KM W 5 Pol Sr Zakl EC3 Stud
Transcript of KM W 5 Pol Sr Zakl EC3 Stud
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 1
Połączenia trzpieniowePołączenia zakładkowe
KONSTRUKCJE METALOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 2
PLAN WYKŁADU
KLASYFIKACJA POŁĄCZEŃ
WSPÓŁCZYNNIKI CZĘŚCIOWE γM
ROZMIESZCZENIE ŁĄCZNIKÓW
KSZTAŁTOWANIE OTWORÓW
NOŚNOŚĆ POŁĄCZEŃ ZAKŁADKOWYCH
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI
PRZYKŁADY POŁĄCZEŃ ZAKŁADKOWYCH
BIBLIOGRAFIA
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 3
Źródło
[5]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 4
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 5
ROZMIESZCZENIE ŁĄCZNIKÓW W POŁĄCZENIACH ZAKŁADKOWYCH – mechanizmy zniszczenia:
Źródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 6
ROZMIESZCZENIE ŁĄCZNIKÓW W POŁĄCZENIACH ZAKŁADKOWYCH - mechanizmy zniszczenia:
Źródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 7
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
Rozmieszczenie łączników w połączeniach zakładkowych jest uwarunkowane:
- wytrzymałością przekrojów osłabionych otworami elementów łączonych,
- wymaganą szczelnością złącza (rozwój korozji między łączonymi częściami),
- statecznością elementów (blach) w połączeniach ściskanych,
- technologicznie (możliwość założenia podkładki i skręcenia śruby za pomocą klucza).
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 8
Rozmieszczenie łączników - układ prostokątny:
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
Źródło [5]
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 9
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
Rozmieszczenie łączników - układ przestawiony:
Źródło [5]
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 10
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
Rozmieszczenie łączników – otwory owalne:
Źródło [5]
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 11
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
Źródło
[5]
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 12
Rozmieszczenie łączników w połączeniach zakładkowych:
Źródło [6]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 13
Średnice otworów (dodatek do średnicy łącznika w [mm]):
Źródło [9]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 14
Projektowanie połączeń zakładkowych:
- „na siłę” – liczbę łączników określa się na podstawie znanej siły działającej na element,
- „na przekrój” – nośność łączników odpowiada nośności łączonych elementów osłabionych otworami.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 15
NOŚNOŚĆ ŚRUBY NA ŚCINANIE – mechanizm zniszczenia:
Źródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 16
,2
⋅ ⋅= v ub
v RdM
f AF αγ
Nośność śruby na ścinanie (połączenie jednocięte):
gdzie:αv = 0,6 , gdy płaszczyzna ścinania nie przechodzi przez gwintowaną część śruby,αv = 0,6 , gdy płaszczyzna ścinania przechodzi przez gwintowaną część śruby dla klas 4.6, 5.6, 8.8,αv = 0,5 , gdy płaszczyzna ścinania przechodzi przez gwintowaną część śruby dla klas 4.8, 5.8, 6.8, 10.9,fub – wytrzymałość na rozciąganie materiału, z którego wykonana jest śruba,A – gdy płaszczyzna ścinania nie przechodzi przez gwintowaną część śruby – pole przekroju trzpienia śruby, w przeciwnym przypadku pole przekroju czynnego śruby (A=As),γM2 – współczynnik częściowy nośności śrub.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 17
Nośność nita na ścinanie (połączenie jednocięte):
gdzie:fur – wytrzymałość na rozciąganie materiału, z którego wykonana jest nit,A0 – pole powierzchni otworu na nit,γM2 – współczynnik częściowy nośności nita.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
2
0,
6,0
M
urRdv
AfFγ
⋅⋅=
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 18
m = 2 m = 3 m = ?
Nośność śruby/nita na ścinanie:
Przy połączeniach wielociętych:
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
)1(,, RdvRdv FmF ⋅=
gdzie:m – liczba płaszczyzn ścinania,Fv,Rd
(1) – nośność połączenia jednociętego.
