Francja

1 INFORMACJE OGÓLNE 2

FRANCJA, REPUBLIKA FRANCUSKA 2

2 HISTORIA 2

3 INFORMACJE O KRAJU 6

3.1 POŁOŻENIE I CECHY GEOGRAFICZNE FRANCJI 63.2 KLIMAT 73.3 ADMINISTRACJA LOKALNA 73.4 GOSPODARKA 83.5 INFORMACJE PRAKTYCZNE 83.6 INFORMACJA TURYSTYCZNA 83.6.1 DOKUMENTY 9

4 POZNAJMY FRANCJĘ 10

4.1 LANGWEDOCJA 104.1.1 MONTPELLIER. 114.1.2 SETE 124.1.3 BEZIERS 124.1.4 CANAL DU MIDI (KANAŁ POŁUDNIOWY) 134.1.5 NARBONNE 134.1.6 CARCASSONNE 134.1.7 PARC NATUREL REGIONAL DES GRANDS CAUSSES 144.2 PROWANSJA 154.2.1 MARSYLIA 154.2.2 NICEA 174.2.3 ANGIELSKA PROMENADA 184.2.4 VIEUX NICE 184.2.5 PARK ZAMKOWY 184.2.6 ROSYJSKA CERKIEW PRAWOSŁAWNA 184.2.7 MUZEUM SZTUKI NOWOCZESNEJ 184.2.8 MUZEUM MATISSE’A 184.2.9 ANTIBES 194.2.10 CANNES 194.2.11 GRASSE 204.2.12 SAINT TROPEZ 214.2.13 MONAKO 214.3 KRAJ BASKÓW 224.3.1 BAJONNA 234.4 KORSYKA 24AJACCIO 25BONIFACIO 26BASTIA 27CALVI 27Corte 28

1

Francja

1 Informacje ogólne Francja, Republika Francuska (France, République Française) – państwo położone w Europie Zachodniej, członek założyciel Unii Europejskiej. Graniczy z Hiszpanią, Andorą, Monako, Włochami, Szwajcarią, Niemcami, Luksemburgiem i Belgią.

2

Historia Na terenie obecnej Francji człowiek pojawił się w epoce środkowego paleolitu (ok. 90 – 40 tys. lat p.n.e.). Szkielety neandertalczyków znaleziono w Le Moustier i Le Bugue (obecny Perigord). Kultura mustierska pozostawiła najstarsze w zachodniej Europie ślady używania ognia i grzebania zmarłych. Neandertalczycy wyginęli prawdopodobnie podczas gwałtownej zmiany klimatu ok. 35000 lat temu. Zastąpiła ich rasa kromaniońska przewyższająca swoich poprzedników wzrostem i rozmiarem mózgu. W epoce mezolitu (ok. 13000 lat temu) człowiek zajmował się łowiectwem, rybołówstwem i zbieractwem. Ocieplenie klimatu spowodowało wielkie zmiany we florze i faunie, a to wpłynęło na pojawienie się rolnictwa i chowu bydła. Zaczęto uprawiać zboża, groch, fasolę i soczewicę. Praca na roli pociągnęła za sobą przejście z koczowniczego trybu życia na osiadły, a w konsekwencji budowanie domostw i tworzenie osad.

Między 1500 a 500 r. p.n.e. na tereny dzisiejszej Francji przybyli Celtyccy Galowie, którzy ok. 600 r. p.n.e. zaczęli utrzymywać stosunki handlowe z Grecją. W I w. p.n.e. zaistniał konflikt z Rzymianami, którego punkt kulminacyjny przypada na 52 r. p.n.e.,

2

Francja

kiedy to legiony Juliusza Cezara objęły legiony należące do Galów. Rzymscy Galowie zostali nawróceni na chrześcijaństwo w II w. n.e. Galia pozostała pod rządami Rzymian aż do V w., kiedy to Frankowie i inne ludy germańskie dokonały na nią najazdu od wschodu. W rezultacie doszło do scalenia kultury germańskiej, celtyckiej i rzymskiej.

Od V do X w. na terenia Francji panowali Merowingowie i Karolingowie.. W ty okresie Państwo nękane było wewnętrznymi konfliktami, co doprowadziło do rozpadu państwa na małe państewka feudalne. W 732 r. Karol Młot pokonał Maurów, uzyskując w ten sposób gwarancję, że Francja nie znajdzie się w zasięgu wpływów muzułmańskich, jak stało się t wcześniej z Hiszpanią. Wnuk Karola Młota, Karol Wielki znacznie umocnił władzę i poszerzył granice państwa, a w 800 r. został koronowany na cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego. W IX w. Francję zaczęli nękać Wikingowie (Normanowie), osiedlając się ostatecznie w dolinie dolnej Sekwany i zakładając księstwo Normandii i stając się w późniejszym czasie rywalem dla Francji.

Francja odegrała kluczową rolę w wyprawach krzyżowych, które zainaugurował papież Urban II w Clermont w 1095 r. Natomiast w 1309 r. papież Klemens V – Francuz z pochodzenia, uciekł z nękanego zamieszkami Rzymu do Awinionu. Tam też przeniesiono Stolicę Apostolską. Rezydowanie papieży w tym mieście wiązało się z uzależnieniem polityki Kościoła od monarchii francuskiej.

Walka o tron francuski między Kapetyngami a królem angielskim Edwardem III doprowadziła do wojny stuletniej (1337 – 1453). Na początku XV w. Kapetyngowie znaleźli się w trudnej sytuacji. Wojska francuskie odnosiły klęski, a w 1420 r. książęta Burgundii wraz z Anglikami zajęli Paryż. W 1429 r. 17-letnia wieśniaczka, która przeszła do historii jako Joanna d’Arc przekonała Karola VII – pretendenta do tronu francuskiego, że Bóg obdarzył ją misją wygnania z kraju Anglików i doprowadzenia do koronacji Karola. Rzeczywiście wojska dowodzone przez nią odniosły zwycięstwo nad Anglią pod Orleanem, a Karol otrzymał koronę francuską w Reims. Nie powiodła się natomiast próba zdobycie Paryża. W 1430 r. Burgundczycy wydali Joannę d’Arc Anglikom. Sąd kościelny uznał ją za czarownicę i skazał za herezję, 2 lata później spłonęła na stosie w Rouen. Karol VII powrócił do Paryża w 1437 r., ale Anglicy opuścili Francję dopiero w 1453 r.

W latach 30 XVI w. reformacja, która stopniowo ogarniała całą Europę umocniła się także we Francji. Edykt Styczniowy, na mocy którego protestanci otrzymali pewne przywileje spotkał się z gwałtownym sprzeciwem ze strony konserwatywnych katolików. W wojnach religijnych (1562-1598) brały udział 3 grupy: hugenoci – francuscy protestanci wspierani przez Anglików, Liga Katolicka kierowana przez Gwizjuszów oraz monarchia katolicka. Pozycja króla została znacznie osłabiona. W nocy 23/24 VIII 1572 r. zamordowano 3000 hugenotów. W 1588 r. Liga Katolicka powstała przeciw Henrykowi III i zmusiła go do ucieczki. Rok później króla zamordowano.

3

Francja

Po okresie względnej odwilży za panowania Henryka IV, tron objął Ludwik XIII (1610 r.). Faktycznie jednak państwem rządził pierwszy minister – kardynał Richelieu, który utorował drogę absolutyzmowi Ludwika XIV. Władca ten wplątał Francje w długotrwałe i bardzo kosztowne wojny, które doszczętnie opróżniły skarbiec państwa. Bezlitośnie szykanował mniejszość protestancką. Uważał, że stanowi ona niebezpieczeństwo dla jedności państwa i stabilności jego rządów. W 1685 r. unieważnił edykt nantejski gwarantujący hugenotom wolność sumienia. To za jego panowania wybudowano pałac w Wersalu. Ludwik XIV przeniósł się tam chcąc uniknąć bezustannych intryg w liczącej 600 000 mieszkańców stolicy. Następca Ludwika XIV – Ludwik XV zainteresowany był głównie uciechami życia. Za jego rządów przeniesiono siedzibę dworu z powrotem do Paryża, czyniąc to miasto centrum kulturalnym Europy.

Kolejnym władcą był Ludwik XVI, który okazał się nieudolnym władcą. Do osłabienia ustroju przyczynili się również przeciwnicy establishmentu oraz antyklerykalne idee oświecenia, których głosicielami byli Wolter, Rousseau i Monteskiusz. Pod koniec lat 80-tych XVIII w. niemal wszystkie warstwy społeczne były wrogo nastawione do Ludwika XVI i rządzącej z nim Marii Antoniny. 14 VII 1789 r. po zdobyciu broni w Pałacu Inwalidów lud paryski wziął szturmem Bastylię – symbol despotyzmu.

Francja stała się monarchią konstytucyjną, dokonano wielu reform, m.in. zatwierdzono Deklarację Praw Człowieka i Obywatela. Jednak gdy ludność zaczęła się zbroić przeciw zagrażającym Austrii, Prusom i wygnanym arystokratom francuskim patriotyzm i nacjonalizm zradykalizowały rewolucję. W 1792 r. zniesiono monarchię i ustanowiono Pierwszą Republikę. W 1793 r. Ludwika XVI zgilotynowano na obecnym placu de la Concorde.

W roku 1799 r. do Paryża przybywa Napoleon Bonaparte, przejmując rządy. W 1802 r. na mocy referendum uznano go „dożywotnim konsulem”. W 1804 r. papież Pius VII w katedrze Notre-Dame koronował go na cesarza Francuzów. Napoleon prowadził politykę podbojów i aneksji, za sprawą których Francja znalazła się na drodze do zapewnienia sobie hegemonii w Europie. W 1812 r. wojska napoleońskie zaatakowały Rosję, próbując pozbyć się ostatniego wielkiego rywala na kontynencie. Armia wkroczyła co prawda do Moskwy, nie dała jednak rady sprostać ciężkiej rosyjskiej zimie. Prusy i inne państwa wrogie Napoleonowi sprzymierzyły się i 2 lata po klęsce kampanii rosyjskiej zajęły Paryż. Napoleon Abdykował, poczym został wygnany i osadzony na wyspie Elbie.

