Kontrola projektów unijnych w okresie trwałości - RPO WSL · Kontrole Trybunału mogą być...

Kontrola projektów unijnych

w okresie trwałości Katowice, 25 września 2014 r.

Podstawy prawne Rozporządzenie 1083/2006

• Art.58 – ogólne zasady zarządzania i kontroli

• Art.59 – określa instytucje odpowiedzialne za realizację kontroli

• Art.60 – określa funkcję IZ w zakresie zarządzania programem operacyjnym

Rozporządzenie 1828/2006

• Art. 13 – określa obowiązki IZ

Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r.

o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jednolity: Dz.U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 ze zmianami)



Formy kontroli przeprowadzanych przez IZ RPO WSL:

• kontrole na zakończenie realizacji projektu,

• kontrole w trakcie realizacji projektu,

• kontrole doraźne (przypadek szczególny: po weryfikacji zamówień),

• kontrole po zakończeniu realizacji projektu.


Kontrola po zakończeniu realizacji projektu = kontrola trwałości?

Trwałość projektu to tylko jedno z zagadnień kontrolowanych po zakończeniu realizacji projektu. Do pozostałych należą w szczególności: osiągnięcie oraz utrzymanie wskaźników, wygenerowany przychód, kwalifikowalność podatku VAT, zasada zakazująca podwójnego finansowania czy archiwizacja dokumentacji związanej z projektem. W pewnych okolicznościach mogą one wpływać na kwestię zachowania trwałości.

W związku z powyższym IZ RPO WSL wprowadziła do procedur nowy typ kontroli – kontrolę po zakończeniu realizacji projektu (w tym sprawdzającą trwałość projektu).


Kontrola po zakończeniu realizacji projektu

Kontrola po zakończeniu realizacji projektu może zostać przeprowadzona w okresie 5 lat od daty zakończenia realizacji projektu, przy czym za datę zakończenia realizacji projektu przyjmuje się dzień, w którym zostały spełnione łącznie wymienione dwa kryteria:

1.Czynności w ramach Projektu zostały faktycznie przeprowadzone (zakończenie rzeczowe projektu);

2.Wszystkie wydatki przedstawione do refundacji przez Beneficjenta zostały opłacone.


Kontrola po zakończeniu realizacji projektu – które z nich mogą być kontrolowane?

Wszystkie, z wyjątkiem projektów polegających na:

-promocji inwestycyjnej/gospodarczej;

-udziału w targach lub misjach gospodarczych;

-promocji turystyki, kultury.



Obszary tematyczne i procesy badane w trakcie kontroli:

1. Obowiązek utrzymania trwałości projektu (w rozumieniu art. 57 Rozporządzenia Rady WE nr 1083/2006).

2. Osiągnięcie i utrzymanie wskaźników produktu i rezultatu.

3. Wygenerowanie dochodów w ramach projektu.

4. Przestrzeganie przez Beneficjenta zasady zakazującej uzyskiwania podwójnego dofinansowania na wydatki poniesione w ramach przedmiotowego projektu.



Obszary tematyczne i procesy badane w trakcie kontroli (ciąg dalszy):

5. Zaistnienie przesłanek skutkujących możliwością odzyskania przez Beneficjenta zrefundowanego w ramach przedmiotowego projektu podatku VAT.

6. Archiwizacja dokumentacji projektowej.

7. Stosowanie się Beneficjenta do obowiązków związanych z wykonywaniem zapisów zawartych w umowie i wniosku o dofinansowanie oraz "Wytycznych IZ RPO WSL 2007-2013" w zakresie informacji i promocji".



Obszary tematyczne i procesy badane w trakcie kontroli (ciąg dalszy):

8. Kontrole projektu przeprowadzane przez inne podmioty niż IZ RPO WSL 07-13.

9. Oględziny w okresie trwałości, powstałego w wyniku realizacji projektu efektu rzeczowego.


Kontrola po zakończeniu realizacji projektu – najczęściej popełniane błędy przez Beneficjentów

1. Niemonitorowanie wskaźników rezultatu.

2. Niemożność zidentyfikowania środków trwałych zakupionych w trakcie realizacji projektu.

3. Niezrealizowanie lub nieutrzymanie wskaźników rezultatu na poziomie założonym w umowie o dofinansowanie projektu.

4. Niezrealizowanie lub nieutrzymanie wskaźnika zatrudnienia na poziomie założonym w umowie o dofinansowanie projektu.


Kontrola po zakończeniu realizacji projektu – najczęściej popełniane błędy przez Beneficjentów

5. Wykorzystywanie przedmiotu projektu niezgodnie z założeniami projektu oraz warunkami udziału w konkursie o dofinansowanie.

