Janusz NowosadJanusz NowosadJanusz NowosadJanusz Nowosad

MuzMuzMuzMuzyyyykakakaka na wesołona wesołona wesołona wesoło

janowosad@wp.pljanowosad@wp.pljanowosad@wp.pljanowosad@wp.pl 2007200720072007

2

Od autora . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Od autora . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Od autora . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Od autora . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 O autorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 4O autorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 4O autorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 4O autorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 4 Anegdota w muzyce . . . . . . . . . . . . . .Anegdota w muzyce . . . . . . . . . . . . . .Anegdota w muzyce . . . . . . . . . . . . . .Anegdota w muzyce . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . . . . 5 . . . . 5 . . . . 5 Ciekawostka w muzCiekawostka w muzCiekawostka w muzCiekawostka w muzyce . . . . . . . . . . . . . 49yce . . . . . . . . . . . . . 49yce . . . . . . . . . . . . . 49yce . . . . . . . . . . . . . 49 Dowcip w muzyce .. . . .Dowcip w muzyce .. . . .Dowcip w muzyce .. . . .Dowcip w muzyce .. . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 . . . . . . . . . . . . . . 89 . . . . . . . . . . . . . . 89 . . . . . . . . . . . . . . 89 Bibliografia . . . . . . . . . Bibliografia . . . . . . . . . Bibliografia . . . . . . . . . Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 . . . . . . . . . . . . . . 175 . . . . . . . . . . . . . . 175 . . . . . . . . . . . . . . 175

3

Od Od Od Od autoraautoraautoraautora

Muzyka na wesoło to wynik wieloletniego, komputerowego gromadzenia materiału tekstowego i graficznego o muzyce i muzykach z róŜnego rodzaju źródeł (m.in. Internet). KsiąŜka w zabawny, pogodny i ciekawy sposób przybliŜa czytel-nika do zagadnień związanych z muzyką. MoŜna tu znaleźć w anegdocie i cieka-wostce wybitne postacie świata muzycznego (zarówno tego, który juŜ minął, jak i tego, który trwa), ukazane nie tylko z ich słabostkami, ludzkimi wadami i zaleta-mi, ale takŜe z poczuciem humoru i swoistym dowcipem. MoŜna tu znaleźć w dowcipie, humorze wierszem i zagadce, szarego człowieka i jego Ŝartobliwy sto-sunek do muzyki. MoŜna tu znaleźć dziecko z jego specyficznym, ale jakŜe pro-stym, muzycznym dowcipem. MoŜna tu znaleźć muzyczną anegdotę, ciekawostkę i dowcip z Polski, Anglii, Szkocji, Rosji, Niemiec, Francji, Hiszpanii, Włoch... Ameryki, Afryki, Azji... Kosmosu... Przeszłości, teraźniejszości i przyszłości...

Muzyka na wesoło łączy w sobie przyjemne z poŜytecznym: uczy, bawi i relaksuje (jest pewną formą muzykoterapii). Szczególnie przydatna będzie dla tych, którzy upowszechniają muzykę wśród dzieci i młodzieŜy, wykładają muzykę na studiach wyŜszych, wygłaszają prelekcje dla szerszego grona odbiorców muzy-ki. MoŜe słuŜyć uczniowi i studentowi, jako lektura uzupełniająca w muzycznej edukacji.

Zawarty w ksiąŜce humor wierszem jest mojego autorstwa (m.in. Aerobic, Disco w polu, Miłośnik gwizdania, Muzykoterapia, Muzyk rockowy , Nagrobek mu-zyka, Skrzypek i lwy, Śpiewak, Trębacz, Zakochany pianista).

Autentyczność niektórych anegdot moŜe budzić wątpliwości, ale na to nie miałem juŜ wpływu, gdyŜ na ogół nie ma moŜliwości ich zweryfikowania. Zachęcam zatem do przeczytania tej ksiąŜki, pokazującej inne, mniej po-waŜne spojrzenie na muzykę.

Janusz Nowosad

4

O autorzeO autorzeO autorzeO autorze

Jusz Nowosad – organy Hammonda

JJJJanusz Nowosadanusz Nowosadanusz Nowosadanusz Nowosad – nauczyciel dyplomowany muzyki w Gimnazjum nr 18 w Lublinie i wiedzy o kulturze w II Liceum Ogólnokształcącym im. Hetmana Jana Zamojskiego w Lublinie, doradca metodyczny w Wojewódzkim Ośrodku Do-skonalenia w Lublinie, sekretarz naukowy ds. muzyki przy Komitecie Okręgowym Olimpiady Artystycznej w Lublinie, ekspert komisji kwalifikacyjnych i egzamina-cyjnych dla nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy, ale przede wszystkim pasjonat muzyki. Jest autorem licznych publikacji o tematyce muzycznej i meto-dycznej (m.in. Poznaj muzykę, Komputer w pracy nauczyciela muzyki, Muzykote-rapia w edukacji dzieci i młodzieŜy szkolnej, Karaoke czyli śpiewać kaŜdy moŜe, Uśmiech z pięciolinii ) oraz słów i muzyki do kilkudziesięciu piosenek dziecięcych i młodzieŜowych nagradzanych na ogólnopolskich konkursach i festiwalach mu-zycznych (autorskie śpiewniki: Abrakadabra, Tik tiki tiko, Rozśpiewane bajeczki, Kolorowe piosenki, Serce me bije jak dzwon, Koziołek lubelski). Pomysłodawca i od 1990 roku organizator konkursów muzyczno-literackich dla uczniów szkół wo-jewództwa lubelskiego. Propagator i wielbiciel organów, a szczególnie Hammonda.

W 1996 roku został odznaczony Medalem Komisji Narodowej.

5

AneAneAneAneggggdota w muzycedota w muzycedota w muzycedota w muzyce

6

***************

Włoski kompozytor i pianista Franco Alfano (1876-1954) został zapytany przez pewnego początkującego i zarozumiałego pianistę: - Czy nad fortepianem powinienem powiesić portret Chopina czy Mozarta? - Najlepiej Beethovena. - Dlaczego właśnie Beethovena, a nie Chopina czy Mozarta? - Beethoven był głuchy!

*************** Wybitny chilijski pianista Claudio Arrau (1903-1991) podczas próby przed swym koncertem, rzekł do dyrektora filharmonii: - Fatalny ten fortepian, nie moŜna na nim grać. - Mamy jeszcze drugi! Zaraz kaŜę go przynieść. - Tak? Świetnie! A jaka jest róŜnica między tym fortepianem a tym, który chce pan przynieść? - Tamten jest biały!

*************** Kiedyś zapytano Jana Sebastiana Bacha (1685-1750), co naleŜy robić by stać się wybitnym organistą. Mistrz bez namysłu odpowiedział: - Trzeba tak mało. Nauczyć się tylko trzech rzeczy: grać, grać i grać.

*************** Jan Sebastian Bach zagrał kiedyś na organach dla jednego ze swoich uczniów. Gdy kompozytor skończył, uczeń w entuzjastycznych słowach zaczął wyraŜać swój podziw dla mistrzowskiej gry, ale Bach spojrzał na niego przenikliwym wzrokiem i powiedział: - To nic trudnego, chłopcze. Trzeba tylko uderzać we właściwej chwili we wła-ściwy klawisz, a resztę zrobią same organy!

*************** Jan Sebastian Bach tak mówił o swoim rówieśniku – Jerzym Fryderyku Haendlu: - To jedyny człowiek, którego chciałbym zobaczyć nim umrę i jedyny, którym chciałbym być, gdybym nie był Bachem.

*************** W języku niemieckim słowo Bach znaczy potok, a słowo Meer znaczy morze. Lu-dwik van Beethoven kiedyś powiedział: - On się nie powinien nazywać Bach, ale Meer.

7

*************** Stanisław Barcewicz (1858-1929) był nie tylko wybitnym skrzypkiem, ale takŜe akompaniatorem. Pewnego razu jakiś skrzypek poprosił go o akompaniowanie mu na koncercie dobroczynnym. Barcewicz zgodził się, jednak musiał odwołać spo-tkanie z pianistą Aleksandrem Michałowskim (1851-1938). Ten ostatni zapropo-nował jednak, Ŝe chętnie pójdzie na koncert i będzie odwracać nuty Barcewiczowi. Następnego dnia koncert pewien dziennikarz skomentował następująco: Akompaniator powinien grać na skrzypcach, ten co odwracał nuty powinien grać na fortepianie, a skrzypek powinien odwracać nuty.

*************** Ludwik van Beethoven (1770-1827) po wysłuchaniu kilku utworów, odegranych na fortepianie przez pewnego młodego pianistę mającego doskonałe mniemanie o swoich zdolnościach muzycznych, rzekł: - Szanowny panie, musi pan jeszcze bardzo, bardzo długo grać na fortepianie, za-nim pan zrozumie, Ŝe nic pan nie umie.

*************** Ludwik van Beethoven odwiedził pewną kobietę. Podczas wizyty kompozytor zdjął marynarkę, która upadła na podłogę i zasiadł do fortepianu. Zaledwie zagrał kilka taktów, gdy syn pani domu podniósł z podłogi marynarkę i zaczął ją czyścić szczotką. Beethoven grał dalej. W pewnej chwili wstał i chwyciwszy marynarkę, rzekł: - Chłopcze, skoro juŜ czyścisz jak ja gram, to przynajmniej czyść do taktu!

*************** - Kompozytor jest takŜe poetą – często mawiał Ludwik van Beethoven.

*************** Pewnego razu Ludwik van Beethoven przesłał Moritzowi Lichnowskiemu kanon skomponowany do słów: Panie Hrabio, Hrabio Panie, Najjaśniejszy Baranie.

*************** Gdy Ludwik van Beethoven był u szczytu sławy, pewna dama zapytała go, dla-czego się nie Ŝeni. - Droga pani, jestem taki brzydki, Ŝe Ŝadna kobieta nie wyraziła dotąd chęci zosta-nia moją Ŝoną. A gdyby nawet znalazła się taka, to i tak nie oŜeniłbym się z nią, bo nie lubię kobiet o złym guście – odpowiedział Beethoven.

8

*************** Na uroczystość odsłonięcia pomnika Ludwika van Beethovena w Bonn przyjecha-li goście z całej Europy. Trybunę dla dostojnych gości ustawiono tak niefortunnie, Ŝe statua Beethovena zwrócona była do niej tyłem. Po odsłonięciu pomnika nastą-piła konsternacja, a wtedy mistrz ceremonii nie tracąc głowy rzekł: - Ekscelencje wybaczą! Za Ŝycia był gburem i takim pozostał po śmierci!

*************** Franciszek Liszt tak wyraził się o trzech okresach twórczości Ludwika van Beet-hovena: - Młodzieniec, człowiek, Bóg.

*************** - Muzyka powinna zapalać płomień w sercu męŜczyzny i napełniać łzami oczy kobiety – powiedział kiedyś Ludwik van Beethoven.

*************** Gdy umierał Ludwik van Beethoven nad Wiedniem szalała burza. Obecni przy jego śmierci przyjaciele wspominali, Ŝe ostatnimi słowami konającego były: - Bawcie się przyjaciele, komedia skończona! Ostatnim gestem umierającego Beethovena była gniewnie wzniesiona ku niebu zaciśnięta pięść.

*************** PodróŜny, który zjawił się w Wiedniu w dzień pogrzebu Ludwika van Beethove-na, ujrzał miasto czarne od ludzkiego mrowia wyległego na ulicę. Z ciekawości zapytał staruszkę stojącą przy straganie na rynku: - Co się tutaj dzieje? - To pan nie wie? Chowają wodza muzyków. Mistrza mistrzów!

*************** Młody muzyk poprosił francuskiego kompozytora Hectora Berlioza (1803-1869) o ocenę swych kompozycji. Berlioz po ich przejrzeniu, powiedział: - śałuję, ale muszę panu wyznać, Ŝe nie posiada pan najmniejszych zdolności mu-zycznych. Póki czas niech pan wybierze sobie inny zawód. Gdy zdruzgotany młodzieniec był juŜ na ulicy, w otwartym oknie stanął Berlioz i zawołał: - Chłopcze! Muszę teŜ wyznać, Ŝe gdy byłem w twoim wieku, profesorowie po-wiedzieli mi dokładnie to samo!

9

*************** Pewnego niezbyt zdolnego, młodego wirtuoza poproszono o wpisanie się do al-bumu pamiątkowego. Nie wiedząc, co napisać, skorzystał z obecności Hectora Ber-lioza i zapytał: - Mistrzu! Co krótkiego wpisać do albumu mojej wielbicielce? - Wpisz pan swój repertuar.

*************** Po premierze opery Carmen francuskiego kompozytora Jerzego Bizeta (1838-1875) jeden z krytyków napisał: W tej operze nie było nic hiszpańskiego. Jedynie sceny w szatni przypominały walki byków.

*************** Wybitny niemiecki kompozytor Jan Brahms (1833-1897) znany był ze swego konfliktowego charakteru. Pewnego razu opuszczając towarzystwo, w którym zna-lazł się po raz pierwszy, powiedział: - JeŜeli jest tu ktoś, kogo zapomniałem obrazić, proszę aby zechciał mi wybaczyć!

*************** Jan Brahms przez jakiś czas tworzył utwory przepełnione smutkiem. Wydawca zwrócił mu uwagę, Ŝe publiczność wolałaby usłyszeć coś wesołego. Brahms skom-ponował wtedy kantatę, którą nazwał: Radośnie układam się do grobu.

*************** Jan Brahms wybrał się do restauracji i zaŜądał najlepszego wina. Gospodarz speł-niając Ŝyczenie znakomitego gościa, przyniósł butelkę wina, dodając: - PrzewyŜsza ono wszelkie inne gatunki, tak jak muzyka Brahmsa przewyŜsza kaŜdą inną muzykę. - W takim razie - rzekł kompozytor - niech pan zabierze to wino i przyniesie mi butelkę Beethovena.

*************** Pewnego wieczoru znajomy zaczepił na ulicy Jana Brahmsa: - Dokąd tak się spieszysz? - Do domu na kolację. Będzie indyk! - To będzie wspaniała uczta! A ilu będzie biesiadników? - Dwóch: ja i indyk!

10

*************** Jan Brahms poproszony przez córkę Jana Straussa (syna) o autograf, nakreślił pierwsze takty słynnego walca Nad pięknym, modrym Dunajem, a niŜej dopisał: Niestety nie moje. Brahms.

*************** Pewien młody kompozytor zagrał przed Janem Brahmsem swój najnowszy utwór i czekał w napięciu na opinię mistrza. Po chwili milczenia Brahms rzekł: - No, hmm... Gdzie pan kupił taki dobry papier nutowy?

*************** Jan Brahms zapytany, w jaki sposób udaje mu się tworzyć tak natchnione i pełne uczucia utwory, odrzekł: - To proste. Wydawcy taką właśnie muzykę u mnie zamawiają!

*************** Jan Brahms często mawiał: - Ordery mam w nosie, ale chcę je mieć.

*************** Niemiecki kompozytor i pianista Hans von Bülow (1830-1894) został poproszony przez kolegę, początkującego kompozytora o szczerą ocenę swej kompozycji. - A ja bym wolał, Ŝebyśmy nadal mogli być przyjaciółmi - odrzekł Hans von Bül-ow.

*************** Hans von Bülow przed koncertem spiesznie podąŜał schodami do swej garderoby i niechcący zderzył się ze schodzącym z góry męŜczyzną. - Osioł! - powiedział nieznajomy. - Hans von Bülow - odpowiedział muzyk.

*************** Kiedyś pewna hrabina poprosiła Hansa von Bülowa o ocenę głosu córki, gdyŜ wielu muzyków orzekło, Ŝe młoda dama posiada wybitny talent muzyczny. Po wy-słuchaniu kilku pieśni wykonanych przez panienkę, muzyk orzekł: - Córka szanownej pani powinna, czym prędzej znaleźć się w sklepie kolonial-nym. - Dlaczego, mistrzu? - zdumiała się hrabina. - GdyŜ w głowie ma rodzynki, a w gardle migdały!

11

12

*************** Amerykański kompozytor John Cage (1912-1992) często mawiał: - Prawdziwy muzyk powinien zawsze nosić ze sobą trzy rzeczy: papier nutowy, ołówek i korkociąg.

*************** Dziennikarka zapytała kiedyś Johna Cage'a: - Jest pan wybitnym kompozytorem, znakomitym wykładowcą, gra pan na forte-pianie, pisze prace naukowe, dyryguje orkiestrą... Jak pan to wszystko robi? - Bardzo dobrze - odpowiedział Cage.

*************** John Cage zapytany, co sądzi o publiczności festiwalu Warszawska Jesień, odpo-wiedział: - Widownia jest bardzo elegancka. Nigdy nie gwiŜdŜe w trakcie wykonywania moich utworów, tylko zawsze po.

*************** John Cage umierając, rzekł do spisującego testament notariusza: - Chciałbym, aby na moim pogrzebie grała orkiestra. - Dobrze, mistrzu! A jakie utwory chciałby pan usłyszeć?

*************** Słynny włoski tenor Enrico Caruso (1873-1921) jechał pociągiem na występy za-graniczne. Nagle do przedziału wpadł zdyszany krawiec teatralny. Wręczył artyście pokaźny pakunek i rzekł: - To korona, którą zapomniałem włoŜyć do innych rekwizytów! Na granicy do przedziału wszedł celnik i pyta artystę: - Czy jest coś do oclenia? - Nie. Celnik spogląda podejrzliwie na śpiewaka i zaczyna sprawdzać jego bagaŜe. Na widok mieniącej się bogactwem korony celnik zaniemówił, a po chwili rzekł nie-śmiało: - Proszę mi wybaczyć, Wasza Wysokość. Nie poznałem...

*************** Enrico Caruso często tak wspominał o początkach swojej kariery: - Karierę rozpocząłem jako śpiewak rezerwowy, jednakŜe pierwszy tenor tak się cieszył dobrym zdrowiem, Ŝe nigdy nie miałem okazji go zastąpić.

13

*************** Enrico Caruso stawiał pierwsze kroki na scenie jednej z małych scen operowych. Gdy został juŜ zaangaŜowany podszedł do niego tenor tego teatru i powiedział drwiącym tonem: - Bardzo mi przyjemnie powitać kolegę, ale właściwie drugi tenor jest nam zupeł-nie niepotrzebny. Na to Caruso: - Drugi moŜe nie, ale pierwszy na pewno!

*************** Enrico Caruso przed kaŜdym solowym występem miał tremę, to teŜ nieraz ma-wiał: - Wolę wykonać dziesięć arii na scenie operowej, niŜ jedną pieśń na estradzie.

*************** Enrico Caruso kupił dom i kazał go wyremontować. Sam w jednym z pokoi za-czął ćwiczyć głos, śpiewając arie i pieśni. Nagle do pokoju wszedł majster murar-ski i zapytał: - Mistrzu, czy chce pan mieć skończony dom? - Naturalnie. - To niech pan przestanie śpiewać. - Dlaczego? - Bo ile razy pan zaśpiewa, to zachwyceni pana śpiewem murarze przestają pra-cować!

*************** Enrico Caruso zapytany kiedyś, jakimi zdolnościami do muzyki cechują się po-szczególne narody, odpowiedział: - Niemcy i Francuzi są stworzeni do komponowania muzyki: Włosi, by ją zaśpie-wać; Polacy, by ją zagrać; Rosjanie, by ją zatańczyć; Anglicy, by ją wysłuchać; Amerykanie, by za nią zapłacić!

*************** Pewnego dnia przed gmachem opery Enrico Caruso został otoczony tłumem wiel-bicieli: - Mistrzu, czy mogę mieć do pana prośbę? - pyta z tłumu starsza dama. - Słucham panią. - Zginął gdzieś mój woźnica, Słyszałam, Ŝe pan ma silny i donośny głos. Czy mógłby pan zawołać: Karolu!?

14

*************** Enrico Caruso miał słabość do pisania humoresek, ale nie robił tego najlepiej. Pewnego razu zaproponował znajomemu satyrykowi, Ŝe odczyta mu swój utwór. Wówczas satyryk stwierdził ostrzegawczo: - Proszę nawet nie zaczynać, bo wówczas ja zacznę śpiewać!

*************** Pewnego razu Enrico Caruso udał się samochodem na gościnne występy do Tek-sasu. W drodze silnik odmówił posłuszeństwa. Artysta na czas naprawy wszedł do przydroŜnej farmy i przedstawił się gospodarzowi: - Jestem Caruso. - Naprawdę?! - wykrzyknął farmer. - śono, dzieci chodźcie szybko! Wiecie, kto do nas zawitał? - Kto? - Ten słynny Robinson Caruso!

*************** Rosyjski kompozytor Piotr Czajkowski (1840-1893) przygotowywał pewnego razu koncert w małym mieście. Podczas próby oboista ciągle grał zbyt głośno. Zi-rytowany kompozytor zapytał: - Czy naprawdę nie potrafi pan grać ciszej? - Ba! Gdybym potrafił, nie siedziałbym przez całe Ŝycie w tej dziurze!

*************** Piotr Czajkowski powiedział kiedyś młodemu kompozytorowi: - Gdzie nie ma serca, muzyka istnieć nie moŜe.

*************** Piotr Czajkowski na początku swej kariery Ŝył w bardzo cięŜkich warunkach ma-terialnych. Jeden z jego przyjaciół oferował mu pomoc w uzyskaniu posady dozor-cy w petersburskich magazynach Ŝywnościowych. Modest Czajkowski, brat kompozytora, tak o tym napisał: Na szczęście propozycja ta nie została zrealizowana i to zarówno dla dobra muzy-ki jak i konsumentów artykułów Ŝywnościowych

*************** Kiedy Piotr Czajkowski porzucił pracę w Ministerstwie Sprawiedliwości i wstąpił do konserwatorium, jego dziadek niezadowolony rzekł:

- Ach, Piotrze, Piotrze! Co za wstyd, zamienić prawo na dudy!

15

*************** Grupa artystów rozmawiała o trzech kompozytorach: Ryszardzie Wagnerze, Ry-szardzie Straussie i Janie Straussie. Dyskutowano z oŜywieniem, jedynie kompozy-tor Klaudiusz Debussy (1862-1918) nie powiedział jeszcze ani jednego słowa. Gdy zapytano go, kogo on najwyŜej ceni, odpowiedział: - Z Ryszardów najbardziej cenię Wagnera, a ze Straussów - Jana.

*************** Pewnego razu Klaudiusz Debussy ocenił kołysankę skomponowaną przez młod-szego kolegę: - Pamiętaj, Ŝe kołysanka powinna być tak skomponowana, aby słuchacze nie za-sypiali.

*************** Gaetano Donizetti (1797-1848) był niezwykle płodnym kompozytorem oper, a w dodatku komponował bardzo szybko. Swą najsłynniejszą operę Don Pasquale skomponował zaledwie w ciągu kilku dni. Gdy powiedziano mu, Ŝe Joachim Ros-sini na skomponowanie opery Cyrulik sewilski potrzebował aŜ dwóch tygodni, Dionizetti rzekł: - To mnie wcale nie dziwi. Rossini jest taki leniwy...

*************** Po premierze opery Wilhelm Tell Joachima Rossiniego, Gaetano Donizetti wy-krzyknął pełen entuzjazmu: - Pierwszy i trzeci akt opery z pewnością skomponował Rossini, ale drugi musi być dziełem Boga!

*************** Znakomity amerykański skrzypek pochodzenia rosyjskiego Mischa Elman (1891-1967) bardzo lubił opowiadać o swojej karierze. Kiedyś w rozmowie z pewnym bankierem uświadomił sobie, Ŝe od godziny opowiada o swoich sukcesach w Ame-ryce. W pewnym momencie przerwał opowiadanie i rzekł: - Chyba za wiele mówię o sobie. A co słychać u szanownego pana? Czy był pan na moim ostatnim koncercie w Berlinie?

*************** Po zakończonym koncercie Mischa Elman usłyszał z sali głos zachwytu pewnego melomana: - Mistrzu grał pan wspaniale, zupełnie jak na płycie.

16

*************** Pewnego razu Mischa Elman jechał pociągiem na występ za granicę. Korzystając z tego, Ŝe w przedziale był sam wyjął skrzypce z futerału i zaczął na nich grać. Przechodzący korytarzem konduktor usłyszał grającego Elmana i widząc otwarty futerał na skrzypce, rzekł: - Grać pan moŜe, ale zbieranie w pociągu datków jest zabronione!

*************** Austriacki pianista Juliusz Epstein (1832-1926) słynął z tego, Ŝe udzielane przez niego lekcje muzyki były bardzo krótkie. Gdy wracając do domu spotykał znajo-mego, rozmawiał z nim aŜ do bramy, po czym mówił: - Zaczekaj tutaj pięć minut. Zaraz wrócę, tylko dam uczniowi godzinę lekcji.

*************** Wybitny skrzypek angielski Karol Esser (1736-1783) swoją sławę zawdzięcza osobliwemu wydarzeniu. JuŜ na swym pierwszym koncercie został wygwizdany. Nie tracąc pewności siebie, Esser przeczekał chwilę, po czym odłoŜył smyczek i następny utwór odegrał szarpiąc struny, gwiŜdŜąc przy tym melodię. Wprawiło to publiczność w takie zdumienie, Ŝe gdy skończył grać, rozległy się gromkie bra-wa. Wtedy Esser skłonił się nisko i rzekł: - Zdawało mi się, Ŝe upodobania szanownych państwa idą raczej w kierunku gwizdania aniŜeli gry na skrzypcach. Słusznie pomyślałem, Ŝe jeśli następny utwór zagwiŜdŜę, będziecie państwo zadowoleni!

*************** Po premierze opery młody kompozytor zapytał wybitnego polskiego kompozytora i dyrygenta Grzegorza Fitelberga (1879-1953): - Którą część mojej opery uwaŜa pan za najciekawszą? - Antrakt!

*************** Pewien zarozumiały pianista chcąc się pochwalić swoimi umiejętnościami w grze na fortepianie, rzekł do Grzegorza Fitelberga: - Ostatnio odniosłem wielki sukces grając utwory Chopina i Mozarta! - Naprawdę?

- Tak. - A gdzie to było? - W Częstochowie. - No tak, tam rzeczywiście dzieją się cuda, proszę pana!

17

18

*************** Amerykański kompozytor i pianista George Gershwin (1898-1937) będąc począt-kującym kompozytorem otrzymał od wydawcy srebrny zegarek, jako honorarium za kilka utworów. Po pewnym czasie muzyk przyszedł do wydawcy z pretensją, Ŝe otrzymany zegarek nie chodzi. Na to wydawca: - A czy pan sądzi, Ŝe pańskie utwory idą?

*************** Impresario rosyjski Siergiej Diagilew (1872-1929) tak wyraził się o Koncercie fortepianowym F-dur George'a Gershwina: - Trochę dobrego jazzu i trochę złego Liszta.

*************** George Gershwin po przybyciu do ParyŜa zapytał Maurycego Ravela, czy mógłby u niego studiować. Ravel odpowiedział: - Dlaczego chce pan być czwartorzędnym Ravelem będąc juŜ pierwszorzędnym Gershwinem?

*************** George Gershwin z podobną prośbą zwrócił się do Igora Strawińskiego, który po-czątkowo się wzbraniał. Dowiedziawszy się jednak, Ŝe Gershwinowi jego kompo-zycje przynoszą rocznie sto dwadzieścia tysięcy dolarów, wykrzyknął: - Drogi kolego, to raczej ja powinienem brać lekcje u pana!

*************** Kiedyś w jednej z rzymskich winiarni słynny śpiewak operowy Beniamino Gigli (1890-1957) przysiadł się do stolika, przy którym siedział juŜ chłopiec. Po chwili wywiązała się między nimi rozmowa. - A więc jesteś gazeciarzem, chłopcze? - Tak, proszę pana. - To chyba prosta i bardzo przyjemna praca? Jak myślisz, czy byłby ze mnie do-bry gazeciarz? - Czy ja wiem? śeby dobrze sprzedawać gazety, trzeba je umiejętnie reklamować, a Ŝeby je reklamować, trzeba mieć dobry, donośny głos.

*************** Beniamino Gili tak wyraził się o pewnej okazałej tuszy śpiewaczce operowej, któ-ra miała przepiękny sopran: - To słoń, który połknął słowika.

19

*************** Niemiecki kompozytor operowy Krzysztof Willibald Gluck (1714-1787) gdy przygotowywał wystawienie swej opery Ifigenia w Aulidzie, był niezadowolony ze śpiewaka, któremu wciąŜ zwracał uwagę. Wreszcie śpiewak rzekł: - Wszystko będzie dobrze. Jak tylko włoŜę kostium, pan mnie nie pozna! Na generalnej próbie Gluck rzekł do śpiewaka: - Kolego! Poznałem pana mimo kostiumu!

*************** Francuski kompozytor Karol Gounod (1818-1893) tymi słowami pouczał pewne-go młodego kompozytora: - Im bardziej pan się zagłębi w muzykę, tym bardziej nauczy się pan cenić wiel-kich mistrzów. Gdy byłem w pańskim wieku, mawiałem: Ja. Gdy miałem trzydzie-ści lat, mówiłem juŜ: Ja i Mozart. W czterdziestym roku Ŝycia mówiłem: Mozart i ja. Dzisiaj mówię cichutko: Mozart.

*************** Karol Gounod wypisał na drzwiach swojego domu: Kto mnie odwiedzi, uczyni mi zaszczyt, kto mnie nie odwiedzi, zrobi mi przyjem-ność.

*************** Jedna z liczących się uczelni w Anglii nadała Jerzemu Fryderykowi Haendlowi (1685-1759) tytuł doktora honoris causa. Kiedy zawiadomiono o tym muzyka, za-znaczając, Ŝe za wypisanie dyplomu musi zapłacić, zawołał: - Co?! Za to, Ŝe będę kolegą tych baranów, mam jeszcze płacić?

*************** Kiedy Jerzy Fryderyk Haendel był jeszcze młodym muzykiem, jego koncerty nie cieszyły się powodzeniem. On jednak pocieszał się i mówił do przyjaciół: - Kiedy sala jest pusta, muzyka lepiej rozbrzmiewa.

*************** Jerzy Fryderyk Haendel był wielkim Ŝarłokiem. Pewnego razu wszedł do gospody i zamówił kolację dla czterech osób. Po długim czasie oczekiwania zawołał dono-śnym głosem: - Gdzie jest moja kolacja? - Podamy ją, gdy tylko przyjdą zaproszeni przez pana goście! - A więc dawajcie szybko! Zaproszeni przeze mnie goście to ja!

20

*************** Kiedy Jerzy Fryderyk Haendel był dyrygentem w Londynie, zgłosił się do niego wiejski organista i poprosił o zgodę na zaśpiewanie solo podczas koncertu. Haendel choć nie znał go, zgodził się. Organista zaśpiewał jednak fatalnie i został przez wi-downię wygwizdany. Po występie kompozytor powiedział: - Szanowny panie, niech pan wróci do swojego wiejskiego kościoła. Dobry Bóg wybaczy panu zły śpiew, ale ci bezboŜnicy z Londynu nigdy panu nie wybaczą!

*************** Pewnego razu Jerzy Fryderyk Haendel został zaproszony na przyjęcie. Wiedząc, Ŝe muzyk jest smakoszem, gospodarz domu poczęstował go znakomitym winem. - Jak panu smakuje, mistrzu? Czy nie sądzi pan, Ŝe to wino jest równie cudowne jak pańskie oratorium? - Smakuje, smakuje - przyznał Haendel - ale coś mi cienko śpiewa. - Jeśli panu nie smakuje, proszę sobie wybrać inne. Mam jeszcze w piwnicy porto, burgunda, tokaj, reńskie... - Proszę przynieść wszystkie. Oratorium nigdy nie moŜe obejść się bez chóru!

*************** Podczas próby koncertu na trąbkę z orkiestrą, solista stale się mylił i fałszował, a chcąc zrzucić z siebie odpowiedzialność za to, rzekł do Józefa Haydna (1732-1809): - Panie kapelmistrzu, orkiestra gra tak głośno, Ŝe sam siebie nie słyszę. Na to Haydn: - W takim razie szczęściarz z pana!

*************** Kiedyś młody skrzypek na chwilę przerwał swoją grę i rzekł do Józefa Haydna: - Mówią, Ŝe lubi pan słuchać dobrej muzyki. - Nie przejmuj się chłopcze, graj dalej!

*************** Józef Haydn słynął z poczucia humoru. Pewnego razu będąc młodym wszedł do winiarni, skąd dobiegały dźwięki jego kompozycji i nierozpoznany przez muzy-ków, spytał jednego z nich: - Kto skomponował ten utwór? - Haydn. - Po co go gracie, on nie jest nic wart! W tym momencie muzycy wstali z miejsc i pobili Ŝartownisia.

21

*************** Gdy w ParyŜu miała odbyć się premiera wielkiego oratorium Józefa Haydna Stworzenie świata, dyrektor zwrócił się do śpiewaków z prośbą, by zjawili się w strojach stosownych do wykonywanych partii. - Panie dyrektorze - zaprotestowała wykonawczyni partii Ewy. - Jestem szanującą się artystką i w stroju Ewy nie będę śpiewać!

*************** Józef Haydn doceniając geniusz muzyczny Ludwika van Beethovena i Wolfganga Amadeusza Mozarta, często mawiał: - Beethoven jest pierwszy, Mozart jedyny, a ja dzięki Bogu trzeci.

*************** Pewnego razu Józef Haydn na próbie orkiestry uderzył batutą w pulpit i zwrócił się do klarnecisty: - Słyszałem juŜ ten fragment lepiej grany. Na to klarnecista odrzekł: - Ale nie przeze mnie!

*************** Pewien arystokrata zwrócił się do Józefa Haydna, aby wysłuchał jak jego uzdol-niony syn gra na klawesynie. Po koncercie ojciec zapytał kompozytora: - NieprawdaŜ, Ŝe on pięknie gra? - Ma zadziwiającą technikę. - Naprawdę, mistrzu? - Tak. Proste utwory potrafi grać z wielką trudnością.

*************** Gdy pewnego razu rozeszła się nieprawdziwa wiadomość, Ŝe Józef Haydn zakoń-czył Ŝycie, dyrekcja Konserwatorium Paryskiego zorganizowała naboŜeństwo Ŝa-łobne. Po jakimś czasie Haydn zwierzył się przyjacielowi: - Szkoda, Ŝe mnie o tym nie powiadomiono. Chętnie bym dyrygował tym pięk-nym Requiem Mozarta, odprawionym w mojej intencji.

*************** Kiedyś Józef Haydn znalazł w kawałkach niekompletną partyturę swojej najnow-szej kompozycji, zdenerwowany zapytał Ŝonę: - Kto podarł w strzępy partyturę mojego nowego utworu? - Ja! Zrobiłam sobie z niej papiloty do zakręcania włosów.

22

*************** Światowej sławy skrzypek amerykański pochodzenia rosyjskiego Jascha Heifetz (1901-1987) w czasie podróŜy statkiem przed południem grał w tenisa, a wieczo-rem wystąpił z koncertem. Podczas kolacji jeden z pasaŜerów statku rzekł do arty-sty: - Wspaniale pan grał! - Naprawdę? - Tak. Szczególnie podobał mi się pański backhand!

*************** Francuski kompozytor Jakub Ibert (1890-1962) po wysłuchaniu Koncertu forte-pianowego c-moll Beethovena, rzekł do jego wykonawcy: - Niepotrzebnie zmienił pan tonację c-moll na d-moll. Beethoven skomponował Koncert fortepianowy c-moll, a pan go doszczętnie zdemolował!

*************** Pewnego razu na wieczorku towarzyskim amerykański kompozytor Charles Ives (1874-1954) został poproszony przez gospodynię domu, Ŝeby zagrał Sonatę księŜy-cową Beethovena. - Bardzo mi przykro, ale dzisiaj jest zaćmienie KsięŜyca! - odrzekł artysta.

*************** Kompozytor, dyrygent, pedagog i skrzypek niemiecki węgierskiego pochodzenia, załoŜyciel znakomitego kwartetu smyczkowego Józef Joachim (1831-1907) po jednym z koncertów otrzymał od pewnej arystokratki list: Zachwycona koncertem pańskiej czteroosobowej orkiestry, załączam czek na dwa tysiące marek, abyś pan mógł ją powiększyć.

*************** Gdy Józef Joachim był jeszcze chłopcem, grał na przyjęciu u pewnego arystokraty Sonatę Kreutzerowską Beethovena. W utworze tym są dłuŜsze pauzy. Po jednej z nich podeszła do niego pani domu i szepnęła mu na ucho: - Drogi chłopcze, zagraj nam lepiej coś, co umiesz dobrze na pamięć.

*************** Niemiecki pianista i kompozytor Fryderyk Kalkbrenner (1785-1849) powiedział kiedyś do Fryderyka Chopina (1810-1849): - Pan gra pięknie tylko wtedy, gdy ma pan natchnienie, a ja zawsze - po czym usiadł do fortepianu, zagrał i pomylił się.

