Informatyka -...

47
Informatyka Podstawowe tematy Wydanie nowe Program nauczania Informatyki w gimnazjum propozycja Grażyna Koba Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl © Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 1 z 47

Transcript of Informatyka -...

Informatyka Podstawowe tematy

Wydanie nowe

Program nauczania Informatyki w gimnazjum

propozycja

Grażyna Koba

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 1 z 47

Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania

Grażyna Koba

2

Spis treści

1. Podstawa programowa z informatyki dla gimnazjum _________________________________________ 3

2. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści nauczania oraz założone osiągnięcia ucznia _______ 5

2.1. Komputer i grafika komputerowa _______________________________________________________ 6

2.2. Praca z dokumentem tekstowym _______________________________________________________ 11

2.3. Internet i multimedia ________________________________________________________________ 13

2.4. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym ___________________________________________________ 17

2.5. Bazy danych ______________________________________________________________________ 19

2.6. Algorytmika ______________________________________________________________________ 21

3. Procedury osiągania celów kształcenia i wychowania – czynności nauczyciela i uczniów ___________ 23

3.1. Komputer i grafika komputerowa ______________________________________________________ 23

3.2. Praca z dokumentem tekstowym _______________________________________________________ 26

3.3. Internet i multimedia ________________________________________________________________ 27

3.4. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym ___________________________________________________ 30

3.5. Bazy danych ______________________________________________________________________ 32

3.6. Algorytmika ______________________________________________________________________ 33

4. Propozycje kryteriów oceny – wymagania na poszczególne oceny szkolne _______________________ 35

4.1. Komputer i grafika komputerowa ______________________________________________________ 35

4.2. Praca z dokumentem tekstowym _______________________________________________________ 38

4.3. Internet i multimedia ________________________________________________________________ 39

4.4. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym ___________________________________________________ 42

4.5. Bazy danych ______________________________________________________________________ 43

4.6. Algorytmika ______________________________________________________________________ 44

5. Propozycje metod sprawdzania osiągnięć ucznia ____________________________________________ 46

6. Uwagi o realizacji programu ____________________________________________________________ 47

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 2 z 47

Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania

Grażyna Koba

3

1. Podstawa programowa z informatyki dla gimnazjum

Prezentowany pogram nauczania jest zgodny również z Podstawą programową określaną w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17):

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem, wykorzystanie sieci komputerowej; komunikowanie się za pomocą komputera i technologii informacyjno- -komunikacyjnych.

II. Wyszukiwanie, gromadzenie i przetwarzanie informacji z różnych źródeł; opracowywanie za pomocą komputera: rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych.

III. Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, z zastosowaniem podejścia algorytmicznego.

IV. Wykorzystanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin oraz do rozwijania zainteresowań.

V. Ocena zagrożeń i ograniczeń, docenianie społecznych aspektów rozwoju i zastosowań informatyki.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

1. Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem, korzystanie z sieci komputerowej. Uczeń: 1) opisuje modułową budowę komputera, jego podstawowe elementy i ich funkcje, jak również

budowę i działanie urządzeń zewnętrznych; 2) posługuje się urządzeniami multimedialnymi, na przykład do nagrywania/odtwarzania obrazu

i dźwięku; 3) stosuje podstawowe usługi systemu operacyjnego i programów narzędziowych do zarządzania

zasobami (plikami) i instalowania oprogramowania; 4) wyszukuje i uruchamia programy, porządkuje i archiwizuje dane i programy; stosuje profilaktykę

antywirusową; 5) samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci lokalnej i globalnej; 6) korzysta z pomocy komputerowej oraz z dokumentacji urządzeń komputerowych

i oprogramowania.

2. Wyszukiwanie i wykorzystywanie (gromadzenie, selekcjonowanie, przetwarzanie) informacji z różnych źródeł; współtworzenie zasobów w sieci. Uczeń: 1) przedstawia typowe sposoby reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka

i komputer; 2) posługując się odpowiednimi systemami wyszukiwania, znajduje informacje w internetowych

zasobach danych, katalogach, bazach danych; 3) pobiera informacje i dokumenty z różnych źródeł, w tym internetowych, ocenia pod względem

treści i formy ich przydatność do wykorzystania w realizowanych zadaniach i projektach; 4) umieszcza informacje w odpowiednich serwisach internetowych.

3. Komunikowanie się za pomocą komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych. Uczeń: 1) zakłada konto pocztowe w portalu internetowym i konfiguruje je zgodnie ze swoimi potrzebami;

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 3 z 47

Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania

Grażyna Koba

4

2) bierze udział w dyskusjach na forum; 3) komunikuje się za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych z członkami grupy

współpracującej nad projektem; 4) stosuje zasady netykiety w komunikacji w sieci.

4. Opracowywanie za pomocą komputera rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych. Uczeń: 1) przy użyciu edytora grafiki tworzy kompozycje z figur, fragmentów rysunków i zdjęć, umieszcza

napisy na rysunkach, tworzy animacje, przekształca formaty plików graficznych; 2) przy użyciu edytora tekstu tworzy kilkunastostronicowe publikacje, z nagłówkiem i stopką,

przypisami, grafiką, tabelami itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuje dokumenty tekstowe o różnym przeznaczeniu;

3) wykorzystuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania zadań rachunkowych z programu nauczania gimnazjum (na przykład z matematyki lub fizyki) i z codziennego życia (na przykład planowanie wydatków), posługuje się przy tym adresami bezwzględnymi, względnymi i mieszanymi;

4) stosuje arkusz kalkulacyjny do gromadzenia danych i przedstawiania ich w postaci graficznej, z wykorzystaniem odpowiednich typów wykresów;

5) tworzy prostą bazę danych w postaci jednej tabeli i wykonuje na niej podstawowe operacje bazodanowe;

6) tworzy dokumenty zawierające różne obiekty (np.: tekst, grafikę, tabele, wykresy itp.) pobrane z różnych programów i źródeł;

7) tworzy i przedstawia prezentację z wykorzystaniem różnych elementów multimedialnych, graficznych, tekstowych, filmowych i dźwiękowych własnych lub pobranych z innych źródeł;

8) tworzy prostą stronę internetową zawierającą: tekst, grafikę, elementy aktywne, linki, korzystając ewentualnie z odpowiedniego edytora stron, wyjaśnia znaczenie podstawowych poleceń języka HTML.

5. Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, stosowanie podejścia algorytmicznego. Uczeń: 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych

problemów; 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedstawia rozwiązanie

w postaci algorytmicznej; 3) stosuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania prostych problemów algorytmicznych; 4) opisuje sposób znajdowania wybranego elementu w zbiorze nieuporządkowanym

i uporządkowanym, opisuje algorytm porządkowania zbioru elementów; 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera.

6. Wykorzystywanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Uczeń:

1) wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów;

2) wykorzystuje programy komputerowe, np. arkusz kalkulacyjny, do analizy wyników eksperymentów, programy specjalnego przeznaczenia, programy edukacyjne;

3) posługuje się programami komputerowymi, służącymi do tworzenia modeli zjawisk i ich symulacji, takich jak zjawiska: fizyczne, chemiczne, biologiczne, korzysta z internetowych map;

4) przygotowuje za pomocą odpowiednich programów zestawienia danych i sprawozdania na lekcje z różnych przedmiotów.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 4 z 47

Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania

Grażyna Koba

5

7. Wykorzystywanie komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych do rozwijania zainteresowań; opisywanie innych zastosowań informatyki; ocena zagrożeń i ograniczeń, aspekty społeczne rozwoju i zastosowań informatyki. Uczeń: 1) opisuje wybrane zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnej, z uwzględnieniem

swoich zainteresowań, oraz ich wpływ na osobisty rozwój, rynek pracy i rozwój ekonomiczny; 2) opisuje korzyści i niebezpieczeństwa wynikające z rozwoju informatyki i powszechnego dostępu

do informacji, wyjaśnia zagrożenia związane z uzależnieniem się od komputera; 3) wymienia zagadnienia etyczne i prawne, związane z ochroną własności intelektualnej i ochroną

danych oraz przejawy przestępczości komputerowej.

2. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści nauczania oraz założone osiągnięcia ucznia

W Podstawie programowej „cele kształcenia sformułowane są w języku wymagań ogólnych, a treści nauczania oraz oczekiwane umiejętności uczniów sformułowane są w języku wymagań szczegółowych”.

W prezentowanym programie zastosowano również taki sposób opisywania celów kształcenia i wychowania, treści nauczania i osiągnięć uczniów.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 5 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

6

2.1.

Kom

pute

r i g

rafik

a ko

mpu

tero

wa

Posł

ugiw

anie

się

kom

pute

rem

i je

go o

prog

ram

owan

iem

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Dba

nie

o po

rząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

S

toso

wan

ie z

asad

zdr

owej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Sza

now

anie

pra

cy in

nych

. Prz

estrz

egan

ie z

asad

och

rony

zas

obów

kom

pute

ra.

R

ozum

ieni

e ko

niec

znoś

ci k

orzy

stan

ia z

lice

ncjo

now

aneg

o op

rogr

amow

ania

kom

pute

row

ego.

Sz

czeg

ółow

e ce

le k

ształc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Bez

piec

zne

posł

ugiw

anie

się

kom

pute

rem

.

Poz

nani

e bu

dow

y i d

ział

ania

kom

pute

ra o

raz

wyb

rany

ch

urzą

dzeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m.

Sto

sow

anie

zas

ad z

drow

ej i

rozsąd

nej p

racy

prz

y ko

mpu

terz

e.

zna

i opi

suje

wyb

rane

zas

toso

wan

ia k

ompu

tera

om

awia

zas

toso

wan

ie k

ompu

tera

w ró

żnyc

h dz

iedz

inac

h ży

cia,

nau

ki i

gosp

odar

ki, n

p. p

rzem

yśle

, han

dlu,

ko

mun

ikac

ji, m

edyc

ynie

, nau

ce, e

duka

cji i

rozr

ywce

opis

uje

mod

ułow

ą bu

dowę

kom

pute

ra, j

ego

pods

taw

owe

elem

enty

i ic

h fu

nkcj

e;

wie

, jak

repr

ezen

tow

ane

są li

czby

w k

ompu

terz

e

defin

iuje

kom

pute

r jak

o ze

staw

urząd

zeń

elek

troni

czny

ch

i okr

eśla

ich

prze

znac

zeni

e;

omaw

ia s

chem

at d

ział

ania

kom

pute

ra,

m.in

. prz

eksz

tałc

anie

info

rmac

ji w

dan

e; p

rzet

war

zani

e da

nych

ora

z w

yjaś

nia

funk

cje

proc

esor

a od

pow

iedz

ialn

ego

za te

pro

cesy

;

zna

poję

cia:

pro

gram

kom

pute

row

y; p

amięć,

sys

tem

dw

ójko

wy,

bit,

baj

t, R

AM

, BIO

S;

zna

jedn

ostk

i poj

emno

ści p

amię

ci

wym

ieni

a i k

rótk

o ch

arak

tery

zuje

różn

e ro

dzaj

e ko

mpu

teró

w;

poda

je p

rzykła

dy, o

maw

ia b

udow

ę i z

asto

sow

anie

różn

ych

rodz

ajów

kom

pute

rów

, m.in

.: la

ptop

, pal

mto

p;

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 6 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

7

poda

je p

rzykła

dy u

rząd

zeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m; o

maw

ia ic

h bu

dowę

oraz

ogó

lne

działa

nie;

posł

uguj

e się

urzą

dzen

iam

i mul

timed

ialn

ymi,

na p

rzykła

d do

nag

ryw

ania

/odt

war

zani

a ob

razu

i dź

wię

ku

omaw

ia o

góln

ie b

udow

ę, d

ział

anie

i pr

zezn

acze

nie

taki

ch

urzą

dzeń

, jak

: dru

kark

a, s

kane

r, pl

oter

, pro

jekt

or

mul

timed

ialn

y, c

yfro

wy

apar

at fo

togr

afic

zny,

kam

era

cyfro

wa

i int

erne

tow

a;

korz

ysta

z d

okum

enta

cji u

rząd

zeń

kom

pute

row

ych

zna

i sto

suje

zas

ady

zdro

wej

i ro

zsąd

nej p

racy

prz

y ko

mpu

terz

e;

wyj

aśni

a za

groż

enia

zw

iąza

ne z

uza

leżn

ieni

em s

ię o

d ko

mpu

tera

wie

, że

nadm

iern

a ilość

cza

su s

pędz

oneg

o pr

zy

kom

pute

rze

zagr

aża

zdro

wiu

psy

chic

znem

u i f

izyc

znem

u;

zdaj

e so

bie

spra

wę,

że

moż

na u

zależn

ić s

ię o

d ko

mpu

tera

; zna

i st

osuj

e sp

osob

y za

pobi

egan

ia

uzal

eżni

aniu

się

od

kom

pute

ra

Pos

ługi

wan

ie s

ię w

ybra

nym

i pro

gram

ami

kom

pute

row

ymi.

klas

yfik

uje

prog

ram

y ko

mpu

tero

we

ze w

zglę

du n

a ic

h pr

zezn

acze

nie;

zna

i sto

suje

pod

staw

owe

zasa

dy p

racy

z p

rogr

amam

i ko

mpu

tero

wym

i;

korz

ysta

z p

omoc

y ko

mpu

tero

wej

i do

kum

enta

cji

opro

gram

owan

ia

omaw

ia p

rzez

nacz

enie

pos

zcze

góln

ych

rodz

ajów

pr

ogra

mów

uży

tkow

ych

(np.

edy

toró

w g

rafik

i, ed

ytor

ów

teks

tu, a

rkus

zy k

alku

lacy

jnyc

h, b

az d

anyc

h, p

rogr

amów

ed

ukac

yjny

ch, p

rogr

amów

do

twor

zeni

a pr

ezen

tacj

i m

ultim

edia

lnyc

h), p

odając

prz

ykła

dy k

onkr

etny

ch

prog

ram

ów;

zna

pods

taw

owe

zasa

dy p

racy

z p

rogr

amem

ko

mpu

tero

wym

(uru

cham

iani

e, w

ybór

opc

ji z

men

u,

końc

zeni

e pr

acy

z pr

ogra

mem

, um

iesz

czan

ie s

krót

u pr

ogra

mu

na p

ulpi

cie,

kor

zyst

anie

z p

omoc

y)

zna

pods

taw

owe

funk

cje

syst

emu

oper

acyj

nego

; pod

aje

przy

kład

y sy

stem

ów o

pera

cyjn

ych

potra

fi om

ówić

naj

waż

niej

sze

funk

cje

syst

emu

oper

acyj

nego

;

omaw

ia c

echy

wyb

rany

ch s

yste

mów

ope

racy

jnyc

h,

m.in

.: W

indo

ws,

Lin

ux, M

ac O

S

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 7 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

8

rozu

mie

, na

czym

pol

ega

inst

alow

anie

i ur

ucha

mia

nie

prog

ram

ów

wyj

aśni

a pr

oces

y za

chod

zące

w c

zasi

e ur

ucha

mia

nia

i i

nsta

low

ania

pro

gram

u;

wyj

aśni

a ro

lę p

amię

ci o

pera

cyjn

ej w

cza

sie

uruc

ham

iani

a pr

ogra

mu;

w

ie, j

ak o

dins

talo

wać

pro

gram

kom

pute

row

y po

daje

prz

ykła

dy n

ośni

ków

pam

ięci

; po

trafi

zain

stal

ować

i od

inst

alow

ać p

rost

y pr

ogra

m,

np. e

duka

cyjn

y, g

wym

ieni

a za

gadn

ieni

a et

yczn

e i p

raw

ne, z

wią

zane

z

ochr

oną

wła

snoś

ci in

tele

ktua

lnej

i oc

hron

ą da

nych

or

az p

rzej

awy

prze

stęp

czoś

ci k

ompu

tero

wej

zna

poję

cia:

pra

wo

auto

rski

e, li

cenc

ja n

a op

rogr

amow

anie

; w

ie, ż

e na

leży

pos

iada

ć lic

encję

na uży

wan

y pr

ogra

m

kom

pute

row

y;

poda

je p

rzykła

dow

e ro

dzaj

e da

rmow

ych

licen

cji;

wie

, na

czym

pol

ega

pira

ctw

o ko

mpu

tero

we

i jak

ie g

rożą

sa

nkcj

e za

nie

lega

lne

korz

ysta

nie

z pr

ogra

mu

kom

pute

row

ego

w c

elu

osią

gnię

cia

korz

yści

m

ająt

kow

ych

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 8 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

9

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

rysu

nków

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Dba

nie

o po

rząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

S

toso

wan

ie z

asad

zdr

owej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Sza

now

anie

pra

cy in

nych

. Prz

estrz

egan

ie z

asad

och

rony

zas

obów

kom

pute

ra.

