List informacyjny nr 1 (92) 2013

40
List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 1 W numerze: LIST PISMO BRACTWA MŁODZIEŻY PRAWOSŁAWNEJ DIECEZJI BIAŁOSTOCKO-GDAŃSKIEJ NR 1 (92) 2013 r. STYCZEŃ-MARZEC • O zachowniu się w cerkwi • Św. Teodor • 8 lipca dzień zakochanych • Czarodziejskie okulary INF RMACYJNY ŚWIATOWY DZIEŃ MŁODZIEŻY PRAWOSŁAWNEJ

description

List informacyjny wydany z okazji Światowego Dnia Młodzieży Prawosławnej 2013.

Transcript of List informacyjny nr 1 (92) 2013

Page 1: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 1

W numerze:

LISTPISMO BRACTWA MŁODZIEŻY PRAWOSŁAWNEJ

DIECEZJI BIAŁOSTOCKO-GDAŃSKIEJ

NR 1 (92) 2013 r. STYCZEŃ-MARZEC

• O zachowniu się w cerkwi• Św. Teodor • 8 lipca – dzień zakochanych• Czarodziejskie okulary

INF RMACYJNY

ŚWIATOWY DZIEŃ

MŁODZIEŻY PRAWOSŁAWNEJ

Page 2: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC2

Drodzy Czytelnicy!

Kontakt: tel. 85 742 45 27

e-mail: [email protected] www.bmpdbg.pl

Nasz adres:„List Informacyjny”

Bractwa Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej

ul. św. Mikołaja 3, 15-420 Białystok

Kolegium redakcyjne:Katarzyna Ryżko

Skład komputerowy:Piotr Hanczaruk

Korekta: Anna Konstańczuk

Współpraca:Paweł Karczewski

Arkadiusz RomaniukJustyna Pikutin

Katarzyna CharkiewiczAnna GryniewickaMichał Uścinowicz

Anna Kiryluk

Witamy Was serdecznie w 2013 r. pierw-szym numerem naszej gazetki, wydanym specjal-nie na Światowy Dzień Młodzieży Prawosławnej. Jak dobrze pamiętacie, jest to święto ustanowione przez Syndesmos – Światową Federację Młodzie-ży Prawosławnej – 21 lat temu. W tym roku mamy dla Was interesujący i pełen atrakcji plan obchodów,

o którym informowaliśmy już od dłuższego cza-su. Mamy nadzieję na aktywny udział i dzię-ki temu pomoc w organizacji tego przedsięwzięcia.

Na łamach tego czasopisma chcemy pokazać Wam, że Święto Zakochanych wypadające 14 lutego to tylko ko-mercyjna okazja do wyrażenia sobie miłości. Wbrew pozo-rom, Cerkiew prawosławna ma ustanowiony dzień analo-giczny do tego. Jest to 8 lipca. Może warto nie poddawać się zachodnim wpływom, a dbać o naszą tradycję?

Oczywiście, nie może zabraknąć stałych działów – tym razem poznacie działalność bractwa przy parafii prawosławnej w Gródku. Mamy dla Was również kolejny przepis na sprawdzenie swoich sił w kuchni oraz rebus!

Żeby nie przedłużać wstępu – przenieście wzrok na następną stronę i zapraszamy do lektury!

Redakcja

Page 3: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 3

O zachowaniu się w cerkwi Zasady i wymogi życia cerkiewnego

Religia chrześcijańska, a Prawo-sławie w szczególności, jest

czymś więcej niż „religią Prawa” – zakonu Mojżeszowego wymagającego przestrze-gania ściśle określonych przepisów i obrzędów. Apostoł Paweł pisał: „Je-den drugiego brzemiona noście i tak wypełnijcie prawo Chrystusowe” (G. 6,2). Jest to więc przede wszystkim dobrowol-na, wzajemna służba, podyktowana chrześcijańską miłością: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z braci moich najmniejszych – Mnieście uczyni-li” (Mt. 25,40). Tym niemniej, życie duchowe wzbogaca się i pogłębia za pomocą reguł wypracowanych przez wielowiekowe doświadczenie Cer-kwi. Nie jest to cel sam w sobie, lecz środki wspomagające nasze dążenie do zbliżenia z Bogiem i jedności z Nim.

Nasza aktualna sytuacja wymaga od wszystkich wiernych Cer-kwi prawosławnej głębokiej świadomości swej odrębności wyznanio-wej! Być prawosławnym w naszym kraju nie jest łatwo. Trzeba dużo wiedzieć, aby umieć rozwiać uprzedzenia i nieufność, które rodzą się z niewiedzy. Trzeba poznać Prawosławie nie tylko po to, aby czuć się pełnowartościowym, ale umieć odeprzeć wszelki zarzut. Temu służą nie-które wskazówki:a) Co powinien wiedzieć prawosławny chrześcijanin?

Spośród licznych tekstów Pisma Świętego, które jest drogowskazem w życiu, oraz licznych modlitw, bez których niemożliwe jest życie du-chowe, nieodzowna jest znajomość:– modlitwy Pańskiej: „Otcze Nasz”, modlitw „Cariu Niebiesnyj”, „Pre-swiataja Troice”, „Anhiele Bożyj”, „Dostojno jest”, „Bohorodice Die-wo” oraz innych;– głównych przykazań o miłości do Boga i ludzi ze Starego Testamentu (Pwt. 6,5: Kpł. 19,18) oraz Dekalogu – 10 przykazań (Wj. 20, 2-17),– głównych przykazań Nowego Testamentu, w tym ośmiu błogosła-wieństw (Mt. 5, 3-12) oraz innych wskazówek ewangelicznych (Mt. 5, 21-48; 6,1,3,6,14-21, 24-25; 7, 1-5, 21, 2,3,8-12, J. 13,34);

Page 4: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC4

– Niceokonstantynopolitańskiego Symbolu Wiary – „Wieruju”;– modlitw porannych i wieczornych według molitwosłowu;– liczby, znaczenia i prawosławnego rozumienia sakramentów.

b) Uczestnictwo w nabożeństwach i obrzędach cerkiewnych.Zgodnie z przykazaniem, jeden dzień w tygodniu powinien być

poświęcony Bogu. W Starym Testamencie była to sobota (Wj. 20,8), a w Nowym Testamencie – dzień Pański – niedziela, ustanowiona dla upamiętnienia w tym dniu Zmartwychwstania Chrystusowego.

Uczestnictwo w niedzielnej Świętej Liturgii jest obowiązkowe i tylko obłożna choroba jest usprawiedliwieniem nieobecności. W nie-dziele i święta cerkiewne należy unikać wszelkich prac, które mogą być bez istotnego uszczerbku odłożone na dzień powszedni.

Prawosławny chrześcijanin w ogóle powinien bywać w cerkwi zawsze wtedy, gdy ma możliwość. Wchodząc do cerkwi należy z bo-jaźnią Bożą uczynić znak krzyża, zająć miejsce bez przepychania się i rozglądania, postawić świeczkę, uklęknąć przed ikoną. Mężczyźni i kobiety powinni przychodzić w czystym, schludnym, w miarę moż-liwości, odświętnym ubraniu. Tym samym wyrażamy nasz szacunek dla Domu Bożego, odmiennego od wszelkich innych miejsc. Mężczyźni, w miarę możliwości, po-winni zajmować miejsce wśród mężczyzn, by unikać pokus i nieczystych myśli. Powinni stać z odkrytą głową. Kobiety powin-ny unikać nieprzyzwoitych strojów, wskazane są nakrycia głowy zgod-nie z zaleceniem Apostoła Pawła (1 Kor, 11, 5-14). Jeżeli obecnie mało się na to zwraca uwagę, to nie znaczy, że czyni się dobrze choćby przez wzgląd na ludzi starszych i wychowanych ina-czej niż obecnie.

Podczas nabożeństw należy stać będąc zwróco-nym w stronę ołtarza. Kiedy kapłan kadzi w naszą stro-

Page 5: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 5

nę, błogosławi i wygłasza „Mir wsiem”, należy pochylić głowę i uczy-nić znak krzyża. Klękać podczas Świętej Liturgii, jeżeli jest to Liturgia w dniu powszednim można trzy razy: na kanonie eucharystycznym (od „Błagodarim Hospoda” do końca śpiewu „Tiebie pojem’’), gdy wynoszony jest Kielich dla św. Eucharystii oraz gdy ka-płan błogosławi kielichem przy słowach „Wsiegda, nynie i prisno i wo wieki wie-kow”. Pochylenie się aż do samej ziemi zalecane jest na „wielikom wchodzie”, a pozostałe części nabożeństwa należy wysłuchiwać w pozycji stojącej, w tym Ewangelię i Apostoł. Klęczenie i pokło-ny nie są zalecane w okresie wielkanoc-nym, w tzw. światki oraz w niedziele jako „małą Paschę”.