23

***************

Pewna solistka śpiewała arię odwrócona tyłem do dyrygenta i publiczności. Dyry-gujący orkiestrą austriacki dyrygent Herbert von Karajan (1908-1989) w przerwie zwrócił się do artystki:

- Proszę pani, jak ja dyryguję w takcie na trzy czwarte, to niech pani nie kręci tył-kiem w takcie na cztery czwarte, bo to mnie myli!

*************** Herbert von Karajan na próbie szwedzkiej śpiewaczki operowej Brigit Nilsson, powiedział: - Śpiewa pani tak, jakby myślała wyłącznie o tych pieniądzach, które zainkasuje pani po przedstawieniu. - Nareszcie mam coś wspólnego z panem! - odrzekła artystka.

*************** Pewien pianista wrócił z koncertowego tournée po Izraelu. Po powrocie zwierzył się Herbertowi von Karajanowi, Ŝe musiał dwukrotnie przerwać występy, poniewaŜ w czasie działań wojennych został ostrzelany przez Arabów. - Naprawdę? - zdziwił się dyrygent. - Nie sądziłem, Ŝe Arabowie tak dobrze znają się na muzyce!

*************** Wybitny polski kompozytor Mieczysław Karłowicz (1876-1909) był zapalonym wędkarzem. Kiedyś, gdy łowił ryby w niedozwolonym miejscu, podszedł do niego straŜnik i zapytał: - Jakim prawem łowi pan tu ryby? - Czynię to pod nakazem nieodpartej przemocy niezgłębionego, intuicyjnego ge-niuszu ludzkiego nad upośledzoną, nędzną kreaturą... - Pan wybaczy, ale nie znam tych wszystkich nowych zarządzeń!

*************** Światowej sławy polski śpiewak operowy Jan Kiepura (1902-1966) wypoczywał kiedyś w leśniczówce. - Czy macie tu w tej głuszy budzik? – zapytał gospodarza. - Po co mistrzu? Nas budzą koguty! - Naprawdę? - Tak.

- To proszę im powiedzieć, Ŝeby jutro obudziły mnie piękną melodią o siódmej rano.

24

*************** Pewien młody tenor wykonywał przed Janem Kiepurą arię z opery Halka. Gdy skończył śpiewać, obecna na popisie matka młodzieńca, zapytała Kiepurę: - Co pan sądzi o talencie mojego syna, mistrzu? - Chce pani naprawdę znać moją opinie? - Tak. - Chwała Bogu, Ŝe go Moniuszko nie słyszał!

*************** Jan Kiepura, który do skromnych nie naleŜał, powiedział kiedyś dziennikarce: - Niektórzy mówią, Ŝe jestem zarozumiały. Muszę kategorycznie zaprzeczyć tej krzywdzącej mnie opinii. Bywają chwile, kiedy ogarnia mnie wątpliwość, czy rze-czywiście jestem najlepszym śpiewakiem na świecie...

*************** Wybitna polska śpiewaczka Janina Korolewicz-Waydowa (1876-1955), kiedyś powiedziała: - śyłam po to, aby śpiewać, nigdy nie śpiewałam, dlatego, aby Ŝyć.

*************** Na którymś z koncertów dworskich car Mikołaj I podczas gry węgierskiego kom-pozytora i pianisty Franciszka Liszta (1811-1886) wdał się w rozmowę z adiutan-tem. Pianista przestał grać. Po chwili car zwrócił uwagę na siedzącego przy forte-pianie bez ruchu muzyka i spytał: - Dlaczego pan nie gra? - Gdy władca mówi, wszyscy winni milczeć!

*************** Pewna hrabina zapytała Franciszka Liszta: - Czy to prawda, Ŝe pianistą trzeba się urodzić? - Naturalnie, szanowna pani! Jeśli ktoś się nie urodzi, nie moŜe zostać pianistą!

*************** W kaplicy królewskiej podczas wykonywania psalmu Miserere w opracowaniu francuskiego kompozytora Jana Baptysty Lully'ego (1632-1687), król Ludwik XIV zwrócił się do klęczącego obok hrabiego: - Czy podoba się panu ten utwór? - Tak, Wasza Wysokość! Muzyka jest cudownie miękka dla uszu, jednak bardzo twarda dla kolan...

25

*************** Austriacki kompozytor i dyrygent Gustaw Mahler (1860-1911) podczas próby wyszedł na godzinę, choć nigdy mu się to nie zdarzało. Gdy wrócił, jeden z muzy-ków zapytał: - Panie kapelmistrzu, cóŜ takiego się stało, Ŝe na godzinę musiał pan wyjść? - Przepraszam, ale musiałem zrobić krótką przerwę, poniewaŜ byłem na własnym ślubie.

*************** Gustaw Mahler tak wyraził się o organiście i kompozytorze Antonie Brucknerze (1824-1896): - Pół-Bóg, pół-głupek.

*************** Początkująca śpiewaczka wykonała na koncercie wielką arię Manon w obecności kompozytora Juliusza Masseneta (1842-1912). Po odśpiewaniu jej podbiegła do autora i powiedziała: - DrŜałam, mistrzu, widząc, Ŝe pan jest. Musiał pan mieć na początku porządnego stracha. - Nie, drogie dziecko, ani na początku, ani w środku, ani na końcu. - Naprawdę? - Tak. Zatkałem sobie uszy!

*************** Niemiecki kompozytor Feliks Mendelssohn-Bartholdy (1809-1847) został zapro-szony na przyjęcie do pewnego bankiera. W trakcie kolacji Ŝona bankiera zapytała muzyka: - Słyszałam, Ŝe gra pan na fortepianie? - Tak, szanowna pani. - To świetnie się składa! Mój syn da za chwilę koncert.

- Naprawdę? - Tak. Czy nie zechciałby pan przekładać mu kartek z nutami?

*************** Przed koncertem nowej symfonii Feliksa Mendelssohna-Bartholdy jakiś meloman dopisał na afiszu: Haydn, Mozart, Beethoven bardziej mi się podobają. Ten sam meloman, po koncercie spostrzegł na afiszu jeszcze jeden dopisek: Mnie takŜe! Feliks Mendelssohn-Bartholdy.

26

*************** Wytworna dama zapytała kiedyś Feliksa Mendelssohna-Bartholdy: - Czy znajomość języków ułatwia panu podróŜe po całej Europie? - Nie. - Więc jak pan rozmawia z wielbicielami w obcym kraju? - Za mnie mówi moja muzyka!

*************** Po śmierci niemieckiego kompozytora Giacomo Meyerbeera (1791-1864) jego siostrzeniec skomponował Marsza Ŝałobnego. Zagrał go przed znanym krytykiem i poprosił o ocenę. Ten, po wysłuchaniu utworu, rzekł: - Lepiej by było, gdyby to pan umarł, a wuj skomponował Marsza Ŝałobnego!

*************** Pewnego razu do kompozytora i pianisty Maurycego Moszkowskiego (1854-1925) zwróciła się zamoŜna paryŜanka: - Czy nie zechciałby pan udzielać mojej córce lekcji gry na fortepianie? - Tak. Sto franków za godzinę. - A czy nie moŜna by taniej? - MoŜna. Pięćdziesiąt franków. - Czy ta cena jest juŜ ostateczna? - AleŜ nie! Udzielam jeszcze lekcji po piętnaście franków, ale z tych nikomu nie radziłbym korzystać!

*************** Przed koncertem do Maurycego Moszkowskiego zwróciła się z prośbą pewna dama: - Mistrzu, błagam o bilet na pański występ! - Dysponuję juŜ tylko jednym miejscem na sali. - Och, bardzo dziękuję! A gdzie jest to miejsce? - Na estradzie, za klawiaturą fortepianu!

*************** Stanisław Moniuszko (1819-1872) jest twórcą polskiej, a Bedrzich Smetana (1824-1884) czeskiej opery narodowej. Na pewnym przyjęciu wydanym w Berlinie spotkali się: polski dyrygent Andrzej Markowski i czeski kompozytor Jan Rychlik. Kiedy podano deser ze śmietaną Czech zapytał Polaka: - Panie Markowski, jak się mówi po polsku smetana? - Moniuszko, panie Rychlik!

27

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart (1756-1791) będąc jeszcze małym chłopcem otrzy-mał zaproszenie na obiad do cesarza Józefa II. Przy stole zachowywał się bardzo swobodnie i wesoło. Jego zachowanie dotknęło obecnych tam generałów do tego stopnia, Ŝe powiedzieli o tym cesarzowi. JakieŜ było ich zdziwienie, gdy władca roześmiał się i rzekł: - Mozarta zostawcie w spokoju. Generałowie rodzą się codziennie, Mozart, tylko jeden jedyny raz!

*************** Cesarz Józef II zapytał swego nadwornego kompozytora, Wolfganga Amadeusza Mozarta: - Czy jesteś zadowolony ze swej rocznej gaŜy, mistrzu? - Hmm... Jest ona zbyt duŜa w stosunku do tego, co robię, jednak zbyt mała w sto-sunku do tego, co mógłbym zrobić!

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart zastał cesarza Józefa II grającego na flecie. - Szkoda, Ŝe Wasza Cesarska Mość nie został muzykiem - stwierdził pochlebnie. - Dlaczego? Posada cesarza teŜ jest niezła!

*************** Wolfganga Amadeusza Mozarta zaproszono na popis młodego pianisty z prośbą o ocenę jego gry. Po jej wysłuchaniu Mozart zwrócił się do młodzieńca: - Talentu ci nie brak. Gdy będziesz duŜo ćwiczyć, moŜesz daleko zajść. - Ja chciałbym zacząć komponować juŜ teraz. Mistrzu, powiedz jak się to robi? - Musisz poczekać, aŜ będziesz starszy. - Ale ty mistrzu komponowałeś, gdy byłeś dzieckiem! - To prawda. Ale nigdy nie pytałem nikogo, jak to się robi.

*************** Młody Wolfgang Amadeusz Mozart zaŜartował sobie ze swojego nauczyciela Jó-zefa Haydna. - Skomponowałem utwór, którego pan nie będzie umiał zagrać - rzekł. Haydn siadł do klawesynu. Po kilku taktach utworu przestał grać i powiedział:

- W tym miejscu obie ręce powinny uderzać krańcowe klawisze klawiatury i ude-rzać środkowe klawisze klawiatury. To rzeczywiście jest niewykonalne. Mozart uśmiechnął się, siadł do klawesynu i odgrywając ten utwór w środkowe klawisze uderzył nosem.

28

*************** Po premierze opery Wolfganga Amadeusza Mozarta Uprowadzenie z seraju ce-sarz Józef II rzekł do kompozytora: - Wydaje mi się, Ŝe w tej operze słyszałem za duŜo nut. - CóŜ... Wasza Wysokość z racji sprawowania władzy zbyt wiele słyszy.

*************** Podczas próby orkiestry znakomity polski dyrygent i kompozytor Feliks Nowo-wiejski (1877-1946) wielokrotnie wstrzymywał muzyków zwracając się za kaŜdym razem do trębacza z pretensją, Ŝe nie gra forte. Trębacz dął z całej siły, ale Nowo-wiejski ciągle był niezadowolony. Wreszcie nieszczęsny muzyk wykrzyknął: - JuŜ głośniej nie mogę! - Dlatego właśnie zwracałem panu kilkakrotnie uwagę, Ŝe w partyturze napisane jest dla trąbki: forte a nie forte fortissimo!

*************** Ojciec francuskiej operetki, kompozytor Jakub Offenbach (1819-1890), tak mówił o operetce: - Tutaj moŜe się wszystko zdarzyć: całująca się para nie zauwaŜa wkraczającego do pokoju pułku huzarów, a ojciec nie poznaje własnej córki, bo włoŜyła inne rę-kawiczki.

*************** Jakub Offenbach zaproszony na premierę operetki początkującego kompozytora, stwierdził, Ŝe większość melodii przypomina mu jego własną muzykę. W przerwie do loŜy kompozytora wszedł debiutant i poprosił go o opinię. Offenbach powie-dział: - Drogi kolego, krytykę mojej muzyki pozostawiam innym!

*************** Podczas jednego z koncertów polskiego kompozytora i pianisty Ignacego Jana Paderewskiego (1860-1941) sala była przepełniona i panował duŜy zaduch. Panie siedzące blisko artysty zaŜądały otwarcia okien. Po ich otworzeniu powstał prze-ciąg i chłodne powietrze wiało prosto w plecy Paderewskiego. W pewnym momen-cie muzyk przestał grać i zwrócił się do owych pań: - Proszę o zamknięcie okien. - Dlaczego, mistrzu? - PoniewaŜ, nie mogą mieć panie, aŜ dwóch przyjemności naraz: słuchania dobrej muzyki i zabijania pianisty.

29

*************** Pewnego razu Ignacy Jan Paderewski podczas pobytu w ParyŜu wszedł do cukier-ni. Sprzedawca powitał go słowami: - Mistrzu, to ogromny zaszczyt mieć pana za klienta. Paderewski wybrał kilka rodzajów ciasta. Sprzedawca zapakował i rzekł: - To tak wielki zaszczyt dla mnie, Ŝe nie zaŜądam od pana zapłaty i jeszcze mój syn zaniesie ciasto pod wskazany adres. - Naprawdę? - Tak. - Bardzo dziękuję. Proszę przynieść to wyborne ciasto do hotelu Paris. - Naturalnie, mistrzu. A jak pana nazwisko?

*************** Znany francuski polityk powiedział kiedyś do Ignacego Jana Paderewskiego: - We Francji jest takie powiedzenie: Pijany jak Polak. Ile jest w tym prawdy? - Proszę nie wierzyć powiedzonkom. W Polsce na przykład mówi się: Uprzejmy jak Francuz.

*************** Ignacy Jan Paderewski niedługo po tym, jak został premierem polskiego rządu, złoŜył wizytę francuskiemu premierowi, Georgesowi Clemenceau. Ten przyjął go nader Ŝyczliwie i na powitanie rzekł: - Witam mistrza fortepianu! - Jestem obecnie, podobnie jak pan, prezesem Rady Ministrów - odpowiedział z uśmiechem Paderewski. Na to Clemenceau odrzekł z ironią: - CóŜ za upadek! Mistrz fortepianu - prezesem Rady Ministrów?!

*************** Po jednym z koncertów młoda wielbicielka Ignacego Jana Paderewskiego zwróci-ła się do pianisty: - Mistrzu! Teraz, kiedy pana słyszałam, moŜe pan juŜ umrzeć!

*************** Włoski skrzypek i kompozytor Niccolo Paganini (1782-1840) za występ na dwo-rze królewskim w Londynie zaŜądał bardzo wysokiego honorarium. Gdy próbowa-no się targować, skrzypek powiedział: - Panowie! PrzecieŜ król moŜe posłuchać mojej gry za znacznie mniejszą sumę, jeśli wykupi bilet na mój koncert w teatrze!

30

*************** Wielbicielka Niccolo Paganiniego zaprosiła go po koncercie na kawę. Po poczę-stunku pani domu, mając nadzieję, Ŝe mistrz da się namówić na zagranie kilku utworów w jej salonie, zwróciła się do artysty z natrętnym pytaniem: - A gdzie są skrzypce? - Skrzypce kazały panią przeprosić, Ŝe zostały w domu, poniewaŜ kawy nie piją.

*************** Niccolo Paganini w osobie światowej sławy polskiego skrzypka, Karola Lipiń-skiego (1790-1861) widział swego muzycznego rywala. Gdy pytano go, który ze współczesnych skrzypków jest według niego pierwszy, odpowiadał: - Który jest pierwszy, nie wiem, ale drugim na pewno jest Lipiński!

*************** Niccolo Paganini tak powiedział o swoich skrzypcach: - Moja armata!

*************** Pewnego razu podczas kolacji spotkali się Karol Lipiński z Niccolo Paganinim. Gdy Polak poprosił gospodynię domu o karafkę z wodą, Włoch zapytał z drwiącym uśmiechem: - Czy w Polsce pije się duŜo wody? - Tak, ale zawsze obok niej musi znajdować się pełny dzban wina.

*************** - Nie jestem przystojny, ale kiedy kobiety słyszą moją grę, czołgają się u moich stóp – chwalił się kiedyś znajomemu pianiście Niccolo Paganini.

*************** Niccolo Paganini był równieŜ znakomitym gitarzystą. Często mawiał: - Jestem panem skrzypiec, ale moją panią jest gitara.

*************** Pewien pianista przechwalał się na wieczorze towarzyskim: - Na moje koncerty przychodzi tylu słuchaczy, Ŝe nie mieszczą się na sali koncer-towej, ale tłoczą się równieŜ na korytarzu. Niccolo Paganini przypadkowo obecny w tym towarzystwie, stwierdził: - To jeszcze nic, proszę pana. Na moich koncertach jest tylu słuchaczy, Ŝe nawet ja sam muszę stać!

31

*************** Włoska śpiewaczka operowa Adelina Patti (1843-1919) zanim osiągnęła sławę, miała trudności finansowe i musiała nawet zaciągnąć dług u rzeźnika. Na jej pierw-szym występie był ów rzeźnik. Widząc entuzjazm publiczności i kwiaty, a pragnąc ze swej strony równieŜ złoŜyć hołd artystce, krzyknął: - Patti, juŜ nie musisz oddawać mi za mięso!

*************** Adelina Patti została zaangaŜowana na trzymiesięczne tournée artystyczne po Ameryce. Gdy zaŜądała za nie wysokiego honorarium, impresario stwierdził: - PrzecieŜ tyle wynosi roczna pensja prezydenta Stanów Zjednoczonych! - JeŜeli prezydent jest tańszy to niech śpiewa!

*************** Włoski kompozytor operowy Giacomo Puccini (1858-1924) zwierzył się kiedyś przyjacielowi: - Potrzeba mi było aŜ trzydziestu lat na to, abym doszedł do wniosku, Ŝe nie mam talentu do muzyki. - No i co? Czy przestałeś komponować? - Nie, byłem wtedy juŜ sławny...

*************** Wykonawca głównej partii w jednej z oper Giacomo Pucciniego był śpiewakiem pracowitym, ale niezbyt zdolnym. Po zakończeniu próby generalnej ktoś powie-dział do kompozytora: - Śpiewak zrobił wszystko, co mógł. Proszę powiedzieć mu kilka miłych słów. - Ma pan rację. Proszę go zawołać. Po chwili podszedł śpiewak, Puccini wyciągnął do niego rękę i rzekł: - Nie gniewam się na pana!

*************** Przed premierą opery Tosca Giacomo Pucciniego w Londynie, przed wejściem do gmachu opery stało kilku Anglików z wywieszką: Płacimy 10 funtów za bilet! Opodal zjawiła się grupa Australijczyków z tabliczką: Płacimy 100 funtów za bilet! Za chwilę przyszli Amerykanie z transparentem: Płacimy kaŜdą cenę i w kaŜdej walucie!

32

*************** Na premierze opery Tosca jakaś kobieta zapytała Giacomo Pucciniego: - Czemu nie bije pan braw? CzyŜby nie podobała się panu opera? - No, niezupełnie. Są w niej miejsca, które wydają mi się nie dość przejrzyste. - Twórca opery moŜe mieć przecieŜ własne oryginalne pomysły. - Tak, zapewne, ale gorzej jest z tym naśladownictwem. Nie miała pani wraŜenia, Ŝe w operze słychać było motywy innych kompozytorów, na przykład Verdiego? - To tylko włoska tradycja... - Nie sądzę. Partie chóralne winny mieć więcej lekkości i Ŝywsze tempo... - Naprawdę tak pan uwaŜa? - Jestem o tym głęboko przekonany! Następnego dnia w mediolańskiej prasie ukazał się artykuł zatytułowany: Rozmo-wa z Giacomo Puccinim o jego ,,Tosce”, ku zdziwieniu samego kompozytora, któ-ry nie przypuszczał, Ŝe jego sąsiadka z opery była dziennikarką.

*************** Giacomo Puccini rzekł kiedyś do znanej śpiewaczki operowej: - Zaśpiewała pani tę arię jak słowik. - Naprawdę, mistrzu? - Tak. Wie pani, Ŝe słowik śpiewa swe pieśni nie otwierając dzioba, a ja nawet nie mogłem pani powiedzieć w pewnym momencie: zamknijŜe babo dzioba!.

***************

Francuski kompozytor Jan Filip Rameau (1683-1764) odwiedził kiedyś starszą panią. Nagle zerwał się z krzesła, otworzył drzwi i wyrzucił z pokoju jej psa. - Dlaczego pan to zrobił? - zdziwiła się kobieta.

- On strasznie fałszuje, kiedy szczeka! ***************

Kiedyś Jan Filip Rameau powiedział: - Dajcie mi dziennik urzędowy, a napiszę do niego muzykę.

*************** Jan Filip Rameau był śmiertelnie chory. Wezwano, więc księdza, aby udzielił mu ostatniego namaszczenia. Widząc agonię chorego, duchowny zaczął śpiewać pieśń Ŝałobną. W tejŜe chwili muzyk otworzył oczy i z wysiłkiem wyszeptał swoje ostat-nie słowa: - Proszę księdza, jak moŜna tak fałszywie śpiewać?!

33

*************** Śpiewak operowy zapytał Jana Filipa Rameau, czy łatwo jest komponować. - Pan teŜ moŜe spróbować tej sztuki - odpowiedział kompozytor. - Oto kartka pa-pieru nutowego. Proszę wziąć igłę i pokłuć ten papier na liniach i między liniami. Gdy śpiewak skończył, Rameau wziął kartkę, zamienił wszystkie dziurki na pię-ciolinii w nuty róŜnej wartości, podzielił je na takty i otrzymaną w ten sposób frazę muzyczną uŜył jako tematu do arii jednej ze swych oper.

*************** Młody kompozytor zagrał kiedyś Maurycemu Ravelowi (1875-1937) swoją nową

kompozycję na fortepian. - Doskonały utwór - powiedział Ravel - ale niektóre fragmenty przypominają mi

utwory Chopina. - Nic nie szkodzi! Chopina zawsze się chętnie słucha – odrzekł młodzieniec.

*************** Niemiecki kompozytor Max Reger (1873-1916) natknął się w hotelu na swojego wielbiciela, który nieustannie wychwalał jego muzykę. Po kolacji Reger poszedł do pokoju i ćwiczył na fortepianie do późnej nocy. Następnego dnia kompozytor spo-tkał swego entuzjastę, który rzekł: - Proszę sobie wyobrazić, Ŝe do północy nie mogłem zasnąć, bo jakiś bałwan w sąsiednim pokoju grał na fortepianie, mimo Ŝe co chwilę stukałem w ścianę. - Och, przepraszam - odpowiedział Reger. - Wczoraj tak pan mnie chwalił, Ŝe po-stanowiłem zagrać na pańską cześć, a walenie w ścianę potraktowałem, jako doma-ganie się bisów...

*************** Max Reger po przeczytaniu w gazecie ostrej krytyki swoich kompozycji, tak od-pisał recenzentowi: Drogi Panie! Siedzę w najbardziej ustronnym zakątku mego domu i mam pańską krytykę przed sobą. Za chwilę będę ją miał za sobą.

*************** Na jednym z koncertów Max Reger tak znakomicie wykonał partię fortepianową z kwintetu Franciszka Schuberta Pstrąg, Ŝe nazajutrz jakaś wielbicielka przesłała mu pół tuzina pstrągów. Artysta napisał do niej list z podziękowaniem, który tymi słowami zakończył: Podczas najbliŜszego koncertu zamierzam zagrać „Wołowego” menueta Józefa Haydna.

34

*************** Studenci konserwatorium, w którym uczył Max Reger, postanowili zemścić się na pewnym krytyku, który pisał wyjątkowo złośliwe recenzje o twórczości ich profe-sora. Wieczorem udali się pod dom krytyka i odegrali kocią muzykę. - Czy to najnowsza kompozycja waszego profesora? - zapytał krytyk, wyjrzawszy przez okno. - Nie! To jest pańska recenzja przełoŜona na muzykę.

*************** Niemiecki krytyk muzyczny Ludwik Rellstab (1799-1860) mawiał: - Wszyscy mający powykręcane palce przez ćwiczenie etiud Fryderyka Chopina mogą je sobie znowu nastawić, ale ludzie o zdrowych palcach niech się ich wy-strzegają. Zwłaszcza, jeśli nie ma w pobliŜu chirurga!

*************** Wybitny polski pianista Maurycy Rosenthal (1862-1946) będąc na recitalu forte-pianowym kolegi zauwaŜył, Ŝe męŜczyzna siedzący obok niego śpi. Nachylił mu się do ucha i szepnął: - Szanowny panie, proszę tak głośno nie chrapać. Budzi pan całą publiczność.

*************** Maurycy Rosenthal pochwalił się swemu koledze, biznesmenowi: - Kupiłem w Nowym Jorku świetnego Steinway'a. - Naprawdę? - Tak.. - A ile on ma koni mechanicznych?

*************** Włoski kompozytor operowy Joachim Rossini (1792-1868) był na koncercie Franciszka Liszta. W czasie przerwy jeden ze słuchaczy zapytał Rossiniego, co są-dzi o grze pianisty. - Liszt robi tak wiele, Ŝeby go obserwować, Ŝe chwilowo nie miałem czasu go po-słuchać...

*************** Król portugalski zaprosił Joachima Rossiniego, aby wyraził opinię o jego grze na wiolonczeli. Po wysłuchaniu utworu wykonanego przez władcę muzyk, rzekł: - Wasza Królewska Mość niewątpliwie gra jak król, który ma tyle innych rzeczy do zrobienia...

35

*************** Młody kompozytor zgłosił się do Joachima Rossiniego z dwoma partyturami. - Chciałbym zagrać mistrzowi dwie symfonie i dowiedzieć się, która jest lepsza. Dyrygent orkiestry obiecał mi jedną z nich wykonać publicznie! Młodzieniec zasiadł do fortepianu i zaczął grać pierwszą z symfonii. Po kilku tak-tach Rossini zamknął partyturę i rzekł: - Na pewno ta druga, chłopcze!

*************** Joachim Rossini dowiedziawszy się, Ŝe w jego rodzinnym mieście chcą mu za Ŝycia wystawić pomnik, powiedział członkom rady miejskiej: - Panowie! Jeśli dacie mi te pieniądze to obiecuję, Ŝe będę osobiście stać na coko-le przez kilka godzin dziennie!

*************** Joachim Rossini na wiele lat przerwał komponowanie, co zwróciło uwagę wielbi-cieli jego muzyki. Zapytany o przyczynę, odpowiedział: - Wszyscy pracują dla trzech rzeczy: sławy, pieniędzy i przyjemności. Sławę juŜ mam, pieniędzy mi nie trzeba, a przyjemności juŜ dawno mnie znudziły...

*************** Gdy Joachim Rossini umierał, przyjaciele chcieli wezwać księdza, lecz kompozy-tor rzekł: - Nie trzeba. Myślę, Ŝe przed tym, kto skomponował Stabat Mater drzwi do raju stoją szeroko otwarte!

*************** Światowej sławy polski pianista Artur Rubinstein (1886-1982) zapytany, czy pia-nista powinien ćwiczyć codziennie, odpowiedział: - Jeśli nie ćwiczę jeden dzień - natychmiast to czuję, jeŜeli dwa - czują to moje palce, jeŜeli trzy dni - czuje to moja publiczność.

*************** Po jednym z charytatywnych koncertów znana dziennikarka zapytała Artura Ru-binsteina: - Co było dla pana najtrudniejsze w okresie, gdy zaczynał pan uczyć się gry na fortepianie. Pianista odpowiedział bez namysłu: - Opłata za lekcje, droga pani.

36

*************** Pewien młody pianista dawał próbę swych umiejętności przed Arturem Rubinste-inem. Po kilku niezbyt udanych akordach zwrócił się do mistrza: - Czy ma pan jakieś Ŝyczenia? Jak pan widzi, mogę robić z fortepianem wszystko, co mi się tylko podoba! - Wobec tego niech pan zamknie klawiaturę!

*************** Artur Rubinstein pragnąc spokojnie poćwiczyć przed koncertem zapowiedział słuŜącemu, Ŝe dla nikogo nie ma go w domu. Po chwili zadzwonił telefon i kobiecy głos zapytał o pianistę: - Mistrza nie ma w domu - rzekł słuŜący. - Jak to? - oburzyła się dama. - PrzecieŜ słyszę, Ŝe gra! - Niezupełnie. To tylko ja wycieram kurz z klawiszy...

*************** W willi pewnego bankiera Artur Rubinstein grał bardzo nastrojowo utwór Fryde-ryka Chopina. Gdy skończył, bankier rzekł: - Bardzo ładnie pan grał, ale dlaczego obawiał się pan grać głośniej? PrzecieŜ cały ten dom jest mój!

*************** Pewnego razu Artur Rubinstein przybył na ceremonię odsłonięcia własnego po-piersia. Gdy je zobaczył, rzekł: - Bardzo mi się ta rzeźba podoba, poniewaŜ wyglądam na niej tak, jak powinie-nem wyglądać!

*************** Artur Rubinstein i znany bankier Michel Rubinstein mieszkali w ParyŜu przy tej samej ulicy i bardzo często poczta adresowana do jednego z nich, trafiała do dru-giego. Pewnego dnia bankier odwiedził artystę z plikiem depesz i rzekł: - To są telegramy do pana. Niech pan będzie łaskaw i powie mojej Ŝonie, Ŝe Karo-lina z Warszawy, Inga z Berlina i Margaret z Londynu to pana przyjaciółki, a nie moje. Pianista otworzył sekretarzyk i wyjmując inny plik depesz, adresowanych do ban-kiera, odpowiedział: - Chętnie, jeśli pan powie mojej Ŝonie, Ŝe trzy miliony marek zdeponowanych w banku niemieckim, cztery miliony funtów w banku angielskim i dwa miliony franków w banku szwajcarskim to pańskie pieniądze, a nie moje!

37

38

*************** Następnego dnia po koncercie Artura Rubinsteina, w jednej z kalifornijskich gazet napisano: Fortepian był znakomity i Artur Rubinstein nieźle na nim grał.

*************** Artur Rubinstein zapytany, co sądzi o muzyce zespołu The Beatles, odpowiedział: - Dopóki nie grają Chopina, wszystko jest w porządku. *************** Hans von Bülow powiedział kiedyś o Arturze Rubinsteinie: - To Michał Anioł muzyki.

*************** Francuski Kompozytor Kamil Saint-Saëns (1835-1921) na pytanie, co sądzi o swym koledze – Juliuszu Massenetcie, odrzekł: - Juliusz, to bardzo przeciętny muzyk, bez przyszłości. Innym razem ta sama osoba zapytała Masseneta, jaka jest opinia o Saint-Saënsie. Odpowiedział: - Kamil to wybitny kompozytor i wyjątkowy talent. - Naprawdę tak pan uwaŜa? Ale on jest zupełnie odmiennego zdania o pańskiej twórczości. - Wiem, Kamil postępuje dokładnie tak samo jak ja: co innego mówi, a co innego myśli.

*************** Austriacki kompozytor Arnold Schönberg (1876-1951) w 1909 roku w Filharmo-nii Wiedeńskiej prowadził próby swojej najnowszej kompozycji. Muzycy z orkie-stry byli zaszokowani jej nowatorstwem. - Zobaczycie – tłumaczył im kompozytor – za pięćdziesiąt lat ta muzyka będzie przez wszystkich wykonywana i rozumiana. - To, dlaczego mamy ją grać juŜ dzisiaj?

*************** Pewnego razu dyrektor konserwatorium zapytał Arnolda Schönberga: - Mistrzu, jak panu idzie praca pedagogiczna w klasie kompozycji? - Wspaniale! - No to się cieszę. - Wczoraj znowu udało mi się zniechęcić do komponowania jednego studenta.

39

*************** Jeden z przyjaciół austriackiego kompozytora Franciszka Schuberta (1797-1828) chcąc utorować mu drogę do sukcesu, zaniósł do wydawnictwa jego balladę Król Olch. Podejrzliwy wydawca wiedząc, Ŝe w Dreźnie działa juŜ kompozytor o tym samym nazwisku, zapytał go w liście, czy ballada nie jest przypadkiem jego autor-stwa. Drezdeński Schubert z irytacją odpisał, Ŝe nie ma nic wspólnego z tym rozwi-chrzonym utworem i, Ŝe energicznie będzie dochodził, kto nadsyłając podobną kompozycję zaszkodził jego sławie.

*************** W duŜym wydawnictwie wiedeńskim rozpoczął pracę młody muzyk, niejaki Fah-rbach. W kilka dni potem jakiś nieznany mu jegomość niskiego wzrostu, z okrągłą twarzą trzymając zwitek nut w ręku, uchylił nieśmiało drzwi wydawnictwa. Nie zdąŜył wejść, gdy spostrzegł go wydawca i machnąwszy ręką, krzyknął: - Dziś nie potrzeba! - KtóŜ to był? - Fahrbach zapytał szefa. - Przychodzi tu codziennie i wciąŜ mi zawraca głowę. Nazywa się Franciszek Schubert.

*************** Niemiecki kompozytor Robert Schumann (1810-1856) wraz ze swoją Ŝoną Klarą - znaną pianistką, podróŜował z koncertami po świecie, odnosząc wielkie sukcesy. Po jednym z koncertów wydano na cześć Klary przyjęcie u pewnego burmistrza, który zapytał kompozytora: - Czy pan, panie Schumann jest równieŜ muzykalny?

*************** Robert Schumann pierwszy powitał z entuzjazmem młodzieńcze utwory Frydery-ka Chopina, mówiąc: - Kapelusze z głów, panowie, oto geniusz! Schumann równieŜ dostrzegł w mazurkach Chopina armaty ukryte w kwiatach.

*************** Robert Schumann był takŜe cenionym krytykiem muzycznym. Zaatakował go kiedyś mało znany kompozytor: - Jak pan mógł napisać tak źle o moim koncercie skrzypcowym, skoro spał pan cały czas przez okres jego trwania? - Spanie to teŜ pewnego rodzaju krytyka.

40

*************** Gdy zapytano fińskiego kompozytora Jana Sibeliusa (1865-1957), dlaczego o wiele chętniej przebywa między biznesmenami, niŜ między muzykami, odparł: - Gdy jestem wśród muzyków, wszyscy mówią o trudnościach finansowych, za to gdy jestem wśród biznesmenów, rozmawiają ze mną wyłącznie o muzyce!

*************** Śpiewak operowy Leo Slezak (1873-1946) w pewnym prowincjonalnym mia-steczku podpisał bardzo korzystny dla siebie kontrakt. Dyrektor teatru wręczając mu dokument, powiedział: - Nie jest pan taki głupi, na jakiego pan wygląda! - W tym właśnie tkwi róŜnica między nami.

*************** Leo Slezak śpiewając kiedyś swoją partię w operze Lohengrin Ryszarda Wagnera, doszedł do miejsca, gdy na scenie zjawia się łabędź, który ma go unieść w powietrze. Łabędź pojawił się, ale na skutek pomyłki inspicjenta zatrzymał się na krótko i śpiewak nie zdąŜył go dosiąść. Podszedł, więc do dyrygenta i zapytał: - Przepraszam pana, o której godzinie odchodzi następny łabędź?

*************** Pewnego razu Leo Slezak otrzymał telegraficznie, taką propozycję finansową: 100! Stop! 1000 Pozdrowień! Artysta odpowiedział takŜe telegraficznie: 1000! Stop! 100 Pozdrowień!

*************** Pewnego razu podczas koncertu orkiestry pod dyrekcją Leopolda Stokowskiego (1882-1977) solo na trąbce, które było zawsze wykonywane za sceną nie odbyło się. Gdy zdenerwowany dyrygent zjawił się za kulisami, ujrzał policjanta trzymają-cego wyrywającego się z uścisku trębacza. - Mistrzu! - zameldował policjant. - Ten męŜczyzna chciał zagrać podczas pań-skiego koncertu, ale w porę go powstrzymałem!

***************

Leopold Stokowski znany był z tego, Ŝe nie znosił na sali Ŝadnych hałasów. Kie-dyś przerwał koncert uderzeniem batuty w pulpit, zwrócił się do widowni i rzekł: - Haendel skomponował ten utwór na smyczki i blachę. W partyturze nie ma ani jednej nuty dla przeziębionych i zakatarzonych!

41

*************** Pewnego razu znajomy poŜyczył od Jana Straussa (syna) (1825-1899) ksiąŜkę i po dłuŜszym czasie oddał ją pozaginaną i zatłuszczoną. RozŜalony Strauss poszedł do najbliŜszego rzeźnika, kupił kawałek kiełbasy i wysłał ją do znajomego, dołączając krótki liścik: Przyjacielu! Zostawił pan w mojej ksiąŜce zakładkę, którą teraz odsyłam.

*************** Po śmierci Jana Straussa (syna) niejaki Müller wystawił operetkę opartą na melo-diach Straussa i dorobił się kamienicy. Wkrótce pewien krytyk na łamach prasy, tak skomentował to wydarzenie: Müller napisał operetkę z muzyką Straussa i dorobił się kamienicy. Gdyby Strauss stworzył podobne dzieło do muzyki Müllera, na pewno umarłby z głodu.