Na Kongresie Wiedeńskim (1814-1815) przywrócono tron francuski dynastii Burbonów, osadzając na nim Ludwika XVIII. W 1815 r. Napoleon uciekł z wyspy by rozpocząć marsz na Paryż. Słynne 100 dni Napoleona zakończyła klęska w bitwie z wojskami angielskimi pod Waterloo w Belgii. Jednym z powodów, dla których Napoleon uważany jest za wielkiego bohatera jest Kodeks Napoleoński, który stworzył, stanowiący podstawę obecnie obowiązującego systemu prawnego.

4

Francja

W 1848 r. w trakcie rewolucji lutowej dochodzi do obalenia rządów Ludwika Filipa, w wyniku której ustanowiono Drugą Republikę. W tym samym roku przeprowadzono wybory prezydenckie, w których wygrał Ludwik Napoleon Bonaparte. W 1851 r. przeprowadza zamach stanu ogłaszając się cesarzem Napoleonem III. Czasy Drugiego Cesarstwa (1852-1870) przyniosły wielki rozwój gospodarczy i wzbogacenie się kraju. Do upadku Drugiego Cesarstwa w głównej mierze przyczynili się Prusacy, prowokując Napoleona III do wypowiedzenia im wojny. Kompletnie nieprzygotowana armia francuska została zwyciężona.

W tej sytuacji społeczeństwo domagało się ustanowienia Trzeciej Republiki. Tak też się stało. Jednak w wyniku oblężenia stolicy Zgromadzenie Narodowe ratyfikowało Pokój Francuski (1871 r.). Warunki były jednak bardzo niekorzystne, m. in. utrata Alzacji i Lotaryngii. Zbuntowane społeczeństwo tworzy tzw. Komunę Paryską i obejmuje władzę, rząd przenosi się do Wersalu. Bunt ten zostaje jednak krwawo stłumiony. Pomimo trudnych początków Trzecia Republika była epoką sztuki i wielkiego postępu technicznego.

Francuzi nie mogli jednak przeboleć utraty Alzacji i Lotaryngii, czego następstwem było przystąpienie do I wojny światowej. Utracone tereny zostały odzyskane, ale bardzo wielkim kosztem. Spośród 8 mln Francuzów, których powołano do wojska zginęło 1,3 mln, a prawie milion odniosło rany. W bitwie po Verdun (1916 r.) wojska obydwu walczących stron straciły łącznie ok. 400 000 żołnierzy. Armią francuską dowodził generał Philippe Petain. Północno-wschodnia część kraju została doszczętnie zniszczona, a kraj dotknął głęboki kryzys gospodarczy. Na mocy traktatu wersalskiego Niemcy zobowiązane zostały do wypłacenia Francji reparacji wojennych w wysokości 33 mln $. Po zajęciu przez Francuzów zagłębia Ruhry (1923 r.) nastąpił okres względnego spokoju i kompromisów w kwestii granic. Nagłą zmianę spowodowało przyznanie tytułu kanclerza Niemiec Adolfowi Hitlerowi. Dwa dni po napaści faszystów na Polskę Francja i Anglia wypowiedziały Niemcom wojnę. Francja skapitulowała jednak w czerwcu 1940 r., a wojska angielskie wysłane na pomoc zdołały uniknąć niewoli dzięki wycofaniu się pod Dunkierkę i ewakuacji przez kanał La Manche. Niemcy podzieliły kraj na własną strefę okupacyjną oraz marionetkowe państwo z rządem w Vichy, na którego czele stanął Petain. Po kapitulacji generał Charles de Gaulle utworzył w Londynie „Rząd na wygnaniu”. Do wyzwolenia Francji przyczyniły się wojska amerykańskie, kanadyjskie i angielski, które 6.VI.1944 r. wylądowały w Normandii. 25.VIII.1944 r. Paryż został wyzwolony.

Obecnie Francja nosi status Piątej Republiki, proklamowanej w 1958 r. Prezydentem kraju jest Jacques Chirac.

5

Francja

3 Informacje o kraju 3.1

Położenie i cechy geograficzne Francji

Francja jest największym i najbardziej zróżnicowanym krajem Europy Zachodniej. Ciągnie się od pofałdowanych równin północy po nieregularne grzbiety Pirenejów, od poszarpanego wybrzeża Bretanii ku czystym, lazurowym jeziorom i lodowcom Alp. Jest tym samym jedynym krajem Europy należącym geograficznie zarówno do północy, jak i do południa – posiadając jednocześnie wybrzeże atlantyckie i śródziemnomorskie. Istnieje tu znaczna różnorodność ziem oraz krajobrazu, klimatu i roślinności.

Francja zajmuje obszar 551 000 km2 i jest trzecim co do wielkości krajem Europy po Rosji i Ukrainie. Przypomina sześciokąt niemal z każdej strony otoczony morzem, bądź łańcuchami górskimi. Wyjątek stanowi granica północno-wschodnia, która jest prawie równinnym pasem na styku z Niemcami, Luksemburgiem i Belgią. Linia brzegowa Francji liczy ok. 3200 km i jest bardzo zróżnicowana, począwszy od kredowych, białych klifów Normandii i charakterystycznych dla Bretanii przylądków, a skończywszy na łagodnych, piaszczystych plażach Atlantyku. Plaże śródziemnomorskie są przeważnie kamieniste, a nawet skaliste, z wyjątkiem Langwedocji i niektórych plaż Roussillon. Główne rzeki Francji to Sekwana, Loara, Rodan i Ren.

Znaczną część kraju zajmują obszary górzyste, zaliczane do najpiękniejszych w Europie. Alpy Francuskie, na terenie których wznosi się najwyższy szczyt Europy, Mont Blanc (4807m), ciągną się wzdłuż wschodniej granicy Francji , od Jeziora Genewskiego w kierunku Lazurowego Wybrzeża. Powyżej 2800 m zaczyna się strefa wiecznych śniegów. Jura – łagodny łańcuch gór wapiennych na północ od Alp, którego szczyty osiągają wysokość ponad 1700 m, biegnie wzdłuż granicy szwajcarskiej na północ od Jeziora Genewskiego. Pireneje ciągną się wzdłuż całej 450-kilometrowej granicy z Hiszpanią. Pomimo, że najwyższy szczyt Pirenejów ma zaledwie 3404 m ich stoki są często równie niedostępne jak w Alpach. Alpy, Pireneje i Jura to dosyć młode góry w porównaniu z bardzo starymi masywami, które ukształtowały się ok. 225 – 345 mln lat temu. Największy z nich to Masyw Centralny – rozległy region środkowej Francji, znany z licznych wygasłych wulkanów. Do innych starych masywów francuskich należą Wogezy, Ardeny oraz Masyw Armorykański. Pokryte lasem iglastym Ardeny ciągną się w północno-wschodniej części kraju, między Alzacją a Lotaryngią. Ardeny leżą głównie na terenie Belgii i Niemiec, a część francuska na północnych obrzeżach Szampanii. Masyw Amorykański wznosi się na zachód od Normandii i oddziela ją od Bretanii.

6

Francja

3.2Klimat

Ogólnie rzecz biorąc we Francji panuje klimat umiarkowany z łagodnymi zimami (za wyjątkiem terenów górzystych i Alzacji).

Atlantyk wywiera ogromny wpływ na północno-zachodnią część kraju, zwłaszcza na Bretanię, której klimat charakteryzuje się dużą wilgotnością powietrz i znaczną ilością opadów (200 dni deszczowych). Na tym obszarze występują też długotrwałe, niekiedy porywiste wiatry zachodnie.

W północno-wschodniej Francji, zwłaszcza w Alzacji, panuje klimat kontynentalny z ciepłym latem, a zimą na tyle chłodną, że śnieg zalega tutaj czasem całymi tygodniami. Najbardziej wilgotny okres z częstymi burzami przypada w Alzacji na czerwiec i lipiec.

Między Bretanią a Alzacją rozciąga się równinny Basen Paryski, na który wpływ wywierają klimaty obydwu tych regionów. Chociaż charakteryzuje się najniższą roczną sumą opadów (ok. 575 mm), pory deszczowe są tutaj zmienne, tak więc zmoknąć można zarówno zimą jak i latem. Średnia roczna temperatura dla Paryża wynosi 12oC, ale w styczniu słupek rtęci może spadać poniżej zera, zaś w lipcu i sierpniu wskazywać ponad 30oC.

Południowe, nadbrzeżne tereny wystawione są na działanie klimatu śródziemnomorskiego, który swym zasięgiem obejmuje również południowe Alpy, Masyw Centralny i wschodnie Pireneje. Na południu przymrozki należą do rzadkości. Występują tu za to wiosenne i jesienne ulewy – gwałtowne i krótkie, latem zazwyczaj nie pada. Natomiast w dolinie Rodanu przez 100 dni w roku wieją chłodne mistrale, które najbardziej dokuczliwe stają się wiosną.

3.3Administracja lokalna

Francja od wielu lat jest państwem scentralizowanym. Przed rewolucją kraj składał się z 24 głównych i wielu mniejszych regionów. Ich stare nazwy nadal są w użyciu, choć ze względów administracyjnych w 1790 r. kraj podzielono na departamenty (obszary o wielkości ok. 6100 km2). We Francji kontynentalnej i na Korsyce jest ich 96, a w byłych koloniach zamorskich 5. Większość z nich nosi nazwy związane z cechami geograficznymi danej części kraju.

Departamenty dzielą się na arrondissements, a główne miasto każdego z nich zwane jest podprefektórą. Z kolei arrondissements dzielą się na kantony, a te na gminy (podstawowe jednostki władz miejskich). Każda z 36400 gmin we Francji zarządzana jest przez mera, który rezyduje w merostwie.

