Harcerska Książka Kucharska

Unilever Polska Sp. z o.o.,Unilever Food Solutions ul. Bałtycka 43, 61-017 Poznańtel. 61/ 876 45 16, 876 43 63, fax 876 44 63www.unileverfoodsolutions.pl

twojeMENU

twoiGOŚCIE

twojaKUCHNIA

Inspiracja każdego dnia

HarcerskaKsiążka

Kucharska

ę i zC a iy nsm pe iż roo wm a ćk ?aJ pn.-pt.: 8:00-16:00

pn.-pt.: 16:00-8:00

Porozmawiajmy!Bezpłatna infolinia: 800 66 11 11 (pn.-pt.: 8:00-16:00)

Zostaw wiadomość – oddzwonimy!Bezpłatna infolinia: 800 66 11 11 (pn.-pt.: 16:00-8:00)

WARSZAWAPOZNAŃ

SZCZECIN

GDAŃSK

BYDGOSZCZ

WROCŁAW

OPOLE

OLSZTYN

BIAŁYSTOK

LUBLIN

RZESZÓW

KIELCE

ŁÓDŹ

KATOWICE

KRAKÓW

GORZÓW WLKP.

REGIONZACHODNI

REGIONPOŁUDNIOWO -

ZACHODNI

REGIONPÓŁNOCNO - WSCHODNI

REGIONPOŁUDNIOWO -

WSCHODNI

REGIONPOŁUDNIOWO - CENTRALNY

REGIONCENTRALNO - WSCHODNI

REGION ZACHODNI

% 601 672 492

) [email protected]

REGION POŁUDNIOWO – ZACHODNI

Ewa Nowak

% 601 810 773

) [email protected]

REGION POŁUDNIOWO – CENTRALNY

Maciej Król

% 601 810 771

) [email protected]

REGION PÓŁNOCNO – WSCHODNI

Mirosław Bazyluk

% 607 688 623

) [email protected]

REGION CENTRALNO – WSCHODNI

Artur Smykowski

% 695 191 103

) [email protected]

REGION POŁUDNIOWO – WSCHODNI

Tomasz Kowalski

% 607 688 604

) [email protected]

Regionalny Kierownik Sprzedaży






Dariusz Linowski

z przedwczesnym dojrzewaniem i zaburzeniami miesiączkowania. Nie można nie wspomnieć o psycho-logicznych skutkach otyłości u dzieci, takich jak obniżona samoocena, izolacja społeczna, etykietowanie, które często są powodem rozwoju objawów depresyjnych.

Wyniki ostatnio opublikowanych badań wykazały, że dzieci, które jedzą więcej niż trzy posiłki dziennie, w tym codziennie śniadanie, mają mniejsze ryzyko rozwoju nadwagi i otyłości. Czas pobytu uczniów w szkole wynosi od 5 do nawet 10 godzin dziennie, dlatego każdy uczeń powinien spożywać drugie śniadanie i/lub obiad w szkole. Zbyt długie przerwy między posiłkami wpływają niekorzystnie na młody organizm, m.in. na obniżenie zdolności koncentracji, zmniejszenie odporności na stresy, gorsze samopoczucie, co w konsekwencji może prowadzić do osiągania gorszych wyników w nauce. Sprzyjają ponadto kształtowaniu się nieprawidłowych nawyków żywienio-wych, ze spożywaniem głównych posiłków w godzinach późnopopołudniowych i wieczornych, co z kolei jest jednym z czynników sprzyjających przyrostowi masy ciała.

Istnieją również naukowo potwierdzone dowody na to, że

. Analiza danych zgromadzonych w ramach europejskiego projektu badawczego EATWELL wykazała, że

. Należy podkreślić, że wprowadzenie zdrowego menu w szkołach ma duże znaczenie społeczne. Niestety ograniczenia ekonomiczne wpływają na jakość oferowanych dań. Konieczna jest też edukacja skierowana do personelu odpowiedzialnego za żywienie dzieci w szkołach. Dlatego inicjatywy mające na celu zmiany w tym zakresie są ważnym elementem szerszego kontekstu działań zapobiegania rozwojowi nadwagi i otyłości wśród dzieci.

Jednym z ważnych czynników prewencji rozwoju nadwagi i otyłości u dzieci jest kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych

środowisko szkolne poprzez edukację oraz ułatwienie dostępu do właściwie zbilansowanej diety odgrywa ważną rolę w kształtowaniu nawyków żywieniowych, a co za tym idzie zapobieganiu rozwojowi nadwagi i otyłości

wprowadzenie zdrowego menu w szkołach powodowało zwiększenie spożycia przez uczniów zbilansowanej diety z 39% do 74%

.

Otyłość to bomba zegarowa – zobacz, jak możesz ją rozbroić

Częstość występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży – zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się – rośnie w podobnym tempie, jak w populacji dorosłej. Szacuje się, że

. Częstość występowania nadwagi u dzieci szacuje się w krajach UE na 16-20%, w tym otyłość 4-6%. W Stanach Zjednoczonych nadwaga występuje u 10% dzieci w wieku 2-5 lat, u 15% dzieci w wieku 6-11 lat i 15% nastolatków w wieku 12-19 lat. Natomiast otyłość stwierdzono u 11% dzieci w wieku 0-23 miesiące, 10% w wieku 2-5 lat, 15% w wieku 6-11 lat i 16% nastolatków (12-19 lat).

w 25 krajach Unii Europejskiej u 74 milionów dzieci w wieku 4-18 latwystępuje nadwaga lub otyłość

Dane europejskie pokazują, że nadwaga częściej wstępuje wśród dzieci z Europy Południowej niż Północnej (20-35% vs. 10-20%).

. Polskie badania epidemiologiczne wykazały również, że

.

Ostatnio opublikowana analiza wyników 39 badań, które objęły ponad milion dzieci, wykazała

. W związku z coraz wcześniejszym wiekiem, w którym dochodzi do rozwoju otyłości, jej powikłania, takie jak niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, cukrzyca typu 2, nadciśnienie, dyslipidemia występują również już u nastolatków. Otyłość w dzieciństwie powoduje także obciążenie układu kostnego, skutkujące płaskostopiem, koślawością kolan, młodzieńczym złuszczeniem głowy kości udowej. U dziewcząt otyłość jest związana

U polskich 7-9–latków nadwagęstwierdzono u 15,4%, a otyłość u 3,6%

nadwagawystępuje u 13,3% 13-15–latków, w tym otyłość u 4,5%

związek między występowaniem otyłości w okresie dzieciństwa a rozwojem cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego i choroby wieńcowej u osób dorosłych

* O nadwadze mówimy, gdy indeks masy ciała (BMI) przekracza 25, a o otyłości powyżej 30 (BMI = masa ciała w kilogramach : wzrost w metrach do kwadratu)

dr hab. n. med. prof. SUM Magdalena Olszanecka-Glinianowicz

Kierownik Zakładu Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedry Patofizjologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Prezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością

2 3

Druhny i Druhowie!

Istotnym elementem zdrowego trybu życia jest odpowiednia dieta. Mając to na uwadze podjęliśmy współpracę z firmą Unilever Food Solutions. Jej owocem jest „Harcerska Książka Kucharska”, którą przekazujemy do Waszych rąk.

Książka jest zbiorem przepisów na kreatywne, zdrowe, ale też proste i niedrogie potrawy, które możecie wykorzystywać w działaniu Waszych drużyn.

„Harcerska Książka Kucharska” to kompleksowy przewodnik po żywieniu zuchów i harcerzy podczas biwaków, obozów, rajdów i zbiórek. Dzięki tej książce, nauczycie się komponować zbilansowane posiłki dla swoich podopiecznych oraz wzbogacicie harcerskie menu o nowe potrawy.

Zapraszam Was do przeżycia kulinarnej przygody ze swoją gromadą lub drużyną. Przekonacie się, że wspólne przygotowywanie posiłków to dobra lekcja zdrowego stylu życia, ale też ciekawa przygoda, która może przynieść dużą satysfakcję.

Czuwaj!

4 5

Jak „uzdrowić” menu?Rozwiązanie jest proste

WĘGLOWODANY55%

TŁUSZCZE30%

BIAŁKA15%

DOBRETŁUSZCZE

20%

ZŁETŁUSZCZE

10%

�nasyconych kwasów tłuszczowych,�kwasów tłuszczowych typu trans,�cukru, �sodu (soli),�kalorii.

Badania wykazują, że zarówno dorośli, jak i dzieci coraz częściej spożywają zbyt dużą ilość:

Zapotrzebowanie dzieci i młodzieży na składniki odżywcze

Wartość energetyczna

Białko ogółem

Tłuszcze ogółem

Tłuszcze nasycone

Omega 6

Omega 3 (a-linolenowego)

LCPUFA

Węglowodany

kcal

g

g

% energii

% energii

g

mg

g

1400

21

47

< 10

4-8

2

200

130

1800

30

60

< 10

4-8

2

200

130

2400

42

80

< 10

4-8

2

200

130

2100

41

70

< 10

4-8

2

200

130

3000

58

100

< 10

4-8

2

200

130

2400

56

82

< 10

4-8

2

200

130

3400

64

113

< 10

4-8

2

200

130

2500

53

83

< 10

4-8

2

200

130

Jednostki4-6 lat 7-9 lat

chłopcy dziewczynki chłopcy dziewczynki chłopcy dziewczynki

10-12 lat 13-15 lat 16-18 latSkładniki

Grupy wiekowe

– przyjęto wartości dla umiarkowanej aktywności fizycznej, – przyjęto wartości RDA, – przyjęto wartości dla 30% energii1 2 3

1

2

3

2przyswajalne

1

Źródło: M. Jarosz, B. Bułhak-Jachymczyk, Normy żywienia człowieka, PZWL, Warszawa 2008

Serwowanie prawidłowo skomponowanych w zakresie energii i wszystkich składników odżywczych posiłków może mieć istotny długofalowy wpływ na ogólny stan zdrowia dzieci i młodzieży. Przygotowanie smacznych i urozmaiconych dań o odpowiednim profilu żywieniowym może niekiedy nastręczać trudności. Rozwiązanie tego problemu nie musi być jednak trudne.

Można to osiągnąć poprzez zastosowanie innych składników, mniejszych porcji lub innych metod przygotowania potraw. Równie ważny jest kuszący opis dań w jadłospisie, aby skłonić dzieci do sięgnięcia po nie.

Wystarczy dokonać małych zmian w ulubionych daniach dzieci.

Osoby odpowiedzialne za przygotowanie posiłków mają możliwość wywarcia pozytywnego wpływu na zdrowie młodego pokolenia.

Drobne zmiany w menu to szansa wielkich korzyści dla małych konsumentów, a jednocześnie krok w kierunku zwalczania narastającego wciąż problemu otyłości. W dłuższej perspektywie obniżenie kaloryczności potrawy o choćby 25-50 kalorii w wielu przypadkach może pomóc zapobiec ich nadmiernemu spożyciu i w konsekwencji nadwadze.

Poradnik „Harcerska Książka Kucharska” zawiera szereg prostych porad i wskazówek,jak zmodyfikować cieszące się największą popularnością dania, tak by stały się korzystniejsze dla zdrowia, a jednocześnie pod względem smaku, pożywności, atrakcyjności i kosztu przygotowania nie ustępowały swoim tradycyjnym odpowiednikom.

Tymczasem bezsporne dowody naukowe potwierdzają korzystny wpływ na zdrowie ograniczenia ich spożycia. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia 30% dziennej energii powinno pochodzić z tłuszczów (20% z „dobrych” tłuszczów – jednonienasyconych i wielo-nienasyconych, a nie więcej niż 10% ze „złych” – tłuszczów nasyconych i trans), 15% z białka, a 55% z węglowodanów.

różni się w zależności od wieku, płci, masy ciała i poziomu aktywności fizycznej. Zalecane w Polsce normy przedstawia poniższa tabela.

6 7

Średnia dzienna racja pokarmowa dla grupy mieszanej

W przypadku planowania jadłospisów dla grupy dzieci zróżnicowanej pod względem wieku i płci należy ustalić średnioważoną normę żywienia, uwzględniającą procentowy udział poszczególnych grup w ogólnej liczbie żywionych oraz zapotrzebowanie każdej z grup na energię i składniki pokarmowe.

Grupa Liczba osób % grupy

Dziewczęta 10-12 lat

Dziewczęta 13-15 lat

Chłopcy 10-12 lat

Chłopcy 13-15 lat

Ogółem

60

50

20

70

200

30%

25%

10%

35%

100%

Przykład:

Energia (kcal)

Białko (g)

Tłuszcz (g)

Węglowodany (g)

2075

75

68

286

2300

85

75

317

2250

75

73

310

2675

95

88

368

623

23

20

86

575

21

19

79

225

8

7

31

936

33

31

129

Norma Norma Norma Norma30% (1) 25% (2) 10% (3) 35% (4)

Energia,składniki odżywcze

Dziewczęta 10-12 lat Dziewczęta 13-15 lat Chłopcy 10-12 lat Chłopcy 13-15 lat

2359

85

77

325

Średnia dla grupymieszanej (1+2+3+4)

Rekomendowany rozkład energii na poszczególne posiłki

Zalecane jest, by dzieci i młodzież spożywały 4-5 posiłków

dziennie, niezbędne minimum to 3 posiłki. Rzadsze

dostarczanie składników pokarmowych prowadzi do

spadku poziomu cukru we krwi, co objawia się głodem,

zmęczeniem i pogorszeniem koncentracji. Spożywanie tej

samej ilości pożywienia w ramach 1-2 posiłków (zamiast

4-5) wywołuje też szybsze odkładanie się tkanki

tłuszczowej, co przyczynia się do otyłości – organizm

nastawiając się na dłuższe okresy głodu nadmiernie

gromadzi zapasy. Prawidłowo zbilansowany i zaplano-

wany obiad, podawany w stołówce szkolnej, powinien

dostarczać co najmniej 30% energii.

Posiłek

Śniadanie

II śniadanie

Obiad

Podwieczorek

Kolacja

Procentowy rozdkład całodziennego zapotrzebowania energetycznego na poszczególne posiłki. Przykład:

Liczba posiłków w ciągu dnia

3 4 530-35%

600-700 kcal

–

35-40%

700-800 kcal

–

25-30%

500-600 kcal

25-30%

500-600 kcal

5-10%

100-200 kcal

35-40%

700-800 kcal

–

25-30%

500-600 kcal

25-30%

500-600 kcal

5-10%

100-200 kcal

30-35%

600-700 kcal

5-10%

100-200 kcal

15-20%

300-400 kcal

Racjonalne żywienie

Najnowszym prostym sposobem prezentowania zasad

prawidłowego żywienia jest , opracowany

przez Radę ds. Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia przy

Ministrze Zdrowia. Wielkość wycinków koła pokazuje

Talerz Zdrowia

1. Mniej tłuszczu + dobre tłuszcze.2. Mniej cukru + produkty z pełnego ziarna zbóż.3. Mniej soli.4. Więcej warzyw i owoców.5. Mniej kalorii.

zalecany udział poszczególnych grup produktów

żywnościowych w codziennej diecie dzieci i młodzieży

w wieku szkolnym.

EWOKŁAIB YTKUDORP

EZCZSUŁT

ENZCEL

M YT

KU

DOR P I

OKELM

PRODUKTY ZBO

ŻOWE

ZNC AYZ I TF O Ć PŚ OO DN STW AY WT AKA

5 prostych zasad, jak „uzdrowić” menu:

Margaryna

WODAminimum 1,5 litradziennie

Opracowano na podstawie: www.gis.gov.pl/dep/?lang=pl&dep=11&id=20.

Prozdrowotne składniki – co wybierać?

lOgraniczaj spożywanie tłuszczów zwierzęcych (ze względu na wysoką zawartość niekorzystnych dla zdrowia nasyconych kwasów tłuszczowych) na rzecz tłuszczów roślinnych.

lStosuj produkty mleczne z niższą zawartością tłuszczu np. chudy biały ser lub mniejsze jego porcje i ilości, mleko i jogurty o obniżonej zawartości tłuszczu lub odtłuszczone, maślankę.

lZastępuj śmietanę produktami z udziałem olejów roślinnych, jogurtem, mlekiem, twarożkiem.

lZmniejszaj ilości „złych” tłuszczów (utwardzonych) w menu poprzez stosowanie zdrowszych metod przyrządzania potraw (parowanie, gotowanie, pieczenie).

lPrzygotowując dania, wybieraj chude kawałki mięsa, a przy obróbce składników odcinaj nadmiar tłuszczu, drób podawaj bez skóry.

lWykorzystuj zarówno chude, jak i tłuste ryby – sięgaj po „białe” ryby, takie jak dorsz oraz tłuste np. łosoś, makrela, śledź.

lJako alternatywne źródła białka w korzystnej cenie wykorzystaj nasiona i rośliny strączkowe. Przy sporządzaniu z nich potraw ważnym etapem jest moczenie mające na celu skrócenie obróbki termicznej. Nasiona moczy się w wodzie o temperaturze pokojowej – groch i fasolę 6 godzin, a soję 9 godzin. Czasu moczenia nie należy niepotrzebnie wydłużać, ponieważ wypłukiwane są wtedy zarówno niepożądane substancje, jak i te cenne dla organizmu. Nasiona roślin strączkowych (z wyjątkiem soi) gotujemy w wodzie, w której były moczone. Wywar można wykorzystać do przygotowania zup i sosów. Natomiast soję gotujemy w świeżej zimnej wodzie, a wywar otrzymany po jej ugotowaniu wylewamy. Soja wymaga też dłuższego gotowania niż pozostałe nasiona (3 godziny).

Użycie tłuszczów

NA CIEPŁO– smażenie, duszenie, pieczenie (krótkotrwała obróbka)

+ -lolej rzepakowylpłynna margaryna np.

Rama Culinesse, Rama Combi Profi

lolej słonecznikowylolej kukurydziany

lmasło

Przy smażeniu używaj niewielkich ilości oleju, następnie dodaj wodę, żeby danie ugotować na parze. Tłuszczu nie lej bezpośrednio z butelki, ale użyj sprayu.