Przyjmując bezpośrednie błogo-sławieństwo kapłana lub biskupa należy ucałować jego rękę, podobnie jak przy namaszczaniu św. olejem. W tym wypadku nie jest to ręka zwykłego mężczyzny, lecz przekaźnik i narzędzie udzielonej nam Łaski Bożej.

Niedopuszczalne jest spóźnianie się do cerkwi na nabożeństwa lub przedwczesne opuszczanie go. Nie wypada też zajmować nielicznych miejsc siedzących przeznaczonych dla ludzi niedołężnych i starych. Po-wściągać się należy od głośnych uwag i pozdrowień. W cerkwi wszyscy, niezależnie od stanu i godności są sobie równi. Wzorem jest tu rozumna postawa celnika (Łk. 18, 9-14). W miarę możliwości, nawet wtedy gdy nie przystępuje się do św. Eucharystii, należy przychodzić do cerkwi na czczo. Zawsze, gdy śpiewają wszyscy ludzie („Wieruju”, „Otcze nasz”, świąteczne tropariony), należy śpiewać ze wszystkimi oraz brać udział w procesjach, nie zaś przyglądać się im z boku. Tylko taka świadoma i pełna szczerego zaangażowania postawa jest dowodem szacunku dla Cerkwi i przynosi duchowy pożytek samemu sobie.

O. Mikołaj BorowikZ archiwum BMPDBG

Page 6: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC6

Nabożeństwa cz. IINabożeństwa cyklu dobowego (cd.)

ŚWIĘTA LITURGIA

Opisane w poprzednim numerze nabożeństwa stanowią jedynie przygotowanie do najważniejszego nabożeństwa – Wielkiej

Bezkrwawej Ofiary – Świętej Liturgii.

Święta Liturgia jest najważniejszym nabożeństwem chrześcijańskim. W jego czasie wspominane jest całe życie Jezusa Chrystusa, od Narodzin do Śmierci i od Zmartwych-wstania do Sądu Ostatecznego. W czasie Świętej Liturgii sprawowany jest Najświętszy Sakrament – Sakrament Eu-charystii. Źródłem Liturgii jest Wieczerza Pańska, w trakcie której sakrament ten został ustanowiony przez samego Jezu-sa Chrystusa. Opisują ją czterej Ewangeliści oraz apostoł Pa-weł w I Liście do Koryntian (Mat. 26, 20-30; Mar. 14, 17-26; Łuk. 22, 14-39; Jana 13-17; I Kor. 11,23-34).

W Cerkwi prawosławnej najczęściej odprawiana jest Liturgia św. Jana Chryzostoma (opisana poniżej). Dziesięć razy w roku sprawowana jest Liturgia św. Bazylego Wielkie-go (opisana w kolejnym artykule). Istnieje również wiele in-nych typów Liturgii, m.in. Liturgia apostoła Jakuba, apostoła Marka czy też apostoła Judy – Tadeusza.

Święta Liturgia, jako najważniejsze z nabożeństw, wymaga nad-zwyczajnego przygotowania duchowego. Kapłan, przystępując do służe-nia przy Świętej Liturgii, powinien przystąpić do nabożeństwa w czysto-ści ciała i ducha.

Części składowe Liturgii

Liturgia składa się z trzech części: Proskomidii, Liturgii Katechu-menów (zwana również Liturgią Słowa) oraz Liturgii Wiernych.

Proskomidia•Proskomidia stanowi przygotowanie darów do Eucharystii. Przy-

gotowuje się je z 5 prosfor, czerwonego wina z winogron oraz wody.

Page 7: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 7

Na prosforach widnieją napisy MP QY (Maryja Theoto – ku, Maryja Bogurodzica), zaś na pozostałych IC XC HI KA (cs. Isus Chrystos Nika – Jezus Chrystus Zwycięzca).

Najważniejszą częścią Proskomidii jest przygotowanie św. Chleba oraz wina, które w czasie Kanonu Eucharystycznego poprzez zejście Ducha Świętego przemieni się w Przenajświętsze Ciało i Krew Chry-stusa. Św. Chleb nazywany jest Agniec, co znaczy baranek.

Kapłan wycina sześcian z jednej 1) z prosfor z napisem IC ХС HI KA, a następnie przebija go z prawej strony kopią. Baranek (cs. Agniec) symbolizuje Chrystusa ukrzyżowanego za nasze grzechy. Z prosfory poświęconej Matce Bożej MP QY za Nią kapłan wyj-2) muje cząsteczkę w kształcie piramidki, którą umieszcza na pate-nie (cs. diskos) z prawej strony św. Chleba.Z trzeciej prosfory duchowny wyjmuje 9 cząstek na cześć róż-3) nych świętych. Mianowicie:Na cześć św. Jana Chrzciciela, Ku czci Proroków, Na cześć Apostołów, Świętych Biskupów, Męczenników, Świętych Za-konników i Zakonnic, Świętych, leczących bezpłatnie, Ku czci Świętych i Sprawiedliwych Bożych Rodziców Joachima i Anny, Świętego, którego jest dzień oraz pod wezwaniem którego jest świątynia, św. Równych Apostołom Metodego i Cyryla, Nauczy-cieli Słowiańskich i wszystkich Świętych, Na cześć Świętego Ojca Naszego Jana, Arcybiskupa Konstantynopola, Złotoustego (w czasie Liturgii św. Jana Chryzostoma) lub św. Bazylego, Ar-cybiskupa Cezarei Kapadocyjskiej (w trakcie Liturgii św. Bazy-lego).Z prosfory czwartej kapłan wyjmuje dwie duże cząstki za władzę 4) duchowną i świecką oraz szereg małych cząsteczek za żywych, wspominając ich imiona.Z prosfory piątej duchowny wyjmuje dużą cząstkę za zmarłych. 5) Potem wspomina biskupa, który go wyświęcił, i innych zmar-łych, po imieniu. Wyjmuje wreszcie cząstkę za siebie, modląc się o odpuszczenie grzechów.

Page 8: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC8

Do kielicha wlewa wino, następnie wodę, mówiąc: „Lecz jeden z żołnierzy włócznią przebił bok Jego, a zaraz wyszła krew i woda. A ten, który to widział, dał o tym świadectwo, a jego świadectwo jest prawdzi-we” (Jana 19, 34-35). Przygotowawszy św. Dary kapłan błogosławi kadzielnicę i oka-dza gwiazdę (zwiezdicę) oraz dwa małe pokrowce i welon (wozduch), pokrywając nim patenę (diskos) i kielich (czaszę). Następnie duchowny okadza św. Stół Ofiarny (Żertwiennik) oraz Ołtarz (Prestoł).

Liturgia katechumenów •Na drugą część Świętej Li-

turgii składają się hymny liturgicz-ne, czytanie Pisma Świętego, kazanie oraz ektenia za katechumenów. Na tej części nabożeństwa mogą być obecni, wraz z ochrzczonymi, katechumeni (nieochrzczeni), heretycy, żydzi oraz wierni kościołów niechrześcijańskich. W ten sposób Cerkiew chce zapoznać ich ze swoją nauką i nakłonić do przy-jęcia prawosławnej wiary.

Liturgię katechumenów rozpo-czyna błogosławieństwo kapłana: „Bło-gosławione Królestwo Ojca, i Syna, i Świętego Ducha, teraz i zawsze, i na wieki wieków” (cs. Błahosłowienno Carstwo Otca i Syna i Swiataho Ducha, nynie i prisno, i wo wieki wiekow.) Po słowach tych następuje wielka ektenia i śpiewana jest pierwsza antyfona, a po niej druga i trzecia, oddzielone małymi ekteniami. W cza-sie śpiewania ostatniej antyfony otwierane są Królewskie Wrota i odby-wa się Małe Wejście z Ewangelią. Symbolizuje to wystąpienie Chrystusa dla głoszenia Nowej Nauki. Po Małym Wejściu chór śpiewa modlitwę „Przyjdźcie, pokłońmy się i przypadnijmy do Chrystusa…” (cs. Priidi-tie pokłonimsia i pripadiem ko Chrystu…) i tropariony święta oraz inne pieśni przewidziane Typikonem. Później kapłan wygłasza uroczyście aklamację: „Albowiem święty jesteś, Boże nasz, i Tobie chwałę zasy-

Page 9: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 9

łamy, Ojcu i Synowi i Świętemu Du-chowi, teraz i na zawsze…” (cs. Jako Swiat jest Boże nasz, i Tiebie sławu wozsyłajem, Otcu i Synu, i Swiatomu Duchu, nynie i prisno), diakon koń-cząc mówi: „…i na wieki wieków”. Następnie chór śpiewa pieśń anielską „Święty Boże...”, zastępowaną nie-kiedy przez „Ci, którzy w Chrystusa się ochrzcili” (cs. Jelicy wo Chry-sta krestistiesia…) lub „Krzyżowi Twojemu kłaniamy się, Władyko…” (cs. Krestu Twojemu…). Po zakoń-czeniu pieśni anielskiej śpiewany jest prokimenon (cs. prokimien) – naj-częściej fragment psalmu. Następnie

czytane są fragmenty z Listów Apostolskich oraz Ewangelii. Później na-stępują 2 ektenie – usilna oraz za katechumenów. Na tym kończy się Liturgia Katechumenów. Kolejną częścią jest liturgia wiernych, którą opiszemy w następ-nym Liście wydanym na pielgrzymkę do monasteru w Zwierkach.

