GALICYJSKA GAZETA LEKARSKA NR IN. 11 23 M NUMERZEoilkrakow.nazwa.pl/doc/n201205.pdfw numerze m.in.:...

1

GALICYJSKA GAZETA LEKARSKA NR 5/2012

1

U progu nowej kadencjirozmowa z prorektoremCollegium Medicum UJ prof.Piotrem Laidlerem o plano-wanej reformie szkolnictwamedycznego. Nie może onaabstrahować ani od kadry,ani od bazy klinicznej(zwłaszcza od stanuSzpitala Uniwersyteckiego),a zamysły likwidacyjnepachną absurdem…

Losy SUmiarą naszejbezradności

XXII ForumEkonomicznew Krynicy

Rozdźwięk między rozwojemmedycyny a możliwościamiekonomicznymi gospodareknarasta. Podczas paneluo zdrowiu poinformowanom.in. że Polska ma 180 tys.łóżek szpitalnych, z obłoże-niem ok. 70%. Może tooznaczać potrzebę likwidacji27 tys. łóżek, czyli ponad100 szpitali powiatowych...

Po raz pierwszy na naszychłamach przedstawiamydzieje II kadencji Zachodnio-Galicyjskiej Izby Lekarskiej.Powstał wtedy m.in.pierwszy kodeks etyczny,a Naczelnikiem Izby był prof.Józef Łazarski, farmakolog,b. rektor UJ, który uzyskałw wyborach o 13 głosówwięcej niż wybitny chirurgprof. Alfred Obaliński

II kadencjanaszej Izby(1896-1899)

11 23W

NU

MER

ZE

M.I

N.

Nasza okładka

65

Nadanie Collegium Medicumstatusu Krajowego Naukowe-go Ośrodka Wiodącegow medycynie (19)

Pod auspicjami Min. Naukipowstał wielki Raporto stanie zdrowia pokoleniapowyżej 65 roku życia„Żyjemy dłużej – ale jak?” (20)

Nowinki stołeczne(nasz nowy felieton) (22)

„Sanatoria pod lupą”w świetle opinii KomisjiUzdrowisk ORL (26)

Medycyna w elektronicznejchmurze; konferencjaComarchu (30)

Prawa Wykonywania Zawodutrafiły do rąk absolwentów2012 (40)

X jubileuszowe IgrzyskaLekarskie w Zakopanem –fotoreportaż (42)

Prawo Jacka i Agnieszki –felieton J. Lankosz-Lauter-bach (46)

„Cracoviae Merenti” dlaA. Kosiniaka-Kamysza (47)

Punkty edukacyjne – drugiokres rozliczeniowy (60)

„Poderwać się do lotu”. Jakchirurg na emeryturze zostajelotnikiem – pisze K. Śnieżek(62)

„Jan Paweł II w potrzebie”(list dyr. A. Prokop-Staszec-kiej) (79)

Nadtow numerzem.in.:

Cou Panasłychać?

Z racji dorobku naukowego,talentu klinicystycznego, bądźfunkcji czy stanowiska w życiupublicznym byli na pierwszejscenie. Teraz odeszli ze względuna wiek, stan zdrowia, upływkadencji, wygaśnięcie manda-tu itp. Co robią? – zapytaliśmyT. Popielę, B. Badowskiego,M. Rybakową, W. Tracz,A. Kowala, J. Skołyszewskiego,K. Kaperę, W. Ptaka,A. Przybyszowskiego,J. Kukurbę.

32

X Igrzyska Lekarzy – triathlonfot. Radosław Jastrzębski

2


2

SzanowneKoleżanki i Koledzy!Minęły wakacje. Po urlopach wypoczęci i pełni zapału wróciliśmy do pracy. Tym ra-

zem bez niespodzianek i fajerwerków legislacyjnych. Czyżby stabilizacja? Czy to nie zapiękne?

Chociaż...?Uczestniczyłem w Forum Ekonomicznym w Krynicy. Panel opieki zdrowotnej trwał

dwa dni. Dyskutowano o sprawach wielkich – o ekonomii ochrony zdrowia w skali ma-kro. Ale coś się zmieniło. Już nie udowadniano absurdalnej tezy, że pieniędzy w syste-mie jest dość, tylko zarządzający są niekompetentni, a lekarze są wszystkiemu winni.Brak było tej agresywnej retoryki, która ostatnio towarzyszyła nam na co dzień. Brak teżbyło, niestety, profesjonalistów medycznych podczas dyskusji i przypomnienia, że jed-nak celem działania ochrony zdrowia jest przywrócenie zdrowia choremu człowiekowi.

Z uwagą słuchałem wypowiedzi, p. Sławomira Neumanna, nowego sekretarza stanuw Ministerstwie Zdrowia. Co dziwniejsze, zgadzałem się z większością jego tez.Nie zapowiedział rewolucji, ani kolejnej reformy, a spokojne zmiany, decentralizacjęFunduszu poprzez zwiększenie kompetencji oddziałów kosztem centrali, korekty w funk-cjonowaniu systemu tam, gdzie one są niezbędne. Dla mnie powiało optymizmem, choćnie chwal dnia przed nocą...

A zapowiadało się tragicznie. Tymczasem jest jednak dla naszych Koleżanek i Kole-gów ok. 2500 rezydentur. Pieniądze na ten cel przekazał z Funduszu Pracy dr Włady-sław Kosiniak-Kamysz, minister pracy i polityki społecznej. Minister dobrze rozumie po-trzeby kształcenia lekarzy specjalistów. Ale co będzie w przyszłości, jak się np. zmieniminister pracy, a pozostanie na stanowisku minister finansów, który wcześniej odmówiłna ten cel pieniędzy? Wolę nie myśleć.

Jerzy FriedigerJerzy FriedigerJerzy FriedigerJerzy FriedigerJerzy Friediger

Miło nam poinformować Czytelników, że prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Krako−wie dr hab. med. Andrzej Matyja w dniu 3 lipca 2012 roku otrzymał – nadany przez Prezy−denta Rzeczypospolitej Bronisława Komorowskiego – tytuł naukowy profesora nauk me−dycznych. Oficjalny akt wręczenia nominacji odbędzie się jesienią. My natomiast spieszy−my z gratulacjami nie zwlekając.

Wszelkiej pomyślnościRedakcja „Galicyjskiej Gazety Lekarskiej”

3


3AKTUALNOŚCI Przyjmowanie materia³ów do n-ru zakoñczono 14 wrzeœnia 2012

Agnieszka Pachciarznowym Prezesem NFZ

Jacek Paszkiewicz to już historia. Jego odej−ście (burzliwe, w atmosferze skandalu, równieżna gruncie prywatnym) zwolniło fotel prezesaNFZ. Chętnych do jego przejęcia było kilkuna−stu, w tym – ku zaskoczeniu członków NaczelnejRady Lekarskiej, jej wiceprezes Konstanty Ra−dziwiłł. Ostatecznie, 27 czerwca 2012 roku, sta−nowisko objęła Agnieszka Pachciarz, wicemini−ster zdrowia, rekomendowana przez ministra zdro−wia Bartosza Arłukowicza.

Nowa Prezes NFZ pochodzi z Jarocina, ukoń−czyła Wydział Prawa i Administracji Uniwersy−tetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pomi−mo młodego wieku (jeszcze nie ukończyła 40 lat)ma spore doświadczenie w zarządzaniu placów−kami medycznymi. Była m.in. dyrektorem SPZOZw Słupcy i dyrektorem w Pleszewskim CentrumMedycznym (lider rankingu „Bezpieczny szpital”,opracowywanego co roku przez Centrum Moni−torowania Jakości w Ochronie Zdrowia oraz„Rzeczpospolitą”). Wartym pochwały pomysłemnowej p. prezes jest zamiar powiązania wysoko−ści kontraktów NFZ dla szpitali z ich standardem.Tzw. certyfikaty wreszcie miałyby sens. Czy jed−nak pomysł zostanie urzeczywistniony, dopierosię okaże.

Nową szefową Funduszu czeka jednak arcy−trudne zadanie – opanowanie chaosu po wprowa−dzeniu ustawy refundacyjnej oraz załagodzeniekonfliktu ze środowiskiem lekarskim.

Przy okazji informujemy, że nowymi podse−kretarzami stanu w Ministerstwie Zdrowia (poodejściu J. Szulca i M. Chabera) Prezes Rady Mi−nistrów mianował Sławomira Neumanna, ekono−mistę, wiceprzew. Komisji Finansów Publicznychi Krzysztofa Chlebusa – adiunkta GdańskiegoUniwersytetu Medycznego, z−cę kier. Kliniczne−go Centrum Kardiologii Uniwersyteckiego Cen−trum Klinicznego w Gdańsku.

Decyzja Prezydium NRL z 6 lipca 2012o zawieszeniu protestu

Zgodnie z uchwałą NRL z 22 czerwca 2012roku o przystąpieniu 1 lipca do akcji protestacyj−nej polegającej na wystawianiu recept bez doko−nywania adnotacji o refundacji, Prezydium NRL

„w poczuciu odpowiedzialności za pacjentów orazw trosce o bezpieczeństwo lekarzy i lekarzy den−tystów uczestniczących w akcji protestacyjnejoraz w związku z propozycją Business CentreClub prowadzenia mediacji między NRL a NFZ– postanowiło zawiesić akcję protestacyjną”.

Jednocześnie Prezydium poinformowało, że„dalsze zmiany zasad wystawiania recept na lekirefundowane są niezbędne, a Samorząd lekarskibędzie w dalszym ciągu zabiegać o ich przepro−wadzenie, aby docelowo recepta nie zawierałainformacji o ubezpieczeniu i refundacji”. Prezy−dium postanowiło też zwrócić uwagę lekarzomi lekarzom dentystom, którzy zdecydują się napodpisanie nowej umowy, która nadal jest nie−precyzyjna i niebezpieczna dla lekarzy i lekarzydentystów, iż konieczne jest zachowanie szcze−gólnej ostrożności i staranności przy wystawia−niu recept na leki refundowane”. Uchwała weszław życie z dniem podjęcia, a więc 6 lipca 2012roku.

Bud¿et NFZ na 2013 rokO projekcie budżetu na 2013 rok Oddziału

Małopolskiego NFZ niewiele jeszcze wiemy,toczą się pertraktacje – jak mówi rzecznik MOWp. Jolanta Pulchna. Natomiast w skali kraju spo−dziewany wzrost ma wynieść 2,3 mld zł. Łączniezatem budżet Funduszu planowany jest na pozio−mie 62,8 mld zł. Zapowiadany niewielki wzrostma objąć przede wszystkim opiekę paliatywną,hospicja i sanatoria.

Podkreślamy pojęcie „niewielki”, gdyż w po−równaniu z rokiem 2011 będzie to wzrost o poło−wę mniejszy. Tymczasem łączne długi ochronyzdrowia przekroczyły już 10 mld zł, a procesy są−dowe szpitali z NFZ o koszty zapłacenia nadwy−konań toczą się niemal w każdym regionie.

Kandydacina studia medyczne 2012

Kierunki medyczne na Uniwersytecie Jagiel−lońskim nieodmiennie cieszą się wysokim zain−teresowaniem. Spośród 21 tysięcy kandydatówzabiegających o studia na Almae Matris (niż niewpłynął na ich liczbę), przeszło trzy tysiące (3048)zgłosiło się na kierunek lekarski, gdzie przypada−ło 15,1 osób na jedno z 200 miejsc. O przyjęcie

4


4 AKTUALNOŚCI

na kierunek lekarsko−dentystyczny o 1 miejscestarało się 21,1 osób, przy czym limit przyjęćwyniósł 50 miejsc, o 10 mniej niż w roku ubie−głym. Okrojenie liczby miejsc na stomatologii wy−daje się być właściwą strategią, gdyż już teraz kon−kurencja w tym sektorze usług jest gigantyczna.

Pośród pozostałych kierunków CollegiumMedicum UJ dużym zainteresowaniem kandyda−tów cieszyły się: analityka medyczna (9,3 osóbna 1 miejsce), fizjoterapia (8,2 osób na 1 miej−sce), farmacja oraz elektroradiologia (po 8 osóbna 1 miejsce).

WywiadB. Ar³ukowicza

dla „Gazety Wyborczej”Po drugim etapie zawirowań z receptami na

leki refundowane, po dymisji J. Paszkiewiczaz funkcji prezesa NFZ oraz przyjęciu rezygnacjidwóch wiceministrów (M. Habera i J. Szulca) –Minister Zdrowia udzielił obszernego wywiaduświątecznemu wydaniu „Gazety Wyborczej”z 21/22 lipca 2012.

Niestety, nie możemy tego skomentować,gdyż minister nic nie powiedział, poza zapowie−dzią „końca chałturzenia przez lekarzy”, którzyopuszczają szpitale po 14−tej oraz podkreśleniemswojej satysfakcji z bycia ministrem, jako że„polityka (niestety – dop. red.) to jego pasja”.