NA SUROWO– do sałatek

+ -lolej słonecznikowylolej kukurydzianyloliwa z oliwek

DO PIECZYWA+ -lmiękka margaryna np.

Rama, Floralmasło

8 9

1. Mniej tłuszczu + dobre tłuszcze

Czy wiesz, że…

Zalecane ilości (dla diety 2000 kcal):

ltłuszcze ogółem < 30% energii dostarczanej organizmowi = 70 g

ltłuszcze nasycone < 10% = 20 g

1 g tłuszczu to 9 kcal,

a 1 g białka i węglowodanów to 4 kcal.

Tłuszcze nasycone

Kwasytłuszczowe

trans

Tłuszczenienasycone

-

Ograniczaj je, ponieważ podnoszą poziom cholesterolu we krwi, co jest poważnym czynnikiem ryzyka chorób serca.

Źródła: tłuszcze zwierzęce (masło, smalec, śmietana, żółte sery, tłuste czerwone mięso i przetwory, wędliny), olej kokosowy i palmowy.

To szczególny rodzaj kwasów tłuszczowych o bardziej niekorzystnym działaniu niż tłuszcze nasycone – eliminuj je.

Źródła: nabiał i czerwone mięso zwierząt kopytnych oraz żywność przetworzona. Stosowanie przestarzałego procesu technologicznego utwardzania olejów roślinnych powoduje, że zmieniają się ich właściwości i to właśnie w tym procesie powstają tłuszcze trans. Częściowo utwardzone tłuszcze roślinne trans znajdują się np. w twardych margarynach, wyrobach cukierniczych (ciastach, ciastkach), batonach, frytkach oraz w potrawach smażonych.

Czy wiesz, że…Unilever od 1996 r. stosuje nowoczesną metodę interestryfikacji, dzięki której wszystkie nasze margaryny i tłuszcze do smarowania nie zawierają tłuszczów trans.

Korzystne dla zdrowia (korzystnie wpływają m.in. na poziom cholesterolu), ale ich spożycie również należy kontrolować ze względu na wysoką kaloryczność.

Źródła: oleje roślinne (słonecznikowy, sojowy, kukurydziany, rzepakowy, sezamowy), oliwa z oliwek, dobrej jakości margaryny (miękkie lub płynne), tłuste ryby morskie (makrela, sardynka, łosoś, śledź, tuńczyk), majonez.

100 g chudej wędliny - polędwicy z indyka to 4,6 g tłuszczu, a 100 g szynki wiejskiej wieprzowej aż 19,5 g.

Czy wiesz, że…

10 11

lZ umiarem stosuj cukier i produkty zawierające dużo cukru np. syropy, cukierki, czekolady, ciastka i inne słodycze, dżemy, lody.

lSerwuj więcej wody mineralnej, herbaty, herbatek owocowych i ziołowych, kawy zbożowej, napojów mlecznych, niesłodzonych soków warzywnych i owocowych.

lZamiast cukru i syropów korzystaj z soków owocowych lub musów z owoców.

lDodaj więcej owoców do ulubionych deserów, takich jak np. galaretka, naleśniki, panna cotta czy mus jogurtowy.

lDla zapewnienia smaku ciastom oraz ciastkom użyj słodkich owoców lub rodzynek.

lPodstawę naszej diety powinny stanowić węglowodany złożone – produkty zbożowe jak najmniej przetworzone, pełnoziarniste np. pieczywo razowe i graham, grube kasze (gryczana, pęczak, jęczmienna), płatki zbożowe (owsiane, jęczmienne, żytnie), ryż niełuskany. Białe pieczywo i biały ryż powinny być spożywane rzadziej.

Sód (główny składnik soli) jest (reguluje gospodarkę wodną organizmu oraz odpowiada za prawidłową pracę mięśni i nerwów),

Zwiększa to ryzyko nadciśnienia.

Ograniczenie ilości soli o zaledwie 1 g dziennie może zmniejszyć ryzyko zawału serca o 3%.

niezbędny

ale spożywamy go za dużo!

Zalecane spożycie

Rzeczywiste spożycie:15 g = 3 x więcej niż zalecane!

l5 g soli (1 płaska łyżeczka) na dzień (ze wszystkich źródeł)

lok. 1,6-2,8 g soli dla posiłku 400-700 kcal / porcję


2. Mniej cukru + produkty z pełnego ziarna zbóż

3. Mniej soli

Zupy

Ziemniaki

Makaron, ryż, kluski

Potrawy mięsne

0,9-1,2

ok. 1,0

0,9-1,4

1,5-2,0

Rodzaj potrawy Dodatek soli w gramach na 100 g gotowego produktu

Poniższa tabela przedstawia ilość soli, jaką dodajemy zwyczajowo do potraw podczas gotowania. Aby obliczyć rzeczywistą ilość sodu w potrawie, do podanych w tabeli wartości należy jeszcze dodać ilość sodu naturalnie występującą w produktach. Należy przyjąć, że 1 g soli to 390 mg sodu.

Dodatek soli do potraw:

Źródło: H. Kunachowicz, I. Nadolna, B. Przygoda, K. Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005

lsery dojrzewające, topione – 1,5-5 g / 100 g

lryby wędzone 1,3-3,7 g / 100 g

lprzetwory warzywne i owocowe 0,08-6 g / 100 g

lwędliny 2-3 g / 100 g

lpłatki żytnie, pszenne, kukurydziane 1,6-3 g / 100 g

lpieczywo 0,3-1,8 g / 100 g

lchipsy 1,7-2,2 g / 100 g

Przykłady produktów zawierających znaczne ilości soli*:

ltwarożek – szczypiorek, koperek, natka pietruszki, pieprz, Primerba ogrodowa lub włoska KNORR,

lziemniaki pieczone – rozmaryn, Primerba czosnkowa KNORR, Delikat przyprawa do mięs KNORR, Delikat przyprawa do grilla KNORR,

lpotrawy z ryżem – czosnek, zioła prowansalskie, słodka papryka, Primerba prowansalska KNORR, Primerba grzybowa KNORR,

lschab pieczony – majeranek, tymianek, oregano, pieprz ziołowy, Primerba prowansalska KNORR, Delikat przyprawa do mięs KNORR, Marynata Premium KNORR do wieprzowiny,

lkurczak – curry, słodka papryka, Primerba pesto KNORR, Delikat przyprawa do drobiu KNORR, Marynata Premium KNORR do drobiu,

ldorsz – czosnek, natka pietruszki, bazylia, Primerba bazyliowa KNORR, Delikat przyprawa do ryb KNORR, Marynata Premium KNORR do ryb i owoców morza.

Przykłady ograniczania ilości soli poprzez użycie ziół i przypraw:

Prozdrowotne składniki – co wybierać?lPodczas gotowania zredukuj ilość soli przez dodanie

ziół i przypraw nadających potrawie zdecydowany

smak: tymianek, majeranek, bazylia, oregano,

rozmaryn, świeżo mielony pieprz, czosnek, koperek,

pietruszka, cebula, estragon, gałka muszkatołowa,

słodka papryka, imbir, cynamon, Primerby KNORR,

mieszanki przyprawowe (Delikaty KNORR, Marynaty

Premium KNORR), chrzan, koncentrat pomidorowy,

kilka kropli soku z cytryny.

lWarzywa gotuj z niewielkim dodatkiem lub bez soli.

lSolenie gotowanych ziemniaków, ryżu, kasz

i makaronów ogranicz do akceptowalnego minimum.

lSerwując sery, szynkę, bekon, wędzone ryby,

konserwy, musztardę czy ketchup, nie używaj

dodatkowo soli, ponieważ te produkty już ją

zawierają.

lUnikaj udostępniania dzieciom solniczek do

samodzielnego dosalania.

lJeżeli korzystasz z półproduktów lub produktów

gotowych np. bulionu pamiętaj, że są one już

odpowiednio doprawione, co znacznie ułatwia

kontrolowanie ilości soli zawartej w potrawie – na

przykład zupa przyrządzona na bazie gotowego

bulionu nie wymaga już dosalania i dokładnie

wiadomo, ile soli użyto.

* Źródło: Ograniczenie spożycia soli, online: http://www.izz.waw.pl/images/stories/zasady%20przedszkole-pdf.pdf, s.4, dostęp dn. 6.04.2012.

12 13

4. Więcej warzyw i owoców

lKażdy posiłek powinien zawierać warzywa – najlepiej surowe lub gotowane na parze, ewentualnie przetwory owocowo-warzywne w zalewie naturalnej.

lMniej korzystne są przetwory owocowo-warzywne w syropie, kandyzowane, w occie czy solone.

lSerwuj przynajmniej 150 g warzyw na porcję obiadową.

lSpożycie warzyw powinno być większe niż owoców, ponieważ owoce zawierają więcej cukrów prostych niż warzywa i są bardziej kaloryczne.

lUżywaj warzyw i owoców sezonowych.

lZaoferuj szeroką gamę dań z ziemniaków – spróbuj pieczonych ćwiartek ziemniaków, ziemniaków gotowanych w skórkach, a potem lekko miażdżonych, pieczonych w piecu lub purée z ziemniaków z mlekiem półtłustym, ziołami i przyprawami lub chrzanem dla zaostrzenia smaku.


lPamiętaj, że warzywa mogą być składnikiem wielu potraw: zapiekanek, pizzy, lasagne, krokietów, pierogów, leczo, kanapek czy past do smarowania pieczywa.

lDo zagęszczania zup i potraw wykorzystuj puree z warzyw np. Puree ziemniaczane KNORR.

lDo surówek dodawaj dobre tłuszcze roślinne, co pozwoli na przyswajanie prowitaminy A.

lDodanie do surówek ziół nie tylko nada im smak, ale także może złagodzić wzdęcia np. kminek dodany do kapusty.

lOwoce takie jak np. jabłko, brzoskwinie czy mandarynki mogą urozmaicić sałatki warzywne.

lDo dań mięsnych również można dodawać owoce np. śliwki do schabu czy ananas do piersi z kurczaka.

lPrzygotowując owocowy deser, podaj duszone owoce z beztłuszczowym jogurtem - dla nadania słodkiego smaku dodaj brzoskwiń, truskawek lub winogron.

lSerwując desery oprósz je okruszkami z razowego chleba lub otrębami – to zdrowsza wersja toppingu.

Obniż wartość energetyczną potraw, stosując techniki kulinarne, które nie wnoszą dodatkowych kalorii.

+ -lgotowanie i gotowanie na parzelduszenielpieczenie lparowanielgrillowanie

lszybkie smażenie w płytkim tłuszczulsmażenie w głębokim tłuszczu

Prozdrowotne sposoby przygotowania posiłków

u Gotowanie na parze pozwala uniknąć dodawania tłuszczu (co znacznie zmniejsza kaloryczność potraw) i nadmiaru soli.

Przykładowo ważący 150 g filet z piersi kurczaka ugotowany na parze to 150 kcal - ten sam filet usmażony w panierce na tłuszczu to aż 350 kcal!

Przy gotowaniu na parze nie zmniejsza się także zasadniczo masa produktów. Mięsa w czasie gotowania na parze tracą 10-20% swojej masy początkowej, podczas gdy tradycyjne gotowanie to ubytek rzędu 30-40%. Warzywa i ziemniaki w czasie gotowania na parze niemal nie tracą na wadze, a podczas tradycyjnego gotowania ubywa im 15%.

u W trakcie smażenia blisko 60% tłuszczu z patelni przechodzi do smażonego produktu. Ogranicz tą metodę obróbki, a jeśli smażysz, użyj dobrego tłuszczu roślinnego z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi.

* Żródło: Podstawy teoretyczne programu „Trzymaj Formę!” – Poradnik dla nauczycieli, wydanie IV, Warszawa 2010.** Kalorie w 1 porcji dania; w pozostałych przykładach kalorie podano dla 100 g produktu.

Chipsy 600 kcal

Cukier399 kcal

1 łyżeczka czubata (10 g)40 kcal

Parówki lub frankfurterki

342 kcal

Ser ementaler tłusty 330 kcal

Ser twarogowy tłusty 160 kcal

Ser twarogowy chudy 104 kcal

Frytki 300 kcal

Filet z ryby smażonej 272 kcal

Ryba z rusztu 172 kcal

Pierś lub udko z kurczaka bez skóry

138 kcal

Kotlet schabowy z ziemniakami

i surówką 800-1000 kcal**

Rosół lub zupa pomidorowa z dodatkami 400-500 kcal**

Czekolada mleczna 550 kcal

Czy wiesz, ile to kalorii?*

5. Mniej kalorii

lGotując ziemniaki i inne warzywa wrzucaj je do wrzącej wody, a następnie prowadź proces pod przykryciem – wytworzy się para, która przyspieszy gotowanie.

lWarzywa gotuj jak najkrócej, aby zachować jak najwięcej składników odżywczych. Gotuj w niewielkiej ilości wody, a powstały wywar wykorzystuj do przygotowania zup i sosów.

lWarzywa na sałatki gotuj nieobrane (w mundurkach).

lWarzywa i owoce na surówki obieraj cienko (tuż pod skórką znajdują się znaczne ilości składników mineralnych i witamin), a krojenie uzależnij od ich rodzaju i potrawy (np. warzywa do gulaszu krój w większą kostkę, aby były widoczne i nie rozpadały się).

lPotrawy z warzyw i owoców przygotowuj możliwie krótko przed podaniem, a także unikaj przetrzymywania oczyszczonych surowców w wodzie, mycia po rozdrobnieniu i kontaktu ze światłem po obraniu, ponieważ prowadzi to do utraty cennych składników odżywczych.

Obróbka warzyw i owoców

14

Składniki na 10 porcji:Pierś z kurczaka 0,400 kgMarchew 1,300 kgSeler 0,190 kgPietruszka 0,130 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,050 kgWoda 3,200 lPietruszka zielona 0,040 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 lPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgRyż długoziarnisty KNORR 0,130 kgCynamon 0,002 kg

Zupa marchewkowa z kurczakiem

Wykonanie:�Ryż ugotuj.

�Warzywa zetrzyj na tarce jarzynowej i ugotuj razem z piersią z kurczaka w wodzie z dodatkiem Delikatu.

�Powstały wywar (bez mięsa) zmiksuj blenderem na jednolitą masę, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

�Zupę podawaj z kawałkami kurczaka, natką pietruszki i ugotowanym ryżem.

1 PORCJA

1,39 zł(400 g)

Energia 138 kcalBiałko 10,9 gWęglowodany 23 gTłuszcz 2,6 g

Wartość odżywcza 1 porcji:

Składniki na 10 porcji:Kapusta biała 0,400 kgCebula 0,080 kgOlej 0,020 lRyż długoziarnisty KNORR 0,150 kgMintaj filet 0,900 kgMarchew 0,080 kgSeler 0,040 kgCukinia 0,080 kgJajka 2 szt.Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,015 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgSos śródziemnomorski KNORR 0,080 kgWoda 0,500 lPor 0,150 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 lRAMA Culinesse Profi 0,030 lCurry 0,005 kg

Gałąbki rybne z ryżem i warzywami w sosie śródziemnomorskim

Wykonanie:�Kapustę sparz i wytnij twarde końcówki.

�Ugotuj ryż i pozostaw do przestudzenia. Rybę zmiel.

�Cebulę pokrój w kostkę, a warzywa zetrzyj na tarce i zasmaż na oleju.

�Wszystkie składniki połącz z ryżem i jajkami i dopraw do smaku. Następnie farsz nałóż na środek liścia i zawiń. Gołąbki paruj około 20 minut.

�Sos śródziemnomorski rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Por pokrój w półplasterki i delikatnie zasmaż z curry na Ramie Culinesse.

�Następnie dodaj do sosu razem z Ramą 15% i dopraw do smaku.

�Gołąbki podawaj z przygotowanym sosem.

1 PORCJA

2,37 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Pomidor 0,800 kgCebula czerwona 0,100 kgOgórek zielony 0,400 kgPapryka czerwona 0,200 kgKoperek 0,020 kgOlej 0,040 lSos sałatkowy grecki KNORR 0,020 kgMiód 0,010 lOregano suszone 0,001 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg

Surówka z pomidora i ogórka

Wykonanie:�Pomidora pokrój w cząstki, cebulę w piórka,

a ogórka i paprykę w kostkę.

�Całość wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,04 zł(150 g)

Składniki na 10 porcji:

Owocowa herbatka z kawałkami jabłek

Wykonanie:�Herbatkę Forest Fruits zaparz w 2 litrach

wody. Usuń saszetki, dodaj napój malinowy i oczyszczone jabłka pokrojone w kostkę.

�Herbatkę z kawałkami jabłek podawaj na zimno.

1 PORCJA

0,34 zł(200 g)

15

Energia 229 kcalBiałko 17,1 gWęglowodany 18,9 gTłuszcz 10,1 g


Herbata LIPTON Forest Fruits 3 szt.Woda 2,000 lJabłko 0,300 kgNapój malinowy z wit. C ASLA 0,080 kg

Energia 65 kcalBiałko 1,4 gWęglowodany 7,3 gTłuszcz 4 g




Obiad nr 1

Składniki na 10 porcji:Ziemniaki 2,000 kg

Ziemniaki

Wykonanie:�Ziemniaki umyj, obierz i ugotuj w wodzie.

1 PORCJA

0,25 zł(150 g)



Banan1 PORCJA

0,67 zł(150 g)



Kefir – składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 19, strona 51

1 PORCJA

0,62 zł(200 g)


Wykonanie:�Banany podaj jako deser.

Banany 1,500 kg

16

Składniki na 10 porcji:Barszcz czerwony baza KNORR 1-2-3 0,080 kgWoda 3,300 lMarchew 0,130 kg Seler 0,060 kgPietruszka 0,060 kgBuraki surowe 0,500 kgLiść laurowy 0,002 kg Majeranek 0,002 kgZiele angielskie 0,002 kgMąka pszenna 0,050 kgCukier 0,020 kg Pieprz czarny mielony 0,002 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% 0,160 l Makaron świderki KNORR 0,320 kgSok z cytryny 0,020 l

Barszcz czerwony zabielany z makaronem

Wykonanie:�Warzywa oczyść i zetrzyj na tarce

jarzynowej, zalej wodą, dodaj liść laurowy i ziele angielskie, gotuj przez kilkanaście minut.

