Liquid 02/2013 PL

70
PL | Liquid Magazine 1 Sylwetka Aquascapera PiotrDymowski Wszystko o TheVirginStream Krok po kroku Oświetlenie Test Eheim ReeflexUV Czy wszytkie są takie same Nożyczki NATURAQUARIEN NATURE AQUARIUM MEANDRY AKWARYSTYKI 02 2013 PL

description

Magazyn poświęcony akwarystyce naturalnej i roślinnej

Transcript of Liquid 02/2013 PL

Page 1: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 1

Sylwetka Aquascapera

PiotrDymowski

Wszystko o

TheVirginStream

Krok po kroku

OświetlenieTest

Eheim ReeflexUV Czy wszytkie są takie same

Nożyczki

NATURAQUARIENNATURE AQUARIUM

MEANDRY AKWARYSTYKI

022013

PL

Page 3: Liquid 02/2013 PL

Wszystko oTheVirginStream

Sylwetka aquascapera PiotrDymowski

Czy wszystkie są takie same?Nożyczki

Krok po krokuWybórOświetlenie

Testy i recenzjeEheimReeflexUV

6

12

26

32

47

W obiektywieCrystalRed Shrimp64

Jak zrobićFinałoweZdjęcie część 2

56

W numerze

50 RoślinyRiccardia chamaedryfolia

AGA International Aquascaping Contest HistoriaKonkursu

40

Page 5: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 5

Słowo od Redakcji

Spotykamy się ponownie po dłuższej, niż planowaliśmy, przerwie. Za-interesowanie premierowym numerem, z jednej strony bardzo mile nas zaskoczy-ło, z drugiej – spowodowało potrzebę przygotowania edycji w językach an-gielskim i niemieckim, co wpłynęło na opóźnienie wydania bieżącego. Bardzo miło nam jest powitać w zespole redakcyjnym dwie nowe twarze: Roberta Kujawę i Jörga Buhlmanna. O przepraszam – powinniśmy w tym miejscu mówić nie o dwóch, ale trzech osobach. W bieżącym numerze swój debiut ma Piotr Bęczyński dzielący się swoimi spo-strzeżeniami i doświadczeniami w zakre-sie hodowli mini peli. Mamy nadzieję, że jego obecność nie będzie jednorazo-wym „występem” i będzie pojawiał się na naszych łamach cyklicznie. W nawiązaniu do meandrów akwarystyki, zapraszamy do lektury wy-wiadu z Piotrem Dymowskim. Pojawia się tam kilka spostrzeżeń odnośnie po-bocznych nurtów akwarystyki naturalnej, pokazujących ją w kontekście szerszym, niż tylko akwarystyka „krajobrazowa”. Kwestie te będziemy chcieli rozwijać w kolejnych numerach magazynu.

Teraz o relacji, której nie bę-dzie niestety w tym numerze magazynu Liquid. Mieliśmy okazję i przyjemność towarzyszyć Piotrowi Dymowskiemu w jego eskapadzie na targi Pet Fair w Ło-dzi, gdzie został zaproszony przez organi-zatorów akwarystycznego konkursu „Żół-ta Łódź Podwodna” do pełnienia roli jednego z jurorów. Niestety, na miejscu okazało się, że konkurs jest jedynym ja-snym punktem tych targów w przestrzeni akwarystyki. Kolejne targi były kolejnym zaskoczeniem. Szkoda tylko, że znowu nie pozytywnym. Pozostańmy przy samym konkur-sie. W tym miejscu składamy podzięko-wanie Małgosi Tarczyńskiej za zaangażo-wanie w jego organizację. Może właśnie pojawia się okazja, aby przy szerszym wsparciu środowiska, inicjatywa ta nie była kolejnym jednorazowym epizodem i otrzymamy miejsce cyklicznych spo-tkań akwarystycznych, o którym mówi i do którego tęskni Piotr Dymowski. W każdym razie gratulujemy lau-reatom i oferujemy nasze wsparcie dla tej inicjatywy w przyszłości.

Zapraszamy do lektury

http:// l iquid-magazine.eu | info@l iquid-magazine.eu | http://facebook.com/l iquidmagazineeu

Zespół Redakcyjny

DariuszMaśniak

KrzysztofOtrząsek

NorbertSabat

MarcinWnuk

RobertKujawa

Page 6: Liquid 02/2013 PL

6 Liquid Magazine | PL

Piotr Dymowski

TheVirginStream

AkwariumWymiary : 120x60x50cmObjętość brutto : 360 lSzkło : Optiwhite 12mmData założena : 2011.10.10Data zdjęcia : 2012.03.12

OświetlenieOprawy : 6x T5 54WŚwietlówki : 4 x Philips TLD 865 2 x Arcadia Plant ProCzas oświetlania : 9 h

Filtracja i ogrzewanieFiltr : Eheim 2228 Eheim 2226Wkłady : Eheim Substrate Pro gąbka Eheim EhfimechRurki : Gush oPipe 13 Gush gPipe 17Ogrzewanie : Brak

Page 7: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 7

Podłoże i dekoracjePodkład : Ferka AquabaseSubstrat : Aquatic Nature Pro-Soil ADA AmazoniaPiach : FiltusKamienie : ADA Manten StoneKorzenie : Red Moor Wood

Rośliny i rybyRośliny :

Anubias Petite Hydrocothyle sp Japan Microsorum pteropus miniPeacock moss Rotala indica Staurogyne repensTaiwan moss

Ryby i krewetki : Rasbora hengeliCaridina multidentata

Nawożenie i CO2

Nawozy w płynie : Ferka AquashadeFerka AquatilizerFerka Balance-NFerka Balance-KFerka StemmaFerka Rosetta

CO2 : Butla CO2 1,5kgReduktor CO2ElektrozawórDyfuzor ze spiekiem cera-micznym

Page 8: Liquid 02/2013 PL

8 Liquid Magazine | PL

Page 9: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 9

Rotala indica

Światło : Średnie - MocneTempo wzrostu : SzybkiePochodzenie : AzjaWymagania : ŚrednieTemperatura : 20 do 28 CWysokość : do 40-50 cmCO2 : Tak

Microsorum pteropus mini

Światło : Słabe - ŚrednieTempo wzrostu : Wolne - ŚredniePochodzenie : AzjaWymagania : NiskieTemperatura : 18 do 30 CWysokość : od 5 do 10 cmCO2 : Nie

Hydrocotyle sp. Japan

Światło : ŚrednieTempo wzrostu : SzybkiePochodzenie : Azja, AustraliaWymagania : ŚrednieTemperatura : 20 do 28 CWysokość : do 5 cmCO2 : Tak

Anubias Petite

Światło : SłabeTempo wzrostu : WolnePochodzenie : NiezdefiniowaneWymagania : NiskieTemperatura : 20 do 30 CWysokość : do 5 cmCO2 : Nie

Roślina znana również pod nazwą Hydrocotyle tripartita. Pochodzi z południowo wschodniej azji. Cha-rakteryzuje się szybkim wzrostem oraz jasno zielonym kolorem. Rozrasta się poprzez kłącza, z którego wypusz-cza małe listki na pionowych łody-gach. W dobrych warunkach może tworzyć dywany. Niekontrolowany wzrost sprawia, że potrafi zarosnąć wszystkie dekoracje oraz zagłuszyć inne gatunki roślin. Roślina polecana dla początkujących

Roślina także znana pod nazwą Anubias nana mini. Wolno rosnąca, roślina o ciemnozielonych, sztyw-nych liściach wyrastających ze sztywnego kłącza. Rozmnarzanie poprzez podział kłącza. Roślina do-skonale nadaje się do sadenia na korzeniach i kamieniach. Przy sadze-niu w podłożu należy unikać zasypy-wania kłącza. Roślina polecana dla początkujących.

Roślina bardzo podobna do Rotala rotundifolia, lecz jej liście w dobrych warunkach mają barwę soczyście czerwoną. Najlepiej się prezentuje sadzona w gęstych kępach. Jej tem-po wzrostu powoduje, że często trze-ba ją przycinać. Idealnie nadaje się na trzeci plan.

Jedeo z najmniejszych microsoriów. Liście osiągają do 10 cm, o barwie soczysto zielonej. Kształtem przypo-minają liście Microsorium Pteropus. Roślina doskonale nadaje się do małych zbiorników takich jak nano akwaria, gdzie można ją sadzić na kamieniach i korzeniach. Rozmnaża-nie przez podział kłącza. Roślina po-lecana dla początkujących.

Page 10: Liquid 02/2013 PL

10 Liquid Magazine | PL

Taiwan moss

Światło : SłabeTempo wzrostu : Wolne - ŚredniePochodzenie : TaiwanWymagania : NiskieTemperatura : 10 do 29 CWysokość : do 3-5 cmCO2 : Nie

Peacock moss

Światło : SłabeTempo wzrostu : WolnePochodzenie : NieokreśloneWymagania : NiskieTemperatura : 15 do 30 CWysokość : do 3 - 5 cmCO2 : Nie

Staurogyne repens

Światło : Słabe - ŚrednieTempo wzrostu : ŚredniePochodzenie : BrazyliaWymagania : ŚrednieTemperatura : 20 do 26 CWysokość : do 3 do 10 cmCO2 : Tak

Roślina łodygowa o sztywnej łody-dze i gęstych liściach o soczyście ciemnozielonej barwie. Dobrze pro-wadzona tworzy gęste kępy. Częste podcinanie stożków wzrostu poma-ga zagęścić roślinę. Polecana do nano akwariów i dla początkują-cych.

Mech znany również pod nazwą Ta-xiphyllum alternans jest gęsty o ciem-nozielonej barwie. Łatwy w uprawie, doskonale się nadaje do akwariów w każdym rozmiarze. Najlepiej ob-sadzać go na korzeniach oraz ka-mieniach przywiązując cieniutką żyłkąlub nitką. Nalezy pamiętać o częstym przycinaniu. Zaniechanie tej czynności spowoduje podgniwanie dolnych warst i odchodzenie mchu od podłoża do którego został przy-wiązany.

Mech znany także pod nazwą Spiky moss, ma barwę jaśniejszą niż Taiwan moss. Najlepiej się czuje w tempe-raturze około 25 stopni. Jest gęsty i miekki. Łatwy w uprawie polecany do krewetkariów.

Page 11: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 11

Piękne akwarium to zdrowe i wybarwione rośliny.

Gwarantuje to linia nawozowa Ferka. Tobie pozostaje radość z uroków podwodnego świata.

Więcej informacji na:http://ferka.pl

FerkaNawozy dla roślin akwariowych

Page 12: Liquid 02/2013 PL

12 Liquid Magazine | PL

Page 13: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 13

Sylwetka Aquascapera

PiotrDymowski

Page 14: Liquid 02/2013 PL

14 Liquid Magazine | PL

Sylwetka Aquascapera

PiotrDymowski

Page 15: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 15

W poprzednim numerze prezen-towaliśmy sylwetkę Norberta Sabata, który należy do „poko-lenia” prekursorów akwarystyki naturalnej w Polsce, którzy two-rzyli jej podwaliny. Ty, Piotrze, na-leżysz już do następnego pokole-nia.

Dla mnie, jak i z pewnością dla wielu akwarystów lubujących się w nature aquarium, prekursorem jest Takashi Amano. To jego pra-ce, jego publikacje, jego pomysły i jego talent bezpośrednio przy-czyniły się do tego, co robię. Je-żeli natomiast miałbym odnieść się do „Nature aquarium” w Pol-sce, to rzeczywiście nie kto inny jak Norbert byłby taką osobą. Jego strona oraz publikacje, któ-re regularnie były na niej umiesz-czane, od samego początku inspirowały i były motorem do działania. Oczywiście należą się również słowa uznania dla osób,

które „importowały” akwarysty-kę naturalną z Japonii do Polski i jako pierwsze pokazały twór-czość Pana Amano na polskich serwisach internetowych. Takimi postaciami są Adam Paszczela, Grzegorz Guzik, jak również wspo-mniany Norbert Sabat. Osobiście natrafiłem na nature aquarium, przeglądając polskie fora akwa-rystyczne, gdzie po raz pierwszy miałem styczność ze zdjęciami Pana Amano. Od razu wiedzia-łem, że jest to coś wspaniałego. Coś, co jest pewnym celem, do którego chciałbym dążyć.