Minister obiecał oczywiście „decentralizacjęNFZ” i „wprowadzenie dodatkowych ubezpie−czeń” (jak wszyscy jego poprzednicy), przemil−czał natomiast termin wprowadzenia tych inno−wacji oraz datę zapowiadanego podniesieniaskładki zdrowotnej do 6 procent. To rodzi nadzie−ję, że nic się nie zmieni, za czym od dawna opo−wiada się rosnąca liczba przeciwników wszelkichdalszych reform ochrony zdrowia.

Oczywiście podzielamy oburzenie Ministrao „wyjmowaniu rodzynek z ciasta”, czyli pozba−wianiu publicznych placówek najbardziej opła−calnych procedur, a zafrapował nas pomysł, by„małe placówki – na wzór dużych, publicznych,leczących rozmaite powikłania – zajmowały siępacjentem kompleksowo”... Małe jest piękne, aleczy zawsze?

NiegospodarnoœæPod takim eufemistycznym tytułem „Służba

Zdrowia” z 17/19 sierpnia 2012 przytacza w ob−szernym tekście Klary Klinger przykłady bulwer−sującej gospodarki finansowej w niektórych pla−cówkach ochrony zdrowia. Oto w stołecznymCentrum Onkologii, na które właśnie Krakówwespół z Gliwicami składa się, by zmniejszyćjego deficyt wynoszący 370 mln zł, premia dlajednego z wicedyrektorów wyniosła 112 tys. zł.Ewidencji umów, które zawarto z 920 pracowni−kami na kwotę 8 mln zł, w ogóle nie prowadzo−no. Dla odmiany w Świdnicy miesięczne kontrak−ty wynosiły 30 do 40 tys. zł, a rekordzista zarobił109 tys. zł. Premie dla dwóch ordynatorów w cią−gu 2 lat sięgnęły 1,5 mln.

Kolejne pola nadużyć w ochronie zdrowia tomechanizmy dzierżawienia samemu sobie, przezpośredników zawyżających koszty, własnegosprzętu. Nadal ogromne możliwości tkwią w za−kupach leków dla szpitali i rozmaitych artykułówod nici chirurgicznych po pościel. Horrendalnebywają ceny usług w rodzaju cateringu żywienia,prania pościeli, niemałe też szanse na prywatnezyski tkwią w manipulacjach długami. Nie będzie−my tu nic dalej cytować, zajrzyjcie Państwo dotego tekstu sami, najlepiej z pastylką nitroglice−ryny pod językiem.

Prof. Tomasz Brzostek –dziekanem

Wydzia³u Nauk o ZdrowiuDo informacji nt. nowo wybranych dziekanów

(zawartej w „GGL” 4/129) wkradł się błąd.Dziekanem Wydziału Nauk o Zdrowiu UJ na ka−dencję 2012−2016 wybrano prof. dr. hab. Toma−sza Brzostka, spec. chorób wewnętrznych, dotych−czasowego prodziekana ds. studenckich (studianiestacjonarne), a nie – jak mylnie napisaliśmy –dotychczasową panią dziekan prof. Jolantę Jawo−rek. Obojga uczonych serdecznie przepraszamyza tę pomyłkę – redakcja padła ofiarą nadmierne−go zaufania do słabo zaktualizowanych wiadomo−ści na stronach internetowych.

Nowemu Dziekanowi gratulujemy nominacjii życzymy powodzenia na nowym stanowisku.

5


5AKTUALNOŚCI

Co s³ychaæ w Kobierzynie?Były pikiety, strajki głodowe i absencyjne, de−

speracka walka pracowników o lepsze płace orazniepokój o dalsze losy Szpitala i przynależnychdo niego lokali mieszkalnych. Była nawet mani−festacja przy ul. Basztowej, pod siedzibą Zarzą−du Województwa Małopolskiego, z kukłą znie−nawidzonej dyrektor Szpitala – Marzeny Gro−chowskiej oraz z transparentami „Zmiana dyrek−cji ratunkiem dla szpitala”, „Zamiast restruktury−zacji wdrażacie plan likwidacji” oraz „Marszał−kowie ręce umywają, problemy ludzi wciążtrwają”. W tej chwili w Kobierzynie jest już dużospokojniej.

2 lipca br, podczas sesji Sejmiku Wojewódz−kiego, marszałek Marek Sowa poinformował o od−wołaniu dyrektorki Szpitala, Marzeny Grochow−skiej. Obowiązki dyrektora powierzono najpierwdr Danucie Woźniak (b. zastępczyni M. Grochow−skiej ds. lecznictwa w Kobierzynie), potemdr. Markowi Szwarczyńskiemu – dyr. Departamen−tu Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Marszał−kowskiego, aż w końcu rozpisano konkurs na sta−nowisko dyrektora, który wygrał b. wojewodamałopolski oraz b. burmistrz Niepołomic Stani−sław Kracik, pozostając równocześnie prezesemspółki Małopolskie Parki Przemysłowe, w którejwładaniu znalazło się m.in. zarządzanie nieużyt−kowanym na cele lecznicze terenem Szpitala.

Zadanie jest bardzo trudne. Nikt w Polsce,w resorcie zdrowia nie zauważył jeszcze, że mamykilkanaście, jeśli nie kilkadziesiąt szpitali w obiek−tach bezspornie zabytkowych, których kosztutrzymania z natury rzeczy jest wyższy. Ich wy−burzenie nie wchodzi w grę, ale też szanse na kon−kurowanie z młodszymi obiektami są nieomalżadne. Dlatego żądanie niewielkiego uprzywile−jowania, przy finansowaniu kosztów, jest w pełniuprawnione. To są refleksje ogólne.

A p. Stanisławowi Kracikowi gratulujemyi współczujemy.

Telefonia VoIP w Janie Pawle IIW Szpitalu im. Jana Pawła II w Krakowie

przeprowadzono gruntowną modernizację we−wnętrznej sieci telefonicznej. Nowy system VoIP,

który zastąpił działającą od blisko 15 lat trady−cyjną centralę telefoniczną Alcatel, to prawdzi−wa technologiczna rewolucja.

VoIP to tzw. telefonia internetowa, czyli sys−tem umożliwiający przesyłanie głosu za pomocąłączy internetowych. Dotychczasową centralę wy−łączono i odsprzedano, zrezygnowano z wykorzy−stywania przestarzałej analogowej, miedzianej in−frastruktury kablowej na rzecz sieci kampusowej10 Gb/s, wymieniono też ok. 800 aparatów tele−fonicznych.

Zmiana ta – wg przedstawicieli Szpitala – byłazarówno konieczna, jak opłacalna. Komunikacjawewnętrzna w tak wielkiej placówce to kluczo−wy element pracy całego zespołu, musi być więcniezawodna. Przestarzały system centrali nie dawałgwarancji ciągłości pracy. Nowa telefonia interne−towa ma być o wiele sprawniejsza, a także tańszaw utrzymaniu. Umożliwi też dalszy rozwój „cy−frowego szpitala”, czyli wdrażanie nowych usługzwiększających mobilność pracowników.

Uroczyste otwarcie szybu Regisw Wieliczce

7 września w zabytkowej Kopalni Soli w Wie−liczce uroczyście otwarto odnowiony ze środkówunijnych szyb Regis oraz Trasę Górniczą nowe−go podziemnego szlaku. Całkowity koszt przed−sięwzięcia wyniósł ponad 54 mln zł. Zrewitalizo−wano pochodzący z połowy XIX w. budynek nad−szybia, odtworzono zniszczoną w czasie okupa−cji wieżę wyciągową i obudowę szybu, któregodrążenie zapoczątkowano na osobisty rozkaz królaKazimierza Wielkiego. Zabezpieczono i udostęp−niono 21 wyrobisk komorowych i chodnikowychna trzech poziomach kopalni, umożliwiając do−stęp do komór stanowiących bazę Uzdrowiska.

Uruchomienie szybu Regis to ważne uzupeł−nienie profilu podziemnego Uzdrowiska m.in.o Poradnię Alergologiczną, obok istniejących Pul−munologicznej i Rehabilitacyjnej, a także kończo−nej wiosną tego roku rewitalizacji centrum histo−rycznego miasta Wieliczka. W najbliższym wy−daniu „GGL” obszerniejsza relacja.

Na uroczystość otwarcia szybu przybyli m.in.metropolita krakowski ks. kard. Stanisław Dzi−

6


6 AKTUALNOŚCI

wisz, liczne grono małopolskich parlamentarzy−stów, samorządowcy z wicemarszałkiem Mało−polski Wojciechem Kozakiem, prezydentem Wie−liczki Arturem Koziołem i starostą JackiemŁuszkiewiczem.

Sztuczne serce ratuje ¿ycie dzieckaW środę 20 czerwca br. w Uniwersyteckim

Szpitalu Dziecięcym w Krakowie zespół kardio−chirurgów pod kierownictwem prof. JanuszaSkalskiego wszczepił sztuczną komorę serca dwu−letniemu chłopcu z wrodzoną kardiomiopatią.Chłopiec pilnie potrzebuje przeszczepu serca.Dzięki sztucznej komorze zyska czas potrzebnyna oczekiwanie dawcy.

Półtora miesiąca później, 6 sierpnia br., ci samilekarze dokonali podobnej operacji u 6−letniejdziewczynki cierpiącej na kardiomiopatię nabytąpo infekcji wirusowej.

Zabiegi wszczepienia sztucznej komory u takmałych dzieci są ogromną rzadkością. Po razpierwszy takiego zabiegu u 13−miesięcznej Zuzidokonali lekarze z Kliniki Kardiochirurgii Dzie−cięcej USD w Krakowie w grudniu 2009 r. Wów−czas nowatorski zabieg został sfinansowany przezFundację Radia Zet, która pokryła koszt zakupusztucznej komory (140 tys. zł). Niecały rok póź−niej Zuzia otrzymała nowe serce, dzięki czemudziś żyje i rozwija się prawidłowo.

Po operacji Zuzi zostały opracowane proce−dury umożliwiające sfinansowanie zakupu i wsz−czepienia sztucznych komór przez MinisterstwoZdrowia. Od tamtej pory w Polsce przeprowadzo−no kilka tego typu operacji u małych dzieci.Dwulatek jest drugim, a sześciolatka trzecim pa−cjentem w USD w Krakowie, którym wszczepio−no sztuczną komorę. Operacje przebiegły spraw−nie i bez komplikacji.

PrzebudowaKatedry Medycyny S¹dowej CM UJ29 czerwca br. w Katedrze Medycyny Sądo−

wej CM UJ przy ul. Grzegórzeckiej, kierowanejprzez prof. Małgorzatę Kłys miało miejsce uro−czyste zamknięcie projektu pt. „Przebudowa, mo−dernizacja i wyposażenie infrastruktury dydak−

tyczno−badawczej w Katedrze Medycyny Sądo−wej CM UJ”. Projekt został zrealizowany ze środ−ków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regional−nego w ramach Małopolskiego Regionalnego Pro−gramu Operacyjnego na lata 2007−2013.

W ramach projektu utworzono nowoczesną pra−cownię radiologii tanatologicznej („wirtopsji”) wy−posażoną w tomograf komputerowy, umożliwiają−cy wdrożenie innowacyjnej metody badawczejz wykorzystaniem technik radiologicznych do po−trzeb medycyny sądowej. Jest to przedsięwzięcie pio−nierskie w skali całej Polski. Drugim celem projek−tu była przebudowa i wyposażenie auli wykładowejna 119 miejsc. Wygląd auli po remoncie odtwarzahistoryczny stan sprzed 117 lat, ale z nowoczesnymwyposażeniem. Uroczystości przewodniczył Prorek−tor UJ ds. CM prof. Wojciech Nowak.

Graduation DayKraków dostarczył światu 58 nowych lekarzy

– świeżo upieczonych absolwentów 6−letniejSzkoły Medycznej dla Obcokrajowców Wydzia−łu Lekarskiego CM UJ. 10 czerwca br. w Audito−rium Maximum UJ odbyła się uroczystość zakoń−czenia studiów i wręczenia dyplomów lekarskich.Nowi absolwenci pochodzą przede wszystkimz Norwegii, Kanady, Stanów Zjednoczonych,Niemiec, Arabii Saudyjskiej i Białorusi.

Uroczystości przewodniczyli: Prorektor UJ ds.CM prof. Wojciech Nowak, PrzewodniczącyRady Szkoły Medycznej dla Obcokrajowców CMUJ prof. Piotr Laidler oraz Dziekan WydziałuLekarskiego CM UJ prof. Tomasz Grodzicki.Absolwenci nagrodzili dyplomami najlepszegoich zdaniem wykładowcę kursów przedklinicz−nych – prof. Jana Litwina z Katedry HistologiiCM UJ oraz najlepszego wykładowcę przedmio−tów klinicznych – dr hab. Andrzeja Budzyńskie−go z II Katedry Chirurgii Ogólnej CM UJ.

