Konspekty Jana Kochanowskiego 1 -...

„BLIŻEJ KOCHANOWSKIEGO”

Scenariusze zajęć nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 2 w Lublinie

związane z życiem i twórczością Jana z Czarnolasu

Materiały zebrały: - Hanna Głos - Lidia Kraśkiewicz - Urszula Raszewska

2

„Bliżej Kochanowskiego”

„Każda rzeczpospolita swoją sprawą stoi Do której jeszcze z młodu dzieci wieść przystoi, Bo jeśli co nowego sobie ulubują Wedle tego za czasem potym świat budują” Powyższe słowa naszego patrona, Jana Kochanowskiego,

określające misję szkoły, obligują nas, nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 2 w Lublinie, do podejmowania działań mających na celu wpojenie młodzieży uniwersalnych wartości, tkwiących w dziełach Mistrza Jana.

Wierzymy, iż sprawią one, że nasi podopieczni wyrosną na ludzi dążących do szczęścia innych i pomyślności ojczyzny.

Zebrane propozycje metodyczne mają służyć popularyzacji twórczości poety, rozwijaniu postaw obywatelskich, budowaniu własnej hierarchii wartości.

Zachęcamy do lektury

3

Szkoła Podstawowa nr 2 w Lublinie

to uczelnia o bardzo długiej tradycji. Początki jej powstania sięgają roku 1924, kiedy to na granicach folwarku wydzielono miejsce,

w którym miał stanąć budynek przeznaczony na cele edukacyjne.

Od roku 1963 ówczesny dyrektor szkoły, Anatol Jamiński, zabiegał o nadanie imienia placówce wiedząc,

że nic tak nie mobilizuje do nauki i pracy, jak dobre wzorce.

Ponieważ we wsi Dziesiąta, w gościnie u doktora Montana bywał Jan Kochanowski, wybitny poeta renesansu, humanista,

miłośnik przygody, to dyrektor wraz z całą społecznością szkolną postanowili, nadać placówce imię tego wielkiego człowieka

o nieskazitelnym charakterze.

Ten doniosły moment nastąpił dnia 5.VI.1965 r.

Od tej chwili mury szkoły opuściło trzydzieści trzy roczniki absolwentów.

Nauczycielom, uczniom i absolwentom przyświecają słowa poety nawołujące do życia w harmonii z przyrodą, miłości ziemi ojczystej i bliźniego,

prawości, dbałości o czystość i piękno języka.

Obecnie placówką kieruje dyrektor mgr Halina Wierzchowska. W szkole pracuje sześćdziesięciu czterech nauczycieli,

pod kierunkiem których wiedzę zdobywa ośmiuset pięćdziesięciu uczniów.

Nauka w „Szkole Jana z Czarnolasu” to łączenie zasad renesansu z techniką XXI wieku.

(opr. Urszula Raszewska)

4

Jan Kochanowski (1530-1584) Powszechnie uważany za najwybitniejszego poetę Polski

i Słowiańszczyzny aż do czasów Mickiewicza i Słowackiego, cieszył się też wielką sławą u swych współczesnych, którzy nazywali go „kochaniem wieku”.

Urodził się w Sycynie w Radomskiem, w rodzinie szlacheckiej. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Dokładny czas pobytu Kochanowskiego w Krakowie nie jest znany. Wiadomo, że w latach 1551-1552 przebywał w Królewcu, korzystając z protekcji księcia Albrechta i studiując na tamtejszym uniwersytecie. W roku 1552 wyjechał do Włoch, gdzie przebywał 5 lat, studiując na sławnym uniwersytecie w Padwie. Zdobył tam gruntowe wykształcenie filozoficzne, ukoronowane doskonałą znajomością łaciny, greki oraz literatury starożytnej. W ten sposób wyrósł Kochanowski w Padwie na jednego z najznakomitszych humanistów, znawcą autorów starożytnych, który z zapałem ćwiczył się w pisaniu elegii miłosnych, na początku po łacinie. Młody poeta czytał także Petrarkę i Dantego, coraz bardziej utwierdzając się w przekonaniu, że poezja powinna być tworzona w języku ojczystym. Wracając z Włoch do ojczyzny, zatrzymał się Kochanowski we Francji, gdzie również zaobserwował rozwój poezji w języku narodowym, której propagatorem był znany poeta francuski Ronsad. W roku 1557 Kochanowski na wieść o śmierci matki powrócił do kraju i otrzymał w spadku wieś Czarnolas.

Jednak poeta nie od razu zamieszkał w Czarnolesie. Najpierw poświęcił się służbie dworskiej, w której wytrwał około dziesięciu lat. Mecenasami jego byli: podkanclerz koronny Filip Padniewski, marszałek wielki koronny Jan Firlej i biskup Piotr Myszkowski. Kochanowski, uhonorowanym tytułem sekretarza królewskiego, wzbogacony nadaniami, porzucił dwór w końcu 1569 lub na początku 1570 r. i osiadł na stałe w Czrnolesie. W pięć lat później ożenił się z Dorotą Podlodowską.

W 1578 lub 1579 r poeta przeżył śmierć młodszej córki, Urszuli, a miedzy 1580 a 1583 – starszej Hanny.

Zmarł nagle w czasie pobytu w Lublinie 22 sierpnia 1584 r.( pochowany w Zwoleniu). Najważniejsze utwory Jana Kochanowskiego to: - „Odprawa posłów greckich” (wyd. 1578) - „Psałterz Dawidów” – parafraza biblijnej „Księgi Psalmów” (wyd. 1579) - „Pieśń świętojańska o Sobótce” (wyd. 1586) - „Fraszki” (wyd. 1584) - „Pieśni” (wyd. 1586) - „Treny” (wyd. 1580)

(opracowała U. Raszewska)

5

LEKCJA PODSUMOWUJĄCA OMAWIANIE TWÓRCZOŚCI JANA KOCHANOWSKIEGO W KL. VI

opracowała Lidia Kraśkiweicz

Temat lekcji: Jan Kochanowski twórcą ponadczasowym.

Cele operacyjne: Uczeń: -twórczo interpretuje wybrane utwory i fakty z życia Jana Kochanowskiego -wskazuje najważniejsze dla Kochanowskiego wartości -odkrywa konieczność dokonywania własnych wyborów -redaguje opinie -przekonuje do swoich racji, negocjuje -używa słownictwa związanego z aksjologią Środki dydaktyczne: -teksty fraszek: Na dom w Czarnolesie, Na zdrowie, Na gospodarza, Na Konrata,

Na młodość, Na starość, O doktorze Hiszpanie, Na lipę -reprodukcje obrazów: „Odwiedziny w Czarnolesie” - Karola Millera, „Poeta

opłakujący Urszulkę” – Jana Matejki, Kochanowski sekretarzem króla Zygmunta Augusta” (gobelin) Anny Urbanowicz

-nagranie „Pieśni Jana Kochanowskiego” w wykonaniu Leszka Długosza -duże arkusze papieru -rozsypanka wyrazowa: Bóg, zdrowie, majątek, wygoda, władza, czyste sumienie, cnota, ojczyzna, mądrość, młodość, uroda, sława, życzliwość, dobre obyczaje, stanowiska, rodzina, klejnoty, nieprzykra starość, miłość, życie w kontakcie z przyrodą, spokój, zabawa, towarzystwo, szacunek, zadowalanie się „małym”

Przebieg lekcji 1.Uczniowie znający na pamięć tę samą fraszkę tworzą cztery grupy (kilka lekcji

wcześniej mieli przygotować recytację jednej z omawianych wcześniej fraszek, a o wyborze decydowało wylosowanie któregoś z następujących tytułów: Na dom w Czarnolesie, Na lipę, O doktorze Hiszpanie, Na zdrowie ).

2.Oglądają wyeksponowane reprodukcje obrazów, referują co one przedstawiają. Zauważają, że można je uznać za reprezentatywne dla trzech okresów w życiu poety (okres nauki i podróży, dworski, czarnoleski)

3.Każda z czterech grup otrzymuje duży arkusz papieru, mazaki. Następnie praca zostaje zróżnicowana. Dwie sporządzają własną hierarchię wartości, a pozostałe hierarchię według Jana Kochanowskiego. Pracy mają nadać formę piramidy.

4.Ponieważ lekcja ta jest ostatnią z cyklu poświęconego w VI klasie Janowi Kochanowskiemu, uczniowie rozumieją co oznacza słowo „wartość”, gdyż wyjaśniano je wcześniej (tu wartość: ważność, znaczenie czegoś), jednak

6

należy korzystając ze „Słownika języka polskiego” podać znaczenie wyrazu „hierarchia” (tu: ustopniowany układ jakichś elementów) i utworzyć wspólnie z uczniami lub podać gotowe związki wyrazowe z tym słowem (hierarchia wartości, hierarchia potrzeb, hierarchia służbowa, znajdować się na niższym, wyższym szczeblu w jakiejś hierarchii). Podobnie należy wyjaśnić znaczenie słowa „piramida’ (tu: figura płaska o kształcie trójkąta równoramiennego, od góry którego przechodząc sukcesywnie w dół przedstawia się gradację wartości.)

5.Kiedy wszystkie potrzebne do pracy pojęcia są wyjaśnione, uczniowie otrzymują materiał pomocniczy w postaci rozsypanki wyrazowej z wartościami. Grupy, analizujące system wartości według poety, dostają także teksty omawianych wcześniej fraszek, które stanowią obok wiedzy o życiu twórcy dodatkowy materiał źródłowy. (Tło muzyczne następnych działań tworzą śpiewane przez Leszka Długosza „Pieśni Jana Kochanowskiego”).

6.Umieszczenie wartości na luźnych kartkach pozwala na ich swobodne przemieszczanie zależnie od uzgodnień w grupie na niższym lub wyższym poziomie piramidy. Umożliwia także wybór wartości najważniejszej, stanowiącej wierzchołek piramidy.

7.Kiedy każda z grup zakończy pracę , konfrontuje jej wyniki z efektami grupy „bliźniaczej”. Jeżeli piramidy różnią się, drogą negocjacji ustala się ich kompromisowy kształt.

8.Gotowe plakaty (ważne, by były czytelne, estetyczne, odpowiednio zatytułowane) umieszcza się obok siebie na tablicy i porównuje ze sobą ich treść. A oto przykładowa piramida:

Bóg zdrowie,

czyste sumienie, ojczyzna, rodzina, cnota

ludzka życzliwość, szacunek, spokój, życie w kontakcie z przyrodą,

dobre obyczaje, zadowalanie się „małym”, miłość, nieprzykra starość, wygoda, gościnność, radość życia.

młodość, uroda, towarzystwo, sława, władza, stanowisko, majątek 9.Wnioski płynące z tej konfrontacji powinny być następujące: Hierarchia wartości preferowanych przez Jana Kochanowskiego, której wyraz dał w swoich dziełach, nie różni się od uznawanej przez nas, ludzi XXI wieku (oczywiście dopuszczlne są niewielkie różnice). Świadczy to o ponadczasowym charakterze twórczości Jana z Czarnolasu. 10.Podsumowanie pracy stanowi sformułowanie tematu lekcji, który może

brzmieć następująco:

7

Jan Kochanowski zawsze aktualny. Ponadczasowość twórczości Jana Kochanowskiego. 11.Praca domowa

Napiszę na temat: Mistrz z Czarnolasu moim mistrzem.

LEKCJA JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLASY VI PRZEPROWADZANA W SALI KOMPUTEROWEJ

opracowała Lidia Kraśkiewicz

Temat: „Ujął ją sen żelazny, twardy, nieprzespany...”- opis obrazu Jana Matejki „Kochanowski nad zwłokami Urszulki”

Cele lekcji:

- spotkanie z twórczością Jana Matejki - kształtowanie umiejętności obcowania z dziełem sztuki - doskonalenie opisu jako formy wypowiedzi pisemnej - bogacenie słownictwa - poznawanie nowych źródeł informacji - rozwijanie samodzielności w zdobywaniu wiedzy - postrzeganie komputera jako narzędzia wspomagającego zdobywanie

informacji - włączenie zdobytej wiedzy dotyczącej naszego patrona do zasobu

informacji o nim

Metody: -praca w grupach -praca przy komputerze- wykorzystywanie programów multimedialnych

Środki dydaktyczne:

- CD- ROM „Literat 2. 0” - CD-ROM „Słownik języka polskiego” - CD-ROM „Złota encyklopedia PWN” - reprodukcja obrazu Jana Matejki - instrukcje pracy

Przebieg zajęć: 1.Prezentacja sylwetki Jana Matejki, o którym uczniowie w domu mieli zebrać

wiadomości.