Tę różnicę pokoleniową widać w sposobie tworzenia kompo-zycji. U prekursorów kontakt z klasycznymi zasadami jest zde-cydowanie trwalszy. W twoich pracach dominuje inna dyna-mika układu, więcej swobody i bezkompromisowe podejście do „środków wyrazu”

Osobiście tak nie uważam. Pa-trząc na prace kolegów z Azji czy tych starszych czy młodszych, takich różnic nie widać. Myślę, że tutaj bardziej chodzi o indy-widualne podejście do tego, co chce się osiągnąć. Ja wychodzę z założenia, że jeżeli coś robię to musi to być coś unikalnego, in-nego. Nie kręci mnie zbytnio ko-piowanie cudzych pomysłów. Uważam, że tworzenie w kółko klasycznych układów, zgodnych z pewnymi zasadami, jakie okre-śla szeroko pojęte „nature aqu-arium”, zamyka nas w pewnej bańce. Trzeba sprawić by ona pękła i wyjść po za nią. Z drugiej strony uważam, że mimo wszyst-ko Polski aquascaping nie roz-wija się zbyt dynamicznie. Jest kilka obiecujących postaci, ale w porównaniu do naszych za-chodnich sąsiadów stanęliśmy w miejscu kilka lat temu.. Osobiście uważam, że wynikać to może

Page 16: Liquid 02/2013 PL

16 Liquid Magazine | PL

2012 | 120x60x50cm

z ciągle powtarzających się ukła-dów, które poprzez opatrzenie nie motywują, a wręcz zniechę-cają młodych aquascaperów. Śmiem twierdzić, że innowacyj-ne kompozycje, odstające od schematów pobudzają wyobraź-nie i są dobrym motywatorem do działania. Pozwalają również na samospełnienie, bo przecież w dużym stopniu przyczynia się do tego uhonorowanie dobrej pracy na arenie międzynarodo-wej.

Takie podejście zapewniło roz-poznawalność Tobie i twoim pracom. Czy będziemy mówić w przyszłości o stylu Dymowskie-go?

Ciężko tu mówić o jakimś kon-kretnym stylu... Z pewnością jest tu mowa o kilku pracach, które powstały przy użyciu perfekcyjnie strzyżonych i wybarwionych rotal, ale staram się od tego odejść i spełniać się w innych projek-tach, które mają pokazać natu-re aquarium z wielu innych stron, począwszy od skalistych pejzaży, kończąc na pracach, gdzie wio-dącym hasłem jest minimalizm. Osobiście nie dążę do wypraco-wania własnego stylu.. A jak wygląda obecnie powsze-dnie życie aquascapera? Jeżeli chodzi o warsztat pracy, nie wi-dać zbytniej dbałości o sprzęt. Wyszczerbione akwarium, prze-

wracająca się w rogu butla co2, oprawy oświetleniowe, na któ-rych widać już ząb czasu…

Tak jest. Na domiar tego powiem, że przez ostatnich kilka lat nie wy-mieniałem świetlówek (śmiech). Nie mam za bardzo czasu, a na-wet chęci na ekscytowanie się całą otoczką, jaką są drogie ga-dżety. Bardziej skupiam się na per-fekcyjnym dopracowaniu aran-żacji, która jest moją wizytówką na arenie międzynarodowej. W domowym zaciszu, otoczka schodzi na drugi plan. Każdy ra-czej postrzega cię przez pryzmat osiągnieć i dorobku aranżacyj-nego, a nie materialnego. Ktoś kiedyś zapytał, czy moje akwaria

Page 17: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 17

żyją od sesji do sesji. Nie, zawsze staram się, aby wyglądały do-brze, o każdej porze dnia i nocy. Osobiście nie ubolewam nad tym, że nie mam możliwości ob-serwować rozwoju moich zbior-ników dłużej niż rok. To by mnie strasznie nudziło. Chcąc tworzyć coś nowego, po finałowej fot-ce robię miejsce na następne kompozycje. Jednak, oprócz sa-mych zbiorników konkursowych, tworzę także aranżacje na zle-cenia klientów. Zbiorniki mojego autorstwa można też oglądać publicznie w Warszawie w studiu peHa:68 przy Ogrodowej i Diskus Zoo na ul. Radzymińskiej. Myślę, że fajnie wyszły. Osobiście się nimi nie zajmuje, dlatego ich forma

i kondycja nie jest już mojego au-torstwa, nie mniej jednak jestem z nich bardzo zadowolony. To taka namiastka własnej galerii, która możliwe, że kiedyś powsta-nie.

Ile aranżacji konkursowych rocz-nie wykonujesz?

Czasem jest to jeden zbiornik rocznie, czasem trzy (jak w ze-szłym roku), wszystko jest uwarun-kowane od tego, jakie pomysły przyjdą mi do głowy lub jakie faj-ne materiały wpadną mi w ręce. Uważam, że stworzenie 3 prac, które w ciągu dwóch lat były w TOP50 na świecie nie jest jakimś tam przypadkiem. To mnie moty-

wuje ze zdwojoną siłą, ponieważ myślę, że ogólnie oczekuje się ode mnie troszkę więcej niż tylko fajny i schludny aranż.Z roku na rok poprzeczka jest ciut wyżej.

Możemy już mówić o polskim Oli-vierze Knottcie?

Myślę, że jesteśmy całkowicie różnymi osobami, które mają cał-kowicie inne podejście do tego „fachu”. Niestety zbiorniki komer-cyjne będą jakimś powieleniem czegoś, co już kiedyś powstało, chociaż zawsze staram się, aby każde akwarium było swojego ro-dzaju unikalne i zaspokajało po-trzeby właściciela. Co do pew-

Page 18: Liquid 02/2013 PL

18 Liquid Magazine | PL

nych schematów, to, jak dobrze wiemy, nawet sam Pan Amano ma w galerii kilka bardzo zbliżo-nych do siebie aranżacji. Czy to w czymś im ujmuje? Myślę, że nie.

Teraz może o konkursach… W ostatnim czasie twoja obec-ność w nich jest coraz bardziej ugruntowana. Nie brakuje Ci czegoś bardziej spektakularne-go niż 20 miejsce w ubiegłorocz-nej edycji IAPLC.

Konkursy traktuje, jako wisienkę na torcie. Jest to uhonorowa-nie mojej pracy, jaką wkładam w konkretną aranżacje. Na pew-no cieszy mnie fakt, że od jakie-goś czasu udaje mi się triumfo-

wać, jako reprezentant Polski. Wyniki z ostatnich lat, czyli 20, 33, 45 miejsca w International Aquatic Plants Layout Contest (na około 2000 zgłoszeń) na pewno przynoszą mi szalenie wielką satysfakcję, nie mniej-szą niż 1 miejsce na świecie w konkursie AGA. Konkurs orga-nizowany przez firmę ADA jest chyba najbardziej prestiżowym przedsięwzięciem na świecie, dlatego zdobycie tytułu GRAND PRIZE jest chyba marzeniem każdego aquadesignera na świecie.

Oglądałeś relację z ogłoszenia wyników na żywo, czy wolałeś poznać je post factum?

Nie usnąłbym wiedząc, że pod-czas mojego snu będą ogłoszo-ne wyniki. Wytrwale czekałem, aż zaczęło świtać, strona z relacją na żywo była, co chwilę odświe-żana, aby nie przegapić trans-misji i nagle się zaczęło... Wstęp, następnie prowadzący Nature Aquarium Party jeszcze przez pół godziny czynili swoje powinności, czyli przedstawiali jury, omawiali szczegóły konkursu zanim przeszli do kulminacyjnego momentu. Śli-na w gardle stanęła... Chciałoby się usłyszeć swoje nazwisko, jako ostatnie, co oznaczałoby wygra-ną, ale stanęło na 20 miejscu. Myślę, że nieźle, chociaż praca równie dobrze mogła być 5... Różnice punktowe w czołówce

2011| 120x60x50cm

Page 19: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 19

nie były wielkie...

Telefony z gratulacjami były?

Tak oczywiście, już w nocy dosta-łem kilka smsów, a od rana sporo telefonów z gratulacjami. Bardzo miłe doświadczenie. Mam na-dzieje, że jeszcze kiedyś się po-wtórzy.

Zachęceni tym 20-tym miej-scem, łączyliśmy duże nadzieje z Twoim udziałem w konkursie w Hanowerze. Konkurs o całko-wicie innej specyfice. Aranżacje są tworzone na żywo.

Tak dokładnie, konkurs w Hano-werze rządzi się swoimi własny-

mi prawami. Aby tam startować musisz się dokładnie dopasować. Przygotowania zaczynają się kilka tygodni przed samym konkursem. Zaopatrzyłem się w akwarium o wymiarach zbiorników konkur-sowych z Hanoweru i w nim za-cząłem sobie układać kompozy-cje w formie hardscape’u. Sama, dobra kompozycja niestety nie wystarcza. Sędziowie przykładają duży nacisk na rośliny, ich kondy-cje i dużą ilość. Pozwoliłem sobie wystartować akwarium w domu wraz z roślinami, które po nie-długim czasie utworzyły piękną kompozycje. Problemem, jaki się pojawił było przewiezienie aran-żacji w niezmienionej formie... Jakoś się udało i w formie puzzli

kompozycja została odtworzona na miejscu. Całemu konkursowi towarzyszą uśmiechy i raczej do-bre relacje między konkurentami. Wyczuć jednak można w powie-trzu ducha walki, który sprzyja ry-walizacji. Taki konkurs daje możli-wość spotkania się z najlepszymi aquascaperami z Niemiec. Szko-da, że u nas czegoś takiego nie ma, z chęcią wziąłbym udział w takiej potyczce… Niestety w naszym kraju jest raczej więcej sędziów niż uczestników, może się boją (śmiech). Z pewnością chcielibyście poznać moją opi-nie na temat wyników. Na pew-no o gustach się nie dyskutuje, mogę tylko powiedzieć, że moim zdaniem wzbudziły pewne kon-

Page 20: Liquid 02/2013 PL

20 Liquid Magazine | PL

Fragment aranżacji na IAPLC 2013 | Fot. Norbert Sabat

Page 21: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 21

2010 | 120x60x50cm

trowersje i pozostawiły pewien niesmak.

Biorąc udział w tego typu kon-kursach masz okazję poznawać swoją konkurencję, jako żywych ludzi, a nie tylko, jako podpisy pod zdjęciami zbiorników kon-kursowych.

Bardzo fajnie jest poznawać ludzi na żywo, a nie tylko, jako pseu-donimy z forów internetowych. Będąc kilkukrotnie w Hanowerze poznałem całą śmietankę zna-miennych postaci w tamtejszej akwarystyce. Oliver’a Knott’a, Adrie Baumann’a, Chris’a Luk-haup’a i wielu innych. To są na-prawdę fajni ludzie, którzy widać lubią to robią, a wspólny pobyt tam sprawia im frajdę… Zawsze bardzo miło wspominam Oliver’a Knott’a, który robi pozytywne show wokół swojej osoby i swo-jego akwarium. Widać musimy się uczyć od chociażby naszych zachodnich sąsiadów. Nie ma u nas chyba takiego spotkania, gdzie wszyscy bez wyjątku, bez wynajdywania sobie innych za-jęć, spotkaliby się, porozmawia-li, pośmiali się i wspólnie spędzili czas, przy aquascapingowej za-bawie. Szkoda...

Po części wynika to chyba z fak-

tu, że brakuje ku temu w naszym kraju miejsca i okazji z prawdzi-wego zdarzenia. Pojawiają się głównie jednorazowe inicjatywy. Przyczyny tego stany rzeczy są zapewne bardzo proste. Przede wszystkim to pieniądze – brakuje stabilnego sponsora. No i chyba brak pracy zespołowej w naszym środowisku akwarystycznym. A jak oceniasz tegoroczną ini-cjatywy „Żółtej Łodzi Podwod-nej”? Myślisz, że ma rokowania na przyszłość.

Z pewnością jest w tym dużo ra-cji. Głównym motywatorem do działania są nagrody. Im bar-dziej cenne, tym większe zainte-resowanie konkursem. Szkoda, że wciąż niewielu osobom zależy na spotkaniu się w fajnym gronie, zrobieniu czegoś wspólnie, poroz-mawianiu, skonfrontowaniu swo-ich umiejętności i w końcu wy-promowaniu nature aquarium na większą skale. Wiele osób, które posiada w domu małe akwarium z gupikiem i moczarką, nawet nie zdaje sobie sprawy, że istnieje coś takiego jak akwarystyka na-turalna. Myślę, że problem tkwi tu w wypromowaniu. Później wszyst-ko się potoczy… Im więcej „pozy-tywnie zakręconych” tym więcej możliwości.Inicjatywa „Żółtej Łodzi Podwod-

nej” jest na pewno dobrym po-czątkiem czegoś, co może za-owocować. Z pewnością jest to dobry kierunek działań. Osobiście miałem okazję oce-niać prace z tegorocznej edycji konkursu. Można było spotkać tam kilka ciekawych aranżacji. Może nie są to jeszcze dzieła na światowym poziomie, ale widać, że wszystko zmierza w dobrym kierunku. Dlatego trzeba być do-brej myśli.