*************** Ojciec niemieckiego kompozytora i dyrygenta Ryszarda Straussa (1864-1949), znany waltornista, tak pouczał syna: - My w orkiestrze bacznie obserwujemy kaŜdy ruch nowego dyrygenta: jak staje przy pulpicie, jak otwiera partyturę, jak podnosi batutę i w lot orientujemy się, kto tu będzie waŜniejszy: on czy my?

*************** Ryszard Strauss na próbie swej nowej opery Salome miał trudności z oporną or-kiestrą. W końcu jego cierpliwość się wyczerpała: - Kto właściwie napisał tę operę: wy czy ja? - Chwała Bogu, pan - odpowiedziano z orkiestry.

*************** Ryszard Strauss kierował próbą Symfonii alpejskiej. W szybkiej części zatytuło-wanej Burza koncertmistrzowi wypadł z ręki smyczek. Kompozytor zatrzymał pró-bę i rzekł: - Zacznijmy burzę od początku, gdyŜ nasz skrzypek zgubił parasol.

*************** Jedna ze śpiewaczek operowych wątpliwego talentu z entuzjazmem oznajmiła Ryszardowi Straussowi, Ŝe za odśpiewanie kilku jego pieśni otrzymała tysiąc ma-rek honorarium. - Bardzo się cieszę - odparł Strauss. - Teraz wreszcie ma pani pieniądze, aby za-cząć się porządnie uczyć śpiewu!

42

*************** Kompozytor rosyjski Igor Strawiński (1882-1971) otrzymał ofertę skomponowa-nia muzyki do filmu. Kiedy kompozytor uznał honorarium za zbyt małe, producent filmowy bardzo się zdziwił: - PrzecieŜ dokładnie tyle otrzymał kompozytor, który skomponował nam muzykę do poprzedniego filmu! - Ale mój poprzednik miał prawdopodobnie talent, a ja go nie mam, co zmusza mnie do większej pracy..

*************** Kiedyś Igor Strawiński wsiadając do taksówki zauwaŜył, Ŝe na tablicy informa-cyjnej samochodu widnieje jego własne imię i nazwisko. Zapytał, więc taksówka-rza: - Czy jest pan krewnym kompozytora? - Jakiego kompozytora? - zdziwił się taksówkarz. - Strawiński to właściciel firmy, w której od trzydziestu lat pracuję. Ja z muzyką nie mam nic wspólnego. Nazywam się Strauss!

*************** Igor Strawiński imitując w balecie Pietruszka brzmienie katarynki zacytował zna-ną melodię, w przekonaniu, Ŝe jest to anonimowa piosenka uliczna. JuŜ po premie-rze baletu zgłosił się do Strawińskiego kompozytor owej melodii z Ŝądaniem: - Będzie pan musiał się ze mną dzielić tantiemami za kaŜde wykonanie Pietruszki.

*************** W Rzymie Igor Strawiński został sportretowany przez Pablo Picassa. WyjeŜdŜa-jąc zabrał portret do walizki. Na granicy obraz został zatrzymany, choć muzyk tłu-maczył celnikowi, Ŝe jest to jego portret. - To jest portret? - zdziwił się celnik. - Panie, przecieŜ to plan fortecy!

*************** Rosyjski śpiewak operowy Fiodor Szalapin (1873-1938) został zapytany przez pewnego bankiera: - Proszę mi powiedzieć, czym pan się zajmuje? - Śpiewam. - Pan mnie źle zrozumiał. Pytałem, czym pan naprawdę się zajmuje. - Śpiewam.

- Śpiewać, to kaŜdy potrafi. Ja na przykład śpiewam przy goleniu. Chciałem się tylko pana zapytać, gdzie pan pracuje?

43

*************** Pewnego razu Fiodor Szalapin zgłosił się na pocztę po odbiór korespondencji. PoniewaŜ nie miał przy sobie dokumentu stwierdzającego toŜsamość, urzędnik powiedział: - Nie mogę panu wydać listu. Skąd mogę wiedzieć, Ŝe jest pan tym słynnym śpiewakiem Szalapinem? - Mogę to panu udowodnić - powiedział śpiewak, zaśpiewał swoją ulubioną arię i wrócił do domu z listem.

*************** Pewna hrabina zaproponowała Fiodorowi Szalapinowi udział w bezpłatnym kon-cercie. Śpiewak odpowiedział: - Droga hrabino, proszę sobie zapamiętać raz na zawsze, Ŝe jedynie ptaki śpiewają za darmo!

*************** Fiodor Szalapin miał lokaja o imieniu Piotr. Podczas pobytu w Berlinie, zgłosił się do niego dziennikarz z prośbą o wywiad z artystą. - Nic z tego - rzekł lokaj. - Mój pan jest w toalecie i nie moŜe pana przyjąć. Ale ja mogę udzielić wywiadu, bo o wszystkim jestem doskonale poinformowany. - Jakie plany artystyczne ma mistrz na najbliŜszy miesiąc? - Jutro jedziemy do Mediolanu, gdzie w teatrze La Scala będziemy śpiewać Mefi-stofelesa. Za tydzień jedziemy do Londynu, gdzie w pałacu królewskim damy wielki koncert... W tym momencie uchyliły się drzwi od łazienki, wyszedł Szalapin i stanowczym głosem powiedział: - Tylko nie zapomnij Piotrze zabrać mnie ze sobą!

*************** Gdy włoskiego kompozytora Giuseppe Tartiniego (1692-1770) zapytano jak po-wstała słynna Sonata g-moll z trylem diabelskim, odpowiedział: - Pewnej nocy śniło mi się, Ŝe dobijałem targu z diabłem za cenę mojej duszy. Gdy to się stało, postanowiłem mu dać skrzypce, aby przekonać się, czy umie grać. Diabeł wziął je do ręki i zaczął grać wspaniałą sonatę, przewyŜszającą piękno wszystkich sonat, jakie słyszałem w swoim Ŝyciu! Gdy skończył, próbowałem i ja wziąć skrzypce, aby powtórzyć zasłyszane przed chwilą dźwięki, na próŜno. Gdy się obudziłem, zabrałem się do spisywania tego, co usłyszałem we śnie. Skompo-nowałem wtedy tę sonatę. Niestety, jest jej daleko do cudownej muzyki, jaką zagrał mi diabeł...

44

*************** Kiedyś włoski dyrygent i kompozytor Arturo Toscanini (1867-1957) na próbie przed koncertem w Nowym Jorku, zwrócił uwagę śpiewającej z orkiestrą artystce. Ta wykrzyknęła oburzona: - Ja jestem wielką artystką, wie pan o tym?! - Niech pani będzie spokojna, nie powiem o tym nikomu!

*************** Arturo Toscanini kiedyś powiedział: - Francuzi płaczą, Hiszpanie wyją, Niemcy mruczą, a Włosi śpiewają.

*************** Wielu sławnych dyrygentów włoskich, wśród nich Arturo Toscanini i Pietro Mas-cagni (1863-1945) zostało zaproszonych do wzięcia udziału w wielkim festiwalu muzycznym w Mediolanie, urządzonym na cześć Giuseppe Verdiego. Mascagni zazdrościł sławy Toscaniniemu i przyjął zaproszenie pod warunkiem, Ŝe dostanie honorarium większe niŜ Toscanini. - Niech to będzie tylko jeden lir, ale musi być większe - oświadczył Mascagni. Komitet festiwalowy wyraził zgodę. Gdy Mascagni odbierał honorarium, ze zdziwieniem stwierdził, Ŝe wyniosło ono tylko jeden lir. Toscanini dyrygował za darmo.

*************** Dziennikarka zapytała kiedyś Arturo Toscaniniego: - Mistrzu, dlaczego nie toleruje pan kobiet w orkiestrze? - Bo gdy są ładne, przeszkadza to moim muzykom, a gdy są brzydkie przeszkadza to mnie.

*************** Wybitny włoski kompozytor operowy Giuseppe Verdi (1813-1901) po przejrzeniu kilku kompozycji pewnego zarozumiałego kompozytora, rzekł: - Pańskie utwory będą grane wówczas, gdy ludzkość zapomni o muzyce Mozarta, Beethovena, Chopina... Ale tylko wtedy!

*************** Giuseppe Verdi podczas próby opery Rigoletto w jednym z prowincjonalnych miasteczek miał udzielić orkiestrze ostatnich wskazówek. Verdi przez dłuŜszy czas słuchał muzyków, wreszcie zapytał: - Panowie, wszystko to ładnie, tylko proszę mi powiedzieć: czyja to jest muzyka?

45

*************** Niemiecki kompozytor Ryszard Wagner (1813-1883) na premierę swej opery Lo-hengrin zaprosił Giacomo Meyerbeera. - Jak się panu podoba? - zapytał po odegraniu ostatniego taktu Wagner. Meyerbeer zamiast odpowiedzi wskazał mu na widowni starszego pana, smacznie sobie chrapiącego. Po jakimś czasie wystawiono nową operę Meyerbeera, na którą kompozytor zaprosił Wagnera. Po przedstawieniu Meyerbeer zapytał: - Czy moja nowa opera podoba się panu? Tym razem Wagner spojrzał po sali i wskazał na jakiegoś śpiącego na widowni męŜczyznę. - Aaa! Ten jegomość? On jeszcze śpi od czasu wystawienia pańskiej opery!

*************** Po premierze opery Tannhäuser Ryszarda Wagnera, poproszono jednego z kryty-ków o wyraŜenie swej opinii. Ten bez namysłu odpowiedział: - Częściowo podoba mi się, a częściowo nie. - Co się panu podoba? - Libretto, scenografia, dobra obsada... - A co się panu nie podoba? - Muzyka.

*************** Kiedyś Ryszard Wagner powiedział: - Wierzę w Boga, Mozarta i Beethovena.

*************** Na próbie opery Śpiewacy norymberscy Ryszarda Wagnera źle brzmiało solo ro-gu. Dyrygent wychodził z siebie, aby wreszcie uzyskać odpowiednie brzmienie. Po kilkukrotnych powtórkach tego samego fragmentu dyrygent zakończył próbę i rzekł do waltornisty: - Pamiętaj kolego, dziś wieczorem na koncercie masz zagrać bezbłędnie! - Mistrzu, dziś wieczorem zastępuje mnie kolega!

*************** Po premierze opery Tannhäuser Ryszarda Wagnera odbył się bankiet wydany na cześć kompozytora. W pewnej chwili w sali bankietowej rozległ się hałaśliwy brzęk rozbijających się naczyń. Zapadła cisza, którą przerwał jeden z uczestników bankietu, mówiąc ze zdziwieniem: - To jeszcze nie skończył się Tannhäuser !?

46

*************** Niemiecki kompozytor Karol Maria von Weber (1786-1826) ukończywszy operę Wolny strzelec przesłał ją do oceny Ludwikowi van Beethovenowi. Ten przestu-diował dzieło i odesłał je wraz z krótką uwagą, iŜ radziłby nie komponować juŜ więcej oper. Wkrótce Weber spotkał Beethovena i zapytał: - Czy rzeczywiście muzyka do Wolnego strzelca jest tak słaba, Ŝe nie powinienem pisać więcej oper? Beethoven odrzekł: - Och, nie! Po prostu uwaŜam, Ŝe pańska opera jest tak doskonała, iŜ drugiej rów-nie dobrej nigdy pan juŜ nie napisze!

*************** Na jednej z prób opery Oberon Karol Maria von Weber zwrócił się do śpiewaka: - JakŜe mi przykro, Ŝe pan tak się męczy wykonując swą rolę. - Nic podobnego, panie Weber. - A jednak myślę, Ŝe się pan strasznie męczy. - Naprawdę, wcale się nie męczę, panie Weber. - Ja jednak twierdzę, Ŝe tak. Zadaje pan sobie tyle trudu, by śpiewać wiele nut, których nie ma w partyturze!

*************** Karol Maria von Weber poszedł z przyjacielem na premierę opery napisanej przez generalnego królewskiego dyrygenta, który nie cierpiał Webera. W czasie przed-stawienia prawdziwy słoń biorący udział w akcji opery podniósł ogon i wzbogacił scenę o dodatkowy rekwizyt. Wówczas przyjaciel uśmiechnął się i zapytał kompo-zytora: - Karolu, co sądzisz o kulturze tego zwierzęcia? - MoŜe ten słoń jest źle wytresowany, ale za to jest z pewnością świetnym kryty-kiem!

*************** Światowej sławy polski skrzypek i kompozytor Henryk Wieniawski (1835-1880) miał otrzymać od króla pruskiego Wilhelma I wysokie odznaczenie. Jednak za-miast orderu król wręczył Wieniawskiemu tabakierkę wysadzaną brylantami i oświadczył, Ŝe jest zbyt młody, by otrzymać to odznaczenie. Muzyk tabakierki nie przyjął, mówiąc: - Jeśli jestem zbyt młody, by mnie odznaczano, to tym bardziej jestem za młody, by zaŜywać tabakę.

47

*************** Kiedyś Henryk Wieniawski przybył do rosyjskiego miasteczka, gdzie dowódca tutejszego garnizonu wojskowego poprosił go o odegranie koncertu. - Prosimy, Ŝeby pan zagrał na kontrabasie. - Przykro mi, ale potrafię grać tylko na skrzypcach. - Nie potrafi pan grać na kontrabasie? - Nie potrafię. - Jeździć smyczkiem pod brodą, czy pod brzuchem, czy to dla pana mistrzu nie jest wszystko jedno?

*************** Henryk Wieniawski przez pewien okres czasu był nadwornym skrzypkiem cara Aleksandra II. Na jednym z koncertów u nóg cara leŜał jego ulubiony pies, który gdy tylko Wieniawski rozpoczął grę, zerwał się z wyciem. Przestraszony skrzypek przerwał występ. Widząc to car zapytał artystę: - Zdaje się, Ŝe mój pies przeszkadza panu w grze? - SkądŜe, Najjaśniejszy Panie! To z pewnością ja jemu przeszkadzam.

*************** Znakomity polski wiolonczelista i kompozytor Kazimierz Wiłkomirski (1901-1995) zapytał kiedyś pewną śpiewaczkę: - Czy nie zechciałaby pani nauczyć się kilku moich pieśni? - AleŜ mistrzu, przecieŜ często śpiewam pana pieśni na koncertach! - To wiem. Ja tylko pytałem, czy nie zechciałaby się pani ich nauczyć.

*************** Kazimierz Wiłkomirski poproszony o opinię na temat pewnej orkiestry symfo-nicznej, rzekł: - To nie jest zła orkiestra. Po czym dodał szeptem: - Ta orkiestra jest okropna.

*************** Kazimierz Wiłkomirski przyszedł z Ŝoną do jednego ze swoich przyjaciół i długo o czymś dyskutowali. W pewnej chwili małŜonka przyjaciela zwraca się do pani Wiłkomirskiej: - Ach, ci nasi męŜowie! Kiedy się spotkają, rozmawiają wyłącznie o muzyce! - AleŜ myli się pani! - odzywa się Wiłkomirski. - Tym razem nie mówiliśmy o muzyce, lecz o utworach jednego z naszych kolegów.

48

*************** Słynnego skrzypka belgijskiego Eugenè Ysaÿe (1858-1931) zaprosił po koncercie do domu właściciel fabryki obuwia. Po kolacji gospodarz zapytał: - Mistrzu, moŜe by pan coś zagrał na skrzypcach? - Chętnie, a gdy pan będzie gościem u mnie, poproszę pana o wzięcie miary na buty!

*************** Eugenè Ysaÿe słynął jako miłośnik dobrych win. Pewnego razu został zaproszony przez Ŝonę właściciela wytwórni win. Był niemile zdziwiony, gdy goszcząca go dama, do posiłku nie podała ani kropli wina. - Jestem zaszczycona, Ŝe mistrz zechciał mnie odwiedzić - powiedziała pani do-mu. - Mój mąŜ wyjechał i zabrał ze sobą wszystko: moje serce, myśli, wspomnie-nia... - CzyŜby zabrał takŜe wszystkie butelki z winem?

*************** Pewnego razu wybitny polski dyrygent i pedagog Teodor Zalewski (1897-1985) zwrócił się do muzyków z orkiestry: - Dziś przypada rocznica urodzin wielkiego kompozytora Fryderyka Chopina. śeby uczcić jego pamięć, nie będziecie państwo grać dziś Ŝadnych jego utworów!

*************** Innym razem Teodor Zalewski po wysłuchaniu arii w wykonaniu mało znanego śpiewaka operowego, rzekł do dyrektora filharmonii: - Ten pański tenor jest dobry na koncerty dobroczynne. Gdy tylko zaczyna śpie-wać wywołuje współczucie wśród słuchaczy!

*************** Niemiecki kompozytor Karol Zelter (1758-1832) akompaniował młodej damie, śpiewającej swoją popisową pieśń. W pewnym momencie rzekł do niej: - NiechŜe pani tak nie rozdziawia gęby! PrzeraŜona dama umilkła i zaczęła płakać.

- Proszę nie płakać - zaczął pocieszać ją kompozytor. - Sądziłem tylko, Ŝe przy takiej fasadzie nie powinna pani otwierać zbyt szeroko bramy.

*************** - Utwór muzyczny powinien mieć zawsze początek i koniec, to co jest w środku słuchacza zazwyczaj nie interesuje – powiedział kiedyś Karol Zelter.

49

Ciekawostka w muzyceCiekawostka w muzyceCiekawostka w muzyceCiekawostka w muzyce

50

*************** Pierwszy konkurs muzyczny odbył się w mitologicznej Grecji. Wsławiony piękną grą na aulosie (instrument zbliŜony do oboju) satyr Marsjasz w zuchwałej pysze wyzwał do współzawodnictwa samego Apolla, który wyzwanie przyjął pod warunkiem, Ŝe zwycięŜony będzie wydany na łaskę zwycięzcy. Na sę-dziów obrano pasterzy. Jako pierwszy zagrał Marsjasz i swoją grą zachwycił wszystkich. Potem wystąpił Apollo, który tak pięknie zagrał na lirze, Ŝe sędziowie jednogłośnie przyznali mu pierwsze miejsce. Apollo kazał przywiązać Marsjasza do drzewa i Ŝywcem obedrzeć go ze skóry. Konkursowi przyglądał się król Midas, któremu bardziej podobała się gra Marsja-sza. Gdy dowiedział się o tym Apollo, za karę przyprawił Midasowi ośle uszy.

*************** Antyczny król Teb Amfion postanowił miasto otoczyć murem. Przyszło mu to bardzo łatwo, gdyŜ wspaniale grał na lirze i pięknie śpiewał. Kamienie poruszane jego zaczarowaną muzyką same się zbierały i układały w mur.

*************** Łuk muzyczny ma juŜ około 40 000 lat. Do dzisiaj Murzyni Akamba z Afryki Wschodniej i Indianie Maidu z Kalifornii, uwaŜają jego dźwięk za najskuteczniej-sze medium w kontakcie z duchami.

*************** Najstarsza pieśń świata Szaduf ma juŜ 4 000 lat i pochodzi z Egiptu. Śpiewali ją robotnicy w młynach wodnych i pracujący przy budowie piramid.

*************** Orkiestra w języku greckim oznacza miejsce do tańczenia.

*************** W średniowieczu w muzyce metrum trójdzielne było podstawową, a przy tym symboliczne (Trójca Święta).

*************** W średniowieczu w Niemczech powstała legenda o magicznym działaniu muzyki. W 1284 roku miasto Hameln nawiedziła plaga szczurów. Wezwano na pomoc szczurołapa, który grą na flecie wyprowadził gryzonie z miasta i potopił. Gdy od-mówiono mu zapłaty, wrócił do Hameln i taką samą grą wyprowadził w nieznane wszystkie dzieci z miasta.

51

*************** Reformatorem notacji muzycznej i twórcą systemu solmizacji był mnich toskański Guido z Arezzo (ok.992-1050).

*************** Jako pierwszy w Polsce Uniwersytet Jagielloński w 1406 roku wprowadził wy-kłady z muzyki.

*************** Pierwszą pieśnią w języku polskim jest Bogurodzica, pochodzi z końca XIII wie-ku.

*************** Wincenty z Kielczy (ok.1200-ok.1261) jest pierwszym znanym z imienia kompo-zytorem polskim.

*************** W 1580 roku w Krakowie został wydany pierwszy polski śpiewnik Melodie na Psałterz polski uczynione do muzyki Mikołaja Gomółki (ok.1535-ok.1591) i tekstu Psalmów Dawidowych przełoŜonych w mistrzowski i poetycki sposób z języka he-brajskiego na język polski przez Jana Kochanowskiego (1530-1584).

*************** Leonardo da Vinci (1452-1519) tworzył swe arcydzieło Mona Lisę przy wtórze lutni i wiol.

*************** Pierwsze drukowane nuty wydane zostały w XV wieku. Z początku drukowane były linie i tekst, nuty wpisywano ręcznie.

*************** Kardynał Richelieu (1585-1642) chcąc zdobyć względy królowej Anny Au-striaczki (1601-1666) tańczył przed nią sarabandę z kastanietami w ręku i z przy-wiązanymi do nóg dzwoneczkami.

*************** W XVI wieku instrumenty muzyczne były świadectwem bogactwa i gromadzono je jako cenne przedmioty. Kolekcja potęŜnej rodziny kupiecko-bankierskiej Fru-ggerów z Augsburga liczyła ponad 400 instrumentów, w tym 140 lutni.

52

*************** Król Anglii Henryk VIII (1509-1577) był równieŜ kompozytorem pieśni. Królowi przypisuje się skomponowanie muzyki do pieśni Greensleves.

*************** Jeden z najwybitniejszych kompozytorów renesansu Orlando di Lasso (1532-1594) w liście do wścibskiego księcia Wilhelma Bawarskiego napisał wierszem: Gdy tyłek mój jak trąbka brzmi, nikt nosa tu nie wetknie mi.

*************** Jan Baptysta Lully podczas dyrygowania hymnem dziękczynnym w kościele wy-bijał takt laską, jak to wówczas było w zwyczaju. W pewnej chwili uderzył się nią w nogę, zranił i wkrótce umarł na zakaŜenie krwi.

*************** W 1549 roku w Brukseli w pochodzie maskaradowym udział wziął między inny-mi niedźwiedź grający na organach, które składały się z dwudziestu Ŝywych kotów, zamkniętych w wąskich pudełkach tak, Ŝe z nich wystawały kotom tylko ogony. Za pomocą linek kocie ogony połączone były z klawiaturą organów. Niedźwiedź naci-skając klawisze ciągnął koty za ogony, zmuszając je do miauczenia na róŜne dźwięki.

*************** W 1598 roku powstała pierwsza w historii muzyki opera - Dafne, muzykę do niej skomponował Jacopo Peri (1561-1633).

*************** W 1637 roku w Wenecji został otwarty pierwszy na świecie teatr operowy Teatro di San Cassiano.

*************** Król polski August II dowiedziawszy się, Ŝe jego nadworny tenor nie czuje się dysponowany rozkazał dostarczyć go w łóŜku na Zamek Warszawski. Gdy chorego śpiewaka przyniesiono, król polecił posadzić go na krześle, które podciągnięto w górę na linach, a następnie wpuszczono kilka rozzłoszczonych niedźwiedzi. Wówczas król oznajmił śpiewakowi, Ŝe ma do wyboru: Albo będzie śpiewał, albo krzesło zostanie opuszczone na dół. Schorowany tenor zaczął tak fałszywie śpie-wać, Ŝe niedźwiedzie przeraźliwie rycząc same skierowały się do wyjścia.

53

*************** Włoski kompozytor Antonio Vivaldi (1675-1741) był księdzem. Z powodu ru-dych włosów nazywano go Rudym księdzem. Sprawy muzyczne interesowały go bardziej niŜ kościelne. Gdy podczas naboŜeństwa wpadł mu do głowy jakiś temat muzyczny, przerywał obrządek, zakasywał sutannę i szedł do zakrystii, by sobie ten temat zapisać. Plotka głosi, Ŝe za takie praktyki władze kościelne odebrały mu dyscyplinarnie na pewien czas prawo odprawiania mszy.

*************** Włoski kompozytor Domenico Scarlatti (1685-1757) miał kota. Pewnego razu kot przespacerował się po klawiaturze klawesynu, wygrywając łapami kilka dźwięków. Scarlatti zapisał je na papierze nutowym i wykorzystał jako temat do swojej Kociej fugi.

*************** Francuski kompozytor Louis-Claude Daquin (1694-1772) skomponował zabawną miniaturę klawesynową Kukułka, która udanie naśladowała głos kukułki. Podobno przy dźwiękach tego utworu młode małŜeństwa wróŜyły sobie liczbę potomstwa.

*************** W 1711 roku Włoch Bartolomeo Cristofori (1655-1731) wynalazł fortepian.

*************** W 1755 roku w Dreźnie odbyła się premiera opery Ezio Jana Adolfa Hasse (1699-1783). Podczas przedstawienia wystąpiło 400 statystów, 100 tancerek i tancerzy, 100 koni i 10 wielbłądów.

*************** Słynny hejnał z WieŜy Mariackiej w Krakowie jest transmitowany przez Polskie Radio, co dzień w południe. Jak mówi legenda w wieku XIII, kiedy to Polskę pu-stoszyli swymi hordami Tatarzy, trębacz miejski pierwszy zauwaŜył z wieŜy zbli-Ŝającą się hordę i zatrąbił na alarm. Po chwili celna strzała tatarska trafiła go w gardło i padł martwy. Na pamiątkę owego zdarzenia hejnał grany jest bez zakoń-czenia, jakby melodia się urywała.

*************** Słynny włoski śpiewak-kastrat Gaetano Majorano Caffarelli (1710-1783) szczypał swoje partnerki na scenie, aby zmusić je do wydawania fałszywych dźwięków i w ten sposób wypaść korzystniej przed publicznością.

54

*************** Król pruski Fryderyk II Wielki (1712-1786) był wirtuozem gry na flecie i skom-ponował ponad 100 utworów na ten instrument.

*************** W XVIII wieku w Wenecji zamieszkałej przez 125 000 mieszkańców działało jednocześnie 8 teatrów operowych.

*************** W XVIII wieku w Niemczech kobieta powinna była umieć: gotować, piec, przy-rządzać napoje, prać, szyć, robić na drutach, grać na fortepianie i śpiewać.

*************** Prapremiera opery Potajemne małŜeństwo Dominico Cimarosa (1749-1801) odby-ła się w Wiedniu. Obecny na przedstawieniu cesarz Leopold po widowisku polecił śpiewakom i muzykom z orkiestry podać obfitą kolację. Po posiłku cesarz rozkazał artystom powrócić na scenę i ponownie odegrać operę tylko dla niego.

*************** Najsłynniejszą rodziną w historii muzyki była rodzina Bachów. Od XVI do XVIII wieku w Niemczech nazwisko Bach było synonimem muzyka. Gdy w jakimś mie-ście słychać było dźwięki muzyki, mieszkańcy mówili: O, znów Bachy grają.

*************** Jan Sebastian Bach był dwukrotnie Ŝonaty. Z pierwszą Ŝoną Marią Barbarą Bach miał 7 dzieci, a z drugą Anną Magdaleną Wilcken miał 13 dzieci.

*************** Na dworze w Kassel Jan Sebastian Bach tak znakomicie wykonał na organach solo pedałowe, Ŝe następca tronu ofiarował mu w prezencie pierścień. Jeden z dwo-rzan tak to skomentował: Jeśli tylko dzięki umiejętnościom swoich nóg zasłuŜył Bach na taki dar, to cóŜ ofiarowałby mu KsiąŜe, gdyby Bach uŜywał rąk?

*************** Trzech synów Jana Sebastiana Bacha było wybitnymi muzykami. śaden z nich nie cenił muzyki ojca. Wilhelm Fridemann Bach sprzedał za bezcen rękopisy pozo-stawione mu przez ojca w spadku, Filip Emanuel Bach będąc dyrygentem w Ham-burgu nigdy nie wprowadził do repertuaru swojej orkiestry kompozycji ojca, a Jan Krystian Bach nazywał ojca Starą peruką.

55

*************** Jan Sebastian Bach przemierzył piechotą wiele dróg, by w niemieckich miastach podziwiać grę sławnych organistów. W Lubece, tak zasłuchał się w grę najsław-niejszego organisty tych czasów Dietricha Buxtehudego (1637-1707), Ŝe zamiast po dwóch tygodniach, wrócił z urlopu po dwóch miesiącach.

*************** W encyklopediach moŜna znaleźć 15 wybitnych muzyków o nazwisku Bach. Hi-storia nadała im przydomki od nazwy miasta, w którym rozwijali swą muzyczną działalność. Był Bach berliński, Bach drezdeński, Bach londyński... Jan Sebastian Bach zwany był Bachem lipskim, gdyŜ w Lipsku spędził ponad 25 lat.

*************** Przez prawie sto lat muzyka Jana Sebastiana Bacha była zapomniana. Któregoś dnia Feliks Mendelssohn-Bartholdy kupił u rzeźnika kawałek mięsa. Ze zdumie-niem stwierdził, Ŝe był zawinięty w rękopis partytury utworu Bacha. Później okaza-ło się, Ŝe duŜo oryginalnych partytur Bacha leŜy w domu rzeźnika na strychu.

*************** Jan Sebastian Bach skomponował 175 godzin muzyki.

*************** Kawa była ulubionym napojem Jana Sebastiana Bacha. Jej poświęcił jeden ze swych utworów, który zatytułował Kantata o kawie.

*************** W latach 1852-1900 w 46 tomach wydano Wszystkie dzieła Jana Sebastiana Bach.

*************** Aria h-moll z III Suity orkiestrowej D-dur rozpowszechniła się w transkrypcji skrzypcowej jako tzw. Aria na strunie G, poniewaŜ do wykonania jej wystarczy tylko jedna struna skrzypiec, struna G.

*************** Litery tworzące nazwisko Jana Sebastiana Bach odpowiadają nazwom czterech dźwięków: B-A-C-H. Robert Schuman w 6 fugach na temat Bacha, Max Reger w Pasji według św. Łukasza, Franciszek Liszt w Fantazji i fudze na temat Bacha oraz sam Jan Sebastian Bach w jednej z fug Die Kunst der Fuge (Sztuka Fugi), wy-korzystali te dźwięki, jako tematy muzyczne w/w utworach.

56

*************** Karol Gounod skomponował melodię, której tło harmoniczne stanowiło stworzo-ne półtora wieku wcześniej przez Jana Sebastiana Bach pierwsze preludium z cyklu Das Wohltemperierte Klavier (Fortepian o równomiernym stroju). Melodia ta to słynna Ave Maria.

*************** Jerzy Fryderyk Haendel był mistrzem w komponowaniu muzyki plenerowej. W 1717 roku dla uświetnienia przejaŜdŜki króla Jerzego I po Tamizie skompono-wał suitę orkiestrową Muzyka na wodzie, a w 1748 roku dla uświetnienia uroczy-stości z okazji zawarcia pokoju w Akwizgranie, połączonej z pokazem ogni sztucz-nych skomponował Muzykę ogni sztucznych.

*************** Podczas jednego z pierwszych wykonań oratorium Mesjasz Jerzego Fryderyka Haendla obecny był król Anglii Jerzy II, który słysząc z drugiej części słynne Alle-luja wstał z miejsca, a za nim wszyscy słuchacze. Do dziś ta tradycja w Anglii po-została, Alleluja słucha się na stojąco.

*************** Finałem oratorium Mesjasz Jerzego Fryderyka Haendla jest Amenfuga śpiewana tylko na jednym słowie Amen.

*************** W 1727 roku Jerzy Fryderyk Haendel otrzymał obywatelstwo angielskie. W An-glii spędził 47 lat swego Ŝycia. Anglicy uwaŜają go za swojego narodowego kom-pozytora.

*************** Początek idei muzyki biesiadnej dała królowa Anglii ElŜbieta I (1533-1603), która jako mała dziewczynka nie potrafiła spoŜywać posiłków, jeśli nie zabawiał ją nadworny zespół 79 muzyków, znajdujący się na utrzymaniu jej ojca, króla Anglii Henryka VIII.

*************** Gdy wydawca muzyczny John Bland odwiedził Józefa Haydna, ten oznajmił mu, Ŝe gotów jest oddać napisany przez siebie Kwartet smyczkowy f-moll za brzytwę. Wydawca przystał na propozycję, wręczył kompozytorowi brzytwę i od tej pory ów kwartet nazywa się Brzytwą.

57

*************** Józef Haydn przez wiele lat był kapelmistrzem na dworze księcia Esterhazy. Pewnego razu ksiąŜę w przystępie złego humoru postanowił rozwiązać całą orkie-strę. Dowiedziawszy się o tym Haydn skomponował Symfonię poŜegnalną, przy której wykonaniu poszczególni członkowie orkiestry opuszczali estradę jeden po drugim, aŜ scena została pusta. Kiedy symfonię odegrano przed samym księciem, kaŜdy z muzyków po wykonaniu swej partii instrumentalnej zgasił świecę przy swym pulpicie z nutami i opuścił estradę. KsiąŜę Esterhazy poznał się na Ŝarcie Józefa Haydna i postanowił całą orkiestrę zatrzymać.

***************

W dniu śmierci Józefa Haydn cesarz Napoleon Bonaparte, który właśnie zdoby-wał Wiedeń, oddał hołd wielkiemu muzykowi stawiając przed jego domem straŜe.

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart mając 6 lat występował publicznie jako pianista, ma-jąc 8 lat skomponował pierwszą symfonię.

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart mając 13 lat postanowił rozpocząć naukę w Akade-mii Filharmonicznej w Bolonii. Egzamin wstępny był bardzo trudny. Z krótkiej melodii w ciągu czterech godzin kandydaci musieli ułoŜyć czterogłosową fugę. Po trzydziestu minutach Mozart oddał napisany utwór rektorowi akademii, który po sprawdzeniu pracy Mozarta zrozumiał, Ŝe ma do czynienia z geniuszem. W oba-wie, Ŝe inni członkowie komisji nie uwierzą w samodzielność tej pracy, schował skomponowaną przez Mozarta fugę, a sam napisał i przedstawił komisji inne zada-nie na miarę sił zdającego ucznia. Mozarta przyjęto, ale tajemnica się wydała i stwierdzono, Ŝe genialny chłopiec nie ma się, czego uczyć w Bolońskiej Akade-mii. Nadano mu tytuł honorowego członka, a utwór skomponowany na egzaminie do dziś przechowywany jest w archiwach akademii.

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart w rekordowym czasie napisał uwerturę do opery Don Giovanni. Zajęło mu to tylko 24 godziny.

*************** Na jednej z aukcji rękopisów wystawiono na sprzedaŜ list Wolfganga Amadeusza Mozarta, w którym kompozytor będąc na skraju nędzy, prosił o wsparcie w wyso-kości 100 guldenów. List został sprzedany za 100 000 guldenów.

58

*************** Przypuszczenie, Ŝe Wolfganga Amadeusza Mozarta otruł jego muzyczny konku-rent, kapelmistrz cesarski Antonio Salieri (1750-1825) jest bezpodstawnym pomó-wieniem. Mozart zmarł prawdopodobnie na trudną wówczas do wyleczenia choro-bę nerek.

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart tuŜ przed śmiercią zaczął komponować jedno z najpiękniejszych światowych dzieł muzycznych Requiem. Utwór dokończył jego uczeń Franciszek Süssmayr. Do dziś nie wiadomo gdzie skończył Mozart, a gdzie zaczął Süssmayr.

*************** Najbardziej znaną kompozycją włoskiego kompozytora Gregorio Allegriego (1582-1652) jest skomponowane na dziewięć głosów Miserere, wykonywane co-rocznie w Kaplicy Sykstyńskiej w Wielkim Tygodniu. NaleŜało ono do dzieł prze-chowywanych w rękopisach Sykstyny, których nie wolno było rozpowszechniać pod groźbą klątwy. 14-letni Wolfgang Amadeusz Mozart po jednokrotnym wysłu-chaniu spisał Miserere bezbłędnie z pamięci.

*************** W Salzburgu moŜna obecnie kupić papier toaletowy, który reklamowany jest tytu-łem jednej z najpiękniejszych oper Wolfganga Amadeusza Mozarta Cosí fan tutte (Tak czynią wszystkie).

*************** W ciągu swojego 35-letniego Ŝycia Wolfgang Amadeusz Mozart skomponował prawie 700 utworów. Obliczono, Ŝe samo przepisanie ręką wprawnego kopisty wszystkich dzieł Mozarta zajęłoby tyle godzin, ile liczyło Ŝycie genialnego kompo-zytora.

*************** Wolfgang Amadeusz Mozart skomponował Muzyczną grę w kości, w której kaŜdy takt jest ponumerowany, kolejność zaś ich wykonania kaŜdorazowo podyktowana jest wynikiem kolejnych rzutów kości.

*************** Wolfganga Amadeusza Mozarta pochowano w zbiorowym grobie dla najbiedniej-szych. Do dziś nie wiadomo, gdzie znajduje się ten grób.

59

*************** Pod koniec Ŝycia Ludwik van Beethoven, gdy był juŜ głuchy skomponował wy-bitne dzieło muzyczne IX Symfonię.