7

Francja

Departamenty są jednak bardzo małe, dlatego w 1972 r. wydzielono większe jednostki administracyjne. Utworzono wtedy 22 regiony zgodnie z ich dawnymi granicami.

Ponadto Francja posiada 3 terytoria zamorskie na Pacyfiku: Polinezję Francuską, Nową Kaledonię oraz wyspy Wallis i Futuna.

3.4Gospodarka

Gospodarka francuska osiąga mniej więcej średni poziom Unii Europejskiej. Problemem ostatnich lat jest duże, nawet 12% bezrobocie.

Francja to jeden z najbardziej uprzemysłowionych krajów świata. 40% siły roboczej zatrudnia sektor przemysłowy, z którego pochodzi ok. 50% dochodu narodowego. W przeciwieństwie do innych krajów wysoko uprzemysłowionych Francji brakuje wielkich korporacji – źródła prywatnego kapitału, chętnego do sponsorowania badań naukowych.

Francja jest krajem w dużym stopniu samowystarczalnym. Jest także największym producentem rolnym i eksporterem w strukturach Unii Europejskiej. Szczególne znaczenie mają uprawy zboża, kukurydzy i produkcja sera.

3.5Informacje praktyczneFrancja jest interesującym miejscem przez cały rok. Jednak najwięcej turystów zjeżdża się tu latem. W nadmorskich miejscowościach wypoczynkowych tłoczno zaczyna się już w maju. Jesień jest łagodna, ale popołudnia są zbyt chłodne na opalanie, nawet na Lazurowym Wybrzeżu. Zimą wielu amatorów nart przyjeżdża w Alpy, Pireneje i na inne tereny górskie. W okresie świąt Bożego Narodzenia, Sylwestra i ferii zimowych kwitnie turystyka zimowa, przez co mogą się pojawić pewne problemy ze znalezieniem noclegu. W Paryżu przez całą zimę odbywają się imprezy kulturalne. W lipcu i sierpniu dni są zazwyczaj ciepłe, a na południu upalne, więc tłumy turystów tłoczą się na plażach, w nadmorskich uzdrowiskach i na kempingach. W małych miasteczkach w niedziele i święta państwowe prawie wszystkie sklepy i niektóre restauracje są zamknięte. Ograniczony lub wstrzymany jest transport publiczny. Nieczynne mogą być również sklepy spożywcze, z wyjątkiem otwartej rano piekarni.

3.6Informacja turystycznaW każdym mieście, miejscowości, czy wiosce mieści się biuro informacji turystycznej prowadzone przez jednostkę władz lokalnych, bądź przez zrzeszenie miejscowych handlowców. Obydwa oferują usługi na wysokim poziomie i prawie zawsze dysponują co najmniej mapą okolicy. Niektóre z biur dokonują wymiany waluty, ale kurs bywa niekorzystny. Z reguły za niewielką opłatą można tam również zarezerwować nocleg.

8

Francja

W Polsce informacje o Francji możemy uzyskać w rządowym biurze informacji turystycznej zwanym Maison de la France. Oddział ten został powołany z końcem 1998 r. przy Ambasadzie Francji.

3.6.1 Dokumenty

1. Paszport – jest niewątpliwie najważniejszym dokumentem w podróży. Powinien zachowywać ważność jeszcze parę miesięcy po planowanym zakończeniu podróży. Większość państw określa ten okres na 180 dni. Osoby poniżej 16-ego roku życia mogą figurować w paszporcie rodziców, jednak często bywa to kłopotliwe. Utratę paszporty poza granicami kraju należy bezzwłocznie zgłosić na policji i w polskim konsulacie, bądź ambasadzie. W świetle obowiązujących przepisów wszyscy ludzie przebywający na terenie Francji muszą mieć przy sobie jakiś dokument tożsamości. W przypadku turystów zagranicznych jest to paszport, a turystów z Unii Europejskiej dokument tożsamości danego kraju.

2. Wizy – obywatele Polski nie muszą starać się o wizę, jeżeli ich pobyt we Francji będzie krótszy niż 3 miesiące. Zasadniczo nie można przedłużać pobytu turystycznego za wyjątkiem nagłych przypadków np. kłopotów zdrowotnych. Osoby, które zamierzają podjąć pracę, albo pozostać w tym kraju na okres dłuższy niż 3 miesiące muszą złożyć w najbliższym Konsulacie lub Ambasadzie wniosek o przyznanie wizy długoterminowej. Osoby, które otrzymają taką wizę będą musiały postarać się o wizę pobytową w ciągu max. 8 dni od daty przyjazdu do Francji

3. Prawo jazdy – we Francji honorowane są zagraniczne prawa jazdy, niemniej jednak zawsze warto mieć przy sobie również międzynarodowe praw jazdy, gdyż jego posiadanie może ułatwić wiele spraw, zwłaszcza jeśli chodzi o wypożyczanie samochodów.

4.Ubezpieczeniea. Ubezpieczenie kosztów leczenia – gwarantuje ono zwrot kosztów: bezpośredniej pomocy lekarskiej, łącznie kosztami transportu do ambulatorium lub szpitala, dalszego leczenia (tylko do momentu, kiedy stan chorego pozwoli na przewiezienie go do kraju), podróży powrotnej poszkodowanego.

b. Ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków – za nieszczęśliwy wypadek uważane jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, w następstwie którego osoba ubezpieczona, niezależnie od swojej woli doznała trwałego uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub zmarła. Wysokość świadczenia uzależniona jest od stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu, zwyczajowo ustalonego przez lekarzy powołanych przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe. W przypadku śmierci osoby ubezpieczonej świadczenie przechodzi na osobę upoważnioną lub na członków rodziny.

c. Ubezpieczenie Assistance – w przypadku tego ubezpieczenia towarzystwo ubezpieczeniowe za dodatkową opłatą rozszerza zakres

9

Francja

ochrony ubezpieczeniowej, która może obejmować np. pomoc prawną i finansową, koszty transportu towarzyszących członków rodziny, opiekę na nieletnimi dziećmi, wcześniejszy powrót do kraju.

d. Zielona Karta – jest to obowiązkowe międzynarodowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane przez kierowcę poza granicami kraju. Wyjazd samochodem bez tego dokumentu jest nielegalny i w praktyce prawie niemożliwy, gdyż służby graniczne kontrolują jego posiadanie na równi z paszportem.

e. Autocasco – ubezpieczenie to chroni właściciela samochodu przed poniesieniem wydatków związanych z uszkodzeniem lub kradzieżą samochodu. W przypadku powstania szkody za granicą towarzystwa ubezpieczeniowe wymagają, aby główna naprawa była przeprowadzona po powrocie do kraju. AC zapewnia pokrycie kosztów naprawy za granicą tylko w zakresie niezbędnym do kontynuowania bezpiecznej jazdy i tylko do określonej kwoty.

f. Assistance (samochodowe) – poszerza zakres ubezpieczenia samochodowego, które może obejmować np. organizację i pokrycie kosztów holowania do najbliższego parkingu czy warsztatu, powrotu do Polski kierowcy i pasażerów w razie niemożliwości naprawy samochodu za granicą.

4 Poznajmy Francję 4.1Langwedocja

Langwedocja i Roussillon, dawniej dwie odrębne prowincje, zajmują obszar od Pirenejów na granicy z Hiszpanią, aż do ujścia Rodanu. Płaskie plaże i przybrzeżne laguny stanowią naturalną oprawę dla nadmorskich ośrodków wypoczynkowych, które co roku przyciągają miliony wczasowiczów. W głębi lądu leżą spalone słońcem ziemie, z których pochodzi połowa win stołowych produkowanych we Francji oraz pierwsze w sezonie brzoskwinie i czereśnie.

Ta piękna ziemia ma bardzo bogatą historię. Langwedocja, gdzie mówiono po prowansalsku, niegdyś niezależna, nadal szczyci się kulturową odrębnością. Roussillon należało do Hiszpanii aż do zawarcia pokoju pirenejskiego w 1659 r. Katalońskie dziedzictwo tej krainy widoczne jest wszędzie – jego świadectwem są zarówno znaki drogowe, jak i miejscowe tradycje. Hiszpański duch daje tu znać o sobie w walkach byków, czy też w obyczaju wielobarwnego malowania domów.

Pierwsze ślady osadnictwa na obszarze Langwedocji pochodzą sprzed 450 000 lat p.n.e. Zanim zapanowały tu rządy Franków ok. VII w. ziemie Langwedocji zamieszkiwali kolejno: Fenicjanie, Grecy, Rzymianie, Wizygoci i Maurowie. Frankowie najczęściej pozostawiali gospodarowanie regionem w rękach lokalnych

10

Francja

władców, co przyczyniło się do rozkwitu tego regionu, zwłaszcza w XII w. „Krucjata Albigensów” przedsięwzięta w 1208 r. przeciwko katarom doprowadziła do całkowitego zagarnięcia Langwedocji przez Królestwo Francji. Był to początek wychodzenia z użytku lokalnego dialektu occitan, dziś odrodzonego i nazywanego dialektem prowansalskim.

4.1.1 Montpellier.

Nie tak dawno temu największe miasto Langwedocji istniało leniwie pogrążone w popołudniowym słońcu. Zmiany rozpoczęły się w1960 r., gdy wielu Francuzów urodzonych w Algierii opuściło Afrykę i przeniosło się tutaj, zwiększając populację. Następnie doszedł do władzy dynamiczny rząd lewicowy, który doprowadził do wyłączenia Starego Miasta z ruchu kołowego, przedstawił oryginalny projekt mieszkaniowy i ściągnął do miasta wielki przemysł. W efekcie tych działań Montpellier należy dziś do najszybciej rozwijających się miast we Francji. W centrum budowana jest nowoczesna sieć tramwajowa, która ma zapobiec zanieczyszczaniu środowiska przez nadmierny ruch samochodowy.

