krę go słu pa ob cią ża do dat ko we... 7 kg. Pro-

wa dzi to do przed wczes ne go ście ra nia się

chrzą stek po kry wa ją cych koś ci two rzą ce

sta wy krę go słu pa. A to pro sta dro ga do cho-

ro by zwy rod nie nio wej, któ ra po cząt ko wo

ob ja wia się bó lem i ob rzę ka mi sta wów,

a z cza sem mo że pro wa dzić do znacz ne go

usztyw nie nia krę go słu pa.

8In fek cje skó ry. Oso bom oty -

łym trud niej jest utrzy mać hi gie nę

skó ry. W pach wi nach, pod pa cha mi,

w fał dach skó ry na brzu chu, tam, gdzie

gro ma dzi się pot i któ re trud niej umyć,

po wsta ją swę dzą ce i nie ład nie pach ną ce

ogni ska za ka żeń bak te ryj nych i grzy bi czych.

Przy znacz nej oty ło ści spra wy mo gą wy glą -

dać nie kie dy jesz cze po waż niej, bo w pod -

skór nej tkan ce tłusz czo wej i na skó rze


DIETY 27

mo że roz wi nąć się mar twi ca i owrzo dze -

nia. Za bu rze nia gos po dar ki li pi do wej (wy -

so ki po ziom złe go cho le ste ro lu) da ją znać

o sobie zo sta wia jąc żół te wy kwi ty na po wie-

kach, na da ją ce twa rzy wy gląd sta ry i zmę -

czo ny.

9Cho ro by pę che rzy ka żół -cio we go i ka mi ca. Sil na nad-

wa ga zwię ksza ry zy ko po wsta nia

ka mie ni żół cio wych. For mu ją się one, gdy

wą tro ba uwal nia nad mier ne ilo ści żół ci,

któ re dłu go za le ga ją w pę che rzy ku żół cio-

wym.

10Dna mo cza no wa. Cho-

roba na zy wa na kie dyś po da -

grą lub ar tre tyz mem, to

za pa le nie sta wów spo wo do wa ne od kła da-

niem się w nich krysz tał ków kwa su mo czo-

we go. Zde cy do wa nie czę ściej cho ru ją

męż czyź ni niż ko bie ty, przy czym wię kszość

cier pią cych na dnę to lu dzie oty li. Jak się

ma ją krysz tał ki w sta wach do oty ło ści? Je śli

po ży wie nie jest zbyt tłu ste i bo ga te w biał -

ko (mó wiąc wprost: je śli zja dasz ra czej kot-

le ta, zo sta wia jąc su rów ki i ka szę, niż na

od wrót), wzra sta pro duk cja kwa su mo czo-

we go, któ ry od kła da się w sta wach. Z te go

po wo du dna na zy wa na by wa cho ro bą bo ga-

czy lub cho ro bą do bro by tu. Ostre krysz tał ki

w sta wach? To mu si bo leć.

11Prob le my z od dy cha -niem. Bez dech sen ny po le ga na

tym, że w no cy od dy cha nie na gle

usta je al bo od dech dra stycz nie się spły ca,

na sku tek cze go nie bez piecz nie spa da ilość

tle nu trans por to wa ne go przez krew. Bez

żar tów, ta kie czę ste nie dot le nie nia mo gą

być groź ne na wet dla ży cia, a z pew no ścią

po wo du ją licz ne, drob niut kie mi kro usz ko-

dze nia mó zgu. Pierw szym ob ja wem bez de-

chu sen ne go za zwy czaj jest chra pa nie.

Skut kiem noc ne go „pod du sza nia” są chwi-

lo we wy bu dze nia, nie dot le nie nie, uczu cie

zmę cze nia, nie wys pa nia, bó le gło wy i pod -

wyż szo ne ciś nie nie krwi. Na ry zy ko bez de-

chu sen ne go na ra że ni są prze de wszyst kim

pa no wie o ob wo dzie koł nie rzy ka prze kra-

cza ją cym 43 cm – ta do le gli wość ata ku je

oso by oty łe o gru bej szyi. W le cze niu za le ca

się od chu dza nie, uni kanie al ko ho lu

i... piłeczkę pin gpon go wą wszy wa ną w ple -

cy od pi dża my, że by odzwy cza ić się od

spa nia na ple cach, bo ta po zy cja na si la

prob lem.