8

2. Ekspozycja reprodukcji „Kochanowski nad zwłokami Urszulki” i wyjaśnienie przyczyny jego namalowania

3.Podział uczniów na 3 grupy zadaniowe i zaopatrzenie ich w instrukcje, według których będą pracować na lekcji

Grupa I -uruchomienie programu „Złotą encyklopedię PWN” -wyjaśnienie pojęć: malarstwo historyczne, obraz olejny, plama, kontur, linia -sporządzenie notatki

historyczne malarstwo- przedstawienia mal. związane z wydarzeniami hist. dotyczącymi dziejów państw, narodów i wybitnych osobistości; jedną z odmian malarstwa historycznego jest batalistyka

obraz olejny- dzieło plastyczne wykonane na jakiejś płaszczyźnie za pomocą farb, wizerunek kogoś lub czegoś na płótnie, papierze, desce itp., zwykle oprawiany w ramy, zawieszany na ścianie

kontur m IV, D. -u, Ms. ~urze; lm M. –y - zarys kształtów jakiejś postaci lub przedmiotu; graficzne przedstawienie tego zarysu; sylweta

kontrast m IV, D. -u, Ms. ~aście; lm M. –y - ostro uwydatniająca się różnica między dwoma zestawianymi, porównywanymi ze sobą przedmiotami, zjawiskami itp.; przeciwieństwo, sprzeczność, jaskrawy, rażący kontrast. Grupa II

-uruchomienie programu „Literat 2. 0” -wybranie z Galerii filmów sekwencji wideo ukazującej Muzeum Jana

Kochanowskiego w Czarnolesie, po którym oprowadza jego kustosz -zatrzymanie filmu w chwili prezentacji obrazu Jana Matejki „Jan Kochanowski

nad zwłokami Urszulki” -analiza obrazu uwzględniająca: czas jego powstania, rodzaj malarstwa,

usytuowanie sylwetek ojca i córki, ich ubiór, wyraz twarzy, tło, nastrój dzieła, a także własne odczucia

-sporządzenie notatki

Grupa III -uruchomienie programu „Słownik języka polskiego” -wyszukanie wyrazów pokrewnych i bliskoznacznych oraz ich określeń do

słów: ból, smutek, żal, nastrój, twarz, współczucie ból- boleść, cierpienie smutek- zgryzota, rozpacz, ból

9

boleść (jaka?) wielka, głęboka żal- rozpacz, ból, gorycz żal (jaki?) wielki, ogromny, nieutulony nastrój- ponury, smutny, przygnębiający twarz (jaka?) zatroskana, przygnębiona, zrozpaczona, strapiona, zbolała

współczucie- rozumienie czyjegoś bólu, czyjegoś nieszczęścia - zapisanie zgromadzonego słownictwa 3. Dzielenie się grup uzyskanymi wiadomościami. 4.Wspólne redagowanie opisu obrazu wykorzystujące wiedzę i słownictwo

zgromadzone przez grupy.

5.Praca domowa: Napisz w jaki sposób komputer może być pomocny w przygotowaniu lekcji

z języka polskiego.

KONSPEKT KATACHEZY BÓG W TWÓRCZOŚCI JANA KOCHANOWSKIEGO (w kl. IV)

Opracowała: Katarzyna Piasecka - katechetka Temat: BÓG W TWÓRCZOŚCI JANA KOCHANOWSKIEGO CEL DYDAKTYCZNY: Zapoznanie uczniów z podstawą religijną Jana Kochanowskiego, wyrażoną w jego poezji – głęboka wiara i zaufanie Bogu CEL WYCHOWAWCZY :

a) Budzenie wrażliwości na obecność Boga w otaczającym świecie, w przyrodzie, drugim człowieku b) Kształtowanie postawy wiary i zaufania wobec Boga i Jego Miłosierdzia w każdych, nawet najtrudniejszych okolicznościach życia.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

- Krzyż - Świeca - Portret Jana Kochanowskiego - utwory (xero): - Pieśń XXV – „Czego chcesz od nas Panie” - „Kolęda” - „Psalm 23 “, „Psalm 130” - zdjęcia przedstawiające:

10

- piękno przyrody - krajobrazy - małe dziecko idące ku wyciągniętej dłoni ojca - smutna, zatroskana twarz - radosna twarz - konfesjonał

*Najświętszy Sakrament METODY: -słowna (rozumowa)

-oglądowa (obraz) -biblijna (analiza tekstu)

FORMY: -zbiorowa

-indywidualna

PRZEBIEG KATECHEZY I WPROWADZENIE DO KATECHEZY 1. Przywitanie i przygotowanie do modlitwy. 2. Modlitwa przy świecy: "Duchu święty, oświecasz serca i umysły nasze, dodaj nam ochoty i zdolności, aby ta nauka była dla nas pożytkiem doczesnym i wiecznym. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen" 3. Sprawdzenie listy obecności. 4. Sprawdzenie pracy domowej - przypomnienie następujących wiadomości: -kto jest Patronem naszej szkoły -z jakiej okazji tyle o nim mówimy -kiedy żył Jan Kochanowski -miejscowości związane z jego życiem -kim był , czym się zajmował -utwory , które znacie -ważne wydarzenia z jego życia II Rozwinięcie tematu 1. Przypięcie do tablicy jego portretu 2. Rozmowa na temat przyczyn , dla których mówimy o Janie Kochanowskim na katechezie: a) jego chrześcijański życie b) obecność Boga w jego poezji 3. Rozdanie uczniom tekstów wybranych utworów a) Pieśń XXV - Czego chcesz od nas Panie b) Psalmy: 23 i 130 c) Kolęda 4. Zapoznanie się z treścią utworów a) ciche czytanie

11

b) zaznaczenie niezrozumiałych wyrazów i zwrotów c) wyjaśnienie ich 5. Głośne czytanie 6. Analiza utworów a) Bóg jako Pan i Stwórca wszechświata , obecny w nim świat jako wskazujące na Stwórcę b) Dobroć Boga w dziele stworzenia - świat jako dar dla człowieka c) Bóg jako najlepszy Ojciec, czuwający, otaczający opieką człowieka d) Nieskończone Miłosierdzie Boga wobec ludzkiej słabości, niewierności i grzechu e) Potrzeba zaufania Bogu w każdej sytuacji życia – świadectwo Jana Kochanowskiego (śmierć córki) 7.Wnioski płynące z utworów religijnych Jana Kochanowskiego (praca w grupach) a)-Bóg jest Stwórcą świata. -Z piękna i harmonii stworzeń można poznać ich Stwórcę. -Bóg Stworzył świat z miłości, jako dar dla nas, ludzi. *otrzymują ilustrację przedstawiającą piękno świata b)-Bóg jest najlepszym Ojcem -troszczy się o nas i czuwa nad nami *otrzymują zdjęcie małego dziecka c)-Bóg jest nieskończenie miłosierny zawsze przebacza nam naszej niewierności i grzechy *zdjęcie przedstawiające smutek i zatroskanie oraz konfesjonał, radosną twarz i Najświętszy Sakrament 8.Podsumowanie pracy w grupach: grupy kolejno przedstawiają sformułowane przez siebie wnioski i przypinają na tablicy ilustracje, z którymi pracowały. 9.Rozmowa podsumowująca

a)nasza postawa wobec świata -inni ludzie -przyroda b) nasza postawa wobec Boga w kłopotach i radości -zaufanie, modlitwa -dziękczynienie c)nasza postawa po grzechu -wiara i zaufanie Bożemu miłosierdziu -sakramenty Bożego Miłosierdzia

10.Śpiew jako odpowiedź na okazywaną nam przez Boga Miłość (“Sercem kocham Jezusa “) III Podsumowanie

1.Zapis tematu: ”Bóg w twórczości Jana Kochanowskiego” 2.Notatka Jan Kochanowski :

12

1.Polski poeta religijny 2.Poezja chwali wielkość Boga Stwórcy, Jego Ojcowska Miłość do każdego człowieka i nieskończone Miłosierdzie 3.Zaprasza nas do wiary i zaufania Bogu we wszystkich sytuacjach życia 4.Swoim Chrześcijańskim życiem daje nam przykład wierności Bogu

3.Zadanie pracy domowej: Ułóż modlitwę dziękczynną wobec Boga jako: a)Stwórcy lub b)Miłującego Ojca lub c)Miłosiernego Zbawiciela IV Zakończenie 1.Spakowanie się , zrobienie porządku w klasie 2.Zaproszenie do modlitwy i refleksja wprowadzająca katechety 3.Modlitwa przy krzyżu i zapalonej świecy:” Ojcze nasz”

KONSPEKT ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH

DLA KLASY III (Opracowały: Iwona Chłopek i Alina Odrzywolska)

TEMAT OŚRODKA : ŚWIĘTO PATRONA SZKOŁY TEMAT DNIA : TAK JAK JAN Z CZARNOLASU CELE : (uczeń)

-dzieli pisemnie liczby w zakresie 10.000, -uzupełnia tekst z lukami, -analizuje wiersz, -układa wiersz, -projektuje i wykonuje kartę książki, -argumentuje swoje stanowisko, -wyraża gestem, układem ciała swoje emocje, -zgodnie współdziała w grupie.

13

OGNIWA LEKCJI RODZAJ

EDUKACJI

SYTUACJE DYDAKTYCZNE

ŚRODKI DYDAKTYCZNE

INTEGRACJA METOD

INTEGRACJA FORM

CZĘŚĆ WSTĘPNA Czynności organizacyjno-porządkowe (stworzenie miłej atmosfery) Wprowadzenie do lekcji i sformułowanie tematu zajęć. (edukacja matematyczna i polonistyczna) Przypomnienie wiadomości

1.Powitanie Uczniowie poruszają się po sali w rytm muzyki dworskiej. Napotkane osoby witają ukłonem. (próbują naśladować dawne sposoby powitania) 2. Sprawdzenie listy obecności. Dzieci odnajdują na kartonowym drzewie liść ze swoim imieniem i nazwiskiem. 3. Obliczanie działań matematycznych. (dzielenie sposobem pisemnym w zakresie 10.000) Porządkowanie wyników dzielenia rosnąco, przyporządkowanie wynikom określonych sylab i odczy-tanie hasła: „Kto mieszkał w Czarnolesie?” 4. Uzupełnianie tekstu z lukami.

Kaseta z nagraniem melodii dworskich Kartonowe drzewo z liśćmi podpisanymi imionami i nazwiskami dzieci. Karta pracy nr 1. Karta pracy nr 2.

E – zabawa O – ćwiczenia P - problemowa

Zbiorowa Indywidualna Grupowa

14

CZĘŚĆ GŁÓWNA Realizowanie tematu zajęć (edukacja polonistyczna) Opracowanie nowego materiału (edukacja polonistyczna, edukacja plastyczno-techniczna)

5. Wysłuchanie i analiza fraszki „Na lipę” (analiza – ilość wersów, sylaby w wersach, rymy, wyjaśnienie niezrozumiałych wyrazów) 6. Zapowiedź dalszej części lekcji – uczniowie szukają ukrytego w klasie eksponatu związanego z poetą. Odczytują na odszukanym zwoju pergaminu hasło: „Wyruszamy by tworzyć jak Jan z Czarnolasu”. 7. Ćwiczenia dramowe pod lipą np.: -przytul się do drzewa i przedstaw ciałem to, co ci powiedziało, -jesteś potężną lipą, -jesteś lipą w czasie burzy. 8. Uczniowie próbują swoich sił w układaniu wierszy o lipie. Mają możliwość wyboru sposobu pisania wiersza:

Tekst fraszki dla każdego ucznia Gęsie pióro, kałamarz, zwój pergaminu z wypisanym hasłem Karta pracy nr: 3, 4, 5 lub czysta kartka

A – praca z tekstem E – zabawa E – ekspresja E – ekspresja P – problemowa E – ekspresja

Indywidualna Grupowa Zbiorowa Indywidualna Indywidualna Indywidualna

15

-wiersz 11 słów, -wiersz 5 zmysłów, -wiersz, którego wersy rozpoczynają się kolejnymi literami wyrazu „lipa”, -samodzielne tworzenie wiersza. 9. Prezentacja wierszy 10. Projektowanie i wykonanie (po powrocie do klasy) swojej strony powstającej książki p.t.: „Tak jak Jan z Czarnolasu” (układ tekstu, szata graficzna)

„Ławka Kochanowskiego”, na której uczniowie siadają, aby zaprezentować swoje utwory. Kartony, kredki, flamastry, papier kolorowy.

O – praktyczne działanie E - ekspresja

Indywidualna

CZĘŚĆ KOŃCOWA

Podsumowanie zajęć

11. Uczniowie wyrażają swoją opinię na temat zajęć poprzez dokończenie zdania przy którym się ustawili.

Zdania umieszczone po dwóch stronach klasy; Zajęcia podobały mi się bo.......................Zajęcia nie podobały mi się, bo ................. .

