Kondycja banków w Europie i Polsce. Czy problemy finansowe ...
Transcript of Kondycja banków w Europie i Polsce. Czy problemy finansowe ...
Kondycja banków w Europie i Polsce.Czy problemy finansowe inwestorów strategicznych wpłyną na zaostrzenie polityki kredytowej w spółkach-córkach w Polsce
Warszawa, 8 marca 2012 r.
Cezary Stypułkowskiprezes Zarządu Grupy BRE Banku
Samodzielność w ramach międzynarodowych grup finansowych – wyzwania dla krajowych instytucji
Samodzielność w ramach międzynarodowych grup
finansowych – wyzwania dla krajowych instytucji
Cezary Stypułkowski, Prezes Zarządu Grupy BRE Banku
Warszawa, 8 marca 2012 r.
Seminarium BRE-CASE
Na ile procesy zarządcze w polskich bankach mają charakter lokalny?
[ 2 ]
Udział w aktywach banków kontrolowanych z zagranicy w krajach UE (stan na koniec czerwca 2011)
Od wielu lat istotna część aktywów polskiego sektora bankowego jest
kontrolowana przez zagraniczne instytucje finansowe
średnia 46%
Źródło: Europejski Bank Centralny, Banki Centralne poszczególnych krajów
98% 95%
92% 89%
86% 80% 79% 78%
73%
66% 65% 61%
49%
40%
30% 29% 27% 24% 22% 20%
13% 12% 9% 8%
5% 4% 0%
Est
onia
Czechy
Luxem
burg
Sło
wacja
Rum
unia
Malt
a
Bułg
ari
a
Lit
wa
Fin
landia
Łotw
a
Pols
ka
Węgry
Belg
ia
Irla
ndia
Wie
lka B
ryta
nia
Cypr
Sło
wenia
Aust
ria
Port
ugalia
Gre
cja
Dania
Hola
ndia
Wło
chy
His
zpania
Nie
mcy
Fra
ncja
Szw
ecja
* w tym główny udział skandynawskich instytucji finansowych
*
[ 3 ]
Kapitał zagraniczny w istotny sposób przyczynił się do rozwoju polskiego
sektora bankowego (1/2)
Aktywa polskiego sektora bankowego (w mld zł)
Źródło: NBP, KNF
Kredyty brutto sektora bankowego (w mld zł)
2000 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Kredyty mieszkaniowe Kredyty konsumpcyjne
Kredyty dla przedsiębiorstw Pozostałe
Źródło: NBP
451
682 793
1 039 1 057 1 159
1 295
2000 2006 2007 2008 2009 2010 2011
784
688 632
595
430
325
189
% CAGR 2000-2011 % CAGR 2000-2011
[ 4 ]
Bank Główny akcjonariusz Kredyty brutto
(w mld zł)
Kapitał zagraniczny w istotny sposób przyczynił się do rozwoju polskiego
sektora bankowego (2/2)
Dynamika roczna kredytów brutto banków kontrolowanych
lokalnie i banków kontrolowanych przez zagraniczne grupy
kapitałowe
Źródło: skonsolidowane sprawozdania finansowe banków
* Pekao SA, BRE Bank, BZ WBK, ING Bank Śląski, Millennium, Citi Handlowy, Kredyt Bank, Nordea
** PKO BP, Getin Bank, Getin Noble Bank, Bank Ochrony Środowiska, Bank Pocztowy
Uwaga: Allianz Bank został przejęty przez Getin Holding w czerwcu 2011 r.
UniCredit Group (59%)
Commerzbank (70%)
ING Bank N.V. (75%)
Santander (96%)
Millennium BCP (65%)
KBC Bank N.V. (80%)
43,4
Citibank (75%)
92,7
70,2
39,4
42,6
30,5
15,9
GE Investments (84%) 30,4
Największe start-up’y bankowe ostatnich lat w Polsce finansowane kapitałem zagranicznym
-10,0%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
2006 2007 2008 2009 2010 2011
Największe banki kontrolowane przez zagraniczne grupy kapitałowe*
Największe banki kontrolowane lokalnie**
Nordea Bank AB (99%) 27,7
Fortis Bank (78%), Dominet (22%) 18,3
[ 5 ]
W latach 2009-2010 kredyt sektora bankowego dla przedsiębiorstw obniżył się realnie o 6,3%, w tym samym czasie
bank PKO BP zwiększył portfel kredytu dla przedsiębiorstw realnie o 22,7%, a banki spółdzielcze aż o 36,5%.