�Makaron ugotuj. Buraki zetrzyj na tarce jarzynowej i wymieszaj z cukrem i sokiem z cytryny, odstaw na 2 godziny.

�Następnie do wywaru dodaj buraki i gotuj na bardzo małym ogniu przez 1 godzinę.

�Dodaj majeranek, odstaw na 30 minut i przecedź.

�Mąkę wymieszaj z RAMĄ i dodaj do barszczu, zagotuj i odstaw.

�Na koniec dodaj bazę barszczu czerwonego i dopraw do smaku. Podawaj z ugotowanym makaronem.

1 PORCJA

0,88 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Podudzia z kurczaka 1,400 kg Delikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kg Majeranek 0,001 kg Sos pieczeniowy o smaku drobiowymbaza KNORR 1-2-3 0,060 kg Woda 0,800 lOlej 0,020 l Pieczarki 0,100 kg Ogórek kwaszony 0,100 kg

Podudzia z kurczaka w sosie pieczeniowym

Wykonanie:�Podudzia natrzyj olejem i posyp przyprawą

do drobiu i majerankiem, wstaw do piekarnika.

�Piecz w temperaturze 170-180°C.

�Sos pieczeniowy drobiowy połącz z wodą i zagotuj.

�Pieczarki przesmaż na rozgrzanym oleju razem z ogórkami kwaszonymi i połącz z sosem.

�Upieczone podudzia podawaj z sosem i ziemniakami.

1 PORCJA

1,49 zł(190 g)

Składniki na 10 porcji:Kapusta biała 1,100 kg Marchew 0,250 kgJabłko 0,150 kgMajonez do sałatek HELLMANN’S 0,100 kgCukier 0,010 kgPieprz czarny mielony 0,001 kg

Surówka z kapusty białej i marchwi

Wykonanie:�Kapustę poszatkuj, marchew i jabłko zetrzyj

na tarce jarzynowej.

�Dodaj majonez i przyprawy.

�Całość dokładnie wymieszaj.

1 PORCJA

0,44 zł(150 g)


Kompot jabłkowy

Wykonanie:�Jabłka umyj, usuń gniazda nasienne i pokrój

w kostkę.

�Wodę zagotuj z jabłkami i odstaw.

�Dodaj napój jabłkowy i wymieszaj.

1 PORCJA

0,27 zł(200 g)

17

Obiad nr 2

Energia 237 kcalBiałko 22 gWęglowodany 4,4 gTłuszcz 14,8 g


Woda 2,000 lJabłko 0,200 kgNapój jabłkowy z wit. C ALSA 0,130 kg






Ziemniaki


1 PORCJA

0,25 zł(150 g)



1 PORCJA

0,56 zł(180 g)

Kefir – składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 19, strona 51

18

Składniki na 10 porcji:Marchew 0,250 kgCukinia 0,220 kgBrokuły 0,220 kgSeler 0,080 kgCebula 0,090 kgPietruszka 0,080 kgOlej 0,030 lZupa szparagowa KNORR 0,120 kgWoda 2,000 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 lKoperek 0,020 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,010 kgJajko 1 szt.Woda 0,100 lMąka pszenna 0,150 kgPietruszka 0,025 kgSól 0,001 kg

Krem warzywny z lanymi kluskami

Wykonanie:�Cebulę pokrój w kostkę, marchew, cukinię

i seler zetrzyj na tarce jarzynowej, a brokuły podziel na małe różyczki.

�Zupę rozpuść w wodzie i zagotuj.

�Wszystkie składniki delikatnie przesmaż na oleju, następnie dodaj do zupy i wszystko gotuj aż warzywa będą miękkie. Następnie zblenderuj, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

�Składniki na kluski wymieszaj i formując z tuby ugotuj w wodzie.

�Zupę podawaj z lanymi kluskami i koperkiem.

1 PORCJA

1,12 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Mięso z piersi indyka 1,000 kgMięso mielone drobiowe 0,200 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,015 kgSzpinak mrożony 0,300 kgCebula 0,100 kgOlej 0,030 lJajka 2 szt.Czosnek 0,007 kgBazylia suszona 0,003 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgSól 0,002 kgSos cztery sery z brokułami KNORR 0,080 kgWoda 0,500 lCebula 0,060 kgBrokuły 0,250 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 lRAMA Culinesse Profi 0,030 lPapryka czerwona 0,130 kg

Rolada z indyka ze szpinakiem i sosem serowym

Wykonanie:�Pierś z indyka cienko rozbij i dopraw

Delikatem.

�Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż razem ze szpinakiem i przyprawami na oleju.

�Gdy przestygnie wymieszaj z mięsem mielonym, jajkami i dopraw do smaku.

�Tak przygotowany farsz zawiń w pierś indyka, następnie całość zawiń w folię aluminiowa i piecz w piecu w temp. 150°C.

�Sos rozpuść w wodzie i zagotuj.

�Cebulę i paprykę pokrój w kostkę, a brokuły podziel na mniejsze różyczki. Całość delikatnie przesmaż na Ramie Culinesse, dodaj do sosu razem z Ramą 15% i dopraw do smaku.

�Przygotowane mięso podawaj z sosem i makaronem.

1 PORCJA

3,26 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Buraki 1,700 kgCebula 0,120 kgGruszki 0,200 kgRodzynki 0,060 kgNapój malinowy z wit. C ALSA 0,040 kgOlej 0,050 lPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kg

Sałatka z buraków i rodzynek

Wykonanie:�Buraki ugotuj, obierz i razem z obranymi

gruszkami zetrzyj na tarce jarzynowej.

�Cebulę pokrój w kostkę.

�Całość wymieszaj razem z rodzynkami i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,49 zł(150 g)


Gruszka

Wykonanie:�Gruszki umyj i podawaj jako deser.

1 PORCJA

0,48 zł(120 g)

19

Obiad nr 3



Gruszki 1,200 kg




Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:


Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Makaron spaghetti KNORR 0,400 kg

Makaron spaghetti

Wykonanie:�Makaron ugotuj w wodzie.

1 PORCJA

0,38 zł(100 g)

20

Składniki na 10 porcji:Zupa toskańska KNORR 0,150 kgWoda 2,000 lPapryka czerwona 0,450 kgCebula 0,100 kgMarchew 0,200 kgSeler 0,090 kgRAMA Culinesse Profi 0,025 lPapryka słodka mielona KNORR 0,005 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kg

Zupa pomidorowo–paprykowa

Wykonanie:�Zupę toskańską rozprowadź w wodzie

i zagotuj. Makaron ugotuj.

�Paprykę, cebulę i marchew pokrój w cząstki i zasmaż na Ramie Culinesse razem z przyprawami. Następnie dodaj do zupy i gotuj aż warzywa będą miękkie.

�Całość zmiksuj i dopraw do smaku.

�Zupę podawaj z makaronem i natką pietruszki.

1 PORCJA

1,42 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Sos węgierski KNORR 0,150 kgWoda 1,500 lKarkówka 0,900 kgDelikat przyprawa do mięs KNORR 0,010 kgKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,040 kgMusztarda delikatesowa HELLMANN'S 0,010 kgOlej 0,030 lCebula 0,150 kgPapryka czerwona 0,250 kgMarchew 0,250 kgSeler 0,060 kgŚliwki suszone 0,050 kgPapryka słodka mielona KNORR 0,002 kgKminek 0,001 kgCzosnek 0,005 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg

Przysmak mięsny z warzywami i sosem węgierskim

Wykonanie:�Sos rozpuść w wodzie i zagotuj. Warzywa

pokrój w większą kostkę i zasmaż na oleju.

�Mięso pokrój w kostkę i dopraw Delikatem, następnie zasmaż na oleju razem z koncentratem i musztardą. Przesmażone mięso zalej sosem i duś do miękkości.

�Na koniec dodaj warzywa i śliwki pokrojone w paski. Całość dopraw do smaku.

�Przysmak podawaj z pyzami drożdżowymi.

1 PORCJA

2,71 zł(250 g)

Składniki na 10 porcji:Fasolka szparagowa zielona 0,600 kgFasolka szparagowa żółta 0,600 kgRzodkiewka 0,200 kgCebula 0,050 kgPietruszka zielona 0,025 kgSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,020 kgOlej 0,020 lPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg

Surówka z duetu fasolki szparagowej i rzodkiewki

Wykonanie:�Fasolkę sparz. Rzodkiewkę pokrój w cząstki,

cebulę w piórka, a natkę pietruszki posiekaj.

�Warzywa wymieszaj z przyprawami i olejem i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,46 zł(150 g)


Jabłko

Wykonanie:�Jabłka umyj i podaj jako deser.

1 PORCJA

0,25 zł(100 g)

21

Obiad nr 4



Jabłka 1,000 kg






Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Pyzy drożdżowe 1,000 kg

Pyzy drożdżowe

Wykonanie:�Pyzy podgrzej na parze.

1 PORCJA

0,70 zł(100 g)

22

Składniki na 10 porcji:Kukurydza mrożona 0,500 kgDynia 0,400 kgMarchew 0,200 kgCebula 0,130 kgZiemniaki 0,140 kgBoczek wędzony 0,160 kgRAMA Culinesse Profi 0,030 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 lDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,020 kgWoda 3,200 lPietruszka zielona 0,040 kgMąka kukurydziana 0,080 kg

Zupa kukurydziano–dyniowa

Wykonanie:�Delikat rozpuść w wodzie i zagotuj.

�Marchew, dynię i ziemniaki pokrój w cząstki i zasmaż na Ramie Culinesse.

�Następnie dodaj wywar i duś do miękkości.

�Cebulę pokrój w kostkę, a boczek w paski i zasmaż na Ramie Culinesse. Dodaj do zupy razem z kukurydzą oraz zawiesiną z mąki kukurydzianej.

�Całość zagotuj, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

�Zupę podawaj posypaną natką pietruszki.

1 PORCJA

1,17 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Mintaj filet 0,600 kgTilapia 0,500 kgCebula (kostka) 0,080 kgBułki (czerstwe) 1 szt.Jajka 2 szt.Marchew 0,120 kgSeler 0,070 kgPor 0,060 kgCukinia 0,090 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,010 kgOlej 0,020 lPuree ziemniaczane KNORR 0,050 kgPietruszka zielona 0,025 kgSos pieczarkowo-borowikowy KNORR 0,090 kgWoda 0,500 lPieczarki 0,150 kgCebula 0,050 kgOlej 0,020 lMąka pszenna 0,020 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,080 lPietruszka zielona 0,025 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kg

Rybna babka z warzywami i sosem grzybowym

Wykonanie:�Rybę zmiel.

�Cebulę pokrój w drobną kostkę, por w półtalarki, a marchew, seler i cukinię zetrzyj na tarce jarzynowej i zasmaż na oleju.

�Całość dodaj do masy rybnej razem z jajkami, puree ziemniaczanym, przyprawami i posiekaną natką pietruszki i wyrób na jednolitą masę.

�Masę przełóż do foremki i piecz w piecu w temp. 150°C ok. 40 min.


�Cebulę pokrój w drobną kostkę, a pieczarki w półplasterki. Zasmaż na oleju i podsyp delikatnie mąką. Całość dodaj do sosu, zagotuj razem z Ramą 15% i dopraw do smaku. Na koniec dodaj posiekaną natkę pietruszki.

�Babkę podawaj z przygotowanym sosem i ziemniakami.

1 PORCJA

2,71 zł(210 g)


Ziemniaki


1 PORCJA

0,25 zł(150 g)

Składniki na 10 porcji:Ogórek zielony 1,300 kgRzodkiewka 0,300 kgKoperek 0,025 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,100 lSos sałatkowy koperkow KNORR 0,020 kgCukier 0,005 kg

Mizeria z koperkiem

Wykonanie:�Ogórki obierz i zetrzyj na tarce, a koperek

posiekaj.

�Ramę 24% wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,96 zł(150 g)


Ryż na mleku z owocami

Wykonanie:�Ryż ugotuj w mleku z dodatkiem napoju

jabłkowego Alsa. Jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej i dodaj pod koniec gotowania razem z cynamonem.

�Deser podawaj na ciepło lub zimno.

1 PORCJA

0,49 zł(75 g)

23

Obiad nr 5



Płatki ryżowe błyskawiczne 0,200 kgMleko 0,5% tłuszczu 0,700 lNapój jabłkowy z wit. C ALSA 0,050 kgJabłko 0,100 kgCynamon 0,002 kg







Miętowa herbatka z kawałkami jabłek– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 20, strona 53

1 PORCJA

0,34 zł(200 g)

Jabłko – składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 4, strona 21

1 PORCJA

0,25 zł(100 g)


Ser twarogowy półtłusty 0,400 kgGalaretka o smaku truskawkowym ALSA 0,170 kgMleko 1,5 % 0,600 lTruskawki mrożone 0,200 kg

Wykonanie:

�Zagotuj mleko, wsyp galaretkę, dokładnie wymieszaj i pozostaw do wystudzenia.

�Zimną galaretkę połącz z twarogiem, przelej do pucharków, a następnie dodaj rozmrożone truskawki i pozostaw do schłodzenia.

24

Składniki na 10 porcji:Kukurydza konserwowa 0,600 kgMarchew 0,160 kgSeler 0,130 kgWoda 3,200 lRosół z kury KNORR 0,030 kgZiemniaki 0,300 kgCebula 0,130 kgBoczek wędzony 0,160 kgOlej 0,030 lRama Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,160 lPietruszka zielona 0,040 kgPieprz czarny mielony 0,002 kg

Zupa kukurydziana

Wykonanie:�

w kostkę.

�Marchew i seler ugotuj w wodzie z dodatkiem rosołu.

�Następnie dodaj ziemniaki, kukurydzę i razem gotuj przez chwilę.

�Cebulę i boczek zasmaż na oleju.

�Wszystkie składniki połącz z zupą i zagotuj.

�Na koniec dodaj Ramę 15%, natkę pietruszki i dopraw do smaku.

Warzywa, ziemniaki i boczek wędzony pokrój

1 PORCJA

1,20 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Sos słodko-kwaśny KNORR 0,170 kgWoda 1,000 lUdziec z indyka 0,700 kgOlej 0,020 lDelikat przyprawa do mięs KNORR 0,010 kgMieszanka warzywna 1,000 kgKapusta pekińska 0,150 kgMąka ziemniaczana 0,010 kg

Przysmak z drobiu w sosie słodko-kwaśnym

Wykonanie:�Sos słodko-kwaśny rozprowadź w wodzie

i zagotuj.

�Mięso z indyka pokrój w paski, dopraw delikatem i zasmaż na oleju. Następnie dodaj warzywa i krótko podduś.

�Całość dodaj do sosu, zagotuj. W razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki ziemniaczanej.

�Na koniec dodaj pokrojoną w większe kawałki kapustę pekińską.

�Całość podawaj z ryżem.

1 PORCJA

2,49 zł(280 g)

Sernik truskawkowy1 PORCJA

1,20 zł(130 g)

25

Obiad nr 6








Ryż długoziarnisty KNORR 0,600 kgKurkuma 0,002 kg

Ryż na sypko

Wykonanie:

�Ryż ugotuj w wodzie z dodatkiem kurkumy.

1 PORCJA

0,47 zł(160 g)

Napój wiśniowy– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 9, strona 31

1 PORCJA

0,29 zł(180 g)

Gruszka– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 3, strona 19

1 PORCJA

0,48 zł(120 g)

26

Składniki na 10 porcji:Cukinia 0,960 kgCebula 0,160 kgZiemniaki 0,240 kgMięso z podudzia indyka (bez skóry) 0,400 kgRosół z kury KNORR 0,050 kgWoda 3,200 lRAMA Culinesse Profi 0,050 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 lPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgCzosnek 0,008 kgRyż długoziarnisty KNORR 0,130 kg

Zupa z cukinii i indyka

Wykonanie:�Rosół rozpuść w wodzie i ugotuj w nim udo

z indyka razem z ziemniakami.

�Cebulę i cukinię pokrój w kostkę i zasmaż na Ramie Culinesse.

�Z wywaru wyjmij udo i pokrój w cząstki. Do powstałego wywaru dodaj cukinię, a następnie zmiksuj.

�Na koniec dodaj mięso z indyka, Ramę 15% i dopraw do smaku. Podawaj z ugotowanym ryżem.

1 PORCJA

1,66 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Mięso mielone drobiowe 0,750 kgCebula (kostka) 0,080 kgBułki (czerstwe) 0,050 kgBaza do mięsa mielonego KNORR 1-2-3 0,130 kgWoda 0,300 lMarchew 0,100 kgSeler 0,070 kgPor 0,040 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kgOlej 0,020 lOregano suszone 0,001 kgSos biały baza KNORR 1-2-3 0,150 kgWoda 0,800 lCebula 0,100 kgOlej 0,020 lBrokuły 0,250 kgSzpinak mrożony 0,080 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgCzosnek mielony 0,002 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 l

Pulpety drobiowo-warzywne z sosem brokułowym

Wykonanie:�Do zmielonego mięsa dodaj zasmażoną

cebulę, por, startą na tarce marchew i seler, wodę, bazę do mięsa mielonego oraz przyprawy.

�Całość wymieszaj na jednolitą masę, uformuj małe pulpety i upiecz w piecu.


�Cebulę pokrój w drobną kostkę i zasmaż na oleju, następnie dodaj szpinak, przyprawy i chwilę zasmażaj. Całość dodaj do sosu i zblenderuj. Następnie dodaj pokrojone na mniejsze części brokuły i dopraw do smaku.

�Pulpeciki podawaj z przygotowanym sosem i makaronem.

1 PORCJA

1,98 zł(230 g)

Składniki na 10 porcji:Seler 0,500 kgKukurydza konserwowa 0,400 kgPapryka czerwona 0,450 kgCebula czerwona 0,100 kgPietruszka zielona 0,025 kgSos sałatkowy włoski KNORR 0,015 kgOlej 0,040 lMiód 0,010 lMusztarda delikatesowa HELLMANN'S 0,010 kg

Surówka z selera, kukurydzy i papryki

Wykonanie:�Seler zetrzyj na tarce jarzynowej, cebulę

pokrój w drobną kostkę, paprykę w większą kostkę, a natkę pietruszki posiekaj.

