SPRAWOZDANIE PODSUMOWUJĄCE 2019

Wpływ na dydaktykę, umiejętności i możliwości rozwoju zawodowego nauczycieli według uczestników programu eTwinning

eTwinning w epoce zmian

Wydawca: Centralne Biuro Programu eTwinning (CSS) www.etwinning.net

European Schoolnet(EUN Partnership AISBL) Rue de Trèves 611040 Bruksela - Belgia www.europeanschoolnet.org - info@eun.org

Anne GilleranIrina Deferanou, Santi ScimecaJessica MassiniDanosh NasrollahiHOFI Studio, Czechy978-92-9484-034-9 (wersja drukowana) 978-92-9484-030-1 (PDF)10.2797/023487 (wersja drukowana) 10.2797/19045 (PDF)

Monkey Business Images, lev dolgachov, WavebreakmediaMicro, Konstantin Postumitenko, Jacob Ammentorp Lund, Konstantin Postumitenko - stock.adobe.comIlike, Rawpixel.com, Robert Kneschke, DGLimages, Monkey Business Images, Poznyakov, Comaniciu Dan, Micolas / Shutterstock.comLuksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2019© Unia Europejska, 2019Opublikowano w październiku 2019 r.Poglądy wyrażone w tej publikacji są poglądami ich autorów i niekoniecznie pokrywają się z poglądami Komisji Europejskiej lub Centralnego Biura Programu eTwinning. Niniejsza publikacja została wydana na zasadach i warunkach określonych w licencji Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe Creative Commons (CC BY 4.0) (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl). Publikacja powstała przy wsparciu finansowym programu Unii Europejskiej Erasmus+. Publikacja odzwierciedla jedynie poglądy jej autorów i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za jej zawartość merytoryczną.

Autor: Redakcja:

Projekt: Koordynacja językowa:

Druk:ISBN:

DOI:

Zdjęcia:

Niniejszą publikację należy cytować w następujący sposób: Gilleran, A. (2019). eTwinning w epoce zmian - Wpływ na dydaktykę, umiejętności i możliwości rozwoju zawodowego nauczycieli według uczestników programu eTwinning Centralne Biuro Programu eTwinning - European Schoolnet, Bruksela.

SPIS TREŚCI1. WSTĘP ..........................................................................................................................5

1.1. Profil respondentów i kategorie wykorzystane w analizie przekrojowej danych z badania ..................................................................................................6

2. WPŁYW PROGRAMU ETWINNING NA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW ..........................92.1. Wpływ na nowe metody nauczania ....................................................................9

2.2. Wpływ na stosowane metody nauczania .........................................................10

2.3. Priorytety w rozwoju nauczycieli i uczniów ........................................................10

2.4. Edukacyjne wykorzystanie technologii przez nauczycieli ................................11

2.5. Edukacyjne wykorzystanie technologii przez uczniów do celów uczenia się ..... 12

2.6. Wpływ zaangażowania w eTwinning na uczniów ............................................12

3. UMIEJĘTNOŚCI NAUCZYCIELI I WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII W PRAKTYCE DYDAKTYCZNEJ .......................................................................................................143.1. Umiejętności nauczycieli ......................................................................................14

3.2. Wykorzystanie technologii przez nauczycieli .....................................................15

4. ETWINNING A UCZENIE SIĘ UCZNIÓW ...................................................................17

5. ETWINNING A SZKOŁY ............................................................................................195.1. Porównanie efektów realizacji programu eTwinning w nagrodzonych

szkołach eTwinning z wynikami osiągniętymi przez wszystkich respondentów .......................................................................................................20

6. ETWINNING W POLITYCE OŚWIATOWEJ ...............................................................236.1. Cel: Promowanie skutecznych metod nauczania ...........................................23

6.2. Cel: Wspieranie otwartości na innowacje i skuteczne wykorzystanie TIK w nauczaniu .....................................................................................................24

6.3. Cel: Budowanie zdolności nauczycieli i kadry kierowniczej szkół do zaspokajania potrzeb zróżnicowanych klas i szkół .....................................25

7. UWAGI KOŃCOWE .................................................................................................26

4

O eTwinningu

eTwinning to tętniąca życiem społeczność, która w ciągu 14 lat swojego istnienia otworzyła się na ponad 700000 nauczycieli pracujących w 195000* szkół. Zrealizowano ponad 93 000* projektów, w które zaangażowanych było wielu uczniów uczęszczających do szkół na wszystkich poziomach edukacji na całym kontynencie.

eTwinning – społeczność szkół w Europie i w sąsiadujących krajach partnerskich – to akcja skierowana do szkół finansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Erasmus+. Społeczność ta zrzesza nauczycieli z 36 krajów europejskich oraz z 8 krajów sąsiadujących.eTwinning to także platforma cyfrowa dostępna w 31 językach. Odwiedzający platformę znajdą tam wiele ogólnodostępnych informacji o tym jak zaangażować się w eTwinning. Portal prezentuje również korzyści, jakie akcja ta oferuje, a także informacje na temat pracy nad wspólnym projektem partnerskim. Zarejestrowani nauczyciele mają dostęp do prze-strzeni o ograniczonym dostępie, zwanej eTwinning Live, która stanowi interfejs danego na-uczyciela ze społecznością: eTwinning Live umożliwia użytkownikom znalezienie partnerów, interakcję i współpracę w ramach projektów, oferuje także udział w różnorodnych formach doskonalenia zawodowego organizowanych na szczeblu krajowym (na terenie Europy jak i poza nią) oraz na poziomie centralnym, europejskim. Nauczyciele współpracujący w ra-mach projektu mają również dostęp do TwinSpace - prywatnej platformy współpracy, uni-kalnej dla każdego projektu. eTwinning oferuje swoim użytkownikom wysoki poziom wsparcia. W każdym z krajów uczestni-czących w programie (obecnie 44) znajduje się krajowe biuro programu eTwinning lub agen-cja w krajach partnerskich programu eTwinning, których zadaniem jest promowanie akcji, udzielanie rad i wsparcia użytkownikom końcowym oraz organizowanie różnorodnych przed-sięwzięć i form doskonalenia zawodowego na szczeblu krajowym. Na poziomie europejskim eTwinning koordynowany jest przez Centralne Biuro Programu eTwinning (CSS), którym zarzą-dza European Schoolnet (konsorcjum 34 ministerstw edukacji) w imieniu Komisji Europejskiej. Biuro centralne współpracuje z biurami krajowymi odpowiada za rozwój platformy i oferuje szeroki wachlarz form doskonalenia zawodowego; organizuje również inne inicjatywy, w tym doroczną Konferencję Europejską oraz Galę Wręczenia Nagród, podczas której nauczyciele i uczniowie nagradzani są za udział w najlepszych projektach.

* skumulowane dane, stan na wrzesień 2019 r.