O marzeniach akwarystycznych już było – to teraz o planach na najbliższą przyszłość.

Chcę dalej tworzyć i realizować się w tym, co robię. To raczej są plany na bliższą i dalszą przy-szłość.

A jak, widzisz akwarystykę na-turalną w przyszłości? Takashi Amano złamał wiele konwencji w sposobie myślenia o akwa-rystyce. Pokazał, że akwary-styka może być czymś więcej niż zbiornikiem z wodą, rybami i roślinami. W jego najnowszych kompozycjach to, co było pier-wotnie uniesieniem podłoża w celu poniesienia linii horyzon-tu kompozycji i zniwelowania „wypłaszczenia” obrazu, zostało wyniesione niemalże do samego

Page 22: Liquid 02/2013 PL

22 Liquid Magazine | PL

lustra wody.

Sądzę, że otworzenie akwa-rium od góry musi ewaluować w stronę czegoś, co na dzień dzi-siejszy można by nazwać aqua terrarium. Akwarystyka natural-na zmieniła sposób myślenia o akwarystyce, która była sku-piona na uprawie roślin i hodow-li ryb. Rozszerzenie konwencji i wyjście ponad wodę daje nowe możliwości i jeszcze większy zasób środków kompozycyjnych.Nawet ostatnio otrzymałem zle-cenie zrobienia akwarium połą-czonego z kaskadą, co będzie z pewnością ciekawostką. Ucie-szył mnie fakt, że to sam klient wpadł na taki pomysł. Wspólnie z Marcinem Wnukiem z peHa:68 podjęliśmy się tego wyzwania. Szczegółowy opis i fotorelacja niebawem znajdzie się w interne-cie.

Dywagujemy o przyszłości akwa-rystyki naturalnej – natomiast, jak wspomniałeś wcześnie, brakuje powszechnej świadomości tego, czym jest w zasadzie akwarysty-ka naturalna.

Często sam sobie zadaje pyta-nie, czym jest? Mamy przecież również styl holenderski, który prezentuje piękne ogrody pod-wodne, gdzie urodziwe rośliny pełnią główną funkcję deko-racyjną. To, dlaczego nie jest to też styl naturalny? Przecież mamy tam prawdziwe rośliny, nie są z plastiku. Odpowiadając na to dość trudne pytanie pozwolę sobie troszkę cofnąć się w czasie i przytoczyć kilka faktów. Twór-cą akwarystyki naturalnej jest Takashi Amano, znany aquade-signer i fotograf. Jego zdaniem, które jest poparte jego dorob-kiem aranżacyjnym, Nature Aqu-

arium jest odtworzeniem pod wodą (przy użyciu roślin, drewna i/lub kamieni) wycinka na-tury. Od momentu, kie-dy Pan Amano zaczął two-rzyć minęło kilkadziesiąt lat, a ludzi, którzy utożsamiają się z tym stylem przybyły krocie. Przez te wszystkie lata styl ten ulegał wielu wpływom. Przecież każdy ma inne spojrzenie na tą sztukę - inaczej byłoby to nudne. Te 3 grosze, które każdy akwarysta włożył (two-rząc swoją kompozycję) w coraz ogólniejsze pojęcie akwarystyki naturalnej, pozwala na zdefinio-wanie jej. Wracając do teraź-niejszości mogę tylko powiedzieć, że Nature Aquarium jest wszystkim tym, co stworzymy pod wodą, co miało na celu pokazanie naszego spojrzenia na naturę.

Myślisz, że wzorem Tate Modern

Page 23: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 23

w Londynie, ma szanse przekro-czyć progi jakieś galerii w Polsce i wyjść po za granice forów inter-netowych.

Ja się na to piszę! Oczywiście, że jest cień szansy. Trzeba tylko chcieć.Świetnym pomysłem jest poka-zanie tej dziedziny sztuki (bo tak chyba mogę to nazwać) publicz-nie. Możliwość zaprezentowania w formie wystawy w galerii najlepszych podwodnych kom-pozycji z całą pewnością zwięk-szyłoby rzeszę hobbystów, ale i samych zainteresowanych. Myślę, że taka forma prezen-tacji byłaby najlepszą możliwą promocją. Mamy zatem więcej marzeń akwarystycznych. Jeszcze tylko będziemy potrzebować twarzy dla kolejnej Muzy, a powinna to być twarz kobieca…

Oj ciężko będzie taką znaleźć chyba..

Ponieważ wróciliśmy do punktu o samej sztuce aranżacji – będzie nasz kącik porad aquascapera dla młodych adeptów sztuki.

Cóż ja mógłbym powiedzieć… Kilka, kilkanaście lat temu, kiedy zacząłem interesować się jakim-kolwiek aranżowaniem akwa-rium, doszedłem do wniosku, że najważniejszy jest hardscape. To jest ten moment, kiedy tworzy-my szkielet..., podwalinę naszej kompozycji. Nie zawsze jest tak, że projektuje sobie jakiś układ w głowie i szukam materiałów za pomocą, których taki pomysł zrealizuje, często bywa również tak, że nagle napotkam bar-dzo interesujące elementy i na ich podstawie tworze aranża-cję. Istotną jest, aby nasz układ w pełni nas satysfakcjonował, nie może być zrobiony od tak. Często siedzę nad hard-scape’em kilka dni, bywa, że kilkanaście. Według mnie musi być perfekcyjny. Kolejno dobie-ramy rośliny. Oczywiście musimy

wziąć pod uwagę ich specyfikę, muszą wypełnić naszą kompo-zycję w czasie, dokładnie tak jak sobie to założyliśmy.

Przypomina to rzeźbienie w ka-mieniu, kiedy każde uderzenie dłuta odkrywa wciąż nowe in-formacje o jego wnętrzu, a efekt końcowy jest twórczym kompro-misem pierwotnego zamysłu i sa-mej struktury materiału.

Dokładnie tak. Cały rozwój aranżacji, począwszy od wsypa-nia pierwszych ziarenek piasku, a kończąc na cieszeniu się z pięknie zarośniętej kompozycji zależy od nas samych. Pomimo częstego doboru podobnych materiałów przez dwie różne osoby, kompozycje nigdy nie są takie same. Tutaj górę bierze indywidualność.

A same inspiracje?

Są wszędzie, trzeba tylko dobrze poszukać (śmiech).

Page 24: Liquid 02/2013 PL

24 Liquid Magazine | PL

…patrząc na „The Virgin Stream”, nie mogę oprzeć się wrażeniu, że jest to bardzo polski krajobraz z naszymi wierzbami.

Akwarium samo w sobie nie ma żadnego przekazu. Akurat jest to jeden z tych zbiorników, gdzie najpierw przypadkowo znalazłem kilka fajnie pasują-cych do siebie korzeni. I to dopie-ro drewno zostało obudowane historią… Rzeczywiście „drze-

wa” przypominają trochę wierz-by, ale należy zwrócić uwagą na ich jednostronne pochylenie, co dodaje kompozycji na-turalności oraz budzi pewne przemyślenia. Dużo więcej mógłby powiedzieć w tym temacie Paweł Szewczak, ekspert w sztu-ce bonsai. W tle widzimy wschód słońca, co imitują wybarwio-ne rotale, zaś po środku płynie sobie dziewiczy strumień, nigdy nieskażony ludzką ręką.

Jak widać, mamy już pewną opowieść.

A jednak mamy przekaz…?

Jak widać historię zawsze można dopisać (śmiech).

Wiele osób, które otarły się o aquascaping, w pewnym mo-mencie sięga po aparat foto-graficzny. Wynika to po części z faktu, że w pewnym momencie

Page 25: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 25

przychodzi potrzeba utrwalenia obrazu zbiornika, czy też natural-nej inspiracji.

Wielu, jak nie wszyscy, sięgają w końcu po aparat by uchwy-cić to, co w akwarium jest najpiękniejsze. Wiąże się to rów-nież z chęcią dzielenia i pokazy-wania innym tego, co się stworzy-ło. Z drugiej strony - prawdziwie „ortodoksyjny” hobbysta w życiu nie pokazywałby zdjęć swoje-

go akwarium w internecie. Zo-stawiłby to dla siebie, siedząc w domowym zaciszu cieszyłby się własnym kawałkiem natury. Dlatego wynika to tez może z chęci samozadowolenia w mo-mencie, kiedy inni w jakiś spo-sób Cię chwalą czy doceniają? Ciężko powiedzieć. Na pewno coś w tym jest. Inni cykają, bo po prostu to lubią. Przykładem jest Norbert Sabat, dla którego pasja do fotografii jest na równi z aquascapingiem i wcale nie jest ze sobą ściśle powiązana. Chociaż czasem jest (śmiech).

Czy sama akwarystyka naturalna zmienia sposób patrzenia na na-sze otoczenie?

Na pewno tak. Możne zabrzmi to trochę dziwnie, ale aquade-signer, kiedy jest już świadomy swojego zamiłowania do natu-re aquarium, całkowicie zmie-nia postrzeganie natury. Nagle nastaje pewna odwrotność… Będąc w lesie, nad jeziorem, czy w górach, myślisz…, „jakie to piękne”..., fajnie by było odtwo-rzyć ten kawałek w akwarium”. Jest to nagminne i uzależniają-ce. Za każdym razem będąc na grzybach i widząc kawałek porośniętego mchem pnia, myślę sobie... „Fajnie by on wyglądał w akwarium”. Zastanawiam się jak to odtworzyć, jakich materia-łów użyć, jakiego rodzaju mchu, jakiego drewna. Dlaczego? Dlatego że cała otaczająca nas natura jest inspiracją do tworzenia nature aquarium. I to jest piękne. Przecież nie trzeba jechać do galerii w Nigacie, czy do lasu w Japonii. Wystarczy pójść nad Wisłę, czy do Puszczy Białej, i po prostu to poczuć. Niech nasza inspiracja będzie naszą, a nie kopią czyjejś (śmiech).

Wraz z kolejnym numerem chce-my wprowadzić nowy dział

inspirowany dziełem Witruwiu-sza, który roboczo nazwaliśmy, parafrazując tytuł oryginału „O aquascapingu ksiąg X” trak-tujący o warsztacie aquasca-pingu, zasadach kompozycji i sposobie percepcji przestrzeni. Co sądzisz o tym pomyśle?

Super. Stawiając się w pozycji osoby, która chciałaby zacząć swoją przygodę z akwarystyką naturalną jest to idealny porad-nik do czerpania wiedzy. Obec-nie niestety trafiamy na komplet-ny brak zwartego kompendium, które przeprowadzi nas przez zasady, możliwości i problemy związane z pierwszymi kroka-mi stawianymi w tej dziedzinie. Kiedy ktoś widzi piękne prace, wtedy pojawia się duży zapał, ale po chwili szukania informa-cji, z czym i jak to się je, człowiek może rzeczywiście się zniechę-cić, dlatego uważam, że jest to fajny pomysł i ochroni wiele po-czątkujących artystów przed fal-startem.

Wielkie podziękowania za po-święcony nam i czytelnikom czas.Może w tym roku będziesz wy-czytany ostatni.

Bardzo dziękuje za zaproszenie. Jest mi niezmiernie miło i czuje się wyróżniony. Życzę powodzenia w tworzeniu tej świetnej publikacji. Czołem!

Page 26: Liquid 02/2013 PL

26 Liquid Magazine | PL

Page 27: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 27

NożyczkiCzy wszystkie są takie same?

Page 28: Liquid 02/2013 PL

28 Liquid Magazine | PL

NożyczkiCzy wszystkie są takie same?

Jak to jest z tymi nożyczkami? W sklepach można znaleźć na-prawdę spory wybór nożyczek o różnych kształtach i długości. Które z nich są najbardziej uni-wersalne? Których kiedy uży-wać?

Prawdą jest, że na upartego, moż-na używać nożyczek z papiernika za pięć złotych Ale do czasu. Jeśli rośliny będą się dobrze rozrastać, utrzymanie kompozycji w dobrej kondycji może wymusić, że noży-czek będziemy używać codzien-nie. Naprawdę duże przycinki, w dużych zbiornikach, mogą zaj-mować sporo czasu.

Długie, czy krótkie?

