I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra...

11
1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza nazwa – Oddział B Kliniki Terapii K linika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, pierwsza jednostka w historii war- szawskiej Akademii Medycznej zajmująca się problemami gastrologiczny- mi dzieci, została utworzona przez prof. dr. hab. n. med. Tadeusza Zalewskiego w 1981 r., on także został jej pierwszym kierownikiem. Szpital Kliniczny przy ulicy Działdowskiej spadkobiercą tradycji Szpitala Karola i Marii Szpital przy ul. Działdowskiej, w którym znajduje się Klinika, zajmuje obecny bu- dynek od 1946 r. (ryc. 1). Przed II wojną światową znajdował się na terenie warszaw- skiej Woli, pomiędzy ulicami Leszno, Karolkową, Żytnią i Młynarską. 8 listopada 1913 r. otwarto w Warszawie na Woli przy ul. Leszno najnowocześniej- szy, najlepiej zorganizowany i wyposażony w tym czasie miejski szpital dziecięcy w Polsce i w Europie – Szpital im. Karola i Marii ufundowany przez Zofię Szlenkie- równę. Została ona także Przełożoną Pielęgniarek i Przewodniczącą Rady Funda- cji. W liczącym 9 pawilonów obiekcie mieścił się Oddział Wewnętrzny, Zakaźny, Obserwacyjno-Izolacyjny, Chirurgiczno-Ortopedyczny i Ambulatorium. W szpita- lu zatrudniono farmaceutę (czego jeszcze wówczas powszechnie nie praktykowano). Na dyrektora powołano dr. Józefa Brudzińskiego, światowej sławy pediatrę, który wkrótce (w 1916 r.) wybrany został pierwszym Rektorem wskrzeszonego w Warsza- Prof. Andrzej Radzikowski Kierownik Kliniki

Transcript of I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra...

Page 1: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1325

Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht

I Katedra Pediatrii

Klinika Gastroenterologiii Żywienia Dzieci

nazwa w 2008 r.pierwsza nazwa – Oddział B Kliniki Terapii

Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, pierwsza jednostka w historii war-szawskiej Akademii Medycznej zajmująca się problemami gastrologiczny-

mi dzieci, została utworzona przez prof. dr. hab. n. med. Tadeusza Zalewskiego w 1981 r., on także został jej pierwszym kierownikiem.

Szpital Kliniczny przy ulicy Działdowskiej spadkobiercą tradycji Szpitala Karola i Marii

Szpital przy ul. Działdowskiej, w którym znajduje się Klinika, zajmuje obecny bu-dynek od 1946 r. (ryc. 1). Przed II wojną światową znajdował się na terenie warszaw-skiej Woli, pomiędzy ulicami Leszno, Karolkową, Żytnią i Młynarską.

8 listopada 1913 r. otwarto w Warszawie na Woli przy ul. Leszno najnowocześniej-szy, najlepiej zorganizowany i wyposażony w tym czasie miejski szpital dziecięcy w Polsce i w Europie – Szpital im. Karola i Marii ufundowany przez Zofię Szlenkie-równę. Została ona także Przełożoną Pielęgniarek i Przewodniczącą Rady Funda-cji. W liczącym 9 pawilonów obiekcie mieścił się Oddział Wewnętrzny, Zakaźny, Obserwacyjno-Izolacyjny, Chirurgiczno-Ortopedyczny i Ambulatorium. W szpita-lu zatrudniono farmaceutę (czego jeszcze wówczas powszechnie nie praktykowano). Na dyrektora powołano dr. Józefa Brudzińskiego, światowej sławy pediatrę, który wkrótce (w 1916 r.) wybrany został pierwszym Rektorem wskrzeszonego w Warsza-