R

ozum

ieni

e ko

niec

znoś

ci k

orzy

stan

ia z

lice

ncjo

now

aneg

o op

rogr

amow

ania

kom

pute

row

ego.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Twor

zeni

e do

kum

entu

kom

pute

row

ego

na p

rzykła

dzie

tw

orze

nia

rysu

nku

w e

dyto

rze

graf

iki.

zna

zasa

dy tw

orze

nia

doku

men

tu k

ompu

tero

weg

o na

pr

zykł

adzi

e tw

orze

nia

rysu

nku

w p

rogr

amie

gra

ficzn

ym;

przy

uży

ciu

wyb

rane

go e

dyto

ra g

rafik

i tw

orzy

ko

mpo

zycj

e z

figur

, fra

gmen

tów

rysu

nków

i zd

jęć,

um

iesz

cza

napi

sy n

a ry

sunk

ach,

twor

zy a

nim

acje

, pr

zeks

ztał

ca fo

rmat

y pl

ików

gra

ficzn

ych;

stos

uje

oper

acje

na

obra

zie

i jeg

o fra

gmen

tach

;

druk

uje

rysu

nek

rozu

mie

, dla

czeg

o na

leży

zap

isać

dok

umen

t na

nośn

iku

pam

ięci

mas

owej

; pot

rafi

zapi

sać

doku

men

t ko

mpu

tero

wy

w p

liku

w o

kreś

lony

m m

iejs

cu (d

ysku

, fo

lder

ze);

odcz

ytuj

e ry

sune

k za

pisa

ny w

plik

u,

wpr

owad

za i

zapi

suje

zm

iany

w p

liku;

zna

pods

taw

owe

form

aty

plik

ów g

rafic

znyc

h; z

apis

uje

rysu

nek

w ró

żnyc

h fo

rmat

ach

graf

iczn

ych;

posł

uguj

e się

narzęd

ziam

i mal

arsk

imi (

m.in

. do

ryso

wan

ia p

rost

okąt

ów, e

lips,

lini

i, w

ielo

kątó

w);

umie

szcz

a na

pisy

na

obra

zie,

por

ównu

jąc

moż

liwoś

ci

trzec

h w

ybra

nych

pro

gram

ów g

rafic

znyc

h;

prze

kszt

ałca

obr

azy,

sto

suje

m.in

. roz

ciąg

anie

, ob

raca

nie,

poc

hyle

nie;

wyk

onuj

e op

erac

je n

a ob

razi

e i j

ego

fragm

enta

ch,

m.in

.: za

znac

za, k

opiu

je i

wkl

eja

fragm

enty

rysu

nku

i z

djęc

ia, z

mie

nia

kolo

ry i

inne

efe

kty

na z

djęc

iu, s

tosu

jąc

wyb

rane

pro

gram

y gr

afic

zne;

twor

zy a

nim

acje

kom

pute

row

e;

druk

uje

obra

z, u

stal

ając

wyb

rane

par

amet

ry w

ydru

ku

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 9 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

10

Por

ządk

owan

ie i

ochr

ona

doku

men

tów

kom

pute

row

ych.

stos

uje

pods

taw

owe

usłu

gi s

yste

mu

oper

acyj

nego

i p

rogr

amów

nar

zędz

iow

ych

do z

arzą

dzan

ia z

asob

ami

(plik

ami)

i ins

talo

wan

ia o

prog

ram

owan

ia;

porząd

kuje

i ar

chiw

izuj

e da

ne i

prog

ram

y; s

tosu

je

prof

ilakt

ykę

anty

wiru

sową

wie

, dla

czeg

o na

leży

wyk

onyw

ać k

opie

dok

umen

tów

;

potra

fi ko

piow

ać, p

rzen

osić

i us

uwać

plik

i i fo

lder

y;

usuw

a pl

iki w

ybra

ną p

rzez

sie

bie

met

odą;

kom

pres

uje

i dek

ompr

esuj

e pl

iki i

fold

ery;

rozu

mie

, jak

ie s

zkod

y m

ogą

wyr

ządz

ić w

irusy

ko

mpu

tero

we

i pos

ługu

je s

ię p

rogr

amem

ant

ywiru

sow

ym

w c

elu

ich

wyk

ryci

a; z

na in

ne z

agroże

nia,

m.in

. kon

ie

trojańs

kie;

wie

, jak

uch

ronić

kom

pute

r prz

ed złośl

iwym

i pro

gram

ami

Prop

ozyc

ja s

toso

wan

ego

opro

gram

owan

ia: s

yste

m o

pera

cyjn

y W

indo

ws,

Eks

plor

ator

Win

dow

s, w

ybra

ne p

rogr

amy

graf

iczn

e: P

aint

, Edy

tor p

osta

ci, G

IMP

.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 10 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

11

2.2.

Pra

ca z

dok

umen

tem

teks

tow

ym

Opr

acow

ywan

ie te

kstu

prz

y uż

yciu

edy

tora

teks

tu

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Dba

nie

o po

rząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

S

toso

wan

ie z

asad

zdr

owej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Sza

now

anie

pra

cy in

nych

. Prz

estrz

egan

ie z

asad

och

rony

zas

obów

kom

pute

ra.

R

ozum

ieni

e ko

niec

znoś

ci k

orzy

stan

ia z

lice

ncjo

now

aneg

o op

rogr

amow

ania

kom

pute

row

ego.

Sto

sow

anie

prz

epis

ów p

raw

a w

zak

resi

e ko

rzys

tani

a z

cudz

ych

mat

eriałó

w p

ocho

dząc

ych

z różn

ych źr

ódeł

info

rmac

ji.

P

rzes

trzeg

anie

zas

ad w

spół

prac

y w

gru

pie.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Opr

acow

ywan

ie te

kstu

prz

y uż

yciu

edy

tora

teks

tu.

twor

zy d

okum

enty

teks

tow

e, s

tosu

jąc

pods

taw

owe

zasa

dy fo

rmat

owan

ia i

reda

gow

ania

teks

tu;

wst

awia

obr

az d

o do

kum

entu

teks

tow

ego,

sto

sują

c różn

e sp

osob

y, m

.in.:

osad

zani

e ob

razu

w te

kści

e

i wst

awia

nie

obra

zu z

zac

how

anie

m p

ołąc

zeni

a;

form

atuj

e ob

raz

wst

awio

ny d

o te

kstu

zna

ogól

ne m

ożliw

ości

edy

toró

w te

kstu

; pr

zeno

si p

ozna

ne z

asad

y za

pisu

i od

czyt

u do

kum

entó

w

graf

iczn

ych

na d

okum

enty

teks

tow

e;

zna

zasa

dy p

racy

z d

okum

ente

m te

ksto

wym

; fo

rmat

uje

teks

t: w

ybie

ra a

trybu

ty te

kstu

, ust

awia

wcięc

ia,

inte

rlinię,

spo

sób

wyr

ówny

wan

ia te

kstu

mię

dzy

mar

gine

sam

i, pa

ram

etry

czc

ione

k;

zna

i sto

suje

pod

staw

owe

zasa

dy re

dago

wan

ia te

kstu

; re

dagu

je te

kst,

nano

sząc

pop

raw

ki s

tylis

tycz

ne,

gram

atyc

zne

i inn

e; d

osto

sow

uje

form

atow

anie

teks

tu d

o je

go p

rzez

nacz

enia

; zn

a i s

tosu

je s

poso

by u

spra

wni

ając

e pr

acę

nad

teks

tem

(m

.in. o

pera

cje

na fr

agm

enta

ch te

kstu

, sto

sow

anie

go

tow

ych

szab

lonó

w, w

budo

wan

ych

słow

nikó

w);

osad

za o

braz

w d

okum

enci

e te

ksto

wym

i w

staw

ia o

braz

do

doku

men

tu te

ksto

weg

o z

zach

owan

iem

połąc

zeni

a or

az

omaw

ia ró

żnic

e m

iędz

y ty

mi d

wom

a m

etod

ami

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 11 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

12

Twor

zeni

e w

ielo

stro

nico

wyc

h pu

blik

acji.

twor

zy k

ilkun

asto

stro

nico

we

publ

ikac

je, w

staw

ia

i for

mat

uje

nagł

ówek

i st

opkę

, prz

ypis

y, g

rafikę,

ta

bele

itp.

, for

mat

uje

teks

t w k

olum

nach

;

opra

cow

uje

doku

men

ty te

ksto

we

o różn

ym

prze

znac

zeni

u;

druk

uje

doku

men

ty te

ksto

we

wst

awia

info

rmac

je d

o st

opki

i na

głów

ka, m

.in.:

num

er

stro

ny;

potra

fi au

tom

atyc

znie

wys

zuki

wać

sło

wa

i zna

ki w

tekś

cie;

tw

orzy

prz

ypis

y;

zna

rodz

aje

tabu

lato

rów

i po

trafi

je właśc

iwie

zas

toso

wać

;

stos

uje

odpo

wie

dnio

spa

cje

nier

ozdz

iela

jące

ora

z au

tom

atyc

zne

num

erow

anie

i w

ypun

ktow

anie

;

wst

awia

tabe

le d

o te

kstu

;

potra

f sko

rzys

tać

z E

dyto

ra ró

wna

ń;

dzie

li te

kst n

a ko

lum

ny;

twor

zy p

roje

kty,

wsp

ółpr

acując

z g

rupą

ucz

niów

;

druk

uje

doku

men

ty te

ksto

we,

dob

iera

jąc

odpo

wie

dnie

pa

ram

etry

dru

kow

ania

Prop

ozyc

ja s

toso

wan

ego

opro

gram

owan

ia: s

yste

m o

pera

cyjn

y W

indo

ws,

wyb

rany

edy

tor

teks

tu, n

p. M

icro

soft

Wor

d, e

dyto

r te

kstu

w p

akie

cie

prog

ram

ów M

icro

soft

Wor

ks

lub

z pa

kiet

u pr

ogra

mów

Ope

nOffi

ce.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 12 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

13

2.3.

Int

erne

t i m

ultim

edia

Kom

pute

r jak

o źr

ódło

info

rmac

ji

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Roz

umie

nie

znac

zeni

a do

stęp

nośc

i do

Inte

rnet

u dl

a wła

sneg

o ro

zwoj

u or

az r

ozw

oju

gosp

odar

czeg

o kr

aju.

Dok

onyw

anie

św

iado

meg

o w

ybor

u pr

zeglą d

anyc

h st

ron

inte

rnet

owyc

h.

Uśw

iado

mie

nie

nieb

ezpi

ecze

ństw

a zw

iąza

nego

z n

awią

zyw

anie

m p

oprz

ez In

tern

et k

onta

któw

z n

iezn

ajom

ymi o

soba

mi.

P

rzes

trzeg

anie

zas

ad właśc

iweg

o za

chow

ania

w In

tern

ecie

.

Słu

chan

ie p

olec

eń n

aucz

ycie

la i

syst

emat

yczn

e w

ykon

ywan

ie ć

wic

zeń.

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Kor

zyst

anie

z s

ieci

kom

pute

row

ej.

sam

odzi

elni

e i b

ezpi

eczn

ie p

racu

je w

sie

ci lo

kaln

ej

i glo

baln

ej

zna

poję

cia:

sieć,

sieć

kom

pute

row

a, s

erw

er, k

lient

;

wym

ieni

a za

lety

łącz

enia

kom

pute

rów

w s

ieć;

opis

uje

siec

i lok

alne

i gl

obal

ne o

raz

pods

taw

owe

klas

y si

eci;

zna

pods

taw

owe

zasa

dy p

racy

w s

zkol

nej (

loka

lnej

) sie

ci

kom

pute

row

ej;

potra

fi ud

ostę

pniać

zaso

by, n

p. fo

lder

y

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 13 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

14

Wys

zuki

wan

ie i

wyk

orzy

styw

anie

(gro

mad

zeni

e,

sele

kcjo

now

anie

, prz

etw

arza

nie)

info

rmac

ji z

różn

ych

źród

eł, w

tym

Inte

rnet

u.

posł

ugując

się

odp

owie

dnim

i sys

tem

ami w

yszu

kiw

ania

, zn

ajdu

je in

form

acje

w in

tern

etow

ych

zaso

bach

dan

ych,

ka

talo

gach

, baz

ach

dany

ch;

pobi

era

info

rmac

je i

doku

men

ty z

różn

ych źr

ódeł

, w ty

m

inte

rnet

owyc

h, o

ceni

a po

d w

zglę

dem

treś

ci i

form

y ic

h pr

zyda

tnoś

ć do

wyk

orzy

stan

ia w

real

izow

anyc

h za

dani

ach

i pro

jekt

ach

zna

poję

cia:

Inte

rnet

, stro

na in

tern

etow

a, W

WW

, witr

yna,

st

rona

głó

wna

, ser

wer

inte

rnet

owy,

hip

erłą

cze,

hip

erte

kst;

wie

, jak

uzy

skać

dos

tęp

do In

tern

etu;

potra

fi w

yszu

kiw

ać in

form

acje

w In

tern

ecie

: kor

zyst

a

z ka

talo

gów

stro

n W

WW

i z

wys

zuki

war

ek; s

tosu

je złożo

ne

spos

oby

wys

zuki

wan

ia;

wys

zuku

je in

form

acje

w in

tern

etow

ych

zaso

bach

dan

ych,

m

.in. k

orzy

sta

z en

cykl

oped

ii in

tern

etow

ej; w

yszu

kuje

gr

afikę,

połąc

zeni

a ko

mun

ikac

yjne

; kor

zyst

a z

map

sa

telit

arny

ch;

potra

fi po

rząd

kow

ać n

ajczęś

ciej

odw

iedz

ane

stro

ny

świa

dom

ie k

orzy

sta

z us

ług

inte

rnet

owyc

h, s

tosu

jąc

prze

pisy

pra

wa

oraz

zda

jąc

sobi

e sp

rawę

z og

rani

czeń

i z

agroże

ń

pobi

era

plik

i z In

tern

etu,

zna

i st

osuj

e pr

zepi

sy p

raw

a zw

iąza

ne z

pob

iera

niem

mat

eriałó

w z

Inte

rnet

u;

omaw

ia w

ybra

ne u

sług

i int

erne

tow

e (m

.in.:

nauk

a i p

raca

w

Inte

rnec

ie, k

siąż

ki c

zaso

pism

a, m

uzea

, ban

ki, z

akup

y

i auk

cje,

pod

róże

, roz

ryw

ka) o

raz

zna

pods

taw

owe

prze

pisy

do

tycząc

e ko

rzys

tani

a z

tych

usł

ug

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 14 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

15

Kom

unik

owan

ie s

ię z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

i te

chno

logi

i in

form

acyj

no-k

omun

ikac

yjny

ch.

zakł

ada

kont

o po

czto

we

w p

orta

lu in

tern

etow

ym

i kon

figur

uje

je z

godn

ie z

e sw

oim

i pot

rzeb

ami;

korz

ysta

z p

oczt

y el

ektro

nicz

nej i

inny

ch w

ybra

nych

sp

osob

ów k

omun

ikow

ania

się

za

pom

ocą

Inte

rnet

u,

np. b

ierz

e ud

ział

w d

ysku

sjac

h na

foru

m;

stos

uje

zasa

dy n

etyk

iety

w k

omun

ikac

ji w

sie

ci;

świa

dom

ie k

orzy

sta

z w

ybra

nych

spo

sobó

w

kom

unik

acji

potra

fi za

łożyć

kont

o po

czto

we,

kor

zyst

ając

z p

rogr

amu

do

obsł

ugi p

oczt

y i p

rzez

stro

nę W

WW

;

zna

i sto

suje

zas

ady

nety

kiet

y po

czto

wej

;

porząd

kuje

wia

dom

ości

; kor

zyst

a z

książk

i adr

esow

ej;

twor

zy p

odpi

s au

tom

atyc

zny;

zna

i om

awia

inne

spo

soby

kom

unik

owan

ia s

ię z

a po

moc

ą In

tern

etu,

m.in

.: ko

mun

ikat

ory

i cza

ty, S

kype

, gru

py i

fora

dy

skus

yjne

;

zna

zagr

ożen

ia i

ostrz

eżen

ia d

otyc

zące

kor

zyst

ania

z

kom

unik

acji

za p

omoc

ą In

tern

etu;

zda

je s

obie

spr

awę

z

anon

imow

ości

kon

takt

ów i

koni

eczn

ości

racj

onal

nego

go

spod

arow

ania

cza

sem

spę

dzon

ym w

Sie

ci

Twor

zeni

e st

rony

inte

rnet

owej

.

Wsp

ółtw

orze

nie

zaso

bów

w s

ieci

.

twor

zy p

rostą

stro

nę in

tern

etow

ą, k

orzy

stając

z

wyb

rane

go n

arzę

dzia

do

twor

zeni

a st

ron;

stos

uje

ogól

ne z

asad

y pr

ojek

tow

ania

stro

n in

tern

etow

ych;

zna

pods

taw

owe

znac

znik

i HTM

L;

twor

zy p

roje

kty,

kom

unik

ując

się

za

pom

ocą

tech

nolo

gii

info

rmac

yjno

-kom

unik

acyj

nych

z c

złon

kam

i gru

py

zna

ogól

ne z

asad

y pr

ojek

tow

ania

stro

n W

WW

i w

ie, j

akie

na

rzęd

zia

umoż

liwia

ją ic

h tw

orze

nie;

potra

fi, k

orzy

stając

z p

odst

awow

ych

znac

znik

ów H

TML,

ut

wor

zyć

pros

tą s

trukt

urę

stro

ny;

form

atuj

e te

kst n

a st

roni

e, w

ykon

uje

wyp

unkt

owan

ia,

wst

awia

tabe

le, o

braz

y, o

dsył

acze

;

wie

, jak

pub

likow

ać s

trony

w In

tern

ecie

;

wie

, jak

zał

ożyć

inte

rnet

owy

dzie

nnik

– b

log;

umie

szcz

a in

form

acje

w o

dpow

iedn

ich

serw

isac

h in

tern

etow

ych;

wsp

ółpr

acuj

e w

gru

pie

przy

twor

zeni

u pr

ojek

tu, w

ykon

ując

sa

mod

ziel

nie

zada

nia

szcz

egół

owe

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 15 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

16

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

pre

zent

acji

mul

timed

ialn

ych

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Słu

chan

ie p

olec

eń n

aucz

ycie

la i

syst

emat

yczn

e w

ykon

ywan

ie ć

wic

zeń.

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Twor

zeni

e pr

ezen

tacj

i mul

timed

ialn

ej.

twor

zy p

reze

ntac

ję m

ultim

edia

lną

na w

ybra

ny t

emat

, ce

chując

ą się

ciek

awym

ujęc

iem

za

gadn

ieni

a,

korz

ysta

jąc

z w

ybra

nego

nar

zędz

ia;

stos

uje

zasa

dy

twor

zeni

a pr

ezen

tacj

i, od

pow

iedn

io

umie

szcz

ając

tek

st i

obra

zy n

a sl

ajdz

ie,

dobi

erając

tło

, do

dają

c an

imac

je, d

źwię

ki i

prze

jści

a m

iędz

y sl

ajda

mi

wie

, co

to

jest

pre

zent

acja

mul

timed

ialn

a i p

osłu

guje

się

pr

ogra

mem

do

jej t

wor

zeni

a;

wst

awia

do

slaj

du t

ekst

, ob

razy

, hi

perłą

cza,

prz

ycis

ki a

kcji,

do

daje

tło,

ani

mac

je i

wyk

onuj

e pr

zejś

cia

mię

dzy

slaj

dam

i;

przy

goto

wuj

e i u

ruch

amia

pok

az;

dba

o po

praw

ność

reda

kcyj

ną te

kstó

w;

umie

szcz

a w

pre

zent

acji

efek

ty dźw

ięko

we;

przy

goto

wuj

e pr

ezen

tację

w p

osta

ci a

lbum

u fo

togr

afic

zneg

o;

wsp

ółpr

acuj

e w

gru

pie

przy

tw

orze

niu

proj

ektu

, w

ykon

ując

sa

mod

ziel

nie

zada

nia

szcz

egół

owe

Prop

ozyc

ja s

toso

wan

ego

opro

gram

owan

ia: s

yste

m o

pera

cyjn

y W

indo

ws,

prz

eglą

dark

a in

tern

etow

a M

ozill

a Fi

refo

x lu

b In

tern

et E

xplo

rer,

Not

atni

k lu

b w

ybra

ne n

arzę

dzie

do

twor

zeni

a st

ron

inte

rnet

owyc

h, w

ybra

ny p

rogr

am d

o tw

orze

nia

prez

enta

cji m

ultim

edia

lnyc

h.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 16 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

17

2.4.

