Ekstrakcje zębów ze wskazań ortodontycznych

– planowanie leczenia

Zakład Ortodoncji WUM

1

Rys historyczny

● 636 r. – Paweł z Eginy, 994r. – Hali Abbas – zalecali usuwanie zębów nadliczbowych i zębów stojących poza łukiem zębowym, głównie ze względów estetycznych

● 1728 r. – Fauchard – opisał usuwanie zębów stałych jako działanie regulacyjne

● 1771 r. – Hunter – jako pierwszy podaje dokładne zasady ekstrakcji w przypadkach zwężeń łuków zębowych. Zaproponował usuwanie próchnicowych zębów szóstych, oczekując zamknięcia luk i uzyskania koniecznego miejsca dla zębów przednich.

4

Rys historyczny

● 1881 r. – Kings ley – okreś l a ł eks t rakc je bez natychmiastowego leczenia mechanicznego jako „nienaukowe i błędne”

● 1882 r. – Hollander – zaproponował po raz pierwszy planowaną ekstrakcję przedtrzonowców w celu wpłynięcia na stłoczenia zębów przednich

● 1900 r. – Angle – opublikował swój bezwzględny zakaz ekstrakcji. Twierdził, że najlepsza równowaga, najlepsza harmonia, najlepsze proporcje jamy ustnej w relacji z innymi cechami wymagają obecności wszystkich zębów i każdy ząb powinien zajmować właściwe dla siebie miejsce.

5

Rys historyczny

● 1923 r. – Lundström – opisał tzw. bazę apikalną, którą proponował uwzględnić jako decydujący czynnik pomocniczy w podejmowaniu decyzji o ekstrakcji

● 1944 r. – Tweed – doniósł, że Angle z powodu swego bezwzględnego zakazu ekstrakcji mógł wykazać stabilne wyniki leczenia w mniej niż 20% przypadków. Jego publiczna prezentacja dotycząca przypadków osób leczonych z zastosowaniem ekstrakcji przedtrzonowców spowodowała przełom w ortodoncji.

6

Rys historyczny

● Begg – twierdził, że usuwanie zębów jako pomoc w leczeniu ortodontycznym jest naukowo prawidłowe, ponieważ symuluje naturalną utratę tkanki zębowej w wyniku procesu ścierania zębów.

● Pod wpływem prac Tweeda i Begga leczenie ekstrakcyjne uzyskało szerszą akceptację w późnych latach 40.

7

Wskazania do ekstrakcji

1. Ekstrakcje zębów mlecznych. - przetrwałe, po radiologicznym sprawdzeniu

obecności i ułożenia zawiązka zęba stałego, - w seryjnych ekstrakcjach Kjellgrena, - w przypadkach reinkluzji, w których dochodzi do

zanurzania się korony zęba w zębodół (Karłowska).

8

Wskazania do ekstrakcji2. Ekstrakcje zębów stałych. - stłoczenie pierwotne - następstwo dysproporcji między

szerokością zębów, a wielkością podstawy kostnej, - stłoczenie wtórne – następstwo przedwczesnej utraty zębów

mlecznych i przemieszczania zębów stałych, - stłoczenie późne – po zakończeniu wzrostu, - zęby nadliczbowe, nietypowe, - wyraźnie wypukły profil spowodowany protruzją

dwuszczękową, - kamuflaż wady szkieletowej (Kahl- Nieke)

9

Podział ekstrakcji

● W zależności od sposobu postępowania możemy wyróżn ić nas tępu jące rodza je eks t r akc j i (Majchrowicz):

1. Ekstrakcje profilaktyczne. 2. Ekstrakcje wyrównawcze. 3. Ekstrakcje plastyczne. 4. Ekstrakcje częściowe. 5. Ekstrakcje asymetryczne (Karłowska).

10

Ekstrakcje profilaktyczne

11

Ekstrakcje profilaktyczne

● Ekstrakcje profilaktyczne mają na celu ułatwienie ustawienia się zębów stałych w łuku, co zapobiega powstawaniu stłoczeń. Do tej grupy zaliczamy: – Ekstrakcje seryjne wg Hotza- Kjellgrena, – Usuwanie zębów mlecznych w sytuacji, w której

uniemożliwiają one wyrzynanie się zębów stałych, – Usuwanie zębów nadliczbowych stojących poza łukiem oraz zębów nietypowych

12

Ekstrakcje profilaktyczne

● Ekstrakcje seryjne wg Hotza- Kjellgrena

Założeniem ekstrakcji seryjnych jest tzw. samoregulacja, która polega na stworzeniu naturalnej drogi do wyrzynania się zębów stałych, bez pomocy aparatów regulacyjnych, poprzez usuwanie w określonym czasie zębów mlecznych i stałych (Majchrowicz).