E - ekspresja Indywidualna

16

KARTA PRACY Nr 1. Oblicz sposobem pisemnym. Wyniki działań wpisz rosnąco do tabelki,

przyporządkuj im dane sylaby i odczytaj hasło. _____ _____ _____ 3768 : 3 1883 : 7 6012 : 3 _____ _____ _____ 4485 : 5 5308 : 2 2331 : 3 _____ _____ _____ 2620 : 4 9072 : 9 3762 : 6

LICZBA

SYLABA

HASŁO : ....................................................................................................................

CZAR KTO SIE

NO LE MIESZ

KAŁ ? W

17

KARTA PRACY Nr 2. Uzupełnijcie tekst z lukami. Jan Kochanowski urodził się w roku ............ w ............................ . Wiele podróżował. Uczył się między innymi w ............................... , ........................... i .......................... . Przebywał na dworze .................................. . Jednak od życia dworskiego wolał ....................... . Zamieszkał w ................................... , gdzie pod legendarną ............... pisał swoje ...................... . Oprócz wierszy stworzył wiele ........................................... .................................. . Poeta zmarł w ................................. w roku ..................... . KARTA PRACY Nr 3. Wiersz 11 słów Tytuł: __________________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ __________ KARTA PRACY Nr 4. Wiersz 5 zmysłów ....................................... Wygląda jak .................................................................................................................... Smakuje jak .................................................................................................................... Pachnie jak ...................................................................................................................... W dotyku jest jak ............................................................................................................ Dźwięczy w uszach jak ...................................................................................................

18

KARTA PARCY Nr 5. Wiersz, którego wersy zaczynają się kolejnym literami wyrazu „LIPA” L ............................................................................................................................ I ............................................................................................................................. P ............................................................................................................................ A ............................................................................................................................ KARTA PRACY Nr 6.

Wiersz samodzielnie układany przez ucznia.

TEMAT: "NIE MA ŚWIAT NIC TRWAŁEGO..."

( Pieśń II Jan Kochanowski ) Opracowała Bożena Kobryń

(kl. VI - 2 godz.) Cele:

uczeń zapoznaje się z literackim opisem okoliczności powstania trenów, dostrzega związek między sytuacją życiową poety a utworami, nazywa uczucia , stany psychiczne, dostrzega podobieństwa i różnice między utworami (tematyka, sposób przedstawienia),

określa główną myśl utworu, rozpoznaje środki poetyckie w utworze i określa ich funkcję.

Formy pracy: indywidualna, grupowa. Metody pracy: aktywizujące uczniów, praca z podręcznikiem. Środki dydaktyczne: "Słownik terminów literackich", "Słownik wyrazów bliskoznacznych", M. Jastrun "Poeta i dworzanin", J. Porazińska "Kto mi dał skrzydła". - Lekcję rozpoczynamy od dopisania skojarzeń do hasła "NIETRWAŁOŚĆ"

( met. rozgałęzień ). - Teraz zapisujemy temat lekcji. - Uczniowie wyjaśniają, jak rozumieją temat - wybór tych skojarzeń, które są przydatne do dalszego toku lekcji.

19

- Nauczyciel uzupełnia temat informacją, skąd pochodzi cytat; określa cele lekcji - w tym najważniejszy: uzasadnienie cytatu na podstawie "Trenu X" J. Kochanowskiego. - Nauczyciel głośno czyta tren. Wspólnie z uczniami wyjaśnia słownictwo - pojawiają się pojęcia "język staropolski", "archaizmy". - Uczniowie wypowiadają się na temat swoich wrażeń po wysłuchaniu utworu. Nauczyciel wprowadza krótkie informacje o cyklu trenów. Następnie proponuje wyjaśnienie ich genezy. Odczytuje fragmenty utworu M. Jastruna i J. Porazińskiej, by zwrócić uwagę uczniów na związek treści trenów z biografią poety. - Dalsza praca na lekcji odbywa się w grupach. ZADANIA DLA GRUP Grupa I Wyjaśnijcie pojęcie "tren". Skorzystajcie ze "Słownika terminów literackich". Zapiszcie informacje według planu: -tematyka trenów -pochodzenie gatunku -układ wewnętrzny trenu -inne nazwy. Grupa II Określcie na podstawie "Trenu X" sytuację liryczną. Uwzględnijcie w wypowiedzi okoliczności wpływające na treść i formę wypowiedzi podmiotu lirycznego oraz jego stan psychiczny. Grupa III Wyszukajcie w "Trenie X" informacje na temat podmiotu lirycznego: - kim jest - w jakim znajduje się stanie psychicznym -nad czym się zastanawia -czego pragnie. Grupa IV Na podstawie "Trenu X" nazwijcie uczucia i przeżycia podmiotu lirycznego. Dla wzbogacenia słownictwa wykorzystajcie "Słownik wyrazów bliskoznacznych". Grupa V Wyszukajcie w utworze Kochanowskiego środki poetyckie, nazwijcie je i określcie ich funkcję. Wyjaśnijcie na podstawie "Słownika terminów literackich" pojęcia: "apostrofa", "pytanie retoryczne". 1. Czas przygotowania : 20 minut. 2. Czas prezentacji: 5 minut dla każdej grupy. 3. Na koniec lekcji uczniowie zapisują notatkę w formie tabeli, wykorzystując

materiał zaprezentowany przez poszczególne grupy :

20

JAN KOCHANOWSKI TREN X --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Okoliczności Sytuacja liryczna Podmiot liryczny Uczucia Środki poetyckie powstania utw. pod. lir. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.Podsumowaniem pracy powinno być określenie głównej myśli "Trenu X ". We wniosku należy uwzględnić takie zagadnienia jak :

związek treści utworu z cytatem, refleksje nad życiem człowieka ( wartość istnienia, sens życia, postawa człowieka wobec cierpienia)

rola literatury (podejmowanie ważnych dla człowieka tematów, możliwość wyrażania uczuć ludzkich).

P.d. "Najsmutniejsze wydarzenie w moim życiu" - rozwiń temat w dowolnej formie: plastycznej lub literackiej.

TEMAT : JAN KOCHANOWSKI - DALEKI CZY BLISKI ? Opracowanie: mgr Bożena Kobryń

(kl. VI- 2 godz.) Cele:

-uczeń zapoznaje się z biografią Jana Kochanowskiego, wybitnego przedstawiciela polskiej literatury , patrona szkoły , -potrafi dostrzec związek poety z Lublinem, -uczy się porozumiewać w różnych sytuacjach, -chce wyrazić własne zdanie, -ocenia wyniki korzystania z różnych źródeł.

Formy pracy: indywidualna , grupowa. Metody pracy: aktywizujące wszystkich uczniów. Materiały: duże arkusze papieru, kolorowy papier, pisaki, farby, kredki. Środki dydaktyczne: słowniki, encyklopedie, fotografie, utwory poety, notatki uczniów.

Lekcja wymaga od uczniów przygotowania w domu polecenia: "Na podstawie różnych źródeł zbierz wiadomości o życiu i twórczości Jana Kochanowskiego. Zapisz je, przestrzegając zasady - jedna informacja na jednej karteczce."

21

Na początku lekcji nauczyciel przedstawia cele zajęć oraz formy pracy. Dokonuje podziału klasy na 4 grupy. Uczniowie wnoszą do grupy zapisane na kartkach informacje o J. Kochanowskim. Grupa przegląda materiał, segreguje go tematycznie.

Następuje teraz uzupełnienie wiadomości o poecie - wprowadzenie wariantu metody "Targ". Po określeniu czasu na zadanie poszczególne grupy mogą zastosować wymianę informacji.

Uczniowie w dalszym ciągu pracują w zespołach, ale nad konkretnym zadaniem. Zadanie losują przedstawiciele każdej grupy. W klasie znajduje się punkt pomocy naukowej: księgozbiór podręczny, z którego korzystają uczniowie w celu uzupełnienia informacji lub rozstrzygnięcia wątpliwości.

ZADANIA DLA GRUP Grupa I 1. Sprawdźcie w "Słowniku języka polskiego" znaczenie słowa "kalendarium". 2. Wykonajcie kalendarium życia i twórczości Jana Kochanowskiego - uwzględnijcie najważniejsze informacje. Grupa II 1. Wykonajcie notatkę graficzną [ mapę mentalną ], w której przekażecie zebrane wiadomości o Janie Kochanowskim. 2. Wykorzystajcie podany schemat, rozbudujcie go, ewentualnie dodajcie własne oznaczenia. EPOKA WAŻNE WYDARZENIA Z ŻYCIA --------------- ----------------------------------------- --------------- ----------------------------------------- --------------- -----------------------------------------

JAN KOCHANOWSKI

MIEJSCA POBYTU WYKSZTAŁCENIE ------------------------- ------------------------- ------------------------- ------------------------- ------------------------- UTWORY ------------------ ------------------- ------------------ -------------------

22

Grupa III 1. Przedstawcie w formie plastycznej informacje o Janie Kochanowskim. 2. Zastosujcie w swojej pracy technikę kolażu . Grupa IV 1. Przygotujcie się do fikcyjnego spotkania z Janem Kochanowskim. 2. Na podstawie zebranego materiału ułóżcie pytania do poety i przewidywane jego odpowiedzi .

Po wykonaniu zadań uczniowie wyznaczeni przez swoje grupy przedstawiają wyniki pracy.

Lekcję kończymy refleksją uczniów na temat przebiegu zajęć, zdobytej wiedzy, zaangażowania do pracy w grupie - wykorzystanie "tarczy strzeleckiej".

P.d. Na podstawie wiedzy o życiu i twórczości Jana Kochanowskiego opracuj program wycieczki pt. "Szlakiem Jana z Czarnolasu".

KONKURS WIEDZY O JANIE Z CZARNOLASU

quiz z wykorzystaniem komputera opracowała Lidia Kraśkiewicz

Temat: Życie i twórczość Jana Kochanowskiego bez tajemnic.

Cele lekcji: sprawdzenie znajomości życia i twórczości Jana Kochanowskiego wyłonienie uczniów posiadających największą wiedzę ewaluacja skuteczności metod związanych z prezentacją sylwetki patrona szkoły

Metody:

praca indywidualna quiz z wykorzystaniem komputera

23

Przebieg zajęć: I. Zainstalowanie programu

- wczytanie dyskietki - wybranie pliku „Quiz”

II. Zaznaczanie właściwych odpowiedzi poprzez naciśnięcie odpowiedniej litery A, B lub C (za każdą właściwą odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt)

-W którym roku urodził się Jan Kochanowski?

A 1530 B 1630 C 1723

-Miejsce narodzin poety to: A Czarnolas B Sycyna C Zwoleń

-Wiek, w którym żył Kochanowski to: A XVII B XVI C XVIII

-Ile miał lat, gdy rozpoczął studia? A 18 B 14 C 16

-W jakim mieście rozpoczął studia? A w Toruniu B w Krakowie C w Warszawie

-Jak nazywał się uczeń wyższej uczelni w czasach Jana Kochanowskiego? A student B żak C wagant

-W jakim języku wówczas pisano? A w polskim B w greckim C w łacińskim

24

-Studia zagraniczne odbył Kochanowski w: A Paryżu B Padwie C Rzymie

-Ile lat poeta kształcił się?

A 5 B 10 C 15

-Kochanowski przebywał na dworze króla: A Zygmunta Starego B Zygmunta Augusta C Stefana Batorego

-Poeta w spadku po rodzicach otrzymal: A Sycynę B Czarnolas C Zwoleń

-Jak nazywała się żona poety A Hanna Tęczyńska B Dorota Podlodowska C Barbara Radziwiłówna

-Kochanowski pisał : A powieści B pieśni C bajki

-Które z określeń dotyczących poety jest prawdziwe A noblista B bajkopisarz C fraszkopisarz

-Słowo fraszka po włosku można przetłumaczyć jako: A krzaczek B gałązka C drzewko

-Kochanowski porzuciwszy życie dworskie osiadł w: A Lublinie B Czarnolesie C Zwoleniu

25

-Ukochana córka poety to: A Hanna B Urszula C Dorota

-Po czyjej śmierci Jan z Czarnolasu napisał treny? A matki B córki C żony

-Ile trenów napisał poeta? A 15 B 9 C 19

-„Szlachetne zdrowie”...tak rozpoczyna się:

A pieśń B fraszka C tren

-Pod jakim drzewem Kochanowski najchętniej pracował i odpoczywał ? A pod wierzbą B pod lipa C pod dębem

-Kochanowski żył w epoce : A romantyzmu B renesansu C baroku

-Poeta najwyżej cenił: A urodę B zdrowie C majątek

-Synonimem słowa „ renesans” jest: A obudzenie B odrodzenie C ożywienie

-Stoicyzm oznacza: A stanie przy swoim zdaniu B przyjmowanie wszystkiego ze spokojem C umiejętność stania mimo zmęczenia

26

-O fraszkach mówi się, że są poety lirycznym: A notatnikiem B pamiętnikiem C dziennikiem

-Tragedia napisana przez Kochanowskiego nosi tytuł: A Odprawa posłów greckich B Powrót posła C Zemsta

-Kochanowski związany jest z Lublinem, ponieważ: A w lubelskiej katedrze brał ślub B lublinianie wystawili mu pomnik C zmarł w Lublinie

- Muzeum poświęcone Janowi Kochanowskiemu znajduje się w: A w Zwoleniu B w Krakowie C w Czarnolesie

-Nasza szkoła nosi imię Jana Kochanowskiego ponieważ: a) A przebywał tu i napisał fraszkę o Dziesiątej b) B rodzina poety miała tu majątek c) C imię Mickiewicza, przy którego ulicy znajduje się nasza szkoła, było

już zajęte

III. Zliczenie uzyskanych punktów za właściwe odpowiedzi i wystawienie stosownej do ilości otrzymanych punktów oceny (automatycznie przez komputer)

WYCIECZKA: SZUKAMY W LUBLINIE ŚLADÓW NASZEGO PATRONA.