Obl

icze

nia

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

dan

ych

liczb

owyc

h

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Słu

chan

ie p

olec

eń n

aucz

ycie

la i

syst

emat

yczn

e w

ykon

ywan

ie ć

wic

zeń.

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Dba

nie

o po

rząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

S

toso

wan

ie z

asad

zdr

owej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze,

w ty

m p

lano

wan

ie p

rzer

w w

pra

cy i

rekr

eacj

i na św

ieży

m p

owie

trzu.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Pro

jekt

owan

ie ta

beli

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

i w

ykon

ywan

ie o

blic

zeń

za p

omoc

ą ar

kusz

a ka

lkul

acyj

nego

.

proj

ektu

je ta

bele

ark

usza

, wpr

owad

za d

ane

i tw

orzy

fo

rmuł

y;

stos

uje

wyb

rane

funk

cje

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go;

korz

ysta

z wła

snoś

ci a

dres

owan

ia w

zglę

dneg

o;

stos

uje

adre

sy b

ezw

zglę

dne

i mie

szan

e;

druk

uje

tabe

le a

rkus

za k

alku

lacy

jneg

o

zna

zast

osow

ania

ark

usza

kal

kula

cyjn

ego

i om

awia

bud

owę

doku

men

tu a

rkus

za;

stos

uje

w z

adan

iach

zas

adę

adre

sow

ania

wzg

lędn

ego;

po

trafi

zast

osow

ać a

dres

bez

wzg

lędn

y lu

b m

iesz

any,

aby

atw

ić o

blic

zeni

a;

stos

uje

funk

cje

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go, t

j.: S

UM

A,

ŚR

ED

NIA

, JEŻE

LI;

potra

fi za

proj

ekto

wać

tabe

lę a

rkus

za k

alku

lacy

jneg

o

(m.in

.: w

prow

adza

opi

sy d

o ta

beli,

form

atuj

e ko

mór

ki

arku

sza;

ust

ala

form

aty

dany

ch, d

osto

sow

ując

je d

o w

prow

adza

nych

info

rmac

ji);

mod

yfik

uje

tabe

le w

cel

u us

praw

nien

ia o

blic

zeń,

m

.in.:

wst

awia

i us

uwa

wie

rsze

(kol

umny

); zm

ieni

a sz

erok

ość

kolu

mn

i wys

okoś

ci w

iers

zy ta

beli;

wie

, jak

w

prow

adzić

do k

omór

ek dłu

gie

teks

ty d

uże

liczb

y;

druk

uje

tabe

lę a

rkus

za, d

obie

rają

c od

pow

iedn

ie p

aram

etry

dr

ukow

ania

; roz

różn

ia li

nie

siat

ki i

obra

mow

anie

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 17 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

18

Pre

zent

owan

ie d

anyc

h w

pos

taci

wyk

resu

.

stos

uje

arku

sz k

alku

lacy

jny

do g

rom

adze

nia

dany

ch

i prz

edst

awia

nia

ich

w p

osta

ci g

rafic

znej

, z

wyk

orzy

stan

iem

odp

owie

dnic

h ty

pów

wyk

resó

w

zna

ogól

ne z

asad

y pr

zygo

tow

ania

wyk

resu

w a

rkus

zu

kalk

ulac

yjny

m;

zna

zasa

dy d

obor

u ty

pu w

ykre

su d

o da

nych

i w

ynik

ów;

twor

zy, z

ależ

nie

od d

anyc

h, ró

żne

typy

wyk

resó

w; w

ykre

sy:

XY

(pun

ktow

y), l

inio

wy

i koł

owy;

przy

goto

wuj

e w

ykre

s dl

a je

dnej

i ki

lku

serii

dan

ych;

doda

je d

o w

ykre

su ty

tuł,

lege

ndę,

ety

kiet

y da

nych

Wst

awia

nie

tabe

l i w

ykre

sów

ark

usza

kal

kula

cyjn

ego

do

doku

men

tów

teks

tow

ych.

stos

uje

różn

e m

echa

nizm

y łą

czen

ia i

osad

zani

a ob

iekt

ów w

ark

uszu

kal

kula

cyjn

ym w

cel

u w

staw

ieni

a ta

beli

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go d

o te

kstu

wyj

aśni

a różn

icę

mię

dzy

tabe

lą o

sadz

oną

i połąc

zoną

;

wst

awia

tabe

lę a

rkus

za d

o do

kum

entu

teks

tow

ego

jako

ob

iekt

osa

dzon

y i j

ako

obie

kt p

ołąc

zony

;

wst

awia

tabe

lę a

rkus

za k

alku

lacy

jneg

o do

dok

umen

tu

teks

tow

ego

z pl

iku

Zast

osow

ania

ark

usza

kal

kula

cyjn

ego.

stos

uje

arku

sz d

o ro

zwią

zyw

ania

zad

ań ra

chun

kow

ych

z za

kres

u ob

jęte

go p

rogr

amem

nau

czan

ia g

imna

zjum

(n

a pr

zykł

ad z

mat

emat

yki l

ub fi

zyki

) i z

cod

zien

nego

ży

cia

(na

przy

kład

pla

now

anie

wyd

atkó

w);

wyk

orzy

stuj

e ar

kusz

kal

kula

cyjn

y do

ana

lizy

wyn

ików

eks

pery

men

tów

stos

uje

arku

sz d

o ka

lkul

acji

wyd

atkó

w i

do o

blic

zani

a ce

ny

z po

datk

iem

VA

T; d

osto

sow

uje

odpo

wie

dnio

rodz

aj

adre

sow

ania

;

wyk

onuj

e w

ark

uszu

pro

ste

oblic

zeni

a z

dzie

dzin

y fiz

yki,

mat

emat

yki,

geog

rafii

, np.

twor

zy ta

belę

do

oblic

zani

a w

artośc

i fun

kcji

linio

wej

i tw

orzy

odp

owie

dni w

ykre

s

Prop

ozyc

ja s

toso

wan

ego

opro

gram

owan

ia: s

yste

m o

pera

cyjn

y W

indo

ws,

wyb

rany

ark

usz

kalk

ulac

yjny

, np.

Mic

roso

ft Ex

cel,

arku

sz w

pak

ieci

e pr

ogra

mów

Mic

roso

ft W

orks

lu

b z

paki

etu

prog

ram

ów O

penO

ffice

.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 18 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

19

2.5.

Baz

y da

nych

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

baz

y da

nych

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Słu

chan

ie p

olec

eń n

aucz

ycie

la i

syst

emat

yczn

e w

ykon

ywan

ie ć

wic

zeń.

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Dba

nie

o po

rząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

S

toso

wan

ie z

asad

zdr

owej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze,

w ty

m p

lano

wan

ie p

rzer

w w

pra

cy i

rekr

eacj

i na św

ieży

m p

owie

trzu.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Twor

zeni

e ba

zy d

anyc

h.

twor

zy p

rostą

bazę

dan

ych

w p

osta

ci je

dnej

tabe

li po

daje

prz

ykła

dy z

bior

ów in

form

acji,

któ

re m

ogą

być

grom

adzo

ne w

baz

ach

dany

ch;

zna

pods

taw

owe

poję

cia

baz

dany

ch (b

aza

dany

ch, t

abel

a,

reko

rd, p

ole,

klu

cz);

proj

ektu

je ta

belę

, sto

sują

c po

dsta

wow

e za

sady

twor

zeni

a ta

bel;

twor

zy fo

rmul

arze

, dos

toso

wując

jego

form

ę do

w

prow

adza

nych

dan

ych;

pot

rafi

skor

zyst

ać z

kre

ator

a za

dań

i mod

yfik

ować

form

ular

z w

wid

oku

proj

ektu

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 19 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

20

Poz

nani

e m

etod

wys

zuki

wan

ia in

form

acji

w b

azac

h da

nych

.

wyk

onuj

e po

dsta

wow

e op

erac

je b

azod

anow

e po

rząd

kuje

reko

rdy,

wpr

owad

za n

owe,

usu

wa

niep

otrz

ebne

, wys

zuku

je in

form

acje

;

twor

zy k

wer

endy

w w

idok

u pr

ojek

tu; p

otra

fi sk

orzy

stać

z

krea

tora

zad

ań;

w z

apyt

ania

ch s

tosu

je p

rost

e kr

yter

ium

wyb

oru

(dot

yczą

ce

jedn

ego

lub

dwóc

h pó

l);

przy

goto

wuj

e ra

porty

na

pods

taw

ie ta

beli

lub

kwer

endy

Pro

jekt

owan

ie s

yste

mów

info

rmat

yczn

ych.

proj

ektu

je p

rost

y sy

stem

info

rmat

yczn

y w

ymie

nia

i om

awia

eta

py p

roje

ktow

ania

sys

tem

ów

info

rmat

yczn

ych;

poda

je p

rzykła

dy s

yste

mów

info

rmat

yczn

ych

z wła

sneg

o ot

ocze

nia

i wyj

aśni

a ic

h za

stos

owan

ie;

wsp

ółpr

acuj

e w

gru

pie,

wyk

onując

sam

odzi

elni

e za

dani

a sz

czeg

ółow

e

Prop

ozyc

ja s

toso

wan

ego

opro

gram

owan

ia: s

yste

m o

pera

cyjn

y W

indo

ws,

wyb

rana

baz

a da

nych

, np.

Mic

roso

ft Ac

cess

, baz

a da

nych

w p

akie

cie

prog

ram

ów M

icro

soft

Wor

ks

lub

z pa

kiet

u pr

ogra

mów

Ope

nOffi

ce.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 20 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

21

2.6.

Alg

oryt

mik

a

Roz

wią

zyw

anie

pro

blem

ów i

pode

jmow

anie

dec

yzji

z w

ykor

zyst

anie

m k

ompu

tera

, sto

sow

anie

pod

ejśc

ia a

lgor

ytm

iczn

ego

Szcz

egół

owe

cele

wyc

how

ania

:

Słu

chan

ie p

olec

eń n

aucz

ycie

la i

syst

emat

yczn

e w

ykon

ywan

ie ć

wic

zeń.

P

rzes

trzeg

anie

dys

cypl

iny

na z

ajęc

iach

, w ty

m z

asad

bez

piec

znej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

D

bani

e o

porząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

S

toso

wan

ie z

asad

zdr

owej

pra

cy p

rzy

kom

pute

rze,

w ty

m p

lano

wan

ie p

rzer

w w

pra

cy i

rekr

eacj

i na św

ieży

m p

owie

trzu.

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

Sz

czeg

ółow

e tr

eści

nau

czan

ia

Założo

ne o

siąg

nięc

ia u

czni

a

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Roz

wią

zyw

anie

pro

blem

ów i

pode

jmow

anie

dec

yzji

z

wyk

orzy

stan

iem

kom

pute

ra, s

toso

wan

ie p

odejśc

ia

algo

rytm

iczn

ego.

wyj

aśni

a po

jęci

e al

gory

tmu,

pod

aje

odpo

wie

dnie

pr

zykł

ady

algo

rytm

ów ro

zwią

zyw

ania

różn

ych

prob

lem

ów;

form

ułuj

e śc

isły

opi

s pr

oste

j syt

uacj

i pro

blem

owej

, an

aliz

uje

ją i

prze

dsta

wia

rozw

iąza

nie

w p

osta

ci

algo

rytm

iczn

ej;

stos

uje

wyb

rane

tech

niki

alg

oryt

mic

zne,

m.in

. ite

rację

zna

poję

cia:

alg

oryt

m, s

pecy

fikac

ja p

robl

emu;

omaw

ia e

tapy

rozw

iązy

wan

ia p

robl

emu

(zad

ania

);

określ

a da

ne d

o za

dani

a or

az w

ynik

i i z

apis

uje

pros

ty

algo

rytm

lini

owy

w p

osta

ci li

sty

krok

ów;

zna

pods

taw

owe

zasa

dy p

reze

ntac

ji al

gory

tmów

w

pos

taci

sch

emat

ów b

loko

wyc

h (z

na p

odst

awow

e bl

oki

potrz

ebne

do

budo

wan

ia s

chem

atu

blok

oweg

o);

prez

entu

je a

lgor

ytm

y lin

iow

e, z

war

unka

mi i

iter

acyj

ne z

a po

moc

ą lis

ty k

rokó

w i

sche

mat

u bl

okow

ego,

kor

zyst

ając

z

prog

ram

u ed

ukac

yjne

go

Wyk

orzy

stan

ie a

rkus

za k

alku

lacy

jneg

o do

real

izac

ji al

gory

tmów

.

stos

uje

arku

sz k

alku

lacy

jny

do ro

zwią

zyw

ania

pro

styc

h pr

oble

mów

alg

oryt

mic

znyc

h re

aliz

uje

algo

rytm

lini

owy

i z w

arun

kam

i w a

rkus

zu

kalk

ulac

yjny

m

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 21 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

22

Roz

umie

nie,

na

czym

pol

ega

prog

ram

owan

ie.

omaw

ia p

roce

s ko

mpi

lacj

i, ur

ucho

mie

nia

i wyk

onan

ia

prog

ram

u ko

mpu

tero

weg

o na

pisa

nego

w ję

zyku

w

ysok

iego

poz

iom

u;

zapi

suje

pro

ste

algo

rytm

y w

pos

taci

języ

ka

prog

ram

owan

ia, s

tosu

jąc

proc

edur

y

zna

poję

cia:

tran

slac

ja, k

ompi

lacj

a, in

terp

reta

cja;

wyj

aśni

a, n

a cz

ym p

oleg

a pr

ezen

tacj

a al

gory

tmu

w

pos

taci

pro

gram

u;

pisz

e pr

oste

pol

ecen

ia i

defin

iuje

pro

cedu

ry w

języ

ku L

ogo;

st

osuj

e pr

oced

ury

bez

para

met

rów

i z

par

amet

ram

i; w

yjaś

nia

poję

cia;

par

amet

r for

mal

ny

i akt

ualn

y; z

apis

uje

algo

rytm

y z

war

unka

mi i

iter

acyj

ne

w ję

zyku

Log

o;

real

izuj

e al

gory

tmy

itera

cyjn

e w

pro

gram

ie B

altie

Poz

nani

e w

ybra

nych

alg

oryt

mów

.

opis

uje

spos

ób z

najd

owan

ia w

ybra

nego

ele

men

tu

w z

bior

ze n

ieup

orzą

dkow

anym

i up

orzą

dkow

anym

, op

isuj

e al

gory

tm p

orzą

dkow

ania

zbi

oru

elem

entó

w;

wyk

onuj

e w

ybra

ne a

lgor

ytm

y za

pom

ocą

kom

pute

ra

opis

uje

algo

rytm

zna

jdow

ania

wyb

rane

go e

lem

entu

w

zbi

orze

nie

upor

ządk

owan

ym, n

a pr

zykł

adzi

e w

ybor

u na

jwię

ksze

j lic

zby

spoś

ród

n lic

zb –

sto

suje

prz

eszu

kiw

anie

lin

iow

e;

opis

uje

algo

rytm

zna

jdow

ania

wyb

rane

go e

lem

entu

w

zbi

orze

upo

rząd

kow

anym

– s

tosu

je a

lgor

ytm

po

szuk

iwan

ia p

rzez

poł

owie

nie;

omaw

ia a

lgor

ytm

sor

tow

ania

prz

ez w

ybór

i an

aliz

uje

listę

kr

oków

tego

alg

oryt

mu;

omaw

ia a

lgor

ytm

sor

tow

ania

bąb

elko

weg

o, a

naliz

uje

goto

wy

sche

mat

blo

kow

y te

go a

lgor

ytm

u, k

orzy

stając

z

prog

ram

u E

LI

Roz

umie

nie,

na

czym

pol

ega

mod

elow

anie

. Tw

orze

nie

pros

tych

mod

eli.

posł

uguj

e się

prog

ram

ami k

ompu

tero

wym

i, sł

użąc

ymi

do tw

orze

nia

mod

eli z

jaw

isk

i ich

sym

ulac

ji, ta

kich

jak

zjaw

iska

: fiz

yczn

e, c

hem

iczn

e, b

iolo

gicz

ne

omaw

ia, k

orzy

stając

z g

otow

ego

przy

kład

u, n

p. m

odel

u rz

utu

kost

ką s

ześc

ienn

ą do

gry

, na

czym

pol

ega

mod

elow

anie

;

wyk

onuj

e pr

osty

mod

el, n

p. rz

utu

mon

etą,

kor

zyst

ając

z

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go;

anal

izuj

e go

tow

e m

odel

e różn

ych

zjaw

isk,

np

. prz

yrod

nicz

ych

Prop

ozyc

ja s

toso

wan

ego

opro

gram

owan

ia: s

yste

m o

pera

cyjn

y W

indo

ws,

wyb

rane

pro

gram

y ed

ukac

yjne

, np.

: Log

omoc

ja, B

altie

, ELI

.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 22 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

23

3. P

roce

dury

osiąg

ania

cel

ów k

ształc

enia

i w

ycho

wan

ia –

czy

nnoś

ci n

aucz

ycie

la

i ucz

niów

3.1.

Kom

pute

r i g

rafik

a ko

mpu

tero

wa

Posł

ugiw

anie

się

kom

pute

rem

i je

go o

prog

ram

owan

iem

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Prz

estrz

egan

ie d

yscy

plin

y na

zajęc

iach

, w ty

m z

asad

be

zpie

czne

j pra

cy p

rzy

kom

pute

rze.

Dba

nie

o po

rząd

ek n

a st

anow

isku

kom

pute

row

ym.

Poz

nani

e bu

dow

y i d

ział

ania

kom

pute

ra o

raz

wyb

rany

ch

urzą

dzeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m.

