gminazgierz.pl marzec 2017

ISSN 1425-9370 R. XXV nr 3 (289) MIESIĘCZNIK BEZPŁATNY

na ziemi zgierskiejna ziemi zgierskiejGAZETA SAMORZĄDOWA GMINY ZGIERZ

Zmarł profesor Andrzej Tomczaks. 2

Sześć wiekówparafii Giecznos. 4-5

Rozkład jazdyautobusów(cz.II)s. 6

Nowy sprzętw parku maszynGZKs. 3

Tradycjedobrego smaku:KGW Rosanóws. 8

Korzystajmyze swoichpodatkóws. 6

Dzierżązna. Czy to już zwiastuny końca zimy? Kalendarzowa wiosna już od 21 marca!

2 Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 N A S Z E S P R A W Y

męskiego w Łodzi, prowadzonegoprzez Aleksego Zimowskiego. Była toszkoła elitarna, kształcąca wychowan-ków w duchu patriotyzmu i humanizmu.

Kiedy w następnym 1939 r. wybuchławojna, Andrzej był uczniem klasy liceal-nej. Łódź została wcielona do Rzeszy -na obszarze tzw. Kraju Warty Niemcychcieli zatrzeć wszelkie ślady polskości.Szkoły zostały zamknięte, dlatego jedynądrogą kontynuacji nauki był udziałw tajnych kompletach. Andrzej Tomczakwyjechał do Generalnej Guberni; zdałmaturę w tajnym liceum w Warszawiew 1942 roku. Z narażeniem życia samzajął się nauczaniem dzieci i młodzieży,pracując m.in. w Głownie. Wstąpił rów-nież do konspiracyjnego Związku WalkiZbrojnej, późniejszej Armii Krajowej.Jako żołnierz plutonu Kedywu - Kiero-wnictwa Dywersji - działał na ziemiłowickiej po obydwu stronach granicy,oddzielającej Generalną Gubernięod Kraju Warty. Każda z misji, wiążącasię z przekraczaniem pilnie strzeżonejgranicy, była śmiertelnie niebezpiecznai wymagała niebywałej odwagi.

Zakończenie wojny i okupacji, tak bar-dzo wyczekiwane, nie dało Polsce całko-witej wolności. Rzeczywistość Polskipod rządami komunistów była trudna,ale życie toczyło się dalej. Dla młodegoczłowieka, zafascynowanego naukamihumanistycznymi, studia wyższebyły oczywistym wyborem.

Andrzej Tomczak znalazł się w groniepierwszego rocznika studentów historiina nowo powstałym UniwersytecieŁódzkim, jednak stalinowska bezpiekaszybko zainteresowała się nimze względu na przeszłość w AKi rodzinne powiązania. Nauka w Łodziokazała się niemożliwa. Wyjechałdo Torunia i tam najpierw jako student,a później młody asystent, pomagałw organizacji wyższej uczelni. Zajmowałsię m.in. sprowadzaniem książekdo uniwersyteckiej biblioteki, ratującunikatowe dzieła przed zniszczeniemprzez aparat komunistycznej władzy.W trakcie jednej z wypraw o mało nie

8 lutego 2017 roku w wieku 94 latzmarł profesor Andrzej Tomczak- pochodzący z terenu naszej gminywybitny historyk - wykładowca Uniwer-sytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu,badacz dziejów ojczystych, powszechnieceniony autorytet i mistrz wielu pokoleńhumanistów. Jego biografia to świadec-two historii i wzór życia wypełnionegonajwspanialszymi wartościami.

Andrzej Tomczak urodził się 12 wrześ-nia 1922 r. w Besiekierzu, w części zwa-nej Górzewo, w rodzinie o bogatychtradycjach patriotycznych i naukowych.Warto w tym miejscu przywołać rodzinnągenealogię. Otóż w 1867 r. proboszczemparafii Gieczno ks. Antoni Tomczak. Nie-bawem do Gieczna sprowadził się rów-nież jego brat Ignacy. Młodzieniec ów tuwłaśnie poznał i poślubił wybrankęswego serca - Paulinę Jagodzińską. Mło-dzi małżonkowie kupili część majątkuziemskiego w Besiekierzu-Górzewie.Z ich małżeństwa przyszło na światdwóch synów: Kazimierz (ur. 1883)i Józef (ur. 1885). Kazimierz poszedłw ślady swego stryja - ukończyłwarszawskie seminarium duchowne,a z czasem został jego wykładowcą.W 1927 r. papież Pius XI mianowałduchownego biskupem pomocniczymw diecezji łódzkiej. Z kolei młodszyJózef ożenił się z Anielą Twardowską,córką profesora Kazimierza Twardow-skiego, wybitnego filozofa i psychologa,wykładowcy Uniwersytetu Jana Kazi-mierza we Lwowie, i jednocześniekuzynką księdza arcybiskupa BolesławaTwardowskiego, metropolity lwo-wskiego. Józef Tomczak gospodarzyłw Besiekierzu i zajął się życiemspołeczno-politycznym. Przez wiele latpiastował urząd wójta gminy Biała,a w 1922 r. został wybrany do Sejmuz listy Chrześcijańskiego ZwiązkuJedności Narodowej (mandat poselskipiastował przez 5 lat).

Czasy dzieciństwa Andrzeja, spędzonew Besiekierzu, były szczęśliwei spokojne. W połowie lat 30. rodziceposłali syna do prywatnego gimnazjum

z której się wywodził, i do której wracał. Poświęcił jej książkę szczególnie dla nas- mieszkańców gminy Zgierz - ważną.Wydany w 1997 r. "Zarys dziejów parafiiGieczno do roku 1939" to wspaniałekompendium wiedzy. Profesor opisałdzieje "swojej" parafii, w którejprzyszedł na świat; "swojego" kościoła,w którym został ochrzczony i z którymbył sentymentalnie związany przez całeżycie. W tym numerze „NZZ” publiku-jemy obszerny artykuł o gieczyńskiej pa-rafii, dedykując go prof. A. Tomczakowi. Miała to być publikacja jubileuszowa,tymczasem już po opracowaniu tekstudotarła do nas smutna wiadomość o odej-ściu Profesora. Odszedł wielki huma-nista, patriota, uwielbiany nauczyciel,a przy tym człowiek bardzo skromny.Przez większość życia zajmowałsię opisywaniem historii, tymczasemsam był jej cichym bohaterem.

Prochy śp. prof. Andrzeja Tomczakaspoczęły w rodzinnym grobowcuna cmentarzu w Giecznie. Msza świętaod uczestników pogrzebu zostanieodprawiona 12 marca br. o godz. 11.30.

Dariusz Szlawski

zginął z rąk radzieckiego żołnierza. W końcu represje dosięgły Andrzeja

Tomczaka również w Toruniu; tużpo obronie doktoratu w 1950 r. zostałwyrzucony z uczelni. Bezpośrednimpowodem była odmowa zapisaniasię do Zrzeszenia Historyków Marksis-tów. Władze doszły do wniosku, że wobec takiej postawy nie będziedobrym wychowawcą socjalistycznejmłodzieży. Andrzej Tomczak wróciłdo Łodzi i znalazł pracę w ArchiwumPaństwowym. Dopiero po śmierci Stalina(1953) i odwilży roku 1956, kiedyto do władzy w Polsce doszła ekipaGomułki, możliwy okazał się powrótdo pracy naukowej na toruńskim uniwer-sytecie. Wykorzystał swoje doświadcze-nia kustosza archiwum, by zbudowaćjeden z najważniejszych w kraju ośrod-ków badań archiwistycznych i kształce-nia archiwistów.

W 1964 r. Andrzej Tomczak uzyskałhabilitację. Na tytuł profesora zwyczaj-nego - mimo imponującej aktywnościnaukowej i dydaktycznej - przyszło muczekać aż do 1981 r. Był to kolejny znak,że władze komunistyczne dobrze pamię-tają jego życiorys, stąd awans byłmożliwy jedynie w okresach chwilowejodwilży - tym razem na fali zrywu Soli-darności. Kolejnym dowodem na to byłfakt, że jakże zasłużone wysokie odzna-czenia państwowe profesor uzyskał do-piero po 1989 r. Ich ukoronowaniem byłoodznaczenie Krzyżem KomandorskimOrderu Odrodzenia Polski w 2013 r.