Nowe w³adze PAUNowym dyrektorem Wydziału V Lekarskie−

go Polskiej Akademii Umiejętności na kadencję2012–2015 został prof. Wiesław W. Pawlik (kie−rownik Katedry Fizjologii CM UJ w latach 2002–2009), sekretarzem zaś prof. Tomasz Brzozow−

7


7AKTUALNOŚCI

ski (prodziekan ds. badań naukowych WydziałuLekarskiego UJ). Przy okazji informujemy, żew skład władz Zarządu Głównego PolskiegoTowarzystwa Fizjologicznego wybrana została nastanowisko sekretarza dr hab. n. med. Agata Ptak−Belowska z Katedry Fizjologi CM UJ.

Wybranym serdecznie gratulujemy.

Sympozjum pamiêciprof. Andrzeja Szczeklika

21−22 czerwca br. w Katedrze Chorób We−wnętrznych CM UJ odbyło się sympozjum „Eico−sanoids, Aspirin and Asthma 2012” poświęconepamięci prof. Andrzeja Szczeklika. W czasie czte−rech sesji naukowych wygłoszono wykłady, któ−re dotyczyły immunologii chorób alergicznych,poszukiwań markerów astmy, mechanizmówmolekularnych zapalenia, zakażeń wirusowychoraz analizy asocjacyjnej genomu w astmie.Współorganizatorem Sympozjum był Szwajcar−ski Instytut Badawczy Astmy i Alergii (SIAF)z Davos, filia Uniwersytetu w Zurichu.

Mija 5 lat od chwili,gdy odeszli A. J. Fortuna i J. Jamski2007 rok był pod względem pożegnań bardzo

przykry. 26 kwietnia odszedł od nas lek. dent.Andrzej Janusz Fortuna, a w niespełna dwa mie−siące później 22 czerwca dr n. med. Jerzy Jamski.Obaj odgrywali w samorządzie lekarskim niepo−ślednią rolę. Andrzeja uznali za patrona swojejnagrody – stomatolodzy i na pewno nie zostaniezapomniany.

Natomiast Jurek, jak to określono w nekrolo−gu „erudyta, słynący z niezależności poglądów”popadł w pewne zapomnienie, choć czasy, którenadeszły stworzyły wyjątkowe zapotrzebowanie,na przymioty charakteru Jemu właściwe. Wszy−scy pamiętali Jego niezrównane polemiki na płasz−czyźnie prawa, logikę wywodu intelektualnego,cywilną odwagę nawet samotnego sporu ze zjaz−dową wiecową zbiorowością. A w redakcji, z którązwiązał się przez lata, był wyjątkowym strażni−kiem poziomu pisma, zawsze podkreślającym ran−gę stanu lekarskiego w życiu publicznym. Czytałod deski do deski każdy numer przed drukiem,korygował, uzupełniał, chwalił i ganił – bo nigdynie był obojętny.

Obu wielkich Nieobecnych bardzo nam bra−kuje. Bo to przecież nieprawda, że nie ma ludziniezastąpionych. Są.

Google konkurencj¹ dla lekarzyTrzy czwarte Polaków leczy niektóre choro−

by samodzielnie, diagnozując się przez Internet –ostrzega „Dziennik Polski” (22 sierpnia br). Oka−zuje się, że wyszukiwarka Google zaczyna zastę−pować wizyty u specjalistów. „E−pacjenci” wpi−sują w internetowe okienko zaobserwowane przezsiebie objawy i w ciągu ułamka sekundy otrzy−mują wynik – nazwy pasujących chorób oraz spo−soby ich leczenia. Internauci „leczą się” też wza−jemnie na przeróżnych forach dyskusyjnych, prze−rzucając się nazwami chorób i skutecznych leków.Jeśli te ostatnie wymagają recepty, pacjenci zgła−szają się do lekarza z wydrukami „swoich” cho−rób i z prośbą o przepisanie im konkretnych me−dykamentów. Bywają tak pewni internetowejdiagnozy, że nie chcą konsultować jej z lekarzemi nie dopuszczają nawet myśli o pomyłce!

Do przyczyn zadziwiającego zaufania do wia−domości wyszukanych w Internecie należą napewno: wygoda (diagnoza bez ruszania się z fo−tela), oszczędność czasu i pieniędzy (kolejki doprzychodni, wydatki na prywatne wizyty, odle−głe terminy przyjęć u specjalistów).

Ale czy tylko?

Uwaga – prywatna firma okradalekarzy!

Lekarze prowadzący własne gabinety na tere−nie całej Polski otrzymują pocztą wezwania dozapłaty 110 zł za wpis do ewidencji przedsiębior−ców. Nadawcą korespondencji jest firma działa−jąca pod nazwą Krajowy Rejestr Informacjio Przedsiębiorcach. I choć druk wygląda na pi−smo urzędowe, w rzeczywistości jest nic niewar−tym świstkiem papieru od komercyjnej firmy.Wielu lekarzy daje się nabrać i wpłaca żądanąkwotę na konto oszustów, a jedynie nieliczni od−najdują informację wpisaną małym drukiem, żekorespondencja stanowi ofertę handlową.

Naczelna Izba Lekarska przypomina, że jedynaopłata związana z rejestracją prywatnej praktyki le−karskiej ponoszona jest jednorazowo na rzecz wła−ściwej okręgowej izby lekarskiej i wynosi 72 zł.

8


8

15 czerwca – 15 września 2012

KALENDARIUMPREZESAKALENDARIUMPREZESA

V Konferencja Chirurgiczna Medycy-ny Praktycznej odbyła się w AuditoriumMaximum w międzynarodowej obsadzie.Podczas sześciu sesji naukowych podjęto fun-damentalne tematy związane z leczeniem tar-czycy, stopy cukrzycowej, przerzutów nowo-tworowych do mózgu, operacji przepuklin itd.W tej ostatniej kwestii miałem swój udział jakowykładowca, no cóż, obok prezesury pozosta-ję przede wszystkim nauczycielem akademic-kim i klinicystą, na co się zresztą nie skarżę(15-16 czerwca).

Wizyta delegacji zaprzyjaźnionej Sło-wackiej Izby Lekarskiej. Rozmowy o dal-szym zacieśnianiu współpracy, która – w na-szym wypadku – wymagać będzie przygoto-wania merytorycznego programu naukowegowzajemnych konferencji (16 czerwca, Kraków)

Lato minęło dostarczając sporowrażeń (najpierw EURO, potem re-kordowe upały, a na koniec susza).Dla lekarzy, niestety, mimo zmian per-sonalnych w NFZ i MZ, kwestia wypi-sywania recept na leki refundowaneoraz karania nas za błędy pozostałatylko kosmetycznie poprawiona.Samorząd zawiesił protest, ale czysłusznie budzi wciąż moje wątpliwo-ści…


8

Posiedzenie Krajowej Rady Trans-plantacyjnej. Tematem było m.in. odwoła-nie konsultanta krajowego ds. okulistyki prof.Jerzego Szaflika. Sprawa wzbudziła sporo emo-cji w całym kraju, osobiście uważam, że nieczas jeszcze na przesądzające opinie (21 czerw-ca, Warszawa).

Posiedzenie Rady Programowej Fo-rum Ekonomicznego w Krynicy ds.Ochrony Zdrowia. Tematem, który zosta-nie poruszony na Forum była m.in. likwidacjaponad stu szpitali powiatowych w Polsce.Czy to dobry pomysł? – nie wiem… Czy niema innego wyjścia? (21 czerwca, Warszawa).

Konwent Prezesów i posiedzenie Na-czelnej Rady Lekarskiej. Podjęcie uchwaływ sprawie upoważnienia Prezydium NRL dozawieszenia akcji protestacyjnej w kwestiizmian w rozporządzeniu dotyczącym wysta-wiania recept na leki refundowane (22 czerw-ca, Lidzbark Warmiński).

Posiedzenie Okręgowej Rady Lekar-skiej w Krakowie (27 czerwca, patrz relacjawewnątrz numeru).

Wizyta u prof. Wojciecha Nowaka,pierwszego od przeszło pół wieku lekarza, któ-remu powierzono obowiązki Rektora Uniwer-sytetu Jagiellońskiego. Wybór ten zamyka sym-boliczną klamrą powrót medycyny do AlmaMater (4 lipca, Kraków).

Zawiązanie Komitetu Organizacyjne-go VIII Kongresu Polonii Medycznej,który ma się odbyć w Krakowie w dniach 23-26 maja 2013 roku, w połączeniu z uroczy-stościami 120-lecia zawiązania pierwszych izblekarskich w Polsce (w Krakowie i Lwowie).Do udziału w Kongresie chcemy zaprosić ok.4,5 tys. lekarzy polskiego pochodzenia z całe-go świata, a w programie kilkunastu sesji na-ukowych pragniemy, w klimacie Krakowa po-ruszyć dylematy etyczne i ekonomiczne współ-

9


9KALENDARIUM PREZESA


9

czesnej, światowej medycyny. Na krakowskiejIzbie spocznie niemały ciężar i odpowiedzial-ność w czym wpierać nas będzie w roli współ-organizatora Federacja Polonijnych Organiza-cji Medycznych z Chicago, Naczelna RadaLekarska, liczymy też na pomoc MSZ w kwestiidofinansowania pobytu naszych rodaków –lekarzy ze Wschodu (4 lipca, Kraków).

Urząd Marszałkowski WojewództwaMałopolskiego powierzył mi przygotowaniespecjalistycznej analizy eksperckiej zawierają-cej elementy programu strategicznego w za-kresie ochrony zdrowia w naszym wojewódz-twie na lata 2013-2020. Głównym celem pro-gramu jest poprawa stanu zdrowia i jakościżycia mieszkańców woj. małopolskiego po-przez oddziaływanie na czynniki kształtującezdrowie, zmniejszanie różnic w zdrowiu i do-stępie do świadczeń zdrowotnych oraz pod-noszenie jakości i efektywności regionalnegosystemu ochrony zdrowia. Analizę, ponad 200stron z załącznikami, przedstawiłem 31 sierp-nia br. w Tomaszowicach Zarządowi Woje-wództwa Małopolskiego z marszałkiemM. Sową na czele.

Nasz sąsiad Teatr Groteska poprosił o promocję swojego programu, który dziśadresowany jest nie tylko do dzieci. W listopa-dzie Teatr zaprasza do udziału w 2. Między-narodowym Festiwalu Teatru Formy z udzia-łem kilkunastu zagranicznych zespołów. We-wnątrz numeru „GGL” program Festiwalui kupon rabatowy upoważniający do udziałulekarzy w przedstawieniach po atrakcyjnej ce-nie (21 sierpnia, Kraków).

Wizyta u Ministra Zdrowia BartoszaArłukowicza. Zaprosiłem Ministra do Komi-tetu Honorowego VIII Kongresu Polonii Me-dycznej. Przedstawiłem opinie krakowskiegośrodowiska medycznego na temat umów z NFZupoważniających do wypisywania recept na lekirefundowane (w Krakowie podpisało je zaled-wie 2,5 tys. lekarzy). Wyraziłem też nadzieję,

że Minister znajdzie chwilę czasu, by spotkaćsię z młodymi absolwentami studiów medycz-nych, którym – tradycyjnie w Krakowie – uro-czyście wręczamy prawa wykonywania zawo-du (24 sierpnia, Warszawa).

XXII Forum Ekonomiczne w Krynicypostawiło kwestię finansów dla ochrony zdro-wia na jednym z głównych planów. Osobiściemówiłem o przekształceniach szpitali publicz-nych (4-6 września, Krynica; szczegółowa rela-cja z Forum wewnątrz numeru).

Wrzesień – koniec lata; posiedzenia NRLi ORL. Oczywiście głównym tematem są kwe-stie współpracy z nowym kierownictwem NFZ,ciągłe rozczarowania środowiska lekarskiegozwiązane z wystawianiem recept, napięcia natle projektów budżetu Funduszu na 2013 rok(Warszawa, 7 września; Kraków, 12 września).

X Jubileuszowe Igrzyska SportoweLekarzy w Zakopanem – jak zwykle zgro-madziły kilkuset uczestników z całego kraju.Rywalizowano w blisko 20 konkurencjach.Wręczono przeszło 300 medali. Nie mam słów,by oddać honor zasługom Izy i Maćka Jachy-miaków – organizatorów Igrzysk (7-9 września,Zakopane – Nowy Targ; patrz foto-relacja we-wnątrz numeru).

W auli Państwowej Wyższej SzkołyTeatralnej uroczystość wręczenia praw wy-konywania zawodu absolwentom WydziałuLekarskiego. Mówiłem o pierwszych, nieła-twych krokach w zawodzie, Jurek Friedigerwygłosił wykład na temat etyki lekarskiej,a Jacek Wójcicki nadał artystyczną oprawę uro-czystości. Absolwenci byli urzeczeni sposobemprzyjęcia ich do zawodu lekarskiego, a lampkaszampana zwieńczyła spotkanie.

Teraz czas na szarą rzeczywistość… (12 wrze-śnia, Kraków).