Wbrew pozorom, w małych akwariach typu nano, trudno jest operować krótkimi nożyczkami. Czasami skomplikowana aranża-cja nie pozwala na włożenie ręki do wnętrza akwarium. W takiej sytuacjach doskonale sprawdza-ją się nożyczki o długości około 20-25cm. Nożyczki o tej długości znajdą też zastosowanie w wyso-kich lub szerokich zbiornikach.

Dzięki nim łatwiej jest nam do-trzeć w okolice dna lub do roślin znajdujących się pod tylną szybą akwarium. Będą również przy-datne przy ciężko dostępnych miejscach pomiędzy kamieniami i korzeniami. Krótkimi nożyczkami łatwiej się operuje w przypadku dużych akwariów pielęgnując rośliny na pierwszym i drugim pla-nie. Są one lżejsze od nożyczek

Page 29: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 29

długich, lepiej trzymają się ręki, co sprawia, że posługiwanie się nimi jest bardziej precyzyjne.

Proste, czy zagięte?

Nie ma się co zastanawiać - prak-tyczniejsze są nożyczki zagięte. Spełniają one takie same zada-nia, jak nożyczki proste, a dodat-kowo pozwalają na podcięcie roślin trawnikowych na pierwszym planie. Nożyczkami o wygiętym ostrzu troszkę łatwiej formuje się przycinane rośliny. Czasami uży-wam ich jako odwróconych, czyli wygięciem skierowanym do

dołu, dzięki czemu formowanie kulistych kęp jest dosyć proste.

Nożyczki do przycinania mchów

Ich konstrukcja różni się od kon-strukcji modeli wcześniej opisy-wanych. Odpowiednio wypro-filowane uchwyty działają jak sprężyna, która powoduje sa-moczynne rozchylenie się ostrzy. Przycinanie dużej ilości mchów to duża liczba częstych ruchów, a dzięki takiej konstrukcji noży-czek, poprawia się komfort tego zabiegu pielęgnacyjnego. W nie-których przypadkach mogą rów-

nież służyć do przycinania roślin trawnikowych na pierwszym pla-nie.

Nożyczki typu „Wave”

W moim przekonaniu to najbar-dziej uniwersalny model noży-czek. Jeśli nie masz zbyt dużego budżetu na tego typu narzędzia, będzie to najlepszy wybór. No-życzki w kształcie fali, pozwalają na przycięcie roślin łodygowych, formowanie kęp i przycinanie ro-ślin tworzących trawniki na pierw-szym planie. Przy czym nożyczki o długości około 20-25cm będą

Page 30: Liquid 02/2013 PL

30 Liquid Magazine | PL

tutaj najbardziej uniwersalne. Trzeba także zwrócić uwagę na kształt wygięcia - zbyt małe spra-wi, że nożyczki nie będą spełniały swojej uniwersalnej funkcji.

Długość ostrza

Wszystkie wcześniej opisane zale-ty nożyczek mogą zostać pogrze-bane, jeśli się okaże, że mają one za krótkie ostrza. W takiej sytuacji korzystanie z nich przestaje być przyjemne i wygodne. Najlepiej, jak długość ich krawędzi tnących ma 4-5cm. Istotne jest także, aby długość krawędzi tnących była proporcjonalna do długości sa-mych nożyczek. Rozchylenie krót-kich ostrzy w długich nożyczkach na szerokość pozwalającą przy-ciąć kilkanaście łodyg za jednym cięciem może się okazać wręcz niemożliwe do wykonania.

Materiały i wykonanie

Użycie przez producenta dobrej jakości stali nierdzewnej spowo-duje, że nożyczki będą nam słu-

żyć się przez wiele lat i nie będą one zakupem jednorazowym. Wysokiej jakości materiał da nam gwarancję że nie będą one ule-gały szybkiemu stępieniu i korozji. Ważne jest także, aby elementy, z których złożone są nożyczki były doskonale spasowane. Często zbyt mocne skręcenie nożyczek śrubą będzie powodować ich zbyt ciężką pracę. To jednak każ-dy z nas jest w stanie poprawić za pomocą płaskiego śrubokręta. Przy wyborze zwracajcie uwagę na to żeby oczka na palce nie były zbyt duże. W przeciwnym wypadku będą się zsuwać z pal-ców przy wykonywaniu niektó-rych czynności pielęgnacyjnych.

Konserwacja

Nawet, jeśli nożyczki są ze stali nierdzewnej, trzeba wykonywać podstawowy zabieg konserwa-cyjny, jakim jest osuszenie ich po każdorazowym użyciu. Kawałek papierowego ręcznika sprawdzi się tutaj najlepiej. Przy osusza-niu należy szczególnie pamiętać

o miejscach, które są niedostęp-ne w złożonych nożyczkach, czyli ostrzach i przestrzeniach między ramionami.

Podsumowanie

Jeżeli jesteśmy w stanie zaakcep-tować koszty, najlepiej będzie za-opatrzyć się w zestaw nożyczek: długie zagięte około 20-25cm, krótkie zagięte 11-15cm, nożyczki zagięte do mchów około 15cm i nożyczki w kształcie fali o długo-ści około 20cm. W sytuacji, kiedy musimy ograniczyć nasz zakup do jednej pary, polecamy naj-bardziej uniwersalne nożyczki w kształcie fali o długości około 20cm Przestrzegamy przed uży-waniem nożyczek akwarystycz-nych do cięcia drutów, drobnych gałązek i innych twardszych rze-czy, co może spowodować stę-pienie i zniszczenie ostrzy. Dobre nożyczki to także idealny prezent dla akwarysty zainteresowanego akwarystyką naturalną i roślinną.

Page 31: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 31

2013 AGA AquascapingContest

The Aquatic Gardeners Association ogłasza konkurs2013 International Aquascaping Contest za otwarty.

Zgłoszenia od 01 czerwca do 15 września.

Nagrody pieniężne dla zwycięzców każdej kategorii!Wśród dotychczasowych zwycięzców byli zarówno eksperci, jak i początkujący, więc wyślij zgłoszenie już dziś bez wpisowego.

Wyniki zostaną ogłoszone na stronie internetowej AGA 16 listopada.

Aby zobaczyć zgłoszenia z ubiegłych lat, zdobyć inspirację, wejdź nashowcase.aquatic-gardeners.org.

KategorieAquatic Garden

< 28L28-60L60-120L120-200L200-320L> 320L

Paludarium

Biotop

Sim Kian Hong, Malaysia 2012 - "Crimson Tide" Pierwsze miejsce w kategorii Aquatic Garden 120L - 200L

www.aquatic-gardeners.orgDesigned by Evan Wright Design.ewrightdesign.com

Odwiedź stronę AGA,aby zapoznać się ze szczegółami.

UWAGA AQUASCAPERZY!

Page 32: Liquid 02/2013 PL

32 Liquid Magazine | PL

Page 33: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 33

Krok po kroku

WybórOświetlenia

Page 34: Liquid 02/2013 PL

Krok po kroku

WybórOświetlenia

W poprzednim artykule wybra-liśmy nasze akwarium. W obec-nym skupimy się na doborze oświetlenia. W tym przypadku spektrum czynników decydują-cych o wyborze jest zdecydowa-nie większe. Postaramy się zatem odpowiedzieć sobie na pytanie: czym i jak oświetlać nasze wy-marzone akwarium?

W czasach, kiedy technologia rozwija się w zawrotnym tempie, w technice akwarystycznej rów-nież wiele się zmienia. W ciągu ostatnich 20 lat zmieniło się także bardzo wiele w dziedzinie oświe-tlenia akwariów. Przeszliśmy od żarówek żarowych, poprzez świe-tlówki typu T8, świetlówki typu T5, świetlówki kompaktowe, żarniki HQL, żarniki HQI do najnowsze-go trendu, czyli lamp opartych na diodach Power LED. Postara-my się przedstawić jak dobierać oświetlenie z naszego punktu wi-dzenia, czyli pod kątem akwary-styki naturalnej i roślinnej. Na po-czątek trochę teorii...

Źródła światła.

Żarówki żarowe możemy w tym omówieniu pominąć – dyrektywa Komisji Europejskiej w zasadzie pozbawiła nas szansy dostępu do źródeł tego typu.

Przez długi czas w oświetleniu akwarystycznym dominowały świetlówki fluorescencyjne typu T8, które łatwo poznać po średni-cy – 26mm. Ich podstawową za-letą był fakt, dzięki nim mogliśmy w sposób równomierny oświetlić zbiornik pod warunkiem, że dłu-gość naszego akwarium było dopasowane do jednej ze stan-dardowych długości świetlówek. Ponadto technologia wykonania pozwalała na uzyskiwanie świa-tła o różnym spektrum i tempe-raturze barwowej. W porównaniu do oświetlenia żarowego świe-tlówki miały kilka zasadniczych zalet. Emitują mniej ciepła, mają wyższą sprawność świetlną, dłuż-szy czas pracy (około 8000 go-dzin). Zasadniczą wadą było migotanie dające efekt zjawiska stroboskopowego.

W drodze ewolucji świetlówki T8 zostały zastąpione źródłami

Page 35: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 35

oznaczonymi symbolem T5. Są to świetlówki o mniejszej średnicy (16mm), po czym łatwo je odróż-nić od wcześniej opisanych T8. Za-sada działania była taka sama. Jednak sterowanie elektroniczne zapłonem pozwoliło uzyskiwać większy strumień świetlny i więk-szą energooszczędność, lepsze oddawanie barw i żywotność w niektórych przypadkach na-

wet do 20000 godzin oraz lepsze utrzymanie strumienia świetlne-go w trakcje eksploatacji. Wadą na pewno jest wyższa cena. W naszych zastosowaniach uży-wamy najczęściej świetlówek T5 HO (High Output – świetlówki o podwyższonym strumieniu świetlnym). Świetlówki T5 HO to połączenie maksymalnego stru-mienia świetlnego z dobrą spraw-

Żarnik HQI 150W z trzonkiem R7s. Oświetlenie HQI polecane jest do wysokich zbiorników.

Akwarium ođwietlane lampą Giesemann Infinity 150W HQI + 2x24W T5. Dzięki zastosowaniu podwieszanego oświetlenia można pozwolić roślinom wyrastać ponad taflę wody.

Page 36: Liquid 02/2013 PL

36 Liquid Magazine | PL

nością energetyczną. Można po-kusić się o stwierdzenie, że jest to na chwilę obecną najbardziej rozpowszechniony typ źródła światła stosowany w akwarysty-ce. Mniejsza średnica pozwoliła na budowę opraw o mniejszym profilu, co znacznie wpłynęło na estetykę takich lamp.

Rozwiązania technologiczne i techniczne zastosowane w źró-dłach T5 zastosowana został w źródłach typu PL. Są to także świetlówki fluoroscencyjne, ale przystosowane do zasilania z po-jedynczego gniazda (jednostron-nie), o mniejszych długościach.

Żarniki HQI to wyładowcze źró-dło światła, gdzie światło po-wstaje dzięki wyładowaniu elek-trycznemu w mieszaninie gazów szlachetnych. Dają mocne i sku-pione światło. Także w ich przy-padku mamy do czynienia z wy-soką emisją ciepła. Jest to skutek szerokiego pasma widma emito-wanego przez źródło. Niemniej jednak ten rodzaj źródła światła jest na chwilę obecna chyba najdoskonalszym rozwiązaniem stosowanym w akwarystyce, a już na pewno w przypadku zbiorników wysokich, powyżej 45 cm. Dzięki zróżnicowaniu miesza-

niny gazów można uzyskać tem-peratury barwowe od 3000K do 20000K. Wymagają specjalnego układu zapłonowego, który w za-leżności od konstrukcji lampy jest montowany wewnątrz obudowy podnosząc znacznie wagę opra-wy lub na zewnątrz, gdzie jest źródłem znacznej emisji ciepła. Zaleca się umieszczenie takiego źródła światła minimum 15cm nad lustrem wody, co zazwy-czaj w połączeniu z dużą emisją ciepła uniemożliwia stosowanie w zamkniętych pokrywach o ni-skim profilu. Analogiczne rozwią-zania oparte na technologii LED są zdecydowanie droższe.