5

1. WSTĘP

Sprawozdanie z badania monitorującego publikowane jest co dwa lata i stanowi bilans kluczowych osiągnięć akcji oraz określa obszary wymagające dalszego rozwoju – na podstawie analizy przeprowadzonego na szeroką skalę badania z udziałem eTwinnerów. Niniejsza broszura stanowi podsumowanie Sprawozdania monitorującego eTwinning 2019. Pełne sprawozdanie będzie dostępne na stronie internetowej https://www.etwinning.net/pl/pub/newsroom/research-monitoring.htm w grudniu 2019 r.

Sondaż, rozpoczęty pod koniec 2018 r., miał na celu zbadanie, jaki wpływ ma eTwinning na warsztat zawodowy biorących w nim udział nauczycieli oraz w jaki sposób można podnieść jakość usług doskonalenia zawodowego oferowanych w ramach programu. W badaniu przeprowadzonym w 2018 roku dobrowolnie wzięło udział ponad 10 000 eTwinnerów. To dzięki nim niniejsze sprawozdanie prezentuje solidny, poparty faktami materiał, na podstawie którego eTwinning może rozwijać swoje usługi na rzecz społeczności szkolnych w Europie. Należy pamiętać, że niniejsze sprawozdanie zasadza się wyłącznie na subiektywnych opiniach nauczycieli odnośnie wpływu eTwinningu na ich pracę.

Poglądy nauczycieli wyrażone w tej edycji sondażu w dużej mierze potwierdzają poglądy wyrażone w poprzednich dwóch edycjach badania, przeprowadzonych w 2014 i 2016 r.: eTwinning nadal ma duży wpływ na rozwój umiejętności i procesu dydaktycznego poszczególnych nauczycieli. Respondenci potwierdzili oddziaływanie programu na umiejętności nauczycieli i ich pracę oraz na uczniów, które jest równie wysokie, a w wielu przypadkach nawet na wyższym poziomie niż to, o którym informowali w poprzednich edycjach badania. Pojawienie się Szkół eTwinning pozwala nam zobaczyć, jak eTwinning jest realizowany w środowisku, gdzie zaangażowanie kadry jest wysokie, a dyrekcja podziela główne wartości programu, jakimi są: włączanie, współpraca, wsparcie, aktywna rola uczniów i ustawiczne doskonalenie zawodowe.

6

Niniejsze sprawozdanie podsumowujące rozpoczyna się od określenia profilu respondentów w rozdziale 1. Większość z nich jest eTwinnerami pracującymi w placówkach posiadających odznakę Szkoła eTwinning.

Następnie w rozdziale 2 przedstawiono analizę wpływu eTwinningu na działania nauczycieli i uczniów w różnych obszarach, takich jak: nauczanie, priorytety rozwoju nauczycieli i uczniów, korzystanie z technologii przez nauczycieli do celów nauczania, korzystanie z technologii przez uczniów do celów uczenia się, wpływ zaangażowania w eTwinning na uczniów.

Rozdział 3 poświęcony jest postrzeganiu przez uczestników wpływu, jaki eTwinning wywarł na ich umiejętności i korzystanie przez nich z technologii.

Rozdział 4 kieruje uwagę na uczniów i na oddziaływanie programu eTwinning na ich uczenie się i motywację.

W rozdziale 5 przedstawiono wpływ programu eTwinning na całą szkołę oraz omówiono wyniki uczestników z placówek posiadających odznakę Szkoła eTwinning w porównaniu z wynikami pozostałych szkół.

W rozdziale 6 zbadano niektóre obszary objęte badaniem TALIS 2018 oraz możliwości, jakie zapewnia eTwinning w wybranych obszarach polityki oświatowej.

Rozdział 7 stanowi podsumowanie wniosków wyciągniętych z badania. Przedstawiono tu szerszy kontekst dzięki porównaniu wniosków z bieżącymi trendami i badaniami oraz przedstawieniu pomysłów na dalszy rozwój.

1.1. Profil respondentów i kategorie wykorzystane w analizie przekrojowej danych z badania

W badaniu wzięło udział 10 349 uczestników. 1745 z nich na pytanie 18. odpowie-działo, że nie byli zaangażowani w działania lub projekty w programie eTwinning w ciągu ubiegłych dwóch lat. Z tego powodu ich odpowiedzi nie ujęto w dalszej analizie. Spośród ok. 8600 pozostałych respondentów, różne ich liczby udzieliły od-powiedzi na poszczególne pytania. W ankiecie zawierającej 44 pytania, niektóre są pomijane przez respondentów. Dlatego łączna liczba udzielonych odpowiedzi podana na danym wykresie dotyczy tylko konkretnego pytania. Najniższa liczba re-spondentów to 6152.

Profil respondentów odzwierciedla ten obserwowany w poprzednich badaniach. Większość z nich to nauczyciele (91%). Co się tyczy ich ról w eTwinningu: 16% to

7

Ambasadorzy eTwinning, natomiast 31% pracuje w szkole posiadającej odznakę Szkoła eTwinning. Jeśli chodzi o wiek, tu wyniki również odzwierciedlają profil obserwowany w poprzednich dwóch badaniach. 79% respondentów znajduje się w grupie wiekowej 36-55 lat, tylko 7% ma mniej niż 30 lat, a 12% więcej niż 55 lat. Pod względem praktyki zawodowej jest to doświadczona grupa, gdyż 79% respondentów naucza od 11 do ponad 30 lat, a tylko 1% respondentów poinformował, że jest to ich pierwszy rok pracy. Należy odnotować, że większość respondentów to najlepsi eTwinnerzy, którzy są najbardziej aktywni, oddani i zaangażowani. Respondenci ze szkół wyróżnionych przez eTwinning również stanowią liczną grupę (29% z nich pracuje w szkołach posiadających odznakę Szkoła eTwinning). Odsetek ten jest oczywiście znacznie wyższy niż odsetek nauczycieli ze Szkół eTwinning w ogólnej populacji zarejestrowanych szkół (obecnie w 2400 wyróżnionych Szkół eTwinning pracuje 9786 nauczycieli).

Poziom edukacji, na jakim pracują respondenci wskazuje, że 87% z nich to nauczyciele szkół średnich (46% pracuje w szkołach I stopnia, a 41% w szkołach II stopnia). Nauczyciele szkół podstawowych stanowią 41% respondentów. Respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź na to pytanie, gdyż wielu nauczycieli pracuje na różnych poziomach edukacji, czy to w tej samej, czy też w różnych szkołach.

Podczas gdy zakres nauczanych przedmiotów jest bardzo szeroki (37 przedmiotów), ich udział procentowy jest zbieżny z przedmiotami najczęściej nauczanymi przez zarejestrowanych użytkowników eTwinningu. Najczęściej są to języki obce (41%), przedmioty nauczane w szkołach podstawowych (20%), język ojczysty i literatura (17%) oraz TIK (10%). Tu także uczestnicy badania mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź, ponieważ często uczą więcej niż jednego przedmiotu.