10


10

Piszę te parę słów bezpośrednio po po-wrocie z Jubileuszowych X Igrzysk Lekarskichw Zakopanem. Wzięło w nich udział ponad 700uczestników – lekarzy z rodzinami z najdalszychstron Polski, ponadto liczna grupa kolegówz Białorusi. Jak zawsze była to wspaniała im-preza dzięki wielkiemu zaangażowaniu Izyi Maćka Jachymiaków, a może w niewielkimstopniu także mojej skromnej osoby.

SEKRETARZ ORL

I znowu jesień...

Sekretarz ORL dr Jacek Tętnowski

Zakończyły się prace adaptacyjne przy saliwykładowej na parterze naszej siedziby przyKrupniczej, ostatecznie może ona pomieścić110 osób, zostały już zainstalowane niezbęd-ne ekrany, projektory, i inne detale technicznedla urządzenia np. ekspozycji fotograficznej.Pozostało wykonanie podestu dla wykładow-ców oraz urządzenie szatni.

Równolegle podjęliśmy kroki prawne ce-lem wykwaterowania lokatorów z oficyny bu-dynku przy ul. Krupniczej. Nie będzie to jed-nak łatwe, a tylko całkowite opróżnienie tejczęści naszej siedziby gwarantuje komplekso-wy remont całego obiektu. Otrzymane WZZiTna prace remontowe to dopiero początek (waż-ny) na długiej drodze do przeprowadzenia ca-łego przedsięwzięcia.

Niestety, nasza próba niwelacji terenupodwórka przy Krupniczej i uzyskania 8-10miejsc parkingowych natrafiła na problemypraktycznie nie do przebrnięcia. Chodzi o drze-wostan na tym terenie, a głównie 80-letni cisrosnący na samym środku! No cóż, możliwościprzesadzenia drzewa praktycznie nie ma, więcparkingu nie będzie!

Dzisiaj tj. 12 września o godzinie 14.00powitamy w naszym gronie (wręczenie PrawWykonywania Zawodu) kolejny rocznik lekarzyi lekarzy dentystów. Życzę im wszelkiej pomyśl-ności w życiu zawodowym i mam nadzieję,że izby lekarskie będą im w tym pomocne.

Zapraszam nowy rocznik Koleżanek i Ko-legów lekarzy do pracy w Komisji Kultury, Spor-tu i Rekreacji. Ostatnie Igrzyska wykazały, żejeśli za organizację możemy się ubiegać o złotymedal, to w rywalizacji sportowej jest krucho.Zwłaszcza w konkurencjach drużynowych (pił-ka nożna, siatkówka, koszykówka) kiepsko.A przecież nie tak dawno nasza drużyna piłkinożnej pod wodzą dr. Balawandera święciłatriumfy nawet na Mistrzostwach Świata Medy-ków. Czas najwyższy powrócić do tych wspa-niałych czasów!

Serdecznie wszystkich pozdrawiam!

Pozwolę sobie jednak jako przewodni-czący Komisji Kultury i Sportu Naczelnej RadyLekarskiej na smutną refleksję. Gdy w trakciespotkania Komisji w Zakopanem padła propo-zycja by organizację kolejnych igrzysk lekarskichprzejęła inna Izba, zapadła znacząca cisza, chęt-ny nie było. Kontynuacja tej największej imprezysportu lekarskiego pozostaje zatem na naszychkrakowsko-podhalańskich barkach.

Kolejny sezon letni w Stomio minął podznakiem kryzysu w Grecji, wyższych cen i nie-co mniejszej frekwencji niż zwykle. Mnie oso-biście jest bardzo przykro, że z powodów ro-dzinnych po raz pierwszy od 16 lat nie mogłemtam spędzić wakacji. Może uda się w przyszłymroku, kto wie!?

11


11

– Gratuluję wyboru na zaszczytne stano−wisko rektorskie, trudno mi jednak nie zapy−tać, czy żegna się Pan z pracą uczonego?

– Żegnać się nie żegnam. W jakimś krótkimwywiadzie już wspomniałem, że zatrudniając sięprzed laty w Akademii Medycznej w Krakowiemiałem na celu głównie prowadzenie badań nauko−wych, o dydaktyce niewiele wówczas wiedziałem.

– Ale od dydaktyki wypada mi zacząć. CzyCollegium Medicum faktycznie zmniejszyłolimit naboru na kierunek lekarski, traktująctę decyzję jako swego rodzaju reakcję nalikwidację stażu podyplomowego, pociągającąza sobą niebezpieczeństwo pogorszenia się po−ziomu kształcenia medycznego?

– Głównym powodem zmniejszenia naborujest reforma studiów medycznych, do której do−stosowując nasz program kształcenia nie wolnonam było stracić z pola widzenia dwóch najważ−niejszych kwestii związanych z jego realizacją.Po pierwsze, musimy utrzymać standard kształ−cenia, z którego jesteśmy dumni, abstrahując

bowiem od Uniwersytetu Jagiellońskiego jako ca−łości, CM UJ jako uczelnia medyczna znajdujesię od lat w rankingach w pierwszej trójce najwy−żej ocenianych w Polsce, a w ostatnim okresie napierwszym miejscu. I chcemy ten standard kształ−cenia utrzymać. Dlatego musimy wprowadzaćoraz rozwijać nowoczesne technologie edukacyj−ne, które nie mogą się odbywać w zbyt dużychgrupach. Tego wymaga np. nauczanie problemo−we, laboratoryjne nauczanie umiejętności prak−tycznych, telemedycyny z elementami symulacjimedycznej. Zresztą w skali Polski wszystkieuczelnie walczą o modernizację zarówno bazy jaki metod kształcenia. My zabiegamy o nią poprzezswoje kontakty międzynarodowe, nasza kadradokształca się systematycznie w najlepszychuczelniach medycznych na świecie, na uniwersy−tetach w Edynburgu, w Rochester, New Yorkw Stanach Zjednoczonych i w Monachium.Dla mnie głównym powodem zmniejszenianaboru jest zatem chęć utrzymania standardu na−uczania w kontekście różnych procedur dydak−tycznych. Po drugie, i to jest poza dyskusją, do−tąd student kończąc studia wychodził z uczelni,zaś my nie musieliśmy martwić się, gdzie on sięznajdzie, w tym czy innym szpitalu w Krakowie,czy gdzieś na drugim końcu Polski. A w tej chwi−li to my musimy studentów przygotować do prak−tycznego wykonywania zawodu na szóstym roku,który zastąpi dotychczasowy staż. Na szczęściemogę powiedzieć – to informacja z ostatniegow minionej kadencji posiedzenia KonferencjiRektorów Akademickich Uczelni Medycznych(KRAUM) – że rektorzy uczelni medycznychmają pełną świadomość tego problemu zarównood strony konieczności zapewnienia kadry – (dlazajęć w małych grupach), w systemie mentor−uczeń (1 nauczyciel na 2−3 studentów) – jak i bazy,

Rozmowa z prof. dr hab. Piotrem Laidlerem,nowym prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. Collegium Medicum

Reforma szkolnictwa medycznegowymaga specjalnej ustawy o szpitalach klinicznych

UNIWERSYTET JAGIELLOŃSKI

12


12

na co niezbędne są stosowne środki i mamy sy−gnały, że Ministerstwo przewiduje dofinansowa−nie uczelni w zakresie wynikającym z koniecz−nych zmian programu. To poważny problem: kimkształcić – kadra i gdzie kształcić – baza. Processubsydiowania powinien się był już zacząć jeślichcemy porządnie przygotować i realizować refor−mę.

– Ale Panie Profesorze, rok nauczaniamniej, to rok mniej.

– To prawda. Kształcenie medyczne było re−alizowane inaczej, finał miał miejsce poza uczel−nią. Teraz ma być realizowane w innym trybie.Trwało 7 lat, a będzie teraz trwać 6 lat. Dlategom.in. na szóstym roku „student stażysta” musi byćw małej grupie, a w kształcenie musi być zaanga−żowana większa liczba osób. No i musi być baza.Pierwszą rzeczą są ludzie, a drugą rzeczą jest baza.My musimy mieć poczucie bezpieczeństwaw zakresie możliwości przeprowadzenia procesukształcenia. Musimy pamiętać, że reforma stu−diów medycznych zbiegła się w czasie z reformącałego systemu kształcenia uniwersyteckiego,opartą na tzw. Krajowych Ramach Kwalifikacji(KRK), będącą kontynuacją, kolejnym etapemwprowadzania w Polsce „systemu bolońskiego”.KRK spowodowały opracowanie nowych standar−dów nauczania medycyny w oparciu o trzy pod−stawowe cele kształcenia: wiedzę, umiejętnościoraz kompetencje społeczne. Jesteśmy zobligo−wania do jej przeprowadzenia. Proszę teżpamiętać, że mamy także studentów zagranicz−nych, wobec których musimy się wywiązać z na−szych zobowiązań, aby uzyskując dyplom byligotowi do wykonywania zawodu. W tym zakre−sie nie mamy co liczyć na wsparcie Ministerstwa.

– Panie Profesorze. Jakość kształcenia me−dycznego w Polsce jest zagrożona nie tylkoskróceniem toku studiów. Niepokój budzi teżnie do końca zrozumiały zamiar przekształce−nia szpitali klinicznych w jakieś spółki, gdziez natury rzeczy miast dydaktyki na pierwszemiejsce wysunie się rachunek ekonomiczny.Nie wiem, jak się Pan poczuje, gdy nagle spad−nie Panu na głowę dwa tysiące pracownikówi siedemdziesiąt milionów deficytu.

– O deficycie nie mówmy..., mam nadzieję,że do niego nie dojdzie!

– Dobrze, ale w uczelniach mają przecieżpowstać jakieś spółki.

– Tak, najogólniej biorąc będą to spółki kapi−tałowe prawa handlowego. Istnieje spore zróżni−cowanie, jeśli chodzi o pogląd na temat tego roz−wiązania – proponowanego czy wręcz wymusza−nego. Jeśli do 31 grudnia 2012 roku nie zbilansu−jemy wydatków, poniesionych kosztów i przycho−dów, to staniemy w obliczu konieczności wyko−nania jakiegoś ruchu, np. zgłoszenia szpitala dolikwidacji, co dla mnie jest absurdem, bo posta−wilibyśmy w ogóle kształcenie medyczne podznakiem zapytania. Trzeba w końcu mieć świa−domość, co to jest uczelnia, że są profesorowie,jest baza kliniczna, a przede wszystkim, choćwymieniam je na końcu, są szpitale z pacjentami.Ta baza kliniczna ma swoje ścisłe uwarunkowa−nie jeśli chodzi o ludzi, którzy są tam zatrudnie−ni, bo oni z jednej strony muszą prowadzić bada−nia naukowe, z drugiej prowadzić zajęcia dydak−tyczne, a po trzecie zajmować się udzielaniemświadczeń zdrowotnych.

– Mówi się o przeniesieniu bazy klinicznejdo normalnych szpitali specjalistycznych.Tylko że one są nieprzygotowane do powierze−

Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego kszta³ci obecnie ponad 6000 tysiêcy studentów i zatrudniablisko 1200 nauczycieli akademickich na trzech wydzia³ach: Lekarskim, Farmaceutycznym i Nauk o Zdrowiu. Bazêkliniczn¹ uczelni stanowi¹ cztery szpitale: Szpital Uniwersytecki, Uniwersytecki Szpital Dzieciêcy, UniwersyteckaKlinika Stomatologiczna oraz Uniwersytecki Szpital Ortopedyczno-Rehabilitacyjny w Zakopanem, dla którychCM UJ jest organem za³o¿ycielskim. W strukturze uczelni znajduje siê ponadto Szko³a Medyczna dla Obcokrajow-ców, kszta³c¹ca ok. 600 studentów z ponad 20 krajów œwiata, g³ównie z Norwegii, USA i Kanady.


13


13

nia leczenia studentom, mają też swoją odpo−wiedzialność.

– Bazę kliniczną przygotowuje się i konstru−uje według innych założeń i misji, które pełniuczelnia. Trudno więc oczekiwać, by nagle zwy−kłe szpitale podjęły tego typu działania. Oczywi−ście takie ruchy można wykonywać, ale przecieżnie na skalę całego systemu kształcenia studen−tów w uczelniach medycznych. Jestem general−nie, tak jak wszyscy rektorzy uczelni medycznych,którzy od 1 września obejmują tę funkcję, zanie−pokojony sytuacją, w jakiej się znajdujemy.W związku z tym trwają cały czas działaniaKRAUM na rzecz opracowania ustawy o szpita−lach klinicznych.