Pomimo przejścia na emeryturę (1992),prof. Andrzej Tomczak pozostawałaktywnym badaczem i kronikarzemhistorii Polski. Dziś dorobek naukowyjego życia obejmuje ponad 350 publika-cji. Jego sława wykraczała poza Polskę;z wykładami występował m.in. na zapro-szenie Jana Pawła II w papieskiejrezydencji w Castel Gandolfo.Był człowiekiem wielkiego formatu,ujmującym rozmówców erudycją,błyskotliwością i pogodą ducha.

Mimo awału zajęć i fizycznej odległo-ści, wciąż bliska była mu Mała Ojczyzna,

Z Besiekierza do Torunia - niezwykłe drogi życia prof. Andrzeja Tomczaka

W dniu 28 stycznia 2017 rokupożegnaliśmy długoletnią

Przewodniczącą KGW Grotniki-UstronieŚP.

Stanisławę SzymczakWyrazy współczucia

Rodzinieskładają

KGW Grotniki-Ustronie oraz Miejsko-Gminna Rada KGW w Zgierzu

Wyrazy współczucia

Pani Ewie OsówniakDyrektorowi

Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Słowikuz powodu śmierci

OJCAskładają

Wójt Gminy ZgierzPrzewodniczący i Radni Rady Gminy Zgierz

Wyrazy współczucia

Pani Sabinie ŚniecikowskiejSołtysowi Dąbrówki Wielkiej

z powodu śmierci

BRATAskładają

Wójt Gminy ZgierzPrzewodniczący i Radni Rady Gminy Zgierz

Wyrazy współczucia

RodzinieŚP.

Janiny Jadczak

składająMieszkańcy Kwilna

Ze smutkiem żegnamyŚP.

prof. dr hab.Andrzeja Tomczaka

wybitnego polskiego historyka i humanistę,żołnierza Armii Krajowej

i nauczyciela tajnego nauczania podczas II wojny światowej,zasłużonego dla ziemi zgierskiej

badacza dziejów ojczystych

Wójt Gminy ZgierzPrzewodniczący i Radni Rady Gminy Zgierz

Wyrazy współczuciaPaństwu

Teresie i Markowi Wojteromz powodu śmierci

MAMYskładają

Dyrektor i PracownicyGminnego Zakładu Komunalnego w Dąbrówce Wielkiej

Fot. Alina Dauksza-Wiśniewska / "Głos Uczelni"

Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 3A K T U A L N O Ś C I

BEZPŁATNE PORADY PRAWNE

DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZGIERZ

Urząd Gminy Zgierz, ul. Łęczycka 4Najbliższy termin:

15 marca 2017 godz. 10-15

Rezerwacja terminu konsultacji podnumerem telefonu

42 716 25 15 w. 116(Biuro Obsługi Rady Gminy Zgierz)

Z okazji obchodzonego 11 marcaDNIA SOŁTYSA

najserdeczniejsze życzenia Paniom i Panom Sołtysom:

zdrowia, pomyślności, satysfakcjii sukcesów w pracy na rzecz

wspólnoty lokalnej składa

Wójt Gminy ZgierzBarbara Kaczmarek

GMINA ZGIERZ NA MIĘDZYNARODOWYCH TARGACH POZNAŃSKICHW dniach 17-19 lutego w Poznaniu odbyła się 28. edycja Targów Regionów i Produktów

Turystycznych TOUR SALON 2017. W dwóch halach Międzynarodowych Targów Poznańskichoferty turystyczne zaprezentowało blisko 300 wystawców z 22 krajów. W jednym miejscu możnabyło zapoznać się z bogactwem kulturalnym i turystycznym wszystkich regionów Polski.Gmina Zgierz we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego repreze-nowała region łódzki. Była to znakomita okazja do promocji i zaprezentowania walorówturystyczno-krajobrazowych ziemi zgierskiej. [MS]

Z okazji Dnia Kobiet najserdeczniejsze życzeniawszelkiej pomyślności

dla Mieszkanek gminy ZgierzRedakcja

NOWA MASZYNA W GZK

Park maszynowy Gminnego Zakładu Komunalnego wzbogacił się o nowe urządzenie,które będzie służyło utrzymaniu poboczy dróg. Specjalistyczny wysięgnik wielofunkcyjny,wyposażony w zestaw potężnych pił tarczowych, umożliwia sprawne przycinanie gałęzidrzew i krzewów, porastających pobocza, na wysokości do 4 metrów nad ziemią.W ten sposób można efektywnie oczyszczać teren przy gminnych drogach. Istniejemożliwość rozbudowania funkcjonalności maszyny poprzez dokupienie innych elementów,np. wykaszarki. Urządzenie zostało zakupione z dotacji celowej w kwocie 50 tys. zł. [DS]

Ostrzeżenie przed skażonymi ziemniakami

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślini Nasiennictwa w Łodzi ostrzega przed zaku-pem sadzeniaków ziemniaka niewiadomegopochodzenia. Na rynku pojawiły się ogłosze-nia z ofertami sadzeniaków, co do którychistnieje podejrzenie skażenia bakterią "Cms",wywołującą bakteriozę pierścieniową. Zarazadotyka nie tylko uprawy ziemniaka w danymroku; bakterie pozostają w ziemi i porażająrośliny w kolejnych sezonach. Pozostająrównież w ziemniakach, przez co chorobaszerzy się wraz z wymianą materiału do sa-dzenia. W przypadku wykrycia chorobyw danym gospodarstwie wydawana jestdecyzja nie tylko o utylizacji całej uprawy,a 3-letnim zakazie uprawy ziemniaków (kwa-rantanna ma służyć wytępieniu chorobotwór-czych bakterii). W komunikacie Inspektoratuzwrócono uwagę na ogłoszenia "I.Z.I.NPoznań", proponujące popularne odmianypóźne, średnie i wczesne.

Sposobem na uchronienie się przed "oka-zyjnym" zakupem materiału niewiadomegopochodzenia, a więc potencjalnie niebezpiecz-nego, jest wybór sprawdzonych i certyfikowa-nych dostawców. [DS]

Zagadka sprzed 29 lat: kim była ofiara wypadku w Emilii?

Komenda Powiatowa Policji w Zgierzu prosio pomoc w ustaleniu tożsamości mężczyzny,który zginął w wypadku drogowym w Emiliiw dniu 25 lipca 1988 r. Choć od zdarzeniaminęło niemal 29 lat, do tej pory nie udało sięzidentyfikować potrąconej przez samochódosobowy ofiary. Mężczyzna, którego przybli-żony wiek biegli lekarze określili na ok. 25 lat,miał 175 cm wzrostu, włosy blond, ważył 66kg; sekcja zwłok wykazała ślady po niedawnejoperacji przepukliny. Był ubrany w granatowespodnie, granatowy sweter i brązową kurtkę.Nie znaleziono przy nim żadnych dokumen-tów, a jedynie trzy klucze. Powrót do sprawysprzed lat to efekt szansy, jakie stwarzają ba-dania DNA, pozwalające potwierdzić tożsa-mość ofiary wypadku poprzez porównaniez materiałem genetycznym krewnych. "Poli-cjanci szukają rodziny denata, dawnych sąsia-dów, szkolnych kolegów, kogokolwiekmającego wiedzę o możliwym zaginieni męż-czyzny z tamtych lat" - czytamy w policyjnymkomunikacie. Na stronie internetowej KPPw Zgierzu opublikowane zostało zdjęcie męż-czyzny. Kontakt: tel. (0-42) 714-22-23, 714-22-00, 714-22-01 lub 997. [DS]

W dniu 27 II 2017 r. odbyła się konferencja prasowa, zorganizowana przez posłana Sejm RP Marka Matuszewskiego, w sprawie modernizacji infrastrukturydrogowej na odcinku DK 91 Emilia-Sierpów. Dzięki staraniom posła MarkaMatuszewskiego udało się pozyskać z Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwakwotę 120 mln zł. W obecności senatora RP Przemysława Błaszczyka oraz władzsamorządowych, burmistrza Ozorkowa Jacka Sochy i wójt Barbary Kaczmarek,przedstawiono plan realizacji inwestycji. W ostatnich dniach decyzję o tej inwestycjipodpisał wiceminister infrastruktury i budownictwa Jerzy Szmit. Planowanamodernizacja drogi rozpocznie się jeszcze w tym roku i w dużym stopniu ułatwimieszkańcom Ozorkowa i gminy Zgierz sprawne i bezpieczne poruszaniusię po odcinku DK 91. Aleksandra Jaszczak