*************** W języku flamandzkim słowo Beethoven znaczy ogród buraków.

*************** Słynny utwór Ludwika van Beethovena Dla Elizy prawdopodobnie początkowo nosił nazwę Dla Teresy od imienia ukochanej kompozytora, Teresy von Bruns-wick. Beethoven nigdy nie znał kobiety o imieniu Eliza.

*************** Najkrótsza recenzja z dziewiętnastowiecznej prasy muzycznej: Panna Anna Au-berman wykonała ,,Sonatę patetyczną" Beethovena. Po co?

*************** W 1816 roku Johann Nepomuk Mälzel (1772-1838) skonstruował metronom (tak-tomierz). Pierwszym muzykiem, który skorzystał z tego wynalazku był Ludwik van Beethoven.

*************** Austriacki kompozytor, pedagog i wydawca Anton Diabelli (1781-1858) skompo-nował walca i rozesłał go do 50 kompozytorów z prośbą, aby nadesłali po jednej wariacji na ten temat. Beethoven skomponował cały cykl wariacji znanych jako 33 Wariacje na temat Diabellego.

*************** Oda do radości z IX Symfonii Ludwika van Beethoven jest hymnem Unii Euro-pejskiej.

*************** W pogrzebie Ludwika van Beethovena uczestniczyło 20 000 wielbicieli jego mu-zyki.

*************** Józef Haydn za Ŝycia musiał chodzić w liberii, jako jeden z niŜszych rangą słuŜą-cych księcia Esterhazy. Wolfgang Amadeusz Mozart porzucił słuŜbę na dworze arcybiskupa Colloredo. Ludwik van Beethoven był juŜ muzykiem całkowicie nie-zaleŜnym. To arystokraci zabiegali o jego względy.

60

61

*************** Słowa niemieckiego hymnu narodowego napisane zostały do melodii z Kwartetu smyczkowego C-dur zwanego Kwartetem cesarskim Józefa Haydna.

*************** KsiąŜę Prus Ludwik Ferdynand (1772-1806) był utalentowanym muzykiem w grze na instrumentach klawiszowych. Ludwik van Beethoven napisał: KsiąŜę gra na fortepianie nie jak KsiąŜę, lecz jak pianista.

*************** Orkiestry dęte powstały na przełomie XVIII-XIX wieku w Anglii. W skład orkie-stry wchodzi 24 muzyków grających na instrumentach dętych i 2 na instrumentach perkusyjnych.

*************** Za pierwszego dyrygenta, który uŜył batuty uznaje się niemieckiego kompozytora, dyrygenta i skrzypka Louisa Spohra (1784-1859).

*************** Najlepszym kucharzem wśród muzyków był Joachim Rossini. Potrawy według jego przepisu podaje się do dziś we włoskich restauracjach.

*************** Nie kaŜdy wie, w jaki sposób powstała uwertura do opery Otello Joachima Rossi-niego. Impresario zamknął kompozytora w komórce i dał do zjedzenia talerz maka-ronu, oznajmiając mu, Ŝe nie wyjdzie, dopóki nie napisze uwertury.

*************** Najbardziej monotonny utwór muzyczny skomponował Peter Cornelius (1824-1874). W utworze Jeden ton ten sam dźwięk powtarza się w 30 taktach 80 razy.

*************** W języku łacińskim słowo koncert oznacza współzawodnictwo.

*************** Polonez a-moll znany bardziej jako PoŜegnanie ojczyzny skomponował Michał Kleofas Ogiński (1765-1833), zwolennik ideałów Rewolucji Francuskiej. Znajo-mym kazał się tytułować nie Wasza KsiąŜęca Mość czy Najjaśniejszy Panie tylko Obywatelu. Listy do Ŝony adresował: Obywatelka Izabela Ogińska.

62

*************** Preludium Des-dur Fryderyka Chopina nazywane jest takŜe Preludium deszczo-wym z powodu powtarzającego się dźwięku as, mającego brzmieć jak spadające krople deszczu.

*************** Środkowa część Scherza h-moll Fryderyka Chopina oparta jest na melodii kolędy LulajŜe Jezuniu.

*************** Pichon to dowcipny pseudonim Fryderyka Chopina, który powstał z przestawie-nia liter nazwiska Ch-o-p-i-n. UŜywał go 14-letni Chopin w listach do rodziców pisanych z Szafarni w formie pisemka, które nazwał Kurierem Szafarskim.

*************** Muzyka Fryderyka Chopina wywarła i wywiera duŜy wpływ na twórczość pol-skich poetów. Dotychczas poświęcono mu około 600 wierszy.

*************** Fryderyk Chopin dał w swoim Ŝyciu tylko 30 publicznych koncertów.

*************** Narodowy kompozytor norweski Edward Grieg (1843-1907) nazywany był Cho-pinem Północy. Sam Grieg mawiał: Od Chopina i jego mazurków nauczyłem się komponować po norwesku.

*************** Niektórzy współcześni Edwardowi Griegowi mówili: Grieg to największy skąpiec wśród muzyków, ale temu nie ma co się dziwić, wszak jego dziadek był Szkotem.

*************** W języku niemieckim słowo katarynka oznacza imię – Katarzyna.

*************** Pewnego razu Giuseppe Verdi spacerując po parku usłyszał katarynkę, która wy-grywała melodię z opery Rigoletto w dość szybkim tempie. Kompozytor podszedł do kataryniarza i powiedział, Ŝeby trochę wolniej kręcił korbką katarynki. Następ-nego dnia Verdi przechodząc koło tego samego kataryniarza, ujrzał na katarynce kartkę z napisem: Uczeń mistrza Verdiego.

63

*************** Giuseppe Verdi w liście do wydawcy Ricordiego tak napisał: Publiczność za trzy liry kupuje prawo wygwizdania nas albo oklaskiwania.

*************** Giuseppe Verdi starał się bez powodzenia o przyjęcie do Konserwatorium Medio-lańskiego. Dzisiaj to konserwatorium nosi jego imię.

*************** Feliks Mendelsshon-Bartholdy na 16 urodziny otrzymał od rodziców w prezencie orkiestrę symfoniczną.

*************** Piotr Czajkowski znany jest nie tylko ze swoich utworów, ale takŜe z tego, Ŝe na-pisał ponad 5 000 listów.

*************** W 1880 roku Hans von Bülow wprowadził obyczaj punktualnego rozpoczynania koncertów. Kto się spóźnił nie był wpuszczany na salę.

*************** Balet Jezioro łabędzie Piotra Czajkowskiego jest najbardziej znanym baletem na świecie. Oparty na legendzie o dziewczynie zamienionej w łabędzia, najchętniej oglądany i słuchany jest nie przez Rosjan, ale Amerykanów.

*************** Główna rola w balecie Jezioro łabędzie Piotra Czajkowskiego wymaga tyle samo wysiłku, co przebiegnięcie maratonu.

*************** Jakuba Offenbacha za wspaniałą muzykę do operetek nazywano Mozartem Pól Elizejskich, a za wirtuozowską grę na wiolonczeli Paganinim wiolonczeli.

*************** Austriacki kompozytor i pianista Henryk Herz (1803-1888) w Nowym Jorku ogłosił, Ŝe podczas jego koncertu sala będzie oświetlona tysiącem świec. Wśród przybyłej publiczności znalazł się jakiś pedant, który zamiast podziwiać grę Herza liczył świece i doliczył się, Ŝe jest ich tylko 999. Przerwał koncert, zrobił awanturę i zaŜądał zwrotu pieniędzy za bilet.

64

*************** Znakomity polski tenor Aleksander Myszuga (1853-1907) zasady śpiewu ujął w wiersz, który śpiewa się na melodię gamy w górę i w dół:

Kto chce śpiewać prawidłowo, niech wymawia kaŜde słowo, przed językiem za zębami okrągłymi sylabami. Gardła niechaj nie forsuje, a głos w ustach koncentruje, niech udaje, Ŝe wciąŜ ziewa, a ustami mówiąc – śpiewa.

*************** Gdy ojciec zauwaŜył u małego Bronisława Hubermana (1882-1947) zdolności muzyczne zebrał 300 rubli, aby kupić fortepian. Był on jednak za drogi, więc kupił synowi skrzypce. W ten oto sposób Huberman nie został sławnym pianistą, tylko skrzypkiem.

*************** Eugenè Ysaÿe rozpoczynając swą karierę wirtuoza skrzypiec wpadł na oryginalny pomysł. Wynajął elegancko umeblowany pokój, poŜyczył frak, zaangaŜował loka-ja, zakupił wytworne trunki i zaprosił jednego z najbardziej wpływowych impresa-riów. Po przybyciu impresaria lokaj wniósł na tacy butelkę wina, a Ysaÿe poczęstował go cygarem. Po chwili wywiązała się między nimi rozmowa, której efektem było podpisanie umowy na pokaźną liczbę koncertów.

*************** Francuski kompozytor Erik Satie (1866-1925) miał duŜe poczucie humoru. Wśród jego kompozycji były utwory zatytułowane: Utwory zimne, Trzy utwory w formie gruszki, Flakowate preludia dla psa... W balecie Parada Satie jako instrumentu solowego uŜył maszyny do pisania.

*************** W 1928 roku na konkursie kompozytorskim w Wiedniu szwedzki kompozytor Kurt Atterberg (1887-1974) zdobył pierwsza nagrodę. Wkrótce potem kompozytor publicznie przyznał, Ŝe zakpił sobie z konkursowego jury, gdyŜ nagrodzony utwór jest zlepkiem róŜnych partytur wielkich mistrzów muzyki klasycznej czytanych od końca.

65

*************** Austriacki skrzypek i kompozytor Fritz Kreisler (1875-1962) jako 25-letni mło-dzieniec włączył do swego repertuaru nikomu nieznane utwory starych mistrzów. Ilekroć pytano go o pochodzenie tych utworów odpowiadał: Kompozycje te odna-lazłem w starych rękopisach. W 1935 roku artysta przyparty do muru przez dzien-nikarza z New York Times wyznał, Ŝe dopuścił się mistyfikacji. Utwory te nie były wytworem starych mistrzów, lecz zostały skomponowane przez niego samego.

*************** Najpopularniejszym utworem muzyki tanecznej jest walc Nad pięknym, modrym Dunajem Jana Straussa (syna). Podczas prawykonania bisowano go 19 razy, a pe-wien krytyk miał powiedzieć: Do widzenia, ojcze Strauss! Dzień dobry, synu Strauss!

*************** W 1876 roku zaproszono do Ameryki Jana Straussa (syna), aby dla uczczenia set-nej rocznicy niepodległości Stanów Zjednoczonych dyrygował na koncercie walca Nad pięknym, modrym Dunajem. Muzyków było 20 000, a sygnał do rozpoczęcia walca dał wystrzał armatni.

*************** Polski kompozytor i pianista Józef Hofman (1876-1957) słynął z fenomenalnej pamięci i posiadał talent techniczny. Wzorując się na metronomie wynalazł i opa-tentował wycieraczki samochodowe.

*************** Za najbardziej popularne tango świata uchodzi La Paloma Sebastiana Yradiera (1809-1865). Cesarz Meksyku Maksymilian zapytany przed egzekucją w 1867 ro-ku o ostatnie Ŝyczenie, powiedział: Proszę o odegranie ,,La Paloma”.

*************** Najsławniejszy przebój z opery Carmen Jerzego Bizeta habanera Bo miłość to cy-gańskie dziecię okazał się plagiatem. Jest to niemal zacytowana in crudo pieśń El arreglito autorstwa Sebastiana Yradiera.

***************

Amerykański kompozytor i pianista Scott Joplin (1868-1917) zasłynął jako twórca ragatime'ów. Opublikowany w 1899 roku zapis nutowy ragatime'u Rag Maple Leaf został sprzedany w ponad 1 000 000 egzemplarzy.

66

*************** Niccolo Paganini juŜ za Ŝycia stał się legendą. Jego niedościgniona i doskonała technika w grze na skrzypcach sprawiła, Ŝe współcześni mu ludzie nie mogący od-kryć tajemnicy tej wirtuozowskiej gry, posądzili go o zaprzedanie duszy diabłu. Jeden ze słuchaczy nawet widział jak na koncercie diabeł stał za Paganinim i po-magał mu prowadzić smyczek. Sam Paganini podsycał tę i inne plotki, gdyŜ nada-wały one jego koncertom tajemniczości i grozy.

*************** Henryk Wieniawski mając 11 lat został przyjęty do Konserwatorium Paryskiego, a mając 15 lat rozpoczął podróŜe artystyczne po Europie.

*************** W 1859 roku w Londynie Henryk Wieniawski, gdy chciał poślubić Isabelę Hamp-ton spotkał się z sprzeciwem jej ojca, który kategorycznie odmówił mu ręki córki. Po nieudanych oświadczynach załamany kompozytor zamknął się w hotelowym pokoju i w ciągu nocy skomponował jeden z najsłynniejszych utworów literatury skrzypcowej – Legendę. Następnego dnia, gdy ojciec Isabeli usłyszał utwór stwo-rzony z miłości bez wahania wyraził zgodę na ślub córki z zakochanym do nieprzy-tomności Wieniawskim. Niektórzy twierdzą, Ŝe jest to tylko legenda o Legendzie.

*************** Rosyjski kompozytor Cezar Cui (1835-1918) jako inŜynier wojskowy dosłuŜył się rangi generała w armii carskiej.

*************** Suita fortepianowa Obrazki z wystawy rosyjskiego kompozytora Modesta Mu-sorgskiego (1839-1881) została skomponowana, jako ilustracja muzyczna do wy-stawy obrazów Wiktora Hartmanna (1834-1873).

*************** Światowej sławy niemiecki organista i autor wielu ksiąŜek o muzyce Albert Schweitzer (1875-1965) jako jedyny wśród muzyków w 1952 roku za działalność humanitarną otrzymał Nagrodę Nobla.

*************** Ulubionym kompozytorem Alberta Schweitzera był Jan Sebastian Bach. O muzy-ce Bacha napisał: Muzyka tego geniusza baroku to matematyka. Grając ją na orga-nach uczestniczę w cudzie: matematyka zamienia się w uczucia.

67

*************** Słynny dyrygent angielski Sir Thomas Beecham (1879-1961) mówił, Ŝe swoją karierę artystyczną zawdzięcza pigułkom na przeczyszczenie. Dzięki pieniądzom uzyskanym z ich sprzedaŜy mógł wynajmować sale koncertowe oraz muzyków, którymi dyrygował.

*************** Czeski kompozytor Jaromir Weinberger (1896-1967) skomponował operę Umiło-wany głos, w której w pewnej chwili na scenie pojawia się becząca koza. Podczas prób koza nigdy w odpowiednim momencie nie zabeczała, natomiast w czasie premiery tak jak było zapisane w partyturze rozległ się głos zwierzęcia. Po przed-stawieniu okazało się, Ŝe koza nie zabeczała a głosu uŜyczyła jej skrzypaczka z or-kiestry, która za tę usługę zaŜyczyła sobie dodatkowe honorarium.

*************** Austriacki kompozytor Anton Webern (1883-1945) był autorem najkrótszych utworów, jakie kiedykolwiek skomponowano. Najkrótszy jego utwór trwa 19 se-kund, najdłuŜszy około 10 minut.

*************** Największy gitarzysta świata Andreas Segovia (1893-1987), by osiągnąć mi-strzowskie opanowanie gitary w młodości bardzo wiele ćwiczył. Mając 80 lat zwie-rzał się pewnej dziennikarce, Ŝe ze względu na stan zdrowia ostatnio bardzo się opuścił i ćwiczy na gitarze tylko 12 godzin dziennie.

*************** Igor Strawiński napisał utwór Circus polka. Pierwszym wykonawcą tego utworu był słoń z amerykańskiego cyrku Barnum-Barley.

*************** Mieczysław Karłowicz był doskonałym narciarzem. W 1909 roku zginął w Ta-trach zasypany lawiną śnieŜną.

*************** Utwór Kwartet na koniec czasu Oliviera Messiaena (1908-1992) powstał w czasie II wojny światowej, podczas pobytu kompozytora w obozie jenieckim. Utwór ten został napisany na niespotykany skład instrumentów: wiolonczelę, klarnet, forte-pian i skrzypce, tylko dlatego, Ŝe wśród współwięźniów byli akurat muzycy grający na tych właśnie instrumentach.

68

*************** Kiedyś Arturo Toscanini dyrygował symfonią, w której tylko jeden jedyny raz, jednym jedynym dźwiękiem i to wydobywanym na jednej strunie gra wiolonczela. Na próbach wiolonczelista ten jeden jedyny dźwięk ciągle fałszował. Gdy miał się odbyć koncert wiolonczelista zauwaŜył, Ŝe wszystkie struny z wio-lonczeli są zdjęte, a została tylko ta jedna, ta właściwa.

*************** W Bolerze Maurycego Ravela perkusista przez blisko 15 minut wybija na werblu ten sam rytm w jednakowym tempie.

*************** Bolero Maurycego Ravela jest od kilkudziesięciu lat najczęściej granym utworem przez orkiestry symfoniczne świata. Ilekroć jakaś orkiestra zagra ten utwór pu-bliczność domaga się bisów.

*************** Maurycy Ravel był mistrzem instrumentacji. To on zinstrumentował na orkiestrę Tańce węgierskie Jana Brahmsa, które były skomponowane na fortepian na cztery ręce i Obrazki z wystawy Modesta Musorgskiego skomponowane na fortepian.

*************** Austriacki pianista Paul Wittgenstein podczas I wojny światowej, jako Ŝołnierz stracił na froncie prawą rękę. Maurycy Ravel specjalnie dla niego skomponował Koncert fortepianowy D-dur na lewą rękę.

*************** Klaudiusz Debussy jako 10-letni chłopiec zdał celująco do Konserwatorium Pary-skiego do klasy fortepianu. Studiował tam 12 lat w rezultacie nie kończąc klasy fortepianu. *************** Po wysłuchaniu tryptyku symfonicznego Morze Klaudiusza Debussy, jeden z kry-tyków napisał: Ten utwór nie powinien nazywać się ,,Morze” a ,,Choroba morska”.

*************** Quodlibet to rodzaj Ŝartu muzycznego polegającego na prowadzeniu 2-3 róŜnych melodii z róŜnymi tekstami. Najbardziej znany quodlibet to Galimathias musicum skomponowany przez Wolfganga Amadeusza Mozart.

69

*************** Instrumenty muzyczne i śpiew kobiety zostały wykluczone z Kościoła prawo-sławnego. Uznano, Ŝe działały na zmysły i odwracały myśli od Boga.

*************** Na etykiecie irlandzkiego piwa Guinness jednym z głównych elementów jest har-fa.

*************** W dawnej Irlandii prawo uwzględniało pozycję, jaką miała harfa w społeczeń-stwie. Za uszkodzenie ręki harfiście wymierzano karę czterokrotnie wyŜszą, niŜ za uszkodzenie ręki zwykłego człowieka.

*************** Leksykon The New Grove Dictionary of Musical Instruments z 1984 roku zawiera około 11 000 nazw instrumentów muzycznych.

*************** Największy i zarazem najgłośniej brzmiący dzwon na świecie, tak zwany Dzwon Piotrowy, znajduje się w Kolonii. Ma 3,5 metra średnicy, 3 metry wysokości i wa-Ŝy 25 ton.

*************** Największa tuba świata ma 2,5 metra wysokości, a jej rozwinięta rura mierzy 15 metrów.

*************** Kontrafagot mierzy 5,6 metra długości. śeby na nim łatwiej było grać, jest potrój-nie wygięty.

*************** KsiąŜę Wilhelm Maurycy Sasko-Merseburski był miłośnikiem muzyki. Posiadał taki wielki kontrabas, Ŝe aby na nim zagrać trzeba było wejść na drabinę.

*************** W 1932 roku w Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, Aleksander Unimsky z Francji i niewidomy Imre Ungar z Węgier zdobyli równą liczbę punktów. Francuz zaproponował Węgrowi podział pierwszej nagrody ex equo, lecz ten się stanowczo sprzeciwił, wybierając losowanie. Węgier wyloso-wał drugą nagrodę.

70

*************** W 1910 roku niejaki Emil Cost zbudował najmniejsze pianino świata. Jego wy-miary to: 19,05 x 8,57 x 16,5 centymetrów.

*************** Największy fortepian świata został zbudowany w 1935 roku w Londynie przez firmę Chs. H. Challen and Son Ltd. Instrument ten waŜy 1,4 tony i ma 3,55 metra długości.

*************** Istnieją cztery typy fortepianów: gabinetowy, salonowy, koncertowy i wielki kon-certowy o długości 3,1 metra.

*************** Fortepian jest instrumentem strunowym. MoŜna go takŜe zaliczyć do instrumen-tów perkusyjnych, poniewaŜ jego mechanizm młotków wydobywa dźwięk uderza-jąc w struny.

*************** Wirtuozi fortepianu podczas gry wykonują 1160 ruchów palcami prawej ręki na minutę.

*************** Najstarszy na świecie chiński gong budowany był przez 300 lat i jest własnością Filharmonii Wiedeńskiej.

*************** Antonio Stradivarius zbudował 1116 skrzypiec, altówek i wiolonczel.

*************** W 1990 roku na aukcji w Londynie zapłacono bardzo wysoką cenę za skrzypce. Był to Stradivarius z 1720 roku, a sprzedano go za 820 000 funtów.

*************** W ratuszu miejskim Cremony znajduje się lutnicze muzeum. W szklanej gablocie leŜą skrzypce wykonane w 1715 roku przez Antonio Stradivariego (1645-1737), nazwane po prostu Cremona. Kurator muzeum wyjmuje je codziennie z gabloty i gra na nich przez kilka minut. Taki jest wymóg utrzymania tego instrumentu we właściwej kondycji.

71

72

*************** Największe i najdonośniejsze organy, które pod względem głośności dorównują 25 orkiestrom dętym zostały zbudowane w 1932 roku i znajdują się w Convention Hall w Atlantic City. Posiadają 7 manuałów, 32882 piszczałki i 1233 rejestry.

*************** Nauczyciel muzyki Laszlo Albert z Budapesztu po utracie pracy w szkole zatrud-nił się w punkcie skupu butelek. Wpadł wówczas na oryginalny pomysł wykorzy-stania butelek do zbudowania organów. Wybudowane przez niego organy grają jak prawdziwe.

*************** Polski rzeźbiarz Władysław Hasior (1928-1999) zaprojektował na wysokiej gór-skiej przełęczy pomnik ku czci partyzantów Podhala zwany śelazne Organy, na których wiatr gra pieśń hołdu i chwały.

*************** W 1977 roku Amerykańska Konferencja Muzyczna orzekła, Ŝe najtrudniej na-uczyć się jest grać na oboju i rogu francuskim, a najłatwiej na małej, czterostruno-wej gitarze pochodzenia hawajskiego zwanej ukulele.

*************** Kiedyś w Polsce gitarą nazywano Ŝartobliwie głowę. Stąd pochodzi powiedzenie: Stary, nie zawracaj gitary.

*************** Papuasi uwaŜają flet za instrument typowo męski. MęŜczyzna, który nie potrafi biegle grać na flecie, postrzegany jest przez współplemieńców za ofermę i niedołę-gę.

*************** Saksofon wykonany jest z metalu, ale zalicza się go do grupy instrumentów dę-tych drewnianych, poniewaŜ źródłem dźwięku jest stroik z trzcinki. Saksofon na-zwę swą wziął od nazwiska wynalazcy Antoniego Józefa Saxa (1814-1894).

*************** Marakasy znane w Polsce pod nazwą grzechotki to nic innego jak dwie wysuszo-ne tykwy z pozostawionymi w środku nasionami, które po potrząśnięciu wydają dźwięk o nieokreślonej wysokości. W kraju świętego Mikołaja Laponii wierzy się, Ŝe w marakasach zaklęty jest diabeł.

73

*************** Jednym z najbardziej popularnych kompozytorów muzyki powaŜnej w Japonii jest Fryderyk Chopin. W prawie kaŜdym duŜym mieście znajdują się kluby zrze-szające miłośników jego muzyki. Największy producent instrumentów muzycz-nych na świecie firma Yamaha, tak reklamuje swoje fortepiany: Gdyby Ŝył Chopin, na pewno grałby na fortepianie Yamaha.

*************** Od 1998 roku w jednym z warszawskich hoteli szef kuchni podaje deser o nazwie Fortepian Chopina. Jest to ciastko z biszkoptu czekoladowego, w kształcie forte-pianu z otwartą klapą i klawiaturą, przekładane musem czekoladowym. Mimo wy-sokiej ceny i duŜej zawartości kalorii Fortepian Chopina sprzedaje się bardzo do-brze.

*************** RoŜek angielski nie ma, jakby moŜna sądzić po nazwie pochodzenia angielskiego. O ile, znając pierwotne formy tego instrumentu, łatwo jest ustalić pochodzenie ter-minu roŜek, o tyle określenie angielski jest trudne do ustalenia.

*************** Flet piccolo (po włosku piccolo znaczy mały) swoim przenikliwym, piskliwym głosem bez trudu przebija się przez brzmienie wszystkich instrumentów w orkie-strze.

*************** Szwajcarski pianista Joe Miller w czasie 11 godzin i 50 minut zagrał 1 000 000 dźwięków na fortepianie, ustanawiając w ten sposób światowy rekord.

*************** Ucho ludzkie słyszy dźwięki o częstotliwości od 16 Hz (herc - jednostka często-tliwości drgań) do 20 000 Hz. Nietoperze reagują na częstotliwość 100 000 Hz.

*************** Przeciętna długość strun głosowych wynosi u kobiet 18 milimetrów, a u męŜ-czyzn 23 milimetry.

*************** W 1956 roku, pierwszy telewizyjny występ Elvisa Presleya (1935-1977) obejrzało 55 000 000 Amerykanów.

74

*************** W 1961 roku w Liverpoolu działało 300 zespołów beatowych. Jednym z nich był nikomu nieznany zespół The Beatles.

*************** Muzyk zespołu The Beatles John Lennon (1940-1980) w 1957 roku otrzymał od ciotki gitarę kupioną za 10 funtów. Na instrumencie ciotka napisała przestrogę: Pamiętaj, Ŝe tym nigdy nie zarobisz na Ŝycie. Tę samą gitarę po 42 latach sprzedano na aukcji za 250 000 funtów.

*************** Za zasługi dla Wielkiej Brytanii członkowie zespołu The Beatles zostali uhono-rowani przez królowa ElŜbietę II orderami Member of British Empire.

*************** Podczas jednego ze swych występów członkowie zespołu Pink Floyd mieli za kulisami do dyspozycji pole golfowe, stół do ping-ponga i automaty do gry.

*************** Gitarzysta zespołu Led Zeppelin Jimmy Page (ur.1944) uŜywa często smyczka do gry na gitarze elektrycznej.

*************** W 1988 roku światowy król muzyki pop Micheal Jackson (ur. 1958) otrzymał 21 000 000 dolarów występując w reklamie pepsi-coli.

*************** Słynny trębacz jazzowy Louis Armstrong (1900-1971) nauczył się grać na trąbce w domu poprawczym.

*************** Jeden z najsłynniejszych muzyków jazzowych Duke Elligton (1899-1974) był na-zywany Księciem z powodu arystokratycznego pochodzenia a nie osiągnięć arty-stycznych.

*************** Znakomity muzyk jazzowy Buddy Rich (1917-1987) rozpoczął swoją karierę per-kusisty mając 18 miesięcy. Wystąpił wówczas jako Baby Traps w scenicznym show rodziców.

75

*************** NatęŜenie dźwięku mierzy się w decybelach:

• 0 dB – próg słyszalności, • 10 dB – szept, • 20 dB – dźwięki okolic wiejskich, • 30 dB – biblioteka, • 40 dB – rozmowa, • 50 dB – biuro, • 60 dB – tłum, • 70 dB – odkurzacz, • 80 dB – pociąg, • 90 dB – ruch uliczny, • 100 dB – młot pneumatyczny, • 110 dB – zespół rockowy, • 120 dB – niskie obroty silnika odrzutowego, • 130 dB – startujący odrzutowiec, • 140 dB – próg bólu.

*************** Jodłowanie jest to sposób wydobywania głosu, polegający na szybkim przecho-dzeniu od rejestru piersiowego do falsetu i odwrotnie. Górale z Tyrolu stosują jo-dłowanie podczas nawoływania się i przy śpiewie, gdzie refren pieśni często koń-czy się zawołaniem Holladio.

*************** NajdłuŜszy zespół instrumentalny świata miał długość 1600 metrów. 100 klarne-cistów ustawiło się w odstępach co 16 metrów, by wykonać utwór Line up Willia-ma Smitha, który twierdził, Ŝe tylko takie ustawienie muzyków gwarantuje wierne odtworzenie jego kompozycji. Instrumenty muzyczne utrzymywało w rytmie 20 dyrygentów.

*************** W 1911 roku John Towers opublikował katalog skomponowanych oper i opere-tek. Obejmował on 28 015 pozycji.

*************** W 1910 roku operetka Wesoła wdówka Franciszka Lehara (1870-1948) miała 18 000 przedstawień w 10 róŜnych językach.

76

*************** W 1919 roku londyński Musical Times opublikował cennik włoskich klakierów operowych:

• oklaski na wejście – 25 lirów, • zwykłe oklaski podczas przedstawienia – 10 lirów, • burzliwe oklaski podczas przedstawienia – 15 lirów, • jeszcze bardziej burzliwe oklaski – 17 lirów, • okrzyk ,,Bravo!” – 5 lirów, • domaganie się bisów – 50 lirów, • wielki entuzjazm – cena do uzgodnienia.

*************** Pierwsza transmisja opery przez radio odbyła się w 1921 roku. Z berlińskiej Staat-soper przekazano Madame Butterfly Giacomo Pucciniego.

*************** Słowo filharmonia w języku greckim oznacza lubić zgodność dźwięków.

*************** Jazz był zakazany w Związku Radzieckim (CCCP).

*************** Narodowy hymn Związku Radzieckiego (CCCP) miał najwięcej zwrotek, bo aŜ 65. Na szczęście podczas uroczystości państwowych odgrywano zawsze tylko kilka pierwszych zwrotek.

*************** NajdłuŜszą operę w historii muzyki skomponował Robert Wilson. Nosi ona tytuł śycie i czasy Józefa Stalina i trwa ponad 13 godzin.

*************** Komuniści chińscy podczas Rewolucji Kulturalnej zakazali słuchania muzyki Franciszka Schuberta i Feliksa Mendelssohna-Bartholdy, uwaŜając ją za wytwór burŜuazyjny.

*************** Gdy ulubiona papuga Ignacego Jana Paderewskiego usłyszała słynnego jego Me-nueta ponoć powiedziała ludzkim głosem: O BoŜe, jakie to piękne!

77

78

*************** W 1982 roku w Operze Państwowej w Wiedniu rosyjska śpiewaczka Galina Wiszniewska podczas przedstawienia opery Tosca Giacomo Pucciniego występo-wała w specjalnej peruce ognioodpornej. W drugim akcie peruka zapaliła się od świecy znajdującej się na scenie, artystka tego nie zauwaŜyła. Śpiewający z Wisz-niewską baryton usiłował zerwać jej perukę z głowy, śpiewaczka uderzyła go w twarz tak mocno, Ŝe przerwano przedstawienie i odwieziono go do szpitala.

*************** W 1991 roku niemiecki kataryniarz Rolf Becker ustanowił rekord świata w cią-głym graniu na katarynce, kręcąc korbą bez przerwy prawie 50 godzin. Podczas bicia rekordu towarzyszyła mu ulubiona papuga o imieniu Katarzynka, która mając przypięty do skrzydła zegarek mierzyła swemu panu czas. Gdy katarynka grała me-lodie popularnych pieśni niemieckich papuga śpiewała ludzkim głosem, a po wy-konaniu ich biła samej sobie skrzydłami brawo.

*************** Głos łabędzia trębacza słychać z odległości 2 kilometrów.

*************** W czasie godów niektóre gatunki Ŝółwi wydają dźwięki głośniejsze niŜ słonie.

*************** Słonie mogą porozumiewać się ze sobą nawet gdy są oddalone o 30 kilometrów. Przekazują sobie informacje uderzając nogami o ziemię i wydając dźwięki o niskiej częstotliwości, które wprawiają ziemię w drgania. Słonie wyczuwają drŜenie dzięki receptorom umieszczonym w stopach.

*************** Najwytrwalszym śpiewakiem ptasiej pieśni miłosnej jest głuszec występujący w Alpach, który 500 razy w ciągu dnia wykonuje tę samą melodię dla swojej wy-branki.

*************** Najgłośniejszy koncert wszechczasów miał miejsce w mieście Ulm (Niemcy) podczas zjazdu puzonistów. W czasie finałowego koncertu 9 000 puzonistów zadę-ło w swe instrumenty. W promieniu kilkudziesięciu metrów od siły uderzenia fali dźwiękowej powypadały szyby w okolicznych domach, a w niektórych nawet po-pękały ściany.

79

*************** Harfa ma 46 strun wytrzymujących napięcie 730 kilogramów.

*************** NajwyŜej zagranym koncertem w historii był występ Wiedeńskiej Orkiestry Ka-meralnej, która lecąc samolotem wykonała walce Jana Straussa (syna) na wysoko-ści 12 000 metrów.

*************** Najwięcej pieśni w historii muzyki stworzył angielski śpiewak i kompozytor John Barnett (1802-1890). Skomponował ich ponad 4 000.

*************** Pierwszą złotą płytę zdobył Enrico Caruso. W 1902 roku nagrał z akompaniamen-tem fortepianu arię Śmiej się pajacu z opery Pajace Ruggero Leoncavallo (1857-1919), którą sprzedano w nakładzie 1 000 000 egzemplarzy.

*************** The Last Post to sygnał trąbkowy Armii Brytyjskiej grany na zakończenie dnia od przeszło 150 lat.

*************** Kolędy śpiewa się od 24 grudnia do 2 lutego.

*************** Najbardziej popularną kolędą świata jest Cicha noc. Z języka niemieckiego prze-tłumaczono ją na ponad 100 języków.

*************** Amerykański polityk i naukowiec Benjamin Franklin (1706-1790) grał na gitarze.

*************** Genialny fizyk Albert Einstein (1879-1955) biegle grał na skrzypcach.

*************** Chemik francuski Karol Adolf Würtz (1817-1884) był doskonałym śpiewakiem i nieraz moŜna było usłyszeć w laboratorium jego wspaniały baryton. Po sile śpie-wu i doborze pieśni moŜna było poznać, jak mu idzie praca. Im głośniejsza i wesel-sza była śpiewana aria, tym większa była pewność, Ŝe doświadczenie się udaje.

80

***************

W czasach filmu niemego, w salach kin znajdowały się orkiestry (w uboŜszych kinach – pianiści), które w czasie wyświetlania filmu wykonywały doń ilustrację muzyczną, która takŜe skutecznie zagłuszała szum aparatu projekcyjnego i przy-dawała wyrazu (w scenie spotkania kochanków rozbrzmiewały melodie liryczne i tęskne, w scenie pogoni melodie szybkie i dynamiczne).

*************** Taper to muzyk akompaniujący do filmu niemego. Zwykle grał na pianinie lub organach tzw. kinowych.

*************** W pierwszym filmie dźwiękowym Śpiewak jazzbandu z 1927 roku ścieŜka dźwiękowa nagrana była na płycie gramofonowej idealnie zsynchronizowanej z obrazem na ekranie.

*************** Amerykański aktor komediowy Charlie Chaplin (1889-1977) sam komponował muzykę do swoich filmów.

*************** Amerykański kompozytor Alan Hovhaness w utworze I Bóg stworzył ogromne wieloryby, napisanym jako protest przeciwko połowom tych waleni, wykorzystał śpiew wielorybów uchwycony podwodnym mikrofonem.

*************** W historii kina najbardziej znanym filmem o muzyce jest Amadeus w reŜyserii Milosa Formana. Film jest wspaniałym hołdem złoŜonym muzyce Wolfganga Amadeusza Mozarta. W 1984 roku otrzymał 8 Oskarów.

*************** Max Steiner skomponował muzykę do 306 filmów fabularnych (m.in. King Kong, Przeminęło z wiatrem).

*************** Amerykański kompozytor i dyrygent John T. Williams (ur.1932) skomponował muzykę do 10 spośród 20 najbardziej dochodowych filmów w historii kina (m.in. E.T., Gwiezdne wojny, Szczęki, Poszukiwacze zaginionej arki, Kevin sam w Nowym Yorku, Jurassic Park).

81

*************** Abba Pater to tytuł płyty, która powstała z myślą o uczczeniu oficjalnych obcho-dów 2000-lecia chrześcijaństwa oraz jubileuszu 20-lecia pontyfikatu papieŜa Jana Pawła II. Na płycie znalazły się m.in. fragmenty recytowane i śpiewane przez sa-mego papieŜa. W 1999 roku płyta została sprzedana w nakładzie 1 000 000 egzem-plarzy.