– Specjalnej, odrębnej...– Oczywiście i to wszystkim wydaje się cał−

kowicie logiczne. Adresujmy to do bezpośrednie−go przełożonego, jakim jest Ministerstwo Zdro−wia, które też jest pod presją jakiegoś imperaty−wu finansowego. Pewien wymiar poprawnościw tym rozumowaniu jest, bo my nie byliśmy na−uczeni działania według tak ostro egzekwowanejdyscypliny finansowej. W związku z czym trwa„przeciąganie liny”, by wymusić na ludziach pod−porządkowanie się ekonomicznym zasadom sen−su stricto, a równocześnie by realizować wielkie,wspaniałe misje. Myślę, że moi koledzy – rekto−rzy uczelni medycznych – nie będą mi mieli zazłe, gdy wspomnę tylko bez wnikania w jakie−kolwiek szczegóły, na co za wcześnie, że pojawi−ło się światełko w tunelu. Bowiem w ostatni pią−tek, 7 września, miało miejsce spotkanie KRAUMz Ministrem Zdrowia, p. Bartoszem Arłukowi−czem i Wiceministrem Zdrowia p. KrzysztofemChlebusem. Otwarte zostały, miejmy nadzieję,drzwi dla dalszych wspólnych działań.

– W związku ze Szpitalem Uniwersyteckimmam pewne pytanie szczegółowe, dotyczącewarunków krakowskich. Oto pojawiła się nałamach „Gazety Wyborczej”, poparta przezprofesora Tomasza Grodzickiego, dziekanaWydziału Lekarskiego idea poszerzenia bazyklinicznej tego szpitala o nowe obiekty powstałena terenie Szpitala Jana Pawła II. Czy pomysłten wart jest rozpatrywania, pomijając kwe−stie własnościowe? Naturalnie w ślad za tym,Panie Profesorze, zapytam o losy budowy Szpi−tala w Prokocimiu.

– Kwestia Szpitala Jana Pawła II jest relatyw−nie nowa w stosunku do problemu bazy SzpitalaUniwersyteckiego, niemniej są tam kliniki uni−wersyteckie, w związku z tym jest też spora częśćkadry na odpowiednim poziomie akademickim.Istnieje więc duża asocjacja pomiędzy uczelniąa Szpitalem Jana Pawła II. Znaczenia chorób ukła−du krążenia i kardiologii nie muszę tłumaczyć.Powiem zatem, że w tej kwestii istnieje dość dużykonsensus ze strony uczelni. Różnice mogą doty−czyć detali, ale wszyscy generalnie nie mielibynic przeciwko temu, żeby w jakiejś formie rzeczwprowadzić w życie, tym bardziej, że Szpital JanaPawła II też ma aspiracje dydaktyczne. Z naszejstrony pan dziekan Grodzicki i pan rektor UJWojciech Nowak są podobnego zdania. Problempolega na tym, że jest to koronny szpital Marszał−ka Województwa Małopolskiego, z określonymiuwarunkowaniami.

– A co w kontekście tej fuzji z wizją budo−wy Szpitala w Prokocimiu?

– Zadaje mi Pan jedno z najtrudniejszychpytań, którego zresztą mogłem się spodziewać.Odpowiem, jak potrafię. Czytelnicy „GalicyjskiejGazety Lekarskiej” mają prawo dowiedzieć sięczegoś więcej o osobie, której społeczność aka−

Collegium Medicum bierze udzia³ w miêdzynarodowych programach badawczych i edukacyjnych, wspó³pracu-j¹c m.in. z uniwersytetami w Montpellier, Rochester, Greifswald, Edynburgu, Tor Vergata, Irvine, Wiedniu.W najbardziej presti¿owym ogólnopolskim rankingu uczelni medycznych organizowanym przez „Perspektywy”i „Rzeczpospolit¹” w maju 2012 roku Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego zosta³o sklasyfikowane napierwszym miejscu wœród uczelni medycznych, a Wydzia³ Lekarski otrzyma³ ostatnio tytu³ Krajowego NaukowegoOœrodka Wiod¹cego (KNOW).


14


14

demicka powierzyła stanowisko Prorektora Uni−wersytetu Jagiellońskiego do spraw CollegiumMedicum, bez wątpienia jednej z najlepszychuczelni w Polsce. Ja nie uciekam od tego pytania,ale jest ono dla mnie przedwczesne, myślę, że zapół roku będę miał większe rozeznanie. Proszęmieć świadomość, że ja byłem głównie związanyz badaniami naukowymi, ze współpracą między−narodową. Żeby odpowiedzialnie się wypowia−dać, muszę temat bardziej szczegółowo rozpo−znać. I takie rozpoznanie czynię już od jakiegośczasu. Czytałem m.in. Pański artykuł o SzpitaluUniwersyteckim, zresztą bardzo dobrze przedsta−wiający cały splot rozmaitych okoliczności, któ−re wpływają na jego los. Można formalnie powie−dzieć – jak mówił pan rektor Wojciech Nowak,że od koncepcji nie odstępujemy. Proszę pamię−tać, że jest to idea zakotwiczona w świadomościKrakowa dawno, dawno temu.

– Od połowy XX stulecia, co wskazuje namiarę naszej bezradności...

– Niestety, z takich czy innych względów, losytak się potoczyły, że stale jest to koncepcja. Ja już nie wiem, od którego z rektorów poczyna−jąc, w nowszych czasach od rektora Konturka,przez rektora Zembalę, rektora Pawlika, wszyscygdzieś się z tym problemem zderzali, ostatnio rek−tor Nowak. Najwyraźniej nie jest to problem pro−sty. Z jednej strony – jak mówi pan rektor Nowak– państwo polskie przeznaczyło w budżecieMinisterstwa Zdrowia osiemset milionów złotychna budowę nowego szpitala, pod hasłem „Nowasiedziba Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie−Prokocimiu”, a więc ze wskazaniem nawet loka−lizacji. Znam wymogi współczesności, bo jeżdżętroszkę po świecie, oglądam szpitale w różnychuczelniach np. amerykańskich, to są obiekty,w których kompletują się wszelkie typy działal−ności medycznej, diagnostycznej i terapeutycznej.Wiem, choć też żadnych wyliczeń nie robiłem,nie prosiłem o nie wcześniej, że remont jestna ogół droższy, niż budowa nowego szpitala.Nie można jednak mieć pretensji do kogokolwieko wydatki na renowacje, modernizacje, adaptacjewielu z jednostek w Szpitalu Uniwersyteckim przy

ul. Kopernika, bo inaczej nie zakontraktowaliby−śmy w NFZ−cie niczego, nie moglibyśmy prowa−dzić ani kształcenia, ani opieki medycznej.Ale słuszny jest oczywiście też taki rozpaczliwygłos pana dyrektora SU, że tak dalej być nie może,że coś z tą bazą trzeba zrobić, jakoś ten problemrozwiązać.

Formalnie rzecz biorąc, z punktu widzeniatechnicznego, został ogłoszony przetarg na wy−cinkę tych nieszczęsnych drzew, tego lasu – jakPan to ładnie nazywa – w Prokocimiu. Wkrótcepowinniśmy wybrać oferenta. Formalnie czynio−ne są zatem przez władze uczelni, przez kolejnychrektorów, działania w celu kontynuowania przed−sięwzięcia, któremu na imię szpital w Prokoci−miu. Teoretycznie jest osiemset milionów, a kosztinwestycji sięga według planu miliarda i 200 mlnzł, a w chwili obecnej zapewne więcej. W projek−cie to jest 925 łóżek, dla porównania w tej chwilimamy 1300 w Szpitalu Uniwersyteckim. W świe−tle budowy nowego centrum urazowego (CUM−RIK) na ul. Botanicznej – powinno się chyba za−bezpieczyć jego funkcjonowanie w oparciu o istnie−jącą bazę Szpitala Uniwersyteckiego przy ul. Ko−pernika. Czy i jak uda się rozwiązać problem od stro−ny finansowej, to ja w tej chwili, więcej Panu po−wiedzieć nie potrafię. Prowadzę aktualnie stosow−ne rozpoznanie i szeroko zakrojone rozmowy.

– Panie Profesorze, panie Rektorze –nie wiem, która z form jest właściwsza, nie−mniej pytanie brzmi: czy integracja Uniwer−sytetu z dawną Akademią Medyczną ma wy−miar wyłącznie formalny? Czy są jakieś prak−tyczne związki poza wydawaniem dyplomówUJ absolwentom studiów lekarskich? Budżetysą odrębne, księgi hipoteczne odrębne, oto Uni−wersytet przejmuje szpital w Witkowicach, alego nie oddaje Collegium Medicum, tylkowchłania jak jamochłon. Związek studiówlekarskich z Uniwersytetem jest historyczny,tego nie musimy przypominać, ale czy Pańskimzdaniem – przepraszam za radykalizm pyta−nia – Collegium Medicum w ogóle jest nampotrzebne? Czy nie wystarczyłyby kolejnewydziały Uniwersytetu Jagiellońskiego?


15


15

Ja wiem, że świadectwem najwyższej integra−cji jest osoba profesora Wojciecha Nowaka,właśnie lekarz zastał rektorem Uniwersytetu.Ale czy Wydział Lekarski UJ nie byłby wła−ściwszą nazwą?

– Szereg działalności tak zwanych akademic−kich, czy wykonuje się je w Krakowie czy w No−wym Yorku czy w Paryżu, posiada podobne zna−miona. Zamysłem universitas było łączeniewszystkich dziedzin nauki, dążenie do pełnej wie−dzy i dostarczanie możliwie kompletnej eduka−cji. Tymczasem po wojnie powstawały uczelniemedyczne na nowej bazie. One nie miały nicwspólnego z uniwersytetami, tylko niektóre, po−wstały na bazie wydziałów lekarskich wyłączo−nych z uniwersytetów, tak jak w Krakowie. Więk−szość powołano później, aż powstał cały pionuczelni medycznych, pod nadzorem z oczywi−stych, bądź nie oczywistych względów, Minister−stwa Zdrowia. W związku z powyższym, my je−steśmy nie tylko elementem universitas, ale teżmamy bardzo mocną pozycję w rodzinie uczelnimedycznych. Oprócz nas tylko uniwersytet byd−gosko−toruński, Mikołaja Kopernika, ma swojeCollegium Medicum, które posadowił z pewnychpowodów w Bydgoszczy. Wszystkie pozostałeuczelnie medyczne poprzekształcały się w ostat−nich latach w uniwersytety medyczne, ale wszyst−kie łącznie z nami posiadają wydziały farmacjii rozmaicie nazywane wydziały nauk o zdrowiu.

Wydział Lekarski UJ był jednym z trzechpierwszych, które tworzyły podwaliny dla powsta−nia uniwersytetu obok sztuk wyzwolonych i pra−wa. Medycyna ma zatem takie samo prawo dologo uniwersytetu, jak dwa pozostałe wydziałyi wszystkie inne, które powstały na przestrzeniwieków. A że zostaliśmy wbrew naszej woli wy−jęci stamtąd, nikt nas nie pytał, to były decyzjepolityczne. A dzisiaj każdy realizuje się na swójsposób, trochę inaczej na wydziale prawa, inaczejna wydziale biologii i nauk o ziemi. I to jest uza−sadnione. Jak już wspomniałem we wcześniej−szym wywiadzie dla „Medical Tribune” (Nr 12/2012 z 18 lipca) „będę chciał w sposób racjonal−ny i uzasadniony kontynuować proces integracjimiędzy UJ a CM. To, co wspólnie obie wbrew

woli rozdzielone części uniwersytetu osiągnęływ ramach integracji warto pielęgnować i utrwa−lać, bo to wzmacnia wszystkich.” Ale my mamyswoją konkretną pozycję, swój dorobek, jesteśmyszanowani jako Collegium Medicum i choć niejesteśmy osobną uczelnią, jesteśmy rozpatrywanisamodzielnie w rankingach za działalność me−dyczną, która jest wysoko oceniana. Jednocześniemusimy więc, jak mówiłem we wspomnianymwywiadzie, pamiętać o tożsamości. Należymydo wielkiej rodziny uczelni medycznych, w któ−rej cieszymy się zasłużonym uznaniem – tegokapitału nie wolno zaprzepaścić.

Ja podczas „stażów” zagranicznych najwię−cej czasu spędziłem w Stanach Zjednoczonych,byłem też w Niemczech – mówię w kontekścieakademickim – i uważam konstrukcję uniwersy−tetu jako instytucji spajającej, tak zwane schoolsof medicine (nasze Collegium Medicum), law(prawa), natural sciences (nauk przyrodniczych)czy humanities (nauk humanistycznych) etc zawłaściwą. Proszę mi wierzyć, że ludzie, którzyzajmują się filologią i biologią, reprezentują dwazupełnie odmienne światy w sensie instrumenta−rium pojęciowego, warsztatowego, metodologiibadań i kształcenia. Więc trudno jest to na pozio−mie codziennej działalności łączyć. Dlatego ta−kie wyosobnienie rozmaitych tworów daje szan−sę homogennego, sprawnego działania.

Podsumowując powiedziałbym następująco:moim zdaniem obecny status Collegium Medicumjest najlepszym z możliwych rozwiązań. Korze−niami tkwiąc w UJ wykazuje jednocześnie dobrzerozumianą odrębność i niezależność uwarunko−waną finansowaniem działalności poprzez Mini−sterstwo Zdrowia, co jest wyłączną cechą uczelnimedycznych.

– Panie Profesorze, porozmawiajmy jesz−cze o kadrze. W Krakowie działa cyklotron,kupiono kolejny PET, powstał KNOW, two−rzy się baza nowoczesnych badań naukowych.Czy mamy jakieś szanse w nauce światowej,bo w rankingach sytuujemy się nie najlepiej…?