Sto

sow

anie

zas

ad z

drow

ej i

rozsąd

nej p

racy

prz

y ko

mpu

terz

e.

omaw

ia re

gula

min

prz

ebyw

ania

w p

raco

wni

ko

mpu

tero

wej

i za

sady

pra

cy z

e sz

czeg

ólny

m

uwzg

lędn

ieni

em z

asad

bez

piec

zeńs

twa;

prez

entu

je s

posó

b zo

rgan

izow

ania

kom

pute

rów

w

pra

cow

ni, a

w p

rzyp

adku

kom

pute

rów

połąc

zony

ch

w s

ieć

– za

sady

kor

zyst

ania

ze

szko

lnej

sie

ci;

star

ają

się

prze

strz

egać

regu

lam

inu

prac

owni

ko

mpu

tero

wej

;

dysk

utują

na te

mat

zas

toso

wan

ia k

ompu

tera

w ró

żnyc

h dz

iedz

inac

h ży

cia,

nau

ki i

gosp

odar

ki o

raz

na te

mat

różn

ych

rodz

ajów

kom

pute

rów

; nie

któr

zy w

yszu

kują

do

datk

owe

info

rmac

je w

Inte

rnec

ie lu

b w

inny

ch ź

ródł

ach

wyj

aśni

a sc

hem

at d

ział

ania

kom

pute

ra i

kier

uje

dysk

usją

;

zlec

a na

ryso

wan

ie s

chem

atu

kom

pute

ra w

edy

torz

e gr

afik

i

dysk

utują

na te

mat

bud

owy

i prz

ezna

czen

ia

posz

czeg

ólny

ch c

zęśc

i kom

pute

ra, p

odając

akt

ualn

e pa

ram

etry

; nie

któr

zy w

yszu

kują

dod

atko

we

info

rmac

je

w In

tern

ecie

;

rysu

ją s

chem

at d

ział

ania

kom

pute

ra, k

orzy

stając

z

edyt

ora

graf

iki

prop

onuj

e w

ykon

anie

kon

kret

nych

ćw

icze

ń po

kazu

jący

ch

działa

nie

wyb

rany

ch u

rząd

zeń

wsp

ółpr

acując

ych

z

kom

pute

rem

;

zach

ęca

uczn

iów

do

korz

ysta

nia

z in

stru

kcji

obsł

ugi

dane

go u

rząd

zeni

a;

pozn

ają

w p

rakt

yce

działa

nie

urzą

dzeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m, w

ykon

ując

różn

e ćw

icze

nia;

star

ają

się

korz

ystać

z do

kum

enta

cji u

rząd

zeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m;

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 23 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

24

zwra

ca s

zcze

gólną

uwag

ę na

zas

ady

zdro

wej

i ro

zsąd

nej

prac

y pr

zy k

ompu

terz

e or

az n

a za

groż

enia

zw

iąza

ne

z uz

ależ

nien

iem

się

od

kom

pute

ra

określ

ają

ilość

cza

su, j

aką

spęd

zają

prz

y ko

mpu

terz

e;

zast

anaw

iają

się

, czy

nie

gro

zi im

uza

leżn

ieni

e od

ko

mpu

tera

; dys

kutu

ją n

ad s

poso

bam

i zap

obie

gani

a uz

ależ

nien

iu o

d ko

mpu

tera

Pos

ługi

wan

ie s

ię w

ybra

nym

i pro

gram

ami

kom

pute

row

ymi.

Roz

umie

nie

koni

eczn

ości

kor

zyst

ania

z

licen

cjon

owan

ego

opro

gram

owan

ia k

ompu

tero

weg

o.

prop

onuj

e w

ykon

anie

kon

kret

nych

ćw

icze

ń po

kazu

jący

ch

działa

nie

wyb

rany

ch p

rogr

amów

kom

pute

row

ych;

zach

ęca

uczn

iów

do

korz

ysta

nia

z po

moc

y do

pr

ogra

mów

w d

ysku

sji k

lasy

fikują

prog

ram

y ko

mpu

tero

we

ze

wzg

lędu

na

ich

prze

znac

zeni

e, p

odając

kon

kret

ne

przy

kład

y;

pozn

ają

w p

rakt

yce

prze

znac

zeni

e da

nego

pro

gram

u

i zas

ady

prac

y z

dany

m p

rogr

amem

kom

pute

row

ym,

wyk

onując

różn

e ćw

icze

nia;

star

ają

się

korz

ystać

z po

moc

y do

pro

gram

u w

cel

u od

szuk

ania

pot

rzeb

nych

opc

ji

inic

juje

dys

kusję

na te

mat

sys

tem

ów o

pera

cyjn

ych

dysk

utują

na te

mat

funk

cji s

yste

mu

oper

acyj

nego

i o

maw

iają

cec

hy w

ybra

nych

sys

tem

ów, w

skaz

ując

po

dobi

eńst

wa

i róż

nice

przy

goto

wuj

e pr

zykł

adow

e pr

ogra

my,

któ

re u

czni

owie

m

ogą

zain

stal

ować

, np.

wer

sje

dem

o pr

ogra

mów

ed

ukac

yjny

ch

inst

alują

i odi

nsta

low

ują

pros

ty p

rogr

am, n

p. e

duka

cyjn

y,

grę;

wyj

aśni

ają

proc

esy

zach

odzą

ce p

odcz

as

inst

alow

ania

i po

dcza

s ur

ucha

mia

nia

prog

ram

u

omaw

ia z

agad

nien

ia e

tycz

ne i

praw

ne, z

wią

zane

z

ochr

oną

wła

snoś

ci in

tele

ktua

lnej

i oc

hron

ą da

nych

or

az p

rzej

awy

prze

stęp

czoś

ci k

ompu

tero

wej

; pok

azuj

e pr

zykł

adow

e lic

encj

e na

pro

gram

y za

inst

alow

ane

w

szk

olne

j pra

cow

ni

zapo

znają

się

z pr

zykł

adow

ymi l

icen

cjam

i na

prog

ram

y ko

mpu

tero

we;

dysk

utują

na te

mat

różn

ych

rodz

ajów

dar

mow

ych

licen

cji;

szuk

ają

odpo

wie

dnic

h in

form

acji

w In

tern

ecie

;

dysk

utują

na te

mat

pira

ctw

a ko

mpu

tero

weg

o i s

ankc

ji,

jaki

e gr

ożą

za n

iele

galn

e uz

yska

nie

prog

ram

u ko

mpu

tero

weg

o w

cel

u os

iągn

ięci

a ko

rzyś

ci

mająt

kow

ych

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 23 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

25

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

rysu

nków

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Twor

zeni

e do

kum

entu

kom

pute

row

ego

na p

rzykła

dzie

tw

orze

nia

rysu

nku

w e

dyto

rze

graf

iki.

przy

goto

wuj

e ki

lka

przy

kład

owyc

h pl

ików

gra

ficzn

ych,

po

trzeb

nych

do ćw

icze

ń, lu

b ko

rzys

ta z

got

owyc

h pl

ików

(d

ołąc

zany

ch z

wyk

le d

o po

dręc

znik

a lu

b po

radn

ika

met

odyc

zneg

o) i

umie

szcz

a je

w fo

lder

ze

prze

znac

zony

m d

la u

czni

ów;

zwra

ca u

wag

ę na

zas

ady

twor

zeni

a do

kum

entu

ko

mpu

tero

weg

o na

prz

ykła

dzie

twor

zeni

a ry

sunk

u

w e

dyto

rze

graf

iki;

pole

ca w

ykon

ywan

ie p

odob

nych

ćw

icze

ń w

trze

ch

wyb

rany

ch e

dyto

rach

gra

fiki w

cel

u po

rów

nani

a i o

ceny

m

ożliw

ości

kilk

u pr

ogra

mów

pozn

ają

w p

rakt

yce

zasa

dy tw

orze

nia

doku

men

tu

kom

pute

row

ego,

twor

ząc

rysu

nki w

wyb

rany

m e

dyto

rze

graf

iki;

wyk

onując

kon

kret

ne ć

wic

zeni

a (n

p. tw

orze

nie

kom

pozy

cji z

figu

r geo

met

rycz

nych

, um

iesz

czan

ie

napi

sów

na

obra

zie

czy

prze

kszt

ałca

nie

obra

zu)

poró

wnu

ją m

ożliw

ości

trze

ch w

ybra

nych

pro

gram

ów

graf

iczn

ych;

zapi

sują

obr

az w

różn

ych

form

atac

h gr

afic

znyc

h;

ocen

iają

jako

ść d

aneg

o ob

razu

;

spra

wdz

ają

doda

tkow

e m

ożliw

ości

pol

econ

ych

prze

z na

uczy

ciel

a pr

ogra

mów

gra

ficzn

ych

do tw

orze

nia

anim

acji

kom

pute

row

ych

i wyk

onyw

ania

obr

óbki

zdjęć

Por

ządk

owan

ie i

ochr

ona

doku

men

tów

kom

pute

row

ych.

Sza

now

anie

pra

cy in

nych

. Prz

estrz

egan

ie z

asad

och

rony

za

sobó

w k

ompu

tera

.

zlec

a w

ykon

ywan

ie o

pera

cji n

a pl

ikac

h i f

olde

rach

w

cią

gu c

ałeg

o ro

ku s

zkol

nego

;

zwra

ca u

wag

ę na

och

ronę

twor

zony

ch d

okum

entó

w

elek

troni

czny

ch, m

.in.:

przy

pom

ina

o częs

tym

za

pisy

wan

iu p

lików

i w

ykon

ywan

iu k

opii

zapa

sow

ych

waż

niej

szyc

h do

kum

entó

w; o

och

roni

e an

tyw

iruso

wej

i p

rzec

iwwła

man

iow

ej

ćwic

zą w

ykon

ywan

ie o

pera

cji n

a pl

ikac

h i f

olde

rach

, w

ykon

ując

zad

ania

w c

iągu

cał

ego

roku

szk

olne

go;

co ja

kiś

czas

wyk

onują

kopi

e w

ażni

ejsz

ych

prac

; sto

sują

pr

ofila

ktykę

anty

wiru

sową;

dysk

utują

na te

mat

szk

ód, j

akie

mog

ą w

yrzą

dzić

wiru

sy

kom

pute

row

e, k

onie

troj

ańsk

ie c

zy in

ne z

agroże

nia;

po

sług

ują

się

prog

ram

em a

ntyw

iruso

wym

w c

elu

ich

wyk

ryci

a

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 25 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

26

3.2.

Pra

ca z

dok

umen

tem

teks

tow

ym

Opr

acow

ywan

ie te

kstu

prz

y uż

yciu

edy

tora

teks

tu

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Opr

acow

ywan

ie te

kstu

prz

y uż

yciu

edy

tora

teks

tu.

Roz

umie

nie

koni

eczn

ości

kor

zyst

ania

z

licen

cjon

owan

ego

opro

gram

owan

ia k

ompu

tero

weg

o.

inic

juje

dys

kusję

na te

mat

edy

toró

w te

kstu

– ic

h m

ożliw

ości

i za

let;

przy

goto

wuj

e ki

lka

przy

kład

owyc

h pl

ików

lub

korz

ysta

z

goto

wyc

h, z

wyk

le d

ołąc

zany

ch d

o po

dręc

znik

a lu

b po

radn

ika

met

odyc

zneg

o; p

liki u

mie

szcz

a na

dys

ku

twar

dym

w fo

lder

ze p

rzyg

otow

anym

dla

ucz

niów

;

zwra

ca u

wag

ę na

kor

zyst

anie

z li

cenc

jono

wan

ego

opro

gram

owan

ia

przy

pom

inają

na p

rzykła

dzie

got

oweg

o do

kum

entu

poz

nane

w

szk

ole

pods

taw

owej

pod

staw

owe

zasa

dy re

dago

wan

ia

i for

mat

owan

ia te

kstó

w;

wyk

onując

ćw

icze

nia

prak

tycz

ne, u

trwal

ają

pods

taw

owe

zasa

dy fo

rmat

owan

ia i

reda

gow

ania

teks

tu, w

staw

iają

obr

az

do d

okum

entu

teks

tow

ego,

sto

sują

c różn

e sp

osob

y,

m.in

.: os

adza

nie

obra

zu w

tekś

cie

i wst

awia

nie

obra

zu

z za

chow

anie

m p

ołąc

zeni

a; fo

rmat

ują

obra

z w

staw

iony

do

teks

tu;

na g

otow

ych

plik

ach ćw

iczą

spo

soby

usp

raw

niając

e pr

acę

nad

teks

tem

(m.in

.: op

erac

je n

a fra

gmen

tach

teks

tu,

auto

mat

yczn

e w

yszu

kiw

anie

i za

mia

na z

nakó

w, s

toso

wan

ie

wbu

dow

anyc

h sł

owni

ków

)

Twor

zeni

e w

ielo

stro

nico

wyc

h pu

blik

acji.

Sto

sow

anie

prz

epis

ów p

raw

a w

zak

resi

e ko

rzys

tani

a z

cudz

ych

mat

eriałó

w p

ocho

dząc

ych

z różn

ych źr

ódeł

.

Prz

estrz

egan

ie z

asad

wsp

ółpr

acy

w g

rupi

e.

przy

goto

wuj

e dł

uższ

y te

kst (

ok. 2

0 st

ron)

i w

skaz

uje

na

różn

e ch

arak

tery

styc

zne

cech

y –

nagł

ówki

, sto

pki,

num

erac

ja s

tron;

zale

ca p

rzyg

otow

anie

wie

lost

roni

cow

ej p

ublik

acji

(moż

na p

opro

sić

nauc

zyci

eli jęz

yka

pols

kieg

o, ję

zykó

w

obcy

ch, h

isto

rii, g

eogr

afii

czy

biol

ogii

o pr

zygo

tow

anie

te

mat

ów ta

kich

pra

c)

twor

zą k

ilkun

asto

stro

nico

we

publ

ikac

je z

nag

łów

kiem

i s

topk

ą, p

rzyp

isam

i, gr

afiką,

tabe

lam

i itp

., fo

rmat

ują

teks

t w

kol

umna

ch;

opra

cow

ują

doku

men

ty te

ksto

we

o różn

ym p

rzez

nacz

eniu

;

wyk

onują

proj

ekt g

rupo

wy,

włą

czając

gra

fikę

do te

kstu

i łąc

ząc

opra

cow

ane

doku

men

ty; s

tosu

ją p

rzep

isy

praw

a

w z

akre

sie

korz

ysta

nia

z cu

dzyc

h m

ater

iałó

w p

ocho

dząc

ych

z różn

ych źr

ódeł

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 26 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

27

3.3.

Inte

rnet

i m

ultim

edia

Kom

pute

r jak

o źr

ódło

info

rmac

ji

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Kor

zyst

anie

z s

ieci

kom

pute

row

ej.

omaw

ia ro

dzaj

e si

eci i

spo

sób

orga

niza

cji k

ompu

teró

w

w s

ieci

na

przy

kład

zie

prac

owni

szk

olne

j; sy

stem

atyz

uje

poję

cia

zwią

zane

z s

ieci

ami;

wsk

azuj

e na

różn

e m

etod

y po

dłąc

zeni

a się

do In

tern

etu

sam

odzi

elni

e i b

ezpi

eczn

ie p

racu

ją w

sie

ci lo

kaln

ej

i glo

baln

ej, w

ykon

ując

ćw

icze

nia;

dysk

utują

nad

zale

tam

i łąc

zeni

a ko

mpu

teró

w w

sieć

Wys

zuki

wan

ie i

wyk

orzy

styw

anie

(gro

mad

zeni

e,

sele

kcjo

now

anie

, prz

etw

arza

nie)

info

rmac

ji z

różn

ych

źród

eł, w

tym

Inte

rnet

u.

Roz

umie

nie

znac

zeni

a do

stęp

nośc

i do

Inte

rnet

u dl

a wła

sneg

o ro

zwoj

u or

az ro

zwoj

u go

spod

arcz

ego

kraj

u.

Dok

onyw

anie

św

iado

meg

o w

ybor

u pr

zegląd

anyc

h st

ron

inte

rnet

owyc

h.

przy

goto

wuj

e ko

mpu

tery

w p

raco

wni

tak,

aby

un

iem

ożliw

ić w

chod

zeni

e na

stro

ny, k

tóre

nie

prze

znac

zone

dla

dzi

eci i

mło

dzieży

; ins

talu

je

odpo

wie

dnie

opr

ogra

mow

anie

;

inic

juje

dys

kusję

na te

mat

usł

ug in

tern

etow

ych;

po

dsum

owuj

e dy

skus

ję;

poda

je p

rakt

yczn

e ra

dy ja

k od

pow

iedn

io fo

rmuł

ować

ha

sło,

zaw

ężać

obs

zar p

oszu

kiw

ań, g

dy tr

zeba

w

yszu

kać

info

rmac

je n

a ok

reśl

ony

tem

at (w

dob

orze

te

mat

ów w

skaz

ana

jest

wsp

ółpr

aca

z na

uczy

ciel

ami

inny

ch p

rzed

mio

tów

);

syst

emat

yzuj

e po

jęci

a

dysk

utują

na te

mat

zas

toso

wan

ia In

tern

etu

oraz

akt

ualn

ych

spos

obów

pod

łącz

enia

do

Inte

rnet

u;

posł

ugując

się

odp

owie

dnim

i sys

tem

ami w

yszu

kiw

ania

, zn

ajdu

ją in

form

acje

w in

tern

etow

ych

zaso

bach

dan

ych,

ka

talo

gach

, baz

ach

dany

ch;

pobi

erają

info

rmac

je i

doku

men

ty z

różn

ych źr

ódeł

, w

tym

inte

rnet

owyc

h, o

ceni

ają

pod

wzg

lęde

m tr

eści

i f

orm

y ic

h pr

zyda

tnoś

ć do

wyk

orzy

stan

ia

w re

aliz

owan

ych

zada

niac

h i p

roje

ktac

h

inic

juje

dys

kusję

na te

mat

e-u

sług

;

zwra

ca u

wag

ę na

św

iado

me

korz

ysta

nie

z us

ług

inte

rnet

owyc

h, n

a st

osow

anie

prz

epis

ów p

raw

a or

az n

a is

tnie

nie

ogra

nicz

eń i

zagr

ożeń

w ty

m z

akre

sie

dysk

utują

o e-

usłu

gach

inte

rnet

owyc

h (m

.in.:

nauk

a

i pra

ca w

Inte

rnec

ie, k

siąż

ki, c

zaso

pism

a, m

uzea

, ban

ki,

zaku

py i

aukc

je, p

odróże

, roz

ryw

ka)

oraz

o p

odst

awow

ych

prze

pisa

ch d

otyc

zący

ch k

orzy

stan

ia

z ty

ch u

sług

; wym

ieni

ają

się

wła

snym

i doś

wia

dcze

niam

i;

pobi

erając

plik

i z In

tern

etu,

sto

sują

prz

epis

y pr

awa

zwią

zane

z p

obie

rani

em m

ater

iałó

w z

Inte

rnet

u

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 27 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

28

Kom

unik

owan

ie s

ię z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

i te

chno

logi

i in

form

acyj

no-k

omun

ikac

yjny

ch.

Uśw

iado

mie

nie

nieb

ezpi

ecze

ństw

a zw

iąza

nego

z

naw

iązy

wan

iem

pop

rzez

Inte

rnet

kon

takt

ów

z ni

ezna

jom

ymi o

soba

mi.