*************** Amerykański kompozytor Peter Schickele (ur.1948) rozbawia słuchaczy podczas koncertu oratoriami o sałatkach warzywnych, divertimentami na pompkę od rowe-ru lub utworami chóralnym, które zaczynają się majestatycznym Alleluja a kończą skandującym chórem kibiców.

*************** W 1952 roku John Cage zaprezentował publicznie utwór 4'33", w którym pianista siedział nieruchomo nad klawiaturą fortepianu przez 4 minuty i 33 sekundy.

*************** W 1968 roku Walter Carlos (ur.1941) jako pierwszy nagrał utwory muzyki kla-sycznej na elektronicznym syntezatorze muzycznym firmy Moog. Płyta, która nosi-ła tytuł Switched On Bach (Bach na przełącznikach) przez 94 tygodnie utrzymywa-ła się na szczycie amerykańskiej listy muzyki klasycznej, sprzedana została w na-kładzie 1 000 000 egzemplarzy, a w latach 1969-1971 pozostawała na liście best-sellerów i zdobyła 3 nagrody Grammy.

*************** Brytyjski kompozytor Andrew Lloyd Weber (ur.1948) jest kompozytorem najbar-dziej znanych i kasowych musicali: Upiór w operze, Jezus Christ Superstar, Evita, Koty. Od swoich premier grane są nieprzerwanie na scenach całego świata.

*************** Najbardziej znane powieści poświęcone muzykom to:

• Jan Krzysztof Romaina Rollanda – powieść opisuje dzieje dojrzewania, jako człowieka i jako artysty znakomitego niemieckiego muzyka Jana Krzysztofa Kraffta (postać fikcyjna wzorowana na Ludwiku van Beethovenie). W 1915 roku powieść otrzymała Nagrodę Nobla,

• Doktor Faustus Tomasza Manna – powieść opisuje Ŝycie i duchowe zmaga-nia twórcy nowej dwunastotonowej techniki kompozytorskiej opowiedziane przez jego przyjaciela.

82

*************** Najbardziej znane utwory sceniczne poświęcone muzykom to:

• Amadeus Petera Shaffera - sztuka o Wolfagangu Amadeuszu Mozarcie wi-dzianymi oczami jego głównego konkurenta, Antonio Salieriego,

• Kolacja na cztery ręce Paula Bartza – sztuka o wyimaginowanym spotkaniu Jana Sebastiana Bacha i Jerzego Fryderyka Haendla,

• Kontrabasista Patricka Süsskinda – sztuka o frustracjach muzyka grającego na kontrabasie.

*************** O muzyce powiedzieli:

• Muzyka porusza duszę i nadaje im rytm – Teofrast, • Muzyka łagodzi obyczaje – Arystoteles, • Muzyka to uniwersalna mowa ludzkości – Henry Wadsworth Longfellow, • Muzyka to skrystalizowane marzenie – Victor Hugo, • Muzyka jest stenografią uczuć – Lew Tołstoj, • Muzyka ma koronę w niebie, a korzenie w ziemi – Maria Kuncewiczowa.

*************** Najbardziej niestosownie o muzyce wyraził się niemiecki filozof Ernst Bloch (1885-1977), mówiąc: Muzyka to dziwka.

*************** Niektórzy ludzie widzą muzykę w kolorach. To rzadkie zjawisko nazywane jest synestezją i polega na tym, Ŝe bodźce dźwiękowe wyzwalają równocześnie wy-obraŜenia wzrokowe.

*************** Rosyjscy kompozytorzy: Mikołaj Rimski-Korsakow (1844-1908) i Aleksander Skriabin (1872-1915) mieli bardzo silne skojarzenia tonacji muzycznych z określo-nymi barwami:

• C-dur – biały, • D-dur – Ŝółty, • E-dur – czerwony, • e-moll – róŜowy, • F-dur – niebieski, • B-dur – siwy, • b-moll – czarny.

83

*************** Muzykoterapeuci amerykańscy opracowali podręczną apteczkę muzyczną. Oto niektóre propozycje utworów-lekarstw:

• na polepszenie humoru najlepszy jest Duet kotów Joachima Rosiniego, • najlepszy na odchudzanie jest Taniec szkieletów Kamila Saint-Saënsa, • uniwersalny środek na ukojenie nerwów to Lot trzmiela Mikołaja Rimskie-

go-Korsakowa w interpretacji techno, • przed kaŜda wizytą u teściowej naleŜy słuchać Człowiek, którego kocham

George'a Gershwina, • najlepszy na rozładowanie wściekłości jest Taniec z szablami Arama Cha-

czaturiana, • na dodanie odwagi naleŜy sobie samemu zagwizdać Marsz toreadora z ope-

ry Carmen Jerzego Bizeta, • na zawód miłosny najlepsza jest Symfonia fantastyczna Hektora Berlioza, • gdy szef nie przyzna urlopu, równie dobrze moŜna wypocząć słuchając Lata

z Czterech pór roku Antonio Vivaldiego, • na oŜywienie nastroju najlepsze jest Bolero Maurycego Ravela (w przypadku

przedawkowania zastosować jako antidotum Arię na strunie G Jana Seba-stiana Bach),

• na złe trawienie i kłopoty z przemianą materii najlepsze są Tańce węgierskie Jana Bramhsa i piosenki zespołu The Beatles,

• prowadząc samochód naleŜy unikać słuchania muzyki powaŜnej, gdyŜ ona dekoncentruje - powinno się słuchać rytmiczne, ale niezbyt hałaśliwe pio-senki country, disco lub rockowe,

• hymny narodowe, pieśni wojenne i robotnicze redukują strach i napięcie oraz wzmacniają poczucie solidarności.

*************** Niektóre lecznicze właściwości instrumentów muzycznych:

• flet usuwa lęki i stres, • ksylofon łagodzi agresję, • fortepian leczy depresję, • skrzypce są dobre na migrenę, • organy pomagają schizofrenikom, • harfa zwalcza bezsenność, • instrumenty perkusyjne leczą arytmię serca, • puzon polepsza humor, • gitara uśmierza ból.

84

*************** 98% małych dzieci ma uzdolnienia muzyczne, lecz wśród osiemnastolatków juŜ tylko 3% zachowuje te zdolności.

*************** Utwory, których najczęściej słucha się podczas sexu w krajach Unii Europejskiej:

• Stairway To Heven – Led Zeppelin, • Je t 'aime – Serge Gainsburg, Jane Birkin, • Angie – The Rollings Stones, • Sexbomb – Tom Jones, • Love Me Tender – Elvis Presley, • House Of The Rising Sun – The Animals, • Yesterday – The Beatles, • Eins, zwei, drei! – kanon niemieckiej muzyki ludowej.

*************** Utwory polskie, których najczęściej słucha się podczas sexu:

• Autobiografia – Perfekt, • Jolka, Jolka – Budka Suflera, • Zawsze tam, gdzie ty – Lady Pank, • PrzeŜyj to sam – Lombard, • Oczy szeroko zamknięte – Łzy, • Parastatek – Krzysztof Krawczyk, • Pierwszy siwy włos – Mieczysław Fogg.

*************** Do zwierząt i roślin przemawiają melodyjne dźwięki. Eksperymenty przeprowa-dzone w Australii wykazały, Ŝe krowy, które słuchały walców Jana Straussa (syna) dawały o 35% więcej mleka. W Indiach dzięki muzyce uczeni uzyskali plony ziemniaków wyŜsze o 40%, a ryŜu i tytoniu o 50%.

*************** Od 1980 roku w Madrycie działa oryginalne biuro matrymonialne załoŜone przez niejakiego Orlando Gracijana. Klientami biura są nieśmiali męŜczyźni, którzy nie maja odwagi oświadczyć się swej wybrance. Biuro oferuje usługi etatowych truba-durów, którzy na zamówienie gotowi są zaśpiewać serenadę pod oknem ukochanej klienta. Za wyznanie miłości męŜatce firma pobiera podwójną opłatę z racji dodat-kowego niebezpieczeństwa.

85

*************** Najczęściej przerabianymi utworami muzyki powaŜnej dla potrzeb muzyki dysko-tekowej są: V Symfonia Ludwika van Beethovena i Toccata i fuga d-moll Jana Se-bastiana Bacha.

*************** Najczęściej słuchanymi utworami muzyki klasycznej przez dzieci i młodzieŜ szkolną są: Wiosna z Czterech pór roku Antonio Vivaldiego, Toccata i fuga d-moll Jana Sebastiana Bacha, Dla Elizy Ludwika van Beethowena i Marsz turecki Wol-fganga Amadeusza Mozarta.

*************** Hiszpański taniec flamenco charakteryzuje się rytmem silnie wybijanym stopami oraz płynnymi ruchami rąk. Tańcowi towarzyszy klaskanie w dłonie, śpiew, gra na gitarze i kastanietach. Flamenco wywołuje stan seksualnego podniecenia.

*************** Głowy państwa odwiedzające Kongo nie są witane salutem z 21 dział, lecz kon-certem tam-tamów, na których grają wybitni bębniarze z buszu.

*************** Jedynymi plemionami na świecie, które nie znają muzyki są Weddowie na środ-kowym Cejlonie i niektóre szczepy Patagonii (Argentyna).

*************** Etnografowie badający wraŜliwość muzyczną prymitywnych plemion znad Ama-zonki stwierdzili, Ŝe wolą one słuchać muzyki klasycznej niŜ rockowej.

*************** Eskimosi od niepamiętnych czasów swe plemienne spory rozstrzygają pojedyn-kami śpiewaczymi, w których kaŜdy wychwala swoich i poniŜa obcych.

*************** Jednym z najbardziej muzykalnych narodów świata są Indonezyjczycy. Ich mu-zyczną specjalnością jest ludowy zespół muzyczny zwany gamelan. Składa się on z 40 muzyków grających głównie na instrumentach perkusyjnych. Na wyspie Jawa zamieszkałej przez 80 000 0000 ludzi jest 17 000 tego typu zespołów, a na wyspie Bali jest ich jeszcze więcej i statystycznie jeden zespół przypada na 250 mieszkań-ców.

86

*************** Jedyny polski przebój muzyki rozrywkowej, który zyskał miano światowego standardu to Tango Milonga autorstwa Jerzego Petersburskiego (1897-1979), znany w świecie jako Oh, Donna Klara.

*************** Utwory muzyki klasycznej często są wykorzystywane jako sygnały telefonów komórkowych. Najczęściej moŜna usłyszeć dzwonki z utworami Jana Sebastiana Bacha (Badinerie ) i Wolfganga Amadeusza Mozarta (Symfonia g-moll).

*************** W Australii, podczas okresu godowego ptaków zwanych lirogonami, w lesie sły-chać melodie dzwonków telefonów komórkowych. Ptaki, bowiem osłuchały się z dzwonkami telefonów uŜywanych przez turystów i włączyły je do repertuaru śpiewów godowych.

*************** W 1999 roku po raz pierwszy przeprowadzono w Internecie transmisję opery. Była to Aida Giuseppe Verdiego. Dzięki komputerowej sieci w przedstawieniu uczestniczyło prawie 100 000 Internautów.

*************** W 2003 roku z okazji 75 urodzin Karlheinza Stockhausena (ur.1928) – jednego z twórców muzycznej awangardy XX wieku – na lotnisku w Salzburgu wykonany został Kwartet smyczkowy z helikopterami jubilata w obsadzie: 4 helikoptery, 4 pi-lotów, 4 techników dźwięku i 4 kanały telewizyjne.

*************** Karlheinz Stockhausen zaprojektował i przygotował wykonanie Muzyki dla domu Beethovena. Grupy muzyków grały w róŜnych salach, podczas gdy publiczność wędrowała między pomieszczeniami, słuchając utworów Ludwika van Bethovena tak, jakby po kolei oglądała obrazy w galerii.

*************** W jednym z laboratoriów amerykańskich udało się naukowcom uzyskać najgło-śniejszy dźwięk, jaki dotychczas zmierzono na świecie. Dźwięk ten wydobywał się ze swego rodzaju tuby wykonanej z betonu i najtwardszej stali. Uzyskana głośność dźwięku wynosiła 210 decybeli. W przyszłości moŜe być wykorzystany do uniesz-kodliwienia czołgu.

87

*************** Student kalifornijskiego Stanford zaprogramował komputer o imieniu Sheila w ten sposób, Ŝe kolekcjonuje on głosy. Najpierw nauczył się śpiewać jak australij-ska piosenkarka Kylie Minoque. Komputer pamięta brzmienie głosu, co oznacza, Ŝe ten głos moŜe wykonać wszystko np. Enrico Caruso mógłby śpiewać country czy rocka.

*************** Protein Music to program komputerowy, który zamienia ludzkie sekwencje DNA na muzykę. Program został napisany przez Amerykanów: muzyka Colina Angusa i lekarza Rossa Kinga.

***************

Dwie bliźniacze amerykańskie sondy kosmiczne Voyager I i II zostały wystrzelo-ne w 1977 roku w celu zbadania zewnętrznych planet Układu Słonecznego. Na ich pokładach znajdują się pozłacane miedziane płyty (mogące przetrwać miliardy lat), na których zapisano muzyczne przesłanie dla odległych cywilizacji w postaci 90 minut nagrań m.in. 27 utworów muzycznych Jana Sebastiana Bacha, Wolfganga Amadeusza Mozarta, Ludwika van Beethovena, odgłosów wielorybów, bicia serca, pocałunku i pozdrowień w 55 językach.

*************** Prędkość rozchodzenia się fali dźwiękowej, zwanej prędkością dźwięku, zaleŜy od rodzaju ośrodka i temperatury:

• największa jest w ciałach stałych (np. w szkle 6000 m/s), • średnia w cieczach (np. w wodzie 1440 m/s), • najmniejsza w gazach (np. w powietrzu 344 m/s).

*************** Jedyny na świecie naddźwiękowy samolot pasaŜerski Concorde (ostatni lot w październiku 2003 roku) pokonywał trasę Londyn-Nowy York w ciągu 3,5 go-dziny z dwukrotną prędkością dźwięku, większą niŜ prędkość kuli karabinowej.

*************** Najczęściej odwiedzanym przez Polaków grobem na świecie jest grób Fryderyka Chopina znajdujący się na cmentarzu Père-Lachaise w ParyŜu (kwatera nr 11). Na-grobek wykonał August Clésinger, który wcześniej wykonał maskę pośmiertną kompozytora. To haniebnie rzeźbiony pomnik, udający kobietę, co płacze z lirą w ręku – surowo skarcił dzieło Clésingera Cyprian Kamil Norwid (1821-1883).

88

*************** Muzyka w przysłowiach ludowych:

• Muzyka nie pomoŜe, ale pocieszy. • Jaki grajek taka muzyka. • Jaka muzyka taka ochota. • Muzycy pychą diabłu się równają. • Kto śpiewa troski rozwiewa. • Kto śpiewa dwa razy się modli. • Kto wesoło śpiewa , to poczciwa dusza. • Lepiej śpiewać niŜ się gniewać. • Za nic muzyka kiedy płacz panuje. • Skoczna muzyka siedem boleści leczy. • Kiedy muzyka zarzępoli, wtedy człowieka nic nie boli. • Nie wszędzie muzyka, gdzie w podłogę bija. • Kto chodzi na muzyki tego biorą na języki. • Złemu śpiewakowi, chustka u pasa zawodzi. • Z muzykanta i młynarza nie będzie nigdy gospodarza. • Naród, który rad śpiewa, nie tylko wesół, ale i dobry bywa.

*************** Audiologia to nauka o słuchu, a akustyka to nauka o dźwięku.

*************** W Sarasocie (USA) prawo zabrania śpiewania w stroju kąpielowym.

*************** Słowo karaoke w języku japońskim oznacza pusta orkiestra.

***************

Karaoke to śpiewanie przebojów muzyki rozrywkowej przy akompaniamencie nagranego podkładu muzycznego, wspomagane wyświetlaniem tekstu piosenki na ekranie projektora multimedialnego.

*************** Tin Pan Alley (Aleja Blaszanych Rondli) to największe na świecie centrum mu-zyki mieszczące się w Nowym Yorku, powstałe na początku XX wieku. Nazwę swą zawdzięcza od klekotu rozstrojonych pianin i fortepianów niosących się po ulicy, a kojarzących się ze stukotem naczyń kuchennych.

89

Dowcip w muzyceDowcip w muzyceDowcip w muzyceDowcip w muzyce

90

*************** Po latach spotykają się dwaj przyjaciele. - Cześć, co teraz porabiasz?

- Jestem solistą. - O! Sprawdziło się twoje młodzieńcze marzenie. Chciałeś być śpiewakiem i je-

steś. - No, niezupełnie. Jestem solistą w... - Gdzie? W teatrze muzycznym? A moŜe w zespole rockowym? - Nie. W mleczarni solę białe sery, Ŝeby się szybko nie popsuły.

*************** Na wykładzie z anatomii profesor mówi do studentów: - Będziemy dzisiaj zajmowali się sercem, płucami, wątrobą, Ŝołądkiem i nerkami. - Jeszcze jeden recital organowy! - jeden ze studentów wzdycha głośno.

*************** Nowak, który złamał sobie palec, pyta chirurga: - Czy po jego wyleczeniu będę mógł grać na skrzypcach? - Myślę, Ŝe tak. - To wspaniale, panie doktorze, bo ja nigdy dotąd nie grałem na skrzypcach!

*************** LeŜący na stole operacyjnym pacjent słyszy, jak chirurg zwraca się do stojącej obok niego siostry-instrumentariuszki: - Siostro, proszę podawać instrumenty. Słysząc to pacjent, mówi słabym głosem: - To pan doktor chce teraz grać?!

***************

- Na jakim instrumencie gra chirurg? - Na organach ludzkich. - A jakiego instrumentu boi się złodziej? - Organów śledczych.

*************** Znany laryngolog wybrał się do opery. Podczas przerwy siedzący obok niego zna-jomy, pyta go: - Jak ci się podoba głos tej śpiewaczki? - To najpiękniejsza astma, jaką kiedykolwiek słyszałem.

91

*************** Przychodzi baba do lekarza i mówi: - Panie doktorze, grając na organkach połknęłam je! - Niech się pani cieszy, Ŝe nie grała pani na pianinie!

*************** Nowak skarŜy się koledze: - Moja Ŝona wmówiła sobie, Ŝe jest fortepianem. - To idź z nią do psychiatry. - Nie Ŝartuj! Ty wiesz, ile kosztuje transport takiego duŜego instrumentu?!

*************** Do dermatologa przychodzi perkusista z bębnem i mówi: - Panie doktorze, niech pan coś poradzi. Skóra na tym bębnie zaczyna się marsz-czyć!

*************** Lekarz oglądając podziurawionego penisa pacjenta, pyta: - Kto pana tak urządził? - śona widelcem. - To jak pan oddaje mocz? - Znam kilka chwytów na flet.

*************** Po dokładnym zbadaniu pacjenta, lekarz mówi: - Będzie pan musiał zrezygnować z kobiet i wina. Śpiewać pan moŜe.

*************** Przychodzi baba do lekarza i mówi: - Panie doktorze, coś mi brzęczy w uszach. - PrzecieŜ ostatnio mówiłem, Ŝeby pani nie słuchała ciągle Lotu trzmiela.

*************** Podczas wykładu naukowego znany lekarz poruszył problem nieczytelnych re-cept. Wszyscy zgodzili się z nim, natomiast jeden słuchacz oświadczył, Ŝe nie ma powodu do narzekań. - Gdy kiedyś otrzymałem receptę, to przez dwa lata okazywałem ją konduktorom w pociągach jako bilet. Pokazałem ją teŜ policjantowi i uniknąłem mandatu, a ostatnio moja córka gra z tej recepty na fortepianie!

92

***************

- Dlaczego partii altówki nie słychać na płycie CD? - Nagranie cyfrowe eliminuje szumy.

*************** - Czym jest słuchanie opery z płyty? - Tym, czym miłość przez korespondencję.

*************** - Z czego składa się głowa wokalistki? - Ze strun głosowych i pudła rezonansowego.

*************** - Jak utalentowana dziewczyna zdaje do szkoły muzycznej? - Śpiewająco.

*************** Znany piosenkarz siada na fotelu dentystycznym. Dentysta mówi: - Proszę otworzyć usta. - Za darmo? Ja za samo otwarcie ust podczas koncertu dostaję dziesięć tysięcy dolarów!

*************** Przychodzi Nowak do lekarza. Po badaniu lekarz stwierdza: - Ma pan rozedmę płuc. Prawdopodobnie jest pan muzykiem i gra na instrumencie dętym, nieprawdaŜ? - Zgadza się. - A na czym pan gra? Na trąbce, saksofonie, puzonie...? - Na akordeonie!

*************** Podczas próby opery Carmen Jerzego Bizeta dyrygent zwraca się do solisty: - Drogi panie! Chcę panu przypomnieć, Ŝe teraz śpiewa pan arię torreadora, a nie byka!

*************** - W 1915 roku śpiewaczka operowa Geraldine Farrar nagrała operę w wersji fil-

mowej. Dlaczego była to najgorsza opera na świecie? - Bo wtedy było nieme kino.

93

***************

- Co powstanie ze skrzyŜowania akrobaty z aktorem? - Dyrygent.

***************

- Jak nazywa się najbliŜsza przyjaciółka dyrygenta? - Batuta.

***************

- Jaką rolę spełnia dyrygent w orkiestrze? - Taką, jaką wieŜa kontrolna na lotnisku.

***************

- Jak nazywamy ludzi, którzy zawsze zajmują miejsce najbliŜej orkiestry? - Nazywamy ich dyrygentami.

*************** - Kto jest dobrym dyrygentem? - Ten, kto ma w głowie partyturę, a nie głowę w partyturze.

*************** - Jak nazywa się ulubiona opera wegetarian? - Traviata.

*************** - Co robi chory śpiewak operowy? - Cienko śpiewa. - A śpiewaczka? - Spuszcza z tonu.

*************** Nowak do sąsiadki: - Wie pani co? Lekarz zabronił mojej córce śpiewać! - No tak! PrzecieŜ i on jest pani sąsiadem.

*************** Dwóch wariatów jedzie na rowerze. Nagle wpadają na pielęgniarza. - Dlaczego nie dzwoniliście? - pyta po chwili pielęgniarz. - Bo nie wiedzieliśmy, czy pan lubi muzykę.

94

*************** Humor wierszem: Miłośnik gwizdania Gwizdał piosenki mając kilka lat, a gdy juŜ dorósł – gwizdał na świat.

*************** Nowak pyta syna: - Jaka jest twoja dziewczyna? - Wspaniała, ale ma jedną wadę. - Jaką?

- Nie umie śpiewać. - Czy to duŜa wada?

- Tak, bo ona ciągle śpiewa. ***************

W sali koncertowej debiutująca śpiewaczka drŜącym głosem śpiewa: - Gdybym ja była ptaszęciem na niebie... Głos z sali:

- A ja, gdybym ja miał nabitą strzelbę... ***************

Malec słuchający opery widzi, jak dyrygent przez cały czas wymachuje batutą przed nosem solistki. Pyta, więc siedzącego obok ojca: - Tato, czy ten pan chce pałeczką zabić tamtą panią?

- Nie. - To dlaczego ona tak krzyczy?

*************** Nowak poszedł do operetki i z uwagą słucha przedstawienia. - Daj mi ten klucz! - śpiewa artystka. - Nie dam ci, nie dam! - odpowiada jej partner ze sceny. - Daj mi ten klucz! - powtarza artystka. - Nie dam ci, nie dam! - znów odpowiada partner. Nagle Nowak podnosi się z krzesła, ściąga marynarkę i wymachując nią krzyczy na cały głos: - Daj jej wreszcie ten klucz, bo przez ciebie spóźnię się do pracy na nocną zmia-nę!

95

*************** Nowakowie wracają pieszo do domu z teatru operowego. W pewnej chwili Ŝona mówi do męŜa: - Taki wstyd! Jak mogłeś krzyknąć: Brawo! Bis!, gdy primadonna wykonując swoją partię wokalną wpadła do kanału dla orkiestry?!

***************

Bileterka w teatrze operowym mówi do koleŜanki: - Nasza primadonna strasznie się dziś złościła po przedstawieniu. - Dlaczego? - Podano jej na scenę tylko cztery bukiety, mimo Ŝe w kwiaciarni zapłaciła za pięć!

*************** Na koncercie spotykają się dwaj krytycy muzyczni: - Co pan sądzi o tej śpiewaczce? - Trudno mi coś powiedzieć, zostawiłem w domu okulary!

*************** Rozmawiają dwie przyjaciółki: - Słyszałaś? Kaśka przechodzi mutację. - Co ty pleciesz? PrzecieŜ kobiety nie przechodzą mutacji głosu. - Wiem, ale ona najpierw spotykała się z tenorem, a teraz z basem.

*************** Nowak do Ŝony podczas przedstawienia operowego:

- Strasznie denerwuje mnie ten tenor. - To moŜe wyjdziemy? - Mowy nie ma. W ostatnim akcie zostanie zabity.

*************** Nowak po raz pierwszy poszedł z Ŝoną do teatru operowego. - Kochanie, dlaczego ten tenor po odśpiewaniu utworu wskazuje na orkiestrę? - Czy ja wiem... MoŜe całą winę chce zwalić na muzyków?

*************** Pewien nieśmiały męŜczyzna zakochał się w śpiewaczce operowej. Będąc z nią sam na sam zdobył się na pocałowanie jej w nos. - Mój najdroŜszy – szepcze wzruszona śpiewaczka – o oktawę niŜej!

96

*************** Nowakowa chwali się sąsiadce: - Moja córka wygrała wczoraj konkurs piosenki! - Rozumiem pani dumę. Ja teŜ się tak cieszyłam, kiedy mój pies wygrał konkurs wycia.

*************** Dyrektor znanego teatru operowego zwraca się do początkującego, mało zdolnego śpiewaka: - Nie przyjmę pana do pracy, bo nie znoszę brzydkich słów. - Ja nie uŜywam brzydkich słów. - Pan nie, ale publiczność będzie uŜywać, jak pan zaśpiewa!

*************** Nowak zwraca się do znajomego: - Myślę, Ŝe ten tenor, którym ostatnio tak się wszyscy zachwycają, jest stanowczo przereklamowany! - Byłeś na jego koncercie? - Nie, ale moja Ŝona była i odśpiewała mi kilka arii z jego repertuaru.

*************** Śpiewaczka operowa zaczyna ćwiczyć głos w swoim mieszkaniu. Sąsiadki miesz-kające nad nią komentują: - Chyba ktoś w tym domu woła o pomoc? - Tak. Prawdopodobnie Mozart!

*************** W teatrze operowym Nowak mówi do Ŝony: - AleŜ ta kobieta ma piękny sopran. - Wstydziłbyś się! Lepiej byś posłuchał, jak ładnie śpiewa!

*************** Rozmawiają dwie śpiewaczki operowe: - Ubezpieczyłam się na milion dolarów na wypadek utraty głosu. - Taaak? I co zrobiłaś z tymi pieniędzmi?

*************** - Ilu piosenkarzy country potrzeba do wymiany Ŝarówki? - Trzech. Jeden zmienia Ŝarówkę, a dwóch układa balladę o tej przepalonej.

97

***************

- Jakich strun nie moŜna kupić w sklepie muzycznym? - Strun głosowych.

*************** Śpiewaczka operowa mówi do koleŜanki: - Gdy śpiewam publicznie, to bardzo się denerwuję i nigdy nie wiem co robić z rękami. - A nie próbowałaś zasłaniać nimi ust?!

*************** - Co sopranistka bierze przed śpiewaniem? - Oddech.

*************** - W jaki sposób sopranistka wymienia Ŝarówkę? - Po prostu ją trzyma, a świat się kręci wokół niej.

*************** Śpiewaczka operowa zwraca się do dyrygenta orkiestry: - Czy zauwaŜył pan, Ŝe mój głos wypełnił całą salę? - Tak, nawet publiczność zaczęła wychodzić z sali, Ŝeby zrobić dla niego więcej miejsca!

*************** Śpiewak operowy przekonuje kolegę, Ŝe na jego koncerty przychodzą wyłącznie wegetarianie. - Dlaczego tak sądzisz? - Bo w trakcie mojego występu nie rzucają we mnie kotletami ani pieczonymi kurczakami, tylko pomidorami i jajkami.

*************** Po powrocie z miasta chłop opowiada Ŝonie swoje wraŜenia: - Zwiedzałem zabytki, oglądałem wystawy sklepowe, nawet byłem w operze. - Jak ci się podobało w operze? - Wcale mi się nie podobało. Najpierw wyszedł na scenę facet, który okropnie wrzeszczał i krzyczał, Ŝe ją chce, ale ona go nie chciała. Potem baba wyszła na scenę i krzyczała, Ŝe go chce, ale on jej nie chciał. A jak juŜ razem wyszli na scenę krzyczeli, Ŝe oboje się chcą, to spadła wielka kołdra i nic nie było widać!

98

***************

Do warzywniaka wchodzi męŜczyzna i mówi: - Chciałbym kupić wszystkie pomidory, które macie w sprzedaŜy! - CzyŜby wybierał się pan na koncert tego tenora, który ma dziś wystąpić w na-szym miasteczku? - Nie, to ja jestem tym tenorem!

*************** Śpiewak operowy chwali się Ŝonie: - Kiedy ostatnio śpiewałem w operze, to miałem tak niski, głęboki bas, Ŝe wszy-scy słuchali mnie na leŜąco!

*************** Śpiewaczka operowa mówi do męŜa: - Musimy pozbyć się tego psa. - Dlaczego? - Bo wyje, gdy tylko zaczynam śpiewać. - Tak kochanie, ale to ty pierwsza zaczynasz!

*************** Dyrygent orkiestry zachęca śpiewaczkę: - Więcej Ŝycia! Czy pani nigdy nie kochała? - Owszem, ale nigdy nie śpiewałam przy tym arii!

*************** Dwie śpiewaczki obserwują jak publiczność brawami zmusza do bisu ich kole-Ŝankę. - Nie wiem, co im się tak podoba, Ŝe aŜ chcą, Ŝeby po raz czwarty śpiewała tę arię! - MoŜe chcą, Ŝeby ją wreszcie zaśpiewała poprawnie!

*************** Na koncercie Nowak mówi do obok siedzącego męŜczyzny: - Ta śpiewaczka zupełnie nie ma głosu! Zna ją pan? - Tak, jestem jej męŜem. - Och, przepraszam. Chciałam tylko powiedzieć, Ŝe tak fatalnej arii nikt by dobrze nie zaśpiewał. Okropna linia melodyczna, nieciekawa harmonia. Ciekawe, kto ją skomponował? - To ja jestem kompozytorem.

99

*************** Nowakowa chwali się sąsiadce: - Ludzie mówią, Ŝe moja córka pięknie śpiewa! - Niech pani się tym nie przejmuje. Czego to ludzie teraz nie plotą?

*************** Sąsiad mówi do Nowaka: - Słyszałem wczoraj przez ścianę, jak pan śpiewał. - Eee, to tak... Dla zabicia czasu. - No to wybrał pan wyjątkowo okrutną broń!

*************** - Jaki jest ulubiony zespół muzyczny księŜy? - Kult.

*************** Nowakowa pyta męŜa: - Dlaczego zawsze wychodzisz z mieszkania, gdy tylko zaczynam śpiewać? - Bo nie chcę, Ŝeby sąsiedzi myśleli, Ŝe cię biję!

*************** Nowak pyta znajomego: - Dlaczego wydajesz tyle pieniędzy na prywatne lekcje śpiewu dla Ŝony? - Bo to mi się opłaca! Kupiłem juŜ prawie wszystkie sąsiednie domki za pół ceny.

*************** Nowak bawiąc w Rzymie chciał się dostać do Bazyliki św. Piotra na naboŜeń-stwo, które odprawiał papieŜ. Niestety, ilość miejsc była ograniczona i nie został wpuszczony. Nowak zaczął szukać bocznego wejścia i zauwaŜył, Ŝe nieduŜymi drzwiami wpuszczani są męŜczyźni z chóru papieskiego, którzy bardzo wysokim głosem mówią do straŜnikowi: - Tenoro castratto... Tenoro castratto... Tenoro castratto... Po chwili Nowak ruszył w kierunku straŜnika i mówi: - Basso castratto.

*************** Jasio połoŜył się na plecach i śpiewa. Nagle przewraca się na brzuch i znów za-czyna śpiewać. Ojciec pyta: - W co się bawisz? - W płytę gramofonową. Teraz śpiewam utwory z drugiej strony płyty!

100

*************** Podczas rozprawy sędzia pyta: - OskarŜony, czy juŜ kiedyś rozpatrywałem sprawę przeciw panu? Bo my się chy-ba znamy. - Tak. Uczyłem śpiewać córkę pana sędziego. - Aha! Wobec tego, powinien, więc pan dostać jeszcze cztery miesiące oprócz te-go, co będzie się naleŜało w świetle prawa.

*************** Nowak rozmawia z sąsiadką o narzeczonym jej córki: - Jest strasznie zdeprawowany. Całymi dniami nuci sprośne piosenki. - Czy śpiewa je głośno? - On je gwiŜdŜe!

*************** Jasio pyta mamę: - Dlaczego tato tak długo śpiewa? - śeby twoja siostrzyczka usnęła. - Ja na jej miejscu juŜ dawno bym udawał, Ŝe śpię!

*************** MąŜ mówi do Ŝony-piosenkarki: - Proszę cię, błagam! Zrób coś dla muzyki! - Co? - Przestań wreszcie śpiewać!

*************** Na audycji muzycznej dla dzieci w filharmonii prowadzący pyta:

- Czy, któreś z dzieci na czymś gra? - Ja gram na flecie – mówi Małgosia. - Ja gram na pianinie – chwali się Jacek. - A ty chłopcze na czymś grasz? – pyta prelegent Jasia. - Na komputerze w gry strategiczne!

*************** Rozmawiają dwaj męŜczyźni: - Wiesz co, Józek? Ta najnowsza moneta podobna jest do Kiepury. - Cooo? Do Kiepury?! - Owszem. Dźwięk to ona ma, ale wygląd nie bardzo.

101

102

*************** Do dyrygenta chóru chłopięcego, zgłosiła się kobieta z synkiem prosząc o przyję-cie do zespołu: - Nie tylko ja, matka tego chłopca, uwaŜam, Ŝe głos ma rzewny jak słowik i silny jak dzwon. Sądzi tak równieŜ jego ojciec, babcia, dziadek i moi bracia. Jasio swym śpiewem rozwesela cały dom. - Tak, to rzeczywiście bardzo cenne opinie. A co na to sąsiedzi?

*************** Nowakowa chwali się sąsiadce: - Mam ładny głos, ale za to słaby słuch. - Gdybyś miała dobry słuch, nigdy byś nie powiedziała, Ŝe masz ładny głos.

*************** Jasio chwali się kolegom w szkole: - Mam w domu papugę, która śpiewa i naśladuje grę mojego taty na gitarze! - I nie sprawia jej to Ŝadnych trudności? - śadnych, z wyjątkiem chwytów gitarowych.

*************** Nowak mówi do kolegi: - Dziś rano obudził mnie jakiś idiotyczny śpiew. Po chwili okazało się, Ŝe to ja śpiewałem!

*************** - Jaki jest ulubiony zespół muzyczny aktorów? - Budka Suflera.

*************** Nowak zwierza się koledze: - Moja Ŝona ma zawsze trudności z uśpieniem naszego Jasia. - To niech mu śpiewa kołysanki. - Ale sąsiedzi wolą płacz Jasia.

*************** Nowakowa chwali się przyjaciółce: - Moja córka po mnie odziedziczyła ten piękny głos! - Naprawdę?! To musisz być szczęśliwa, Ŝe się go pozbyłaś!

103

*************** Nowak mówi do kolegi: - Moja Ŝona, kiedy boli ją ząb, to śpiewa. - Czemu? - Chce, Ŝebym cierpiał razem z nią.

*************** Nowakowa mówi do znajomej: - Mój mąŜ podczas pracy zawsze śpiewa! - A mój tylko śpiewa.

*************** Nowak pyta syna: - Jasiu, widziałeś gdzieś kanarka? - Nie, ale przed chwilą słyszałem jak kot śpiewał.

*************** Jasio nie moŜe zasnąć. Matka mówi do ojca: - Chyba będę musiała zaśpiewać mu kołysankę. - Nie tak od razu! Najpierw spróbuj po dobroci.

*************** Nowak mówi do Kowalskiego: - Sąsiedzie, nie wie pan, jak się cieszę! śona sprzedała pianino i kupiła nowiutki saksofon! - Z czego tu się cieszyć? - PrzecieŜ jak gra na saksofonie, to nie moŜe równocześnie śpiewać!

*************** Nowak jak zwykle spóźnia się kilka minut na koncert w filharmonii. Siada na swoim miejscu i pyta siedzącego obok melomana: - Co teraz grają? - IX Symfonię Beethovena. - O BoŜe, nie wiedziałem, Ŝe aŜ tyle się spóźniłem!

*************** Humor wierszem: Nagrobek muzyka Opuszczał lekcje muzyki, nie chciał grać na fortepianie, nie śpiewał w chórze kościelnym. Wybacz mu Panie!