Z archiwum BMPDBG

Liturgia Świętego Bazylego Wielkiego

Świętą lub Boską Liturgią nazywane jest nabożeństwo Kościoła prawosławnego, podczas którego przynoszona jest mistyczna

bezkrwawa ofiara. Chleb i wino ulegają przemianie w Ciało i Krew Je-zusa Chrystusa i są rozdawane wiernym (sakrament Eucharystii). Grec-kie słowo Liturgia (λειτουργία) oznacza „wspólne działanie”. W Piśmie Świętym pod tym pojęciem kryło się służenie bliźnim (dobroczynność) lub służba kapłańska przy ołtarzu (szczególnie w Starym Testamencie).

Page 10: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC10

Jeszcze w czasach trzeciego Soboru Powszechnego (431 r.) mianem liturgii określano wszystkie nabożeń-stwa cyklu dobowego. Obecnie nazwa zarezerwowana jest dla nabożeństwa eucharystycznego. Liturgia to naj-ważniejsze nabożeństwo – centrum życia duchowego. Podczas niej sprawowany jest bowiem najważniejszy z sakramentów – sakrament Eucharystii, ustanowiony przez Chrystusa podczas Wielkiej Wieczerzy. O jego ważności wielokrotnie wspominał Zbawiciel – Kto spożywa moje ciało i pije moją krew, ma życie wiecz-ne, a Ja wskrzeszę go w dniu ostatecznym (J 2,54). Ryt świętej Liturgii składa się z wielu nierozdzielnie po-wiązanych ze sobą modlitw, śpiewów i czynności ka-płana. Nic nie jest przypadkowe, wszystko ma swój cel – symboliczny lub praktyczny.

Kościół prawosławny rozróżnia cztery podsta-wowe ryty Liturgii – św. Jana Chryzostoma, św. Bazy-lego Wielkiego, św. Jakuba Jerozolimskiego i uprzed-nio poświęconych Darów.

Liturgia św. Bazylego Wielkiego sprawowana jest dziesięć razy w roku. Dni jej celebry to: wigilia święta Narodzenia Chrystusa (24 grudnia/6 stycznia) – jeżeli wigilia wy-pada w sobotę lub niedzielę, to Liturgię św. Bazylego sprawuje się w dniu święta Narodzenia Chrystusa (25 grudnia/7 stycznia); wigilia święta Epi-fanii (5/18 stycznia) – jeżeli wigilia wypada w sobotę lub niedzielę, to Liturgię św. Bazylego sprawuje się w dniu święta Epifanii (6/19 stycz-nia); dzień pamięci św. Bazylego Wielkiego (1/14 stycznia); pięć niedziel Wielkiego Postu; Wielki Czwartek i Wielka Sobota.

Liturgia św. Bazylego Wielkiego niewiele różni się od rytu św. Jana Chryzostoma. Różnią ją jedynie szczegóły, m.in. inne modlitwy ka-płana, dodatkowe słowa głośno wypowiadane na kanonie eucharystycz-nym: „Dał swoim świętym uczniom i apostołom, mówiąc: Bierzcie, jedz-cie.../ Pijcie z niego wszyscy...” (cs. Dadie swiatym swoim uczenikom i apostołom, rek: Priimitie jaditie.../ Pijtie ot nieja wsi...). Podczas roze-słania nie wspomina się postaci św. Jana Chryzostoma, ale św. Bazylego Wielkiego.

Paweł Karczewski

Świę

ty B

azyl

i Wie

lki

Page 11: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 11

Św. wlk. męcz. Teodor Tyron i obrzęd poświęcania koliwa

Święty Teodor to męczennik z okresu wczesnochrześcijań-skiego. Dokładna data jego narodzin nie jest znana. W dziele

Żywoty świętych historia św. Teodora rozpoczyna się od roku 305. W tym czasie św. Teodor został żołnierzem (przydomek tyron w tłumacze-niu z języka łacińskiego oznacza rekrut) w armii cesarza Maksymiana. W 305r., kiedy władca rozpoczął rządy, Teodor przebywał w Amasei w Poncie (północno-wschodnia część Małej Azji, niedaleko Morza Czar-nego). Wówczas ukazał się dekret nakazujący wszystkim żołnierzom oddawać cześć rzymskim bóstwom. Św. Teodor odmówił, i to w bardzo odważny sposób, ażeby wszyscy obecni słyszeli, składania ofiar bożkom i wyznawał wiarę w Jedynego Pana Jezusa Chrystusa. Władca dał mu jednak kilka dni do namysłu sądząc, że zmieni zdanie. Czas ten św. Teo-dor spędził na usilnej modlitwie. Święty podpalił słynną w Amasei świą-tynię „Matki bogów” Cebeli. Po tym wydarzeniu natychmiast zo-stał przyprowadzony, aby zostać osądzonym przez władcę miasta Publiusza. Wyznając po raz ko-lejny na sądzie wiarę w Chry-stusa, został skazany i areszto-wany. W więzieniu był poddany najokrutniejszym torturom. Drę-czono go głodem oraz męczono. Świętemu dano ostatnią szansę – by pozostać żywym, musi złożyć ofiarę pogańskim bożkom. Św. Teodor odpowiedział:– Jak możecie zmuszać mnie, bym odrzucił Żywego Boga i oddał pokłon bezdusznemu, martwemu kamieniowi? Z Chry-stusem zawsze byłem, jestem i będę.

Page 12: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC12

Widząc, że nic nie może przekonać świętego, ani prośby, ani rozkazy, ani nawet tortury, władca ogłosił decydujący wyrok: „Teodora, który nie podporządkowuje się władzy wielkich rzymskich imperatorów nie uznaje bogów i wierzy w Jezusa Chrystusa ukrzyżowanego i zmar-twychwstałego, ja skazuję na śmierć poprzez spalenie”. Rozkaz ten zo-stał bardzo szybko spełniony. Słudzy rozpalili ogień, przyprowadzono św. Teodora, który bez strachu wszedł na stos, wyznając Chrystusa, mo-dląc się i sławiąc Boga. Z takimi słowami na ustach zakończył swoje ziemskie życie.

Pewna pobożna kobieta o imieniu Euzebia poprosiła, by wydano jej nietknięte ogniem ciało św. wielkomęczennika Teodora. Namaściw-szy ciało i obwinąwszy całunem złożyła do grobu.

Później relikwie świętego zostały przeniesione do Konstantyno-pola i złożone w cerkwi pod jego wezwaniem. Głowa świętego znajdu-je się w mieście we Włoszech, a części relikwii w różnych miejscach, np. na św. Górze Atos i w Serbii. W latach 491-518 na miejscu męczeństwa św. Teodora cesarz Anastazy zbudował wspaniałą świątynię, która szybko stała się celem licznych pielgrzymek. W ikonografii męczennik przedsta-wiany jest jako mężczyzna w sile wieku, w zbroi rzymskiego legio-nisty. Ma jasnokasztanowe włosy i krótką brodę. Ma krzyż i pikę lub pikę i tarczę.

