DU0124 - speedcar.pl · Dziennik Ustaw Nr 124 — 8118 — Poz. 1151 — suma bilansowa wynosi 6,2...

1151

USTAWA

z dnia 22 maja 2003 r.

o dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej

Rozdzia∏ 1

Przepisy ogólne

Art. 1. 1. Ustawa okreÊla warunki wykonywaniadzia∏alnoÊci w zakresie ubezpieczeƒ osobowych i ubez-pieczeƒ majàtkowych.

2. Ustawa okreÊla tak˝e zasady:

1) wykonywania zawodu aktuariusza;

2) sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego;

3) organizacji i funkcjonowania ubezpieczeniowegosamorzàdu gospodarczego.

Art. 2. OkreÊlenia u˝yte w ustawie oznaczajà:

1) biuro narodowe — biuro narodowe w rozumieniuustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniachobowiàzkowych, Ubezpieczeniowym FunduszuGwarancyjnym i Polskim Biurze UbezpieczycieliKomunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152);

2) du˝e ryzyka — ryzyka, o których mowa w dziale IIza∏àcznika do ustawy:

a) grupy 4—7, 11, 12,

b) grupy 14, 15 — w przypadku gdy ubezpieczajàcywykonuje dzia∏alnoÊç gospodarczà lub wolnyzawód, a ryzyko wià˝e si´ z tà dzia∏alnoÊcià,

c) grupy 8, 9, 13, 16 — w przypadku gdy ubezpie-czajàcy przekracza co najmniej dwa z nast´pujà-cych kryteriów w roku obrotowym:

Dziennik Ustaw Nr 124 — 8118 — Poz. 1151

— suma bilansowa wynosi 6,2 mln euro,

— obroty netto wynoszà 12,8 mln euro,

— Êrednia iloÊç pracowników wynosi 250 osób,

je˝eli ubezpieczajàcy nale˝y do grupy kapita∏owej,dla której przygotowywane jest sprawozdanieskonsolidowane w rozumieniu ustawy z dnia29 wrzeÊnia 1994 r. o rachunkowoÊci (Dz. U.z 2002 r. Nr 76, poz. 694 oraz z 2003 r. Nr 60,poz. 535), powy˝sze kryteria oceniane b´dà napodstawie sprawozdania skonsolidowanego;

3) g∏ówny oddzia∏ — oddzia∏, w rozumieniu ustawyz dnia 19 listopada 1999 r. — Prawo dzia∏alnoÊci go-spodarczej (Dz. U. Nr 101, poz. 1178, z póên. zm.1)),zak∏adu ubezpieczeƒ z paƒstwa nieb´dàcego paƒ-stwem cz∏onkowskim Unii Europejskiej;

4) koasekuracja — umow´ ubezpieczenia, na podsta-wie której co najmniej dwa zak∏ady ubezpieczeƒ dzia-∏ajàc w porozumieniu zobowiàzujà si´ do spe∏nieniaokreÊlonego Êwiadczenia w przypadku zajÊcia, prze-widzianego w umowie, zdarzenia losowego;

5) krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ — przedsi´biorc´,w rozumieniu ustawy — Prawo dzia∏alnoÊci gospo-darczej, z siedzibà na terytorium RzeczypospolitejPolskiej, który uzyska∏ zezwolenie na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej na terytorium Rze-czypospolitej Polskiej;

6) oddzia∏ — oddzia∏, w rozumieniu ustawy — Prawodzia∏alnoÊci gospodarczej, zak∏adu ubezpieczeƒz paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej;

7) organ nadzoru — Komisj´ Nadzoru Ubezpieczeƒi Funduszy Emerytalnych, o której mowa w ustawiez dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczenio-wym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczo-nych (Dz. U. Nr 124, poz. 1153);

8) podmiot dominujàcy — podmiot dominujàcy w ro-zumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. — Pra-wo o publicznym obrocie papierami wartoÊciowy-mi (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 i Nr 240,poz. 2055 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 84,poz. 774);

9) publiczny obrót — publiczny obrót w rozumieniuustawy — Prawo o publicznym obrocie papieramiwartoÊciowymi;

10) reprezentant do spraw roszczeƒ — reprezentantado spraw roszczeƒ w rozumieniu ustawy o ubez-pieczeniach obowiàzkowych, UbezpieczeniowymFunduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubez-pieczycieli Komunikacyjnych;

11) spó∏ka publiczna — spó∏k´ publicznà w rozumieniuustawy — Prawo o publicznym obrocie papieramiwartoÊciowymi;

12) ubezpieczeniowa grupa kapita∏owa — co najmniejdwa zak∏ady ubezpieczeƒ powiàzane ze sobà;

13) ubezpieczeniowy fundusz kapita∏owy — w ubezpie-czeniu, o którym mowa w dziale I grupa 3 za∏àczni-ka do ustawy, wydzielony fundusz aktywów, stano-wiàcy rezerw´ tworzonà ze sk∏adek ubezpieczenio-wych, inwestowany w sposób okreÊlony w umo-wie ubezpieczenia;

14) Urzàd — Urzàd Komisji Nadzoru Ubezpieczeƒi Funduszy Emerytalnych, o którym mowa w usta-wie o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnymoraz Rzeczniku Ubezpieczonych;

15) zagraniczny ubezpieczeniowy fundusz gwarancyj-ny — podmiot, którego siedziba znajduje si´ pozaterytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gwarantujà-cy zaspokojenie roszczeƒ z tytu∏u obowiàzkowegoubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej posia-daczy pojazdów mechanicznych w przypadku nie-spe∏nienia obowiàzku ubezpieczenia lub nieustale-nia sprawcy szkody;

16) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ — przedsi´biorc´zagranicznego, w rozumieniu ustawy — Prawodzia∏alnoÊci gospodarczej, wykonujàcy dzia∏alnoÊçubezpieczeniowà;

17) zak∏ad ubezpieczeƒ powiàzany — zak∏ad ubezpie-czeƒ, który posiada akcje lub udzia∏y albo prawaz akcji lub udzia∏ów w innym zak∏adzie ubezpieczeƒlub jakiekolwiek inne uprawnienia o charakterzew∏aÊcicielskim zapewniajàce co najmniej 20 % g∏o-sów na walnym zgromadzeniu lub co najmniej20 % kapita∏u, lub zak∏ad ubezpieczeƒ wobec które-go inny zak∏ad ubezpieczeƒ posiada takie upraw-nienia;

18) zdarzenie losowe — niezale˝ne od woli ubezpiecza-jàcego zdarzenie przysz∏e i niepewne, którego na-stàpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobi-stych lub w dobrach majàtkowych albo zwi´kszeniepotrzeb majàtkowych po stronie ubezpieczajàcegolub innej osoby obj´tej ochronà ubezpieczeniowà.

Art. 3. 1. Przez dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà rozu-mie si´ wykonywanie czynnoÊci ubezpieczeniowychzwiàzanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony nawypadek ryzyka wystàpienia skutków zdarzeƒ loso-wych.

2. Zak∏ad ubezpieczeƒ nie mo˝e wykonywaç innejdzia∏alnoÊci poza dzia∏alnoÊcià ubezpieczeniowà i bez-poÊrednio z nià zwiàzanà, z zastrze˝eniem ust. 8i art. 26 ust. 1.

3. CzynnoÊciami ubezpieczeniowymi, o którychmowa w ust. 1, sà:

1) zawieranie umów ubezpieczenia, umów reasekura-cji lub umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zle-canie ich zawierania uprawnionym poÊrednikomubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia22 maja 2003 r. o poÊrednictwie ubezpieczenio-wym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154), a tak˝e wykonywa-nie tych umów;

———————1) Zmiany ustawy zosta∏y og∏oszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 86,

poz. 958 i Nr 114, poz. 1193, z 2001 r. Nr 49, poz. 509, Nr 67,poz. 679, Nr 102, poz. 1115 i Nr 147, poz. 1643, z 2002 r. Nr 1,poz. 2, Nr 115, poz. 995 i Nr 130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 86,poz. 789.


2) sk∏adanie oÊwiadczeƒ woli w sprawach roszczeƒo odszkodowania lub inne Êwiadczenia nale˝nez tytu∏u umów, o których mowa w pkt 1;

3) ustalanie sk∏adek i prowizji nale˝nych z tytu∏u za-wieranych umów, o których mowa w pkt 1;

4) ustanawianie w drodze czynnoÊci cywilnopraw-nych, zabezpieczeƒ rzeczowych lub osobistych, je-˝eli sà one bezpoÊrednio zwiàzane z zawieraniemumów, o których mowa w pkt 1.

4. CzynnoÊciami ubezpieczeniowymi sà równie˝:

1) ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubez-pieczeniach majàtkowych oraz w umowach gwa-rancji ubezpieczeniowych;

2) wyp∏acanie odszkodowaƒ i innych Êwiadczeƒ na-le˝nych z tytu∏u umów, o których mowa w ust. 3pkt 1;

3) przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub prawnabytych przez zak∏ad ubezpieczeƒ w zwiàzku z wy-konywaniem umowy ubezpieczenia lub umowygwarancji ubezpieczeniowej;

4) prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpie-czajàcych lub ubezpieczonych, zastrze˝onychw umowie lub w ogólnych warunkach ubezpie-czeƒ, obowiàzków i zasad bezpieczeƒstwa odno-szàcych si´ do przedmiotów obj´tych ochronàubezpieczeniowà;

5) prowadzenie post´powaƒ regresowych oraz post´-powaƒ windykacyjnych odnoszàcych si´ do wie-rzytelnoÊci ubezpieczajàcego majàcych bezpoÊred-ni wp∏yw na zakres odpowiedzialnoÊci zak∏aduubezpieczeƒ z tytu∏u umów, o których mowaw ust. 3 pkt 1;

6) lokowanie Êrodków zak∏adu ubezpieczeƒ;

7) wykonywanie innych czynnoÊci okreÊlonychw przepisach innych ustaw.

5. CzynnoÊciami ubezpieczeniowymi sà tak˝e na-st´pujàce czynnoÊci, je˝eli sà wykonywane przez za-k∏ad ubezpieczeƒ:

1) ustalanie przyczyn i okolicznoÊci zdarzeƒ losowych;

2) ustalanie wysokoÊci szkód oraz rozmiaru odszko-dowaƒ oraz innych Êwiadczeƒ nale˝nych upraw-nionym z umów ubezpieczenia lub umów gwaran-cji ubezpieczeniowych;

3) ustalanie wartoÊci przedmiotu ubezpieczenia;

4) czynnoÊci zapobiegania powstawaniu albo zmniej-szeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lubfinansowanie tych dzia∏aƒ z funduszu prewencyj-nego.

6. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e zlecaç wykonanieczynnoÊci, o których mowa w ust. 4 pkt 1—6 orazust. 5, innym podmiotom. CzynnoÊci, o których mowa

w ust. 4 pkt 1—6 oraz ust. 5, wykonywane przez te pod-mioty sà traktowane jak czynnoÊci ubezpieczeniowe,w zakresie, w jakim sà wykonywane w imieniu i narzecz zak∏adu ubezpieczeƒ.

7. CzynnoÊci, o których mowa w ust. 4 pkt 5 orazust. 5 pkt 1 i 2, uwa˝a si´ za czynnoÊci ubezpieczenio-we tak˝e wtedy, gdy ich wykonania podejmuje si´ za-k∏ad ubezpieczeƒ na wniosek innego zak∏adu ubezpie-czeƒ, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego,Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lubuprawnionego z tytu∏u umów, o których mowa w ust.3 pkt 1, nawet je˝eli umowy te sà zawarte z innym za-k∏adem ubezpieczeƒ.

8. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e wykonywaç dzia∏al-noÊç akwizycyjnà na rzecz otwartych funduszy emery-talnych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 sierp-nia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszyemerytalnych (Dz. U. Nr 139, poz. 934, z póên. zm.2)).

Art. 4. Ustala si´ podzia∏ ubezpieczeƒ wed∏ug dzia-∏ów, grup i rodzajów ryzyka okreÊlony w za∏àczniku doustawy.

Rozdzia∏ 2

Zasady wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej

Art. 5. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e wykonywaç dzia-∏alnoÊç ubezpieczeniowà wy∏àcznie w formie spó∏ki ak-cyjnej albo towarzystwa ubezpieczeƒ wzajemnych.

Art. 6. 1. Wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej wymaga zezwolenia organu nadzoru.

2. Dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà wykonuje zak∏adubezpieczeƒ dzia∏ajàcy jako zak∏ad ubezpieczeƒ i rease-kuracji albo zak∏ad ubezpieczeƒ albo zak∏ad reasekura-cji.

3. Zak∏ad ubezpieczeƒ, w formie spó∏ki akcyjnej, maobowiàzek i wy∏àczne prawo u˝ywania w nazwie lubfirmie wyrazów „towarzystwo ubezpieczeƒ”, „zak∏adubezpieczeƒ”, „towarzystwo ubezpieczeƒ i reasekura-cji”, „zak∏ad ubezpieczeƒ i reasekuracji”, „towarzy-stwo reasekuracji” lub „zak∏ad reasekuracji”. Dopusz-czalne jest u˝ywanie w obrocie odpowiednio skrótów„TU”, „ZU”, „TUiR”, „ZUiR”, „TR” lub „ZR”.

4. Zak∏ad ubezpieczeƒ, w formie towarzystwa ubez-pieczeƒ wzajemnych, ma obowiàzek i wy∏àczne prawou˝ywania w nazwie wyrazów „towarzystwo ubezpie-czeƒ wzajemnych”. Dopuszczalne jest u˝ywanie w ob-rocie skrótu „TUW”.

Art. 7. Organ nadzoru mo˝e byç uczestnikiem po-st´powania rejestrowego dotyczàcego zak∏adu ubez-pieczeƒ.


poz. 610, Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r.Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 60, poz. 702, z 2001 r. Nr 8,poz. 64 i Nr 110, poz. 1189 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253,Nr 153, poz. 1271 i Nr 241, poz. 2074.


Art. 8. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ nie mo˝e wykonywaçjednoczeÊnie dzia∏alnoÊci, o której mowa w dziale I za-∏àcznika do ustawy, oraz w dziale II za∏àcznika do usta-wy.

2. Zak∏ad ubezpieczeƒ wykonujàcy dzia∏alnoÊç,o której mowa w dziale I za∏àcznika do ustawy, u˝ywaw nazwie lub firmie wyrazy wyró˝niajàce ten rodzajdzia∏alnoÊci.

Art. 9. Powództwo o roszczenia wynikajàce z umówubezpieczenia mo˝na wytoczyç albo wed∏ug przepi-sów o w∏aÊciwoÊci ogólnej albo przed sàd w∏aÊciwydla miejsca zamieszkania lub siedziby ubezpieczajàce-go, ubezpieczonego, uposa˝onego lub uprawnionegoz umowy ubezpieczenia.

Art. 10. 1. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ lub zagra-niczny zak∏ad ubezpieczeƒ, wykonujàcy dzia∏alnoÊçubezpieczeniowà na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej, w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cy-wilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkodypowsta∏e w zwiàzku z ruchem tych pojazdów, staje si´cz∏onkiem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyj-nego i Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyj-nych z dniem zawarcia pierwszej umowy w tej grupieubezpieczenia.

2. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ lub zagraniczny za-k∏ad ubezpieczeƒ wykonujàcy dzia∏alnoÊç ubezpiecze-niowà na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakre-sie ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej rolni-ków z tytu∏u posiadania gospodarstwa rolnego stajesi´ cz∏onkiem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwaran-cyjnego z dniem zawarcia pierwszej umowy w tego ro-dzaju ubezpieczeniu.

Art. 11. Wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej przez krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ lub zagranicznyzak∏ad ubezpieczeƒ majàcy siedzib´ w paƒstwie nieb´-dàcym paƒstwem cz∏onkowskim Unii Europejskiej,który uzyska∏ zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej, podlega nadzorowi organu nadzoru.

Art. 12. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ udziela ochronyubezpieczeniowej na podstawie umowy ubezpieczeniazawartej z ubezpieczajàcym.

2. Umowa ubezpieczenia ma charakter dobrowol-ny, z zastrze˝eniem przepisów ustawy o ubezpiecze-niach obowiàzkowych, Ubezpieczeniowym FunduszuGwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Ko-munikacyjnych.

3. Ogólne warunki ubezpieczenia oraz umowaubezpieczenia powinny byç formu∏owane jednoznacz-nie i w sposób zrozumia∏y.

4. Postanowienia sformu∏owane niejednoznacznieinterpretuje si´ na korzyÊç ubezpieczajàcego, ubezpie-czonego, uposa˝onego lub uprawnionego z umowyubezpieczenia.

Art. 13. 1. W zakresie ubezpieczeƒ, o których mowaw dziale I za∏àcznika do ustawy, zak∏ad ubezpieczeƒ jestobowiàzany do zawarcia w umowie ubezpieczenia:

1) definicji poszczególnych Êwiadczeƒ;

2) wysokoÊci sk∏adek odpowiadajàcych poszczegól-nym Êwiadczeniom podstawowym i dodatkowym;

3) zasad ustalania Êwiadczeƒ nale˝nych z tytu∏u umo-wy, w szczególnoÊci sposobu kalkulacji i przyzna-wania premii, rabatów i udzia∏u w zyskach ubezpie-czonego, okreÊlenia stopy technicznej, wskazaniawartoÊci wykupu oraz wysokoÊci sumy ubezpie-czenia w przypadku zmiany umowy ubezpieczeniana bezsk∏adkowà, o ile sà one gwarantowane,okreÊlenia kosztów oraz innych obcià˝eƒ pobiera-nych przez zak∏ad ubezpieczeƒ przy wyp∏acieÊwiadczeƒ;

4) opisu tych czynników w metodach kalkulacji rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych, które mogà mieçwp∏yw na zmian´ wysokoÊci Êwiadczenia zak∏aduubezpieczeƒ;

5) wskazania przepisów regulujàcych opodatkowanieÊwiadczeƒ zak∏adu ubezpieczeƒ.

2. W zakresie ubezpieczeƒ, o których mowa w dzia-le I za∏àcznika do ustawy, przed wyra˝eniem przez stro-ny zgody na zmian´ warunków umowy lub zmian´ pra-wa w∏aÊciwego dla zawartej umowy ubezpieczenia, za-k∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany przekazaç pisemnieinformacje w tym zakresie ubezpieczajàcemu i ubez-pieczonemu wraz z okreÊleniem wp∏ywu tych zmian nawartoÊç Êwiadczeƒ przys∏ugujàcych z tytu∏u zawartejumowy.

3. W zakresie ubezpieczeƒ, o których mowa w dzia-le I za∏àcznika do ustawy, zak∏ad ubezpieczeƒ jest obo-wiàzany do pisemnego informowania ubezpieczajàce-go i ubezpieczonego, nie rzadziej ni˝ raz w roku, o wy-sokoÊci Êwiadczeƒ przys∏ugujàcych z tytu∏u zawartejumowy ubezpieczenia, w szczególnoÊci o wartoÊci wy-kupu oraz premii.

4. W zakresie ubezpieczeƒ na ˝ycie, je˝eli sà zwià-zane z ubezpieczeniowym funduszem kapita∏owym,o których mowa w dziale I grupa 3 za∏àcznika do usta-wy, zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany do okreÊlenialub zawarcia w umowie ubezpieczenia:

1) wykazu oferowanych ubezpieczeniowych funduszykapita∏owych;

2) zasad ustalania wartoÊci Êwiadczeƒ oraz wartoÊciwykupu ubezpieczenia, w tym równie˝ zasad uma-rzania jednostek ubezpieczeniowego funduszu ka-pita∏owego i terminów ich zamiany na Êrodki pie-ni´˝ne i wyp∏aty Êwiadczenia;

3) regulaminu lokowania Êrodków ubezpieczeniowe-go funduszu kapita∏owego obejmujàcego w szcze-gólnoÊci charakterystyk´ aktywów wchodzàcychw sk∏ad tego funduszu, kryteria doboru aktywóworaz zasady ich dywersyfikacji i inne ograniczeniainwestycyjne;


4) zasad i terminów wyceny jednostek ubezpieczenio-wego funduszu kapita∏owego;

5) zasad ustalania wysokoÊci kosztów oraz wszelkichinnych obcià˝eƒ potràcanych ze sk∏adek ubezpie-czeniowych lub z ubezpieczeniowego funduszu ka-pita∏owego;

6) zasad alokacji sk∏adek ubezpieczeniowych w jed-nostki ubezpieczeniowego funduszu kapita∏owe-go, w szczególnoÊci w zakresie okreÊlonym w pkt 4i 5, oraz terminu zamiany sk∏adek na jednostki tegofunduszu.

5. W zakresie umów ubezpieczenia z dzia∏u I gru-pa 3 za∏àcznika do ustawy, zak∏ad ubezpieczeƒ jestobowiàzany do:

1) dokonywania wyceny jednostek ubezpieczeniowe-go funduszu kapita∏owego nie rzadziej ni˝ razw miesiàcu;

2) og∏aszania w dzienniku o zasi´gu ogólnopolskim,niezw∏ocznie po jej ustaleniu, o wartoÊci jednostkiubezpieczeniowego funduszu kapita∏owego;

3) sporzàdzania i publikowania rocznych i pó∏rocz-nych sprawozdaƒ ubezpieczeniowego funduszukapita∏owego.

6. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, zakres spra-wozdaƒ, o których mowa w ust. 5 pkt 3, a tak˝e form´,sposób sporzàdzania oraz termin i sposób publikacjitych sprawozdaƒ, uwzgl´dniajàc koniecznoÊç w∏aÊci-wego i pe∏nego poinformowania ubezpieczajàcych,ubezpieczonych, uposa˝onych lub uprawnionychz umów ubezpieczenia, o ubezpieczeniowym funduszukapita∏owym.

Art. 14. 1. W przypadku ubezpieczeƒ, o których mo-wa w dziale II grupa 17 za∏àcznika do ustawy, umowaubezpieczenia nie mo˝e obejmowaç dodatkowo innychgrup ubezpieczeƒ, chyba ˝e ubezpieczenia te uwzgl´d-nione zosta∏y w odr´bnej cz´Êci polisy oraz zosta∏a dlanich ustalona odr´bna sk∏adka ubezpieczeniowa.

2. W ramach ubezpieczenia, o którym mowaw ust. 1, ubezpieczonemu przys∏uguje prawo swobod-nego wyboru adwokata lub radcy prawnego, w zakre-sie obrony, reprezentowania lub wspierania jego inte-resów w post´powaniu sàdowym lub administracyj-nym.

3. Zak∏ad ubezpieczeƒ wykonujàcy dzia∏alnoÊçw zakresie ubezpieczeƒ, o których mowa w dziale IIgrupa 17 za∏àcznika do ustawy, ma obowiàzek zapew-niç, aby pracownik zak∏adu ubezpieczeƒ zajmujàcy si´obs∏ugà roszczeƒ z tytu∏u umowy ubezpieczenia w tymzakresie nie wykonywa∏ podobnej dzia∏alnoÊci:

1) w zakresie innej grupy ubezpieczeƒ prowadzonejprzez ten zak∏ad ubezpieczeƒ;

2) w innym zak∏adzie ubezpieczeƒ, który jest podmio-tem dominujàcym lub podmiotem zale˝nym wo-

bec tego zak∏adu ubezpieczeƒ, wykonujàcym dzia-∏alnoÊç ubezpieczeniowà w dziale II za∏àcznika doustawy.

Art. 15. Zak∏ad ubezpieczeƒ wyp∏aca odszkodowa-nie lub Êwiadczenie na podstawie uznania roszczeniauprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku w∏a-snych ustaleƒ dokonanych w post´powaniu, o którymmowa w art. 16, zawartej z nim ugody lub prawomoc-nego orzeczenia sàdu.

Art. 16. 1. Po otrzymaniu zawiadomienia o zajÊciuzdarzenia losowego obj´tego ochronà ubezpieczenio-wà, w terminie 7 dni od dnia otrzymania tego zawiado-mienia, zak∏ad ubezpieczeƒ informuje o tym ubezpie-czajàcego i ubezpieczonego oraz przeprowadza post´-powanie dotyczàce ustalenia stanu faktycznego zda-rzenia, zasadnoÊci zg∏oszonych roszczeƒ i wysokoÊciodszkodowania, a tak˝e pisemnie lub drogà elektro-nicznà informuje ubezpieczajàcego, ubezpieczonegolub uprawnionego z umowy ubezpieczenia, jakie doku-menty sà potrzebne do ustalenia odszkodowania.

2. Je˝eli w terminach okreÊlonych w umowie lubustawie zak∏ad ubezpieczeƒ nie wyp∏aci odszkodowa-nia, zawiadamia pisemnie osob´ zg∏aszajàcà roszcze-nie o przyczynach niemo˝noÊci zaspokojenia jej rosz-czeƒ w ca∏oÊci lub cz´Êci, a tak˝e wyp∏aca bezspornàcz´Êç odszkodowania.

3. Je˝eli odszkodowanie nie przys∏uguje lub przy-s∏uguje w innej wysokoÊci, ni˝ okreÊlona w zg∏oszo-nym roszczeniu, zak∏ad ubezpieczeƒ informuje o tympisemnie osob´ wyst´pujàcà z roszczeniem, wskazujàcna okolicznoÊci oraz na podstaw´ prawnà uzasadniajà-cà ca∏kowità lub cz´Êciowà odmow´ wyp∏aty odszko-dowania. Informacja zak∏adu ubezpieczeƒ powinna za-wieraç pouczenie o mo˝liwoÊci dochodzenia roszczeƒna drodze sàdowej.

4. Zak∏ad ubezpieczeƒ ma obowiàzek udost´pniçosobom, o których mowa w ust. 1, informacje i doku-menty, które mia∏y wp∏yw na ustalenie odpowiedzial-noÊci gwarancyjnej zak∏adu ubezpieczeƒ i wysokoÊciodszkodowania lub Êwiadczenia. Osoby te majà prawowglàdu do akt szkodowych i sporzàdzania na swójkoszt odpisów lub kserokopii dokumentów akt szkodo-wych, przy czym sposób udost´pniania akt szkodo-wych nie mo˝e wiàzaç si´ z nadmiernymi, ponad po-trzeb´, utrudnieniami dla tych osób.

Art. 17. Posiadacz pojazdu mechanicznego jestobowiàzany poinformowaç zak∏ad ubezpieczeƒ o prze-prowadzeniu dodatkowego badania technicznego,o którym mowa w art. 81 ust. 8 pkt 4 ustawy z dnia20 czerwca 1997 r. — Prawo o ruchu drogowym (Dz. U.z 2003 r. Nr 58, poz. 515).

Art. 18. 1. WysokoÊç sk∏adek ubezpieczeniowychustala zak∏ad ubezpieczeƒ po dokonaniu oceny ryzykaubezpieczeniowego.

2. Sk∏adk´ ubezpieczeniowà ustala si´ w wysoko-Êci, która powinna co najmniej zapewniç wykonaniewszystkich zobowiàzaƒ z umów ubezpieczenia i pokry-


cie kosztów wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej zak∏adu ubezpieczeƒ.

3. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany gromadziçodpowiednie dane statystyczne w celu ustalania na ichpodstawie sk∏adek ubezpieczeniowych i rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych.

4. Sk∏adka ubezpieczeniowa powinna byç ustalanawed∏ug kryteriów przedstawionych w ogólnych wa-runkach ubezpieczenia, zw∏aszcza w zakresie zni˝ek lubpodwy˝szeƒ kwot zasadniczych.

5. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e dokonywaç indeksacjisk∏adki ubezpieczeniowej oraz innych op∏at pobiera-nych od ubezpieczajàcego lub nale˝nych ubezpieczajà-cemu z tytu∏u zawartej umowy, pod warunkiem przed-stawienia w umowie ubezpieczenia metod i terminów,wed∏ug których dokonuje si´ indeksacji.

Art. 19. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ i osoby w nim za-trudnione lub osoby i podmioty, za pomocà których za-k∏ad ubezpieczeƒ wykonuje czynnoÊci ubezpieczenio-we, sà obowiàzane do zachowania tajemnicy dotyczà-cej poszczególnych umów ubezpieczenia.

2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy in-formacji udzielanych na wniosek:

1) sàdu lub prokuratury, o ile sà niezb´dne w toczà-cym si´ post´powaniu;

2) Policji, je˝eli jest to konieczne do skutecznego zapo-bie˝enia przest´pstwu, jego wykrycia albo ustale-nia sprawców i uzyskania dowodów, na zasadachi w trybie okreÊlonym w art. 20 ustawy z dnia6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7,poz. 58, z póên. zm.3));

3) komornika sàdowego w zwiàzku z toczàcym si´ po-st´powaniem egzekucyjnym;

4) organu nadzoru, w zakresie wykonywania ustawo-wych zadaƒ;

5) Najwy˝szej Izby Kontroli, o treÊci umów ubezpie-czenia zawartych przez jednostki obj´te kontrolà;

6) Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, w zwiàz-ku z prowadzonà przez organ kontroli skarbowej:

a) sprawà o przest´pstwo skarbowe lub o wykro-czenie skarbowe przeciwko, b´dàcej osobà fi-zycznà, stronie umowy ubezpieczenia, o ile in-formacje majà zwiàzek z tà sprawà,

b) sprawà o przest´pstwo skarbowe pope∏nioneprzy wykonywaniu czynnoÊci zwiàzanych z dzia-∏alnoÊcià osoby prawnej lub spó∏ki handlowejnieposiadajàcej osobowoÊci prawnej, b´dàcejstronà umowy ubezpieczenia, o ile informacjemajà zwiàzek z tà sprawà;

7) Generalnego Inspektora Informacji Finansowej,w zakresie wykonywania przez niego zadaƒ okre-Êlonych w ustawie z dnia 16 listopada 2000 r.o przeciwdzia∏aniu wprowadzaniu do obrotu finan-sowego wartoÊci majàtkowych pochodzàcychz nielegalnych lub nieujawnionych êróde∏ orazo przeciwdzia∏aniu finansowaniu terroryzmu(Dz. U. Nr 116, poz. 1216, z póên. zm.4));

8) Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobo-wych, w zakresie wykonywania przez niego zadaƒokreÊlonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r.o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r.Nr 101, poz. 926 i Nr 153, poz. 1271);

9) Prezesa Urz´du Ochrony Konkurencji i Konsumen-tów, w zakresie wykonywania przez niego zadaƒokreÊlonych w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r.o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z2003 r. Nr 86, poz. 804);

10) komisji do rozpatrywania roszczeƒ z tytu∏u szkódwyrzàdzonych przez wojska obce w zakresie wyko-nywania przez nià zadaƒ okreÊlonych w ustawiez dnia 23 wrzeÊnia 1999 r. o zasadach pobytu wojskobcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiejoraz zasadach ich przemieszczania si´ przez to te-rytorium (Dz. U. Nr 93, poz. 1063 oraz z 2003 r.Nr 60, poz. 536);

11) dyrektora izby celnej, w zwiàzku z prowadzonàprzez organ celny:

a) sprawà o przest´pstwo skarbowe lub o wykro-czenie skarbowe przeciwko, b´dàcej osobà fi-zycznà, stronie umowy ubezpieczenia, o ile in-formacje majà zwiàzek z tà sprawà,

b) sprawà o przest´pstwo skarbowe pope∏nioneprzy wykonywaniu czynnoÊci zwiàzanych z dzia-∏alnoÊcià osoby prawnej lub spó∏ki handlowejnieposiadajàcej osobowoÊci prawnej, b´dàcejstronà umowy ubezpieczenia, o ile informacjemajà zwiàzek z tà sprawà;

12) centralnej ewidencji pojazdów, w rozumieniu usta-wy z dnia 20 czerwca 1997 r. — Prawo o ruchu dro-gowym, w zakresie umów ubezpieczenia odpowie-dzialnoÊci cywilnej posiadaczy pojazdów mecha-nicznych za szkody powsta∏e w zwiàzku z ruchemtych pojazdów;

13) Rzecznika Praw Obywatelskich, w zakresie wykony-wania ustawowych zadaƒ, w zwiàzku z podj´tà in-terwencjà;

14) Rzecznika Ubezpieczonych, w zakresie wykonywa-nia ustawowych zadaƒ, w zwiàzku z podj´tà inter-wencjà;

———————3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta∏y og∏o-

szone w Dz. U. z 2002 r. Nr 19, poz. 185, Nr 74, poz. 676, Nr 81,poz. 731, Nr 113, poz. 984, Nr 115, poz. 996, Nr 153, poz. 1271,Nr 176, poz. 1457 i Nr 200, poz. 1688 oraz z 2003 r. Nr 90,poz. 844 i Nr 113, poz. 1070.


poz. 641, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 32, poz. 299, Nr 41,poz. 365, Nr 74, poz. 676, Nr 89, poz. 804, Nr 141,poz. 1178, Nr 144, poz. 1204, Nr 169, poz. 1385 i Nr 180,poz. 1500 oraz z 2003 r. Nr 65, poz. 597.


15) Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego,w zakresie wykonywania ustawowych zadaƒ;

16) Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych,w zakresie wykonywania ustawowych zadaƒ;

17) Polskiej Izby Ubezpieczeƒ, w zakresie zadaƒ, o któ-rych mowa w art. 220 ust. 2 pkt 7;

18) banku upowa˝nionego do dokonywania czynnoÊciobrotu dewizowego, w zakresie ustalenia istnieniawymagalnego zobowiàzania stanowiàcego pod-staw´ do przekazania za granic´ waluty obcej;

19) bieg∏ego rewidenta, w zakresie wykonywania usta-wowych zadaƒ;

20) ubezpieczajàcego, ubezpieczonego, uposa˝onegolub uprawnionego z umowy ubezpieczenia;

21) innego zak∏adu ubezpieczeƒ, z którym zawartoumow´ reasekuracji lub koasekuracji, w zakresieumów ubezpieczeƒ ryzyk obj´tych tà umowà;

22) innego zak∏adu ubezpieczeƒ, w zakresie niezb´d-nym dla potrzeb stosowania taryfy w zale˝noÊci odd∏ugoÊci okresu bezszkodowego lub ustalania pro-porcjonalnej odpowiedzialnoÊci, w przypadku za-warcia umów ubezpieczenia obowiàzkowego naten sam okres w co najmniej dwóch zak∏adachubezpieczeƒ lub dla potrzeb ustalenia odpowie-dzialnoÊci, je˝eli ten sam przedmiot ubezpieczeniaw tym samym czasie jest ubezpieczony od tego sa-mego ryzyka w dwóch lub wi´cej zak∏adach ubez-pieczeƒ na sumy, które ∏àcznie przewy˝szajà jegowartoÊç ubezpieczeniowà;

23) podmiotu przetwarzajàcego, na zlecenie zak∏aduubezpieczeƒ, dane dotyczàce ubezpieczajàcych,ubezpieczonych, uposa˝onych lub uprawnionychz umów ubezpieczenia oraz administrujàcych indy-widualnymi kontami jednostek uczestnictwaw ubezpieczeniowym funduszu kapita∏owym;

24) zleceniobiorców czynnoÊci okreÊlonych w art. 3ust. 4 pkt 1—6 oraz ust. 5 w zakresie, w jakim doty-czà one zleconych czynnoÊci;

25) innych podmiotów, których uprawnienie do ˝àda-nia informacji wynika z przepisów innych ustaw.