No i ostatnie na naszej liście to źródła typu Power LED. Diody znane są od kilku dziesięciole-ci. Były stosowane w przemyśle elektronicznym, ale wysokie kosz-ty produkcji powodowały, że jako źródła światła użytkowego musiały dosyć długo czekać na swoją kolej. Możliwości techno-logiczne pozwalają na wytwa-rzanie diod emitujących światło białe ciepłe, białe zimne, czer-wone, zielone, niebieskie i inne. Odpowiednia konfiguracja, za-silanie, sterowanie grupą diod daje możliwość uzyskiwania świa-tła o różnej temperaturze, spek-

trum i natężeniu. Diody Power LED, które pojawiły się w ostatnim czasie jeszcze bardziej rozszerzyły te możliwości, a co za tym idzie, możemy powiedzieć, że jest to oświetlenie przyszłości. Niewielkie rozmiary samych diod sprawia-ją, że lampy oparte na tych źró-dłach światła mają małe profile i często bardzo elegancji wygląd. Wadą jest duża emisja ciepła. Wysoka skuteczność, żywotność i możliwości konfiguracyjne dają przemysłowi oświetleniowemu olbrzymie możliwości w kreowa-niu nowych produktów. Nas, jako użytkowników, powinno cieszyć, że stale spadają koszty zakupu tego typu oświetlenia oraz per-spektywa niższych rachunków za energię elektryczną. Cieka-wą propozycją są coraz szerzej oferowane tzw. zamienniki LED dla świetlówek typu T5 i T8. Także użytkownicy oświetlenia oparte-go na tych typach źródeł mogą iść razem z postępem.

Parametry oświetlenia

Omawiając źródła światła na-leży wspomnieć jeszcze o para-metrach samego światła. Są to czynniki, które decydują o na-szym sukcesie w niemniejszym stopniu, niż sam dobór oprawy.

Różnica grubości świetlówek T8 w stosunku do T5 jest dość znaczna.

Page 37: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 37

Podstawowymi parametrami, które nas, akwarystów, powinny interesować, są: strumień świetl-ny, jego charakterystyka (spek-trum) barwowa oraz odwzorowa-nie kolorów.

Intensywność strumienia, czyli lakonicznie – ilość światła emito-wanego przez źródło, będzie de-cydowała o tym, jak wysoko nad zbiornikiem będziemy musieli za-

wiesić naszą oprawę, i jaka ilość światła dotrze do najniższych partii akwarium.

Temperatura barwowa jest pa-rametrem podawanym w stop-niach Kelwina i informuje nas, jakie jakościowo światło otrzymu-jemy. Przy akwariach roślinnych naturalna koleją rzeczy jest dąże-nie do posiadania światła o tem-peraturze zbliżonej do światła

słonecznego (naturalnego). Tym samym powinno to być w okoli-cach 6500 stopni Kelwina.

No i oczywiście odwzorowanie kolorów. Mówimy tutaj o para-metrze ukrytym za symbolem Ra. Większość producentów nieco ukrywa ten parametr na opa-kowaniach swoich produktów. Dotyczy to zwłaszcza świetlówek fluoroscencyjnych. Często jest on

Lampa LED ADA Aquasky 361, Akwarium Cube Garden Mimi M

Page 38: Liquid 02/2013 PL

38 Liquid Magazine | PL

dostępny w symbolu samej świe-tlówki i np. oznaczenie 965 infor-muje nas, że będziemy mieć do czynienia ze światłem o tempe-raturze 6500 st. Kelwina i współ-czynniku odwzorowania barw powyżej 90 proc. Tym samym od-wzorowanie kolorów będzie w 90 procentach zbliżone do tego, ja-kie postrzegamy przy oświetleniu światłem naturalnym.

Nie możemy tutaj pominąć cha-rakterystyki barwowej światła. Jest to wykres informujący nas, w jakim przedziale widma światła widzialnego nasze źródło będzie emitować fale świetlne najinten-sywniej. Ten parametr ma także duże znaczenie w akwarystyce, ponieważ wraz ze wzrostem wy-sokości kolumny wody, jaką musi pokonać światło, jego pełne spektrum zostaje coraz bardziej ograniczone – pochłonięte przez wodę. W zależności od długości fali jest ono tłumione z różną in-

tensywnością. Ma to istotne zna-czenie dla procesu fotosyntezy.

Dobieramy lampę lub oprawę

Przebrnęliśmy przez aspekty tech-niczne źródeł światła. Skupmy się teraz na konkretnych parame-trach, które zadecydują o zaku-pie oświetlenia.

W pierwszej kolejności należy za-dać sobie pytanie czy akwarium ma być odkryte czy zamknięte pokrywą. Oba rozwiązania maja swoje wady i zalety. Pokrywa na akwarium zabezpiecza nas przed na przykład ciekawskim kotem. Zmniejsza nieco parowanie wody z akwarium. Do wad takie-go rozwiązania można zaliczyć utrudnienia przy pracach po-rządkowych w akwarium, proble-matycznym montażem wlotów i wylotów z filtrów zewnętrznych oraz wpływ na ogrzewanie wody w akwarium. Czasami się zdarza,

że skraplająca się para wodna spływa po ściankach akwarium. Na domiar złego, mało który pro-ducent gotowych rozwiązań wy-posaża swoje pokrywy w wystar-czającą ilość świetlówek, które są podstawowym źródłem światła w takich rozwiązaniach, a doło-żenie dodatkowej czasami może być problematyczne lub wręcz niemożliwe.

Akwaria otwarte dają nam dużo większy wybór i możliwości. Na-wet, jeśli lampa nie będzie wisieć nad akwarium, a stać oparta na nóżkach, daje nam to większą swobodę przy pracach w akwa-rium. Nawet nasze aranżacje mogą zyskać dodatkową prze-strzeń i rozwijać się ponad taflę wody wychodząc poza ramy akwarium. Lampa wisząca nad akwarium sprawia wrażenie mniej widocznej. Dostajemy także moż-liwość zmiany wysokości, na jakiej będą wisieć źródła światła, co

Akwarium oświetlone lampą LED

Page 39: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 39

pozwala nam w pewien sposób regulować jego intensywność. W przypadku takich lamp mamy już możliwość zastosowania żar-ników HQI lub ich kombinacji ze świetlówkami T5. Lampami z żar-nikami HQI łatwiej jest oświetlić akwaria o nietypowej długości np. 80cm, 100cm i inne, w któ-rych nie da się w prosty sposób zastosować świetlówek T5, w taki sposób, aby akwarium nie było niedoświetlone po bokach. Na pewno nie warto się zastana-wiać nad innym rozwiązaniem niż HQI przy akwariach, których wysokość przekracza 50cm. Za-stosowanie HQI daje nam dodat-kowe, przyjemne dla oka efekty, których nie dadzą nam świetlów-ki. Dość mocno skupione światło HQI będzie się odbijało od tafli wody rzucając delikatne reflek-sy na ściany i sufit, a penetrując wodę na dno akwarium. Przepły-wające ryby będą rzucać cień.

Wybór lampy to nie jest prosta sprawa, tym bardziej, że ten ele-ment w znacznym stopniu obcią-ży nasz akwarystyczny budżet.

Odbłyśniki

Odbłyśniki stosowane przy oświe-tleniu to często pomijany temat.

Także producenci, zwłaszcza ta-nich opraw, podchodzą do tej kwestii drugorzędnie. Jaki powi-nien być dobry odbłyśnik? Przede wszystkim powinien mieć przekrój hiperboliczny. Młotkowana fak-tura zapewni lepsze rozproszenie światła i doda naturalnego efek-tu. Z tym jest niestety problem…, gdyż nikt nie chce nam tego za-oferować – jeżeli dostajemy to już tylko spolerowany kawałek bla-chy o kształcie, który często jest daleki od ideału, choć dołożenie takiego na pewno zwiększy ilość światła.

LED

Obecnie oświetlenie LED częściej stosowane w akwariach mor-skich coraz częściej trafia do na-szych roślinnych akwariów. Wyso-ka cena opraw i stereotypy, że rośliny słabo rosną w tego typu świetle skutecznie odstraszają przed zakupem. Wśród wielu pro-ducentów oferujących oświetle-nie LED do akwariów naturalnych i roślinnych warto wspomnieć o propozycjach dwóch pro-ducentów: japońskiej ADA’y i włoskiego Elos’a. Ten drugi jest prekursorem w zastosowaniu oświetlenia LED w akwarystyce. Oprócz doskonałego wzornic-

twa, świetnych materiałów i do-skonałych jakościowo LED-ów, dostajemy moduł sterujący, któ-rego możliwości ogranicza chy-ba tylko nasza wyobraźnia. Z po-ziomu oprogramowania możemy naszą lampę zaprogramować w funkcji czasu, barwę i natę-żenie oświetlenia. W przypadku ADA’y mamy lampę Aquasky. Doskonałe, dyskretne wzornic-two dostosowane do konkret-nych wymiarów akwarium z linii Cube Garden. Korpus wykona-ny jest z bardzo dobrego jako-ściowo krystalicznie przejrzyste-go akrylu. Dochodzą do tego także doskonałe jakościowo LED-y o barwie około 7000K.

W tym wszystkim trzeba pamię-tać, że jeśli nasze akwarium znaj-dzie się w salonie, biurze, czy też innym wyeksponowanym miej-scu, lampa nie może go szpecić i musi sprawiać, że akwarium, aranżacja, szafka i oświetlenie, jako całość będzie się doskonale prezentować. Szukając miejsca na akwarium koniecznie zwróć-cie uwagę na dostępne rozwią-zania oświetleniowe, a jego roz-miar dostosujcie do oświetlenia, które pozwoli dokładnie je oświe-tlić…

Lampy LED mogą mieć mały profil | ELOS E-Lite3s

Page 40: Liquid 02/2013 PL

40 Liquid Magazine | PL

Histora konkursu

AGA International Aquascaping Contest

1 czerwca 2013 Aquatic Gar-deners Association (AGA) roz-poczęło przyjmowanie zgło-szeń do tegorocznej edycji konkursu International Aqu-ascaping Contest.

W ciągu ostatnich 14 lat, konkurs rozwinął się od jego skromnych początków, kiedy swoje prace zgłosiło 75 aqu-ascaper’ów do ponad 350 zgłoszonych akwariów w ze-szłym roku. Wraz ze wzrostem popularności akwariów roślin-nych i naturalnych, AGA liczy, że ilość zgłaszanych prac na-dal będzie rosnąć i będzie można zaprezentować nasze hobby jeszcze szerszej publicz-ności, która do tej pory nie

spotkała się z tego typu akwa-rystyką.

Konkurs pod patronatem AGA był pierwszym tego rodzaju, zaczynając od 2000r, przede wszystkim reprezentowany przez hobbystów z USA oraz niewielką ilością zgłoszeń z Azji i Europy. Od tego czasu wiele się zmieniło z punktu widzenia techniki, suplementacji skład-ników odżywczych, oraz me-tod aranżacji akwariów, ale

Page 41: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 41

2012 Home of angels | Kim Pulkki, Szwecja

Akwarium:120x60x50cm, 360l

Oświetlenie:6x54W T5, 8h/dzień

Filtracja:2x Eheim Professionel 3e 2078

YouTube:http://youtu.be/8ooow1v27jM

Rośliny:Bolbitis heudelotii, Microsorum pteropus‚ Trident,Cryptocoryne parva,Ehinodorus tenellus,Anubias barteri var. nana Petite,Sagittaria Subulata

Zwierzęta:Pterophyllum scalare,Hemigrammus bleheri,Otocunclus sp., Corydoras julii.

Dekoracje:Szweckie kamienie i piasek korzenie Red Moor Wood

przede wszystkim zdolność do zdobywania i wykorzystywa-nia wiedzy z internetu spowo-dowała dramatycznie szybki rozwój akwarystyki roślinnej i naturalnej wśród hobby-stów. Obecnie istnieją liczne konkursy na całym świecie, gdzie prezentowane są prace z całego świata. Tempo roz-woju i popularyzowanie się akwarystyki roślinnej od swo-ich skromnych początków jest dość zaskakujące.

Konkurs AGA znacznie się zmienił od swoich początków, gdzie zgłoszenia często były przysyłane, jako drukowane fotografie, aż do chwili obec-nej, kiedy wszystkie zgłoszenia są przyjmowane online. Uczest-nicy przysyłają zdjęcia swoich aranżacji w postaci cyfrowej za pomocą internetowego formularza zgłoszeniowego podając krótkie opisy tych akwariów. W zależności od wielkości i rodzaju aranżacji,

możliwe jest wybranie jednej z ośmiu kategorii dostępnych do uczestnika konkursu, które mieszczą się w kategoriach od akwariów nano, aż do se-tek litrów. Poza tradycyjnymi akwariami roślinnymi, oczka wodne i paludaria również są prezentowane w konkursie, gdzie każda z tych kategorii ma własny zestaw kryteriów. Konkurs jest otwarty zarów-no dla początkujących, jak i hobbystów z większą wiedzą.