Modernizacja DK91 Emilia-SierpówZ ostatniej chwili: inwestycje drogowe

4 Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 H I S T O R I A

Dokładnie 580 lat temu, w roku 1437w księgach ziemskich łęczyckich pojawiłsię zapis o istnieniu kościoła w Giecznie.Jest to najstarsza znana wzmiankao parafii. Z okazji tego jubileuszu przy-bliżamy dzieje wspólnoty parafialneju jej zarania oraz przełomowe momenty,utrwalone na kartach historii. Być możeniniejszy szkic poszerzy wiedzę Szanow-nych Czytelników na temat historiinaszej Małej Ojczyzny - ziemi zgierskieji gminy Zgierz. Mamy nadzieję, że tychz Państwa, którzy nie mieli okazjiprzyjrzeć się gieczyńskiej skarbnicykultury materialnej i duchowej, zachęcido odwiedzenia tego niezwykłegomiejsca, gdzie na każdym kroku widaćdziedzictwo sześciu wieków pracyi wiary naszych przodków. Szczególnezaproszenie do gieczyńskiej świątyni kie-ruje proboszcz ks. Mirosław Wojturski.

Artykuł powstał w oparciu o książkę"Zarys dziejów parafii Gieczno do roku1939" wybitnego historyka profesoraAndrzeja Tomczaka, wydaną w Toruniuw 1997 r.

Kiedy powstała parafia Gieczno?W roku 1437 pisarz sądowy odnotował

ugodę w sporze o młyn Rudny w Gaci,na terenie Gieczna, "gdzie kościół stoi".Dzięki sądowym potyczkom międzydwiema rodzinami z Gieczna i Rogóźnaprzetrwała do naszych czasów informacjaskąpa, lecz bezcenna: już wtedy w Giecz-nie istniał kościół. Kiedy został zbudo-wany? Kiedy erygowano parafię?Na obecną chwilę nie jesteśmy tegopewni. Być może kiedyś uda się odnaleźćdokument wyjaśniający tę zagadkę naszejhistorii. Póki co warto jednak uczcićjubileusz 580-lecia, z adnotacją, że byćmoże od ustanowienia parafii minęłowięcej niż sześć stuleci. Taką tezę stawiaprof. Andrzej Tomczak, dopatrując się jejpoczątków jeszcze w XIV wieku, najpóź-niej w początkach XV. To oznacza, żeparafia w Giecznie jest najstarsząw strukturze organizacyjnej Kościołana terenie gminy Zgierz w jej aktualnychgranicach (powstanie parafii Szczawinokreśla się na XV w.).

Rok Pański 1437. W czasie, gdyMikołaj z Gieczna oraz Mikołaj z Ro-góźna kończyli sąsiedzką waśń o młyn,na polskim tronie zasiadał król Włady-sław III z dynastii Jagiellonów, któryodziedziczył koronę po ojcu, Władysła-wie Jagielle. Młody król przejdzie do his-torii jako Warneńczyk - ten przydomekzyska dopiero po śmierci na bitewnympolu pod Warną, gdzie na czele wojskchrześcijańskich usiłował bronić Europęprzed nawałą turecką. Schyłek średnio-wiecza. Europejczycy nie zdawali sobiesprawy ani z istnienia Ameryk, ani nawetkulistości ziemi. Tymczasem w Giecznie,położonym między królewskim Zgie-rzem a miastem Piątek, będącym własno-ścią arcybiskupów gnieźnieńskich, życietoczyło się swoim rytmem. To, co odno-towały źródła, tyczyło się głównie zatar-gów prawnych - konfliktów o ziemię,toczonych między rodami szlacheckimi,czasem z udziałem duchownych. Ponad95% mieszkańców parafii stanowiły

rodziny chłopskie - pozbawione wolnościosobistej i własności ziemskiej, zobowią-zane do pańszczyzny, przywiązanedo ziemi - bynajmniej nie sentymentem,ale prawem (chłop nie mógł opuścić wsibez zgody pana - właścicielamajątku). Życie na poły niewolnicze,spędzane w granicach parafii, urozmai-cone bywało "wyprawą" do parafiisąsiedniej na odpust lub jarmark. Próżnobyło wyczekiwać większych zmian; dziśza życia jednego pokolenia więcejsię dokonuje przełomów w technice,nauce czy modzie, niż setki lat temuza czasów ośmiu pokoleń. Tymczasemod powstania parafii Gieczno dzielinas około 24 pokoleń przodków...

PoczątkiW latach 1511-1523 na polecenie

prymasa Polski Jana Łaskiego przepro-wadzono spis dóbr kościelnych w całejarchidiecezji gnieźnieńskiej. W powstałejw ten sposób "Liber Beneficiorum" znaj-dujemy pierwsze dość dokładne informa-cje o parafii Gieczno. Należały do niej -poza samym Giecznem - następującemiejscowości: Astachowice (nazywanewówczas Jaszczochowicami), Biała(Białe), Besiekierze (Nawojowy, Go-rzewo, Marzec), Brachowice (Wielkiei Małe), Kębliny, Konarzew (folwark),Kotowice, Kwilno, Rogóźno, Śladków(Śladkowo Nagórne, Zaleśne i Wielkie),Sypin, Wola Branicka (wtedy War-szycka), Wola Rogozińska, Warszyce,Wypychów. Większość z tych wsi istniałajuż w XII stuleciu; osadnictwo w Sypinietrwało nieprzerwanie od VI wieku, czyliok. 400 lat przed powstaniem państwapolskiego!

Ośrodek kościelny w Giecznie sąsia-dował z parafiami: Modlna, Góra św.Małgorzaty, Piątek, Oszkowice i Mąko-lice. Głównym źródłem dochodówparafii była dziesięcina - obowiązkowypodatek na rzecz Kościoła, równy 1/10rocznego dochodu. W warunkach wiej-skich Kościołowi oddawano 1/10 zbio-rów, często w snopach zboża - nie wolnoich było zabierać z pól do końca oktawypo świętym Jakubie, aby pleban mógłosobiście przeliczyć wielkość zbiorówi wyznaczyć należny podatek. Dopierow XIX wieku świadczenia w naturzezastąpiły rozliczenia pieniężne. Niewszystkie wsie z terenu parafii płaciłydziesięcinę plebanowi w Giecznie -o podziale dochodów decydowaływładze kościelne. Określone korzyścidawały parafialne grunty rolne, obejmu-jące w Giecznie ok. 45 hektarów. Ichwielkość została ograniczona w czasachzaborów, w 1865 r.; od tego czasu areałnie przekraczał 8 hektarów. Źródłemdochodu były wreszcie dobrowolne daro-wizny. Przyjął się wśród szlachty zwy-czaj zapisywania w testamentachpewnych sum na Kościół w zamianza odprawianie cyklicznych nabożeństwza dusze zmarłych dobrodziejów.

Przypuszcza się, że fundatoremkościoła był szlachecki ród Toporczy-ków, właścicieli Gieczna w XIV i XVwieku. Od samego początku kościół gie-czyński był pod wezwaniem Wszystkich

Świętych, a patronem był św. Jakub.Nie wiemy, jak wyglądała świątyniaw tamtych czasach - wiadomo jedynie,że była drewniana. Możliwe, że przypo-minała z wyglądu kościół w Mąkolicach- zachowany od XV stulecia. Niewielerównież wiadomo o pierwszych pleba-nach, czyli proboszczach parafii. Pierw-szym znanym z imienia był ks. Piotr,wymieniony w dokumentach z 1442 r.Aż do połowy XIX wieku o obsadzieurzędu proboszcza decydował kolator,czyli opiekun parafii. W przypadkuGieczna była to rodzina szlachecka, wła-dająca miejscowym majątkiem. Właści-ciele Gieczna na przestrzeni wiekówzmieniali się, a kolejne rody szlacheckiedecydowały o powierzeniu probostwaposzczególnym duchownym. W praktyceproboszczem zostawał zazwyczaj czło-nek rodu "dziedziców" lub spowinowa-conej rodziny, stąd w historii parafii kilkuksięży Modlińskich czy Maszkowskich.Co ciekawe, probostwo w Giecznie byłouważane za jedno z biedniejszychw archidiecezji gnieźnieńskiej.