Prof. Andrzej RadzikowskiKierownik Kliniki

Page 2: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1326

Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie

wie polskiego uniwersytetu. Tak zwany Objaw Brudzińskiego – typowy dla zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych – do dziś jest omawiany we wszystkich podręcznikach pediatrii i neurologii. Budowę Szpitala im. Karola i Marii ukończono w tempie re-kordowym. W 1913 r. przyjęto pierwszych chorych. Szpital Karola i Marii był pierw-szą bazą dla studentów Wydziału Lekarskiego, przygotowującą ich do pracy w za-wodzie. Klinika Pediatryczna przy ulicy Litewskiej 14/16 powstała kilka lat później, tzn. w roku akademickim 1920/1921, ale nadal studenci odbywali zajęcia w zakresie chorób zakaźnych (szkarlatyna, dyfteryt, gruźlica) w szpitalu przy ulicy Leszno.

Integralnie ze Szpitalem im. Karola i Marii związana była Warszawska Szko-ła Pielęgniarek założona w 1921 r. przez Ignacego Paderewskiego; jej drugą dyrek-torką była Zofia Szlenkierówna. Zajęcia praktyczne z pediatrii uczennice odbywały w Szpitalu im. Karola i Marii. Na koszt Szpitala wprowadzono systematyczne, okre-sowe badania pracowników; urządzono dla nich plac do gier ruchowych. Starano się stale unowocześniać Szpital, utworzono m.in. kuchnię mleczną, zorganizowano po-koje dla matek karmiących, tarasy do „leczenia powietrzem”.

Od pierwszych dni II wojny światowej szpital działał jako punkt sanitarny dla dzieci i dorosłych, organizował przeszkolenia sanitarne dla AK. Już na wiele dni przed powstaniem warszawskim Szpital otrzymał instrukcje na wypadek wybuchu akcji zbrojnej; oprócz punktu opatrunkowego miały się w nim mieścić składy sani-tarne i żywnościowe dla grup walczących na Woli. W czasie powstania warszawskie-go był Szpitalem frontowym, stanowiącym zaplecze słynnych batalionów harcer-skich „Parasola”, „Zośki” i „Wigry”. Niemcy po zdobyciu Szpitala 6 sierpnia 1944 r. wymordowali rannych, spalili budynki, a personel z grupą dzieci przepędzili do szpi-tala przy ul. Płockiej, skąd – pod kierownictwem przyszłego profesora Jana Bogda-nowicza – ewakuowano się do Włodzimierzowa koło Piotrkowa Trybunalskiego.

Po powrocie do Warszawy szpital przez krótki czas mieścił się w Domu Dziec-ka przy ul. Przybyszewskiego na Żoliborzu, skąd w 1946 r. został „tymczasowo” przeniesiony do budynku socjalnego fabryk wolskich mieszczących się na rogu ulic

Ryc. 1. Szpital Pediatryczny przy ul. Działdowskiej.