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 19
NOŚNOŚĆ ŚRUBY NA DOCISK – mechanizm zniszczenia:
Źródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 20
Nośność na docisk:
gdzie:k1 – współczynnik przyjmowany w kierunku prostopadłym do obciążenia,αb – współczynnik przyjmowany w kierunku obciążenia,fu - wytrzymałość na rozciąganie materiału łączonych elementówd – średnica śruby,t – sumaryczna grubość części podlegających dociskowi w tym
samym kierunku.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
1,
2
⋅ ⋅ ⋅ ⋅= b u
b RdM
k f d tF αγ
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 21
Nośność na docisk – współczynnik k1 :
dla śrub skrajnych:
dla śrub pośrednich:
gdzie:e2 , p2 – odpowiednie rozstawy śrub,d0 – średnica otworu.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
21
0
min 2,8 1,7 ; 2,5⎧ ⎫
= ⋅ −⎨ ⎬⎩ ⎭
ekd
21
0
min 1,4 1,7 ; 2,5⎧ ⎫
= ⋅ −⎨ ⎬⎩ ⎭
pkd
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 22
Nośność na docisk – współczynnik αb :
gdzie:
dla śrub skrajnych:
dla śrub pośrednich:
fub – wytrzymałość na rozciąganie materiału łącznika,fu – wytrzymałość na rozciąganie materiału łączonych elementów,e1 , p1 – odpowiednie rozstawy śrub,d0 – średnica otworu.
min ; ; 1,0⎧ ⎫
= ⎨ ⎬⎩ ⎭
ubb d
u
ff
α α
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
1
03=
⋅ded
α
1
0
13 4
= −⋅dpd
α
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 23
Sumaryczna grubość części podlegających dociskowi w tym samym kierunku:
{ }1 1 2 2 2min ;= + + +t t t t t tŹródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 24
Nośność śrub na docisk Fb,Rd w otworach powiększonych wynosi 0,8 nośności śrub zwykłych.
W otworach owalnych, wydłużonych prostopadle do kierunku obciążenia nośność śrub na docisk Fb,Rd wynosi 0,6 nośności na docisk śrub w otworach okrągłych, normalnych.
Gdy kierunek obciążenia śruby jest skośny względem brzegu, to nośność na docisk można sprawdzać, rozpatrując oddzielnie poszczególne składowe obciążenia działające równolegle i prostopadle do brzegu blachy.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 25
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
W pojedynczym złączu zakładkowym z jednym szeregiem śrub, stosuje się śruby z podkładkami pod łbem i nakrętką. Nośnośćobliczeniowa śruby na docisk Fb,Rd w takim złączu jest ograniczona warunkiem:
2,
5,1
M
uRdb
tdfFγ
⋅⋅⋅≤ (3.5)
Stosowanie złączy zakładkowych na jeden nit jest niezalecane.
Źródło [5]
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 26
Źródło [1]
Wpływ długości połączenia na jego nośność w świetle badańdoświadczalnych:
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 27
Jeżeli odległość osiowa między skrajnymi łącznikami mierzona w kierunku obciążenia Lj>15 d, to obliczeniową nośność na ścinanie wszystkich łączników Fv,Rd redukuje się współczynnikiem określonym wzorem:
Postanowienie nie odnosi się do przypadków, w których siła rozkłada się równomiernie na całej długości złącza np. w przypadku siły ścinającej między środnikiem i pasem kształtownika.
151 ; 0,75 1
200− ⋅
= − ≤ ≤⋅
jLf Lf
L dd
β β (3.5)
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 28
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
NOŚNOŚĆ POŁĄCZEŃ ZAKŁADKOWYCH OBCIĄŻONYCH OSIOWO:
Obliczeniową nośność grupy łączników można przyjmować jako sumę nośności obliczeniowych pojedynczych łączników na dociskFb,Rd pod warunkiem, że nośność obliczeniowa na ścinanie każdego łącznika Fv,Rd jest nie mniejsza od jego nośności obliczeniowej na docisk Fb,Rd. Gdy ten warunek nie jest spełniony, obliczeniowąnośność grupy łączników oblicza się jako iloczyn liczby łączników i najmniejszej nośności obliczeniowej łącznika w grupie.
