1

SŁOWACKA IZBA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH

REGIONALNA IZBA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH

REGION VYSOKÉ TATRY

SANATORIUM TATRANSKÁ KOTLINA, n. o.

ZESZYT STRESZCZEŃ

I MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA

BELIAŃSKIE DNI PIELĘGNARSTWA 12 – 13. 11. 2010

SANATORIUM TATRANSKÁ KOTLINA, n. o.

VYSOKÉ TATRY

SŁOWACJA

Edytor:

Mgr Lukáš Kober

Recenzenci:

doc. PhDr. Mgr. Vladimír Littva, PhD., MPH

doc. MUDr. Ivan Solovič, CSc.

Tłumaczenie: Wojciech Nyklewicz

ISBN 978-80-970482-5-9

EAN 9788097048259

2

KOMITET ORGANIZACYJNY

Mgr Danka Halečková

Mgr Lukáš Kober

Janka Plučinská

Mgr Katarína Kovalčíková

Mgr Wojciech Nyklewicz

HONOROWE PRZEWODNICTWO

PhDr. Mária Lévyová

Przewodnicząca Słowackiej Izby Pielęgniarek i Położnych

Ing. Ľubomír Maciak

Dyrektor Sanatorium Tatranská Kotlina, n. o.

Doc. MUDr. Ivan Solovič, CSc.

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, specjalista WHO w dziedzinie TBC

Mgr. Danka Halečková

Pielęgniarka naczelna Sanatorium Tatranská Kotlina, n. o.

Mgr. Lukáš Kober

Przewodniczący Regionalnej Izby Pielęgniarek i Położnych Region Vysoké Tatry

Mgr. Wojciech Nyklewicz

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Słowo wstępne

Szanowni Uczestnicy Konferencji,

Z prawdziwą przyjemnością witamy Was na I Międzynarodowej Konferencji

„Beliańskie Dni Pielęgniarstwa”. Jej organizatorami są Słowacka Izba Pielęgniarek

i Położnych, Regionalna Izba Pielęgniarek i Położnych z siedzibą w Vysokých Tatrách

oraz Sanatorium Tatranská Kotlina, n. o..

Mamy nadzieję, że uczestnictwo w „Beliańskich Dniach Pielęgniarstwa” przyniesie

Państwu nową wiedzę i spojrzenie na współczesną praktykę, problemy, ale i dostarczy

informacji o nowościach w zakresie opieki pielęgniarskiej na Słowacji i za granicą. Ale nie

tylko to. Skorzystajcie Państwo z jedynej możliwości, jaką stwarzają nam nasze Tatry,

i zaczerpnijcie u nas jak najwięcej energii i spokoju, abyście zechcieli do nas powrócić

z radością być może już za rok.

Komitet Organizacyjny dziękuje wszystkim uczestnikom Konferencji za przybycie,

a sponsorom za finansowe wsparcie.

W imieniu Komitetu Organizacyjnego

Mgr Lukáš Kober

3

SRTESZCZENIA REFERATÓW

Uwaga, Edytor opublikował pełne teksty jedynie tych referatów, które zostały dostarczone

w obowiązującym terminie.

Oddychanie jako część leczenia chorób układu oddechowego

PhDr. Zuzana Hudáková, PhD., PhDr. Mária Novysedláková

Wydział Nauk o Zdrowiu Katolickiego Uniwersytetu w Ružomberku, SK

Streszczenie

Oddychanie jest niezbędne do życia. Główną jego funkcję zapewnia układ

oddechowy. Oddychanie dostarcza organizmowi tlenu, a odprowadza dwutlenek węgla.

Wymiana gazowa odbywa się na zasadzie dyfuzji.

U większości ludzi występują nieprawidłowości w oddychaniu. Poprawy oddychania

nie można osiągnąć za pomocą ingerencji w sposób pobierania i wypuszczania powietrza,

ponieważ każdy fizjologiczny proces jest silnie skorelowany ze stanem psychicznym. Praca

z oddechem jest przede wszystkim pracą ze świadomością. Choroby układu oddechowego są

poważnym problemem współczesności. Podstawowy patologiczny proces, uszkadzający

drzewo oskrzelowe lub miąższ płuc, powoduje zaburzenie funkcji oddychania w znacznie

większej skali istotnych objawów. Jeżeli te zmiany są nieodwracalne, nie można osiągnąć

pełnego powrotu normalnego oddychania, ale gimnastyka oddechowa znacznie ten proces

poprawia.

Słowa kluczowe: oddychanie, niewydolność oddechowa, rehabilitacja oddechowa,

gimnastyka oddechowa, wentylacja płuc

Zastosowanie klimatoterapii w leczeniu chorób układu oddechowego

Bc. Gabriela Závadská

Sanatorium Tatranská Kotlina, n. o., SK

Streszczenie

Głównym tematem tego referatu jest określenie wpływu leczenia klimatycznego

na pacjenta podczas jego hospitalizacji.

Referat podzielony jest na część teoretyczną i praktyczną. Część teoretyczna zawiera

trzy rozdziały i koncentruje się na warunkach klimatycznych, charakterystyce leczenia

klimatycznego i jego dystrybucji oraz na speleoterapii w Jaskini Beliańskiej. Część

praktyczna poświęcona jest przeglądowi rezultatów leczenia klimatycznego – speleoterapii

w Jaskini Beliańskiej podczas hospitalizacji w Sanotorium Tatranská Kotlina.

Celem referatu jest ukazanie sposobów informowania pacjentów o ich chorobie, skąd mieli

informacje o leczeniu klimatycznym – speleoterapii, jak często występowały trudności

(objawy) przed zakończeniem leczenia klimatycznego – speleoterapii i po zakończeniu

leczenia – speleoterapii w Jaskini Beliańskiej, jakie to były objawy, jak często musieli

stosować leki przed zakończeniem i po zakończeniu leczenia klimatycznego – speleoterapii.

4

Wnioski

Już w przeszłości próbowano wyjaśnić wpływ czynników przyrodniczych na ludzki

organizm. Większość naukowców starała się zastosować tradycyjne sposoby myślenia

i doświadczenie o wpływie klimatu, środowiska i pogody na choroby ludzi. Podczas gdy

Hippokrates pisał o znaczeniu powietrza we wszechświecie, Celsjusz zalecał leczenie

klimatyczne pacjentom z gruźlicą. Współcześnie na ludzki organizm wpływa całe mnóstwo

czynników takich, jak zanieczyszczone powietrze przesycone pyłem i toksycznymi

związkami, z których wiele jest alergenami. Nawracające schorzenia układu oddechowego

pogarszają stan zdrowia populacji. Farmakoterapia nie zdoła zapewnić optymalnej jakości

życia ludziom z chorobami układu oddechowego. Właśnie dlatego wszelkie formy leczenia

klimatycznego stanowią przydatny sposób niefarmakologicznego leczenia i poprawy stanu

zdrowia pacjentów, ich jakości życia i poprawy warunków ekonomicznych.

Własne wyniki badań potwierdzają, że leczenie klimatyczne jest wysoce efektywną

formą terapii i ma niezastąpione miejsce w kompleksowej opiece nad pacjentami z chorobami

układu oddechowego.

Słowa kluczowe: warunki klimatyczne, meteopatia, pogoda, klimat, leczenie klimatyczne,

helioterapia, aeroterapia, talasoterapia, speleoterapia, Beliańska jaskinia.

Speleoterapia w opiece nad pacjentami ze schorzeniami układu

oddechowego

Mgr. Danka Halečková,

Sanatorium Tatranská Kotlina n. o., SK

Streszczenie

W ostatnich latach coraz pilniejszym staje się pytanie o jakość życia. Pracownicy

ochrony zdrowia starają się korzystać z wszelakich zasobów w celu polepszenia jakości życia

swoich pacjentów. Dlatego zarząd Sanatorium Tatranská Kotlina n.o. w trosce o swoich

klientów rozpoczął stosowanie dobrodziejstw, ukrytych w pobliskiej Jaskini Beliańskiej.

Jeśli ktoś cierpi na alergiczne przewlekłe schorzenia dróg oddechowych, takie jak

katar sienny, alergiczne zapalenie oskrzeli, astmę oskrzelową, ale i przewlekłe zapalenie

oskrzeli, czy przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, prawdopodobnie taka osoba robi

wszystko, by mieć kontrolę nad schorzeniem.

Efektywną metodą leczenia bez używania leków jest terapia jaskiniowa –

speleoterapia. Obecna wiedza o speleoterapii wskazuje na polepszenie stanu zdrowia

pacjentów, obniżenie zapotrzebowania na farmakoterapię i długoterminowy efekt

terapeutyczny (Dluholucký, S. 2008, s.116).

Aby określić efekty speleoterapii na stan zdrowia i jakość życia pacjentów

z chorobami układu oddechowego, przeprowadzono badanie. Dane do badania pozyskano

przy użyciu kwestionariusza, uzupełnionego wynikami monitoringu subiektywnego poczucia

trudności poszczególnych pacjentów, którzy odbyli speleoterapię w Jaskini Beliańskiej.

Okazało się, że po zakończeniu leczenia obniżyła się podaż antybiotyków, obniżył się poziom

ataków (pod pojęciem „atak” rozumiany jest stan ostrego zachorowania, duszność, które

wymagały wizyty lekarskiej, leczenia lub hospitalizacji), obniżyła się liczba hospitalizacji,

zmalała podaż leków rozszerzających oskrzela i wezwań pomocy doraźnej (pogotowia).

5

Po opracowaniu wyników badań i porównaniu ich z dostępnymi opracowaniami

dojrzeliśmy do wniosku, że speleoterapia znacząco poprawiła stan zdrowia i jakość życia

pacjentów z chorobami układu oddechowego.

Wnioski

Celem badania była ocena wpływu speleoterapii w Jeskini Beliańskiej na stan zdrowia

i jakość życia pacjentów ze schorzeniami układu oddechowego leczonych w Sanatorium

Tatranská Kotlina n.o.