6. Uzyskiwanie w okresie trwałości dochodu nie założonego w projekcie.

7. Zaistnienie przesłanek na podstawie których podatek VAT przestaje być kwalifikowalna.

8. Zbycie/zniszczenie przedmiotu projektu bez jego odtworzenia.


Kontrole zewnętrzne – Instytucja Audytowa (IA)

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 roku ustanawiające przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS oraz FS i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, w art. 59 (1c) nakłada obowiązek wyznaczenia dla każdego programu operacyjnego Instytucji Audytowej.

Instytucja Audytowa jest odpowiedzialna za przeprowadzenie oceny poprawności działania systemu zarządzania i kontroli. IA umiejscowiona w Ministerstwie Finansów, jest funkcjonalnie i organizacyjnie niezależna od instytucji zarządzających i instytucji certyfikujących, których zadania są wykonywane przez odrębne urzędy administracji publicznej i inne podmioty.


Kontrole zewnętrzne – Instytucja Audytowa

Funkcję Instytucji Audytowej wykonuje Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej (w randze sekretarza lub podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów).

Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej wykonuje zadania IA za pośrednictwem Departamentu Ochrony Interesów Finansowych Unii Europejskiej w Ministerstwie Finansów i 16 urzędów kontroli skarbowej, w szczególności ustanowionych w nich wydziałów lub oddziałów do spraw kontroli środków z Unii Europejskiej.


Kontrole zewnętrzne – Najwyższa Izba Kontroli (NIK)

Wykorzystanie środków z budżetu Wspólnot Europejskich, którymi zarządzają i które są kontrolowane przez polskie organy, osoby prawne i jednostki organizacyjne, podlega kontroli NIK.

Pozyskiwanie i wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności, jak również zarządzanie programami operacyjnymi finansowanymi ze środków europejskich i realizacja przez administrację publiczną zadań związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej, należą do głównych obszarów badań kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli.



Zgodnie ze swoimi uprawnieniami, NIK kontroluje wydatkowanie środków publicznych z punku widzenia kryteriów kontroli NIK (zgodnie z art. 5 ustawy z 23 grudnia 1994 r. o NIK, tj. przeprowadza kontrolę pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności), jak również bada systemy zarządzania i kontroli na różnych szczeblach.



Oprócz corocznej kontroli wykonania budżetu państwa, w trakcie której badane są niektóre zagadnienia dotyczące wdrażania i wykorzystania środków europejskich, NIK w odrębnych kontrolach bada również takie zagadnienia, jak:

• prawidłowość funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli ustanowionych dla programów operacyjnych,

• rezultaty wdrażania projektów realizowanych w ramach tych programów,

• zdolność instytucjonalną administracji do efektywnego uczestnictwa Polski w UE.


Kontrole zewnętrzne – Komisja Europejska (KE)

Komisja Europejska przeprowadza audyty Państw Członkowskich pod kątem systemów zarządzania i kontroli Funduszy Strukturalnych.

Cele audytów przeprowadzanych przez KE:

•stwierdzanie, w jakim stopniu Państwa Członkowskie wdrożyły odpowiednie systemy zarządzania i kontroli oraz, w jakim stopniu systemy te dają satysfakcjonującą pewność w zakresie legalności i prawidłowości prowadzonych operacji,

•sprawdzanie dokładności wydatków zadeklarowanych do współfinansowania ze środków wspólnotowych,


Kontrole zewnętrzne – Komisja Europejska (KE)

Cele audytów przeprowadzanych przez KE (ciąg dalszy):

•ustalanie poziomu wydatków niekwalifikowalnych, jeżeli systemy zarządzania i kontroli Państw Członkowskich uznane zostaną za nieadekwatne.


Kontrole zewnętrzne – Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO)

Na mocy art. 248 TWE, ETO uprawniony jest do kontrolowania dochodów i wydatków Wspólnoty w instytucjach wspólnotowych oraz w Państwach Członkowskich.

Trybunał:

•bada rzetelność zapisów księgowych,

•weryfikuje legalność transakcji,

•sprawdza czy zasada racjonalnego zarządzania finansami Wspólnoty jest realizowana.



Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską powierza Trybunałowi Obrachunkowemu (art. 246-248) główne zadanie kontroli właściwego wykonania budżetu Unii Europejskiej w celu zarówno poprawy zarządzania finansami, jak i rozliczenia z wykorzystania środków publicznych przez organy odpowiedzialne za zarządzanie nimi przed obywatelami Unii Europejskiej.

ETO organizuje oraz przeprowadza swoje prace kontrolne niezależnie od innych instytucji UE oraz władz krajowych, a także sam podejmuje decyzje co do swoich wybranych kontroli, ich tematów, podejścia kontrolnego oraz czasu i sposobu przedstawienia obserwacji oraz publikacji wniosków.



Trybunał przeprowadza swoje audyty w oparciu o dokumenty, kontrole na miejscu w instytucjach Wspólnoty, kontrole na miejscu we wszystkich podmiotach zarządzających środkami wspólnotowymi w imieniu Wspólnoty i Państw Członkowskich, w tym w siedzibach osób fizycznych (i prawnych).

W przypadku wykrycia nieprawidłowości lub zaistnienia podejrzenia o popełnienie oszustwa ETO powiadamia OLAF, który jest zobowiązany do podjęcia postępowania wyjaśniającego i zainicjowania postępowania sądowego w danym Państwie Członkowskim.



ETO posiada prawo dostępu do wszelkich informacji, które są mu niezbędne przy wykonywaniu zadań. Kontrole Trybunału mogą być przeprowadzone bezpośrednio (on-the-spot) w instytucji UE, w siedzibie i na terenie organów lub osób prawnych, które zarządzają funduszami w imieniu Unii Europejskiej oraz w państwach członkowskich i w państwach korzystających z pomocy UE, na wszystkich poziomach administracji, aż do końcowego odbiorcy funduszy UE.


Kontrole zewnętrzne – Europejskie Biuro ds. Przeciwdziałania Oszustwom Finansowym (OLAF)

European Anti-Fraud Office- Europejskie Biuro ds. Przeciwdziałania Oszustwom Finansowym, utworzone na mocy Decyzji Komisji nr 1999/52 z dnia 28 kwietnia 1999 r., prowadzi postępowania administracyjne w związku z oszustwami finansowymi (zewnętrzne i wewnętrzne) na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Komisji nr 1073/1999 oraz Rozporządzenia Rady nr 1074/1999 z 25 maja 1999 r.



Postępowania wewnętrzne:

•Prowadzone są w instytucjach i organach Wspólnoty,

•Dają OLAF dostęp do informacji i budynków instytucji UE, rachunków oraz możliwość uzyskania wyciągów z różnych dokumentów.



Postępowania zewnętrzne:

•Prowadzone są w sprawie oszustw finansowych i innych nieprawidłowości w Państwach Członkowskich UE,

•Przybierają formy kontroli na miejscu (on the spot checks) i kontroli wyrywkowych (inspections),

•Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96, OLAF może prowadzić kontrole na miejscu u przedsiębiorców w Państwach Członkowskich.



OLAF posiada niezależność w działaniach operacyjnych i dochodzeniowych (Preambuła 4, Rozp. 1073/1999). W przypadku wszczęcia dochodzenia lub sporządzania raportów w sprawie, Dyrektor Generalny OLAF nie przyjmuje instrukcji od władz państw członkowskich ani instytucji wspólnotowych (Art 12.3 Rozp. 1073/1999). Biuro może wszczynać dochodzenia zewnętrzne z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych państw członkowskich. Może ponadto wszczynać dochodzenia wewnętrzne z własnej inicjatywy lub na wniosek instytucji, organu, urzędu lub agencji, w której takie dochodzenia ma być przeprowadzone.

pozostałe 21%

zamówienia

publiczne 28%

(kwota ponad 32

mln EUR) fałszowanie

dokumentów 18%

wydatki

niekwalifikowalne

18%

nieprzestrzeganie

warunków

umowy 3%

błędy i braki w

księgowości 2%

nieprawidłowe

dokumenty

potwierdzające

4%

niewykonane

przedsięwzięcie

2%

wydatki

niezwiązane z

projektem 4%

Typy nieprawidłowości


Dziękuję za uwagę

Tomasz Schroeder

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego Referat ds. kontroli projektów

www.rpo.slaskie.pl

Kontrola projektów unijnych w okresie trwałości - RPO WSL · Kontrole Trybunału mogą być...

Documents

Transcript of Kontrola projektów unijnych w okresie trwałości - RPO WSL · Kontrole Trybunału mogą być...