Mówiąc o pierwszych duchownych,wypada wspomnieć ks. Bartłomiejaz Byszew, kierującego gieczyńską parafiąw początkach XVI stulecia. Był on ma-gistrem Akademii Krakowskiej, co 500lat temu oznaczało najwyższe możliwewykształcenie i stawiało duchownegowśród elity umysłowej KrólestwaPolskiego.

Nowy kościółNa początku XVIII wieku 300-letni

kościół w Giecznie był w złym stanie.Gieczyńskie dobra należały wtedydo rodziny Pokrzywnickich z Pokrzyw-nicy pod Piątkiem. Wywodzący się z tegorodu ks. Jan Pokrzywnicki zdecydował,aby rozebrać starą budowlę i na jej miej-scu wznieść nową świątynię. Osobiściewyasygnował na ten cel niezbędne pie-niądze, stając się fundatorem kościoła,który istnieje do dnia dzisiejszego.Ks. Pokrzywnicki był człowiekiem bar-dzo zamożnym, wykształconym i wpły-wowym. Zajmował ważne miejsce nie

tylko w strukturze kościelnej, ale i admi-nistracji państwowej, której sercem była królewska kancelaria. Właśnie tam, jakosekretarz królewski rozpoczął swojąsłużbę dla króla Jana III Sobieskiego.Wielokrotnie przewodniczył obradomTrybunału Koronnego - sądu najwyż-szego w ówczesnej Polsce. Duchownycieszył się zaufaniem kolejnych wład-ców, którzy powierzali mu różnegorodzaju misje i zadania.

Ks. Jan Pokrzywnicki nie doczekałukończenia budowy kościoła w Giecznie;zmarł w 1717 r. w Piotrkowie Trybunal-skim. Został pochowany w krypcie ko-ścielnej w Piątku. W swoim testamenciezabezpieczył środki na dokończenie pracbudowlanych oraz zalecił, aby w głów-nym ołtarzu gieczyńskiej świątyni umie-ścić obraz "Komunia św. StanisławaKostki". Wcześniej był tam obraz przed-stawiający Wniebowzięcie Maryi.

Nowy kościół został oddany do użytkuw 1721 r.; uroczysta benedykcja (cere-monia poświęcenia) odbyła się 18 listo-pada. Data nie była przypadkowa -przypadła na niedzielę po dniu św. Stani-sława Kostki, otoczonego szczególnymkultem z racji obrazu słynącegołaskami. W świątyni znajdowało się pięćwykonanych w jednolitym stylu ołtarzy -zachowane do dziś są perłą sztuki baro-kowej. Z niewiadomych przyczyn"Komunia św. Stanisława Kostki"nie pojawiła się jednak w ołtarzu głów-nym, ale bocznym. Ponad mensą,przy której kapłan - odwrócony wówczastwarzą do ołtarza - sprawował eucharys-tię, umieszczono inny obraz. Prawdopo-dobnie był to "cały srebrny", jakodnotowały źródła, wizerunek Najświęt-szej Maryi Panny, przesłaniany innymobrazem, przedstawiającym WszystkichŚwiętych. Wizerunek Maryi był uroczy-ście odsłaniany na czas mszy i nabo-żeństw. Obraz ten również był daremks. Jana Pokrzywnickiego i prawdopo-dobnie przetrwał na swoim miejscudo naszych czasów, ponieważ obecnyodpowiada opisom sprzed 300 lat.W pozostałych ołtarzach znalazły się:

SZEŚĆ WIEKÓW PARAFII GIECZNO

fot. Mariusz Świątczak

Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 5H I S T O R I A

krucyfiks oraz wizerunki św. Anny i św.Jana Nepomucena (ten ostatni zastąpionyw niewyjaśnionych okolicznościach naj-pierw obrazem św. Antoniego, a późniejbarokową podobizną św. Rocha). Co cie-kawe, nawet boczne ołtarze wyposażonow przesłony - obrazy św. Barbary, a póź-niej św. Jakuba (w ołtarzu św. StanisławaKostki) i Świętej Rodziny (w ołtarzu św.Anny). Świadectwem bogactwa świątynii hojności fundatora były organy, którychdźwięk musiał robić na wiernych nie ladawrażenie. Był to wprawdzie używanypozytyw, ale na owe czasy - instrumentniepospolity w wiejskich kościołach.

Wspomnijmy, że na terenie parafii,w miejscowości Biała (wówczas Białe),istniała kaplica pod wezwaniem św.Piotra i św. Pawła. W roku 1779 Franci-szek Wilkanowski, ówczesny właścicielwsi, ufundował w jej miejscu drewnianykościół - była to świątynia filialna.Kościół ten przetrwał do naszych czasów- będzie okazja szerzej powiedzieć o jegohistorii w związku ze zbliżającymsię jubileuszem 90-lecia parafii Biała(ustanowionej w roku 1927).

Przy kościelePrzed trzystu laty wokół gieczyńskiego

kościoła, w cieniu okazałych lip, rozpo-ścierał się cmentarz. Pochówków na nimzaprzestano zaledwie 200 lat temu. Dziśmało kto z odwiedzających teren przyko-ścielny, otoczony wyremontowanym nie-dawno ceglanym parkanem, zdaje sobiesprawę, że stąpa po pradawnych mogi-łach... Usypane z ziemi kopczyki grobówchłopskich szybko zatarł czas, zwłasz-cza, że dawniej troska o miejsca spo-czynku przodków nie była tak duża jakdziś. Ostatnie ślady po kamiennychnagrobkach szlacheckich zniszczyliw czasie II wojny światowej Niemcy.

Wraz z budową kościoła w początkachXVIII w. wzniesiono dzwonnicę. Na jed-nym z 3 dzwonów możemy odczytaćłaciński napis: "Jeśli Bóg z nami, któżprzeciw nam". Za kościołem znajdowałasię kostnica; w XIX w. przeniesionoją na nowo wytyczony cmentarz grze-balny przy lesie. Zagadką historii pozos-tają pochówki w gieczyńskim kościele.Wiadomo, że takowe miały miejsce,ponieważ podczas prac remontowychpo II wojnie światowej pod podłogąznaleziono ludzkie kości. Niestety,nie wiadomo, kto został tam pochowanyi ile osób spoczęło w świątyni. Być może,zgodnie ze zwyczajem, byli to członko-wie rodów właścicieli Gieczna lub zmarliduchowni.

Kościół w dawnych czasach był nietylko ośrodkiem kultu religijnego,ale również edukacji i działalności dobro-czynnej. Wiadomo, że przy gieczyńskimkościele już w początkach XVI wiekuistniała szkółka, w której nie proboszcz,ale "minister" - zawodowy nauczyciel -prowadził zajęcia z dziećmi. Możnazatem z dumą mówić, że szkolnictwow Giecznie ma 500-letnią tradycję.Odrębny "dom szkolny", czyli budynekz przeznaczeniem na miejsce nauki,wzniósł w 1630 r. proboszcz. Niestety,potop szwedzki w połowie XVII stuleciaprzyniósł powszechną ruinę. Szkółkaparafialna w Giecznie podupadła,a z czasem zupełnie przestała istnieć,by odrodzić się dopiero w 1818 r. Zajęciadla 16 dzieci odbywały się na plebani.

Drugą z ważnych instytucji był szpital,istniejący przynajmniej od początkówXVIII wieku; u jego schyłku naprzeciwplebani, po drugiej stronie drogido Piątku, wzniesiono murowany cztero-izbowy budynek z przeznaczeniemna szpital, jednak z czasem zamieszkaliw nim kościelny i organista.

Kult św. Stanisława KostkiJak wspomniano, patronem parafii -

obok Wszystkich Świętych - był św.Jakub, jednak w bliżej nieznanymmomencie dołączył do niego św. Stani-sław Kostka. Był to polski jezuita pocho-dzący z Rostkowa koło Przasnysza,żyjący w latach 1550-1568. Porzuciłwygodne życie szlachcica, aby przy-wdziać zakonny habit. Zmarł w Rzymiena malarię w wieku zaledwie 18 lat.Został beatyfikowany w 1602 r., zaśw 1674 r. papież Klemens X ogłosił bło-gosławionego patronem Polski. Jego kultw Giecznie pojawił się na długoprzed czasami ks. Jana Pokrzywnickiego.Według relacji, Zendrion Maszkowski,szlachcic władający majątkiem Giecznow XVII w., odbył podróż do Rzymu, skądprzywiózł pamiątki po błogosławionymStanisławie Kostce. Prawdopodobniewśród tych memorabiliów znalazłsię relikwiarz z fragmentem kościpolskiego jezuity, a być może równieżi obraz z jego wizerunkiem. Takie infor-macje zapisane zostały późniejw księgach parafialnych.