Liczba respondentów z poszczególnych krajów odpowiada poziomowi uczestnictwa każdego z krajów. Najliczniej reprezentowane są Turcja i Włochy. Również Hiszpania, Grecja i Polska mają silną reprezentację. Porównując to jednak ze stosunkiem liczby respondentów do całkowitej liczby osób zarejestrowanych w danym kraju, jak pokazano na wykresie 1 poniżej, uzyskujemy lepszy obraz rozkładu odpowiedzi w poszczególnych krajach, co sugeruje również poziom reprezentatywności respondentów w odniesieniu do całej populacji.

8

Wykres 1: Stosunek liczby respondentów do ogółu zarejestrowanych eTwinnerów według kraju

Z powyższego wykresu, gdzie liczby wynoszą od 0,1% do 17% (a średnia wynosi 3%) można wywnioskować, że nie jest możliwe ustalenie solidnego poziomu reprezentatywności dla większości krajów, chociaż poziom wyższy niż 5% prawdopodobnie daje realny obraz sytuacji na poziomie kraju.

0% 5% 10% 15% 20%

UkraineUK

TurkeyTunisia

SwedenSpain

SloveniaSlovakia

SerbiaRomania

Republic of MoldovaPortugal

PolandNorway

North MacedoniaNetherlands

MaltaLuxembourg

LithuaniaLichtenstein

LebanonLatvia

JordanItaly

IrelandIceland

HungaryGreece

GermanyGeorgia

FranceFinlandEstonia

DenmarkEstoniaCzech Republic

CyprusCroatiaBulgaria

Bosnia and HerzegovinaBelgium

AzerbaijanAustria

ArmeniaAlbania 5,60%

1,40% 0,50% 6,10% 0,90% 3,80% 0,90% 2,20% 1,10% 0,70% 0,30% 0,90% 0,50% 0,50% 5,20% 0,60% 2,10% 1,40% 1,10% 0,90% 3,00% 17,20% 1,00% 4,20% 3,40% 2,50%0,20% 4,40% 0,50% 7,90%0,00% 8,40% 0,50% 4,30% 1,30% 8,90% 1,60% 1,90% 1,00% 0,30% 9,10% 1,90%0,10% 10,50%

AlbaniaArmenia

AustriaAzerbejdżan

BelgiaBośnia i Hercegowina

BułgariaChorwacja

CyprCzechy

DaniaEstonia

FinlandiaFrancjaGruzja

NiemcyGrecjaWęgry

IslandiaIrlandiaWłochy

JordaniaŁotwaLiban

LiechtensteinLitwa

LuksemburgMalta

HolandiaMacedonia Północna

NorwegiaPolska

PortugaliaRumunia

Republika MołdawiiSerbia

SłowacjaSłoweniaHiszpania

SzwecjaTunezja

TurcjaZjednoczone Królestwo

Ukraina

9

2. WPŁYW PROGRAMU ETWINNING NA NAUCZYCIELI I UCZNIÓW

2.1. Wpływ na nowe metody nauczania

Pierwszy z przedstawionych obszarów dotyczy postrzegania wpływu programu eTwinning na warsztat dydaktyczny respondentów.

Punkty poniżej to obszary, w których uczestnicy zauważyli największy wpływ1:

• 90% Umiejętności nauczania metodą projektów i umiejętności międzyprzedmiotowe

• 87% Umiejętności w zakresie technologii i ich wykorzystanie w nauczaniu • 86% Zdolność oceny umiejętności międzyprzedmiotowych • 85% Umiejętności współpracy z nauczycielami innych przedmiotów • 84% Umiejętność wyboru właściwej strategii nauczania w danej sytuacji.

Prawdopodobnie nie zaskakuje fakt, że umiejętności nauczania metodą projektów są postrzegane jako obszar, w którym miał miejsce największy rozwój, zwłaszcza że interakcje pomiędzy nauczycielami i uczniami opierają się na pracy projektowej. Jednak to rozwój umiejętności interdyscyplinarnych jest interesujący, ponieważ tradycyjnie nauczycieli postrzegano jako osoby pracujące w odosobnieniu. Współczesne trendy w edukacji kładą większy nacisk na zmianę tego paradygmatu i zastosowanie podejścia opartego na współpracy, ku czemu eTwinning wydaje się stwarzać dobrą okazję. Równie ciekawie przedstawia się rozwój oceniania umiejętności interdyscyplinarnych. Ocenianie tego, co zostało określone mianem „umiejętności XXI w.”, było jedną z przeszkód w przyjęciu nowych podejść pedagogicznych. Wydaje

1 Odsetek ten zasadza się na połączeniu dwóch najbardziej popularnych kategorii w każdym pytaniu (w dużym stopniu/trochę)

10

się jednak, że nauczyciele eTwinning biorący udział w badaniu przezwyciężyli ten problem.

2.2. Wpływ na stosowane metody nauczania

Poniżej przedstawiamy główne pięć praktyk, które według nauczycieli wynikają bezpośrednio z ich zaangażowania w eTwinning. Oznacza to, że eTwinning w pewnym sensie zmienił nie tylko sposób nauczania (metody pedagogiczne), jak wyszczególniono powyżej, lecz wpłynął również na następujące działania pedagogiczne:

• 77 % Nauczanie treści wykraczających poza określone dyscypliny naukowe • 76% Nauczanie skupione na rozwijaniu kompetencji uczniów tak samo jak

na przyswajaniu i utrwalaniu wiedzy • 74% Nauczanie, jak się uczyć i rozwijanie u uczniów świadomości procesu

uczenia się oraz umiejętności określania własnych potrzeb; nauczanie, jak pokonywać przeszkody, by uczyć się skutecznie

• 73% Zachęcanie do dyskusji z udziałem całej klasy, podczas których przez większość czasu mówią uczniowie

• 69% Przydzielanie różnych zadań uczniom z trudnościami w nauce oraz uczniom bardziej uzdolnionym.

Najlepszy wynik („treści wykraczających poza określone dyscypliny”) również wiąże się z konkretną korzyścią wynikającą w programu eTwinning: wychodzenie poza ograniczenia danego przedmiotu i zachęcanie do synergii z innymi tematami, głównie dzięki pracy metodą projektów. Jednocześnie zwiększenie umiejętności oceniania wydaje się być odzwierciedlone w nauczaniu skoncentrowanym na kompetencjach uczniów, a nie na zdobywaniu tradycyjnej wiedzy, w połączeniu z bardziej spersonalizowanym podejściem do uczniowskich celów uczenia się.