3. Przetwarzanie danych oraz wykonywanie czyn-noÊci przez podmioty, o których mowa w ust. 2 pkt 23i 24, nie ogranicza odpowiedzialnoÊci wynikajàcej z za-kazu, o którym mowa w ust. 1.

4. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e udost´pniaç dane do-tyczàce umów ubezpieczenia na zasadach i w trybieokreÊlonych w ustawie z dnia 14 lutego 2003 r. o udo-st´pnianiu informacji gospodarczych (Dz. U. Nr 50,poz. 424).

Art. 20. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ i osoby w nim za-trudnione oraz osoby, za poÊrednictwem których za-k∏ad ubezpieczeƒ wykonuje czynnoÊci ubezpieczenio-we, sà obowiàzane zachowaç w tajemnicy informacj´

o przekazaniu Policji danych na zasadach okreÊlonychw art. 20 ust. 4—10 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r.o Policji.

2. Zachowanie tajemnicy, o której mowa w ust. 1,obowiàzuje wobec strony umowy ubezpieczenia orazosób trzecich.

Art. 21. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e za˝àdaç, abyubezpieczony lub osoba na rzecz której ma zostaç za-warta umowa ubezpieczenia podda∏a si´ badaniom le-karskim lub badaniom diagnostycznym z minimalnymryzykiem, z wy∏àczeniem badaƒ genetycznych, w celuoceny ryzyka ubezpieczeniowego, ustalenia prawa doÊwiadczenia i wysokoÊci tego Êwiadczenia.

2. Koszty badaƒ, o których mowa w ust. 1, pokrywazak∏ad ubezpieczeƒ.

3. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany na ˝àdanieubezpieczonego albo osoby, na rzecz której ma zostaçzawarta umowa ubezpieczenia udost´pniç jej wynikibadaƒ, o których mowa w ust. 1.

Art. 22. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e uzyskaç od-p∏atnie od podmiotów, o których mowa w art. 4 usta-wy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdro-wotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z póên. zm.5)), któreudziela∏y Êwiadczeƒ zdrowotnych ubezpieczonemu lubosobie na rzecz której ma zostaç zawarta umowa ubez-pieczenia, informacje o okolicznoÊciach zwiàzanychz ocenà ryzyka ubezpieczeniowego i weryfikacjà poda-nych przez t´ osob´ danych o jej stanie zdrowia, usta-leniem prawa tej osoby do Êwiadczenia z zawartejumowy ubezpieczenia i wysokoÊcià tego Êwiadczenia,a tak˝e informacje o przyczynie Êmierci ubezpieczone-go, z wy∏àczeniem wyników badaƒ genetycznych.

2. Z ˝àdaniem przekazania informacji, o którychmowa w ust. 1, wyst´puje lekarz upowa˝niony przezzak∏ad ubezpieczeƒ.

3. Wystàpienie zak∏adu ubezpieczeƒ o informacj´,o której mowa w ust. 1, wymaga pisemnej zgody ubez-pieczonego lub osoby na rzecz której ma zostaç zawar-ta umowa ubezpieczenia albo jej przedstawiciela usta-wowego.

4. Podmioty, o których mowa w art. 4 ustawy z dnia30 sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdrowotnej, sàobowiàzane przekazaç posiadane informacje, o staniezdrowia ubezpieczonego lub osoby na rzecz której mazostaç zawarta umowa ubezpieczenia, zak∏adowi ubez-pieczeƒ, który o te informacje wyst´puje, w terminie———————5) Zmiany ustawy zosta∏y og∏oszone w Dz. U. z 1992 r. Nr 63,

poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138,poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661,Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106,poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r.Nr 28, poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3, poz. 28,Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948, Nr 114,poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88,poz. 961, Nr 100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113,poz. 1207, Nr 126, poz. 1382, 1383 i 1384 i Nr 128,poz. 1407, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45,poz. 391.


nie d∏u˝szym ni˝ 14 dni od daty otrzymania wystàpie-nia zak∏adu ubezpieczeƒ o przekazanie informacji.

5. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e, za pisemnà zgodàosoby, której dane dotyczà albo jej przedstawicielaustawowego, na pisemne ˝àdanie innego zak∏aduubezpieczeƒ, udost´pniç temu zak∏adowi ubezpieczeƒprzetwarzane przez siebie dane osobowe, w zakresiepotrzebnym do oceny ryzyka ubezpieczeniowego i we-ryfikacji danych podanych przez ubezpieczajàcego lububezpieczonego lub osob´ na rzecz której ma zostaçzawarta umowa ubezpieczenia, ustalenia prawa ubez-pieczonego do Êwiadczenia z zawartej umowy ubezpie-czenia i wysokoÊci tego Êwiadczenia, a tak˝e do udzie-lenia posiadanych przez siebie informacji o przyczynieÊmierci ubezpieczonego lub informacji niezb´dnychdo ustalenia prawa uprawnionego do odszkodowaniaz tytu∏u umowy ubezpieczenia i jego wysokoÊci.

6. Minister w∏aÊciwy do spraw zdrowia, w porozu-mieniu z ministrem w∏aÊciwym do spraw instytucji fi-nansowych, okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, szcze-gó∏owy zakres i tryb udzielania zak∏adom ubezpieczeƒprzez podmioty, o których mowa w art. 4 ustawyz dnia 30 sierpnia 1991 r. o zak∏adach opieki zdrowot-nej, informacji o stanie zdrowia ubezpieczonych lubosób na rzecz których ma zostaç zawarta umowaubezpieczenia, a tak˝e sposób ustalania wysokoÊciop∏at za udzielenie tych informacji, uwzgl´dniajàc,niezb´dny dla oceny ryzyka ubezpieczeniowego, za-kres tych informacji oraz zastosowanie odpowiedniejstawki sk∏adki dla okreÊlenia odpowiedzialnoÊci za-k∏adu ubezpieczeƒ.

Art. 23. Przepisy art. 21 i art. 22 stosuje si´ odpo-wiednio do pozyskiwania danych osoby zg∏aszajàcejroszczenie z ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywil-nej. Udost´pnianie danych mo˝e dotyczyç informacjiniezb´dnych zak∏adowi ubezpieczeƒ do ustalenia pra-wa tej osoby do odszkodowania lub Êwiadczenia, a tak-˝e okreÊlenia jego wysokoÊci.

Art. 24. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e przetwarzaç,w celu wykonania umowy ubezpieczenia, zawartew umowach ubezpieczenia dane ubezpieczonych lubuprawnionych z umowy ubezpieczenia do otrzymywa-nia odszkodowaƒ lub Êwiadczeƒ.

2. Przetwarzanie danych, o których mowa w ust. 1,nie wymaga powiadamiania osób, o których mowaw ust. 1.

Art. 25. 1. Sàdy, prokuratura, Policja oraz inne or-gany i instytucje, na wniosek zak∏adu ubezpieczeƒ,w zakresie zadaƒ przez ten zak∏ad ubezpieczeƒ wykony-wanych i w celu ich wykonania, w zwiàzku z wypad-kiem lub zdarzeniem b´dàcym podstawà ustalania od-powiedzialnoÊci, udzielajà informacji o stanie sprawyoraz udost´pniajà zebrane materia∏y, je˝eli sà one nie-zb´dne do ustalenia okolicznoÊci tych wypadków i zda-rzeƒ losowych oraz wysokoÊci odszkodowania lubÊwiadczenia.

2. Sàdy, prokuratura, Policja oraz inne organy i in-stytucje, na wniosek Ubezpieczeniowego Funduszu

Gwarancyjnego, Polskiego Biura Ubezpieczycieli Ko-munikacyjnych lub Rzecznika Ubezpieczonych, w za-kresie zadaƒ przez nie wykonywanych i w celu ich wy-konania, udzielajà informacji w zakresie stanu sprawyoraz udost´pniajà zebrane materia∏y.

3. Zak∏ad ubezpieczeƒ ma obowiàzek, na ˝àdanieubezpieczonego, uposa˝onego lub uprawnionegoz umowy ubezpieczenia lub poszkodowanego, udo-st´pniç posiadane przez siebie informacje zwiàzanez wypadkiem lub zdarzeniem b´dàcym podstawà usta-lenia jego odpowiedzialnoÊci oraz ustalenia okoliczno-Êci wypadków i zdarzeƒ losowych, jak równie˝ wysoko-Êci odszkodowania lub Êwiadczenia.

Art. 26. 1. Dokumenty zwiàzane z zawieraniem i wy-konywaniem umów ubezpieczenia mogà byç sporzà-dzane na elektronicznych noÊnikach informacji, je˝elib´dà w sposób nale˝yty utworzone, utrwalone, prze-chowywane i zabezpieczone. Us∏ugi zwiàzane z zabez-pieczeniem tych dokumentów mogà byç wykonywaneprzez zak∏ad ubezpieczeƒ lub spó∏k´ utworzonà przezzak∏ad ubezpieczeƒ lub przez inne podmioty.

2. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, szczegó∏owezasady tworzenia, utrwalania, przechowywania i za-bezpieczania, w tym przy zastosowaniu podpisu elek-tronicznego, dokumentów, o których mowa w ust. 1,uwzgl´dniajàc koniecznoÊç odpowiedniego zabezpie-czenia danych.

Art. 27. 1. Zarzàd krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ,z wy∏àczeniem towarzystwa ubezpieczeƒ wzajemnych,sk∏ada si´ co najmniej z trzech osób.

2. Cz∏onkiem zarzàdu krajowego zak∏adu ubezpie-czeƒ mo˝e byç osoba, która spe∏nia ∏àcznie nast´pujà-ce wymagania:

1) posiada pe∏nà zdolnoÊç do czynnoÊci prawnych;

2) posiada wy˝sze wykszta∏cenie;

3) nie by∏a skazana za umyÊlne przest´pstwo stwier-dzone prawomocnym wyrokiem sàdu;

4) daje r´kojmi´ prowadzenia spraw zak∏adu ubezpie-czeƒ w sposób nale˝yty.

3. Co najmniej dwie osoby wchodzàce w sk∏ad za-rzàdu krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ, w tym prezeszarzàdu, muszà pos∏ugiwaç si´ j´zykiem polskim.W przypadku obywateli paƒstw obcych, znajomoÊç j´-zyka polskiego powinna byç potwierdzona egzaminempaƒstwowym z j´zyka polskiego dla cudzoziemcówubiegajàcych si´ o urz´dowe poÊwiadczenie jego zna-jomoÊci, o którym mowa w ustawie z dnia 7 paêdzier-nika 1999 r. o j´zyku polskim (Dz. U. Nr 90, poz. 999,z 2000 r. Nr 29, poz. 358, z 2002 r. Nr 144, poz. 1204 orazz 2003 r. Nr 73, poz. 661).

4. Co najmniej po∏owa cz∏onków zarzàdu krajowe-go zak∏adu ubezpieczeƒ, w tym prezes zarzàdu, musilegitymowaç si´ co najmniej pi´cioletnim sta˝em pra-cy na samodzielnych stanowiskach kierowniczychw instytucjach finansowych.


5. Powo∏anie dwóch cz∏onków zarzàdu, w tym pre-zesa krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ, nast´puje za zgo-dà organu nadzoru. O wyra˝enie zgody wyst´puje or-gan zak∏adu ubezpieczeƒ w∏aÊciwy w zakresie powo∏a-nia cz∏onków zarzàdu.

6. Wyra˝enie zgody, o której mowa w ust. 5, nast´-puje w drodze decyzji.

7. Organ nadzoru mo˝e w drodze decyzji odmówiçwyra˝enia zgody na powo∏anie osoby wchodzàcejw sk∏ad zarzàdu krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ, je˝elinie spe∏nia ona warunków okreÊlonych w ust. 2—4.

8. W przypadku odmowy udzielenia przez organnadzoru zgody, o której mowa w ust. 5, powo∏aniecz∏onka zarzàdu krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ niewywo∏uje skutków prawnych.

9. Organ krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ w∏aÊciwyw sprawie powo∏ywania lub odwo∏ywania cz∏onkówzarzàdu jest obowiàzany poinformowaç organ nadzo-ru o zmianach w sk∏adzie zarzàdu w ciàgu 7 dni od dniapodj´cia uchwa∏y o powo∏aniu lub odwo∏aniu.

Art. 28. 1. Cz∏onkiem rady nadzorczej krajowego za-k∏adu ubezpieczeƒ mo˝e byç osoba, która spe∏nia ∏àcz-nie nast´pujàce wymagania:


2) posiada wy˝sze wykszta∏cenie;

3) nie by∏a skazana za umyÊlne przest´pstwo stwier-dzone prawomocnym wyrokiem sàdu;

4) daje r´kojmi´ prowadzenia spraw zak∏adu ubezpie-czeƒ w sposób nale˝yty.

2. Organ krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ w∏aÊciwyw sprawie powo∏ania lub odwo∏ania cz∏onków radynadzorczej jest obowiàzany poinformowaç organ nad-zoru o zmianach w sk∏adzie rady nadzorczej w ciàgu7 dni od dnia podj´cia uchwa∏y o powo∏aniu lub od-wo∏aniu.

Art. 29. Cz∏onkiem organu zarzàdzajàcego zak∏aduubezpieczeƒ nie mo˝e byç osoba b´dàca cz∏onkiem or-ganu zarzàdzajàcego:

1) narodowego funduszu inwestycyjnego lub firmyzarzàdzajàcej majàtkiem narodowego funduszu in-westycyjnego;

2) towarzystwa funduszy inwestycyjnych;

3) podmiotu prowadzàcego dzia∏alnoÊç maklerskàw rozumieniu przepisów o publicznym obrocie pa-pierami wartoÊciowymi oraz innà dzia∏alnoÊç w za-kresie publicznego obrotu papierami wartoÊciowy-mi;

4) powszechnego towarzystwa emerytalnego;

5) banku.

Art. 30. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany doopracowania i stosowania regulaminów wewn´trz-nych okreÊlajàcych sposób wykonywania dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej, w tym co najmniej regulaminu or-ganizacyjnego, kontroli wewn´trznej, dzia∏alnoÊci lo-kacyjnej i oceny ryzyka.

2. Obowiàzki, o których mowa w ust. 1, dotyczà tak-˝e ubezpieczeniowej grupy kapita∏owej.

Rozdzia∏ 3

Zak∏ad ubezpieczeƒ wykonujàcy dzia∏alnoÊçw formie spó∏ki akcyjnej

Art. 31. W zakresie nieuregulowanym w ustawie,do krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ wykonujàcegodzia∏alnoÊç w formie spó∏ki akcyjnej stosuje si´ przepi-sy Kodeksu spó∏ek handlowych.

Art. 32. 1. Statut zak∏adu ubezpieczeƒ wymaga,przed zarejestrowaniem, zatwierdzenia przez organnadzoru.

2. Zmiany w statucie wymagajà, przed zarejestro-waniem, zatwierdzenia przez organ nadzoru w zakre-sie:

1) zmiany siedziby lub firmy;

2) podwy˝szenia lub obni˝enia kapita∏u zak∏adowego;

3) zmiany zasi´gu terytorialnego lub rzeczowego za-kresu dzia∏alnoÊci;

4) zmiany dotyczàcej uprzywilejowania akcji lubuprawnieƒ przyznanych akcjonariuszom osobiÊcie;

5) tworzenia w ci´˝ar kosztów funduszy, rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych i innych rezerw;

6) zmiany zasad reprezentacji spó∏ki;

7) zmian w gospodarowaniu majàtkiem i aktywamizak∏adu ubezpieczeƒ, w tym w zakresie okreÊleniakompetencji organów zak∏adu ubezpieczeƒ;

8) zmian w funduszu organizacyjnym;

9) organu uprawnionego do zatwierdzania ogólnychlub szczególnych warunków ubezpieczenia.

Art. 33. 1. Kapita∏ zak∏adowy krajowego zak∏aduubezpieczeƒ nie mo˝e byç ni˝szy ni˝ najwy˝sza wyso-koÊç minimalnego kapita∏u gwarancyjnego wymaga-nego dla grup ubezpieczeƒ, o których mowa w za∏àcz-niku do ustawy, w zakresie których krajowy zak∏adubezpieczeƒ posiada zezwolenie na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej.

2. Kapita∏ zak∏adowy jest pokrywany wk∏adem pie-ni´˝nym i podlega wp∏aceniu w ca∏oÊci przed zareje-strowaniem krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ w Krajo-wym Rejestrze Sàdowym.

3. Ârodki na op∏acenie kapita∏u zak∏adowego niemogà pochodziç z kredytu lub po˝yczki albo byç w in-ny sposób obcià˝one.


4. Wp∏aty na akcje nie mogà pochodziç z nielegal-nych lub nieujawnionych êróde∏.

Art. 34. 1. Akcje zak∏adu ubezpieczeƒ mogà byç tyl-ko akcjami imiennymi, z wyjàtkiem akcji wprowadza-nych do publicznego obrotu, za zgodà Komisji Papie-rów WartoÊciowych i Gie∏d, na podstawie odr´bnychprzepisów.

2. Zbycie akcji imiennych wymaga wydanej w dro-dze decyzji zgody organu nadzoru, je˝eli nast´pujew okresie do 12 miesićy od dnia dokonania wpisu za-k∏adu ubezpieczeƒ do Krajowego Rejestru Sàdowego.

3. Zbycie akcji z naruszeniem ust. 2 jest niewa˝ne.

4. W celu ustalenia sk∏adu akcjonariuszy zak∏aduubezpieczeƒ, Krajowy Depozyt Papierów WartoÊcio-wych Spó∏ka Akcyjna, domy maklerskie, banki prowa-dzàce dzia∏alnoÊç maklerskà oraz banki prowadzàce ra-chunki papierów wartoÊciowych, majà obowiàzek, na˝àdanie zak∏adu ubezpieczeƒ b´dàcego spó∏kà publicz-nà i na jego koszt, w terminie 30 dni od dnia zg∏oszenia˝àdania, przekazaç zak∏adowi ubezpieczeƒ informacjó posiadaniu przez poszczególnych akcjonariuszy akcjitego zak∏adu ubezpieczeƒ w liczbie zapewniajàcej conajmniej 5 % ogólnej liczby g∏osów ma walnym zgro-madzeniu.

5. Przekazanie zak∏adowi ubezpieczeƒ informacji,o których mowa w ust. 4, nie narusza obowiàzku zacho-wania tajemnicy zawodowej okreÊlonej w przepisachustawy — Prawo o publicznym obrocie papierami war-toÊciowymi.

6. W przypadku wydania decyzji o wykluczeniu lubo wycofaniu akcji z publicznego obrotu albo o uchyle-niu decyzji w sprawie wyra˝enia zgody na wprowadze-nie akcji do publicznego obrotu zak∏ad ubezpieczeƒ jestobowiàzany, w terminie 3 miesićy od dnia dorćzeniadecyzji, dokonaç zamiany akcji na okaziciela na akcjeimienne. W okresie od dnia dorćzenia decyzji do dniadokonania zamiany nie mo˝na dokonywaç obrotu ak-cjami na okaziciela.

Art. 35. 1. Podmiot nabywajàcy albo obejmujàcyakcje lub prawa z akcji krajowego zak∏adu ubezpieczeƒw iloÊci zapewniajàcej przekroczenie 10 % g∏osów nawalnym zgromadzeniu lub udzia∏u w kapitale zak∏ado-wym, jest obowiàzany powiadomiç o tym organ nad-zoru w terminie 7 dni od dnia nabycia albo objćia.

2. Podmiot zamierzajàcy nabyç, bezpoÊrednio lubpoÊrednio, akcje lub prawa z akcji albo objàç akcje lubprawa z akcji krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ w iloÊcizapewniajàcej przekroczenie odpowiednio 20%, 33%,50 % g∏osów na walnym zgromadzeniu lub udzia∏uw kapitale zak∏adowym, jest obowiàzany ka˝dorazowopowiadomiç organ nadzoru o zamiarze nabycia alboobjćia.

3. Organ nadzoru mo˝e, w terminie 3 miesićy oddnia z∏o˝enia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2,z∏o˝yç sprzeciw, w drodze decyzji, co do nabycia alboobjćia tych akcji lub praw z akcji lub ustaliç maksymal-

ny termin nabycia albo objćia tych akcji lub praw z akcji.

4. Organ nadzoru mo˝e z∏o˝yç sprzeciw, w drodzedecyzji, co do nabycia albo objćia akcji lub praw z ak-cji krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ, o których mowaw ust. 2, je˝eli:

1) nabywca albo obejmujàcy akcje lub prawa z akcjikrajowego zak∏adu ubezpieczeƒ nie daje r´kojmiprowadzenia spraw krajowego zak∏adu ubezpie-czeƒ w sposób nale˝ycie zabezpieczajàcy interesyubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa˝onychlub uprawnionych z umów ubezpieczenia;

2) Êrodki przeznaczone na nabycie albo objćie akcjilub praw z akcji krajowego zak∏adu ubezpieczeƒpochodzà z kredytu lub po˝yczki albo sà w innysposób obcià˝one;

3) nabycie albo objćie akcji lub praw z akcji krajowe-go zak∏adu ubezpieczeƒ przez okreÊlony podmiotzagra˝a obronnoÊci, bezpieczeƒstwu paƒstwa lubbezpieczeƒstwu i porzàdkowi publicznemu;

4) wp∏aty na akcje pochodzà z nielegalnych lub nie-ujawnionych êróde∏;

5) nabycie albo objćie akcji lub praw z akcji krajowe-go zak∏adu ubezpieczeƒ przez okreÊlony podmiotstoi w sprzecznoÊci z planami restrukturyzacji sek-tora lub jego cz´Êci.

5. Nabycie albo objćie akcji lub praw z akcji krajo-wego zak∏adu ubezpieczeƒ przez podmiot zale˝ny uwa-˝a si´ za nabycie albo objćie przez podmiot dominu-jàcy.

6. Przepisu ust. 5 nie stosuje si´, gdy podmiotemdominujàcym jest Skarb Paƒstwa.

7. W przypadku nabycia albo objćia akcji lub prawz akcji z naruszeniem warunków, o których mowaw ust. 2, z akcji tych nie mo˝e byç wykonywane prawog∏osu.

8. Uchwa∏y walnego zgromadzenia krajowego za-k∏adu ubezpieczeƒ podj´te z naruszeniem ust. 7 sà nie-wa˝ne.

9. Przepisy ust. 1—7 nie naruszajà przepisów usta-wy — Prawo o publicznym obrocie papierami warto-Êciowymi oraz przepisów ustawy o ochronie konkuren-cji i konsumentów.

10. Podmiot nabywajàcy albo obejmujàcy akcje lubprawa z akcji krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ, w trybieust. 1—7, jest obowiàzany poinformowaç o nabyciulub objćiu krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ, którego akcjinabycie albo objćie dotyczy.

Art. 36. 1. Podmiot, który zamierza zbyç bezpoÊred-nio lub poÊrednio akcje lub prawa z akcji krajowego za-k∏adu ubezpieczeƒ, ma obowiàzek ka˝dorazowo po-wiadomiç o zamiarze zbycia organ nadzoru, je˝eliw wyniku zbycia jego udzia∏ w liczbie g∏osów na wal-


nym zgromadzeniu lub w kapitale zak∏adowym spad∏-by odpowiednio poni˝ej 10%, 20%, 33%, 50%.

2. Zamiar zbycia lub zbycie akcji lub praw z akcjikrajowego zak∏adu ubezpieczeƒ przez podmiot zale˝nyuwa˝a si´ za zamiar ich zbycia lub zbycie przez pod-miot dominujàcy.


4. Przepisy ust. 1—3 nie naruszajà przepisów usta-wy — Prawo o publicznym obrocie papierami warto-Êciowymi oraz przepisów ustawy o ochronie konkuren-cji i konsumentów.

5. Podmiot zbywajàcy akcje lub prawa z akcji krajo-wego zak∏adu ubezpieczeƒ, w trybie ust. 1—3, jest obo-wiàzany poinformowaç o zbyciu krajowy zak∏ad ubez-pieczeƒ, którego zbycie dotyczy.

Art. 37. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ ma obowiàzek pouzyskaniu informacji zawiadomiç organ nadzoru o ka˝-dym nabyciu albo obj´ciu albo zbyciu akcji lub prawz akcji przez akcjonariusza, je˝eli powoduje to powsta-nie sytuacji, o której mowa w art. 35 ust. 1 i 2, art. 36ust. 1 oraz w art. 239 ust. 1 i 2.

2. Zak∏ad ubezpieczeƒ ma obowiàzek do∏àczyç dorocznego sprawozdania finansowego przedstawiane-go organowi nadzoru informacj´ o posiadaniu przezka˝dego akcjonariusza akcji dajàcych mu minimum5 % g∏osów na walnym zgromadzeniu lub 5 % kapita∏uzak∏adowego.

3. Informacja, o której mowa w ust. 2, zawiera:

1) imi´ i nazwisko lub nazw´ albo firm´ akcjonariusza;

2) miejsce zamieszkania i adres zamieszkania lub sie-dzib´ i adres siedziby akcjonariusza;

3) liczb´ posiadanych akcji i procent odpowiadajà-cych im g∏osów na walnym zgromadzeniu.

Rozdzia∏ 4

Towarzystwo ubezpieczeƒ wzajemnych

Art. 38. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ, który ubezpieczaswoich cz∏onków na zasadzie wzajemnoÊci, jest towa-rzystwem ubezpieczeƒ wzajemnych, zwanym dalej„towarzystwem”.

2. Do umów ubezpieczenia zawieranych z towarzy-stwem przez podmioty b´dàce cz∏onkami tego towa-rzystwa nie stosuje si´ przepisów o zamówieniach pu-blicznych.

Art. 39. 1. Towarzystwo podlega wpisowi do Krajo-wego Rejestru Sàdowego.

2. Towarzystwo uzyskuje osobowoÊç prawnàz chwilà wpisania do Krajowego Rejestru Sàdowego.

Art. 40. 1. Statut towarzystwa jest sporzàdzanyw formie aktu notarialnego.

2. Statut towarzystwa wymaga przed zarejestrowa-niem zatwierdzenia przez organ nadzoru.

3. Zmiany w statucie towarzystwa wymagajà przedzarejestrowaniem zatwierdzenia przez organ nadzoruw zakresie:

1) zmiany siedziby lub nazwy;

2) obni˝enia kapita∏u zak∏adowego;

3) zmiany zasi´gu terytorialnego lub rzeczowego za-kresu dzia∏alnoÊci;

4) tworzenia w ci´˝ar kosztów funduszy, rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych i innych rezerw;

5) zmiany zasad reprezentacji towarzystwa;

6) zmian w gospodarowaniu majàtkiem i aktywamitowarzystwa, w tym w zakresie okreÊlenia kompe-tencji organów towarzystwa;

7) zmian w funduszu organizacyjnym, z zastrze˝eniemart. 92 ust. 2 pkt 5.

Art. 41. 1. Statut towarzystwa okreÊla w szczegól-noÊci:

1) nazw´ i siedzib´ towarzystwa;

2) terytorialny zasi´g dzia∏alnoÊci;

3) liczb´ cz∏onków zarzàdu i rady nadzorczej;

4) zakres rzeczowy dzia∏alnoÊci z okreÊleniem dzia∏u,grup i rodzajów ubezpieczeƒ oraz zakres dzia∏alno-Êci reasekuracyjnej;

5) wysokoÊç kapita∏u zak∏adowego;

6) zasady wykorzystania nadwy˝ki bilansowej orazsposób pokrycia strat;

7) zasady umarzania udzia∏ów;

8) zasady uzyskania i utraty cz∏onkostwa oraz rodzajecz∏onkostwa;

9) sposób rozwiàzania towarzystwa;

10) zasady dokonywania og∏oszeƒ towarzystwa, w tymoznaczenie pisma do og∏oszeƒ;

11) organ uprawniony do zatwierdzania ogólnych wa-runków ubezpieczenia.

2. Do statutu towarzystwa mogà byç w∏àczoneogólne warunki ubezpieczenia.

Art. 42. W towarzystwie mogà byç tworzone zwiàz-ki wzajemnoÊci cz∏onkowskiej, je˝eli tak stanowi statuttowarzystwa.

Art. 43. 1. Towarzystwo posiadajàce ograniczonyzakres dzia∏alnoÊci ze wzgl´du na ma∏à liczb´ cz∏onków


oraz niewielkà liczb´ lub niskie sumy zawieranychumów ubezpieczenia lub niewielki terytorialny zasi´gdzia∏alnoÊci mo˝e byç uznane przez organ nadzoru zama∏e towarzystwo ubezpieczeƒ wzajemnych.

2. Organ nadzoru mo˝e uznaç towarzystwo za ma-∏e towarzystwo ubezpieczeƒ wzajemnych, po spe∏nie-niu przez nie nast´pujàcych warunków:

1) towarzystwo ubezpiecza jedynie swoich cz∏onków;

2) cz∏onkami towarzystwa jest zdefiniowany kràg pod-miotów, wykonujàcych okreÊlony zawód lub grup´zawodów lub wykonujàcych okreÊlony rodzaj dzia-∏alnoÊci gospodarczej lub dzia∏ajàcych na okreÊlo-nym terenie;

3) roczny przypis sk∏adki nie przekracza równowarto-Êci w z∏otych 5 mln euro.

3. Decyzja o uznaniu towarzystwa ubezpieczeƒwzajemnych przez organ nadzoru za ma∏e towarzy-stwo ubezpieczeƒ wzajemnych podlega wpisowi doKrajowego Rejestru Sàdowego.

4. Do ma∏ego towarzystwa ubezpieczeƒ wzajem-nych nie stosuje si´ przepisów art. 13 ust. 1, je˝eli sta-tut przewiduje wnoszenie przez cz∏onków dop∏at lubzmniejszenie Êwiadczeƒ towarzystwa na rzecz cz∏on-ków, a tak˝e art. 45 ust. 1, art. 46, art. 47 oraz art. 146ust. 1.

5. Ma∏e towarzystwo ubezpieczeƒ wzajemnych niemo˝e wykonywaç dzia∏alnoÊci w zakresie reasekuracjiczynnej.

6. W razie przekroczenia przez ma∏e towarzystwoubezpieczeƒ wzajemnych kwot rocznego przypisusk∏adki, o której mowa w ust. 2 pkt 3, towarzystwo obo-wiàzane jest zawiadomiç o tym organ nadzoru.

7. Od dnia przekroczenia kwoty rocznego przypisusk∏adki, o której mowa w ust. 2 pkt 3, towarzystwoz mocy ustawy kontynuuje dzia∏alnoÊç jako towarzy-stwo ubezpieczeƒ wzajemnych.

8. Towarzystwo zobowiàzane jest dostosowaç dzia-∏alnoÊç do wymogów ustawy w terminie 12 miesićyod dnia przekroczenia rocznego przypisu sk∏adki, o któ-rej mowa w ust. 2 pkt 3.

Art. 44. 1. Je˝eli statut nie stanowi inaczej, uzyska-nie cz∏onkostwa musi byç zwiàzane z zawarciem umo-wy ubezpieczenia, a jego utrata — z wygaÊnićiem sto-sunku ubezpieczenia.

2. Statut towarzystwa mo˝e przewidywaç, ˝e towa-rzystwo b´dzie ubezpiecza∏o tak˝e osoby nieb´dàcecz∏onkami towarzystwa. Osoby te nie mogà byç zobo-wiàzane do udzia∏u w pokrywaniu straty towarzystwaprzez wnoszenie dodatkowej sk∏adki ubezpieczenio-wej.

3. Sk∏adki od osób, o których mowa w ust. 2, niemogà stanowiç wićej ni˝ 10 % sk∏adki przypisanejbrutto towarzystwa.

Art. 45. 1. Statut towarzystwa przewiduje tworzeniekapita∏u zapasowego wed∏ug zasad, o których mowaw art. 396 Kodeksu spó∏ek handlowych, z tym ˝e obni-˝enie kapita∏u zapasowego mo˝e nastàpiç wy∏àcznieprzez pokrycie straty bilansowej.

2. Statut towarzystwa okreÊla system Êwiadczeƒcz∏onków na rzecz towarzystwa. Przys∏ugujàce cz∏on-kowi nale˝noÊci majàtkowe od towarzystwa nie zwal-niajà tego cz∏onka z obowiàzku p∏acenia sk∏adek.

3. Statut towarzystwa mo˝e przewidywaç zmniej-szenie Êwiadczeƒ towarzystwa na rzecz cz∏onków z ty-tu∏u ubezpieczeƒ, chyba ˝e przewiduje on nieograni-czony udzia∏ cz∏onków w pokryciu straty w technicz-nym rachunku ubezpieczeƒ.

4. Cz∏onkowie towarzystwa nie odpowiadajà za je-go zobowiàzania.

Art. 46. 1. Kapita∏ zak∏adowy nie mo˝e byç ni˝szyni˝ najwy˝sza wysokoÊç minimalnego kapita∏u gwa-rancyjnego wymaganego dla grup ubezpieczeƒ, o któ-rych mowa w za∏àczniku do ustawy, w zakresie którychtowarzystwo posiada zezwolenie na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej.