Opracowała Teresa Frąckiewicz Zagadnienia: 1.Tu bywał Jan Kochanowski. 2. Miejsca poświęcone pamięci poety. 3. Co z tamtych lat dotrwało do dziś, czyli co Jan Kochanowski mógł widzieć w czasie pobytu w naszym mieście?

27

Cele: - Uczniowie potrafią wskazać miejsca związane z pobytem J. Kochanowskiego oraz poświęcone jego pamięci. - Znają okoliczności ostatniego pobytu poety, datę jego śmierci. - Sytuują zabytki w czasie i przestrzeni, umieją wskazać ich związek z osobą Kochanowskiego. - Kojarzą sceny na sgraffitach kamienicy przy Rynku z etapami życia poety, potrafią wymienić niektóre jego utwory. - Potrafią odtworzyć obraz miasta widziany oczami Kochanowskiego na podstawie zachowanych zabytków. TRASA WYCIECZKI • Plac Kochanowskiego (pomnik) - kościół powizytkowski -kościół pobernardyński

- ulica Kozia - Brama Krakowska, • Rynek: Trybunał - kamienica Klonowicza - sgraffita ze scenami z życia poety, • Zamek (kaplica zamkowa) - Plac po Farze - kościół dominikanów - Plac

Katedralny - droga ku wsi Dziesiąta (ul. Żmigród, Zamojska). Czas trwania: 1,5 - 2 godz. Praca do wykonania przez uczniów: 1) Napisać sprawozdanie z wycieczki. 2) Wykonać gazetkę lub album na temat: „Jan Kochanowski w Lublinie”. Literatura: 1.H.Gawarecki „O dawnym Lublinie”, 2. H. Gawarecki, Cz. Gawdzik „Lublin i okolice”, 3. „Dzieje Lublina” pr. zbiorowa

28

Urszula Raszewska nauczycielka języka polskiego Szkoła Podstawowa nr 2 w Lublinie

KONSPEKT Z LEKCJI PRZEPROWADZONEJ W KLASIE VI NA PODSTAWIE FRASZKI JANA KOCHANOWSKIEGO „NA ZDROWIE”

Temat: NIC LEPSZEGO, NIC DROŻSZEGO NAD ZDROWIE – PONADCZASOWOŚĆ FRASZKI JANA KOCHANOWSKIEGO „NA ZDROWIE”

I. Główne zagadnienie lekcji: Zajęcia służą uświadomieniu nierozerwalnego związku literatury z życiem człowieka. Pomagają kształtować pozytywne zachowania (dbałość o zdrowie). Kształcą umiejętność analizy utworu literackiego. Doskonalą efektywne współdzia- łania w grupie. II. Cele lekcji: Uczeń powinien: - zanalizować utwór literacki, - wskazać, nazwać środki językowe i stylistyczne, określić ich funkcję, - zastosować w wypowiedzi wybrane związki frazeologiczne, - dowieść prawdy zawartej w temacie, - zaplanować swoją hierarchię wartości. III. Uwagi dotyczące realizacji tematu Zajęcia trwają 45 minut. Uczniowie pracują metodami aktywizującymi w oparciu o tekst literacki, występują element heurezy. IV. Pojęcia i terminy Fraszka, system wartości, zdrowy tryb życia. V. Środki dydaktyczne:

Portret Jana Kochanowskiego, wystawka czasopism poświęconych dbałości o zdrowie, formularze ankiet, koperty z przysłowiami, nagranie tekstu fraszki „Na zdrowie”, słowniki: języka polskiego, wyrazów bliskoznacznych, poprawnej polszczyzny.

29

I. Część przygotowawcza:

1) Przeprowadzenie ankiety: „Co w twoim życiu odgrywa najważniejszą rolę” (załącznik nr 1).

2) Ćwiczenia frazeologiczne – wskazywanie wyrażeń związanych ze zdrowiem o dodatnim i ujemnym znaczeniu (załącznik nr 2).

3) Prezentacja utworu Jana Kochanowskiego „Na zdrowie”. II. Część podstawowa: 1) Praca uczniów z tekstem według określonych zadań (załącznik nr 3). 2) Prezentacja efektów pracy.

3) Uzupełnienie tematu. 4) Opracowanie wniosków. III. Część końcowa 1) Zapoznanie uczniów z treścią wyrazu „zdrowie” (załącznik nr 5).

2) Ankieta: „Co osiągnąłem, do czego dążę, co mi w tym przeszkadza?”. 3) Układanie rozsypani wyrazowej, zawierającej przysłowia dotyczące zdrowia. Wyjaśnienie znaczenia przysłów. 4) Ocena pracy uczniów. 5) Podanie i omówienie tematów pracy domowej.

Zał. 1

ANKIETA Co w twoim życiu odgrywa najważniejszą rolę:

miłość pieniądze dobre oceny bogactwo zdrowie przyjaźń

uznanie społeczne stanowisko akceptacja rodziców jedzenie wygląd religia

30

Zał. 2 ZWIĄZKI FRAZEOLOGICZNE

Pogrupuj wyrażenia według znaczenia – dodatniego, ujemnego. zdrowie zniszczone zdrowie sterane zdrowie czerstwe zdrowie liche zdrowie złe zdrowie stargane zdrowie delikatne zdrowie marne zdrowie zagrożone zdrowie cherlawe zdrowie dobre zdrowie nadszarpnięte zdrowie wątłe zdrowie słabowite zdrowie kruche zdrowie nadwątlone zdrowie szlachetne zdrowie słabe zdrowie krzepkie zdrowie nadwyrężone zdrowie niespożyte zdrowie nieszczególne zdrowie osłabione zdrowie silne Zał. 5

ANKIETA Ja i moje zdrowie

Zał. 4

ZDROWIE DUCHOWE FIZYCZNE MORALNE PSYCHICZNE PUBLICZNE

Co osiągnąłem Do czego dążę Co mi przeszkadza w osiągnięciu celu

(np. odporność na propagandę, obojętność na oddział. sekt)

(np. sprawność, ćwiczenia, praca fizyczna)

(np. uczciwość)

(np. odporność na stres)

(np. dbałość o czystość)

31

Niezwykłe zaproszenie

KONSPEKT LEKCJI W OPARCIU

O FRASZKĘ JANA KOCHANOWSKIEGO

(opr. Urszula Raszewska nauczycielka języka polskiego)

I. Główne zagadnienie lekcji Zajęcia służą poznaniu twórczości Jana Kochanowskiego, skonstruowaniu zaproszenia z wykorzystaniem technologii komputerowej.

II. Cele lekcji Uczeń powinien: - nazwać temat utworu, - rozróżnić nadawcę i odbiorcę, - wskazać cel zaproszenia, miejsce spotkania, - nazwać środki językowe i poetyckie służące osiąganiu celu, - wykonać zaproszenie wykorzystując technologię komputerową Uwagi dotyczące realizacji tematu Zajęcia trwają dwie godziny lekcyjne. Nauczyciel posługuje się metodami: pracy z tekstem, hipotezy interpretacyjnej, pracy w grupach, recytacji, pracy z komputerem. Środki dydaktyczne

• Słownik wyrazów bliskoznacznych • Jan Kochanowski: ,,Na lipę” • Drzewko-asystent • Małe kartki papieru

III. Pojęcia i terminy Fraszka, savoir-vivre, zaproszenie, nadawca, odbiorca.

32

IV. Tok lekcji • Nauczyciel rozpoczyna lekcję od wzorowej recytacji fraszki Jana

Kochanowskiego ,,Na lipę” • Uczniowie czytają wiersz samodzielnie i formułują hipotezy

interpretacyjne, korzystając z pomocnych zwrotów zapisanych na tablicy:

-Wiersz mówi o... -Wiersz jest... -Sądzę, że ..

Swoje spostrzeżenia i przemyślenia na temat utworu notują w sposób zwięzły na kartkach i przyklejają je na planszy z drzewem - asystentem. Oto przykład hipotez sformułowanych przez uczniów: - Wiersz mówi o lipie, która zaprasza przechodnia do odpoczynku w cieniu jej konarów. - Wiersz jest zaproszeniem lipy do odpoczynku w cieniu jej liści. Drzewo obiecuje :chłód, śpiew ptaków, zapach kwiatów, usypia- jący szelest liści. - Sądzę, że drzewo jest przekonane, że człowiek, tylko w cieniu jego gałęzi znajdzie odpoczynek. Mimo, że nie jest jabłonią rodzącą złote jabłka, jest dumne i wyniosłe a gospodarz traktuje je jak ,, szczep najpłodniejszy w hesperyjskim sadzie” a miód z jej kwiatów jest ozdobą pańskich stołów.

• Następnie uczniowie próbują odczytać zawarty w utworze komunikat, sposób jego wyrażenia.

Nadawca – lipa, traktowana przez właściciela ,,jako szczep najpłodniej - szy’’{porównanie, epitet}, zaprasza wędrowca, którego nazywa ,,gościem” do odpoczynku. Obiecuje: chłód: ,,nie dojdzie cię tu słońce,{...}choć się najwyżej wzbije” {metafora}, bowiem drzewo ,,ściągnie roztrzelane cienie”, przyjemny powiew wiatru ,,chłodne wiatry {epitet}z pola zawiewają nasyci uszy śpiewem ptaków ,,słowicy[...]szpacy wdzięcznie narzekają”{oksymoron, epitet}, nozdrza wonią nektaru .Deklaruje ,,cichym szeptem sprawić, że człowiekowi ...słodki sen przypadnie”{uosobienie }, że za jej sprawą przybysz zdrzemnie się. • Kolejny etap to weryfikacja hipotez. Uczniowie uzasadniają je, odwołując się do

tekstu. Wnioski zapisane są na tablicy.

33

Praca domowa:

1. Przynieś różne zaproszenia, zakreśl charakterystyczne ich cechy. 2. Przekształć fraszkę JANA KOCHANOWSKIEGO na zaproszenie. 3. Zgromadź przysłowia związane z gościnnością np. GOŚĆ W DOM BÓG

W DOM.

LIPA

GOŚĆ, PRZECHODZIEŃ,

WĘDROWIEC, CZŁOWIEK SZUKAJĄCY ODPOCZYNKU

ZAPROSZENIE DO ODPOCZYNKU

W CIENIU KONARÓW, PRZY PTAŚIEJ MUZYCE,SZUMIE LISCI, UPOJNYM

ZAPACHU KWIATÓW.

NADAWCA

KOMUNIKAT

ODBIORCA

34

SPRÓBUJ SWOICH SIŁ (opr. Urszula Raszewska)

P S A L M Y 1. Tłumaczył je z Biblii

F R A S Z K I 2. Wesołe, krótkie utwory, pisał przez całe życie

T R E N Y 3. Utwory poświęcone Urszulce

T R A G E D I A 4. „Odprawa posłów greckich”, to.......

P O E M A T 5. Np. „Szachy”

S I E L A N K A 6. Może nią być „Pieśń Świętojańska o Sobótce”

H Y M N E M 7. Tym gatunkiem uczcił Boga E P I G R A M A T Y 8. Nimi debiutował

N E A P O L 9. Tu był, by zwiedzić lochy wieszczki Sybilli

K R A K Ó W 10. Studiował tu w wieku 14 lat

C Z A R N O L A S 11. Tu mieszkał w ostatnim okresie swego życia

Z W O L E Ń 12. Piastował urząd proboszcza S Y C Y N A 13. Tu się urodził

R Z Y M 14. Odwiedził miasto na Płw. Apenińskim

U R S Z U L K A 15. Opuścił ja w trenach O J C I E C 16. Jest bohaterem trenów (pokrewieństwo)

C N O T A 17. Ważna w życiu, współcześnie zapomniana

H A N N A 18. Z fraszki – kobieta o sercu z kamienia

M U Z A 19. Opiekunka poetów

H I S Z P A N 20. Ten doktor nie ucieknie towarzyszowi

Z D R O W I E 21. Nikt się nie dowie, jako ............