2.3. Priorytety w rozwoju nauczycieli i uczniów

Kolejnym wartym wyróżnienia obszarem jest pięć priorytetów, wymienianych przez nauczycieli w odniesieniu do rozwoju własnego i rozwoju uczniów. Nauczyciele dostrzegają, że eTwinning ma silny pozytywny wpływ zarówno na nich, jak i na uczniów, szczególnie w odniesieniu do umiejętności radzenia sobie w sytuacjach wielokulturowych:

11

• 83% Promowanie dialogu międzykulturowego poprzez współpracę nauczycieli i uczniów oraz z różnymi zainteresowanymi stronami

• 82% Pewność, że nabywam kompetencje społeczne, obywatelskie i międzykulturowe

• 80% Pewność, że moi uczniowie nabywają kompetencje społeczne, obywatelskie i międzykulturowe

• 79% Rozwijanie moich kompetencji w zakresie opracowywania i wykorzystywania szerokiego wachlarza strategii nauczania w celu zaspokojenia konkretnych potrzeb edukacyjnych uczących się osób o różnym poziomie zdolności i zróżnicowanym pochodzeniu językowym, kulturowym, religijnym i społeczno-ekonomicznym

• 78% Zapewnienie moim uczniom możliwości uczenia się oraz praktykowania wartości demokratycznych i aktywnego obywatelstwa.

Wielokulturowość jest nieodłącznym elementem współczesnego społeczeństwa, a nauczyciele stają na co dzień wobec tego wyzwania w swoich klasach. Pokrzepiający jest zatem fakt, że respondenci biorący udział w badaniu stawiają promocję dialogu międzykulturowego na tak wysokim miejscu oraz, że pragną dalej rozwijać swoje kompetencje w zakresie projektowania i wykorzystywania szerokiego wachlarza strategii dydaktycznych, aby sprostać wszystkim takim wyzwaniom.

2.4. Edukacyjne wykorzystanie technologii przez nauczycieli

W ostatnich dekadach wykorzystanie technologii w edukacji było przedmiotem wielu debat. W połączeniu z rozwojem technologii sprawiło to, że wielu nauczycielom brakuje pewności, co do tego kiedy i w jaki sposób skutecznie korzystać z technologii. eTwinning ze swej natury zachęca nauczycieli do właściwego korzystania z technologii - jako środka, a nie celu - a pięć obszarów, w których eTwinning miał największy wpływ na wykorzystanie technologii przez nauczycieli do celów edukacyjnych przedstawiono poniżej:

• 80% korzysta z TIK/multimediów/Internetu w celu przygotowania lekcji • 80% korzysta z TIK/multimediów/Internetu podczas lekcji • 76% bierze udział w szkoleniach online • 73% przygotowuje i wykorzystuje prezentacje multimedialne podczas lekcji • 72% tworzy własne cyfrowe materiały dydaktyczne dla uczniów.

12

I tu także można stwierdzić, że eTwinning zaszczepił w nauczycielach zaufanie do technologii, z której korzystają stosownie obok innych narzędzi, zwłaszcza przygotowując i prowadząc lekcje, a także – co ciekawe – uczestnicząc w doskonaleniu zawodowym.

2.5. Edukacyjne wykorzystanie technologii przez uczniów do celów uczenia się

W kontekście uczniów i technologii, często mówi się, że współcześni uczniowie są cyfrowymi tubylcami, którzy pewnie czują się w złożonym świecie technologii i mediów społecznościowych. Ale czy korzystają z nich we właściwy sposób i czy wspomaga to ich rozwój edukacyjny? Rola kształcenia formalnego jest z pewnością ważna dla kierowania młodszym pokoleniem w korzystaniu z technologii, zwłaszcza do uczenia się. Poniżej wymieniono pięć głównych obszarów, w których, według respondentów, eTwinning ma największy wpływ na korzystanie z technologii przez uczniów:

• 75% korzysta technologii do współpracy w ramach pracy zespołowej i pracy metodą projektów

• 68% korzysta z technologii, aby uczyć się we własnym tempie • 68% korzysta z TIK/multimediów/Internetu podczas lekcji • 64% korzysta z TIK/multimediów/Internetu podczas odrabiania pracy domowej • 61% gra w gry cyfrowe w celach edukacyjnych.

eTwinning pomaga uczniom zrozumieć naturę technologii i sposób, w jaki można ją wykorzystać do wyszukiwania informacji. Za powyższymi danymi liczbowymi kryją się sale lekcyjne, w których uczniowie uczą się, jak wyszukiwać informacje, oddzielać fałsz od prawdy, sprawdzać i jeszcze raz sprawdzać. Wykorzystują technologię do współpracy, głównie w ramach projektów, oraz do personalizacji własnej nauki. Pamiętajmy, że jednocześnie mogą dobrze się bawić, np. grając w gry edukacyjne.

2.6. Wpływ zaangażowania w eTwinning na uczniów

Warto przeanalizować obszary, w których respondenci wymieniają wpływ zaangażowania uczniów, jako że obejmują one wiele z umiejętności XXI wieku, takich jak współpraca, praca zespołowa i wiedza na temat technologii. Co najważniejsze, program ma bardzo pozytywny wpływ na motywację uczniów do nauki. Poniżej przedstawiono pięć najważniejszych obszarów, w których według respondentów eTwinning miał największy wpływ na uczniów:

13

• 92% Wspieranie współpracy między uczniami • 92% Podnoszenie motywacji uczniów • 90% Rozwijanie umiejętności uczenia się uczniów • 90% Poprawianie relacji osobistych wśród uczniów • 90% Wzrost zainteresowania uczniów nowymi technologiami.

Należy zwrócić uwagę, że naturalne oddziaływanie na rozwój współpracy oraz wpływ na podnoszenie motywacji uczniów zajmują pierwsze miejsce ex-aequo, a obszary te wskazało 92% respondentów. Oznacza to, że eTwinning jest postrzegany przez uczniów jako zajęcie, które ich angażuje i - jak również twierdzą respondenci - poprawia relacje osobiste między nimi. Innymi słowy, zdaniem respondentów działania w ramach programu eTwinning nie ograniczają się do wpływu na uczenie się przedmiotów lub tematów, ale mają też wpływ na dobrostan uczniów.

14

3. UMIEJĘTNOŚCI NAUCZYCIELI I WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII W DYDAKTYCE

3.1. Umiejętności nauczycieli

W poprzedniej części omówiono postrzegany wpływ eTwinningu na metody nauczania (zarówno te stosowane wcześniej, jak i nowe). Teraz spójrzmy, jak respondenci oceniają wpływ eTwinningu na własne umiejętności. W ankiecie zadano następujące pytanie: Biorąc pod uwagę obecnie/wcześniej realizowane działania w ramach programu eTwinning, jak bardzo pozytywny wpływ miały one na Pani/-a umiejętności w następujących obszarach? Za pomocą podanych stwierdzeń, eTwinnerzy mogli ocenić poziom wpływu na różne umiejętności i zdolności. Wyniki są bardzo pozytywne. Średnio 70%-80% respondentów stwierdziło, że eTwinning miał duży/umiarkowany wpływ na wszystkie obszary. Wyniki zostały pogrupowane na dwóch wykresach poniżej (wykres 2 i 3) ilustrujących w malejącej kolejności obszary, w których respondenci uważali, że eTwinning miał największy wpływ.