Wszystkie wykonane i opublikowane badania dotyczące dzieci i dorosłych wskazały

jednoznaczny i długoterminowy pozytywny wpływ speleoterapii na leczenie astmy i schorzeń

alergicznych. Wykazano również pozytywny wpływ na polepszenie i wzmocnienie

odporności tych pacjentów, jak również na wzmocnienie ich fizycznej jak i psychicznej

kondycji.

Nie bez znaczenia są oczywiście efekty ekonomiczne, tak jak mniejsza frekwencja

wizyt u lekarza, mniej wezwań pogotowia ratunkowego, jak i znaczne obniżenie używania

leków przez tych pacjentów.

Słowa kluczowe: speleoterapia, choroby układu oddechowego, speleoaerosol, jakość życia.

Rhinolight (terapia światłem) w leczeniu alergicznego nieżytu nosa

Mgr. Katka Nebusová

Sanatorium Tatranská Kotlina, n. o.

Streszczenie

Rhinitis allergica, czyli katar sienny jest alergicznym schorzeniem zapalnym błony

śluzowej nosa. W ciągu ostatnich lat występowanie tego schorzenia gwałtownie wzrosło

i obejmuje 10-20% populacji. W związku z tym XXI wiek został umownie nazwany

„wiekiem alergii”. Choć katar sienny nie jest poważnym schorzeniem, to niesie z sobą

nieprzyjemne objawy w postaci wydzieliny z nosa, gardła, uszu i oczu, kichanie, katar,

łzawienie i nierzadko utratę powonienia, powodując wyraźne pogorszenie jakości życia.

U ok. 20% pacjentów cierpiących na alergiczny nieżyt nosa występują problemy z astmą.

Podstawą leczenia kataru siennego jest farmakoterapia i terapia przyczynowa,

lecz żadna z nich nie uwolni pacjenta od nieprzyjemnych objawów.

Na Węgrzech przeprowadzono grupowe badania w Uniwersytecie Szeged i jako

pierwsi na świecie węgierscy naukowcy opracowali metodę opartą na terapii światłem –

Rhinolight, która może być z sukcesem zastosowana w leczeniu kataru siennego. Chodzi

o fototerapię błony śluzowej nosa, która hamuje alergiczną reakcje, blokując wypływaniu

zapalnych mediatorów. Intensywność emitowanego światła z urządzenia do Rhinolight jest

wysoka. Składa się ono w 70% ze pasma widzialnego światła i 30% fal ultrafioletowych (25%

UVA i 5% UVB). Promienie zastosowane podczas wewnątrznosowej fototerapii

nie powodują wzrostu ciepłoty w tej okolicy i nie wywołują bólu. Ze względu na swój skład

nie powodują uszkodzenia tkanek i dzięki temu mogą być aplikowane długookresowo

i jednocześnie bezpiecznie. Przed zastosowanie terapii Rhinolight konieczne jest rozważenie

wszystkich przeciwwskazań i po zbadaniu stanu pacjenta lekarz zapisuje liczbę zabiegów

na podstawie stanu zdrowia oraz nasilenia i jakości objawów.

6

Wnioski

W sanatorium chorób układu oddechowego w Tatranskej Kotline, terapię Rhinolight

zaczęto stosować w sierpniu 2004 r. według badań klinicznych wśród pacjentów leczonych

tą metodą wystąpiło wyraźne lub średnie ustąpienie objawów w obrębie nosa (wodnista

wydzielina z nosa, siorbanie nosem, kichanie, niedrożność nosa). Działaniem ubocznym

fototerapii jest wysychanie błony śluzowej nosa, ale w tym przypadku stosuje się nawilżanie

olejkiem z witaminą A.

Słowa kluczowe: rhinolight, katar sienny, leczenie alergii.

Gruźlica płuc – nieznane zagrożenia

Mgr. Katarína Kovalčíková, Doc. MUDr. Ivan Solovič, CSc., Mgr. Lukáš Kober

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, SK

W dzisiejszych czasach gruźlica jest jednym z najpoważniejszych schorzeń

infekcyjnych. Jego geneza, przebieg i leczenie różnią się w zależności od warunków

społecznych, wpływów środowiskowych, miejsca zamieszkania, a także od indywidualnych

właściwości każdego organizmy. Oprócz intensywnej opieki lekarskiej oraz indywidualnego

podejścia do pacjentów z tym rozpoznaniem, niezmiernie ważną rolę odgrywa opieka

pielęgniarska, ale także edukacja, poinformowanie pacjenta o istocie choroby. W celu

zahamowania szerzenia się gruźlicy u źródła zakażenia konieczne jest, aby pacjent miał

przede wszystkim optymalną ilość informacji o swojej chorobie. Konieczne jest utrzymanie

ścisłego reżimu leczenia.

W procesie edukacji pacjent ocenia swoje poglądy, zachowania, i staje się bardziej

odpowiedzialnym za postawę wobec własnego zdrowia i zdrowia ludzi, z którymi nawiązuje

kontakty. Niedostatek informacji o chorobie często prowadzi do nieporozumień i wywołuje

w pacjencie obawy, niepokój a także opór wobec pracowników ochrony zdrowia, jak również

może być źródłem stresu dla pacjenta. Natomiast informacje i wiedza wzmacniają

wiarygodność i poczucie pewności nie tylko w pacjencie, ale także w relacji pacjenta

z lekarzem i pielęgniarką.

Należy zauważyć, że choroba ta nie wybiera i że może dotknąć kogokolwiek z nas,

i chociaż gruźlica dla wielu nadal jest straszliwym rozpoznaniem, przy spełnieniu wszystkich

wymogów terapii i przy współpracy pacjenta daje się skutecznie wyleczyć. Gruźlica jest

uleczalna, a głównie wyleczalna.

Lekooporna gruźlica w praktyce pielęgniarskiej

Mgr. Lukáš Kober, Doc. MUDr. Ivan Solovič, CSc., Bc. Vladimír Siska

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, SK

Streszczenie

Głównym tematem referatu jest prezentacja wiedzy na temat lekoopornych form

gruźlicy w nawiązaniu do poprzedniego referatu, który poświęcony był gruźlicy w ogóle.

Celem niniejszego wystąpienia jest wskazanie znaczenia lekoopornej gruźlicy

nie tylko dla pacjenta, ale i dla personelu, głównie dla pielęgniarek, które z pacjentami

spędzają najwięcej czasu i w ten sposób są najbardziej zagrożone spośród wszystkich

pracowników medycznych. Naszym celem jest krótkie, ale jasne opisanie oporności

7

na leczenie AT, sytuacji epidemiologicznej w naszym kraju i na świecie oraz przedstawienie

ważności stosowania bezpiecznych technik zabiegów pielęgniarskich w praktyce jako

niezastąpioną i jedynie dostępną ochronę przeciw Mycobacterium tuberkulosis.

Słowa kluczowe: gruźlica, nowe grupy ryzyka, wielooporne szczepy mykobakterii.

Gruźlica – nadal aktualny problem w pielęgniarstwie

PhDr. Jana Švecová, doc. MUDr. Ivan Solovič, CSc.

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, SK

Brak streszczenia

Praca z pacjentem cierpiącym na zwyrodnienie krążków międzykręgowych

(spondylodyscitída)

Mgr. Ivana Harvanová, Mgr. Róbert Harvan

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, SK

Gruźlica przeważnie postrzegana jest jako specyficzne schorzenie płuc występujące

głównie u ludzi z niższych warstw społecznych, jest ciągle zagrożeniem i jest prawie

niewyleczalna. Niewielu ludzi jest w stanie przekroczyć te uprzedzenia, a osoby pracujące

w opiece zdrowotnej niekiedy nie poszukują właściwych informacji. Obecnie na szczęście

jesteśmy o krok dalej, chcemy wiedzieć, chcemy się kształcić, a głównie pragniemy kształcić

innych ludzi (laików). Przy tej okazji ważne jest podkreślenie, że gruźlica nie uszkadza

jedynie płuc, lecz jest specyficznym infekcyjnym procesem chorobowym dotyczącym

wszystkich struktur organizmu.

Nasz referat skoncentrowany jest na pozapłucnych formach gruźlicy, a konkretnie

na gruźlicy kości, która należy do najczęściej występujących postaci pomiędzy wszystkimi

formami pozapłucnej gruźlicy. Pacjenci z gruźlicą kości podlegają silnej presji psychicznej,

która potęgowana jest ciągłą niewiedzą ludzi o gruźlicy w ogóle, brakiem dostatecznej ilości

materiałów edukacyjnych w podstawowej opiece zdrowotnej, błędnej edukacji ze strony

personelu medycznego, wynikającej z braku wiedzy pracowników na ten temat.

Pacjent zgłaszający się do naszego oddziału często jest obiektem nieporozumień,

błędnej diagnostyki i długookresowej serii badań, poszukujących właściwej przyczyny

choroby. Najczęstszą lokalizacją gruźlicy kości jest kręgosłup, który jako system oparcia

dla całego ciała człowieka odgrywa nieocenioną rolę w życiu, a właśnie jego uszkodzenie

i bóle w oczach pacjenta przybierają znamiona wielkiego psychicznego obciążenia i fizycznej

straty, głównie dla osoby dotychczas sprawnie funkcjonującej w pracy, rodzinie

i społeczności. Chociaż pacjenci z tą formą choroby są w wieku powyżej 55 roku życia,

to właśnie u nich uszkodzenie, leczenie, skutki złego stanu psychicznego są trudniejsze

do owładnięcia ze względu na regresywne zmiany typowe dla tego okresu życia. Niemniej

jednak nasi pacjenci po zdiagnozowaniu pozostają silnie zmotywowani do leczenia, są stale

edukowani na temat choroby, informowani o sposobach jej leczenia, skutkach i przyczynach,

dzięki czemu zmniejszają swoje negatywne przekonania o gruźlicy w ogóle oraz mają chęć

walczyć z chorobą, czego następstwem jest skuteczniejsze leczenie i rekonwalescencja.