W O J C I E C H A 22. „Na …..” imię jednego z bohaterów fraszki

S E R C E 23. „ … roście”, patrząc na te czasy

K O N R A D A 24. „ Na ….” imię jednego z bohaterów fraszki

L I P A 25. To drzewo przeszło do poezji

J A N 26. Imię marszałka koronnego Firleja

A U G U S T 27. Król Zygmunt, u którego był dworzaninem

R O N S A R D 29. Twórca francuskiej Plejady”

35

Urszula Raszewska nauczycielka języka polskiego Hanna Głos Nauczyciel informatyki Szkoła Podstawowa nr 2 w Lublinie

GOŚCIU, SIĄDŹ POD MYM LIŚCIEM

KONSPEKT LEKCJI W OPARCIU O FRASZKĘ JANA KOCHANOWSKIEGO

UWZGLĘDNIAJĄCY WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII KOMPUTEROWEJ

Główne zagadnienie lekcji Zajęcia służą skonstruowaniu zaproszenia z wykorzystaniem technologii komputerowej.

V. Cele lekcji Uczeń powinien: - wskazać charakterystyczne cechy zaproszenia, - zredagować zaproszenie w edytorze tekstu (progr. Word, Word Pad), - opracować na komputerze graficzną stronę zaproszenia (progr. Paint, Cipart), - wydrukować efekt pracy.

VI. Uwagi dotyczące realizacji tematu Zajęcia stanowią kontynuację poprzedniej lekcji (Niezwykłe zaproszenie), odbywają się w pracowni komputerowej, uczniowie wykonują zadanie na komputerach.

36

VII. Środki dydaktyczne Komputer z oprogramowaniem, dyskietki, drukarka, papier do drukarki (może być specjalny do zaproszeń)

VIII. Tok lekcji

1) Uczniowie prezentują zaproszenia przyniesione z domu, zwracają uwagę na: - adresata, - cel zaproszenia, - czas i miejsce, - nadawcę. 2) Uczniowie układają treść zaproszenia w oparciu o tekst fraszki.

3) Uczniowie ozdabiają zaproszenie grafiką, rozmieszczają tekst (umiejętnie łączą tekst z grafiką), drukują. 4) Wykonują w dwuosobowych grupach różne pod względem treści zaproszenia np.: - zaproszenie dla rodziców na zakończenie roku szkolnego, - zaproszenie na spektakl w wykonaniu szkolnego koła teatralnego, - zaproszenie na bal szóstoklasistów. 5) Po wydrukowaniu zaproszeń organizują ich wystawę na hollu szkolnym.

.

Przykładowe zaproszenie:

GOŚCIU DROGI ! MAM ZASZCZYT ZAPROSIĆ CIĘ W POŁUDNIE UPALNE - GO LATA DO ODPOCZYNKU W CIENIU SWYCH LIŚCI.

ZAPEWNIAM OCHRONĘ PRZED PRAŻĄCYM SŁOŃCEM, PRZYJEMNY POWIEW WIATRU, MIŁĄ ATMOSFERĘ, DOBRY NASTRÓJ ,WYWOŁANY ŚPIEWEM PTASIEGO CHÓRU: SZPAKÓW I SŁOWIKÓW, ZAPACHEM WONNYCH KWIATÓW. LIPA.

37

Zapraszam wszystkich moich przyjaciół, a szczególnie uczniów „Sz.P. nr 2” w Lublinie ddoo mmoojjeejj rreezzyyddeennccjjii ww CCZZAARRNNOOLLEESSIIEE,, aabbyyśśmmyy ww cciieenniiuu „„LLIIPPYY”” mogli delektować się ttrreeśścciiąą „„FFRRAASSZZEEKK”” mojego autorstwa. Jan Kochanowski ZAPROSZENIE OPRACOWAŁA I WYKONAŁA – HANNA GŁOS

Urszula Raszewska nauczycielka języka polskiego Szkoła Podstawowa nr 2 w Lublinie Temat: „Mój dom ubogi oddany tobie ulubuj sobie !” – jak nakłonić, poprosić, przekonać. I. Główne zagadnienie lekcji:

Zajęcia służą kształceniu wypowiedzi językowej, ze względu na cel. Uświadamiają jaką funkcję pełni komunikacja językowa.

II. Cele lekcji:

38

Uczeń powinien: - objaśnić pojęcie „intencja”, - odegrać scenkę według otrzymanych wskazówek, - wejść w rolę wybranych postaci, - rozumieć w jaki sposób język realizuje intencje. III. Uwagi dotyczące realizacji tematu: Zajęcia trwają 45 minut, uczniowie pracują w grupach i wykorzystują: - ćwiczenia dramowe, - metody aktywizujące (krzycząca ściana, sytuacyjna), - heureza. IV. Środki dydaktyczne: Plansze, polecenia przygotowane przez nauczyciela związane ze scenkami językowymi I. Część przygotowawcza: 1) Uświadomienie , przypomnienie, iż każda wypowiedź realizuje intencję mówią - cego, - wyjaśnienie znaczenia słowa „intencja”, - omówienie pisowni tego wyrazu, 2) Jaka intencja przyświecała osobie mówiącej we fraszce Jana Kochanowskiego. 3) Podanie tematu lekcji. II. Część podstawowa:

1) Uczniowie w grupach przygotowują techniką roli bardzo krótkie scenki według

tekstów, które otrzymali od nauczycieli.( załącznik nr 1). Jednocześnie analizują treść pod względem użytych środków językowych. 2) Grupa prezentuje swoją pracę (scenka oraz krzycząca tablica), 3) Uporządkowanie zebranego materiału, ułożenie notatki, będącej wnioskiem z lekcji (uczniowie dostają zapis łącznie z tematem do wklejenia w zeszycie) - załącznik nr 2.

III. Część końcowa 1) O czym musisz pamiętać, chcąc kogoś namówić, nakłonić do istotnej dla ciebie sprawy.

2) Ewaluacja - jak pracowałeś na dzisiejszej lekcji. Praca domowa:

39

Napisz kartkę z pozdrowieniami z wakacji – zredaguj ją do: a) nauczyciela (przeproś, że nie uczestniczyłeś w ostatnim tygodniu lekcji), b) babci (poproś o przysłanie pieniędzy), c) kolegi (przekonaj, że powinien być tu z tobą). Zał. nr 1

TEKST SCENEK prezentowanych przez uczniów i poddawanych analizie

pod względem językowym.

- Wszyscy wiemy, że takie będą Rzeczypospolitej losy, jakie jej młodzieży cho- wanie. Dlaczegoż więc dajemy przyzwolenie, aby nasza młodzież nadużywała alkoholu ?. Czyż nie widzimy jego zgubnych, tragicznych, opłakanych skut - ków ?. Powinniśmy temu jak najszybciej zapobiec! Powinniśmy wszyscy wziąć udział w walce z nałogiem!

- Słuchaj stary, wczoraj widziałem naszego kumpla, Tadka! - No i co? - Wygląda nieciekawie, wręcz fatalnie! A taki był wspaniały, wysportowany, energiczny chłopak! - Co się z nim stało ? - Nie wiem! Ale ta szara cera, podkrążone oczy, wychudzona twarz i postać przypominająca istny kościotrup nie wróżą nic dobrego. Zgadzasz się chyba ze mną, że musimy go odwiedzić i jeżeli to możliwe mu pomóc.

- Chciałabym zapytać cię Kasiu, czemu malujesz swą twarz ? - Jestem wówczas o wiele ładniejsza. - Chyba jesteś w błędzie, nic tak nie zdobi jak natura! Wszystkie kosmetyki zawierają substancje chemiczne szkodliwe szczególnie dla młodej cery. Tak będziesz wyglądała za dziesięć lat (pokazuje zdjęcie). Idźże do łazienki i zrób z siebie człowieka.

- Muszę Karolu (Kasiu) z tobą porozmawiać, jutro wyjeżdżasz na obóz. Proszę cię bądź tak miły i usiądź obok mnie! - Przecież wiem jak się mam zachować! Czy znowu będzie wykład? - Ależ skądże! Pragnę ci tylko przypomnieć, że musisz pamiętać o codziennej higienie. Nie zapominaj, że zęby trzeba myć po każdym posiłku. Przydałoby

40

się abyś rano i wieczorem brał prysznic! Pamiętaj, że dezodorantu trzeba używać na czyste ciało. - Mamo, ja o tym wiem! - Czym mogę służyć ? - Proszę paczkę papierosów i wino. - Niestety, nie mogę spełnić twojej prośby! To, co chcesz kupić nie służy twemu zdrowiu. Lepiej sięgnij po książkę. O, a może po tą, którą właśnie czytam! Jest fantastyczna, opisuje przygody, perypetie twoich rówieśni - ków. Zobaczysz jak się zabawisz! Zał. 2

KARTA PRACY UCZNIA Temat: Nic lepszego, nic droższego nad ………………… - ponadczasowość fraszki Jana Kochanowskiego „Na zdrowie”.

I. Określ sytuacje liryczną, w tym celu odpowiedz na pytania :

- Kim jest osoba mówiąca (podmiot liryczny) ? ………………………………. - Do kogo się zwraca ? ……………………………… W jakich słowach to czyni ……………………………….. (nazwij rodzaj środków poetyckich, określ ich funkcje) ………………………………………………………….. - Chcąc sprawdzić stosunek podmiotu lirycznego do odbiorcy zgromadź wyrazy bliskoznaczne do wyrazu :

Sformułuj wniosek: osoba mówiąca (podmiot liryczny) ………………………………………………………………………….. Zastanów się jaki charakter ma jego wyznanie, jaką wypowiedź ci przypomina ? ………………………………………………..

II. Wskaż środki poetyckiego i językowego wyrazu, które zostały użyte w celu osiągnięcia wypowiedzi.

Uzupełnij tabelkę.

szlachetny klejnot

41

cytat środki

stylistyczne funkcja cytat środki stylistyczne funkcja

apostrofa wyliczenia anafora zdania rozkaz epitety zdania złożone

Wniosek: środki stylistyczne (jakie ?) ……………………………………………………………………………………… Środki językowe (jakie ?) ……………………………………………………………………………………... Służą wyrażaniu poglądów osoby mówiącej (jakich ?) ……………………………………………………………………………..............

III. Przedstaw notatkę z lekcji w formie komunikatu językowego.

Kto mówi ? Do kogo mówi?

O czym mówi ?

Uwaga: zastanów się czy słowo „dom” może mieć znaczenie symboliczne? Praca domowa:

42

1. Ułóż opowiadanie z elementami dialogu i opisu sytuacji, które będzie rozwijało myśl zawartą w przysłowiu – „ w zdrowym ciele zdrowy duch”.

2. Zgromadź związki frazeologiczne dotyczące zdrowia w których występują wyrazy ze świata zwierząt i roślin, np.: zdrowy jak koń, zdrowa jak rzepa.

3. Opracuj zdrowy jadłospis dla dwunastolatka. 4. Przedstaw w wybranej formie plastycznej – sport na cztery pory roku.

Konspekt zajęć z okazji Dni Patrona Szkoły Prowadzący zajęcia: nauczyciel matematyki mgr Beata Jabłońska; nauczyciele

w-f: mgr Grażyna Krasoń, mgr Iwona Opajdowska Klasa VI – 2 godz. lekcyjne

Zadanie główne: „Szlakiem Jana z Czarnolasu” - korelacja międzyprzedmiotowa Zadania dodatkowe:

1. Posługiwanie się mapą, odczytywanie mapy, kształtowanie wyobraźni przestrzennej; przeniesienie rzeczywistych odległości na plan 2. Umiejętność korzystania z podanych informacji 3. Realizacja integracji międzyprzedmiotowej poprzez zabawę (matematyka, przyroda, j. polski, wychowanie fizyczne)

Zadania szczegółowe w zakresie: • Sprawności motorycznej: uczeń: kształtuje swoją zwinność poprzez szybkie

zmiany pozycji ułożenia ciała i kierunku poruszania się, doskonali swoją koordynację ruchową, rozwija szybkość działania w różnych sytuacjach

• Umiejętności: uczeń: potrafi wykonywać ćwiczenia gimnastyczne dostosowując się do grupy, przyjąć prawidłową pozycję wyjściową do ćwiczeń, posługiwać się przyrządami mierniczymi, zmieniać jednostki długości, posługiwać się mapą i odczytywać ją, przeliczyć skalę, obliczyć procent danej liczby, przygotować się na wycieczkę pieszą – dbając o kondycję fizyczną, logicznie myśleć, korzystać z informacji, doskonali czytanie ze zrozumieniem.

• Wiadomości: uczeń: zna nazewnictwo ćwiczeń wykonywanych podczas zajęć, zasady uczestnictwa w różnych formach aktywności ruchowej, wie jaką rolę spełnia kondycja podczas wycieczek, zna ważniejsze wydarzenia z życia Jana Kochanowskiego, zna zasady pisowni , porządek w zapisie, wie jak ważną rolę pełni współpraca w zespole na wynik całej grupy.