2. Kapita∏ zak∏adowy jest pokrywany w ca∏oÊciwk∏adem pieni´˝nym w terminie 30 dni od dnia zareje-strowania towarzystwa.

3. Statut towarzystwa mo˝e przewidywaç sp∏aca-nie kapita∏u zak∏adowego tylko z nadwy˝ek rocznychi w okresie tworzenia kapita∏u zapasowego osobom,które wnios∏y kapita∏ zak∏adowy, lub niesp∏acanie kapi-ta∏u zak∏adowego okreÊlonym osobom.

4. Kapita∏ zak∏adowy mo˝e byç obni˝ony przezzmniejszenie nominalnej wartoÊci udzia∏ów lub przezumorzenie cz´Êci udzia∏ów.

5. Osoby, które wnios∏y kapita∏ zak∏adowy, mogàbyç cz∏onkami zarzàdu towarzystwa lub rady nadzor-czej towarzystwa, w zakresie okreÊlonym w statucie,do czasu sp∏acenia kapita∏u.

6. Sp∏ata kapita∏u zak∏adowego osobie, o którejmowa w ust. 5, powoduje nabycie udzia∏ów w∏asnychprzez towarzystwo.

7. Je˝eli udzia∏y w∏asne nie zostanà zbyte w termi-nie 12 miesićy od dnia nabycia, muszà byç umorzonew drodze obni˝enia kapita∏u zak∏adowego.

8. Udzia∏y w∏asne nale˝y umieÊciç w bilansie jakoosobnà pozycj´ pod nazwà „Udzia∏y w∏asne do zby-cia”.

9. Towarzystwo nie mo˝e wykonywaç samo alboprzez pe∏nomocników uprawnieƒ wynikajàcych z w∏a-snych udzia∏ów.

10. Nadwy˝ka roczna mo˝e byç przeznaczona nasp∏at´ kapita∏u zak∏adowego, o którym mowa w ust. 3,


albo na zwi´kszenie kapita∏ów w∏asnych i funduszycz∏onkowskich tworzonych w towarzystwie.

Art. 47. Do towarzystwa stosuje si´ odpowiednioprzepisy art. 35, art. 36 i art. 239.

Art. 48. Organami towarzystwa sà:

1) zarzàd towarzystwa, zwany dalej w niniejszym roz-dziale „zarzàdem”;

2) rada nadzorcza towarzystwa, zwana dalej w niniej-szym rozdziale „radà nadzorczà”;

3) walne zgromadzenie cz∏onków towarzystwa, zwanedalej w niniejszym rozdziale „walnym zgromadze-niem”.

Art. 49. 1. Zarzàd prowadzi sprawy towarzystwai reprezentuje towarzystwo.

2. Do zarzàdu mogà byç powo∏ane osoby spoÊródcz∏onków towarzystwa lub spoza ich grona.

3. Cz∏onków zarzàdu powo∏uje i odwo∏uje walnezgromadzenie, chyba ˝e statut towarzystwa stanowiinaczej.

Art. 50. 1. Mandat cz∏onka zarzàdu wygasa najpóê-niej z dniem odbycia walnego zgromadzenia zatwier-dzajàcego sprawozdanie finansowe za ostatni pe∏nyrok obrotowy pe∏nienia funkcji cz∏onka zarzàdu.

2. Mandat cz∏onka zarzàdu wygasa równie˝ wsku-tek Êmierci, rezygnacji albo odwo∏ania go ze sk∏adu za-rzàdu.

3. Do z∏o˝enia rezygnacji przez cz∏onka zarzàdu sto-suje si´ odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu zlece-nia przez przyjmujàcego zlecenie.

Art. 51. Cz∏onek zarzàdu mo˝e byç w ka˝dym czasieodwo∏any lub zawieszony w czynnoÊciach. Nie pozba-wia go to roszczeƒ ze stosunku pracy lub innego sto-sunku prawnego dotyczàcego pe∏nienia funkcji cz∏on-ka zarzàdu.

Art. 52. 1. Prawo cz∏onka zarzàdu do prowadzeniaspraw towarzystwa i reprezentowania towarzystwadotyczy wszystkich czynnoÊci sàdowych i pozasàdo-wych towarzystwa, z wyjàtkiem spraw, które wymaga-jà uchwa∏y walnego zgromadzenia.

2. Prawa cz∏onka zarzàdu do prowadzenia sprawtowarzystwa i reprezentowania towarzystwa nie mo˝-na ograniczyç ze skutkiem prawnym wobec osób trze-cich.

Art. 53. 1. Sposób reprezentowania towarzystwaokreÊla statut towarzystwa. Je˝eli statut towarzystwanie zawiera ˝adnych postanowieƒ w tym przedmiocie,do sk∏adania oÊwiadczeƒ woli i podpisywania pismw imieniu towarzystwa jest wymagane wspó∏dzia∏aniedwóch cz∏onków zarzàdu albo jednego cz∏onka zarzàdu∏àcznie z prokurentem.

2. Do ustanowienia prokury stosuje si´ przepisy do-tyczàce ustanowienia prokury w spó∏ce akcyjnej.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wy∏àczajà ustanowieniaprokury jednoosobowej lub ∏àcznej i nie ograniczajàpraw prokurentów, wynikajàcych z przepisów o proku-rze.

4. OÊwiadczenia pisemne kierowane do towarzy-stwa z∏o˝one w jego lokalu albo jednemu z cz∏onkówzarzàdu lub prokurentowi majà skutek prawny wzgl´-dem towarzystwa.

Art. 54. 1. OÊwiadczenia pisemne towarzystwa kie-rowane do oznaczonej osoby zawierajà:

1) nazw´ towarzystwa, jego siedzib´ i adres;

2) oznaczenie sàdu rejestrowego i numeru, pod któ-rym towarzystwo jest wpisane do rejestru;

3) imiona i nazwiska cz∏onków zarzàdu.

2. Obowiàzek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczyoÊwiadczeƒ woli kierowanych do osób pozostajàcychz towarzystwem w sta∏ych stosunkach umownych.

Art. 55. W umowach mi´dzy towarzystwema cz∏onkami zarzàdu, a tak˝e w sporach z nimi, towarzy-stwo reprezentuje rada nadzorcza lub pe∏nomocnikwybrany przez walne zgromadzenie.

Art. 56. 1. Cz∏onek zarzàdu nie mo˝e bez zgody to-warzystwa zajmowaç si´ interesami konkurencyjnymiani te˝ uczestniczyç w podmiocie konkurencyjnym. Je-˝eli statut towarzystwa nie stanowi inaczej, zgodyudziela organ uprawniony do powo∏ania zarzàdu.

2. W przypadku sprzecznoÊci interesów towarzy-stwa z osobistymi interesami cz∏onka zarzàdu, jegowspó∏ma∏˝onka, krewnych i powinowatych do drugie-go stopnia oraz osób, z którymi jest on powiàzany oso-biÊcie, cz∏onek zarzàdu wstrzymuje si´ od udzia∏uw rozstrzygni´ciu takich spraw i ˝àda zaznaczenia tegow protokole z posiedzenia zarzàdu.

Art. 57. Uchwa∏y zarzàdu sà protoko∏owane. Proto-ko∏y zawierajà porzàdek obrad, nazwiska i imionaobecnych cz∏onków zarzàdu, liczb´ g∏osów oddanychna poszczególne uchwa∏y oraz zdania odr´bne. Proto-ko∏y podpisujà obecni na posiedzeniu cz∏onkowie za-rzàdu.

Art. 58. 1. Rada nadzorcza sk∏ada si´ co najmniejz pi´ciu cz∏onków powo∏ywanych i odwo∏ywanychprzez walne zgromadzenie.

2. Statut towarzystwa mo˝e przewidywaç inny spo-sób powo∏ywania lub odwo∏ywania cz∏onków radynadzorczej.

3. Cz∏onek zarzàdu, likwidator i pracownik towarzy-stwa zajmujàcy stanowisko g∏ównego ksi´gowego,radcy prawnego lub inne podlegajàce bezpoÊredniocz∏onkowi zarzàdu nie mo˝e byç równoczeÊnie cz∏on-kiem rady nadzorczej.


Art. 59. 1. Rada nadzorcza sprawuje sta∏y nadzórnad dzia∏alnoÊcià towarzystwa we wszystkich dziedzi-nach jego dzia∏alnoÊci.

2. Do kompetencji rady nadzorczej nale˝y w szcze-gólnoÊci ocena sprawozdania finansowego, zarównoco do zgodnoÊci z ksi´gami i dokumentami, jak i ze sta-nem faktycznym, badanie sprawozdania zarzàduz dzia∏alnoÊci towarzystwa, badanie wniosków zarzàduco do podzia∏u nadwy˝ki bilansowej albo pokrycia stra-ty bilansowej oraz sk∏adanie walnemu zgromadzeniucorocznego sprawozdania pisemnego z wyników po-wy˝szej oceny.

3. W celu wykonania obowiàzków, o których mowaw ust. 2, rada nadzorcza mo˝e badaç ka˝dà czynnoÊçtowarzystwa, ˝àdaç od zarzàdu i pracowników towa-rzystwa sprawozdaƒ i wyjaÊnieƒ, dokonywaç rewizjistanu majàtku oraz sprawdzaç ksi´gi i dokumenty.

Art. 60. 1. Do kompetencji rady nadzorczej nale˝yrównie˝ zawieszanie w czynnoÊciach poszczególnychlub wszystkich cz∏onków zarzàdu oraz delegowaniecz∏onków rady nadzorczej do czasowego wykonywaniaczynnoÊci cz∏onków zarzàdu niemogàcych sprawowaçswoich czynnoÊci.

2. W przypadku d∏ugotrwa∏ej niemo˝noÊci sprawo-wania czynnoÊci przez cz∏onka zarzàdu rada nadzorczaniezw∏ocznie podejmuje odpowiednie dzia∏ania w celudokonania zmiany w sk∏adzie zarzàdu.

Art. 61. 1. Statut towarzystwa mo˝e rozszerzyçuprawnienia rady nadzorczej, a w szczególnoÊci prze-widywaç, ˝e zarzàd jest obowiàzany uzyskaç zgod´ ra-dy nadzorczej przed dokonaniem okreÊlonych czynno-Êci.

2. Je˝eli rada nadzorcza nie wyrazi zgody na doko-nanie okreÊlonej czynnoÊci, zarzàd mo˝e zwróciç si´ dowalnego zgromadzenia, aby powzi´∏o uchwa∏´ udzie-lajàcà zgody na dokonanie tej czynnoÊci.

Art. 62. Rada nadzorcza wykonuje swoje obowiàz-ki kolegialnie, mo˝e jednak delegowaç swoich cz∏on-ków do samodzielnego pe∏nienia okreÊlonych czynno-Êci nadzorczych.

Art. 63. 1. Uchwa∏y rady nadzorczej mogà byç po-wzi´te, je˝eli wszyscy cz∏onkowie zostali zaproszeni doudzia∏u w posiedzeniu rady nadzorczej. Uchwa∏y zapa-dajà bezwzgl´dnà wi´kszoÊcià g∏osów, przy obecnoÊcico najmniej po∏owy cz∏onków rady nadzorczej, chyba˝e statut towarzystwa stanowi inaczej.

2. Do protoko∏ów rady nadzorczej stosuje si´ odpo-wiednio przepisy dotyczàce protoko∏ów zarzàdu.

3. Walne zgromadzenie uchwala dla rady nadzor-czej regulamin okreÊlajàcy jej organizacj´ i sposób wy-konywania czynnoÊci.

Art. 64. Najwy˝szym organem towarzystwa jestwalne zgromadzenie. W sprawach niezastrze˝onychw ustawie lub statucie do w∏aÊciwoÊci innych organów

towarzystwa, podejmowanie uchwa∏ nale˝y do walne-go zgromadzenia.

Art. 65. 1. Zwyczajne walne zgromadzenie odbywasi´ w terminie 6 miesi´cy po up∏ywie ka˝dego roku ob-rotowego.

2. Przedmiotem obrad zwyczajnego walnego zgro-madzenia, poza innymi sprawami wymienionymi w sta-tucie, jest:

1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarzàduz dzia∏alnoÊci towarzystwa, bilansu oraz rachunkuzysków i strat za rok ubieg∏y;

2) powzi´cie uchwa∏y o podziale nadwy˝ki bilansowejalbo o pokryciu straty bilansowej;

3) udzielenie cz∏onkom organów towarzystwa absolu-torium z wykonania przez nich obowiàzków.

Art. 66. Walne zgromadzenie odbywa si´ w siedzi-bie towarzystwa. Statut towarzystwa mo˝e zawieraçodmienne postanowienia dotyczàce okreÊlenia miej-sca zwo∏ania walnego zgromadzenia, jednak˝e walnezgromadzenie mo˝e odbywaç si´ wy∏àcznie na teryto-rium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 67. 1. Walne zgromadzenie zwo∏uje zarzàd.

2. Rada nadzorcza ma prawo zwo∏ania zwyczajne-go walnego zgromadzenia, je˝eli zarzàd nie zwo∏a gow terminie okreÊlonym w art. 65 ust. 1, oraz nadzwy-czajnego walnego zgromadzenia, je˝eli zwo∏anie gouzna za wskazane, a zarzàd nie zwo∏a walnego zgroma-dzenia w terminie 14 dni od dnia zg∏oszenia odpowied-niego ˝àdania przez rad´ nadzorczà.

3. Statut towarzystwa mo˝e przyznaç uprawnienie,o którym mowa w ust. 2, tak˝e innym osobom.

Art. 68. 1. Cz∏onkowie towarzystwa uprawnieni doudzia∏u w walnym zgromadzeniu, reprezentujàcy przy-najmniej jednà dziesiàtà udzia∏ów lub g∏osów na wal-nym zgromadzeniu, mogà ̋ àdaç zwo∏ania nadzwyczaj-nego walnego zgromadzenia, jak równie˝ umieszcze-nia okreÊlonych spraw w porzàdku obrad najbli˝szegowalnego zgromadzenia. ˚àdanie takie nale˝y z∏o˝yç napiÊmie do zarzàdu najpóêniej na 30 dni przed propono-wanym terminem walnego zgromadzenia.

2. Statut towarzystwa mo˝e przyznaç uprawnienia,o których mowa w ust. 1, cz∏onkom towarzystwauprawnionym do udzia∏u w walnym zgromadzeniuprzedstawiajàcym mniej ni˝ jednà dziesiàtà udzia∏ówlub g∏osów na walnym zgromadzeniu.

3. Je˝eli w terminie 14 dni od dnia przedstawienia˝àdania zarzàdowi nadzwyczajne walne zgromadzenienie b´dzie zwo∏ane, sàd rejestrowy mo˝e po wezwaniuzarzàdu do z∏o˝enia oÊwiadczenia upowa˝niç do zwo-∏ania nadzwyczajnego walnego zgromadzenia cz∏on-ków towarzystwa uprawnionych do udzia∏u w walnymzgromadzeniu, wyst´pujàcych z tym ˝àdaniem. Sàdwyznacza przewodniczàcego tego walnego zgroma-


dzenia. Walne zgromadzenie podejmie uchwa∏´ roz-strzygajàcà, czy koszty zwo∏ania i odbycia walnegozgromadzenia ma ponieÊç towarzystwo.

4. W og∏oszeniach i zawiadomieniach listami pole-conymi, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, o zwo-∏aniu nadzwyczajnego walnego zgromadzenia, o któ-rym mowa w ust. 3, nale˝y powo∏aç si´ na postanowie-nie sàdu rejestrowego.

Art. 69. 1. Walne zgromadzenie zwo∏uje si´ przezog∏oszenie, którego dokonuje si´ co najmniej na 21 dniprzed terminem walnego zgromadzenia.

2. W og∏oszeniu nale˝y oznaczyç dat´, godziní miejsce odbycia walnego zgromadzenia oraz szczegó-∏owy porzàdek obrad. W przypadku zamierzonej zmia-ny statutu towarzystwa nale˝y powo∏aç dotychczasobowiàzujàce postanowienia, jak równie˝ treÊç projek-towanych zmian.

3. Cz∏onek towarzystwa uprawniony do udzia∏uw walnym zgromadzeniu, który z∏o˝y w towarzy-stwie przynajmniej jeden udzia∏, mo˝e ˝àdaç zawia-domienia go listem poleconym, za zwrotnym po-twierdzeniem odbioru, wys∏anym najpóêniej równo-czeÊnie z og∏oszeniem, o terminie i porzàdku obradwalnego zgromadzenia, a nast´pnie o powzi´tychuchwa∏ach.

Art. 70. Je˝eli statut towarzystwa nie stanowi ina-czej, walne zgromadzenie jest wa˝ne bez wzgl´du naliczb´ reprezentowanych na nim udzia∏ów.

Art. 71. Je˝eli statut nie stanowi inaczej, walnezgromadzenie otwiera przewodniczàcy rady nadzor-czej albo jego zast´pca, a nast´pnie spoÊród osóbuprawnionych do uczestnictwa na walnym zgroma-dzeniu wybiera si´ przewodniczàcego.

Art. 72. 1. Lista obecnoÊci, zawierajàca spis uczest-ników walnego zgromadzenia z wymienieniem liczbyudzia∏ów na walnym zgromadzeniu, które ka˝dy z nichprzedstawia i s∏u˝àcych im g∏osów, podpisana przezprzewodniczàcego walnego zgromadzenia, wy∏o˝onajest podczas obrad tego walnego zgromadzenia. Statuttowarzystwa mo˝e zawieraç inne postanowienia w tymzakresie.

2. Na wniosek cz∏onków towarzystwa uprawnio-nych do udzia∏u w walnym zgromadzeniu reprezentu-jàcych przynajmniej jednà dziesiàtà udzia∏ów, listaobecnoÊci jest sprawdzona przez wybranà w tym celukomisj´, z∏o˝onà co najmniej z 3 osób. Wnioskodawcymajà prawo wyboru jednego cz∏onka komisji.

Art. 73. 1. Cz∏onkowie towarzystwa uprawnieni doudzia∏u w walnym zgromadzeniu mogà uczestniczyçw walnym zgromadzeniu oraz wykonywaç prawo g∏o-su osobiÊcie lub przez pe∏nomocników.

2. Pe∏nomocnictwo udzielone jest, pod rygoremniewa˝noÊci, na piÊmie i do∏àczone do protoko∏u wal-nego zgromadzenia.

3. Cz∏onek zarzàdu lub pracownik towarzystwa niemogà byç pe∏nomocnikami na walnym zgromadzeniu.

Art. 74. Cz∏onek towarzystwa uprawniony do udzia-∏u w walnym zgromadzeniu nie mo˝e ani osobiÊcie, aniprzez pe∏nomocnika, ani jako pe∏nomocnik innej oso-by, g∏osowaç przy powzićiu uchwa∏y, dotyczàcej jegoodpowiedzialnoÊci wobec towarzystwa z jakiegokol-wiek tytu∏u oraz w sprawie przyznania mu wynagro-dzenia, umowy mi´dzy nim a towarzystwem oraz spo-ru mi´dzy nim a towarzystwem.

Art. 75. 1. Uchwa∏y walnego zgromadzenia zapada-jà bezwzgl´dnà wi´kszoÊcià g∏osów oddanych, je˝eliprzepisy statutu towarzystwa lub niniejszego rozdzia∏unie stanowià inaczej.

2. G∏osowanie jest jawne. Tajne g∏osowanie zarzà-dza si´ przy wyborach organów towarzystwa lub likwi-datorów oraz nad wnioskami o odwo∏anie cz∏onkóworganów towarzystwa lub likwidatorów, o pociàgni´-cie ich do odpowiedzialnoÊci, jak równie˝ w sprawachosobowych. Tajne g∏osowanie nale˝y równie˝ zarzà-dziç na ˝àdanie choçby jednego z obecnych.

3. Uchwa∏y walnego zgromadzenia sà protoko∏o-wane przez notariusza.

4. W protokole nale˝y stwierdziç prawid∏owoÊçzwo∏ania walnego zgromadzenia i jego zdolnoÊç dopowzićia uchwa∏, wymieniç powzi´te uchwa∏y, liczb´g∏osów oddanych za ka˝dà uchwa∏à i zg∏oszone sprze-ciwy. Do protoko∏u nale˝y do∏àczyç odpowiednie doku-menty, w tym dowody zwo∏ania walnego zgromadze-nia i list´ obecnoÊci z podpisami uczestników zgroma-dzenia.

5. Odpis protoko∏u zarzàd umieÊci w ksi´dze proto-ko∏ów. Cz∏onkowie towarzystwa uprawnieni do udzia-∏u w walnym zgromadzeniu mogà przeglàdaç ksi´g´protoko∏ów, mogà tak˝e ˝àdaç wydania poÊwiadczo-nych przez zarzàd odpisów uchwa∏.

Art. 76. 1. Uchwa∏a walnego zgromadzenia sprzecz-na z prawem, postanowieniami statutu towarzystwalub dobrymi obyczajami mo˝e byç zaskar˝ona w dro-dze wytoczonego przeciwko towarzystwu powództwao uchylenie uchwa∏y.

2. Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenieuchwa∏y walnego zgromadzenia przys∏uguje:

1) zarzàdowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnymcz∏onkom tych organów;

2) cz∏onkowi towarzystwa uprawnionemu do udzia∏uw walnym zgromadzeniu, który g∏osowa∏ przeciw-ko uchwale, a po jej powzićiu za˝àda∏ zaprotoko-∏owania sprzeciwu;

3) cz∏onkowi towarzystwa uprawnionemu do udzia∏uw walnym zgromadzeniu bezzasadnie niedopusz-czonemu do udzia∏u w walnym zgromadzeniu;

4) innym cz∏onkom towarzystwa uprawnionym doudzia∏u w walnym zgromadzeniu, którzy nie byli


obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przy-padku wadliwego zwo∏ania zgromadzenia lub te˝powzićia uchwa∏y w sprawie nieobj´tej porzàd-kiem obrad.

3. Uchwa∏a walnego zgromadzenia mo˝e byç za-skar˝ona przez cz∏onka towarzystwa uprawnionego doudzia∏u w walnym zgromadzeniu nawet w przypadkuzgodnoÊci uchwa∏y z przepisami prawa i statutem to-warzystwa, je˝eli jest sprzeczna z interesem towarzy-stwa lub ma na celu pokrzywdzenie cz∏onka towarzy-stwa uprawnionego do udzia∏u w walnym zgromadze-niu.

4. Powództwo o uchylenie uchwa∏y walnego zgro-madzenia nale˝y wnieÊç w terminie 30 dni od dniaotrzymania wiadomoÊci o uchwale, nie póêniej jednakni˝ w terminie 6 miesićy od dnia powzićia uchwa∏y.

Art. 77. 1. W sporze dotyczàcym uchylenia lubstwierdzenia niewa˝noÊci uchwa∏y walnego zgroma-dzenia pozwane towarzystwo reprezentuje zarzàd, je-˝eli na mocy uchwa∏y walnego zgromadzenia nie zo-sta∏ ustanowiony w tym celu pe∏nomocnik.

2. Je˝eli zarzàd nie mo˝e dzia∏aç za towarzystwo,a brak jest uchwa∏y walnego zgromadzenia o ustano-wieniu pe∏nomocnika, sàd w∏aÊciwy do rozstrzygnićiapowództwa wyznacza kuratora towarzystwa.

Art. 78. 1. Prawomocny wyrok uchylajàcy uchwa∏´ma moc obowiàzujàcà w stosunkach mi´dzy towarzy-stwem a wszystkimi cz∏onkami towarzystwa uprawnio-nymi do udzia∏u w walnym zgromadzeniu.

2. W przypadkach, w których wa˝noÊç czynnoÊcidokonanej przez towarzystwo jest zale˝na od uchwa∏ywalnego zgromadzenia, uchylenie takiej uchwa∏y niema skutku wobec osób trzecich dzia∏ajàcych w dobrejwierze.

Art. 79. 1. Zmiana statutu towarzystwa wymagauchwa∏y walnego zgromadzenia, powzi´tej wi´kszo-Êcià co najmniej trzech czwartych oddanych g∏osów.

2. Walne zgromadzenie mo˝e upowa˝niç rad´ nad-zorczà do dokonania w jego uchwa∏ach zmian o cha-rakterze redakcyjnym.

3. Zmiany statutu towarzystwa nie mogà ograni-czaç praw wynikajàcych z zawartych umów ubezpie-czenia.

Art. 80. Uchwa∏a o rozwiàzaniu towarzystwa lubpo∏àczeniu z innym towarzystwem zapada wi´kszoÊciàco najmniej trzech czwartych oddanych g∏osów.

Art. 81. 1. Towarzystwo mo˝e zostaç przekszta∏co-ne w spó∏k´ akcyjnà. Do przekszta∏cenia towarzystwastosuje si´ odpowiednio przepisy Kodeksu spó∏ek han-dlowych dotyczàce powstania spó∏ki akcyjnej.

2. Do przekszta∏cenia, o którym mowa w ust. 1, wy-maga si´:

1) sporzàdzenia planu przekszta∏cenia towarzystwawraz z za∏àcznikami oraz opinià bieg∏ego rewiden-ta;

2) powzićia uchwa∏y o przekszta∏ceniu towarzystwaw spó∏k´ akcyjnà i jej zatwierdzenia przez organnadzoru;

3) powo∏ania cz∏onków organów spó∏ki akcyjnej po-wsta∏ej w wyniku przekszta∏cenia towarzystwa;

4) podpisania, przez cz∏onków towarzystwa, statutuspó∏ki akcyjnej powsta∏ej w wyniku przekszta∏ceniatowarzystwa;

5) wykreÊlenia towarzystwa z rejestru i dokonaniawpisu do rejestru spó∏ki akcyjnej powsta∏ej w wy-niku przekszta∏cenia towarzystwa.

3. Do przygotowania planu przekszta∏cenia towa-rzystwa stosuje si´ odpowiednio przepisy Kodeksuspó∏ek handlowych.

Art. 82. 1. Uchwa∏a o przekszta∏ceniu towarzystwaw spó∏k´ akcyjnà jest podejmowana wi´kszoÊciàtrzech czwartych g∏osów przez walne zgromadzenie.

2. Uchwa∏a o przekszta∏ceniu towarzystwa w spó∏-k´ akcyjnà zawiera:

1) nazw´ i siedzib´ towarzystwa przekszta∏canegooraz firm´ i siedzib´ spó∏ki akcyjnej, która powsta-nie w wyniku przekszta∏cenia towarzystwa;

2) zasady ustalenia wartoÊci udzia∏ów towarzystwaokreÊlonych na podstawie sprawozdania finanso-wego sporzàdzanego dla celów przekszta∏cenia;

3) okreÊlenie wysokoÊci kapita∏u zak∏adowego spó∏kiakcyjnej, która powstanie w wyniku przekszta∏ce-nia towarzystwa;

4) sposób objćia akcji oraz zakres praw przyznanychakcjonariuszom uczestniczàcym w spó∏ce akcyjnej,która powstanie w wyniku przekszta∏cenia towa-rzystwa, je˝eli przyznanie takich praw jest przewi-dziane;

5) zakres rzeczowy i terytorialny zasi´g dzia∏alnoÊcispó∏ki akcyjnej, która powstanie w wyniku prze-kszta∏cenia towarzystwa;

6) zgod´ na brzmienie statutu spó∏ki akcyjnej, którapowstanie w wyniku przekszta∏cenia towarzystwa;

7) nazwiska i imiona cz∏onków zarzàdu oraz rady nad-zorczej spó∏ki akcyjnej, która powstanie w wynikuprzekszta∏cenia towarzystwa.

Art. 83. 1. Towarzystwo, na 30 dni przed planowa-nym podjćiem uchwa∏y o przekszta∏ceniu towarzy-stwa w spó∏k´ akcyjnà, wzywa cz∏onków w sposóbprzewidziany dla ich zawiadamiania, do z∏o˝eniaoÊwiadczeƒ o uczestnictwie w powstajàcej spó∏ce ak-cyjnej w zakresie:

1) zamiaru objćia akcji spó∏ki, która powstanie w wy-niku przekszta∏cenia towarzystwa;


2) kontynuowania umowy ubezpieczenia w zak∏adzieubezpieczeƒ, który powstanie w wyniku przekszta∏-cenia towarzystwa.

2. OÊwiadczenie, o którym mowa w ust. 1, wyma-ga, pod rygorem niewa˝noÊci, formy pisemnej.

3. Cz∏onkowi, który nie z∏o˝y∏ oÊwiadczeniao uczestnictwie w powstajàcej spó∏ce akcyjnej, przy-s∏uguje roszczenie o zap∏at´ kwoty odpowiadajàcejwartoÊci jego udzia∏u w towarzystwie, zgodnie ze spra-wozdaniem finansowym sporzàdzonym dla celówprzekszta∏cenia; przys∏uguje mu równie˝ prawo wypo-wiedzenia umowy ubezpieczenia.

4. Towarzystwo ma obowiàzek zap∏aty kwoty, o któ-rej mowa w ust. 3, nie póêniej ni˝ w terminie 6 mie-sićy od dnia przekszta∏cenia towarzystwa w spó∏k´ ak-cyjnà.

5. Roszczenie o zap∏at´ kwoty, o której mowaw ust. 3, przedawnia si´ z up∏ywem 2 lat od dnia po-wzićia uchwa∏y o przekszta∏ceniu towarzystwaw spó∏k´ akcyjnà.

Art. 84. OÊwiadczenia cz∏onków towarzystwa o nie-uczestniczeniu w powstajàcej spó∏ce akcyjnej przed-stawia si´ na walnym zgromadzeniu, które ma podjàçuchwa∏´ o przekszta∏ceniu towarzystwa w spó∏k´ ak-cyjnà.

Art. 85. 1. Cz∏onkowie towarzystwa przyst´pujàcydo spó∏ki powsta∏ej w wyniku przekszta∏cenia obejmu-jà akcje proporcjonalnie do ich udzia∏ów.

2. Je˝eli kapita∏ zak∏adowy nie zosta∏ w ca∏oÊci ob-j´ty w sposób, o którym mowa w ust. 1, musi byç dope∏nej wysokoÊci uzupe∏niony nowymi akcjami. Akcjete sà w ca∏oÊci obejmowane za wk∏ady pieni´˝ne.

Art. 86. 1. Uchwa∏a o przekszta∏ceniu towarzystwaw spó∏k´ akcyjnà jest zatwierdzana przez organ nad-zoru.

2. Wniosek o zatwierdzenie uchwa∏y o przekszta∏ce-niu powinien zawieraç:

1) plan przekszta∏cenia, o którym mowa w art. 81ust. 2 pkt 1;

2) uchwa∏´ o przekszta∏ceniu towarzystwa w spó∏kákcyjnà;

3) sprawozdanie finansowe przekszta∏canego towa-rzystwa;

4) dokumenty potwierdzajàce posiadanie Êrodków fi-nansowych wolnych od obcià˝eƒ w wysokoÊcirównej kapita∏owi zak∏adowemu wraz z oÊwiadcze-niem o przeznaczeniu ich na pokrycie kapita∏u za-k∏adowego;

5) informacje o obejmujàcych akcje osobach, którenie by∏y cz∏onkami przekszta∏canego towarzystwa;

6) oÊwiadczenia cz∏onków towarzystwa o nieuczestni-czeniu w powstajàcej spó∏ce akcyjnej, jako g∏os od-r´bny.

Art. 87. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decy-zji, uchwa∏´ o przekszta∏ceniu towarzystwa w spó∏kákcyjnà, je˝eli sà spe∏nione nast´pujàce warunki:

1) zosta∏ z∏o˝ony wniosek spe∏niajàcy warunki okre-Êlone w art. 86 ust. 2;

2) przekszta∏cenie towarzystwa w spó∏k´ akcyjnà jestzgodne z przepisami prawa;

3) interesy ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa-˝onych lub uprawnionych z umowy ubezpieczeniasà nale˝ycie zabezpieczone.

Art. 88. 1. Zarzàd zg∏osi do rejestru przekszta∏cenietowarzystwa w spó∏k´ akcyjnà.

2. Towarzystwo staje si´ spó∏kà akcyjnà z chwilàwpisu do Krajowego Rejestru Sàdowego. Jednocze-Ênie sàd rejestrowy z urz´du wykreÊla z rejestru towa-rzystwo przekszta∏cane (dzieƒ przekszta∏cenia).

Art. 89. 1. Majàtek przekszta∏conego towarzystwastaje si´ majàtkiem powsta∏ej spó∏ki akcyjnej.

2. Do majàtku powsta∏ej spó∏ki i do akcji wydawa-nych akcjonariuszom stosuje si´ przepisy Kodeksuspó∏ek handlowych dotyczàce wk∏adów niepieni´˝-nych i akcji wydawanych za te wk∏ady.

Art. 90. 1. Spó∏ce akcyjnej powsta∏ej w wynikuprzekszta∏cenia przys∏ugujà wszystkie prawa i obo-wiàzki, które przys∏ugiwa∏y towarzystwu przed prze-kszta∏ceniem.

2. Spó∏ka akcyjna staje si´ podmiotem zezwoleniana wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej, którezosta∏o przyznane towarzystwu przed jego przekszta∏-ceniem.

Art. 91. 1. Powsta∏a spó∏ka akcyjna og∏osi trzykrot-nie w dzienniku o zasi´gu ogólnopolskim o przekszta∏-ceniu i poinformuje pisemnie ubezpieczonych, którzynie byli cz∏onkami przekszta∏canego towarzystwa,o przys∏ugujàcym im prawie do wypowiedzenia umo-wy ubezpieczenia w okresie 3 miesićy od dnia ostat-niego og∏oszenia.

2. Pierwsze og∏oszenie, o którym mowa w ust. 1,powinno byç dokonane w terminie 7 dni od dnia prze-kszta∏cenia, a pozosta∏e w odst´pach nie krótszych ni˝7 dni i nie d∏u˝szych ni˝ 14 dni.

Rozdzia∏ 5

Warunki wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej przez krajowe zak∏ady ubezpieczeƒ

Art. 92. 1. Zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej dla krajowego zak∏adu ubezpieczeƒwydaje, w drodze decyzji, po rozpatrzeniu wniosku za-∏o˝ycieli zak∏adu ubezpieczeƒ, organ nadzoru.