W pierwszym tygodniu Wielkiego Postu, w sobotę, ob-chodzona jest pamięć św. wlk. męcz. Teodora Tyrona. Wielu z nas zapewne zastanawia się, dla-czego w dzień jego pamięci, a do-kładnie po Liturgii Uprzednio Po-święconych Darów, w piątek jest poświęcane koliwo. Otóż, wiąże się to z wydarzeniem, które mia-ło miejsce 50 lat po śmierci św. Teodora. Cesarz Julian Apostata (361-363), chcąc sprofanować

Koliwo przygotowane do poświęcenia

Page 13: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 13

chrześcijańskie pokarmy w pierwszym tygodniu Wielkiego Postu, roz-kazał zraszać je krwią z pogańskich stołów ofiarnych. Były one sprzeda-wane na rynkach tak, że nie istniały pokarmy nieokropione krwią z ofiar składanych bożkom. Św. Teodor objawił się podczas snu arcybiskupowi Eudoksjuszowi i nakazał opowiedzieć wszystkim chrześcijanom, aby nikt nie kupował niczego na rynkach, a spożywał gotowaną pszenicę z miodem, czyli koliwo. Na pamiątkę tego wydarzenia chrześcijanie sła-wiąc Boga, pamiętając o Jego Opatrzności i dziękując za wielką miłość oraz pomoc św. Teodora, do dzisiaj sprawują obrzęd poświęcenia koliwa, podczas którego czyta się specjalny kanon i modlitwy do św. Teodora, a po Liturgii spożywają koliwo.

Mam nadzieję, że to krótkie przedstawienie żywota św. Teodora i cudu, którego dokonał, pomoże nam świadomie uczestniczyć w nabo-żeństwach ku jego czci i wiedzieć, dlaczego w ten dzień spożywa się koliwo. W tym roku dzień Jego pamięci przypada 23 marca.

Arkadiusz Romaniuk

8 lipca – nasz dzień zakochanych:święto rodziny, miłości i wierności

Dnia 8 lipca prawosławni małżonkowie i zakochani czczą pamięć swoich patronów – świętych Piotra i Febronii z Muromu.

Tych dwoje ludzi świętymi uczyniła ich miłość. Piotr był drugim synem muromskiego kniazia Jurija Władymirowicza. W wyniku panu-jącej w tym czasie epidemii bardzo poważnie zachorował. Wtedy przy-śnił mu się sen, że uzdrowiła go córka „drzewołaza” – człowieka, który zbierał dziki miód. Po przebudzeniu syn kniazia za-czął wszystkich wypytywać o tę dziewczynę. Okazało się, że rzeczywiście mieszka ona we wsi Łaskawa w okręgu riazańskim. Febronia znała się na ziołach i potrafiła leczyć. Była piękna, mądra, dobra i zawsze

Page 14: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC14

pomocna. Nawet dzikie zwierzęta były jej posłuszne. W podziękowaniu za uzdrowienie kniaź obiecał ożenić się z nią. Jednak nie dotrzymał sło-wa, gdyż jako kniaź nie mógł ożenić się z prostą, wiejską dziewczyną. Wtedy choroba powróciła… Znowu zwrócił się on po pomoc do Febro-nii, a ona ponownie go uleczyła. Tym razem kniaź ożenił się z nią, choć było to niezgodne z prawem.

Kiedy już Piotr odziedziczył władzę, bojarzy zaczęli się buntować – nie chcieli oni podporządkowywać się chłopce i postawili kniaziowi warunek: „Albo wygnasz żonę, która swoim pochodzeniem obraża zna-ne damy, albo sam opuścisz Murom”. I Piotr zrezygnował z władzy na rzecz ukochanej małżonki. Wsiedli oni na łódkę i popłynęli. Gdy znaleźli schronienie, rozpoczęli życie pełne radości z bycia razem. W tym czasie w Muromie rozpoczęła się walka o tron i liczne morderstwa. Przerażeni bojarzy zaczęli wzywać Piotra z powrotem, nawet z żoną bez rodowodu. Kniaź wrócił i po pewnym czasie ich rządów Febronii udało się zasłużyć na miłość poddanych.

Będąc w podeszłym wieku, małżonkowie przyjęli mnisze po-strzyżyny w różnych monasterach i modlili się do Boga, by pozwolił im umrzeć tego samego dnia. W testamencie prosili, by pochowano ich w jednym grobie, wcześniej przygotowawszy grób z jednego kamienia z cienką przegródką. Rzeczywiście, zmarli oni tego samego dnia, o tej samej godzinie – 8 lipca 1228 roku. Biorąc pod uwagę, że pogrzeb, o jaki prosili Piotr i Febronia, dla mnichów był niemożliwym, zostali pocho-wani oddzielnie. Jednak nie-rozłączni za życia zakochani i po śmierci w cudowny sposób okazali się razem, tak jak chcieli.

Nad ich relikwiami, zgodnie z obietnicą Iwana Groźnego, w 1553 roku została zbudowana cerkiew. Teraz relikwie świętych spoczywają w żeńskim monasterze św. Trójcy w Muromie. Modlą się do nich z proś-bą o uratowanie i ochronę małżeństw, a ci, którzy nie znaleźli swojej miłości – o pomoc w znalezieniu prawdziwej, drugiej połówki.

Za: www.segodnya.ua Tłum.: Justyna Pikutin

Page 15: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 15

Test miłościNa widok jej/ jego Twoje serce bije jak oszalałe,

a w piersi dech zapiera?To nie miłość, to – Przychylność.

Trudno wam się fizycznie rozstawać?To nie miłość, to – Żądza.

Jesteś dumna ze swojego partnera/ dumny ze swojej partnerki?To nie miłość, to – Przechwalanie się.

Zawsze chcesz być z partnerką/ partnerem?To nie miłość, to – Samotność.

Jesteś z nią/ z nim, ponieważ tak trzeba?To nie miłość, to – Poświęcenie.

Wspierasz partnerkę/ partnera, żeby jej/ jego nie urazić?To nie miłość, to – Litość.

Jesteś z partnerką/ partnerem dla jedynego pocałunku?To nie miłość, to – Niepewność.

Należysz do niej/ do niego, dlatego że nic nie możesz z tym zrobić?

To nie miłość, to – Pasja.Wybaczasz jej/ jemu wszystkie błędy?

To nie miłość, to – Przyjaźń.Każdego dnia twierdzisz, że ona/ on to ta jedyna/ jedyny,

o kim zawsze myślisz?To nie miłość, to – Kłamstwo.

Jesteś gotowy/ gotowa oddać za nią/ za niego wszystko?To nie miłość, to – Miłosierdzie.

Page 16: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC16

Na większość pytań odpowiedziałeś(łaś) TAK?Eh…, zdaje się, że to jednak Miłość…

Jak bardzo ważna jest MiłośćDawno, bardzo dawno temu

była wyspa, na której mieszkały róż-ne Uczucia i duchowe bogactwa lu-dzi: Radość, Smutek, Poznanie i inne. Razem z nimi była też Miłość. Pewnego dnia wszystkie Uczucia zauważyły, że ich wyspa tonie i nie-długo ocean pochłonie całą wyspę.

Wszyscy wsiedli na swoje łódki i opuścili wyspę. Miłość nie spieszyła się, czekała do ostatniej minuty. I dopiero gdy zauważyła, że

nie ma szans na uratowanie wyspy i on prawie cały poszedł pod wodę, zaczęła wołać o pomoc.

Niedaleko przepływał statek Bogactwa. Miłość prosiła, żeby za-brać ją na pokład, ale Bogactwo odpowiedziało, że na statku jest tyle skarbów, drogocennych rzeczy, złota, srebra, że dla Miłości nie ma tam miejsca.

Wtedy Miłość zwróciła się o pomoc do Pychy, której statek prze-pływał nieopodal… Ale, niestety, w odpowiedzi usłyszała, że jej obec-ność zburzy panujący tam porządek i perfekcję.

Z błaganiem Miłość zwróciła się o pomoc do Smutku. – Ach, Miłość – odpowiedział on – jest mi tak smutno, że powinienem zostać w samotności.

Obok wyspy przepływała Radość, ale ona była tak zajęta wesele-niem się, że nawet nie usłyszała błagania o pomoc.

Wtedy miłość usłyszała głos: – Chodź tutaj, Miłość, zabiorę cię ze sobą. Miłość zauważyła siwego starca i była tak szczęśliwa, że zapomniała zapytać go o jego imię. I kiedy dopłynęli do lądu, ona została, a starzec popłynął dalej.

Page 17: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 17

I tylko wtedy, gdy łódka starca znik-nęła, Miłość zrozumiała… przecież ona nawet nie podziękowała mu za pomoc.

Wtedy Miłość zwróciła się do Pozna-nia: – Powiedz mi, kim był ten człowiek, który mnie uratował?– To był Czas – odpowiedziało Poznanie. Czas? – zadziwiła się Miłość. – Ale dlaczego On mi pomógł?– Ponieważ tylko Czas wie i rozumie, jak waż-na w życiu jest Miłość.