– Mamy, ale to wymaga trochę czasu. Są tzw.historyczne uwarunkowania, w jednych miejscach


16


16

świata następował w XIX wieku dynamiczny roz−wój, w innych był trochę opóźniony. My nigdynie byliśmy w czołówce, nie czarujmy się. Możeza Jagiellonów, ale niestety straciliśmy tę wyjąt−kową okazję bycia mocarstwem europejskim.

– Coś tam jednak, choćby w astronomiiznaczyliśmy, od Kopernika przez Helwecjuszado Wolszczana…

– To prawda, ale generalnie Anglosasi mająniewyobrażalnie dominującą pozycję w nauce.Nowoczesna nauka ma swoje początki w Anglii,choć medycyna w XIX wieku rozwijała się bar−dzo dynamicznie także, a może nawet główniew Niemczech. Ale do czego zmierzam? Nie moż−na oczekiwać, że w kraju, który nie miał swojejpaństwowości przez prawie półtora wieku, doko−na się jakichś cudów. I tak utrzymano ciągłośćUniwersytetu Jagiellońskiego jako instytucji.Musimy mieć trochę czasu. Ja jestem, jak każdyPolak sceptyczny wobec każdej władzy. Rozu−miem, że względem mnie ludzie też będą scep−tyczni. Byle się to nie przeradzało w anarchię,która wszystko psuje. Nam potrzeba czasu.Jest mnóstwo wspaniałych ludzi, co najmniej dwa−dzieścia procent naszych studentów na studiachmedycznych w każdej uczelni na świecie byłobyw czołówce. W Stanach Zjednoczonych w XIXwieku powstała baza industrialna, która wchła−niała wszystko co innowacyjne. U nas tego niebyło, wszystko wymaga czasu. Wszyscy wiemy,że Polacy po akcesie do Unii Europejskiej, naglezaczęli wyjeżdżać, w tym bardzo wielu lekarzy.Dziś to zainteresowanie spada. Ja to obserwujętakże na własnym poletku, my wysyłamy wielu

studentów do uczelni amerykańskich, gdzie onipierwszorzędnie się znajdują, są wysoko ocenia−ni. I oni wracają, bo Polska zaczyna być miejscemrównież w odniesieniu do medycyny, gdzie moimzdaniem jest możliwa kariera zawodowa.

– Panie Profesorze, sytuacja się odwraca.Polacy nie tylko chcą wracać, ale nawet niechcą wyjeżdżać na studia za granicę. Przy oka−zji, ponieważ Pan sprawował nadzór nad stu−diami medycznymi dla obcokrajowców, pro−szę mi wytłumaczyć, jak można w ciągu trzechlat wykształcić lekarza, bo takie oficjalneinformacje o wręczeniu dyplomów otrzymuje−my z Collegium Medicum?

– To nieporozumienie. Prowadzimy normal−ne studia dla absolwentów szkół średnich, matu−rzystów, podobnie jak w Polsce, sześcioletnie,podlegające tym samym rygorom. Czyli terazw wyniku reformy, o czym wcześniej mówiliśmy,będzie to cykl pięcioletni, plus rok stażu. I jestteż program czteroletni, jakby uzupełniający, dlaludzi po koledżach (college), odbywających czterylata wcześniejszego kształcenia i posiadającychtzw. licencjat BA (bachelor of art) lub BS (ba−chelor of science). Oni, w trakcie tego wstępnegokształcenia dojrzewają, często później wybiera−jąc medycynę jako kierunek studiów tzw. post−graduate, zwłaszcza ci, którzy studiowali naukiprzyrodnicze. Oczywiście muszą zdać stosowneegzaminy państwowe obowiązujące w USA lubkrajach, z których pochodzą, wykazać się odpo−wiednią ilością godzin w rozmaitych przedmio−tach, takich jak chemia, fizyka, matematyka, bio−logia. Przyjmując ich, w pewnym sensie akceptu−jemy pewien zakres kształcenia jakie otrzymaliw ciągu tych czterech lat i kwalifikacji przedme−dycznych. Traktuję w tej chwili ten temat oczy−wiście bardzo skrótowo.

– Panie Profesorze, jaka jest ilościowa ska−la tego kształcenia? Skąd pochodzą słuchacze,z jakich są krajów?

– Mamy około sześciuset studentów, a byłoich ośmiu, gdy zaczynaliśmy niecałe dwadzieścialat temu. Przede wszystkim są to studenci z Nor−


17


17

wegii, gdzie nie kształci się wystarczającej ilościlekarzy. Polska jest krajem najczęściej przez nichwybieranym na studia medyczne, a my Krakówi UJ CM mamy tam bardzo dobrą opinię. Licznisą Kanadyjczycy, zwłaszcza polskiego pochodze−nia, dalej obywatele Stanów Zjednoczonych,Malezji. Ci ostatni są świetnie zmotywowani donauki. Ale są też pojedyncze przypadki studen−tów z Tunezji, z Australii.

– Chińczyków jeszcze nie ma?– Mamy bardzo rygorystyczny tryb rekruta−

cji, nie ma mowy o zawarciu jakiejś umowy, nazasadzie, że druga strona nam kogokolwiek po−syła bez naszego wglądu w jego przygotowaniedo studiowania medycyny. Były takie próby zestrony Arabii Saudyjskiej, przyjęliśmy jedenastustudentów, a chodziło o wielu wiecej, nawet o stu.Nie wszystkie uczelnie w Polsce stawiają takiewymagania, ale nie chcę się na ten temat wypo−wiadać. Z jedenastu, których przyjęliśmy, ośmiuzostało skreślonych, jeden odebrał dyplom w tymroku.

– Panie Profesorze, kończąc już naszą roz−mowę: co Pan sobie stawia za cel w ciągu tychczterech lat? Co Pan uważa za najważniejsze?Co za najtrudniejsze?

– Istnieją myśli z kategorii marzeń i myśliz kategorii realiów. W tej drugiej, naprawdę możePan mi wierzyć, przede wszystkim nie chciałbymnic zepsuć. To wcale niełatwe, niestety, porusza−my się w bardzo skomplikowanej przestrzeni.Chciałbym zachować zdrowy rozsądek i dystansdo spraw, których nie zdołam załatwić. Tak więc„primum non nocere”, przede wszystkim nie szko−dzić. Będę też robił wszystko, by przyczynić siędo właściwego posadowienia szpitali klinicznychw Polsce. To jest baza kształcenia medycznego.Jeśli nasi absolwenci, nasi lekarze będą dobrzeodbierani na świecie, „obiektywnie weryfikowa−ni na wolnym rynku” będzie to z pożytkiem dlanas wszystkich. A druga rzecz to badania nauko−we, z których jakby wyrosłem. Chciałbym przy−czynić się do utrzymania w CM UJ sprzyjającychwarunków, dobrego klimatu oraz prawidłowo

zorganizowanej i wykorzystywanej, możliwie jaknajbardziej nowoczesnej bazy. Mamy już sporesukcesy na tym polu, wspomniał Pan samo KNOW, ja dorzucę OMICRON i szereg gran−tów miedzynarodowych. Pragnąłbym też przyczy−nić się do powstania właściwych rozwiązań ad−ministracyjno−prawnych dla badań klinicznychw Polsce, tworzenia ich bazy, również w ramachwspółpracy międzynarodowej.

– A w sferze marzeń?– Punktem wyjścia jest sytuacja, z którą ze−

tknąłem się dawno w Stanach Zjednoczonych.Uczelnia w której spędziłem jakiś czas prowadzącbadania w zakresie biochemii, Purdze Universi−ty, znajdowała się w stanie Indiana. Bardzo do−bra techniczna uczelnia, później także przyrodni−cza. I tam dowiedziałem się, że oto ponad półtoramiliona dolarów do jej budżetu jest wnoszoneprzez absolwentów. Każdy bowiem gdzieś sięuczy, rozwija, i jeśli zachowa odpowiednią więźz uczelnią, to jest szansa, że on w jakiś sposób sięz nią utożsami i będzie wspierał działalność ma−cierzystej uczelni, będzie wręcz dumny że jest jejwychowankiem. Jest teraz takie modne pojęciefundraisingu, to znaczy tworzenia klimatu wokółróżnych akcji, działań, których celem jest w dal−szej perspektywie pozyskiwanie pozabudżeto−wych środków finansowych na rozwój np. uczel−ni. To należy robić profesjonalnie, koniec chałup−nictwa sprzed lat. Trzeba stworzyć warunki dopowstania związku absolwentów (Alumni Asso−ciation). Coś takiego niby na Uniwersytecie ist−nieje, ale bardzo luźnego. Poczyniliśmy już pierw−sze kroki w tym kierunku i w zakresie School ofMedicine in English na Wydziale Lekarskim CMUJ stworzyliśmy klub absolwentów (AlumniClub), taki pierwszy kroczek...

– Panie Profesorze, zbliża się Pan do tejkoncepcji francuskiej ENI, której absolwencistanowią elitę kraju.

– Każdy z nas marzy, byśmy byli najlepsi.

– Chcę jeszcze zapytać o samorząd lekar−ski. Co Pan o nim myśli? Miał tu być uczestni−


18


18

Piotr Laidler, ur. 1949 w Krakowie; prof. nauk medycznych,biochemik, absolwent Wydzia³u Matematyczno-Fizyczno-Che-micznego UJ (dyplom 1971); odby³ sta¿e naukowe w USAna Purdue University (10 lat) i University of S. Carolina;asystent, adiunkt, a nastêpnie dyrektor w Instytucie Bioche-mii Lekarskiej AM i UJ (1996-2005); prodziekan Wydzia³uLekarskiego CM UJ ds. Nauki i Wspó³pracy Miêdzynarodowej(od 2002), pe³nomocnik rektora w tym¿e zakresie, przewod-nicz¹cy Rady Szko³y Medycznej dla Obcokrajowców; od 2008profesor zwyczajny na Wydziale Lekarskim UJ; cz³. w³adzPol. Tow. Biochemicznego. Przedmiotem zainteresowañ na-ukowych poszukiwanie metod skutecznego leczenia nowotwo-rów, m.in. badania ekspresji oraz charakterystyki funkcjonal-nej bia³ek adhezyjnych i szlaków sygnalizacyjnych zaanga-¿owanych w proces powstawania i rozwoju nowotworów orazmechanizmów ich funkcjonowania, jak równie¿ ocena mo¿li-woœci wykorzystania metod biofizycznych (Mikroskopia Si³Atomowych) do charakteryzowania w³aœciwoœci mechanicz-nych (elastycznoœæ i adhezja) komórek nowotworowych.Autor i wspó³autor ponad 80 publikacji oraz 150 prezentacjizjazdowych, wspó³autor rozdzia³ów w monografiach, skryp-tach i podrêcznikach. Prowadzi nauczanie biochemii tak¿ew j. angielskim w ramach Szko³y Medycznej dla Obcokrajow-ców (od 1993); wyró¿niony (w ramach nagród zespo³owych)przez Wydzia³ Nauk Biologicznych PAN (1985) i MinistraNauki i Szkolnictwa Wy¿szego (2006); od 2012 prorektorUniwersytetu Jagielloñskiego ds. Collegium Medicum.

kiem tej rozmowy redaktor naczelny, wicepre−zes ORL doktor Jerzy Friediger, ale obowiąz−ki zawodowe mu przeszkodziły, niemniej wiem,że Rada Okręgowa pragnęłaby Pana Rektorazaprosić na jakieś spotkanie.

– Z przyjemnością przyjmę zaproszenie, bę−dzie to dla mnie zaszczyt, przyjemność i elementosobistego kontaktu z zakresem działalności, któranie jest mi tak dobrze, jak Pan wie, znana.

– Ja nie pytam kurtuazyjnie. Proszę zwa−żyć, że ten samorząd w bardzo wielu kwestiachpróbuje podejmować dość fundamentalne kwe−stie dotyczące systemu ochrony zdrowia w Pol−sce. Jest nieciekawą zasadą w Polsce, że środo−wisko akademickie sporadycznie się wypowia−da. Autorytety milczą. Za wyjątkiem trzech,czterech profesorów między tzw. bracią le−karską a kadrą naukową jest jakaś przepaść…I chyba żadnej ze stron to nie służy.