• Usamodzielniania: uczeń: aktywnie uczestniczy w zabawie, w pracy w grupie, potrafi współdziałać w zespole, dba o bezpieczeństwo swoje i innych, przestrzega

43

zasad fair play, uczestniczy w kulturalnym kibicowaniu. Metody realizacji zadań:

-problemowa -zadaniowa -ścisła -zabawowa

Metody przekazywania wiedzy: -pokaz -objaśnienie

Przybory, przyrządy, środki dydaktyczne: -mapa, linijka, metrówka, pudła tekturowe, piłka lekarska 2 kg., stoper, kartony, flamastry Załączniki:

-karta odpowiedzi -cennik biletów kolejowych -informator “Życie Jana Kochanowskiego” -zestawy pytań -mapa -punktacja

Cześć toku Treść zajęć, opis zadań Czas Uwagi organizacyjno-metodyczne

Część wstępna

Czynności organiza-

cyjne i

porządko-we

1.Zbiórka: powitanie, sprawdzenie obecności, podział na grupy 2.Podanie zadań i celów 3.Rozdanie kart z pytaniami, kart odpowiedzi i załączników.

3 min.

Ustawienie klasami. Każda klasa dzieli się na grupy do poszczególnych zadań: - 6 osób do zadań sportowych, - 4 osoby do udzielania odpowiedzi, - 4 osoby na przystankach do zadań matematycznych, - 4 osoby do wytyczania mapy. Pozostałe osoby biorą udział w inscenizacji fraszki.

Część główna

1. Zadanie: Uczniowie: - szukają na mapie miejscowości leżące na szlaku - mierzą odległości na mapie w linii prostej między

5 min.

5 min.

Pomiar wykonują z centrum miejscowości( środka). Wyniki należy zaokrąglić do pełnych centymetrów i zapisać w

44


poszczególnymi miastami - korzystając ze skali mapy, obliczają: ilu km w rzeczywistości odpowiada 1 cm na mapie? - podają rzeczywiste odległości między miastami i długość całej trasy. - ,,Twoja klasa, plus dwoje opiekunów (osoby dorosłe) przymierza ,,szlak” pociągiem. Obliczają koszt biletów kolejowych dla wszystkich uczestników wycieczki, korzystając z tabeli cen biletów kolejowych.” - tworzą swoją mapę ,, Szlakiem Jana Kochanowskiego” dobierając odpowiednią skalę. - Podają skalę i odległość

między miejscowościami na Swojej mapie.

II. Wyruszamy na ,,szlak” Przystanek Lublin – zakup biletu na wycieczkę Etap 1: Lublin- Sycyna

3 min.

2 min.

10 min.

3 min

kartach odpowiedzi. Zapisują wyniki w kartach. Obliczają długość trasy. Uczniowie rozwiązują zadania korzystając z tabeli cen biletów; uczniów obowiązuje 50% zniżki. Na boisku szkolnym (sali gimnastycznej) uczniowie wykonują mapę korzystając z kartonów, na których naklejone są napisy z miejscowościami i ze wcześniejszych obliczeń. Zapisują wszystkie obliczenia na kartach odpowiedzi. Jurorzy sprawdzają wykonanie map. Prowadzący objaśnienia, sposób pokonania trasy. Informuje, że każdy etap trasy będzie wykonany na czas. Łączny czas decyduje o zajętym miejscu. Czas na odpowiedź - 30 sek. Koło ratunkowe – jeśli grupa nie zna odpowiedzi, może skorzystać z pomocy wychowawcy; czas doliczany jest do łącznego czasu grupy.

45


Uczniowie z pudełka losują pytanie, odpowiedź na pytanie jest przepustką do dalszej zabawy. Po podaniu odpowiedzi przystępują do ćwiczeń; pierwsza osoba z grupy biegnie z piłką lekarską (2kg) trzymaną w rękach do następnej miejscowości -Sycyna i odrzuca piłkę tocząc po podłożu do kolegi. W przypadku, kiedy piłka nie dotrze do wyznaczonego miejsca (1m tolerancji)

Przystanek Sycyna – losowanie pytania Etap 2: Sycyna – Zwoleń Przystanek Zwoleń – losowanie pytania Etap 3: Zwoleń – Kochanów Przystanek: Kochanów – losowanie pytania

Tolerancji)kolejna osoba, która ma wykonać zadanie biegnie po piłkę, wraca na miejsce startu i wykonuje ćwiczenie. Odpowiadają na pytanie i przechodzą do drugiego etapu. Grupa wymyśla i demonstruje piramidę (ćwiczenia gimnastyczne)-muszą utrzymać przez 5 sek. Odpowiadają na pytanie i przechodzą do trzeciego etapu. Każda osoba z grupy pojedyńczo pokonuje odcinek, żabkami, dłonie splecione na karku. Następna osoba może wystartować dopiero, wówczas gdy usłyszy gwizdek. Gwizdek leży na pudełku z napisem Kochanów. Odpowiadają na pytanie i przechodzą do czwartego etapu

46


Etap 4: Kochanów - Policzna Przystanek – Policzna: losowanie pytania Etap 5: Policzna - Czarnolas Przystanek Czarnolas – losowanie pytania Etap 6: Czarnolas - Lublin

„Taczki”- pierwsza osoba z drugą wykonują taczki, pierwszy zostaje przy stacji Policzna, drugi wraca na start, dwójka wykonuje „taczkę”. Odpowiadają na pytanie i przechodzą do piątego etapu. Wszyscy w grupie wykonują brzuszki – z leżenia tyłem, przejście do siadu, liczy się ilość wykonanych brzuszków w ciągu 10 sekund. Kiedy jedna osoba kończy, druga dopiero zaczyna wykonywać ćwiczenie. Łączny czas wykonywania brzuszków – 7 minut. Odpowiadają na pytanie i przechodzą do szóstego etapu. Ostatni odcinek wycieczki pokonują przenosząc się na („na barana” - nikt nie może przejść pojedynczo.

Część końcowa

Przystanek Lublin Uczeń zaznacza swoje odczucie po wycieczce. Podsumowanie zajęć – ogłoszenie wyników, rozdanie dyplomów. Pożegnanie, podziękowanie za udział i zaangażowanie w zajęciach.

Każdy uczestnik wycieczki zaznacza swoje odczucie po wycieczce w skali 1 – 6 W czasie kiedy są zliczane punkty, każda klasa przedstawia inscenizację wybranej przez siebie fraszki – Jana Kochanowskiego. 0 1 2 3 4 5 6

Załączniki do konspektu:

47

BILET NA WYCIECZKĘ

1. Jakie imię nosił mistrz Kochanowski? 2. Czy Kochanowski przebywał w Lublinie? 3. Jakie imię nosiła najukochańsza córka Jana Kochanowskiego? 4. Kto jest patronem Szkoły Podstawowej Nr 2 w Lublinie? 5. Imiona jakich poetów noszą ulice, przy których znajduje się nasza szkoła? 6. Czy w Lublinie znajduje się pomnik Jana Kochanowskiego? 7. Gdzie znajduje się muzeum Jana Kochanowskiego? 8. Czy poeta Jan Kochanowski miał rodzeństwo ?

I. PRZYSTANEK SYCYNA

1. W którym roku urodził się Jan Kochanowski? 2. W jakiej miejscowości urodził się Jan Kochanowski? 3. Dlaczego poeta otrzymał na chrzcie imię Jan? 4. Od którego roku Sycyna należy do rodziny Kochanowskich? 5. Co stoi w miejscu narodzin poety? 6. Jaka data widnieje na kapliczce upamiętniającej miejsce urodzenia Jana

Kochanowskiego? 7. Kto postawił kapliczkę w miejscu urodzenia poety? 8. Co upamiętnia data 1621r.? 9. Jak brzmi pierwotna (pierwsza) nazwa Sycyny?

II. PRZYSTANEK ZWOLEŃ

1. W pobliżu jakiego większego miasta leży Zwoleń? 2. W jakiej odległości od Radomia leży Zwoleń? 3. Kto otrzymał od króla prawo założenia miasta Zwoleń? 4. Do czyich dóbr należał Zwoleń od początku swego istnienia? 5. W którym roku Zwoleń został doszczętnie spalony? 6. Kto wybudował kaplicę Kochanowskich w Zwoleniu? 7. Gdzie został pochowany Jan Kochanowski? 8. W którym roku Zwoleń utracił prawa miejskie? 9. Na jaki jubileusz Zwoleń ponownie odzyskał prawa miejskie? 10. Czyj pomnik stoi na rynku zwoleńskim?

III. PRZYSTANEK KOCHANÓW

1. Kolebką jakiego rodu jest wieś Kochanów? 2. Skąd pochodził pradziad poety? 3. Jak nazywał się pradziad Jana Kochanowskiego? 4. W jakim okresie Kochanów stanowił majętność rodu Kochanowskich? 5. Jaki przedmiot znajduje się w Kochanowie, który upamiętnia fakt, że wieś

Kochanów jest kolebką rodu Kochanowskich?

48

6. Jakie utwory powstały po śmierci ukochanej córki Urszuli? 7. W jakim języku Jan Kochanowski pisał swoje pierwsze utwory? 8. Wizyta w jakim kraju skłoniła poetę Jana Kochanowskiego do pisania

w języku ojczystym? 9. W jakich utworach Jan Kochanowski pisał żartobliwie o życiu?

IV. PRZYSTANEK POLICZNA

1. Od którego wieku istnieje Policzna? 2. W którym wieku Policzna staje się własnością Kochanowskich? 3. Gdzie został ochrzczony poeta Jan Kochanowski? 4. W kościele w jakiej miejscowości poeta Jan Kochanowski brał ślub? 5. Gdzie zostały pochowane córki poety Urszula i Hanna oraz żona Dorota? 6. Czyj ślub odbył się 2 września 1892r. w kościele w Policznie? 7. Jaka puszcza rozciąga się w okolicy Policznej? 8. Przez ile lat plac przy kościele w Policznej służył jako cmentarz? 9. Jak miał na imię ojciec poety Jana Kochanowskiego?

V. PRZYSTANEK CZARNOLAS

1. Kto wniósł do rodziny Kochanowskich Czarnolas? 2. Od którego roku poeta Jan Kochanowski związał się ze swoją „wsią spokojną”

(Czarnolasem)? 3. Z kim ożenił się poeta Jan Kochanowski? 4. Gdzie zamieszkał Jan Kochanowski po ślubie z Dorotą Podlodowską? 5. Czy dwór, w którym mieszkał Jan Kochanowski istnieje po dzień dzisiejszy?

6. Od kiedy istnieje obecne muzeum Jana Kochanowskiego? 7. Najsłynniejsze drzewo z Czarnolasu? 8. Jak wygląda herb Kochanowskich? 9. Kto wita i żegna zwiedzających muzeum w Czarnolesie?

10. Gdzie i kiedy zmarł Jan Kochanowski? ODCZUCIA PO WYCIECZCE Zaznacz na osi, jak podobała Ci się wycieczka „ Szlakiem Jana Kochanowskiego”? 0 1 2 3 4 5 6

49

ODPOWIEDZI DO PYTAŃ BILET NA WYCIECZKĘ

1. Jan 2. Tak 3. Urszula 4. Jan Kochanowski 5. Jan Kochanowski, Adam Mickiewicz 6. Tak 7. Czarnolas 8. Tak

I. PRZYSTANEK SYCYNA

1. 1530 r 2. Sycyna 3. Urodził się w wigilię św . Jana 4. 1531 5. Kapliczka 6. 1621 7. Adam Kochanowski (bratanek) 8. Zwycięstwo nad Turkami pod Chocimiem 9. Zicina

II. PRZYSTANEK ZWOLEŃ 1. Radom 2. 30 km 3. Jan Czeladko 4. Do dóbr królewskich 5. 1558 6. Adam Kochanowski(synowiec) 7. W Zwoleniu 8. 1869 9. 500-lecie 10. Jana Kochanowskiego

III. PRZYSTANEK KOCHANÓ 1. Kochanowskich

2. Z Kochanowa 3. Mikołaj Długi 4. Od końca XV w. do końca XVII w. 5. Głaz 6. Treny 7. W języku łacińskim

8. We Francji 9. We fraszkach

PRZYSTANEK POLICZNA

50

1. Od XII w 2. W XV w 3. W Policznej 4. W Policznej 5. W Policznej 6. Stefana Żeromskiego 7. Puszcza Kozienicka 8. Przez 350 lat 9. Piotr

PRZYSTANEK CZARNOLAS 1. Babka Kochanowskiego, Barbara Szlizówna

2. Od roku 1570 3. Z Dorotą Podlodowską 4. W Czarnolesie 5. Nie, spłonął w 1720 r. 6.Od 3 września 1961 r. 7. Lipa 8. Korwin – kruk trzymający w dziobie pierścień 9. Pomnik Jana Kochanowskiego 10. W Lublinie, 22 sierpnia 1584 r.