2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) okreÊlenie nazwy lub firmy, siedziby i adresu, zasi´-gu terytorialnego i rzeczowego zakresu dzia∏alno-Êci krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) okreÊlenie wysokoÊci kapita∏u zak∏adowego;

3) wskazanie za∏o˝ycieli krajowego zak∏adu ubezpie-czeƒ;

4) wskazanie formy prawnej, w jakiej ma byç wykony-wana dzia∏alnoÊç;

5) okreÊlenie wysokoÊci funduszu organizacyjnegoprzeznaczonego na utworzenie administracji krajo-wego zak∏adu ubezpieczeƒ i zorganizowanie sieciprzedstawicielstw; wymóg ten nie dotyczy przy-padku, gdy akwizycja na rzecz zak∏adu ubezpie-czeƒ, o którym mowa w art. 38 ust. 1, b´dzie pro-wadzona przez struktury w∏asne za∏o˝ycieli zak∏aduubezpieczeƒ;

6) wskazanie imion i nazwisk osób przewidzianych nacz∏onków zarzàdu i rady nadzorczej;

7) wskazanie imienia i nazwiska aktuariusza, osobyktórej powierzono prowadzenie ksiàg rachunko-wych oraz doradcy inwestycyjnego w przypadku,gdy obowiàzek zatrudnienia tej osoby wynikaz ustawy.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, do∏àczasi´:

1) projekt statutu krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) projekty ogólnych warunków ubezpieczenia ryzyk,w zakresie których ma byç wydane zezwolenie;

3) sprawozdania finansowe za∏o˝ycieli, obejmujàcebilanse, rachunki zysków i strat, sprawozdaniaz przep∏ywu Êrodków pieni´˝nych za ostatnie trzylata przed datà z∏o˝enia wniosku lub z ca∏ego okre-su dzia∏alnoÊci, je˝eli za∏o˝yciel wykonuje dzia∏al-noÊç gospodarczà przez czas krótszy ni˝ okrestrzech lat — w przypadku gdy obowiàzek sporzà-dzania takich sprawozdaƒ finansowych za∏o˝ycieli,z prowadzonej przez nich dzia∏alnoÊci gospodar-czej, wynika z odr´bnych przepisów prawa;

4) noty objaÊniajàce do sprawozdaƒ, o których mowaw pkt 3;

5) wyliczenie marginesu wyp∏acalnoÊci i wyliczeniewartoÊci Êrodków w∏asnych — w przypadku gdyza∏o˝ycielem jest zak∏ad ubezpieczeƒ;

6) sprawozdania bankowe z przep∏ywu Êrodków pie-ni´˝nych na rachunkach bankowych, obejmujàceokres roku do dnia z∏o˝enia wniosku, zeznania po-datkowe, sk∏adane na podstawie przepisów o po-datku dochodowym od osób fizycznych, za ostat-nie trzy lata podatkowe, oÊwiadczenie o pochodze-niu Êrodków pieni´˝nych przeznaczonych na po-krycie kapita∏u zak∏adowego i funduszu organiza-cyjnego — w przypadku za∏o˝ycieli b´dàcych oso-

bami fizycznymi, które nie majà obowiàzku sporzà-dzania sprawozdaƒ finansowych;

7) oÊwiadczenia za∏o˝ycieli o kapitale zak∏adowym zewskazaniem podmiotów obejmujàcych akcje lubudzia∏y, sposobu obj´cia akcji lub udzia∏ów, iloÊciobejmowanych akcji lub udzia∏ów oraz rodzaju ak-cji lub udzia∏ów;

8) dowód posiadania przez za∏o˝ycieli Êrodków finan-sowych wolnych od obcià˝eƒ w wysokoÊci równejkapita∏owi zak∏adowemu i funduszowi organizacyj-nemu wraz z oÊwiadczeniem o przeznaczeniu ichna pokrycie kapita∏u zak∏adowego i funduszu orga-nizacyjnego;

9) plan dzia∏alnoÊci, obejmujàcy okres pierwszychtrzech lat obrotowych dzia∏alnoÊci;

10) odpis z Krajowego Rejestru Sàdowego lub równo-znaczny dokument wystawiony poza granicamiRzeczypospolitej Polskiej, wydany nie póêniej ni˝3 miesiàce przed z∏o˝eniem wniosku — w przypad-ku, gdy za∏o˝ycielem jest osoba prawna;

11) zaÊwiadczenie organu nadzoru, w∏aÊciwego dlasiedziby zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ, doty-czàce wykonywanej przez wnioskodawc´ dzia∏al-noÊci oraz spe∏nienia wymogów w zakresie wyp∏a-calnoÊci;

12) poÊwiadczone notarialnie kopie stron dowodu oso-bistego, zawierajàce seri´ i numer dowodu osobi-stego, imi´ i nazwisko, numer ewidencyjny PESEL,oznaczenie organu wydajàcego dowód osobistyoraz dat´ wydania dowodu osobistego albo po-Êwiadczonà notarialnie kopi´ paszportu — w przy-padku za∏o˝ycieli b´dàcych osobami fizycznymi;

13) ˝yciorysy za∏o˝ycieli b´dàcych osobami fizycznymioraz osób przewidzianych na cz∏onków zarzàdu,cz∏onków rady nadzorczej i aktuariusza;

14) zgody osób przewidzianych na cz∏onków zarzàduoraz rady nadzorczej na obj´cie stanowisk w zak∏a-dzie ubezpieczeƒ oraz oÊwiadczenie aktuariuszao wyra˝eniu zgody na wykonywanie obowiàzkóww krajowym zak∏adzie ubezpieczeƒ;

15) poÊwiadczenie odpowiedniego wykszta∏cenia i do-Êwiadczenia zawodowego cz∏onków zarzàdu i radynadzorczej, w tym Êwiadectwa pracy i odpisy dy-plomów;

16) poÊwiadczonà kopi´ decyzji o wpisie aktuariuszado rejestru aktuariuszy;

17) dane o wykszta∏ceniu i doÊwiadczeniu zawodo-wym osoby proponowanej na stanowisko aktu-ariusza, w tym Êwiadectwa pracy i odpisy dyplo-mów;

18) zaÊwiadczenie o niekaralnoÊci osób proponowa-nych na cz∏onków zarzàdu i rady nadzorczej orazaktuariusza, wydane nie póêniej ni˝ 3 miesiàceprzed dniem z∏o˝enia wniosku, w przypadku oby-wateli polskich przez Krajowy Rejestr Karny,


a w przypadku obywateli paƒstw obcych przez w∏a-Êciwy organ;

19) oÊwiadczenia za∏o˝ycieli oraz osób przewidzianychna cz∏onków zarzàdu i cz∏onków rady nadzorczejo toczàcych si´ przeciwko nim post´powaniach sà-dowych w zwiàzku ze sprawà gospodarczà;

20) oÊwiadczenia za∏o˝ycieli oraz osób przewidzianychna cz∏onków zarzàdu i cz∏onków rady nadzorczejo uczestnictwie w organach zarzàdzajàcych i nad-zorujàcych spó∏ek handlowych;

21) oÊwiadczenie doradcy inwestycyjnego o wyra˝e-niu zgody na zatrudnienie — w przypadku wnioskuo wydanie zezwolenia na wykonywanie dzia∏alno-Êci ubezpieczeniowej w zakresie dzia∏u I grupa 3 za-∏àcznika do ustawy;

22) list´ ustanowionych w ka˝dym paƒstwie cz∏onkow-skim Unii Europejskiej reprezentantów do sprawroszczeƒ — w przypadku wniosku o wydanie ze-zwolenia na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpiecze-niowej w zakresie dzia∏u II grupa 10 za∏àcznika doustawy, z wyjàtkiem ubezpieczenia odpowiedzial-noÊci cywilnej przewoênika.

4. Dokumenty, o których mowa w ust. 3, powinnybyç sporzàdzone w j´zyku polskim lub przet∏umaczonena j´zyk polski. T∏umaczenie powinno byç sporzàdzo-ne przez t∏umacza przysi´g∏ego lub konsula Rzeczypo-spolitej Polskiej. Dokumenty urz´dowe przed t∏uma-czeniem powinny byç zalegalizowane przez konsulaRzeczypospolitej Polskiej.

5. Organ nadzoru mo˝e ˝àdaç od za∏o˝ycieli krajo-wego zak∏adu ubezpieczeƒ informacji dotyczàcychich:

1) struktury w∏asnoÊciowej;

2) sytuacji finansowej;

3) dotychczasowej dzia∏alnoÊci.

Art. 93. 1. Plan dzia∏alnoÊci, o którym mowa w art. 92ust. 3 pkt 9, okreÊla dane i warunki, jakie ze wzgl´du narodzaj i rozmiar prowadzonych ubezpieczeƒ sà niezb´d-ne do zapewnienia zdolnoÊci krajowego zak∏adu ubez-pieczeƒ do wykonywania zobowiàzaƒ. Plan dzia∏alnoÊcizawiera w szczególnoÊci:

1) okreÊlenie rodzaju ryzyk, które krajowy zak∏ad ubez-pieczeƒ zamierza ubezpieczaç;

2) program reasekuracji okreÊlajàcy form´ i zakres re-asekuracji oraz reasekuratorów;

3) okreÊlenie êróde∏ finansowania Êrodków w wyso-koÊci minimalnego kapita∏u gwarancyjnego i mar-ginesu wyp∏acalnoÊci;

4) oszacowanie kosztów utworzenia administracji kra-jowego zak∏adu ubezpieczeƒ i organizacji dzia∏al-noÊci z okreÊleniem êróde∏ finansowania tych kosz-tów;

5) okreÊlenie Êrodków b´dàcych w posiadaniu krajo-wego zak∏adu ubezpieczeƒ, które sà niezb´dne dowykonania us∏ug Êwiadczenia pomocy, je˝eli krajo-wy zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza ubezpieczaç ryzy-ka okreÊlone w dziale II grupa 18 za∏àcznika doustawy;

6) okreÊlenie organizacji dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej, w tym:

a) struktury organizacyjnej krajowego zak∏aduubezpieczeƒ,

b) sposobu zawierania umów ubezpieczenia,

c) zasad akceptacji ryzyk,

d) sposobu ustalania stawek ubezpieczeniowych,

e) sposobu ustalania rezerw techniczno-ubezpie-czeniowych,

f) przyj´tych zasad rachunkowoÊci, w szczególno-Êci zasad rozliczania kosztów, w tym kosztów ad-ministracyjnych i kosztów akwizycji,

g) systemu ustalania wartoÊci odszkodowaƒ lubÊwiadczeƒ,

h) systemu zarzàdzania aktywami,

i) systemu kontroli wewn´trznej.

2. Do planu dzia∏alnoÊci, o którym mowa w art. 92ust. 3 pkt 9, do∏àcza si´ rachunek symulacyjny pierw-szych 3 lat obrotowych dzia∏alnoÊci, obejmujàcy:

1) oszacowanie kosztów dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej, w tym kosztów administracyjnych i kosztówakwizycji;

2) oszacowanie sk∏adki i Êwiadczeƒ z wyró˝nieniemdzia∏alnoÊci bezpoÊredniej i reasekuracji;

3) oszacowanie liczby zawieranych umów ubezpie-czenia, stopy wypowiedzeƒ umów i wartoÊci sumubezpieczenia, je˝eli krajowy zak∏ad ubezpieczeƒzamierza ubezpieczaç ryzyka okreÊlone w dzialeI za∏àcznika do ustawy;

4) oszacowanie i wskazanie êróde∏ finansowania Êrod-ków niezb´dnych do pokrycia rezerw techniczno--ubezpieczeniowych i Êrodków w∏asnych w wyso-koÊci marginesu wyp∏acalnoÊci;

5) projekt:

a) bilansu,

b) ogólnego rachunku zysków i strat,

c) zbiorczego technicznego rachunku ubezpieczeƒ,

d) technicznych rachunków ubezpieczeƒ dla grupubezpieczeƒ,

e) wyliczenia Êrodków w∏asnych oraz marginesuwyp∏acalnoÊci i kapita∏u gwarancyjnego;

6) uzasadnienie oszacowanych wartoÊci, o którychmowa w pkt 1—4.


Art. 94. Zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej jest wydawane w zakresie jednej lubwićej grup ubezpieczeƒ, o których mowa w za∏àczni-ku do ustawy.

Art. 95. W zezwoleniu, o którym mowa w art. 92,okreÊla si´:

1) nazw´ lub firm´, siedzib´ i adres, zasi´g terytorial-ny i rzeczowy zakres dzia∏alnoÊci krajowego zak∏a-du ubezpieczeƒ;

2) wysokoÊç kapita∏u zak∏adowego;

3) za∏o˝ycieli krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ;

4) form´ organizacyjnà dzia∏alnoÊci krajowego zak∏a-du ubezpieczeƒ;

5) imiona i nazwiska osób przewidzianych na cz∏on-ków pierwszego zarzàdu.

Art. 96. 1. Na wniosek za∏o˝ycieli zak∏adu ubezpie-czeƒ, o którym mowa w art. 38 ust. 1, organ nadzorumo˝e wydaç promes´ zezwolenia na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej.

2. W promesie organ nadzoru okreÊla okres jej wa˝-noÊci, który nie mo˝e byç krótszy ni˝ 6 miesićy.

3. W okresie wa˝noÊci promesy organ nadzoru niemo˝e odmówiç wydania zezwolenia na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej, chyba ˝e nastàpiàzmiany w zakresie wniosku, dokumentów i informacji,o których mowa w art. 92.

4. Odmowa wydania promesy zezwolenia na wyko-nywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej mo˝e nastàpiçz przyczyn, o których mowa w art. 98, z wy∏àczeniemust. 1 pkt 5 i 6 tego artyku∏u.

Art. 97. 1. Zmiana zasi´gu terytorialnego lub rze-czowego zakresu dzia∏alnoÊci krajowego zak∏adu ubez-pieczeƒ wymaga zezwolenia organu nadzoru.

2. Zezwolenie jest wydawane na wniosek krajowe-go zak∏adu ubezpieczeƒ.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera infor-macje, o których mowa w art. 92 ust. 2 pkt 1.

4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, do∏àcza si´plan dzia∏alnoÊci, o którym mowa w art. 92 ust. 3 pkt 9,oraz odpowiednio inne dokumenty, o których mowaw art. 92 ust. 3.

Art. 98. 1. Zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej nie mo˝e byç wydane, je˝eli zacho-dzi co najmniej jedna z nast´pujàcych okolicznoÊci:

1) wniosek o wydanie zezwolenia i do∏àczone do nie-go dokumenty nie spe∏niajà wymagaƒ okreÊlonychw ustawie;

2) w sk∏ad zarzàdu lub rady nadzorczej krajowego za-k∏adu ubezpieczeƒ wchodzà osoby, które nie spe∏-niajà wymogów okreÊlonych w ustawie;

3) za∏o˝yciele krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ byli ka-rani za umyÊlne przest´pstwo stwierdzone prawo-mocnym wyrokiem sàdu;

4) za∏o˝yciele krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ nie da-jà r´kojmi prowadzenia spraw krajowego zak∏aduubezpieczeƒ w sposób nale˝ycie zabezpieczajàcyinteresy ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, upo-sa˝onych lub uprawnionych z umów ubezpiecze-nia;

5) za∏o˝yciele krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ nieudowodnià posiadania Êrodków finansowychw wysokoÊci równej co najmniej funduszowi orga-nizacyjnemu i ustalonym w planie dzia∏alnoÊciwartoÊciom emisji akcji (udzia∏ów) krajowego za-k∏adu ubezpieczeƒ;

6) za∏o˝yciele pos∏ugujà si´ wartoÊciami majàtkowy-mi pochodzàcymi z nielegalnych lub nieujawnio-nych êróde∏;

7) plan dzia∏alnoÊci krajowego zak∏adu ubezpieczeƒnie zapewnia zdolnoÊci krajowego zak∏adu ubez-pieczeƒ do wykonywania zobowiàzaƒ;

8) wykonywanie dzia∏alnoÊci przez ten zak∏ad ubez-pieczeƒ zagra˝a obronnoÊci, bezpieczeƒstwu paƒ-stwa lub bezpieczeƒstwu i porzàdkowi publiczne-mu.

2. Zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubez-pieczeniowej w zakresie dzia∏u II grupa 10 za∏àcznikado ustawy, z wyjàtkiem ubezpieczenia odpowiedzial-noÊci cywilnej przewoênika, nie mo˝e byç wydane, je-˝eli krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ nie przed∏o˝y listy re-prezentantów do spraw roszczeƒ.

Art. 99. W przypadkach, o których mowa w art. 35lub art. 239, przepisy art. 98 ust. 1 pkt 3—6 stosuje siódpowiednio do akcjonariuszy albo udzia∏owców za-k∏adu ubezpieczeƒ przy wtórnym nabyciu akcji alboudzia∏ów.

Art. 100. 1. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ jest obo-wiàzany rozpoczàç wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej w terminie nieprzekraczajàcym 12 miesićyod dnia wydania zezwolenia.

2. Za dzieƒ rozpoczćia wykonywania dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej uwa˝a si´ dzieƒ zawarcia pierwszejumowy ubezpieczenia.

3. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany za-wiadomiç organ nadzoru o zaprzestaniu wykonywaniadzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej lub zawierania umówubezpieczenia w danej grupie ubezpieczeƒ w terminie7 dni.

Art. 101. 1. Organ nadzoru mo˝e cofnàç krajowemuzak∏adowi ubezpieczeƒ w drodze decyzji zezwolenie nawykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej w zakre-sie jednej lub wićej grup ubezpieczeƒ, je˝eli:

1) przesta∏ spe∏niaç warunki wymagane do uzyskaniazezwolenia lub


2) wykonuje dzia∏alnoÊç z naruszeniem prawa, statu-tu, planu dzia∏alnoÊci lub nie zapewnia zdolnoÊcikrajowego zak∏adu ubezpieczeƒ do wykonywaniazobowiàzaƒ, lub

3) nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawi-d∏owych stosunków finansowych albo krótkoter-minowego planu wyp∏acalnoÊci, lub

4) zaprzestanie wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej przez okres d∏u˝szy ni˝ 6 miesićy, lub

5) z∏o˝y wniosek o cofnićie zezwolenia na wykony-wanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej;

6) nie rozpoczà∏ wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej w terminie, o którym mowa w art. 100ust. 1;

7) je˝eli w stosunku odpowiednio do akcjonariuszy al-bo udzia∏owców zak∏adu ubezpieczeƒ zaistnia∏yprzes∏anki okreÊlone w art. 98 ust. 1 pkt 3—6.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, or-gan nadzoru mo˝e cofnàç zezwolenie w zakresie grupubezpieczeƒ, w których dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowanie zosta∏a rozpocz´ta.

3. Organ nadzoru cofa zezwolenie na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej w zakresie dzia∏u II gru-pa 10 za∏àcznika do ustawy, z wyjàtkiem ubezpieczeniaodpowiedzialnoÊci cywilnej przewoênika, w przypadkustwierdzenia braku reprezentanta do spraw roszczeƒw paƒstwie cz∏onkowskim Unii Europejskiej.

4. W przypadku cofnićia zezwolenia na wykony-wanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej w zakresie jednejlub wićej grup ubezpieczeƒ, organ nadzoru mo˝eograniczyç lub zakazaç krajowemu zak∏adowi ubezpie-czeƒ swobodnego rozporzàdzania jego aktywami orazzaciàgania zobowiàzaƒ lub przekazaç zarzàd majàt-kiem zak∏adu ubezpieczeƒ wyznaczonej osobie.

5. Z dniem przekazania zarzàdu majàtkiem wyzna-czonej osobie prawo reprezentacji krajowego zak∏aduubezpieczeƒ w zakresie praw i obowiàzków, którychprzedmiotem jest majàtek krajowego zak∏adu ubezpie-czeƒ, przechodzi na wyznaczonà osob´.

6. Z dniem przekazania zarzàdu majàtkiem wyzna-czonej osobie, kompetencje organów krajowego zak∏a-du ubezpieczeƒ w zakresie praw i obowiàzków, którychprzedmiotem jest majàtek krajowego zak∏adu ubezpie-czeƒ, ulegajà zawieszeniu do dnia up∏ywu terminusprawowania zarzàdu przez wyznaczonà osob´.

7. Organ nadzoru ustala wynagrodzenie za sprawo-wanie zarzàdu majàtkiem krajowego zak∏adu ubezpie-czeƒ przez wyznaczonà osob´. Koszty zarzàdu majàt-kiem krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ przez wyznaczo-nà osob´ ponosi krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ.

8. Osoba wyznaczona do sprawowania zarzàdumajàtkiem krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ otrzymujew razie potrzeby urlop bezp∏atny w macierzystym za-k∏adzie pracy na czas pe∏nienia tej funkcji. Okres bez-

p∏atnego urlopu zalicza si´ do okresów pracy oraz in-nych okresów, od których zale˝y nabycie uprawnieƒpracowniczych.

9. Organ nadzoru w decyzji o przekazaniu zarzàdumajàtkiem, o którym mowa w ust. 4, okreÊla:

1) osob´, której przekazuje si´ zarzàd majàtkiem kra-jowego zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) okres, na który jest ustanawiany zarzàd majàtkiem;

3) szczegó∏owe zadania zarzàdu majàtkiem;

4) sposób wykonywania zadaƒ zarzàdu majàtkiem;

5) wysokoÊç wynagrodzenia za zarzàd majàtkiem.

10. Decyzja o cofnićiu zezwolenia jest natychmiastwykonalna.

11. Organ nadzoru, w terminie 7 dni od dnia wyda-nia decyzji, trzykrotnie og∏asza w dzienniku o zasi´guogólnopolskim informacj´ o cofnićiu zezwolenia nawykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej.

Art. 102. W przypadku cofnićia zezwolenia na wy-konywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej:

1) krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ nie mo˝e zawieraçumów ubezpieczenia;

2) umowy ubezpieczenia ju˝ zawarte nie mogà byçprzed∏u˝ane i nie przed∏u˝ajà si´;

3) sumy ubezpieczeƒ zawartych umów ubezpieczenianie mogà byç podwy˝szane.

Rozdzia∏ 6

Wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej na tery-torium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne

zak∏ady ubezpieczeƒ

Art. 103. Przepisy ustawy stosuje si´ odpowiedniodo g∏ównych oddzia∏ów zagranicznych zak∏adów ubez-pieczeƒ, o ile przepisy niniejszego rozdzia∏u nie stano-wià inaczej.

Art. 104. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝epodejmowaç i wykonywaç dzia∏alnoÊç ubezpieczenio-wà na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadziewzajemnoÊci.

2. Zasady wzajemnoÊci, o której mowa w ust. 1, niestosuje si´ do paƒstw nale˝àcych do Âwiatowej Orga-nizacji Handlu.

3. Podjćie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej przez za-graniczny zak∏ad ubezpieczeƒ, z zastrze˝eniem przepi-sów rozdzia∏u 7, wymaga zezwolenia organu nadzoru.

Art. 105. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝epodejmowaç i wykonywaç dzia∏alnoÊç ubezpieczenio-wà na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jedynieprzez g∏ówny oddzia∏, z zastrze˝eniem przepisów roz-dzia∏u 7.


2. G∏ówny oddzia∏ dzia∏a na podstawie przepisówprawa polskiego i statutu g∏ównego oddzia∏u sporzà-dzanego przez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ, w for-mie aktu notarialnego.

3. Statut g∏ównego oddzia∏u i jego zmiany podlega-jà zatwierdzeniu przez organ nadzoru.

4. Statut g∏ównego oddzia∏u okreÊla w szczególno-Êci:

1) struktur´ organizacyjnà g∏ównego oddzia∏u;

2) zasady tworzenia jednostek terenowych oraz zasa-dy ich reprezentacji;

3) rodzaje rezerw techniczno-ubezpieczeniowych two-rzonych przez g∏ówny oddzia∏ i metody ich tworze-nia;

4) zasady rozliczeƒ z centralà zagranicznego zak∏aduubezpieczeƒ.

5. G∏ówny oddzia∏ podlega wpisowi do KrajowegoRejestru Sàdowego i mo˝e rozpoczàç dzia∏alnoÊçz chwilà dokonania wpisu.

6. Wpis do Krajowego Rejestru Sàdowego mo˝ezostaç dokonany po uzyskaniu zezwolenia organu nad-zoru na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowejprzez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ na terytoriumRzeczypospolitej Polskiej.

Art. 106. 1. G∏ówny oddzia∏ mo˝e nabywaç prawai zaciàgaç zobowiàzania, pozywaç i byç pozywany.

2. G∏ównym oddzia∏em kieruje dyrektor g∏ównegooddzia∏u.

3. Dyrektor g∏ównego oddzia∏u i jego zast´pcy mu-szà ka˝dorazowo spe∏niaç nast´pujàce wymagania:

1) posiadaç pe∏nà zdolnoÊç do czynnoÊci prawnych;

2) posiadaç wy˝sze wykszta∏cenie;

3) nie byç skazanym za umyÊlne przest´pstwo stwier-dzone prawomocnym wyrokiem sàdu;

4) dawaç r´kojmi´ prowadzenia spraw zak∏adu ubez-pieczeƒ w sposób nale˝yty.

4. Co najmniej dwie osoby, o których mowaw ust. 3, w tym dyrektor g∏ównego oddzia∏u, muszàpos∏ugiwaç si´ j´zykiem polskim. W przypadku obywa-teli paƒstw obcych, znajomoÊç j´zyka polskiego po-winna byç potwierdzona egzaminem paƒstwowymz j´zyka polskiego dla cudzoziemców ubiegajàcych si´o urz´dowe poÊwiadczenie jego znajomoÊci, o którymmowa w ustawie o j´zyku polskim.

5. Co najmniej dwie osoby, o których mowaw ust. 3, w tym dyrektor g∏ównego oddzia∏u, muszà le-gitymowaç si´ co najmniej pi´cioletnim sta˝em pracyna samodzielnych stanowiskach kierowniczych w in-stytucjach finansowych.

6. Prawo reprezentacji g∏ównego oddzia∏u przys∏u-guje dyrektorowi i jednemu z zast´pców lub dwóm za-st´pcom ∏àcznie.

7. Dyrektor g∏ównego oddzia∏u oraz jego zast´pcysà ujawniani w Krajowym Rejestrze Sàdowym.

8. G∏ówny oddzia∏ jest obowiàzany przechowywaçwszelkie dokumenty dotyczàce jego dzia∏alnoÊci w sie-dzibie g∏ównego oddzia∏u na terytorium Rzeczypospo-litej Polskiej.

9. G∏ówny oddzia∏ ma swojà siedzib´ na terytoriumRzeczypospolitej Polskiej w miejscowoÊci wskazanejw zezwoleniu.

10. W∏aÊciwe do rozpoznawania spraw, w którychstronà lub uczestnikiem jest zagraniczny zak∏ad ubez-pieczeƒ dzia∏ajàcy na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej przez g∏ówny oddzia∏, sà polskie sàdy powszech-ne.

Art. 107. 1. Organ nadzoru, na wniosek zagranicz-nego zak∏adu ubezpieczeƒ, wydaje, w drodze decyzji,zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpiecze-niowej przez g∏ówny oddzia∏ na terytorium Rzeczypo-spolitej Polskiej.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) nazw´ i siedzib´ zagranicznego zak∏adu ubezpie-czeƒ oraz nazw´ paƒstwa, w którym znajduje si´ je-go siedziba;

2) siedzib´ oraz rzeczowy zakres dzia∏alnoÊci g∏ówne-go oddzia∏u;

3) imiona i nazwiska osób przewidzianych na dyrekto-ra g∏ównego oddzia∏u, jego zast´pców, aktuariu-sza, osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ksiàgrachunkowych oraz doradcy inwestycyjnego,w przypadku gdy obowiàzek zatrudnienia tej osobywynika z ustawy.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, do∏àczasi´:

1) statut zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) projekty ogólnych warunków ubezpieczeƒ, w zakre-sie których ma byç wydane zezwolenie;

3) wyliczenie marginesu wyp∏acalnoÊci i wyliczeniewartoÊci Êrodków w∏asnych zagranicznego zak∏aduubezpieczeƒ;

4) plan dzia∏alnoÊci spe∏niajàcy warunki, o którychmowa w art. 93, dotyczàcy prowadzenia g∏ównegooddzia∏u na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,obejmujàcy okres pierwszych 3 lat dzia∏alnoÊci;

5) projekt statutu g∏ównego oddzia∏u;

6) zaÊwiadczenie organu nadzoru ubezpieczeniowe-go paƒstwa, w którym znajduje si´ siedziba zagra-nicznego zak∏adu ubezpieczeƒ, o posiadaniu przezten zak∏ad ubezpieczeƒ zezwolenia na wykonywa-


nie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej oraz o posiada-niu Êrodków w∏asnych oraz informacj´ o sytuacji fi-nansowej tego zak∏adu ubezpieczeƒ;

7) sprawozdanie finansowe za okres ostatnich 3 latdzia∏alnoÊci zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒwraz z opinià bieg∏ego rewidenta;

8) dowód, ̋ e krajowe zak∏ady ubezpieczeƒ mogà pod-jàç dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà na terytorium kra-ju, w którym zak∏ad ubezpieczeƒ ma siedzib´; wy-móg ten nie dotyczy krajów, z którymi Rzeczpospo-lita Polska podpisa∏a stosowne umowy mi´dzyna-rodowe;

9) informacje o wysokoÊci funduszu organizacyjnegoprzeznaczonego na utworzenie administracji g∏ów-nego oddzia∏u i zorganizowanie jego jednostek te-renowych;

10) wskazanie êróde∏ Êrodków finansowych niezb´d-nych do wyp∏acenia Êwiadczeƒ ubezpieczenio-wych i pokrycia marginesu wyp∏acalnoÊci;

11) zgod´ osoby proponowanej na stanowisko dyrek-tora g∏ównego oddzia∏u oraz osób proponowa-nych na stanowiska jego zast´pców, a tak˝e zgod´aktuariusza — na wykonywanie obowiàzkóww g∏ównym oddziale;

12) ˝yciorysy osób proponowanych na stanowiska dy-rektora g∏ównego oddzia∏u i jego zast´pców orazaktuariusza;

13) dokumenty potwierdzajàce odpowiednie wykszta∏-cenie i doÊwiadczenie zawodowe niezb´dne do za-rzàdzania zak∏adem ubezpieczeƒ osoby propono-wanej na stanowisko dyrektora i osób proponowa-nych na stanowiska jego zast´pców, w tym Êwia-dectwa pracy i odpisy dyplomów;

14) dane o wykszta∏ceniu i doÊwiadczeniu zawodo-wym osoby proponowanej na stanowisko aktu-ariusza, w tym Êwiadectwa pracy i odpisy dyplo-mów oraz potwierdzonà kopi´ decyzji o wpisie dorejestru aktuariuszy;

15) zaÊwiadczenie o niekaralnoÊci osób proponowa-nych na stanowiska dyrektora g∏ównego oddzia∏ui jego zast´pców oraz aktuariusza, wydane nie póê-niej ni˝ 3 miesiàce przed dniem z∏o˝enia wniosku,w przypadku obywateli polskich przez Krajowy Re-jestr Karny, a w przypadku obywateli paƒstw ob-cych przez w∏aÊciwy organ;

16) oÊwiadczenie osób proponowanych na stanowiskadyrektora g∏ównego oddzia∏u i jego zast´pcóworaz aktuariusza o toczàcych si´ przeciwko nim po-st´powaniach sàdowych w zwiàzku ze sprawà go-spodarczà oraz o uczestnictwie w organach zarzà-dzajàcych i nadzorujàcych spó∏ek handlowych;

17) oÊwiadczenie doradcy inwestycyjnego o wyra˝e-niu zgody na zatrudnienie — w przypadku wnioskuo wydanie zezwolenia na wykonywanie dzia∏alno-Êci ubezpieczeniowej w zakresie dzia∏u I grupa 3 za-∏àcznika do ustawy;

18) list´ ustanowionych w ka˝dym paƒstwie cz∏onkow-skim Unii Europejskiej reprezentantów do sprawroszczeƒ — w przypadku wniosku o wydanie ze-zwolenia na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpiecze-niowej w zakresie dzia∏u II grupa 10 za∏àcznika doustawy, z wyjàtkiem ubezpieczenia odpowiedzial-noÊci cywilnej przewoênika.

4. Dokumenty, o których mowa w ust. 3, powinnybyç sporzàdzone w j´zyku polskim lub przet∏umaczonena j´zyk polski. T∏umaczenie powinno byç sporzàdzo-ne przez t∏umacza przysi´g∏ego lub konsula Rzeczypo-spolitej Polskiej. Dokumenty urz´dowe przed t∏uma-czeniem powinny byç zalegalizowane przez konsulaRzeczypospolitej Polskiej.

Art. 108. 1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 107ust. 1, jest wydawane na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej w zakresie jednej lub wi´cej grupubezpieczeƒ, o których mowa w za∏àczniku do ustawy.

2. Zezwolenie mo˝e byç wydane, je˝eli w paƒstwie,w którym znajduje si´ siedziba zagranicznego zak∏aduubezpieczeƒ, zak∏ad ten posiada odpowiednie zezwole-nie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej wewnioskowanym zakresie i dzia∏a w formie spó∏ki akcyj-nej albo towarzystwa ubezpieczeƒ wzajemnych.

3. Wymóg co do formy, o którym mowa w ust. 2,nie dotyczy podmiotów zagranicznych wykonujàcychdzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà, których siedziba znajdu-je si´ w paƒstwach nale˝àcych do Âwiatowej Organiza-cji Handlu.