Prz

estrz

egan

ie z

asad

właśc

iweg

o za

chow

ania

w

Inte

rnec

ie.

zale

ca p

owtó

rzen

ie z

e sz

koły

pod

staw

owej

info

rmac

ji o

pisa

niu

i wys

yłan

iu li

stów

dro

gą e

lekt

roni

czną

or

az o

inny

ch fo

rmac

h ko

mun

ikow

ania

się

;

zwra

ca s

zcze

gólną

uwag

ę na

prz

estrz

egan

ie z

asad

ne

tyki

ety

(m.in

.: na

prz

estrz

egan

ie n

orm

zac

how

ania

w

Sie

ci, z

wła

szcz

a uż

ywan

ie o

dpow

iedn

iego

owni

ctw

a) i

pods

taw

owyc

h za

sad

reda

kcji

teks

tu;

wsk

azuj

e na

pod

obieńs

twa

i róż

nice

pos

zcze

góln

ych

form

kom

unik

owan

ia s

ię;

zwra

ca u

wag

ę na

zag

roże

nia

doty

cząc

e ko

rzys

tani

a

z ko

mun

ikac

ji za

pom

ocą

Inte

rnet

u

wyk

onując

pra

ktyc

zne ćw

icze

nia,

pow

tarz

ają

info

rmac

je n

a te

mat

zas

ad k

orzy

stan

ia z

poc

zty

elek

troni

czne

j, zw

łasz

cza

nety

kiet

y;

zakł

adają

kont

o po

czto

we

w p

orta

lu in

tern

etow

ym

i kon

figur

ują

je z

godn

ie z

e sw

oim

i pot

rzeb

ami;

korz

ysta

ją z

inny

ch w

ybra

nych

spo

sobó

w k

omun

ikow

ania

się

za p

omoc

ą In

tern

etu,

np

. bio

rą u

dział w

dys

kusj

ach

na fo

rum

;

omaw

iają

inne

spo

soby

kom

unik

owan

ia s

ię z

a po

moc

ą In

tern

etu,

m.in

.: ko

mun

ikat

ory

i cza

ty, S

kype

, gru

py

i for

a dy

skus

yjne

; wys

zuku

ją w

Inte

rnec

ie w

ięce

j inf

orm

acji

na te

mat

różn

ych

form

kom

unik

acji;

dysk

utują

na te

mat

sto

sow

ania

zas

ad n

etyk

iety

poc

ztow

ej;

poda

ją p

rzykła

dy właśc

iweg

o i n

iewłaśc

iweg

o ko

rzys

tani

a

z te

j usł

ugi;

dysk

utują

na te

mat

zag

roże

ń i o

strz

eżeń

dot

yczą

cych

ko

rzys

tani

a z

kom

unik

acji

za p

omoc

ą In

tern

etu,

zwła

szcz

a an

onim

owoś

ci k

onta

któw

Twor

zeni

e st

rony

inte

rnet

owej

.

Wsp

ółtw

orze

nie

zaso

bów

w s

ieci

.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

na p

rzykła

dzie

teks

tu ź

ródł

oweg

o w

ybra

nej s

trony

po

kazu

je b

udow

ę st

rony

WW

W;

prop

onuj

e w

ykon

anie

stro

ny n

a ko

nkre

tny

tem

at,

np. o

sto

licac

h eu

rope

jski

ch, o

szk

ole,

o s

woj

ej

mie

jsco

woś

ci;

omaw

ia p

odst

awow

e za

sady

twor

zeni

a st

ron

inte

rnet

owyc

h; p

okaz

uje

na p

rzykła

dach

twor

zeni

e st

rony

w ję

zyku

HTM

L;

zwra

ca u

wag

ę na

prz

estrz

egan

ie p

odst

awow

ych

zasa

d ko

rzys

tani

a z

cudz

ych

mat

eriałó

w, u

mie

szcz

anyc

h na

wła

snyc

h st

rona

ch W

WW

;

omaw

ia s

posó

b pu

blik

owan

ia s

trony

w In

tern

ecie

zapo

znają

się

z za

sada

mi p

roje

ktow

ania

stro

ny W

WW

;

twor

zą p

rostą

stro

nę in

tern

etow

ą, s

tosu

jąc

ogól

ne z

asad

y pr

ojek

tow

ania

stro

n in

tern

etow

ych;

niek

tórz

y pu

blik

ują

swoj

e st

rony

w In

tern

ecie

;

umie

szcz

ają

info

rmac

je w

odp

owie

dnic

h se

rwis

ach

inte

rnet

owyc

h;

twor

zą p

roje

kty,

kom

unik

ując

się

za

pom

ocą

tech

nolo

gii

info

rmac

yjno

-kom

unik

acyj

nych

z c

złon

kam

i gru

py;

wsp

ółpr

acują

w g

rupi

e na

pro

jekt

em, w

ykon

ując

sa

mod

ziel

nie

zada

nia

szcz

egół

owe

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 28 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

29

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

pre

zent

acji

mul

timed

ialn

ych

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Twor

zeni

e pr

ezen

tacj

i mul

timed

ialn

ej.

Roz

umie

nie

koni

eczn

ości

kor

zyst

ania

z

licen

cjon

owan

ego

opro

gram

owan

ia k

ompu

tero

weg

o.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

zale

ca p

owtó

rzen

ie z

e sz

koły

pod

staw

owej

info

rmac

ji na

tem

at tw

orze

nia

prez

enta

cji m

ultim

edia

lnej

;

zwra

ca u

wag

ę na

kor

zyst

anie

z li

cenc

jono

wan

ego

opro

gram

owan

ia;

przy

goto

wuj

e pl

iki,

któr

e po

służ

ą uc

znio

m d

o ćw

icze

ń pr

zy w

zbog

acan

iu p

reze

ntac

ji;

zwra

ca u

wag

ę na

um

iesz

czan

ie o

dpow

iedn

iej i

lośc

i gr

afik

i, an

imac

ji i d

źwię

ków

w p

reze

ntac

ji;

omaw

ia z

asad

y pr

ezen

tow

ania

pok

azu

slaj

dów

twor

zą p

reze

ntac

ję m

ultim

edia

lną

na w

ybra

ny te

mat

;

stos

ują

zasa

dy tw

orze

nia

prez

enta

cji,

odpo

wie

dnio

um

iesz

czając

teks

t i o

braz

y na

sla

jdzi

e, d

obie

rają

c tło

, do

dają

c an

imac

je, d

źwię

ki i

prze

jści

a m

iędz

y sl

ajda

mi;

dba

o po

praw

ność

reda

kcyj

ną te

kstó

w;

przy

goto

wują

i uru

cham

iają

pok

az;

przy

goto

wują

prez

enta

cję

w p

osta

ci a

lbum

u fo

togr

afic

zneg

o;

wsp

ółpr

acują

w g

rupi

e na

pro

jekt

em, w

ykon

ując

sa

mod

ziel

nie

zada

nia

szcz

egół

owe

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 29 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

30

3.4.

Obl

icze

nia

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

dan

ych

liczb

owyc

h

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Pro

jekt

owan

ie ta

beli

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

i w

ykon

ywan

ie o

blic

zeń

za p

omoc

ą ar

kusz

a ka

lkul

acyj

nego

.

Roz

umie

nie

koni

eczn

ości

kor

zyst

ania

z

licen

cjon

owan

ego

opro

gram

owan

ia k

ompu

tero

weg

o.

inic

juje

dys

kusję

na te

mat

ark

uszy

kal

kula

cyjn

ych

– ic

h m

ożliw

ości

i za

sad

wyk

onyw

ania

obl

icze

ń;

przy

goto

wuj

e ki

lka

przy

kład

owyc

h pl

ików

lub

korz

ysta

ze

zw

ykle

dołąc

zany

ch d

o po

dręc

znik

a lu

b po

radn

ika

met

odyc

zneg

o; p

liki u

mie

szcz

a na

dys

ku tw

ardy

m

w fo

lder

ze p

rzyg

otow

anym

dla

ucz

niów

;

zwra

ca u

wag

ę na

kor

zyst

anie

z li

cenc

jono

wan

ego

opro

gram

owan

ia;

wyj

aśni

a na

kon

kret

nych

prz

ykła

dach

zas

ady

proj

ekto

wan

ia ta

bel,

zasa

dy a

dres

owan

ia o

raz

korz

ysta

nia

z fu

nkcj

i ark

usza

dysk

utują

na te

mat

zas

toso

wań

ark

usza

kal

kula

cyjn

ego

i p

rzyp

omin

ają

ze s

zkoł

y po

dsta

wow

ej b

udow

ę do

kum

entu

ar

kusz

a or

az p

odst

awow

e wła

snoś

ci;

wyk

onując

ćw

icze

nia

prak

tycz

ne, p

roje

ktują

tabe

le a

rkus

za,

wpr

owad

zają

dan

e, tw

orzą

form

uły,

sto

sują

wyb

rane

funk

cje

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go; m

odyf

ikują

tabe

le w

cel

u us

praw

nien

ia o

blic

zeń;

stos

ują

w z

adan

iach

zas

adę

adre

sow

ania

wzg

lędn

ego;

po

trafią

zas

toso

wać

adr

es b

ezw

zglę

dny

lub

mie

szan

y, a

by

ułat

wić

obl

icze

nia;

druk

ują

tabe

lę a

rkus

za, d

obie

rają

c od

pow

iedn

ie p

aram

etry

dr

ukow

ania

; roz

różn

iają

lini

e si

atki

od

obra

mow

ania

Pre

zent

owan

ie d

anyc

h w

pos

taci

wyk

resu

.

przy

goto

wuj

e ze

staw

y da

nych

, dla

któ

rych

twor

zone

dą w

ykre

sy; z

wra

ca u

wag

ę na

odp

owie

dni w

ybór

za

kres

u da

nych

, moż

liwoś

ć zm

iany

ety

kiet

ora

z fo

rmat

owan

ia p

oszc

zegó

lnyc

h częś

ci w

ykre

su

wyk

onując

ćw

icze

nia

prak

tycz

ne, s

tosu

ją a

rkus

z ka

lkul

acyj

ny

do g

rom

adze

nia

dany

ch i

prze

dsta

wia

nia

ich

w p

osta

ci

graf

iczn

ej, z

wyk

orzy

stan

iem

odp

owie

dnic

h ty

pów

wyk

resó

w;

stos

ują

ogól

ne z

asad

y pr

zygo

tow

ania

wyk

resu

w a

rkus

zu

kalk

ulac

yjny

m, m

.in.:

zasa

dy d

obor

u ty

pu w

ykre

su d

o da

nych

i w

ynik

ów; t

wor

zą, z

ależ

nie

od d

anyc

h, ró

żne

typy

w

ykre

sów

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 30 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

31

Wst

awia

nie

tabe

l i w

ykre

sów

ark

usza

kal

kula

cyjn

ego

do

doku

men

tów

teks

tow

ych.

pole

ca p

owtó

rzen

ie s

poso

bów

wst

awia

nia

obra

zu d

o te

kstu

z p

oprz

edni

ch te

mat

ów;

omaw

ia ró

żne

mec

hani

zmy

połą

czen

ia i

osad

zani

a ob

iekt

ów w

ark

uszu

kal

kula

cyjn

ym, z

wra

ca u

wag

ę na

po

dobi

eńst

wa

do w

czes

nej p

ozna

nych

spo

sobó

w

wst

awia

nia

obie

któw

do

doku

men

tów

wyk

onując

pra

ktyc

zne ćw

icze

nia,

wyj

aśni

ają

różn

icę

mię

dzy

tabe

lą o

sadz

oną

a ta

belą

połąc

zoną

; wst

awia

ją ta

belę

ar

kusz

a do

dok

umen

tu te

ksto

weg

o ja

ko o

biek

t osa

dzon

y

i jak

o ob

iekt

połąc

zony

; wst

awia

ją ta

belę

ark

usza

ka

lkul

acyj

nego

do

doku

men

tu te

ksto

weg

o z

plik

u

Zast

osow

anie

ark

usza

kal

kula

cyjn

ego.

Um

ieję

tnoś

ć w

spół

prac

y w

gru

pie.

przy

goto

wuj

e za

dani

a z

różn

ych

dzie

dzin

dla

ucz

niów

, kt

óre

moż

na ro

zwią

zać

za p

omoc

ą ar

kusz

a ka

lkul

acyj

nego

wyk

onując

pra

ktyc

zne ćw

icze

nia,

sto

sują

ark

usz

kalk

ulac

yjny

do

rozw

iązy

wan

ia z

adań

rach

unko

wyc

h z

prog

ram

u na

ucza

nia

gim

nazj

um (n

a pr

zykł

ad z

mat

emat

yki l

ub fi

zyki

) i z

cod

zien

nego

życ

ia (n

a pr

zykł

ad p

lano

wan

ie w

ydat

ków

); w

ykor

zyst

ują

arku

sz k

alku

lacy

jny

do a

naliz

y w

ynik

ów

eksp

erym

entó

w;

wyk

onują

proj

ekty

, wsp

ółpr

acując

w g

rupi

e

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 31 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

32

3.5.

Baz

y da

nych

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

baz

y da

nych

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Twor

zeni

e ba

zy d

anyc

h.

Roz

umie

nie

koni

eczn

ości

kor

zyst

ania

z

licen

cjon

owan

ego

opro

gram

owan

ia k

ompu

tero

weg

o.

wyj

aśni

a na

prz

ykła

dach

, na

czym

pol

ega

prze

twar

zani

e da

nych

w b

azac

h da

nych

; sy

stem

atyz

uje

poję

cia

doty

cząc

e ba

z da

nych

;

przy

goto

wuj

e ki

lka

przy

kład

owyc

h pl

ików

lub

korz

ysta

ze

zw

ykle

dołąc

zany

ch d

o po

dręc

znik

a lu

b po

radn

ika

met

odyc

zneg

o; p

liki u

mie

szcz

a na

dys

ku tw

ardy

m

w fo

lder

ze p

rzyg

otow

anym

dla

ucz

niów

;

zwra

ca u

wag

ę na

kor

zyst

anie

z li

cenc

jono

wan

ego

opro

gram

owan

ia

poda

ją p

rzykła

dy z

bior

ów in

form

acji,

któ

re m

ogą

być

grom

adzo

ne w

baz

ach

dany

ch;

otw

iera

ją g

otow

y pl

ik b

azy

dany

ch i

omaw

iają

stru

kturę

bazy

;

wyk

onując

pra

ktyc

zne ćw

icze

nia,

twor

zą p

rostą

bazę

da

nych

w p

osta

ci je

dnej

tabe

li; s

tosu

jąc

pods

taw

owe

zasa

dy tw

orze

nia

baz

dany

ch;

proj

ektu

ją fo

rmul

arze

, dos

toso

wując

form

ular

z do

w

prow

adza

nych

dan

ych

Poz

nani

e m

etod

wys

zuki

wan

ia in

form

acji

w b

azac

h da

nych

.

omaw

ia o

pera

cje

bazo

dano

we,

m.in

.: do

tycząc

e w

yszu

kiw

ania

info

rmac

ji; p

odaj

e pr

zykł

ady

poda

ją p

rzykła

dy w

cześ

niej

spo

tkan

ych

zaga

dnień

zwią

zany

ch z

wys

zuki

wan

iem

info

rmac

ji,

np. w

Inte

rnec

ie;

otw

iera

ją g

otow

y pl

ik b

azy

dany

ch; w

ykon

ują ćw

icze

nia,

ko

rzys

tają

c z

goto

wyc

h za

pytań

i rap

ortó

w;

porząd

kują

reko

rdy,

wpr

owad

zają

now

e, u

suw

ają

niep

otrz

ebne

;

twor

zą wła

sne

kwer

endy

i pr

zygo

tow

ują

rapo

rty n

a po

dsta

wie

tabe

li lu

b kw

eren

dy

Pro

jekt

owan

ie s

yste

mów

info

rmat

yczn

ych.

wyj

aśni

a, n

a cz

ym p

oleg

a pr

ojek

tow

anie

pro

steg

o sy

stem

u in

form

atyc

zneg

o; o

maw

ia e

tapy

pr

ojek

tow

ania

sys

tem

ów in

form

atyc

znyc

h

poda

ją w

dys

kusj

i prz

ykła

dy s

yste

mów

info

rmat

yczn

ych

z

otoc

zeni

a i w

yjaś

niają

ich

zast

osow

anie

;

wyk

onują

wsp

ólni

e pr

ojek

t sys

tem

u in

form

atyc

zneg

o;

wsp

ółpr

acują

w g

rupi

e, w

ykon

ując

sam

odzi

elni

e za

dani

a sz

czeg

ółow

e

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 32 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

33

3.6.

Alg

oryt

mik

a

Roz

wią

zyw

anie

pro

blem

ów i

pode

jmow

anie

dec

yzji

z w

ykor

zyst

anie

m k

ompu

tera

, sto

sow

anie

pod

ejśc

ia a

lgor

ytm

iczn

ego

Szcz

egół

owe

cele

ksz

tałc

enia

i w

ycho

wan

ia

Nau

czyc

iel:

Ucz

niow

ie:

Roz

wią

zyw

anie

pro

blem

ów i

pode

jmow

anie

dec

yzji

z

wyk

orzy

stan

iem

kom

pute

ra, s

toso

wan

ie p

odejśc

ia

algo

rytm

iczn

ego.

wyj

aśni

a po

jęci

e al

gory

tmu,

pod

aje

przy

kład

y al

gory

tmów

rozw

iązy

wan

ia ró

żnyc

h pr

oble

mów

;

omaw

ia e

tapy

rozw

iązy

wan

ia p

robl

emu

(zad

ania

);

omaw

ia n

a pr

zykł

adac

h sp

osob

y pr

ezen

tacj

i alg

oryt

mu

w p

osta

ci li

sty

krok

ów i

sche

mat

u bl

okow

ego

anal

izują

goto

listę

kro

ków

prz

ykła

dow

ego

algo

rytm

u;

określ

ają

dane

do

zada

nia

oraz

wyn

iki i

zap

isują

pros

ty

algo

rytm

lini

owy

w p

osta

ci li

sty

krok

ów;

korz

ysta

jąc

z go

tow

ych

przy

kład

ów, z

apoz

nają

się

z

pods

taw

owym

i zas

adam

i pre

zent

acji

algo

rytm

ów

w p

osta

ci s

chem

atów

blo

kow

ych;

korz

ysta

jąc

z pr

ogra

mu

eduk

acyj

nego

, pre

zent

ują

algo

rytm

y lin

iow

e, z

war

unka

mi i

iter

acyj

ne z

a po

moc

ą lis

ty

krok

ów i

sche

mat

u bl

okow

ego

Wyk

orzy

stan

ie a

rkus

za k

alku

lacy

jneg

o do

real

izac

ji al

gory

tmów

.

poka

zuje

prz

ykła

dy z

asto

sow

ania

ark

usza

ka

lkul

acyj

nego

do

rozw

iązy

wan

ia p

rost

ych

prob

lem

ów

algo

rytm

iczn

ych

wyk

onując

ćw

icze

nia,

real

izują

algo

rytm

y lin

iow

e

i z w

arun

kam

i w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

Roz

umie

nie,

na

czym

pol

ega

prog

ram

owan

ie.