Page 3: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1327

Klinika Gastroenterologiii Żywienia Dzieci

Działdowskiej i Wolskiej. Przyczyną tej decyzji była propozycja szwajcarskiej or-ganizacji charytatywnej „Don Suisse” kompletnego wyposażenia szpitala dziecię-cego w Warszawie, o ile miasto zaproponuje odpowiedni budynek. Podjęta ponad 60 lat temu decyzja o „tymczasowej” lokalizacji szpitala została utrzymana w mocy do dziś. Szpital pozbawiono „kapitalistycznych” patronów. Nazwany został PSK2, a następnie PSK3. Dopiero w latach 80. XX wieku udało się wywalczyć na patrona prof. Władysława Szenajcha. Od początku swojej powojennej działalności szpital zo-stał włączony do pracy dydaktycznej; utworzono II Katedrę Pediatrii, a w niej ośro-dek kształcenia w zakresie pediatrii dla stypendystów Ministerstwa Zdrowia z całe-go kraju. Chociaż Szpital im. Karola i Marii był szpitalem miejskim, dbano w nim o staranne wykształcenie zawodowe własnego personelu i prowadzono szkolenia dla pediatrów z całej Polski. W latach 1950-1970 Szpital przy ulicy Działdowskiej stał się bazą Oddziału Pediatrycznego w ramach Wydziału Lekarskiego Akademii Medycz-nej w Warszawie. Kierownikiem i organizatorem Oddziału Pediatrycznego był prof. Władysław Szenajch. Dla studentów wiązało się to ze zwiększeniem liczby godzin zajęć, gdyż poza normalnymi studiami na Wydziale Ogólnym dochodził rozszerzo-ny program z pediatrii i dziedzin pokrewnych, np. chirurgii i radiologii dziecięcej. W ramach Oddziału Pediatrycznego powstały kliniki. Klinika Chorób Zakaźnych – Kierownik prof. Jan Bogdanowicz, wkrótce została przeniesiona na ul. Sienną. Na bazie Oddziału powstała Klinika Terapii (oddział A, B, C) – Kierownik prof. Hen-ryk Brokman, a następnie pion ten prowadzili – prof. Halina Zapaśnik- Kobierska, prof. Maria Ochocka, prof. Danuta Chmielewska-Szewczyk oraz prof. Marek Kulus (obecnie jest to I Katedra Pediatrii) oraz Klinika Diagnostyki (D, E, F) – prof. Zo-fia Lejmbach, doc. Żeligowska, prof. Irena Krzeska, prof. Lech Korniszewski, obec-nie prof. Hanna Szajewska; Chirurgii – prof. Kossakowski, doc. Hroboni, prof. Ire-na Smólska, a obecnie prof. Maciej Karolczak. Kreowano wówczas również pierwszą w Polsce Katedrę Radiologii Pediatrycznej (prof. K. Rowiński). W 1970 r. rozwiązano Oddział Pediatryczny, a wszystkie Kliniki i Zakłady szpitala stały się częścią Insty-tutu Pediatrii Akademii Medycznej. Absolwenci Oddziału Pediatrycznego o swoim macierzystym szpitalu mówili żartobliwie i miło „nasza mama Dziadowska”.

Po likwidacji Oddziału Pediatrycznego część zachowawcza (internistyczna) Szpi-tala została przeorganizowana w dwie Katedry (I i II) z Klinikami – Patologii No-worodka, Niemowląt i Wad Uwarunkowanych Genetycznie, Chorób Rozrostowych Krwi, Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, Pneumonologii i Alergologii.

Niezmiernie trudno jest pisać o zasługach i osiągnięciach poszczególnych Klinik czy osób, ponieważ przez kilkadziesiąt lat istnienia Szpitala przy Działdowskiej wie-lokrotnie i w różny sposób dzielono go na Oddziały i Zakłady. Dlatego jedynie ostat-nich 20 lat zostanie omówionych oddzielnie dla Kliniki Gastroenterologii i Żywie-nia Dzieci.

Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci

W 1981 r. funkcję Ordynatora oddziału „B” objął dr hab. n. med. Tadeusz Zalew-ski. Oddział ten, po wyspecjalizowaniu i wyposażeniu w zakresie gastrologii i ży-

Page 4: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1328

Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie

wienia, wkrótce został przekształcony w Klinikę Ga-stroenterologii i Żywienia Dzieci AM w Warszawie.

Prof. dr hab. n. med. Tadeusz Zalewski (ryc. 2) uro-dził się w 1928 r. w Warszawie. Ukończył Wydział Le-karski Warszawskiej AM w 1951 r., a rok później Od-dział Pediatryczny. Od III roku studiów pracował w Szpitalu przy ul. Działdowskiej, początkowo jako stu-dent, następnie asystent i adiunkt w Oddziale prowa-dzonym przez prof. Henryka Brokmana. W 1981 r. ob-jął kierownictwo Oddziału i w 1981 r. doprowadził do przekształcenia go w Klinikę Gastroenterologii i Żywie-nia Dzieci. Był członkiem zarządu Towarzystwa Przyja-ciół Dzieci na Diecie Bezglutenowej w latach 1980-1988, założycielem i Prezesem Honorowym Polskiego Towa-rzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzie-ci. Utworzył i jest do dzisiaj redaktorem naczelnym „Pe-

diatrii Współczesnej – Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dziecka”. Prof. Zalewski jest autorem około 260 prac naukowych oraz książek na temat biegunek nieinfekcyjnych, chorób przewodu pokarmowego u dzieci oraz współautorem mo-nografii Serologic diagnosis of celiac disease. Na rycinie 3 przedstawiono Zespół Kli-niki na zakończenie pracy prof. T. Zalewskiego jako Kierownika Kliniki (1999 r.).