Art. 109. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ, któryz∏o˝y∏ wniosek o wydanie zezwolenia na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej przez g∏ówny oddzia∏lub uzyska∏ takie zezwolenie na terytorium Rzeczypo-spolitej Polskiej oraz na terytorium innego paƒstwacz∏onkowskiego Unii Europejskiej, mo˝e z∏o˝yç wnio-sek o przyznanie mu ∏àcznie nast´pujàcych uprawnieƒ:

1) obliczenia marginesu wyp∏acalnoÊci, o którym mo-wa w art. 116, w odniesieniu do wyników ca∏ejdzia∏alnoÊci, którà zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒzamierza wykonywaç lub wykonuje przez g∏ówneoddzia∏y majàce siedziby na terytorium paƒstwcz∏onkowskich Unii Europejskiej;

2) z∏o˝enia kaucji, o której mowa w art. 113, jedynie naterytorium jednego spoÊród paƒstw cz∏onkow-skich Unii Europejskiej, na terytorium których za-graniczny zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza wykony-waç lub wykonuje dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowàprzez g∏ówne oddzia∏y;

3) umiejscowienia aktywów stanowiàcych pokrycie re-zerw techniczno-ubezpieczeniowych na terytoriumjednego spoÊród paƒstw cz∏onkowskich Unii Euro-pejskiej, na terytorium których zagraniczny zak∏adubezpieczeƒ zamierza wykonywaç lub wykonujedzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà przez g∏ówne oddzia∏y.

2. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ wyst´pujeo przyznanie uprawnieƒ, o których mowa w ust. 1, do


organu nadzoru oraz w∏aÊciwych organów paƒstwcz∏onkowskich Unii Europejskiej, w których zamierzaon wykonywaç lub wykonuje dzia∏alnoÊç ubezpiecze-niowà przez g∏ówny oddzia∏.

3. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, zagranicz-ny zak∏ad ubezpieczeƒ ma obowiàzek wskazaç w∏aÊci-wy organ nadzoru jednego spoÊród paƒstw cz∏onkow-skich Unii Europejskiej na terytorium których zagra-niczny zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza wykonywaç lubwykonuje dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà przez g∏ówneoddzia∏y. Wskazany we wniosku w∏aÊciwy organ b´-dzie sprawowaç nadzór nad wyp∏acalnoÊcià zagranicz-nego zak∏adu ubezpieczeƒ w odniesieniu do jego dzia-∏alnoÊci wykonywanej przez g∏ówne oddzia∏y na tery-torium paƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej.W paƒstwie cz∏onkowskim Unii Europejskiej, w którymma siedzib´ wskazany w∏aÊciwy organ nadzoru sk∏ada-na jest kaucja, o której mowa w ust. 1 pkt 2.

4. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, mogàbyç przyznane, gdy wyra˝à na to zgod´ w∏aÊciwe or-gany wszystkich paƒstw cz∏onkowskich Unii Europej-skiej, na terytorium których zagraniczny zak∏ad ubez-pieczeƒ zamierza wykonywaç lub wykonuje dzia∏al-noÊç ubezpieczeniowà przez g∏ówne oddzia∏y i na te-rytorium których z∏o˝y∏ wniosek, o którym mowaw ust. 1. Organ nadzoru udziela zgody w drodze decy-zji, po dokonaniu w szczególnoÊci oceny sytuacji fi-nansowej zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ, w tymjego wyp∏acalnoÊci.

5. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, przys∏u-gujà po wyra˝eniu zgody, o której mowa w ust. 4, oddnia przekazania informacji przez wskazany w∏aÊciwyorgan nadzoru, o którym mowa w ust. 3, organom nad-zoru pozosta∏ych paƒstw cz∏onkowskich Unii Europej-skiej na terytorium których zagraniczny zak∏ad ubez-pieczeƒ zamierza wykonywaç lub wykonuje dzia∏al-noÊç ubezpieczeniowà przez g∏ówne oddzia∏y, o zamia-rze sprawowania nadzoru nad wyp∏acalnoÊcià tego za-k∏adu ubezpieczeƒ.

6. Organ nadzoru przeka˝e lub wystàpi do w∏aÊci-wych organów nadzoru paƒstw cz∏onkowskich UniiEuropejskiej na terytorium których zagraniczny zak∏adubezpieczeƒ zamierza wykonywaç lub wykonuje dzia-∏alnoÊç ubezpieczeniowà przez g∏ówne oddzia∏y — in-formacje niezb´dne do sprawowania nadzoru nad wy-p∏acalnoÊcià zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ w od-niesieniu do jego dzia∏alnoÊci wykonywanej przezg∏ówny oddzia∏ na terytorium paƒstw cz∏onkowskichUnii Europejskiej.

7. Na wniosek jednego lub kilku zainteresowanychpaƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej zgoda naprzyznanie uprawnieƒ, o których mowa w ust. 1, mo˝ebyç cofni´ta równoczeÊnie przez wszystkie zaintereso-wane paƒstwa cz∏onkowskie Unii Europejskiej. Organnadzoru cofa zgod´ w drodze decyzji.

8. Nadzór sprawowany przez wskazany w∏aÊciwyorgan nadzoru, o którym mowa w ust. 3, jest traktowa-ny tak jak nadzór, o którym mowa w rozdziale 7.

Art. 110. 1. Powo∏anie dyrektora g∏ównego oddzia-∏u i jednego z jego zast´pców nast´puje za zgodà orga-nu nadzoru. O wyra˝enie zgody wyst´puje zagranicznyzak∏ad ubezpieczeƒ.

2. Wyra˝enie zgody, o której mowa w ust. 1, nast´-puje w drodze decyzji.

3. Organ nadzoru mo˝e, w drodze decyzji, odmówiçwyra˝enia zgody na powo∏anie danej osoby na stano-wisko dyrektora g∏ównego oddzia∏u lub jego zast´pcy,je˝eli osoba ta nie spe∏nia warunków okreÊlonychw art. 106 ust. 3—5.

4. W przypadku odmowy udzielenia przez organnadzoru zgody, o której mowa w ust. 1, powo∏anieosób, o których mowa w ust. 1, nie wywo∏uje skutkówprawnych.

Art. 111. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ jest obo-wiàzany rozpoczàç wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej w terminie nieprzekraczajàcym 12 miesi´cyod dnia wydania zezwolenia.

Art. 112. Zmiana rzeczowego zakresu dzia∏alnoÊcig∏ównego oddzia∏u wymaga zezwolenia organu nad-zoru.

Art. 113. 1. Wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpiecze-niowej przez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ na teryto-rium Rzeczypospolitej Polskiej mo˝e byç rozpocz´te poz∏o˝eniu kaucji, w celu zabezpieczenia jego przysz∏ychzobowiàzaƒ z tytu∏u umów ubezpieczenia zawartychprzez g∏ówny oddzia∏ na terytorium RzeczypospolitejPolskiej.

2. Kaucja wynosi równowartoÊç minimalnej wyso-koÊci kapita∏u gwarancyjnego.

3. Kaucja jest utrzymywana przez ca∏y okres dzia∏al-noÊci g∏ównego oddzia∏u na terytorium Rzeczypospo-litej Polskiej.

4. Kaucja wraz z oprocentowaniem jest zaliczana napoczet posiadanych Êrodków w∏asnych i podlega zde-ponowaniu na wyodr´bnionym, oprocentowanym ra-chunku w banku majàcym siedzib´ na terytorium Rze-czypospolitej Polskiej, który posiada fundusze w∏asnew wysokoÊci stanowiàcej równowartoÊç w z∏otych conajmniej 100 mln euro.

5. Kaucja wraz z oprocentowaniem podlega zwro-towi zagranicznemu zak∏adowi ubezpieczeƒ po zaspo-kojeniu wszystkich roszczeƒ wynikajàcych z umówubezpieczenia zawartych za poÊrednictwem g∏ównegooddzia∏u na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

6. Kaucja nie podlega egzekucji; zaspokojeniez kaucji za zgodà organu nadzoru wydanà w drodze de-cyzji mo˝e nastàpiç jedynie w trakcie likwidacji g∏ów-nego oddzia∏u.

Art. 114. 1. Zezwolenie na wykonywanie dzia∏alno-Êci ubezpieczeniowej przez zagraniczny zak∏ad ubez-pieczeƒ nie mo˝e byç wydane, je˝eli:


1) wniosek zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ niespe∏nia warunków okreÊlonych w ustawie lub

2) osoby proponowane na stanowiska dyrektorag∏ównego oddzia∏u i jego zast´pców nie spe∏niajàwymogów okreÊlonych w ustawie, lub

3) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ nie daje r´kojmiprawid∏owego wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,lub

4) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ nie posiada Êrod-ków finansowych w wysokoÊci równej co najmniejfunduszowi organizacyjnemu i Êrodków w∏asnychg∏ównego oddzia∏u ustalonych w planie dzia∏alno-Êci, lub

5) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ nie posiada Êrod-ków finansowych niezb´dnych do zapewnienia po-krycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowychg∏ównego oddzia∏u, lub

6) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ pos∏uguje si´ war-toÊciami majàtkowymi pochodzàcymi z nielegal-nych lub nieujawnionych êróde∏, lub

7) plan dzia∏alnoÊci nie zapewnia zdolnoÊci do wyko-nywania zobowiàzaƒ g∏ównego oddzia∏u, lub

8) wykonywanie dzia∏alnoÊci zagra˝a obronnoÊci,bezpieczeƒstwu paƒstwa lub bezpieczeƒstwu i po-rzàdkowi publicznemu.

2. Zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubez-pieczeniowej przez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒw zakresie dzia∏u II grupa 10 za∏àcznika do ustawy,z wyjàtkiem ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnejprzewoênika, nie mo˝e byç wydane, je˝eli zagranicznyzak∏ad ubezpieczeƒ nie przed∏o˝y listy reprezentantówdo spraw roszczeƒ.

Art. 115. G∏ówny oddzia∏ jest obowiàzany do two-rzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, o któ-rych mowa w art. 149 ust. 1 pkt 2, na pokrycie zobowià-zaƒ, jakie mogà wyniknàç z zawartych przez g∏ównyoddzia∏ umów ubezpieczenia na terytorium Rzeczypo-spolitej Polskiej.

Art. 116. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ jest obo-wiàzany posiadaç na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej Êrodki w∏asne w wysokoÊci nie ni˝szej ni˝ margi-nes wyp∏acalnoÊci i nie ni˝szej ni˝ kapita∏ gwarancyjny,przy czym podstawà do wyliczenia marginesu wyp∏a-calnoÊci jest:

1) wysokoÊç rezerw techniczno-ubezpieczeniowychg∏ównego oddzia∏u oraz wielkoÊç sum ubezpiecze-nia umów zawartych przez g∏ówny oddzia∏, w przy-padku zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ wyko-nujàcego dzia∏alnoÊç w dziale I grupy 1—3 lub 4 za-∏àcznika do ustawy;

2) sk∏adka lub Êwiadczenie g∏ównego oddzia∏u w przy-padku zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ wykonu-jàcego dzia∏alnoÊç w dziale I grupa 5 za∏àcznika doustawy;

3) sk∏adka lub Êwiadczenie g∏ównego oddzia∏u w przy-padku zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ wyko-nujàcego dzia∏alnoÊç w dziale II za∏àcznika do usta-wy.

Art. 117. Przepisy okreÊlajàce uprawnienia organunadzoru w stosunku do organów zak∏adu ubezpieczeƒstosuje si´ odpowiednio do dyrektora g∏ównego od-dzia∏u i jego zast´pców.

Art. 118. 1. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze de-cyzji, umow´ o przeniesienie ca∏oÊci lub cz´Êci portfe-la ubezpieczeƒ posiadanego przez g∏ówny oddzia∏, naterytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rzecz zak∏aduubezpieczeƒ majàcego siedzib´ na terytorium Rzeczy-pospolitej Polskiej.

2. Decyzja zatwierdzajàca umow´, o której mowaw ust. 1, mo˝e byç wydana, je˝eli zak∏ad ubezpieczeƒprzejmujàcy portfel ubezpieczeƒ b´dzie posiadaç Êrod-ki w∏asne w wysokoÊci marginesu wyp∏acalnoÊci.

3. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji,przeniesienie ca∏oÊci lub cz´Êci portfela ubezpieczeƒposiadanego przez g∏ówny oddzia∏, na terytorium Rze-czypospolitej Polskiej, na rzecz zak∏adu ubezpieczeƒmajàcego siedzib´ w innym paƒstwie cz∏onkowskimUnii Europejskiej, po uzyskaniu od w∏aÊciwych orga-nów tego paƒstwa informacji w zakresie:

1) dopuszczalnoÊci, wed∏ug prawa krajowego tegopaƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej, prze-niesienia portfela;

2) zgody na dokonanie przeniesienia portfela;

3) posiadania przez zak∏ad ubezpieczeƒ przejmujàcyportfel ubezpieczeƒ Êrodków w∏asnych w wysoko-Êci marginesu wyp∏acalnoÊci.

4. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji,przeniesienie ca∏oÊci lub cz´Êci portfela ubezpieczeƒposiadanego przez g∏ówny oddzia∏, na terytorium Rze-czypospolitej Polskiej, na rzecz g∏ównego oddzia∏u,który uzyska∏ zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej w innym paƒstwie cz∏onkowskimUnii Europejskiej, po uzyskaniu od w∏aÊciwych orga-nów tego paƒstwa informacji w zakresie, o którym mo-wa w ust. 3.

5. W przypadku gdy ryzyko obj´te umowà ubezpie-czenia zawartà przez g∏ówny oddzia∏ na terytoriumRzeczypospolitej Polskiej, umiejscowione jest w innympaƒstwie cz∏onkowskim Unii Europejskiej, organ nad-zoru zatwierdza przeniesienie portfela, o którym mowaw ust. 1, 3 lub 4, po uzyskaniu zgody w∏aÊciwych orga-nów paƒstwa, w którym jest umiejscowione ryzyko.

6. Do umów o przeniesienie portfela, o których mo-wa w ust. 1 oraz w ust. 3, przepisy art. 183—186 stosu-je si´ odpowiednio.

Art. 119. 1. Organ nadzoru cofa, w drodze decyzji,zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpiecze-niowej przez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ na teryto-


rium Rzeczypospolitej Polskiej, je˝eli zak∏ad ten w paƒ-stwie, gdzie znajduje si´ jego siedziba:

1) utraci∏ zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej;

2) zosta∏ postawiony w stan likwidacji lub og∏oszonojego upad∏oÊç.

2. Organ nadzoru mo˝e cofnàç, w drodze decyzji,zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci w zakresiejednej lub kilku grup ubezpieczeƒ albo jednego lub kil-ku rodzajów ubezpieczeƒ przez zagraniczny zak∏adubezpieczeƒ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,je˝eli:

1) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ przesta∏ spe∏niaçwarunki niezb´dne do uzyskania zezwolenia;

2) g∏ówny oddzia∏ wykonuje dzia∏alnoÊç ubezpiecze-niowà z naruszeniem przepisów prawa, statutu lubnie zapewnia zdolnoÊci zagranicznego zak∏aduubezpieczeƒ do wykonywania zobowiàzaƒ;

3) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ wystàpi∏ do orga-nu nadzoru z wnioskiem o cofnićie zezwolenia,przy czym nale˝y zagwarantowaç zabezpieczenieinteresów ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, upo-sa˝onych lub uprawnionych z umów ubezpiecze-nia w szczególnoÊci w zakresie spe∏nienia Êwiad-czeƒ i wyp∏aty odszkodowaƒ;

4) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ nie rozpoczà∏ wy-konywania dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej na tery-torium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie, o któ-rym mowa w art. 111;

5) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ zaprzesta∏ wykony-wania dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej przez okresd∏u˝szy ni˝ 6 miesićy;

6) zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ nie zrealizuje w ter-minie planu przywrócenia prawid∏owych stosun-ków finansowych albo krótkoterminowego planuwyp∏acalnoÊci;

7) w stosunku odpowiednio do akcjonariuszy alboudzia∏owców zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒzaistniejà przes∏anki okreÊlone w art. 98 ust. 1pkt 3—6.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, or-gan nadzoru mo˝e cofnàç zezwolenie w zakresie grupubezpieczeƒ, w których dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowanie zosta∏a rozpocz´ta.

4. Organ nadzoru cofa zezwolenie na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej przez zagraniczny za-k∏ad ubezpieczeƒ w zakresie dzia∏u II grupa 10 za∏àczni-ka do ustawy, z wyjàtkiem ubezpieczenia odpowie-dzialnoÊci cywilnej przewoênika, w przypadku stwier-dzenia braku reprezentanta do spraw roszczeƒ w paƒ-stwie cz∏onkowskim Unii Europejskiej.

5. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàza-ny, w terminie 7 dni, zawiadomiç organ nadzoru o za-przestaniu wykonywania dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-

wej lub zawierania umów w danej grupie ubezpiecze-nia.

Art. 120. 1. W przypadku gdy organ nadzoru spra-wuje nadzór nad dzia∏alnoÊcià ubezpieczeniowà zagra-nicznego zak∏adu ubezpieczeƒ na zasadach i w trybieokreÊlonych w art. 109, cofnićie zezwolenia, o którymmowa w art. 119, wymaga powiadomienia organównadzoru pozosta∏ych paƒstw cz∏onkowskich Unii Euro-pejskiej, na terytorium których zagraniczny zak∏adubezpieczeƒ wykonuje dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowàprzez g∏ówne oddzia∏y.

2. W przypadku gdy w∏aÊciwy organ nadzoru, o któ-rym mowa w art. 109 ust. 3, poinformuje organ nadzo-ru o cofnićiu zezwolenia na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej przez zagraniczny zak∏ad ubezpie-czeƒ na jego terytorium, organ nadzoru zastosuje dotego zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ wszelkieÊrodki przewidziane w ustawie.

3. W przypadku gdy powodem cofnićia zezwole-nia, o którym mowa w ust. 2, jest brak wymaganegomarginesu wyp∏acalnoÊci, organ nadzoru cofa zezwo-lenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowejprzez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ na terytoriumRzeczypospolitej Polskiej.

Art. 121. Rozwiàzanie g∏ównego oddzia∏u nast´pu-je po przeprowadzeniu jego likwidacji.

Art. 122. 1. Organ nadzoru mo˝e zarzàdziç likwida-cj´ g∏ównego oddzia∏u w przypadku, gdy:

1) dzia∏alnoÊç g∏ównego oddzia∏u jest wykonywanaz naruszeniem przepisów prawa, statutu, planudzia∏alnoÊci lub nie zapewnia zdolnoÊci zak∏aduubezpieczeƒ do wykonywania zobowiàzaƒ;

2) g∏ówny oddzia∏ nie spe∏nia Êwiadczeƒ ubezpiecze-niowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiejalbo spe∏nia je z opóênieniem lub cz´Êciowo;

3) zosta∏o wszcz´te post´powanie upad∏oÊciowe lublikwidacyjne wobec zagranicznego zak∏adu ubez-pieczeƒ w kraju jego siedziby.

2. W przypadku zarzàdzenia likwidacji organ nadzo-ru wyznacza likwidatora.

Art. 123. 1. Likwidatorzy sà obowiàzani sk∏adaçsprawozdania o przebiegu likwidacji co 3 miesiàce oddnia otwarcia likwidacji; organ nadzoru mo˝e ˝àdaçprzedstawiania sprawozdaƒ o przebiegu likwidacjiw terminach krótszych oraz przekazywania dodatko-wych informacji.

2. W przypadku zarzàdzenia likwidacji g∏ównegooddzia∏u:

1) g∏ówny oddzia∏ nie mo˝e zawieraç nowych umówubezpieczenia;

2) umowy ju˝ zawarte nie mogà byç przed∏u˝ane i nieprzed∏u˝ajà si´;



3. W przypadku likwidacji przez zagraniczny zak∏adubezpieczeƒ dzia∏alnoÊci na terytorium Rzeczypospoli-tej Polskiej lub utraty zezwolenia na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej w kraju, w którym znaj-duje si´ siedziba zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ,likwidatorem g∏ównego oddzia∏u jest jego dyrektor.

4. Dyrektor g∏ównego oddzia∏u ma obowiàzek po-wiadomiç organ nadzoru o zaistnieniu okolicznoÊci,o których mowa w art. 119, w terminie 3 dni od dnia po-wzi´cia informacji o zaistnieniu tych okolicznoÊci oraztrzykrotnie og∏asza o zaistnieniu tych okolicznoÊciw dzienniku o zasi´gu ogólnokrajowym. Og∏oszenia sàdokonywane w odst´pach nie krótszych ni˝ 7 dni i nied∏u˝szych ni˝ 14 dni. Pierwsze og∏oszenie powinno byçdokonane w terminie 7 dni od dnia powiadomienia or-ganu nadzoru.

5. Dyrektor g∏ównego oddzia∏u, który nie powiado-mi organu nadzoru oraz nie og∏osi trzykrotnie w dzien-niku o zasi´gu ogólnopolskim o okolicznoÊciach, o któ-rych mowa w art. 119, odpowiada ca∏ym swoim majàt-kiem solidarnie z zagranicznym zak∏adem ubezpieczeƒza szkod´ wyrzàdzonà z tego tytu∏u wierzycielom.

Art. 124. Je˝eli Êrodki stanowiàce pokrycie rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych nie wystarczà na po-krycie wszystkich zobowiàzaƒ g∏ównego oddzia∏u, zawydanà w drodze decyzji zgodà organu nadzoru, za-spokojenie niepokrytej cz´Êci zobowiàzaƒ nast´pujez kaucji, o której mowa w art. 113.

Art. 125. Do likwidacji g∏ównego oddzia∏u stosujesi´ odpowiednio przepisy Kodeksu spó∏ek handlowychdotyczàce likwidacji spó∏ki akcyjnej.

Art. 126. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ odpowia-da za zobowiàzania g∏ównego oddzia∏u ca∏ym swoimmajàtkiem.

Rozdzia∏ 7

Swoboda Êwiadczenia us∏ug ubezpieczeniowych

Art. 127. 1. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ, w ramachswobody Êwiadczenia us∏ug, mo˝e wykonywaç dzia∏al-noÊç ubezpieczeniowà na terytorium paƒstwa cz∏on-kowskiego Unii Europejskiej.

2. Dzia∏alnoÊç krajowego zak∏adu ubezpieczeƒw zakresie, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzoro-wi organu nadzoru.

Art. 128. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ z paƒ-stwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej mo˝e wykony-waç dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà na terytorium Rze-czypospolitej Polskiej, je˝eli uzyska∏ odpowiednie ze-zwolenie na wykonywanie tej dzia∏alnoÊci w paƒstwie,w którym ma swojà siedzib´.

2. Wykonywanie dzia∏alnoÊci przez zak∏ad ubezpie-czeƒ, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzorowi w∏a-

Êciwego organu paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Euro-pejskiej, w którym ma on swojà siedzib´.

Art. 129. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ z paƒ-stwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej, wykonujàcydzia∏alnoÊç na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,jest obowiàzany stosowaç prawo polskie, chyba ˝e coinnego wynika z umowy mi´dzynarodowej, którejRzeczpospolita Polska jest stronà.

2. Za zobowiàzania z tytu∏u wykonywanej dzia∏al-noÊci ubezpieczeniowej zagraniczny zak∏ad ubezpie-czeƒ, o którym mowa w ust. 1, odpowiada ca∏ym swo-im majàtkiem.

3. Zak∏ad ubezpieczeƒ, o którym mowa w ust. 1,w zakresie okreÊlenia prawa w∏aÊciwego dla umowyubezpieczenia jest obowiàzany stosowaç nast´pujàcezasady:

1) je˝eli ubezpieczajàcy ma miejsce zamieszkania lubsiedzib´ zarzàdu w paƒstwie cz∏onkowskim UniiEuropejskiej umiejscowienia ryzyka, do umówubezpieczenia stosuje si´ prawo tego paƒstwacz∏onkowskiego Unii Europejskiej, z zastrze˝eniem,˝e gdy pozwala na to prawo tego paƒstwa cz∏on-kowskiego strony mogà wybraç prawo innegopaƒstwa;

2) je˝eli ubezpieczajàcy nie ma sta∏ego miejsca za-mieszkania lub siedziby zarzàdu w paƒstwie cz∏on-kowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka,strony umowy ubezpieczenia mogà wybraç jakow∏aÊciwe prawo paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Eu-ropejskiej umiejscowienia ryzyka lub prawo paƒ-stwa, w którym ubezpieczajàcy ma miejsce za-mieszkania lub siedzib´ organu zarzàdzajàcego;

3) je˝eli ubezpieczajàcy wykonuje dzia∏alnoÊç gospo-darczà lub wykonuje wolny zawód, a umowa ubez-pieczenia obejmuje co najmniej dwa ryzyka, zwià-zane z tà dzia∏alnoÊcià i umiejscowione w innychpaƒstwach cz∏onkowskich Unii Europejskiej, swo-boda wyboru prawa w∏aÊciwego w odniesieniu doumowy ubezpieczenia b´dzie rozciàgaç si´ na pra-wo tego paƒstwa Unii Europejskiej, w którym ubez-pieczajàcy ma miejsce zamieszkania lub siedzib´organu zarzàdzajàcego;

4) w zakresie okreÊlonym w pkt 2 i 3 dopuszcza si´mo˝liwoÊç swobody wyboru prawa w∏aÊciwego;

5) je˝eli ryzyko ogranicza si´ do zdarzeƒ zachodzàcychw paƒstwie cz∏onkowskim innym ni˝ paƒstwoumiejscowienia ryzyka, niezale˝nie od przepisówpkt 1—3, strony mogà wybraç prawo pierwszegoz tych paƒstw;

6) dokonanie wyboru prawa w∏aÊciwego przez stronyumowy ubezpieczenia, gdy wszystkie istotne ele-menty w czasie dokonania wyboru sà zwiàzane tyl-ko z jednym paƒstwem cz∏onkowskim Unii Euro-pejskiej nie wy∏àcza stosowania bezwzgl´dnieobowiàzujàcych przepisów prawa tego paƒstwacz∏onkowskiego Unii Europejskiej;


7) wybór prawa ma byç jednoznacznie okreÊlonyw umowie ubezpieczenia;

8) je˝eli wybór nie zosta∏ dokonany zgodnie z pkt 1—7, prawem w∏aÊciwym dla danej umowyubezpieczenia b´dzie prawo paƒstwa cz∏onkow-skiego Unii Europejskiej, z którym umowa jest naj-ÊciÊlej zwiàzana.

4. Przepis ust. 3 nie ogranicza prawa w∏aÊciwegodla siedziby sàdu, je˝eli jest ono bezwzgl´dnie wià˝à-ce.

5. W przypadku ubezpieczenia du˝ych ryzyk, stronyumowy ubezpieczenia mogà wybraç prawo dowolne-go paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej.

Art. 130. Zak∏ad ubezpieczeƒ, wykonujàcy dzia∏al-noÊç ubezpieczeniowà w dziale I za∏àcznika do ustawy,w zakresie okreÊlenia prawa w∏aÊciwego dla umowyubezpieczenia jest obowiàzany stosowaç nast´pujàcezasady:

1) prawem w∏aÊciwym dla umowy ubezpieczenia jestprawo paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej,w którym ubezpieczajàcy ma miejsce zamieszkanialub siedzib´ zarzàdu;

2) je˝eli ubezpieczajàcym jest osoba fizyczna majàcamiejsce zamieszkania w paƒstwie cz∏onkowskimUnii Europejskiej innym ni˝ paƒstwo, którego jestobywatelem, ubezpieczajàcy mo˝e wybraç prawopaƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej, które-go jest obywatelem.

Art. 131. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ z paƒ-stwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej mo˝e wykony-waç dzia∏alnoÊç na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej przez oddzia∏:

1) po otrzymaniu przez organ nadzoru od w∏aÊciwegoorganu paƒstwa, w którym znajduje si´ siedziba za-k∏adu ubezpieczeƒ, odpowiednich informacji doty-czàcych zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ, o któ-rych mowa w art. 132 i art. 133;

2) po otrzymaniu od organu nadzoru informacji o wa-runkach, na których dzia∏alnoÊç ta jest wykonywa-na na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Organ nadzoru przekazuje informacje, o którychmowa w ust. 1 pkt 2, organowi nadzoru paƒstwa w∏a-Êciwego ze wzgl´du na siedzib´ zak∏adu ubezpieczeƒ,w terminie 2 miesi´cy od dnia otrzymania informacji,o których mowa w art. 132 i art. 133.

Art. 132. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ z paƒ-stwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej mo˝e wykony-waç dzia∏alnoÊç na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej, w inny sposób ni˝ przez oddzia∏ w ramach swo-body Êwiadczenia us∏ug, po otrzymaniu przez organnadzoru od w∏aÊciwych organów paƒstwa cz∏onkow-skiego Unii Europejskiej, na terenie którego znajdujesi´ siedziba zak∏adu ubezpieczeƒ:

1) zaÊwiadczenia potwierdzajàcego, ˝e zak∏ad ubez-pieczeƒ posiada Êrodki na pokrycie marginesu wy-p∏acalnoÊci;

2) informacji o grupach ubezpieczeƒ, na wykonywa-nie których posiada on zezwolenie;

3) informacji o rodzaju ryzyk, które taki zak∏ad ubez-pieczeƒ zamierza ubezpieczaç na terytorium Rze-czypospolitej Polskiej.

Art. 133. 1. Zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ z paƒ-stwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej, wykonujàcydzia∏alnoÊç w dziale II grupa 10 za∏àcznika do ustawy,z wyjàtkiem odpowiedzialnoÊci cywilnej przewoênika,na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach swo-body Êwiadczenia us∏ug ma obowiàzek przekazaç or-ganowi nadzoru, za poÊrednictwem w∏aÊciwego orga-nu paƒstwa, w którym znajduje si´ siedziba zak∏aduubezpieczeƒ, dane osobowe przedstawicieli zak∏aduubezpieczeƒ upowa˝nionych do jego reprezentowaniaw zakresie niezb´dnym dla:

1) podejmowania i zaspokajania roszczeƒ zg∏asza-nych przez osoby uprawnione oraz

2) zapewnienia zast´pstwa prawnego zak∏adu w spo-rach przed polskimi sàdami powszechnymi.

2. W przypadku gdy zak∏ad ubezpieczeƒ nie wyzna-czy przedstawicieli, o których mowa w ust. 1, organnadzoru mo˝e wyraziç zgod´ na reprezentowanie za-k∏adu ubezpieczeƒ w zakresie, o którym mowa w ust. 1,przez ustanowionego przez ten zak∏ad ubezpieczeƒ naterytorium Rzeczypospolitej Polskiej reprezentanta dospraw roszczeƒ.

Art. 134. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ, który zamie-rza rozpoczàç dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà na teryto-rium innego paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europej-skiej, ma obowiàzek zawiadomienia organu nadzoru.

Art. 135. 1. Zawiadomienie, o którym mowaw art. 134, w przypadku zamiaru wykonywania dzia∏al-noÊci przez oddzia∏ zawiera:

1) nazw´ paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej,na terytorium którego zak∏ad ubezpieczeƒ zamie-rza wykonywaç dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà;

2) rodzaj planowanej dzia∏alnoÊci, w tym rodzaje ry-zyk, które zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza ubezpie-czaç w innym paƒstwie cz∏onkowskim Unii Euro-pejskiej;

3) struktur´ organizacyjnà oddzia∏u;

4) plan dzia∏alnoÊci;

5) adres oddzia∏u w paƒstwie cz∏onkowskim Unii Eu-ropejskiej;

6) imi´ i nazwisko dyrektora oddzia∏u upowa˝nionegodo reprezentowania zak∏adu ubezpieczeƒ orazdwóch jego zast´pców, którzy b´dà posiadaç ∏àcz-nie upowa˝nienie do reprezentowania zak∏aduubezpieczeƒ;


7) oÊwiadczenie, ̋ e zak∏ad ubezpieczeƒ jest cz∏onkiembiura narodowego i zagranicznego ubezpieczenio-wego funduszu gwarancyjnego, w przypadku gdyzamierza on wykonywaç dzia∏alnoÊç w dziale II gru-pa 10 za∏àcznika do ustawy, z wy∏àczeniem odpo-wiedzialnoÊci cywilnej przewoênika.

2. W terminie 3 miesićy od dnia otrzymania zawia-domienia, o którym mowa w ust. 1, organ nadzoruprzeka˝e informacje, o których mowa w ust. 1, wrazz oÊwiadczeniem, ˝e zak∏ad ubezpieczeƒ posiada Êrod-ki na pokrycie marginesu wyp∏acalnoÊci, w∏aÊciwymorganom paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej,w którym krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza wyko-nywaç dzia∏alnoÊç.

3. Organ nadzoru mo˝e odmówiç, w drodze decy-zji, przekazania informacji, o których mowa w ust. 1, je-˝eli:

1) sytuacja finansowa zak∏adu ubezpieczeƒ nie po-zwala na utworzenie oddzia∏u;

2) struktura organizacyjna oddzia∏u nie zapewnia pra-wid∏owego wykonywania dzia∏alnoÊci;

3) dyrektor oddzia∏u oraz jego zast´pcy nie posiadajàodpowiedniego wykszta∏cenia i doÊwiadczenia za-wodowego niezb´dnego do zarzàdzania zak∏ademubezpieczeƒ lub nie dajà r´kojmi prowadzeniaspraw zak∏adu ubezpieczeƒ w sposób nale˝yty lubbyli karani za umyÊlne przest´pstwo stwierdzoneprawomocnym wyrokiem sàdu;

4) przedstawiony plan dzia∏alnoÊci nie zapewnia zdol-noÊci do wykonywania zobowiàzaƒ.

4. Oddzia∏ mo˝e zostaç ustanowiony, je˝eli po prze-kazaniu informacji, w trybie ust. 2, zak∏ad otrzyma odw∏aÊciwych organów paƒstwa cz∏onkowskiego UniiEuropejskiej, w którym zak∏ad zamierza ustanowiç od-dzia∏, informacje o warunkach, na jakich dzia∏alnoÊç tab´dzie wykonywana. Oddzia∏ mo˝e byç ustanowionyw terminie 2 miesićy od dnia otrzymania informacjiprzez zak∏ad.

5. Organ nadzoru niezw∏ocznie powiadomi zak∏adubezpieczeƒ o przyczynach odmowy, o której mowaw ust. 3.

Art. 136. 1. Organ nadzoru przekazuje informacje,o których mowa w art. 135 ust. 1, oraz oÊwiadczenie,o którym mowa w art. 135 ust. 2, w j´zyku urz´dowympaƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej, w którymkrajowy zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza dzia∏aç przez od-dzia∏ lub w inny sposób ni˝ przez oddzia∏ w ramachswobody Êwiadczenia us∏ug, chyba ˝e w∏aÊciwe orga-ny tego paƒstwa nie zg∏oszà takiego wymogu.

