Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint...

14
Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce Michał Myck Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Transcript of Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint...

Page 1: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Michał MyckCentrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Page 2: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Wprowadzenie:

• Finansowe wsparcie rodzin w Polsce: • świadczenia i korzyści podatkowe

• analizy z wykorzystaniem modelu SIMPL

• Schematyczny model wsparcia rodzin z dziećmi:• model polski i dwa alternatywne „modele odniesienia”

• Szczegóły wsparcia rodzin z dziećmi w Polsce:• poziom wsparcia;

• „problematyczne” elementy systemu.

• Analizy oparte o wcześniejsze publikacje CenEA:• Myck, Morawski, Domitrz, Semeniuk (2011)

• Myck, Kundera, Oczkowska (2013a, 2013b)

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Page 3: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Analizy z wykorzystaniem model mikrosymulacyjnyjnego SIMPL:

• Połączenie szczegółowych regulacji dotyczących systemu podatkowo-świadczeniowego z reprezentatywną bazą danych gospodarstw domowych:• umożliwia analizy wpływu zmian w podatkach i świadczeniach na

sytuację finansową gospodarstw domowych i kosztów reform dla sektora finansów publicznych;

• model SIMPL oparty o dane z Badania Budżetów Gospodarstw Domowych (BBGD).

• Powszechnie używane w innych krajach (np. USA, UK, Francja, Niemcy, Hiszpania, Holandia) – zarówno przez instytucje rządowe jak i instytuty badawcze (np. IFS, DIW, ISER, IZA, PSE).

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Page 4: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Finansowe wsparcie rodzin:

• Świadczenia rodzinne skierowane do rodzin z dziećmi;• zasiłek rodzinny z dodatkami;

• świadczenia i zasiłek pielęgnacyjny;

• jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka („becikowe”).

• Korzyści podatkowe wynikające z posiadania dzieci:• ulga podatkowa;

• wspólne rozliczanie rodziców samotnie wychowujących dzieci.

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

)( ,0 DnjjDjj PITHIPITHISRFWR −+=

- SR – świadczenia rodzinne- PITHI – podatek dochodowy + składka NFZ- jD0 – rodzina bez dzieci- jDn – rodzina z n dzieci

Page 5: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Schemat finansowego wsparcia rodzin z dziećmi:

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000

Wart

ość

wsp

arc

ia

Dochód brutto

Schemat wsparcia rodzin w Polsce: świadczenia rodzinne i ulga podatkowa

Świadczenie powszechne

Świadczenie powszechne z dodatkiem dla pracujących (tax credit)

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Page 6: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Podstawowe parametry systemu finansowego wsparcia rodzin z dziećmi:

2014

Świadcznie rodzinne: Wartości miesięczneObjęte progiem dochodowym (539 zł lub 623 zł/osobę):Zaiłek rodzinny:- dziecko w wieku 0-4 77 zł- dziecko w wieku 5-18 106 zł- dziecko w wieku >18 115 złDodatki do zasiłku rodzinnego:- samotne wychowanie dziecka 170 zł- wychowanie dziecka w rodzinie wielodzietnej 80 zł- rozpoczęcie roku szkolnego 100 zł„Becikowe” (próg 1922 zł/osobę) 1000 zł (jednorazowo)Powszechne (bez progu dochodowego):Świadczenie i zasiłek pielęgnacyjny: 820 zł/153 zł

Ulga podatkowa na dzieci:- pierwsze dziecko (próg dochodu w wysokości 112,000 rocznie) 92.67 zł- drugie dziecko 92.67 zł- trzecie dziecko 139.01 zł- czwarte i kolejne dzieci 185.34 zł

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Page 7: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce:małżeństwa z jednym, dwójką i trójką dzieci

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

0

100

200

300

400

500

600

Wsp

arc

ie r

od

zin

w s

yste

mie

(PL

N/m

iesią

c)

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000 11000 12000

Dochód brutto w rodzinie(PLN/miesiąc)

1 2 3

Liczba dzieci w rodzinie:

Page 8: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce:rodzice samotnie wychowujący dzieci z jednym, dwójką i trójką dzieci

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

0

250

500

750

1000

1250

1500

Wsp

arc

ie r

od

zin

w s

yste

mie

(PL

N/m

iesią

c)

0 2500 5000 7500 10000 12500 15000 17500 20000

Dochód brutto w rodzinie(PLN/miesiąc)

1 2 3

Liczba dzieci w rodzinie:

Page 9: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Poziom wsparcia (na dziecko) i dochody gopodarstwadomowego (względem grup dochodowych i liczby dzieci)

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+ 1 2 3+

Wart

ość

wsp

arc

ia r

od

zin

w P

LN

Decyl 6 Decyl 7 Decyl 8 Decyl 9 Decyl 10Decyl 1 Decyl 2 Decyl 3 Decyl 4 Decyl 5

Świadczenia rodzinne Korzyści w systemie PIT

Page 10: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Całkowite roczne koszty systemu finansowego wsparcia rodzin z dziećmi:

(szacunki dla 2014 z wykorzystaniem modelu SIMPL)

Świadcznie rodzinne:

Zaiłek rodzinny + dodatki 5,4 mld zł

„Becikowe” 0,4 mld zł

Świadczenie i zasiłek pielęgnacyjny 3,0 mld zł

Korzyści w systemie podatkowym:

Ulga podatkowa na dzieci 6,3 mld zł

Wspólne rozliczenie rodziców samotnie wychowujących dzieci 0,5 mld zł

Razem: 15,6 mld zł

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Page 11: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Istotne cechy obecnego systemu:

• Dwa oddzielne (stosunkowo skomplikowane) systemy wsparcia generujące wsparcie zbliżone do świadczenia powszechnego:• podobny poziom wsparcia najuboższych i najzamożniejszych rodzin;

• trudne do uzasadnienia zróżnicowanie dla rodzin średniozamożnych;

• wysokie wsparcie rodziców samotnie wychowyjących dzieci o wysokich dochodach;

• brak wsparcia rodzin o wyższych dochodach, które nie rozliczają się wg progresywnej stawki PIT.

• Brak elementów systemu promujących zatrudnienie obojga rodziców:• np. premie/dodatki na opiekę w sytuacji gdy oboje rodzice pracują.

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Page 12: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Istotne cechy obecnego systemu:

• Najistotniejsze „problematyczne” elementy systemu:

• Świadczenia rodzinne:• punktowe wycofywanie zasiłku rodzinnego (z dodatkami);

• niejasny system waloryzacji wartości i wysokości progów.

• Wsparcie w ramach PIT:

• pełne wykorzystanie ulgi przy stosunkowo wysokich dochodach.

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Page 13: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Schemat finansowego wsparcia rodzin z dziećmi:stopniowe wycofywanie śwaidczeń

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 5000

Wart

ość

wsp

arc

ia

Dochód brutto

Świadczenie powszechne

Schemat wsparcia rodzin w Polsce: świadczenia rodzinne i ulga podatkowa

Schemat wsparcia rodzin w Polsce: stopniowe wycofywanie świadczeń

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce

Page 14: Finansowane wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce20140326... · 2020. 5. 11. · Microsoft PowerPoint - Prezentacja1_MPiPS_260314_mmyck Author: mmyck Created Date: 3/26/2014 7:37:51

Ulga podatkowa na dzieci:

- stopień wykorzystania

Centrum Analiz Ekonomicznych, CenEA

Finansowe wsparcie rodzin z dziećmi w Polsce