„Szlakiem Jana Kochanowskiego” Trasa: Lublin – Sycyna – Zwoleń – Kochanów – Policzna – Czarnolas – Lublin

1. Proszę znaleźć na mapie miejscowości leżące na szlaku.

2. Zmierz odległość na mapie w linii prostej między poszczególnymi

miejscowościami. (Pomiaru należy dokonać z centrum – środka miejscowości

zaokrąglając do pełnych centymetrów).

3. Korzystając ze skali mapy, oblicz ilu km. w rzeczywistości odpowiada 1 cm na

mapie.

4. Podać rzeczywiste odległości między miastami.

5. Proszę obliczyć długość całej trasy.

6. Twoja klasa, plus 2 opiekunów przemierza „szlak”. Oblicz koszt biletów

kolejowych dla wszystkich uczestników wycieczki, korzystając z tabeli cen

biletów.

7. Na boisku utwórz swoją mapę „Szlakiem Jana Kochanowskiego” dobierając

51

odpowiednią skalę.

8. Podaj skalę i odległość między miejscowościami na Twojej mapie.

Odpowiedzi do zadań

1 cm na mapie to 7 km w rzeczywistości

Etapy trasy Odległość

na mapie

Odległość w rzeczy-wistości

Odległość

na Twojej

mapie

Lublin – Sycyna

Sycyna – Zwoleń

Zwoleń – Kochanów

Kochanów – Policzna

Policzna – Czarnolas

Czarnolas - Lublin

10 cm

1 cm

8 cm

8 cm

1 cm

9 cm

70 km

7 km

56 km

56 km

7 km

63 km

10 m

1 m

8 m

8 m

1 m

9 m

Długość całej trasy – 259

Skala Twojej mapy – 1 m na boisku to 7 km w rzeczywistości

Koszt przejazdu pociągiem całej trasy dla:

- 1 osoby dorosłej 38,20 zł.

- 1 ucznia 19,10 zł.

Punktacja :

52

“Szlakiem Jana Kochanowskiego” Zadania nr. 1-6: oceniamy szybkość i poprawność wykonywanych poleceń, można uzyskać 1-6 pkt. Zadania nr. 7 i 8: oceniamy jak zadania nr. 1-6, od 1 do 6 pkt. Można uzyskać łącznie max. 12 pkt Wyruszamy na szlak: Każda drużyna pokonuje tą samą trasę. Czas zaczynamy liczyć od momentu wylosowania pierwszego pytania. Na odpowiedź grupa ma 30 sek. Jeśli w wyznaczonym czasie drużyna nie udzieli odpowiedzi może skorzystać z koła ratunkowego (wychowawca) – wtedy doliczany jest czas. W przypadku udzielania niepoprawnej odpowiedzi, klasa otrzymuje punkt karny. Drużyna, która uzyskałą najlepszy czas – dostaje 6 pkt, grupa z najsłabszym czasem 1 pkt. Drużyna, która wykonała w określonym czasie najwięcej “brzuszków” otrzymuje 6 pkt, najmniej 1 pkt. Można uzyskać max. 12 pkt. Łącznie, w obu częściach zajęć można zdobyć max. 24 pkt. Tabela opłat normalnych za przewóz osób poc. osob. kl.II – cennik biletów kolekowych

km zł 1 – 5 2,00 6 – 10 2,60 11 – 15 3,20 16 – 20 3,80 21 – 30 4,80 31 – 40 5,80 41 – 50 6,80 51 – 60 7,80 61 – 70 8,70 71 – 80 9,60 81 – 90 10,50 91 - 100 11,40

54

S Y C Y N A Miejscowość położona 8 km od Zwolenia. Wieś wymienia się już

w Kodeksie Małopolskim z 1191r. gdzie znana jest jako Zicina. Tu w 1530 r. urodził się Jan Kochanowski. Jak chce tradycja w wigilię św. Jana i to imię na chrzcie otrzymał .Część Sycyny otrzymał w 1522 r. od swej pierwszej żony Zofii z Zasadów Kroguleckiej ojciec poety Piotr Kochanowski z Czarnolasu, komornik graniczny powiatu radomskiego, zaś drugą część kupił w 1525 r. od Macieja Kanimira. Zaakcentował ten fakt podpisując akta z 1531 r. Piotr z Sycyny Kochanowski. W miejscu gdzie rozciągał się park przy dworze, w którym urodził się Jan Kochanowski, dziś stoi około 4-metrowej wysokości obelisk z czerwonego piaskowca. Na cokole wznosi się gładka kolumna, zwieńczona ogzymsowaną, czworoboczną kapliczką, przykrytą półkolistą kopułką o ornamencie cekinowym. W czterech arkadowych wnękach kapliczki znajdują się płaskorzeźby przedstawiające na ścianach: wsch. i zach. Madonnę z Dzieciątkiem, zaś na pn. i pd. –krucyfiksy. Nad i pod nimi znajduje się mało czytelny ryty napis łaciński o treści religijnej oraz data „1621”. Figurę tę postawił bratanek poety, właściciel Sycyny Adam Kochanowski, sędzia ziemi lubelskiej, będący również fundatorem kaplicy w Zwoleniu. Data 1621 upamiętnia zwycięstwo nad Turkami w bitwie pod Chocimiem. CZARNOLAS Wieś, gmina Policzna położona 12 km na pn.-wsch. od Zwolenia. Czarnolas wniosła w posagu Barbara Szlizówna swemu mężowi Janowi Kochanowskiemu, dziadowi poety. Około 1570r. Jan Kochanowski założył w Czarnolesie siedzibę, budując modrzewiowy dwór. Właścicielem połowy Czarnolasu stał się poeta na kilka lat przed oficjalnym podziałem, który nastąpił w roku 1559. Na stałe związał się ze swoją „wsią spokojną” około roku 1570, a po ożenku z Dorotą Podlodowską tutaj założył „gniazdo ojczyste”. Najbardziej rozsławił Czarnolas w latach 1575-1584. Rzadko wtedy opuszczał swą „ziemię obiecaną”. Dla zmęczonego gwarem i blichtrem dworskiego życia poety, brzęczący zbierającymi lipowy miód pszczołami Czarnolas stał się oazą szczęścia i spokoju. Hymnem na cześć Czarnolasu stała się „Pieśń Świętojańska o Sobótce”. Tu powstało wiele pieśni i fraszek oraz takie pomnikowe dzieła naszej literatury narodowej’ jak : „Odprawa posłów greckich”, „Treny”, „Psałterz Dawidów”. Czarnolas należał do rodu Korwin Kochanowskich zaledwie przez trzy pokolenia, około 100 lat, ale w świadomości Polaków niezwykle mocno związany jest z osobą poety i jego twórczością. Dwór, w którym faktycznie mieszkał poeta spłonął w 1720 r. Obecny dwór, murowany,zbudowany został ok. 1870 r. przez Władysława Jabłonowskiego najprawdopodobniej na miejscu dworu Raczyńskich z 1789 r. spalonego w 1853 r. Od 3 września 1961 r. w dawnym dworku Jabłonowskich urządzone zostało Muzeum Jana Kochanowskiego. Wystawę,

55

w sześciu salach o łącznej powierzchni 300m2, zrealizowano nowoczesnymi środkami wystawienniczymi, w dwóch płaszczyznach: wizualnej i dzwiękowej. Każda z sal posiada swoje hasło: „Kształtowanie”, „Renesansowy manifest poety”, „Poeta czarnoleski”, „Poeta i obywatel”, „Pisarz przy pracy” ( próba rekonstrukcji gabinetu twórcy), „Poeta nieśmiertelny”. Najbardziej znanym drzewem stała się słynna „czarnoleska lipa”. Magdalena Lubomirska upamiętniła miejsce, gdzie kiedyś rosła lipa, kładąc tam kamienną płytę , pózniej usytuowano kamienny obelisk. Wnuk Magdaleny-Książe Władysław Jabłonowski przebudował obelisk lipy i zmienił go na pomniku Urszulki. Na cokole umieścił rzezbioną przez Martiniego podobiznę Piotra Kochanowskiego-bratanka poety. Nowym elementem było także umieszczenie symbolicznej, kamiennej trumienki z napisem „Urszula”.

Herbem Kochanowskich jest „KORWIN”-kruk trzymający w dziobie pierścień. Zwiedzających wita i żegna usytuowana na klombie przed budynkiem muzealnym figura z brązu Jana Kochanowskiego-dzieło współczesnego rzezbiarza-Mieczysława Weltera.

KOCHANÓW Wieś Kochanów-kolebka rodu Kochanowskich. Położona około 20 km na zachód od Radomia. Stąd pochodził pradziad Jana Kochanowskiego, Mikołaj Długi. Dla upamiętnienia tego faktu umieszczony został pamiątkowy głaz ze stosownym napisem. Okoliczne tereny stanowiły majętność rodu Kochanowskich od XV do końca XVII wieku.

POLICZNA

Wieś, gm. Policzna położona 12 km na pn. od Zwolenia; zródło historyczne potwierdzają jej istnienie w początkach XII wieku. Miejscowość ta w XV wieku należała do rodu Szlizów. Przez małżeństwo Jana Kochanowskiego (dziada poety) z Barbarą Szlizówną przechodzi jako jej posag w ręce Kochanowskich. W 1519 r. Policzną dzielą się bracia Kochanowscy: ojciec poety Piotr i stryjowie. Andrzej Białaczowski, dziad poety ze strony matki, w 1531 r. wybudował w Policznie drewniany kościół, jego też staraniem utworzony tu parafię dla mieszkańców wsi: Policzna, Czarnolas,Świetlikowa Wola. Tu odbywały się chrzciny, zaślubiny i pochówki, a więc leżą tu prawdopodobnie również prochy dwóch córeczek poety: Urszuli i Hanny oraz żony Doroty. W tym kościele według ks. Jana Wiśniewskiego znajdował się kiedyś nagrobek z napisem łacińskim: „Szlachetnemu i bardzo sławnemu mężowi Janowi Kochanowskiemu rycerzowi i wojskiemu sandomierskiemu oraz sekretarzowi królewskiemu, który w Lublinie roku zbawienia

56

1584 dnia 22 sierpnia o godzinie 14 przeniósł się do przodków, małżonka Dorota z Podlodowskich wraz z dziećmi i krewnymi w smutku pozostawiając, ten pomnik dla trwalszej jeszcze pamięci u potomnych wystawili. Pochowany w królewskim mieście Zwoleniu”. Następny kościół wzniosła w tym samym miejscu w 1740 r. Ewa z Szaniawskich Suchodolska, dziedziczka Policzny. W tym starym już wówczas kościółku, 2 września 1892 r. odbył się ślub Stefana Żeromskiego z Oktawią Rodkiewiczową. Jednym ze świadków był Bolesław Prus. W odległości 1,5 km od Policzny rozciągają się lasy Puszczy Kozienickiej. Na wysokości kościoła, tuż przy szosie, znajduje się opuszczony plac, który przez 350 lat stanowił cmentarz przykościelny, gdzie chowano właścicieli i mieszkańców wsi: Policzna, Świetlikowa Wola i Czarnolas, a więc i najbliższą rodzinę poety.

ZWOLEŃ

Miasto i gmina Zwoleń położone 30 km na wsch. od Radomia. W r. 1425 dzierżawca Jan Czeladko otrzymał od króla prawo założenia miasta, które z jego woli zostało nazwane Zwoleniem. Od początku swej historii Zwoleń należał do dóbr królewskich, a w 1570 r. wydzielony został jako starostwo zwoleńskie. Jego starostą w latach 1591-1603 był Bernard Bogusz ożeniony z Dorotą Kochanowską ( córką Mikołaja Filipa ), stryjeczną bratanicą poety Jana Kochanowskiego. Miasto kilkakrotnie niszczyły pożary. W 1558 r. Zwoleń został prawie doszczętnie spalony. Około 1610 r. synowiec poety, Adam Kochanowski, sędzia ziemski lubelski, dziedzic Sycyny, wybudował z cegły kaplicę przy północnej ścianie kościoła w Zwoleniu. W podziemiach kaplicy Kochanowskich grzebano wszystkich z tej rodziny zmarłych w parafii zwoleńskiej. Tu też został pochowany Jan Kochanowski. Zwoleń traci ostatecznie prawa miejskie w 1869 r. , a odzyskuje je na 500-lecie istnienia, w roku 1925. Na zwoleńskim rynku króluje pomnik Jana Kochanowskiego z granitu,dłuta Władysława Jani, dowód szacunku mieszkańców tej ziemi dla wspaniałego humanisty, mistrza słowa, żarliwego patrioty i prawego obywatela.