2. Organ nadzoru mo˝e zg∏osiç wymóg przekazaniamu w j´zyku polskim informacji, o których mowaw art. 131—133.

Art. 137. 1. Zawiadomienie, o którym mowaw art. 134, w przypadku zamiaru wykonywania dzia∏al-noÊci w inny sposób ni˝ przez oddzia∏ w ramach swo-

body Êwiadczenia us∏ug, zawiera wskazanie rodzajówryzyk, jakie zak∏ad ubezpieczeƒ zamierza ubezpieczaç.

2. W terminie 30 dni od dnia zawiadomienia, o któ-rym mowa w art. 134, organ nadzoru przeka˝e w∏aÊci-wemu organowi paƒstwa, w którym zak∏ad ubezpie-czeƒ zamierza wykonywaç dzia∏alnoÊç:

1) zaÊwiadczenie potwierdzajàce, ˝e zak∏ad ubezpie-czeƒ posiada Êrodki w∏asne na pokrycie marginesuwyp∏acalnoÊci;

2) informacj´ o grupach ubezpieczeƒ, na które posia-da zezwolenie;

3) informacj´ o rodzaju ryzyk, które zak∏ad ubezpie-czeƒ zamierza ubezpieczaç w paƒstwie cz∏onkow-skim Unii Europejskiej.

3. Organ nadzoru mo˝e odmówiç przekazania in-formacji, o których mowa w ust. 2, je˝eli sytuacja finan-sowa zak∏adu ubezpieczeƒ nie pozwala na wykonywa-nie dzia∏alnoÊci w zakresie okreÊlonym w zawiadomie-niu, o którym mowa w art. 134.

4. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e rozpoczàç dzia∏alnoÊçpo otrzymaniu potwierdzenia od w∏aÊciwego organupaƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej o otrzyma-niu informacji, o których mowa w ust. 2.

5. Organ nadzoru niezw∏ocznie powiadomi zak∏adubezpieczeƒ o przyczynach odmowy, o której mowaw ust. 3.

Art. 138. 1. O zamiarze zmiany wszelkich danych lubinformacji, o których mowa w art. 135 ust. 1 i art. 137ust. 1 i 2, zak∏ad ubezpieczeƒ ma obowiàzek poinformo-wania organu nadzoru oraz w∏aÊciwych organów paƒ-stwa, w którym znajduje si´ siedziba oddzia∏u zak∏aduubezpieczeƒ, w terminie co najmniej 30 dni przed pla-nowanym wprowadzeniem tych zmian.

2. Wprowadzanie zmian informacji lub danych,o których mowa w art. 135 ust. 1 i art. 137 ust. 1 i 2, na-st´puje w trybie okreÊlonym w art. 135 ust. 2 i 3i art. 137 ust. 2 i 3.

Art. 139. 1. Je˝eli organ nadzoru stwierdzi, ˝e za-graniczny zak∏ad ubezpieczeƒ, wykonujàcy dzia∏alnoÊçprzez oddzia∏ lub w inny sposób ni˝ przez oddzia∏ w ra-mach swobody Êwiadczenia us∏ug, przy wykonywaniutej dzia∏alnoÊci nie przestrzega przepisów prawa pol-skiego, zobowià˝e ten zak∏ad ubezpieczeƒ do usunićiatakiej nieprawid∏owoÊci.

2. Je˝eli zak∏ad ten nie podejmie koniecznych dzia-∏aƒ, o których mowa w ust. 1, organ nadzoru poinfor-muje o tym w∏aÊciwe organy paƒstwa cz∏onkowskiegoUnii Europejskiej, w którym zak∏ad ten ma siedzib´.

3. Je˝eli pomimo zastosowania Êrodków przez w∏a-Êciwe organy paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europej-skiej wobec zak∏adu ubezpieczeƒ lub je˝eli Êrodki te oka-˝à si´ niedostateczne lub nie zostanà zastosowane, a za-graniczny zak∏ad ubezpieczeƒ w dalszym ciàgu b´dzie


naruszaç przepisy prawa polskiego, organ nadzoru, popoinformowaniu w∏aÊciwych organów paƒstwa cz∏on-kowskiego Unii Europejskiej, w którym zak∏ad ten masiedzib´, mo˝e zastosowaç wszystkie uprawnienia przy-s∏ugujàce mu z mocy ustawy w stosunku do krajowychzak∏adów ubezpieczeƒ i zagranicznych zak∏adów ubez-pieczeƒ, aby zapobiec dalszym naruszeniom prawa.

4. Organ nadzoru w ramach czynnoÊci, o którychmowa w ust. 3, mo˝e równie˝ zakazaç wykonywania,na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej przez zak∏ad ubezpieczeƒ, o którymmowa w ust. 3.

Art. 140. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ, który wyko-nuje dzia∏alnoÊç w ramach swobody Êwiadczeniaus∏ug, jest obowiàzany do poinformowania ubezpie-czajàcego, przed zawarciem umowy ubezpieczenia,o siedzibie zak∏adu ubezpieczeƒ.

Art. 141. Polisa lub inny dokument potwierdzajàcyzawarcie umowy ubezpieczenia przez oddzia∏ lub w in-ny sposób ni˝ przez oddzia∏ w ramach swobody Êwiad-czenia us∏ug musi zawieraç informacje dotyczàce:

1) adresu i siedziby zak∏adu ubezpieczeƒ lub odpo-wiednio adresu oddzia∏u zak∏adu ubezpieczeƒ, któ-ry udziela ochrony ubezpieczeniowej;

2) miejsca zawarcia umowy ubezpieczenia;

3) w∏aÊciwoÊci sàdu, w przypadku sporu mi´dzy stro-nami umowy ubezpieczenia;

4) daty zawarcia umowy ubezpieczenia i terminu jejobowiàzywania;

5) przedmiotu umowy ubezpieczenia i warunków jejwykonania;

6) oznaczenia stron umowy ubezpieczenia;

7) wysokoÊci sk∏adki ubezpieczeniowej;

8) wskazania ogólnych warunków ubezpieczenia,w oparciu o które zosta∏a zawarta umowa ubezpie-czenia oraz ich dostarczenia ubezpieczajàcemu.

Art. 142. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ wykonujàcydzia∏alnoÊç poza granicami kraju jest obowiàzany doinformowania organu nadzoru, oddzielnie dla transak-cji przeprowadzanych w zakresie dzia∏alnoÊci oddzia∏uoraz dla transakcji przeprowadzanych w inny sposóbni˝ przez oddzia∏ w ramach swobody Êwiadczeniaus∏ug, o wysokoÊci sk∏adek, Êwiadczeƒ i prowizji, nie-pomniejszonych o reasekuracj´, w podziale na paƒ-stwa cz∏onkowskie Unii Europejskiej i grupy ubezpie-czeƒ, a tak˝e — w odniesieniu do dzia∏u II grupa 10 za-∏àcznika do ustawy, z wy∏àczeniem odpowiedzialnoÊcicywilnej przewoênika — o cz´stotliwoÊci wyst´powa-nia i Êredniej wysokoÊci szkód.

Art. 143. 1. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e za-wrzeç umow´ o przeniesienie portfela ubezpieczeƒ za-wartych przez oddzia∏, z zak∏adem ubezpieczeƒ majà-cym siedzib´ w kraju cz∏onkowskim Unii Europejskiej.

2. Organ nadzoru zatwierdza umow´, o której mo-wa w ust. 1, z zachowaniem warunków okreÊlonychw art. 181—186, po otrzymaniu od w∏aÊciwego organunadzoru paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej,w którym przejmujàcy zak∏ad ubezpieczeƒ ma siedzib´,potwierdzenia, ˝e zak∏ad ten, po przej´ciu portfela, b´-dzie posiadaç Êrodki w∏asne w wysokoÊci marginesuwyp∏acalnoÊci.

Art. 144. 1. Przeniesienie portfela ubezpieczeƒ za-wartych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przezzagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ dzia∏ajàcy przez od-dzia∏ wymaga pozytywnej opinii organu nadzoru prze-kazanej w∏aÊciwemu organowi paƒstwa cz∏onkowskie-go Unii Europejskiej, w którym zagraniczny zak∏adubezpieczeƒ ma siedzib´.

2. W przypadku gdy przeniesienie portfela, o któ-rym mowa w ust. 1, ma nastàpiç na rzecz krajowego za-k∏adu ubezpieczeƒ, organ nadzoru przekazuje w∏aÊci-wemu organowi paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Euro-pejskiej, w którym zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ masiedzib´, informacj´, czy krajowy zak∏ad ubezpieczeƒpo przeniesieniu portfela b´dzie posiadaç Êrodki w∏a-sne w wysokoÊci marginesu wyp∏acalnoÊci.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, organnadzoru przekazuje najpóêniej w terminie 3 miesi´cyod dnia wystàpienia o przekazanie tych informacji.

Art. 145. Do likwidacji oddzia∏u zagranicznego za-k∏adu ubezpieczeƒ z paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Eu-ropejskiej i krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ za granicàstosuje si´ odpowiednio art. 190—201.

Rozdzia∏ 8

Gospodarka finansowa zak∏adu ubezpieczeƒ

Art. 146. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany po-siadaç Êrodki w∏asne w wysokoÊci nie ni˝szej ni˝ mar-gines wyp∏acalnoÊci i nie ni˝szej ni˝ minimalna wyso-koÊç kapita∏u gwarancyjnego.

2. Kapita∏ gwarancyjny jest równy wi´kszej z war-toÊci:

1) jednej trzeciej marginesu wyp∏acalnoÊci;

2) minimalnej wysokoÊci kapita∏u gwarancyjnego.

Art. 147. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji fi-nansowych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, sposóbwyliczenia wysokoÊci marginesu wyp∏acalnoÊci orazminimalnà wysokoÊç kapita∏u gwarancyjnego dladzia∏ów i grup ubezpieczeƒ, uwzgl´dniajàc koniecz-noÊç zapewnienia wyp∏acalnoÊci zak∏adów ubezpie-czeƒ.

Art. 148. 1. Ârodki w∏asne zak∏adu ubezpieczeƒ sàto aktywa zak∏adu ubezpieczeƒ, z wy∏àczeniem akty-wów przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidy-walnych zobowiàzaƒ i wartoÊci niematerialnychi prawnych.


2. Z aktywów stanowiàcych Êrodki w∏asne zak∏aduubezpieczeƒ powiàzanego wy∏àcza si´ posiadane przezten zak∏ad ubezpieczeƒ akcje i inne aktywa finansujàcekapita∏y w∏asne zak∏adów ubezpieczeƒ nale˝àcych dotej samej ubezpieczeniowej grupy kapita∏owej.

3. W szczególnoÊci Êrodki w∏asne zak∏adu ubezpie-czeƒ powinny odpowiadaç:

1) wartoÊci op∏aconego kapita∏u zak∏adowego;

2) wartoÊci zobowiàzaƒ wobec cz∏onków towarzy-stwa, w przypadku towarzystwa ubezpieczeƒ wza-jemnych, pod warunkiem, ˝e zgodnie ze statutemtowarzystwa zobowiàzania wobec cz∏onków towa-rzystwa:

a) mogà byç sp∏acone cz∏onkom towarzystwa tylkoi wy∏àcznie wtedy, gdy nie spowoduje to naru-szenia art. 146 ust. 1,

b) w przypadku likwidacji towarzystwa, mogà byçsp∏acone cz∏onkom towarzystwa tylko i wy∏àcz-nie po sp∏aceniu wszelkich innych zobowiàzaƒtowarzystwa,

c) z wy∏àczeniem indywidualnych p∏atnoÊci zwiàza-nych z wygaÊnićiem cz∏onkostwa, nie mogàbyç sp∏acane przed przekazaniem informacjio zamiarze dokonania sp∏aty, w terminie 30 dniprzed dniem sp∏aty, organowi nadzoru, którymo˝e zakazaç w tym terminie dokonywaniasp∏aty;

3) po∏owie nale˝nych wp∏at na kapita∏ zak∏adowy, podwarunkiem, ˝e co najmniej 25 % kapita∏u zosta∏oop∏acone;

4) kapita∏owi zapasowemu i kapita∏om rezerwowym;

5) niepodzielonemu wynikowi finansowemu z latubieg∏ych: zysk — wielkoÊç dodatnia, strata —wielkoÊç ujemna;

6) wynikowi finansowemu netto okresu sprawozdaw-czego: zysk — wielkoÊç dodatnia, strata — wielkoÊçujemna;

7) w przypadku towarzystw ubezpieczeƒ wzajemnychnale˝noÊciom towarzystwa od cz∏onków z tytu∏udop∏at, których mo˝e za˝àdaç na podstawie statu-tu, do wysokoÊci 50 % nale˝nych dop∏at w roku ob-rotowym i do wysokoÊci 50 % Êrodków w∏asnychogó∏em.

4. Na wniosek zak∏adu ubezpieczeƒ i na podstawieprzedstawionych przez niego dowodów organ nadzo-ru mo˝e wyraziç, w drodze decyzji, zgod´ na zaliczeniedo Êrodków w∏asnych:

1) wszelkich ukrytych rezerw, wynikajàcych z niedo-szacowania aktywów lub przeszacowania pasy-wów w bilansie, o ile takie ukryte rezerwy nie ma-jà wyjàtkowego charakteru;

2) kapita∏u po˝yczek podporzàdkowanych spe∏niajà-cych ∏àcznie nast´pujàce warunki:

a) kapita∏ po˝yczek podporzàdkowanych nie mo˝estanowiç wićej ni˝ 25 % Êrodków w∏asnych,

b) kapita∏ po˝yczek podporzàdkowanych jest op∏a-cony w pe∏nej wysokoÊci,

c) w umowie po˝yczki zawarto warunki, zgodniez którymi kapita∏ po˝yczek podporzàdkowanychw przypadku upad∏oÊci albo likwidacji zak∏aduubezpieczeƒ, mo˝e byç sp∏acony dopiero po za-spokojeniu wszystkich innych wierzycieli zak∏a-du ubezpieczeƒ,

d) w przypadku po˝yczek z okreÊlonym okresemsp∏aty, pierwotny okres sp∏aty musi wynosiçprzynajmniej 5 lat; nie póêniej jednak, ni˝ 12 mie-sićy przed terminem sp∏aty, zak∏ad ubezpieczeƒjest obowiàzany przedstawiç do zatwierdzeniaprzez organ nadzoru, plan przedstawiajàcy spo-sób utrzymania lub podniesienia Êrodków w∏a-snych do wymaganej wartoÊci przed terminemsp∏aty, chyba ˝e warunki zaliczenia po˝yczki doÊrodków w∏asnych stopniowo ograniczajà war-toÊç po˝yczki zaliczanej do Êrodków w∏asnychprzez okres co najmniej 5 lat przed terminemsp∏aty; organ nadzoru mo˝e zezwoliç na przed-terminowà sp∏at´ po˝yczek, na wniosek zak∏aduubezpieczeƒ, pod warunkiem ˝e nie spowodujeto naruszenia art. 146 ust. 1,

e) w przypadku po˝yczek, których termin sp∏aty niejest ustalony, po˝yczki te mogà byç sp∏acane tyl-ko i wy∏àcznie z zachowaniem pićioletniegookresu wypowiedzenia, chyba ˝e nie sà ju˝ zali-czane do Êrodków w∏asnych; dokonanie przed-terminowej sp∏aty mo˝e nastàpiç tylko i wy∏àcz-nie po uzyskaniu uprzedniej zgody organu nad-zoru, na wniosek zak∏adu ubezpieczeƒ, który jestobowiàzany zawiadomiç organ nadzoru o pla-nowanej sp∏acie co najmniej 6 miesićy przedplanowanym terminem sp∏aty i przedstawiç ak-tualne dane o wartoÊci Êrodków w∏asnych i da-ne o wartoÊci Êrodków w∏asnych przed i po do-konaniu p∏atnoÊci; organ nadzoru mo˝e zezwo-liç na sp∏at´ po˝yczek pod warunkiem, ˝e niespowoduje to naruszenia art. 146 ust. 1,

f) w umowie po˝yczki nie zawarto ˝adnych warun-ków przewidujàcych, ˝e w okreÊlonych okolicz-noÊciach, innych ni˝ likwidacja zak∏adu ubezpie-czeƒ, zad∏u˝enie zostanie sp∏acone przed uzgod-nionym terminem sp∏aty,

g) w umowie po˝yczki zawarto warunki, zgodniez którymi umowa po˝yczki mo˝e byç zmienionatylko po otrzymaniu od organu nadzoru oÊwiad-czenia o braku zastrze˝eƒ do planowanychzmian.

5. Na wniosek zak∏adu ubezpieczeƒ, o którym mo-wa w art. 38 ust. 1, i na podstawie przedstawionychprzez niego dowodów organ nadzoru mo˝e wyraziç,w drodze decyzji, zgod´ na zaliczenie do Êrodków w∏a-snych rezerw, o których mowa w art. 151 ust. 2 pkt 8,je˝eli jej rozliczenie nastàpi w okresie nie krótszym ni˝5 lat.


6. Na wniosek zak∏adu ubezpieczeƒ na ˝ycie i napodstawie przedstawionych przez niego dowodów or-gan nadzoru mo˝e wyraziç, w drodze decyzji, zgod´ nazaliczenie do Êrodków w∏asnych:

1) kwoty 50 % przysz∏ych zysków zak∏adu ubezpie-czeƒ, ustalonych przez pomno˝enie przewidywa-nego rocznego zysku, którym jest Êrednia arytme-tyczna zysków zak∏adu wykazanych w okresieostatnich 5 lat dzia∏alnoÊci, przez wspó∏czynnik,który okreÊla pozosta∏y Êredni okres wa˝noÊciumów ubezpieczenia, nieprzekraczajàcy 10 lat;

2) w przypadku gdy zak∏ad ubezpieczeƒ nie stosujemetody Zillmera lub stosuje jà, lecz nie uwzgl´dniaprzy tym kosztów akwizycji w pe∏nej wysokoÊci —ró˝nicy mi´dzy wysokoÊcià rezerwy obliczonàprzez zak∏ad ubezpieczeƒ i wysokoÊcià rezerwy ob-liczonà przy zastosowaniu metody Zillmeraz uwzgl´dnieniem kosztów akwizycji w pe∏nej wy-sokoÊci; wielkoÊç ta nie mo˝e jednak przekroczyç3,5 % sumy ró˝nicy pomi´dzy sumami kapita∏ui wysokoÊci rezerw techniczno-ubezpieczeniowychdla wszystkich umów ubezpieczenia, dla którychstosowanie metody Zillmera jest dopuszczalne;ró˝nica zaliczana do Êrodków w∏asnych jest po-mniejszana o nierozliczone koszty akwizycji, wyka-zane w bilansie jako aktywa.

7. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, sposób kalku-lacji wspó∏czynnika kwoty 50 % przysz∏ych zysków orazwspó∏czynnika okreÊlajàcego maksymalnà wysokoÊçprzysz∏ych zysków, które mogà byç zaliczone do Êrod-ków w∏asnych, zak∏adu ubezpieczeƒ wykonujàcegodzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà w dziale I za∏àcznika doustawy, uwzgl´dniajàc koniecznoÊç zapewnienia spój-noÊci i przejrzystoÊci dokonywanych obliczeƒ.

8. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, szczegó∏owysposób ustalania Êrodków w∏asnych zak∏adów ubez-pieczeƒ powiàzanych, w taki sposób, aby w ubezpie-czeniowej grupie kapita∏owej do Êrodków w∏asnychnie by∏y zaliczane podwójnie, w sposób bezpoÊrednilub poÊredni, te same aktywa.

Art. 149. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ tworzy:

1) kapita∏ zapasowy oraz kapita∏y rezerwowe;

2) rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.

2. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e tworzyç w ci´˝ar kosz-tów:

1) fundusz prewencyjny przeznaczony na finansowa-nie dzia∏alnoÊci zapobiegawczej, w wysokoÊci nie-przekraczajàcej 1 % sk∏adki przypisanej na udzialew∏asnym w ostatnim roku obrotowym;

2) fundusze i rezerwy specjalne okreÊlone w statucie.

Art. 150. 1. Wydatki zwiàzane z utworzeniem admi-nistracji zak∏adu ubezpieczeƒ oraz ze zorganizowaniemsieci jego przedstawicielstw mogà byç finansowane je-

dynie ze Êrodków pochodzàcych z funduszu organiza-cyjnego zak∏adu ubezpieczeƒ gromadzonych na wyod-r´bnionym rachunku bankowym.

2. Przychody ze Êrodków funduszu organizacyjne-go zak∏adu ubezpieczeƒ, po opodatkowaniu, zwi´ksza-jà odpowiednio wartoÊç tego funduszu.

3. Sposób tworzenia i gospodarowania funduszemorganizacyjnym okreÊla statut zak∏adu ubezpieczeƒ.

Art. 151. 1. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe,o których mowa w art. 149 ust. 1 pkt 2, sà przeznaczo-ne na pokrycie bie˝àcych i przysz∏ych zobowiàzaƒ, ja-kie mogà wyniknàç z zawartych umów ubezpieczenia.

2. Na rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe sk∏ada-jà si´:

1) rezerwa sk∏adek;

2) rezerwa na ryzyka niewygas∏e;

3) rezerwa na niewyp∏acone odszkodowania lubÊwiadczenia, w tym rezerwa na skapitalizowanàwartoÊç rent;

4) rezerwa na wyrównanie szkodowoÊci (ryzyka);

5) rezerwa ubezpieczeƒ na ˝ycie;

6) rezerwa ubezpieczeƒ na ̋ ycie, gdy ryzyko lokaty po-nosi ubezpieczajàcy;

7) rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych;

8) rezerwy na zwrot sk∏adek dla cz∏onków;

9) inne rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe okreÊlo-ne w statucie.

3. Rezerwy, o których mowa w ust. 2 pkt 5—7, orazrezerwa na skapitalizowanà wartoÊç rent zwi´kszanesà w ca∏oÊci lub okreÊlonej cz´Êci o dochody z tytu∏u lo-kat tych rezerw, z uwzgl´dnieniem warunków umowyubezpieczenia i odpowiednich formu∏ matematycz-nych wykorzystywanych przy obliczaniu rezerw.

4. Obliczenia rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w zak∏adzie ubezpieczeƒ wykonujàcym dzia∏al-noÊç w dziale I za∏àcznika do ustawy mogà byç doko-nywane wy∏àcznie przez aktuariusza.

5. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe w zak∏a-dzie ubezpieczeƒ wykonujàcym dzia∏alnoÊç w dziale IIza∏àcznika do ustawy, które sà ustalane metodami ma-tematyki ubezpieczeniowej, muszà byç potwierdzoneopinià aktuariusza o ich prawid∏owoÊci. Opinia ta sta-nowi za∏àcznik do sprawozdania finansowego.

Art. 152. W zakresie koasekuracji rezerwy technicz-no-ubezpieczeniowe sà tworzone przez ka˝dy z zak∏a-dów ubezpieczeƒ zgodnie z zasadami przewidzianymiw ustawie, co najmniej w wysokoÊci proporcjonalnejdo udzia∏u zak∏adu w koasekurowanym ryzyku.


Art. 153. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany dolokowania Êrodków finansowych w taki sposób, abyuwzgl´dniajàc rodzaj i struktur´ prowadzonych ubez-pieczeƒ osiàgnàç jak najwi´kszy stopieƒ bezpieczeƒ-stwa i rentownoÊci przy jednoczesnym zachowaniup∏ynnoÊci Êrodków.

Art. 154. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany po-siadaç aktywa spe∏niajàce warunki okreÊlone w usta-wie w wysokoÊci nie ni˝szej ni˝ wartoÊç rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych w ujćiu brutto.

2. Aktywa stanowiàce pokrycie rezerw techniczno--ubezpieczeniowych sà ustalone w walucie, w której sàwyra˝one zobowiàzania z umów ubezpieczenia, z tytu-∏u których tworzy si´ odpowiednie rezerwy techniczno--ubezpieczeniowe.

3. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, szczegó∏owezasady ustalania waluty, w której ma zostaç wyp∏aco-ne odszkodowanie lub Êwiadczenie z umowy ubezpie-czenia oraz przypadki, kiedy nie stosuje si´ zasadyustalania waluty, uwzgl´dniajàc w szczególnoÊci sytu-acj´, gdy odszkodowanie lub Êwiadczenie okreÊlonew umowie ubezpieczenia nie jest wyra˝one w ˝adnejwalucie oraz mo˝liwoÊç zaistnienia niedopasowaniaaktywów lub pasywów zak∏adu ubezpieczeƒ w danejwalucie.

4. Aktywa stanowiàce pokrycie rezerw techniczno--ubezpieczeniowych powinny byç w odpowiedni spo-sób zró˝nicowane i rozproszone tak, aby nie by∏y onezwiàzane z jednym rodzajem aktywów lub jednympodmiotem, jak równie˝ nie by∏y obcià˝one zobowià-zaniami innymi ni˝ wynikajàce z umów ubezpieczenia.

5. Termin wymagalnoÊci aktywów stanowiàcychpokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powi-nien byç dostosowany do terminu wymagalnoÊci zo-bowiàzaƒ z umów ubezpieczenia.

6. Aktywami stanowiàcymi pokrycie rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych mogà byç nast´pujàce ro-dzaje aktywów:

1) papiery wartoÊciowe emitowane, porćzone lubgwarantowane przez Skarb Paƒstwa oraz organiza-cje mi´dzynarodowe, których cz∏onkiem jest Rzecz-pospolita Polska;

2) obligacje emitowane lub porćzone przez jednost-ki samorzàdu terytorialnego lub zwiàzki jednosteksamorzàdu terytorialnego;

3) inne d∏u˝ne papiery wartoÊciowe o sta∏ej stopie do-chodu;

4) akcje, w tym dopuszczone do publicznego obrotu;

5) jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjnew funduszach inwestycyjnych;

6) inne d∏u˝ne papiery wartoÊciowe o zmiennej stopiedochodu;

7) udzia∏y;

8) listy zastawne;

9) po˝yczki, w tym zabezpieczone hipotecznie lubprzez instytucje finansowe, oraz po˝yczki pod za-staw praw wynikajàcych z umów ubezpieczenia na˝ycie;

10) nieruchomoÊci lub ich cz´Êci, z wy∏àczeniem nieru-chomoÊci lub ich cz´Êci wykorzystywanych na w∏a-sne potrzeby;

11) Êrodki pieni´˝ne, w tym zgromadzone na rachunkubankowym;

12) depozyty bankowe;

13) nale˝noÊci od reasekuratorów;

14) udzia∏ reasekuratorów w rezerwach techniczno--ubezpieczeniowych;

15) nale˝noÊci depozytowe od cedentów;

16) nale˝noÊci od ubezpieczajàcych wynikajàce z za-wartych umów ubezpieczenia, je˝eli od dnia wy-magalnoÊci nale˝noÊci up∏yn´∏o nie wićej ni˝3 miesiàce;

17) nale˝noÊci od poÊredników ubezpieczeniowychwynikajàce z zawartych umów ubezpieczenia lubumów reasekuracji, je˝eli od dnia wymagalnoÊcinale˝noÊci up∏yn´∏o nie wićej ni˝ 3 miesiàce;

18) nale˝noÊci od bud˝etu paƒstwa;

19) Êrodki trwa∏e, inne ni˝ nieruchomoÊci, je˝eli doko-nuje si´ od nich odpisów amortyzacyjnych wed∏ugstawek amortyzacyjnych ustalonych z zachowa-niem zasady ostro˝noÊci;

20) zarachowane czynsze i odsetki;

21) aktywowane koszty akwizycji w zakresie zgodnymze sposobem ustalania rezerwy ubezpieczeƒ na ˝y-cie w dziale I zgodnie z za∏àcznikiem do ustawyoraz w zakresie zgodnym ze sposobem ustalaniarezerwy sk∏adek w dziale II za∏àcznika do ustawy;

22) instrumenty pochodne, jak opcje, transakcje termi-nowe typu futures, transakcje zamienne o ile s∏u˝àzmniejszeniu ryzyka zwiàzanego z innymi aktywa-mi stanowiàcymi pokrycie rezerw techniczno--ubezpieczeniowych.

7. WartoÊç aktywów stanowiàcych pokrycie rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych jest ustalana z zacho-waniem zasady ostro˝noÊci, po pomniejszeniu o zobo-wiàzania wynikajàce z ich uzyskania. Je˝eli zak∏adubezpieczeƒ ustala wartoÊç aktywów stanowiàcychpokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w spo-sób naruszajàcy zasad´ ostro˝noÊci wyceny, organnadzoru mo˝e zobowiàzaç zak∏ad ubezpieczeƒ do do-konywania wyceny indywidualnych aktywów po ce-nach sprzeda˝y netto.


8. Nie stanowià aktywów na pokrycie rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych zak∏adu ubezpieczeƒ po-wiàzanego aktywa finansujàce kapita∏y w∏asne zak∏a-dów ubezpieczeƒ nale˝àcych do tej samej ubezpiecze-niowej grupy kapita∏owej.

9. Organ nadzoru mo˝e, na wniosek zak∏adu ubez-pieczeƒ, udzieliç, w drodze decyzji, zezwolenia nauznawanie za aktywa stanowiàce pokrycie rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych, aktywów innych ni˝ okre-Êlone w ust. 6, pod warunkiem ̋ e sà one zwiàzane z no-wymi instrumentami finansowymi. Organ nadzoruw decyzji udzielajàcej zezwolenia okreÊla warunki do-puszczalnoÊci uznawania za aktywa stanowiàce pokry-cie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych wskazanychw zezwoleniu aktywów.

10. Przez paƒstwo cz∏onkowskie umiejscowieniaryzyka rozumie si´ paƒstwo cz∏onkowskie Unii Euro-pejskiej, w którym:

1) znajduje si´ nieruchomoÊç wraz z cz´Êciami sk∏ado-wymi i przynale˝noÊciami oraz znajdujàcym si´w niej mieniem, o ile mienie to jest obj´te tà samàumowà ubezpieczenia co nieruchomoÊç;

2) jest zarejestrowany pojazd mechaniczny, w przy-padku gdy umowa ubezpieczenia dotyczy pojazdumechanicznego;

3) zosta∏a zawarta umowa ubezpieczenia, na okres nied∏u˝szy ni˝ 4 miesiàce, dotyczàca ubezpieczeniazwiàzanego z podró˝à niezale˝nie od grupy okre-Êlonej w za∏àczniku do ustawy;

4) ubezpieczajàcy b´dàcy osobà fizycznà ma sta∏emiejsce zamieszkania;

5) ubezpieczajàcy b´dàcy osobà prawnà ma siedzib´jednostki organizacyjnej obj´tej umowà ubezpie-czenia.

11. W przypadku, gdy ryzyko jest umiejscowionena terytorium paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europej-skiej aktywa, o których mowa w ust. 6, mogà byç loko-wane wy∏àcznie na terytorium paƒstw cz∏onkowskichUnii Europejskiej, z zastrze˝eniem ust. 12.

12. Do uznania za Êrodki stanowiàce pokrycie re-zerw techniczno-ubezpieczeniowych, aktywów znajdu-jàcych si´ poza granicami paƒstw cz∏onkowskich UniiEuropejskiej, jest wymagane zezwolenie ogólne udzie-lone przez ministra w∏aÊciwego do spraw instytucji fi-nansowych.

13. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych mo˝e, w drodze rozporzàdzenia, udzieliç zezwo-lenia ogólnego na uznawanie za Êrodki stanowiàce po-krycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych akty-wów znajdujàcych si´ poza granicami paƒstw cz∏on-kowskich Unii Europejskiej, uwzgl´dniajàc koniecz-noÊç zachowania bezpieczeƒstwa i rentownoÊci akty-wów.

Art. 155. 1. Aktywa stanowiàce pokrycie rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych nie mogà przekraczaç:

1) 40 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w papierach wartoÊciowych dopuszczonychdo publicznego obrotu na rynku regulowanymi jednostkach uczestnictwa w funduszach inwesty-cyjnych;

2) 25 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w nieruchomoÊciach oraz inwestycjachw certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyj-nych, dokonujàcych lokat wy∏àcznie w nierucho-moÊci, a tak˝e po˝yczkach zabezpieczonych hipo-tecznie, z zastrze˝eniem ˝e aktywa te nie mogàprzekraczaç:

a) 10 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w jednej nieruchomoÊci lub kilku nieru-chomoÊciach, które ze wzgl´du na swoje po∏o˝e-nie powinny byç uznane za jednà lokat´,

b) 5 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w po˝yczce zabezpieczonej hipotecznieudzielonej temu samemu po˝yczkobiorcy lubgrupie po˝yczkobiorców zwiàzanych ze sobà;

3) 10 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w listach zastawnych, udzia∏ach, akcjachniedopuszczonych do publicznego obrotu na rynkuregulowanym i innych papierach wartoÊciowycho sta∏ej lub zmiennej stopie dochodu, z zastrze˝e-niem, ˝e udzia∏ zak∏adu ubezpieczeƒ w przedsi´-biorstwie, które jest emitentem tych papierów war-toÊciowych, nie przekracza 10 % jego kapita∏u pod-stawowego;

4) 10 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w certyfikatach inwestycyjnych funduszy in-westycyjnych zamkni´tych;

5) 10 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w d∏u˝nych papierach wartoÊciowych o sta-∏ej kwocie dochodu i po˝yczkach zabezpieczonychprzez instytucje finansowe;

6) 5 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczeniowychw papierach wartoÊciowych jednego emitenta lubgrupy emitentów powiàzanych albo w po˝yczkachjednego po˝yczkobiorcy lub grupy po˝yczkobior-ców zwiàzanych ze sobà;

7) 5 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczeniowychw po˝yczkach, które nie sà zabezpieczone hipotecz-nie albo przez instytucje finansowe, przy czym akty-wa te nie mogà przekraczaç 1 % wartoÊci rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych w jednej po˝yczce;

8) ∏àcznie 25 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpie-czeniowych w nale˝noÊciach od cedentów, reaseku-ratorów, ubezpieczajàcych lub poÊredników ubez-pieczeniowych oraz udziale reasekuratorów w rezer-wach techniczno-ubezpieczeniowych, przy czymwartoÊç tych nale˝noÊci oraz udzia∏u reasekurato-rów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowychniezabezpieczonych hipotecznie albo przez instytu-cje finansowe nie przekroczy 5 % ∏àcznej wartoÊcirezerw techniczno-ubezpieczeniowych; nie sà wy-magane zabezpieczenia od reasekuratorów, którzyuzyskali pozytywnà opini´ organu nadzoru;


9) 5 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w Êrodkach trwa∏ych, z zastrze˝eniem pkt 2;

10) 3 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w Êrodkach pieni´˝nych;

11) 3 % wartoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych w zarachowanych czynszach i odsetkach.