4.1.1.1 Rysunek 1

Prawie 25% ludności miasta stanowią studenci, a wydział nauk ścisłych, prawa, literatury, a w szczególności wydział medyczny tutejszego uniwersytetu cieszą się renomą w całym kraju. To właśnie tutaj na początku XII w. założono pierwszą w Europie szkołę medyczną. Pomimo tego, że w Montpellier nie ma wielu zabytków, to stare miasto, malownicze pałacyki czy wspaniała plaża są warte zainteresowania.

W sercu Montpellier znajduje się stare miasto otoczone szerokimi bulwarami. Jego punktem centralnym jest przeznaczony wyłącznie dla ruchu pieszego Place de la Comedie. W okolicy najstarszej części starego miasta znajduje się wydział medyczny uniwersytetu i usytuowana w jego sąsiedztwie, ozdobiona bliźniaczymi wieżyczkami, katedra Saint-Pierre.

11

Francja

Miejscowe muzea posiadają bardzo ciekawe kolekcje np. w muzeum Fabre można oglądać jedną z najbogatszych we Francji kolekcję obrazów malarzy francuskich, włoskich, flamandzkich i holenderskich z okresu od XVI w. do czasów współczesnych. Z kolei Muzeum Langwedockie posiada ekspozycje prezentujące głównie znaleziska archeologiczne z tego regionu oraz kolekcję przedmiotów sztuki i mebli z XVII – XIX w.

Około 20 km na południowy wschód od Montpellier położona jest miejscowość wypoczynkowa La Grande Motte, słynna ze swej oryginalnej, futurystycznej architektury.

4.1.2 Sete

Leżące 26 km na południowy zachód od Montpellier miasto jest największym śródziemnomorskim portem rybackim Francji i drugim co do wielkości portem handlowym po Marsylii. Założony w XVII w. przez Ludwika VIX port nosił nazwę Cete. Do jego rozwoju przyczyniło się odcięcie przez muły i piaski od morza sąsiednich portów w Aigues Mortes i Narbonne. Sete leżące na wschód od Mont-Saint-Clair, skąd roztacza się piękny widok na miasto i port, przyciąga turystów szlakami wodnymi, kanałami, kawiarenkami w ogródkach i restauracjami , gdzie skosztować można zawsze świeżych owoców morza.

4.1.3 Beziers

Pierwsi osiedli się tutaj Fenicjanie. W czasach rzymskich Beziers było ważną placówką wojskową. Miasteczko zostało dotkliwie zniszczone w 1209 r. podczas krucjaty Albigensów. Zginęło wtedy ok. 20 000 mieszkańców miasta. Wielu znalazło wtedy schronienie w katedrze. Poborca podatkowy Paul Riquet (1604-1680) spełnił marzenie swojego życia i wybudował Canal du Midi*.

Dziś pełne wdzięku Beziers jest winiarską stolicą Langwedocji, a degustacja wina, szczególnie podczas festiwalu towarzyszącego październikowym zbiorom, jest głównym punktem programu odwiedzających miasto turystów.

Położona na wzgórzu katedra Saint-Nazaire została prawie całkowicie zburzona w 1209 r., wkrótce potem odbudowano ją. Dzisiaj przypomina warowny kościół, typowy dla tego regionu, z masywnymi wieżami, interesującą fasadą i ogromną XIV-wieczną rozetą.

4.1.4 Canal du Midi (Kanał Południowy)

Ten piękny kanał, ze wspaniałymi widokami na spaloną słońcem nizinę Langwedocji, ciągnie się od Bassin de Thau pomiędzy Agde i Sete nad Morzem Śródziemnym po Tuluzę, gdzie łączy się z innym kanałem, prowadzącym na zachód, aż do Atlantyku przy Bordeau. Wybudowana pod koniec XVII w. przez 15000 robotników pod kierownictwem Paula Riqueta droga wodna została zaprojektowana tak, aby umożliwić statkom towarowym przepłynięcie od Atlantyku do Morza Śródziemnego bez konieczności opływania Hiszpanii. Kanał Południowy biegnie przez wiele miast i

12

Francja

wsi, pokonując Montagne Noire przez akwedukty i ponad 100 śluz, czasami nawet 9 kolejnych, jak jest to w okolicy Beziers. Wzdłuż całej trasy kanał obsadzony jest drzewami, które dostarczają cienia i ograniczają parowanie wody. Pomimo, że jego znaczenie handlowe znacznie zmalało, barki ciągle kursują wzdłuż kanału i jego odgałęzień. Latem dołączają do nich łodzie wynajmowane przez turystów, w związku z tym przed śluzami często tworzą się kolejki.

4.1.5 Narbonne

Kiedyś było to miasto portowe, a obecnie w wyniku zamulenia znajduje się 13 km od wybrzeża w głębi lądu. Współczesne Narbonne jest cichym prowincjonalnym miastem z długą historią. Dawna stolica Galli Narbonensis była jednym z głównych ośrodków władzy Rzymian. Wraz z upadkiem Rzymu, Narbonne zostało zajęte przez Wizygotów, stając się stolicą ich królestwa. Później zostało zdobyte przez Maurów, a następnie przez Franków. W 1507 r. Narbonne włączono do Francji.

Nad miastem góruje masywna bryła katedry Saint-Just, której budowę wstrzymano w XIV w., lecz mimo to jej niedokończony gotycki chór należy do najwyższych we Francji. W skarbcu można obejrzeć piękny flamandzki arras lub wspiąć się na wierzę po 105-ciu stopniach.

4.1.6 Carcassonne

Z daleka wygląda niczym średniowieczne miasto, w które tchnięto życie, przyciąga tłumy turystów; tylko w lipcu i sierpniu przewija się tu ok. 200 000 zwiedzających.

Mury obronne otaczające Stare Miasto powstawały na przestrzeni wieków, kiedy to mieszkający tu kolejno Gallowie, Rzymianie, Wizygoci, Maurowie i Frankowie budowali w tym miejscu fortyfikacje. Wiele powstałych w ten sposób zamków i ufortyfikowanych miasteczek służyło katarom za warownie.

Ok. XVII w. miasto to nie odgrywało żadnego znaczenia, a w XIX w. cudem uniknęło zniszczenia i wyburzenia. Prace restauracyjne nad średniowiecznymi murami obronnymi, barbakanami, wieżami i basztami trwały do 1910 r.

Oświetlone w nocy Stare Miasto jest wizualną wizytówką Carcassonne. Otoczone jest podwójnym murem. Wewnętrzny ma 1,3, a zewnętrzny 1,7 km długości. Łącznie stanowią jedną z największych fortyfikacji miejskich w Europie. W ciągu murów rozmieszczone są 52 kamienne baszty. Jedynie dolne fragmenty murów są oryginalne.

4.1.7 Parc Naturel Regional des Grands Causses

Rozciąga się a terenie leżącego na zachodzie Sewennów dzikiego, wapiennego płaskowyżu, otaczającego od południa Masyw Centralny. Wypalone słońcem w okresie lata, a zimą wystawione na działanie silnych wiatrów, skalne powierzchnie Grand Causses nie zatrzymują wiele wilgoci, woda przesącza się przez wapień, tworząc podziemny świat jaskiń – raj dla speleologów i poszukiwaczy przygód.

13

Francja

Przez tysiąclecia rzeki: Tarn, Jonte i Dourbie pocięły głębokimi wąwozami liczący 5000 km2 płaskowyż na 4 odrębne części: Sauveterre, Mejean, Noir i Larzac, każda o różnej budowie geologicznej. Jedna z nich przypomina ciemną powierzchnię księżyca, inna wygląda jak szkockie torfowisko, pokryte cienką warstewką darni. Pozostałe części, nie tak surowe w formie, porasta bujniejsza roślinność. Grands Causses pozostały dzikie i nienaruszone, z rzadka można tu spotkać jedynie pasterzy ze swoimi stadami.

Doskonałą bazą wypadową do wypraw w dzikie okolice jest leżące w centrum parku miasteczko Millau. Znajduje się ono już właściwie poza granicą Langwedocji, ale jego związki kulturowe i historyczne z Langwedocją są wciąż żywe. Znajduje się tu kilka ciekawych obiektów np. dzwonnica z XII w., zbudowana na planie kwadratu, która wraz z XVII-wieczną ośmiokątną wieżą stanowi najcenniejszy zabytek miasta. Z wieży roztacza się piękny widok na okolicę. W mieście znajduje się również muzeum z bogatą kolekcją skamieniałości.

Popularną formą rozrywki jest tutaj lotniarstwo i paralotniarstwo oraz wspinaczka i wycieczki piesze.

W lipcu odbywa się w Millau 4-dniowy festiwal jazzu.

Około 25 km na południowy zachód od Millau znajduje się wioska Roquefor-sur-Soulzone, gdzie z owczego mleka produkuje się najsłynniejszy francuski ser pleśniowy. Strome i wąskie uliczki wioski zatłoczone są przyczepami pełnymi serów oraz turystami, którzy udają się do naturalnie powstałych zimnych grot, gdzie kilkunastu producentów przetrzymuje swoje sery, dojrzewające w ilości ok. 22 000 ton rocznie. Możliwe jest także zwiedzanie farm mlecznych w tym regionie.

4.2ProwansjaProwansja rozciąga się po obu stronach Rodanu, od Orange na północy do wybrzeża śródziemnomorskiego i wzdłuż południowego wybrzeża Francji – od słonych bagien Camargue na zachodzie po księstwo Monako na wschodzie.