Finansowanie dostarczane przez podmioty dominujące (w mld zł)
W wielu przypadkach kredyty od podmiotów dominujących stanowią
ważne źródło finansowania dla polskich banków
18,6 16,8
23,5
8,4
3,6
0,5 0,7
3,5
1,0
Nordea Bank Bank BPH BRE Bank Kredyt Bank BGŻ
Kredyty od podmiotów dominujących Zobowiązania podporządkowane
Źródło: skonsolidowane sprawozdania finansowe banków wg stanu na koniec 2011 r.; (BGŻ wg stanu na koniec września 2011 r.)
27,0
17,5 19,1
9,4
3,6
54% 47% 27% 23% 11%
% Łącznie finansowanie od dominującej grupy kapitałowej do aktywów ogółem
Źródło: Stefan Kawalec, Udomowić Banki, Gazeta Wyborcza, 07.11.2011
[ 6 ]
Lokalność najważniejszych procesów zarządczych w polskich bankach to
uprawniony wymóg organów nadzorczych
Państwo polskie gwarantuje m.in. ok. 470 mld złotych depozytów gospodarstw domowych,
których znacząca część jest ulokowana w bankach-córkach międzynarodowych instytucji
finansowych
System gwarancji depozytów w UE ma charakter lokalny a nie pan-Europejski
Wszystkie duże banki kontrolowane przez kapitał zagraniczny są spółkami publicznymi z istotną
partycypacją inwestorów mniejszościowych w ich akcjonariacie
Modele behawioralne / potrzeby polskich klientów różnią się od tych obserwowanych w innych
krajach
Lokalność procesów zarządczych w polskich bankach – kluczowe determinanty
[ 7 ]
Polskie przepisy prawne stanowią podstawę relacji między bankiem-córką a
instytucją dominującą
Podejmowanie decyzji na walnych zgromadzeniach
Wpływ na skład organów spółki – rady nadzorczej
i zarządu
Zawieranie umów regulujących określone obszary współpracy z
zastrzeżeniem ograniczeń wynikających z przepisów prawa np.
prawa bankowego w zakresie outsourcingu
Możliwe formy wpływania spółki dominującej
na spółkę zależną
Wymóg ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem
Ograniczony dostęp podmiotu dominującego w zakresie danych prawnie chronionych banku krajowego
Poza dostępem do danych na warunkach takich samych jak dla innych akcjonariuszy czy podmiotów na rynku, podmiot dominujący ma
prawo do:
Danych objętych tajemnicą bankową w zakresie niezbędnym dla:
wykonywania, obowiązujących podmiot dominujący, przepisów dotyczących nadzoru skonsolidowanego, w tym w szczególności
dla sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych,
należytego wykonywania, określonych w przepisach prawa, obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz
finansowaniu terroryzmu
Innych danych – w zakresie niezbędnym do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych
Regulacje wynikające z Ustawy Prawo Bankowe
Zarządy spółek kapitałowych zobowiązane są kierować się
interesem spółki
W polskim prawie spółek nie wprowadzono do tej pory
instytucji, pozwalającej na kierowanie się interesem grupy
kapitałowej, jeżeli byłby on sprzeczny z interesem spółki
Walne zgromadzenie i rada nadzorcza nie mogą wydawać
zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw
spółki
Stosunki korporacyjne pomiędzy spółką a jej
akcjonariuszami
[ 8 ]
Procesy zarządcze w polskich bankach staną się bardziej lokalne również w
odniesieniu do długoterminowego finansowania działalności kredytowej
Długoterminowe finansowanie na międzynarodowych rynkach hurtowych bez pośrednictwa
banku-matki:
Emisja euro-obligacji na rynkach międzynarodowych (publiczna lub private placement)
Źródło finansowania w Euro i CHF
Długoterminowe finansowanie na krajowych rynkach hurtowych
Rozwój krajowego rynku długoterminowych instrumentów dłużnych banków
Źródło finansowania w PLN oraz źródło kapitału typu Tier II
Emisje dla inwestorów instytucjonalnych jak i detalicznych
Rozwój rynku listów zastawnych
Możliwości samodzielnej dywersyfikacji źródeł finansowania polskich banków będą coraz większe
[ 9 ]
Podsumowanie dyskusji
Dynamiczny rozwój polskiego sektora bankowego w ostatnim dziesięcioleciu zawdzięczamy w
dużej stopniu zagranicznym instytucjom finansowym:
Transfer wiedzy i nowoczesnych technologii
Transfer kapitału
Lokalne banki są beneficjentami istotnego finansowania otrzymanego od banków-matek
Polski sektor bankowy odnotowuje rekordowe wyniki finansowe
Ale:
Depozyty polskiego sektora bankowego są gwarantowane lokalnie
Kluczowe banki w Polsce są spółkami publicznymi
Dlatego dziś:
Istotne procesy zarządcze w polskich bankach są „ulokalnione” na mocy prawa
W przyszłości
„Lokalność” zarządcza polskich banków będzie większa m.in. w zakresie pozyskiwania
długoterminowego finansowania