Od 1999 r. Kliniką kieruje prof. dr hab. n. med. Andrzej Radzikowski (ryc. 4.), który całą swoją karierę zawodową związał z Kliniką. Urodził się 29 grudnia 1942 r. w Warszawie. Dyplom lekarski uzyskał w 1966 r. na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie. W trakcie studiów został asystentem w Katedrze Anatomii

Ryc. 3. Zdjęcie Zespołu Kliniki na zakończenie pracy przez prof. T. Zalewskiego.

Ryc.2.Prof. Tadeusz ZalewskiKierownik Kliniki w latach 1981-1999

Page 5: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1329

Klinika Gastroenterologiii Żywienia Dzieci

Prawidłowej AM, w której pracował przez długie lata, będąc już pediatrą. Staż podyplomowy odbył w Szpitalu przy ulicy Niekłańskiej oraz w Szpitalu Gemmeli Sacro Cuore w Rzymie. Pracę zawodową rozpoczął w Szpita-lu przy ul. Działdowskiej, gdzie uzyskał tytuł specjalisty I stopnia (w 1970 r.) i II stopnia (w 1977 r.). W 1974 r. uzy-skał tytuł doktora nauk medycznych na podstawie pra-cy pt. Objętości płynu pozakomórkowego w różnych sta-nach chorobowych u dzieci. W 1977 r. zdał amerykański egzamin nostryfikacyjny ECFMG. W latach 1979 -1980 przebywał na rezydenturze pediatrycznej w Memorial University Hospital St. John’s w Kanadzie. W 1984 r. pracował jako visiting profesor w Kampali w Ugandzie. W 1985 r. uzyskał stopień naukowy doktora habilitowa-nego na podstawie pracy habilitacyjnej pt. Dynamika wzrostu i stanu odżywienia u dzieci z celiakią. W 1998 r. uzyskał stopień specjalisty gastrologa, a rok później zo-stał Kierownikiem Kliniki.

Jest członkiem wielu towarzystw polskich i zagranicznych. Jako pierwszy Polak zasiadał w latach 1991-1993 w zarządzie ESPGHAN (European Society of Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition). Był przewodniczącym Polskiej Grupy Celiakalnej w latach 1990-1992 i 1994-1996.

Prof. Andrzej Radzikowski jest autorem niemal dwustu publikacji, w tym kilku-dziesięciu prac oryginalnych, publikowanych w czasopismach polskich i angloję-zycznych.

W zakresie zainteresowań Kliniki znajdowała się również neurologia dziecięca. Dział ten rozwinął się w Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci dzięki prof. Krystynie Sidor. Od niemal 40 lat działa Pracownia EEG i Poradnia Neurologiczna. W kooperacji z innymi Klinikami Szpitala prowadzono badania nad glutenozależną encefalopatią, wpływem przewlekłego niedotlenienia na OUN, wpływem nawraca-jących stanów hipoglikemicznych na OUN oraz nad dzieckiem matki chorej na cu-krzycę.

Najważniejsze osiągnięcia naukowe Kliniki

Pierwsze w Polsce wdrożenie biopsji jelita jako metody rozpoznawania celia-1. kii.Pierwsze w Polsce (we współpracy z laboratorium prof. Chorzelskiego) wdroże-2. nie testu przeciwciał antyendomyzjalnych, który okazał się najbardziej swoistą metodą serologiczną w przesiewie, rozpoznawaniu i kontroli przestrzegania diety bezglutenowej i ocenie tzw. testu prowokacji glutenem (gluten challen-ge) w celiakii.Bardzo wczesne (lata 50. XX wieku) wprowadzenie metod endoskopowych, po-3. czątkowo rektoskopii, następnie gastroduodenoskopii i kolonoskopii.