�Całość wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,04 zł(150 g)


Nektarynka1 PORCJA

0,65 zł(130 g)

27

Obiad nr 7



Nektarynka 1,300 kg






Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Makaron tagliatelle (Gniazda wstążki) KNORR 0,600 kg

Makaron tagliatelle1 PORCJA

0,81 zł(150 g)

Wykonanie:

�Makaron ugotuj w wodzie.

28

Składniki na 10 porcji:Seler 0,500 kgZiemniaki 0,200 kgPor 0,100 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,020 kgWoda 2,000 lCebula 0,090 kgBoczek wędzony 0,100 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,070 lRAMA Culinesse Profi 0,030 lPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kgPietruszka zielona 0,025 kgCzosnek 0,005 kg

Kremowa zupa selerowo–ziemniaczana

Wykonanie:�Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj.

�Boczek i cebulę pokrój w kostkę i delikatnie zasmaż na Ramie Culinesse. Delikat rozpuść w wodzie i zagotuj.

�Seler i por pokrój w cząstki, zalej wywarem i duś do miękkości.

�Następnie zblenderuj, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku. Zupę podawaj z ugotowanymi ziemniakami, boczkiem i natką pietruszki.

1 PORCJA

0,68 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Mięso mielone wieprzowe 0,900 kgDelikat przyprawa do mięs KNORR 0,010 kgOlej 0,030 lKukurydza konserwowa 0,150 kgCebula (kostka) 0,120 kgFasola czerwona konserwowa 0,200 kgPapryka czerwona 0,200 kgFix do potraw meksykańskich KNORR 0,130 kgWoda 0,800 lKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,050 kgMąka pszenna 0,020 kgCzosnek 0,005 kg

Danie mięsne w stylu meksykańskim

Wykonanie:�Ryż ugotuj w wodzie z dodatkiem kurkumy.

�Fix do potraw meksykańskich rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Cebulę zasmaż na oleju razem z mięsem, przyprawami i koncentratem.

�Następnie podlej sosem i duś do miękkości.

�Na koniec dodaj warzywa i dopraw do smaku.

�Powstały sos podawaj z ryżem lub pyzami.

1 PORCJA

2,19 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Buraki 1,700 kgCebula 0,120 kgJabłko 0,300 kgOlej 0,020 lNapój wiśniowy z wit. C ALSA 0,040 kgRama Cremefine Profido zup i sosów 15% 0,070 lPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kgOcet 0,010 l

Buraki z jabłkami i chrzanem na ciepło

Wykonanie:�Buraki ugotuj, obierz i razem z jabłkami

zetrzyj na tarce jarzynowej. Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż na oleju. Następnie dodaj resztę składników, zagotuj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,42 zł(150 g)


Brzoskwinia

Wykonanie:�Brzoskwinie umyj i podawaj jako deser.

1 PORCJA

0,65 zł(130 g)

29

Obiad nr 8



Brzoskwinia 1,300 kg






Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Ryż długoziarnisty KNORR 0,550 kgKurkuma 0,002 kg

Ryż na sypko

Wykonanie:�Ryż ugotuj w wodzie z dodatkiem kurkumy.

1 PORCJA

0,43 zł(150 g)

30

Składniki na 10 porcji:Zupa kalafiorowa KNORR 0,240 kgWoda 3,200 lKalafior 0,960 kgCebula 0,130 kgMarchew 0,400 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 lRAMA Culinesse Profi 0,050 lKoperek 0,030 kgCurry 0,003 kgRyż długoziarnisty KNORR 0,110 kg

Zupa kalafiorowa z ryżem, curry i koperkiem

Wykonanie:�Ryż ugotuj.

�Kalafiora podziel na mniejsze różyczki, marchew pokrój w cząstki i ugotuj w 3/4 proporcji wody. Gotuj aż warzywa będą miękkie.

�Zupę rozpuść w pozostałej zimnej wodzie, dodaj do ugotowanych warzyw i jeszcze przez chwilę gotuj. Cebulę pokrój w kostkę i przesmaż na Ramie Culinesse z dodatkiem curry.

�Na koniec dodaj ryż, Ramę 15%, cebulę z curry i posiekany koperek i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,73 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Mleko 0,600 lWoda gazowana 0,150 lMąka pszenna 0,350 kgJajka 4 szt. Olej 0,050 lRosół jarzynowy KNORR 0,010 kgPierś z indyka 0,600 kgDelikat przyprawa do potraw Gyros KNORR 0,010 kgMarchew 0,120 kgPapryka czerwona 0,080 kgCebula 0,090 kgCukinia 0,130 kgKapusta biała 0,100 kgSeler 0,060 kgRAMA Culinesse Profi 0,030 lCzosnek 0,005 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgTymianek suszony 0,001 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,120 lJogurt naturalny 0,100 lOgórek zielony 0,100 kgKoperek 0,025 kgSos sałatkowy koperkowy KNORR 0,010 kg

Naleśniki z indykiem, warzywami i zimnym sosem ogórkowym

Wykonanie:�Składniki ciasta wymieszaj z połową oleju do

uzyskania odpowiedniej konsystencji.

�Następnie usmaż na oleju 10 szt. naleśników.

�Pierś pokrój w paski, marchew i seler zetrzyj na tarce, kapustę, paprykę i cukinię pokrój w paski, a cebulę w piórka i całość zasmaż na Ramie Culinesse. Następnie dopraw do smaku. Tak przygotowany farsz zawiń w naleśnika.

�Ogórka zetrzyj na tarce jarzynowej, wymieszaj z resztą składników i dopraw do smaku.

�Przygotowane naleśniki podawaj z sosem.

1 PORCJA

2,18 zł(220 g)

Składniki na 10 porcji:Seler 1,100 kgKiwi 0,200 kgJabłko 0,300 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,100 lNapój jabłkowy z wit. C ALSA 0,035 kgRodzynki 0,030 kg

Surówka z selera, jabłek i kiwi

Wykonanie:�Ramę 24% wymieszaj z napojem

i rodzynkami.

�Seler i jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej, a kiwi pokrój w kostkę.

�Wszystkie składniki połącz i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,90 zł(150 g)


Napój wiśniowy

Wykonanie:�Napój wiśniowy rozpuść w zimnej wodzie.

1 PORCJA

0,29 zł(180 g)

31

Obiad nr 9



Napój wiśniowy z wit. C ALSA 0,170 kgWoda 1,800 l





Jogurt owocowy– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 14, strona 41

1 PORCJA

0,80 zł(135 g)

Brzoskwinia– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 8, strona 29

1 PORCJA

0,65 zł(130 g)

32

Składniki na 10 porcji:Rosół jarzynowy KNORR 0,060 kgWoda 3,200 lCebula 1,300 kgMarchew 0,160 kgKurkuma 0,002 kgTymianek suszony 0,003 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,110 lRAMA Culinesse Profi 0,050 lCukier 0,008 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgJajko 2 szt.Woda 0,160 lMąka pszenna 0,240 kgPietruszka zielona 0,040 kgKoperek 0,020 kgSól 0,003 kg

Delikatna zupa cebulowa z kluskami ziołowymi

Wykonanie:�Składniki na kluski wymieszaj i formując

z tuby ugotuj w wodzie.

�Rosół rozpuść w wodzie i zagotuj.

�Cebulę i marchew pokrój w cząstki i przesmaż na Ramie Culinesse z dodatkiem kurkumy. Następnie zalej przygotowanym wywarem i gotuj aż warzywa będą miękkie. Całość zblenderuj na jednolitą masę, dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,90 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Pierś z kurczaka 1,000 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgMarchew 0,200 kgCebula 0,090 kgPapryka czerwona 0,130 kgKapusta biała 0,100 kgSeler 0,060 kgRAMA Culinesse Profi 0,030 lCzosnek 0,030 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,010 kgPietruszka zielona 0,025 kgKoperek 0,020 kgSos pieczeniowy KNORR 0,070 kgWoda 0,800 lPieczarki 0,200 kgCebula 0,080 kgMajeranek KNORR 0,002 kgOlej 0,020 lKasza gryczana 0,500 kg

Zrazy drobiowe

Wykonanie:�Pierś z kurczaka rozbij jak na zrazy i dopraw

Delikatem.

�Marchew i seler zetrzyj na tarce jarzynowej, cebulę pokrój w piórka, a paprykę i kapustę w paski i zasmaż razem z przyprawami na Ramie Culinesse. Na koniec dodaj posiekaną natkę pietruszki i koperek i dopraw do smaku.

�Przygotowanym farszem nadziej mięso i zawiń w kształt zraza. Piecz w piecu w temp. 150°C.

�Sos rozpuść w wodzie i zagotuj. Cebulę pokrój w kostkę, a pieczarki w półplasterki i całość zasmaż na oleju. Następnie dodaj do sosu razem z przyprawami.

�Powstałym sosem zalej zrazy i duś do miękkości.

1 PORCJA

2,57 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Kasza gryczana 0,600 kg

Kasza gryczana

Wykonanie:�Kaszę gryczaną ugotuj w wodzie.

1 PORCJA

0,66 zł(120 g)

Składniki na 10 porcji:Kapusta czerwona 1,300 kgCebula 0,100 kgOlej 0,020 lJabłko 0,150 kgŚliwki bez pestek (mrożone) 0,200 kgCukier 0,015 kgOcet 0,015 lDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,015 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,002 kg

Modra kapusta zasmażana ze śliwkami

Wykonanie:�Kapustę poszatkuj, cebulę pokrój w kostkę,

jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej, a śliwki pokrój w cząstki.

�Cebulę zasmaż na oleju, dodaj kapustę, przyprawy (ocet na koniec) i duś do miękkości. Na koniec dodaj jabłka i śliwki i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,65 zł(150 g)


Jogurt owocowy1 PORCJA

0,64 zł(80 g)

33

Obiad nr 10



Jogurt owocowy 0,800 l







Napój wiśniowy– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 9, strona 31

1 PORCJA

0,29 zł(180 g)

Gruszka– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 3, strona 19

1 PORCJA

0,48 zł(120 g)

Składniki na 10 porcji:Napój brzoskwiniowy z wit. C ALSA 0,170 kgWoda 1,800 l

Wykonanie:�Napój brzoskwniowy rozpuść w zimnej

wodzie.

34

Składniki na 10 porcji:Kasza gryczana 0,200 kgWoda 3,200 lMarchew 0,300 kgSeler 0,130 kgPor 0,060 kgCebula 0,050 kgBoczek wędzony 0,240 kgOlej 0,030 lDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,030 kgPietruszka zielona 0,040 kgZiemniaki 0,300 kgPieprz czarny mielony 0,002 kg

Krupnik z kaszą gryczaną

Wykonanie:�Marchew, seler pokrój w kostkę i ugotuj

w wodzie z dodatkiem delikatu.

�Następnie dodaj pokrojone ziemniaki i kaszę. Gotuj do 3/4 miękkości.

�Por pokrój w półksiężyce, a cebulę i boczek w kostkę. Całość zasmaż na oleju.

�Następnie dodaj do zupy razem z natką pietruszki i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,06 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Mięso mielone drobiowe 0,750 kgCebula (kostka) 0,080 kgBułka czerstwa 1 szt.Jaja 0,100 kgMarchew 0,100 kgSeler 0,070 kgPieprz czarny mielony 0,001 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1 kg 0,010 kgSos śródziemnomorski KNORR 0,170 kgWoda 0,800 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,050 lPor 0,080 kgCukinia 0,100 kg

Pulpety z warzywami w sosie śródziemnomorskim

Wykonanie:�Do zmielonego mięsa dodaj zasmażoną

cebulę i por, starte na tarce marchew i seler, jajka, zmieloną bułkę i przyprawy.

�Całość wymieszaj na jednolitą masę, uformuj pulpety i ugotuj w wodzie z dodatkiem delikatu.

�Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj. Por pokrój w talarki, cukinię zetrzyj na tarce. Całość połącz z sosem i dodaj Ramę Cremefine 15%, dopraw do smaku.

�Pulpety podawaj z sosem i ziemniakami.

1 PORCJA

2,28 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Kapusta biała 1,200 kgMarchew 0,300 kgCebula 0,075 kgOlej 0,040 lRosół z kury KNORR 0,015 kgCukier 0,010 kgPietruszka zielona 0,050 kgOcet 0,004 l

Kapusta biała zasmażana z marchwią

Wykonanie:�Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż na oleju.

Dodaj poszatkowaną kapustę, rosół, przyprawy i duś do miękkości. Pod koniec dodaj startą na tarce jarzynowej marchew i razem przesmaż.

�Na koniec dodaj posiekaną natkę pietruszki i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,56 zł(150 g)

Napój brzoskwiniowy z witaminą C1 PORCJA

0,29 zł(180 g)

35

Obiad nr 11








Ziemniaki


1 PORCJA

0,33 zł(200 g)



Składniki na 10 porcji:Śliwki 0,500 kg

Wykonanie:�Śliwki umyj i podaj jako deser.

Śliwki1 PORCJA

0,30 zł(50 g)



Składniki na 10 porcji:Deser Panna Cotta CARTE D'OR 0,080 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,250 lMleko 1,5 % 0,250 lSyrop pomarańczowy 0,040 l

Wykonanie:�Zagotuj mleko, wsyp deser Panna Cotta

i wymieszaj do całkowitego rozpuszczenia.�Dodaj Ramę 15%, syrop i dokładnie

wymieszaj.�Płynny deser przelej do salaterek i pozostaw

w lodówce do zastygnięcia.

36

Składniki na 10 porcji:Soja nasiona suche 0,200 kgLiść laurowy 0,002 kgZiele angielskie 0,002 kgZupa ogonowa KNORR 0,320 kgWoda 3,200 lZiemniaki (kostka) 0,160 kgCebula 0,080 kgBoczek parzony 0,160 kgOlej 0,030 lKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,060 kgMieszanka warzywna 0,560 kgCzosnek 0,008 kgPietruszka zielona 0,040 kg

Zupa sojowa

Wykonanie:�Soję namocz w wodzie na 24 godziny.

Następnie ugotuj ją w wodzie z dodatkiem liścia laurowego oraz ziela angielskiego.

�Zupę ogonową rozprowadź w wodzie i zagotuj. Dodaj ziemniaki i ponownie ugotuj.

�Cebulę i boczek pokrój w kostkę i zasmaż na oleju, następnie dodaj koncentrat i chwilę podsmaż.

�Do ugotowanej zupy dodaj warzywa, soję, podsmażone składniki i zagotuj. Zupę dopraw do smaku i posyp natką pietruszki.

1 PORCJA

2,61 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Filet z mintaja 1,000 kgCebula 0,080 kgOlej 0,030 lBułka czerstwa 1 szt.Mąka ziemniaczana 0,025 kgJaja 2 szt.Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,020 kgPieprz czarny mielony 0,001 kgRosół jarzynowy KNORR 0,010 kgWoda 0,500 lCebula (kostka) 0,040 kgWłoszczyzna mrożona krojona w paski 0,150 kgOlej 0,020 lKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,050 kgMąka pszenna 0,030 kgRama Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,080 lPieprz czarny mielony 0,001 kg

Kotlety rybne z sosem pomidorowo-warzywnym

Wykonanie:�Cebulę pokrój w kostkę i przesmaż na oleju.

�Rybę zmiel razem z cebulą i bułką, dodaj mąkę ziemniaczaną, jaja i dopraw do smaku. Następnie uformuj kotlety i upiecz w piecu.

�Rosół rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Cebulę i warzywa zasmaż na oleju, następnie dodaj koncentrat, mąkę i chwilę zasmaż. Do całości dodaj wywar i zagotuj.

�Następnie dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,95 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Kapusta kwaszona 1,000 kgMarchew 0,200 kgJabłko 0,150 kgPor 0,075 kgNapój jabłkowy z wit. C ALSA 0,040 kgSos sałatkowy koperkowy KNORR 0,015 kgOlej 0,050 lPieprz czarny mielony 0,001 kg

Surówka z kwaszonej kapusty

Wykonanie:�Kapustę pokrój na mniejsze kawałki,

marchew i jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej, por pokrój w talarki.

�Całość wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,72 zł(150 g)

Pomarańczowa Panna Cotta1 PORCJA

0,78 zł(50 g)

37

Obiad nr 12








Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Puree ziemniaczane KNORR 0,280 kgWoda 1,000 lMleko 1,5 % 0,500 lMasło 0,020 kgSól 0,005 kg

Puree ziemniaczane

Wykonanie:�Wodę zagotuj, odstaw, dodaj masło, sól oraz

zimne mleko, tak, aby temperatura nie przekraczała 70°C.

�Dodaj puree ziemniaczane KNORR, intensywnie wymieszaj, nie gotuj.

1 PORCJA

0,81 zł(180 g)

Jabłko– składniki, wykonanie, wartość odżywcza 1 porcji – patrz Obiad nr 4, strona 21

1 PORCJA

0,25 zł(100 g)

Składniki na 10 porcji:Jabłko 1,000 kg

Wykonanie:�Jabłka umyj i podaj jako deser.

38

Składniki na 10 porcji:Zupa kalafiorowa KNORR 0,140 kgWoda 2,000 lUdka z kurczaka 0,250 kgMarchew 0,250 kgOlej 0,020 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lPietruszka zielona 0,050 kgRosół z kury KNORR 0,015 kgRyż długoziarnisty KNORR 0,150 kg

Zupa kalafiorowa z marchewką i ryżem

Wykonanie:�Udka z kurczaka ugotuj w wodzie

z dodatkiem rosołu z kury. Zupę połącz z wodą i wywarem od gotowania udek i zagotuj.

�Marchewkę zeszklij na oleju, następnie podduś dodając odrobinę wody.

�Zupę połącz z Ramą 15%, dodaj posiekaną natkę pietruszki, obrane mięso z udek, marchew i dopraw do smaku.

�Zupę podawaj z ryżem.