12Ast ma. BMI wyż sze niż 25

po nad dwu krot nie zwię ksza ry-

zy ko roz wo ju ast my oskrze lo-

wej i świsz czą ce go od de chu. W ja ki spo sób?

Tkan ka tłusz czo wa jest źró dłem czyn ni ków

pro za pal nych, któ re na si la ją stan za pal ny

w dro gach od de cho wych.

13Cho ro ba zwy rod nie- nio wa sta wów. Do dat ko -

we ki lo gra my ob cią ża ją cały

układ kost ny i sta wy – prze de wszyst kim

jednak ko la na, bio dra i dol ną część ple ców.

Na cisk na te właśnie sta wy przy spie sza

rozkład chrząst ki, co po wo du je bó le

i sztyw ność.

14Ref luks żo łąd ko wo--prze ły ko wy. Im wię cej

tłusz czu w ja mie brzusz nej,

tym mniej miej sca dla wszystkich na rzą -

dów, któ re mu szą się tam zmie ścić, i tym

wię ksze tzw. ciś nie nie we wnątrz brzusz ne.

Sko ro nic się nie mie ści, nie mie ści się

też i po chła nia ne w zbyt du żych ilo ściach

je dze nie, któ re za czy na co fać się aż do prze -

ły ku. Bleee.

15Znieksz tał ce nia sto py.Nad mier ne ob cią że nie pro wa-

dzi do po wsta nia pła sko sto pia,

pa lu cha ko śla we go, roz wo ju mo dze li i na -

gniot ków.

16Stłusz cze nie wą tro by.Wą tro ba to na rząd któ ry me ta-

bo li zu je tłusz cze. Ma ona jed-

nak pew ną wy daj ność – je śli za wa li sz ją

pra cą, bę dzie wy glą da ła jak wą tro ba gę si po

tu czu na fo ie gras.

17Prze pu kli na. Nad wa ga

szcze gól nie pre dys po nu je do

po ja wie nia się nieprzyjemnej

prze pu kli ny. Tkan ka łącz na osób oty łych

jest ma ło sprę ży sta, a ich mięś nie brzu cha

(za zwy czaj sła bo wy tre no wa ne) mu szą

wy trzy mać zwię kszo ne ciś nie nie w ja mie

brzusz nej. Po wło ki brzusz ne roz cią ga ją się

i mo gą stra cić ciąg łość. Tak po wsta je prze-

pu kli na.

18Ob ni że nie zdol no ścipo znaw czych. Oso by

oty łe cier pią ce na nad ciś nie-

nie do świad cza ją wraz z wie kiem szyb sze go

o nie mal jed ną pią tą spad ku zdol no ści po z-

naw czych. In ny mi sło wy ich mózg, pa mięć

i ref leks sta rze ją się szyb ciej, niż to wy ni ka

z me try ki. Mówiąc wprost – robisz się coraz

głupszy.

19De pre sja. Oty łość po wo du -

je nie tyl ko prob le my fi zycz ne,

ale i men tal ne, bo czę sto idzie

w pa rze z de pre sją. Nie wy klu czo ne, że jest

to spo wo do wa ne zmia na mi hor mo nal ny mi

ini cjo wa ny mi przez tłuszcz i nie do stat kiem

ru chu.

20Przed wczes naśmierć.. Z po wo du

wszyst kich cho rób to wa rzy -

szą cych oty ło ści prze cięt na dłu gość ży cia

czło wie ka z nad wa gą skra ca się w sto sun ku

do je go ró wieś ni ka z nor mal ną wa ga o oko -

ło 15-20 lat!

NADWAGA TO NIETYLKO KŁOPOTESTETYCZNY,TO PRZEDEWSZYSTKIM ZŁESAMOPOCZUCIE,BRAK OCHOTY NASEKS I MNÓSTWOGROŹNYCH CHORÓB!


28 DIETY

Tomasz Brzózka jest trenerem osobistymfitnessu, wicemistrzem Polski w kultury-styce i fitnessie z 2009 r., finalistą mist-rzostw Europy z tego samego roku.