8

Na wstępie naszego referatu koncentrujemy się na teoretycznym wyjaśnieniu gruźlicy

w ogóle, opisaniu gruźlicy kości, jej definicji, etiologii, klasyfikacji, lokalizacji, stadiach,

symptomatologii, diagnostyce i leczeniu. Następnie omówimy gruźlicę kości kręgosłupa,

która jak wspominaliśmy jest najczęściej występującą formą pozapłucnej gruźlicy.

Jej leczenie ma wiele ważnych elementów, które należy przyswoić i spełnić, ponieważ tylko

właściwy sposób leczenia i dyscyplina pacjenta, wiedza i pozytywne myślenie są gwarancją

wygranej z tą chorobą.

Celem naszego referatu jest zwrócenie uwagi pracowników ochrony zdrowia na ten

problem, na to że gruźlica stale występuje w populacji i że nie uszkadza tylko płuc.

Pragniemy, aby personel medyczny był dostatecznie poinformowany, aby poświęcił nieco

więcej czasu temu zagadnieniu, ponieważ pacjenci mają częstokroć poczucie bycia częścią

układanki, w której nikt nic nie wie, czym przedłuża się ich stan niepewności i słabnie

nadzieja na pełne wyleczenie.

Rolą pracowników w podstawowej i stacjonarnej opiece zdrowotnej jest edukacja,

którą chcemy polepszyć poprzez to, że wskażemy dany problem i objaśnimy go. Między

innymi w tym celu stworzyliśmy projekty edukacyjne i materiały dydaktyczne

dla pielęgniarek, które mają kontakt z takimi pacjentami i dla których edukacja jak

i samodzielne badania są nierozłączną częścią wysokiej jakości opieki pielęgniarskiej.

Słowa kluczowe: gruźlica kości, edukacja, leczenie, rehabilitacja.

Doskonalenie zawodowe w ramach studiów zawodowych tzw. pomostowych

i magisterskich uzupełniających w grupie pielęgniarek anestezjologii

i intensywnej terapii

Dr n. med. Mariola Głowacka, Mgr Anna Cebula

Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej Collegium Medicum Uniwersytetu

Mikołaj Kopernika w Toruniu- adiunkt,

Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Płocku - Przewodnicząca

Kształcenie odgrywa znaczącą rolę we współczesnym pielęgniarstwie. Stosowany

obecnie system kształcenia pielęgniarek w Polsce jest zgodny ze standardami nauczania,

dyrektywami Unii Europejskiej i Procesu Bolońskiego. Właściwy poziom kształcenia

pielęgniarek odgrywa istotną rolę w ustawicznym rozwoju pielęgniarstwa. Wykształcenie

pielęgniarek na poziomie wyższym, gwarantujące wysokie kwalifikacje, jest niezbędne,

do stałego rozwoju polskiego systemu ochrony zdrowia, do zapewniania wysokiej jakości

świadczonych usług pielęgniarskich i podwyższenia prestiżu zawodowego pielęgniarek

na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, w Europie i świecie. W ostatnich latach obserwuje się

w Polsce stały wzrost zainteresowania doskonaleniem zawodowym wśród

pielęgniarek/pielęgniarzy, zwłaszcza na poziomie studiów zawodowych oraz na poziomie

studiów magisterskich uzupełniających.

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie zainteresowania doskonaleniem

zawodowym pielęgniarek anestezjologii i intensywnej terapii poprzez studia zawodowe

i studia magisterskie uzupełniające na przykładzie pielęgniarek Szpitala Uniwersyteckiego nr

9

1 im. dr Antoniego Jurasza w Bydgoszczy oraz Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 im. dr Jana

Biziela w Bydgoszczy.

Badanie pilotażowe zostało przeprowadzone w okresie od grudnia 2009 do maja 2010

roku na populacji 100 zdrowych pielęgniarek/pielęgniarzy, metodą sondażu diagnostycznego

z zastosowaniem narzędzia konstrukcji własnej – ankiety.

Na podstawie przeprowadzonego badania wyciągnięto następujące wnioski:

1. Respondenci, tj. pielęgniarki/pielęgniarze pionu anestezjologii i intensywnej terapii

w przeważającej części byli absolwentami studiów kierunku pielęgniarskim (71%),

z czego 44% ukończyła studia pierwszego stopnia, tzw. licencjackie.

2. Ankietowani w zdecydowanej większości potrafili pogodzić pracę zawodową z nauki

na poziomie akademickim (73%). Osoby aktualnie studiujące stwierdziły (45%),

że właściwa organizacja czasu pozwala na łączenie powyższych aktywności.

3. W opinii pielęgniarek pracujących w oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii,

najważniejszą korzyścią, którą można osiągnąć dzięki ukończeniu studiów wyższych

w kontekście pracy zawodowej była własna satysfakcja (55,42%).

4. Pielęgniarki anestezjologii i intensywnej terapii motywowały kończenie studiów

zawodowych lub magisterskich uzupełniających na kierunku pielęgniarstwo

czynnikami poznawczymi. Zdobywały przede wszystkim nową wiedzę (52%).

Większość ankietowanych wykorzystywało w pracy wiedzę (84%) i umiejętności

zawodowe (77,5%). Badając korzyści respondentów ze studiowania w zależności

od zmiennej płci, korelacja była istotna statystycznie p-0,05. Opinie kobiet w znacznej

mierze różniły się od opinii mężczyzn. Kobiety w czasie studiów zdobywały nową

wiedzę (54,9%), pogłębiały wiedzę już posiadaną (33,8%) oraz nabywały nowe

umiejętności zawodowe (2,8%). Mężczyźni natomiast ocenili, że pielęgniarskiej

wiedzy akademickiej nie wykorzystywali w pracy zawodowej (50,0%) oraz

w jednakowym stopniu aktualizowali swoją wiedzę medyczną lub zdobywali nowe

umiejętności merytoryczne (odpowiednia po 16,7%) Pielęgniarki były świadome

korzyści wynikających z doskonalenia zawodowego poprzez studia.

5. Czynniki materialne nie odgrywały znacznej roli w podejmowaniu przez pielęgniarki

decyzji o doskonaleniu zawodowym poprzez studia wyższe (61,7% respondentów

nie kierowała się aspektem finansowym).

6. Decyzje pielęgniarek/pielęgniarzy anestezjologii i intensywnej terapii o wyborze

studiów na kierunku pielęgniarstwo jako formy doskonalenia zawodowego były

przemyślane, podejmowane przede wszystkim samodzielnie (85,5% respondentów),

nie powodowały one zmian w zakresie aktywności zawodowej (87,2%).

W minimalnym stopniu na wpływ na decyzję o studiowaniu miał przełożony, który,

według 46,5% ankietowanych umożliwiał podejmowanie nauki, poprzez dogodne

zaplanowanie dyżurów.

7. Głównymi czynnikami determinującymi decyzję pielęgniarek anestezjologicznych

i intensywnej terapii o niepodejmowaniu studiów zawodowych lub magisterskich były

czynniki organizacyjno – zawodowe, tj. brak zgody bezpośredniego przełożonego

na podjęcie studiów, brak wystarczającej ilości czasu na pogodzenie studiowania

i pracowania jednocześnie (41% respondentów).

10

8. Taki stan rzeczy wymaga wprowadzenia w Polsce jasnej struktury awansu

zawodowego poziomego ( na poziomie pracy z pacjentem) i pionowego (hierarchii

stanowiskowej) pielęgniarek w zależności od ich poziomu wykształcenia

i posiadanych kwalifikacji.

Znaczenie edukacji w zapobieganiu chorób układu krążenia w podstawowej

opiece zdrowotnej

PhDr. Katarína Majerčíková, Doc. PhDr. Darina Wiczmándyová, PhD., Bohuslava Krajčiová

Centralny Szpital Wojskowy Ružomberok, Wydział Nauk o Zdrowiu i Opieki Socjalnej

Uniwersytetu Trnawskiego, UN Bratislava, SK

Celem referatu jest przedstawienie znaczenia edukacji w zapobieganiu chorobom

układu krążenia oraz roli pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej. Schorzenia układu

krążenia na Słowacji są główną przyczyną zgonów, a ich rozpowszechnienie często powoduje

wyłączenie zdrowych ludzi z pełnosprawnego życia. Niekorzystna sytuacja dotyczy również

głównych i niektórych drugorzędnych czynników ryzyka chorób układu krążenia takich jak

otyłość, nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu u coraz młodszych wiekowo kategorii.

Wskazuje to na pogarszanie się stanu zdrowia mieszkańców Słowacji, co wymaga dobrego

i celowego podejścia. Zadaniem pielęgniarki w podstawowej i stacjonarnej opiece zdrowotnej

jest świadczenie funkcjonalnej i celowanej edukacji na eliminowanie wymienionych

zagrożeń. Eliminowanie tych zagrożeń jest nie tylko celem społeczności, ale głównie każdego

człowieka z osobna. Zaangażowanie pacjenta w jego zdrowie i edukacja ze strony

pracowników ochrony zdrowia są wielką szansą na zminimalizowanie wzrostu zagrożeń.

Słowa kluczowe: pielęgniarka, choroby układu krążenia, zapobieganie, edukacja,

podstawowa opieka zdrowotna.

Edukacja, czy tylko obowiązkowe pouczanie?

Bc. Marcela Macková, Bc. Helena Gondárová-Vyhničková, Bc. Valéria Haličková

Centralny Szpital Wojskowy Ružomberok, Szpital Kliniczny, SK

Brak streszczenia

Kształcenie pielęgniarek w profilaktyce raka szyjki macicy

Mgr. Jarmila Jakubeková, PhDr. Ľubica Ilievová, PhD.

Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu i Opieki Socjalnej Uniwersytetu

Trnawskiego, SK

Streszczenie

Rak szyjki macicy jest drugim najczęściej występującym schorzeniem onkologicznym

u kobiet. Jego występowaniu można zapobiegać poprzez wzmocnienie odpowiedzialnych

zachowań seksualnych kobiet, poprzez regularne badania ginekologiczne, szczepienia

ochronne oraz zmniejszenie innych czynników ryzyka w życiu kobiety i jej partnera.

11

W referacie informujemy o zapobieganiu rakowi szyjki macicy i zajmujemy się

kształceniem pielęgniarek w zakresie profilaktyki tej choroby. Naszą uwagę koncentrujemy

na kształceniu pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej z perspektywy Międzynarodowej

Rady Pielęgniarek. Prezentujemy wynik badań, które były poświęcone monitorowaniu wiedzy

i zachowań studentek pielęgniarstwa w obszarze zapobiegania rakowi szyjki macicy.

Zapewnienie świadczeń w zakresie promocji zdrowia należy do kompetencji pielęgniarki,

która powinna stosować ją w największym stopniu i przyczyniać się tym samym

do zmniejszania częstości występowania choroby.

Słowa kluczowe: rak szyjki macicy, pielęgniarstwo, zapobieganie, zadania pielęgniarki

w profilaktyce, kształcenie w zakresie profilaktyki.

Program edukacyjny dla pacjentów z WZW typu C w okresie odbywania

kary więzienia

Mgr. Tibor Illyés, Miroslava Borisová

ÚVTOS Košice - Šaca

Streszczenie

Wirus zapalenia wątroby typu C (HCV) jest rozpowszechniony w środowisku pracy

w ochronie zdrowia, ponieważ długo nie wywołuje masywnych objawów. Wskazuje na to

wiele powodów. Przede wszystkim na chroniczną postać WZW typu C cierpi co najmniej 170

milionów ludzi. Przeciwko tej infekcji nie ma szczepionki. Poza tym infekcja HCV dotyka

wielką grupę młodych ludzi, którzy używają pozajelitowych środków odurzających.

Celem pracy była edukacja pacjenta/klienta z wirusowym zapaleniem wątroby typu C,

jak również osiągnięcie podstawowego poziomu świadomości, zrozumienia i współpracy

pacjenta/klienta podczas diagnostyki i leczenia tej choroby.

Słowa kluczowe: wirus, zapalenie wątroby, infekcja, edukacja, zapobieganie

Odleżyny i naruszenie ciągłości skóry jako problem w opiece pielęgniarskiej

Mgr. Róbert Harvan , Mgr. Ivana Harvanová

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, SK

Streszczenie

Powszechnym problemem, z którym styka się pielęgniarka w każdym oddziale

i w każdej sferze opieki zdrowotnej jest naruszenie ciągłości skóry, a konkretnie odleżyny,

na temat których ciągle prowadzone są debaty i badania firm farmaceutycznych, w jaki

sposób najskuteczniej z nimi walczyć. Jest to poważny problem, który wymaga profesjonalnej

opieki i systematycznych postępów w sposobie leczenia.

Każdą ranę należy ocenić indywidualnie, każda jest inna i wiele zależy od rodzaju

schorzenia, które powoduje podwyższone ryzyko powstania odleżyn, takie jak

niedokrwistość, infekcje, zaburzenia krążenia peryferyjnego, cukrzyca, udar mózgu, rak, masa

ciała – nadwaga lub niedożywienie.

Celem naszej pracy jest wyjaśnienie pojęcia naruszenia integralności skóry w postaci

odleżyny. W każdym razie chodzi o pojęcia, z którymi styka się każda pielęgniarka,

12

jak również laik w środowisku domowym i szpitalnym, a których znajomość konieczna jest

do wykonywania odpowiednich procedur podczas pracy z takimi osobami.

Nasz referat oprócz teorii zawiera głównie praktyczne obserwacje wynikające

z własnego doświadczenia w wieloletniej opiece i zaopatrywaniu wspomnianych pacjentów.

Mimo że obecnie istnieje wiele firm produkujących różnego typu przyrządy

pomocnicze do zaopatrywania odleżyn w różnych przedziałach cenowych i dostępności,

ciągle jeszcze pielęgniarki i inni pracownicy ochrony zdrowia mają trudności w dostępie

do ich zastosowania.

Słowa kluczowe: odleżyna, zaopatrywanie ran, skóra.

Osteoporoza i jej skutki dla populacji

Mgr. Karin Liptáková, Doc. PhDr. Andrea Botíková, PhD.

Katedra Pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu i Opieki Socjalnej Uniwersytetu

Trnawskiego, SK

Streszczenie

Z powodu wysokiej zachorowalności i występowania, osteoporoza staje się wielkim

zdrowotnym i socjoekonomicznym problemem. Osteoporoza i jej następstwa w postaci

złamań mają ogromny wpływ na egzystencję pojedynczych osób. Obniżenie jakości życia,

inwalidztwo, ograniczenie ruchomości i obciążenie ekonomiczne dla jednostki, to jedynie

niektóre aspekty charakteryzujące osteoporozę jako poważny problem społeczny. Starzenie

się populacji przynosi problem osteoporozy. U starszych ludzi zmniejsza się masa kostna

i tym sposobem wzrasta ryzyko złamań. Wydłużenie życia, obniżona aktywność ruchowa,

zmiany sposobu odżywiania, jak również inne czynniki cywilizacyjne zwiększają częstość

jej występowania. Na całym świecie na osteoporozę cierpi w przybliżeniu 200 milionów

ludzi.

Należy położyć nacisk na prewencję pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia,

aby statystyczne wskaźniki informujące o problematyce osteoporozy uległy zmniejszeniu.

Osteoporozie jako poważnemu schorzeniu, które ma wpływ na pojedyncze osoby i grupy

społeczne, należy poświęcić więcej uwagi. Istnieje potrzeba zwiększenia poziomu informacji

i wiedzy na temat osteoporozy i sposobów jej zapobiegania, by w ten sposób przyczynić się

do ograniczenia następstw tej choroby. Wczesne rozpoznawanie czynników ryzyka,

optymalna dieta i odpowiednia aktywność fizyczna w ramach prewencji pierwszego stopnia

może przyczynić się do tego, by niepomyślne następstwa „tego złodzieja kości” zmniejszyć.

Ważne jest, aby niepożądane skutki choroby w jak najwyższym stopniu eliminować poprzez

skoncentrowanie uwagi na zapobieganiu.

W referacie publikujemy wyniki badania przeprowadzonego wśród studentów

pielęgniarstwa studiów dziennych na rocznikach 1., 2., i 3. w Trnawie, Nitrze i Trenczynie.

Badanie zostało zrealizowane również wśród studentów 3 roku pielęgniarstwa w trzech

wydziałach uniewrsyteckich: na Wydziale Nauk o Zdrowiu i Opieki Socjalnej w Trnawie,

na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu im. Dubczeka w Trenczynie oraz na Wydziale

Nauk Społecznych i Ochrony Zdrowia w Nitrze.

13

W wywiadach u 271 studentów stwierdziliśmy wystąpienie złamań. Sprawdzono,

czy złamania występowały u matek lub dziadków badanych studentów.

Słowa kluczowe: osteoporoza, zachorowalność, częstość występowania, złamania, skutki

osteoporozy.

Cukrzyca i co dalej?

Jaroslava Pazderová

Szpital z Polikliniką Havířov, CZ

Celem pracy jest przedstawienie problematyki cukrzycy w ogóle oraz zapoznanie

z reakcjami poszczególnych klientów i osób bliskich w momencie wykrycia choroby.

Referat skoncentrowany jest na występowaniu cukrzycy u dzieci, u których stwierdza się

jedynie cukrzycę I typu i występuje ona u dzieci w coraz młodszych kategoriach wiekowych.

Opisuje także reakcje rodziców, wpływ choroby na życie rodziny, radzenie sobie z iniekcjami

insuliny, planowanie wolnego czasu. Obecnie rodziców interesuje także strona finansowa

leczenia, są ciekawi jak dalece będą gotowi zapewnić dziecku należytą zwiększoną opiekę.

Referat zawiera także informacje o nowych trendach w leczeniu schorzenia

oraz wiedzę na temat zastosowania technicznych urządzeń wspomagających. Rodzice

wyposażani są we wszelkie informacje na temat stowarzyszeń pacjentów i ich rodzin, klubów

i poradni, z których mogą w pełni korzystać, a w przypadku potrzeby mogą kiedykolwiek

kontaktować się z tymi placówkami.

Leczenie pompą insulinową

Mgr. Jana Luljáková, PhDr. Ľudmila Matulníková, PhD.

Wydział Nauk o Zdrowiu i Opieki Socjalnej Uniwersytetu Trnawskiego, SK

Streszczenie

Leczenie przy użyciu pompy insulinowej jest rozszerzoną formą terapii zwłaszcza

u pacjentów z cukrzycą I stopnia.

W referacie skupiliśmy się na opiece pielęgniarskiej podczas leczenia pompą

insulinową, opisujemy zarządzanie pracą pielęgniarek wykonujących aplikacje insuliny

przy użyciu pompy u dzieci z cukrzycą, zwracamy uwagę na wygody stosowania pompy,

specyfikę takiej opieki, ale jednocześnie opisujemy pułapki takiego sposobu leczenia. Pompa

insulinowa jest urządzeniem wielkości telefonu komórkowego i umożliwia ciągłe podawanie

insuliny wg uprzednio zaprogramowanej i zmiennej prędkości w celu uzyskania optymalnego

poziomu stężenia glukozy we krwi. Insulina podawana jest w podstawowym reżimie, który

potrzebny jest do utrzymania docelowego poziomu glukozy we krwi – bolus, tj. dawka

insuliny podawana na żądanie za pośrednictwem kaniuli umieszczonej w tkance podskórnej.

