• ...mówiłem nie do dzieci, a z dziećmi, mówiłem nie o tym, czym chcę, aby były, ale czym one chcą i mogą być.

JANUSZ KORCZAKNIE BÓJ SIĘ KOCHAC.

NIGDY.

Włodzimierz SłobodnikTren ku czci Janusza Korczaka

Dokąd z dziećmi odchodzisz, współczesny Sokratesie?Czy do czystych obłoków, czy do rozdartej księgi, Gdzie się z liter układa górna rzecz o bezkresie.Gdzie rośnie człowieczeństwo do dziesiątej potęgi? Któryś zmyślał baśnie, sam stałeś się legendą,Któryś oszukał dzieci, że śmierć je rychła nie czeka,Tobie dobroć i męstwo śmiertelną koszulę przędąI pamięć o Tobie wzbiera jak rozlewista rzeka. Idziesz z dziećmi i idziesz, idziesz bardzo daleko,Tam, gdzie Giordano Bruno, tam, gdzie Ukrzyżowany,Ścięta kolumno grecka, chmuro żałobna i wielkie Echo, Dębie wysoki, przez piorun i przez podłość strzaskany!

Janusz Korczak, właściwie Henryk Goldszmit

• Określany jako: Stary Doktor lub Pan Doktor ;• urodzony 22 lipca 1878 lub 1879 w

Warszawie, • zmarł prawdopodobnie 6 sierpnia 1942 w

Treblince;• polski lekarz pochodzenia żydowskiego,

pedagog, pisarz, publicysta, działacz społeczny.

Jestem nie po to, aby mnie kochali i podziwiali, ale po to, abym ja działał

i kochał.

DZIECIŃSTWO HENRYKA

Janusz Korczak• „Wychowywać znaczy chować, chronić,

ukrywać przed krzywdą, zabezpieczyć”.• „Rozumny wychowawca musi przede

wszystkim poznać siebie i być sobą, a następnie poznać i znać dzieci”.

• „Bez szczęśliwego dziecięctwa całe życie jest kalekie”.

• „Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat”

ULUBIENI PISARZE

JÓZEF IGNACY KRASZEWSKI HENRYK SIENKIEWICZ

WĘZEŁ GORDYJSKI

Jestem człowiekiem, którego niewypowiedzianie obchodzą sprawy wychowawcze.

To z tej powieści zaczerpnął swój pseudonim

Jestem polskim Żydem urodzonym pod zaborem rosyjskim.

„

…odnowa świata dokona się przez dziecko i wychowanie

.

,,Dzieci ulicy”

Janusz Korczak

"Człowiek nie tylko pamięta, ale i zapomina, nie tylko się myli, ale poprawia swoje różne błędy, nie tylko gubi, ale i znajduje. Można się nauczyć pamiętać to, co dobre i pożyteczne.

Znam wielu, których ulica nie zepsuła wcale, a zahartowała, wyrobiła silną wolę, żeby być uczciwym i rozważnym człowiekiem."

Janusz Korczak• Daj dzieciom dobrą wolę, daj

wysiłkom ich pomoc, ich trudom błogosławieństwo.

• Nie najłatwiejszą prowadź ich drogą, ale najpiękniejszą.

• A jako prośby mej zadatek przyjmij jedyny mój klejnot: smutek i pracę.

Dom Sierot – sierociniec dla dzieci, zdjęcie z około 1935 roku.

Korczak mieszkał na poddaszu

Widok współczesny

Sierociniec dla dzieci polskich na Bielanach

• "Dziecko jest pergaminem szczelnie zapisanym drobnymi hieroglifami, których część tylko zdołasz odczytać, a niektóre potrafisz wytrzeć lub tylko zakreślić i własną wypełnić treścią."

W Domu Sierot połączą się trzy korczakowskie elementy:

• opieka nad dzieckiem,• wychowanie do

samodzielności,• prawa dziecka.

…dziecko to także człowiek, tyle że jeszcze mały.

Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego.

Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi

Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać …

I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić

Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa.

Janusz Korczak w getcie warszawskim

O historii

• Kto ucieka od historii, tego historia dogoni. • Godność zachowa w niedoli…

LOS DZIECI ŻYDOWSKICH

Janusz Korczak

• „Ludzie boją się śmierci, bo nie umieją cenić życia. Ludzie boją się śmierci, bo nie wiedzą, że tak przepyszne zjawisko, jak życie, może trwać tylko krótko, inaczej utraci swą wartość- i znuży”.

Komora gazowa

Marsz do komory gazowej

Rekonstrukcja opisu marszu• Szedł przodem tego tragicznego pochodu. Najmłodsze dziecko

trzymał na ręku, a drugie maleństwo prowadził za rączkę (...) Trzeba tylko pamiętać, że droga z Domu Sierot na Umschlagplatz była długa. Trwała cztery godziny. Widziałam ich, kiedy z ulicy Żelaznej skręcali w Leszno.

• Dzieci były ubrane odświętnie. Miały na sobie niebieskie drelichowe mundurki. Cały ten orszak kroczył czwórkami, sprężyście, miarowo, dostojnie na Umschlagplatz – na plac śmierci!

• Kto miał prawo wydać taki wyrok? (...) A świat milczał! • A milczenie czasem znaczy przyzwolenie na to, co się dzieje.

UMSCHLAGPLATZ

APEL TWOJEGO DZIECKA WG JANUSZA KORCZAKA

• "Nie ma dzieci - są ludzie; ale o innej skali pojęć, innym zasobie doświadczenia, innych popędach, innej grze uczuć. Pamiętaj, że my ich nie znamy".

• "Wychowywać to znaczy: nie deptać, nie poniewierać, nie gasić, spieszyć, dziecko ma prawo, by było tym, czym jest".

"Dziecko ma prawo do poważnego traktowania jego spraw, do sprawiedliwego ich

rozważania".

• "Dzieci!• - dumne miejcie

zamiary, górne miejcie marzenia i dążcie do sławy.

• Coś z tego zawsze się stanie".

Janusz Korczak

• „Gdy mi się życie bardziej da we znaki, gdy głębiej poczuję jego bolesne ukłucie, gdy żywiej dotknie mnie złość ludzka lub mocniej spadnie uderzenie losu- szukam dzieci.

• Wśród dzieci cierpienie maleje, przechodzi w zadumę, myśl znajduje ukojenie, serce żywiej bić zaczyna- marzenie spływa jak balsam na znużoną duszę”.

Janusz Korczak

• „Trzeba się porozumieć, trzeba się pogodzić. I trzeba przebaczać. Często wystarczy przeczekać”.

• „Żadna książka, żaden lekarz nie zastąpią własnej czujnej myśli, własnego uważnego spostrzegania”.

MODLITWA WYCHOWAWCY

Nie niosę ci modłów długich, o Boże. Nie ślę westchnień licznych... Nie biję niskich pokłonów, nie składam ofiary bogatej... A jednak prośbę serdeczną zaniosę... Jeżeli jestem szarą pokorą wobec Ciebie, Panie, To w prośbie mej stoję przed Tobą - jako płomienne żądanie.

MODLITWA WYCHOWAWCY

• Jeśli szepcę cicho, to prośbę tę wygłaszam głosem nieugiętej woli... Wyprostowany żądam, bo już nie dla siebie. Daj dzieciom dobrą dolę, daj wysiłkom ich pomoc, ich trudom błogosławieństwo. Nie najłatwiejszą prowadź ich drogą, ale NAJPIĘKNIEJSZĄ.

• ...mówiłem nie do dzieci, a z dziećmi, mówiłem nie o tym, czym chcę, aby były, ale czym one chcą i mogą być.