Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

38
Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram Dr Anna Miotk Polskie Badania Internetu, annamiotk.pl Prezentacja wygłoszona podczas konferencji „Wielkość czy autorytet? Jan Paweł II w przekazach polskich mediów podczas Jego kanonizacji” na UKSW, 16 października 2015

Transcript of Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Page 1: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Dr Anna MiotkPolskie Badania Internetu,

annamiotk.pl

Prezentacja wygłoszona podczas konferencji „Wielkość czy autorytet? Jan Paweł II w przekazach polskich mediów podczas Jego kanonizacji” na UKSW, 16 października 2015

Page 2: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Spis treści

• Media społecznościowe• Serwis Instagram• Odbiór kanonizacji przez użytkowników serwisu• Wnioski i zalecenia

Page 3: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Media społecznościowe

Geneza social media• Łącza szerokopasmowe:

transfer dużych plików• Technologia Content

Management System (CMS) – łatwiejsze tworzenie treści i zarządzanie nimi

• Rozwój społeczności sieciowych (trend Web 2.0) – pojawienie się social media

• Kultura programistów open source

Cechy• Użytkownik tworzy treści• Dzielenie się wiedzą• Interakcja i integracja• Sieci społeczne (6 kroków

Milgrama)

Page 4: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Cechy komunikacji w social media

• Przejrzystość• Konwersacje/dialog • Słuchanie • Relacje • Bycie sobą/bycie ludzkim • Zaangażowanie • Wirusowość• Autentyczność

Page 5: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Typy serwisów społecznościowych• Serwisy społecznościowe

(Facebook)• Blogi (Blogspot, Blox)• Mikroblogi (Twitter)• Serwisy z plikami wideo

(YouTube)• Serwisy z plikami audio

(Soundcloud)• Serwisy ze zdjęciami

(Instagram)• I wiele, wiele innych…

Page 6: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

„Instagram is a fun and quirky way to share your life with friends through a series of pictures. Snap a photo with your mobile phone, then choose a filter to transform the image into a memory to keep around forever. We're building Instagram to allow you to experience moments in your friends' lives through pictures as they happen. We imagine a world more connected through photos.”

(opis zaczerpnięty z serwisu Instagram)

Page 7: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Instagram - funkcje• Aplikacja na telefon (iOS,

Android) oraz portal społecznościowy

• Umożliwia: – dzielenie się materiałami

wizualnymi (zdjęcia, filmy) wykonanymi za pomocą smartfona

– opisywanie materiałów hashtagami (#), wyszukiwanie zdjęć/profili użytkowników

– „lubienie” i komentowanie zdjęć

Page 8: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Krótka historia Instagramu• 2010

– Kevin Systrom i Mike Krieger zakładają Instagram

– 1 mln użytkowników• 2011

– sierpień – 10 mln użytkowników• 2012

– kupno serwisu przez Facebooka– uruchomienie wersji na platformę Android

• 2013– 100 mln użytkowników– wprowadzenie filmów wideo

• 2015 – wprowadzenie reklam

Page 9: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Popularność Instagramu w Polsce• Obecnie 2,9 miliona użytkowników• Dwukrotny przyrost w 2013-2014, stabilny wzrost w 2015• Zasięg - 12 proc. internautów

01.2015 02.2015 03.2015 04.2015 05.2015 06.2015 07.2015 08.20150

500,000

1,000,000

1,500,000

2,000,000

2,500,000

3,000,000

3,500,000

Źródło: Megapanel PBI/Gemius, 01-08 2015

01.2015 02.2015 03.2015 04.2015 05.2015 06.2015 07.2015 08.20150%

5%

10%

15%

20%

UŻYTKOWNICY (REAL USERS) ZASIĘG

Page 10: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Portret użytkownika

• Wiek: 15-24 lata• Wykształcenie:

gimnazjalne/średnie• Status: uczeń lub

student• Miejsce zamieszkania:

miasto pow. 500 tys. mieszkańców lub wieś

Źródło: Megapanel PBI/Gemius, 08 2015

Page 11: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Instagramersi – społeczność w społeczności

Źródło: Igerspoland.pl

Page 12: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Instytucje katolickie doceniły potencjał serwisu