Pompa insulinowa umożliwia najbardziej naturalny sposób podawania leku i najbardziej

podobny do sekrecji trzustki. Zaletą tego sposobu leczenia jest używanie jednego rodzaju

insuliny, dzięki czemu osiąga się bardziej prawidłowe nasycenie, obniża się ryzyko

niepożądanego efektu mobilizacji insuliny podczas aktywności fizycznej oraz umożliwia

osiągnięcia fizjologicznej dynamiki substytucji insuliny.

14

Najczęstszym wskazaniem do terapii prowadzonej przy użyciu pompy insulinowej jest

niewyrównana kompensacja pacjenta. W większości chodzi o tzw. „down fenomen”

objawiający się szybkimi spadkami poziomu glukozy we krwi rano przed i po śniadaniu,

ale także przy częstym występowaniu hipoglikemii w przebiegu „dpa”, nocnej hipoglikemii

oraz hipoglikemii opornej przed kolacją.

Przeciwwskazania tego typu leczenia nie są jeszcze znane, jednak problemem może

być niedostateczna współpraca pacjenta.

Leczenie przy użyciu pompy insulinowej może skomplikować reakcja w miejscu

wkłucia kaniuli, co zmniejsza wchłanianie insuliny. Ten problem można rozwiązać poprzez

częstą wymianę kaniuli. Rzadko mogą wystąpić błędy w postaci przyspieszenia

lub zwolnienia podawania insuliny, czy niedrożność kaniuli.

Leczenie przy użyciu pompy insulinowej powinno prowadzić do poprawy

metabolicznej kompensacji, obniżenia poziomu glukozy w surowicy krwi, a w ostatecznym

efekcie do powrotu pacjenta do normalnego życia.

Słowa kluczowe: diabetes mellitus, pompa insulinowa, opieka

Prowadzenie dokumentacji pielęgniarskiej

PhDr. Lada Cetlová, PhDr. Jaroslav Stančiak, PhD., MPH

Politechnika w Jihlavie, Katedra Nauk o Zdrowiu, CZ

Streszczenie

Akredytacja ośrodków terapeutycznych przez Komisję Akredytacyjną Republiki

Czeskiej (SAKČR) oznacza, że ten ośrodek spełnił 74 standardy dotyczące jakości

i bezpieczeństwa opieki nad pacjentem. Pojedyncze standardy są ciągle poprawiane

i systematycznie obniżana jest wielość czynników ryzyka dla pacjentów i pracowników.

Standard nr 19 dotyczy opieki pielęgniarskiej, która prowadzona jest metodą procesu

pielęgnowania dokumentowana przy użyciu dokumentacji pielęgniarskiej (Marx, Vlček,

2009, s. 28).

Termin proces pielęgnowania po raz pierwszy zastosowała Hall w 1955 r.

Podstawowe elementy dokumentacji pielęgniarskiej obejmują:

wywiad pielęgniarski

pielęgniarski screening

plan opieki

realizacja planu

ewaluacja opieki pielęgniarskiej

Dokumentacja pielęgniarska jest częścią dokumentacji medycznej. Wspólnie z lekarską

dokumentacją tworzy całość, która jest dokumentalnym zapisem przebiegu leczenia i opieki

pielęgniarskiej u konkretnego pacjenta.

Słowa kluczowe: akredytacja, opieka pielęgniarska, proces pielęgnowania

Prowadzenie dokumentacji medycznej w kontekście słowackiej ochrony

zdrowia

Mgr. Ingid Krišteková, Mgr.Blanka Vaculčiaková

15

Szpital Kliniczny z Polikliniką im. D. Roosevelt, Banská Bystrica, SK

Badanie historycznych przejawów prowadzenia dokumentacji

- dokumentacja lekarska w przeszłości

- dokumentacja pielęgniarska w przeszłości

Proces pielęgnowania i jego dokumentowanie

Wymagania wynikające z ustawy 576 / 2004, 578 / 2004

Specjalistyczne wskazówki Ministerstwa Zdrowia Republiki Słowackiej SR w sprawie

prowadzenia dokumentacji pielęgniarskiej nr 41978 / 2005 - OO

- rozwój dokumentacji pielęgniarskiej i praktyczne zastosowanie w Szpitalu Klinicznym

im. F. D. Roosevelta w latach 2004 - 2010

- proces przygotowania formy druków, wprowadzania do praktyki, monitoring

dokumentowania, korekcje wydruków wg oczekiwań personelu i praktycznych doświadczeń,

usystematyzowanie formy druków wg wskazań Systemu Zarządzania Jakością

- kontrola i ocena procesu wprowadzania dokumentacji

- „mapy opieki pielęgniarskiej” na pojedynczych stanowiskach pracy / geriatria,

traumatologia, chirurgia, ginekologia i położnictwo

Nowe wymagania w zakresie dokumentowania opieki pielęgniarskiej po 1.1.2010

Wymagania wynikające z ustawy 576 / 2004, 578 / 2004

Specjalistyczne wskazówki Ministerstwa Zdrowia Republiki Słowackiej o sposobie

prowadzenia dokumentacji nr 07594 / 2009 OZS

- proces wprowadzenia wspólnej dokumentacji medycznej na terenie Szpitala Klinicznego

im. F.D.Roosevelta

- wygody, niewygody, porównanie z dokumentacją opieki pielęgniarskiej przed i po roku

2010

- uwagi pielęgniarek, uwagi lekarzy

Doświadczenia z UDZS

- konsultacyjne możliwości, współpraca

- środki nacisku

Co dalej

- innowacyjne projekty - „mapy opieki pielęgniarskiej“ według różnych kategorii – deficyty

samoopieki, pacjent samowystarczalny, pacjent unieruchomiony, pacjent z ostrym

schorzeniem, pacjent z przewlekłym schorzeniem, rozpoznanie lekarskie, procedura

terapeutyczna,

- zmiana w organizacji pracy pielęgniarskiej

Dokumentacja medyczna w formie elektronicznej

wygody, niewygody, praktyczne zastosowanie, problemy praktyczne, umiejętności obsługi

komputera

16

Samodzielność pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej

licencjat pielęgniarstwa Beata Kamińska

Płock

Środowisko pielęgniarskie przez dziesiątki lat dążyło do osiągnięcia samodzielności

zawodowej. Dążenia te znalazły odzwierciedlenie w ustawie o zawodzie pielęgniarki

i położnej. Artykuł 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 roku mówi, iż zawód pielęgniarki i położnej

jest zawodem samodzielnym.

W swoim referacie, powołując się na wyżej wymienioną ustawę oraz rozporządzenia

ministra zdrowia i sytuację panującą w podstawowej opiece zdrowotnej, przedstawię

możliwości osiągnięcia samodzielności zawodowej przez pielęgniarki pracujące w tych

jednostkach. Pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej mają szeroki zakres kompetencji.

Zobowiązane są do udzielania kompleksowych, pielęgniarskich świadczeń w środowisku

podopiecznego w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki, diagnostyki, pielęgnacji, leczenia

i usprawniania. Poza tymi świadczeniami rozpoznają warunki i potrzeby podopiecznych,

problemy pielęgnacyjne i w oparciu o proces pielęgnowania planują i realizują plan opieki,

a także oceniają skuteczność swoich działań. Ponad to realizują zlecenia lekarskie,

współpracują z innymi pracownikami ochrony zdrowia i opieki społecznej, a w razie

konieczności i szkołami. Nie wszystkie jednak swe kompetencje realizują w całości. Wynika

to między innym z faktu zmiany metod finansowania świadczeń pielęgniarskich,

czy nadmiaru obowiązków zawodowych. Pielęgniarki po zdobyciu wiedzy ogólnej

na studiach licencjackich i magisterskich muszą cały czas pogłębiać wiedzę i doskonalić

swoje umiejętności. Aby należycie realizować powierzone zadania zdobywają specjalizację,

kończą kursy kwalifikacyjne i specjalistyczne. Zapewnia im to wiedzę jak również

samodzielność zawodową. W wielu przypadkach muszą swoje kwalifikacje podnosić

we własnym zakresie, gdyż pracodawcy nie chcą dopłacać do szkoleń swoich pracowników.

Od roku 1996 pielęgniarki mają możliwość zakładania indywidualnych i grupowych praktyk

pielęgniarskich. Jednak względy ekonomiczne, organizacyjne, monopol lobby lekarskiego

i brak odwagi do ponoszenia odpowiedzialności zawodowej powodują, że nie każdy

podejmuje samodzielną praktykę. Średnia wieku pielęgniarek pracujących w regionie Płocki

wynosi 47 lat. W tym wieku niewiele osób zamienia umowę o pracę na działalność prywatną,

bojąc się utraty stabilności, świadczeń socjalnych zapewnianych przez niektóre zakłady

opieki zdrowotnej.

Żyjemy ciągle w poczuciu służebności głównie stosunku do lekarzy. Nieformalnie

autonomię indywidualną przypisuje się tradycyjnie lekarzom. Decydowanie, także

o pielęgnowaniu oddawane jest ich kompetencjom. A to jest podejście, które niewłaściwie

wpływa na wizerunek pielęgniarek i ich samodzielność zawodową.

W podstawowej opiece zdrowotnej funkcjonuje niewiele samodzielnych praktyk

pielęgniarskich. Pielęgniarki decydują się na kontrakty, świadcząc usługi w zakresie opieki

długoterminowej, w środowisku nauczania i wychowania, czy pogotowia ratunkowego.

Należy mieć nadzieję, iż pielęgniarki osiągną stopień autonomii i samodzielności zawodowej

17

równy przygotowaniu merytorycznemu, a priorytetem stanie się kształtowanie świadomości

pielęgniarek jako menadżerów swojego zawodu.

Praca pielęgniarki w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym

Mgr Maria Maruszak

Zakład Pielęgnacyjno Opiekuńczy NZOZ Płocki ZOZ spółka z o.o. w Płocku

Cel. Zaprezentowanie samodzielności zawodowej pielęgniarek pracujących

w Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym NZOZ w Płocku.