Prowansję zamieszkiwali niegdyś Liguryjczycy, Grecy i Celtowie. Powolny, lecz znaczący rozkwit regionu nastąpił dopiero po rzymskim podboju i przyłączeniu jako Provincia Romana do imperium. W doskonałym stanie zachowały się ówczesne amfiteatry, akwedukty, łaźnie i inne budowle rozsiane w wielu miejscowościach, m.in. w Arles, czy Orange. Po upadku imperium Prowansja stała się widownią najazdu barbarzyńców: Wizygotów, Burgundów i Ostrogotów. Arabowie, którzy panowali na Półwyspie Iberyjskim i w części Francji, zostali ostatecznie pokonani w VIII w. W XIV w. rozdarty wewnętrznymi sporami Kościół katolicki przeniósł siedzibę z Rzymu do Awinionu. Pod rządami papieży miasto przeżyło największy rozkwit. W 1481 r. Prowansja stała się częścią Francji, ale Awinion i Comtat Venaissin ze stolicą w Carpentras pozostały pod kontrolą Stolicy Apostolskiej do 1791 r.

14

Francja

4.2.1 Marsylia

Drugie pod względem liczby mieszkańców miasto i trzecia aglomeracja we Francji. Ruchliwe i niespokojne miasto zamieszkuje międzynarodowa społeczność, którą tworzą imigranci lub ich potomkowie, wywodzący się z Grecji, Włoch, Hiszpanii, Indochin, Afryki Północnej i Zachodniej. miasto zyskało ponurą sławę siedliska licznych organizacji przestępczych. Marsylia nie jest jednak pozbawiona szczególnej, niepowtarzalnej atmosfery, którą stwarza wielkie tętniące życiem i tak niejednolite miasto.

Około roku 600 p.n.e. koloniści greccy z Fokai założyli w miejscu, gdzie obecnie znajduje się stary port w Marsylii osadę handlową pod nazwą Masilia. W I w. p.n.e., w czasie wojny domowej, miasto niefortunnie opowiedziało się za Pompejuszem Wielkim. Zwycięski Juliusz Cezar zajął Marsylię w 49 r. p.n.e. i w odwecie za poparcie rywala doprowadził do konfiskaty floty. Miasto utraciło w ten sposób inicjatywę handlową na rzecz sąsiednich Arles i Narbonne. Marsylia odzyskała później status tzw. wolnego miasta, sprzymierzonego z Rzymianami, zachowując jednak charakter ośrodka kultury greckiej. U schyłku świata starożytnego i we wczesnym średniowieczu miasto podupadło. Ożywiło się nieco w X w. za sprawą książąt Prowansji. W 1423 r. Marsylia została splądrowana przez Aragończyków, jednak największą tragedią w dziejach miasta była zaraza przywleczona na statku przybyłym z Syrii w 1720 r., która uśmierciła 50 000 z 90 000 mieszkańców. W 1481 r. Marsylia wraz z pozostałą częścią Prowansji została przyłączona do Francji, lecz bardzo szybko wyrobiła sobie reputację miasta będącego w opozycji do rządu centralnego. Mieszkańcy miasta entuzjastycznie przyjęli wieść o wybuchu rewolucji. Ochotnicy wysłani do obrony Paryża w 1792 r. śpiewali podczas marszu skoczną pieśń, która wkrótce (14.07.1795 r.) pod nazwą Marsylianka awansowała do rangi hymnu narodowego. W ubiegłym stuleciu, szczególnie pomyślnym dla Marsylii, zyski ciągnięto z kolonii zamorskich; wzrosły one gwałtownie po zajęciu Algierii w 1830 r. i otwarciu Kanału Sueskiego w 1869 r. W okresie II wojny światowej miasto było wielokrotnie bombardowane. Obecnie Marsylia to najważniejszy port Francji i drugi, po Rotterdamie, w Europie.

Miasto poszczycić się może wieloma zabytkami,np.:

Bazylika Notre-Dame-de-la-Garde – położona jest w najwyższym punkcie miasta (162 m), dzięki czemu można z niej podziwiać piękną panoramę miasta. Bazylika, w stylu bizantyjskim, zdobiona warstwami kolorowych marmurów, ściennymi malowidłami i złoceniami została wzniesiona w latach 1853 – 1864. Dzwonnicę wieńczy dziewięciometrowa złocona statua Matki Boskiej. Olbrzymi dzwon umieszczony wewnątrz ma 2,5 m wysokości i waży ponad 8 ton. Od strony północnej na fasadzie są widoczne ślady po pociskach z czasów bitwy o wyzwolenie Marsylii (15-25 sierpień 1944 r.)

15

Francja

4.2.1.1 Rysunek 2

Lazurowe Wybrzeże

Rozciąga się wzdłuż brzegów Morza Śródziemnego, od Tulonu do granicy włoskiej. Terytorialnie region ten należy do Prowansji. Stolicą Lazurowego Wybrzeża jest Nicea. Liczne hotele i doskonałe połączenia kolejowe i drogowe sprawiają, że jest ona dobrą bazą wypadową do zwiedzania całego regionu.

Zamieszkiwana od pierwszego tysiąclecia przed Chrystusem przez ludy liguryjskie wschodnia część śródziemnomorskiego wybrzeża Francji została skolonizowana przez Greków z Azji Mniejszej, którzy byli założycielami Marsylii. Kolonia wkrótce rozrosła się obejmując swym zasięgiem również Hyeres, Saint-Tropez, Antibes i Niceę. Zagrożona przez Celtów i Liguryjczyków Marsylia w 125 r.p.n.e. wezwała na pomoc Rzymian. Po pokonaniu wrogów Rzymianie utworzyli Provincia Romana na obszarze rozciągającym się pomiędzy Alpami, wybrzeżem Morza Śródziemnego a Rodanem. Dała ona początek dzisiejszej Prowansji. W 1388 r. Nicea wraz z przylegającym do niej obszarem została włączona do ziem, którymi władali książęta Sabaudii. Reszta Prowansji stała się 1482 r. częścią Francji. Centralistyczna polityka królów francuskich przyczyniła się do znacznego ograniczenia autonomii tego regionu. Po zawarciu porozumienia pomiędzy Napoleonem III a książętami sabaudzkimi w 1860 r. i po wyprowadzeniu wojsk austriackich na północ Włoch, Francja wzięła w posiadanie Saubadię i obszary wokół Nicei. W XIX w. Lazurowe Wybrzeże zostało odkryte przez bogatych turystów z Francji, Anglii, Rosji i Ameryki, którzy przybywali tu głównie zimą, przyciągani pięknem przyrody i umiarkowanym klimatem. Znaleźli się tu również tacy artyści jak Cezanne, Matisse, Picasso i Van Gogh. Do rozsławienia tego miejsca przyczynili się również przybywający tutaj coraz częściej pisarze i inne znane osobistości. Małe rybackie porty stały się bardzo modne, ekskluzywne kurorty i malowniczo położone miejscowości szybko pokryły się

16

Francja

prywatnymi willami. Unowocześnienie kolei i rozwój sieci dróg ułatwiły dostęp do tego rejonu. Począwszy od 1936 r., kiedy zorganizowane wakacje zaczęły się upowszechniać także wśród biedniejszych obywateli, turyści coraz tłumniej zaczęli odwiedzać Lazurowe Wybrzeże. Wkrótce przekształciło się ono w jeden z najsłynniejszych w Europie kurortów.

4.2.2 Nicea

Modne, a zarazem gwarantujące chwilę wytchnienia miasto, uważane za stolicę Riwiery. Jest wyjątkowo atrakcyjnym miejscem do zwiedzania i spacerów. W mieście można znaleźć niedrogie noclegi, a niewielka odległość do takich miejsc jak Cannes czy Monako jest niewątpliwym atutem.

Niceę, podobnie jak wcześniej Marsylię założyli ok. 350 r.p.n.e. greccy żeglarze. Założoną kolonię nazwali „Nikaia”, aby upamiętnić zwycięstwo nad sąsiednim miastem. Po Grekach w 154 r.p.n.e. przyszli Rzymianie, którzy osiedlili się w miejscu dzisiejszego Cimiez. Pozostało tam wiele ruin z owych czasów. Później Niceą władali książęta Prowansji. W 1388 r. miasto odmówiło posłuszeństwa prowansalskiemu księciu Ludwikowi Andegaweńskiemu i uznało zwierzchnictwo Amadeusz VII z dynastii sabaudzkiej. W wiekach XVIII i XIX Nicea była kilkakrotnie okupowana przez Francuzów, ale częścią Francji została dopiero po podpisaniu przez Napoleona III układu z książętami sabaudzkimi (1860 r.). Mieszkańcy miast opowiedzieli się za układem w przeprowadzonym plebiscycie. W okresie wiktoriańskim Nicea, głownie za sprawą łagodnych zim, stała się niezwykle popularna wśród angielskiej arystokracji. Wkrótce zaczęli się tu także zjeżdżać członkowie rodzin królewskich z całej Europy.

4.2.3 Angielska Promenada

Wysadzana palmami, założona przez angielską kolonię w roku 1822 jako przybrzeżny bulwar spacerowy, jest ulubionym miejscem przechadzek wzdłuż plaży i wokół zatoki aniołów.

4.2.4 Vieux Nice

Pełne krętych i wąskich uliczek stare miasto, gdzie znajduje się m.in. Plac Garibaldi – zbudowany w II połowie XVIII w. Nosi on nazwę jednego z bohaterów zjednoczenia Włoch, urodzonego w Nicei Giuseppe Garibaldiego (1807 – 1882 r.). Znajduje się tu też wiele pięknych kościołów np. barkowa Katedra Sainte-Reparate zbudowana ok. 1650 r.

4.2.5 Park Zamkowy

Znajduje się na szczycie 92-metrowego wzgórza i jest ulubionym miejscem spacerów nicejskich rodzin, które przychodzą tu podziwiać panoramę miasta i widok na Zatokę Aniołów. Wzniesiony w XII w. zamek, od którego pochodzi nazwa parku i wzgórza

17

Francja

został zburzony w 1706 r. Północną część parku stanowi cmentarz pełen XIX-wiecznych, bogato zdobionych grobowców rodzinnych.