Ryc. 4.Prof. Andrzej RadzikowskiKierownik Klinikiod 1999 – nadal

Page 6: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1330

Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie

Badania epidemiologiczne nieswoistych zapaleń jelit – koordynacja programu 4. ogólnopolskiego.Badania genetyczne nieswoistych zapaleń jelit w Europie – we współpracy 5. z grupą Roboczą ds. Nieswoistych Zapaleń Jelit ESPGHAN.Badania z zastosowaniem probiotyków w czynnościowych chorobach przewo-6. du pokarmowego u dzieci.Nowoczesne metody (auksologiczne) oceny rozwoju dziecka na przykładzie ce-7. liakii.Prowadzenie Oddziału Dziennego od lat 80. XX wieku.8.

Obecny skład osobowy Kliniki

Kierownik Kliniki: prof. nadzw. dr hab. n. med. Andrzej RadzikowskiZastępca kierownika Kliniki: dr n. med. Piotr AlbrechtAsystenci:

dr n. med. Katarzyna Karolewska-Bochenek• dr n. med. Izabella Łazowska-Przeorek• dr n. med. Maria Kotowska• dr n. med. Agnieszka Gawrońska• dr n. med. Aleksandra Banaszkiewicz• lek. Edyta Sienkiewicz•

Doktorant: lek. Marcin DziekiewiczRezydenci:

lek. Anna Świercz• lek. Anna Bibik• lek. Ewa Miśko.•

Pielęgniarką oddziałową od wielu lat jest piel. dypl. Małgorzata NowakowskaDietetyczka: mgr Urszula Grochowska.

Obecnie w Klinice leczy się około 1200 chorych rocznie. W Oddziale mającym 16 łóżek jest to możliwe dzięki systemowi przepustek, który pozwala pacjentom w dobrym stanie, mieszkającym blisko oraz pacjentom poddającym się jedynie dia-gnostyce przebywać w Szpitalu tylko przez niezbędne „minimum” czasu, co jest szczególnie istotne dla dzieci (nie muszą długo pozostawać poza swoimi domami) oraz zapobiega zakażeniom wewnątrzszpitalnym. Pacjenci przyjmowani do Oddzia-łu są przede wszystkim mieszkańcami województwa mazowieckiego, ale w części są pacjentami kierowanymi z innych ośrodków w Polsce w celu leczenia specjalistycz-nego.

Działalność diagnostyczno-lecznicza obejmuje leczenie stacjonarne, leczenie po-likliniczne oraz działalność konsultacyjną, którą objęte są współpracujące kliniki zarówno z obu połączonych szpitali (przy ulicy Działdowskiej i przy Marszałkow-skiej), jak i oddziały w innych szpitalach warszawskich i mazowieckich.

Klinika dysponuje własną Pracownią Endoskopową wykonującą diagnostyczne i lecznicze zabiegi endoskopowe w zakresie górnego i dolnego odcinka przewodu

Page 7: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1331

Klinika Gastroenterologiii Żywienia Dzieci

pokarmowego, zabiegi udrażniania zwężeń przełyku i usuwania ciał obcych, a także Pracownią Badań Czynnościowych, w której wykonywane są manometria górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego, 24-godzinne monitorowanie pH prze-łyku oraz szereg innych testów oddechowych.

Przy Klinice działa Poradnia Gastrologiczna i Żywieniowa oraz Poradnia dla Osób z Nieswoistymi Zapaleniami Jelita.