1 PORCJA

1,17 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Mięso mielone wieprzowe 0,750 kgCebula (kostka) 0,080 kgPor (półtalarki) 0,040 kgPieczarki (półtalarki) 0,200 kgMarchew 0,100 kgSeler (kostka) 0,070 kgJaja 2 szt.Bułka czerstwa 1 szt.Pieprz czarny mielony KNORR 0,001 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,015 kgSos pieczeniowy KNORR 0,040 kgWoda 0,500 lCebula 0,060 kgMarchew 0,100 kgOlej 0,020 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,080 lMajeranek 0,001 kg

Pieczeń rzymska z sosem pieczeniowym

Wykonanie:�Do mięsa dodaj zasmażoną cebulę, por

i pieczarki, starte na tarce marchew i seler, jajka, zmieloną bułkę i przyprawy.

�Całość wymieszaj na jednolitą masę i przełóż do foremki lub zawiń w folię i upiecz w piecu w temperaturze 150ºC.

�Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Cebulę i marchew zasmaż na oleju, następnie dodaj do sosu, zmiksuj. Na koniec dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

�Mięso podawaj z sosem i kopytkami.

1 PORCJA

1,53 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Kapusta czerwona 1,000 kgCebula 0,200 kgJabłko 0,300 kgKoperek 0,050 kgNapój z czarnej porzeczki z wit. C ALSA 0,040 kgOlej 0,075 lOcet 0,015 lPieprz czarny mielony 0,001 kg

Surówka z modrej kapusty

Wykonanie:�Kapustę poszatkuj, cebulę i jabłka pokrój

w kostkę.

�Całość wymieszaj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,59 zł(150 g)

Jabłko1 PORCJA

0,25 zł(100 g)

39

Obiad nr 13








Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Ziemniaki 1,500 kgMąka pszenna 0,400 kgMąka ziemniaczana 0,050 kgJaja 2 szt.Sól 0,002 kg

Kopytka

Wykonanie:�Ziemniaki ugotuj, wystudź i zmiel.

�Masę połącz z pozostałymi składnikami.

�Wyrób ciasto uformuj kopytka i ugotuj w lekko osolonej wodzie.

1 PORCJA

0,45 zł(150 g)

Składniki na 10 porcji:Jogurt owocowy z niską zawartością cukru 1,000 l

40

Składniki na 10 porcji:Zupa brokułowa KNORR 0,220 kgWoda 3,200 lZiemniaki 0,300 kgSzpinak mrożony 0,160 kgOlej 0,050 lCebula 0,100 kgWłoszczyzna mrożona krojona w paski 0,500 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,160 lJaja gotowane 8 szt.

Zupa brokułowo-szpinakowa z jajkiem

Wykonanie:�Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj

w wodzie.

�Zupę brokułową rozpuść w wodzie i gotuj przez kilka minut, następnie dodaj szpinak, chwilę podgotuj i zmiksuj.

�Na oleju zasmaż cebulę, warzywa i chwilę podduś. Całość dodaj do zupy razem z ziemniakami.

�Następnie połącz z Ramą 15%, ugotowanym i startym na tarce jajkiem i dopraw do smaku.

1 PORCJA

2,32 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Schab wieprzowy b/kości 1,100 kg Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,010 kgWoda 1,000 lLiść laurowy 0,001 kgZiele angielskie 0,001 kgWywar z gotowania 0,500 lCebula 0,060 kgOgórek zielony 0,120 kgOgórki konserwowe (kostka) 0,120 kgOlej 0,020 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,090 lMąka pszenna 0,020 kg

Schab gotowany z sosem ogórkowym

Wykonanie:�Przyprawę szefa rozpuść w wodzie

z dodatkiem liścia laurowego, ziela angielskiego. W powstałym wywarze ugotuj mięso.

�Cebulę pokrój w kostkę, ogórki zetrzyj na tarce jarzynowej i delikatnie przesmaż na oleju.

�Powstały wywar z gotowania zagęść zawiesiną z mąki i wody, następnie dodaj podsmażone składniki oraz Ramę 15%. Zagotuj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

2,44 zł(170 g)

Składniki na 10 porcji:Marchew 0,450 kgKukurydza konserwowa 0,450 kgPor 0,200 kgFasola czerwona konserwowa 0,150 kgKapusta włoska 0,150 kgSos sałatkowy grecki KNORR 0,020 kgOlej 0,045 lMusztarda 0,030 kgPieprz czarny mielony 0,001 kg

Surówka wielowarzywna

Wykonanie:�Marchew zetrzyj na tarce jarzynowej, por

pokrój w talarki.

�Wszystkie warzywa wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,84 zł(150 g)


0,80 zł(135 g)

41

Obiad nr 14






Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Ziemniaki 2,700 kg

Ziemniaki


1 PORCJA

0,33 zł(200 g)



Składniki na 10 porcji:Woda 2,000 lJabłko 0,200 kgNapój malinowy z wit. C ALSA 0,130 kg

Wykonanie:�Jabłka umyj, usuń gniazda nasienne i pokrój

w kostkę.

�Napój malinowy wymieszaj z wodą, dodaj jabłka.

42

Składniki na 10 porcji:Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,030 kgWoda 2,000 lCebula 0,100 kgMarchew 0,400 kgSeler 0,150 kgOlej 0,040 lKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,200 kgCiasto na kluski:Jaja 2 szt.Woda 0,100 lSól 0,001 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% 0,070 lPietruszka zielona 0,015 kg

Zupa pomidorowa z lanymi kluskami

Wykonanie:�Delikat rozpuść w wodzie i zagotuj.

�Warzywa potnij na średnie kawałki i zasmaż na oleju, następnie dodaj koncentrat pomidorowy i jeszcze chwilę zasmażaj. Całość podlej wywarem i gotuj aż warzywa będą miękkie.

�Z podanych składników przygotuj ciasto, a następnie ugotuj kluski.

�Gdy warzywa będą miękkie całość zmiksuj na jednolitą masę. Na koniec dodaj Ramę 24% i dopraw do smaku.

�Zupę podawaj z kluskami posypaną natką pietruszki.

1 PORCJA

0,66 zł(250 g)

Energia 99 kcalBiałko 2,7 gWęglowodany 9 gTłuszcz 6 g


Składniki na 10 porcji:Filet z kurczaka 0,700 kgDelikat do drobiu KNORR 0,010 kgSos cytrynowo-maślany KNORR 0,170 kg Woda 1,000 lMarchew (plasterki) 0,200 kgSeler (plasterki) 0,200 kgCukinia (plasterki) 0,200 kgCebula (kostka) 0,100 kgRama Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lOlej 0,030 lDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,005 kgRodzynki 0,030 kg

Potrawka z kurczaka z warzywami

Wykonanie:�Sos rozporawadź w wodzie i zagotuj.

�Kurczaka pokrój w kostkę, dopraw delikatem i obsmaż na oleju, razem z warzywami.

�Całość dodaj do sosu i chwilę podduś, często mieszając.

�Na koniec dodaj Ramę 15%, rodzynki i dopraw do smaku.

�Gulasz podawaj z ryżem.

1 PORCJA

2,67 zł(250 g)

Składniki na 10 porcji:Fasolka szparagowa zielona 0,500 kgFasolka szparagowa żółta 0,500 kgMarchewka z groszkiem mrożona 0,450 kgCebula 0,120 kgOlej 0,075 lDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,015 kg

Fasolka z marchwią na ciepło

Wykonanie:�Fasolkę ugotuj w wodzie z dodatkiem

delikatu. Marchew zetrzyj na tarce, cebulę pokrój w kostkę.

�Wszystkie składniki delikatnie zasmaż na oleju, następnie dopraw delikatem.

1 PORCJA

1,30 zł(150 g)

Kompot owocowy1 PORCJA

0,27 zł(200 g)

43

Obiad nr 15








Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Ryż długoziarnisty KNORR 0,600 kg

Ryż na sypko

Wykonanie:�Ryż ugotuj w wodzie.

1 PORCJA

0,45 zł(160 g)

Składniki na 10 porcji:Galaretka o smaku ananasowym ALSA 0,170 kgWoda 1,000 lJabłko 0,200 kg

Wykonanie:�Zagotuj wodę, następnie wsyp galaretkę

i dokładnie wymieszaj.

�Jabłka zetrzyj na tarce i wsyp do pucharków, następnie zalej galaretką i pozostaw do przestudzenia.

44

Składniki na 10 porcji:Rosół jarzynowy KNORR 0,035 kgWoda 2,000 lWłoszczyzna mrożona krojona w paski 0,300 kgGroszek zielony mrożony 0,120 kgKalafior 0,150 kgBrukselka 0,150 kgKukurydza konserwowa 0,100 kgKasza kuskus 0,100 kgKoperek 0,025 kgPietruszka zielona 0,025 kgPieprz czarny mielony 0,001 kg

Zupa jarzynowa z kaszą kuskus

Wykonanie:�Rosół rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Następnie dodaj włoszczyznę, groszek, kalafior, brukselkę, kukurydzę i jeszcze chwilę gotuj.

�Pod koniec dodaj kaszę kuskus.

�Do całości dodaj koperek, natkę pietruszki i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,86 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Pyzy drożdżowe 1,000 kgSos myśliwski KNORR 0,140 kgWoda 1,300 lKiełbasa zwyczajna (paski) 0,450 kgOgórki konserwowe (kostka) 0,150 kgCebula (kostka) 0,120 kgPieczarka (ósemki) 0,250 kgMarchew (paski) 0,200 kgKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,050 kgOlej 0,030 lMajeranek 0,001 kgMąka pszenna 0,040 kg

Pyzy drożdżowe z sosem myśliwskim

Wykonanie:�Sos wymieszaj w wodzie i zagotuj.

�Cebulę i kiełbasę zasmaż na oleju, po chwili dodaj marchew, pieczarki. Na koniec dodaj koncentrat i jeszcze chwilę zasmażaj.

�Całość połącz z sosem, zagotuj, w razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki i wody, na koniec dodaj ogórki i dopraw do smaku.

�Przygotowany sos podawaj z pyzami.

1 PORCJA

2,57 zł(300 g)

Składniki na 10 porcji:Buraki surowe 1,700 kgCebula 0,120 kgJabłko 0,200 kgNapój wiśniowy z wit. C ALSA 0,040 kgOlej 0,050 lPieprz czarny mielony 0,001 kg

Sałatka z buraków

Wykonanie:�Buraki ugotuj, obierz i razem z jabłkami

zetrzyj na tarce jarzynowej, cebulę pokrój w kostkę.

�Całość wymieszaj i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,46 zł(150 g)

Galaretka ananasowa z jabłkami1 PORCJA

0,45 zł(130 g)

45

Obiad nr 16



Energia 131 kcalBiałko 3 gWęglowodany 21 gTłuszcz 4,8 g




Składniki na 10 porcji:Brzoskwinia 1,300 kg

Wykonanie:�Brzoskwinie umyj i podawaj jako deser.

46

Składniki na 10 porcji:Zupa pieczarkowa KNORR 0,190 kgWoda 3,200 lZiemniaki 0,300 kgCebula 0,130 kgPieczarki 0,300 kgMarchew 0,240 kgOlej 0,050 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,160 lSzpinak 0,130 kgPieprz czarny mielony 0,002 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,020 kgPietruszka zielona 0,040 kg

Zupa pieczarkowa z ziemniakami i szpinakiem

Wykonanie:�Ugotuj ziemniaki.

�Zupę pieczarkową rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Cebulę pokrój w kostkę, pieczarki w plastry, marchew zetrzyj na tarce jarzynowej i zasmaż na oleju. Całość połącz z zupą. Dodaj Ramę Cremefine 15%, posiekany szpinak i dopraw do smaku.

�Zupę przed podaniem posyp natką pietruszki.

1 PORCJA

1,58 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Makron Cresti di Gallo (kolanka z falbanką) KNORR 0,500 kgSos do spaghetti Carbonara KNORR 0,170 kg Woda 1,000 lMięso z piersi indyka 0,600 kg Delikat do drobiu KNORR 0,010 kgOlej 0,030 lCebula (piórka) 0,100 kgMarchew (paski) 0,150 kgCukinia (plasterki) 0,150 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lMąka pszenna 0,030 kgPietruszka zielona 0,050 kg

Makaron z sosem Carbonara i kawałkami indyka

Wykonanie:�Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Indyka pokrój w kostkę i dopraw delikatem. Mięso zasmaż na oleju razem z warzywami.

�Całość wymieszaj z sosem, Ramą 15% oraz zagęść zawiesiną z mąki. Zagotuj i dopraw do smaku. Na koniec dodaj natkę pietruszki.

�Przygotowany sos podawaj z makaronem.

1 PORCJA

2,96 zł(260 g)

Składniki na 10 porcji:Por 0,500 kgKukurydza konserwowa 0,600 kgJabłko 0,300 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% 0,150 lSól 0,001 kgCukier 0,001 kg

Surówka z pora, kukurydzy i jabłek

Wykonanie:�Por pokrój w plasterki przecięte na pół,

jabłka zetrzyj na tarce jarzynowej.

�Składniki surówki wymieszaj z Ramą 24% i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,92 zł(150 g)

Brzoskwinia1 PORCJA

0,65 zł(130 g)

47

Obiad nr 17









0,80 zł(135 g)




48

Składniki na 10 porcji:Udka z kurczaka 0,200 kgWoda 2,000 lRosół z kury KNORR 0,045 kgSeler 0,500 kgMarchew 0,150 kgPietruszka 0,100 kgCebula 0,090 kgOlej 0,040 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,090 lMakaron Gnocchetti Sardi (muszelki) KNORR 0,100 kg

Zupa selerowa z makaronem

Wykonanie:�Udka ugotuj w wodzie z dodatkiem rosołu

z kury.

�Warzywa potnij w cząstki, zasmaż na oleju i podlej wodą. Duś do miękkości.

�Do całości dodaj wywar z gotowania udek, następnie wszystko zmiksuj na jednolitą masę.

�Na koniec dodaj Ramę 15%, pokrojone mięso z ugotowanego kurczaka i dopraw do smaku.

�Zupę podawaj z wcześniej ugotowanym makaronem.

1 PORCJA

0,88 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Kapusta włoska 0,500 kgKasza gryczana 0,350 kgMięso mielone wieprzowe 0,600 kgJaja 2 szt.Delikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,015 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kgSos grzybowy KNORR 0,060 kgWoda 0,500 lOlej 0,030 lPieczarki (plasterki) 0,150 kgCebula 0,090 kgPietruszka zielona 0,025 kgMąka pszenna 0,010 kg

Gołąbki z kaszą gryczaną i sosem grzybowym

Wykonanie:�Kapustę sparz, wytnij twarde końcówki.

Ugotuj kaszę i pozostaw do przestudzenia.

�Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż razem z pieczarkami na oleju.

�Wszystkie składniki połącz z kaszą i dopraw do smaku. Następnie nałóż farsz na środek liścia i zawiń. Gołąbki piecz w temperaturze 150°C, około 20 minut.

�Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj. Cebulę pokrój w kostkę i zasmaż razem z pieczarkami na oleju, następnie dodaj Ramę 15%, natkę pietruszki i jeszcze chwilę gotuj.

�Całość dodaj do sosu, zagęść zawiesiną z mąki i wody, chwilę gotuj i dopraw do smaku.

�Gołąbki podawaj z przygotowanym sosem.

1 PORCJA

1,93 zł(250 g)

Składniki na 10 porcji:Marchew 0,450 kgKukurydza konserwowa 0,450 kgPapryka czerwona 0,450 kgCebula 0,120 kgSos sałatkowy grecki KNORR 0,022 kgOlej 0,030 lPieprz czarny mielony 0,001 kg

Surówka grecka

Wykonanie:�Marchew zetrzyj na tarce jarzynowej, paprykę

i cebulę pokrój w kostkę.

�Warzywa wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,87 zł(150 g)

Budyń z pianką waniliową1 PORCJA

0,28 zł(60 g)

49

Obiad nr 18






Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Ziemniaki 2,000 kg

Ziemniaki


1 PORCJA

0,25 zł(150 g)



Budyń 0,050 kgMleko 0,5 % tłuszczu 0,500 lRAMA Cremefine Profi Wielofunkcyjna 31% 0,050 lCukier waniliniowy 0,010 kg

Wykonanie:�Przygotuj budyń według przepisu na

opakowaniu.

�Ramę ubij z dodatkiem cukru. Na zastygnięty budyń wyporcjuj ubitą Ramę.


50

Składniki na 10 porcji:Ciecierzyca 0,200 kgKapusta kwaszona 0,150 kgZiele angielskie 0,001 kgLiść laurowy 0,001 kgOlej 0,010 lKiełbasa zwyczajna 0,150 kgCebula 0,050 kgMarchew 0,200 kgSeler 0,070 kgPor 0,050 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 1kg 0,010 kgRosół wołowy KNORR 0,040 kgWoda 2,000 lMajeranek 0,001 kgPieprz czarny mielony KNORR 0,001 kgCzosnek 0,005 kg

Zupa z ciecierzycą i lanymi kluskami

Wykonanie:�Ugotuj kapustę z dodatkiem liścia laurowego,

ziela angielskiego i delikatu.

�Ciecierzycę wypłucz i namocz dzień wcześniej w letniej, przegotowanej wodzie, a następnie gotuj na małym ogniu pod przykryciem z dodatkiem ziela angielskiego i liścia laurowego.

�Na oleju przesmaż kiełbasę z cebulą.

�Do ugotowanej ciecierzycy dodaj warzywa pokrojone w kostkę, rosół wołowy oraz przesmażoną kiełbasę z cebulą.

�Uzupełniaj odparowaną wodę podczas gotowania i gotuj aż warzywa będą miękkie.

�Do całości dodaj kapustę i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,85 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Karkówka 0,350 kgŁopatka wieprzowa 0,350 kgOlej 0,040 lCebula 0,100 kgFix do gulaszu KNORR 0,120 kgWoda 1,000 lMarchew 0,200 kgSeler 0,100 kgPapryka czerwona 0,150 kgPor 0,050 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,090 lMajeranek 0,001 kg

Gulasz z mięsa i warzyw

Wykonanie:�Karkówkę i łopatkę pokrój w dużą kostkę.