4.2.6 Rosyjska Cerkiew Prawosławna

Zwieńczona sześcioma charakterystycznymi kopułami, zbudowana została w latach 1903 – 1912. Atmosfera wnętrza świątyni przypomina świat Cesarstwa Rosyjskiego, złoconych ikon i cyrylicy.

Miasto posiada bardzo bogatą ofertę muzealną, np.:

4.2.7 Muzeum Sztuki Nowoczesnej

Prezentuje wyrafinowane, awangardowe prace artystów francuskich i amerykańskich, począwszy od lat 60-tych. Budynek muzeum został otwarty w 1990 r. i sam w sobie stanowi obiekt sztuki nowoczesnej.

4.2.8 Muzeum Matisse’a

Znajduje się ono w Cimiez i można w nim podziwiać wspaniałą kolekcję obrazów Henri Matisse’a. Wystawy czasowe odbywają się w futurystycznych piwnicach. Sam Matisse pochowany jest na cmentarzu przy klasztorze Cimiez, gdzie mieści się niewielkie muzeum prowadzone przez franciszkanów.

Nicea jest również znanym kąpieliskiem, jednak tamtejsza plaża spodoba się głównie tym, którzy nie lubią piasku, gdyż pokryta jest żwirem.

Każdej wiosny w tzw. tłusty wtorek odbywa się w mieście kolorowy karnawał, natomiast w lipcu odbywa się tu festiwal jazzowy.

4.2.9 Antibes

Leżące po przeciwnej stronie Zatoki Aniołów miasto jest również bardzo atrakcyjną miejscowością. Posiada piaszczyste plaże, XVI-wieczne wały obronne biegnące wzdłuż brzegu morza, atrakcyjną przystań jachtową i starówkę z wąskimi uliczkami oraz domami ozdobionymi kwiatami.

Historia miasta przypomina początkowo historię niedalekiej Nicei. Od 1384 do 1608 r. rządy w mieście sprawowała rodzina Grimaldich. Ze względu na strategiczne położenie na granicy Francji z Saubadią, wybudowano w Antibes fortyfikacje, które zostały zburzone w 1894 r., aby miasto mogło się dalej rozbudowywać.

W starej części Antibes znajduje się kościół katedralny Niepokalanego Poczęcia z romańską fasadą w kolorze ochry i wysoką romańską dzwonnicą. Wznoszące się w górę schody prowadzą do Zamku Grimaldi, z którego roztacza się piękny widok na morze i katedrę. W roku 1846 Picasso urządził tu pracownię, później w zamku założono muzeum, znane dziś jako Muzeum Picasso’a. Posiada ono wspaniałą

18

Francja

kolekcję obrazów, litografii, rysunków i ceramiki oraz interesującą wystawę prezentującą życie samego artysty. Taras, na którym umieszczono ekspozycję rzeźb wychodzi wprost na morze. Muzeum posiada także wystawę sztuki współczesnej.

4.2.10 Cannes

Miasto zdobyło sławę dzięki odbywającym się tu licznym festiwalom i innym wydarzeniom kulturalnym. Najgłośniejszy, odbywający się w połowie maja 10-dniowy Międzynarodowy Festiwal Filmowy jest chyba najbardziej ekstrawaganckim wydarzeniem na Lazurowym Wybrzeżu. Jest tu tylko jedno muzeum i kilka galerii sztuki. Ludzie przyjeżdżają do Cannes przez cały rok, ale główny okres turystyczny przypada na okres od maja do października.

Życie miasta koncentruje się wokół zatoki i wysadzonego palmami bulwaru de la Croisette. To tutaj mieszczą się najelegantsze butiki i hotele, stąd rozciąga się najpiękniejszy widok na zatokę La Napoule i wzgórza Croisette. Niedaleko mieści się też kasyno Palm Beach, wzniesione w ruinach średniowiecznego fortu. W budynku mieści się też klub nocny, restauracja i basen. Inną jaskinią hazardu jest Casino Croisette.

W centrum starej części miasta stoi kościół Notre-Dame de l’Esperance, jednak najbardziej charakterystycznym budynkiem dla tego miasta jest Palais de Festivals – ten nowoczesny budynek zbudowany w 1982 r. znajduje się na zachodnim wybrzeżu w Starym Porcie. To tutaj rozdaje się prestiżowe nagrody filmowe. W budynku jest też nocny klub i kasyno. Poza festiwalem odbywają się tu liczne konferencje. W pobliskiej Alei Gwiazd uwieńczono odciśnięte w cemencie dłonie wielkich ludzi kina, m.in. Romana Polańskiego.

W zamku na szczycie wzgórz mieści się muzeum de la Castre, posiadające wspaniałą kolekcję antyków z rejonu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu, jak również zbiory etnograficzne z całego świata.

Każdy z ekstrawaganckich hoteli posiada swój własny odcinek plaży. Niestety, nasycenie hotelami pozostawia amatorom kąpieli tylko niewielki skrawek ogólnodostępnej plaży przy Pałacu Festiwalowym. Duże, bezpłatne plaże znajdują się na zachód starego portu.

4.2.11 Grasse

Miasto leżące u podnóża Alp, zaledwie 17 km na północ od Cannes, jest od wieków obok Paryża i Montpellier jednym z najważniejszych miejsc produkcji perfum.

Założone przez Rzymian Grasse przekształciło się we wczesnym średniowieczu w niewielką republikę, których mieszkańcy utrzymywali się z wytwarzania, a następnie sprzedaży garbowanych skór i oliwy. W 1266 r. Grasse dostało się pod panowanie hrabiów Prowansji, a w XVI w. stało się częścią Francji. Będąc już znaczącym ośrodkiem handlowym, miasto wzbogaciło się znacznie z chwilą pojawienia się w

19

Francja

XVI w. perfumowanych rękawiczek. Rękawicznicy szybko dołączyli do grabarzy i założyli własne wytwórnie, które z czasem przekształciły się w perfumerie. Ich rozkwit przypada na XVIII w., kiedy to używanie perfum stało się niemal obowiązujące wśród wyższych sfer. Obecnie żyje na świecie tylko pięciu mistrzów w komponowaniu perfum. Wykorzystując wrodzony talent, uzupełniony siedmioma latami studiów, potrafią oni zidentyfikować za jednym pociągnięciem nosa ok. 600 aromatów. Zazwyczaj jeden typ perfum stanowi kompozycję 200 do 500 zapachów. Grasse i okolice słyną także z uprawy najintensywniej pachnących we Francji kwiatów lawendy, jaśminu, róży centifolii, mimozy, pomarańczy i fiołków.

Spośród ponad 40 wytwórni perfum w Grasse, tylko 3 można zwiedzać. Nazwy tych wytwórni nie są znane, gdyż produkowane w nich perfumy sprzedawane są wyłącznie na miejscu lub na zamówienie. Perfumy powszechnie znane powstają na bazie esencji zakupionych w wytwórniach tego typu. Podczas wycieczki prześledzić można wszystkie etapy produkcji perfum, od ekstrakcji i destylacji po komponowanie zapachów. Na koniec można wypróbować i kupić produkowane perfumy.

Jedna z wytwórni o nazwie Fragonard mieści się w XVII-wiecznej garbarni i należy do najstarszych w mieści, a jej nazwa pochodzi od starego rodu wytwórców perfum. Znajduje się tam też muzeum perfum.

W mieście znajdują się również muzea, z których najciekawszym wydaje się Muzeum International de la Parfumerie. Można się w nim zapoznać z tajnikami produkcji perfum, od technik ekstrakcji po sprzedaż i reklamę. Muzeum przybliża również 400-letnią historię miasta. Jednym z najczęściej odwiedzanych działów muzeum jest szklarnia na dachu, gdzie w odurzającej mieszaninie zapachów można zobaczyć jak rośnie lawenda, tymianek, jaśmin i mięta.

W mieście znajduje się też katedra, zbudowana w XII, XIII w. w stylu prowansalsko – romańskim i przebudowana w XVIII w. Można w niej podziwiać obrazy Fragonarda czy Rubensa.

W Grasse odbywają się dwa razy w roku festiwale związane z aromatami i kwiatami. Pierwszy z nich ma miejsce w maju, drugi w sierpniu.

4.2.12 Saint Tropez

Leży na południowym krańcu zatoki o tej samej nazwie, naprzeciwko Massif des Maures. Stare miasto z jego wąskimi uliczkami rozciąga się od głównego bulwaru w starym porcie po wzgórze, na którym znajdują się pozostałości XVI-wiecznej cytadeli. Centrum miasta, bardzo zniszczone podczas II wojny światowej, zostało częściowo odbudowane w dawnym stylu. Niezapomniane wrażenie pozostawia wyborne jedzenie, targ kwiatowy, a przede wszystkim widok wspaniałych jachtów w porcie.

W miejscowych muzeach można odnaleźć zarówno kolekcję sztuki współczesnej, ekspozycje dotyczące morskiej historii miasta, jak i eksponaty z czasów lądowania aliantów w tym rejonie w 1944 r.

20

Francja

Około 4 km od miasta oddalona jest wspaniała plaża Tahiti przechodząca w Pampelonne. Plaża ta rozciąga się na odcinku ok. 5 km. W okolicy miasta znajdują się także plaże nudystów.

4.2.13 Monako

Księstwo, którym od 1297 r. prawie nieprzerwanie włada rodzina Grimaldi. Otoczone ze wszystkich stron przez terytorium Francji stanowi suwerenne państwo o pow. niecałych 2 km2. Od 1949 r. rządzi nim Rainier III, urodzony w 1923 r. Szerokie uprawnienia konstytucyjne księcia sprawiają, iż jest on kimś więcej niż tylko marionetkowym władcom. Od dziesięcioleci rodzina królewska nie opuszcza pierwszych stron gazet.

