Jak zbudować politykę otwartości – doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

34
Jak zbudować politykę otwartości – doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Ewa A. Rozkosz Centrum Informacji Naukowej

Transcript of Jak zbudować politykę otwartości – doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Jak zbudować politykę otwartości

– doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

Ewa A. Rozkosz

Centrum Informacji Naukowej

2002 2012 2015

Budapesztańska

Inicjatywa

Otwartego

Dostępu

Budapesztańska

Inicjatywa

Otwartego

Dostępu

po 10 latach

Good practices for

university open-access

policies

Stuart Shieber, &

Peter Suber

Rekomendacje dla otwartości – 2012

Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach

– wybrane rekomendacje

Procedury w uczelniach zapewniające OD do publikacji pracowników.

……..

……..

…….

Praca jest

archiwizowana we

wskazanym

repozytorium

i udostępniana, kiedy

jest to tylko możliwe

……..

……..

…….

…….

Uczelnia wspiera

publikowanie w

czasopisma z OD

Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach

– wybrane rekomendacje

Praca jest

archiwizowana

i udostępniana we

wskazanym

repozytorium

Udostępnianie w repozytorium prac stanowiących podstawę awansów

naukowych

Doktorat

Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach

– wybrane rekomendacje

Polityka OD w instytucjach finansujących badania naukowe

Raport

z badań

$$

$$

$$ Raport

z badań

Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach

– wybrane rekomendacje

Publikacja

PublikacjaUmowy domów

wydawniczych

Umowy wydawnicze pozwalające na publikowanie w OD

Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach

– wybrane rekomendacje

Rekomendowana licencja Creative Commons Uznanie autorstwa

C CC BY

Rekomendowana

licencja dla

publikacji

naukowych

Rekomendacje dla otwartości – 2015

Good practices for university open-access policies

Stuart Shieber, & Peter Suber / http://bit.ly/goodoa

Good practices for university open-access policies

Stuart Shieber, & Peter Suber / http://bit.ly/goodoa

Preferowana wersja do

umieszczenia w

repozytorium

Końcowa

wersja

Bariery

prawne

Manuskrypt

Good practices for university open-access policies

Stuart Shieber, & Peter Suber / http://bit.ly/goodoa

Możliwość

umieszczenia publikacji

w repozytorium na

wolnej licencji

Publikacja

BYCC

Doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej

– repozytorium oPUB

Korzyści dla uczelni

większa dostępność dorobku naukowego,

zwiększenie społecznego wykorzystania wiedzy naukowej przez

otoczenie uczelni,

promocja badań realizowanych w uczelni,

otwarcie na współpracę,

zwiększenie potencjału dydaktycznego

Korzyści dla autorów

większa widoczność prac w wyszukiwarkach naukowych,

zapewnienie szybszego dostępu do własnych prac,

możliwość długotrwałego przechowywania prac naukowych,

szersza grupa odbiorców,

międzynarodowy zasięg,

większa liczba cytowań

Korzyści dla użytkowników

łatwy dostęp do pełnych tekstów publikacji naukowych,

możliwość czytania, pobierania i wykorzystywania prac naukowych

zgodnie z prawem autorskim,

poznanie dorobku autorów z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej,

możliwość korzystania z rzetelnej wiedzy naukowej

Zasób

Publikacje pracowników

z czasopism uczelni w OD

Doktoraty za zgodą autorów

Rozdziały w monografiach

wieloautorskich autorstwa

pracowników uczelni

Rezultaty projektów naukowych

Prace zgłaszane przez

autorów

Budowanie polityki otwartości

wsparcie do otwartości

Identyfikowanie trudności (podejście jakościowe)

problemy z ustaleniem praw do publikacji

obawy związane z upowszechnieniem dorobku w internecie

brak wersji elektronicznej

uznanie tej formy komunikacji naukowej za mało wiarygodną

obawy związane z technicznym aspektem archiwizacji

Założenie

Jak przedstawić

autorom „sens” OD i

wesprzeć

w udostępnianiu prac

Ambasadorzy OD

na wydziałach

Wsparcie techniczne

i prawne w Centrum

Informacji Naukowej

CIN

Studia przypadków

Przypadek 1

Autor

archiwizuje

książkę w

repozytorium

CINCIN sprawdza

metadaneCIN optymalizuje plik, np.:

– dopasowuje rozmiar pliku,

– dodaje metadane do właściwości

pliku,

– dodaje warstwę tekstową (OCR),

– dodaje stronę informacyjną

…………

……

Przypadek 2

Autor chce

zarchiwizować

książkę

w repozytorium

(posiada jej

skan)

CIN

CIN ustala stan prawny

CIN występuje do

wydawcy z prośbą o

zgodę na udostępnienie

pracy

w repozytorium

CIN optymalizuje plik

Autor

archiwizuje

książkę

w

repozytorium

Przypadek 2

Piszę w imieniu pracownika…… W …. roku nakładem Państwa

Wydawnictwa ukazała się jego książka, pt. …… Książka była wydana w

stosunkowo niewysokim nakładzie (… egzemplarzy). Od czasu wydania

minęło …. lat, zatem prawdopodobieństwo jej dalszego obiegu w ruchu

księgarskim jest niewielkie.

Autorowi zależy na tym, aby książka mogła się znaleźć w repozytorium

uczelnianym. Autorskie prawa majątkowe zostały przeniesione na

wydawcę, jednakże wydawca nie czerpie obecnie z tego tytułu korzyści,

gdyż książka znajduje się poza jego ofertą handlową.

Czy wydawnictwo nie widzi przeszkód przed ucyfrowieniem

(digitalizacją) książki przez autora i jej zamieszczeniem w otwartym

repozytorium dla naukowców, prowadzonym na zasadach non-profit?

Sądzimy, że takie szerokie udostępnienie będzie korzystne nie tylko dla

autora, ale również samego wydawnictwa, ze względu na popularyzację

jego marki i prestiżu naukowego.

Przypadek 2

Przypadek 3

Zakład / Instytut

– umiejętność archiwizacji

publikacji

i znajomość podstaw prawa

autorskiego

Spotkania nieformalne

CIN

Warsztaty /

Wystąpienia podczas

zebrań

CIN

http://centrumcyfrowe.pl/projekty/biblioteka-otwartej-nauki/wolne-licencje-w-nauce-instrukcja/

Formy współpracy redaktora repozytorium z autorami

ustalenie stanu prawnego utworów

negocjowanie umów prawno-autorskich (przed archiwizacją)

negocjowanie warunków archiwizacji z wydawnictwami

optymalizacja pliku (wielkość, jakość, metadane, warstwa tekstowa)

archiwizacja w imieniu autora

CIN

skierowanie do pracowni digitalizacyjnej

Jak docierają do tekstów czytelnicy nie

znający repozytorium?

[email protected]

Dziękuję za uwagę i zapraszam do

współpracy