Ćwiczenia na dobry początek

Zacznij dzień od rozruchu. Wprowadzi twój organizm w stan„euforii energetycznej” i sprawi, że najcięższe wyzwania będą dla ciebie jak bułka z masłem.

SE NDo brze spa łeś? To wspa nia łain for ma cja dla two je go cia ła.Zre ge ne ro wa łeś si ły, zgro- ma dzi łeś ener gię. Od po wied- nio dłu gi sen (7-9 go dzin)wpły wa do brze na sa mo poczu cie i pod no si ja kość ży -cia. Jest też bar dzo waż nymczyn ni kiem pro zdro wot nym,bo pod czas nie go na stę pu je„na pra wa” uszko dzo nychko mó rek, wy dzie la ją się hor- mo ny, har mo ni zu ją sta nyemo cjo nal ne.

Po m p k i navy

Po zy cja wyj ścio wa: pod pór przo dem.

Ruch: ugię cie ra mion, tak aby poło żyć się na pod ło dze.Oder wa nie dło ni (po tem po wrót do po zy cji wyj ścio wej).

Uwa ga! przy po wro cie do po zy cji wyj ścio wej pa mię taj, aby cia ło by ło w li nii pro stej, na pi naj brzuch.

Skłony tułowia w p rzó d (potocznie: brzu szki)

Po zy cja wyj ścio wa: le że nie na ple cach, ra mio na za gło wą,łok cie do ty ka ją pod ło ża, sto py złą czo ne po desz wo wo.

Ruch: skłon tu ło wia w przód. Do tknię cie dłoń mi pięt (po tempo wrót do po zy cji wyj ścio wej).


DIETY 29

Tre ning po ran ny po wi nien być bar dzospo koj ny, o umiar ko wa nej in ten syw- no ści, dla te go pro po nu ję wy ko naććwi cze nia w na stę pu ją cej kon fi gu ra cji:

brzusz ki x 20, pom pki x 20, su mojumps x 20, bur pe es x 10. Przer waoko ło 1 mi nu ty;

wy kro ki x 10 na każ dą no gę, wzno syw pod po rze x 10 na każ dą stro nę, wo- jow nik x 2 na każ dą stro nę (przy trzy -ma nie oko ło 10 se kund), skłon tu ło wiax 1 (wy trzy maj oko ło 30 se kund). Prze-r wa oko ło 2 mi nut.

Wy ko naj dru gą se rię tak jak po wy -żej. Róż ni ce – rób 15 po wtó rzeń, tamgdzie by ło 20, 8, tam gdzie by ło 10, resz ta bez zmian.

Wy ko naj trze cią se rię od po wied niopo 10 po wtó rzeń i po 6. Dla mo dy fi ka- cji su ge ru ję zmiany ko lej no ści wy ko- ny wanych ćwi czeń orazsy ste ma tycz ne skra ca nie przerw odpo czyn ko wych do mo men tu, aż wy ko- na my tre ning już bez od po czyn ku.

PRZE RA ZI ŁEM CIĘ ? SPO KOJ NIE! Oczy wi ście, je śli do pie ro za czy naszprzy go dę z po ran nym roz ru chem,możesz roz po cząć od mniej szej liczbypo wtó rzeń i ćwi czeń, a z czasem do -kła dać so bie ko lej ne, w za leż no ściod osią ga nych po stę pów. Oto wer sjasoft:

Na po czą tek rób tzw. se rie łą czo ne,czy li wy bierz so bie dwa ćwi cze nia. Wy ko naj bez przerw 10 po wtó rzeń jed- ne go i dru gie go. Od pocz nij mi nu tęi po wtórz to jesz cze trzy ra zy. Na stęp- nie wy bierz dwa ko lej ne ćwi cze niai wy ko naj je w tej sa mej kon fi gu ra cji.Tre nin gi w ko lej nych dniach wy ko nujtak sa mo, ale z za sto so wa niem ko lej- nych ćwi czeń. Z cza sem będzieszw stanie wy ko nać bez prob le mów całyza pro po no wa ny prze ze mnieze staw. Wte dy śmia ło bę dziesz mógłsobie po wie dzieć: wy ko na łem ka wałporząd nej ro bo ty!