Monako składa się z 5 części. Jedną część stanowi Monaco Ville leżące na wysokim cyplu skalnym na południe od portu. Następna część słynąca z kasyn i corocznych wyścigów samochodowych to Monte Carlo, położone na północ od portu. La Condamine to płaski obszar rozciągający się na południowy zachód od portu. Ostatnie 2 części to dzielnica przemysłowa oraz plaże na wschód od Monte Carlo.

Obywatele Monaco, których jest tylko 5000 spośród 30 000 mieszkańców nie płacą podatków. Językiem urzędowym jest francuski. Religia rzymskokatolicka jest religią urzędową.

Znajduje się tutaj kilka obiektów, których nie można pominąć, np.:

Muzeum Oceanograficzne - posiada imponującą kolekcję 90 akwariów oraz liczne ekspozycje dotyczące badań oceanograficznych. Naprzeciw muzeum znajduje się przystanek pociągu turystycznego.

Palais du Prince – mieści się w Monaco Ville. Codziennie o 11.55 można obejrzeć odbywającą się przed pałacem zmianę warty. Wnętrza pałacowe można oglądać jedynie od czerwca do października. W południowym skrzydle znajduje się zbiór pamiątek po Napoleonie.

Jardin Exotique – strome zbocz wspaniałych ogrodów porasta ok. 7000 rodzajów kaktusów i sukulentów z całego świata. Rozciągają się też stamtąd piękne widoki. W pobliżu znajduje się Muzeum Antropologiczne oraz groty pełne stalaktytów i stalagmitów, do których schodzi się po 279 stopniach.

Muzeum Narodowe – mieści się w willi zbudowanej przez Charlesa Garniera – projektanta opery paryskiej oraz kasyna w Monte Carlo. Można w nim podziwiać kolekcję XVIII i XIX-wiecznych lalek i zabawek mechanicznych.

Najbardziej jednak znamienne dla tego księstwa jest kasyno, którego projektantem jest również Charles Garnier. Zbudowano je w latach 1878 – 1910

21

Francja

4.3Kraj BaskówBaskowie osiedlili się na południowo-zachodnich ziemiach obecnego państwa francuskiego prawdopodobnie w VI w.n.e. W X w. przyjęli chrześcijaństwo, nadal cieszą się opinią głęboko wierzących katolików. Odpierając ataki Wizygotów, Franków, Normanów i Maurów, Baskowie zachowali w średniowieczu dość znaczną autonomię, którą utracili jednak w czasie rewolucji francuskiej. Rozkwit baskijskiego nacjonalizmu przypada na lata wojny domowej w Hiszpanii (1936-1939) i okres ją poprzedzający. Symbolem baskijskiego oporu stała się Guernica – zrównana z ziemią przez niemieckie lotnictwo wspomagające hiszpańskich faszystów, zwolenników generała Franco.

Język baskijski jako jedyny w południowo-zachodniej Europie oparł się wpływom łaciny. Jego przynależność genetyczna do dziś nie została ustalona. Obecnie uważa się, że jego podobieństwo do martwego już języka iberyjskiego jest prawdopodobnie wynikiem ożywionych kontaktów z Iberyjczykami, a nie przynależności do tej samej rodziny językowej.

Jest to region leżący w południowo-zachodniej części kraju, u podnóża Pirenejów. Pays Bacque, bo tak nazywany jest tan region we Francji, stanowi dogodną bazę do wycieczek w Pireneje oraz do zwiedzania hiszpańskiej Baskonii. Miejsca te oddalone są zaledwie o 25 km od głównych ośrodków departamentu: Bajonny oraz słynnego nadmorskiego kurortu Biarritz.

4.3.1 Bajonna

Główny ośrodek kulturalny i przemysłowy Gaskonii. W odróżnieniu od pobliskiego Biarritz, eleganckiego i nowoczesnego kurortu nadmorskiego, miasto pozostaje wierne tradycji baskijskiej. Jej najbardziej widocznym przejawem jest lokalna architektura, którą charakteryzują typowe dla regionu budynki z jasnozielonymi, czerwonymi bądź białymi okiennicami. Wielu mieszkańców porozumiewa się swobodnie w języku baskijskim, a starsi mężczyźni noszą berety. Bajonna znana była już w XV w. Obecnie słynie z wędzonej szynki, czekolady i marcepanu

22

Francja

4.3.1.1 Rysunek 3

W centrum miasta znajduje się bajońska katedra gotycka Sainte-Marie. Budowę świątyni zaczęto w XIII w., ukończono po 1451 r., kiedy miasto przeszło w ręce Francuzów. Zmiany polityczne znalazły wyraz w wystroju katedry, gdzie obok angielskiego herbu z trzema lampartami widnieją umieszczone na sklepieniu nawy lilie – symbole francuskiej monarchii. Niektóre z renesansowych witraży odrestaurowano w XIX w., lecz wiele rzeźb uległo zniszczeniu podczas rewolucji.

Miasto otoczone jest XVII-wiecznymi fortyfikacjami. Na spiętych mostem brzegach rzeki Nive wznoszą się tradycyjne baskijskie domy. Ta część miasta zachowała swój dawny urok, głównie dzięki szyldom w języku baskijski oraz licznym barom i kawiarenkom.

W mieście znajdują się dwa muzea, w których można obejrzeć wystawę obrazów El Greca, Goi, Degasa czy Rubensa lub też wystawę obrazującą tradycje i życie codzienne Basków.

W miesiącach letnich na arenach odbywają się walki byków.

Biarritz

Miasto nadmorskie oddalone o 8 km na zachód od Bajonny. Pełni funkcję kurortu już od połowy XIX w., kiedy to stało się modnym kąpieliskiem za sprawą cesarzowej Eugenii – pochodzącej z Hiszpanii żony Napoleona III. W późniejszym czasie przybywali do Biarritz przedstawiciele europejskiej arystokracji i monarchowie, m.in. królowa Wiktoria i król Edward VII, których imionami nazwano dwie z tutejszych ulic. Obecnie Biarritz słynie przede wszystkim z pięknych plaż i wspaniałych warunków do surfingu. Jest miastem bardzo drogim.

W mieście znajduje się wiele godnych uwagi obiektów. Wzrok przyciąga imponujących rozmiarów hotel, wybudowany w 1854 r. dla cesarzowej Eugenii.

23

Francja

Dwukrotnie, w 1906 i 1910 r. w rezydencji zatrzymał się król Edward VII. Po przeciwnej stronie ulicy mieści się kościół Aleksandra Newskiego – prawosławna świątynia wybudowana dla rosyjskich arystokratów, odpoczywających w mieście w latach poprzedzających rewolucję. Obecnie przedstawiciele tej nacji tłumnie odwiedzają kurort. Nad północną częścią miasta góruje 73-metrowa latarnia morska, wzniesiona w 1834 r. Kolejnym obiektem wybudowanym dla cesarzowej jest kościół Sainte-Eugenie, wzniesiony w stylu mauretańskim i bizantyjskim w 1864 r.

Znajdują się tu również dwa muzea. Pierwsze z nich to Muzeum Morskie, w którym znajduje się akwarium, gdzie żyją przedstawiciele 150 gatunków morskich, występujących pomiędzy Zatoką Biskajską a częścią Atlantyku wyznaczoną przez południowo-zachodnie wybrzeże Francji i północną linię brzegową Hiszpanii. Drugie to Muzeum Historyczne, w którym zgromadzono eksponaty związane z historią miasta. Mieści się ono w kościele Saint-Andre.

Co roku na początku lipca organizowany jest w mieście Festiwal Inernational de Folklore, odbywający się z udziałem pieśniarzy i tancerzy z całego świata. W lipcu i sierpniu przed kościołem Sainte-Eugenie odbywają się bezpłatne koncerty, a w innych miejscach także różne inne imprezy np. imprezy folklorystyczne w parku miejskim.

4.4KorsykaKorsyka jest pod względem geograficznym najbardziej zróżnicowaną wyspą Morza Śródziemnego. Jej powierzchnia liczy 8720 m2. Pod wieloma względami przypomina miniaturę kontynentu, gdzie znaleźć można 1000-kilometrowe wybrzeże, granitowe góry o szczytach pokrytych śniegiem aż do lipca, olbrzymi park narodowy, moczary ciągnące się wzdłuż wschodniego wybrzeża, pustynię Agriates, leżącą na północnym zachodzie oraz obszar typowo kontynentalny w centrum wyspy.

Od XI do XIII w. Korsyka znajdowała się pod rządami arcybiskupstwa Pizy. Na wyspie powstały wtedy liczne romańskie kościoły zaprojektowane przez sprowadzonych tu toskańskich architektów. W 1284 r. spór o zwierzchnictwo nad wyspą wygrał handlowy konkurent Pizy – Genua, której autorytet został z kolei wystawiony na próbę siły przez Aragonię. W połowie XV w. sprawujący tu rządy Genueńczycy, nie mogąc opanować anarchii i odeprzeć najazdów muzułmanów, przekazali władzę na wyspie silnemu, posiadającemu własną armię Oficjum św. Jerzego. W celu zapobiegania dalszym najazdom mieszkańców Afryki Północnej na Korsykę, zbudowano wzdłuż wybrzeża rozległy system obronny z wieżami strażniczymi i cytadelami, który miał zarówno ostrzegać, jak i chronić przed ewentualnym niebezpieczeństwem. Korsykanie nieustannie dążyli do odzyskania autonomii. W 1755 r. po trwającej z przerwami 25 lat walce z rządami Genueńczyków, Korsykanie wywalczyli sobie niepodległość. Gdy ich przywódcą był Pascal Paoli (1725 – 1807) zwołano Zgromadzenie Narodowe, które opracowało i uchwaliło najbardziej demokratyczną konstytucję w ówczesnej Europie. Stolicą Korsyki zostało leżące w głębi wyspy miasto Corte. Ustanowiono system prawny,

24

Francja

który miał zastąpić obowiązujące tu od wieków prawo vendetty, a także opracowany został system nauczania i powstał uniwersytet. Niestety wyspa odzyskała niepodległość na krótko. W 1768 r. Genua, która utraciła kontrolę nad Korsyką, przekazała zwierzchnictwo swemu sprzymierzeńcowi, królowi Francji Ludwikowi XV. Rok później jego oddziały rozgromiły armię Paoliego. Od tamtej pory do dziś zwierzchnictwo nad wyspą sprawuje Francja. W latach 1794 – 1796 Korsyka znalazła się pod panowaniem angielskim, a w latach 1940 – 1943 dostała się pod okupację niemiecką i włoską.