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 29
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
, ,1
=
=
≤ =∑i n
Ed Rd b Rd ii
F F FJeżeli to , ,≤b Rd v RdF F
Jeżeli to , ,>b Rd v RdF F
NOŚNOŚĆ POŁĄCZEŃ ZAKŁADKOWYCH OBCIĄŻONYCH OSIOWO:
};min{ ,,, iRdbRdvLfRdEd FFnFF ⋅⋅=≤ β
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 30
NOŚNOŚĆ POŁĄCZEŃ ZAKŁADKOWYCH OBCIĄŻONYCH SIŁĄI MOMENTEM:
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 31
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 32
FFSn
=2 2( )
iMxi
i i
M ySx y⋅
=+∑
2 2( )i
Myii i
M xSx y⋅
=+∑
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 33
2 2( )i Mxi Myi FS S S S= + +
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
);min()max( ,,max RdbRdvi FFSS ≤=
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 34
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI:
Źródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 35
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI - koncentracja naprężeń w sąsiedztwie otworu:
Źródło [2]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 36
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – przekroje rozciągane:
Obliczeniowa nośność graniczna na rozciąganie przekroju netto z otworami na łączniki [10]:
gdzie:Anet – pole przekroju osłabionego netto,fu – wytrzymałość na rozciąganie materiału łączonych elementów,γM2 – współczynnik częściowy =1,25.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
2,
9,0
M
unetRdu
fANγ
⋅⋅≤ (6.6)
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 37
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – przekroje zginane:
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
Otwory na łączniki w pasie rozciąganym można pominąć w obliczeniach, jeśli spełniony jest warunek:
gdzie:Af,net – pole przekroju osłabionego netto pasa rozciąganego,Af – pole przekroju brutto pasa rozciąganego,fu – wytrzymałość na rozciąganie materiału pasa,fy – granica plastyczności materiału pasa,γM2 – współczynnik częściowy =1,25,γM0 – współczynnik częściowy =1,0.
02
, 9,0
M
yf
M
unetf fAfAγγ⋅
≥⋅⋅
(6.16)
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 38
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – przekroje ściskane:
W przypadku przekrojów ściskanych nie uwzględnia się w obliczeniach otworów zwykłych (w odróżnieniu od powiększonych i owalnych) jeśli mają być wypełnione łącznikami.
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 39
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – rozerwanie blokowe
Rozerwanie blokowe następuje przez jednoczesne ścięcie przekroju netto wzdłuż kierunku obciążenia i rozerwanie przekroju netto w poprzek kierunku obciążenia.
Źródło [1]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 40
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – rozerwanie blokowe
Źródło [5]
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 41
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
gdzie:Anv – pole ścinanej części przekroju netto,Ant – pole rozciąganej części przekroju netto,fu – wytrzymałość na rozciąganie materiału łączonych elementów,fy – granica plastyczności materiału łączonych elementów,γM2 – współczynnik częściowy =1,25,γM0 – współczynnik częściowy =1,0.
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – rozerwanie blokowe
W przypadku symetrycznej grupy śrub obciążonej osiowo obliczeniowa nośność na rozerwania blokowe jest określona wzorem:
02,1, 3 M
ynv
M
untRdeff
fAfAVγγ ⋅
⋅+
⋅= (3.9)
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 42
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
gdzie:Anv – pole ścinanej części przekroju netto,Ant – pole rozciąganej części przekroju netto,fu – wytrzymałość na rozciąganie materiału łączonych elementów,fy – granica plastyczności materiału łączonych elementów,γM2 – współczynnik częściowy =1,25,γM0 – współczynnik częściowy =1,0.
OSŁABIENIE PRZEKROJU OTWORAMI – rozerwanie blokowe
W przypadku grupy śrub obciążonej mimośrodowo obliczeniowa nośność na rozerwania blokowe jest określona wzorem:
02,2, 3
5,0
M
ynv
M
untRdeff
fAfAVγγ ⋅
⋅+
⋅⋅= (3.10)
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 43
Przykłady połączeń:
Źródło [7]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 44
Przykłady połączeń:
Źródło [7]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 45
Przykłady połączeń:
Źródło [7]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 46
Przykłady połączeń:
Źródło [7]
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 47
Przykłady połączeń:
POŁĄCZENIA ZAKŁADKOWE
09-11-09 Konstrukcje metalowe - Wykład 5 48
BIBLIOGRAFIA
1. Rykaluk K. „Konstrukcje stalowe. Podstawy i elementy” DWE, Wrocław 20012. Łubiński M., Filipowicz A., Żółtowski W. „Konstrukcje metalowe. Część I”
Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2006 3. Żmuda J. „Podstawy projektowania konstrukcji metalowych” Wydawnictwo Arkady,
Warszawa 19974. Biegus A. „Stalowe budynki halowe” Wydawnictwa Arkady Warszawa 2007.5. PN-EN 1993-1-8:2006 „Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-8:
Projektowanie węzłów”6. Bogucki W., Żyburtowicz M. „Tablice do projektowania konstrukcji metalowych”
Wydawnictwo Arkady, Warszawa 20077. Materiały dydaktyczne ESDEP8. PN-90/B-03200 „Konstrukcje stalowe. Obliczenia statyczne i projektowanie”9. PN-EN 1090-2:2008 „Wykonanie konstrukcji stalowych i aluminiowych – Cześć 2:
Wymagania techniczne dotyczące wykonania konstrukcji stalowych”10. PN-EN 1993-1-1:2006 „Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-
1: Reguły ogólne i reguły dla budynków”