Kierunki prac i zainteresowania naukowe Kliniki

Zagadnieniem będącym współcześnie w centrum zainteresowania Kliniki są nie-swoiste zapalenia jelit u dzieci. Podstawowymi osiągnięciami w tej dziedzinie są przeprowadzenie pierwszego, prospektywnego, ogólnopolskiego badania epidemio-logicznego nad częstością występowania tych chorób u dzieci w Polsce, wprowadze-nie żywienia enteralnego jako czynnika indukcji remisji choroby Leśniowskiego--Crohna u dzieci oraz nowatorskie w Polsce leczenie biologiczne tej choroby. Klinika, jako jedna z dwóch w Polsce jest członkiem Grupy Roboczej ds. Nieswoistych Zapa-leń Jelit przy ESPGHAN. Wyrazem tych doświadczeń jest włączenie się do wielo-ośrodkowych ogólnoeuropejskich badań poświęconych:

standardom diagnostycznym nieswoistych zapaleń jelit u dzieci,• standardom leczniczym nieswoistych zapaleń jelit u dzieci,• leczeniu immunosupresyjnemu nieswoistych zapaleń jelit u dzieci.•

Ponadto w tym zakresie Klinika prowadzi następujące badania:monitorowanie odpowiedzi immunologicznej po szczepieniu przeciwko wi-• rusowemu zapaleniu wątroby typu A u dzieci z nieswoistymi zapaleniami je-lit (badanie wieloośrodkowe),ocena odpowiedzi humoralnej po szczepieniu przeciwko grypie u dzieci • z nieswoistym zapaleniem jelit (badanie wieloośrodkowe),zakażenie • Clostridium difficile a obecność laktoferyny w próbkach kału po-branych od dzieci z nieswoistym zapaleniem jelit (badanie prowadzone we współpracy z ośrodkami mikrobiologicznymi w Wielkiej Brytanii i Holan-dii),ocena zmian restrykcyjnych w układzie oddechowym u dzieci z nieswo-• istym zapaleniem jelit.

Od wielu lat Klinika prowadzi badania dotyczące dużej grupy chorób czynnościo-wych przewodu pokarmowego, m.in.:

ocena skuteczności niskich dawek erytromycyny w leczeniu choroby refluk-• sowej u dzieci. Badanie z randomizacją, prowadzone metodą podwójnie śle-pej próby, kontrolowane placebo;ocena skuteczności stosowania omeprazolu u dzieci z przewlekłymi obja-• wami laryngologicznymi. Badanie z randomizacją, prowadzone metodą po-dwójnie ślepej próby, kontrolowane placebo;

Page 8: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1332

Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie

kompleksowa ocena diagnostyki i terapii zakażeń • Helicobacter pylori u dzie-ci;ocena skuteczności • Lactobacillus GG w leczeniu czynnościowych bólów brzucha u dzieci. Badanie z randomizacją, przeprowadzone metodą podwój-nie ślepej próby, kontrolowane placebo.

W Klinice realizowane są granty KBN:Ocena różnych metod rozpoznawania, leczenia i kontroli wyników terapii za-1. każeń wywołanych przez H. pylori u dzieci.Monitorowanie odpowiedzi immunologicznej po szczepieniu przeciwko wiru-2. sowemu zapaleniu wątroby typu A u dzieci z nieswoistymi zapaleniami jelit.

Tytuł profesora �Prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska, 2007 r.

Rozprawy na stopień naukowy doktora habilitowanego �Dr hab. n. med. Andrzej Radzikowski – 1. Dynamika wzrostu i stanu odżywie-nia w celiakii, opiekun – dr hab. Tadeusz Zalewski (1987).Dr hab. n. med. Hanna Szajewska – 2. Ostre biegunki infekcyjne u dzieci:epidemiologia, leczenie i zapobieganie, opiekun – prof. Andrzej Radzikowski (2000).Dr n. med. Piotr Albrecht.3.