Wstęp. Pielęgniarki w sposób celowy, planowy i konsekwentny pracują na rzecz

człowieka chorego i niepełnosprawnego. Wykonują swoje funkcje zawodowe towarzyszą

pacjentowi i jego rodzinie w sytuacji choroby, niepełnosprawności oraz w ostatnich chwilach

życia. Wiąże się to z dużą odpowiedzialnością i samodzielnością. Praca pielęgniarki polega

na holistycznym podejściu do człowieka chorego.

Opieka długoterminowa to ciągła, profesjonalna pielęgnacja, rehabilitacja oraz

kontynuacja leczenia farmakologicznego i dietetycznego. Wraz ze starzeniem się

społeczeństwa staje się powszechną potrzebą osób starszych, zaś opieka krótkoterminowa

stanowi jedynie uzupełnienie tej pierwszej.

Zakład Pielęgnacyjno-Opiekuńczy w Płocku w ciągu dwóch lat rozszerzył swoją

działalność o 100%. Obecnie w Zakładzie przebywa 51 pacjentów. Zakład zarządzany jest

przez pielęgniarkę z wyższym wykształceniem. Współpracuje ona z całym zespołem

terapeutycznym, w skład którego obecnie wchodzi: 9 pielęgniarek dyplomowanych,

10 opiekunów medycznych, 5 sanitariuszy, 2 psychologów, 4 fizjoterapeutów terapeuta

zajęciowy, oraz lekarz. Pielęgniarki dyżurne w porozumieniu z Kierownikiem podejmują

bieżące decyzje odnośnie realizowanego procesu pielęgnowania. Proces leczenia

konsultowany jest z lekarzem, który odwiedza pacjentów dwa razy w tygodniu. Pielęgniarki

samodzielnie leczą przewlekłe rany i odleżyny do III stopnia włącznie. Do zaopatrywania ran

stosuje się specjalistyczne opatrunki mające zastosowanie zależnie od rodzaju rany w leczeniu

ran z tkanką martwiczą, ropiejących oraz we wszystkich innych, w których wilgotne

środowisko przyspiesza ziarninowanie. Efektywność stosowanego leczenia jest na poziomie

70 %.

W celu systematycznego podnoszenia jakości usług medycznych monitorowany jest

wskaźnik powstawania odleżyn, który podlega analizie bieżącej, kwartalnej , półrocznej

i rocznej. Analiza bieżąca prowadzona jest przez Kierownika Zakładu i pielęgniarki,

natomiast kwartalna, półroczna i roczna z całym zespołem terapeutycznym. Pielęgniarki

wspomagają fizjoterapeutów w zapobieganiu skutkom długotrwałego unieruchomienia

stosując podstawowe metody rehabilitacji.

Materiał i metody: Badania przeprowadzono w NZOZ w Płocku wśród 203 pacjentów

przebywających w Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym w 2009 roku. Średnia wieku

wynosiła 68 lat.

Wyniki badań: Wartość wskaźnika powstawania odleżyn w 2009 roku wyniosła 0,10

tj. w ciągu roku u 21 pacjentów na 203 hospitalizowanych powstały odleżyny. 10 pacjentów

zmarło w trakcie leczenia rany ,zaś u siedmiu całkowicie wyleczono odleżynę. Średni czas

leczenia wyniósł około 5 miesięcy, Wnioski: Zastosowanie opatrunków nowej generacji

18

skraca czas i skuteczność leczenia ran, oraz zmniejsza koszty leczenia. Pielęgniarki mogą

samodzielnie decydować o metodach leczenie i rodzajach stosowanych opatrunków.

Rola pielęgniarki – menedżerki jakości opieki w warunkach kežmarskiego

Szpitala

Mgr. Janka Bartková, Mgr. Vlasta Malláková

Szpital Dr. Vojtecha Alexandra v Kežmarku, n. o., SK

Jakość jako nowoczesne zjawisko działalności człowieka jest we współczesnym systemie

zdrowotnej i pielęgniarskiej opieki w czołówce zainteresowań nie tylko profesjonalistów,

ale także laików. Zastosowanie systemu zarządzania jakością w praktyce jest jednym

z najważniejszych wyzwań dla zakładów opieki zdrowotnej – w tym dla pielęgniarstwa, które

odgrywa w systemie opieki zdrowotnej niezastąpiona rolę.

W niniejszej pracy prezentujemy wyniki badań postaw pielęgniarek wobec procesu

ciągłego podnoszenia jakości w jednostkach Keżmarskiego Szpitala, przy użyciu metody

SWOT ujawniamy silne i słabe strony tego procesu, analizujemy korzyści wprowadzonego

systemu zarządzania jakością w pielęgniarstwie oraz oferujemy innowacje i zalecenia

do praktyki.

Analiza zabranych danych potwierdziła, że wprowadzeniem i utrzymaniem certyfikatu

jakości kadra zarządzająca pionem pielęgniarskim uzyskała efektywne narzędzie służące

do trwałego podnoszenia jakości opieki pielęgniarskiej.

Słowa kluczowe: system zarządzania jakością, certyfikowanie, audit, ISO, pielęgniarka –

menadżer jakości, pielęgniarstwo.

Badania fizykalne jako istotny element pielęgniarskiej zaawansowanej

praktyki w Polsce

Ewa Czeczelewska

Collegium Mazovia Innowacyjna Szkoła Wyższa, ul. Sokołowska 161, 08-110 Siedlce, Poland

Wstęp

Międzynarodowa Rada Pielęgniarek (ICN) definiuje pielęgniarkę zaawansowanej

praktyki jako autonomicznego, wysoko doświadczonego, wyedukowanego, wykorzystującego

zasady Praktyki Opartej na Faktach (EBNP, Evidence Base Nurse Practice) członka zespołu

terapeutycznego, który jest w stanie rozpoznać potrzeby zdrowotne oraz podjąć stosowne

działania lub zaproponować pomoc odpowiedniego specjalisty. Pojęcie pielęgniarka

zaawansowanej praktyki funkcjonuje w USA od 1960 roku, a w Anglii od wczesnych lat 80.

XX wieku. W Polsce dopiero teraz środowisko pielęgniarskie zainteresowane jest

wdrażaniem elementów pielęgniarskiej zaawansowanej praktyki i założeń EBNP w opiece

nad pacjentem.

Podstawowymi umiejętnościami, którymi musi się wykazać pielęgniarka

zaawansowanej praktyki, jest między innymi: umiejętność przeprowadzenia całościowego

badania przedmiotowego (fizykalnego) oraz wykorzystanie swojej wiedzy do postawienia

diagnozy pielęgniarskiej warunkującej dalsze działania (Callaghan 2008).

19

Lesa i Dixon (2007) uważają, że celem badania przedmiotowego w praktyce

pielęgniarskiej jest – zidentyfikowanie potrzeb zdrowotnych pacjenta i ułatwienie stawiania

diagnozy pielęgniarskiej, co pozwala na dostrzeżenie odstępstw od normy. Poziom

umiejętności pielęgniarskich w badaniu przedmiotowym nie musi dorównywać

umiejętnościom lekarza specjalisty. Badania fizykalne stały się nieodzownym elementem

przygotowania zawodowego pielęgniarki.

Celem pracy była analiza w oparciu o literaturę i doświadczenia własne poziomu

wykorzystania badań fizykalnych oraz ocena ich wpływu na rozwój pielęgniarki

zaawansowanej praktyki z perspektywy 10 lat ich wdrożenia w Polsce.

Higiena jamy ustnej w trudnych warunkach

Bc. Pavla Hrtopová

Katedra Stomatologii Słowackiego Uniwersytetu Medycznego w Bratysławie, SK

Ważnym elementem opieki pielęgniarskiej jest higiena jamy ustnej. Jej poziom może

wpływać nie tylko bezpośrednio, ale i długoterminowo na całościowy stan zdrowia

człowieka. Regularne przestrzeganie nawyków higienicznych jamy ustnej pozwala

zapobiegać próchnicy zębów i schorzeniom dziąseł, które są najczęściej występującymi

chorobami jamy ustnej. Czyszczenie zębów szczoteczką i pastą, nicią dentystyczną i płynem

do płukania ust, to są trzy kroki, które chronią przed tworzeniem się płytki nazębnej

i zapobiegają powstawaniu procesów zapalnych w jamie ustnej. Człowiek zdrowy sam

wykonuje zabiegi higieniczne, jest to jedna z podstawowych potrzeb. Specyficzna sytuacja

pojawia się wtedy, gdy pacjent poprzez swoją niesamodzielność w zakresie utrzymania

higieny jamy ustnej skazany jest na pomoc personelu w zakładach opieki zdrowotnej

i socjalnej.

Codzienne regularne czyszczenie zębów, błon śluzowych, języka, ewentualnie

pielęgnacja protez zębowych są konieczne właśnie u leżących i ciężko chorych pacjentów.

Nieusunięte resztki potraw, nagromadzona płytka nazębna zawierają bakterie i grzyby, które

często są przyczyną nie tylko nieprzyjemnego zapachu, ale także bolesnego zapalenia

śluzówki, chorób języka, nadżerek warg i kącików ust. Mogą być źródłem poważnych

infekcji, komplikujących i pogarszających całościowy stan pacjenta. Rurka nosowo-

żołądkowa, rurka tlenowa, farmaceutyki i odwodnienie, to dalsze czynniki ryzyka, które

wysuszają i macerują błonę śluzową jamy ustnej. Powstają dyskomfort, bolesność, problemy

w komunikacji werbalnej i niewerbalnej. Ograniczenie przyjmowania pokarmów i trudności

z żuciem, dysfagia, problemy z oddychaniem, brak apetytu i skąpość śliny mają również

ścisły związek z higieną jamy ustnej. Tylko nieuszkodzona, zdrowa błona śluzowa jamy

ustnej jest niezawodną barierą przed zakażeniami. W trudnych warunkach opieki zasada ta

obowiązuje podwójnie. Na podstawie wywiadu i badania fizykalnego pielęgniarka powinna

ocenić stan higieny jamy ustnej, stopień samowystarczalności, poziom wiedzy i zakres

pomocy jakiej potrzebuje pacjent. Odpowiednia edukacja, instruktaż poglądowy, pomoc

w przypadku ciężko chorych, jak również wykonywanie specjalistycznych zabiegów

higienicznych w obrębie jamy ustnej należą do podstawowych zadań personelu

pielęgniarskiego.