�Cebulę pokrój w piórka, por w księżyce, paprykę w kostkę i delikatnie zasmaż. Marchew i seler pokrój w większą kostkę.

�Fix do gulaszu rozprowadź w wodzie, dodaj pokrojone mięso i duś do miękkości, pod koniec dodaj marchew i seler. Dodaj podsmażone składniki i Ramę 15%.

�W razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,79 zł(200 g)

Składniki na 10 porcji:Ogórek zielony 0,450 kgBrokuły (sparzone) 0,350 kgGroszek zielony mrożony (sparzony) 0,200 kgPapryka 0,200 kgCebula 0,075 kgSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,025 kgOlej 0,050 lMiód pszczeli 0,010 lMusztarda 0,005 kgKoperek 0,050 kg

Sałatka zielony ogród

Wykonanie:�Ogórki pokrój w paski, brokuły na mniejsze

kawałki, paprykę w paski, cebule w piórka.

�Wszystkie warzywa wymieszaj z olejem i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,15 zł(150 g)

Kefir1 PORCJA

0,62 zł(200 g)

51

Obiad nr 19






Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Kasza gryczana 0,500 kg

Kasza gryczana

Wykonanie:�Kaszę gryczaną ugotuj w wodzie.

1 PORCJA

0,55 zł(100 g)



Kefir 2,000 l


52

Składniki na 10 porcji:Buraki 0,100 kgZiemniaki 0,400 kgCebula 0,060 kgBoczek parzony 0,100 kgOlej 0,020 lFasola czerwona konserwowa 0,150 kgBarszcz czerwony KNORR 0,100 kgWoda 2,000 lMąka pszenna 0,030 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% 0,080 lCzosnek 0,005 kgMajeranek 0,001 kg

Barszcz czerwony z ziemniakami i boczkiem

Wykonanie:�Buraki ugotuj w łupinach. Ziemniaki pokrój

w kostkę i ugotuj.

�Cebulę i boczek pokrój w kostkę i zasmaż na oleju.

�Barszcz rozprowadź w wodzie. Następnie dodaj: ziemniaki, fasolę, pokrojone w kostkę buraki i przesmażony boczek z cebulą.

�Całość zagęść zawiesiną z mąki i wody — krótko gotuj, następnie dodaj Ramę 24% i dopraw do smaku.

1 PORCJA

0,93 zł(250 g)



Składniki na 10 porcji:Udka z kurczaka 1,500 kgDelikat do drobiu KNORR 0,020 kgOlej 0,030 lSos węgierski KNORR 0,050 kgWoda 0,500 l Cebula 0,050 kgPapryka czerwona 0,080 kgMarchew 0,050 kgSeler 0,050 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lMajeranek 0,001 kgCzosnek 0,001 kgMąka pszenna 0,020 kg

Udka z kurczaka z sosem węgierskim

Wykonanie:�Sos rozprowadź w wodzie i zagotuj.

�Udka skrop olejem, posyp delikatem i upiecz w piecu.

�Cebulę pokrój w kostkę, paprykę w paski, marchew i seler zetrzyj na tarce jarzynowej.

�Całość połącz z sosem i zagotuj, na koniec dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku. W razie potrzeby zagęść zawiesiną z mąki i wody.

�Upieczone udka podawaj z przygotowanym sosem.

1 PORCJA

1,71 zł(230 g)

Składniki na 10 porcji:Sałata lodowa 0,200 kgOgórek zielony 0,900 kgGroszek zielony mrożony 0,300 kgKoperek 0,050 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% 0,150 lMiód pszczeli 0,020 lSos sałatkowy koperkowy KNORR 0,020 kgCytryna 0,030 kg

Sałata z zielonym ogórkiem i groszkiem

Wykonanie:�Sałatę poszarp, ogórka pokrój w cząstki.

�Składniki sosu wymieszaj i dopraw do smaku.

�Wszystkie warzywa wymieszaj delikatnie z sosem.

1 PORCJA

1,19 zł(150 g)

Miętowa herbatka z kawałkami jabłek1 PORCJA

0,34 zł(200 g)

53

Obiad nr 20

Energia 286 kcalBiałko 24 gWęglowodany 6 gTłuszcz 18,4 g





Wartość odżywcza 1 porcji:Składniki na 10 porcji:Placki ziemniaczane KNORR 0,450 kgWoda 1,200 lJaja 1 szt.Olej 0,050 l

Placki ziemniaczane

Wykonanie:�Do wody wbij jajko, dodaj placki

ziemniaczane i wymieszaj.

�Odstaw na 15 minut w celu napęcznienia, a następnie usmaż okrągłe placki.

1 PORCJA

0,95 zł(150 g)



Lipton Peppermint (Mięta) 3 saszetkiWoda 2,000 lJabłko 0,300 kgNapój jabłkowy z wit. C ALSA 0,080 kg

Wykonanie:�Herbatkę miętową zaparz w 2 l wody, usuń

saszetki, dodaj napój jabłkowy i oczyszczone jabłka pokrojone w kostkę.

�Miętową herbatę podawaj schłodzoną z kawałkami jabłek.

Składniki na 10 porcji:Gruszka 1,200 kg

Wykonanie:�Gruszki umyj i podawaj jako deser.

54

Składniki na 10 porcji:Barszcz biały KNORR 0,140 kgWoda 3,200 lZiemniaki 0,500 kgWłoszczyzna mrożona krojona w paski 0,500 kgCebula 0,060 kgKiełbasa zwyczajna 0,240 kgOlej 0,050 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,160 lChrzan 0,050 kgPieprz biały mielony 0,002 kg

Barszcz biały z warzywami i kiełbasą

Wykonanie:�Ziemniaki pokrój w kostkę i ugotuj w części

wody, następnie dodaj włoszczyznę i jeszcze chwilę gotuj.

�Barszcz rozprowadź w pozostałej ilości wody i dodaj do warzyw, całość gotuj przez chwilę.

�Cebulę i kiełbasę przesmaż i dodaj do zupy.

�Na koniec dodaj Ramę 15% i dopraw do smaku.

1 PORCJA

1,30 zł(400 g)



Składniki na 10 porcji:Mąka pszenna 0,500 kgDrożdże 0,060 kgMleko 0,5 % tłuszczu 0,300 lCukier 0,050 kgJaja 2 szt.Jabłko 0,500 kgCukier wanilinowy 0,010 kgRama Culinesse Profi 0,060 lOlej 0,100 lRAMA Cremefine Profi Wielofunkcyjna 31% 0,060 lNapój malinowy z wit. C ALSA 0,010 kgMusli z owocami suszonymi 0,060 kgWiórki kokosowe 0,020 kg

Racuchy drożdżowe z jabłkami i malinową bitą śmietaną

Wykonanie:�Z drożdży, ciepłego mleka, cukru i mąki

przygotuj rozczyn i pozostaw do wyrośnięcia.

�Jaja połącz z resztą mleka, cukrem wanilinowym, rozczynem, mąką i wyrób na jednolitą masę. Na koniec dodaj Ramę Culinesse.

�Tak przygotowane ciasto pozostaw do wyrośnięcia.

�Gdy ciasto wyrośnie, dodaj starte na tarce jarzynowej jabłka i wiórki kokosowe, delikatnie wymieszaj i pozostaw jeszcze na chwilę do wyrośnięcia.

�Ramę 31% ubij na jednolitą masę z dodatkiem napoju malinowego.

�Rozgrzej tłuszcz i za pomocą łyżki formuj racuchy. Smaż na tłuszczu do uzyskania złotego koloru.

�Racuchy podawaj z ubitą śmietaną i posypane musli.

1 PORCJA

0,90 zł(150 g)

Składniki na 10 porcji:Marchew 1,500 kgNapój pomarańczowy z wit. C ALSA 0,030 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 l

Surówka z marchwi z nutą pomarańczową

Wykonanie:�Marchew zetrzyj na tarce jarzynowej,

następnie dodaj Ramę 15% oraz napój pomrańczowy. Całość dokładnie wymieszaj.

1 PORCJA

0,52 zł(150 g)

Gruszka1 PORCJA

0,48 zł(120 g)

55

Obiad nr 21









0,80 zł(135 g)



Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Makaron z sosem bolońsko–neapolitańskim:Makaron Penne KNORR 0,400 kgMięso mielone 0,600 kgCebula (kostka) 0,150 kgDelikat przyprawa do mięs KNORR 0,015 kgCzosnek świeży 0,005 kgOlej 0,030 lSos:Sos do spaghetti Bolognese KNORR 0,090 kgSos do spaghetti Napoli KNORR 0,080 kgWoda 1,000 lWłoszczyzna mrożona 0,400 kgSer żółty 0,050 kg

Kolacja1 PORCJA

3,33 zł Energia 444 kcalBiałko 16,3 gWęglowodany 54,1 gTłuszcz 18,3 g


�Cebulę zasmaż na oleju. Następnie dodaj mięso i przyprawy i chwilę zasmażaj. Całość podlej wodą i gotuj aż mięso będzie miękkie.

�Makaron ugotuj al'dente.�Sosy wymieszaj w wodzie i zagotuj.�Warzywa przesmaż na oleju.�Całość dodaj do sosów razem z mięsem i dopraw do smaku.�Makaron wymieszaj z sosem i posyp startym serem.

Makaron z sosem – wykonanie:

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgKanapki:Bułka grahamka 10 szt.Bułka kajzerka 10 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt.Szynka drobiowa 0,600 kg Pomidor 1,000 kg Ogórek 0,500 kg

Śniadanie1 PORCJA



Twaróg – Twaróg chudy 1,000 kg– Szczypiorek 0,020 kg– RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,300 l – Pieprz czarny 0,002 kg– Sól 0,002 kg

56 57

Zaproponowane zestawy zostały skalkulowane dla diety 2700 kcal i zawierają trzy główne posiłki: śniadanie, obiad i kolację. Nie zamieszczaliśmy propozycji drugiego śniadania i podwieczorku, jednak kaloryczność zaproponowanych zestawów pozwala na włączenie dwóch dodatkowych niewielkich przekąsek po około 270 kcal bez obawy przekroczenia zalecanej kaloryczności w ciągu dnia. W naszych kalkulacjach uwzględniliśmy też dodatek cukru do herbaty, jednak zachęcamy do pozostawienia wyboru czy dodać cukier do napoju, czy nie harcerzom.

Procentowy rozkład całodziennego zapotrzebowania energetycznego na poszczególne posiłki dla diety 2700 kcal

Dzień 1

Obiad– składniki, wykonanie – patrz strona 14-15

1 PORCJA

6,68 zł

Ogólnie 2160 24302835 2970

Liczba posiłków 5 4

Śniadanie2700 25%

675

25%

675

30%

810

30%

810

II śniadanie5%

135

5%

135

10%

270

10%

270

Obiad30%

810

35%

945

35%

945

40%

1080

Podwieczorek5%

135

10%

270

Kolacja15%

40525%

67520%

54030%

810

Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgMakaron Carbonara z kurczakiem:Makaron Farfalle KNORR 0,400 kgSos do spaghetti Carbonara KNORR 0,170 kgWoda 1,000 lDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgPiersi z kurczaka 0,700 kgPieczarki 0,300 kgPor 0,100 kgRAMA Culinesse Profi 0,030 kgCebula 0,100 kg

Kolacja1 PORCJA



�Makaron ugotuj al' dente.�Sos Carbonara wymieszaj w wodzie i ciągle mieszając zagotuj.�Piersi z kurczaka pokrój w kostkę, posyp Delikatem i zasmaż na

Ramie Culinesse.�Cebulę pokrój w piórka, por w półplasterki, a pieczarki w cząstki.

Całość zasmaż razem z kurczakiem.�Dodaj do wcześniej ugotowanego sosu, wymieszaj z makaronem

i dopraw do smaku.

Makaron Carbonara – wykonanie:

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Strawberry z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lKanapki:Chleb biały 20 kromekBułka grahamka 10 szt.RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt.Ser żółty 0,400 kgSzynka wieprzowa 0,500 kgPapryka świeża 0,800 kg

Śniadanie1 PORCJA



Obiad – składniki, wykonanie – patrz strona 16-17

1 PORCJA

3,89 zł

Dzień 2

Dzień 3

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Jogurt owocowy 1,000 lParówki 10 szt.Ketchup HELLMANN'S 0,100 kgKanapki:Bułka kajzerka 20 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt. Szynka drobiowa 0,500 kgPomidor 0,500 kgOgórek zielony 0,400 kg

Śniadanie1 PORCJA

4,64 zł Energia 809 kcalBiałko 27,4 gWęglowodany 92 gTłuszcz 37,6 g



1 PORCJA

5,73 zł







Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea z cukrem 2,500 lChleb żytni razowy 10 kromekSałatka kalafiorowo–brokułowa z makaronem:Makaron Penette KNORR 0,400 kgKalafior 0,350 kgBrokuły 0,350 kgKukurydza konserwowa 0,150 kgJaja 5 szt.Szynka wiejska 0,200 kgPor 0,050 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lSos sałatkowy czosnkowy KNORR 0,015 kgMajonez do dekoracji HELLMANN'S 0,150 kgSok z cytryny 0,005 lPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA

2,43 zł Energia 448 kcalBiałko 14,7 gWęglowodany 61,5 gTłuszcz 18 g


�Makaron ugotuj al'dente w osolonej wodzie.�Kalafior i brokuły podziel na małe różyczki i ugotuj na półtwardo.�Jaja ugotuj na twardo i pokrój w ósemki.�Por pokrój w półksiężyce, a szynkę w paski.�Majonez wymieszaj z Ramą, sosem i przyprawami. Następnie

dodaj wszystkie składniki i wymieszaj.

Sałatka – wykonanie:

58 59

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea with Mint z cukrem 2,500 lKanapki:Chleb biały 20 kromekSer żółty 0,300 kgSałatka warzywna: Marchew 0,500 kgSeler 0,200 kgPietruszka korzeń 0,080 kgZiemniaki 0,600 kgOgórek konserwowy 0,200 kgJajka 6 szt.Por 0,100 kgGroszek zielony 0,200 kgNatka pietruszki 1 pęczekMajonez do sałatek HELLMANN'S 0,300 kgMusztarda HELLMANN'S 0,020 kgPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Ziemniaki ugotuj w mundurkach, wystudź i pokrój w drobną kostkę.

�Marchew, seler i pietruszkę ugotuj, wystudź i pokrój w drobną kostkę.

�Por pokrój w półplasterki, a ogórka w drobną kostkę. Jajka zetrzyj na tarce jarzynowej, a natkę pietruszki posiekaj.

�Wszystkie składniki wymieszaj z majonezem, przyprawami i dopraw do smaku.


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Lemon 2,500 lPłatki owsiane na mleku z cukrem 2,500 lKanapki:Chleb żytni razowy 10 kromekChleb biały 20 kromek RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt.

Śniadanie1 PORCJA




1 PORCJA

6,17 zł

Dzień 5

Dzień 6

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Strawberry z cukrem 2,500 lŚliwka 0,500 kgDrożdżówka 10 szt.Kanapki:Bułka kajzerka 20 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Szynka drobiowa 0,500 kgPomidor 1,000 kg

Śniadanie1 PORCJA

4,34 zł Energia 743 kcalBiałko 39 gWęglowodany 106 gTłuszcz 20 g




Składniki na 10 porcji:Kefir 2,500 lChleb żytni razowy 10 kromekRAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Sałatka ziemniaczana z szynką: Ziemniaki (ugotowane w mundurkach) 2,200 kgPor 0,100 kgPieczarka marynowana 0,200 kgOgórek zielony 0,350 kgSzynka konserwowa 0,200 kgMajonez do sałatek HELLMANN'S 0,200 kgSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,030 kgPieprz czarny 0,001 kgSok z cytryny 0,005 lCukier 0,001 kgSzczypiorek 0,010 kg

Kolacja1 PORCJA

3,20 zł Energia 505 kcalBiałko 18 gWęglowodany 75,5 gTłuszcz 17,5 g


�Ziemniaki obierz i pokrój w dużą kostkę.

�Por oczyść i pokrój w paseczki, pieczarki w ćwiartki, ogórka (obranego) w większą kostkę, a szynkę w paski.

�Składniki połącz z majonezem, sosem ogrodowym i sokiem z cytryny.

�Sałatkę dopraw do smaku i delikatnie wymieszaj.


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Kanapki:Chleb biały 30 kromekRAMA jednoporcjowy tłuszcz do samrowania 20 szt. Kiełbasa delikatesowa drobiowa 0,500 kgPomidor 1,000 kgJajecznica:Jajka 20 szt.Masło 0,050 kgSzczypiorek 0,200 kg

Śniadanie1 PORCJA

4,46 zł Energia 783 kcalBiałko 32,5 gWęglowodany 105 gTłuszcz 28 g


Dzień 4


1 PORCJA



Twaróg:– Twaróg chudy 0,800 kg– RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,100 l– Szczypiorek 0,020 kg– Ogórek zielony 0,200 kg– Sól 0,002 kg– Pieprz czarny 0,002 kg

Kiełbasa sucha 0,500 kgSałata lodowa 0,100 kgRzodkiewka 0,300 kgOgórek zielony 0,400 kg


1 PORCJA



Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lChleb żytni razowy 10 kromekRAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Sałatka ryżowa z kurczakiem:Ryż długoziarnisty KNORR 0,200 kgPierś z kurczaka 0,500 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgCurry 0,002 kgOlej 0,050 lCebula czerwona 0,150 kgKukurydza konserwowa 0,300 kgPapryka kolorowa 0,500 kgOgórek zielony 0,350 kgSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,025 kgCzosnek świeży 0,010 kgTymianek 0,001 kgNatka pietruszki 1 pęczekPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Ryż ugotuj w osolonej wodzie.�Kurczaka pokrój w mniejszą kostkę, dopraw Delikatem i curry,

a następnie zasmaż na połowie oleju.�Cebulę pokrój w piórka, a paprykę i ogórka w kostkę.�Składniki sałatki wymieszaj i dopraw do smaku.


