Wizerunek Polski i Polakw w oczach opinii midzynarodowej

Agnieszka KlejnaKl. IIF Zesp szk nr 1 w Choszcznie im. Bolesawa Krzywoustego

Faszywa etykietkaPolska w oczach krajw zachodniej Europy Polacy charakteryzujcy nasz kraj na wiecie Stereotypy na temat narodu polskiego Polska natura Polak widziany oczami Niemca Polska i Polacy w USA Biaoru Macedonia Czechy Cytaty o Polakach Jak poprawi wizerunek Polski?*

*

Faszywa etykietkaOpinia o Polakach zacza zmienia si stosunkowo niedawno. Po II wojnie wiatowej pojawiy si plotki, jakoby to nasz kraj rozpta w oglnowiatowy konflikt. Echa tych plotek odbijaj si do dzisiaj. Cigle jestemy obwiniani o dokonanie wielu morderstw i zbrodni wojennych w latach 1939-1945. Nieustannie syszymy o polskich obozach koncentracyjnych. Prawie nikt nie docenia tego, jak nasi rodacy walczyli z okupantem podczas II wojny wiatowej. Starsze pokolenia czsto z naraeniem ycia udzielay pomocy ydom i wschodnim ssiadom, ktrych take nka hitleryzm zalewajcy wwczas Europ.*

Polska w oczach krajw zachodniej Europy Polska, cho zalicza si obecnie do grona trzydziestu najbardziej rozwinitych pastw wiata, nadal jest mao znana. Wpyw na to na pewno mia fakt i Polska na 100 lat znika z map wiata, a po II wojnie wiatowej znika na p wieku za elazn Kurtyn, w oczach ludzi Zachodu stajc si integraln czci bloku komunistycznego. Zarwno wizy etniczne, jak i historyczne sprawiaj, e czsto Polacy nie s odrniani od Rosjan. W utrwalaniu tego stereotypu pomaga take podobiestwo jzykowe *

Polska w oczach krajw zachodniej EuropyWizerunek Polakw i Polski za granic, ksztatowany jest przez stereotypy, zarwno negatywne, jak i pozytywne.

Tak nasz kraj ilustruje Encyklopedia Encarta firmy Microsoft w roku 2004. Polska jako kraj biedny i zacofany, kraj w ktrym podczas II wojny wiatowej mordowano ydw. Najmodsza emigracja poprawia wizerunek Polaka za granic. W zapomnienie odszed stereotyp Polaka zodzieja, kombinatora i pijaka. Zastpi go... rzetelny pracownik do wszystkiego. Tak w kadym razie widz nas - tu przed oraz po wstpieniu do UE.*

Polacy charakteryzujcy nasz kraj na wieciePolska silnie kojarzona jest z pozytywnymi wizerunkami Jana Pawa II, Fryderyka Chopina i Lecha Wasy (we Francji rwnie Marii Skodowskiej Curie, a w Stanach Zjednoczonych Tadeusza Kociuszk i, w krgach elit neokonserwatywnych -Radosawa Sikorskiego). Pozytywn opinie o Polsce nios take sukcesy polskich naukowcw, muzykw (gwnie operowych) oraz przedstawicieli niektrych sportw *

Stereotypy na temat narodu polskiego*

Polska naturaNa pewno cech charakterystyczna dla Polski jest przyroda. Dostp do morza, gry, liczne rzeki i jeziora oraz polska rolinno. To przyciga z roku na rok coraz wiksz liczb turystw z zagranicy. Mamy miasta, ktre urzekaj swoimi zabytkami. Gdask, Krakw, a w ostatnich latach rwnie Wrocaw, ponadto wrd Niemcw do tej listy mona doda takie miasta, jak Olsztyn czy Pozna. Bardzo rne opinie panuj o Warszawie i Katowicach, ktre maj zarwno licznych zwolennikw, jak i przeciwnikw.

*

Polak widziany oczami NiemcaDla przecitnego Niemca, ktry nie zna Polski bliej, ale codziennie spotyka na ulicach wielu polskich handlarzy, Polak kojarzy si ze wszystkim tym, co najgorsze. Oprcz wszystkich ju wymienionych negatywnych cech, przypisywanych Polakom, Niemcy uwaaj take, e Polak jest brzydki (ciekawy jest fakt, e nawet w Niemczech ta opinia nie dotyczy mitu piknej Polki - i tam ona jest opisywana jako pikna, elegancka, pewna siebie kobieta). Niemcy wiedz o Polakach naprawd mao - wielu ludzi myli, e Polak umiera z godu albo e w Polsce toczy si wojna. Jaki czas temu w polskich mediach byo gono o antypolskich plakatach wywieszonych w pewnym miasteczku niemieckim.*