Było dwóch przyjaciół. Pewnego razu pokłócili się, je-den spoliczkował drugiego. Ten, odczuwając ból, lecz nic nie mówiąc, napisał na piasku: „Dzisiaj mój najlepszy przyjaciel spoliczkował mnie”.

Wędrowali dalej i dotarli do źródła, w którym postanowili się wykąpać. Spoliczkowany omal nie utonął, przyjaciel go urato-wał. Wróciwszy do sił, napisał na kamieniu: „Dzisiaj mój najlep-szy przyjaciel uratował mi życie”.

Ten, który spoliczkował i który uratował życie swojemu przyja-cielowi, zapytał go: – Kiedy Ciebie obraziłem, napisałeś na piasku, a teraz piszesz na kamie-niu. Dlaczego?– Kiedy ktokolwiek nas obraża, powinniśmy napisać to na piasku, żeby wiatry mogły to rozwiać. Lecz jeśli ktokol-wiek czyni nam dobro, powinniśmy wygra-werować to w kamieniu, aby żadne wiatry nie zdołały tego rozwiać – odpowiedział przyjaciel. Naucz się pisać żale na piasku i gra-werować radości w kamieniu.

Page 18: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC18

Czarodziejskie okulary

– Jaka szkoda, że obecnie nie ma na świecie czarodziejek, które speł-niałyby nasze marzenia – powiedziała mała Ola, oglądając kieszonkowy teleskop swojej mamy, który ta dostała w prezencie na urodziny. – Już ja wiem, o co bym je poprosiła.– Pewnie taki sam teleskop jak mój? – zauważyła mama uśmie-chając się. – Niezupełnie taki. Chciałabym widzieć przez te szkła nie tylko twarze i przedmioty – ja je i tak dobrze widzę. Chciałabym widzieć wszystko, co się za nimi kryje, np. serca ludzi, znać ich myśli, marze-nia, a także wiedzieć, kto jest do-bry, a kto zły. – Cieszę się – powiedziała mama – że nie masz takich szkieł, bo przez to mogłabyś mieć bardzo dużo wrogów. – Dlaczego? – zapytała dziewczynka.– Naprawdę myślisz, moja droga, że ludziom byłoby przyjemnie żyć, wiedząc, że nie mogą oni niczego ukryć, i że ich serca są otwarte przed tobą. Poza tym widząc więcej zła niż dobra, ty sama będziesz nieszczę-śliwa. Poczekaj… Właśnie przypomniała mi się pewna opowieść. Ona ci wyjaśni to, czego nie rozumiesz.

Dawno, bardzo dawno temu żył na świecie pewien człowiek, który marzył o okularach z takimi szkłami, jakie chcesz mieć

i ty, i on je otrzymał. Tylko kiedy raz je założył, nie mógł ich już zdjąć. Co się stało…? Serca ludzi wraz ze wszystkimi myślami odkryły się przed nim. Nie spodziewał się jednak, że ujrzy w nich więcej złego niż dobrego. Swoim spojrzeniem przenikał w serca najbardziej zaufanych i umiłowanych swoich przyjaciół, i wszędzie znajdował niedostatki. To ściągnęło na niego ogromny smutek, przez co stał się dla nich bardziej

Page 19: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 19

chłodny i nieufny. Znajomi na początku dziwili się i denerwowali nie wiedząc, skąd nagle taka zmiana, aż w końcu został sam. Samotność bardzo ciążyła nieszczęśnikowi, ale on nie chciał patrzeć innymi oczami na ludzi, którzy wydawali się mu gorszymi niż on sam. W tym smutku zaczął prosić Boga śmierci. Jednak zamiast śmierci pojawił się przed nim anioł z łagodnym, przyjaznym wyrazem twarzy i niebieskimi oczami. „Jestem – Miłość – powiedział niespodziewany gość – przybyłem, by rozwiać twoje wątpliwości. Szukasz w innych ideału, ale czy może zna-leźć go ten, kto sam jest pełen braków? Widzisz, otrzymując te okulary, zapomniałeś na początku o jednym – zapomniałeś spojrzeć na siebie. Przejrzyj własne serce, a dopiero potem osądzaj innych, jeśli będziesz miał odwagę!”. Mówiąc te słowa anioł dotknął czarodziejskich okularów i przed tym człowiekiem otworzyło się jego serce, które było o wiele gor-sze niż serca jego bliźnich… „Boże, jakiż ja grzesznik! Wybacz mi!!!” – zakrzyknął i w tej chwili okulary spadły do jego stóp. „Kochaj bliźniego swego jak siebie samego – powiedział anioł – to jest przykazanie dane nam od Boga. Staraj się wybaczać ludziom ich braki, a sam będziesz szczęśliwy i wybaczone ci będzie na tamtym świecie. A teraz oddaj mi te okulary i postaraj się zapomnieć o tym, co widziałeś w sercach innych, ale pamiętaj czasem, co ujrzałeś we własnym”. Człowiek wypełnił radę anioła i cały świat, wszyscy ludzie, zaczęli wydawać się mu lepsi. Stało się tak, dlatego że pamiętał on to, co zobaczył we własnym sercu i teraz, patrząc na innych, starał się zauważać tylko to, co dobre, a dzięki temu sam stawał się lepszy i bardziej szczęśliwy.

– Zrozumiałaś moją bajkę, Olu? – zapytała mama. – Bę-dziemy i my patrzeć na siebie przez te czarodziejskie okulary, a na innych ludzi przez zwykłe szkła. Przykazano nam kochać swoich bliźnich i nie szukać ich niedostatków. Wystarczy nam, jeśli będziemy znać i naprawiać własne braki.

Za: www.orthodox-magazine.ruTłum. Justyna Pikutin

Page 20: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC20

Goście zaproszeni naŚwiatowy Dzień Młodzieży Prawosławnej

Grecja

Wśród osób zaproszo-nych na Światowy Dzień Mło-dzieży Prawosławnej gościmy w Polsce grupę z Grecji. Składa się ona z 10 osób, z czego trzy to osoby duchowne. Przyjazd Gre-ków został zrealizowany dzięki pręż-nej pracy obu stron, zarówno polskiej, jak i greckiej. Szczególne podziękowania należą się ojcu Jarosławowi (Sawie) Syczew-skiemu, który zaangażował się w naszą współpra-cę, zorganizował wyjazd Greków oraz w chwili obecnej, poprzez tłumaczenie z języka greckiego, ułatwia komunikację między młodzieżą polską i grecką. Grupa gości pochodzi z dużego, bo drugiego co do wielkości, miasta w Grecji, jakim są Tesaloniki. Wśród zaproszonych znajduje się protosingiel diecezji, mnich – o. Dionisios, o. Jarosław (Sawa) Syczewski oraz studenci. Młodzież grecka spraw-nie posługuje się również językiem angielskim, dzięki czemu zawieranie nowych znajomości nie stanowi już problemu. Zwyczaje, kulturę i tra-dycje grupa ta postara się przedstawić na piątkowym (15.02) spotkaniu w Centrum Kultury Prawosławnej. Cieszymy się ze współpracy z naszy-mi greckimi przyjaciółmi i mamy nadzieję na dalszy jej rozwój.

Rosja

Na Światowy Dzień Młodzieży Prawosławnej w Białymstoku zaprosiliśmy również zaprzyjaźnioną młodzież z sąsiadującego z Polską Obwodu Kaliningradzkiego. Prawosławni młodzi ludzie z Kaliningra-du i okolic już kilkakrotnie odwiedzali Podlasie, chętnie powracając do

Page 21: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 21

Supraśla, Zwierek, na Świętą Górę Grabarkę. Młodzież już kilkakrot-nie brała udział w organizowanych przez nas pielgrzymkach, między innymi dołączała do sierpniowej pielgrzymki na „Górę Krzyży”. Język, którym się posługuje, to ro-syjski, ale jego perfekcyjna znajo-mość nie jest niezbędna, by móc się porozumieć. Wystarczy trochę chęci i szczęścia, a Słowianie i tak zdołają się dogadać.