Nie wiadomo, czy przypisanie pocho-dzenia obrazu pielgrzymce Maszkow-skiego do Rzymu to pomyłka, czy fakt.Na tym tle pojawiły się przypuszczenia,że mogły istnieć dwa obrazy, przedsta-wiające św. Stanisława Kostkę: wcześ-niejszy (przywieziony z Rzymu przezMaszkowskiego) i późniejszy (zapisanyw testamencie przez ks. Pokrzywnic-kiego). Osobiście skłaniam się do innejwersji: pamiątka z Rzymu najpewniejweszła w skład majątku Gieczno, któryPokrzywniccy kupili od Maszkowskich,w związku z czym ks. Pokrzywnickimógł dysponować obrazem w swoimtestamencie. Wiadomo, że już rodzinaMaszkowskich dokładała starań, abyGieczno było centrum kultu błogosławio-nego wówczas Stanisława Kostki. Świad-czy o tym niecodzienny zapis: rodzinaoddała we władanie proboszczowi gie-czyńskiemu swoje grunty obok kościoła,pod warunkiem regularnego sprawowa-nia nabożeństwa przy przywiezionychz Rzymu przedmiotach (pamiątkach?relikwiach? obrazie?).

Cudowny obrazNie ulega wątpliwości, że obraz ofiaro-wany do Gieczna rozsławił parafięza sprawą niezwykłych zdarzeń. Wartoodnotować, że św. Stanisław Kostkabył krewnym ks. Jana Pokrzywnickiegoze strony matki - być może równieżz tego powodu duchowny przed śmierciązadbał o rozpropagowanie jego kultu.Młody zakonnik został kanonizowanydwukrotnie: w 1714 (dekret papieski)i 1726 r. (właściwe wyniesienie na ołta-rze). Parafia w Giecznie stała się zatemjednym z pierwszych w kraju ośrodkówkultu nowego polskiego świętego. Ważnarola przypadła obrazowi anonimowegoartysty, przedstawiającemu mistycznąkomunię, której umierającemu młodzień-

cowi udziela anioł. Wizerunek św. Stani-sława Kostki zdobił boczny ołtarzw Giecznie. Wierni chętnie modlilisię przy nim, prosząc świętegoo wstawiennictwo i pomoc w trudnychsprawach życiowych. Skutecznośćtych modlitw rozsławiła niebawemGieczno. Już w 1741 r. ówczesnyproboszcz, ks. Jakub Wieleniewicz,założył księgę, w której spisywano infor-macje o łaskach i cudach, jakie miałydokonać się za sprawą modlitwyprzed obrazem. Dziś słynny obrazznajduje się w kaplicy św. StanisławaKostki, gdzie sprawowane są niedzielnesumy.

Troska o miejsca, troska o pamięćPomimo, że istniejąca dziś gieczyńska

świątynia to dzieło budowniczych sprzed300 lat, jego zachowanie było możliwedzięki remontom. I tak w 1797 r. wznie-siono wieżyczkę na dachu kościoła.W 1839 r. parafianie przeprowadzilipoważny remont, ratujący budowlę przedzrujnowaniem - wtedy to m.in. drewnianązakrystię zastąpiono konstrukcją muro-waną, stojącą do dziś. Kościół odnawianojeszcze w latach 70. XIX w. oraz tużprzed wybuchem II wojny światowej.Aktualny wygląd zewnętrzny kościółzawdzięcza gruntownej renowacji, prze-prowadzonej w ostatnich latach ze skła-dek parafian z inicjatywy ks. TadeuszaGielca. Świątynia wraz z dzwonnicąto chronione prawem zabytki kulturymaterialnej - jedyne tak dobrze zacho-wane w Giecznie (w rejestrze zabytkówwidnieje jeszcze miejscowy dwór,a raczej jego pozostałości).

Świadectwem historii jest tzw. staraplebania - wspaniały relikt architekturyprzełomu XIX i XX wieku, wzniesionaza czasów ks. Wiktora Pawłowskiego,proboszcza w latach 1881-1908. Choćformalnie nie figuruje w rejestrze zabyt-ków województwa łódzkiego, stanowi

unikalny w skali gminy Zgierz obiekto znaczeniu historycznym, zachowanybez poważniejszych zmian od ponad stulat. Budynek był domem kolejnychproboszczów, a wśród nich ks. MichałaPerzyny, aresztowanego przez Niemcóww Giecznie i wywiezionego do obozukoncentracyjnego w Dachau. Został tamzamęczony w 1942 r. Ks. Michał Perzynabył jednym z kapłanów-męczenników,zamordowanych przez hitlerowcówpo to, aby pozbawić naród polski elit,duchowych przewodników i nauczycieli.

W historii parafii nie brakuje przykła-dów cywilnej odwagi księży,ich niezłomności i patriotycznej postawy.Przywołajmy chociażby postać ks. Mar-cina Polkowskiego, proboszcza w latach1844-1867, który zasłynął odważną ma-nifestacją: kiedy władze carskie nakazałyodprawiać w kościołach nabożeństwodziękczynne za ocalenie cara AleksandraII z zamachu, proboszcz w Gieczniekategorycznie odmówił. Za karę zostałprzeniesiony do innej parafii, a tamrepresjonowany.

Na zakończenie krótkiego rysu histo-rycznego, wprowadzającego w atmosferęjubileuszowego roku 2017, warto przyto-czyć apel sprzed 20 lat. Wówczasna łamach "Na Ziemi Zgierskiej" MarekKuras, recenzując książkę "Zarys dzie-jów parafii Gieczno" prof. AndrzejaTomczaka, tak pisał: "Wprowadźcieto dzieło do programów nauczania histo-rii (...) Przekażcie tę ogromną wiedzęnaszym dzieciom i powiedzcie im,że to ich rodak napisał. Ta historia jestprawdziwa, o przelanej krwi naszychMatek i Ojców pisana. To nasza polskahistoria, (...) w postaci arcydzieła ofiaro-wana każdemu czytelnikowi". Apelpozostaje nadal aktualny. W ten sposóbmożemy kształtować tożsamość młodegopokolenia.

Dariusz Szlawski

75. ROCZNICA ZBRODNI ZGIERSKIEJMija 75 lat od strasznych wydarzeń, które na zawsze pozostały w zbiorowej

pamięci mieszkańców ziemi zgierskiej: zbrodni, dokonanej przez niemieckichokupantów na ludności polskiej.

Oddajmy hołd ofiarom egzekucji, uczestnicząc w uroczystościach rocznico-wych. Nasza obecność będzie świadectwem patriotycznej powinności, jaką jestpamięć wobec Tych, którzy zostali bestialsko zamordowani i skazani przezhitlerowskich oprawców na zapomnienie w leśnych mogiłach. Swoimi myślamii modlitwą ogarniamy również wszystkich zamordowanych i poległych, którymkaci odmówili prawa do godnego pogrzebu i oznaczonego grobu.