Dominikanie Miesięcznik „W Drodze”

Page 13: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Kanonizacja Jana Pawła II• 2 kwietnia 2005 – śmierć papieża Jana

Pawła II• 13 maja 2005 – papież Benedykt XVI

zezwala na natychmiastowe rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II

• 1 maja 2011 – beatyfikacja Jana Pawła II

• 2 kwietnia 2014 – 9. rocznica śmierci Jana Pawła II

• 27 kwietnia 2014 – kanonizacja Jana Pawła II, uroczysta „msza czterech papieży” w Rzymie, uroczyste obchody w całej Polsce

Page 14: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Analiza wypowiedzi w serwisie Instagram

• Pytania badawcze:– Jak wyglądało natężenie wypowiedzi w dniach w okolicach kanonizacji

Jana Pawła II?– Kto wypowiada się na temat Jana Pawła II?– W jakich kontekstach prezentowane są materiały na temat kanonizacji?– Jak użytkownicy serwisu postrzegają kanonizację i postać Jana Pawła II?

• Analiza o charakterze opisowo-eksploracyjnym– Pierwsza tego typu dokonywana przez badaczkę – stąd jej jakościowy

charakter– Jest punktem wyjścia do dalszego pogłębiania tematu, wówczas

konieczne przeprowadzenie badań również innymi metodami

Page 15: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Analiza wypowiedzi: metodologia• Analizowany okres: 1 kwietnia 2014 – 10 maja 2014• Analizowane serwisy: Instagram• Źródło treści: SentiOne• Głębokość analizy: łączona (automatyczna i ręczna)• Język źródeł: polski• Język wyszukiwania: polski• Kodowanie wydźwięku: nie zastosowano• Zapytanie/słowa kluczowe: kanonizacja, johnpaul2, janpawel2, janpawelii,

janpawel, santosubito, johannes + paulus, JP2, jp2, JPII, kanonizacjajp2, kanonizacja_jp2, kanonizacjajpii , janpaweldrugi, janpawelII

• Jednostka analizy: jeden wpis zawierający wystąpienie przynajmniej jednego słowa kluczowego

• Liczba analizowanych wpisów: 566

Page 16: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Liczba publikacji w rozbiciu na dni

4/1/2

014

4/3/2

014

4/5/2

014

4/7/2

014

4/9/2

014

4/11/2

014

4/13/2

014

4/15/2

014

4/17/2

014

4/19/2

014

4/21/2

014

4/23/2

014

4/25/2

014

4/27/2

014

4/29/2

014

5/1/2

014

5/3/2

014

5/5/2

014

5/7/2

014

5/9/2

0140

50

100

150

200

25027.04 – kanonizacja Jana Pawła II

02.04 – 9. rocznica śmierci Jana Pawła II

Liczbawpisów

Publikacje na temat kanonizacji Jana Pawła II na Instagramie, N=566

Źródło danych: SentiOne

Page 17: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Autorzy publikacji

osoba pryw

atnamedia

organiza

cja

osoba public

zna

instytucja

publiczn

a

muzyk/z

espół

0

100

200

300

400

500

600

Typy autorów wpisów na temat kanonizacji Jana Pawła II na Instagramie, N=566

Liczbawpisów

Typ autoraŹródło danych: SentiOne

Page 18: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Konteksty, w jakich pisano o kanonizacji Jana Pawła II

udział w

wydarze

niach

wizerunek J

ana Pawła II

wyjazd

do Rzymu

dekorac

je

utrwalenie ch

wili

media

miejsca pap

ieskie

pamiątki o

sobist

e

przedmioty zw

iązane z P

apieżem

pamiątki z

kanoniza

cji

twórcz

ość własn

a

kandyzacja

monety NBP

pokolenie JP

20

20

40

60

80

100

120

140

160Tematy publikacji na Instagramie, N=566

Źródło danych: SentiOne

Page 19: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Udział w wydarzeniach

• Obchody 9. rocznicy śmierci Jana Pawła II miały poważny, dostojny charakter.

• Instagramowicze brali udział w czuwaniach, umieszczali zdjęcia zniczy, ale również wizerunki Jana Pawła II, podkreślając, jak duży wpływ miał na ich życie.