Page 42: Liquid 02/2013 PL

2011 Years of solitude | Luis Carlos Galarraga, Brazylia

Akwarium:100x45x45cm, 202l

Oświetlenie:5 x T8, 8h/dzień

Filtracja:3 x Eheim Ecco 2236 (połączone)

Rośliny:Rotala rotundifolia,Rotala indica,Didiplis diandra,Myriophyllum matogrossense,Blyxa vietii, Rotala sp. green,Microsorum pteropus mini,Staurogyne sp.,Marsilea hirsuta,Eleocharis minima,Echinodorus tenellus blood,Vesicularia sp.,Glossostigma elatinoides,Riccia fluitans

Zwierzęta:Barbus bariloides

Dekoracje:Amazonia Mbreda Substrate, SkałyKorzenie

Rezygnacja z opłaty wpiso-wej oraz przyznanie nagród pieniężnych sprawiło, ze ilość uczestników w konkursie AGA dramatycznie wzrósł w ciągu ostatnich kilku lat.

Dla aranżacji bardziej trady-cyjnych, uczestnicy mogą wybrać jedną z sześciu kate-gorii:

• do 28 litrów, • 28-60 litrów, • 60-120 litrów, • 120-200 litrów, • 200-320 litrów, • powyżej 320 litrów.

Ostatnio pojawiło się bar-dzo dużo małych akwa-riów w dwóch najmniej-szych kategoriach,

w związku z czym pierwotne kategorie „small” i „medium” zostały podzielone na nowe cztery kategorie, co daje możliwość lepszej prezentacji i oceny.

W kategoriach paludarium i biotop również odnotowano wzrost popularności w ostat-nich latach. Kategoria palu-

Page 43: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 43

2010 Lofty Spirit | Chow Wai Sun, Hongkong

Akwarium:200x66x66cm, 870l

Oświetlenie:16 x 24W T5, 8h/dzień

Filtracja:4 x filtr kubełkowy 1200l/h

Rośliny:Glossostigma elatinoides,Hydrocotyle maritima,Echinodorus tenellus,Hygrophila sp.,Elatine triandra,Microsorium pteropus narrow,Limnophila sp. Vietnam,Staurogyne sp.Blyxa japonica,Vallisneria nana,Fissidens fontanus,Fontinalis hypnoides,Anubias barteri nana,Taxiphyllum barbieri,Vesicularia sp.

Zwierzęta:Puntius denisoni,Otocinclus sp

Dekoracje:Korzenie, Skały ADA Seiryu,Piach ADA Nile Sand

darium znacznie ewoluowała od swoich początków i dziś można zobaczyć w konkursie wiele realizacji, które mogą ry-walizować, a nawet przewyż-szają swoją klasą wiele profe-sjonalnych instalacji.

Kolejną kategorią, która odno-towała znaczącą przemianę jest biotop. W przeszłości za-sady, które opisywały, czym jest właściwie biotop nie były wystarczająco jasne. W 2013r

zasady i wymagania dla kate-gorii biotop zostały wyjaśnione i opublikowane, jako wska-zówki zarówno dla uczestni-ków, jak i sędziów. Mamy na-dzieję, że ta kategoria będzie dokładniej oddawała swoją istotę i będzie dostarczać zain-teresowanym informacji i wie-dzy na temat biotopów.

Konkurs jest prawdziwie mię-dzynarodowy, z dużą licz-bą zgłoszeń pochodzących

z Azji i Europy, a także z Ame-ryki, Australii i Afryki. Styl Nature Aquarium, wynaleziony i spo-pularyzowany przez Takashi Amano, spowodował wzrost zainteresowania akwarystyką poza krajami azjatyckimi. Za-nim akwarystyka naturalna się spopularyzowała w Europie, na starym kontynencie spoty-kane były akwaria w stylu ho-lenderskim. Dziś, połączenie obu stylów można zobaczyć przeglądając nadsyłane pra-

Page 44: Liquid 02/2013 PL

2009 Just Like A Cool Breeze | Shuqi HE, Chiny

Akwarium:68x40x38cm, 103l

Rośliny:Cryptocoryne wendtii,Bilbitis heudelottii,Microsorium pteropus,Vesicularia antipyetica,Vallisneria nana

Zwierzęta:Rasbora heteromorpha,Otocinclus affinis,Crossocheilus cobitis,Marisa cornuarietis

ce z wielu zakątków świata.

Oprócz tego, że pokazujemy wiele artystycznych aranżacji, konkurs AGA daje także hob-bystom okazję do zobaczenia najnowszych odmiany roślin dostępnych w akwarystyce. Często nowe gatunki i odmia-ny lub powrót do łask i wyko-rzystanie zapomnianych roślin jest widoczne w nadsyłanych aranżacjach.

Tradycyjnie konkurs zostanie zamknięty w miesiącu wrze-śniu, aby dać czas jury na ocenę nadesłanych prac. Po przesłaniu wszystkich zgłoszeń za pomocą formularza online i zamknięciu konkursu, zespół składający się z czterech sę-dziów (z różnych środowisk i o zróżnicowanej wiedzy) ma za zadanie mozolne analizowa-nie każdej aranżacji i wyłonie-nie zwycięzców. Kryteria takie,

jak spójność aranżacji, właści-we wykorzystanie roślin oraz ryb, kondycja roślin oraz wiele innych czynników określają, jak wysoko aranżacja znajdzie się w konkursie. Jedną z różnic konkursu AGA w porównaniu z innymi są publikowane przez skład sędziowski uwagi i suge-stie. Takie informacje i opinie są doskonałym narzędziem dla początkujących hob-bystów, dzięki którym mogą

Page 45: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 45

2008 Green Recess | Marcin Pęczek, Polska

Akwarium:60x35x30cm, 63l

Oświetlenie:2 x 15W

Filtracja:Eheim Ecco 2231

Rośliny:Echinodorus tenellus,Eleocharis parvula,Glossostigma elatinoides,Hemianthus micranthemoides,Microsorum pteropus Narrow,Sagittaria subulata,Taxiphyllum barbieri.

Zwierzęta:Crossocheilus siamensis,Otocinclus sp.,Paracheirodon simulans,Caridina multidentata,Neocaridina heteropoda red

Dekoracje:Korzenie,Skały ADA Frodo

poprawić swoje umiejętności aranżacyjne. Po zakończeniu oceniania zbiorników, rankingi wszystkich sędziów są sumo-wane i najlepsze prace w każ-dej kategorii zostają wyłonio-ne. Nagrody przyznawane są trzem najlepszym aranżacjom w każdej kategorii. Dodatko-wo przyznawana jest nagroda Best in Show, której zwycięzca jest wybierany spośród wszyst-kich zdobywców pierwszych

miejsc. Wyniki są publikowa-ne dla publiczności w połowie listopada.

Nadsyłane aranżacje są pre-zentacją twórczego wyko-rzystania materiałów aranża-cyjnych takich, jak korzenie i skały przemieszane delikat-nie rozrośniętymi, rozmieszczo-nymi i przycinanymi roślinami akwariowymi. Znalezienie rów-nowagi między optymalną

kondycją roślin, doskonałym doborem ryb podczas two-rzenia akwarium naturalnego, które prezentuje naturalne piękno zamknięte w niewiel-kim szkle może być ogromnym wyzwaniem. Jednak każdego roku, sędziowie są zaskocze-ni pojawieniem się nowocze-snych technik wykorzystywa-nych do tworzenia tych dzieł sztuki, jakim są akwaria naturalne. Dostępne sprzęto-

Page 46: Liquid 02/2013 PL

46 Liquid Magazine | PL

2007 Ashy Range | Chow Wai Sun, Hongkong

Akwarium:120x60x45cm, 324l

Oświetlenie:7x 38W T5, 9h/dzień

Filtracja:2 x filtr kubełkowy 1200l/h

Rośliny:Echinodorus tenellus,Nymphaea lotus Zenkeri,Aponogeton sp.,Microsorum pteropus Narrow,Rotala sp. Vietnam,Vallisneria nana,Nymphaea sp.,Utricularia graminifolia,Taxiphyllum sp.,Vesicularia ferrie

Zwierzęta:Puntius denisonii,Otocinclus sp.,Crossocheilus siamensis

Dekoracje:Korzenie,Skały,ADA Bright Sand.

we nowinki techniczne i mno-gość informacji, jakie można znaleźć w internecie, sprawia-ją, że stworzenie pięknej aran-żacji stało się mniej wyzwa-niem technicznym, a bardziej przedsięwzięciem artystycz-nym.

Aby uzyskać dodatkowe informacje na temat tegorocz-nego konkursu lub, aby zoba-czyć zgłoszenia z poprzednich lat zachęcamy do odwiedze-nia strony Aquatic Gardeners Association.

Do zamknięcia zgłoszeń w te-gorocznym konkursie pozo-stało ponad dwa miesiące, jest, zatem jeszcze dużo cza-su, aby przygotować konkur-sową aranżację i ją do nas wysłać. Po raz kolejny pra-gniemy zachęcić do udziału w konkursie AGA akwarystów na wszystkich poziomach wie-dzy i umiejętności. Czekamy na tegoroczne zgłoszenia, póki konkurs jest otwarty.

Zgłoszeń do konkursu można dokonywać bezpośrednio ko-

rzystając z poniższego linku:

http://www.aquatic-garde-ners.org/Enter/

Bailin Shaw, przewodniczący Konkursu AGA

Page 47: Liquid 02/2013 PL

Testy i recenzje

EheimReeflexUV 350

Page 48: Liquid 02/2013 PL

48 Liquid Magazine | PL

ReeflexUV to sterylizator, który za pomocą promieni UV pomoże nam w przypadku zakwitu wody, pierwotniaków oraz chorób. Po-maga w utrzymaniu krystalicznie czystej wody.

Eheim ReeflexUV 350 dedykowa-ny jest do zbiorników o pojemno-ści od 80 do 350 litrów. Posiada żarnik o mocy 7W i złączu PL-S (UV-C G23). Przeznaczony jest do montażu na wężach o średnicy 12/16mm (sterylizatory montu-je się zawsze na wyjściu z filtra). Najlepsze efekty uzyskuje się przy przepływie rzędu 200l/h. Maksy-malna wydajność około 400l/h.

Po Eheim ReeflexUV od razu wi-dać, że jest to produkt wysokiej jakości. Sterylizator ma aluminio-wy korpus oraz doskonale wy-konane i spasowane plastikowe elementy. Na długim przewodzie znajduje się zasilacz, który posia-da uchwyty montażowe, dzięki czemu można go również przy-mocować wewnątrz szafki (brak dołączonych do zestawu wkrę-tów). Urządzenie posiada trzy let-nią gwarancję.

Do zmontowania urządzenia niezbędny będzie śrubokręt krzyżakowy, którym należy od-kręcić górną część obudowy

Page 49: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 49

w celu zainstalowania żarnika. Zamontowanie w szafce jest moż-liwe dzięki uchwytowi, który jest przykręcany za pomocą dołączo-nych do zestawu wkrętów. Obro-towe wyloty ze sterylizatora uła-twiają podłączenie i ułożenie węży w szafce pod akwarium. W korpusie zastosowano dodatkowe reflekto-ry, które podnoszą jej wydajność aż o 1,8 razy, a unikalna kon-strukcja sprawia, że wydajność filtra nie jest zmniejszana. Na gór-nej części znajduje się niewielki przeszklony otworek, przez który można zobaczyć, czy żarnik jest włączony. Lampa posiada także zabezpieczenie przed włącze-

niem żarnika, jeśli obudowa nie jest zmontowana.

Eheim ReeflexUV to urządzenie godne polecenia, o przemyśla-nej konstrukcji i doskonale wyko-nane.

Należy pamiętać o okresowej wymianie żarnika UV-C, co około 8000h.

Do większych akwariów prze-znaczone są modele Eheim ReeflexUV 500 i Eheim ReeflexUV 800

Page 50: Liquid 02/2013 PL

Moje doświadczenia z Riccardia chamaedryfolia

PiotrBęczyński

Page 51: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 51

Riccardia chamaedryfolia, czyli mini pelia, według mnie należy do najpiękniejszych wątrobow-ców, jakie do tej pory widziałem w akwariach. Dlatego ona oraz bolbitis heudelotti należą do mo-ich ulubionych roślin, które za-wsze staram się wyeksponować kreując kolejną aranżację.

Moim akwarystycznym marze-niem oraz przyszłym zamysłem jest stworzenie aranżacji, gdzie właśnie mini pelia będzie tema-tem wiodącym w aranżacji, gdzie porastając lawę i korzenie będzie podkreślała naturalny charakter podwodnego krajobrazu.