Roz

umie

nie

koni

eczn

ości

kor

zyst

ania

z

licen

cjon

owan

ego

opro

gram

owan

ia k

ompu

tero

weg

o.

wyj

aśni

a uc

znio

m, n

a cz

ym p

oleg

a pr

oces

kom

pila

cji,

uruc

hom

ieni

a i w

ykon

ania

pro

gram

u ko

mpu

tero

weg

o na

pisa

nego

w ję

zyku

wys

okie

go p

ozio

mu;

omaw

ia, p

odając

kon

kret

ne p

rzykła

dy, z

apis

ywan

ie

algo

rytm

ów w

pos

taci

języ

ka p

rogr

amow

ania

; wyj

aśni

a st

osow

anie

pro

cedu

r

korz

ysta

jąc

z op

rogr

amow

ani e

duka

cyjn

ego,

pis

zą p

rost

e po

lece

nia

i def

iniu

ją p

roce

dury

w ję

zyku

Log

o; s

tosu

proc

edur

y be

z pa

ram

etró

w i

z pa

ram

etra

mi;

zapi

sują

al

gory

tmy

z w

arun

kam

i i it

erac

yjne

w L

ogo;

twor

prog

ram

y ite

racy

jne

w p

rogr

amie

Bal

tie

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 33 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

34

Poz

nani

e w

ybra

nych

alg

oryt

mów

.

omaw

ia n

a pr

zykł

adac

h al

gory

tmy

znaj

dow

ania

w

ybra

nego

ele

men

tu w

zbi

orze

nie

upor

ządk

owan

ym

i upo

rząd

kow

anym

ora

z w

ybra

ne a

lgor

ytm

y po

rząd

kow

ania

zbi

oru

elem

entó

w;

zlec

a uc

znio

m w

ykon

anie

odp

owie

dnic

h po

moc

y dy

dakt

yczn

ych,

w c

elu

prak

tycz

nego

pok

azan

ia

działa

nia

algo

rytm

ów

wyk

onują

prak

tycz

nie

algo

rytm

wyb

oru

najw

yższ

ego

uczn

ia

spoś

ród

pięc

iu;

anal

izują

listę

kro

ków

alg

oryt

mu

znaj

dow

ania

wyb

rane

go

elem

entu

w z

bior

ze n

ieup

orzą

dkow

anym

, na

przy

kład

zie

wyb

oru

najw

ięks

zej l

iczb

y sp

ośró

d

n lic

zb

wyk

onują

prak

tycz

nie

algo

rytm

zna

jdow

ania

wyb

rane

go

elem

entu

w z

bior

ze u

porząd

kow

anym

, gra

jąc

w g

„zga

dyw

anie

licz

by”;

anal

izują

sche

mat

yczn

y ry

sune

k

i wyk

onują

ten

algo

rytm

, kor

zyst

ając

z p

omoc

y dy

dakt

yczn

ych;

wyk

onują

prak

tycz

nie,

kor

zyst

ając

z p

omoc

y dy

dakt

yczn

ych,

alg

oryt

m s

orto

wan

ia p

rzez

wyb

ór

i ana

lizują

listę

kro

ków

tego

alg

oryt

mu;

wyk

onują

prak

tycz

nie,

kor

zyst

ając

z p

omoc

y dy

dakt

yczn

ych,

alg

oryt

m s

orto

wan

ia bąb

elko

weg

o

i ana

lizują

goto

wy

sche

mat

blo

kow

y te

go a

lgor

ytm

u,

korz

ysta

jąc

z pr

ogra

mu

ELI

Roz

umie

nie,

na

czym

pol

ega

mod

elow

anie

. Tw

orze

nie

pros

tych

mod

eli.

przy

goto

wuj

e ki

lka

przy

kład

owyc

h pl

ików

lub

korz

ysta

ze

zw

ykle

dołąc

zany

ch d

o po

dręc

znik

a lu

b po

radn

ika

met

odyc

zneg

o; p

liki u

mie

szcz

a na

dys

ku tw

ardy

m

w fo

lder

ze p

rzyg

otow

anym

dla

ucz

niów

;

omaw

ia n

a pr

zykł

adzi

e, n

a cz

ym p

oleg

a m

odel

owan

ie

korz

ysta

jąc

z go

tow

ego

przy

kład

u m

odel

u rz

utu

kost

sześ

cien

ną d

o gr

y, z

apoz

nają

się

z m

odel

owan

iem

;

wyk

onują

sam

odzi

elni

e pr

osty

mod

el, n

p. rz

utu

mon

etą,

ko

rzys

tają

c z

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go;

korz

ysta

jąc

z pł

yty

CD

, ana

lizują

goto

we

mod

ele

różn

ych

zjaw

isk,

np.

prz

yrod

nicz

ych

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 34 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

35

4.

Prop

ozyc

je k

ryte

riów

oce

ny –

wym

agan

ia n

a po

szcz

egól

ne o

ceny

szk

olne

4.1.

Kom

pute

r i g

rafik

a ko

mpu

tero

wa

Posł

ugiw

anie

się

kom

pute

rem

i je

go o

prog

ram

owan

iem

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

poda

je k

ilka

zast

osow

kom

pute

ra;

wym

ieni

a częś

ci s

kład

owe

zest

awu

kom

pute

row

ego;

posł

uguj

e się

kom

pute

rem

i u

rząd

zeni

ami T

I w

pod

staw

owym

zak

resi

e;

poda

je k

ilka

przy

kład

ów

urzą

dzeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m;

wie

, że

nadm

iern

a ilość

cza

su

spęd

zone

go p

rzy

kom

pute

rze

zagr

aża

zdro

wiu

psy

chic

znem

u

i fiz

yczn

emu;

zdaj

e so

bie

spra

wę,

że

moż

na

uzal

eżnić

się

od k

ompu

tera

; zna

i s

tosu

je s

poso

by z

apob

iega

nia

uzal

eżni

aniu

się

od

kom

pute

ra

wsk

azuj

e ki

lka

przy

kład

ów

zast

osow

ania

kom

pute

ra,

np. w

szk

ole,

zak

łada

ch p

racy

i ż

yciu

spo

łecz

nym

;

defin

iuje

kom

pute

r jak

o ze

staw

ur

ządz

eń e

lekt

roni

czny

ch

i okr

eśla

ich

prze

znac

zeni

e;

zna

jedn

ostk

i poj

emno

ści

pam

ięci

;

wym

ieni

a i o

maw

ia ró

żne

typy

ko

mpu

teró

w o

raz

budo

i dzi

ałan

ie w

ybra

nych

urząd

zeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m

omaw

ia z

asto

sow

anie

kom

pute

ra

w ró

żnyc

h dz

iedz

inac

h ży

cia,

na

uki i

gos

poda

rki;

zna

poję

cia:

pro

gram

ko

mpu

tero

wy,

pam

ięć,

sys

tem

dw

ójko

wy,

bit,

baj

t, R

AM

;

omaw

ia p

odst

awow

e uk

łady

m

iesz

cząc

e się

na pły

cie

głów

nej;

wym

ieni

a i o

maw

ia ró

żne

typy

ko

mpu

teró

w o

raz

budo

i dzi

ałan

ie w

ybra

nych

urząd

zeń

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m,

np. s

kane

ra, a

para

tu c

yfro

weg

o

omaw

ia s

chem

at d

ział

ania

ko

mpu

tera

, m

.in. p

rzek

ształc

anie

info

rmac

ji w

dan

e, p

rzet

war

zani

e da

nych

or

az w

yjaś

nia

funk

cje

proc

esor

a od

pow

iedz

ialn

ego

za te

pr

oces

y; w

yjaś

nia,

czy

m je

st

BIO

S;

poda

je p

rzykła

dy k

art

rozs

zerz

eń, k

tóre

moż

na

zain

stal

ować

w k

ompu

terz

e;

omaw

ia ró

żne

typy

kom

pute

rów

or

az b

udow

ę i d

ział

anie

w

ybra

nych

urząd

zeń

wsp

ółpr

acując

ych

z

kom

pute

rem

, np.

kam

ery

cyfro

wej

i in

tern

etow

ej

potra

fi ok

reśl

ić p

odst

awow

e pa

ram

etry

czę

ści s

kład

owyc

h ko

mpu

tera

i ur

ządz

wsp

ółpr

acując

ych

z ko

mpu

tere

m;

opis

uje

wyb

rane

zas

toso

wan

ia

info

rmat

yki,

z uw

zglę

dnie

niem

sw

oich

zai

nter

esow

ań, o

raz

ich

wpł

yw n

a os

obis

ty ro

zwój

, ryn

ek

prac

y i r

ozw

ój e

kono

mic

zny;

sam

odzi

elni

e w

yszu

kuje

w

Inte

rnec

ie in

form

acje

o n

owyc

h ur

ządz

enia

ch w

spół

prac

ując

ych

z ko

mpu

tere

m;

korz

ysta

z d

okum

enta

cji u

rząd

zeń

kom

pute

row

ych

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 35 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

36

zna

pods

taw

owe

zasa

dy p

racy

z

prog

ram

em k

ompu

tero

wym

(u

ruch

amia

nie,

wyb

ór o

pcji

z m

enu,

koń

czen

ie p

racy

z

prog

ram

em)

omaw

ia p

rzez

nacz

enie

po

szcz

egól

nych

rodz

ajów

pr

ogra

mów

uży

tkow

ych,

pod

ając

pr

zykł

ady

konk

retn

ych

prog

ram

ów;

wie

, na

czym

pol

ega

uruc

ham

iani

e i i

nsta

low

anie

pr

ogra

mów

;

poda

je p

rzykła

dy n

ośni

ków

pa

mię

ci

umie

szcz

a sk

rót p

rogr

amu

na

pulp

icie

,

wyb

iórc

zo k

orzy

sta

z po

moc

y do

pr

ogra

mów

;

wyj

aśni

a ro

lę p

amię

ci o

pera

cyjn

ej

w c

zasi

e ur

ucha

mia

nia

prog

ram

u;

wie

, jak

odi

nsta

low

ać p

rogr

am

kom

pute

row

y

potra

fi sk

orzy

stać

w ra

zie

potrz

eby

z po

moc

y do

pr

ogra

mu;

wyj

aśni

a pr

oces

y za

chod

zące

w

cza

sie

uruc

ham

iani

a

i ins

talo

wan

ia p

rogr

amu;

potra

fi za

inst

alow

i odi

nsta

low

ać p

rost

y pr

ogra

m,

np. e

duka

cyjn

y, g

określ

a po

jem

ność

pam

ięci

, ilość

w

olne

go i

zaję

tego

mie

jsca

na

dysk

u;

wys

zuku

je w

Inte

rnec

ie lu

b in

nych

źr

ódła

ch in

form

acje

na

tem

at

now

ych

prog

ram

ów uży

tkow

ych

i n

ośni

ków

pam

ięci

wie

, jak

a je

st ro

la s

yste

mu

oper

acyj

nego

zn

a po

dsta

wow

e fu

nkcj

e sy

stem

u op

erac

yjne

go

poda

je p

rzykła

dy s

yste

mów

op

erac

yjny

ch

omaw

ia c

echy

wyb

rany

ch

syst

emów

ope

racy

jnyc

h,

m.in

.: W

indo

ws,

Lin

ux, M

ac O

S

poró

wnu

je w

ybra

ne s

yste

my

oper

acyj

ne, p

odając

różn

ice

wie

, że

należy

pos

iada

ć lic

encję

na uży

wan

y pr

ogra

m

kom

pute

row

y;

wie

, na

czym

pol

ega

pira

ctw

o ko

mpu

tero

we

i jak

ie g

rożą

sa

nkcj

e za

nie

lega

lne

uzys

kani

e pr

ogra

mu

kom

pute

row

ego

w c

elu

osią

gnię

cia

korz

yści

m

ająt

kow

ych

wie

, co

to je

st li

cenc

ja n

a pr

ogra

m i

wym

ieni

a je

j rod

zaje

;

wym

ieni

a pr

zykł

ady

prze

stęp

czoś

ci k

ompu

tero

wej

zna

poję

cie:

pra

wo

auto

rski

e,

omaw

ia p

rzykła

dow

e ro

dzaj

e da

rmow

ych

licen

cji

wyj

aśni

a różn

icę

mię

dzy

różn

ymi r

odza

jam

i lic

encj

i;

potra

fi ze

zro

zum

ieni

em

prze

czyt

ać tr

eść

licen

cji n

a uż

ywan

y pr

ogra

m

korz

ysta

jąc

z In

tern

etu

lub

inny

ch

źród

eł, o

dszu

kuje

wię

cej

info

rmac

ji na

tem

at d

arm

owyc

h lic

encj

i

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 36 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

37

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

rysu

nków

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

przy

uży

ciu

wyb

rane

go e

dyto

ra

graf

iki t

wor

zy p

rost

y ry

sune

k,

używ

ając

pod

staw

owyc

h na

rzęd

zi g

rafic

znyc

h;

potra

fi za

pisa

ć do

kum

ent

kom

pute

row

y w

plik

u

w o

kreś

lony

m m

iejs

cu (d

ysku

, fo

lder

ze);

odcz

ytuj

e ry

sune

k za

pisa

ny w

plik

u, w

prow

adza

zm

iany

i za

pisu

je p

onow

nie

zna

zasa

dy tw

orze

nia

doku

men

tu

kom

pute

row

ego

na p

rzykła

dzie

tw

orze

nia

rysu

nku

w p

rogr

amie

gr

afic

znym

;

rozu

mie

, dla

czeg

o na

leży

za

pisa

ć do

kum

ent n

a no

śnik

u pa

mię

ci m

asow

ej;

przy

uży

ciu

wyb

rane

go e

dyto

ra

graf

iki t

wor

zy ry

sunk

i, st

osując

op

erac

je n

a ob

razi

e i j

ego

fragm

enta

ch, p

rzek

ształc

a ob

razy

; um

iesz

cza

napi

sy n

a ob

razi

e;

twor

zy p

rost

e an

imac

je

kom

pute

row

e

zna

pods

taw

owe

form

aty

plik

ów

graf

iczn

ych;

posł

uguj

e się

narzęd

ziam

i m

alar

skim

i trz

ech

wyb

rany

ch

prog

ram

ów g

rafic

znyc

h do

tw

orze

nia

kom

pozy

cji z

figu

r;

wyk

onuj

e op

erac

je n

a ob

razi

e

i jeg

o fra

gmen

tach

, m

.in.:

zazn

acza

, kop

iuje

i w

klej

a fra

gmen

ty ry

sunk

u i z

djęc

ia,

stos

ując

wyb

rane

pro

gram

y gr

afic

zne;

twor

zy a

nim

acje

kom

pute

row

e;

druk

uje

rysu

nek

prze

kszt

ałca

form

aty

plik

ów

graf

iczn

ych;

umie

szcz

a na

pisy

na

obra

zie,

po

rów

nują

c m

ożliw

ości

trze

ch

wyb

rany

ch p

rogr

amów

gr

afic

znyc

h;

twor

zy ro

zbud

owan

e an

imac

je

kom

pute

row

e;

zmie

nia

kolo

ry i

inne

efe

kty

na

zdję

ciu,

sto

sują

c w

ybra

ne

prog

ram

y gr

afic

zne;

druk

uje

obra

z, u

stal

ając

sa

mod

ziel

nie

wyb

rane

pa

ram

etry

wyd

ruku

sam

odzi

elni

e w

yszu

kuje

m

ożliw

ości

trze

ch w

ybra

nych

pr

ogra

mów

gra

ficzn

ych,

po

rów

nują

c je

;

przy

goto

wuj

e an

imac

je w

edłu

g wła

sneg

o po

mysłu

, kor

zyst

ając

z

różn

ych

moż

liwoś

ci w

ybra

nego

pr

ogra

mu

do tw

orze

nia

anim

acji

kopi

uje,

prz

enos

i i k

asuj

e pl

iki

wyb

raną

prz

ez s

iebi

e m

etod

ą;

rozu

mie

, jak

ie s

zkod

y m

oże

wyr

ządz

ić w

irus

kom

pute

row

y

rozu

mie

, dla

czeg

o na

leży

w

ykon

ywać

kop

ie d

okum

entó

w;

potra

fi ko

piow

ać, p

rzen

osić

i u

suw

ać p

liki i

fold

ery

met

odą

prze

z S

chow

ek o

raz

met

odą

prze

ciąg

nij i

upu

ść;

stos

uje

pods

taw

owe

zasa

dy

ochr

ony

prze

d w

irusa

mi

kom

pute

row

ymi

paku

je i

rozp

akow

uje

plik

i lub

fo

lder

y;

omaw

ia o

góln

e za

sady

dzi

ałan

ia

wiru

sów

kom

pute

row

ych;

zna

zasa

dy o

chro

ny p

rzed

ośliw

ymi p

rogr

amam

i;

posł

uguj

e się

prog

ram

em

anty

wiru

sow

ym w

cel

u w

ykry

cia

wiru

sów

omaw

ia in

ne ro

dzaj

e za

groż

(kon

ie tr

ojań

skie

, pro

gram

y sz

pieg

ując

e);

wie

, jak

och

ronić

się

prze

d wła

man

iem

się

do

kom

pute

ra;

wyj

aśni

a cz

ym je

st fi

rew

all

utrz

ymuj

e na

bieżą

co p

orzą

dek

w

zas

obac

h ko

mpu

tero

wyc

h;

pam

ięta

o tw

orze

niu

kopi

i w

ażni

ejsz

ych

plik

ów n

a in

nym

no

śnik

u;

korz

ysta

jąc

z do

datk

owyc

h źr

ódeł

, w

yszu

kuje

info

rmac

je n

a te

mat

pr

ogra

mów

szp

iegu

jący

ch

określ

anyc

h ja

ko a

dwar

e

i spy

war

e

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 37 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

38

4.2.