Wójt Gminy ZgierzBarbara Kaczmarek

PROGRAM OBCHODÓWorganizowanych przez Wojewodę Łódzkiego i Prezydenta Miasta Zgierza

19 marca 2017 (niedziela), w Muzeum Miasta Zgierza prelekcja (godz. 17.00) i otwarcieokolicznościowej wystawy (godz. 18.00); o godz. 19.00 na Placu Stu Straconychw Zgierzu - uroczystości rocznicowe20 marca 2017 (poniedziałek), o godz. 11.00 msza święta pogrzebowa w kościelepw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Zgierzu pod przewodnictwem J.E. ks. bp. AdamaLepy z udziałem asysty wojskowej; o godz. 13.00 pogrzeb szczątków ofiar zbrodniw Lesie Lućmierskim (gm. Zgierz)

PODZIĘKOWANIAdla

Wójta Gminy Zgierz Pani Barbary Kaczmarek, Proboszcza Parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Grotnikach Ojca Krzysztofa Jezierskiego

Dyrekcji i Grona Pedagogicznego ZSG w Grotnikach, Wychowawcy, Koleżanek i Kolegów,Właściciela Zakładu Pogrzebowego w Zgierzu Pana Piotra Patory

Delegacji szkół z terenu gminy Zgierz oraz wszystkich Uczestników pogrzebu ŚP. RAFAŁA KMITY

Rodzice

6 Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 N A S Z E   S P R A W Y  

R O Z K Ł A D J A Z D Y GMINNEJ KOMUNIKACJI AUTOBUSOWEJ

KIERUNEK ZGIERZ - BRACHOWICE

KIERUNEK BRACHOWICE - ZGIERZ

KIERUNEK ZGIERZ - SZCZAWIN

KIERUNEK SZCZAWIN - ZGIERZ

Objaśnienia oznaczeń: F – kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku, N – kursujetylko w niedzielę, w czasie wakacji nie kursuje, Fw – w czasie wakacji i ferii zimowych kursujetylko w dni targowe, Wt – kursuje tylko w czasie wakacji i ferii zimowych, W – kursuje tylkow czasie wakacji i ferii zimowych w dni robocze od poniedziałku do piątku, S – kursujew czasie roku szkolnego od poniedziałku do piątku.

Objaśnienia oznaczeń: F – kursuje w dni robocze od poniedziałku do piątku

Nie zawsze nasz adres zamieszkania jest tożsamy z adresem zameldowania.Dzieje się tak z różnych powodów i oczywiście mamy do tego prawo. Skutkiemtakiej sytuacji jest jednak rozliczanie podatków, a więc transfer pieniędzydo budżetu określonej gminy. Automatycznie trafiają one do samorządu właściwegodla miejsca zameldowania. Nie wszyscy wiedzą, że można jednak w prosty sposóbzmienić beneficjenta naszej składki na cele publiczne.

Gorąco zachęcam do płacenia podatku tam, gdzie się rzeczywiście mieszka,gdzie korzysta się z gminnej infrastruktury i szeroko pojętych usług. Rozliczającsię z fiskusem w miejscu faktycznego zamieszkania, podnosimy standard życiaw naszym najbliższym otoczeniu, „składamy się” na dobro publiczne, które namsłuży, m.in. drogi, szkoły, wodociągi, miejsca użyteczności publicznej. Jeśli zaśoddajemy podatki gminom właściwym dla formalnego zameldowania, w którychfaktycznie nie mieszkamy, ze środków tych po prostu nie korzystamy.

Jeżeli jesteś mieszkańcem gminy Zgierz, a nie dokonałeś jeszcze formalnościmeldunkowych, lub nie chcesz zmieniać adresu stałego zameldowania, możeszwesprzeć budżet naszej gminy i tym samym efektywnie korzystać ze swoichpodatków. Rozliczając się z podatku dochodowego (PIT), wskaż w zeznaniupodatkowym jako miejsce, w którym mieszkasz, gminę Zgierz. Zgodnie z Ustawąo podatku dochodowym, należy w PIT (rocznym zeznaniu podatkowym) wpisywaćaktualny adres zamieszkania (nie zameldowania) podatnika w ostatnim dniu rokupodatkowego (w tym przypadku 31 XII 2016), a wówczas część naszego podatkuwpłynie do budżetu gminy, w której się faktycznie mieszka.

Można to zrobić w prosty sposób. W zeznaniu rocznym, składanymdo 30 kwietnia, jako miejsce zamieszkania wskazujemy gminę Zgierz, a jakowłaściwy urząd skarbowy - Urząd Skarbowy w Zgierzu (ul. ks. Popiełuszki 8,95-100 Zgierz) oraz dołączyć zgłoszenie aktualizacyjne w części dotyczącej miejscazamieszkania. Jeśli już rozliczyłeś PIT za 2016 rok, możesz wypełnić dokumentZAP-3, aktualizując dane dotyczące adresu zamieszkania i przesłać go do UrzęduSkarbowego w Zgierzu.

Jeśli na naszą prośbę rozlicza nas pracodawca, wystarczy, że poinformujemygo o zmianie adresu zamieszkania (dla celów podatkowych).Warto o tym pamiętać, by korzystać z własnych podatków.

Kinga Banasik

Projekt pn. „Aktywność społeczno-zawodowa gwarancją bezpiecznej przyszło-ści” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, Europejskiego FunduszuSpołecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego WojewództwaŁódzkiego na lata 2014-2020. Z dziesięciu uczestników projektu 2 osoby w listo-padzie 2016 r. zdały egzamin praktyczny i otrzymały prawa jazdy kat. B, pozostaliuczestnicy kursu prawa jazdy kategorii B są w trakcie zdawania egzaminu teoretcz-nego oraz realizują wyznaczone terminy kursu praktycznego. Od 2 listopada2016 r. dwudziestu uczestników projektu realizuje program Aktywizacja i Integra-cja, w ramach którego wykonują prace społecznie użyteczne w ilości 40 godzinmiesięcznie oraz jednocześnie odbywają zajęcia integracyjno-aktywizującew Klubie Integracji Społecznej w Dąbrówce w ilości 36 godzin zajęć grupowychi po 4 godziny zajęć indywidualnych dla każdego uczestnika projektu miesięcznie.Prace społecznie użyteczne zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i PolitykiSpołecznej w sprawie organizowania prac społecznie użytecznych mogą być reali-zowane wyłącznie w jednostkach podległych gminie Zgierz. W związku z tym12 osób wykonuje prace społecznie użyteczne dla Gminnego Zakładu Komunal-nego w Dąbrówce Wielkiej, a 8 osób w szkołach podstawowych i zespołachszkolno-gimnazjalnych na terenie gminy Zgierz. Wszyscy uczestnicy skierowanido PSU zostali przeszkoleni z zakresu BHP oraz objęci ubezpieczeniemod następstw nieszczęśliwych wypadków. Z środków projektu otrzymali ubraniarobocze oraz sprzęt pomocniczy. Program PAI i PSU będą trwały do 30 kwietnia2017 r. W dalszym ciągu realizowane są w ramach projektu zajęcia z logopedąoraz korepetycje z informatyki w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczymnr 1 w Łodzi dla dwóch niepełnosprawnych uczestniczek projektu. Kolejnymetapem projektu po zakończeniu programu PAI i PSU będą szkolenia zawodowei staże u pracodawców. Wszyscy uczestnicy projektu, którzy nadal go realizują,objęci są pracą socjalną przez pracowników socjalnych GOPS w Zgierzu.

Specjalista ds.Promocji Monitoringu Projektu Mariola Stawska

Podatek dochodowy a miejsce zamieszkania

Aktywność społeczno–zawodowa gwarancją bezpiecznej przyszłości

Korzystajmy ze swoich podatków

BEZPŁATNE PORADY PSYCHOLOGICZNEDLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZGIERZ W MARCU 2017

KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W DĄBRÓWCE SOWICE6 marca godz. 10.45-14.45; 17 marca godz. 13.15-17.15

CENTRUM AKTYWIZACJI SPOŁECZNO–KULTURALNEJ W GIECZNIE3 marca godz. 13.30-17.30; 14 marca godz. 9.45-13.45; 28 marca godz. 9.45-13.45

NIEPUBLICZNY OŚRODEK ZDROWIA W GROTNIKACH20 marca godz. 13.00-17.00

NIEPUBLICZNY OŚRODEK ZDROWIA W SŁOWIKU6 marca godz. 15.00-19.00; 20 marca godz. 15.00-19.00

NIEPUBLICZNY OŚRODEK ZDROWIA W SMARDZEWIE3 marca godz. 9.00-13.00; 10 marca godz. 13.00-17.00; 17 marca godz. 9.00-13.00

NIEPUBLICZNY OŚRODEK ZDROWIA W BIAŁEJ- każdy poniedziałek miesiąca godz. 12.30-15.30

Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 7E D U K A C J A / K U L T U R A

Uczniowie klasy III Szkoły Podstawowejw Białej wzięli udział w projekcie edukacyj-nym „Planeta Energii”. Realizacja zostałapodzielona na etapy. Pierwszy polegałna przeprowadzeniu warsztatów tematycz-nych mających na celu poszerzanie wiedzywychowanków z zakresu źródeł energii,jej roli w życiu codziennym, bezpiecznegoi racjonalnego korzystania z urządzeńelektrycznych, a także pierwszej pomocyw przypadku porażenia prądem. Przybliżaniezagadnień odbywało się dzięki wykorzysta-niu licznych materiałów edukacyjnychprzygotowanych przez organizatorów pro-jektu, prezentacji multimedialnych czy fil-mów. Jedne z zajęć przeprowadziłstrażak, co w znaczącym stopniu przyczyniłosię do podniesienia wartości spotkania,gdyż uczniowie nabyli umiejętności udziele-nia pierwszej pomocy ofierze porażeniaprądem oraz przyswoili zasady korzystaniaz urządzeń elektrycznych, nie tylko w domu.