JAK ĆWICZYĆ?Su mo jumps

Po zy cja wyj ścio wa: stań w roz kro ku, pal ce stópskie ro wa ne na ze wnątrz, rę ce wzdłuż tu ło wia.

Ruch: ugnij ko la na, wy ko nu jąc przy siad.Po przez dy na micz ny wy prost nóg wy skocz w gó rę(pal ce stóp ob cią gnię te), po tem po wrót do przy sia du.

D y namiczne wykroki

Po zy cja wyj ścio wa: stań w wy kro -ku, np. le wa noga z przo du (pa mię -taj, aby ko la no no gi wy krocz nej nieprze cho dzi ło po za oś pal ców sto py),tu łów pro sto.

Ruch: dy na micz ny wy skok ze zmia -ną no gi wy krocz nej. Lą do wa niew po zy cji od wró co nej.

Skłony tułowia w przód stojąc

Po zy cja wyj ścio wa: stań pro sto, bro da do ty ka most ka.

Ruch: skłon tu ło wia w przód(pa mię taj – nie od ry waj bro dyod most ka, no gi wy pro sto wa -ne), tak da le ko jak mo żesz.Po wy ko na niu peł ne go skło nupo wol ny po wrót do po zy cji wyj -ścio wej (pa mię taj, aby bro daoder wa ła się od most ka ja koosta t nia).


30 DIETY

NA CZCZO CZY PO ŚNIADANIU?Pa mię taj, że pod czas snuspa da stę że nie glu ko zy wekrwi, co po wo du je roz padzwiąz ków (np. bia łek). Ruchna czczo, mo że spo tę go waćte pro ce sy, a to pro sta dro gado na ba wie nia się kon tu zjilub prze tre no wa nia. Dla te goprzed tre nin giem le piej zjeśćnie wiel kie śnia da nie. Chy ba że two im ce lem jestaku rat od chu dza nie – poprze bu dze niu wzmo żo na jestli po li za, czy li pro ces spa la niatkan ki tłusz czo wej. W ta kiejsy tu a cji tre ning bez ma łe go„co nie co” jest właś nie dlacie bie.

PRAW I DŁOWYODDECHTo pro ste – wdech za wszeprzed pra cą w da nym ćwi- cze niu, wy dech pod czasruchu. Bar dziej ob ra zo wo.Je śli chcesz pro fe sjo nal nieza rzą dzać tle nem, pa mię taj,aby za wsze przed wy sił kiem,np. przy pom pce jest to wy pro sto wa nie rąk, czy liunie sie nie tu ło wia, być jużna ła do wa nym tle nem. Pod- czas wy pro stu wy dy chaszpo wie trze po czym przy po now nym ugię ciu po now nieje nabie rasz.

Zmodyfikowany wojownik

Po zy cja wyj ścio wa: stań w roz kro ku.

Ruch: wy pad le wą no gą w bok (pal ce le wej sto py skie ro wa new przód), le wa rę ka do ty ka pod ło ża, pra wa unie sio na w gó rę (pamię taj, aby obie rę ce two rzy ły li nię pro stą). Po wrót do po zy cjiwyj ścio wej i po wtó rze nie ćwi cze nia w pra wą stro nę.

Naprzemianst ronne wznosy r�� óg w podporze przodem

Po zy cja wyj ścio wa: pod pór przo dem na pro stychra mio nach.

Ruch: jed no czes ny wznos le wej rę ki i pra wej no giw gó rę (pamię taj, aby uzys kać li nię pro stą), przy- trzy maj oko ło 2 se kund. Po wrót do po zy cji wyj ścio- wej i zmia na rę ki oraz no gi.

Burpees

Po zy cja wyj ścio wa: stańw lek kim roz kro ku.

Ruch: wy ko naj przy siad,tak aby do tknąć dłoń mipod ło ża.Wy rzuć no gi w tył do pod- po ru przo dem i po wróć doprzy sia du.Dy na micz nie wy skoczw górę i po wróć do przy- sia du.


LOGO_08_2014.pdf

Documents

Transcript of LOGO_08_2014.pdf