Pra

ca z

dok

umen

tem

teks

tow

ym

Opr

acow

ywan

ie te

kstu

prz

y uż

yciu

edy

tora

teks

tu

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

twor

zy p

rost

y do

kum

ent

teks

tow

y;

stos

uje

wyr

óżni

enia

w te

kści

e,

korz

ysta

jąc

ze z

mia

n pa

ram

etró

w

czci

onki

;

wyk

onuj

e po

dsta

wow

e op

erac

je

na fr

agm

enta

ch te

kstu

kopi

owan

ie, w

ycin

anie

, wkl

ejan

ie;

ozda

bia

teks

t got

owym

i ry

sunk

ami,

obie

ktam

i z g

aler

ii ob

razó

w, s

tosu

jąc

wyb

raną

prz

ez

sieb

ie m

etod

ę;

zapi

suje

dok

umen

t w p

liku

zna

i sto

suje

pod

staw

owe

zasa

dy

form

atow

ania

i re

dago

wan

ia

teks

tu;

form

atuj

e te

kst:

wyb

iera

atry

buty

te

kstu

, spo

sób

wyr

ówny

wan

ia

teks

tu m

iędz

y m

argi

nesa

mi,

para

met

ry c

zcio

nek;

form

atuj

e ry

sune

k (o

biek

t) w

staw

iony

do

teks

tu; z

mie

nia

jego

rozm

iary

, obl

ewa

teks

tem

lu

b st

osuj

e in

ny u

kład

rysu

nku

wzg

lęde

m te

kstu

;

wst

awia

tabe

lę i

wyk

onuj

e po

dsta

wow

e op

erac

je n

a je

j ko

mór

kach

zna

ogól

ne m

ożliw

ości

edy

toró

w

teks

tu i

zasa

dy p

racy

z

doku

men

tem

teks

tow

ym;

zna

i sto

suje

pod

staw

owe

zasa

dy

reda

gow

ania

teks

tu; d

osto

sow

uje

form

atow

anie

teks

tu d

o je

go

prze

znac

zeni

a;

wyk

orzy

stuj

e m

ożliw

ości

au

tom

atyc

zneg

o w

yszu

kiw

ania

i z

amia

ny z

nakó

w;

stos

uje

tabu

lacj

e, w

cięc

ia,

inte

rlini

e;

stos

uje

auto

mat

yczn

ą nu

mer

ację

i w

ypun

ktow

anie

;

wyk

orzy

stuj

e ed

ytor

rów

nań

do

pisa

nia

pros

tych

wzo

rów

;

zna

pods

taw

owe

zasa

dy p

racy

z

dług

im te

kste

m (r

edag

uje

nagł

ówek

, sto

pkę

wst

awia

nu

mer

y st

ron)

;

potra

fi po

dzie

lić te

kst n

a ko

lum

ny

zna

i sto

suje

spo

soby

us

praw

niając

e pr

acę

nad

teks

tem

(m

.in. s

toso

wan

ie g

otow

ych

szab

lonó

w, w

budo

wan

ych

słow

nikó

w);

stos

uje

różn

e ty

py ta

bula

toró

w,

potra

fi zm

ienić

ich

usta

wie

nia

w

cał

ym te

kści

e;

wst

awia

dow

olne

wzo

ry,

wyk

orzy

stując

edy

tor r

ówna

ń;

osad

za o

braz

w d

okum

enci

e te

ksto

wym

, wst

awia

obr

az d

o do

kum

entu

teks

tow

ego

z za

chow

anie

m p

ołąc

zeni

a or

az

omaw

ia ró

żnic

e m

iędz

y ty

mi

dwom

a m

etod

ami;

stos

uje

przy

pisy

;

zna

rodz

aje

tabu

lato

rów

i po

trafi

je właśc

iwie

zas

toso

wać

;

stos

uje

odpo

wie

dnio

spa

cje

nier

ozdz

iela

jącą

;

druk

uje

doku

men

ty te

ksto

we,

do

bier

ając

odp

owie

dnie

pa

ram

etry

dru

kow

ania

sam

odzi

elni

e w

yszu

kuje

opc

je

men

u po

trzeb

ne d

o ro

zwią

zani

a do

wol

nego

pro

blem

u;

przy

goto

wuj

e pr

ofes

jona

lny

teks

t –

pism

o, s

praw

ozda

nie,

z

zach

owan

iem

poz

nany

ch

zasa

d re

dago

wan

ia

i for

mat

owan

ia te

kstó

w;

rozu

mie

dzi

ałan

ie m

echa

nizm

u „łą

cz z

plik

iem

" i o

maw

ia ró

żnicę

mię

dzy

obie

ktem

osa

dzon

ym

a po

łącz

onym

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 38 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

39

4.3.

Inte

rnet

i m

ultim

edia

Kom

pute

r jak

o źr

ódło

info

rmac

ji

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

wym

ieni

a ki

lka

zast

osow

Inte

rnet

u;

otw

iera

stro

nę o

pod

anym

ad

resi

e;

wys

zuku

je in

form

acje

w

Inte

rnec

ie w

edłu

g pr

oste

go

hasł

a;

poru

sza

się

po s

troni

e W

WW

zna

pods

taw

owe

zasa

dy p

racy

w

szk

olne

j (lo

kaln

ej) s

ieci

ko

mpu

tero

wej

;

zna

poję

cia:

Inte

rnet

, stro

na

inte

rnet

owa,

WW

W;

omaw

ia w

ybra

ne u

sług

i in

tern

etow

e;

potra

fi w

yszu

kiw

ać in

form

acje

w

Inte

rnec

ie: k

orzy

sta

z w

yszu

kiw

arek

wym

ieni

a za

lety

łącz

enia

ko

mpu

teró

w w

sieć;

zna

poję

cia:

witr

yna,

stro

na

głów

na, s

erw

er in

tern

etow

y,

hipe

rłącz

e, h

iper

teks

t;

potra

fi w

yszu

kiw

ać in

form

acje

w

Inte

rnec

ie: k

orzy

sta

z

kata

logó

w s

tron

WW

W;

wys

zuku

je in

form

acje

w

inte

rnet

owyc

h za

soba

ch

dany

ch

opis

uje

siec

i lok

alne

i gl

obal

ne

oraz

pod

staw

owe

klas

y si

eci;

potra

fi ud

ostę

pniać

zaso

by,

np. f

olde

ry;

wie

, jak

uzy

skać

dos

tęp

do

Inte

rnet

u;

potra

fi za

stos

ować

różn

e na

rzęd

zia

do w

yszu

kiw

ania

in

form

acji;

sto

suje

złożo

ny

spos

ób w

yszu

kiw

ania

;

porząd

kuje

naj

częś

ciej

od

wie

dzan

e st

rony

potra

fi fo

rmuł

ować

wła

sne

wni

oski

i sp

ostrz

eżen

ia

doty

cząc

e ro

zwoj

u In

tern

etu,

je

go z

nacz

enia

dla

różn

ych

dzie

dzin

gos

poda

rki i

dla

wła

sneg

o ro

zwoj

u;

potra

fi właśc

iwie

zaw

ęzić

obs

zar

posz

ukiw

ań, a

by s

zybk

o od

szuk

ać in

form

acje

reda

guje

i w

ysył

a pr

osty

list

el

ektro

nicz

ny, k

orzy

stając

z

pods

taw

owyc

h za

sad

nety

kiet

y;

potra

fi sk

orzy

stać

z w

ybra

nych

fo

rm k

omun

ikac

ji,

np. z

kom

unik

ator

a, s

tosu

jąc

zasa

dy n

etyk

iety

dołą

cza

załą

czni

ki d

o lis

tu;

korz

ysta

z k

siąż

ki a

dres

owej

;

zna

i sto

suje

zas

ady

nety

kiet

y po

czto

wej

;

omaw

ia in

ne s

poso

by

kom

unik

owan

ia s

ię p

rzez

Sieć

dba

o fo

rmę

listu

i je

go

poje

mno

ść; o

zdab

ia li

sty,

za

łącz

ając

rysu

nek,

dod

aje

tło;

stos

uje

podp

is a

utom

atyc

zny;

za

kład

a ks

iążkę

adre

sową;

potra

fi za

łożyć

kont

o po

czto

we,

ko

rzys

tają

c z

prog

ram

u do

ob

sług

i poc

zty

i prz

ez s

tronę

W

WW

;

poda

je i

omaw

ia p

rzykła

dy u

sług

in

tern

etow

ych

oraz

różn

ych

form

ko

mun

ikac

ji

omaw

ia w

ybra

ne u

sług

i in

tern

etow

e (m

.in.:

nauk

a i p

raca

w

Inte

rnec

ie, k

siąż

ki c

zaso

pism

a,

muz

ea, b

anki

, zak

upy

i auk

cje,

po

dróż

e, ro

zryw

ka);

ucze

stni

czy

w d

ysku

sji n

a fo

rum

dy

skus

yjny

m, s

tosu

jąc

zasa

dy

nety

kiet

y

potra

fi zn

aleź

ć in

tere

sują

grup

ę dy

skus

yjną

i pr

zejrz

dysk

usję

na

dany

tem

at;

zapi

suje

się

do

grup

y i u

czes

tnic

zy w

dys

kusj

i, st

osując

zas

ady

nety

kiet

y

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 39 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

40

zna

zagr

ożen

ia i

ostrz

eżen

ia

doty

cząc

e ko

rzys

tani

a z

kom

unik

acji

za p

omoc

ą In

tern

etu;

zda

je s

obie

spr

awę

z

anon

imow

ości

kon

takt

ów

w S

ieci

stos

uje

prze

pisy

pra

wa

zwią

zane

z

pobi

eran

iem

mat

eriałó

w

z In

tern

etu;

zda

je s

obie

spr

awę

z

koni

eczn

ości

racj

onal

nego

go

spod

arow

ania

cza

sem

sp

ędzo

nym

w S

ieci

zna

pods

taw

owe

prze

pisy

do

tycząc

e ko

rzys

tani

a z

e-us

ług

na p

rzykła

dach

uza

sadn

ia z

alet

y i z

agroże

nia

wyn

ikając

e

z po

jaw

ieni

a się

Inte

rnet

u

potra

fi pr

zeds

taw

ić wła

sne

wni

oski

z a

naliz

y za

let i

wad

uz

ależ

nian

ia ró

żnyc

h dz

iedz

in

życi

a od

Inte

rnet

u

zna

ogól

ne z

asad

y pr

ojek

tow

ania

st

ron

WW

W i

wie

, jak

ie n

arzę

dzia

um

ożliw

iają

ich

twor

zeni

e;

wie

, w ja

ki s

posó

b zb

udow

ane

stro

ny W

WW

potra

fi, k

orzy

stając

z

pods

taw

owyc

h zn

aczn

ików

H

TML,

twor

zyć

pros

tą s

trukt

urę

stro

ny;

umie

twor

zyć

akap

ity i

wym

usza

ć po

dział w

iers

za, d

odaw

nagł

ówki

do

teks

tu, z

mie

niać

kró

j i w

ielk

ość

czci

onki

zna

funk

cje

i zas

toso

wan

ie

najw

ażni

ejsz

ych

znac

znik

ów

HTM

L;

potra

fi w

staw

iać

obra

zy d

o ut

wor

zony

ch s

tron;

umie

twor

zyć

listy

wyp

unkt

owan

e i n

umer

owan

e i w

staw

iać

hipe

rłącz

a

form

atuj

e te

kst n

a st

roni

e,

wst

awia

tabe

le,

publ

ikuj

e ut

wor

zone

stro

ny

w In

tern

ecie

;

wie

, jak

zał

ożyć

inte

rnet

owy

dzie

nnik

– b

log;

umie

szcz

a in

form

acje

w

odp

owie

dnic

h se

rwis

ach

inte

rnet

owyc

h;

wsp

ółpr

acuj

e w

gru

pie

przy

tw

orze

niu

proj

ektu

, wyk

onując

sa

mod

ziel

nie

zada

nia

szcz

egół

owe

zna

wię

kszo

ść z

nacz

nikó

w

HTM

L;

posł

uguj

e się

wyb

rany

m

prog

ram

em p

rzez

nacz

onym

do

twor

zeni

a st

ron

WW

W;

potra

fi tw

orzyć

pros

te w

itryn

y skła

dają

ce s

ię z

kilk

u po

łącz

onyc

h ze

sob

ą st

ron;

dba

o po

praw

ność

mer

ytor

yczn

ą i r

edak

cyjną

teks

tów

;

publ

ikuj

e st

ronę

WW

W

w In

tern

ecie

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 40 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

41

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

pre

zent

acji

mul

timed

ialn

ych

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

wie

, co

to je

st p

reze

ntac

ja

mul

timed

ialn

a i p

osłu

guje

się

pr

ogra

mem

do

jej t

wor

zeni

a;

zna

pods

taw

owe

zasa

dy

twor

zeni

a pr

ezen

tacj

i;

twor

zy p

reze

ntac

ję s

kład

ając

ą się

z ki

lku

slaj

dów

z z

asto

sow

anie

m

anim

acji

nies

tand

ardo

wyc

h;

wst

awia

do

slaj

du te

kst i

gra

fikę;

zapi

suje

pre

zent

ację

, pot

rafi

uruc

hom

ić p

okaz

sla

jdów

zna

cech

y do

brej

pre

zent

acji;

poda

je p

rzykła

dow

e pr

ogra

my

do

twor

zeni

a pr

ezen

tacj

i;

wyk

onuj

e pr

zejś

cia

mię

dzy

slaj

dam

i;

stos

uje

tło w

e w

szys

tkic

h sl

ajda

ch; p

otra

fi us

taw

ić tł

o in

ne

dla

każd

ego

slaj

du;

zmie

nia

kole

jnoś

ć sl

ajdó

w;

usuw

a ni

epot

rzeb

ne s

lajd

y

przy

goto

wuj

e pl

an p

reze

ntac

ji;

plan

uje

wyg

ląd

slaj

dów

;

korz

ysta

z s

zabl

onów

; dob

iera

od

pow

iedn

i sza

blon

do

dane

j pr

ezen

tacj

i; po

trafi

usta

wić

tło

jedn

akow

e dl

a w

szys

tkic

h sl

ajdó

w;

wst

awia

na

slaj

d hi

perłą

cza,

um

iesz

cza

przy

cisk

i akc

ji;

dba

o po

praw

ność

reda

kcyj

teks

tów

umie

szcz

a w

pre

zent

acji

efek

ty

dźw

ięko

we;

przy

goto

wuj

e pr

ezen

tację

w p

osta

ci a

lbum

u fo

togr

afic

zneg

o;

wsp

ółpr

acuj

e w

gru

pie

przy

tw

orze

niu

proj

ektu

, wyk

onując

sa

mod

ziel

nie

zada

nia

szcz

egół

owe

potra

fi sa

mod

ziel

nie

zapr

ojek

tow

ać i

przy

goto

wać

m

ultim

edia

lną

prez

enta

cję

na

wyb

rany

tem

at, c

echu

jącą

się

ci

ekaw

ym u

jęci

em z

agad

nien

ia,

inte

resu

jący

m u

kład

em s

lajd

ów

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 41 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

42

4.4.

Obl

icze

nia

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

dan

ych

liczb

owyc

h

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

zna

zast

osow

ania

ark

usza

ka

lkul

acyj

nego

i om

awia

bud

owę

doku

men

tu a

rkus

za;

pisz

e fo

rmułę

wyk

onując

ą je

dno

z cz

tere

ch p

odst

awow

ych

działań

aryt

met

yczn

ych

(dod

awan

ie,

odej

mow

anie

, mno

żeni

e,

dzie

leni

e);

potra

fi za

stos

ować

kop

iow

anie

i w

klej

anie

form

uł;

zna

ogól

ne z

asad

y pr

zygo

tow

ania

wyk

resu

w

ark

uszu

kal

kula

cyjn

ym;

korz

ysta

z k

reat

ora

wyk

resó

w d

o ut

wor

zeni

a pr

oste

go w

ykre

su;

zapi

suje

utw

orzo

ny a

rkus

z w

e w

skaz

anym

fold

erze

doc

elow

ym

zna

i sto

suje

zas

adę

adre

sow

ania

wzg

lędn

ego;

potra

fi tw

orzyć

form

uły

wyk

onując

e ba

rdzi

ej

zaaw

anso

wan

e ob

licze

nia;

stos

uje

funk

cje

arku

sza

kalk

ulac

yjne

go, t

j.: S

UM

A,

ŚR

ED

NIA

;

mod

yfik

uje

tabe

le w

cel

u us

praw

nien

ia o

blic

zeń,

m.in

.: w

staw

ia i

usuw

a w

iers

ze

(kol

umny

); zm

ieni

a sz

erok

ość

kolu

mn

i wys

okoś

ć w

iers

zy ta

beli;

w

ie, j

ak w

prow

adzić

do k

omór

ek

dług

ie te

ksty

i du

że li

czby

;

twor

zy w

ykre

s skła

dają

cy s

z dw

óch

serii

dan

ych,

pot

rafi

doda

ć do

nie

go o

dpow

iedn

ie

opis

y

potra

fi pr

awidło

wo

zapr

ojek

tow

tabe

lę a

rkus

za k

alku

lacy

jneg

o (m

.in.:

wpr

owad

za o

pisy

do

tabe

li, fo

rmat

uje

kom

órki

ar

kusz

a; u

stal

a fo

rmat

dan

ych,

do

stos

owując

go

do

wpr

owad

zany

ch in

form

acji)

;

rozr

óżni

a za

sady

adr

esow

ania

w

zglę

dneg

o, b

ezw

zglę

dneg

o

i mie

szan

ego;

stos

uje

arku

sz d

o ka

lkul

acji

wyd

atkó

w i

do o

blic

zani

a ce

ny

z po

datk

iem

VA

T; d

osto

sow

uje

odpo

wie

dnio

rodz

aj a

dres

owan

ia;

zna

zasa

dy d

obor

u ty

pu w

ykre

su

do d

anyc

h i w

ynik

ów; d

ruku

je

tabe

lę a

rkus

za, d

obie

rają

c od

pow

iedn

ie p

aram

etry

dr

ukow

ania

; roz

różn

ia li

nie

siat

ki

i obr

amow

ania

potra

fi uk

łada

ć ro

zbud

owan

e fo

rmuł

y z

zast

osow

anie

m fu

nkcj

i JE

ŻELI

;

potra

fi sa

mod

ziel

nie

zast

osow

adre

s be

zwzg

lędn

y lu

b m

iesz

any,

aby

uła

twić

obl

icze

nia;

wyk

onuj

e w

ark

uszu

pro

ste

oblic

zeni

a z

dzie

dzin

y fiz

yki,

mat

emat

yki,

geog

rafii

, np.

twor

zy

tabe

lę d

o ob

licza

nia

war

tośc

i fu

nkcj

i lin

iow

ej i

twor

zy

odpo

wie

dni w

ykre

s;

twor

zy, z

ależ

nie

od d

anyc

h,

różn

e ty

py w

ykre

sów

: XY

(pun

ktow

y), l

inio

wy,

koł

owy;

wst

awia

tabe

lę a

rkus

za d

o do

kum

entu

teks

tow

ego

jako

ob

iekt

osa

dzon

y i j

ako

obie

kt

połą

czon

y;

wst

awia

tabe

lę a

rkus

za

kalk

ulac

yjne

go d

o do

kum

entu

te

ksto

weg

o z

plik

u

zna

działa

nie

i zas

toso

wan

ie

wie

lu fu

nkcj

i dos

tępn

ych

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

;

wyj

aśni

a różn

icę

mię

dzy

tabe

osad

zoną

a p

ołąc

zoną

;

sam

odzi

elni

e w

yszu

kuje

opc

je

men

u po

trzeb

ne d

o ro

zwią

zani

a ok

reśl

oneg

o pr

oble

mu;

proj

ektu

je s

amod

ziel

nie

tabe

arku

sza

z za

chow

anie

m

pozn

anyc

h za

sad

wyk

onyw

ania

ob

licze

ń w

ark

uszu

ka

lkul

acyj

nym

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 42 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

43

4.5.