Partycypacja w warsztatach miała swojeodniesienie w działaniach praktycznych.Uczniowie bazując na posiadanych materia-łach stworzyli gazetkę edukacyjną dla spo-łeczności szkolnej, zorganizowali zbiórkęelektrośmieci na terenie szkoły, przygotowaliwystawę prac plastycznych „Oszczędzanieenergii procentuje”. W jedno z działań zostaliwłączeni także rodzice. Na przygotowanychprzez dzieci czarnych kartkach papieru,na których uprzednio narysowały ołówkamiswoje sylwetki, rodzice naklejali stworzoneprzez siebie odblaski. Z prac uczniowie stwo-rzyli wystawę „W świetle odblasków”. Akcjamiała na celu podnoszenie świadomości do-tyczącej konieczności noszenia odblaskówpodczas poruszania się po drogach, co z kolei

Karnawał to czas poprzedzający okreszadumy i oczekiwania na cud Wielkanocy,czas radosny, czas wypełniony balami,i maskaradami. W tradycji europejskiej jeston ściśle powiązany z kulturą agrarną,a skoczne hołubce miały zapewnić przyszłewysokie plony. A ponieważ gmina Zgierz,jak długa i szeroka, kultywuje zacne trady-cje, to w duchu Karnawału odbyłsię 11 lutego w Świetlicy Wiejskiej w Jedli-czu A wielki bal dla najmłodszych jej miesz-kańców.

Już przed 16 zaczęli pojawiać się pierwsibarwni goście: księżniczki, piraci, superbo-haterowie, straszne potwory i czarowniceoraz słodkie zwierzaki: koty, wiewiórka czypingwin. Nawet Smok Straszliwy nie mógłoprzeć się pokusie zabawy w Jedliczu! Nicdziwnego, ciotki Edyta z Gminnego Cen-trum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekreacjiw Dzierżąznej oraz Monika ze Stowarzysze-nia Proekologicznego „Pinia” dwoiły sięi troiły, prowadząc liczne zabawy i konkursyz nagrodami. Podczas gdy uradowany kwiatmłodzieży gminy Zgierz epatował energią,uczestnicząc w karnawałowym szaleństwie,rodzice przyglądali się temu z „bezpiecznej”odległości, wymieniając się nowinkamii racząc smakołykami przygotowanymiprzez panie z Koła Gospodyń Wiejskichz Jedlicza.

Wspaniałe stroje i doskonały make-updzieci – to prawdziwa gratka dla paparaz-zich, której nie potrafili się oprzeć, tym bar-dziej, że uczestnicy zabawy z wprawą godnąświatowych wybiegów chętnie pozowali

na tzw. „ściance” sławy. Oczywiście, dobrazabawa nie mogła ominąć także dorosłych,którzy wielokrotnie mieliokazję uczestniczyćw zabawach integrujących nie tylko z naj-młodszymi, ale ich samych. Światły przykładdała im obecna na zabawie p. Wójt BarbaraKaczmarek. (...) Ciężko było odmówić milu-sińskim zapraszającym rodziców do szalo-nych konkurencji takich jak objadaniesię słodkościami bez użycia rąk czy przeobra-żanie się w… mumie.

Nic dziwnego, że uczestnicy zabawyniechętnie opuszczali Świetlicę Wiejskąw Jedliczu A. Na osłodę rozstania każdy z naj-młodszych uczestników otrzymał „paczkęrozmaitości” skomponowaną i ufundowanąprzez sołtysa Michała Lubeckiego i LudziDobrego Serca oraz przez Referat Promocjii Komunikacji Społęcznej Urzędu GminyZgierz, którym to gorąco DZIĘKUJEMY!!!Po raz kolejny przekonaliśmy się, że w naszejgminie RAZEM możemy więcej!

Za organizację spotkania dziękujemy:Sołtysowi Jedlicza A Michałowi Lubeckiemu,Radzie Sołeckiej Jedlicza A, Kołu GospodyńWiejskich Jedlicze A i B, Gminnemu CentrumKultury, Sportu, Turystyki i Rekreacji w Dzie-rżąznej, Stowarzyszeniu ProekologicznemuGrotniki-Jedlicze-Ustronie „Pinia”. Dzięku-jemy bardzo serdecznie p. Wójt BarbarzeKaczmarek i Referatowi Promocji UrzęduGminy Zgierz – bez ich wsparcia i pomocy –mentalnej, merytorycznej i fachowej osiągnię-cie celu, jakim były uśmiechnięte twarzeuczestników spotkania, byłoby dużo trudniej-sze, jeśli nawet nie niemożliwe!

wpływa na bezpieczeństwo każdego uczest-nika ruchu drogowego. Poruszanie problema-tyki dawało też możliwość wyjaśnieniazjawiska odbicia światła.

Podsumowaniem projektu było zorganizo-wanie dla wszystkich uczniów stanowiskdo samodzielnego doświadczania zjawiskzwiązanych z energią. Budowanie obwodówelektrycznych pozwalało poznać właściwościelektryczne różnych materiałów; wykonywa-nie doświadczeń z balonami umożliwiłozrozumienie oddziaływania pomiędzy obiek-tami naelektryzowanymi, z kolei wyjaśnianiuzjawiska widzenia kolorów i odbicia światłasprzyjały zabawy z latarką i kartkami koloro-wego papieru w zaciemnionym pomieszcze-niu. Podczas spotkania uczniowierozwiązywali quizy związane z programem,tworzyli odblaski. Za wykonane działaniakażdy uczeń otrzymał odblaski w różnychkształtach i kolorach.

Udział w programie stanowił niebywałąszansę na poszerzenie wiedzy i umiejętnościuczniów, wpływał na podnoszenie świadomo-ści całej społeczności z zakresu wykorzystaniaenergii i jej znaczenia w życiu codziennym.Co najważniejsze, każda wystawa czy działa-nie obejmujące swoim zasięgiem całą społecz-ność szkolną przyczyniała siędo podejmowania dyskusji na temat istotybezpieczeństwa podczas korzystania z urzą-dzeń elektrycznych, noszenia odblasków pod-czas poruszania się po drodze czy rozwijaniakompetencji społecznych i ekologicznych,co stanowi ważną rolę w kształtowaniu świa-domego obywatela budującego przyszłośćswojej społeczności.

Opiekun projektuAgata Barzyńska

Uczniowie Zespołu Szkolno–Gimnazjalnego w Szczawinie Aleksandra Marczak(kl. IIb), Nadia Romek (IIIb), Jakub Konat (IIIb) i Maciej Sibiński (IIIb) zajęliIII miejsce w finale parkowym ogólnopolskiego konkursu „Poznajemy ParkiKrajobrazowe Polski”. Finałowe zmagania zorganizowano w Centrum ZarządzaniaŁódzkim Szlakiem Konnym przy ul. Wycieczkowej w Łodzi. Przed ogłoszeniemwyników konkursu młodzież miała możliwość podziwiania Lasu Łagiewnickiegow przepięknej, zimowej szacie podczas przyrodniczego spaceru z pracownikiemParku. Warto dodać, że Aleksandra Marczak (IIb) i Nadia Romek (IIIb) zdobyłynajwiększą spośród wszystkich uczestników finału liczbę punktów za test o parkachi z tego powodu zostały dodatkowo wyróżnione. Dyplomy wręczyła uczniomwójt Barbara Kaczmarek podczas szkolnego apelu, podsumowującego licznesukcesy uczniów ze szkoły w Szczawinie.

Jolanta Chojecka–Stępniewska

W ostatnich dniach lutego wójt gminy Zgierz oraz kierownicy referatów edukacjii spraw społecznych oraz ochrony środowiska i rolnictwa odwiedzili wszystkie szkołyz terenu gminy, aby uhonorować laureatów konkursu ekologicznego „Nowa era -czysta atmosfera”. Autorzy najlepszych prac otrzymali dyplomy i nagrodyksiążkowe.