60 61

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Lemon 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lBułka kajzerka 10 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałatka makaronowa z kurczakiem: Makaron Fusilli Tricolore KNORR 0,300 kgPierś z kurczaka 0,500 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgFasola czerwona 0,250 kgPapryka zielona 0,350 kgFasolka szparagowa żółta 0,300 kgCebula czerwona 0,150 kgNatka pietruszki 1 pęczekSos sałatkowy włoski KNORR 0,030 kgOlej 0,050 lPieprz czarny 0,001 kgOregano 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Makaron ugotuj w osolonej wodzie.

�Kurczaka pokrój w paski, dopraw Delikatem i zasmaż na oleju.

�Cebulę pokrój w piórka, paprykę w paski, natkę posiekaj, fasolkę szparagową ugotuj.

�Składniki sałatki wymieszaj z sosem sałatkowym i olejem i dopraw do smaku.


Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgKanapki:Chleb żytni razowy 10 kromekChleb biały 20 kromek Szynka wieprzowa 0,500 kgSałata lodowa 0,100 kg

Śniadanie1 PORCJA




1 PORCJA

4,37 zł

Dzień 8

Dzień 9

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lKanapki:Chleb biały 30 kromek RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałata lodowa 0,100 kgPieczeń rzymska 0,900 kgPomidor 1,000 kg Ser żółty 0,200 kg

Śniadanie1 PORCJA





Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lBułka kajzerka 10 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Przysmak z indyka z ogórkiem:Pierś z indyka 0,900 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgOlej 0,040 lPieczarki 0,800 kgCebula 0,150 kgOgórek kwaszony 0,250 kgKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,100 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,150 lMusztarda HELLMANN'S 0,020 kgNatka pietruszki 1 pęczekPieprz czarny 0,001 kgMąka (do zagęszczenia) 0,050 kgWoda 0,900 lBulion grzybowy KNORR 0,030 kg

Kolacja1 PORCJA



�Wodę zagotuj, dodaj rosół i pozostaw do dalszego wykorzystania.

�Indyka pokrój w paseczki i zamarynuj w Delikacie.

�Cebulę pokrój w drobną kostkę, a pieczarki w ząbki i zasmaż na oleju.

�Następnie dodaj koncentrat pomidorowy, musztardę i zasmaż.

�Całość zalej wcześniej przygotowanym wywarem i zagotuj.

�Powstały wywar zagęść zawiesiną z mąki i wody, dodaj Ramę 15%, zagotuj i dopraw do smaku.

�Ogórka pokrój w paski, a następnie dodaj do sosu.

�Mięso krótko przesmaż na rozgrzanym oleju i dodaj do całości razem z posiekaną natką pietruszki.

Przysmak z indyka – wykonanie:

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Kaszka manna na mleku 2,500 lKanapki:Chleb żytni razowy 20 kromekChleb biały 10 kromek Pasta z sera i ryby wędzonej:– Ser twarogowy 0,800 kg

Śniadanie1 PORCJA



Dzień 7


1 PORCJA



Pasta jajeczna z majonezem: – Jajka gotowane 20 szt. – Majonez do dekoracji HELLMANN'S 0,100 kg– Ogórek zielony 0,400 kg– Szczypiorek 0,020 kg– Rzodkiewka 0,100 kg– Pieprz czarny 0,002 kg


1 PORCJA



– Makrela wędzona 0,300 kg– RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,100 l– Cebula 0,050 kg– Sól 0,002 kg– Pieprz czarny 0,002 kg

Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lBułka grahamka 10 szt.RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałatka ryżowa z szynką i serem:Ryż długoziarnisty KNORR 0,200 kgSer żółty 0,250 kgSzynka konserwowa 0,350 kgKukurydza 0,400 kgAnanas konserwowy 0,250 kgPapryka czerwona 0,400 kgMajonez do sałatek HELLMANN'S 0,250 kgCurry 0,005 kgSzczypiorek 1 pęczekPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Ryż ugotuj w osolonej wodzie.�Ser i szynkę potnij w paski, ananasa w mniejsze cząstki,

a szczypiorek posiekaj.�Składniki sałatki wymieszaj i dopraw do smaku.


62 63

Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lBułka kajzerka 10 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałatka grecka z kurczakiem:Udka z kurczaka 0,800 kgDelikat przyprawa do potraw Gyros KNORR 0,015 kgOlej 0,050 lRyż długoziarnisty KNORR 0,100 kgPapryka czerwona 0,400 kgCebula czerwona 0,150 kgOgórek zielony 0,500 kgCieciorka (ugotowana z puszki) 0,400 kgNatka pietruszki 1 pęczekSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,030 kgOregano 0,001 kgPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Udka z kurczaka pokrój w paski, dopraw Delikatem i zasmaż na połowie oleju.

�Ryż ugotuj w osolonej wodzie.

�Paprykę, cebulę i ogórka pokrój w kostkę, natkę pietruszki posiekaj.

�Wszystkie składniki sałatki wymieszaj i dopraw do smaku.


Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgJogurt owocowy 1,000 lKanapki:Bułka kajzerka 20 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt. Dżem truskawkowy 0,200 kgSzynka drobiowa 0,500 kg

Śniadanie1 PORCJA




1 PORCJA

4,82 zł

Dzień 11

Dzień 12

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea with Mint z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Jogurt owocowy 1,000 lKanapki:Chleb żytni razowy 10 kromekChleb biały 20 kromek Sałata lodowa 0,100 kg

Śniadanie1 PORCJA



Energia 804 kcalBiałko 29 gWęglowodany 110 gTłuszcz 31 g


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Kefir 1,500 lMakaron szpinakowy z czosnkiem: Makaron Cresti di gallo KNORR 0,400 kgZupa szpinakowa KNORR 0,180 kgWoda 1,000 lRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lRAMA Culinesse Profi 0,030 lCebula 0,100 kgSzpinak w liściach 0,450 kgWłoszczyzna (starta na tarce jarzynowej) 0,500 kgCzosnek świeży 0,005 kgGałka muszkatołowa 0,001 kgPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Ugotuj makaron al' dente.

�Cebulę pokrój w kostkę, szpinak przesiekaj i zasmaż na Ramie Culinesse, osobno zasmaż włoszczyznę.

�Zupę szpinakową wymieszaj z wodą i zagotuj.

�Podsmażone składniki oraz Ramę 15% wymieszaj z zupą szpinakową i dopraw do smaku.

�Makaron wymieszaj z sosem.

Makaron szpinakowy – wykonanie:

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Blue Fruit z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Płatki owsiane na mleku z cukrem 2,500 lKanapki:Chleb biały 20 kromekRAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Kiełbasa sucha 0,400 kgSałata lodowa 0,100 kgSer żółty 0,400 kgPomidor 1,000 kgRzodkiewka 0,300 kg

Śniadanie1 PORCJA



Dzień 10


1 PORCJA



Twaróg: – Twaróg chudy 0,700 kg – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,200 l– Szczypiorek 0,020 kg– Rzodkiewka 0,150 kg– Sól 0,002 kg– Pieprz czarny 0,002 kg


1 PORCJA



Pasta boczkowa-warzywna: – Boczek wędzony (mielony) 0,600 kg– Cebula 0,100 kg– Ogórek konserwowy 0,300 kg– Koncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,050 kg– Pieprz czarny 0,002 kg

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Orientalny przysmak: Indyk filet 0,800 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgOlej 0,030 lMakaron Spaghetti KNORR 0,300 kgMarchew 0,400 kgSeler 0,200 kgCukinia 0,400 kgCurry 0,015 kgCynamon 0,003 kgSzczypiorek 1 pęczek

Kolacja1 PORCJA



�Makaron ugotuj w osolonej wodzie.�Warzywa potnij w paski. �Indyka pokrój w paski, dopraw Delikatem i zasmaż na oleju

razem z przyprawami, następnie dodaj warzywa i chwilę zasmażaj.

�Na koniec dodaj makaron, posiekany szczypiorek i dopraw do smaku.

Orientalny przysmak – wykonanie:

64 65

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lBułka kajzerka 10 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałatka meksykańska z makaronem:Filet z indyka 0,600 kgDelikat przyprawa do drobiu KNORR 0,010 kgOlej 0,030 lMakaron Gnocchetti Sardi KNORR 0,300 kgPapryka (trzy kolory) 0,700 kgFasola czerwona konserwowa 0,200 kgKukurydza konserwowa 0,200 kgCebula czerwona 0,100 kgSos sałatkowy włoski KNORR 0,030 kgOlej 0,040 lCukier 0,005 kg

Kolacja1 PORCJA



�Filet pokrój w paski, wymieszaj z olejem i Delikatem, następnie usmaż na silnym ogniu i odstaw do wystygnięcia.

�Makaron ugotuj al'dente.

�Paprykę pokrój w kostkę.

�Fasolę i kukurydzę odsącz, a cebulę pokrój w piórka.

�Warzywa wymieszaj z mięsem, makaronem, przyprawami i dopraw do smaku.


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Rosehip z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lMusli 0,300 kgKanapki:Bułka grahamka 20 szt.Pasztet drobiowy 1,000 kgOgórek konserwowy 0,500 kg Sałata lodowa 0,100 kgPomidor 1,000 kg

Śniadanie1 PORCJA




1 PORCJA

6,73 zł

Dzień 14

Dzień 15

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Strawberry z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Jogurt owocowy 1,000 l Kanapki:Bułka grahamka 20 szt.RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt. Jajka gotowane 10 szt.

Śniadanie1 PORCJA





Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Strawberry z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lBułka kajzerka 10 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Letnia sałatka z kuskusem i warzywami:Kaszka kuskus 0,200 kgDelikat Przyprawa Warzywna Szefa Kuchni KNORR 0,010 kgSzynka konserwowa 0,400 kgCebula czerwona 0,150 kgPapryka czerwona 0,450 kgOgórek zielony 0,400 kgPomidor 0,400 kgSzczypiorek 1 pęczekSos sałatkowy koperkowy KNORR 0,030 kgOlej 0,040 lNatka pietruszki 1 pęczekSok z cytryny 0,010 lMiód 0,020 kgPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Wodę wymieszaj z Przyprawą Szefa i zagotuj. Następnie dodaj kuskus, zagotuj i odstaw do napęcznienia.

�Szynkę pokrój w paski, cebulę w piórka, paprykę i ogórka w kwadraty, pomidora w cząstki, a szczypiorek posiekaj.

�Wszystkie składniki wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.

Letnia sałatka – wykonanie:

Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Kiełbasa zwyczajna z wody 1,000 kgMusztarda HELLMANN'S 0,100 kgKanapki:Bułka kajzerka 20 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Dżem wiśniowy 0,200 kg

Śniadanie1 PORCJA



Dzień 13


1 PORCJA




1 PORCJA



Szynka drobiowa 1,000 kg Pomidor 1,000 kg Papryka świeża 0,500 kg

Twaróg:– Twaróg mielony 0,700 kg – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,020 kg– Szczypiorek 0,020 kg– Kukurydza 0,150 kg– Sól 0,002 kg– Pieprz czarny 0,002 kg

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt. Chleb biały 20 kromek Sałatka z wędzonym kurczakiem: Ryż długoziarnisty KNORR 0,100 kgKurczak wędzony 0,600 kgPapryka kolorowa 0,400 kgPor 0,150 kgBrzoskwinie z puszki 0,200 kgAnanas z puszki 0,300 kgKukurydza konserwowa 0,350 kgMajonez do dekoracji HELLMANN'S 0,150 kgRAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,050 kgSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,010 kgPieprz czarny do smaku

Kolacja1 PORCJA



�Ryż ugotuj w osolonej wodzie.�Kurczaka, paprykę, por, ananasa i brzoskwinię pokrój w mniejszą

kostkę. Następnie dodaj kukurydzę.�Majonez wymieszaj z sosem i Ramą i dodaj do sałatki.�Całość wymieszaj i dopraw do smaku.


66 67

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Lemon 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lBułka kajzerka 10 szt.RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałatka ziemniaczana z brokułami:Ziemniaki ugotowane 0,900 kgBrokuły 0,600 kgCebula czerwona 0,100 kgRzodkiewka 0,150 kgOgórek zielony 0,400 kgSer żółty 0,150 kgJajko 5 szt.Szczypiorek 1 pęczekSos sałatkowy włoski KNORR 0,015 kgOlej 0,040 lTymianek 0,001 kgPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Ziemniaki pokrój w kostkę, brokuły ugotuj w wodzie, cebulę pokrój w piórka, rzodkiewkę w cząstki, ogórka w większą kostkę, ser zetrzyj na tarce jarzynowej, szczypiorek posiekaj.

�Jajka ugotuj w wodzie, a następnie pokrój w cząstki.

�Składniki sałatki wymieszaj z przyprawami i dopraw do smaku.


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Strawberry z cukrem 2,500 lPłatki owsiane na mleku z cukrem 2,500 lKanapki:Bułka kajzerka 20 szt. RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt.

Śniadanie1 PORCJA




1 PORCJA

6,91 zł

Dzień 17

Dzień 18

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Parówki 10 szt.Ketchup HELLMANN'S 0,300 kgKanapki:Chleb biały 20 kromek

Śniadanie1 PORCJA



Energia 805 kcalBiałko 32 gWęglowodany 110 gTłuszcz 27 g


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgChleb żytni razowy 10 kromekRAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Sałatka z cieciorką i pieczoną kiełbasą:Cieciorka (ugotowana z puszki) 0,400 kgPomidor 0,500 kgCebula czerwona 0,100 kgPapryka 0,500 kgFasolka szparagowa zielona 0,400 kgKiełbasa drobiowa 0,600 kgNatka pietruszki 1 pęczekSos sałatkowy koperkowy KNORR 0,015 kgOlej 0,050 lPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Pomidora pokrój w cząstki, cebulę w piórka, paprykę w paski, fasolkę ugotuj w wodzie, kiełbasę pokrój w paski i delikatnie przesmaż na małej ilości oleju, natkę pietruszki posiekaj.



Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lŚliwka 0,500 kgKanapki:Chleb żytni razowy 10 kromekChleb biały 20 kromek RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 20 szt.Ser żółty 0,400 kgSzynka wieprzowa 0,600 kg Ogórek zielony 0,400 kgPomidor 1,000 kg

Śniadanie1 PORCJA



Dzień 16


1 PORCJA




1 PORCJA



RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt. Ser żółty 0,400 kgOgórek zielony 0,400 kgPomidor 1,000 kg

Kiełbasa szynkowa 1,000 kgSałata lodowa 0,100 kgPapryka świeża 0,700 kg

Składniki na 10 porcji:Jabłko 10 szt.Kefir 1,500 lChleb żytni razowy 10 kromekRAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Sałatka z kaszy gryczanej, szynki i pieczarek:Kasza gryczana 0,300 kgSzynka konserwowa 0,500 kgPieczarki 0,600 kgRAMA Culinesse 0,030 lCebula czerwona 0,150 kgOgórek konserwowy 0,200 kgFasola konserwowa biała 0,200 kgNatka pietruszki 1 pęczekSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,020 kgOlej 0,040 lPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Kaszę ugotuj w wodzie. Pieczarki pokrój w półplasterki i zasmaż na Ramie Culinesse.

�Cebulę pokrój w piórka, ogórka w kostkę, szynkę w paski, a natkę posiekaj.



68 69

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Green Tea z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lChleb żytni razowy 10 kromekSałatka z indyka z żółtym sosem: Piersi z indyka 0,700 kgRosół z kury KNORR 0,020 kgJabłka czerwone 0,500 kgWinogrona czarne 0,400 kgOgórek zielony 0,100 kgPapryka czerwona 0,300 kgSer żółty 0,150 kgMajonez do dekoracji HELLMANN'S 0,150 kgSos sałatkowy ogrodowy KNORR 0,015 kgRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lChrzan 0,010 kgMus jabłkowy 0,080 kgCurry 0,005 kgSok z cytryny 0,030 l

Kolacja1 PORCJA



�Filet z indyka ugotuj na rosole z kury i odstaw do wystygnięcia, a następnie pokrój w kostkę.

�Winogrona poprzekrawaj na połówki, jabłek nie obieraj, ale przekrój je na cztery części, usuń gniazda nasienne i pokrój w kostkę. Ser, paprykę i ogórka pokrój również w kostkę.

�Wszystkie składniki sosu wymieszaj i dopraw do smaku.

�Pokrojone składniki wymieszaj z sosem i dopraw do smaku.


Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt.Kiełbasa zwyczajna z wody 0,800 kgMusztarda HELLMANN'S 0,100 kgKanapki:Bułka grahamka 20 szt.

Śniadanie1 PORCJA




1 PORCJA

5,12 zł

Dzień 20

Dzień 21

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Yellow Label z cukrem 2,500 lJogurt owocowy 1,000 lJabłko 10 szt.Jajecznica:Jajka 20 szt.Masło 0,050 kgSzczypiorek 0,020 kgKanapki:Chleb żytni razowy 10 kromekChleb biały 20 kromek RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Szynka drobiowa 0,500 kgOgórek zielony 0,400 kgSałata lodowa 0,100 kg

Śniadanie1 PORCJA





Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgBułka kajzerka 10 szt. Zupa zbójnicka z wieprzowiną:Baza do zup mięsnych KNORR 0,240 kg Woda 2,500 lMarchew 0,200 kgSeler 0,080 kgZiemniaki 0,200 kgBoczek 0,150 kgWieprzowina 0,650 kgCebula 0,150 kgOlej 0,020 lKoncentrat pomidorowy 30% KNORR 0,060 kgPeperonata KNORR 0,400 kgNatka pietruszki 1 pęczekLiść laurowy 3 szt.Ziele angielskie KNORR 4 szt.Majeranek KNORR 0,001 kgCzosnek świeży 3 ząbkiPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Wieprzowinę pokrój w kostkę.

�Bazę do zup rozpuść w wodzie, zagotuj i gotuj razem z wieprzowiną, liściem i zielem angielskim aż będzie miękka (pamiętaj o uzupełnianiu odparowanej wody).

�Marchew, seler i ziemniaki pokrój w kostkę, dodaj pod koniec gotowania mięsa i jeszcze chwilę podgotuj.

�Cebulę pokrój w piórka, a boczek pokrój w paski i zasmaż na oleju. Następnie dodaj koncentrat pomidorowy i jeszcze chwilę zasmażaj.