Napisałem marzeniem i zamy-słem, ponieważ stworzenie takiej aranżacji nie jest rzeczą oczy-wistą, dlatego, że wbrew pozo-rom, Moni pelia jest rośliną trudną w uprawie, dosyć wolno rosnącą, reagującą na różne parametry

wody i wymagającą od akwary-sty cierpliwości.

Być może z tych powodów nie jest ona szeroko wykorzystywana w akwariach Takashiego Amano w przeciwieństwie do innych ro-ślin i mchów.

W tym artykule chciałbym po-dzielić się z wami swoimi spostrze-żeniami dotyczącymi hodowli tej rośliny, sposobu jej prowadzenia oraz zabiegów pielęgnacyjnych, które stosuje w swoim zbiorniku.

Od razu zaznaczam, że są to moje własne obserwacje, a jak wszyscy wiemy, każde akwarium to odrębny ekosystem więc to, co u mnie się sprawdza, nie za-wsze będzie dawało podobny efekt w innym zbiorniku. Podej-rzewam jednak, że opisane tutaj moje doświadczenia mogą być przynajmniej podstawą do wła-

snych metod hodowli.

Zdrowa mini pelia to piękna ciemnozielona roślina o zwartej strukturze, nieodrywająca się od podłoża, mająca dosyć zna-czące przyrosty w „dość krótkim czasie” (tj. kilku miesiecy). Jeśli posiadasz tę roślinę, którą można opisać w ten sposób, to oznacza, że ta roślinka czuje się bardzo dobrze twoim akwarium i warto zapamiętać wszystkie parame-try wody, które wpływają na taki stan rośliny.

Dość ważnym elementem wpły-wającym na dobrą kondycję tej rośliny jest równowaga biologicz-na w akwarium. W zbiornikach ustabilizowanych, gdzie inne ro-śliny nie wykazują niedoborów, prawdopodobieństwo utrzyma-nia mini pelii w dobrym stanie jest dosyć duże. Dlatego jeśli mini pelia ma być dodatkiem,

Page 52: Liquid 02/2013 PL

52 Liquid Magazine | PL

takim ”smaczkiem„ aranżacji, polecam dodać ją już po osią-gnięciu równowagi biologicznej w akwarium. Gorzej, jeśli mini pe-lia ma być roślinnym tematem przewodnim (tak jak w mojej wymarzonej aranżacji) i wykorzy-stujemy ją od samego początku tworzenia aranżacji. Wtedy musi-

my sie przygotować na „humory” tej rośliny podczas aklimatyzacji oraz różny efekt końcowy, który nie zawsze będzie zadowalają-cy. Podczas hodowli tej rośliny w swoich aranżacjach rownież mialem wzloty i upadki. Do wzlo-tów mogę zaliczyć aranżację „Long time ago”, gdzie mini pe-

lia od samego początku świetnie rosła, zadziwiając mnie swoim pięknem i tempem wzrostu. Na-tomiast w kolejnych aranżacjach (pomimo braku zmiany różnych czynników tj. światła, filtracji, miejsca zbiornika) nie było juz tak łatwo. W obecnie prowadzonej aranżacji sytuacja jest całkowi-

Porównanie fragmentów pelii i mini pelii.

Page 53: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 53

cie odwrotna są problemy ze wzrostem, glonami, dosyć czesto pojawiającym się brązowym na-lotem, oraz luźną strukturą. Jest to początkowy etap życia zbiornika, więc póki co nie daję za wygra-ną.

Istotnym elementem, który wpły-

wa na kondycję tej rośliny jest miejsce, w którym rośnie. Inaczej mówiąc: ma znaczenie, do ja-kich elementów i w jaki sposób jest szczepiona. W swoich zbior-nikach zauważyłem, że o wiele lepiej mini pelia rośnie przytwier-dzona do elementów ustawio-nych pionowo w akwarium, czyli

do korzeni podobnych do pni lub lawy, czy też kamieni symbolizu-jących pasma górskie.

Gorzej rozwija się na kamieniach ułożonych poziomo stanowią-cych część podłoża i na przykład imitując fragment poszycia le-śnego. Wbijające się warstwy de-trytusu, wrastające inne gatunki roślin oraz mchów, wymagają częstszej pielęgnacji oraz mocno ograniczają wzrost.

Pisząc o dekoracjach, do któ-rych może być przytwierdzona, warto wspomnieć o szczepieniu mini pelii do elementów natu-ry nieożywionej. Na pewno nie powino się jej przywiązywać tak jak większość mchów, czyli gęsto i mocno owijając żyłką. Taki spo-sób mocowania powoduje spo-wolnienie aklimatyzacji, gnicie rośliny i w konsekwencji odrywa-nie się od podłoża, do którego

Page 54: Liquid 02/2013 PL

54 Liquid Magazine | PL

była mocowana. Przywiązując mini pelię, przykladam fargment plechy do korzenia, owijam go delikatnie żyłką raz lub dwa i w małej odległości przywiązu-je kolejną kępkę. Wiążąc w taki sposób uzyskiwałem szybsze akli-matyzacje i wzrost.

Kolejnym aspektem jest przyci-nanie mini pelii. Ze swoich ob-serwacji mogę powiedzieć, że przycinanie w pierwszych fazach wzrostu, kiedy plecha nie jest jesz-cze zbyt gruba nie ma negatyw-nego wpływu na jej rozwój. Przy grubszych warstwach, lepiej de-likatnie odrywać ją od reszty ple-

chy niż przycinać.

wiatło odgrywa kluczową rolę w hodowli mini pelii. Grubą, gęstą i ciemnozieloną kępę pelii osią-gałem oświetlając zbiornik świe-tlówkami T5 przy około 0,8-1W/L.Oświetlając akwarium o po-jemności 182L brutto lampą HQI z żarnikiem ADA NAG 150W, mia-łem wrażenie, że plecha rośnie gorzej, choć były to znikome róż-nice. Mając na uwagę, że ważna jest aklimatyzacja roślin w akwa-rium w pierwszych tygodniach po starcie, ograniczałem czas oświetlania zbiornika do 5-6 go-dzin przy około 0,5W/1L.

Na koniec chciałbym poruszyć temat nawożenia i jego wpływ na rozwój tego wątrobowca. Według mnie jest to roślina pozy-tywnie reagująca na azot. Warto mierzyć poziom NO3 i utrzymy-wać go na stałym poziomie oko-ło 15-20ppm. W przypadku fosfo-ru i potasu nie mam szczególnych wskazówek, choć zawsze utrzy-mywałem te parametry w zbilan-sowanej formie, uniakając nad-miernego rozwoju glonów.

Warto wspomniec o nawożeniu CO2. Umiarkowane dozowanie CO2, korzystnie wpływało na roz-wój mini pelii, natomiast dozowa-

Page 55: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 55

nie węgla w płynie, ograniczało wzrost i osłabiało kondycję rośli-ny.

Na koniec ważna wskazówka. Bardzo często, przy lokalnym wy-stępowaniu sinic akwaryści wyko-rzystują wodę utlenioną do walki z nimi. W przypadku rozwoju tych niepożadancyh organizmów jest to dość dobry, doraźny sposób, lecz w przypadku mini pelii jest on zabójczy. Najlepszym przykła-dem jest moja ostania aranżacja, gdzie pojawiły się na mini pelli si-nice. Niewiele myśląc wyjąłem ją z kamieniem i polałem wodą utlenioną. Woda utleniona roz-

rywając strzępki sinic bardzo ne-gatywnie wpłynęła na mini pelię całkowicie ją niszcząc.

Kończąc ten artykuł, oparty tyl-ko i wyłacznie na moich ob-serwacjach, chciałbym życzyć wszystkim akwarystom sukcesów w hodowli tej rośliny i jednocze-śnie zachęcić do wymiany spo-strzeżeń na temat jej prowadze-nia. Wykorzystując mini pelię w akwariach naturalnych można w niepowtarzalny sposób oddać naturalność kompozycji, podkre-ślając piękno i klimat podwodne-go świata.

Long Time Ago,IAPLC 2010 - Miejsce 29,Piotr Bęczyński

Page 56: Liquid 02/2013 PL
Page 57: Liquid 02/2013 PL

2Jak zrobić

FinałoweZdjęcie

Page 58: Liquid 02/2013 PL

58 Liquid Magazine | PL

NorbertSabat 2Jak zrobić

FinałoweZdjęcie

W poprzednim artykule pokrót-ce opisałem główne narzędzia naszej pracy - aparat i statyw. Bez zrozumienia, jak się tymi na-rzędziami posługiwać, będą one jedynie bezużytecznymi zabaw-kami, a my małpkami naciska-jącymi spust. Dlatego warto teraz wspomnieć o najważniejszych parametrach związanych z ro-bieniem zdjęć.

Każdy, kto miał w ręku aparat lub przeglądał portale ze zdjęcia-mi, na pewno nie raz spotkał się z takimi pojęciami, jak: ISO, ekspo-zycja (EV), czas otwarcia migaw-ki oraz przysłona (F). Co to jest, i z czym to się je? Postaram się opisać to wszystko krótko bez wdawania się w wielkie defini-cje, które można znaleźć w książ-kach o fotografii, a których więk-szość ludzi i tak nie czyta lub nie rozumie.

ISO

Czułość ISO określa nam, pisząc ogólnikowo, jak czuła na światło w danej chwili jest matryca, czy-li jak dużo światła potrzebujemy, żeby w danych warunkach pra-widłowo naświetlić materiał świa-tłoczuły. W aparatach analogo-wych tym materiałem była klisza lub slajd. Obecnie terminu tego używa się w stosunku do matrycy cyfrowej. Wartość ISO najczęściej

zaczyna się od 100 lub 200 (nie-kiedy 50), a w najnowszych apa-ratach może sięgać w osiągać poziom do 6400, czy nawet 12800 W niektórych topowych mode-lach nawet powyżej 204000. Każ-da matryca posiada także swoją czułość natywną, czyli najniższą, jaką można ustawić w aparacie. Oczywiście w niektórych apara-tach można znaleźć ustawienia LOW, które są niższe od czułości natywnej Tak naprawdę jest to najniższe fabryczne ustawienie prześwietlone o 1EV. Im wyższa czułość tym mniej światła potrze-bujemy, a tym samym możemy uzyskać krótsze czasy otwarcia migawki. Żeby się o tym przeko-nać, wystarczy wziąć aparat do ręki i wykonać dwa zdjęcia w try-bie A (priorytet przysłony) - pierw-sze z ustawieniem ISO200, drugie - ISO1600, które powinno mieć kilkakrotnie krótszy czas otwarcia migawki. Ponieważ przy robieniu zdjęć zbiornika zależy nam na

Page 59: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 59

tym, aby ryby były „zamrożo-ne”, nierozmazane, to im krót-szy czas migawki, tym lepiej. Nie-stety wraz ze wzrostem wartości ISO na naszym zdjęciu pojawia się coraz więcej niepożądanych artefaktów, czyli tak zwany szum lub ziarno (szare i kolorowe plam-ki lub kropki), które psują nasze zdjęcie pozbawiając je szczegó-łów, zmniejszając rozpiętość to-nalną i przejścia między kolorami. Szczególnie będzie to widoczne w ciemnych obszarach zdjęcia. Polecam używać jak najniższych czułości, czyli 100-400. Oczy-wiście nie jest to zasadą, gdyż technologia idzie do przodu i są już aparaty, dla których ISO1600-3200 nie jest wyzwaniem. Mam tu na myśli bardzo dobrą jakość obrazu, bo zadowalającą jakość można uzyskać nawet z ISO12560 w aparatach typu Nikon D4. Z czułością poniekąd jest zwią-zana ekspozycja (EV), czyli ilość światła padająca na matrycę

potrzebna do prawidłowego zro-bienia zdjęcia. Podstawową war-tością ekspozycji jest 0 EV Jednak w przypadku zbyt silnego oświe-tlenia, ekspozycja może być za duża i zdjęcie będzie „przepalo-ne” - wiele fragmentów na zdję-ciu będzie miało barwę 255, czyli czystą biel, co powoduje ze w tych obszarach nie będzie widać szczegółów. W takim przypadku należy zmniejszyć czas ekspozy-cji (najczęściej jest to skok o 0.3 lub 0.5 EV). Jeżeli zdjęcie wycho-dzi zbyt ciemne możemy zwięk-szyć czas ekspozycji. Spowoduje to wydłużenie czasu otwarcia migawki i mimo, że uzyskamy ja-śniejsze zdjęcie, będzie ono bar-dziej rozmazane.