Polska i Polacy w USAAmerykanie bardzo mao wiedz o Polsce. Trudno wic mwi o zdaniu przecitnego Amerykanina, poniewa Stany Zjednoczone s krajem bardzo niejednolitym. Oczywicie, w takich miastach, jak Chicago, gdzie s due skupiska Polakw, Amerykanie maj o nich bardziej okrelon opini. Zwykle o Polsce mylano nie jak o odrbnym kraju, a zaliczano j jeszcze do Europy Wschodniej (w Stanach pojcie "Europa rodkowa" nie jest rozpowszechnione). Dla Amerykanw najbardziej istotn cech Polakw jest ich przywizanie do swojej rodziny i lojalno wobec niej. *

Polska w oczach RosjanDla Rosjan Polska naley do Zachodu. Odnosz si oni do Polaka z pewn sympati. Patrz na niego jak na wzorzec, poniewa Polska zyskaa autorytet kraju, ktry pierwszy w byym "obozie socjalistycznym" rozpocz reformy. Rosjanie uwaaj, e i Polak, i Polka s bardzo grzeczni, dobrze wychowani, ubieraj si elegancko, z szykiem. *

BiaoruHistoria Biaorusi jest cile zwizana z polsk histori i ten fakt tumaczy rnic zda na wschodzie i na zachodzie Biaorusi. Do wrzenia 1939 roku Zachodnia Biaoru bya w granicach II Rzeczypospolitej. Dlatego tam Polak jest kojarzony z dawnym szlachcicem, ktry uchodzi za czowieka zamonego i uczciwego i by szanowany. Natomiast na wschodzie Biaorusi stosunek do Polaka jest lekcewacy, jest tam uwaany za czowieka oszczdnego, troch "sztywnego", o dobrym samopoczuciu. *

*

CzechyJeeli chodzi o portret Polaka w oczach Czecha, najbardziej interesujcy jest fakt, e mamy tu odczynienia nie z jednym stereotypem, lecz, z co najmniej dwoma gwnymi . Pierwszym jest Polak romantyk, zmagajcy si samotnie ze wiatem, rycerz walczcy w imi honoru i Boga, miaek pdzcy na koniu z obnaon szabl. W ostatnich latach portret ten zosta poszerzony o niezomnego dysydenta i dziaacza Solidarnoci walczcego z komunizmem totalitarnym.
Nie jest to posta doskonaa - nosi na sobie pitno nacjonalizmu; cechuje j czsto samochwalstwo, a w jej poczynaniach zalepienie bierze zazwyczaj gr nad zdrowym rozsdkiem, lecz w gruncie rzeczy pozytywn. Drugi obraz Polaka widzianego oczami Czech to kupiec zodziej lub cinkciarz, wic stereotyp bezsprzecznie negatywny. *

Cytaty o PolakachJest u nas takie powiedzenie: Jeli musz pj do dungli, to najlepiej, gdy bd mia za towarzysza Polaka. Jestecie wierni, trzymacie si do koca razem. Starsze pokolenie Anglikw zawiadczy te, jakimi wietnymi jestecie onierzami. Autor: Norman Davies Mao jest zalet, ktrych by Polacy nie mieli, i mao bdw, ktrych udaoby im si unikn. Autor: Winston Churchill Polacy s najbardziej inteligentnym narodem ze wszystkich, z ktrymi spotkali si Niemcy podczas tej wojny w Europie... Polacy, wedug mojej opinii oraz na podstawie obserwacji i meldunkw z Generalnej Guberni, s jedynym narodem w Europie, ktry czy w sobie wysok inteligencj z niesychanym sprytem. Jest to najzdolniejszy nard w Europie, poniewa yj cigle w niesychanie trudnych warunkach politycznych, wyrobi w sobie wielki rozsdek yciowy, nigdzie niespotykany. Na podstawie ostatnich bada, prowadzonych przez Reichsrassenamt uczeni niemieccy doszli do przekonania, e Polacy powinni by asymilowani do spoecznoci niemieckiej jako element wartociowy rasowo. Uczeni nasi doszli do wniosku, e poczenie niemieckiej systematycznoci z polotem Polakw daoby doskonae wyniki. Autor: Adolf Hitler Przez cig cay Wielkiego Tygodnia bylimy wiadkami nadzwyczajnej gorliwoci Polakw, mianowicie ludu, ktry si srodze dyscyplinami w kocioach katuje. Wszystkie postowe soboty trwa to biczowanie i od rody a do Wielkiejnocy wida, jak odwiedzajc kocioy dzie i noc, w wietle pochodni id po pidziesit lub po sto za krzyem z dyscyplinami krwi zbroczonymi (ktrych koce po wikszej czci elaznymi kolcami s zaostrzone) i sycha napeniajcych ulice przeraliwym wrzaskiem. Okryci s kapturem, w miejscach oczodow przedziurawionym, z kap z ptna biaego lub czerwonego z tym napisem Memento mori. (...) Padali plackiem na ziemi i j caowali, a wstajc odkrywali goe plecy i siekli je okrutnie (...). Widziaem wielu, ktrych rany gbokoci palca byy. Autor: Jean Laboureur, francuski podrnik