Urodził się w 1530 roku w Sycynie w parafii zwoleńskiej. Jak chce tradycja w wigilię św. Jana i to imię na chrzcie otrzymał. Dzieciństwo spędził w ziemi radomskiej. Studiował w najbardziej znanych uniwersytetach. W wieku 14 lat rozpoczął naukę w Akademii Krakowskiej. Dokładny czas pobytu Kochanowskiego w Krakowie nie jest znany. Wiadomo, że w latach 1551- 1552 przebywał w Królewcu, korzystając z protekcji księcia Albrechta

57

i studiując na tamtejszym uniwersytecie w roku 1552 wyjechał do Włoch, gdzie przebywał 5 lat studiując na sławnym uniwersytecie w Padwie. Tam powstały pierwsze łacińskie wiersze. Wracając z Włoch do ojczyzny, zatrzymał się Kochanowski we Francji, gdzie zaobserwował rozwój poezji w języku narodowym. W roku 1557 poeta na wieść o śmierci matki powraca do kraju i otrzymuje w spadku Czarnolas. Jednak poeta nie od razu zamieszkał w Czarnolesie. Najpierw poświęcił się służbie dworskiej, w której wytrwał około 10 lat. Mecenasami jego byli: podkanclerz koronny Filip Padniewski, marszałek wielki koronny Jan Firlej i biskup Piotr Myszkowski. Kochanowski, uhonorowany tytułem sekretarza królewskiego, wzbogacony nadaniami porzucił dwór w końcu 1569 i osiadł na stałe w Czarnolesie. W pięć lat pózniej ożenił się z Dorotą Podlodowską. Otworem stała przed Kochanowskim droga do kariery dworskiej i duchowej. Nie to jednak było najważniejsze. Sensem i treścią jego życia była poezja. Zrezygnował ze wszystkiego i w poszukiwaniu sprzyjającej tworzeniu atmosfery, wrócił do swej doliny. Osiadł w Czarnolesie w którym powstało wiele wspaniałych utworów. Tutaj przygotowywał je do druku. Z Czarnolasu wieźli posłańcy listy do najwybitniejszych postaci ówczesnej Rzeczypospolitej i utwory poety. Spokój Czarnoleskiej Arkadii zakłóciły wydarzenia tragiczne. W roku 1579 śmierć zabrała poecie jego pierworodną, trzydziestomiesięczną córkę-Urszulę. Los nie oszczędzał poety. W rok po śmierci Urszuli zmarła kolejna córka poety- Hanna. Były także dni radości i szczęścia. Tutaj cieszył się narodzeniem swych czterech córek. Stąd pojechał w roku 1584 do Lublina, pozostawiając będącą w siódmym miesiącu ciąży żonę. Miał wyjechać na kilka dni, a nigdy już nie powrócił. Nie dane mu było cieszyć się narodzeniem syna i płakać po stracie dwuletniego dziecka .Zmarł nagle w czasie pobytu w Lublinie 22 sierpnia 1584 r. Pochowany w Zwoleniu, gdzie znajduje się nagrobek z jednym z dwóch zachowanych wizerunków poety.

Najważniejsze utwory poety : „Odprawa posłów greckich”

„Psałterz Dawidów” „Pieśń świętojańska o Sobótce” „Fraszki” „Pieśni”

„Treny”

58

SCENARIUSZ ZAJĘĆ Z PLASTYKI INTEGRUJĄCY PLASTYKĘ, J. POLSKI I MUZYKĘ DLA NAUCZYCIELI

STAŻYSTÓW DN. 07.05.02. Opracowanie: mgr Grażyna Nóżka

TEMAT – Anagolie od obrazu do tekstu-Ideał piękna kobiecego w sztuce

renesansu i współcześnie. CEL OGÓLNY:

–rozwijanie umiejętności poprawnego analizowania, rozumienia dzieła sztuki -rola mediów w kreowaniu współczesnych ideałów-idoli, (wizualizacja), -Pogłębianie wiedzy uczniów o sztuce renesansu-malarstwo, poezja

DZIAŁALNOŚĆ PLASTYCZNA: -ilustrowanie wydarzeń realnych-indywidualna interpretacja, -oddanie nastroju i chrakteru postaci znanymi środkami wyrazu plastycznego

WIADOMOŚCI: -zna i potrafi wykorzystać wiedze o epoce i malarstwie renesansu przy analizie -dzieła sztuki. -zna środki wyrazy plastycznego i poetyckiego budującego opis postaci-przy

wyrażaniu piekna. -zna podstawową terminologię dotyczącą gam barwnych, kontrastów, światłocienia (sfumato)

UMIEJĘTNOŚCI: -uczeń kojarzy dzieło sztuki z twórcą, epoką, określa i charakteryzuje, -uczeń potrafi podaćokreślenia piękna duchowego i zewnętrznego, -uczeń potrafi zastosować poznane wiadomości o barwach, tworzyś barwy

złamane itp. -potrafi komponować obraz z różnych materiałów -przedstawia twarz ludzką i charakter postaci w portrecie realistycznym,

ekspresyjnym. PODSTAWY

-potrafi zastosować poznane wiadomości przy komponowaniu z wyobraźni, -odkrywab własne możliwości twórcze przy ukazaniu istoty problemu

plastycznego, -umie skutecznie porozumiewać się z zespołem w nowej sytuacji, -wykorzustuje wiedzę o świecie współczesnym (media), -rozumienia i interpretacji dzieł sztuki, -obiektywnie ocenia pracę włąsną i innych

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: -reprodukcje dzieł Leonarda da Vinci: Dama z łasiczką, Mona Lisa Sandro Botticelli: Narodziny Wenus, Camille Corot(własna kopia):

Kobieta z perłą-olej, utwory poetyckie- wiersz Petrarki w tłumaczeniu Jalu Kurek: Sonety do Laury, Jan Kochanowski: Do Magdaleny, Wiesłwawa Szymborska: Kobiety Rubensa, utwory w tomiku- Ogród miłości- Tetmajer, Leśmian, Staff,

59

-plakatyt współczesnych kobiet (czasopisma), -utwory muzyczne- A. Majewska: Być kobietą, Z. Rynkowski: Natalie, kaseta-

Michał Żebrowski jako zakochany Pan Tadeusz FORMY PRACY:

-indywidualna, zbiorowa, METODY:

-poszukująca, aktywizująca, praktycznego działania PRZEBIEG LEKCJI: 1. Na podstawie zaprezentowanych reprodukcji kobiet (Leonardo da Vinci, Sandro

Botticelli). W dziełach wielkich malarzy renesansu – próba opisu – charakterystyki renesansowego piękna kobiecego – analiza dzieła malarskiego do obrazu poetyckiego.

2. Przejście od obrazu do obrazu poetyckiego. a) rozdanie wybranych przykładów utworów poetyckich (z wykorzystaniem

przyniesionych przez uczniów) z poleceniem wyszukania tych fragmentów, które pasują opisem do pokazanych obrazów i tych, które pasują do ideału piękna współczesnej kobiety (praca z podziałem na zespoły),

b) przypięcie do tablicy na przygotowanych paskach pasujących cech określających piękno ducha i piękno zewnętrzne.

3. Prezentacja i wysłuchanie recytacji wybranych fragmentów utworów z uzasadnieniem przez zespół (w osobie lidera) i wskazaniem na wybrane cechy ideału kobiecego w renesansie i współcześnie.

4. Wysłuchanie utworów muzycznych sławiących określone cechy ideału kobiecego. 5. Rola współczesnych mediów w kreowaniu ideałów, idoli, wpływ mody

(wykorzystywanie czasopism). 6. Działalność plastyczna – wykonanie na podstawie zdobytych wiadomości (przy

użyciu wybranych środków wyrazu plastycznego-techniki mieszana, kolaż) tematu: Współczesna dama (praca w zespołach, nadanie swojej pracy tytułu i uzasadnienie wyboru).

7. Wystawka – pokaz, omówienie z uzasadnieniem przez uczniów swoich wypowiedzi plastycznych – podsumowanie pracy w zespołach, aktywności i końcowego wytworu z oceną wyrażoną stopniem.

8. Samoocena lekcji – mini ankieta dla uczniów i nauczycieli obserwujących zajęcia.

60

Bibliografia dotycząca Patrona Szkoły – Jana Kochanowskiego (materiały dostępne w bibliotece szkolnej)

Opracowała: Ewa Maruszczak - nauczyciel bibliotekarz SP nr 2 1.Jan Kochanowski: Fraszki. Wrocław 1991 2.Jan Kochanowski: Treny. Wrocław 1986 3.Jan Kochanowski: Nie porzucaj nadzieję. Warszawa 1988 4.Jan Kochanowski: Dzieła polskie. T.1 i 2. Warszawa 1967 5.Jan Kochanowski: Elegie. Warszawa 1953 6.Jan Kochanowski: Szachy. Warszawa 1983 7.Jan Kochanowski: Odprawa posłów greckich. Warszawa 1968 8.Wacław Borowy: Od Kochanowskiego do Staffa. Antologia liryki polskiej. Warszawa 1992 9.Anna Kamieńska: Od Czarnolasu. Najpiękniejsze wiersze polskie.

Warszawa 2000 10.Pięć wieków poezji w Lublinie. Antologia. Lublin 2002 11.Janina Porazińska: Kto mi dał skrzydła. Rzecz o Janie Kochanowskim. Warszawa 1985 12.Janusz Pelc: Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej. Warszawa 1987 13.Mirosław Korolko: Jana Kochanowskiego żywot i sprawy. Materiały, komentarze, przypuszczenia. Warszawa 1985 14.Jan Kochanowski a kultura Odrodzenia. Warszawa1985 15.Zofia Kossak: Na lipę. Warszawa 1963 16.Jakub Zdzisław Lichański: Szlakami Jana Kochanowskiego. Warszawa 1985 17.Mały słownik pisarzy polskich. Warszawa 1975 18.Tomasz Januszewski: Słownik pisarzy i lektur dla szkół podstawowych.

Warszawa 1993 19.Tomasz Miłkowski, Janusz Termer: Leksykon lektur szkolnych. Warszawa 1993 20.Literatura polska. Warszawa 1993

61

Autorzy prac Strona 1. Lidia Kraśkiewicz – Jan Kochanowski twórcą ponadczasowym.

Lekcja podsumowująca omawianie twórczości Jana Kochanowskiego w kl. VI...5 2. Lidia Kraśkiewicz – „Ujął ją sen żelazny, twardy, nieprzespany...” – opis obrazu

Jana Matejki „Kochanowski nad zwłokami Urszulki”............................................7 3. Katarzyna Piasecka – Bóg w twórczości Jana Kochanowskiego............................9 4. Iwona Chłopek, Alina Odrzywolska – Konspekt zajęć zintegrowanych: Święto

Patrona Szkoły „Tak jak Jan z Czarnolasu”...........................................................12 5. Bożena Kobryń – „Nie ma nic trwałego...”............................................................18 6. Bożena Kobryń – Jan Kochanowski – daleki czy bliski?......................................20 7. Lidia Kraśkiewicz – Życie i twórczość Jana Kochanowskiego bez tajemnic. Quiz

z wykorzystaniem komputera.................................................................................22 8. Teresa Frąckiewicz – Wycieczka: Szukamy w Lublinie naszego patrona.............26 9. Urszula Raszewska – Nic lepszego, nic droższego nad zdrowie – ponadczasowość

fraszki Jana Kochanowskiego „Na zdrowie”.........................................................28 10. Urszula Raszewska – Niezwykłe zaproszenie. Konspekt lekcji w oparciu o fraszkę

Jana Kochanowskiego............................................................................................31 11. Urszula Raszewska – Spróbuj swoich sił – krzyżówka.........................................34 12. Hanna Głos, Urszula Raszewska – „Gościu siądź pod mym liściem”. Konspekt

lekcji w oparciu o fraszkę Jana Kochanowskiego uwzględniający wykorzystanie technologii komputerowej......................................................................................35

13. Urszula Raszewska - „Mój dom ubogi oddany tobie ulubuj sobie!” – jak nakłonić, poprosić, przekonać................................................................................................37

14. Beata Jabłońska, Grażyna Krasoń, Iwona Opajdowska – „Szlakiem Jana z Czarnolasu” – korelacja międzyprzedmiotowa...................................................42

15. Grażyna Nóżka – Analogie od obrazu do tekstu – Ideał piękna kobiecego w sztuce renesansu i współcześnie........................................................................................58

16. Ewa Maruszczak – Bibliografia dotycząca Patrona Szkoły – Jana Kochanowskiego....................................................................................................60

Ponadto: 1. Lidia Kraśkiewicz, Urszula Raszewska – Wstęp.....................................................2 2. Urszula Raszewska – Szkoła Podstawowa nr2 w Lublinie – historia placówki......3 3. Urszula Raszewska – Jan Kochanowski – życiorys.................................................4 4. Hanna Głos – Skład tekstu, grafika.

Nauczyciele – redaktorzy nie ponoszą odpowiedzialności za zawartość merytoryczną.

Konspekty Jana Kochanowskiego 1 -...

Documents

Transcript of Konspekty Jana Kochanowskiego 1 -...