Wykres 2: Pięć najważniejszych obszarów, w których zaangażowanie w eTwinning miało największy wpływ:

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Your collaborative skills

Your ability to assess

Your technology skills

Your ability to teach cross-curricular skills

Your project-based teaching skills

57% 33% 7% 3%

32% 7% 4%57%

52% 35% 8% 5%

5%50% 36% 9%

5%49% 36% 10%

Umiejętność nauczania metodą projektów

Umiejętność nauczania takich umiejętności interdyscyplinar-nych jak praca zespołowa, kreatywność, umiejętność rozwią-zywania problemów, umiejętność podejmowania decyzji, itp.

Umiejętności w zakresie technologii i ich wykorzystanie w nauczaniu

Zdolność oceniania takich umiejętności interdyscyplinarnych jak praca zespołowa, kreatywność, umiejętność rozwiązy-

wania problemów, umiejętność podejmowania decyzji, itp.Umiejętności współpracy z nauczy-

cielami innych przedmiotów

DUŻY UMIARKOWANY NIEWIELKI BRAK WPŁYWU

15

Obszary, o których już wspomniano wcześniej, czyli współpraca z nauczycielami innych przedmiotów, podejścia interdyscyplinarne i ocenianie, wskazują na przełamanie tradycyjnego odosobnienia nauczycieli w ich pracy i rozpoczęcie współpracy w ramach zintegrowanego zespołu na poziomie szkoły koncentrującego się na jej rozwoju jako organizacji uczącej się.

Wykres 3: Wpływ eTwinningu na pięć środkowych obszarów

Wymiar wielokulturowy był już omawiany w poprzednich punktach. Ponadto można zauważyć, że nauczyciele mają poczucie lepszego zrozumienia, w jaki sposób ich uczniowie się uczą. Oprócz tego, że czują się pewniej w nauczaniu międzyprzedmiotowym, czują się również bardziej kompetentni w planowaniu, przygotowywaniu i prowadzeniu lekcji własnego przedmiotu.

3.2. Wykorzystanie technologii przez nauczycieli

Wyniki badania wskazują, że eTwinning miał wpływ zarówno na metody nauczania respondentów, jak i na ich umiejętności. Jak zatem połączyć te dwa elementy i powiązać je z wykorzystaniem technologii? Uczestników badania zapytano, czy w wyniku ich zaangażowania w eTwinning częściej korzystają z metod nauczania i uczenia się uwzględniających technologię. Zdecydowana większość odpowiedziała twierdząco, co widać na wykresie 4 poniżej.

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Your lesson planning/preparation skills

Your understanding

Your foreign language

Your pedagogical

Your ability to choose the right

Your ability to teach in a multicultural 7%

5%

44%

43% 41%

43% 41%

43% 34%

41% 41%

40%

36% 13%

11%

6%10%

9%14%

6%12%

41% 6%13%

Umiejętność nauczania w środowisku wielokulturowym lub wielojęzycznym

Umiejętność doboru właściwej strategii nauczania w określonej sytuacjiKompetencje pedagogiczne w

zakresie nauczanego przedmiotu/nauczanych przedmiotówWiedza na temat tego, jak

uczą się uczniowieZnajomość języka obcego oraz jej

wykorzystanie w nauczaniu

Umiejętności w zakresie planowania/przygotowywania zajęć lekcyjnych

DUŻY UMIARKOWANY NIEWIELKI BRAK WPŁYWU

16

Wykres 4: Większe wykorzystanie metod nauczania i uczenia się uwzględniających technologię

Można zauważyć, że oprócz korzystania z Internetu zarówno w celu przygotowania się do zajęć, jak podczas nich, ci eTwinnerzy również współpracują opracowując nowe materiały i zasoby cyfrowe. Są także skłonni angażować się w doskonalenie zawodowe online, by rozwijać swoje umiejętności i kompetencje pedagogiczne.

0% 20% 40% 60% 80% 100%

I use a Virtual Learning env.

I use social networks...

I communicate online with students

I use ICT to provide feedback

I collaboratively create new materials

I collaboratively create

I create my own

I prepare and use

I participate in online

I use... during lessons

I use ICT/multimedia/the internet to prepare the lesson

80%

80%

76%

73%

72%

70%

66%

64%

57%

55%

49%

20%

20%

24%

27%

28%

30%

34%

36%

43%

45%

51%

TAK NIE

Korzystam z TIK/multimediów/Internetu w celu przygotowania lekcji

Korzystam z TIK/multimediów/Internetu podczas lekcji

Biorę udział w szkoleniach online

Przygotowuję i wykorzystuję prezentacje multimedialne podczas lekcji

Tworzę własne cyfrowe materiały dydaktyczne dla uczniów

Wspólnie tworzę nowe materiały i zasoby wraz z kolegami

Wspólnie tworzę nowe materiały i zasoby wraz z uczniami

Używam TIK do przekazywania informacji zwrotnych i/lub oceniania uczniów

Komunikuję się z uczniami online

Wraz z moimi uczniami wykorzystuję sieci społecznościowe do nauczania i uczenia się

Wraz z moimi uczniami korzystam z wirtualnego środowiska uczenia się/systemu

zarządzania nauczaniem (np. Moodle)

17

4. ETWINNING A UCZENIE SIĘ UCZNIÓW

Z analizy przeprowadzonej w poprzednim rozdziale wynika, że eTwinning z pewnością wpływa na nauczycieli i ich pracę w klasie. W rezultacie, efekt domina oczywiście obejmuje także uczniów. Niektóre z rezultatów zostały omówione w poprzednich punktach, ale pełny zakres wpływu można zobaczyć na wykresach 5, 6 i 7 poniżej.

Wykres 5: Wzrost uczenia się uczniów w wyniku zaangażowania w eTwinning

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

Students collect evidence

Students choose what and how they learn

Students assess each others' work

Students work individually

Students assess their own work

Students work on projects

Students work in small groups 73%

73%

63%

61%

61%

58%

54%

Uczniowie pracują w małych grupach i wspólnie rozwiązują problem lub zadanie

Uczniowie pracują nad projektami, na których ukończenie potrzeba

najmniej jednego tygodnia

Uczniowie sami oceniają swoją pracę

Uczniowie pracują w klasie samodzielnie we własnym tempie

Uczniowie wzajemnie oceniają swoją pracę

Uczniowie decydują, czego będą się uczyć i jak się tego

nauczą, biorąc odpowiedzialność za własny proces uczenia się

Uczniowie dokumentują swoją pracę w formie portfoliów

18

Wykres 6: Postrzegany wpływ zaangażowania w eTwinning na uczniów wg obszaru

Wykres 7: Postrzegany wpływ zaangażowania w eTwinning na pracę uczniów i proces uczenia się

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

Increasing the motivation

Enhancing my students

Providing my students

Ensuring my students

Promoting intercultural 83%

80%

78%

73%

71%

Promowanie dialogu międzykulturowego wśród kolegów i uczniów oraz poprzez

współpracę na różnych poziomach (lokalnym, krajowym, międzynarodowym) oraz z różnymi

zainteresowanymi stronami (zarówno w szkole, jak i w szerszej społeczności)