Ukraina

W tym roku po raz kolejny gościmy także grupę z Kowla. Ta miła i jakże zgrana grupa ludzi również ma swoje „Bractwo młodzieżowe”, nazywa się ono F.O.M.A. Jego zadaniem jest skupianie prawosławnej młodzieży. Organizują różnego rodzaju akcje charytatywne, spotkania integracyjne, obozy, koncerty, festyny. Spotykają się w każdy poniedzia-łek w „Niedzielnej” szkole mieszczącej się przy cerkwi pw. Poczajow-skiej Ikony Matki Bożej. W swoim dorobku mają wiele zorganizowa-nych akcji, jak np. „Kovelskie puszczanie lampionów”. Po raz pierwszy mieliśmy okazję spotkać się z nimi we wrześniu na Ukrainie w miejsco-wości Uhoweck, gdzie uczestniczyliśmy w I Ukraińsko-Polskim Obozie. Oficjalna rewizyta miała miejsce na początku listopada podczas spotkań integracyjnych z BMP Antoniuk, na zabawie ukraińskiej z zespołem Pozytyv w Wojewódzkim Ośrodku Animacji Kultury oraz przy ogni-sku w Ogrodniczkach. Pod-czas pobytu w Polsce wspólnie z naszymi przyjaciółmi mieli-śmy możliwość połączyć się w modlitwie w murach cerkwi w monasterze supraskim oraz w wyjątkowych cerkwiach Bia-łegostoku. Dziewięcioosobowa grupa na czele z Jurim Kondra-towiczem przedstawi po raz ko-

Page 22: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC22

lejny swoje zwyczaje, kulturę i tradycje podczas piątkowego spotkania w Centrum Kultury Prawosławnej.

Pomimo wielu różnic kulturowych, językowych, tradycyjnych itp., które zostaną zaprezentowane przez naszych gości pamiętajmy, że tak naprawdę najważniejsze a zarazem najpiękniejsze jest to, że łączy nas Chrystus i wspólna Wiara Prawosławna. Dzięki temu nie poczujemy żad-nych barier, nawet język przestanie być trudny i uda się nam porozumieć bez większych problemów. Udanej zabawy!

Dwa aniołki w raju. Jeden ciągle odpoczywał na obłoczku, a drugi latał od ziemi do Boga.

Odpoczywający anioł postanowił zapytać drugiego: – Dlaczego tak latasz tam i z powrotem?– Noszę wiadomości, które rozpoczynają się „Pomóż mi, Boże…”. A dlaczego ty ciągle odpoczywasz?– Powinienem nosić wiadomości rozpoczynające się „Dziękuję, Boże…”.

*** Pewnego razu ojciec z bogatej rodziny postanowił wziąć syna, aby pokazać mu, czym jest bieda. Spędzili oni całą dobę w gospodar-stwie bardzo biednej rodziny.– To była wspaniała wycieczka, tato! – krzyknął syn po powrocie.– Czy zobaczyłeś, jak biedni mogą być ludzie? – zapytał ojciec.– Tak, zobaczyłem.– Jakie wioski z tego wyciągnąłeś?– Zobaczyłem, że u nas jest piesek w domu, a u nich cztery psy. U nas jest basen w ogrodzie, a u nich zatoka, której końca nie widać. Oświetlamy ogród lampami, a im świecą gwiazdy. My mamy taras wychodzący na ogród, a oni – cały horyzont. Zrozumiałem, że tylko najbiedniejsi mogą cieszyć się tym, czego nie można kupić.

Page 23: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 23

6 stycznia 2013r. odszedł do Boga

ks. prot. ppłk Igor Siegień, proboszcz parafii wojskowej pw. św. ap. Piotra i Pawła

w Białymstoku.

Każdy z nas na pewno przejął się tą informacją na swój sposób.

Niemożliwe jest wyrażenie wszystkiego na piśmie, zebranie wspomnień czy myśli, które wiążą się z tą sytuacją. Chcemy jeszcze raz wspomnieć i uczcić pamięć śp. o. ppłk Igora Siegienia. Wierzymy, że osiągnął cel swego ziemskiego życia i bez dłuższych postojów Jego Dusza przeszła wszystkie mytarstwa i w błogim stanie nieba oczekuje powtórnego przyjścia Zbawiciela.

Powróćmy wspomnieniami do 9.01, kiedy zebraliśmy się w cer-kwi, by pomodlić się w jego intencji. Postanowiliśmy opublikować wy-powiedzi duchownych o o. Igorze Siegieniu. Opowiadają oni o swoim przyjacielu, swoich odczuciach i przemyśleniach na ten temat. Dziękujemy p. Annie Choróży za pomoc i Radiu Białystok za udostępnienie materiałów oraz p. Marcie Łukszy za fotografie.

Bp Jerzy, Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego:„Za wcześnie odchodzi z tego świata. Żegnamy młodego kapłana, który miał przed sobą jeszcze wiele lat życia. […] Ks. Igora Siegienia wszyscy znaliśmy jako energicznego kapłana. Pamiętam go doskonale z lat semi-naryjnych, był o kilka lat starszy i dzisiaj trudno jest odprowadzać kolegę w wieczną drogę. Kiedy dowiedziałem się o jego śmierci, nie mogłem uwierzyć, co się wydarzyło. Tego się nikt nie spodziewał. Chociaż kilka-krotnie użalał się, że dokucza mu choroba, wiemy, że kilka razy w ostat-nim roku potrzebna była mu pomoc lekarska, to nikt się nie spodziewał, że jest to aż tak poważne, iż zakończy się nagłą śmiercią i to w okresie bożonarodzeniowym. Święty Ambroży, wielki starzec pustyni Optinoj, kiedyś powiedział bardzo piękne słowa, które pozwalają nam dzisiaj nie

Page 24: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC24

stawiać Bogu pytań, które rozpoczynają się od słowa „dlaczego”, bo dzi-siaj tych pytań jest bardzo dużo. Wszystkie te słowa, które rozpoczynają się właśnie takim głosem zwątpienia, rozczarowania, niezrozumienia, oddają swoją odpowiedź w tej sentencji, którą teraz chciałbym przyto-czyć. Otóż, starzec Ambroży powiedział kiedyś, że Bóg zabiera czło-wiekowi życie bez względu na jego wiek, status społeczny. Zabiera mu życie tylko w dwóch przypadkach: albo wtedy, gdy jest to najbardziej właściwy i dogodny moment na spotkanie z Bogiem, albo wtedy, gdy nie ma nadziei na poprawę człowieka. Żegnając kapłana, nie mamy dziś wątpliwości, że Bóg wybrał najbardziej właściwy moment na spotkanie z Bogiem. Być może to był moment jego największego przygotowania, być może te ostatnie minuty życia, kiedy umierał sam, były tymi minu-tami, kiedy powiedział Bogu o wiele więcej niż mógł powiedzieć przez dalsze swoje życie. Pozostanie na zawsze tajemnicą, czego doświadczył on sam w swojej relacji z Bogiem, bo na pewno w tych trudnych chwi-lach modlił się najlepiej, jak potrafił, prosił Boga o godne spotkanie i na pewno wybaczenie swoich grzechów wolnych i mimowolnych. Dlatego też dzisiaj, zwłaszcza rodzina, która jest pogrążona w smutku, przede wszystkim oczekuje od nas modlitwy i wsparcia. Niczego więcej nie mo-żemy teraz zaoferować zmarłemu ks. Igorowi Siegieniowi oprócz naszej modlitewnej pamięci […]”.

Page 25: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 25

O. Piotr Augustyńczuk, wikary parafii prawosławnej pw. Wszyst-kich Świętych, kapelan Służby Celnej:„Ojciec Igor rozpoczynał całą działalność kapelańską na naszym Pod-lasiu. Jest jednym z najstarszych kapelanów, chociaż młody wiekiem. Wiem, że bardzo angażował się w sprawy wojskowe, każdego żołnierza. Jeździł na przysięgi wojskowe i odprawy. Ostatnio zdradził mi tajem-nicę, że poprosił biskupa, że jeśli trzeba pojechać nawet do Afganista-nu, żeby naszych chłopców objąć opieką duchową, to i on pojedzie. Był batiuszką, który bardzo dbał o swoją parafię wojskową. Wokół siebie skupiał ludzi nie tylko wojskowych, ale i świeckich. Jak widzieliśmy w świątyni – ma dużo znajomych we wszystkich służbach. Umiał scalać i integrować. Dla nas wszystkich to ogromna tragedia i rana, że odchodzi od nas tak prężny kapłan […]”.

O. Marek Wawreniuk, proboszcz parafii prawosławnej pw. św. Jana Teologa w Białymstoku, opiekun duchowy BMPDBG:„[…] Przypomina mi się właśnie pielgrzymka, którą odbyliśmy w mi-nionym roku do monasterów na Ukrainie. Odwiedziliśmy wówczas i Ki-jowsko-Pieczerską, i Poczajowską Ławrę, razem celebrowaliśmy nabo-żeństwa. Mieliśmy wówczas możliwość porozmawiania ze sobą trochę dłużej. O. Igor był wesołym, otwartym, koleżeńskim człowiekiem. Są-dzę, że wszyscy zapamiętamy go jako przykład dobrego pasterza, kapła-na, człowieka oddanego Cerkwi, oddanego współbraciom w imię Jezusa Chrystusa”.