Baz

y da

nych

Opr

acow

ywan

ie z

a po

moc

ą ko

mpu

tera

baz

y da

nych

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

poda

je p

rzykła

dy b

az d

anyc

h ze

sw

ojeg

o ot

ocze

nia,

np

. w s

zkol

nym

sek

reta

riaci

e,

bibl

iote

ce;

na p

rzykła

dzie

got

oweg

o pl

iku

bazy

dan

ych

potra

fi om

ówić

jej

stru

kturę

– ok

reśl

ić, j

akie

in

form

acje

w n

iej p

amię

tane

i w

yjaś

nić

poję

cia:

tabe

la, r

ekor

d,

pole

;

korz

ysta

jąc

z go

tow

ego

form

ular

za, p

otra

fi za

ktua

lizow

dane

w re

kord

zie

i dop

isać

now

y re

kord

;

potra

fi w

yśw

ietlić

wyn

ik g

otow

ego

zapy

tani

a i o

mów

ić c

zego

za

pyta

nie

doty

czył

o;

prez

entu

je in

form

acje

, ko

rzys

tają

c z

przy

goto

wan

ych

rapo

rtów

poda

je p

rzykła

dy z

bior

ów

info

rmac

ji, k

tóre

mog

ą by

ć gr

omad

zone

w b

azac

h da

nych

;

poda

je p

rzykła

dy

opro

gram

owan

ia d

o tw

orze

nia

baz

dany

ch; w

ymie

nia

obie

kty,

ja

kie

moż

e za

wie

rać

plik

baz

y da

nych

;

wyj

aśni

a po

jęci

e kl

ucza

; pot

rafi

usta

lić p

orzą

dek

mal

ejąc

y lu

b ro

snąc

y w

baz

ie w

edłu

g po

dany

ch p

rzez

nau

czyc

iela

kl

uczy

;

wyj

aśni

a fu

nkcję

form

ular

zy

i rap

ortó

w;

twor

zy p

rost

e za

pyta

nie

na

pods

taw

ie g

otow

ej ta

beli,

ko

rzys

tają

c z

krea

tora

zad

wyj

aśni

a, n

a cz

ym p

oleg

a pr

zetw

arza

nie

dany

ch w

baz

ach

dany

ch;

proj

ektu

je ta

belę

, sto

sują

c po

dsta

wow

e za

sady

twor

zeni

a ta

bel;

twor

zy p

rost

y fo

rmul

arz

za

pom

ocą

krea

tora

zad

ań;

twor

zy k

wer

endy

w w

idok

u pr

ojek

tu; w

zap

ytan

iach

sto

suje

pr

oste

kry

teriu

m w

ybor

u (d

otyc

zące

jedn

ego

lub

dwóc

h pó

l);

przy

goto

wuj

e ra

porty

na

pods

taw

ie ta

beli

lub

kwer

endy

;

druk

uje

rapo

rty

twor

zy fo

rmul

arze

, dos

toso

wując

fo

rmul

arz

do w

prow

adza

nych

da

nych

; pot

rafi

skor

zyst

z kr

eato

ra z

adań

i m

odyf

ikow

form

ular

z w

wid

oku

proj

ektu

;

umie

szcz

a w

rapo

rcie

po

dsum

owan

ia, o

kreś

lają

ce d

ane

stat

ysty

czne

(min

imum

, m

aksi

mum

), po

rząd

kuje

dan

e

w ra

porc

ie w

edłu

g za

dany

ch

kryt

erió

w;

wym

ieni

a i o

maw

ia e

tapy

pr

ojek

tow

ania

sys

tem

ów

info

rmat

yczn

ych;

wsp

ółpr

acuj

e w

gru

pie,

w

ykon

ując

sam

odzi

elni

e za

dani

a sz

czeg

ółow

e

potra

fi sa

mod

ziel

nie

zapr

ojek

tow

ać p

opra

wną

st

rukt

urę

bazy

dan

ych

na

wyb

rany

prz

ez s

iebi

e te

mat

, w

tym

ust

alić

pol

a,

zapr

ojek

tow

ać fo

rmul

arz,

za

plan

ować

odp

owie

dnie

za

pyta

nia

i rap

orty

ora

z je

ut

wor

zyć;

poda

je p

rzykła

dy s

yste

mów

in

form

atyc

znyc

h z

otoc

zeni

a i w

yjaś

nia

ich

zast

osow

anie

;

rozu

mie

różn

icę

mię

dzy

wyn

ikie

m w

yszu

kiw

ania

do

wol

nego

cią

gu z

nakó

w

z w

ykor

zyst

anie

m o

pcji

Znaj

i z uży

ciem

zap

ytan

ia;

potra

fi sk

orzy

stać

z te

go s

ameg

o ra

portu

do

wyd

ruko

wan

ia d

anyc

h na

pod

staw

ie ró

żnyc

h za

pytań

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 43 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

44

4.6.

Alg

oryt

mik

a

Roz

wią

zyw

anie

pro

blem

ów i

pode

jmow

anie

dec

yzji

z w

ykor

zyst

anie

m k

ompu

tera

, sto

sow

anie

pod

ejśc

ia a

lgor

ytm

iczn

ego

2 3

4 5

6

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

Ucz

eń:

zapi

suje

pro

sty

algo

rytm

lini

owy

w p

osta

ci li

sty

krok

ów;

zna

pods

taw

owe

zasa

dy

prez

enta

cji a

lgor

ytm

ów w

pos

taci

sc

hem

atów

blo

kow

ych

(zna

po

dsta

wow

e bl

oki p

otrz

ebne

do

budo

wan

ia s

chem

atu

blok

oweg

o);

anal

izuj

e go

tow

y sc

hem

at

blok

owy

pros

tego

alg

oryt

mu

wyj

aśni

a po

jęci

e al

gory

tmu;

określ

a da

ne d

o za

dani

a or

az

wyn

iki i

zap

isuj

e pr

osty

alg

oryt

m

linio

wy

w p

osta

ci li

sty

krok

ów;

określ

a sy

tuac

je w

arun

kow

e,

tj. ta

kie,

któ

re w

ypro

wad

zają

różn

e w

ynik

i – z

ależ

nie

od

speł

nien

ia n

arzu

cony

ch

war

unkó

w;

budu

je s

chem

at b

loko

wy

pros

tego

alg

oryt

mu

linio

weg

o,

korz

ysta

jąc

z pr

ogra

mu

eduk

acyj

nego

; ana

lizuj

e sc

hem

at

blok

owy

algo

rytm

u z

rozg

ałęz

ieni

ami

omaw

ia e

tapy

rozw

iązy

wan

ia

prob

lem

u (z

adan

ia);

wie

, na

czym

pol

ega

itera

cja;

anal

izuj

e al

gory

tmy,

w k

tóry

ch

wys

tępu

ją p

owtó

rzen

ia i

określ

a,

od c

zego

zal

eży

liczb

a po

wtó

rzeń

;

budu

je s

chem

at b

loko

wy

algo

rytm

u z

war

unki

em p

rost

ym,

korz

ysta

jąc

z pr

ogra

mu

eduk

acyj

nego

;

real

izuj

e al

gory

tm li

niow

y i z

war

unka

mi w

ark

uszu

ka

lkul

acyj

nym

wyj

aśni

a po

jęci

e sp

ecyf

ikac

ja

prob

lem

u;

prez

entu

je a

lgor

ytm

y ite

racy

jne

za p

omoc

ą lis

ty k

rokó

w

i sch

emat

u bl

okow

ego,

ko

rzys

tają

c z

prog

ram

u ed

ukac

yjne

go;

real

izuj

e al

gory

tm z

war

unka

mi

w a

rkus

zu k

alku

lacy

jnym

potra

fi sa

mod

ziel

nie

napi

sać

spec

yfik

ację

okr

eślo

nego

za

dani

a;

potra

fi sa

mod

ziel

nie

zapo

znać

się

z pr

ogra

mem

edu

kacy

jnym

pr

zezn

aczo

nym

do

kons

trukc

ji sc

hem

atów

blo

kow

ych;

bu

duje

sch

emat

blo

kow

y al

gory

tmu,

w k

tóry

ch w

ystą

pią

złoż

one

sytu

acje

war

unko

we;

ok

reśl

a, k

iedy

moż

e na

stąp

zapę

tleni

e w

alg

oryt

mie

ite

racy

jnym

i po

trafi

rozw

iąza

ć te

n pr

oble

m;

budu

je s

chem

at b

loko

wy

określ

oneg

o al

gory

tmu

itera

cyjn

ego,

np.

alg

oryt

mu

Euk

lides

a, k

orzy

stając

z

prog

ram

u ed

ukac

yjne

go

pisz

e pr

oste

pro

gram

y w

Log

o,

używ

ając

pod

staw

owyc

h po

lece

ń pi

sze

pros

te p

rogr

amy

w L

ogo,

ywając

pod

staw

owyc

h po

lece

ń,

real

izuj

e pr

oste

alg

oryt

my

w p

rogr

amie

Bal

tie

defin

iuje

pro

cedu

ry w

Log

o z

para

met

ram

i i b

ez p

aram

etró

w

oraz

wyw

ołuj

e je

;

real

izuj

e pr

ostą

syt

uację

war

unko

w L

ogo;

real

izuj

e al

gory

tmy

itera

cyjn

e

w p

rogr

amie

Bal

tie

zna

poję

cia:

tran

slac

ja,

kom

pila

cja,

inte

rpre

tacj

a;

wyj

aśni

a, n

a cz

ym p

oleg

a pr

ezen

tacj

a al

gory

tmu

w p

osta

ci

prog

ram

u;

wyj

aśni

a po

jęci

a: p

aram

etr

form

alny

i ak

tual

ny; z

apis

uje

algo

rytm

y ite

racy

jne

w L

ogo

wyj

aśni

a za

sady

pro

gram

owan

ia

i kom

pilo

wan

ia o

raz

wie

, jak

pam

ięta

ne w

artośc

i zm

ienn

ych;

ro

zróż

nia

kom

pila

cję

od

inte

rpre

tacj

i;

pisz

e pr

ogra

my

w ję

zyku

Log

o,

stos

ując

pro

cedu

ry

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 44 z 47

Info

rmat

yka.

Pod

staw

owe

tem

aty.

Wyd

anie

now

e P

rogr

am n

aucz

ania

G

raży

na K

oba

45

opis

uje

algo

rytm

, zna

jdow

ania

w

ybra

nego

ele

men

tu w

zbi

orze

ni

eupo

rząd

kow

anym

, na

przy

kład

zie

wyb

oru

najw

yższ

ego

uczn

ia s

pośr

ód p

ięci

u

opis

uje

algo

rytm

, zna

jdow

ania

w

ybra

nego

ele

men

tu w

zbi

orze

ni

eupo

rząd

kow

anym

, na

przy

kład

zie

wyb

oru

najw

ięks

zej

liczb

y sp

ośró

d n

liczb

– s

tosu

je

prze

szuk

iwan

ie li

niow

e;

stos

uje

algo

rytm

pos

zuki

wan

ia

prze

z po

łow

ieni

e w

zab

awie

w

zga

dyw

anie

licz

by

omaw

ia a

lgor

ytm

sor

tow

ania

pr

zez

wyb

ór n

a ko

nkre

tnym

pr

zykł

adzi

e; a

naliz

uje

goto

listę

kro

ków

tego

alg

oryt

mu;

omaw

ia a

lgor

ytm

sor

tow

ania

belk

oweg

o na

kon

kret

nym

pr

zykł

adzi

e

opis

uje

algo

rytm

zna

jdow

ania

w

ybra

nego

ele

men

tu w

zbi

orze

up

orzą

dkow

anym

– s

tosu

je

algo

rytm

pos

zuki

wan

ia p

rzez

po

łow

ieni

e;

anal

izuj

e go

tow

y sc

hem

at

blok

owy

algo

rytm

u so

rtow

ania

belk

oweg

o, k

orzy

stając

z

prog

ram

u E

LI

twor

zy s

chem

aty

blok

owe

wyb

rany

ch a

lgor

ytm

ów,

korz

ysta

jąc

z pr

ogra

mu

eduk

acyj

nego

oglą

da, k

orzy

stając

z g

otow

ych

plik

ów, m

odel

e zj

awis

k an

aliz

uje

i om

awia

got

owe

mod

ele

różn

ych

zjaw

isk,

np

. prz

yrod

nicz

ych

wyj

aśni

a, n

a cz

ym p

oleg

a m

odel

owan

ie rz

eczy

wis

tośc

i;

omaw

ia, k

orzy

stając

z g

otow

ego

przy

kład

u, n

p. m

odel

u rz

utu

kost

ką s

ześc

ienn

ą do

gry

, na

czym

pol

ega

mod

elow

anie

wyk

onuj

e pr

osty

mod

el, n

p. rz

utu

mon

etą,

kor

zyst

ając

z a

rkus

za

kalk

ulac

yjne

go

korz

ysta

jąc

z do

datk

owyc

h źr

ódeł

, np.

Inte

rnet

u, w

yszu

kuje

in

form

acje

na

tem

at

mod

elow

ania

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 45 z 47

Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania

Grażyna Koba

46

5. Propozycje metod sprawdzania osiągnięć ucznia

W rozporządzeniu MEN1 określono, że „Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, określonej w odrębnych przepisach i realizowanych w szkole programów nauczania uwzględniających tę podstawę”.

Rozpoznaniu poziomu wiedzy ucznia i jego postępów w opanowaniu wiadomości i umiejętności mogą służyć:

obserwacja bieżącej pracy; obserwacja ucznia na lekcji (m.in. samodzielność w wykonywaniu ćwiczeń, aktywność na

lekcji); wykonana przez ucznia praca – utworzony lub zmodyfikowany dokument komputerowy,

m.in. rysunek, prezentacja, tekst, tabela arkusza kalkulacyjnego, prezentacja multimedialna, strona internetowa, program komputerowy;

zadania sprawdzające. Podczas lekcji nauczyciel ma możliwość zebrania wielu informacji o umiejętnościach uczniów

oraz o ich sprawności w posługiwaniu się narzędziami TI. Nauczyciel powinien obserwować, czy działania podejmowane przez uczniów, w celu

rozwiązania ćwiczenia, wynikają z nabytych umiejętności i czy są to działania świadome oraz czy uczeń wykonuje wszystkie czynności planowo i nie działa chaotycznie lub przypadkowo.

Należy premiować uczniów (również słownie) za wykonanie ćwiczenia samodzielnie i poprawnie. Czas wykonania zadania nie powinien być miernikiem oceny.

W trakcie wykonywania ćwiczeń można zadawać uczniom pytania o sposób otrzymania danego rozwiązania. Uczeń odpowiadający na lekcji na pytania dodatkowe lub wykonujący dodatkowe ćwiczenia powinien być za to również oceniany.

Należy tak organizować pracę na lekcji (przygotowywać odpowiednie ćwiczenia), aby uczniowie początkujący nie czuli się gorsi. Należy zwracać szczególną uwagę na postępy w zdobywaniu wiedzy i odpowiednio je premiować.

Dla uczniów szczególnie zainteresowanych informatyką trzeba przygotować ćwiczenia trochę trudniejsze, aby mogli wykazać się swoimi umiejętnościami i wiedzą.

Ćwiczenia sprawdzające powinny być bardzo precyzyjnie określone i dokładnie przygotowane, w formie zrozumiałej dla ucznia i ułatwiającej jednoznaczną ocenę. Forma zadań nie powinna odbiegać od ćwiczeń, które uczniowie wykonują na zajęciach. W ocenie ćwiczenia należy uwzględnić wykonanie wszystkich poleceń zgodnie z treścią.

Jeśli na informatyce dwie osoby pracują przy jednym komputerze, należy tak planować zajęcia, aby uczniowie mogli wykonywać ćwiczenia na zmianę. Tej zasady należy przestrzegać i egzekwować ją, by nie dochodziło do sytuacji, w której pracuje tylko uczeń, posiadający większe umiejętności.

W prezentowanym programie przykładowe wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zostały opisane w rozdziale 4. Korzystając z zapisów umieszczonych w tabelach, po ich ewentualnej modyfikacji, nauczyciel może ocenić każdego ucznia.

1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania

i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.).

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 46 z 47

Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania

Grażyna Koba 47

6. Uwagi o realizacji programu

W polskich szkołach najbardziej rozpowszechniony jest sprzęt klasy IBM i oprogramowanie firmy Microsoft. Z tego powodu większość wymienionych w rozdziale 3 programów jest produktem właśnie tej firmy. Przedstawione w rozdziale 3 szczegółowe treści nauczania mogą być jednak realizowane na bazie dowolnego sprzętu i oprogramowania, które umożliwi poznanie podstawowych zasad tworzenia grafiki, prezentacji komputerowych, edycji tekstów, wykonywania obliczeń czy tworzenia baz danych i stron internetowych. Warto stosować dostępne na rynku programy edukacyjne, zwłaszcza do nauki algorytmiki.

Przykładowe oprogramowanie w przypadku wyposażenia szkolnej pracowni w komputery klasy IBM PC: system operacyjny Windows, edytor grafiki Paint, GIMP, wybrany edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, baza danych, program do przygotowywania prezentacji multimedialnych (np. z pakietu Microsoft Office lub z pakietu programów OpenOffice), przeglądarka internetowa Mozilla Firefox lub Internet Explorer oraz programy edukacyjne: Logomocja i Baltie.

Komputery w pracowni powinny być połączone w sieć. Do przeprowadzenia niektórych zajęć potrzebne jest połączenie z Internetem. Pracownia komputerowa powinna posiadać oprogramowanie służące do filtrowania stron WWW o nieodpowiednich treściach. Każdy komputer powinien być wyposażony w mysz, klawiaturę, monitor oraz, opcjonalnie, napęd CD.

Pracownia powinna być wyposażona w drukarkę (najlepiej kolorową). Zalecanym wyposażeniem pracowni jest projektor multimedialny i odpowiedni ekran.

Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl

© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 47 z 47