Pewność, że moi uczniowie nabywają kompetencje społeczne, obywatelskie i międzykulturowe

Zapewnienie uczniom możliwości uczenia się oraz praktykowania wartości demokratycznych,

włączenia społecznego i aktywnego obywatelstwaWzmacnianie u uczniów umiejętności

myślenia krytycznego i korzystania z mediów, aby pomóc im w budowaniu

odporności na wszelkie formy dyskryminacji i indoktrynacji, zwłaszcza za pośrednictwem

Internetu i mediów społecznościowychZwiększenie motywacji uczniów do uczęszczania

na zajęcia i ograniczenie zjawiska przedwczesnego kończenia nauki

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Encouraging students to remain

Improving students' attendance at school

Improving students' relationship with school staff

Improving the learning of students

Developing students' autonomy

Improving personal relations among students

Developing students' learning skills

Improving students' digital skills

Raising students' interest

Fostering collaborative work among students

Increasing students' motivation 64% 5%29%

60%

60%

56%

54%

54%

52%

40%

40%

38%

37%

2%

6%32% 2%

7%30% 3%

8%33% 3%

7%36% 3%

7%35% 4%

8%37% 3%

14%38% 8%

14%37% 9%

14%34% 14%

14%35% 14%

Zwiększanie motywacji uczniów

Wzrost zainteresowania uczniów nowymi technologiami

Wspieranie współpracy między uczniami

Poprawa umiejętności cyfrowych uczniów

Rozwijanie umiejętności uczenia się uczniów

Poprawa relacji osobistych wśród uczniów

Rozwijanie autonomii uczniów oraz ich poczucia odpowiedzialności

za własny proces uczenia się

Poprawa wyników nauczania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Poprawa relacji uczniów z personelem szkoły

Poprawa frekwencji uczniów

Zachęcanie uczniów do dłuższego pozostawania w formalnym systemie edukacji

DUŻY UMIARKOWANY NIEWIELKI BRAK WPŁYWU

19

5. ETWINNING A SZKOŁY

Nauczyciele eTwinnerzy nie pracują w odosobnieniu. Pracują w organizacji, ramię w ramię z kolegami, a wspólnym celem jest edukacja uczniów będących w ich pieczy. Ten rozdział uwydatnia postrzegany przez respondentów wpływ zaangażowania w eTwinning na pracę szkoły jako całości.

Uczestników poproszono o ocenę ośmiu stwierdzeń stanowiących odpowiedź na poniższe pytanie: Biorąc pod uwagę obecnie/wcześniej realizowane działania w ramach programu eTwinning, jak bardzo pozytywny wpływ miały one na szkołę, w której Pan(-i) pracuje?

Rozkład odpowiedzi przedstawiono na wykresie 8 poniżej.

Wykres 8: Wpływ programu eTwinning na działania podejmowane przez szkołę - wszyscy respondenci

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Attracting the interest of parents

Improving the willingness

Raising the awareness

Attracting the interest of other colleagues

Building a sense of inclusion

Building a sense of European citizenship

Fostering cooperation

Improving relations 49% 5%9%37%

6%13%41%40%

7%16%37%40%

7%15%39%39%

6%16%40%38%

7%16%39%38%

8%16%39%37%

8%18%38%36%

Poprawa relacji pomiędzy nauczycielami i uczniami

Wspieranie współdziałania i współpracy między nauczycielami

Budowanie poczucia obywatelstwa europejskiego w obrębie szkoły

Budowanie poczucia włączenia w szkole

Zainteresowanie kolegów programem eTwinningPodnoszenie świadomości kadry szkolnej na temat bezpiecznego

i odpowiedzialnego korzystania z InternetuZwiększanie gotowości pracowników

szkoły do rozpoczynania kolejnych projektów innowacyjnych

Zainteresowanie rodziców projektami europejskimi

DUŻY UMIARKOWANY NIEWIELKI BRAK WPŁYWU

20

Pierwszą rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę, jest stosunkowo niewielki odsetek respondentów, którzy uważają, że program nie miał wpływu na żaden z wymienionych obszarów. Co się tyczy wysokiego odsetka (86%) odpowiedzi dotyczących poprawy relacji między nauczycielami a uczniami, można przypuszczać, że ponieważ uczniowie i nauczyciele są ze sobą w dobrych stosunkach, negatywne postawy słabną po obu stronach i być może nauczyciele pełnią mniej autorytarną rolę, działając bardziej jako przewodnicy i mentorzy. Kolejny najwyższy odsetek odpowiedzi dotyczył obszaru, jakim jest współdziałanie i współpraca z kolegami, o czym już kilkakrotnie wspomniano. W samym obszarze współpracy z kolegami, interesujące jest to, że zainteresowanie innych współpracowników eTwinningiem jest tak wysoko oceniane (78%). Równie wysoko oceniane są: budowanie poczucia włączenia w szkole oraz ważna kwestia podnoszenia świadomości w zakresie odpowiedzialnego i bezpiecznego korzystania z Internetu.

5.1. Porównanie efektów realizacji programu eTwinning w nagrodzonych szkołach eTwinning z wynikami osiągniętymi przez wszystkich respondentów

Choć od samego początku, dzięki ustanowieniu odznak jakości eTwinning i nagród eTwinning, nagradzanie indywidualnych nauczycieli za ich pracę w ramach eTwinningu zawsze było w centrum programu, to szkoły, w których eTwinning został włączony do podstawowej działalności i pracy kadry, jak dotąd nie otrzymywały oficjalnego uznania. Aby uzupełnić pozostałe formy uznania, w 2017 r. wprowadzono odznakę „Szkoła eTwinning” jako wyróżnienie doskonałej pracy szkół silnie zaangażowanych w eTwinning. Odznaka zachęca także wiodące szkoły do aktywnego wspierania innych szkół lokalnych, również tych mniej zaawansowanych w eTwinningu, by rozpoczęły rozwojową podróż i stały się szkołami eTwinning. Koncepcja szkoły eTwinning została opracowana w taki sposób, aby w przyszłości odznaka stała się ważnym mechanizmem pomagającym w dotarciu do kadry zarządzającej i innych szkół, chcących rozwijać zespołowe podejście do eTwinningu. Na wykresach 9-11 poniżej przedstawiono porównanie odpowiedzi respondentów pracujących w placówkach posiadających odznakę Szkoła eTwinning z odpowiedziami wszystkich respondentów w następujących obszarach:

z Klimat szkoły, z Wpływ na całą szkołę, z Najbardziej wpływowa osoba lub grupa.

21

Wykres 9. Klimat szkoły

Klimat szkoły zależy od wielu czynników, w tym od sposobu kierowania szkołą, motywacji pracowników i zaangażowania w rozwój szkoły. Fakt, że szkoły posiadające odznakę Szkoła eTwinning mają lepsze wyniki niż pozostałe nie jest zaskoczeniem. Dowodzi tylko, że szkoły te w najpełniejszym stopniu reprezentują możliwe osiągnięcia i wpływ programu eTwinning.