Page 20: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Udział w wydarzeniach• Kanonizacja była z kolei świętem o

radosnym charakterze. W okolicach jej daty w całej Polsce organizowano mniejsze i większe wydarzenia plenerowe – msze, koncerty, a nawet biegi.

• Zdjęcia z wydarzeń pokazywały kanonizację jako wydarzenie łączące ludzi – grupy przyjaciół, tłum zwrócony w stronę sceny.

• Drugi typ zdjęcia były to „selfie” (chęć pokazania, że brałem udział w czymś ważnym, angażowałem się jak inni).

• Bardzo rzadko zdarzały się zdjęcia niezaangażowanych obserwatorów.

Page 21: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram
Page 22: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Wizerunki Jana Pawła II• Drugi typ zdjęć chętnie udostępnianych

w analizowanym okresie, były to wizerunki Jana Pawła II – zdjęcia zdjęć, fotografie pomników, billboardów, itp.

• Fotografie pomników miały najbardziej neutralny charakter, choć czasem były punktem wyjścia do dyskusji o estetyce.

• Niekiedy zdjęcia udostępniano też w formie memów – obrazków z cytatem.

• Udostępnianie zdjęć świadczy o bardziej osobistej relacji ze świętym, uznawanie go za ważną osobę.

• Własnoręcznie wykonane prace jeszcze bardziej świadczą o osobistym zaangażowaniu w temat kanonizacji.

Page 23: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram
Page 24: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Wyjazd do Rzymu• Nieco mniejsza grupa instagramowiczów udostępniała zdjęcia z

uroczystości w Rzymie.• Najczęściej spotykanym typem zdjęć były zdjęcia placu (z polskimi

flagami) oraz „selfie”/„friendsie” na placu św. Piotra oraz zdjęcia ze zwiedzania/podróży.

• Podkreślanie polskości budowało poczucie wspólnoty i silniejszą więź z Janem Pawłem II.

• Zdjęcia w pojedynkę lub ze znajomymi służyły budowaniu własnego wizerunku i upamiętnieniu swojego udziału w wydarzeniu.

• Pojedyncze zdjęcia również świadczyły o lekkim dystansie do rzeczywistości (np. pokazywanie wyglądu Placu św. Piotra po zakończeniu uroczystości).

Page 25: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram
Page 26: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Dekoracje• Kanonizacja była pretekstem do udekorowania budynków,

wystaw sklepowych, a nawet samochodów. Użytkownicy Instagramu chętnie fotografowali dekoracje – także te domowe, własnoręcznie wykonane.

Page 27: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Utrwalenie chwili• Użytkownicy Instagramu starali się

również pokazać, co robili w dniu kanonizacji, niektórzy nawet w celu zachowania pamięci dla przyszłych pokoleń.

• Był to dla nich na tyle ważny moment, że nawet jeśli nie brali udziału w masowych obchodach (albo je wręcz kontestowali), również definiowali się przez kanonizację.

Page 28: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram
Page 29: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Media• Użytkownicy Instagramu umieszczali zdjęcia ekranów telewizorów (oglądanie relacji,

podkreślanie swojego uczestnictwa) czy okładek prasy (kanonizacja jako główny temat).

• Świadczy to o tym, że media pełniły istotną rolę w kształtowaniu obrazu kanonizacji wśród internautów.

• Czasem internauci publikowali też treści, które zwróciły ich uwagę przez swoją absurdalność.

Page 30: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Miejsca związane z Janem Pawłem II

• Użytkownicy Instagramu chętnie umieszczali fotografie miejsc związanych z Janem Pawłem II - np. okna na ul. Franciszkańskiej w Krakowie.

• Niekiedy podkreślali swoją osobistą obecność w tych miejscach publikując „selfie”.

• Zwiedzenie tych miejsc w okolicach kanonizacji Jana Pawła pełniło rolę pielgrzymki – skoro nie było się w Rzymie, świętowanie w miejscu związanym z Papieżem podnosiło wagę osobistego uczestnictwa.

Page 31: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Pamiątki z kanonizacji• Użytkownicy umieszczali w serwisie zdjęcia różnych

pamiątek z kanonizacji, często z intencją wyśmiania tych szczególnie kiczowatych.