�Podsmażone składniki dodaj do zupy, zagotuj. Na koniec dodaj Peperonatę i dopraw do smaku.

�Do całości dodaj posiekaną natkę pietruszki.

Zupa – wykonanie:

Składniki na 10 porcji:Herbata SAGA z cukrem 2,500 lGruszka 1,000 kgKanapki:Chleb żytni razowy 10 kromekChleb biały 20 kromek RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Pieczeń rzymska 0,500 kgPomidor 1,000 kg

Śniadanie1 PORCJA



Dzień 19


1 PORCJA



RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania 10 szt.Ogórek zielony 0,400 kgPomidor 1,000 kgSer żółty 0,400 kg

Twaróg:– Twaróg mielony 0,700 kg – RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserów 0,200 l– Szczypiorek 0,020 kg– Papryka świeża 0,150 kg– Sól 0,002 kg– Pieprz czarny 0,002 kg

70 71

Składniki na 10 porcji:Herbata LIPTON Forest Fruits z cukrem 2,500 lJabłko 10 szt. Chleb biały 20 kromekSałatka ryżowa z brokułami:Ryż długoziarnisty KNORR 0,250 kgBrokuły 0,500 kgKalafior 0,300 kgGroszek zielony 0,200 kgCebula czerwona 0,080 kgJajka 4 szt.Boczek wędzony 0,250 kgNatka pietruszki 1 pęczekRAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% 0,100 lSos sałatkowy czosnkowy KNORR 0,015 kgMajonez do sałatek HELLMANN'S 0,150 kgSok z cytryny 0,005 lPieprz czarny 0,001 kg

Kolacja1 PORCJA



�Ryż ugotuj w wodzie. Jajka ugotuj w wodzie i pokrój w cząstki.

�Brokuły i kalafior podziel na mniejsze kawałki i ugotuj w wodzie. Cebulę pokrój w piórka.

�Boczek pokrój w paski i zasmaż na patelni, następnie wysyp na papier aby pozbyć się nadmiaru tłuszczu. Natkę pietruszki posiekaj.

�Składniki sosu wymieszaj.

�Całość wymieszaj z sosem i dopraw do smaku.



1 PORCJA



Obóz stacjonarny Kolonia zuchowa

Obóz wędrowny Obóz żeglarski

Legenda: Piktogramy sugerują menu dnia odpowiednie dla formy wypoczynku.

Sprawności zuchowe i harcerskie o tematyce kulinarnej, skierowane do zuchów, harcerzy, harcerzy starszych oraz wędrowników.

Sprawność dla zuchów

KUCHCIK

1. Byliśmy z wizytą w szkolnej kuchni lub restauracji.

2. Zbudowaliśmy kuchnię i wyposażyliśmy ją w odpowiedni sprzęt, rozpaliliśmy ogień w palenisku, podtrzymaliśmy go.

3. Zorganizowaliśmy konkurs na temat zastosowania w polskiej kuchni rzadziej spotykanych warzyw i owoców.

4. Urządziliśmy ucztę potraw przygotowanych przez siebie (gotowanych lub smażonych) i zaprosiliśmy na nią rodziców, przyjaciół, inną gromadę.

5. Zorganizowaliśmy konkurs na najładniej udekorowany i nakryty stół.

6. Przeszliśmy szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy przy oparzeniach i skaleczeniach.

7. Wydaliśmy książkę kucharską z ulubionymi potrawami.

Uwagi:

W trakcie zdobywania sprawności „kuchcika” zuchy zapoznają się ze sprzętem potrzebnym do gotowania czy smażenia, mają możność obsługiwania go, dbania oraz przechowywania w odpowiedni sposób. Na pewno chętnie same wykonają przydatne w kuchni stojaki pod garnki, wieszaki na przykrywki, a nawet fartuchy, rękawice czy czapki. Będą mogły poznać wartości odżywcze poszczególnych warzyw i owoców, należy przy tym zwrócić uwagę na sposoby ich przechowywania (mrożenia, peklowania, gotowania, marynowania) w różnych warunkach (w zimie, w lecie, bez lodówki).

Warto podczas zdobywania sprawności pokusić się o pokazanie wykorzystania ziół i przypraw do różnego rodzaju potraw. Jest to również okazja do tego, aby zuchy nauczyły się pięknie nakrywać i dekorować stół, co może być przydatne przy różnego rodzaju domowych uroczystościach.

Sprawność ta przeznaczona jest raczej dla zuchów starszych, które potrafią już sprawnie posługiwać się nożem czy innymi przyborami. Wspaniale nadaje się do realizacji na koloni zuchowej. Po dostosowaniu wymagań może być zdobywana indywidualnie przez zuchy.

Sprawności harcerskie

KUCHCIK *( harcerze)

1. Przygotował/a w terenie posiłek dla zastępu, korzystając z kuchni polowej lub kuchenki turystycznej.

2. Zadbał/a o estetyczny wygląd polowego “stołu”.

3. Przestrzegał/a zasad higieny przy sporządzaniu posiłków i zapoznał/a z nimi zastęp.

4. Przygotował/a śniadanie lub kolację dla domowników.

5. Przygotował/a podwieczorek według własnego pomysłu.

KUCHARZ * *(harcerze, harcerze starsi)

1. Prawidłowo posługiwał/a się sprzętem kuchennym (nożami, tłuczkami, maszynką do mielenia, garnkami i patelniami różnej wielkości, cedzakiem).

2. Ułożył/a urozmaicony jadłospis na kilkudniowy biwak lub na tydzień obozu dla całej drużyny.

3. Przygotował/a obiad dwudaniowy dla rodziny, estetycznie go podając.

4. Wybrał/a miejsce na kuchnię na biwaku drużyny urządził/a ją funkcjonalnie.

KUCHMISTRZ–KUCHMISTRZYNI * * *(wędrownicy)

1. Rozplanował/a i urządził/a blok kuchenny na obozie drużyny lub kilkudniowym biwaku.

2. Kierował/a co najmniej przez trzy dni służbą kuchenną na obozie drużyny lub na biwaku: układając jadłospisy, gotując każdego dnia inną zupę, przygotowując dania mięsne i jarskie.

3. Poznał/a zasady racjonalnego żywienia dzieci i dorosłych.

4. Ułożył/a wybraną dietę: (np.: niskokaloryczną, dla cukrzyków, dla diabetyków) oraz wyliczył/a podstawowe wartości odżywcze w stosunku do tej diety.

5. Przygotował/a młodszych do próby na sprawność “kuchcika”.

72 73

Dzień 1 – Zestaw nr:






Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Menu obozowe








Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

74 75








Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:








Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

Moje pomysły:

76 77

Działania i na rzecz poprawy wartości odżywczej produktów

Nasze zobowiązania to:lredukcja soli,lredukcja tłuszczów nasyconych,leliminacja tłuszczów typu trans,lredukcja cukru,lobniżenie kaloryczności,lpromocja Zdrowia Serca.

Jednym z 3 głównych celów Unilever do 2020 r. jest pomóc 1 miliardowi osób poprawiać zdrowie i samopoczucie.

Dotychczas już w znaczący sposób obniżyliśmy zawartość soli w naszych produktach na całym świecie – do 2010 r. nawet do 25%, tak aby umożliwić konsumentom osiągnięcie spożycia 6 g soli dziennie przy zachowaniu dobrego smaku produktów. Naszym celem jest dalsze stopniowe obniżanie poziomu soli w produktach o 15-20%, tak aby do 2015 r. umożliwić konsumentom osiągnięcie spożycia na poziomie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), czyli 5 g soli dziennie.

Redukcja soli

Przykłady, jak realizujemy nasze zobowiązania

Gdzie to tylko możliwe, redukujemy tłuszcze nasycone i zwiększamy poziom tłuszczów nienasyconych. Nasze tłuszcze, takie jak Rama i Flora, zawierają mniej niż 33% tłuszczów nasyconych w stosunku do całości tłuszczu – odpowiadają więc zaleceniom, według których tłuszcze nasycone powinny stanowić nie więcej niż 1/3 wszystkich tłuszczów. Dzienna porcja dostarcza przynajmniej 15% tłuszczów nienasyconych zgodnie z międzynarodowymi zaleceniami żywieniowymi.

Redukcja tłuszczów nasyconych

Ponieważ tłuszcze trans są niekorzystne dla zdrowia, w 1996 r. Unilever w Polsce wyeliminował je ze wszystkich swoich produktów tłuszczowych.

Eliminacja tłuszczów trans

Obniżyliśmy poziom cukru w naszych napojach herbacianych Lipton Ice tea. Do 2020 r. usuniemy dodatkowe 25%.

Redukcja cukru

W Polsce 100% naszych lodów dla dzieci zawiera 110 kcal lub mniej na porcję.

Redukcja kalorii

Unilever będzie w dalszym ciągu prowadził prace mające na celu poprawę smaku i jakości żywieniowej swoich produktów. Do 2020 r. podwoimy w naszym portfolio liczbę produktów, które spełniają najwyższe normy żywieniowe opracowane na podstawie światowych zaleceń żywieniowych. Wierzymy, że umożliwi to poprawę sposobu żywienia milionom ludzi.

Program „Wiem, co wybieram”Unilever jest również inicjatorem programu „Wiem co wybieram”, mającego na celu ułatwianie konsumentom wyboru produktów o lepszym profilu żywieniowym. Program stymuluje przemysł spożywczy do zmian receptur, a tym samym do poprawy wartości żywieniowej produktów. Jest on zarządzany przez międzynarodową fundację Choices International. Należy do niego obecnie ponad 130 partnerów i 4500 produktów na świecie, a w Polsce 5 partnerów i 90 produktów. Logo „Wiem, co wybieram” umieszczone na opakowaniu produktu oznacza, że zawartość tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans, soli (sodu) oraz cukru w tym produkcie jest zgodna

Opracowujemy produkty o lepszym profilu żywieniowym,

w tym o obniżonej kaloryczności, niskotłuszczowe,

o obniżonej zawartości cukru i soli. Oferowane przez nas

produkty łączą w sobie wyśmienity smak i dobrą jakość

z prozdrowotnym profilem żywieniowym. Dostarczamy

porad w zakresie żywienia i menu, propagujemy

korzystniejsze sposoby przygotowywania potraw, a także

opracowujemy prozdrowotne receptury dań, które mogą

być atrakcyjną i wygodną alternatywą dla mniej

zdrowych posiłków.

to integralna część biznesu Unilever realizująca misję Witalności firmy. Program Poprawy Wartości Odżywczej i Program Redukcji Soli dotyczą także produktów UFS.

Ograniczenie spożyciatłuszcze trans 63%tłuszcze nasycone 40%cukier 36%sód 23%

Wzrost spożyciabłonnik 28%wapń 17%żelazo 13%kwas foliowy 5%

z międzynarodowymi zaleceniami żywieniowymi.

Badania przeprowadzone w Holandii pokazały potencjalny pozytywny wpływ programu (diety "Wiem co wybieram") na wartość odżywczą diety – zastąpienie niektórych spożywanych standardowo produktów takimi, które spełniają kryteria programu „Wiem, co wybieram” spowodowało ograniczenie tłuszczów trans o 63%, tłuszczów nasyconych o 40%, cukru o 36%, sodu o 23%. Jednocześnie zaobserwowano zwiększone spożycie składników odżywczych, które są zwykle w naszej diecie deficytowe. Podobną tendencję odnotowano w badaniu przeprowadzonym w Polsce.

Źródło: Potential impact of the Choices Programme on nutrient intakes of the Dutch population, British Nutrition Foundation Nutrition Bulletin, 34, 318-323, 2009

160 milionów razy dziennie w 150 krajach świata konsumenci wybierają któryś z naszych produktów spożywczych lub chemicznych. W Polsce wśród produktów spożywczych są to:

Jesteśmy świadomi, że globalny wymiar naszej działalności wymaga odpowiedzialności społecznej.

78 79

Przykłady, jak realizuje misję witalności

* Źródło: H. Kunachowicz, I. Nadolna, B. Przygoda, K. Iwanow, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005

Marynaty Premium KNORRZawartość soli w naszych Marynatach została obniżona o średnio 25%. Największa zmiana dotyczy Marynaty Premium do ryb i owoców morza (-39%). Wszystkie nasze Marynaty zawierają sól morską i oliwę z oliwek. Cechują się również bogactwem ziół i przypraw. Dzięki temu używając Marynat Premium KNORR do przyprawienia dania zamiast soli można ograniczyć ilość soli w potrawie bez utraty smaku. Przykładowo 150 g porcja mięsa przyprawiona Marynatą Premium KNORR to 360 mg sodu (głównego składnika soli), podczas gdy ta sama porcja przyprawiona solą to 900 mg sodu*.

Sosy KNORR W linii sosów w ofercie standardowej obniżyliśmy zawartość soli o średnio 13%, a w linii ekonomicznej o 18%. Największe zmiany w tym zakresie objęły Sos do spaghetti Bolognese (-60%), Sos pieczeniowy o smaku drobiowym baza (-35%), Sos biały baza (-26%), Sos pieczeniowy w paście (-26%).

Rosoły KNORR W linii rosołów w ofercie standardowej obniżyliśmy zawartość soli o średnio 7%.

Delikaty KNORR i Primerby KNORR Użycie tych produktów do przyprawienia dania zamiast soli pozwala również ograniczyć ilość soli w potrawie bez utraty smaku. Przykładowo 100 g potrawy przyprawione Delikatem KNORR to średnio 0,5 g soli, podczas gdy ta sama porcja przyprawiona solą to 1,5 g soli*.Podobnie 100 g potrawy przyprawione Primerbą KNORR to średnio 0,7 g soli, a ta sama porcja przyprawiona solą to 1,5 g soli*.

Majonez do dekoracji HELLMANN'S Nową recepturę naszego Majonezu do dekoracji cechuje mniejsza zawartość soli (-42%). Produkt w 78% składa się z oleju roślinnego, a więc jest bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe, m.in. w kwasy tłuszczowe Omega-3. Majonez jest również źródłem witaminy E (w nowej recepturze jej zwartość wzrosła o 35%). Ponadto cechuje się niższą ilością cholesterolu – w porównaniu do masła jest ona 2 razy mniejsza (przy 2-krotnie większej ilości kwasów nienasyconych).

RAMA Cremefine Profi wielofunkcyjna 31% To produkt, w którym tłuszcze zwierzęce zostały w większości zastąpione tłuszczami roślinnymi. Rama 31% może być używana w dokładnie taki sam sposób, jak śmietanki tradycyjne, ale dzięki zastosowaniu olejów roślinnych jest bardziej stabilna w gorących i kwaśnych aplikacjach (po zahartowaniu). Nie „zapada się” też jak inne śmietanki podczas ubijania.

RAMA Cremefine Profi do zup i sosów 15% W odpowiedzi na trendy rynkowe zmierzające w kierunku zmniejszenia spożycia tłuszczów zwierzęcych (ze względu na ryzyko choroby serca i otyłość) Rama 15% to połączenie maślanki i tłuszczów roślinnych. Zawiera mniej tłuszczu zwierzęcego niż śmietanki tradycyjne, a ze względu na zawartość oleju roślinnego cechuje się lepszą funkcjonalnością – nie warzy się, jest stabilna w potrawach gorących i z kwaśnymi składnikami oraz z alkoholem.

RAMA Combi Profi to roślinny tłuszcz do pieców konwekcyjno-parowych. Dzięki jej zastosowaniu ilość zużytego tłuszczu jest mniejsza w porównaniu do tradycyjnego smażenia (propocje 1:3), ubytki surowców podczas pieczenia są minimalne (mięso / ryby pozostają bardziej soczyste), a po zakończeniu obróbki nie pozostają odpady zużytego produktu tłuszczowego. Można ją także użyć do tradycyjnych piekarników.

RAMA jednoporcjowy tłuszcz do smarowania Nowa receptura pozbawiona jest soli. Ponadto produkt zawiera witaminę E oraz dodatek witamin A i D3. W porównaniu do masła Ramę Mini cechuje mniejsza kaloryczność, mniejsza zawartość tłuszczów ogółem i tłuszczów nasyconych oraz większa zawartość tłuszczów nienasyconych, w tym Omega-3 i Omega-6.

RAMA Culinesse Profi to doskonały tłuszcz roślinny do smażenia o smaku i aromacie sklarowanego masła. Masło, w przeciwieństwie do Ramy Culinesse, zawiera znaczne ilości nasyconych kwasów tłuszczowych (55%). Ponadto w wyższych temperaturach zaczyna się palić i powstają w nim niekorzystne dla zdrowia związki chemiczne. Może więc być stosowane tylko do smażenia w niższych temperaturach i w krótkim czasie, np. jajecznicy. Natomiast Rama Culinesse ulega rozkładowi wolniej od innych tradycyjnych tłuszczów (olej, smalec), dzięki czemu umożliwia smażenie w wysokiej temperaturze (ponad 200°C). Ponieważ nie zawiera wody, nie rozpryskuje się również podczas smażenia. Po zniknięciu pęcherzyków powietrza wiemy, że można zacząć smażyć – podczas smażenia na oleju bardzo łatwo ten moment przeoczyć, co może skutkować jego spaleniem i wytworzeniem związków niekorzystnych dla zdrowia. Natomiast smażenie na zbyt mało rozgrzanym tłuszczu powoduje wnikanie większej jego ilości do potrawy, podnosząc jej kaloryczności. Rama Culinesse to także prosty sposób zwiększenia spożycia niezbędnych tłuszczów Omega-3 i Omega-6.

RAMA Cremefine Fraiche 24% do dań zimnych, gorących i deserówto odpowiednik kwaśnej śmietany (na bazie maślanki (74%) i tłuszczów roślinnych). Część tłuszczów zwierzęcych została podmieniona w tym produkcie na roślinne, dzięki czemu Rama 24% ma nie tylko lepszy profil żywieniowy (zawiera mniej nasyconych kwasów tłuszczowych), ale także lepszą funkcjonalność w porównaniu do zwykłej śmietany zwierzęcej – nie warzy się w gorących i kwaśnych aplikacjach oraz po dodaniu alkoholu.

Harcerska Książka Kucharska

Documents

Transcript of Harcerska Książka Kucharska