Wykres 10: Wpływ na całą szkołę

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

My school promotes

My school is engaged

My school actively participates

My school is involved77%

85%

69%

84%

67%77%

68%76%

Moja szkoła bierze udział w inicjatywach, których celem jest promowanie innowacyjnych działań w szkole

Moja szkoła aktywnie uczestniczy w eTwinningu i innych projektach międzynarodowych

Moja szkoła prowadzi autoewaluację

Moja szkoła promuje współpracę pomiędzy nauczycielami poprzez zapewnienie

im czasu na spotkania, dzielenie się doświadczeniami, ewaluację lub opracowanie

metod i materiałów dydaktycznych

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Attracting the interest of parents

Building a sense of European citizenship

Improving the willingness

Raising the awareness

Building a sense of Europe

Attracting the interest of other colleagues

Fostering cooperation

Improving relations 86%93%

81%90%

78%87%

78%87%

77%87%

77%86%

77%86%

73%81%

Poprawa relacji pomiędzy nauczycielami i uczniami

Wspieranie współdziałania i współpracy między nauczycielami

Zainteresowanie kolegów programem eTwinning

Budowanie poczucia włączenia w szkole

Podnoszenie świadomości kadry szkolnej na temat bezpiecznego

i odpowiedzialnego korzystania z Internetu

Zwiększanie gotowości pracowników szkoły do wprowadzania kolejnych innowacji

Budowanie poczucia obywatelstwa europejskiego w obrębie szkoły

Zainteresowanie rodziców projektami europejskimi

SZKOŁY ETWINNING WSZYSTKIE SZKOŁY

ZDECYDOWANIE SIĘ ZGADZAM/ZGADZAM SIĘ SZKOŁY ETWINNING

TOUS LES ÉTABLISSEMENTS SCOLAIRESZDECYDOWANIE SIĘ ZGADZAM/ ZGADZAM SIĘ WSZYSTKIE SZKOŁY

22

To samo można zaobserwować tutaj. Wszystkie pozytywne efekty eTwinningu są z pewnością bardziej widoczne we wszystkich obszarach działalności szkoły.

Wykres 11: Najbardziej wpływowa osoba lub grupa w szkole w odniesieniu do rozwoju eTwinningu

Analizując wyniki badania monitorującego z 2018 r. można stwierdzić, że eTwinning jest prawdziwym motorem zmian dla poszczególnych nauczycieli i szkół. W pewien sposób charakter działań w ramach eTwinningu oraz cała społeczność wspierają tych nauczycieli, którzy chcą zmieniać swój warsztat, wypróbować nowe pomysły, rozwijać swoje kompetencje i współpracować w ramach zespołu edukatorów, a nie pracować w odosobnieniu. W instytucjach, którym przyznano odznakę Szkoła eTwinning oddziaływanie jest bardziej widoczne we wszystkich obszarach. Na wykresie 11 warto zwrócić uwagę, że jako najbardziej wpływową osobę lub grupę wskazano zespół nauczycieli, a następnie uczniów. Z pewnością odzwierciedla to oddolny charakter eTwinningu i siłę tego wpływu, ponieważ można zauważyć, że bardziej tradycyjne organy stosujące podejście odgórne (ministerstwa, kuratoria, władze lokalne) uzyskują dość niski wynik pod względem wpływu na rozwój eTwinningu w szkołach. Może to oczywiście wynikać z faktu, że ministerstwa nie wykorzystały jeszcze potencjału eTwinningu jako środka do wdrożenia niektórych obszarów polityki oświatowej. Mowa o tym jest w następnym rozdziale.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

The press

Representative

School Inspector

MoE

Parents

Your school international

Your school pedagogical

eTw Ambassadors

Your school principal

eTwinning NSS

Pupils

A team of eTw40%

52%35%

34%

30%31%

29%31%

25%32%

11%11%

10%12%

9%12%

7%9%

3%2%

3%3%

2%2%

Szkolny zespół nauczycieli eTwinnerów

Uczniowie

Krajowe Biuro eTwinning

Dyrektor szkoły

Ambasadorzy eTwinning

Doradca metodyczny

Szkolny koordynator ds. kontaktów międzynarodowych

Rodzice

Ministerstwo edukacji (przedstawiciele, oficjalne polityki, okólniki itp.)

Kurator oświaty

Przedstawiciel lokalnych władz oświatowych

Prasa

SZKOŁY ETWINNING WSZYSTKIE SZKOŁY

23

6. ETWINNING W POLITYCE OŚWIATOWEJ

Wyniki trzeciej edycji badania monitorującego potwierdzają rezultaty poprzednich badań. Nauczyciele eTwinnerzy nadal uważają, że ich zaangażowanie w eTwinning ma znaczący wpływ na rozwój ich umiejętności pedagogicznych, a także tych w zakresie korzystania z technologii i oceniania. Zgłaszają również znaczące oddziaływanie na zdolności i motywację uczniów do nauki, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji takich jak wspólne podejmowanie decyzji i praca zespołowa. Istotne jest również przejście od pracy i wpływu poszczególnych eTwinnerów do zbadania wpływu podejścia do eTwinningu na poziomie całej szkoły, co znalazło odzwierciedlenie w wynikach szkół wyróżnionych odznaką Szkoła eTwinning. Pokazują one, że przy silnym przywództwie i podejściu opartym na pracy zespołowej w obrębie placówki, pozytywny wpływ eTwinningu na nauczycieli i uczniów jest istotnie większy w niemal wszystkich obszarach.

Jakie wnioski możemy wyciągnąć z badania? Tu warto przeanalizować wyniki w świetle niektórych zaleceń dotyczących polityki edukacyjnej, zawartych w niedawnym raporcie z badania TALIS 2018,2. Na potrzeby niniejszej publikacji koncentrujemy się na trzech szczegółowych celach wymienionych w raporcie z badania TALIS 2018 i analizujemy jak mają się do nich wyniki raportu monitorującego eTwinning z 2018 r.

6.1. Cel: Promowanie skutecznych metod nauczania

Według raportu z badania TALIS 2018, nauczyciele, których metody nauczania obejmują „myślenie krytyczne, rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji”, które angażują uczniów i dają im odpowiedzialność, nie tylko zachęcają uczniów do poszukiwania kreatywnych i alternatywnych rozwiązań, ale także umożliwiają im komunikowanie swoich rozważań i wniosków rówieśnikom i nauczycielom.