104

*************** - Ile symfonii skomponował Beethoven? - Trzy: Trzecią, Piątą i Dziewiątą.

*************** Skrzypek wielkiej orkiestry opowiada koledze: - Śniło mi się, Ŝe graliśmy V Symfonię Beethovena. Obudziłem się i rzeczywiście graliśmy!

*************** Nowak zwraca się do kolegi: - Twoja Ŝona ma bajeczny głos! - Słyszałeś jak śpiewała? - Nie, jak przeklinała!

*************** Idzie zajączek przez las i śpiewa: - DŜam-bulajaaa! DŜam-bulaja!! Usłyszał to wilk, doskakuje do zajączka i mówi: - Przestań skrzeczeć, bo ci zęby wybiję! Następnego dnia zajączek znów idzie lasem i podśpiewuje: - DŜam-bulajaaa! DŜam-bulaja!! Doskakuje do niego wilk i szczerząc zęby mówi: - Przestań skrzeczeć, bo ci zęby wybiję! Trzeciego dnia zajączek znów śpiewa: - DŜam-bulajaaa! DŜam-bulaja!! Zdenerwowany wilk wyskakuje zza krzaka... i jak nie uderzy zajączka w pysz-czek!! Po chwili lekko ogłuszony zajączek podnosi się z ziemi. Otrzepuje się i zbiera swoje zęby porozrzucane wokół, wkłada je między obie łapki i grzechocząc nimi niczym hiszpańska tancerka kastanietami, na całe gardło piskliwym głosem śpiewa:

- La kuka ra-cza! La kuka ra-cza!! ***************

- Jaki jest ulubiony gatunek muzyki kangurów? - Hip-hop. - A Ŝab? - Rap.

*************** - Kiedy bolą nogi pelikana? - Gdy tańczy kankana.

105

*************** - Jaka jest róŜnica między wróblem a słowikiem? - Słowik to wróbel po studiach wokalnych.

*************** - Dlaczego kogut, gdy pieje, to zamyka oczy? - Bo zna tę melodię na pamięć. - A czy węŜe są muzykalne? - Tak, zwłaszcza grzechotniki.

*************** Pierwszy Ŝółw wchodzi pod górkę i śpiewa: - Za rok, moŜe dwa... A drugi schodzi z górki i śpiewa: - Czterdzieści lat minęło...

*************** - Czym róŜni się fortepian od słonia?

- Fortepian moŜna zasłonić, a słonia nie moŜna zafortepianić. ***************

- Jak odróŜnić wiewiórkę od fortepianu? - Postawić oboje pod drzewem. To co na drzewo wejdzie na pewno nie będzie fortepianem.

*************** Słowik pyta zająca: - Masz taki znakomity słuch! Dlaczego nie uczysz się śpiewu? - Bo jak tylko usłyszę jakiś dźwięk, to zaraz ze strachu tracę głos!

*************** - Co to jest: w lesie ścięte, w domu zgięte, poszło do chlewa, ogon wyrwało i na rękach płakało? - Skrzypce.

*************** Do małego miasteczka przybył dawno oczekiwany, znany dyrygent. Jeden z cie-kawskich postanowił zapytać znajomego skrzypka z orkiestry, co orkiestra będzie grała podczas koncertu. Ten odrzekł: - Nie wiem, jakie zamiary ma dyrygent, ale my będziemy grali Bolero Ravela.

106

************** Malec poszedł z mamą po raz pierwszy na występ słynnego skrzypka. W pewnym momencie szepcze jej do ucha: - Czy jak ten pan przepiłuje tę skrzyneczkę, to pójdziemy do domu?

*************** Nowak mówi rozespanym głosem do Ŝony: - Kochanie, narzuć na mnie koc, zgaś światło i wyłącz tę muzykę. - Co? PrzecieŜ jesteśmy w filharmonii!

*************** Humor wierszem: Zakochany pianista Tak mu się spodobała pewna dziewczyna, Ŝe wszystko by jej oddał, wszystko – prócz pianina.

*************** Rozmowa w trzecim rzędzie na sali w filharmonii: - Czy próbowała pani juŜ kiedyś słuchać muzyki z zamkniętymi oczami? W tejŜe chwili odzywa się jakiś meloman z czwartego rzędu: - Spróbujcie panie posłuchać muzyki z zamkniętymi ustami! ***************

Na koncercie Nowak zwraca się do obok siedzącego melomana: - Bardzo przepraszam, jak się nazywa wykonywany w tej chwili utwór? - Chodzi panu o pieśń śpiewaną przez tenora, czy o to, co gra akompaniator na fortepianie?

*************** Nowakowa zwraca się do męŜa podczas koncertu w filharmonii: - Spójrz na tego męŜczyznę obok, śpi jak suseł! - Coo? Kto? Kochanie, budzisz mnie z powodu takiego głupstwa?

*************** Dwaj panowie wychodzą z filharmonii. - Czy ten pianista był naprawdę taki dobry? - Chyba tak. Oklaski, które mnie obudziły były wyjątkowo głośne!

107

*************** Sędzia pyta oskarŜonego: - Dlaczego pan krzyczał i gwizdał podczas koncertu w filharmonii? - Bo mi się orkiestra nie podobała. - A czy w przyszłości mógłby się pan powstrzymać od takiego zachowania? - Oczywiście! JeŜeli orkiestra będzie lepiej grała!

*************** Podczas koncertu w filharmonii jeden ze słuchaczy, muzyk, wyjmuje z kieszeni chustkę i zawiązuje na niej supełek. - Po co to robisz? - pyta Ŝona. - śeby nie zapomnieć melodii!

*************** Pewien znany dyrygent często występował ze swoją orkiestrą jeŜdŜąc po całym świecie. Przed kaŜdym koncertem, zanim stanął przed pulpitem dyrygenckim, się-gał ręką po karteczkę, coś z niej czytał, chował ją z powrotem do kieszeni i dopiero wtedy rozpoczynał koncert. Wszyscy muzycy z orkiestry byli strasznie ciekawi, co jest napisane na tej karteczce, jednak nikt nie miał odwagi zapytać o to mistrza. Któregoś razu, podczas koncertu dyrygent złapał się za serce i padł na sce-nę martwy. Skrzypek, który był najbliŜej dyrygenta, sięgnął do jego kieszeni po zagadkową karteczkę i przeczytał: - Z lewej skrzypce, z prawej wiolonczele.

*************** Podczas próby orkiestry dyrygent złości się na jednego z muzyków: - Pan strasznie fałszuje! - Ja fałszuję? Umiałem grać na skrzypcach juŜ w wieku pięciu lat! - A w jakim wieku pan zapomniał?

*************** Babcia po raz pierwszy poszła na koncert do filharmonii. - Jak się babci podoba? - pyta wnuczek. - Wspaniale! Zamknęłam na chwilę oczy i czułam się, jakbym siedziała w domu przy radiu.

108

*************** Podczas koncertu w filharmonii dwie kobiety bez przerwy ze sobą rozmawiają. Wreszcie jedna z nich stwierdza: - Zupełnie nie rozumiem, dlaczego mój mąŜ nie chce przyjść na koncert. Ktoś siedzący z tyłu odpowiada: - A ja rozumiem!

*************** Młody kompozytor chwali się koledze: - Napisałem nowy utwór Polkę-jajko. - Polkę-jajko? Co to takiego? - Wkładasz jajka do wrzącej wody i grasz moją polkę w szybkim tempie. Po ode-graniu wyjmujesz natychmiast jajka z wody. Będą ugotowane na miękko jak nale-Ŝy.

*************** W czasie koncertu orkiestry symfonicznej dyrektor filharmonii zwraca się do młodego kompozytora: - Mam wraŜenie, Ŝe słuchaczom nie podoba się pańska muzyka. - Skąd pan to wie? PrzecieŜ cała sala jest pusta!

*************** Na próbie orkiestry puzonista z powodu zimna narzucił na ramiona kurtkę. W pewnej chwili dyrygent zwraca uwagę muzykowi: - Wziął pan fis zamiast f! - Wiem, wieczorem na koncercie będzie f, ale jak teraz więcej wysunę suwak, to mi kurtka spadnie!

*************** - Co to jest: leŜy pod drzewem i robi Szszszsz...? - Pijany gajowy próbuje zaśpiewać Szła dzieweczka do laseczka.

*************** Kompozytor zwierza się wnukowi: - Czy wiesz, Ŝe tę kołysankę komponowałem aŜ dziesięć lat? - Dlaczego tak długo, dziadku? - Bo zawsze po kilku taktach zasypiałem przy fortepianie...

109

*************** Podczas próby orkiestry, dyrygent zwraca się do muzyków: - Drugi trębacz gra fałszywie. - Drugi trębacz jeszcze nie przyszedł! - odzywa się głos z orkiestry. - Dobrze. W takim razie proszę mu o tym powiedzieć, gdy się zjawi!

*************** Dyrygent chciał pokazać swoją wyŜszość nad orkiestrą i przed próbą dorysował trębaczowi w nutach przy dźwięku g krzyŜyk. Podczas próby zwraca się do tręba-cza: - Pan zamiast g gra gis. - Ja gram g, tylko jakiś osioł dorysował mi krzyŜyk!

*************** Przed filharmonią stoją dwaj męŜczyźni i rozmawiają: - Nie moŜe pan sobie wyobrazić, jak trudno jest grać na fortepianie i równocze-śnie rozmawiać! - Mnie pan to mówi? - PrzecieŜ pan gra na fortepianie. - Nie. Na saksofonie!

*************** Sławnego dyrygenta poproszono, aby pokierował orkiestrą symfoniczną z pro-wincjonalnego miasteczka. Podczas próby dyrygent przygląda się muzykowi gra-jącemu na flecie i w pewnej chwili zwraca się do niego: - Mam wraŜenie, Ŝe gdy dyrygowałem tu przed kilku laty, grał pan na innym in-strumencie. - Tak, grałem na kontrabasie. Ale musiałem z tego instrumentu zrezygnować z prozaicznych powodów: nie mieścił się do mojego małego auta.

*************** W tramwaju do Nowaka podchodzi kontroler i mówi: - Proszę bilet do kontroli. - Proszę bardzo. - PrzecieŜ to jest bilet do filharmonii! - Bo ja tam właśnie jadę!

*************** Dwaj melomani rozmawiają po wyjściu z filharmonii: - Co za nudny koncert! - To, dlaczego biłeś brawo? - Z radości, Ŝe się skończył!

110

*************** - Co wyjdzie z połączenia zespołu rockowego z chórem kościelnym? - Horror dla uszu.

*************** - Co ma piernik do wiatraka? - Nic. - A co ma śpiewak do widowni? - Śpiewak ma do widowni śpiewać?

*************** - Z jakich dźwięków składa się trójdźwięk masochistyczny? - Do-sol-mi. - A klaster warzywny? - Fa-sol-la.

*************** Przechwalają się dwie panie: - Wiesz? Niedawno pewien kompozytor powiedział mi, Ŝe mam piękną sylwetkę. - Tak? A mnie pewien rzeźbiarz powiedział, Ŝe mam znakomity głos.

*************** Na występie słynnego chóru Nowak pyta siedzącego obok melomana: - Dlaczego oni śpiewają równocześnie? PrzecieŜ kaŜdy śpiewa, co innego! - A wyobraŜa sobie pan, ile to by trwało, gdyby członkowie chóru zaczęli śpiewać

po kolei? ***************

Nowak dobija się do drzwi sąsiada-muzyka: - Przestań pan grać na tej trąbie, bo zwariuję! - Za późno. Przestałem juŜ grać godzinę temu...

*************** - Na jakiej trąbie nie moŜna zagrać? - Na trąbie powietrznej.

111

112

*************** Nowak pyta kolegę: - Potrafisz grać na fortepianie? - Tak. - A na gitarze? - TeŜ. - A na trąbce? - Nie, bo karty spadają.

*************** Nowak spotyka na ulicy kolegę. - Cześć! Gdzie idziesz? - Na próbę chóru do Domu Kultury. - A co tam robicie? - Gramy w karty, pijemy piwo... - To kiedy śpiewacie? - Jak wracamy do domu!

*************** W pociągu jadącym do Warszawy starsza kobieta pyta młodzieńca: - Pan ze stolicy? - Tak. - Czy moŜe mi pan powiedzieć, jak dostać się do filharmonii? - Trzeba ćwiczyć, droga pani, duŜo ćwiczyć!

*************** Nowak pyta dyrygenta chóru: - Dlaczego wydrukowaliście na afiszach, Ŝe śpiewa chór mieszany, gdy w rzeczywistości śpiewają sami męŜczyźni? - Widzi pan... To, dlatego, Ŝe jedna połowa umie śpiewać, a druga nie.

*************** - Co robi zaklinacz węŜy gdy mu nie wychodzi gra? - Przeklina.

*************** Humor wierszem: Sztuka zgrania Wiejscy grajkowie najlepiej zgrani, kiedy zagrają w pestkę zalani.

113

*************** Młody pianista chwali się koledze: - śałuj, Ŝe nie byłeś na moim ostatnim koncercie. Ludzie tłoczyli się przy kasie! - I co, dostali pieniądze z powrotem?

*************** Pianista w przeddzień swego publicznego koncertu rozmawia z narzeczoną: - Kochana! Jutro będę grał wyłącznie dla ciebie! - Och, nie! - sprzeciwia się dziewczyna. - Miejmy nadzieję, Ŝe na sali będzie wię-cej osób!

*************** Po koncercie symfonicznym dyrygent dostał anonimowy list: Nie jestem donosicielem, ale niech pan zwróci uwagę na tego faceta siedzącego w kącie sceny przy wielkim bębnie. On gra tylko wtedy, kiedy pan na niego patrzy!

*************** Trębacz do kolegi: - Ja nie potrzebuję zegarka, wystarczy mi moja trąbka. W nocy na przykład otwie-ram okno i zaczynam grać. JuŜ po chwili, któryś z sąsiadów woła na cały głos: Co za idiota gra na trąbce o pierwszej w nocy?!

*************** Pianista, skrzypek i puzonista prowadzą spór o to czyj instrument jest najlepszy. Do rozmowy dołącza się śpiewak, który stwierdza, Ŝe głos ludzki jest najlepszym instrumentem. Na to jeden z instrumentalistów: - Jak moŜna porównywać głos instrumentu z głosem wydostającym się z jakiego-kolwiek otworu ludzkiego!

*************** Rozmowa w filharmonii.

- Zna się pan na muzyce, rozumie ją pan? - O tak, bardzo! - A co to było, co słyszeliśmy przed chwilą? - Fortepian.

*************** Nowak pokazuje Kowalskiej pewną damę i mówi: - Jeszcze niedawno śpiewała w cyrku w klatce z tygrysami. - I juŜ nie śpiewa? - Nie, bo wmieszało się w to Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami!

114

*************** Na cyrkowej arenie występuje pies i kot. Kot stoi na tylnych łapach i śpiewa po angielsku, podczas gdy pies akompaniuje mu na fortepianie. Nowak nachyla się do Ŝony i mówi: - Ale oszukują! Ten kot wcale nie śpiewa, to pies jest brzuchomówcą!

*************** Do gabinetu dyrektora cyrku przychodzi treser wraz ze swoim psem. Na polecenie swego pana pies wyjmuje z futerału skrzypce i zaczyna grać jeden z utworów Be-ethovena. - Wspaniale! - ocenia dyrektor cyrku. - Ale ten numer nie jest najlepszy, wszyscy teraz wolą słuchać muzyki rozrywkowej.

*************** Pewien cyrkowy akrobata podczas przedstawienia wznosi wysoką wieŜę ze stoli-ków i krzeseł, na wierzchołku, której stawia butelkę z wetknięta weń miotłą, po-czym balansuje na miotle, grając jednocześnie na skrzypcach. Siedzący na widowni muzykolog trąca łokciem Ŝonę i szepcze z niesmakiem: - Paganinim to on nie jest...

*************** Nowak będąc na wycieczce w ParyŜu, zatrzymał się przed akordeonistą, grającym szybkie walczyki. Po wysłuchaniu kilku z nich, pyta muzyka: - Niech mi pan powie, co zrobić, Ŝeby tak pięknie, melodyjnie grać na akordeonie jak pan? - Wystarczy grać po pół godziny dziennie przez dwadzieścia lat.

*************** Dyrygent mówi do perkusisty: - Na bębnie grasz bardzo melodyjnie, Ŝeby to jeszcze było do taktu.

*************** - Jaka jest róŜnica między kluczem altowym a łaciną? - Niektórzy dyrygenci znają łacinę.

*************** Po koncercie rockowym spotykają się dwaj znajomi: - Coraz głośniej grają te zespoły, prawda? - Dziękuję, u mnie wszystko w porządku, a co nowego u ciebie?

115

*************** Skrzypek przed koncertem mówi do Ŝony: - Będę dziś grać na bardzo starych skrzypcach! - Trudno, ale moŜe nikt nie zauwaŜy.

*************** Muzyk z wielkim kontrabasem w ręku bezskutecznie usiłuje wsiąść do zatłoczo-nego tramwaju. W pewnym momencie mówi sam do siebie: - A przecieŜ mogłem nauczyć się grać na flecie...

*************** W czasie koncertu znakomity pianista zauwaŜył, Ŝe pewien męŜczyzna zasnął na widowni w swoim fotelu. Po zakończeniu utworu wybucha burza oklasków. Arty-sta, kłaniając się, mówi do obudzonego juŜ męŜczyzny: - Proszę mi wybaczyć, Ŝe oklaski przerwały panu sen! JeŜeli chodzi o mnie, stara-łem się grać jak najciszej!

*************** Na koncercie w Domu Kultury wybitny pianista został przywitany burzą okla-sków. Ukłonił się w podzięce, potem jeszcze raz i w tym momencie zauwaŜył, Ŝe na scenie nie ma fortepianu. Zdenerwowany wraca za kulisy i pyta dyrektora pla-cówki: - Co to ma znaczyć? Wchodzę, chcę grać, a na estradzie nie ma instrumentu! CzyŜby zapomniał pan o fortepianie? - AleŜ mistrzu! - oburzył się dyrektor. - Nikt o niczym nie zapomniał, ale gdy dwa miesiące temu występował u nas skrzypek, to przywiózł instrument ze sobą!

*************** Nowak pyta znajomego pianistę: - Oglądałeś wczoraj w telewizji Gotowanie na ekranie? - Nie! Po co mi to? Moje Ŝycie to muzyka. - No właśnie! Podawali akurat przepis na mazurka!

*************** Humor wierszem: Muzyk rozrywkowy Całe jego Ŝycie: chałtura, kobiety i picie.

116

*************** W biurze rzeczy znalezionych. - To dziwne! Znalazł pan ten kontrabas przed rokiem, a przynosi go do nas dopie-ro dzisiaj? - Bo dziś znalazłem lepszy!

*************** W miasteczku miał się odbyć koncert dziesięciu puzonistów, którzy po przyjeź-dzie zamieszkali w miejscowym hoteliku. Jeden z nich tuŜ przed występem zwraca się w hotelowej restauracji do kelnera: - Przyjacielu! Umówiłem się z pewną extra blondynką. Masz tu puzon, frak i pięćdziesiąt złotych. Wieczorem o dwudziestej zastąpisz mnie na koncercie. - Ale ja... - Nie obawiaj się, nikt się nie zorientuje, Ŝe nie umiesz grać! Nazajutrz przy śniadaniu puzonista pyta kelnera: - Jak się udał koncert? - Świetnie! Jak nas zagrało dziesięciu kelnerów?..

*************** Wesele. Gościom do tańca przygrywa zespół muzyczny o niespotykanym skła-dzie: skrzypek i dwóch perkusistów. Po jakimś czasie do skrzypka podchodzi pija-ny męŜczyzna i mówi: - Wszystko juŜ widziałem, byłem na niejednym weselu, ale nigdy nie spotkałem zespołu grającego w tak dziwnym składzie! Słowa skierowane do skrzypka usłyszał jeden z perkusistów. Zwraca się, więc do drugiego perkusisty: - Józek, mówiłem ci, Ŝeby nie brać ze sobą tego ze skrzypcami!

*************** Ciocia pyta Jasia: - Kim chcesz być, gdy dorośniesz? - Muzykiem. - Ale przecieŜ ty nie masz słuchu! - To nic, będę muzykiem disco polo!

*************** Muzyk zatrzymał się w niewielkim górskim hotelu i pyta jego właściciela: - Czy tu jest cisza i spokój? - Tak, będzie pan zadowolony. - Świetnie! Bo wie pan, ja gram w orkiestrze i muszę przećwiczyć moją solową partię na puzonie.

117

*************** Pewien męŜczyzna na koncercie jazzowym przez cały czas przyglądał się puzoni-ście. Po koncercie podchodzi do niego i wskazując na puzon, mówi: - Panie! Jestem ślusarzem od dwudziestu lat i jako fachowiec muszę stwierdzić, Ŝe są sposoby, aby tę rurę jakoś w końcu wyciągnąć!

*************** Trębacz ćwiczy do późnej nocy w pokoju hotelowym. W pewnej chwili jeden z gości hotelowych zaczyna stukać w ścianę. Trębacz woła: - Czy to nie za późna pora na drapanie ścian?!

*************** Nowak wynajmuje pokój w hotelu. Właściciel mówi: - Niech się pan nie przejmuje, Ŝe za ścianą mieszka puzonista. Puzonu i tak nie będzie pan słyszał, bo trójka moich dzieci zawsze robi taki hałas, Ŝe zagłusza od-rzutowce startujące z lotniska.

*************** Pijany muzyk wsiada do taksówki i zamawia kurs. Po chwili wyciąga z futerału trąbkę i zaczyna grać znane przeboje muzyki rozrywkowej. Taksówkarz przez całą drogę podśpiewuje sobie do tej muzyki. Gdy dojechali na miejsce, taksówkarz mówi: - Płaci pan dziesięć złotych, mistrzu. - Myli się pan! To pan płaci dziesięć złotych za akompaniament do pańskiego śpiewu!

*************** Humor wierszem: Muzyk rockowy Facet z długimi włosami, odziany w porwane szaty. Ryczącym wyciem gitary zdobywa małolaty.

*************** Na dyskotece chłopak mówi do dziewczyny: - Tak źle jeszcze nigdy nie tańczyłem... - To ty juŜ kiedyś tańczyłeś?

*************** Muzyk pyta drugiego muzyka: - Dlaczego sprzedałeś trąbkę? - Bo dowiedziałem się, Ŝe mój sąsiad dostał pozwolenie na broń.

118

*************** Nowakowa pyta znanego pianistę: - Co to są te nutki z dwiema chorągiewkami? - To są szesnastki. - Och, cudownie! Niech mi pan zagra jedną!

*************** Na koncercie znanego skrzypka, Nowak szepcze do Ŝony: - Ten skrzypek dostaje cztery tysiące dolarów za koncert. Tysiąc od struny. - A wyobraź sobie ile by zarabiał, gdyby grał na harfie!

*************** Podczas przyjęcia weselnego pan młody zwraca się do szefa zespołu muzycznego: - Panie, ten wasz zespół nic nie jest wart! - Zmieni pan zdanie, gdy zobaczy pan rachunek za nasze granie!

*************** Sołtys mówi do sąsiada: - Wojciechu! Co dzień rano słyszę, Ŝe waszych kur nie budzi pianie koguta, tylko trąbka. CzyŜby wasz syn nauczył się grać na trąbce? - To nie nasz syn. To kogut wrócił z wojska, gdzie przez dwa lata wygrywał sy-gnały na trąbce.

*************** - Czym róŜni się muzyk od muzykanta? - Tym, czym minister od ministranta.

*************** - Kto jest najweselszym człowiekiem na świecie? - Ksiądz, bo śpiewa na pogrzebie.

*************** - Co to jest: do kościoła woła, a sam do niego nie chodzi? - Dzwon.

*************** - Co to jest: nie Ŝyje, a ma serce, które bije? - Dzwon.

*************** - Kiedy głosy tenor i bas brzmią jednakowo? - Gdy obaj głosują na wyborach.

119

*************** Zaniepokojona dziwnymi odgłosami sąsiadka pyta sąsiada zza płotu: - Kumie, co się u was dzieje? - Nic. To tylko teściowa śpiewa wnukom kołysanki. - Chwała Bogu, bo juŜ myślałam, Ŝe ktoś świnię zarzyna! *************** Znajomy z miasta odwiedził wiejskiego muzykanta, który akurat grał przeboje disco polo na elektrycznych organach. - Gdzie twoja Ŝona? - W szopie, rąbie drewno na opał. - Co? Ty siedzisz w domu, grasz na organach, a Ŝona rąbie drewno? - CóŜ robić, skoro ona nie umie grać na organach...

*************** Ksiądz przyszedł na zabawę disco polo. ZauwaŜył, Ŝe solistka zespołu występuje w bardzo krótkiej spódniczce, więc postanowił zwrócić jej uwagę: - Czy słyszałaś kiedyś Dziesięcioro Przykazań? - Niech ksiądz zagwiŜdŜe kilka taktów, to sobie przypomnę, czy znam ten utwór!

*************** Rozmawiają dwaj właściciele wytwórni fonograficznych disco polo: - Za ile sprzedasz mi ten nowy zespół Cienkie Gryfy? - Za dwadzieścia tysięcy dolarów. - Oszalałeś! Mogę ci dać najwyŜej dwa tysiące. - Za dwa tysiące facet, to sobie kup jakiegoś wykonawcę z festiwalu w Opolu lub Sopotu.

*************** Po koncercie muzyki disco polo dziennikarka poczytnej gazety pyta solistę zna-nego zespołu: - Czy skończył pan szkołę muzyczną? - A co, moŜe było widać, Ŝe nie? - Widać nie było, ale było słychać!

*************** Humor wierszem: Wesele wiejskie Smaczne jadło i muzyka. Nogi tańczą, pupka pryka.

120

*************** Dziennikarz przeprowadza wywiad z hodowcą krów: - Czym pan karmi te swoje krowy, Ŝe kaŜda daje sto litrów mleka dziennie? - Niczym specjalnym. Zamontowałem w oborze głośniki i puszczam im cały czas nagrania disco polo. - ? - Jeśli chciałby pan dowiedzieć się o tym czegoś więcej, to zachęcam do przeczy-tania mojej pracy doktorskiej na temat: Wpływ muzyki disco polo na udój krów.

*************** Na estradzie kapela cygańska wykonuje utwory znanych kompozytorów muzyki powaŜnej w rytmie disco polo. Jeden ze słuchaczy łapie się za głowę i zaczyna szlochać. Siedząca obok dziewczyna pyta: - Pan pewnie jest Cyganem? - Nie, muzykiem z filharmonii.

*************** W salonie arystokratycznej rodziny koncert fortepianowy zagrał młody pianista. Po występie podchodzi do niego hrabia i mówi: - Słyszałem Artura Rubinsteina... Młodzieniec kłania się nisko. - Słyszałem Ignacego Jana Paderewskiego... Młodzieniec uradowany kłania się jeszcze niŜej. - ...Ale Ŝaden z nich nie pocił się tak, jak pan!

*************** - Co jest klęską dla piosenkarza? - Gdy się zorientuje, Ŝe stracił głos. - A co jest jeszcze większą klęską? - Kiedy się nie zorientuje, Ŝe stracił głos.

*************** Nowak świetnie bawi się na balu karnawałowym, tymczasem Ŝona, co chwilę mówi mu: - Śpiewaj, śpiewaj! W końcu Nowak pyta: - Dlaczego mam ciągle śpiewać? - Bo kiedy śpiewasz, to nie pijesz!

121

*************** Na targu wieśniak przystaje przy straganie, na którym wśród głośnej muzyki disco polo sprzedawca handluje słodyczami, napojami, płytami CD i kasetami magneto-fonowymi. - Czy są jakieś nowe disco pola? - Nie dosłyszałem, co ma być: coca-cola czy pepsi-cola?

*************** - Co to jest: taniec z jadłospisem? - Menuet.

*************** Na balu sylwestrowym dla artystów zgrabna blondynka tańczy ze znanym mala-rzem. W pewnej chwili malarz pyta: - Czy lubi pani Chagalla? - Jeszcze nie, a jak to się tańczy?

*************** Siedzi góral na gałęzi drzewa i śpiewa. Przechodzący obok turysta zwraca mu uwagę: - Baco, na drzewie się nie śpiewa! Jeszcze spadniecie! - Nie spadnę. Po godzinie turysta wraca i widzi górala leŜącego pod drzewem. - A nie mówiłem, Ŝe na drzewie się nie śpiewa?! - Śpiewa się, śpiewa, ino się nie tańczy!

*************** Na balu dziewczyna mówi do tańczącego z nią chłopaka:

- Gdy z tobą tańczę, to sala wydaje mi się pustynią! - Dlaczego? - Bo tańczysz jak wielbłąd!

***************

Na dyskotece dziewczyna mówi do chłopaka: - Moim zdaniem, dwie rzeczy przeszkadzają ci w osiągnięciu doskonałości w tańcu. - Jakie to rzeczy? - Twoje nogi.

122

*************** - Na czym polega sztuka tańca? - Sztuka polega na tym, aby partnerka zdąŜyła zabrać nogę, zanim partner na nią nadepnie.

*************** - Jak nazywa się jedyny taniec, który tańczy się na baczność? - Mazurek Dąbrowskiego.

*************** - Co naleŜy zrobić kiedy kiszki marsza grają? - NaleŜy zacząć tańczyć.

*************** Po balu sylwestrowym skacowany Nowak idzie z Ŝoną na noworoczną mszę. Po kazaniu, gdy organy zaczęły głośno grać, Nowak zrywa się z ławki, klaszcze w rę-ce i krzyczy: - Raz, dwa, trzy, odbijany!!!

*************** Na balu karnawałowym weteran wojny przebrany za pirata od pół godziny tańczy ze swoją partnerką walca. W pewnej chwili mówi: - Czy nie będzie pani przeszkadzało, jeśli przez następne pół godziny będziemy się kręcić w drugą stronę? - Dlaczego?

- Mam drewnianą nogę i czuję, Ŝe zaczyna mi się odkręcać! ***************

- Jak nazywa się sławna baletnica? - Primabalerina. - A baletmistrz? - Primabaleron.

*************** - Co to jest: zielone, ogolone i skacze? - śołnierz na dyskotece.

123

124

*************** Humor wierszem: Taniec erotyczny Lekcja anatomii z prawami fizyki przy akompaniamencie zmysłowej muzyki.

*************** - Jaka jest róŜnica między uczonym a tancerką? - Uczony pokazuje to, co wie, a tancerka wie, co pokazuje.

*************** Na drzwiach nocnego lokalu wisi kartka: W dniu dzisiejszym striptiz odwołany, poniewaŜ tancerce ukradziono ubranie, z którego miała się rozebrać.

*************** Burmistrz miasta zaŜądał, aby właściciel nocnego lokalu reklamował w prasie swój taniec ze striptizem bez uŜywania słów: naga i goła. Właściciel lokalu posłu-chał go i odtąd reklamował się tak: Dziesięć egzotycznych piękności i tylko dwa kostiumy!

*************** Na balu maskowym gra wiejska orkiestra, której członkowie przebrani są za sło-nie. W pewnej chwili organizator balu podchodzi do znanego muzyka obecnego na sali i pyta: - Jak podobają się panu muzycy? - Nie dość, Ŝe wyglądają jak słonie, to jeszcze przypuszczam, Ŝe słoń im na uszy nadepnął!

*************** Na dyskotece po skończeniu jednej z piosenek chłopak mówi do dziewczyny: - Dziękuję ci za taniec. - Za jaki taniec? Ja po prostu usiłowałam się przepchać do szatni!

*************** Pierwszego stycznia nad ranem dwaj pijani faceci krokiem tanecznym opuszczają salę balową. Po chwili, przez przypadek dołączają do ludzi idących w kondukcie pogrzebowym. Maszerują przez jakiś czas, w końcu jeden z nich mówi: - AleŜ ten polonez w tegorocznym karnawale długo trwa!

125

*************** W Nowy Rok podpity Nowak wraca do domu z balu sylwestrowego tramwajem. Staje przy kasowniku, a po chwili jakaś kobieta zwraca się do niego, trzymając w ręku nieskasowany bilet: - Czy moŜna? - Wybaczy pani, ale w tramwaju nie tańczę!

*************** Nowakowa widząc znajomego z obandaŜowaną głową, pyta: - Miałeś wypadek? - Nie, byłem u dziewczyny i tańczyliśmy tango, gdy wszedł jej ojciec. - Co w tym złego, Ŝe tańczyliście? - Jej ojciec jest głuchy i nie słyszał muzyki!

*************** Nowak mówi do kolegi: - Wczoraj byłem u Malinowskich na przyjęciu. Jak sobie popiłem to zacząłem śpiewać. - Dobrze zrobiłeś, ja teŜ ich nie cierpię!

*************** Na przyjęciu jeden z zaproszonych gości pyta gospodarza, wskazując na śpiewa-jącą w rogu sali kobietę: - Niech pan posłucha, jak ona fałszuje! KtóŜ to taki? - To moja Ŝona. Chcąc ratować sytuację, gość dodaje: - Fałszuje, ale tylko przez ten akompaniament, który jest niepoprawnie grany. - Pan wybaczy, ale to ona sama sobie akompaniuje!

*************** Humor wierszem: Wiejski grajek Woli być pierwszym grajkiem na wiejskiej zabawie, niŜ ostatnim muzykiem w filharmonii w Warszawie.

*************** Na przyjęciu Nowak prosi znanego skrzypka, Ŝeby coś zagrał dla gości. - Chętnie, ale przecieŜ jest juŜ późno. Co powiedzą sąsiedzi? - Eee, u nich w zeszłym tygodniu teŜ coś rzępoliło do rana.

126

*************** Wchodzi góral do apteki i prosi o tabletki na sen. - A co, baco? Spać nie moŜecie? - Mogę, ino wnuczek nie moŜe. - I wnuczkowi chcecie dać tabletki? Lepiej zaśpiewajcie mu jakąś kołysankę! - Śpiewam. - A cóŜ to śpiewacie? - Śpiewam Śpij Jędrusiu, śpij malutki, HEEEJ!!!

*************** Do Zakopanego przyjechała wycieczka, której uczestnicy bardzo chcieli usłyszeć, jak góral gra na dudach. Niestety, wszyscy zapytani o to górale nie umieli grać na dudach. W końcu jakiś baca powiedział, Ŝe zna kogoś, kto gra na dudach, ale mieszka on daleko, na szczycie jednej z gór. Wycieczka po długiej wędrówce do-tarła na szczyt góry. - Baco, słyszeliśmy, Ŝe umiecie grać na dudach? - Nie umiem. - A moŜe to nie wy? MoŜe macie ojca, który umie? - Nii. - No to moŜe brata? - Nii. - To moŜe wujka, albo stryjka? - Nii... Zrezygnowani uczestnicy wycieczki wracają. Gdy juŜ byli na przełęczy, zobaczyli, Ŝe baca daje im jakieś znaki rękami i ich przywołuje. Biegną, więc czym prędzej na szczyt góry i zmordowani docierają do bacy. - Coś, se przypomniałem! Mam jeszcze szwagra, ale on teŜ nie umie.

*************** Wstał góral wczesnym rankiem i śpiewa: - Hej góry, nasze góry...! Przechodzący obok turysta pyta: - Baco, czego się tak drzesz? - Panocku, to nie drzez, ino folk!

*************** Do chaty góralskiej wchodzi turysta i widzi chłopca wodzącego smyczkiem po skrzypcach, w których nie ma strun. Pyta, więc górala: - Dlaczego w tych skrzypcach nie ma strun? - Wszystko w odpowiednim czasie, panocku. Jak się nauczy grać, to mu się kupi struny!

127

*************** Właściciel restauracji mówi do kierownika zespołu muzycznego: - Moglibyście wykazać więcej taktu przy doborze muzyki dla naszych gości! Po-dejmowaliśmy dziś grupę producentów parasoli, a wy im zagraliście na powitanie Zawsze niech będzie słońce.

*************** Nowakowa pyta kolegę z pracy: - Dlaczego nie byłeś wczoraj na przyjęciu u Kowalskich? - Nie lubię tam chodzić. - PrzecieŜ była świetna zabawa. - Nie lubię, bo u nich na kaŜdą kanapkę przypada trzy sonaty fortepianowe w wykonaniu pani Kowalskiej.

*************** Po przyjęciu hrabina pyta muzyka: - Czy pan gra tylko na skrzypcach? - Gram takŜe na fortepianie. - Świetnie! A więc moŜe pan sobie akompaniować!

*************** Hrabia zwraca się do lokaja: - Janie, przynieś mi fortepian. - Czy pan hrabia będzie grał? - Nie, ale stoi na nim moja kawa.

*************** Lokaj zwraca się do hrabiego: - Panie hrabio, ale pan pięknie gra! - Eeee... Tak sobie tylko zasuwam palcami po stole...

*************** Podczas przyjęcia Nowak zaproponował gościom, Ŝeby jego córka zagrała na for-tepianie. Gdy córka odegrała kilka utworów, Nowak mówi z powagą do znajome-go: - Moja córka skończyła konserwatorium!