– Rzeczywiście ten wymiar działalności, jestmi jakby mniej znany. Ale to nie oznacza, że jauchylam się od obowiązku uczestnictwa. Mamz oczywistych względów kontakt z Panem Profe−sorem Andrzejem Matyją, bo jest naszym pracow−nikiem, kolegą z I Katedry Chirurgii Ogólnej. Gdywybierałem się pierwszy raz na posiedzenie Kon−ferencji Rektorów Akademickich Uczelni Me−dycznych, jeszcze bez prawa głosu, prof. Matyjazaopatrzył mnie w taki tekst dotyczący stanowi−ska samorządu lekarskiego odnośnie kilku kwe−stii, m.in. recept na leki refundowane, ogranicze−nia odpłatności za pewne procedury onkologicz−ne i to było dla mnie novum. Nie udało mi się natym posiedzeniu zabrać głosu, niemniej był to dlamnie taki sygnał zwrócenia na samorząd uwagi.Będę starał się motywować i mobilizować spo−łeczność moich akademickich kolegów, żeby niepozostawiać Państwa samych. Uważam, że każ−da branżowa działalność ma ogromne znaczenie,bo tak naprawdę to są ludzie, którzy siebie rozu−mieją i sprawy, o które toczy się spór. Kto nieuprawia danego zawodu, może nie zrozumieć,o co chodzi. Tworzenie działalności samorządo−wej, publikowanie opinii, podejmowanie trudnychzagadnień, czasami wręcz drążenie trudnego te−


matu ma ogromne znaczenie. Najgorsza jest sta−gnacja i brak chęci działania. Więc ja ze wszechmiar, na tyle ile potrafię, będę starał się nie pozo−stawiać Państwa poza uczelnią.

– Dziękuję za rozmowę Panie Profesorze,przepraszam, poprawiam się, w chwili gdyukaże się ten tekst, już Panie Rektorze.

Rozmawiał: Stefan Ciepły

19


19

W czwartek, 12 lipca 2012, w obecnoœci prof. Bar-bary Kudryckiej i premiera Donalda Tuska og³oszonazosta³a lista Krajowych Naukowych Oœrodków Wiod¹-cych. Zwyciêskie jednostki naukowe otrzymaj¹ do 10 mlnz³ rocznie przez 5 lat na wzmocnienie potencja³unaukowego i badawczego, rozwój kadry naukowej, kre-owanie atrakcyjnych warunków pracy badawczej, budo-wanie silnej i rozpoznawalnej marki, a tak¿e na wy¿szewynagrodzenia naukowców czy zatrudnienie zagranicz-nych uczonych.

Stworzenie Krajowych Naukowych Oœrodków Wio-d¹cych stanowi jeden z filarów reformy szkolnictwa wy-¿szego. Jest to pierwszy program systemowego wspie-rania najlepszych oœrodków naukowych w Polsce. W Kra-jowych Naukowych Oœrodkach Wiod¹cych, wokó³ ambit-nych projektów i inicjatyw badawczych skupiaæ siê bêd¹najbardziej utalentowani naukowcy, doktoranci i stu-denci. Koncentracja w jednym miejscu tak znacz¹cegopotencja³u naukowego ma prze³o¿yæ siê na podejmo-wanie nowatorskich tematów badawczych, intensywn¹wspó³pracê miêdzynarodow¹ i budowanie warunkówpracy, które pozwol¹ w pe³ni koncentrowaæ siê na pracynaukowej, rozwijaæ talenty i z sukcesami realizowaæbadawcze pasje.

W styczniu br. Ministerstwo Nauki i SzkolnictwaWy¿szego og³osi³o konkurs, skierowany do uczelni, cen-trów naukowych utworzonych przez szko³y wy¿sze,a tak¿e do konsorcjów naukowych. Warunkami ubiega-nia siê o nadanie statusu KNOW by³o m.in. prowadze-nie badañ naukowych na najwy¿szym poziomie, posia-danie uprawnieñ do nadawania stopni naukowych, pro-wadzenie studiów doktoranckich i zapewnianie wyso-kiej jakoœci kszta³cenia oraz sprecyzowany program roz-woju naukowego na najbli¿sze lata. W pierwszej edycjikonkursu wy³oniono szeœæ jednostek w dziedzinie nauk

œcis³ych, nauk medycznych i farmaceutycznych oraz nauko zdrowiu.

Laureatem w dziedzinie medycyny zosta³o konsor-cjum Wydzia³u Lekarskiego Collegium Medicum Uniwer-sytetu Jagielloñskiego oraz Instytutu Farmakologii PAN.

Naukowcy z Wydzia³u Lekarskiego CM UJ orazz Instytutu Farmakologii PAN wspó³pracuj¹ od szeregulat, a efektem tej wspó³pracy jest 119 prac naukowychopublikowanych w czasopismach miêdzynarodowycho najwy¿szej renomie. Obszary dzia³alnoœci naukowejobu jednostek tworz¹cych Konsorcjum wzajemnie siê do-pe³niaj¹. Instytut Farmakologii PAN specjalizuje siêw badaniach z dziedziny neurobiologii w zakresie me-chanizmów powstawania uzale¿nieñ lekowych, patome-chanizmów depresji, psychoz i reakcji na stres, mecha-nizmów dzia³ania leków przeciwdepresyjnych i przeciw-psychotycznych oraz neuroendokrynologii i neuroimmu-nologii. Wydzia³ Lekarski prezentuje szerokie spektrumbadañ biomedycznych z naciskiem po³o¿onym na ba-dania patogenezy i nowe mo¿liwoœci terapii schorzeñuk³adu kr¹¿enia, chorób metabolicznych, zaburzeñ im-munologicznych i alergii oraz medycyny regeneracyjnej.Obie jednostki prowadz¹ badania podstawowe, przyu¿yciu zaawansowanych metod in vitro oraz in vivoz u¿yciem z³o¿onych modeli zwierzêcych (tak¿e wieluszczepów zwierz¹t transgenicznych). Ka¿da z jednostekwnosi do Konsorcjum now¹ jakoœæ: Wydzia³ LekarskiCM UJ – mo¿liwoœæ komplementarnego prowadzeniabadañ podstawowych i eksperymentów klinicznych, zaœInstytut Farmakologii PAN – mo¿liwoœæ projektowaniai tworzenia nowych narzêdzi diagnostycznych (np.mikromacierze) oraz projektowania farmakologicznychnarzêdzi badawczych (wspomagane komputerowo pro-jektowanie leków, synteza organiczna) i wyznaczanienowych strategii terapeutycznych.

COLLEGIUM MEDICUM

Konsorcjum Wydzia³u Lekarskiego Collegium Medicum UJoraz Instytutu Farmakologii Polskiej Akademii Nauk

otrzyma³o statusKrajowego Naukowego Oœrodka Wiod¹cego w medycynie

20


20

Konsorcjum Naukowe Collegium Medicum UJi Instytutu Farmakologii PAN zamierza rozwijaæ pro-wadzone ju¿ badania oraz opracowaæ nowe strategiediagnostyczne i terapeutyczne, a szczególnie zbadaæ iokreœliæ mechanizmy decyduj¹ce o indywidualnej podat-noœci na zachorowanie i na terapiê. Ponadto w obsza-rze zainteresowañ badawczych konsorcjum znalaz³a siêmedycyna odtwórcza, a zw³aszcza badania nad mo¿li-woœciami regeneracyjnymi koœci twarzoczaszki.

Ambitnym celem tego oœrodka naukowego jest roz-wijanie wspó³pracy naukowców, zajmuj¹cych siê bada-niami podstawowymi i klinicznymi, tak by nadaæ bada-niom bardziej interdyscyplinarny charakter. W przysz³o-œci konsorcjum zamierza stworzyæ nowoczesny OœrodekMedycyny Zindywidualizowanej.

Konsorcjum Naukowe Collegium Medicum UJi Instytutu Farmakologii PAN zaplanowa³o specjalnedzia³ania skierowane do m³odych naukowców. S¹ to

m.in. szkolenia w technikach laboratoryjnych, warszta-ty i wyk³ady prowadzone przez œwiatowych ekspertóworaz studia doktoranckie. Opracowany zostanie specjalnysystem wsparcia m³odych badaczy, w ramach któregozak³ada siê m.in. finansowanie projektów kierowanychprzez m³odych naukowców. Wœród m³odej kadry propa-gowane bêdzie tak¿e prowadzenie przez naukowcówwspólnych badañ „kliniczno-podstawowych”, np. pracanad doktoratami, które wymagaj¹ wspó³pracy oœrodkówteoretycznych z klinicznymi. M³oda kadra klinicznabêdzie tak¿e kszta³cona pod k¹tem mo¿liwoœci plano-wania i realizowania badañ podstawowych. W badaniaprowadzone przez Konsorcjum bêd¹ w³¹czeni studencimedycyny lub nauk pokrewnych. Spoœród najzdolniej-szych bêd¹ rekrutowani przyszli kandydaci na studiadoktoranckie oraz przyszli pracownicy naukowi.

Ewa Klepacz-ZieliñskaKier. Dzia³u Promocji Nauki CM UJ

Dla ich przeprowadzenia zawiązało się dośćniezwykłe konsorcjum kilku instytucji, z pozoruodległych profilem programowym, a to: Między−narodowy Instytut Biologii Molekularnej i Ko−mórkowej w Warszawie, Śląski Uniwersytet Me−dyczny, Akademia Medyczna we Wrocławiu, Po−litechnika Śląska, Akademia Wychowania Fizycz−nego w Warszawie oraz Collegium Medicum Uni−wersytetu Jagiellońskiego. Na czele owej niefor−

Żyjemy dłużej, ale jak?Takich badań dotąd w Polsce nie było. Z inicjatywy Ministerstwa Nauki

i Szkolnictwa Wyższego w 2006 roku narodził się projekt badawczy PolSenior,którego zakres dobrze oddaje formalny tytuł: „Aspekty medyczne, psycholo−giczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce”.

Badania przeprowadzono w latach 2008−2010 na wyjątkowo reprezentatyw−nej próbie blisko sześciu tysięcy osób (5 695), pochodzących tak z miast, jaki wsi, we wszystkich regionach kraju, w wieku ponad 65 lat, w przedziałachwiekowych co 5 lat.

malnej struktury stanął prof. Piotr Błędowski, so−cjolog z SGH, przewodniczący Polskiego Towa−rzystwa Gerontologicznego.

Natomiast Collegium Medicum UJ reprezen−towali przede wszystkim prof. Tomasz Grodzic−ki, kierownik Katedry Chorób Wewnętrznychi Geriatrii CM UJ oraz dr hab. Anna Skalskaz tejże Katedry, bezpośrednio zaangażowanaw cały szereg konkretnych badań.

COLLEGIUM MEDICUM

RAPORTY, DIAGNOZY, ANALIZY

21


21

Pani Docent była tak miła, że „oprowadziła”mnie nieco po wynikach badań, z których raportliczący blisko 600 stron ma już charakter książ−kowej publikacji i pozwala na sformułowanie re−komendacji dla władz państwowych oraz samo−rządów dotyczącej ich polityki w odniesieniu dostarzejącego się społeczeństwa. Jeśli bowiemw roku 2010 ludzie w wieku powyżej 65 lat sta−nowili 13,6 procent populacji, to w roku 2035 bę−dzie ich już 23,2 procent, a więc nieomal co czwar−ty Polak wkroczy w fazę starości. Spektakularniezaskakująco wysoki będzie wzrost odsetka ludziw wieku powyżej 80 lat. Warto też pamiętać, żeprzyrost odsetka ludzi starych zapowiada się wy−ższy w regionach słabo rozwiniętych gospodarczo.

Badania – jak podkreśliła Pani Doktor – obję−ły ogromny zakres zagadnień, dotyczących zarów−no kwestii medycznych, a więc stanu zdrowia star−szego pokolenia w aspekcie rozmaitych chorób,jak i sytuacji społeczno−ekonomicznej czy rodzin−nej całej populacji. Mało tego, zajęto się równieżtzw. „przedpolem starości” czyli pokoleniemw wieku 55 – 59 lat. Natomiast, żeby nie byłonieporozumień, badania nie objęły osób miesz−kających w domach pomocy społecznej.

Jak się można domyślać, zdolność do samo−dzielnego funkcjonowania osób starszych malałaz wiekiem. Jeśli w wieku 65−69 lata deklarowałoją 80% badanych, to w wieku powyżej 90 lat jużtylko 10 procent. Zjawiskiem charakterystycznymdotyczącym opieki nad starszym pokoleniemw Polsce jest fakt, że w 93,5 procentach spoczy−wa ona na rodzinie, w 9,3 procentach sprawują jąopiekunowie nieformalni, a w 4 procentach spo−czywa na pomocy społecznej. Dane nie muszą siębilansować, bo formy pomocy nakładają się nasiebie. Natomiast z powyższych danych widać,że nakłady państwa na opiekę są bardzo niskie,spoczywa ona przede wszystkim na rodzinie. Czytaki stan się utrzyma? – wątpliwe, choćby dlatego,że tzw. mediana wieku wynosząca w 2007 roku 37,3roku osiągnie w 2035 roku wartość 46,9. Spraw−nych i chętnych do opieki będzie zatem wyraźniemniej, pogłębi się natomiast singularyzacja, czy−li samotne zamieszkiwanie osób starszych.