2 OECD (2019), TALIS 2018 Results (Volume I): Teachers and School Leaders as Lifelong Learners, TALIS, OECD Publishing, Paris. https://doi.org/10.1787/1d0bc92a-en

24

Wyniki sprawozdania monitorującego z 2018 r. pokazują, że dzięki zaangażowaniu w eTwinning nauczyciele czują się pewniej w następujących obszarach:

z Umiejętność doboru właściwej strategii edukacyjnej w określonej sytuacji, z Zdolność nauczania takich umiejętności interdyscyplinarnych jak praca

zespołowa, kreatywność, umiejętność rozwiązywania problemów, umiejęt-ność podejmowania decyzji itp.,

z Umiejętność nauczania metodą projektów.

Nauczyciele informują również, że: z Nauczając skupiają się na rozwijaniu kompetencji uczniów oraz na przy-

swajaniu i utrwalaniu ich wiedzy, z Ich głównym celem jest nabywanie przez uczniów kompetencji społecz-

nych, obywatelskich i/lub międzykulturowych, z Mają oni na celu wzmocnienie u uczniów umiejętności myślenia krytycznego

i korzystania z mediów, aby pomóc im w budowaniu odporności na wszelkie formy dyskryminacji i indoktrynacji, zwłaszcza za pośrednictwem Internetu i mediów społecznościowych.

6.2. Cel: Wspieranie otwartości na innowacje i skuteczne wykorzystanie TIK w nauczaniu

„Dane z badania TALIS wskazują, że nauczyciele są w niewielkim zakresie przygoto-wywani do wdrażania innowacyjnych strategii w nauczaniu i otrzymują ograniczone wsparcie w tym zakresie”.

Raport z badania TALIS ściśle łączy wykorzystanie technologii w nauczaniu z rozwojem innowacyjnych metod nauczania. Natomiast wyniki raportu monitorującego eTwin-ning z 2018 r. pokazują, że nauczyciele biorący udział w eTwinningu aktywnie wyko-rzystują technologię w swoim nauczaniu do następujących celów:

z przygotowywanie i wykorzystanie prezentacji multimedialnych podczas lekcji, z tworzenie własnych cyfrowych materiałów dydaktycznych dla uczniów, z wspólne tworzenie nowych materiałów i zasobów wraz z kolegami.

Ponadto respondenci informują, że tworzą środowisko, w którym:

z Uczniowie wykorzystują technologię do współpracy w ramach pracy zespołowej i pracy metodą projektów,

z Uczniowie korzystają z technologii, aby uczyć się we własnym tempie, z Uczniowie korzystają z TIK/multimediów/Internetu podczas odrabiania

pracy domowej.

25

6.3. Cel: Budowanie zdolności nauczycieli i kadry kierowniczej szkół do zaspokajania potrzeb zróżnicowanych klas i szkół

W badaniu TALIS 2018 zwrócono szczególną uwagę na różnorodność kulturową, gdzie integracja gospodarek światowych i migracja na dużą skalę przyczyniły się do stworzenia bogatszych i bardziej zróżnicowanych etnicznie, kulturowo i językowo środowisk edukacyjnych, stwarzając potrzebę wysokiej jakości doświadczeń edukacyjnych dla różnych grup uczniów.

Wyniki badania monitorującego z 2018 r. pokazują, że dzięki przynależności do społeczności eTwinning nauczyciele:

z Mają pewność, że nabywają kompetencje społeczne, obywatelskie i międzykulturowe,

z Promują dialog międzykulturowy pomiędzy kolegami i uczniami na różnych poziomach oraz współpracując z nimi,

z Rozwijają kompetencje w zakresie opracowywania i wykorzystywania szerokiego wachlarza strategii nauczania w celu zaspokojenia konkretnych potrzeb edukacyjnych uczących się osób o różnym poziomie zdolności i zróżnicowanym pochodzeniu językowym, kulturowym, religijnym i społeczno-ekonomicznym,

z Zapewniają uczniom możliwość uczenia się oraz praktykowania wartości demokratycznych, włączenia społecznego i aktywnego obywatelstwa.

Mając te wyniki na uwadze, można stwierdzić, że eTwinning zapewnia bardzo użyteczną i dynamiczną formę aktywności, którą warto rozważyć szukając sposobów wdrażania polityki w szkołach w tych konkretnych obszarach. Istnieją też inne obszary polityki podkreślone w raporcie z badania TALIS, w których eTwinning ma coś do zaoferowania i można się z nimi zapoznać w pełnej wersji sprawozdania.

Na koniec rozważmy jedną ze wskazówek z raportu z badania TALIS z 2018 r. w odniesieniu do polityki, zgodnie z którą jednym z najskuteczniejszych sposobów doprowadzenia do zmian jest „tworzenie i promowanie profesjonalnych społeczności uczących się w celu rozpowszechniania innowacji” (str. 31).

Można dowieść, że jest to dokładnie to, co robi społeczność eTwinning, która promuje doskonalenie zawodowe i wymianę informacji na temat innowacji. Ponadto, ze względu na wprowadzenie odznaki Szkoła eTwinning, szczególny nacisk kładzie się obecnie na znaczenie roli dyrektora szkoły i programu eTwinning w rozwijaniu szkół jako wzorcowych organizacji uczących się.

26

7. UWAGI KOŃCOWE

Wyniki badania monitorującego eTwinning z 2018 r. wyraźnie wskazują na to, że respondenci nadal odczuwają pozytywne oddziaływanie programu eTwinning na poszczególnych nauczycieli i uczniów. Wyniki podkreślają również jak ważne było wprowadzenie odznaki Szkoła eTwinning, która jest uznaniem dla grona nauczycielskiego i uczniów całej szkoły oraz bezpośrednio angażuje kadrę kierowniczą. To ważny krok, który pomoże skuteczniej osadzić program eTwinning w planie działania szkoły.

Dodatkowa analiza przekrojowa przygotowana na potrzeby tegorocznej edycji sprawozdania pokazuje, że nauczyciele i uczniowie w szkołach, którym nadano odznakę Szkoła eTwinning odnoszą znaczne korzyści z zaangażowania w eTwinning. Z analizy korelacji wynika, że nauczyciele z wyróżnionych Szkół eTwinning w większym stopniu dzielą się swoimi działaniami z innymi pracownikami szkoły niż pozostali respondenci. Nauczyciele ci konsekwentnie potwierdzają pozytywny wpływ eTwinningu na różne aspekty pracy szkoły (takie jak budowanie poczucia obywatelstwa europejskiego w szkole, wspieranie współpracy między nauczycielami itp.) częściej niż nauczyciele pracujący w szkołach niewyróżnionych odznaką.

Z tego, jak respondenci postrzegają oddziaływanie eTwinningu na nich samych, na uczniów i szkołę, można wywnioskować, że eTwinning ma pozytywny wpływ nie tylko w obszarach nauczania i uczenia się, ale także na głębszych poziomach i w obszarach, takich jak rozwój poczucia tożsamości, wzrost zaufania do własnych umiejętności, wspieranie poczucia obywatelstwa zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim oraz podążanie w kierunku lepszego zrozumienia i radzenia sobie ze złożonością wielokulturowości i zmian społecznych.

EC-01-19-582-PL-CISBN: 978-92-9484-034-9

www.etwinning.net