O. Aleksy Andrejuk, proboszcz parafii wojskowej pw. ap. Marka w Białej Podlaskiej, kapelan Wojsk Lotniczych:„Z o. Igorem znamy się już od wielu lat. Zawsze ceniłem go za jego de-cyzje, pracę. Był dobrym kolegą, moją podporą i ja mu także starałem się pomagać. Kapłan, a szczególnie kapelan, ma wpływ na środowisko ludzi w mundurze, czasami bardzo oddalone od Cerkwi. To wymaga większej pracy i zaangażowania duchowieństwa wojskowego. Nigdy nie znamy daty odejścia do życia pozagrobowego, wie to tylko Bóg. Musimy być jednak zawsze przygotowani, jak przypomina nam władyka Jerzy, że gdy przystępujemy do służenia liturgii, powinniśmy myśleć, jakby to była nasza pierwsza i zarazem ostatnia w życiu liturgia. Sądzę, że o. Igor też tak myślał”.

Page 26: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC26

O. Andrzej Opolski, proboszcz parafii prawosławnej pw. św. Anny w Boratyńcu Ruskim:„[…] Z o. Igorem siedziałem w jednej ławce. Pamiętam, że ściągałem od niego matematykę, ponieważ on dobrze się uczył. Był, ale też pozo-stanie w naszym sercu, jako dobry kapłan. Pamiętam go jako człowieka, który nigdy nie wywyższał się, że jest z miasta, a ktoś inny ze wsi. Nie, był zwyczajnym chłopakiem. Wspominam dziś także jego mamę, wspa-niałą matuszkę. Jego ojciec także jest batiuszką, służy w Ameryce. Jest to rodzina, która zawsze była bardzo aktywna i prężna. O. Igor uczył się z nami w seminarium, później pojechał na naukę do Moskwy, do Zagor-ska. On był zawsze bardzo biegły we wszystkim, taki aktywny, czynny. Myślę, że cała nasza klasa jest podobna, i że my, póki będziemy żyli, nigdy go nie zapomnimy. Może kiedyś on nas będzie tam spotykał? On tam zajdzie, staniemy obok i powiemy: Panie, oto słudzy Twoi i dzieci, któreś nam powierzył”.

WIECZNAJA PAMIAT’!Za: Radio Białystok

Opracowała Ksenia Kacejko

Page 27: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 27

Bractwo w Gródku

Bractwo Młodzieży Prawosławnej przy parafii Narodze-nia Bogurodzicy w Gródku rozpoczęło działalność w 1991

roku. Opiekunem bractwa od początku jest proboszcz gródeckiej parafii o. Mikołaj Ostapczuk.

Obecnie nie jesteśmy liczebnym bractwem. Nasze spotkania od-bywają się w każdą sobotę po całonocnym czuwaniu (cs. wsienoszcznym bdieniju) w parafialnej świetlicy. Każde spotkanie rozpoczyna się krótką modlitwą. Następnie omawiany jest temat ewangeliczny następnej nie-dzieli. Jest także chwila na zadawanie pytań, wspólne rozważania oraz rozmowy na nurtujące nas tematy. Na koniec możemy w swoim gronie mile spędzić czas. Wspólne śpiewanie, karaoke, gry i zabawy to tylko niektóre opcje spędzania wolnego czasu na sobotnich spotkaniach. Już niedługo będziemy mogli także zagrać w bilard.

Co roku organizujemy wiele przedsięwzięć. Każdy rok rozpoczy-namy od organizacji zabawy choinkowej dla dzieci z naszej parafii i nie tylko. Wspólna zabawa daje nam i dla dzieci wiele przyjemności i rado-ści.

Kolejnymi ważnymi inicjatywami są pielgrzymki. Obecnie jeste-śmy organizatorami trzech stałych, corocznych pielgrzymek. Pierwszą jest piesza pielgrzymka do naszego patrona św. Gabriela Zabłudowskie-go do Zwierek. Idąc przez Michałowo, dołączają do nas także bratczycy z tamtejszej parafii. Kolejną pielgrzymką jest dosyć nowa pielgrzymka do Piatienki. W tym roku wraz z Bractwem Cerkiewnym św. Mikołaja z Białegostoku zorganizowaliśmy pielgrzymkę do Supraśla. Jako pierw-

Page 28: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC28

sza w Polsce odbyła się drogą wodną – kajakami. Było o nas głośno w gazetach, telewizji, a także w radiu. Nawet największe ogólnopolskie portale zainteresowały się naszą nową inicjatywą.

W ciągu roku organizujemy także wiele inicjatyw przeznaczo-nych dla młodzieży, nie tylko tej z bractwa. Poprzez wspólne zabawy, zapusty, dyskoteki, na które zapraszamy inne bractwa, np. z Michałowa, po wspólne ogniska, kuligi i wyjazdy. Razem z parafialnym chórem dzie-cięco-młodzieżowym organizujemy wspólne zabawy i ogniska. Pomagamy także w przygotowaniu parafialnej świątyni do wielkich świąt. Tradycją się stało wspólne ubieranie choinki w cerkwi, a także malowanie jajek na Wielkanoc.

Co roku, w pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia, idziemy po ulicach Gródka na wspólne kolędowanie. Nikt z nas nie wyobraża sobie świąt bez spędzenia ich z bractwem. Fundusze na działalność bractwa pozyskujemy w największej części z cotygodniowego pieczenia prosforek i sprzedawania ich za symbolicz-ną złotówkę na niedzielnej Boskiej Liturgii, a także z pielgrzymek i ko-lędowania.

Członkowie bractwa udzielają się także w innych dziedzinach ży-cia parafialnego. Są chórzystami, przysługują, a także czytają w cerkwi.

Jako bractwo jesteśmy odpowiedzialni za nasze miejsce spotkań – świetlicę, dbając o porządek w niej. Mamy sprzęt multimedialny (laptop i projektor), który przydaje się podczas spotkań bractwa, a także własne nagłośnienie i parafialnego busa.

Więcej informacji i aktualności z naszego bractwa możesz prze-czytać na stronie: www.facebook.com/bmpgrodek.

Page 29: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 29

Z PrawosławnejEncyklopedii

Szaty liturgiczne prezbitera (kapłana)

Wspólne szaty kapłańskie i diakońskie to poruczy (rysunek nr. 5) i sticharion, czyli u kapłana podriznik (rysunek

nr. 1) (pisaliśmy o nich w poprzednim Liście Informacyjnym nr 4 (91) 2012 r.)

Epitrachylion (jepitrachil) – Epi – oznacza – na, trachylos – szyja. Nazwa wskazuje, że ubiór ten wkłada się na szyję. Właściwie jest to inaczej założony i zszyty z przodu orarion. Jepitrachil oznacza łaskę kapłańską, jest podstawową szatą liturgiczną prezbitera, bez której nie może on odprawiać żadnego nabożeństwa. (rysunek nr. 2)

Pas (pojas) – znany i używany od wieków na całym świecie. Jako szata liturgiczna pas ma zadanie ściągnąć podriznik i jepitrachil dla ułatwienia wykonywania czynności przez kapłana. Pas symbolizuje ręcznik, któ-rym Zbawiciel obwiązał się po umyciu nóg swoim uczniom oraz go-towość i wolę nienagannej służby Bogu, jak również symbolizuje siłę, która umacnia kapłana i jednocześnie pomaga wyzbywać się grzechów. (rysunek nr. 4)

Page 30: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC30

Nabiedrennik – chusta w kształcie prostokąta, szata ta symbolizuje miecz duchowy (rysunek nr. 3).

Ryza (fiełoń) – jest to wierzchnia szata prezbitera, bez rękawów, z otworem na głowę. Nazwa pochodzi od greckich słów, felonion lub jenolis, co oznacza szatę przykrywającą całe ciało. Symbolizuje ona szkarłatny płaszcz (bagrianica), w który odziano Zbawiciela przed ukrzyżowaniem. (rysunek nr. 6)

Za: www.cerkiew.plPiotr Hanczaruk

Page 31: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 31

Nese Hala wodu

Nese Hala wodu, koromysło hnietsia,Za nieju Iwanko jak barwinok wjetsia. x2

Halu ż moja Halu, daj wody napitsia,Ty taka chorosza, daj chocz podywytsia. x2

Woda u sadoczku, skilki chocz napyjsia,Ja budu w sadoczku pryjdy podywysia. x2

Wyszow u sadoczok, zazula kowała,Czom też mene Halu taj ne szanuwała. x2

Skilki ne steływsia, ty ne poliwała,Skilki ne wertawsia, ty ne szanuwała. x2

Wisit jabko, wisit

Wisit jabko, wisit, ale spasty musytKoły dziewka fajna x2 Wyjsty za muż musyt.