2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 5i 6, nie dotyczà papierów wartoÊciowych emitowa-nych, porćzonych lub gwarantowanych przez SkarbPaƒstwa, albo organizacje mi´dzynarodowe, którychcz∏onkiem jest Rzeczpospolita Polska, po˝yczek udzie-lanych Skarbowi Paƒstwa lub porćzonych lub gwa-rantowanych przez Skarb Paƒstwa albo organizacjemi´dzynarodowe, których cz∏onkiem jest Rzeczpospo-lita Polska, papierów wartoÊciowych emitowanych,porćzonych lub gwarantowanych przez jednostki sa-morzàdu terytorialnego lub zwiàzki jednostek samo-rzàdu terytorialnego, po˝yczek udzielonych jednost-kom samorzàdu terytorialnego oraz porćzonych lubgwarantowanych przez jednostki samorzàdu teryto-rialnego.

3. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 8,nie dotyczà zak∏adu ubezpieczeƒ, o którym mowaw art. 38 ust. 1.

4. Z ograniczeƒ okreÊlonych w ust. 1 sà wy∏àczoneaktywa stanowiàce pokrycie rezerw techniczno-ubez-pieczeniowych dla ubezpieczeƒ na ̋ ycie, o których mo-wa w dziale I grupa 3 za∏àcznika do ustawy, je˝eli ryzy-ko lokaty ponosi ubezpieczajàcy.

5. Z ograniczeƒ, o których mowa w ust. 1 pkt 8, sàwy∏àczone nale˝noÊci od ubezpieczajàcych wynikajàcez dobrowolnych ubezpieczeƒ, o których mowa w dzia-le II za∏àcznika do ustawy, do wysokoÊci rezerwy sk∏a-dek utworzonej dla tych ubezpieczeƒ.

Art. 156. W przypadku gdy zak∏ad ubezpieczeƒ wy-konuje dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà w dziale I grupa 3za∏àcznika do ustawy, do zarzàdzania ubezpieczenio-wym funduszem kapita∏owym lub ubezpieczeniowymifunduszami kapita∏owymi jest obowiàzany zatrudniçdoradc´ inwestycyjnego lub zawrzeç umow´ z pod-miotem uprawnionym, na podstawie odr´bnych prze-pisów, do zarzàdzania aktywami na zlecenie.

Art. 157. 1. Suma ubezpieczenia od pojedynczegoryzyka na udziale w∏asnym nie mo˝e przekroczyç 25 %∏àcznej wysokoÊci rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych i kapita∏u w∏asnego.

2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach or-gan nadzoru mo˝e wyraziç zgod´ na wysokoÊç sumyubezpieczenia innà ni˝ okreÊlona w ust. 1.

Rozdzia∏ 9

Aktuariusz

Art. 158. Aktuariuszem jest osoba fizyczna wykonu-jàca czynnoÊci w zakresie matematyki ubezpieczenio-

wej, finansowej i statystyki, wpisana do rejestru aktu-ariuszy.

Art. 159. 1. Do zadaƒ aktuariusza nale˝y:

1) ustalanie wartoÊci rezerw techniczno-ubezpiecze-niowych;

2) kontrolowanie aktywów stanowiàcych pokrycierezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zgodniez art. 167;

3) wyliczanie marginesu wyp∏acalnoÊci;

4) sporzàdzanie rocznego raportu o stanie portfelaubezpieczeƒ;

5) ustalanie wartoÊci sk∏adników zaliczanych do Êrod-ków w∏asnych.

2. Aktuariusz niezw∏ocznie informuje zarzàd zak∏a-du ubezpieczeƒ o ujawnieniu podczas wykonywaniazadaƒ, o których mowa w ust. 1, faktów wskazujàcychna pope∏nienie przest´pstwa lub naruszenie przepisówprawa.

3. Aktuariusz, w terminie 30 dni od dnia poinformo-wania zarzàdu zak∏adu ubezpieczeƒ o ujawnieniu fak-tów, o których mowa w ust. 2, informuje organ nadzo-ru o ujawnionych faktach oraz podj´tych przez zak∏adubezpieczeƒ dzia∏aniach w zwiàzku z ujawnieniem tychfaktów.

4. Aktuariusza powo∏uje i odwo∏uje zarzàd, a je˝eliaktuariusz jest cz∏onkiem zarzàdu — organ w∏aÊciwyw sprawie powo∏ania lub odwo∏ania zarzàdu.

5. Organ w∏aÊciwy w sprawie powo∏ania lub odwo-∏ania aktuariusza jest obowiàzany niezw∏ocznie poin-formowaç organ nadzoru o powo∏aniu lub odwo∏aniuaktuariusza, nie póêniej ni˝ w terminie 3 dni od dnia po-wo∏ania lub odwo∏ania.

6. Organ w∏aÊciwy w sprawie powo∏ania aktuariu-sza jest obowiàzany powo∏aç nowego aktuariusza niepóêniej ni˝ w terminie 30 dni od dnia odwo∏ania po-przedniego aktuariusza.

7. W razie naruszenia przez organ w∏aÊciwy w spra-wie powo∏ania lub odwo∏ania aktuariusza obowiàzku,o którym mowa w ust. 6, organ nadzoru jest uprawnio-ny do wskazania aktuariusza na okres nieprzekraczajà-cy 6 miesićy.

8. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, zakres infor-macji, które muszà byç zawarte w rocznym raporcieo stanie portfela, o którym mowa w ust. 1 pkt 4,uwzgl´dniajàc koniecznoÊç zapewnienia organowinadzoru pe∏nej informacji o stanie portfela zak∏aduubezpieczeƒ.

Art. 160. Rejestr aktuariuszy prowadzi organ nad-zoru.


Art. 161. 1. Do rejestru aktuariuszy mo˝e byç wpi-sana osoba fizyczna, spe∏niajàca nast´pujàce wymaga-nia:

1) ukoƒczy∏a studia wy˝sze;

2) przez okres co najmniej 2 lat wykonywa∏a czynno-Êci z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finan-sowej i statystyki, pod kierunkiem aktuariusza;

3) z∏o˝y∏a z pozytywnym wynikiem egzamin aktuarial-ny;


5) korzysta z pe∏ni praw publicznych;

6) nie by∏a prawomocnie skazana za umyÊlne prze-st´pstwo przeciwko wiarygodnoÊci dokumentów,przest´pstwo przeciwko mieniu lub za przest´p-stwo skarbowe.

2. Organ nadzoru dokonuje wpisu do rejestru aktu-ariuszy na wniosek zainteresowanej osoby.

3. Wpis aktuariusza do rejestru obejmuje:

1) imi´ i nazwisko, dat´ urodzenia i miejsce zamiesz-kania;

2) numer zaÊwiadczenia Komisji Egzaminacyjnej dlaAktuariuszy o z∏o˝eniu egzaminów aktuarialnych;

3) dat´ wpisu.

4. Aktuariusz ma obowiàzek niezw∏ocznego zg∏o-szenia organowi nadzoru zmiany danych podlegajà-cych wpisowi.

5. Rejestr aktuariuszy jest og∏aszany przez ministraw∏aÊciwego do spraw instytucji finansowych w Dzien-niku Urz´dowym Rzeczypospolitej Polskiej „MonitorPolski”.

6. Od wymogu z∏o˝enia egzaminu aktuarialnego or-gan nadzoru, po uzyskaniu opinii ogólnopolskich orga-nizacji aktuariuszy, mo˝e zwolniç osob´ b´dàcà oby-watelem paƒstwa obcego spe∏niajàcà warunki, o któ-rych mowa w ust. 1 pkt 4—6.

7. Od wymogu z∏o˝enia egzaminu aktuarialnego sàzwolnieni obywatele paƒstw cz∏onkowskich Unii Euro-pejskiej na zasadach okreÊlonych w ustawie z dnia26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytychw paƒstwach cz∏onkowskich Unii Europejskiej kwalifi-kacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U.Nr 87, poz. 954 oraz z 2002 r. Nr 71, poz. 655), z zastrze-˝eniem warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 4—6.

Art. 162. Organ nadzoru dokona skreÊlenia aktu-ariusza z rejestru aktuariuszy w przypadku:

1) wniosku aktuariusza;

2) zaprzestania wykonywania zawodu aktuariuszaprzez okres d∏u˝szy ni˝ 6 lat;

3) utraty pe∏nej zdolnoÊci do czynnoÊci prawnych;

4) prawomocnego orzeczenia utraty praw publicz-nych;

5) skazania aktuariusza prawomocnym wyrokiem sà-du za przest´pstwa, o których mowa w art. 161ust. 1 pkt 6;

6) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sàdu o pozba-wieniu prawa do wykonywania zawodu aktuariu-sza;

7) Êmierci aktuariusza.

Art. 163. 1. Tworzy si´ Komisj´ Egzaminacyjnà dlaAktuariuszy, zwanà dalej „Komisjà”.

2. Osoby wchodzàce w sk∏ad Komisji powo∏ujei odwo∏uje minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finan-sowych na wniosek organu nadzoru.

3. Komisja sk∏ada si´ z:

1) przewodniczàcego Komisji;

2) zast´pcy przewodniczàcego Komisji;

3) sekretarza Komisji;

4) trzech cz∏onków Komisji.

4. W sk∏ad Komisji wchodzà osoby posiadajàcewiedz´ z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finan-sowej i statystyki.

5. Do zadaƒ Komisji nale˝y w szczególnoÊci:

1) przygotowywanie testów egzaminacyjnych;

2) przeprowadzanie egzaminów aktuarialnych orazsprawdzanie testów egzaminacyjnych;

3) sporzàdzanie protoko∏ów z posiedzeƒ Komisji;

4) rozpatrywanie odwo∏aƒ od wyników egzaminów,sk∏adanych przez jego uczestników.

6. Za udzia∏ w ka˝dej sesji egzaminacyjnej oraz zaprzygotowanie zadania egzaminacyjnego cz∏onkomKomisji, o których mowa w ust. 3, przys∏uguje wyna-grodzenie.

Art. 164. Obs∏ug´ administracyjno-biurowà Komi-sji zapewnia Urzàd.

Art. 165. 1. Tematy egzaminów aktuarialnych doty-czà w szczególnoÊci zagadnieƒ z zakresu matematykiubezpieczeniowej, finansowej i statystyki.

2. Warunkiem przystàpienia do egzaminu aktuarial-nego jest zg∏oszenie w Urz´dzie pisemnego wnioskuo przystàpienie do egzaminu oraz wniesienie op∏atyegzaminacyjnej.

3. WejÊcie na sal´ egzaminacyjnà odbywa si´ zaokazaniem dowodu to˝samoÊci.


4. Osoba przyst´pujàca do egzaminu aktuarialnegopotwierdza ten fakt w∏asnorćznym podpisem na liÊcieobecnoÊci.

5. Kontrol´ nad organizacjà i przebiegiem egzami-nu aktuarialnego wykonujà osoby wchodzàce w sk∏adKomisji. W czasie egzaminu na sali egzaminacyjnejmuszà byç obecne co najmniej 2 osoby wchodzàcew sk∏ad Komisji.

6. Urzàd jest odpowiedzialny za przechowywanietestów egzaminacyjnych.

7. Urzàd nie ponosi kosztów uczestnika zwiàzanychz przystàpieniem do egzaminu aktuarialnego.

Art. 166. 1. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji fi-nansowych, po zasi´gnićiu opinii ogólnopolskich or-ganizacji aktuariuszy, w drodze rozporzàdzenia:

1) nadaje regulamin Komisji;

2) ustala wysokoÊç op∏at egzaminacyjnych, o którychmowa w art. 165 ust. 2, dla osób sk∏adajàcych eg-zaminy aktuarialne przed Komisjà;

3) ustala wysokoÊç wynagrodzenia dla osób wcho-dzàcych w sk∏ad Komisji za przeprowadzanie egza-minów oraz przypadki, gdy wynagrodzenie to nieprzys∏uguje.

2. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych, wydajàc rozporzàdzenie, o którym mowaw ust. 1, uwzgl´dnia sposób dzia∏ania Komisji, termi-ny i miejsce przeprowadzania egzaminów, kontrol´sposobu ich przeprowadzenia, terminy przyjmowaniazg∏oszeƒ i uiszczania op∏aty egzaminacyjnej oraz spo-sób og∏aszania powy˝szych danych do publicznej wia-domoÊci.

3. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych, po zasi´gnićiu opinii ogólnopolskich organiza-cji aktuariuszy, okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, za-kres obowiàzujàcych tematów egzaminów aktuarial-nych oraz tryb przeprowadzania tych egzaminów,uwzgl´dniajàc koniecznoÊç zapewnienia pe∏negosprawdzianu wiedzy kandydatów oraz sprawnegoprzeprowadzenia egzaminów.

Rozdzia∏ 10

SprawozdawczoÊç ubezpieczeniowa zak∏adu ubezpieczeƒ

Art. 167. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ przedstawia orga-nowi nadzoru roczne sprawozdanie finansowe, sporzà-dzone zgodnie z przepisami o rachunkowoÊci, w termi-nie 6 miesićy od ostatniego dnia roku obrotowego.

2. Sprawozdanie finansowe zak∏adu ubezpieczeƒwykonujàcego dzia∏alnoÊç w zakresie dzia∏u I oraz dzia-∏u II grupa 10 za∏àcznika do ustawy, obok osób okreÊlo-nych w odr´bnych ustawach, podpisuje równie˝ aktu-ariusz.

3. Do sprawozdania finansowego zak∏adu ubezpie-czeƒ wykonujàcego dzia∏alnoÊç w zakresie ubezpie-czeƒ dzia∏u II za∏àcznika do ustawy, w których rezerwytechniczno-ubezpieczeniowe sà ustalane metodamiaktuarialnymi, do∏àcza si´ opini´ aktuariusza o prawi-d∏owoÊci wykazanych w sprawozdaniu rezerw tech-niczno-ubezpieczeniowych ustalanych metodami aktu-arialnymi.

4. Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, do-∏àcza si´ raport o stanie portfela ubezpieczeƒ, o którymmowa w art. 159 ust. 1 pkt 4.

Art. 168. Do sprawozdaƒ finansowych zak∏ad ubez-pieczeƒ do∏àcza zestawienie Êrodków w∏asnych wrazze wskazaniem dowodów posiadania Êrodków w∏a-snych w wysokoÊci co najmniej marginesu wyp∏acal-noÊci.

Art. 169. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ przedstawia orga-nowi nadzoru kwartalne i dodatkowe roczne sprawoz-dania finansowe i statystyczne.

2. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊla, w drodze rozporzàdzenia, zakres, formí sposób sporzàdzania sprawozdaƒ, o których mowaw ust. 1, oraz terminy ich przedstawiania organowinadzoru, uwzgl´dniajàc wszystkie informacje majàcewp∏yw na ocen´ sytuacji finansowej zak∏adu ubezpie-czeƒ.

Art. 170. 1. Wyboru bieg∏ego rewidenta dokonujesi´ przed up∏ywem roku obrotowego, jednak˝e tensam podmiot nie mo˝e byç wybrany na okres d∏u˝szyni˝ 5 lat.

2. O wyborze bieg∏ego rewidenta zak∏ad ubezpie-czeƒ zawiadamia organ nadzoru nie póêniej ni˝ w ter-minie 7 dni od dnia wyboru.

Art. 171. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany za-wiadomiç organ nadzoru o zmianie osoby, której po-wierzono prowadzenie ksiàg rachunkowych, w termi-nie 7 dni od dnia powstania tych zmian.

2. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàzany zawiadomiçorgan nadzoru o zmianie bieg∏ego rewidenta badajà-cego sprawozdanie finansowe zak∏adu ubezpieczeƒ,w terminie 7 dni od dnia zmiany bieg∏ego rewidenta.

Art. 172. Bieg∏y rewident, przeprowadzajàcy bada-nie sprawozdania finansowego zak∏adu ubezpieczeƒ,jest obowiàzany powiadomiç niezw∏ocznie organ nad-zoru o ujawnionych podczas badania sprawozdania fi-nansowego zak∏adu ubezpieczeƒ faktach wskazujà-cych na:

1) pope∏nienie przest´pstwa;

2) naruszenie przepisów prawa;

3) zagro˝enie wyp∏acalnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ.

Art. 173. 1. Krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ powiàzanyoraz g∏ówny oddzia∏ jest obowiàzany do sporzàdzenia


i przekazywania organowi nadzoru wraz ze sprawozda-niem, o którym mowa w art. 169 ust. 1, rocznych spra-wozdaƒ dotyczàcych transakcji przeprowadzanychw ubezpieczeniowej grupie kapita∏owej w szczególno-Êci w zakresie:

1) po˝yczek;

2) gwarancji oraz innych transakcji pozabilansowych;

3) Êrodków stanowiàcych pokrycie marginesu wyp∏a-calnoÊci;

4) lokat;

5) dzia∏alnoÊci reasekuracyjnej;

6) porozumieƒ co do podzia∏u kosztów.

2. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, szczegó∏owyzakres, form´ i zasady sporzàdzania sprawozdaƒ,o których mowa w ust. 1, uwzgl´dniajàc wysokoÊçi struktur´ kapita∏u zak∏adowego, wysokoÊç rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych, prawid∏owoÊç politykilokacyjnej, wysokoÊç i pokrycie Êrodkami w∏asnymimarginesu wyp∏acalnoÊci oraz informacje majàcewp∏yw na sytuacj´ finansowà zak∏adu ubezpieczeƒ.

3. Organ nadzoru w przypadku stwierdzenia, ˝etransakcje, o których mowa w ust. 1, zagra˝ajà bàdêmogà zagroziç wyp∏acalnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ,mo˝e podjàç Êrodki okreÊlone w art. 187, art. 189 ust. 1i art. 212, w celu przywrócenia prawid∏owych stosun-ków finansowych.

Art. 174. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ wspó∏ubezpieczajà-cy lub g∏ówny oddzia∏ wspó∏ubezpieczajàcy sà obowià-zane do sporzàdzania danych statystycznych dotyczà-cych zakresu operacji koasekuracyjnych oraz przekazy-wania ich organowi nadzoru.

2. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, zakres i rodza-je danych statystycznych, które majà byç sporzàdzoneprzez zak∏ad ubezpieczeƒ wspó∏ubezpieczajàcy lubg∏ówny oddzia∏ wspó∏ubezpieczajàcy, oraz terminyi formy ich przekazywania organowi nadzoru, uwzgl´d-niajàc szczegó∏owo dane pozwalajàce okreÊliç pe∏nyzakres operacji koasekuracyjnych.

Art. 175. Organ nadzoru przekazuje organom nad-zoru paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej nie-zb´dne informacje dotyczàce umów koasekuracjii wspó∏pracuje z nimi w zakresie nadzoru nad takimiumowami.

Rozdzia∏ 11

¸àczenie si´ zak∏adów ubezpieczeƒ, przeniesienieumów ubezpieczenia

Art. 176. 1. Po∏àczenie zak∏adów ubezpieczeƒ mo˝enastàpiç, je˝eli wykonujà one dzia∏alnoÊç w takiej sa-mej formie organizacyjnej.

2. Przepisy niniejszego rozdzia∏u nie wy∏àczajà sto-sowania przepisów ustawy o ochronie konkurencjii konsumentów.

Art. 177. Do ∏àczenia si´ zak∏adów ubezpieczeƒ sto-suje si´ przepisy Kodeksu spó∏ek handlowych o ∏àcze-niu si´ spó∏ek kapita∏owych, z uwzgl´dnieniem przepi-sów niniejszego rozdzia∏u. W przypadku towarzystwubezpieczeƒ wzajemnych przepisy te stosuje si´ odpo-wiednio.

Art. 178. Na zak∏ad ubezpieczeƒ przejmujàcy lub nazak∏ad ubezpieczeƒ nowo zawiàzany przechodzi,z dniem po∏àczenia, portfel ubezpieczeƒ zak∏adu przej-mowanego lub ∏àczàcych si´ zak∏adów.

Art. 179. 1. ¸àczàce si´ zak∏ady ubezpieczeƒ uzgad-niajà na piÊmie plan po∏àczenia zak∏adów ubezpieczeƒ.

2. Plan po∏àczenia zak∏adów ubezpieczeƒ, opróczdanych okreÊlonych w Kodeksie spó∏ek handlowych,zawiera:

1) grupy ryzyk, w zakresie których zak∏ad ubezpieczeƒprzejmujàcy lub nowo zawiàzany b´dzie wykony-waç dzia∏alnoÊç;

2) imiona i nazwiska:

a) osób, które b´dà wchodziç w sk∏ad organów za-k∏adu ubezpieczeƒ przejmujàcego lub nowo za-wiàzanego,

b) osoby, której powierzono prowadzenie ksiàg ra-chunkowych,

c) aktuariusza, je˝eli obowiàzek wykonywaniaprzez t´ osob´ przypisanych jej czynnoÊci wyni-ka z ustawy.

3. Do planu po∏àczenia zak∏adów ubezpieczeƒ nale-˝y do∏àczyç:

1) projekty uchwa∏ o po∏àczeniu zak∏adów ubezpie-czeƒ;

2) projekt statutu zak∏adu przejmujàcego lub zak∏aduubezpieczeƒ nowo zawiàzanego;

3) dowód posiadania aktywów stanowiàcych pokry-cie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zak∏aduubezpieczeƒ przejmujàcego lub nowo zawiàzane-go oraz dowód posiadania Êrodków w∏asnych napokrycie marginesu wyp∏acalnoÊci;

4) sprawozdania finansowe;

5) dowód posiadania Êrodków w∏asnych na pokryciemarginesu wyp∏acalnoÊci.

Art. 180. 1. Organ nadzoru, w terminie 21 dni oddnia powiadomienia o planie po∏àczenia zak∏adówubezpieczeƒ mo˝e, w drodze decyzji, z∏o˝yç sprzeciwwobec planowanego po∏àczenia zak∏adów ubezpie-czeƒ, je˝eli z przed∏o˝onych dokumentów wynika, ˝e:

1) po po∏àczeniu nowo powsta∏y zak∏ad ubezpieczeƒnie b´dzie dysponowaç Êrodkami w∏asnymi w wy-


sokoÊci wymaganego marginesu wyp∏acalnoÊcilub zak∏ad ubezpieczeƒ nie b´dzie posiada∏ akty-wów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpiecze-niowych, oraz

2) interesy ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa-˝onych lub uprawnionych z umów ubezpieczenianie zosta∏y nale˝ycie zabezpieczone.

2. Sprzeciw, z∏o˝ony przez organ nadzoru, powodu-je bezskutecznoÊç planu po∏àczenia zak∏adów ubezpie-czeƒ.

3. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, nast´-puje nie póêniej ni˝ w terminie 14 dni od og∏oszeniaplanu po∏àczenia zak∏adów ubezpieczeƒ, przez jedenz ∏àczàcych si´ zak∏adów ubezpieczeƒ.

Art. 181. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e zawrzeç z in-nym zak∏adem ubezpieczeƒ umow´ o przeniesienie ca-∏oÊci lub cz´Êci umów ubezpieczeƒ, zwanà dalej „prze-niesieniem portfela ubezpieczeƒ”.

2. Umowa, o której mowa w ust. 1, wymaga za-twierdzenia przez organ nadzoru.

Art. 182. 1. Przeniesienie portfela ubezpieczeƒ mo-˝e nastàpiç pod warunkiem, ˝e zak∏ad ubezpieczeƒprzejmujàcy portfel ubezpieczeƒ i zak∏ad ubezpieczeƒprzekazujàcy portfel ubezpieczeƒ, po wykonaniu umo-wy b´dà posiadaç Êrodki w∏asne w wysokoÊci co naj-mniej marginesu wyp∏acalnoÊci oraz b´dà posiadaçaktywa na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczenio-wych.

2. Organ nadzoru mo˝e zwolniç zak∏ad ubezpieczeƒprzekazujàcy lub przejmujàcy portfel od warunku,o którym mowa w ust. 1, je˝eli umowa ma na celuochron´ interesów ubezpieczajàcych, ubezpieczonych,uposa˝onych lub uprawnionych z umów ubezpiecze-nia, w sytuacji zagro˝enia wyp∏acalnoÊci zak∏adu ubez-pieczeƒ przekazujàcego.

Art. 183. 1. Przed zatwierdzeniem przeniesieniaportfela ubezpieczeƒ organ nadzoru, na koszt zaintere-sowanych zak∏adów ubezpieczeƒ, og∏osi trzykrotniew dzienniku o zasi´gu ogólnopolskim o zamierzonymprzeniesieniu portfela ubezpieczeƒ i wezwie ubezpie-czonych do zg∏aszania sprzeciwów w terminie 3 mie-si´cy od dnia ostatniego og∏oszenia. Og∏oszenia sà do-konywane w odst´pach nie krótszych ni˝ 7 dni i nied∏u˝szych ni˝ 14 dni.

2. Ubezpieczeni, którzy zg∏osili sprzeciw, majà pra-wo wypowiedzenia przenoszonej umowy ubezpiecze-nia na ostatni dzieƒ 3. miesiàca liczàc od dnia zatwier-dzenia przeniesienia portfela ubezpieczeƒ.

Art. 184. 1. Wniosek o zatwierdzenie przeniesieniaportfela ubezpieczeƒ sk∏adajà wspólnie zainteresowa-ne zak∏ady ubezpieczeƒ.

2. Wniosek o zatwierdzenie przeniesienia portfelaubezpieczeƒ okreÊla:

1) nazwy i siedziby zak∏adów ubezpieczeƒ przejmujà-cego i przekazujàcego portfel ubezpieczeƒ;

2) wykaz przenoszonych umów ubezpieczenia;

3) wykaz rezerw techniczno-ubezpieczeniowych usta-lonych dla przenoszonych umów ubezpieczenia;

4) wykaz aktywów przenoszonych wraz z umowamiubezpieczenia.

3. Do wniosku o zatwierdzenie przeniesienia port-fela ubezpieczeƒ nale˝y do∏àczyç:

1) umow´ o przeniesienie portfela ubezpieczeƒ;

2) dowód posiadania Êrodków w∏asnych w wysokoÊcimarginesu wyp∏acalnoÊci zak∏adów ubezpieczeƒprzejmujàcego i przekazujàcego portfel ubezpie-czeƒ lub wniosek o zwolnienie od warunku okreÊlo-nego w art. 182 ust. 1;

3) dowód posiadania aktywów stanowiàcych pokry-cie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych przez za-k∏ad ubezpieczeƒ przejmujàcy i przekazujàcy port-fel ubezpieczeƒ, z wyjàtkiem przypadku okreÊlone-go w art. 182 ust. 2.

Art. 185. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze de-cyzji, przeniesienie portfela ubezpieczeƒ, je˝eli sà spe∏-nione nast´pujàce warunki:

1) zosta∏ z∏o˝ony wniosek spe∏niajàcy warunki okre-Êlone w art. 184;

2) zak∏ady ubezpieczeƒ przekazujàcy i przejmujàcyportfel ubezpieczeƒ spe∏niajà warunki okreÊlonew art. 182;

3) interesy ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa-˝onych lub uprawnionych z umowy ubezpieczeniasà nale˝ycie zabezpieczone.

Art. 186. 1. Wraz z przeniesieniem portfela ubezpie-czeƒ nast´puje przeniesienie aktywów zak∏adu ubez-pieczeƒ przekazujàcego do zak∏adu ubezpieczeƒ przyj-mujàcego, w wysokoÊci rezerw techniczno-ubezpie-czeniowych ustalonej dla przenoszonego portfelaubezpieczeƒ.

2. W przypadku uzasadnionym ochronà interesówubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa˝onych lubuprawnionych z umów ubezpieczenia, organ nadzorumo˝e, na wniosek zainteresowanego zak∏adu ubezpie-czeƒ, okreÊliç wartoÊç aktywów przenoszonych wrazz portfelem ubezpieczeƒ lub wyraziç zgod´ na przenie-sienie portfela ubezpieczeƒ bez przekazania Êrodkówfinansowych.

Rozdzia∏ 12

Post´powanie naprawcze i likwidacja zak∏adówubezpieczeƒ

Art. 187. 1. Je˝eli rezerwy techniczno-ubezpiecze-niowe zak∏adu ubezpieczeƒ nie sà pokryte aktywamizgodnie z prawem, organ nadzoru mo˝e zobowiàzaç


zak∏ad ubezpieczeƒ do przed∏o˝enia planu przywróce-nia prawid∏owych stosunków finansowych w zakresierezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

2. Je˝eli Êrodki w∏asne zak∏adu ubezpieczeƒ sà ni˝-sze ni˝ wymagany margines wyp∏acalnoÊci, organnadzoru mo˝e zobowiàzaç zak∏ad ubezpieczeƒ doprzed∏o˝enia planu przywrócenia prawid∏owych sto-sunków finansowych, do zatwierdzenia przez organnadzoru.

3. Je˝eli Êrodki w∏asne zak∏adu ubezpieczeƒ sà ni˝-sze ni˝ wymagany kapita∏ gwarancyjny, zak∏ad ubez-pieczeƒ jest obowiàzany niezw∏ocznie:

1) zawiadomiç organ nadzoru o zaistnia∏ej sytuacji;

2) przed∏o˝yç do zatwierdzenia przez organ nadzorukrótkoterminowy plan wyp∏acalnoÊci.

4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1—3, or-gan nadzoru mo˝e:

1) zakazaç zak∏adowi ubezpieczeƒ swobodnego roz-porzàdzania aktywami lub ograniczyç zakres dzia-∏alnoÊci;

2) wyznaczyç zak∏adowi ubezpieczeƒ termin przed∏o-˝enia planów, o których mowa w ust. 1 i 2, lub ter-min, do którego zak∏ad ubezpieczeƒ powinien przy-wróciç prawid∏owe stosunki finansowe albo wy-p∏acalnoÊç;

3) zakazaç zak∏adowi ubezpieczeƒ dokonywania wy-p∏at z zysku.

5. O zamiarze zastosowania Êrodków, o którychmowa w ust. 4, organ nadzoru informuje w∏aÊciwe or-gany paƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej, w któ-rych zak∏ad ubezpieczeƒ posiada zobowiàzania.

6. O zastosowaniu Êrodków, o których mowaw ust. 4, organ nadzoru informuje w∏aÊciwe organypaƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej, w których za-k∏ad ubezpieczeƒ wykonuje dzia∏alnoÊç ubezpieczenio-wà.

7. Je˝eli w przypadkach, o których mowa w ust. 1—3, organ nadzoru uzna, ˝e zosta∏y zagro˝oneinteresy ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa˝o-nych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, mo˝epodjàç czynnoÊci okreÊlone w ustawie, które uzna zakonieczne w celu ochrony interesów tych osób.

8. Je˝eli interesy ubezpieczajàcych, ubezpieczo-nych, uposa˝onych lub uprawnionych z umów ubez-pieczenia mogà zostaç lub zosta∏y zagro˝one, organnadzoru mo˝e za˝àdaç od zak∏adu ubezpieczeƒ przed-∏o˝enia programu naprawczego. Program naprawczypodlega zatwierdzeniu przez organ nadzoru w drodzedecyzji.

9. Organ nadzoru wspó∏dzia∏a z w∏aÊciwymi orga-nami paƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej, w któ-rych zak∏ad ubezpieczeƒ wykonuje dzia∏alnoÊç ubez-

pieczeniowà w celu prawid∏owego wykonania Êrod-ków, o których mowa w ust. 4.

Art. 188. 1. Organ nadzoru mo˝e podjàç decyzjó ustanowieniu kuratora nadzorujàcego wykonanieprzez zak∏ad ubezpieczeƒ:

1) planu przywrócenia prawid∏owych stosunków fi-nansowych w zakresie rezerw techniczno-ubezpie-czeniowych, o których mowa w art. 187 ust. 1;

2) planu przywrócenia prawid∏owych stosunków fi-nansowych, o których mowa w art. 187 ust. 2;

3) krótkoterminowego planu wyp∏acalnoÊci, o którymmowa w art. 187 ust. 3 pkt 2;

4) programu naprawczego, o którym mowa w art. 187ust. 8.

2. Kuratora powo∏uje si´ na czas okreÊlony. Kuratormo˝e byç w ka˝dym czasie odwo∏any przez organ nad-zoru.

3. Kuratorowi przys∏uguje prawo uczestniczeniaw posiedzeniach organów zak∏adu ubezpieczeƒ orazprawo do uzyskiwania wszelkich informacji niezb´d-nych do wykonywania jego funkcji.

4. Kuratorowi przys∏uguje prawo wniesienia sprze-ciwu wobec uchwa∏ i decyzji zarzàdu i rady nadzorczejzak∏adu ubezpieczeƒ do w∏aÊciwego sàdu gospodar-czego w terminie 14 dni od dnia ich powzićia. Wnie-sienie sprzeciwu wstrzymuje wykonanie uchwa∏y lubdecyzji.

5. Kurator mo˝e zaskar˝yç uchwa∏´ walnego zgro-madzenia akcjonariuszy lub uchwa∏´ walnego zgroma-dzenia cz∏onków, które naruszajà interesy zak∏aduubezpieczeƒ, ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, upo-sa˝onych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia,w terminie okreÊlonym w art. 424 § 1 Kodeksu spó∏ekhandlowych.

6. Decyzja organu nadzoru o ustanowieniu kurato-ra jest natychmiast wykonalna. Od decyzji o ustano-wieniu kuratora zak∏ad ubezpieczeƒ mo˝e wnieÊç skar-g´ do sàdu administracyjnego w terminie 7 dni od dniadorćzenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymujewykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 Kodeksu po-st´powania administracyjnego nie stosuje si´.