*

Jak poprawi wizerunek Polski?Idc krok po kroku wstecz historii tego regionu Europy mona w tym schemacie umieci nastpujce osignicia Polakw :
- uwolnienie Europy od ciaru totalitaryzmu komunistycznego,
- pokazanie siy dobrego systemu wartoci nauczanego tradycyjnie przez Koci w oparciu o nauk ewangeliczn, ktry pozwala bez przemocy i wojny zaatwia tak trudne problemy, jak eliminacja totalitaryzmu,
- aktywacja znaczenia Kocioa katolickiego w wiecie, ktrego tradycyjne nauczanie moe pomc wszdzie rozwiza problemy cywilizacyjne,
- pokazanie, jak w oparciu o te wartoci nawet pod przemoc totalitaryzmu byo moliwe stworzenie "najweselszego baraku w obozie", pozwalajcego zachowa i wartoci chrzecijaskie i wasno prywatn i kontakty z kultur Zachodu, czego nie potrafia zapewni adna inna etyka,
- rozpowszechnienie konkretnych danych liczbowych, pokazujcych e to Polacy mieli czwarty co do wielkoci wkad w czasie II wojny wiatowej w walce z totalitaryzmem, trzeci co do wielkoci w walce podziemia AK-owskiego, ale i ogrom poniesionych ofiar w tym wysiku,

*

Jak poprawi wizerunek Polski?- uwiadomienie, e to Polacy byli pierwsi, ktrzy powiedzieli Hitlerowi NIE, nie podpisujc mu carte blanche w rodzaju Monachium na jego dziaania,
- uwiadomienie, e w 1920 roku to Polacy swym wysikiem ochronili Europ zachodni od najazdu bolszewickiego i implantowania tam w sprzyjajcych mu wwczas warunkach spoecznych totalitaryzmu komunistycznego,
- rozpowszechnienie wiedzy o tym, e po pierwszym Tysicleciu gdy Europa zachodnia bya nkana licznymi najazdami, w drugim Tysicleciu po powstaniu Pastwa polskiego to ono chronio j od dalszych inwazji, stajc si przez wieki znanym i skutecznym "przedmurzem chrzecijastwa",*

Jak poprawi wizerunek Polski?- w epoce Renesansu katolicyzm w interpretacji polskiej pokaza umiejtno uoenia relacji z protestantyzmem i uniknicia wojen religijnych, podpisujc i to nigdy nie anulowany traktat w tej sprawie na p wieku przed Francj, oraz uniknicia wypacze inkwizycji, ktre to wydarzenia do dzi ci na wiadomoci spoecznej narodw zachodnioeuropejskich,
- w teje epoce to Polska rozpowszechniaa osignicia Renesansu u swych ssiadw wschodnich i pnocnych,
- odkrycia Kopernika zrewolucjonizoway wizj wiata i czowieka na ziemi, oraz dowiody znaczenia obserwacji rzeczywistoci dla rozwoju nauki, tonizujc znaczenie spekulacji intelektualnej,
- dzi odkrycie fizyko-matematycznej teorii procesw ludzkich i spoecznych, oraz rozwoju cywilizacji otwiera nowe horyzonty dla postpu i dla rozwizania problemw ludzkich i spoecznych usuwajc bezradno polityki i nauki tradycyjnej .

Na tej podstawie trzeba rozbudzi dum narodow Polakw, a mobilizujc wszelkie rodki do propagandy za granic, stworzy nowy stereotyp Polski w wiecie i w historii Europy

*

Literatura

Encyklopedia Encarta firmy Microsoft artyku z gazety Gos Szczeciski prasa i literatura niemiecka www.wiadomoci24.pl www.wiadomoci.ngo.pl www.exporter.pl www.sknp.uni.opole.pl www. wikipedia.pl*

*