20

Celem referatu jest przybliżenie problematyki higieny jamy ustnej w trudnych

warunkach, zwrócenie uwagi nie tylko na zależność całościowego zdrowia człowieka

od stanu jamy ustnej, ale także na konieczność regularnej higieny jamy ustnej u pacjentów,

wykonywanej w duchu filozofii holistycznej. Perfekcyjna higiena jamy ustnej jest

w zaawansowanym stadium choroby najlepszą metodą zapobiegania powikłaniom

i przyczynia się do stymulacji narządów w obrębie jamy ustnej.

Trudności w komunikacji z rodzicami dzieci hospitalizowanych

Bc. Jarmila Kulhánková

Szpital z Polikliniką, Havířov, CZ

W moim krótkim wystąpieniu pragnę podkreślić niektóre aspekty komunikacji z rodzicami

dziecka hospitalizowanego. Komunikacja jest częścią postępowania pielęgniarskiego od jego

zainicjowania podczas przyjęcia klienta aż do momentu jego wypisu. Efektywna komunikacja

jest podstawą skutecznej opieki. Umożliwia klientowi obniżenie jego lęku, podenerwowania,

napięcia i stresu oraz wyrazić swoje uczucia i potrzeby. Pielęgniarce umożliwia pozyskanie

informacji od klienta, prawidłowo ocenić jego potrzeby i zaplanować opiekę pielęgniarską.

W ostatnich latach dochodzi do wielkich zmian w obszarze opieki nad dziećmi. Podobnie

jak w przypadku dorosłego pacjenta, który staje się aktywnym uczestnikiem dbałości o swoje

zdrowie, również partnerami i współpracownikami opiekującego się personelu stają się

rodzice chorującego dziecka. W wielu zakładach opieki zdrowotnej umożliwiono rodzicom

i osobom bliskim wspólne przebywanie z dzieckiem w oddziale podczas jego hospitalizacji.

Poprzez to stają się oni uczestnikami procesu pielęgnowania, ułatwiają adaptację dziecka

w obcym środowisku, podnoszą jego poczucie bezpieczeństwa i pewności, umożliwiają

w jak najwyższym stopniu kultywowanie domowych zwyczajów i zachowań. Wspólna

hospitalizacja rodziców z dziećmi jest w większości wielką zaletą nie tylko dla chorego

dziecka, ale także dla personelu. Lecz stawia personelowi większe wymagania przede

wszystkim w aspekcie psychologicznym, czasowym, ale też materialnym. W większości

ograniczone warunki oddziałów, konieczność utrzymania wymaganego reżimu i programu

oraz cechy choroby dziecka są często dla rodziców czynnikiem stresującym, wpływającym na

ich zachowania i sposób porozumiewania się. W tych trudnych sytuacjach personel medyczny

musi umieć właściwie reagować i radzić sobie z taką sytuacją własnymi umiejętnościami

komunikacyjnymi. Odpowiednia komunikacja jest konieczna podczas rozmów z rodzicami

dzieci, które są hospitalizowane bez ciągłej obecności osób bliskich. Rodzice dodatkowo

przeżywają stres związany z chorobą swego dziecka, koniecznością czasowej rozłąki, lękiem,

niepokojem, niekiedy także poczuciem winy. Często są nieufni i niespokojni. Właściwym

podejściem, zainteresowaniem, tolerancją, empatią i odpowiednio prowadzonym dialogiem

pielęgniarka może pomóc przejść rodzicom przez ten bardzo trudny okres. Niekiedy mimo

wszelkich starań nie udaje się z rodzicami nawiązać współpracy i efektywnej komunikacji.

Dlatego opiekujący się personel musi nade wszystko starać się rozwiązać powstałe problemy

niezwykle uprzejmie, profesjonalnie i z myślą o dobru dziecka.

21

Hospitalizacja w naszym ośrodku oczami dzieci

PhDr. Andrea Zavacká, Š. Budzáková

Dziecięcy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc im. Vavro Šrobára Dolný Smokovec, SK

Streszczenie

Wstęp

Hospitalizacja oznacza umieszczenie i pobyt chorego dziecka w zakładzie opieki

zdrowotnej, której celem może być przeprowadzenie szczegółowych badań, diagnostyki,

ale głównie leczenia, jeśli nie można przeprowadzić go w warunkach ambulatoryjnych.

Na adaptację dziecka do środowiska szpitalnego mają wpływ wiek dziecka, jakość związku

z rodzicami oraz jego choroba. Proces adaptacji na bardzo subiektywny przebieg

i w zależności od różnych czynników wielką różnorodność.

Cel

Celem referatu jest przedstawienie reakcji dzieci na hospitalizację.

Metodologia i grupa badawcza

Grupę badawczą stanowiło 40 dzieci w wieku 12 – 18 lat, hospitalizowanych

w Dziecięcym Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc im. Vavro Šrobára w Dolnym Smokovcu.

W celu pozyskania danych zastosowano metodę kwestionariusza ankiety.

Wyniki badań

Z wyników przeprowadzonych badań wynika, że w momencie przyjęcia do szpitala

dzieci przeżywały przeważnie negatywne emocje (lęk, przygnębienie). W adaptacji pomaga

im przede wszystkim miły i łagodny stosunek personelu, informowanie o wszystkim, co

będzie się z nimi działo, wypełniony czas wollny oraz możliwość odwiedzin osób bliskich.

Dyskusja i zakończenie

Hospitalizacja wywołuje zmiany w różnych sferach życia dziecka, takich jak: zmiana

środowiska, życiowego rytmu, zmiany w stanie emocjonalnym, w jego społecznych

interakcjach, komunikacji z innymi ludźmi. Wyniki badania potwierdzają, że hospitalizacja

jest dla dziecka emocjonalną burzą. Informowanie dziecka, stosunek personelu, jego wiedza z

zakresu psychologii rozwojowej i umiejętności komunikacyjne jako czynniki środowiska

szpitalnego mogą częściowo zminimalizować negatywne skutki hospitalizacji.

Słowa kluczowe: hospitalizacja, dziecko, adaptacja dziecka, reakcja dziecka.

22

Postery

Znaczenie edukacji w zapobieganiu gruźlicy

Mgr. Lukáš Kober, Doc. MUDr. Ivan Solovič, CSc., Mgr. Katarína Kovalčíková

Narodowy Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Vyšné Hágy, SK

W pielęgniarstwie wspiera się potrzebę dostosowania opieki do indywidualnych

potrzeb każdego pacjenta z dostateczną elastycznością, kreatywnością, aby w ten sposób

przyczynić się do sukcesu w leczeniu. Ta procedura podlega silnej więzi i współpracy

między lekarzem, który zarządza aspektem klinicznym a pielęgniarką, która udziela porad,

wsparcia, pomaga pacjentowi, zapewnia kontrolę prawidłowego przyjmowania leków i przy

aktywnej współpracy pacjenta – z pomocą odpowiednich technik edukacyjnych – pomaga

w wyleczeniu i uwolnieniu się od tzw. "piętna hańby", za jakie uważa się gruźlicę.

W ostatnich latach zwiększyło się zapotrzebowanie na edukację zdrowotną

prowadzoną przez pielęgniarki. Wprawdzie pielęgniarki realizowały działania edukacyjne

także w przeszłości, ale te czynności nie były poprawnie zarządzane, kontrolowane,

udokumentowane, a często również nie były doceniane. Edukacja jako część opieki

pielęgniarskiej była niewystarczająca, jak również pielęgniarki nie miały odpowiednich

warunków do przygotowywania zajęć edukacyjnych. Pielęgniarka jest jednym z ważnych

podmiotów wychowania zdrowotnego społeczeństwa. Promocją zdrowia, która stanowi

integralną część jej pracy, może istotnie przyczynić się do zwiększenia świadomości

zdrowotnej. Postawy pielęgniarek, to ważny element działalności edukacyjnej. Oczekuje się

zatem, że pielęgniarki i inni pracownicy ochrony zdrowia będą swoim zachowaniem,

działaniami i postawami służyć za wzór zdrowego stylu życia. Zasadę łączenia teorii

z praktyką pracownicy naruszają najczęściej wtedy, gdy istnieje rozbieżność pomiędzy tym,

co mówią i co zalecają, a tym, jak się zachowują. Jednym z czynników wpływających

na sukces edukacji prowadzonej przez pielęgniarkę są jej osobiste właściwości. Pacjent

utożsami się z poradami i wskazówkami pielęgniarki uprzejmej, cierpliwej, odpowiedzialnej

i sumiennej bardziej niż pielęgniarki niecierpliwej, nieprzystępnej i lekceważącej. W ten

sposób pielęgniarka może u chorego wywołać poczucie niepewności, strachu i niepokoju.

Do zadań edukacyjnych należy przekonywanie człowieka do podejmowania działań

na rzecz poprawy indywidualnego i zbiorowego zdrowia, jak również polepszania warunków

środowiska, aby człowiek przejął zdrowy styl życia i zachował go, aby racjonalnie i celowo

stosował dostępne usługi medyczne. Edukacja jest ważnym sposobem zapobiegania

chorobom i skutecznego leczenia chorych, zapobiegania powikłaniom i nawrotom, osiągania

najlepszych efektów rehabilitacji. Jest częścią ogólnej pracy kulturalno-oświatowej, która

podąża w kierunku świadomego stosunku do własnego zdrowia, kiedy dbałość o własne

zdrowie i zdrowie innych jest nie tylko osobistą sprawą każdego człowieka, ale także jego

społeczną powinnością. Indywidualna edukacja zdrowotna ma w zdrowotnej i pielęgniarskiej

opiece priorytetową pozycję. Stanowi podstawową formę działalności wychowawczo-

zwrotnej. Maksymalnie respektuje specyficzne cechy pacjenta/klienta: wiek, płeć,

wykształcenie, poziom kultury, warunki życia, stan choroby i tym podobne.