Wesila, wesila, na wesilu ludyJak, że meni znaty x2 Koły ż moje budy.

Dywczyno horanko szczo nesesz u dzbankuDaj mi sia napyty x2 Budu tia lubyty.

Iwanku, Iwanku ja by tia lubyłaJak by mene maty x2 Za tebe ne była.

Kseniu moja Kseniu perepereczeńkoCyłuj mamu w ruczku x2 A mene w łyczeńko.

Kazała, kazała, szczo bude czekałaJak puszow do wijska x2 Wona sia wydała.

Page 32: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC32

Szarlotka na szybko

Składniki:

szklanka mąki szklanka kaszy manny szklanka cukru pudru łyżeczka proszku do pieczenia 1 kg jabłek margaryna «Dobrej Gospodyni»

Sypkie produkty wymieszać. Jabłka obrać i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Wąską, prostokątną blaszkę wysmarować najlepiej margaryną «Dobrej Gospodyni». Spód blaszki wysypać równomiernie jedną szklanką sypkich produktów, na co rozłożyć połowę jabłek. Po czym wysypać kolejną szklankę sypkich produktów i pozostałą część jabłek oraz resztę sypkich produktów. Całość przykrywamy plasterkami margaryny. Pieczemy godzinę.

Smacznego!

Page 33: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 33

„Panie Boże Błogosław”

Pewnego chłopczyka, Trofimka, spytano: – Czy wierzysz w Boga? Chłopiec odpowiedział: – Tak, wierzę. – A jaki jest Pan Bóg? – Pan Bóg jest tak wielki, że cały świat nie może Go zmieścić, a jedno-cześnie mieści się w moim sercu. Z książki „Panie Boże Błogosław”

Archimandryty Ambrożego (Jurasow)

Książeczka „Panie Boże Błogosław” została przygotowana specjalnie z myślą o najmłodszych. Zawiera 22 niewymy-

ślone, krótkie opowiadania, które w jasny dla dziecka sposób przedsta-wiają, jak żyć blisko Boga. Ciekawie przedstawione historie uczą prawd wiary i miłości Bożej oraz jak zachowywać się w rozmaitych sytuacjach życiowych pamiętając o chrześcijańskich ideałach. Lektura jest niezwy-kle interesująca dla dzieci i ani przez chwilę nie pozwala się nudzić. Dla dorosłych opowiadania mogą stanowić inspirację i dobry punkt wyjścia do rozmów z dzieckiem o Bogu. Książkę można nabyć w Sklepiku Bractwa Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej.

Page 34: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC34

__

__

__

__

_

__

__

__

_(tu

wpi

sz ro

zwią

zani

e)

Page 35: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 35

Rozw

iąż

i pok

olru

j dw

a re

busy

__

__

__

__

_

__

__

__

__

__

__

_(tu

wpi

sz ro

zwią

zani

e)

Page 36: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC36

Bractwo Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej

po raz kolejny organizuje

Wielkopostną Młodzieżową Pielgrzymkę na Ukrainie

26 – 31 marca 2013r. (wtorek wieczór – niedziela wieczór)

Wkrótce więcej informacji:www.bmpdbg.pl

Zapisy będą prowadzone w: Biurze Bractwa Młodzieży Prawosławnej

Diecezji Białostocko-Gdańskiejul. św. Mikołaja 3, 15-420 Białystok

tel.: 85 742 45 27

Page 37: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 37

BMP Diecezji Białostocko-Gdańskiej uprzejmie infor-muje, że w związku z Wielkim Tygodniem Paschą Chrystuso-wą święto męczennika młodzieńca Gabriela przełożone zostało na dzień 11 maja. Z tego względu pielgrzymka do Zwierek odbędzie się 10 maja br. Więcej informacji już wkrótce na stronie:

www.bmpdbg.pl

Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce zaprasza na XXIV Paschalną Pielgrzymkę Młodzieży Prawo-sławnej na Świętą Górę Grabarkę w terminie 24-26 maja.

Więcej informacji już wkrótce na stronie:www.bmp.cerkiew.pl

KOMUNIKATY

Page 38: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC38

Konkurs

„Okładka Listu Informacyjnego”Regulamin konkursu:

§1.Organizatorem konkursu jest Zarząd Bractwa Młodzieży Prawosławnej

Diecezji Białostocko-Gdańskiej.§2.

Konkurs jest skierowany do osób w każdym wieku. Jeden uczestnik może zgłosić do konkursu maksymalnie dwie, samodzielnie wykonane, prace.

§3.Uczestnicy przygotowują prace w formacie A4 przy wykorzystaniu dowolnych

technik graficznych. Dopuszczalne są prace plastyczne oraz w formie elektronicznej. Prace muszą zawierać logo BMPDBG (dostępne do pobrania na stronie www.bmpdbg.pl)

oraz rubrykę „w numerze”.§4.

Prace plastyczne należy dostarczyć osobiście lub listowniedo biura BMPDBG (ul. św. Mikołaja 3, 15-420 Białystok).

§5.Prace w formie elektronicznej należy wysłać na adres mailowy [email protected].

W tytule maila należy wpisać „Konkurs”.§6.

Do wszystkich prac należy dołączyć informację zawierającą imię, nazwisko i wiek autora oraz telefon kontaktowy.

§7.Konkurs rozpoczyna się 15 lutego 2013 r. a kończy w maju 2013 r.

§8.Konkurs składa się z dwóch etapów:

Etap I: nadsyłanie prac przez uczestników (od 15 lutego 2013 r. do 30 kwietnia 2013 r.);Etap II: Podział nadesłanych prac na kategorie wiekowe i wyłonienie zwycięzców w poszcze-

gólnych kategoriach przez Zarząd BMPDBG (maj 2013 r.).§9.

Bractwo Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej zastrzega sobie prawo publikowania oraz nieodpłatnego reprodukowania prac.

Nadesłane prace nie zostaną zwrócone autorom.§10.

Zwycięzcy konkursu otrzymają nagrody rzeczowe. Zwycięskie prace mogą zostać wykorzystane jako inspiracja do stworzenia nowej okładki kwartalnika List Informacyjny.

§11.Biorąc udział w konkursie uczestnik wyraża zgodę na zastosowanie się do regulaminu.

§12.Regulamin jest dostępny w siedzibie Bractwa Młodzieży Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej (ul. św. Mikołaja 3, 15-420 Białystok).

Szczegółowe informacje o konkursie można uzyskać za pośrednictwem poczty elektronicznej: [email protected].

Page 39: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC 39

Pragniemy serdecznie podziękować naszym sponsorom, bez których organizacja choinki dla dzieci byłaby niemożliwa. Państwa dobre serce sprawiło, że nasi mali przyjaciele mieli

przednią zabawę i dostali długo oczekiwane upominki.

Z całego serca dziękujemy, życzymy Bożego Błogosławieństwa i mamy nadzieję na dalszą współpracę!

Dom weselnyGracja

CukierniaKinga

Młodzieżowy Dom Kultury Hurtownia zabawek i artykułów szkolnych

Integro

Białoruskie Towarzystwo Społeczno-KulturalneWydawnictwo Warszawskiej

Metropolii Prawosławnej

Page 40: List informacyjny nr 1 (92) 2013

List Informacyjny 1/2013 STYCZEŃ-MARZEC40

Plan obchodów*

Światowego Dnia Młodzieży Prawosławnej15-17 luty 2013 r.

15 luty (piątek)1000 – ŚWIĘTA LITURGIA w cerkwi św. Mikołaja w Białymstoku1300 – Spotkanie w Centrum Kultury Prawosławnej z abp Jakubem i przybyłym duchowieństwem oraz młodzieżą z Rosji, Grecji i Ukrainy. Poznawanie kultury, zwyczajów i języka1530 – II część spotkania-integracyjna2000 – Dyskoteka „Na Światowy” w klubie Miraż

16 luty (sobota)1100 – Wspólne wyjście na lodowisko1230 – Wyjazd do Gródka

kulig•ognisko•„Lampiony na świat!”•Całonocne Czuwanie (Wsienoszcznoje Bdienije)

17 luty (niedziela)1000 – ŚWIĘTA LITURGIA w cerkwi św. Jana Teologa w Białymstoku1200 – Gra miejska „Poznaj Białystok, zwiedź Białystok”1500 – Podsumowanie i zakończenie obchodów Światowego Dnia Młodzieży Prawosławnej w Centrum Kultury Prawosławnej.

* Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w planie.