Prace na stopień naukowy doktora nauk medycznych �Dr n. med. Alicja Kapuścińska – • Znaczenie kliniczne autoprzeciwciał prze-ciwko endomysium mięśni gładkich przewodu pokarmowego klasy IgA (IgA--EmA), promotor – dr hab. Tadeusz Zalewski (1987).Dr n. med. Andrzej Radzikowski – • Zachowanie się objętości szybko wymie-nialnej przestrzeni pozakomórkowej w różnych stanach chorobowych u dzie-ci, promotor – prof. M.H. Zapaśnik-Kobierska (1973).Dr n. med. Agnieszka Pluta – • O wpływie zasobów witaminy D matki na jejzasoby u noworodka, promotor – dr hab. Tadeusz Zalewski (1987).Dr n. med. Piotr Albrecht – • Pentagastryna w leczeniu stanów zanikowychbłony śluzowej jelita cienkiego, promotor – dr hab. Tadeusz Zalewski (1984).Dr n. med. Hanna Szajewska – • Wpływ podaży białka na rozwój fizyczny i wskaźniki przemiany białkowej u niemowląt w pierwszym kwartale życia. promotor – prof. Tadeusz Zalewski (1993).Dr n. med. Jan Józefaczuk – • Choroba trzewna w województwie tarnobrze-skim u dzieci urodzonych w latach 1985-1989, promotor – dr hab. Andrzej Radzikowski.Dr n. med. Maria Mrozińska – • Rozwój psycho-ruchowy dzieci, u których w okre-sie niemowlęcym rozpoznano poszerzenie zewnątrzmózgowych przestrzenipłynowych, promotor – prof. Krystyna Sidor (1996). Dr n. med. Wojciech Ostoja-Chrząstowski: • Zaburzenia gospodarkiwapniowo-fosforowej oraz gęstości kości u dzieci leczonych lekami przeciwpa-daczkowymi, promotor – prof. Krystyna Sidor (1999).

Page 9: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1333

Klinika Gastroenterologiii Żywienia Dzieci

Dr n. med. Katarzyna Karolewska-Bochenek – • Antropometryczna ocena stanuodżywiania u pacjentów z chorobą Hirschsprunga po operacji radykalnej, pro-motor – prof. Andrzej Radzikowski (1999).Dr n. med. Piotr Dziechciarz – • Gospodarka wapniowo-fosforanowa i densy-tometryczna ocena układu kostnego u młodych dorosłych z celiakią, promotor – prof. Andrzej Radzikowski (1999).Dr n. med. Andrea Horwatz-Stolarczyk – • Ocena częstości występowania za-burzeń neuropsychologicznych i bioelektrycznych mózgu u młodych dorosłych ze skąpoobjawową celiakią, promotor – prof. Krystyna Sidor (2002).Dr n. med. Maria Kotowska – • Ocena skuteczności Saccharomyces boulardii w zapobieganiu biegunce związanej z antybiotykoterapią u dzieci, promotor – dr hab. Hanna Szajewska (2004).Dr n. med. Aleksandra Banaszkiewicz – • Ocena skuteczności Lactobacillus GGw leczeniu zaparcia u dzieci, promotor – dr hab. Hanna Szajewska (2004).Dr n. med. Agnieszka Gawrońska – • Ocena skuteczności stosowania pro bio-ty ków w leczeniu czynnościowych bólów brzucha u dzieci, promotor – prof. Hanna Szajewska (2007).

Pracownicy Kliniki prowadzą zajęcia dydaktyczne ze studentami III, IV, V i VI roku I i II Wydziału Lekarskiego, ze studentami Wydziału Nauki o Zdrowiu – Die-tetyki i Pielęgniarstwa oraz ze studentami anglojęzycznymi w zakresie Pediatrii, Ga-stroenterologii i Żywienia dzieci.

Zespół Kliniki pod redakcją prof. Tadeusza Zalewskiego opublikował pierwszy polski podręcznik chorób przewodu pokarmowego u dzieci. Pierwszy, wielotomo-wy skrypt do nauki pediatrii dla studentów medycyny został również przygotowa-ny pod jego redakcją.

Pod redakcją prof. Hanny Szajewskiej i dr. Piotra Albrechta został opracowany skrypt z gastroenterologii dziecięcej dla studentów medycyny.