- Szkoda, Ŝe nie mogli jej tam jeszcze trochę zatrzymać!

128

*************** Podczas przyjęcia gospodarz oznajmia gościom: - Szanowni państwo! A teraz moja Ŝona zaśpiewa Przy studni na podwórzu! Na to jeden z zaproszonych: - Dlaczego na podwórzu? PrzecieŜ równie dobrze mogłaby zaśpiewać tu, w salo-nie!

*************** Podczas przyjęcia gospodyni domu prosi pianistę, aby zagrał jeszcze kilka swoich kompozycji. - Bardzo się cieszę, Ŝe podoba się pani moja muzyka. - To nie o to chodzi proszę pana, po prostu jeszcze nie zdąŜono dostarczyć ciastek z cukierni!

*************** W restauracji staruszek wzywa kelnera i mówi: - Kelner, proszę zmienić płytę! - Dlaczego, proszę pana? - Bo nie mogę gryźć tego kotleta w rytmie rock and rolla!

*************** Podczas eleganckiego przyjęcia pijany Nowak wychodzi do ubikacji. Po kilku minutach wraca i z podziwem mówi do gospodarza: - Franek! Aleś ty się dorobił! Złoty klozet, no, no...! W tym momencie wchodzi do sali babcia klozetowa z jednym z muzyków przy-grywających na przyjęciu i wskazując na Nowaka mówi: - To on! To ten facet narobił do saksofonu!

*************** śona pyta męŜa: - Dlaczego tak często chodzisz do restauracji? - Bo bardzo lubię muzykę. - To dlaczego nie chodzisz na koncerty do filharmonii?

- Bo tam nie dają piwa! ***************

Przychodzi muzyk do restauracji i mówi do kelnera: - Dawaj pan szybko nuty! - Co takiego? - Wódkę Chopin, ale juŜ!

129

*************** Nowak mówi do muzyka grającego na dancingach: - Widzę mistrzu, Ŝe gra pan na fortepianie! A przecieŜ zawsze grał pan na skrzyp-cach?! - Fortepian jest bardziej praktyczny. Ze skrzypiec zawsze spadał mi kufel z pi-wem.

*************** Podczas przyjęcia córka gospodarza domu daje popis śpiewu. Matka jest zachwy-cona talentem córki. Przechodząc obok jednego z gości, którego znała tylko z wi-dzenia, nachyla się i mówi: - Śpiewa cudownie, prawda? - Pani wybaczy, ale ta dziewczyna tak się drze, Ŝe nie usłyszałem pani pytania.

*************** Do pewnej knajpy o określonej godzinie przychodziło codziennie dwóch głucho-niemych, których osobiście obsługiwał kierownik lokalu. Któregoś ranka kierow-nik musiał wyjść, ale zostawił barmanowi wskazówki dotyczące głuchoniemych gości: - Jak pokaŜą o tak - uderza się w szyję i robi falisty ruch ręką - to znaczy, Ŝe chcą setę i śledzia. Po jakimś czasie w lokalu zjawiają się głuchoniemi i w ten sposób zamawiają setę i śledzia, potem drugą setę... Po piątym kieliszku otworzyli usta i zaczęli się koły-sać na boki, patrząc przed siebie. W tej właśnie chwili wrócił kierownik i mówi do zdziwionego barmana: - Nie przejmuj się, teraz trochę sobie pośpiewają i pójdą!

*************** Humor wierszem: Śpiewak Śpiewa solo i w duecie, śpiewem Ŝycia rytm wybija, a szczególnie w restauracji, kiedy pensję swą przepija.

*************** - Jakie było ulubione ciasto Chopina? - Mazurek.

*************** - Który z polskich kompozytorów był najbardziej zmotoryzowany? - Chopin, bo miał duŜo walców i polonezów.

130

*************** Dwaj muzycy przed występem gawędzą przy wódce: - To bardzo dziwne, ale widzę podwójnie. - Ja teŜ. - Wobec tego moŜe zagramy dziś w kwartecie?

*************** W restauracji do jednego z gości podchodzi skrzypek i pyta: - Czy pan zamawiał Schumanna? - Nie, sznycel z groszkiem.

*************** Późnym wieczorem w czasie przyjęcia jeden z gości zauwaŜa synka gospodarzy trzymającego skrzypce i pyta: - Jasiu, umiesz grać na skrzypcach? - Nie. Ale mama kazała mi grać, Ŝeby goście sobie poszli!

*************** Nowak po koncercie w filharmonii wstąpił do restauracji na jednego głębszego. Pijąc, bacznie przyglądał się kontrabasiście z zespołu muzycznego, który przygry-wał gościom do tańca. W pewnym momencie podchodzi do muzyka i pyta: - Wie pan, co? Kontrabasiści z filharmonii to tak szybko przebierają palcami po gryfie, a pan przez cały czas trzyma rękę w jednym miejscu... - Bo oni jeszcze szukają, a juŜ znalazłem!

*************** Humor wierszem: Muzykoterapia Muzykoterapia to nowa profilaktyka- moŜna się leczyć w rytmie walczyka.

***************

Nowak pyta znajomego muzyka grającego w restauracji na fortepianie: - Dlaczego zamykasz oczy, gdy grasz te swoje melodyjki? - Postanowiłem nie widzieć tego, co gram!

*************** Nowak mówi do znajomego: - Wczoraj spędziłem wspaniały wieczór! Byłem z Ŝoną w restauracji. - Czy mają dobrą orkiestrę? - Wyśmienitą! Nie słyszałem ani słowa, co mówiła do mnie Ŝona!

131

*************** Nowak wzywa kelnera i pyta: - Czy muzycy w waszym lokalu grają na Ŝyczenie gości? - Oczywiście, szanowny panie. - To proszę im powiedzieć, Ŝeby zagrali w domino!

*************** Do baru wchodzą dwaj inwalidzi wojenni. Jeden z nich jąkając się mówi: - Sz... sz... sz... - Szparagi? - Nieee... Sz... sz... sz... - Szaszłyki? - Niee... Sz...sz... sz... - Aaa! Szampan! - Nie. Sz... sz.... szuumi dokooła laas...

***************

Polak wchodzi do restauracji w Londynie. UwaŜnie studiuje menu, jednak nie znając Ŝadnego ze słów, wskazuje kelnerowi palcem jedną z pozycji. Kelner dra-pie się za uchem i mówi:

- Hmm... Właśnie pokazuje pan wieczorny program naszej orkiestry... ***************

Humor wierszem: Trębacz Trąbiąc na trąbce do tańca Ŝywo między tańcami wciąŜ trąbi piwo.

*************** - Jakie są dwie kategorie pianistów? - Jedni podczas gry wyczerpują treść wykonywanego utworu, a drudzy publicz-ność.

*************** W restauracji gość mówi do kelnera: - Ta zupa jest bardzo gorąca. - Gorąca? To niech pan podmucha. - Gdybym chciał podmuchać, zamówiłbym trąbkę albo puzon!

132

133

*************** W sądzie. - Jak oskarŜony pana nazwał? - Powiedział: Ty... i wymienił pewien instrument. - Jaki? Czy powiedział: Ty trąbo, a moŜe Ty cymbale? - Nie. Wymienił instrument płciowy.

*************** Do baru w afrykańskim porcie wszedł marynarz i zamówił whisky z tonikiem. Ledwie barman postawił szklaneczkę przed marynarzem, nie wiadomo skąd poja-wiła się małpka w marynarskiej czapecce i zamoczyła w niej pupkę. Zdegustowany marynarz odstawił szklankę i zaŜądał nowej. Kiedy barman postawił przed maryna-rzem drugą szklankę z whisky, znów pojawiła się małpka i zanurzyła pupkę. - Barman, cóŜ to ma znaczyć?! - Nie wiem proszę pana, ale niech pan spyta muzyków grających w rogu sali. To ich małpka. Marynarz podchodzi do muzyków i mówi: - Hej! Wasza małpka macza pupkę w mojej whisky? CóŜ to znaczy?! - Macza pupkę w mojej whisky? CóŜ to znaczy?! - powtarza jeden z muzyków. - Panie! To świetne słowa do mojej nowej piosenki! Niech pan chwilę poczeka, za-raz skomponuję do nich melodię!

***************

- Jaka jest róŜnica między początkującym skrzypkiem a nienaoliwionymi drzwiami? - śadna. I to i to okropnie skrzypi.

*************** - Dlaczego niektórzy skrzypkowie kładą sobie pod brodę chustkę? - Bo niekiedy skrzypce aŜ płaczą w rękach artysty.

*************** Nowakowa pyta znajomą: - Stefciu, czy twoja córka robi postępy w grze na pianinie? - Och, tak! Wczoraj, gdy grała ze swoim nauczycielem na cztery ręce, słyszałam jak powiedział do niej: Pani mnie wyprzedziła, przynajmniej o całe trzy takty!

134

*************** Do saloonu wchodzi szeryf i widzi leŜącego nieboszczyka. - Grał? - pyta. - Grał, szeryfie! - odpowiada barman. - Poker? - Nie, skrzypce!

*************** Podczas koncertu muzyki country na Dzikim Zachodzie mały John pyta ojca: - Tato, dlaczego ten pianista tak się kiwa? - Bo w ruchomy cel trudniej trafić.

*************** W salonie dyskutują kowboje. W pewnej chwili jeden z nich proponuje: - A moŜe załoŜylibyśmy jakiś zespół muzyczny? MoŜe kapelę country albo folk? Ty Johnny, na czym chciałbyś grać? - Na bębenku... od kolta.

*************** Do saloonu wchodzi kowboj. Pod ścianą widzi pianino z zapisaną tabliczką: Nie strzelać do pianisty. Facet gra jak najlepiej umie! PoniewaŜ miejsce pianisty jest puste, kowboj zwraca się do barmana: - A gdzie się podział pianista? - Ach! Niestety, wczoraj wpadł tu taki jeden przyjezdny, który nie umiał czytać!

*************** - Co to jest dysonans? - To nuty, które się nie lubią.

***************

- Jak zrobić sąsiadowi przyjemność? - Kupić mu skrzypce. - A jak zrobić mu na złość? - Kupić sobie skrzypce i zacząć uczyć się na nich grać.

*************** Nowak pyta kolegę - nowobogackiego biznesmena: - Czy twoja córka gra na fortepianie? - Oczywiście! Na hebanowym, z klawiszami z kości słoniowej!

135

*************** Nowak łapie sąsiada za rękaw i woła: - Skandal! Kowalski wybił szybę w oknie, gdy grałem na skrzypcach! - Frajer! PrzecieŜ teraz będzie słychać jeszcze lepiej!

*************** Rozmawiają dwaj znajomi: - Czy grasz na jakimś instrumencie? - Tylko drugie skrzypce u siebie w domu!

*************** Nowak pyta znajomego z pracy: - Słyszałem, Ŝe twoja córka jest bardzo muzykalna? - O, tak! Na przykład utwory na cztery ręce wygrywa jednym palcem!

*************** Nowak mówi do sąsiada: - ZauwaŜyłem, Ŝe pana Ŝona kilka razy dziennie czyści pianino. - Ona nie czyści, tylko gra swoje ulubione utwory!

*************** Małgosia przed snem prosi mamę: - Mamusiu, zaśpiewaj coś. Chciałabym posłuchać kołysanki na dobranoc. - Poczekaj chwilę córeczko. Zaraz przyjdzie tatuś z baru, to razem posłuchamy!

*************** Mama pyta Jasia: - Dlaczego grasz w rękawiczkach na pianinie? - Bo kilka minut temu zasnęła moja młodsza siostra i nie chcę jej zbudzić, mocno uderzając palcami w klawisze.

*************** Nowakowa pyta Kowalską: - Czy pani córki grają na cztery ręce? - Po co? Mnie stać na to, Ŝeby kaŜda z nich miała oddzielne pianino!

*************** Dziewczyna popisuje się przed chłopakiem grą na fortepianie. Po skończonej grze mówi z zadowoleniem: - To była Śmierć Azy. - Ale się ta biedaczka musiała namęczyć!

136

*************** - Jaka jest róŜnica między klawesynem a piłą elektryczną? - Piła elektryczna dysponuje większym zakresem dynamiki.

*************** Jasio pyta sąsiadkę: - Czy nie przeszkadzam pani, kiedy ćwiczę godzinami gamę na fortepianie? - Oczywiście, Ŝe przeszkadzasz! - A czy mogłaby pani to samo powiedzieć mojej mamie?

*************** Nowak pyta znajomych: - Czy córka państwa gra na pianinie? - Tak, mamy juŜ międzynarodowe sukcesy! - NiemoŜliwe?! - A tak, juŜ dwie rodziny sąsiadów wyemigrowały do Australii.

*************** - Co naleŜy zrobić, kiedy późnym wieczorem źle wychowany sąsiad włącza od-twarzacz CD na cały regulator? - NaleŜy podziękować mu za moŜliwość wysłuchania pięknego koncertu, telefo-nując do niego o trzeciej nad ranem.

*************** KoleŜanka pyta koleŜankę: - Za co dostałaś ten dyplom? - Za to, Ŝe zaczęłam grać na skrzypcach. - A ten duŜy złoty medal? - Za to, Ŝe przestałam grać.

*************** Matka podchodzi z córką do kasy filharmonii i pyta: - Ile kosztuje bilet na koncert tego słynnego pianisty Piotra Palecznego? - Czterdzieści złotych. - Słyszysz, córciu? Jeden bilet czterdzieści złotych! Musisz się uczyć grać na for-tepianie.

*************** Pewien więzień, co wieczór gra w swojej celi na skrzypcach, okropnie fałszując. Pewnego wieczoru straŜnik szepcze do niego: - Przyrzeknij, Ŝe ucichniesz, gdy na noc nie zamknę drzwi!

137

*************** Mama mówi do Jasia: - Synku, mówiłam ci tyle razy, Ŝebyś nie grał na bębenku, kiedy dziadek śpi! - AleŜ mamo, ja podaję dziadkowi rytm, Ŝeby mu się lepiej chrapało!

*************** - Co ma kwarta wódki do kwartetu? - Kwartet najlepiej brzmi, kiedy muzycy są po kwarcie wódki.

*************** Na koncercie fortepianowym sekretarka pisząca w pracy na komputerze pyta ko-leŜankę: - Ciekawe ile ten pianista robi uderzeń na minutę?

*************** Przechodzący chodnikiem, Nowak dostał w głowę wyrzuconym z okna fletem. Zdenerwowany biegnie po schodach, Ŝeby złapać chuligana, wpada na trzecie pię-tro, a właściciel mieszkania mówi do niego uspokajająco: - Niech się pan nie denerwuje i tak ma pan szczęście, Ŝe mój synek nie ćwiczył na fortepianie!

*************** - Jaka jest ulubiona opera projektantów mody? - Halka.

*************** Małgosia pyta Jasia: - Dlaczego nie masz strun w swoich skrzypcach? - Bo ja gram po cichu, Ŝeby nie przeszkadzać sąsiadom!

*************** Na lekcji muzyki nauczyciel pyta ucznia: - Czy gdyby Chopin Ŝył nadal, cieszyłby się duŜą sławą? - Tak, bo byłby najstarszym człowiekiem na świecie.

*************** Nowakowa pyta znajomą: - Podobno pani córka wyjeŜdŜa za granicę, Ŝeby doskonalić swą grę na fortepia-nie. Czy to prawda? - Tak. - To chyba drogo kosztuje? - Nawet niewiele. Wszyscy sąsiedzi złoŜyli się na ten wyjazd.

138

*************** Nowak pyta znajomego skrzypka: - Czy nie nauczyłbyś mojego syna grać na skrzypcach? - A słuch ma? - Pewnie! Ile razy go wołam, zawsze do mnie przychodzi.

*************** Matka pyta syna: - Jasiu, czy zrobiłeś juŜ postępy w grze na skrzypcach? - O tak, mamo, znaczne. Dzisiaj jak ćwiczyłem, nauczyciel trzymał zaciśnięte pię-ści i miał łzy w oczach!

*************** Nowak oznajmia Ŝonie: - Nareszcie będzie spokój. Syn Kowalskich nie będzie juŜ walił w bęben. - Jak to zrobiłeś? - Podarowałem mu scyzoryk i spytałem, czy wie jak bębenek wygląda w środku.

*************** - Dlaczego ryby nie śpiewają? - Bo ryby głosu nie mają.

*************** Właściciel kamienicy zwraca się do Nowaka: - Kiedy wynajmowałem panu mieszkanie mówiłem wyraźnie, Ŝe nie lubię muzy-ki. A tymczasem pańska córka całymi dniami gra na skrzypcach. - Pan to nazywa muzyką?!

*************** śona siedząca przy fortepianie pyta męŜa: - A teraz najdroŜszy, co chciałbyś usłyszeć? - Wiesz kochanie... To stuknięcie, gdy się zamyka klawiaturę.

*************** Dziewczyna siedzi w parku na ławce, a jakiś chłopak usiłuje ją poderwać: - Czy pani gra na fortepianie? - Nie, a czy pan w tej chwili słyszy jakieś dźwięki?

139

140

*************** Jasio ćwiczy grę na perkusji. Mama mówi do niego: - Byłabym szczęśliwa gdybyś grał w radiu. - Mówisz to szczerze? - Oczywiście. Wtedy mogłabym w kaŜdej chwili wyłączyć radio!

*************** Nauczycielka zadała uczniom wypracowanie z uŜyciem słowa prawdopodobnie. Jasio napisał: Moja siostra bierze lekcje gry na pianinie. Ostatnio przyszedł do niej nauczyciel, ona zdjęła spódnicę, a on spodnie. Prawdopodobnie narobili do fortepianu.

*************** Dyrektor przyjmuje do pracy sekretarkę. Dla próby dyktuje jej tekst, który ma na-pisać na maszynie. W pewnej chwili taśma się kończy, a kandydatka na sekretarkę nie potrafi jej przewinąć. - Jaka z pani sekretarka, skoro nawet nie potrafi pani przewinąć taśmy na maszy-nie. - A czy Paderewski umiał stroić fortepiany?

*************** Nowak mówi do znajomego: - Moja Ŝona uczy się gry na skrzypcach, córka na fortepianie... - A ty? - A ja uczę się cierpliwości i opanowania!

*************** - Jaka jest róŜnica między normalnym męŜczyzną a melomanem? - Kiedy męŜczyzna słyszy, Ŝe w łazience kąpie się kobieta i myjąc swe nagie cia-ło nuci melodię, to do dziurki od klucza przystawia oko, a meloman ucho.

*************** Mama usiadła przy pianinie, zagrała kawałek dla babci, potem dla taty i pyta: - A ty, jaki chcesz kawałek, Jasiu? - Ja chcę kawałek czekolady.

*************** Sędzia pyta oskarŜonego: - Dlaczego pan ukradł sąsiadowi skrzypce? PrzecieŜ oskarŜony nie umie grać na skrzypcach. - Tak, ale mój sąsiad teŜ nie umie!

141

*************** Sędzia pyta oskarŜonego: - Czy moŜe nam pan wyjaśnić, dlaczego tak dotkliwie pobił Ŝonę puzonem? -Tak, od kilku lat Ŝona mi mówi codziennie, gdy ćwiczę na puzonie, Ŝe nie umiem grać. Po przerwie sędzia ogłasza wyrok: - Sąd uznaje oskarŜonego winnym i skazuje go na dziesięć lat pozbawienia wol-ności. - Dziesięć lat! Dlaczego tak duŜo? - śeby oskarŜony miał czas porządnie nauczyć się grać na puzonie.

*************** Nowak zwraca się do Kowalskiego: - Mój sąsiad jest bardzo muzykalnym człowiekiem! - Skąd wiesz? - Gdy moja córka grała wczoraj na skrzypcach, rozbił kamieniem szybę w oknie, Ŝeby lepiej słyszeć!

*************** Humor wierszem: Aerobic Sport przy muzyce, co ze spaślaka zrobić potrafi sexy-kociaka.

*************** - Jak nazywają się kilogramy w muzyce? - Tony.

*************** Jasio mówi do ojca: - Tato, skoro Małgosi kupiłeś pianino, to mi kup skuter! - Dlaczego? - śebym mógł szybko odjechać, gdy Małgosia zacznie grać!

*************** Do Nowaka przychodzi sąsiadka i mówi: - Czy mógłby pan naoliwić drzwi? Wczorajszego wieczoru bardzo skrzypiały. - To nie drzwi skrzypią, to moja córka zaczęła uczyć się gry na skrzypcach!

142

*************** Nowakowa pyta sąsiadkę: - Więc mówi pani, Ŝe syn gra na fortepianie jak Paderewski?! - Tak uŜywa obu rąk naraz!

*************** Dwaj nieustraszeni podróŜnicy spotykają się w środku afrykańskiej dŜungli. Pierwszy mówi: - Przyjechałem tu, aby móc obcować z przyrodą, kontemplować prawdy wieczne. - A ja - mówi drugi - przyjechałem tu, poniewaŜ moja Ŝona zaczęła brać lekcje gry na skrzypcach.

*************** Nowobogaccy zaprosili przyjaciół do swojej willi, aby pochwalić się japońskim fortepianem. Jeden z gości ogląda fortepian i pyta: - Czy na tym wspaniałym instrumencie moŜna takŜe grać na cztery ręce? - A co to ja jestem? - oburza się pani domu. - Małpa?!

*************** - Co to jest: ma cztery nogi i śpiewa? - Duet.

*************** - Jak się nazywa początkujący pianista, który ćwiczy gamy? - Gamoń.

*************** - Jak nazywa się rosyjski organista? - Pop music.

*************** - Jak nazywa się najseksowniejszy zespół muzyczny? - Sekstet.

*************** - Czym dla łysego jest grzebień? - Instrumentem muzycznym.

*************** - Czym róŜni się chiński perkusista od polskiego? - Chiński perkusista nie tylko gra pałeczkami, ale i nimi je.

143

*************** - Jak nazywa się muzyk grający na fortepianie w restauracji? - Pijanista.

*************** - Z jakich dźwięków składa się interwał morski? - Fa-la. - A interwał drewniany? - D-h.

*************** Nowakowa pyta Kowalską: - Sąsiadko, dlaczego posyła pani swojego synka na lekcje muzyki? PrzecieŜ on nie ma słuchu! - AleŜ ja nie chcę, Ŝeby słuchał. On ma grać!

***************

Jasio pyta swoją ciocię - pianistkę: - Ciociu, chyba bardzo kochasz swój fortepian? - To prawda, kochanie! - Więc dlaczego ciociu się tak nad nim znęcasz?

*************** śona mówi do męŜa: - Nie mam dziś ochoty na czułości. Jestem bardzo rozstrojona. - Jaka? Nie wiedziałem, Ŝe oŜeniłem się z fortepianem!

*************** śona mówi z pretensjami do męŜa: - Ty mnie juŜ nie kochasz Józeczku! Dawniej całymi wieczorami siedziałeś koło mnie i trzymałeś mnie za ręce. A teraz? - Kochanie, od tego czasu, kiedy sprzedaliśmy fortepian, nie jest to juŜ konieczne!

*************** Nowak zwraca się do kolegi: - Moja Ŝona jest bardzo muzykalna. - Naprawdę? - Tak. OdróŜnia, kiedy grają, a kiedy nie grają!

144

*************** Jasio mówi do ojca: - Tato, jak dorosnę, zostanę muzykiem! - A na czym będziesz grać? - Na odtwarzaczu płyt CD!

*************** Wojskowa komisja lekarska. SierŜant pyta poborowego: - Imię i nazwisko? - Jan Kowalski. - Zamieszkały? - Palikije DuŜe. - Zawód? - Muzyk. - Muzyk? A Chopina, Moniuszkę, Mozarta znacie? - Nie, oni pewnie po innych wsiach grają!

*************** - Jaka jest róŜnica między śpiewaczką operową a terrorystką? - Z terrorystką moŜna negocjować.

***************

SierŜant mówi do szeregowca: - Słyszałem Nowak, Ŝe lubisz muzykę? - Tak jest! - A co najbardziej? - Najbardziej lubię sygnały na posiłki!

*************** Kapelmistrz jednostki wojskowej przychodzi do kompanii młodego rocznika, aby zwerbować kogoś do orkiestry. Podoficer dyŜurny robi zbiórkę i zwraca się do Ŝoł-nierzy: - Kto gra, wystąp! Z szeregu występuje kilku Ŝołnierzy. Kapelmistrz pyta pierwszego z nich:

- Na czym gracie? - Na lewej obronie!

*************** W filharmonii spotykają się dwaj znajomi: - Nie wiedziałem, Ŝe lubisz muzykę powaŜną! - Wcale nie lubię! Ja tylko przez dwie godziny patrzę i nie mogę uwierzyć, Ŝe moja Ŝona tak długo moŜe wytrzymać w milczeniu!

145

*************** Na komisariat policji przybiega mąŜ znanej pianistki i mówi: - Zginęła moja Ŝona! - Dawno? - Trzy tygodnie temu wyjechała na koncert i od tego czasu nie wróciła. - I dopiero teraz pan to zgłasza? - Bo wie pan... do tej pory odsypiałem te jej nieustanne przygotowania do koncer-tu!

*************** Szeregowy Nowak pojechał do domu na przepustkę i mówi rodzicom: - U nas w orkiestrze dętej jest dobosz, który jak zabębni na werblu, to w sąsied-nim garnizonie ogłaszają alarm!

*************** SierŜant zwołuje zbiórkę kompanii. - Ci, co znają się na muzyce wystąp! Z szeregu występuje czterech Ŝołnierzy. - Zgłoście się do kapitana. Trzeba mu wnieść pianino na ósme piętro.

*************** Psychiatra odbiera telefon, głos w słuchawce mówi: - Niech pan powie, czy to normalne, Ŝe od kilku miesięcy jeden facet trąbi o szó-stej rano swoją trąbką i budzi ponad setkę osób. Czy nie moŜna by coś z tym zro-bić? - Oczywiście zaraz przyjadę. Proszę podać adres. - Koszary, jednostka wojskowa...

*************** Na zajęciach wychowania fizycznego dowódca plutonu zwraca się do rekrutów: - Kto z was gra na saksofonie? - Ja - zgłasza się jeden z poborowych. - To nadmuchajcie szybko piłki do siatkówki!

*************** Szeregowy Nowak pyta kolegę, który był na zabawie w jednostce: - Jakie utwory najczęściej grali? - Marsze. - I co, tańczyłeś? - Nie, defilowałem!

146

*************** Nowak po powrocie z wojska chwali się kolegom: - Mnie to w wojsku nawet pułkownik musiał słuchać! - Generałem byłeś? - Nie, trębaczem!

*************** Gość hotelowy pyta recepcjonistę: - Czy ten trębacz musi codziennie rano grać tak głośno na trąbce? - W ten sposób kaŜe się budzić mieszkający w pokoju numer siedem emerytowa-ny generał.

*************** Pułkownik robiąc przegląd jednostki wojskowej usłyszał z oddali śpiew. - Kapitanie, kto tak ładnie śpiewa? - Duet. - Szybko tu do mnie przyprowadzić! Po chwili pułkownik patrząc na duet, ponownie zwraca się do kapitana: - Nie wiedziałem, Ŝe tych Duetów jest dwóch!

*************** - Czym róŜni się baba od kontrabasu? - Niczym. Ma taką samą budowę i wydaje z siebie niskie dźwięki.

*************** - Jaka jest róŜnica między waltornią a kornerem? - Waltornia to róg w orkiestrze, a korner to róg na boisku piłkarskim.

*************** - Czym róŜni się stara baba od skrzypiec Stradivariusa? - Niczym. Jedno i drugie to stare pudło.

*************** SierŜant pyta szeregowca: - Słyszałem Nowak, Ŝe znasz się na muzyce? - Tak jest! - A na czym konkretnie? - Na instrumentach muzycznych. W cywilu przez kilka lat pracowałem w filhar-monii. Czyściłem i nosiłem róŜne instrumenty!

147

*************** Rozmawia dwóch rekrutów:

- Moim ulubionym instrumentem jest fortepian. - A ja tam wolę harmonijkę ustną. - PrzecieŜ tego nie moŜna porównywać. - MoŜna, w cywilu pracowałem przy przeprowadzkach.

*************** Meloman pyta ulicznego grajka: - Gdzie pan się nauczył grać na akordeonie? - Podczas wojny grałem Ŝołnierzom w okopach. Nawet byłem dwukrotnie ranny! - Jeśli tak pan grał to dziwię się, Ŝe pana nie zastrzelono!

*************** Król zwrócił się do czterech Ŝołnierzy z pytaniem, czy strzeliliby do niego, gdyby im wydano taki rozkaz. Trzej odpowiedzieli twierdząco, czwarty oświadczył, Ŝe absolutnie by nie strzelał. - Doskonale, mój chłopcze - zawołał król. - A powiedz, dlaczego byś nie strzelał? - Bo jestem trębaczem.

*************** Jasio pyta kolegę: - Co obecnie porabia twój brat? - śyje z powietrza. - Jest pilotem? - Nie, w orkiestrze wojskowej jest trębaczem.

*************** SierŜant prowadzi zajęcia z rekrutami. - Mamy pięć stron świata. - Cztery, panie sierŜancie. SierŜant sięga po notatki i po chwili mówi: - Przepraszam, pomyliłem z gitarą.

*************** Młody wikariusz po raz pierwszy odprawiał drogę krzyŜową. Dla kuraŜu łyknął sobie kilka kieliszków wódki. - Stacja... XII! Pan Jezus idzie do wojska! Cały kościół śpiewa: Przyjedź mamo na przysięgę...

148

*************** Małgosia pyta Jasia: - Czy to prawda, Ŝe twój brat juŜ pięć lat gra na pianinie? - Tak. - I nie bolą go ręce?

*************** - Jak brzmi liczba mnoga od słowa muzyk? - Orkiestra.

*************** - Dlaczego orkiestra nie gra na moście? - Bo most to nie instrument.

*************** Jasio wraca z przedszkola i mówi do mamy: - Nauczyłem się dziś piosenki o drucie! - O drucie? Nie znam. MoŜesz mi zaśpiewać? - Dobrze. Za twoim przewodem, złączym się z narodem!

*************** - Ilu harcerzy potrzeba, Ŝeby zmienić Ŝarówkę? - Siedmiu. Jeden zmienia, a pozostali śpiewają Płonie ognisko w lesie...

*************** Jasio mówi do babci: - Babciu, w twoim radiu śpiewa teraz Madonna! Po chwili Jasio dodaje: - Babciu, nie klękaj! To tylko ta słynna piosenkarka z Ameryki!

*************** Nowakowa mówi do koleŜanki: - Mój roczny synek jest bardzo muzykalny. - Dlaczego tak uwaŜasz? - Bo wczoraj z pianina spadły nuty utworu Bacha, a on powiedział: Mama! Bach!

***************

Młoda dziewczyna zwraca się od znanego śpiewaka: - Mistrzu, czy z moim głosem mogę dostać się do opery? - Oczywiście. Jeśli kupi pani bilet.

149

*************** Małgosia pyta Jasia: - No i jak tam było na obozie harcerskim? - Super, tylko wszystko było na odwrót. - Na odwrót?! - Tak, jak na ognisku zaśpiewaliśmy Płonie ognisko i szumią knieje, to knieje za-płonęły i było mnóstwo szumu.

*************** Na lekcji muzyki nauczycielka pyta ucznia: - Jasiu, w jakim regionie Polski tańczy się kujawiaka? - Na Kujawach. - Dobrze. A oberka? - Na Oberach!

*************** Nauczycielka narysowała na tablicy kółko. - To kółko jest koślawe! - mówi Jasio. - Mój dziadek to by narysował kółko! - Tak? Przyprowadź jutro dziadka! Na drugi dzień Jasio wprowadził do klasy dziadka. Ten trzęsąc ręką wziął kredę i jednym szybkim ruchem narysował kółko. - Pan jest chyba kreślarzem? - pyta zdziwiona nauczycielka. - Nie, kataryniarzem!

*************** - Jaka jest róŜnica między czarnym trębaczem a słoniem? - Słonie nie trąbią w jazzowej orkiestrze.

*************** Na lekcji geografii. - Jasiu, kto był pierwszym człowiekiem na KsięŜycu? - Elington. - Oj, Jasiu! Pierwszym człowiekiem na KsięŜycu był Armstrong! - Właśnie! Wiedziałem, Ŝe to któryś z tych sławnych czarnych muzyków jazzo-wych. *************** Nowak zwraca się do dyrektora szkoły muzycznej: - Chciałbym, aby mój syn nauczył się grać na instrumencie dętym. - UwaŜa pan, Ŝe syn ma do tego predyspozycje? - Oczywiście! Potrafi zdmuchnąć świecę z odległości 5 metrów.

150

*************** - Co naleŜy zrobić jeŜeli muzyka przeszkadza w nauce? - NaleŜy przestać się uczyć.

*************** Jasio pyta ojca: - Tato, gdzie urodził się Chopin? W Stalowej Woli czy Metalowej Woli? - Ani w Stalowej Woli, ani w Metalowej Woli, tylko w śelazowej Woli. - To jednak facet od muzyki miał rację.

*************** W szkole odbył się koncert, na którym między innymi grał puzonista. Jasio opo-wiada o tym występie w domu:

- I był jeszcze taki pan, który grał na antenie od telewizora. ***************

Na lekcji muzyki nauczycielka prosi o opowiedzenie dowcipu muzycznego. Zgła-sza się Jasio i mówi: - Przychodzi gruba baba do lekarza i mówi: Panie doktorze, jest mi cięŜko! - Ale to miał być dowcip muzyczny. - Aha! Zapomniałem dodać, Ŝe jej w piersiach grało!

*************** - Jaka jest róŜnica między skrzypcami a altówką? - Skrzypce moŜna nastroić.

*************** - Jak nazywa się jajko z pozytywką? - Jajko Muzykant.

*************** Na lekcji muzyki nauczycielka prosi uczniów o wymienienie nazwisk wybitnych polskich muzyków. - Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko - mówi Małgosia. - Henryk Wieniawski... - dodaje Krzysio. - Janko Muzykant! - kończy Jasio.

*************** Nauczycielka muzyki zwraca się do niegrzecznego Jasia: - Uprzedzam cię, Ŝe jeśli nadal będziesz dokuczał na lekcjach, to powiem twojej mamie, Ŝe masz talent!

151

*************** Nowakowa mówi do nauczyciela muzyki: - Moja córka gra na fortepianie jak Paganini! - Paganini grał na skrzypcach, a nie na fortepianie. - A widzi pan! Jest jeszcze bardziej zdolna, niŜ taki sławny muzyk!

*************** Na lekcji muzyki uczniowie patrzą w nuty pieśni ludowej. Nauczycielka pyta Ja-sia: - Jak nazywa się interwał między dwoma pierwszymi nutami? - Inter co? - Jaka jest odległość między pierwszym a drugim dźwiękiem? - Z centymetr będzie!

*************** Na lekcji muzyki nauczycielka wyjaśnia dzieciom: - Jeśli grają razem dwie osoby to taki zespół nazywa się duet, jeśli trzy to trio, a jeśli cztery osoby to co to jest? - Ja wiem! - wyrywa się Jasio. - To jest brydŜ!

*************** - Jak kłamią muzycy? - Jak z nut.

*************** Nauczycielka pyta ucznia: - Jasiu, jaki prezent, który otrzymałeś od rodziców podoba ci się najbardziej? - Trąbka, bo tatuś codziennie daje mi złotówkę, Ŝebym na niej nie grał!

*************** Student wynajmuje nową stancję. Po obejrzeniu mieszkania pyta właścicielkę: - Czy będę musiał dopłacać za uŜywanie pianina? - Musiałabym najpierw usłyszeć jak pan gra.

*************** Nauczyciel muzyki chwali się koledze, Ŝe udziela sąsiadce gry na fortepianie i jednocześnie się u niej stołuje. - A ma, chociaŜ talent? - Oczywiście, świetnie gotuje!

152

*************** - Jaka jest róŜnica między perkusistą a elektronicznym automatem perkusyjnym? - Do elektronicznego automatu perkusyjnego dane wprowadza się raz.

*************** Dziesięcioletni Johny przychodzi na lekcję gry na skrzypcach i ze zdumieniem stwierdza, Ŝe w futerale zamiast skrzypiec znajduje się karabin maszynowy. - O rany! Chciałbym zobaczyć minę ojca, jak w banku z futerału wyjmie moje skrzypce!

*************** Nauczycielka mówi do uczniów: - Narysujcie jakieś zwierzątko, o którym moŜecie coś zaśpiewać. Małgosia narysowała kotka i zaśpiewała Wlazł kotek na płotek... Krzysio naryso-wał pszczołę i zaśpiewał Tę pszczółkę, którą tu widzicie zowią Mają... Jasio nato-miast namalował jeŜa. - A jaką znasz piosenkę o jeŜu? - pyta nauczycielka. Jasio śpiewa kolędę: - JeŜu malusieńki...

*************** - Po czym moŜna poznać, Ŝe altowiolista fałszuje? - Smyczek jest w ruchu.

*************** Fragment prasowej recenzji z koncertu kolęd młodej, wątpliwego talentu śpie-waczki operowej: ...Ogromne gratulacje zebrał dziadek artystki. Czcigodny starzec jest zupełnie głu-chy...