Planeta Energii w Białej

W Karnawale same bale, nie smucimy się w nim wcale!Laureaci konkursu nagrodzeni KORESPONDENCJA z Jedlicza

Sukcesy uczniów ze Szczawina

8 Na Ziemi Zgierskiej 3/2017 K U L T U R A  

Koło Gospodyń Wiejskich w Rosanowiepowołane zostało z inicjatywy HelenyKopytowskiej w latach 60. Pierwsząprzewodniczącą była Apolonia Bojanowska.Z biegiem czasu funkcjonowanie koła ustało,dopiero w sierpniu 2002 r. KGW w Rosano-wie reaktywowało swoją działalność. Na jegoprzewodniczącą wybrano Marię Gwarczyk.

Panie zrzeszone w kole kultywują tradycjewiejskie i narodowe, biorą udział we wszyst-kich uroczystościach organizowanychprzez Urząd Gminy Zgierz i GminneCentrum Kultury, Sportu, Turystyki i Rekrea-cji w Dzierżąznej. Organizują także wyjazdydo teatru, wycieczki krajoznawczo-tury-styczne, pikniki wiejskie, spotkania integra-cyjne. W maju 2008 r. przyszedł czas,aby, mimo braku lokalu, zorganizowaćimprezę gminną. W lasku „Pod Brzózką”obok boiska w Rosanowie odbyłysię obchody gminnego Dnia Matki. Koło pro-wadzi już II tom kroniki, aby wszystkiewyjątkowe chwile zachować dla potomnych.Lato i jesień 2016 były bardzo pracowitedla KGW. 28 czerwca, wspólnie z przedsta-wicielami lokalnych władz, panie zorganizo-wały Sportowy Dzień Dziecka.W programie imprezy były dla całych rodzin.Pod koniec sierpnia panie uczestniczyływ gminnych Dożynkach w Dzierżąznej,na które przygotowaly okolicznościowywieniec.

Koło Gospodyń Wiejskich w Rosanowie

Tort „Motyl”Składniki:Ciasto6 jajek1,5 szklanki cukru6 łyżek oleju1,5 szklanki mąki1,5 łyżeczki proszku do pieczeniaKrem660 ml śmietany 30%3 szt kremu do ciasta „Cykoria” (truskaw-kowy, śmietankowy i kawowy)Poncz do nasączaniaSyrop z ananasa (z puszki)Sok z cytrynyOk. 0,5 szklanki przegotowanej wody100 ml. czystego alkoholuDodatkowo: 1 słoik dżemu wiśniowego,1 banan, 2 rurki waflowe

Sposób przygotowania:Ciasto biszkoptowe: białka ubić na sztywnąpianę, po trochu dodawać cukier. Następniedodać żółtka, olej i mąkę wymieszanąz proszkiem do pieczenia. Piec w temperatu-rze 180 st. C ok. 50 min. Krem: każdy smakkremu łączymy z 220 ml. śmietany. Biszkopt dzielimy na trzy części. Każdąnasączamy ponczem. Na pierwszą roprowa-dzamymy dżem, na drugą krem kakaowy,a na trzecią krem śmietankowy. Tortna wierzchu i po bokach smarujemy trzecimkremem – truskawkowym (trochę kremuzostawiamy). Następnie tort dzielimy na dwierówne części i układamy tak, aby powstałmotyl. Na bokach po przekrojeniu rozprowa-dzamy resztkę kremu truskawkowego.Tak wykonany tort dekorujemy plastramiananasa z puszki, brzoskwiniami, owocamisezonowymi – według uznania. Czułkimotyla wykonujemy z waflowych rurek.

Skrzydełka faszerowaneSkładniki:1 kg skrzydełek25 dag mielonego mięsa wieprzowego25 dag mielonego mięsa drobiowego0,5 kg pieczarek1 cebula2 jajka2 łyżki bułki tartejSól i pieprz do smakuPrzyprawa do kurczaka

Sposób przygotowania:skrzydełka umyć, osuszyć ręcznikiem papie-rowym. Odciąć końcówkę skrzydełek i sunąćz nich kości. W środku i na zewnątrz skrzy-dełka dobrze obsypać przyprawądo kurczaka, odstawić w chłodne miejscena kilka godzin – najlepiej na całą noc.Farsz: pieczarki umyć, obrać i zetrzećna tarce o grubych oczkach. Cebulę obrać,pokroić w kostkę, dodać do startych piecza-rek, całość wymieszać i smażyć na odrobie-nie oleju, aż do odparowania wody.Po ostudzeniu dodać mięsa mielone, bułkętartą, jajka sól i pieprz do smaku. Całośćdokładnie wyrobić.Tak powstałym farszem nadziewamyskrzydełka. Koniec skrzydełek należy spiąćwykałaczką.Na blachę układamy tak przygotowaneskrzydełka. Pieczemy ok 1h i 15 min.w temperaturze 170 st. C.

Sałatka serowaSkładniki:0,7 kg białego sera w kostce, 1 l zimnejprzegotowanej wody, 3 łyżki sosu sojowegociemnego, 1 łyżka soli, 1 jogurt grecki,4 łyżki majonezu, 1 łyżka sosu sojowegociemnego, 2-3 ząbki czosnku, 2 ogórkikonserwowe, 1 cebula czerwona, 1 pęczekrzodkiewki, 1 pęczek szczypiorku

Sposób przygotowania: Wykonanie: do 1 l zimnej przegotowanejwody dodajemy 3 łyżki sosu sojowego ciem-nego i 1 łyżkę soli. Tak przygotowanązalewą zalewamy biały ser i odstawiamyna 24 h do lodówki.Po 24 h, odlewamy zalewę, ser lekkoosuszamy, kroimy w kostkę i układamyw płaskim naczyniu.Sos: 1 jogurt grecki mieszamy z 4 łyżkamimajonezu 1 łyżką sosu sojowego ciemnego.Czosnek obieramy i przeciskamy przezpraskę, dodajemy do przygotowanego sosu– dobrze mieszamy. Tak przygotowanymsosem polewamy wcześniej pokrojony ser.Ogórki konserwowe, obraną czerwonącebulę oraz umyte rzodkiewki kroimyw kostkę i warstwami kładziemy na serz sosem. Na koniec całość posypujemydrobno posiekanym szczypiorkiem.

Przepisy KGW z Rosanowa

REDAKTOR NACZELNY: Dariusz Szlawski

OPRACOWANIE GRAFICZNE: Mariusz Świątczak

WSPÓŁPRACA:Magdalena Tworska, Aleksandra Boruta

KOLEGIUM REDAKCYJNE: Kinga Banasik, Dariusz Szlawski, Mariusz Świątczak

WYDAWCA Na Ziemi ZgierskiejGAZETA SAMORZĄDOWA GMINY ZGIERZ

REDAKCJA:Urząd Gminy Zgierz, 95-100 Zgierz, ul. Łęczycka 4 (pok. 13)tel. (42) 716 25 15 w. 113 e-mail: gazeta@gmina.zgierz.pl

Miesięcznik bezpłatny. Nakład 5 000 egz.ISSN 1425-9370

(c) Urząd Gminy Zgierz Wszystkie prawa zastrzeżone.

Druk: Polska Press Sp. z o.o. - Łódź

Następny numer ukaże się 30 marca 2017 r.NZZ 3/2017 A 01.03.2017

Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Łodzioraz Klub Honorowych Dawców Krwi przy Szkole Podstawowej

im. Jana Kasińskiego w Białej zapraszają Mieszkańców gminy do udziału w akcji

HONOROWEGO ODDAWANIA KRWIZbiórki krwi odbędą się w dniach:

23 kwietnia, 2 lipca, 17 września, 10 grudnia 2017(w godzinach 9.30 - 12.30 przy SP w Białej)

ODDAJKREWOCALŻYCIE

Muzeum Miasta Zgierza i Towarzystwo Przyjaciół Zgierzazapraszają na „Zgierskie spotkania z historią”, poświęcone

promocji XI tomu rocznika„Zgierskie Zeszyty Regionalne”

Wykład Pani Magdaleny Hauke„Historia Szkoły Podstawowej w Kęblinach”

9 marca 2017 (czwartek), godz. 17.00w świetlicy OSP w Kęblinach, ul. Strykowska 34

Wstęp wolny - serdecznie zapraszamy!