Ajaccio

Miasto portowe, w którym urodził się Napoleon Bonaparte. Można tutaj zobaczyć liczne pomniki i muzea poświęcone jego osobie. Pamiątki i budowle niewiele mówią o samym Napoleonie, wskazują raczej na to, jak był i jest do dziś postrzegany przez mieszkańców miasta.

Posągi Napoleona – Posąg Napoleona – Pierwszego Konsula znajduje się na placu Foch, który jest ulubionym miejscem spotkań mieszkańców miasta. Na placu tym mieści się przystanek małej kolejki, którą można wybrać się na zwiedzanie okolicy. Z kolei na placu de Gaulle stoi pomnik siedzącego na koniu Napoleona, ubranego w rzymskie szaty. Otaczają go jego czterej bracia, z których trzech uczynił królami Hiszpanii, Holandii, Westfalii, a ostatniego księciem Canino i Musignano. Przy placu Austerlitz znajduje się posąg Napoleona ubranego we frak i swój słynny dwurożny kapelusz. Statua jest repliką pomnika Napoleona, znajdującego się w Paryżu. Plac Austerlitz został tak nazwany na pamiątkę jednego z największych zwycięstw Napoleona, kiedy to armia francuska pokonała wojska rosyjsko-austriackie na Morawach w 1805 r.

Udostępniony do zwiedzania jest również dom, w którym Napoleon urodził się i spędził 9 lat dzieciństwa. Z kolei medale, obrazy i popiersia z okresu napoleońskiego eksponowane są w Salonie Napoleońskim.

Muzeum Fesch – nazwane imieniem wuja Napoleona posiada ciekawą kolekcję włoskiego malarstwa prymitywnego z okresu od XIV do XIX w.

A Bandera – znane także jako Muzeum Historii Korsyki prezentuje militarną historię wyspy.

Katedra Napoleońska – znajdująca się na starym mieście katedra została zbudowana w XVI w. w stylu weneckiego renesansu. Wewnątrz znajduje się marmurowa chrzcielnica Napoleona.

Pointe de la Parata – skalisty, zbudowany z granitu cypel, położony 12 km na zachód od miasta. Spod XVII-wiecznej genueńskiej wieży strażniczej można podziwiać najpiękniejsze na Korsyce zachody słońca.

25

Francja

Najładniejsze plaże znajdują się w oddalonym o 17 km od Ajaccio eleganckim kurorcie Porticcio.

Największym świętem w Ajaccio jest przypadające na 15 sierpnia Święto Wniebowzięcia oraz dzień urodzin Napoleona. Tradycyjnym procesjom religijnym towarzyszą m.in. pokazy sztucznych ogni.

Bonifacio

W miasteczku tym, 70 m nad przejrzystymi wodami Morza Śródziemnego, na szczycie wąskiego, wydłużonego i niedostępnego cypla wznosi się cytadela. Na nieomal pionowych, rzeźbionych przez wiatr i morskie fale wapiennych ścianach wybudowane zostały wielopiętrowe domy. Północny skraj cypla wychodzi na zatokę Bonifacio – półtorakilometrowy fiord o szerokości zaledwie 100 – 150 m. Z południowej strony cytadeli widać oddalone o 12 km wybrzeże Sardynii

Bonifacio dzieli się na 2 części: leżącą na południowo – wschodnim krańcu przystań jachtową i Cytadelę, zwaną także starym lub górnym miastem. Poniżej cytadeli znajduje się port promowy. Stare Miasto z wysokimi, kamiennymi domami i krętymi uliczkami przypomina atmosferą średniowiecze. Na niektórych domach znajdują się specjalne rynny, które zbierają i doprowadzają do cystern wodę deszczową.

4.4.1.1 Rysunek 4

Na wyspie znajduje się zbudowany w XIV w., choć znacznie zmieniony w późniejszych czasach Kościół Sainte-Marie Majeure słynący z kwadratowej dzwonnicy i zadaszonego portyku – loggii, pod którą mieści się olbrzymi zbiornik na wodę. Umożliwił on miastu przetrwanie niejednego oblężenia, obecnie służy jako sala konferencyjna. Znajdujący się wewnątrz kościoła marmurowy ołtarz pochodzi z XVII w.

26

Francja

Z kolei na placu Manichella znajdują się dwa otwory, zakryte obecnie bliźniaczymi szklanymi piramidami. Służyły one w XIII w. do przechowywania zboża, solonego mięsa i innych zapasów żywności, które miały wyżywić mieszkańców miasta w razie oblężenia.

Z południowo – zachodniego krańca Citadelle w dół klifu prowadzą schody, których 187 stopni, jak głosi legenda, zostało zbudowanych przez Aragończyków w czasie oblężenia w 1420 r. Od czerwca do września, przy sprzyjającej pogodzie, gdy nie ma silnych wiatrów i sztormu, schody są udostępniane dla turystów.

Bastia

Tętniące życiem miasto jest centrum handlowym i finansowym Korsyki. Panuje tu typowo włoska atmosfera, której nie znajdzie się nigdzie indziej na wyspie. Od XV w. Bastia była siedzibą genueńskich gubernatorów Korsyki. Wtedy też rozpoczęto budowę fortecy – Bastiglia, od której miasto wzięło swoją nazwę.

Centralnym punktem miasta jest ciągnący się przez 300 m, wysadzony palmami plac Saint-Nicolas. Tuż na południe od niego znajduje się dzielnica wyniosłych rezydencji i kamienic z XVIII w. z wąskimi uliczkami. Wznosi się tu Kościół Saint-Jean-Baptiste, którego klasyczna fasada ozdobiona dwoma wieżami wychodzi na malowniczy stary port.

U wejścia do portu stoją dwie latarnie morskie, z których roztacza się piękny widok na zatokę, gdzie kolorowe jachty i statki wycieczkowe mieszają się z miejscowymi, drewnianymi kutrami.

Jeszcze dalej na południe znajduje się Citadelle, zbudowana przez Genueńczyków w XV-XVII w. Za jej podwójną bramą znajduje się Pałac Gubernatora, w którym mieści się Muzeum Etnograficzne Korsyki.

Calvi

Zamożne warowne miasteczko, leżące w regionie Castagniccia, w północnej części wyspy, przy końcu cypla na zachodnim skraju zatoki pełnej plaż. Podziwiać stąd można zarówno mieniące się w słońcu wody zatoki Calvi, jak i szczyt Monte Cinto (2706 m), piętrzący się ponad 20-kilometrowej długości masywem górskim, którego wierzchołki ośnieżone są prawie przez cały rok.

W 1794 r. brytyjska flota ekspedycyjna, wspomagająca siły nacjonalistów korsykańskich Pascala Paoli, który to wystąpił przeciwko postrewolucyjnemu, francuskiemu rządowi wyspy, zaatakowała i ostrzelała Calvi.

Citadelle – położona jest przy końcu 80-metrowego granitowego cypla, otoczonego przez masywne fortyfikacje genueńskie. Nad bramą prowadzącą do Citadelle wykuto inskrypcję: Civitas Calvi Semper Fidelis, zapewniającą o lojalności wobec Genui. Tytuł ten przyznany został Genui w 1562 r.

27

Francja

Pałac Gubernatorów – imponująca budowla wzniesiona w XIII w., powiększona w XVI w. Obecnie służy za koszary i kantynę dla oficerów Legii Cudzoziemskiej.

W północnej części Citadelle w ścianę domu, w którym wg miejscowych przekazów urodził się Krzysztof Kolumb, wmurowano pamiątkową płytę. Wielkiemu odkrywcy dedykowany jest również wykuty w kamieniu statek, wystający z zachodniego muru cytadeli na plac Krzysztofa Kolumba.

Od przystani aż po zatokę Calvi ciągnie się 4-kilometrowy pas plaży.

Corte

Otoczone górami miasteczko stanowi świetną bazę wypadową dla miłośników wspinaczek.

Corte jest dla mieszkańców Korsyki symbolem dążeń niepodległościowych, wiąże się to z osobą Pascala Paoli, który w 1755 r. z ufortyfikowanego, centralnie położonego na wyspie miasteczka chciał uczynić stolicę. Nie udało mu się to, ale za to w 1765 r. założył tutaj uniwersytet, zamknięty 4 lata później, tuż po odbiciu Korsyki przez Francję. Uczelnia nazwana imieniem swego założyciela została ponownie otwarta w 1981 r., a obecnie studiuje tutaj ok. 3000 studentów.

Citadelle – częściowo zaniedbana cytadela w Corte jest jedyną tego typu budowlą w środkowej części wyspy. Ze wznoszących się na skale, górujących ponad miastem wież roztacza się wspaniały widok. Najwyższą część cytadeli wybudował w 1419 r. korsykański szlachcic, sprzymierzeniec Aragończyków, a w XVIII i XIX w. rozbudowali ją Francuzi.

Pałac Narodowy – leżący poniżej bramy cytadeli, zbudowany przez Genueńczyków pałac, w czasie krótkiego okresu niepodległości wyspy służył za siedzibę rządu korsykańskiego. Obecnie budynek zajmuje związane z uniwersytetem Centrum Studiów Korsykańskich.

W mieście znajduje się też muzeum posiadające wspaniałą wystawę dotyczącą korsykańskiej tradycji ludowej, rolnictwa, przemysłu, rękodzieła i antropologii.

28