Przesłona (F)

Drugim równie ważnym parame-trem jest przesłona, która określa nam, jak duża jest głębia ostrości, czyli w uproszczeniu „grubość”

płaszczyzny, w której fotografo-wany obiekt jest najostrzejszy. Im mniejsza wartość przysłony, tym głębia ostrości jest mniejsza, a fo-tografowany obiekt jest ostry je-dynie na niewielkim fragmencie. Dalsza jego część wraz z tłem jest rozmyta. W drugim kierunku, czym wartość przysłony więk-sza, tym GO (Głębia Ostrości) jest większa (większa powierzch-nia fotografowanego obiektu jest ostra, a w tle widać więcej szczegółów). Nasuwa się zatem wniosek, że w przypadku fotogra-fowania akwarium powinniśmy stosować duże wartości przysłon (7.1-9). Jednak fizyka, podobnie jak w przypadku ISO, jest okrut-na. Przysłona określa nam , jak bardzo otwiera się nasz obiektyw podczas robienia zdjęcia, czy-li jak dużo światła przez niego wpada. Im większa przysłona tym mniejszy otwór i mniej światła, a zdjęcie ciemniejsze. Dobór przysłony jest uwarunkowany

ISO 100 ISO 1600

Page 60: Liquid 02/2013 PL

60 Liquid Magazine | PL

tym, co chcemy osiągnąć, jakie są możliwości naszego aparatu i na jak duży kompromis możemy sobie pozwolić.

Czas

Trzecim parametrem jest czas otwarcia migawki. Przy krótkich czasach jej otwarcia (np. 1/125-1/200s) jesteśmy w stanie zamro-zić ruch w akwarium, uchwycić więcej szczegółów, i uzyskać ostrzejszy obraz. . Przy długich czasach (np. 1/20-1/40s) obraz będzie prawdopodobnie rozma-zany, co będzie spowodowane poruszającymi się rybami i falu-jącymi (nawet lekko) roślinami w akwarium. Najlepiej będzie sto-sować krótkie czasy, ale po raz kolejny przeszkadza nam fizyka, gdyż im krótszy czas, tym mniej światła przechodzi przez obiek-

tyw i tym ciemniejsze jest zdjęcie. Dochodzimy tutaj do czynnika, który limitował nasze możliwości zarówno w przypadku ISO, jak i przysłony, a będący chyba najważniejszym parametrem w fotografii - chodzi oczywiście o ŚWIATŁO.

O świetle poopowiadam w kolej-nym artykule, lecz teraz chciał-bym napisać jeszcze kilka słów o obiektywach, czyli o elemen-tach aparatu, które są chyba na szczycie listy „potrzeb” każdego nowego posiadacza lustrzanki z ambicjami fotograficznymi.

Większość modeli lustrzanek z „półki” dla początkujących i średniozaawansowanych jest sprzedawanych z jednym lub dwoma obiektywami kitowymi, czyli tanimi konstrukcjami po-

zwalającymi na zapoznanie się z arkanami fotografii. Jeden z nich to najczęściej zoom o „spacerowym” zakresie ogni-skowych, czyli np. 18-105/135mm, co daje przyzwoity szeroki kąt i lekkie „tele”. Drugi to zazwy-czaj zoom o zakresie ognisko-wych około 55/70-255/300mm, który pozwala zrobić już więk-sze zbliżenie, ale nie należy się spodziewać, że zrobimy nim zdjęcie Księżyca z widocznymi kraterami na jego powierzchni. Obiektywy te nie są zbyt wyra-finowanymi konstrukcjami. Wy-konane są z tanich materiałów, mają słabsze silniki, przeciętną optykę, brakuje im uszczelnień oraz mają „zmienną jasność” w swoim przedziale ogniskowych. Wszystko pięknie, ale, o czym ja w zasadzie piszę? Może po ko-lei...

Wartość przesłony, a głębia ostrości.

Wartość przesłony, a ilość światła docierającego do matrycy.

Głębia ostrości

Page 61: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 61

ISO 320 |1/250s | F/2.8 | 55mm

Krótki czas naswietlania pozwala za-mrozić obiekty w ruchu. Konsekwen-cją krótkiego czasu jest mała przy-słona, co sprawia, że głębia ostrości jest mała, czyli że obiekty przed i za punktem, na którym została ustawio-na ostrość są rozmyte.

ISO 320 |1/15s | F/14 | 55mm

Długi czas naświetlania powoduje, że obiekty w ruchu są rozmazane, lecz konieczności ustawienia więk-szej przysłony daje większą głębię ostrości.

Page 62: Liquid 02/2013 PL

62 Liquid Magazine | PL

Ogniskowa

Ogniskowa to cecha obiektywu określająca jego kąt widzenia. Im mniejsza ogniskowa, tym kąt widzenia i głębia ostrości są więk-sze - na zdjęciu jesteśmy w sta-nie zamknąć większą przestrzeń przed nami i niemal wszystko w kadrze jest dobrze widoczne. Dla przykładu, jeżeli spojrzymy w wizjer aparatu z podpiętym obiektywem 16-18mm (kąt wi-dzenia 110-90 stopni), to w przy-bliżeniu zobaczymy więcej niż jest w stanie zarejestrować ludzkie oko. – Z kolei im większa ognisko-wa, tym mniejszy kąt widzenia. Jeżeli do aparatu podepniemy obiektyw 500mm, to w wizje-rze zobaczymy jedynie wycinek przestrzeni przed nami, gdyż kąt widzenia wyniesie około 5stopni.

Obiektywy stałoogniskowe i zo-omy

W fotografii rozróżniamy dwa główne typy obiektywów: „stał-ki” (stałoogniskowe) i „zoomy” (zmiennoogniskowe). Jak sama nazwa wskazuje „stałki” mają nie-zmienną ogniskową, czyli chcąc „powiększyć” lub „pomniejszyć” kadr (to, co widzimy w wizjerze) musimy się oddalić lub przybli-żyć do fotografowanego obiek-tu. W zoomach natomiast, dzię-ki zmianie ogniskowej, możemy „przybliżyć się” i „oddalić się” nie zmieniając swojej pozycji. „Stałki” mają ustalone ogniskowe np. 14, 16, 28, 35, 50, 85, 100, 135, 200, 300mm i tego trzyma się więk-szość producentów. Trudniej się nimi fotografuje, wymagają więk-szej wprawy, ale z drugiej strony zmuszają do zastanowienia się nad kadrem. Najczęściej oferują lepszą jakość optyczną i są ja-śniejsze od zoomów (w obiekty-wach zmienno ogniskowych nie znajdziemy takich, które mają minimalną przysłonę rzędu 1, 1.2, 1.4 czy 1.8).

Page 63: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 63

Podstawowe zoomy kitowe ce-chują się najczęściej zmienną jasnością zależną od ogniskowej tzn. są najjaśniejsze przy szerokim końcu i najciemniejsze przy wą-skim. Przykładem niech będzie obiektyw Canon EF-S 18-135mm f/3.5-5.6. Przy ogniskowej 18mm minimalna przysłona, którą moż-na ustawić to 3.5, ale przy ogni-skowej 135mm minimalna przy-słona to już tylko 5.6. Wyższej klasy zoomy mają stałą jasność w całym zakresie ogniskowych, jak na przykład Canon EF 70-200mm f/2.8. Jednak cena, jaką trzeba zapłacić za taki obiektyw, jest dużo wyższa. Warto wybie-rać obiektywy jasne, gdyż każdy obiektyw przy pełnym otworze (najniższej ustawionej przysło-nie) nie jest zbyt ostry (zarówno w centrum jak i w narożnikach) oraz może wykazywać tendencję do aberracji chromatycznej, czyli pewnego rodzaju rozszczepienia światła w soczewkach, które ob-jawia się kolorowymi obwódkami na granicy kontrastów np. wo-kół ciemnych przedmiotów na jasnym tle. Żeby pozbyć się tych wad lub je ograniczyć należy

przymknąć przysłonę o 2-3 dział-ki. W ten sposób, mając obiektyw o jasności f2.8 i przymykając go do f4, pomimo zmniejszenia otwo-ru względnego, nadal wpada przez niego sporo światła. Inaczej będzie w przypadku ciemnego obiektywu (np. 5.6), który wyka-zuje wspomniane wady. Przymy-kając go o 2-3 działki uzyskaliby-śmy już przysłonę około f7.1 - f8, co jest już dość dużą wartością i wymusza dłuższe czasy ekspozy-cji oraz wyższe wartości ISO.

Gdy popatrzymy na ofertę do-wolnego systemu (Canon, Nikon, Sony, Pentax itd.) znajdziemy w niej obiektywy o takiej samej ogniskowej lub przedziale ogni-skowych, ale różniące się zna-cząco (kilkakrotnie) ceną. Wyni-ka to przede wszystkim z różnicy klas między tymi szkłami. Topo-we obiektywy posiadają m.in. uszczelnienia pozwalające na pracę przy lekkim deszczu, lepsze i sprawniejsze silniki ultradźwięko-we, stabilizację (niekiedy dającą możliwość ustawienia osi działa-nia), przyciski AF-stop (ustawie-nie danego punktu autofokusa),

ustawienie przedziału AF (np. od 6m do nieskończoności), bardzo dobrą ostrość od minimalnej war-tości przysłony, wysoką rozdziel-czość, wspaniały bokeh (rozmy-cie tła) oraz solidne wykonanie. W przypadku zoomów otrzyma-my zrównoważoną ostrość w całym zakresie ogniskowych. To wszystko ma istotny wpływ na cenę i generalnie można przyjąć założenie, że im jaśniejszy obiek-tyw, tym droższy.

Czy potrzebujemy topowych obiektywów do fotografowania akwarium? Oczywiście, że nie!!! Przy pewnych założeniach każ-dym obiektywem można zrobić dobre zdjęcie, ale generalnie im wyższej klasy obiektyw i korpus tym większe mamy szanse na po-wodzenie. Ja osobiście do foto-grafowania akwarium używam głównie Canon EF 24-70/2.8L oraz EF 17-40/4L. Są to obiektywy profesjonalne z topowej linii Ca-non’a tzw. „eLki”, ale ich głów-nym przeznaczeniem w mojej fotografii jest robienie zdjęć nie-związanych z akwarystyką.

Page 64: Liquid 02/2013 PL

64 Liquid Magazine | PL

Page 65: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 65

W obiektywe

CrystalRed ShrimpMarcin Wnuk | Canon 40D| EF 100mm F2.8 USM Macro| 100mm | F13 | 1/60s | ISO 320 | Zewnętrzna lampa 200Ws

Page 66: Liquid 02/2013 PL

66 Liquid Magazine | PL

Crystal Red ShrimpCaridina cf. cantonensis „Red Bee”Jedna z najpopularniejszych kre-wetek spotykana w akwariach. Znana również pod nazwą „Red Bee”. Odmiana biało-czerwona została wyselekcjonowana z dzi-kiej formy biało-czarnej w 1996 roku przez Hisayasu Suzuki z Japo-nii. Z czasem utrwalono i spopu-laryzowano linię biało-czerwoną. W wyniku selekcji otrzymywano krewetki biało-czerwone z coraz

większą ilością bieli, których klasę oceniania się na podstawie spe-cjalnej klasyfikacji. Najbardziej cenione są krewetki o dużej ilości scalonej bieli i konkretnych wzo-rach, które tworzą czerwone pla-my. Krewetki wyższych klas mogą mieć również wyższe wymagania hodowlane. Temperatura wody 19-28 stopni Celsjusza, pH w gra-nicach 6,2-6,8, GH 4-6, a KH 1-2. Marcin Wnuk | Canon 40D| EF 100mm F2.8 USM Macro| 100mm | F13 | 1/100s | ISO 320 | Zewnętrzna lampa 200Ws

Page 67: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 67

W obiektywe

CrystalRed ShrimpMarcin Wnuk | Canon 40D| EF 100mm F2.8 USM Macro| 100mm | F13 | 1/100s | ISO 320 | Zewnętrzna lampa 200Ws

Page 68: Liquid 02/2013 PL

68 Liquid Magazine | PL

Karolina

Maja

Konkurs Rybki MarzenieNagrodzone prace

Page 69: Liquid 02/2013 PL

PL | Liquid Magazine 69

Mika

Pola

Natalia

Marysia

Patryk

Page 70: Liquid 02/2013 PL

MEANDRY AKWARYSTYKIliquid-magazine.eu

facebook.com/[email protected]