• Cenioną pamiątką były limitowane monety NBP – wiele osób chwaliło się sukcesem w zdobyciu pamiątkowej monety (kolejki stojące pod oddziałami banku).

Page 32: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Pamiątki osobiste• Zarówno podczas rocznicy śmierci

Jana Pawła II, jak też podczas kanonizacji, użytkownicy Instagramu umieszczali zdjęcia osobistych pamiątek związanych z Janem Pawłem II – zdjęcia z audiencji, zdjęcia pamiątkowych przedmiotów związanych z wizytami Papieża w Polsce.

• W ten sposób podkreślali osobistą, wyjątkową więź ze Świętym.

Page 33: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Przedmioty związane/kojarzone z Janem Pawłem II

• Z okazji kanonizacji Jana Pawła II wielu internautów sięgało po ulubione ciastko Papieża – kremówkę.

• Przywoływanie ulubionej potrawy Papieża również budowało poczucie więzi z nim, jako z bliską, żywą i cieszącą się życiem osobą (skoro lubił słodycze).

Page 34: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

„Kandyzacja”• Kanonizacja Jana Pawła II dorobiła się również zdystansowanych/kontestatorów, zmęczonych tematem na okrągło

przypominanym przez media, ale najwyraźniej również oficjalnym, „przesłodzonym” wizerunkiem Papieża. • Wpisy tych osób były opatrzone tagami „kandyzacja”, rzadziej „kanonizejszyn”, zazwyczaj zawierały zdjęcia z

imprez lub przeróbki wizerunków Papieża.• Na Instagramie pojawiały się również „hejterskie” wpisy, ale te bardzo szybko były raportowane przez innych

użytkowników i kasowane przez administratorów (silna kontrola społeczna co do krytycznych/obraźliwych wypowiedzi o Janie Pawle II)

Page 35: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Wizerunek kanonizacji na Instagramie

• Kanonizacja Jana Pawła II była przez użytkowników Instagrama postrzegana jako radosne, jednoczące społeczeństwo święto.

• Był to również pretekst do wyrażenia swojego poczucia bliskości i wspólnoty z nowym świętym – był ważną dla mnie osobą/spotkałem go osobiście, należę do tego samego narodu, co on.

• Nawet, jeśli dana osoba nie uczestniczyła w obchodach czy wręcz się buntowała, kanonizacja była dla niej nadal ważnym punktem odniesienia.

Page 36: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Wnioski• Instagram pozwala na integrację i budowanie wspólnoty

także podczas ważnych wydarzeń w Kościele katolickim.• Użytkownikami serwisu są przeważnie osoby młode – dlatego

powinien on być wykorzystywany w komunikacji wydarzeń adresowanych do ludzi młodych (na przykład Światowe Dni Młodzieży 2016).

• Aby to zrobić, potrzebne są aktywne działania, jak na przykład:– Spójny plan działań, oficjalne profile, przeszkolenie

odpowiedzialnych osób– Oficjalne hashtagi wydarzeń i ich promocja we wszystkich innych

kanałach– Konkursy i inne działania angażujące społeczność

Page 38: Kanonizacja Jana Pawła II w oczach użytkowników serwisu Instagram

Źródła grafik wykorzystanych w prezentacji

• Slajd 2– http://www.dreamstime.com/illustration/checklist.html#details35286582

• Slajd 5– http://www.storystudiochicago.com/wp-content/uploads/2013/07/Social-Media-People.jpg

• Slajd 7– http://xouted.com/2015/10/jakby-co-to-mam-tez-konto-na-instagramie/

• Slajd 10– https://pl.fotolia.com

• Slajd 11– http://igerspoland.pl

• Slajd 12– https://instagram.com/dominikanie/– https://instagram.com/wdrodze_miesiecznik/

• Slajd 13– https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Canonization_of_Ioannes_XXIII_and_Ioannes_Paulus_II_(04).jpg– https

://commons.wikimedia.org/wiki/File:Canonization_2014-_The_Canonization_of_Saint_John_XXIII_and_Saint_John_Paul_II_(14036819834).jpg

• Slajdy 19-34 – publiczne treści zamieszczone przez użytkowników serwisu Instagram