Kierownik Kliniki dużą wagę przykłada do nauczania pielęgniarek. Większość pracujących w Oddziale pielęgniarek studiuje na studiach licencjackich na Wydzia-le Nauki o Zdrowiu warszawskiej AM. Dwie z nich (Beata Korus i Elżbieta Niewia-domska) obroniły w październiku 2007 r. prace magisterskie.

Klinika naucza studentów pielęgniarstwa na wszystkich poziomach nauczania za-ocznego, dziennego i tzw. pomostowego. W 2007 r. powstał podręcznik pediatrii dla studentów pielęgniarstwa pod redakcją prof. Andrzeja Radzikowskiego.

Od 25 lat przy Klinice działa Studenckie Koło Naukowe. Corocznie Klinika wraz z oddziałem dziecięcym Szpitala Miejskiego w Nowej Dębie organizuje wakacyjny obóz pediatryczny, który kończy się konferencją naukową w Baranowie Sandomier-skim.

Klinika jest współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Wspierania Osób z Nie-swoistymi Zapaleniami Jelit J-elita (prezesem jest dr Piotr Albrecht, a wiceprezesem dr Katarzyna Karolewska-Bochenek), które organizuje wykłady, wydało podręcznik dla pacjentów chorych na chorobę Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (dr Katarzyna Karolewska-Bochenek) oraz redaguje kwartalnik dla chorych.

Page 10: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza

1334

Dzieje I Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Warszawie

Plany na przyszłość

Dalsze perspektywy działalności i rozwoju Kliniki w dużej mierze zależą od pla-nów Akademii Medycznej wybudowania nowego dziecięcego szpitala klinicznego w Warszawie na Polach Mokotowskich. Przedwojenny budynek Kasy Chorych, któ-ry w latach 40. XX wieku „tymczasowo” zajął szpital, jest stary i w dużej mierze nie spełnia wymogów nowoczesnej jednostki dydaktyczno-leczniczej, a zapotrzebowa-nie na usługi Oddziału stale rosną, o czym świadczy coraz większa liczba przyjmo-wanych pacjentów zarówno w Oddziale, jak i w przychodniach oraz stale wydłużają-ca się kolejka pacjentów czekających na diagnostykę.

Mimo trudności finansowych Szpitala Klinika Gastroenterologii w miarę swo-ich możliwości remontowała zajmowane pomieszczenia i unowocześniała posiadaną aparaturę, by móc jak najlepiej realizować postawione zadania. Obecnie remontowa-na – powiększana i unowocześniana – jest Pracownia Endoskopowa.

Do głównych tematów badawczych w zakresie gastroenterologii i żywienia nadal będą należeć m.in. badania dotyczące choroby wrzodowej żołądka, zapalenia błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, celiakii, ostrego zapalenia trzustki i nieswoistych chorób zapalnych jelit, a także zagadnień związanych z chorobami czynnościowymi przewodu pokarmowego.

Zespół Kliniki zawsze cechował entuzjazm i zaangażowanie w pracę oraz konse-kwencja w realizacji celów naukowo-dydaktycznych. Dotychczasowe osiągnięcia po-zwalają z optymizmem patrzeć na dalszy rozwój Kliniki.

Na następnej stronie. Ryc. 5. I rząd od lewej: Ewa Miśko, Edyta Sienkiewicz, Andrzej Radzikowski (Kierownik Kliniki), Anna Bibik. II rząd od lewej: Maria Kotowska, Piotr Albrecht, Aleksandra Banaszkiewicz. III rząd od lewej: Anna Świercz, Magdalena Łukaszewska, Agnieszka Gawrońska, Marcin Dziekiewicz, Izabella Łazowska-Przeorek, Marcin Banasiuk.

Page 11: I Katedra Pediatrii · 1325 Aleksandra Banaszkiewicz, Andrzej Radzikowski, Piotr Albrecht I Katedra Pediatrii Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci nazwa w 2008 r. pierwsza