Z medycznego punktu widzenia interesującajest satysfakcja z dostępności do ochrony zdro−wia. Warto wiedzieć, że w ciągu przykładowego

miesiąca skorzystała z niej połowa badanych (!).Zdecydowanie zadowolonych było 22 procent,częściowo zadowolonych 60 procent, zdecydowa−nie niezadowolonych 9 procent, a raczej niezado−wolonych 30 procent. Jeśli chodzi o dostępnośćdo lekarza, 14% sygnalizowało niezadowoleniez dostępu do opieki specjalistycznej, 9 procentzgłaszało trudności z rejestracją, natomiast aż 75procent wyrażało zadowolenie z dostępności i or−ganizacji badań laboratoryjnych.

Jeśli chodzi o korzystanie z leków, to średniokażdy z badanych używał ich nieco ponad 5,w tym 4 leki przypisane, a 1 kupowany bez re−cepty. Brak środków finansowych na wykup le−ków sygnalizowało 18 procent badanych.

Warto chwilę uwagi – mówi p. doktor Skal−ska – poświęcić samoocenie badanych w kwestiiich sytuacji materialnej i potrzeb. Oto 13 procentdeklaruje zaspokojenie potrzeb na satysfakcjonu−jącym poziomie, 50 procent warunkuje to oszczęd−nym trybem życia, 22 procent – mówi, że żyje bar−dzo oszczędnie, natomiast 8 procent badanych sy−gnalizuje że stać ich tylko na elementarną żywność,wreszcie 2 procent zgłasza, że „nie stać ich na nic”.

Realny system opieki nad starszym pokole−niem – mówi Pani Docent – powinien tak jakw Skandynawii opierać się na rzeczywistej wie−dzy lekarza rodzinnego o pacjencie, któremuw tym wieku najczęściej dolega kilka chorób.Ta wiedza płynie nie tylko z elektronicznej doku−mentacji medycznej każdego obywatela, ale teżz osobistej znajomości warunków życia starsze−go człowieka, u którego lekarz przynajmniej razbył w domu. U nas tego rodzaju wiedzę posiadająbardzo nieliczni lekarze, głównie na tzw. prowin−cji. W dodatku nie ma zupełnie kontaktu szpitali


22


22

z lekarzem rodzinnym. Czy ktoś, kiedyś, z jakie−goś szpitala przedzwonił do lekarza poz z infor−macją o przebiegu operacji u pacjenta?

Pytam jeszcze Panią Doktor o zainteresowa−nie geriatrią wśród młodego pokolenia lekarzy.Na specjalizację po studiach kolejki nie ma, choćwzrost zainteresowania na przestrzeni kilku ostat−nich lat jest wyraźny. Ale coraz więcej chętnychdo jej uzyskania rekrutuje się przede wszystkimspośród lekarzy rodzinnych, zatrudnionychw podstawowej opiece zdrowotnej. I ten nurt wy−daje się szczególnie cenny. Badanie starszegopacjenta nie powinno ograniczać się do wysłu−chania skarg na dolegliwości somatyczne. Znajo−mość kontekstu społecznego, w którym żyje star−szy człowiek, wiedza o jego warunkach bytowych,mieszkaniowych, rodzinnych, to punkt wyjścia dopoprawy dobrostanu zdrowotnego, równie waż−ny, jak zaaplikowane pacjentowi leki. Geriatriaw tym roku wkracza do programu studiów me−dycznych obowiązkowo we wszystkich uczel−niach medycznych. W wypadku Collegium Me−dicum UJ rewolucji nie będzie, bo 20 godzin za−jęć tego kierunku było „od zawsze”.

By zorientować zainteresowanych w zakresietematycznym badań o charakterze medycznym(opisanych w sprawozdaniu z badań) wspomni−my, że obejmują one m.in. stan wzroku i słuchuu osób w podeszłym wieku, występowanie obja−wów depresyjnych, stan lecznictwa nadciśnieniatętniczego u osób powyżej 65 roku życia, proble−my zachorowań na cukrzycę w podeszłym wie−ku, na choroby nowotworowe, na choroby nerek,wątroby, tarczycy, gruczołu krokowego, jamyustnej. Natomiast w obszarze społeczno−ekono−micznym raport analizuje m.in. sytuację mate−rialną osób starszych, ich aktywność zawodową,sytuację rodzinną, warunki mieszkaniowe, potrze−by opiekuńcze, aktywność fizyczną, ocenę jako−ści opieki medycznej, a w podsumowaniu ocenęjakości życia w podeszłym wieku.

Raport określany skrótem PolSenior znajdąCzytelnicy na stronach internetowych, a książko−we egzemplarze raportu w Polskim TowarzystwieGerontologicznym. I oby nie został jeszcze jed−nym dokumentem, na który przyszłość będzie siępowoływać, wyrażając żal, że w przeszłości z nie−go nie skorzystano.

Stefan Ciepły

W Sejmie jak po przebudzeniu siê niedŸwiedziaz zimowego snu – szukamy gwa³townie karmy dla g³od-nych wiecznie mediów – na tapecie afera Amber Gold.Komentatorzy podkreœlaj¹, ¿e sprawa ta obna¿y³aindolencjê organów pañstwa. A ile jeszcze afer w s³u¿-bie zdrowia musi siê wydarzyæ, aby ci sami komentato-rzy wyci¹gnêli podobne wnioski w stosunku do opiekizdrowotnej. Tu chaos panuje od lat.

W Ministerstwie Zdrowia panika i oburzenie po opu-blikowaniu listu prof. Janusza Ksi¹¿yka, dyrektoraCentrum Zdrowia Dziecka, w którym apeluje o ratowa-nie tej placówki. Niestety, profesor nie ma do dyspozycji

ciê¿ko wypracowanych pieniêdzy przez podleg³e mu sio-strzane instytuty, jak zdarzy³o siê to w onkologii. Swoj¹drog¹ pomys³ w³odarzy Centrum Onkologii w Warsza-wie wydaje siê byæ praktyczn¹ alternatyw¹ dla rz¹do-wego pomys³u odd³u¿ania szpitali. Po prostu trzeba za-braæ tym, którzy siê dobrze gospodarz¹ i sp³aciæ d³ugitych, którzy tego nie potrafi¹. Pewnie na Œl¹sku i w Kra-kowie jest jeszcze parê dobrze zarz¹dzanych placówek.

W ostatnich tygodniach zbulwersowa³a te¿ wszyst-kich informacja o spektakularnym odwo³aniu przezMinistra Zdrowia wybitnego polskiego lekarza prof.Jerzego Szaflika z funkcji konsultanta krajowego w dzie-dzinie okulistyki, dyrektora Banku Tkanek Oka w War-szawie i cz³onka Krajowej Rady Transplantacyjnej orazo z³o¿onym w CBA w tej sprawie zawiadomieniu. Jakoœmimochodem narzuci³o mi siê wspomnienie sprzed


FELIETON

Nowinki sto³eczne

*)

23


23

kilku lat, dot¹d niewyjaœnionego, dzia³ania s³u¿b wo-bec dr. Miros³awa G.

Z zapowiadanych w wywiadach reform i ustaw nici,czyli dzieje siê jak z przys³owiow¹ par¹ w gwizdek.Pytanie, czy w ogóle bêd¹ jakieœ propozycje ustaw posejmowych wakacjach? Pytanie o tyle zasadne, ¿e awer-sja obecnego ministra do jego poprzedniczki nie zakoñ-czy³a siê na wymianie s³u¿bowego Volvo. Z resortu p³yn¹sygna³y, ¿e przygotowane przez poprzedni gabinet pro-jekty ustaw, które mia³y byæ wprowadzane w tej kaden-cji nowego-starego rz¹du s¹ z³e lub co najmniej niedo-skona³e. Oznacza to, ¿e trzeba je poprawiæ albo napisaæod nowa. Wydaje siê to trochê dziwne w kontekœcie in-formacji, ¿e niektóre z nich pisane by³y nie przez urzêd-ników Ministerstwa Zdrowia lecz przez Rz¹dowe Cen-trum Legislacji. Wiêc chyba jednak awersja, a nie b³êdymerytoryczne w tych ustawach s¹ przyczyn¹ trzymania

ich w ministerialnych szufladach, tym bardziej, ¿e g³ów-na idea reformy – zgodnie z zapowiedziami premiera– mia³a byæ kontynuowana. Innych propozycji nie zna-my. Opozycja „w temacie ochrona zdrowia” od dawnai nieustaj¹co jest na wakacjach, a obecne kierownictworesortu chyba nie ma nic do zaproponowania – zw³asz-cza po odejœciu sekretarza stanu Jakuba Szulca. Czy tyl-ko z powodu krótkiego sta¿u urzêdowania i braku do-œwiadczenia ministerialnego?

Nadzieja, ¿e nasz samorz¹d, po niezbyt udanymostatnim proteœcie, wymyœli coœ skutecznego...

Syrenka warszawska

W trakcie uroczystości otwarcia XXII Forum Ekonomicznego w Krynicy Prezydent RP Broni−sław Komorowski podkreślał, że Polska ciągle pozostaje „zieloną wyspą wzrostu” na mapie Europy,choć rząd musiał zrewidować prognozy dotyczące przyszłego roku: wzrostu z 2,9 do 2,2 procenti deficytu z 32 miliardów złotych do 35,6 miliarda złotych. Wygląda też na to, że nieprzypadkowow tegorocznym Forum nie wziął udziału premier Donald Tusk, tracąc przy tym szansę zaprezentowa−nia założeń swego rodzaju „drugiego exposé”. Z aktualnych głów państwa na uroczystym otwarciupojawił się jeszcze tylko Ivo Josipowic z Chorwacji. To, w porównaniu z poprzednimi laty, dośćsłaba reprezentacja... W sumie wydaje się, że tegoroczne Forum, pomimo 6 sesji plenarnychi ponad 100 paneli dyskusyjnych, mogło nieco zawieść nadzieje uczestników, choć odbywało się podnader aktualnymi hasłami „Nowe wizje na trudne czasy. Europa i świat wobec kryzysu”.

FELIETON

MEDYCYNA I EKONOMIA

O sprawach lecznictwa naXXII Forum Ekonomicznymw Krynicy

Pogoda w kratkê

*) Zgodnie z konwencj¹ felietonu, pogl¹dy w nim przedstawianemaj¹ charakter s u b i e k t y w n y, zawieraj¹ osobist¹ ocenêzjawisk b¹dŸ osób opisywanych przez autora (autorkê) – co nawszelki wypadek przypominamy, nim zostaniemy zasypani lawin¹protestów.

Redakcja

24


24

Co zauważyli inni?„Kryzys finansowy obudził

wielu Europejczyków z luksuso−wej drzemki pokazując, że bogac−twa i wysokiego standardu życianie można brać za pewnik” tenfragment wystąpienia BronisławaKomorowskiego umieściła w czo−łówce swej relacji z otwarciaForum francuska agencja AFP.„Financial Times” zauważył nato−miast, że „Rosnące kłopoty naj−większej gospodarki w EuropieŚrodkowej (czyli Niemiec – przyprtk.) powodują zmianę myśleniawśród polskich urzędników pań−stwowych, organów nadzoru sek−tora finansowego i władz politykimonetarnej. Jak wzmocnić wzrostgospodarczy w świetle wcześniej−szych zamiarów obniżenia deficy−tu budżetowego i długu publiczne−go. Przywołuje się w tej kwestiiwypowiedź Jana Krzysztofa Bie−leckiego, obecnie wedle gazety„czołowego doradcy gospodarcze−go premiera”. Bielecki pocieszałnas, że „Specjalnością Polski jestbalansowanie pomiędzy wzrostemgospodarczym a dyscypliną. Naj−ważniejsze jest, aby podejść dotego w sposób racjonalny, bo

aktualna sytuacja gospodarcza jest niemożliwa do przewidze−nia”. Tymczasem lepiej w nastroje (także w nastroje zebranych)wpisała się wypowiedź prezydenta Chorwacji I. Josipowica, że„Unia Europejska nie może być własnością polityków, ani pie−ciu procent najbogatszych obywateli” a... „europejska zapaść niema jedynie charakteru gospodarczego czy politycznego, lecz jestkryzysem strategii, wizji i przywództwa”. Ma to wszystko bar−dzo poważne skutki dla całego konglomeratu zwanego ogólnie„ochroną zdrowia”. Także w Polsce... naturalnie.

Po pierwsze: człowiek – czy ekonomia?Podczas tegorocznego Forum Ekonomicznego, wśród klu−

czowych zagadnień dotyczących kondycji krajów Europy Środ−kowo−Wschodniej, czołowe miejsce zajmowały: kryzys strefyeuro i problematyka energetyczna. Wiele, chyba zbyt wiele uwagipoświęcono mediom, co zepchnęło na dalsze miejsca sprawy rze−czywiście ważne dla obywateli. Obrady odbywały się na 5 se−sjach plenarnych i w ponad 100 panelach dyskusyjnych, a naczele

GALICYJSKA GAZETA LEKARSKA NR IN. 11 23 M NUMERZEoilkrakow.nazwa.pl/doc/n201205.pdfw numerze m.in.:...

Documents

Transcript of GALICYJSKA GAZETA LEKARSKA NR IN. 11 23 M NUMERZEoilkrakow.nazwa.pl/doc/n201205.pdfw numerze m.in.:...