*************** Nowak spędza urlop na wsi, gdzie przed jednym z domów odbywa się koncert orkiestry straŜackiej. Nowak pyta kapelmistrza: - Z jakiej okazji jest ten koncert? - Dzisiaj są urodziny wójta. - To mógłby, chociaŜ wyjść na balkon. - PrzecieŜ nie mogę być w dwóch miejscach naraz! - odzywa się trębacz z orkie-stry.

153

*************** W wigilię BoŜego Narodzenia Nowakowie słyszą u sąsiadów straszny hałas. No-wak komentuje: - Albo synek Kowalskich dostał na gwiazdkę bębenek, albo Kowalski zaczął śpie-wać kolędy.

*************** Po pasterce proboszcz pyta organistę: - Dlaczego kolędę LulajŜe Jezuniu zagrał pan w rytmie disco? - śeby Jezusek w kolebce szybciej przestał płakać. - No tak. MoŜe i Jezusek przestał płakać, ale szkoda, Ŝe pan nie widział jak ludzie tańczyli przed szopką!

*************** W czasie świąt BoŜego Narodzenia w domu Nowaków śpiewa się kolędy. Małej Małgosi podoba się kolęda Wśród nocnej ciszy. Niedługo po jej zaśpiewaniu babcia jedząc pieczonego zająca, mówi: - Patrzcie! Znalazłam śrut! Małgosia pyta: - Mamo, czy to jest właśnie ten śrut nocnej ciszy?

*************** Wieczór wigilijny. Podpity Nowak wracając do domu od kolegi, wstąpił do ko-ścioła. W Ŝłóbku, będącym częścią szopki świątecznej ukrył butelkę wódki. Wieczorem wychodzi z domu, Ŝeby zabrać ze Ŝłóbka swoją butelkę wódki i pójść z nią do drugiego kolegi. Dochodząc do kościoła słyszy śpiew: - W Ŝłobie leŜy... - Do licha, znaleźli!

*************** - Jaką kolędę naleŜy zaśpiewać gościom, którzy odwiedzą nas niespodziewanie w święta? - Czym prędzej się wybierajcie.... - A jaką kolędę nucą niemowlęta? - Dzisiaj w bet- lejem....

154

*************** Katecheta pyta ucznia: - Jasiu, dlaczego tak lubimy śpiewać kolędy? - Bo są proste, melodyjne i mówią o narodzinach Pana Jezusa. - A dlaczego śpiewamy je w kościele, a nie w szkole? - śeby dyrektor szkoły nie słyszał i nie widział jak męczy się Pan Jezus, gdy je śpiewamy!

*************** Do wróŜki przychodzi wybitny organista. Ta spojrzała na jego dłoń i ze spokojem mówi: - Mam dla pana dobrą i złą wiadomość. Którą najpierw chce pan usłyszeć? - Dobrą. - Po śmierci będzie pan akompaniował na organach chórowi anielskiemu. - A ta zła? - Jutro próba o dziesiątej.

*************** W pewnej prowincjonalnej gazecie zachorował dziennikarz zajmujący się tema-tami kultury i nie mógł pójść na zapowiadany od dawna koncert orkiestry symfo-nicznej. Zastąpił go kolega redagujący rubrykę sportową, który po koncercie napi-sał taką recenzję: W trakcie koncertu orkiestra zagrała wiele kompozycji Beethovena. Niestety Beet-hoven przegrał.

*************** Młoda dziewczyna zdaje egzamin na studia dziennikarskie. - Proszę wymienić tytuły czołowych gazet francuskich. - Noo...? - Z czym się pani kojarzy Le Figaro? - Z operą. Mozart napisał operę Wesele Figara.

*************** Teleturniej w telewizji. - Czy Hammonda organy to z angielskiego nazwa końskiego penisa czy instru-ment muzyczny? - Instrument muzyczny. - A skąd pan to wie? - Mój koń mi to powiedział.

155

*************** Ogłoszenia z gazet:

• Z powodu likwidacji przedsiębiorstwa sprzedam walca wiedeńskiego oraz inne maszyny drogowe.

• Przyjmę zlecenie na dachu. Skrzypek. • Humanitarne bicie trzody chlewnej przy muzyce Jana Sebastiana Bacha. • Mario, wróć do mnie! JuŜ sprzedałam pianino. • Cymbała do noszenia instrumentów muzycznych zatrudnimy. • Zamienię pierwsze skrzypce w orkiestrze na drugie danie w restauracji. • Puzonista sprzeda pięć uŜywanych marynarek, które mają prawy rękaw dłuŜ-

szy niŜ lew, • Uwaga piloci! Filharmonia sprzeda skrzydło od fortepianu.

*************** Jasio mówi do kolegi: - W gazecie przeczytałem, Ŝe do wyprodukowania klawiszy do pianin potrzeba rocznie tysiąc słoni! - NiemoŜliwe! To, przecieŜ musi być trudne wytresować aŜ tysiąc słoni, Ŝeby produkowały klawisze do pianin!

*************** Dziewczyna napisała do znanego czasopisma muzycznego list z prośbą o poradę: Drogi panie Redaktorze! Czy mówi się ,,Chopin” czy ,,Szopen”? Jest to dla mnie o tyle waŜne, Ŝe w tym roku kończę konserwatorium w klasie fortepianu i muszę wiedzieć takie rzeczy. Redaktor odpowiedział na jej list: Szanowna Pani! Mówi się tak, jak się pisze. Chopin to Chopin, a nie jakiś tam ,,Szopen”. PrzecieŜ gdyby zamiast ,,ch” mówić ,sz”, musielibyśmy być konsekwentni i wymawiać np. ,,szór” zamiast ,,chór”, ,,szorus” zamiast ,,chorus”, ,,szorał” zamiast ,,chorał”, ,,szoreograf” zamiast ,,choreograf”...

*************** Dwaj policjanci czytają horoskopy w gazecie. Jeden mówi: - Czy wiedziałeś, Ŝe Chopin był rybą? - NiemoŜliwe! Do tej pory myślałem, Ŝe był kompozytorem!

156

*************** Do sklepu z artykułami metalowymi wchodzi klient i pyta: - Ile kosztuje ten akordeon? - Siedemset złotych, panie władzo. - Skąd pan wie, Ŝe jestem policjantem? - Bo to jest kaloryfer.

*************** Po skończeniu koncertu symfonicznego policjant pyta Ŝonę: - Czy zauwaŜyłaś, Ŝe wszystkie skrzypce grały tak samo? - Tak. - To nie ma Ŝadnego sensu! PrzecieŜ byłoby lepiej tych kilkanaście małych skrzy-piec zastąpić jednymi większymi.

*************** W filharmonii syn pyta ojca-policjanta: - Dlaczego orkiestra gra raz głośno, a raz cicho? - Głośno gra dla osób starszych, którzy są głusi, a cicho dla ludzi młodych!

*************** Muzyk poszedł na przyjęcie urodzinowe do swojego szkolnego kolegi, z zawodu policjanta. W trakcie imprezy muzyk pyta policjanta: - Podobno ta dziewczyna, która dyskutuje z twoją Ŝoną, to krewna Bacha? - Tak. - Czy mógłbyś mnie z nią poznać? - Oczywiście. Bacha, chodź tu na chwilę!

*************** Policjant nauczył się grać na fortepianie Wlazł kotek na płotek i swoje umiejętno-ści demonstruje aktualnie na akademiach w komendzie. Po jednym z takich koncer-tów dowódca pyta go: - Bardzo ładnie grasz, ale dlaczego nie uŜywasz pedałów? - Bo ja panie komendancie jeszcze nie potrafię tak szybko grać, Ŝebym musiał hamować!

*************** - Co łączy Stanisława Moniuszkę z horrorem? - Straszny dwór.

157

158

*************** Dwaj policjanci rozmawiają w przerwie koncertu: - Filharmonia, to dobre miejsce na spędzenie wolnego czasu, prawda? - Tak, tylko gdyby nie ta muzyka...

*************** Podczas koncertu meloman zwraca się do siedzącego obok policjanta: - To Mozart? - Nie wiem, stoi tyłem. Ale jak się tylko odwróci, to panu powiem!

*************** Policjant wybiera się na przedstawienie w operze. Pakuje kanapki, ciasto, termos z herbatą... - Po co to zabierasz? - dziwi się Ŝona. - Czytałem w programie, Ŝe akcja całego przedstawienia toczy się przez trzy dni!

*************** Policjant poszedł do filharmonii. Podczas koncertu w pewnym momencie siedzą-cy obok meloman pyta go: - Nie sądzi pan, Ŝe w tej sali jest nie najlepsza akustyka? - Nie czuję, mam katar...

*************** Policjant po powrocie z wczasów, które spędził z rodziną nad Morzem Bałtyckim, został zapytany przez sąsiada: - Czy widział pan organy w Oliwie? - Nie, organów nie widziałem, ale sardynki, szprotki, śledzie tak!

*************** Policjant przychodzi do domu i mówi do Ŝony: - Ubieraj się, idziemy na Jezioro łabędzie. śona chowa do torebki resztki chleba. - Po co ci te okruszki, głupia? Jezioro łabędzie to balet! - Mądry się znalazł! A jak szliśmy na Wesele Wyspiańskiego, to kto wziął ze sobą butelkę wódki?

*************** Policjant mówi do kolegi: - Wiesz co, Józek? Wczoraj grałem przez dwie godziny z Ŝoną Chopina. - Taaak? A kto wygrał?

159

*************** Komendant posterunku pyta policjanta: - Słyszałem, Ŝe kupiłeś sobie Hammonda organy. - Tak. - A umiesz grać? - Jeszcze nie, ale wraz z organami była instrukcja obsługi!

*************** Nowak chwali się znajomemu policjantowi: - Kupiłem ostatnio płytę kompaktową z polonezami Chopina. - A czy gra osobiście sam kompozytor?

*************** Policjant puka do drzwi. - O co chodzi? - pyta gospodarz. - Powiadomiono nas, Ŝe pan znęca się nad Beethovenem.

*************** Policjant pyta kolegę: - Czy chodzisz regularnie do filharmonii? - Oczywiście. Byłem we wrześniu 1984, we wrześniu 1994, we wrześniu 2004...

*************** Egzamin na prawo jazdy. Policjant źle odpowiada na jedno pytanie, dość kiepsko na drugie, wreszcie jeden z egzaminatorów wskazuje na znak zakazu uŜywania sy-gnałów i pyta: - Co oznacza ten znak? - Droga dla orkiestry!

***************

Policjant z Ŝoną wybrał się na koncert do filharmonii. W trakcie koncertu, kiedy orkiestra grała początek IX Symfonii Ludwika van Beethovena Ŝona go pyta: - Co sądzisz o tej wspaniałej melodii? - Piękne! Muszę ją ściągnąć na swój telefon komórkowy.

***************

- Jakiego zespołu nie lubią gangsterzy? - The Police. - A jaki lubią? - Mafia.

160

*************** Nowak melduje na policji, Ŝe okradł go któryś z sąsiadów. - A skąd pan wie, Ŝe to któryś z sąsiadów? - pyta policjant. - Bo nic innego mi nie skradziono poza trąbką, na której sobie grałem kaŜdego wieczoru!

*************** Na cmentarnej ławeczce duchy grają w karty. Przechodzący obok staruszek zwra-ca im uwagę: - To juŜ nie macie gdzie grać w karty? - Chwilowo nie. Obok naszych grobów chowają straŜaka i orkiestra dęta gra tak głośno, Ŝe nie moŜna wytrzymać!

*************** - Kto najlepiej gra na wiejskim meczu piłkarskim? - Orkiestra straŜacka.

*************** Malec pyta ojca: - Tato, czy jest nuta zy? - Nie, synku. - To dlaczego na tym autobusie jest napisane Do-re-mi-zy?

*************** StraŜacy załoŜyli zespół muzyczny. Na pierwszej próbie kapelmistrz pyta:

- Jaka jest róŜnica między fortepianem a skrzypcami? - Fortepian dłuŜej się pali.

*************** Po zademonstrowaniu swych umiejętności kandydatka na śpiewaczkę pyta profe-sora: - Czy mój głos ma jakieś szanse? - Oczywiście! Na przykład, gdy wybuchnie poŜar i trzeba będzie głośno krzyczeć.

*************** Wójt pyta komendanta straŜy poŜarnej: - Dlaczego zamienił pan orkiestrę dętą na zespół disco polo? - PoŜarów w naszej gminie nie ma, orkiestra dęta grała tak kiepsko, Ŝe nikt nie chciał jej słuchać, a my i nasze rodziny przecieŜ musimy z czegoś Ŝyć!

161

*************** Jasio mówi do dziadka: - Dziadku, chciałem ci powiedzieć, Ŝe jak umrzesz, to na twoim pogrzebie zagra orkiestra dęta. Słyszy to ojciec Jasia i mówi: - Ty paplo! Nie umiesz trzymać języka za zębami? PrzecieŜ to miała być niespo-dzianka.

*************** Synek pyta ojca, właściciela sklepu: - Tato, co to jest śpiew chóralny? - To ludzie, którzy śpiewają hurtowo!

*************** Wchodzi Nowak do sklepu muzycznego i pyta: - Czy są płyty Tadeusza Chyły? - Nie ma. - A były? - TeŜ nie ma.

*************** - Dlaczego niektórzy piosenkarze zamykają oczy, gdy śpiewają? - Bo nie mogą znieść widoku cierpiących słuchaczy.

*************** W sklepie muzycznym klient prosi o gipsowe popiersie Beethovena. - Niestety, nie mamy Beethovena, ale moŜe weźmie pan popiersie Mozarta. TeŜ był muzykalny.

*************** Nowak kupuje synowi wymarzony bębenek. Sprzedawca pociesza go: - Producent daje gwarancję, Ŝe bębenek rozpadnie się najpóźniej po tygodniu uŜywania!

*************** W komisie muzycznym sprzedawca mówi do klienta: - Te skrzypce Stradivariusa mają przeszło dwieście lat! - Nigdy bym nie przypuszczał! Mają piękny dźwięk, jakby były nowe!

162

*************** Właściciel sklepu muzycznego jest zrozpaczony, bo od dwóch dni nie miał Ŝad-nego klienta. Trzeciego dnia zjawia się młody męŜczyzna. - Czym mogę słuŜyć? MęŜczyzna pokazuje gazetę, wskazuje na krzyŜówkę i pyta: - Proszę mi powiedzieć, jaki instrument muzyczny zaczyna się na K i ma dziewięć liter?

*************** W sklepie muzycznym Nowak ogląda fortepian. W pewnej chwili pyta: - Ten fortepian wygląda jak nowy, ale dlaczego klawisze są takie zaŜółcone? - Ten fortepian jest rzeczywiście nowy, a klawisze są wykładane kością słoniową i widocznie słoń był namiętnym palaczem.

*************** Dwóch wariatów ogląda instrumenty muzyczne na wystawie. - Czesiek! Spójrz, jaki ładny akordeon! - To nie akordeon, tylko organy! - PrzecieŜ widzę, Ŝe to akordeon! Organy nie mają strun!

*************** Babcia pyta wnuczka: - Jasiu, co chciałbyś dostać na urodziny? - Płytę kompaktową. - Z jaką muzyką? - Niech babcia idzie do sklepu muzycznego i posłucha kilku płyt. Ta, która się babci nie spodoba, będzie dla mnie w sam raz!

*************** Humor wierszem: Kompozytor Taki z niego kompozytor, tak melodie piękne tworzy, Ŝe ze swojej twórczej pracy znów do garnka nic nie włoŜy.

***************

W restauracji siedzi Nowak, orkiestra strasznie rzępoli. W pewnej chwili Nowak zwraca się do kelnera: - Ta orkiestra gra z dnia na dzień coraz gorzej. A dziś to grają jak za tydzień.

163

*************** Mały Jasio dostał od wujka trąbkę i trąbi na niej od rana do wieczora. Obok ro-dziców Jasia mieszka literat, którego trąbienie Jasia bardzo denerwuje. Któregoś dnia literat zaczepia brata Jasia i mówi: - MoŜemy zrobić interes. Jeśli zepsujesz trąbkę brata, kupię ci zabawkę trzy razy droŜszą od trąbki Jasia. Po godzinie brat Jasia puka do drzwi literata i mówi: - Załatwione, zniszczyłem tę trąbkę. Gdy poszli do sklepu, literat pyta sprzedawcę: - Ile kosztuje dziecięca trąbka? - Dziesięć złotych. - Doskonale. Wybierz sobie jakieś zabawki za trzydzieści złotych. - Dobrze - mówi chłopiec. - Poproszę dwie trąbki i bębenek!

*************** W Chicago turysta dziwi się, dlaczego w jednym ze sklepów sprzedają tylko sak-sofony i rewolwery. - To proste - wyjaśnia właściciel. - Za kaŜdym razem, gdy sprzedaję klientowi saksofon, jego sąsiad przychodzi po rewolwer! *************** W sklepie Jasio zwraca się do ojca: - Tato, kup mi bębenek! - Nie kupię, bo będziesz mi przeszkadzał w pracy. - Przysięgam, Ŝe będę bębnił tylko wtedy, gdy zaśniesz!

*************** Z filharmonii wychodzi dwóch Szkotów. W pewnej chwili jeden mówi do dru-giego: - Muzyka ma na mnie taki dobry wpływ, Ŝe mam ochotę zrobić jakiś dobry uczy-nek. - Tak? Więc oddaj mi te pięć pensów, które poŜyczyłem ci rok temu!

*************** Szkot oprowadza kolegę po swoim nowym mieszkaniu. Na końcu wprowadza go do pustego pokoju i mówi: - A to jest nasz pokój muzyczny. - PrzecieŜ tu nie ma Ŝadnego instrumentu? - Ale tutaj najlepiej słyszymy radio sąsiadów!

164

*************** Mały Anglik długo przypatruje się Szkotowi grającemu na dudach. W końcu mó-wi: - Gdyby pan wypuścił to zwierzę, to by tak nie piszczało...

*************** - Co przeleci przez las, ale niczego nie dotknie? - Głos.

*************** - Kto jest bardziej muzykalny: kobieta czy męŜczyzna? - MęŜczyzna, bo jak ma trzy lata to jest smykiem, gdy ma sześć lat to jest bębnem, gdy ma piętnaście lat to jest cymbałem, a jak ma trzydzieści lat to jest trąbą.

*************** Rozmawiają dwie starsze panie: - Kiedy twój mąŜ po raz pierwszy usłyszał muzykę? - Na naszym ślubie, a twój? - Na swoim pogrzebie!

*************** - Jaki jest szczyt nietaktu? - W 99-te urodziny zaśpiewać solenizantce Sto lat.

*************** - Jak nazywa się po polsku compact disc? - PłaskokrąŜek lustronumeryczny.

*************** Nowak opowiada znajomemu: - Dzięki jednemu prezentowi zrobiłem córce tak wiele radości. W zeszłym tygo-dniu kupiłem jej na urodziny skrzypce, a wczoraj sprzedałem je!

*************** W mieszkaniu rozlega się głos dzwonka. Nowakowa otwiera drzwi i widzi męŜ-czyznę z małą walizeczką. - Dzień dobry. Jestem stroicielem fortepianu. - Nie wzywałam stroiciela. - Tak, szanowna pani, ale dzwonili do mnie pani sąsiedzi!

165

*************** Na drzwiach jednego z mieszkań w bloku wywieszono kartkę z napisem: Sprzedam pianino. Nazajutrz ktoś z sąsiadów dopisał: Nareszcie.

*************** - Co łączy chirurgów i organistów? - Jedni i drudzy Ŝyją z organów. - A organistów i piłkarzy? - Jedni i drudzy Ŝyją z grania.

*************** Jasio pyta ojca: - Tato, co to są organy? - Organy? No to są ... te... No, taki nadmuchiwany fortepian!

*************** Jasio mówi do ojca: - Tato, zrobiłem sobie skrzypce! - Brawo, nie wiedziałem, Ŝe mam tak zdolnego syna! A skąd wziąłeś struny? - Z... z naszego fortepianu...

*************** Jasio pyta ojca: - Tato, dlaczego słoń ma trąbę?

- A czy wyobraŜasz sobie słonia grającego na flecie? ***************

Nowak do syna:

- Na świadectwie prawie same jedynki, a ty sobie jeszcze podśpiewujesz! - A czy nie zwróciłeś uwagi, jaka to smutna melodia? – dodaje Nowakowa.

*************** Nowak zwraca się do kolegi: - Dzisiejsze dziewczyny zupełnie nie znają się na muzyce. - Dlaczego tak twierdzisz? - Gdybyś zagrał pod oknem serenadę, Ŝadna nie wyjdzie. Natomiast, gdy uŜyjesz klaksonu samochodowego, wszystkie wybiegną na ulicę.

166

*************** Rankiem Nowak odprowadza córkę do przedszkola. Przechodząc koło Toto-lotka pyta: - MoŜe zagramy, Kasiu? - Dobrze, tato. Ty graj, a ja będę śpiewać!

*************** Małgosia mówi do mamy: - Och, jak ja kocham Chopina! - To zaproś go do nas na obiad, Ŝebym zobaczyła, czy to porządny chłopiec.

*************** Nowakowa strofuje męŜa: - Co to za ton, którym do mnie przemawiasz? - Nie mam pojęcia. PrzecieŜ wiesz, Ŝe nie jestem muzykalny.

*************** Nowak spotyka znajomego i pyta: - Dlaczego wczoraj sam dźwigałeś pianino, a nie skorzystałeś z jakiegoś pojazdu? - Chciałem, ale ludzie nie wpuścili mnie do tramwaju!

*************** Nowak zwraca się do kolegi: - Co? Wezwałem cię, Ŝebyś nastroił córce pianino, a ty się dobierasz do mojej Ŝo-ny! - Ona jest jeszcze bardziej rozstrojona...

*************** Jasio mówi do ojca: - Tatusiu, zrobiłem sobie bardzo fajne sanki. - Naprawdę? Z czego? - Z twojego kontrabasu.

*************** Nowak mówi do znajomego: - Rodzina Kowalskich jest bardzo muzykalna. - Dlaczego tak sądzisz? - Ojciec jest fujarą, matka trąbą, syn cymbałem, a mimo to w rodzinie panuje harmonia.

167

*************** Do Nowaków przychodzi córka sąsiadów i pyta: - Tatuś kazał się spytać, czy państwo mogą poŜyczyć nam odtwarzacz CD? - Chcecie słuchać muzyki, tak późno w nocy? - Nie, chcemy spać!

*************** - Dlaczego na ludzi słuchających ostrej muzyki mówimy metalowcy? - Bo Ŝelazowcy brzmi dosyć głupio.

*************** Babcia mówi do wnuczki: - Kiedy byłam w twoim wieku, muzyka była znacznie piękniejsza i bardziej me-lodyjna. - AleŜ babciu, ja teraz nie włączyłam odtwarzacz CD tylko mikser!

*************** Jasio załoŜył zespół rockowy w szkole. Po miesiącu zaprosił rodziców na swój pierwszy koncert. - Pójdziemy? - mama Jasia pyta męŜa. - Po co? PrzecieŜ wiesz, Ŝe jestem głuchy na jedno ucho. - Nic nie szkodzi. Do drugiego włoŜysz sobie trochę waty.

*************** Przed koncertem gitarzysta rockowy mówi do swego kolegi z zespołu: - Boję się, Ŝe dziś nie będzie burzy oklasków. - Dlaczego? - Bo mój fan jest chory, a twojego wzięli do wojska.

*************** Jasio mówi do kolegi: - Nasi dziadkowie uwaŜają, Ŝe dobra muzyka to ta, która im się podobała w latach ich młodości, a zła muzyka to ta, która podoba się nam!

*************** - Przy stole siedzi czterech męŜczyzn: Batman, Superman, wolny altowiolista i szybki altowiolista. Na stole stoi puszka coca-coli, a wypije ją ten, który pierwszy ją pochwyci na słowo start. Kto wypije coca-colę? - Wolny altowiolista, bo wszyscy pozostali są nierealni.

168

*************** Dziadek mówi do wnuczka: - Czy wiesz, Ŝe Mozart w wieku czterech lat skomponował swój pierwszy utwór muzyczny? - To nic, dziadku. Ja w wieku dziesięciu lat załoŜę zespół rockowy!

*************** Na schodach Nowakowa zagaduje długowłosego sąsiada: - Nie słyszał pan, jak przez całą noc waliłam szczotką w ścianę? - Nie słyszałem, bo przez całą noc grałem na perkusji.

*************** Jasio gra na skrzypcach tak fałszywie, Ŝe pies zaczął wyć. Ojciec mu radzi:

- Lepiej graj coś, czego pies nie zna! ***************

Dziennikarz pyta gitarzystę rockowego:

- Dlaczego pan codziennie trenuje na siłowni? - Muszę utrzymać kondycję. Myśli pan, Ŝe tak łatwo na koncercie za pierwszym

razem uderzyć gitarą o scenę tak, Ŝeby zostały z niej same drzazgi? ***************

Jasio słucha w swoim pokoju muzyki hard rockowej. Nagle słychać głos ojca: - Rany Boskie! Kupiłeś nową płytę kompaktową, czy sufit się wali?! - I jedno i drugie, tato!

*************** Humor wierszem: Muzykant Nigdy mu w Ŝyciu nie przyszło do głowy, Ŝe będzie sławny... w urzędzie skarbowym.

***************

Spotykają się dwie Ŝony biznesmenów. Pierwsza mówi: - Wiesz, mój mąŜ sponsorował budowę filharmonii. Wczoraj był na jej otwarciu i przyniósł do domu skrzypce, które otrzymał od melomanów w podzięce. - Naprawdę? - mówi druga. - Mój sponsorował budowę konserwatorium, kilka dni temu był na jego otwarciu i wyobraź sobie, Ŝe do domu nie przyniósł konserwy!

169

*************** Na lotnisku w Moskwie celnik otwiera futerały od skrzypiec amerykańskich mu-zyków i pyta: - Dlaczego w tych futerałach na skrzypce zamiast skrzypiec są karabiny maszy-nowe? - To nie karabiny! Mamy tu zagrać amerykańską operę, której akcja rozgrywa się XXII wieku i wieziemy specjalne skrzypce, które po naciśnięciu cyngla dają wyso-ki, piękny dźwięk.

*************** Nowak pyta znajomego: - Czy lubisz muzykę pop? - Nie, jestem ateistą.

*************** - Jaka jest najtańsza opera? - Opera za trzy grosze.

*************** Do prezesa stacji radiowej telefonuje meloman i mówi: - W waszym radiu, w cyklu audycji o Chopinie ciągle nadajecie pięć tych samych utworów. Czy pan wie, Ŝe Chopin stworzył jeszcze wiele innych wspaniałych kompozycji? - Wiem, proszę pana. A czy pan wie, Ŝe my mamy tylko jedną płytę z jego muzy-ką?

*************** Jasio z rodziną słucha z płyty CD koncertu chopinowskiego. Po kilkunastu minu-tach wspólnego słuchania rozmarzona mama mówi;

- MoŜe Jasiu i ty jak dorośniesz, będziesz tak grał? - A czy ja jestem odtwarzaczem płyt kompaktowych?

*************** Nowakowa mówi do Kowalskiej: - Wyobraź sobie Marysiu, rozbiłam dziś talerz i boję się, Ŝe moŜe to zaszkodzić mojemu przyszłemu dziecku. Na to Kowalska: - AleŜ ty jesteś zabobonna! Na dwa miesiące przed moim urodzeniem moja mama rozbiła płytę gramofonową i nic mi nie jest... nic mi nie jest... nic mi nie jest...

170

*************** Humor z zeszytów szkolnych:

• Chopin to największy gracz na świecie. • Chopin wszystko, co widział przerabiał na muzykę. • Chopin był kompozytorem produkcji polskiej. • Chopin całe swe Ŝycie przegrał. • Chopin zaczynał od fortepianu, a skończył na obczyźnie. • Chopin to kompozytor o francuskim brzmieniu. • Chopin tęsknotę za ojczyzną wylewał na fortepian. • Chopin komponował drobne mazury zwane mazurkami. • Chopin od dawna juŜ nie Ŝyje, ale jego muzyka nadal prześladuje wielkich

pianistów. • Słuchanie muzyki Chopina jest nie tylko przyjemnością, ale powinnością wo-

bec pianistów, którzy muszą z czegoś Ŝyć. • Na Kujawach pieśni wylewały się z młodego Chopina. • Moniuszko odkrył na scenie ,,Halkę”. • Moniuszko był to wielki męŜczyzna a zarazem kompozytor. • Stefan w operze ,,Straszny dwór” arię swą zaśpiewał barczystym głosem. • Artystka, która śpiewała pieśni Moniuszki, rozszerzyła repertuar o siebie. • Sopran koloraturowy to taki głos, gdy śpiewaczka gdacze. • W wierszu ,,Pieśń o bębnie” Zbigniewa Herberta bęben gra pierwsze skrzyp-

ce. • ,,Bogurodzica” była często śpiewana przed bitwą pod Grunwaldem. • ,,Mazurek Dąbrowskiego” został hymnem narodowym Polaków, poniewaŜ

Polskę trzy razy rozbierali, a ona nie umarła. • Strauss skomponował walca ,,Nad pięknym, mądrym Dunajcem”. • Bach pierwszy stworzył koncerny organowe. • W XIX wieku kompozytorzy na papierze nutowym pisali na siebie donosy. • śacy chodzili od domu do domu i grali, a w zamian dostawali jaja i pokarm. • W muzyce brudną robotę robi kompozytor, a dyrygenci tę czystą. • W karczmie muzykant rŜnął skrzypce od ucha do ucha. • Organy zbudowane są z małych i duŜych piszczeli. • Harfa podobna jest do łabędzia tylko pływać nie umie. • Pianista gra na fortepianie rękami, a nogami pedałuje. • Perkusja to zestaw garnków, w których gotuje się energia muzyki. • Współczesne zespoły rockowe nie tylko bardzo hałasują i szumią, ale czasa-

mi grają i śpiewają.

171

*************** Humor wierszem: Skrzypek i lwy (bajka}

Idąc przez sawannę Ryczą lwy Ŝałośnie: skrzypek ze skrzypcami, - Coś narobił bracie?

nie wiedział, Ŝe czeka Na to stare lwisko: go spotkanie z lwami. - Co do mnie gadacie? JuŜ w połowie drogi skrzypka lew napada. - Zjem cię na śniadanie! – ze zgrozą powiada. - Mości Królu Zwierząt – skrzypek błaga skrycie - za piękną muzykę daruj mi me Ŝycie. Skrzypce z futerału wyjął biedaczyna i smyczkiem melodie czule grać zaczyna. Lew, co chciał zjeść skrzypka wnet nastawił ucha i z zaciekawieniem

skrzypiec zaczął słuchać. Po sawannie płyną czarodziejskie dźwięki. Wabi lwy melodia skrzypcowej piosenki. Muzyka spod smyka uszy zwierząt pieści, a koncertu słucha prawie lwów czterdzieści. Gra skrzypek sześć godzin, choć juŜ ledwie stoi. Gra skrzypek bez przerwy, bo się śmierci boi. Nagle wielkim skokiem stare lwisko wpada i całego skrzypka ze skrzypcami zjada.

172

*************** - Jaka jest ulubiona muzyka robotów? - Metallica. - A jaka jest ich wymarzona dziewczyna? - Iron Maiden (śelazna Dziewica).

*************** - Jak wynaleziono jodłowanie? - Pewien alpinista krzyknął do drugiego: Gdzie jest moje radioooo... Radioooo?

*************** Rozmawia dwóch organistów. - Słyszałem, Ŝe ostatnio jak grałeś na ślubie popsuły się organy. Jak zagrałeś mło-dej parze marsza weselnego?

- Puściłem go z telefonu komórkowego. ***************

Nowak puka do drzwi mieszkania znanego muzyka i pyta: - Czy tutaj mieszka Kowalski? - Nie, trzy oktawy wyŜej!

*************** Nauczycielka zwraca się do uczniów: - Pamiętajcie dzieci, Ŝe zawsze trzeba słuchać rodziców! Na to Jasio: - To ja mam problem! - Dlaczego? - Moja mama śpiewa w zespole disco polo!

*************** Dyrektor szkoły pyta nauczyciela muzyki: - Jak pan nauczył najgorszą klasę w szkole śpiewać Odę do radości Beethovena? - Powiedziałem im, Ŝe to piosenka disco polo!

*************** Nowak pyta znajomego:

- Twoja Ŝona mówiła mi, Ŝe twój syn w zeszłym miesiącu zaczął uczyć się grać na pianinie. Jak mu to idzie? - Całkiem nieźle. Wczoraj mogłem wreszcie wyjąć sobie watę z uszu!

173

*************** Humor wierszem: Disco w polu Sprzedał Stasiek świnię i cztery barany, Ŝeby sobie kupić Hammonda organy. Disco polo na nich zaczął Stach wygrywać i w gospodzie chłopom

do flaszki przygrywać. Choć Stach grać nie umiał

piosnki pięknie brzmiały, bo same organy te melodie grały. Robił Stach pieniądze, rosła jego sława. Zaprosiła Stacha na koncert Warszawa.

Tu podczas koncertu siadła elektryka i grać disco polo przestała muzyka. Po warszawskiej wpadce Stach sprzedał organy, by odkupić świnię i cztery barany.

*************** - Dlaczego w organach kościelnych są białe i czarne klawisze? - Te białe słuŜą do grania na ślubach, a czarne na pogrzebach.

*************** Afryka, 2208 rok. Dwaj eleganccy Murzyni w garniturach kaŜą białemu pucybu-

towi wyczyścić buty. Biały czyści ich buty, podśpiewując sobie znany standard jazzowy. W pewnej chwili jeden z Murzynów niezadowolony z pracy białego pu-cybuta mówi:

- Nie sądzisz, Ŝe ci biali nie nadają się do niczego! Nie umieją nawet porządnie wyczyścić butów!

- W dodatku nie mają poczucia rytmu! – dodaje drugi.

174

Bibliografia Bibliografia Bibliografia Bibliografia (wybór) Beaumont E. Pimont M.R. Księga muzyki. Lublin 2001 Buchner A. Encyklopedia instrumentów muzycznych. Racibórz 1995 Chodakowski A. Encyklopedia muzyki. Warszawa 1995 Einstein A. Mozart. Człowiek i dzieło. Kraków 1983 Ekiert J. BliŜej muzyki. Encyklopedia. Warszawa 1994 Gammond P. Kompozytorzy znani i mniej znani. Warszawa 1994 Garczyński S. Z czego się śmiejecie? Warszawa 1994 Grabowski E. Henryk Wieniawski. Anegdoty i ciekawostki. Kraków 1991 Grun B. Dzieje operetki. Kraków 1974 Gwizdalanka D. Muzyka. Warszawa 1999 Habela J. Słowniczek muzyczny. Kraków 1977 Haines R. Cyfrowe przetwarzanie dźwięku. Warszawa 2002 Heising R. Plotki z pięciolinii . Kraków 1989 Kański J. Przewodnik operowy. Kraków 1978 Kisielewski S. Gwiazdozbiór muzyczny. Kraków 1982 Korzeniowski Cz. 500 Anegdot o sławnych Polakach. Wrocław 1993 Korzeniowski Cz. Świat się śmieje. Wrocław 1995 Kydryński L. Wiolinem i basem. Kraków 1960 Lipska E. Przychodzińska M. Drogi do muzyki. Warszawa 1999 Marek G.R. Beethoven. Biografia geniusza. Warszawa 1976 Miller J. Poczet wielkich muzyków. Warszawa 1966 Mondel D. Skierkowski M. Xięga humoru. Wrocław 1997 Nowosad J. Uśmiech z pięciolinii . Warszawa 2000 Petyn A.R. Sławni i zabawni. Warszawa 1992 Petyn A.R. Wielka księga anegdot. Bielsko-Biała 1997 Rosner L. Czego to ludzie nie plotą? Polacy w anegdocie. Bielsko-Biała 1990 Rueger Ch. Muzyczna apteczka. Warszawa 2000 Schweitzer A. Jan Sebastian Bach. Kraków 1987 Sieradzki A.G. Wielka księga humoru polskiego. Łódź 1994 Simonides D. Księga humoru ludowego. Warszawa 1981 Smoleńska-Zielińska B. Fryderyk Chopin i jego muzyka. 1995 S.S. Księga dowcipu i humoru. Warszawa 1996 Stokowska M. Kto? Co? O muzyce i muzykach. Warszawa 1972 Waldorff J. Sekrety Polihymnii. Warszawa 1956 Wierszyłowski J. Psychologia muzyki. Warszawa 1981 Waugh A. Muzyka klasyczna. Nowy sposób słuchania. Warszawa 1997

175

Redakcja Janusz Nowosad

Korekta literacka

Małgorzata Nowosad

Rysunki Tomasz wilczkiewicz

Skład komputerowy Janusz nowosad

Janowosad@wp.plJanowosad@wp.plJanowosad@wp.plJanowosad@wp.pl 2007

176

KoniecKoniecKoniecKoniec