23

Pracownik ochrony zdrowia ma możliwość celowego i wychowawczego wpływu

na pacjenta przy pomocy następujących form edukacji zdrowotnej:

1. Wyjaśnianie, klienta informujemy: co, dlaczego, w jaki sposób? (np. sposób

przenoszenia gruźlicy, leczenie, metody zapobiegania). Wynikiem tego jest

zrozumienie ze strony chorego.

2. Perswazja polega na tym, że choremu przedstawiamy fakty w taki sposób, aby go

o ich prawdziwości i konieczności przekonać. Mówimy również o tym, jak

skorygować higieniczno-nawykowy sposób porozumiewania się podczas różnego typu

spotkań (jak przestać palić, jak ograniczyć spożycie alkoholu).

3. Indywidualne rozmowy z pacjentem i jego bliskimi, w celu przeprowadzenia edukacji

nakierowanej na skorygowanie stylu życia i ochrony zdrowia w rodzinie.

4. Ukierunkowane przekazywanie drukowanych materiałów edukacyjnych (zalecenia

dla chorych, poradnik życiowy dla chorujących na gruźlicę).

Pośród innych metod można zastosować grupową edukację zdrowotną. Są to działania

wychowawcze prowadzone w małej, jednorodnej grupie pacjentów. Ta forma edukacji

zdrowotnej jest bardzo wygodna do zastosowania w oddziale szpitalnym.

(www.tuberkuloza.sk/zdravotnavychova)

Metody słowa pisanego mają tę zaletę, że mogą wpływać na dużą liczbę osób poprzez

tekst. Ludzie, którzy mają lepszą percepcję wzrokową lub z różnych względów zdrowotnych

nie są w stanie zrozumieć słowa mówionego, w ten sposób mają możliwość pozyskania

potrzebnych informacji. Metody słowa pisanego są jednak bardziej pracochłonne i droższe

w przygotowaniu.

Zasady stosowania tej metody edukacji:

Tekst, który zostanie zalecony pacjentowi w formie pisemnej, pielęgniarka musi

poznać, aby potrafiła uzupełnić go o niezbędne informacje,

Informacyjny lub edukacyjny materiał nie może być zbyt rozległy, ponieważ może to

zniechęcić pacjenta i nie przeczyta go,

Nigdy nie zalecamy pacjentowi tekstów przeznaczonych dla profesjonalistów, gdyż

zazwyczaj edukujemy laików, a dla laika treść materiału może być niezrozumiała,

Pisemny materiał informacyjny musi być opracowany w przejrzysty i interesujący

sposób z wykorzystaniem odpowiedniej wielkości czcionki tak, aby jego wygląd

przyciągał uwagę pacjenta,

Metoda słowo pisanego powinna być uzupełnieniem metody słowa mówionego,

Każdy zakład opieki zdrowotnej ma swoją specyfikę i od tego zależy zawartość

i formalna strona pisemnych materiałów edukacyjnych. Wskazane jest, aby

przygotowaniem materiałów edukacyjnych dla pacjentów w poszczególnych

ośrodkach zajmowały się pielęgniarki (dobrze napisany materiał informacyjny może

przyczynić się do mniejszego nakładu czasu na edukację, a tym samym może

zmniejszyć obciążenie pracą).

24

Rehabilitacja oddechowa w chorobach układu oddechowego jako element

edukacji pacjenta

PhDr. Zuzana Hudáková, PhD.

Wydział Nauk o Zdrowiu Katolickiego Uniwersytetu w Ružomberku

Streszczenie

Głównym celem terapii oddechowej jest zwolnienie procesu pogarszania się

sprawności życiowej.

Fizjoterapią można polepszyć ruchomość klatki piersiowej, wzmocnić mięśnie

oddechowe, pogłębić oddychanie, zapewnić właściwy dowóz tlenu do tkanki płucnej i ułatwić

odksztuszanie wydzieliny. Warunkiem dobrej ruchomości klatki piersiowej są swobodne

połączenia (stawy), tak między mostkiem a żebrami, żebrami i kręgami, a także

w kręgosłupie.

Słowa kluczowe: rehabilitacja oddechowa, gimnastyka oddechowa, lokalizacja, wentylacja

płucna.

Edukacja pacjenta z obstrukcyjną chorobą płuc

PhDr. Zuzana Hudáková

Wydział Nauk o Zdrowiu Katolickiego Uniwersytetu w Ružomberku

Streszczenie

Współcześnie przewlekła obstrukcyjna choroba płuc jest najczęstszą przyczyny

zgonów i chronicznej chorobowości. Można przypuszczać, że będzie jej dalszy wzrost

częstości, śmiertelności i skutków ekonomicznych. Do wyraźnego polepszenia możliwości

leczenie przyczynia się również edukacja pacjenta. Opieka nad pacjentami z tym schorzeniem

jest trudna. W początkowej fazie choroba powoduje jedynie utrudnienia, natomiast w stadium

zaawansowanym już nie pozwala wykonywać codziennych zadań bez ograniczeń. Edukacja

pacjenta przedstawia zmianę postawy wobec własnego zdrowia, chęci, zainteresowanie

i współpracę przy uzyskiwaniu nowych wiadomości i umiejętności. Opieka medyczna musi

być zorientowana na zrozumienie istoty schorzenia, przyczyny jego powstania, zasady

leczenia, na uzyskanie porad i uzyskanie pomocy w radzeniu sobie z chorobą i jej

powikłaniami.

Słowa kluczowe: Przewlekła choroba obturacyjna płuc, edukacja, program edukacji.

Speleoterapia na Słowacji

PhDr. Zuzana Hudáková, PhD., Mgr. Danka Halečková

Wydział Nauk o Zdrowiu Katolickiego Uniwersytetu w Ružomberku, Sanatórium Tatranská

Kotlina, n. o.

25

Streszczenie

Speleoterapia jest klimatyczną metodą leczenia wykorzystującą mikroklimat jaskini.

Przedstawia metodę, która wykorzystuje pozytywny wpływ środowiska wewnątrz jaskiń,

sztolni kopalni rud metali i soli na stan zdrowia ludzi cierpiących przede wszystkim

na choroby układu oddechowego. Tworzy nierozłączną część kompleksowego leczenia np.

u pacjentów z astmą oskrzelową. Mikroklimat pojedynczych jaskiń różni się co najmniej

ciepłotą, wilgotnością, przepływem prądów powietrza, jonizacją, zawartością substancji

w jaskiniowym aerozolu, zwłaszcza substancji organicznych i alergenów. W odróżnieniu od

innych sposobów klimatoterapii, przy tej metodzie leczenia wykorzystuje się

mikroklimatyczne warunki, jakie występują w jaskiniach.

Słowa kluczowe: leczenie klimatyczne, jaskinia, speleoterapia, choroby układu

oddechowego.

Edukacja rodziców dzieci chorujących na astmę oskrzelową

Blágová B., Andrejkovičová Z., Galambošiová Z.

Poliklinika ProCare a.s., Košice

Streszczenie

Na świecie astma oskrzelowa należy do najczęstszych przewlekłych schorzeń układu

oddechowego u dzieci. Na Słowacji zachorowuje ok. 50000 dzieci i młodzieży rocznie.

Nieleczona astma prowadzi u znacznej większości pacjentów do poważnego zaburzenia

funkcji układu oddechowego i do ograniczenia sportowej i społecznej aktywności.

Na szczęście leczenie astmy w ostatnich latach charakteryzuje się wielkim postępem, dzięki

zastosowaniu nowych leków udaje się u większości astmatyków opanować chorobę

bez konieczności wielokrotnych hospitalizacji.

Celem naszej pracy jest edukacja rodziców dzieci z astmą oskrzelową. Wynikiem

pracy jest wypracowany proces edukacyjny, który zawiera cztery edukacyjne kroki, podczas

których rodzice i dzieci są nauczani podstawowych informacji o astmie oskrzelowej,

jej przyczynach, objawach, leczeniu i technikach inhalacji leków. Prawidłową edukacją

rodziców i ich dzieci możemy osiągnąć pozytywne wyniki w leczeniu tego schorzenia.

Słowa kluczowe: dziecko, edukacja, astma oskrzelowa, proces edukacyjny, inhalacja.

Przygotowanie pacjenta do bronchoskopii – zadania pielęgniarki

Júlia Sisková, dipl. s.

Zespół Wojskowych Ośrodków Medycznych, Specjalistyczny Instytut Chorób Płuc, Nová

Polianka, Vysoké Tatry

Wstęp: zadania pielęgniarki podczas bronchoskopii możemy podzielić na 3 etapy:

1. Przed badaniem: a/instruowanie pacjenta

b/przygotowanie pacjenta /alergie, funkcje życiowe, proteza zębowa/

2. W czasie badania: a/asystowanie lekarzowi

b/obserwowanie pacjenta /udzielanie wsparcia dotykiem, słowem/

3. Po badaniu: a/monitorowanie funkcji życiowych, pozycjonowanie

26

b/kontrola wyglądy plwociny

Słowa kluczowe: pacjent poinstruowany –pacjent przygotowany – bieżące badanie – pacjent

zadowolony,

Środki zaradcze stosowane w sali operacyjnej po kontakcie z pacjentem

z aktywną gruźlicą

Mgr. Mária Kubová, Bc. Elena Mališová, Mgr. Slávka Páteková

Banská Bystrica

Brak streszczenia