13

Ekstrakcje profilaktyczne

● Ekstrakcje seryjne wg Hotza- Kjellgrena Wskazania: - wiek 8-9 lat ze stłoczeniem siekaczy dużego stopnia, - zachowana I klasa Angle’a, - prawidłowy lub zmniejszony nagryz pionowy, - obecne i prawidłowo ustawione zawiązki wszystkich zębów

stałych, - dobrze rokujący pierwszy stały trzonowiec, - pierwszy przedtrzonowiec jest w większym stopniu

przygotowany do wyrzynania niż kieł (Richardson)

14

Ekstrakcje profilaktyczne

● Ekstrakcje seryjne wg Hotza- Kjellgrena - przeciwwskazania:

- II lub III klasa szkieletowa, - twarz nadmiernie wydłużona lub skrócona, - wklęsły profil twarzy (Richardson)

15

Ekstrakcje profilaktyczne

● Ekstrakcje seryjne wg Hotza- Kjellgrena - Leczenie przebiega w czterech kolejnych etapach:

- Etap I: usunięcie kłów mlecznych w szczęce i żuchwie po wykonaniu zdjęć rtg, które ustalają obecność zawiązków wszystkich zębów stałych

- Etap II: usunięcie czterech pierwszych zębów trzonowych mlecznych. Zabieg ten ma przyspieszyć wyrzynanie pierwszych przedtrzonowców stałych

- Etap III: usunięcie zębów przedtrzonowych, w miejsce których wchodzą wyrzynające się kły

- Etap IV: doprowadzenie do normy zgryzowej16

Ekstrakcje wyrównawcze

20

Ekstrakcje wyrównawcze

● Ekstrakcje wyrównawcze stosuje się w celu zrównoważenia wzajemnych wielkości łuków zębowych

- wskazania do ekstrakcji wyrównawczych: - usunięcie zęba w celach leczniczych, np. w

przypadku konieczności wykonania ekstrakcji zęba w łuku górnym usuwa się równoimienny ząb po tej samej stronie w łuku przeciwstawnym,

- utrata zęba na skutek urazu lub próchnicy, - brak zawiązka jednego lub dwóch zębów stałych

21

Ekstrakcje plastyczne

22

Ekstrakcje plastyczne

● Ekstrakcje plastyczne wg Dominika - zabieg ten polega na usunięciu pierwszego

przedtrzonowca i zniesieniu przegrody kostnej między nim a kłem. Ma to na celu skrócenie czasu ustawiania się kła w prawidłowym zgryzie oraz ułatwienie przesunięcia się zęba w lukę poekstrakcyjną. Zabieg ten wykonujemy u pacjentów dorosłych w sytuacji, gdy górny kieł, nie mając miejsca w łuku, wyrzyna się wysoko w przedsionku jamy ustnej

23

Ekstrakcje częściowe

24

Ekstrakcje częściowe

● Ekstrakcje częściowe wykonujemy zarówno w uzębieniu mlecznym, jak i stałym. Zabieg ten polega na szlifowaniu powierzchni odśrodkowych i dośrodkowych danego zęba. Nazwa „częściowa ekstrakcja” związana jest z rozległością tego zabiegu, szlifując możemy bowiem znacznie zmniejszyć, nawet do połowy, koronę zęba mlecznego

25

Ekstrakcje asymetryczne

26

Ekstrakcje asymetryczne

● Ekstrakcje asymetryczne przeprowadzane są w jednym kwadrancie łuku zębowego lub w obu szczękach po jednej stronie. Wymagają dokładnej analizy przypadku, zaplanowane niewłaściwie mogą prowadzić do oszpecenia pacjenta, chociaż uzyskane jest poprawne zaguzkowanie. Przemieszczenie linii pośrodkowej, zwłaszcza zębów siecznych z górnych, to jedno z niekorzystnych następstw asymetrycznego usuwania zębów

27

Planowanie leczenia

● Dla zaplanowani leczenia konieczne są: - wywiad - badanie pacjenta - analiza modeli (czasem uzupełniona przez set-up) - analiza zdjęć rtg

29

Planowanie leczenia

1. Ocena stanu uzębienia 2. Wiek 3. Kierunek wzrostu szczęki i żuchwy 4. Profil 5. Typ budowy twarzy 6. Baza apikalna 7. Stabilność wyników leczenia

30

Dziękuję za uwagę

113