7. Funkcj´ kuratora mo˝e pe∏niç osoba fizyczna le-gitymujàca si´ co najmniej 10-letnim doÊwiadczeniemzawodowym w zakresie organizacji i zasad dzia∏alnoÊcizak∏adu ubezpieczeƒ. Kuratorem mo˝e byç równie˝osoba prawna, w której co najmniej po∏owa cz∏onkóworganu zarzàdzajàcego spe∏nia warunek okreÊlonyw zdaniu poprzedzajàcym.

8. Kurator sk∏ada organowi nadzoru okresowesprawozdania ze swojej dzia∏alnoÊci zawierajàce ocen´realizacji przez zarzàd zak∏adu ubezpieczeƒ planu przy-wrócenia prawid∏owych stosunków finansowych, krót-koterminowego planu wyp∏acalnoÊci lub programunaprawczego.


9. Wynagrodzenie kuratora ustala organ nadzoru,z tym ˝e nie mo˝e ono byç wy˝sze ni˝ wynagrodzenieprezesa zarzàdu zak∏adu ubezpieczeƒ, w którym usta-nowiono kuratora. Koszty zwiàzane z wykonaniemfunkcji kuratora obcià˝ajà koszty dzia∏alnoÊci zak∏aduubezpieczeƒ.

Art. 189. 1. Organ nadzoru mo˝e ustanowiç, w dro-dze decyzji, zarzàd komisaryczny w celu doprowadze-nia do prawid∏owych stosunków finansowych w przy-padku, gdy zak∏ad ubezpieczeƒ:

1) nie przed∏o˝y krótkoterminowego planu wyp∏acal-noÊci lub organ nadzoru odmówi jego zatwierdze-nia lub

2) nie zrealizuje w terminie krótkoterminowego planuwyp∏acalnoÊci, lub

3) w ka˝dym innym przypadku zagro˝enia wyp∏acal-noÊci zak∏adu ubezpieczeƒ.

2. Organ nadzoru mo˝e ustanowiç zarzàd komisa-ryczny w przypadku zaistnienia w zak∏adzie ubezpie-czeƒ sytuacji niemo˝noÊci wykonywania przez organytego zak∏adu ubezpieczeƒ powierzonych im zadaƒ, como˝e w istotny sposób zagroziç interesom ubezpiecza-jàcych, ubezpieczonych, uposa˝onych lub uprawnio-nych z umów ubezpieczenia, a tak˝e gdy organy zak∏a-du ubezpieczeƒ wykonujà powierzone im zadania z ra-˝àcym naruszeniem interesów zak∏adu ubezpieczeƒ,ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa˝onych lubuprawnionych z umów ubezpieczenia w szczególnoÊciprzez doprowadzanie do sytuacji, w której zak∏ad ubez-pieczeƒ nie b´dzie w stanie wyp∏acaç nale˝nych Êwiad-czeƒ.

3. Decyzja, o której mowa w ust. 1 i 2, jest natych-miast wykonalna.

4. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy orazskarg´ do sàdu administracyjnego na decyzj´ o usta-nowieniu zarzàdu komisarycznego mo˝e wnieÊç radanadzorcza zak∏adu ubezpieczeƒ.

5. Ustanowienie zarzàdu komisarycznego podlegazg∏oszeniu do Krajowego Rejestru Sàdowego. Zg∏o-szenia dokonuje zarzàd komisaryczny w dniu jegoustanowienia.

6. Ustanowienie zarzàdu komisarycznego nie wp∏y-wa na prawa i obowiàzki zak∏adu ubezpieczeƒ, z wyjàt-kiem zmian okreÊlonych w ustawie.

7. Z dniem ustanowienia zarzàdu komisarycznego:

1) zostaje odwo∏any zarzàd zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) ustanowione prokury i pe∏nomocnictwa wygasajà;

3) prawa i obowiàzki innych organów zak∏adu ubez-pieczeƒ ulegajà zawieszeniu na okres zarzàdu ko-misarycznego, z zastrze˝eniem ust. 4.

8. Zarzàd komisaryczny ma prawo podejmowaniadecyzji we wszelkich sprawach zastrze˝onych w prze-

pisach prawa i statucie do w∏aÊciwoÊci zarzàdu, radynadzorczej i walnego zgromadzenia zak∏adu ubezpie-czeƒ.

9. Organ nadzoru wydaje decyzj´ o odwo∏aniu za-rzàdu komisarycznego w ka˝dym przypadku, w którymprzesta∏y istnieç przes∏anki ustanowienia zarzàdu ko-misarycznego albo zosta∏a zarzàdzona likwidacja przy-musowa albo zak∏ad ubezpieczeƒ zosta∏ postawionyw stan upad∏oÊci.

10. Zarzàd komisaryczny w porozumieniu z orga-nem nadzoru podejmuje wszelkie niezb´dne czynnoÊciw celu zabezpieczenia interesów ubezpieczajàcych,ubezpieczonych, uposa˝onych lub uprawnionychz umów ubezpieczenia.

11. Organ nadzoru w decyzji o ustanowieniu zarzà-du komisarycznego okreÊla dzieƒ ustanowienia zarzà-du komisarycznego i okres, na jaki jest ustanowiony za-rzàd komisaryczny, a tak˝e wskazuje, czy okres ten mo-˝e byç przed∏u˝any.

12. Organ nadzoru po wydaniu decyzji, o której mo-wa w ust. 1 i 2, w formie pisemnej okreÊla liczb´ cz∏on-ków i sk∏ad zarzàdu komisarycznego, a tak˝e szczegó-∏owe zadania, sposób wykonywania zadaƒ, zasady re-prezentacji oraz wynagrodzenie zarzàdu komisarycz-nego.

13. Wynagrodzenie cz∏onków zarzàdu komisarycz-nego nie mo˝e byç wy˝sze ni˝ wynagrodzenie cz∏on-ków dotychczasowego zarzàdu zak∏adu ubezpieczeƒ.Koszty zarzàdu komisarycznego obcià˝ajà zak∏ad ubez-pieczeƒ.

14. Cz∏onkowie zarzàdu komisarycznego otrzymujàw razie potrzeby urlop bezp∏atny w macierzystym za-k∏adzie pracy na czas pe∏nienia tej funkcji. Okres bez-p∏atnego urlopu zalicza si´ do okresów pracy oraz in-nych okresów, od których zale˝y nabycie uprawnieƒpracowniczych.

15. Decyzja o ustanowieniu zarzàdu komisaryczne-go jest wykonalna z dniem wskazanym w decyzji.

Art. 190. Likwidacja zak∏adu ubezpieczeƒ nast´pu-je w przypadku:

1) podj´cia uchwa∏y walnego zgromadzenia zak∏aduubezpieczeƒ o rozwiàzaniu zak∏adu ubezpieczeƒ (li-kwidacja dobrowolna);

2) zarzàdzenia likwidacji przez organ nadzoru (likwida-cja przymusowa).

Art. 191. W przypadku otwarcia likwidacji:

1) zak∏ad ubezpieczeƒ nie mo˝e zawieraç umów ubez-pieczenia;

2) umowy ju˝ zawarte nie mogà byç przed∏u˝ane i nieprzed∏u˝ajà si´;



Art. 192. 1. O zamiarze podj´cia uchwa∏y o rozwià-zaniu zak∏adu ubezpieczeƒ organ zwo∏ujàcy walnezgromadzenie zak∏adu ubezpieczeƒ jest obowiàzany,nie póêniej ni˝ 30 dni przed zwo∏aniem walnego zgro-madzenia, zawiadomiç organ nadzoru.

2. W zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, za-wiadamiajàcy okreÊla:

1) przyczyny rozwiàzania zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) osoby majàce pe∏niç funkcje likwidatorów.

3. Organ nadzoru mo˝e, w terminie 30 dni od dniaotrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1,wyraziç, w drodze decyzji, sprzeciw, w przypadku gdyrozwiàzanie zak∏adu ubezpieczeƒ zagra˝a interesomubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa˝onych lubuprawnionych z umów ubezpieczenia. W przypadkuzg∏oszenia sprzeciwu organ, który zwo∏a∏ walne zgro-madzenie zak∏adu ubezpieczeƒ, jest obowiàzany doniezw∏ocznego odwo∏ania posiedzenia.

4. Organ nadzoru, z wa˝nych powodów, mo˝e wy-znaczyç, w drodze decyzji, likwidatorów z urz´du.

Art. 193. 1. Organ nadzoru mo˝e zarzàdziç likwida-cj´ przymusowà zak∏adu ubezpieczeƒ, je˝eli:

1) zak∏ad ubezpieczeƒ wykonuje dzia∏alnoÊç z naru-szeniem prawa lub statutu lub planu dzia∏alnoÊcinie zapewniajàc zdolnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ dowykonywania zobowiàzaƒ;

2) zak∏ad ubezpieczeƒ nie zrealizuje w terminie planuprzywrócenia prawid∏owych stosunków finanso-wych albo krótkoterminowego planu wyp∏acalno-Êci;

3) walne zgromadzenie zak∏adu ubezpieczeƒ nie po-dejmie uchwa∏y o pokryciu straty finansowej albostrata finansowa nie zostanie pokryta w terminiei w sposób okreÊlony w uchwale;

4) zarzàd komisaryczny nie doprowadzi∏ do przywró-cenia prawid∏owych stosunków finansowych za-k∏adu ubezpieczeƒ w ustalonym terminie;

5) zak∏ad ubezpieczeƒ nie spe∏nia Êwiadczeƒ z tytu∏uumów ubezpieczenia albo spe∏nia je z opóênieniemlub cz´Êciowo;

6) zosta∏o cofni´te zezwolenie na wykonywanie dzia-∏alnoÊci ubezpieczeniowej w zakresie ca∏ej dzia∏al-noÊci.

2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, jest natychmiastwykonalna.

Art. 194. 1. W przypadku zarzàdzenia likwidacjiprzymusowej organ nadzoru:

1) wyznacza likwidatora;

2) powiadamia pisemnie o otwarciu likwidacji zna-nych sobie wierzycieli zak∏adu ubezpieczeƒ;

3) powiadamia o otwarciu likwidacji organy nadzorupaƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej.

2. Organ nadzoru og∏asza otwarcie likwidacjiw Dzienniku Urz´dowym Unii Europejskiej.

Art. 195. 1. Likwidator posiada umocowanie do wy-konywania obowiàzków, wynikajàcych z prowadzone-go post´powania likwidacyjnego w stosunku do zak∏a-du ubezpieczeƒ, tak˝e na terytorium paƒstw cz∏onkow-skich Unii Europejskiej, z zachowaniem prawa krajo-wego tych paƒstw.

2. Likwidator posiadajàcy umocowanie do wykony-wania obowiàzków wynikajàcych z prowadzonegoprzymusowego post´powania likwidacyjnego w sto-sunku do zagranicznego zak∏adu ubezpieczeƒ majàce-go siedzib´ w paƒstwie cz∏onkowskim Unii Europej-skiej posiada takie same uprawnienia jak likwidator,o którym mowa w ust. 1.

Art. 196. Informacja o likwidacji zak∏adu ubezpie-czeƒ podlega wpisowi do w∏aÊciwych rejestrówpaƒstw cz∏onkowskich Unii Europejskiej, w których za-k∏ad ubezpieczeƒ wykonuje dzia∏alnoÊç, zgodniez przepisami rozdzia∏u 7.

Art. 197. Likwidator sk∏ada organowi nadzoru:

1) bilans otwarcia likwidacji i sprawozdanie likwida-cyjne, sporzàdzone w terminie wyznaczonym przezorgan nadzoru — niezw∏ocznie po ich sporzàdze-niu;

2) sprawozdanie finansowe za ka˝dy rok likwidacji,w terminie ustalonym dla zak∏adów ubezpieczeƒ;

3) sprawozdania o przebiegu likwidacji, w terminachi w sposób okreÊlonych przez organ nadzoru.

Art. 198. Likwidator ma obowiàzek niezw∏ocznegozawiadomienia organu nadzoru o ukoƒczeniu likwida-cji.

Art. 199. 1. W przypadku likwidacji zak∏adu ubez-pieczeƒ aktywa stanowiàce pokrycie rezerw technicz-no-ubezpieczeniowych tworzà osobnà mas´ przezna-czonà na zaspokojenie roszczeƒ z tytu∏u umów ubez-pieczenia.

2. Inne zobowiàzania zak∏adu ubezpieczeƒ mogàbyç pokryte z aktywów stanowiàcych pokrycie rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych wy∏àcznie po zaspoko-jeniu wszystkich roszczeƒ z tytu∏u umów ubezpiecze-nia.

Art. 200. 1. Do likwidacji towarzystw ubezpieczeƒwzajemnych, z wyjàtkiem ma∏ych towarzystw ubezpie-czeƒ wzajemnych, stosuje si´ odpowiednio przepisyKodeksu spó∏ek handlowych.

2. Likwidacja ma∏ego towarzystwa ubezpieczeƒwzajemnych nast´puje w sposób okreÊlony w uchwa-le walnego zgromadzenia. W przypadku stwierdzeniaprzez organ nadzoru niepodj´cia lub niewykonywania


czynnoÊci likwidacyjnych wobec ma∏ego towarzystwaubezpieczeƒ wzajemnych, do likwidacji towarzystwastosuje si´ odpowiednio przepisy Kodeksu spó∏ek han-dlowych.

Art. 201. W przypadku likwidacji zak∏adu ubezpie-czeƒ zobowiàzania wynikajàce z umów koasekuracjizawartych na terytorium paƒstw cz∏onkowskich UniiEuropejskiej b´dà zaspokajane w ten sam sposób, jakzobowiàzania wynikajàce z innych umów ubezpiecze-nia zawartych przez ten zak∏ad ubezpieczeƒ.

Rozdzia∏ 13

Zasady sprawowania nadzoru ubezpieczeniowego

Art. 202. 1. Organ nadzoru sprawuje nadzór nad za-k∏adami ubezpieczeƒ wykonujàcymi dzia∏alnoÊç ubez-pieczeniowà na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Do zadaƒ organu nadzoru nale˝y w szczególno-Êci:

1) ochrona interesów ubezpieczajàcych, ubezpieczo-nych, uposa˝onych lub uprawnionych z umówubezpieczenia, przez zapobieganie sytuacji, w któ-rej zak∏ad ubezpieczeƒ nie b´dzie w stanie wyp∏a-caç tym osobom nale˝nego Êwiadczenia;

2) wydawanie zezwoleƒ na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej;

3) podejmowanie innych dzia∏aƒ okreÊlonych w usta-wie.

Art. 203. 1. Post´powanie przed organem nadzorutoczy si´ w trybie Kodeksu post´powania administra-cyjnego, z uwzgl´dnieniem przepisów ustawy.

2. Od decyzji organu nadzoru przys∏uguje wnioseko ponowne rozpatrzenie sprawy.

3. Organ nadzoru mo˝e nadaç decyzji rygor natych-miastowej wykonalnoÊci równie˝ je˝eli wymaga tegointeres ubezpieczajàcych, ubezpieczonych, uposa˝o-nych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

Art. 204. 1. W przypadku ubezpieczeniowej grupykapita∏owej, w sk∏ad której wchodzi zak∏ad ubezpieczeƒmajàcy siedzib´ na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej oraz zak∏ad ubezpieczeƒ majàcy siedzib´ pozagranicami Rzeczypospolitej Polskiej, organ nadzorumo˝e zawrzeç z w∏aÊciwymi organami paƒstw cz∏on-kowskich Unii Europejskiej porozumienie, które z w∏a-Êciwych organów b´dà sprawowa∏y dodatkowy nad-zór nad tà ubezpieczeniowà grupà kapita∏owà.

2. Organ nadzoru, na zasadach wzajemnoÊci, sto-sownie do porozumieƒ mo˝e, na wniosek organu nad-zoru paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej, prze-prowadziç kontrol´ ubezpieczeniowej grupy kapita∏o-wej lub poszczególnych zak∏adów ubezpieczeƒ wcho-dzàcych w jej sk∏ad lub umo˝liwiç przeprowadzenie ta-kiej kontroli bezpoÊrednio przez organ nadzoru paƒ-stwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej.

Art. 205. 1. W przeprowadzonej przez organ nadzo-ru kontroli, o której mowa w art. 208, oddzia∏u krajowe-go zak∏adu ubezpieczeƒ mo˝e uczestniczyç w∏aÊciwyorgan paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej,w którym krajowy zak∏ad ubezpieczeƒ wykonuje dzia-∏alnoÊç ubezpieczeniowà przez oddzia∏, je˝eli organ tenz∏o˝y taki wniosek.

2. Organ nadzoru mo˝e wystàpiç do w∏aÊciwegoorganu paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej,w którym ma siedzib´ zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒwykonujàcy dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowà na teryto-rium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddzia∏, o uczest-niczenie w przeprowadzanej w tym oddziale kontrolidzia∏alnoÊci i stanu majàtkowego zagranicznego zak∏a-du ubezpieczeƒ.

Art. 206. W przypadku stwierdzenia nieprawid∏o-woÊci w przeprowadzonym badaniu sprawozdania fi-nansowego na zlecenie zak∏adu ubezpieczeƒ, organnadzoru mo˝e zobowiàzaç zak∏ad ubezpieczeƒ do zle-cenia bieg∏ym rewidentom badania prawid∏owoÊcii rzetelnoÊci wszystkich sprawozdaƒ finansowych spo-rzàdzanych przez zak∏ad ubezpieczeƒ oraz kontroliksiàg rachunkowych majàcej na celu badanie gospo-darki finansowej i wyp∏acalnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ.Badanie nie mo˝e byç zlecone ponownie bieg∏emu re-widentowi, który dokona∏ badania sprawozdania,w którym stwierdzono nieprawid∏owoÊci.

Art. 207. 1. Organ nadzoru mo˝e ˝àdaç od zak∏aduubezpieczeƒ informacji i wyjaÊnieƒ dotyczàcych dzia-∏alnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ i jego gospodarki finan-sowej.

2. Organ nadzoru mo˝e za˝àdaç okresowego prze-kazywania przez zak∏ad ubezpieczeƒ danych okreÊlo-nych przez organ nadzoru.

3. Organ nadzoru mo˝e ˝àdaç od zak∏adu ubezpie-czeƒ przedstawienia wzorów umów ubezpieczenia, in-formacji o poszczególnych produktach oferowanychna podstawie indywidualnych negocjacji z ubezpiecza-jàcymi, wniosków o zawarcie ubezpieczenia, taryf sk∏a-dek ubezpieczeniowych i innych formularzy lub innychdrukowanych dokumentów stosowanych przez zak∏adubezpieczeƒ przy zawieraniu umów.

Art. 208. 1. Organ nadzoru mo˝e przeprowadzaç,w ka˝dym czasie, kontrol´ dzia∏alnoÊci i stanu majàtko-wego zak∏adu ubezpieczeƒ.

2. W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, organnadzoru mo˝e przeprowadziç w ka˝dym czasie kontro-l´ dzia∏alnoÊci i stanu majàtkowego podmiotów, którewykonujà czynnoÊci ubezpieczeniowe w imieniu i narzecz zak∏adu ubezpieczeƒ w zakresie tych czynnoÊci.

3. Kontrola dzia∏alnoÊci i stanu majàtkowego zak∏a-du ubezpieczeƒ jest przeprowadzana przez upowa˝nio-nych przez organ nadzoru pracowników Urz´du two-rzàcych zespó∏ inspekcyjny.

4. Pracownicy, o których mowa w ust. 3, w zakresieustalonym w upowa˝nieniu organu nadzoru, majà pra-wo do:


1) wst´pu do wszystkich pomieszczeƒ kontrolowane-go zak∏adu ubezpieczeƒ;

2) swobodnego dost´pu do oddzielnego pomieszcze-nia biurowego i Êrodków ∏àcznoÊci;

3) wglàdu do wszelkich dokumentów kontrolowane-go zak∏adu ubezpieczeƒ oraz ˝àdania sporzàdzeniakopii, odpisów i wyciàgów z tych dokumentów;

4) wglàdu do danych zawartych w systemie informa-tycznym kontrolowanego zak∏adu ubezpieczeƒoraz ˝àdania sporzàdzenia kopii lub wyciàgówz tych danych, w tym w formie elektronicznej;

5) wglàdu do wszelkich dokumentów poÊrednikaubezpieczeniowego kontrolowanego zak∏aduubezpieczeƒ oraz ̋ àdania sporzàdzenia kopii, odpi-sów i wyciàgów z tych dokumentów;

6) ˝àdania wyjaÊnieƒ ustnych lub pisemnych od pra-cowników i poÊredników ubezpieczeniowych kon-trolowanego zak∏adu ubezpieczeƒ, w tym w formieelektronicznej;

7) ˝àdania sporzàdzenia niezb´dnych danych, w tymw formie elektronicznej;

8) zabezpieczenia dokumentów i innych dowodów.

5. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, zakres i trybprzeprowadzania kontroli dzia∏alnoÊci i stanu majàtko-wego zak∏adu ubezpieczeƒ oraz podmiotów, które wy-konujà czynnoÊci ubezpieczeniowe w imieniu i na rzeczzak∏adu ubezpieczeƒ, uwzgl´dniajàc koniecznoÊç za-pewnienia skutecznej kontroli.

Art. 209. 1. Organ nadzoru mo˝e wydawaç zalece-nia w stosunku do zak∏adu ubezpieczeƒ w celu:

1) zapewnienia zgodnoÊci dzia∏alnoÊci zak∏adu ubez-pieczeƒ z przepisami prawa, statutu lub planemdzia∏alnoÊci;

2) zapewnienia trwa∏ej zdolnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒdo wykonywania zobowiàzaƒ;

3) zapobie˝enia naruszaniu interesów ubezpieczajà-cych, ubezpieczonych, uposa˝onych lub uprawnio-nych z umów ubezpieczenia.

2. W przypadku gdy zak∏ad ubezpieczeƒ nie wyko-nuje w wyznaczonym terminie zaleceƒ, o których mo-wa w ust. 1, organ nadzoru mo˝e, w drodze decyzji, zo-bowiàzaç zak∏ad ubezpieczeƒ do wykonania tych zale-ceƒ.

Art. 210. 1. Organ nadzoru mo˝e nakazaç zak∏ado-wi ubezpieczeƒ rozwiàzanie w wyznaczonym terminieumowy, na podstawie której zlecono wykonywanieczynnoÊci, o których mowa w art. 3 ust. 4 pkt 1—6 orazust. 5, w przypadku stwierdzenia, ˝e zlecone czynnoÊciwykonywane sà z naruszeniem prawa.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, nie sto-suje si´ przewidzianych w umowie ograniczeƒ w zakre-

sie mo˝liwoÊci i terminów jej rozwiàzywania lub wypo-wiadania.

3. W przypadku nierozwiàzania umowy w wyzna-czonym terminie organ nadzoru mo˝e na∏o˝yç na za-k∏ad ubezpieczeƒ kary pieni´˝ne, o których mowaw art. 212 ust. 1 pkt 1 i 2.

Art. 211. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ zawiadamia organnadzoru o terminie walnego zgromadzenia zak∏aduubezpieczeƒ, w terminie 7 dni przed datà posiedzenia.

2. Organ nadzoru mo˝e delegowaç swojego przed-stawiciela do udzia∏u w posiedzeniu walnego zgroma-dzenia zak∏adu ubezpieczeƒ.

3. Przedstawiciel organu nadzoru mo˝e zabieraçg∏os we wszystkich sprawach na walnym zgromadze-niu zak∏adu ubezpieczeƒ.

4. Organ nadzoru mo˝e ˝àdaç od organów zak∏aduubezpieczeƒ zwo∏ania, w okreÊlonym terminie, walne-go zgromadzenia zak∏adu ubezpieczeƒ lub umieszcze-nia okreÊlonych spraw w porzàdku obrad najbli˝szegowalnego zgromadzenia.

5. Je˝eli w terminie 14 dni od dnia przedstawienia˝àdania, o którym mowa w ust. 4, walne zgromadzeniezak∏adu ubezpieczeƒ nie zostanie zwo∏ane w terminieokreÊlonym przez organ nadzoru lub okreÊlone sprawynie zostanà umieszczone w porzàdku obrad najbli˝sze-go walnego zgromadzenia, organ nadzoru zwo∏ujewalne zgromadzenie zak∏adu ubezpieczeƒ lub umiesz-cza okreÊlone sprawy w porzàdku obrad najbli˝szegowalnego zgromadzenia. Koszty zwo∏ania i odbycia wal-nego zgromadzenia ponosi zak∏ad ubezpieczeƒ.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 4 i 5, or-gan nadzoru deleguje swojego przedstawiciela doudzia∏u w walnym zgromadzeniu zak∏adu ubezpieczeƒ.

Art. 212. 1. Je˝eli zak∏ad ubezpieczeƒ nie wykonujew wyznaczonym terminie decyzji, o której mowaw art. 209 ust. 2, lub wykonuje dzia∏alnoÊç z narusze-niem przepisów prawa, statutu, zawartych umówubezpieczenia lub planu dzia∏alnoÊci lub nie udziela in-formacji lub wyjaÊnieƒ, organ nadzoru mo˝e, w drodzedecyzji:

1) nak∏adaç na cz∏onków zarzàdu zak∏adu ubezpieczeƒlub prokurentów kary pieni´˝ne do wysokoÊci od-powiadajàcej trzykrotnemu przeci´tnemu mie-si´cznemu wynagrodzeniu z ostatnich 12 miesi´cy;

2) nak∏adaç na zak∏ad ubezpieczeƒ kary pieni´˝ne dowysokoÊci 0,5 % sk∏adki przypisanej brutto uzyska-nej przez zak∏ad ubezpieczeƒ w roku poprzednim,a w przypadku gdy zak∏ad ubezpieczeƒ nie prowa-dzi∏ dzia∏alnoÊci lub mia∏ zbiór sk∏adki przypisanejponi˝ej 20 mln z∏otych do wysokoÊci 100 000 z∏o-tych;

3) zawieszaç w czynnoÊciach cz∏onków zarzàdu zak∏a-du ubezpieczeƒ do czasu rozpatrzenia wnioskuo ich odwo∏anie, na najbli˝szym posiedzeniu orga-


nu uprawnionego do ich odwo∏ania; zawieszeniew czynnoÊciach polega na wy∏àczeniu z podejmo-wania decyzji za zak∏ad ubezpieczeƒ, w tym w za-kresie jego praw i obowiàzków majàtkowych;

4) zwo∏aç posiedzenie zarzàdu lub rady nadzorczej za-k∏adu ubezpieczeƒ, z okreÊlonym porzàdkiem ob-rad.

2. Organ nadzoru mo˝e wyst´powaç do w∏aÊciwe-go organu zak∏adu ubezpieczeƒ z wnioskiem o odwo∏a-nie cz∏onka zarzàdu lub odwo∏anie udzielonej prokury.

3. Wp∏ywy z tytu∏u kar pieni´˝nych, o których mo-wa w ust. 1 pkt 1 i 2, stanowià dochód bud˝etu paƒ-stwa.

Art. 213. 1. Organ nadzoru poinformuje KomisjÉuropejskà o udzieleniu zezwolenia na wykonywaniedzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej zak∏adowi ubezpieczeƒ,b´dàcemu podmiotem zale˝nym od podmiotu domi-nujàcego majàcego siedzib´ w paƒstwie nieb´dàcympaƒstwem cz∏onkowskim Unii Europejskiej.

2. W przypadku gdy podmiot dominujàcy, o którymmowa w ust. 1, jest zak∏adem ubezpieczeƒ, organ nad-zoru wraz z informacjà, o której mowa w ust. 1, przeka-zuje Komisji Europejskiej informacje o strukturze kapi-ta∏owej ubezpieczeniowej grupy kapita∏owej.

Art. 214. 1. Organ nadzoru informuje Komisj´ Eu-ropejskà o wszelkich trudnoÊciach, na które w paƒ-stwach nieb´dàcych paƒstwami cz∏onkowskimi UniiEuropejskiej napotykajà krajowe zak∏ady ubezpieczeƒ,które zamierzajà wykonywaç dzia∏alnoÊç ubezpiecze-niowà na terytorium tych paƒstw.

2. Organ nadzoru na wniosek Komisji Europejskiejprzeka˝e informacje o:

1) wnioskach o udzielenie zezwolenia na wykonywa-nie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej przez zak∏adubezpieczeƒ b´dàcy podmiotem zale˝nym od pod-miotu dominujàcego majàcego siedzib´ w paƒ-stwie nieb´dàcym paƒstwem cz∏onkowskim UniiEuropejskiej;

2) posiadanych przez siebie informacjach o zamiarzezak∏adu ubezpieczeƒ b´dàcego podmiotem zale˝-nym od podmiotu dominujàcego majàcego siedzi-b´ w paƒstwie nieb´dàcym paƒstwem cz∏onkow-skim Unii Europejskiej, o nabyciu lub objćiu akcjilub udzia∏ów w zak∏adzie ubezpieczeƒ majàcymsiedzib´ w paƒstwie cz∏onkowskim Unii Europej-skiej, który w wyniku tego nabycia lub objćia sta-nie si´ podmiotem zale˝nym.

3. W przypadku podjćia przez Komisj´ Europejskàodpowiedniej decyzji organ nadzoru ogranicza lub za-wiesza wydanie decyzji w zakresie:

1) zezwolenia na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiejprzez zagraniczny zak∏ad ubezpieczeƒ z paƒstwa

nieb´dàcego paƒstwem cz∏onkowskim Unii Euro-pejskiej;

2) nabycia lub objćia akcji lub praw z akcji, o którymmowa w art. 36, przez podmiot, którego siedzibaznajduje si´ w paƒstwie nieb´dàcym paƒstwemcz∏onkowskim Unii Europejskiej lub przez podmiotzale˝ny od takiego podmiotu.

4. Przepisu ust. 2 nie stosuje si´ do zagranicznychzak∏adów ubezpieczeƒ, które posiadajà zezwolenie nawykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej na teryto-rium paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Europejskiej.

Rozdzia∏ 14

Ubezpieczeniowy samorzàd gospodarczy

Art. 215. Krajowe zak∏ady ubezpieczeƒ i zagranicz-ne zak∏ady ubezpieczeƒ wykonujàce dzia∏alnoÊç na te-rytorium Rzeczypospolitej Polskiej tworzà ubezpiecze-niowy samorzàd gospodarczy.

Art. 216. 1. Polska Izba Ubezpieczeƒ, zwana dalej„Izbà”, jest organizacjà ubezpieczeniowego samorzà-du gospodarczego, reprezentujàcà zak∏ady ubezpie-czeƒ, o których mowa w art. 215, i które z mocy ustawysà cz∏onkami Izby, dzia∏ajàcej na rzecz rozwiàzywaniaproblemów rynku ubezpieczeƒ w Rzeczypospolitej Pol-skiej.

2. Izba posiada osobowoÊç prawnà.

Art. 217. 1. Cz∏onkostwo w Izbie jest obowiàzkowei powstaje z chwilà podjćia przez zak∏ad ubezpieczeƒ,o którym mowa w art. 215, dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Cz∏onkostwo w Izbie ustaje z chwilà podjćiauchwa∏y o likwidacji dobrowolnej lub z chwilà, gdy de-cyzja o likwidacji przymusowej sta∏a si´ prawomocna.

Art. 218. 1. Organami Izby sà:

1) Walne Zgromadzenie Polskiej Izby Ubezpieczeƒ,zwane dalej „Walnym Zgromadzeniem Izby”;

2) Zarzàd Polskiej Izby Ubezpieczeƒ, sk∏adajàcy si´z Prezesa Zarzàdu, który jest Prezesem Izby, i z po-zosta∏ych cz∏onków Zarzàdu, w tym Wiceprezesów,których liczb´ okreÊla statut Izby;

3) Komisja Rewizyjna Polskiej Izby Ubezpieczeƒ.

2. Wybory do organów Izby sà powszechne i odby-wajà si´ w g∏osowaniu tajnym.

3. Kadencja organów, o których mowa w ust. 1pkt 2 i 3, nie mo˝e byç d∏u˝sza ni˝ 4 lata.

Art. 219. 1. Statut Izby i jego zmiany sà uchwalaneprzez Walne Zgromadzenie Izby bezwzgl´dnà wi´kszo-Êcià g∏osów przy obecnoÊci co najmniej po∏owyuprawnionych do g∏osowania.


2. Statut Izby okreÊla w szczególnoÊci:

1) nazw´ Izby i jej siedzib´;

2) zadania Izby i formy ich realizacji;

3) zakres uprawnieƒ organów Izby oraz tryb ich wybo-ru;

4) prawa i obowiàzki cz∏onków Izby;

5) zasady gospodarki finansowej Izby oraz zasady wy-konywania dzia∏alnoÊci gospodarczej;

6) struktur´ organizacyjnà Izby.

Art. 220. 1. Podstawowymi zadaniami Izby jest re-prezentowanie i podejmowanie dzia∏aƒ w celu ochro-ny wspólnych interesów cz∏onków Izby, wspó∏dzia∏a-nie w zapobieganiu zagro˝eniom rynku ubezpieczeƒ,kszta∏towanie, upowszechnianie i czuwanie nad prze-strzeganiem zasad uczciwej konkurencji i zasad etykiw dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej.

2. Do zadaƒ Izby nale˝y w szczególnoÊci:

1) reprezentowanie cz∏onków Izby wobec organóww∏adzy publicznej oraz podejmowanie dzia∏aƒw celu ochrony ich interesów;

2) wyra˝anie opinii o projektach aktów prawnych za-wierajàcych regulacje dotyczàce dzia∏alnoÊci ubez-pieczeniowej, lub z nià zwiàzane, i wspó∏dzia∏aniena wniosek przy ich opracowywaniu;

3) reprezentowanie cz∏onków Izby w mi´dzynarodo-wych organizacjach ubezpieczeniowych;

4) wspó∏dzia∏anie z organizacjami, stowarzyszeniamii instytucjami krajowymi i zagranicznymi w zakre-sie ubezpieczeƒ;

5) inicjowanie i wykonywanie dzia∏alnoÊci edukacyj-nej i informacyjnej w dziedzinie ubezpieczeƒ orazwspó∏praca w zakresie szkolenia i doskonalenia za-wodowego kadr ubezpieczeniowych;

6) pozyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i prze-kazywanie informacji o funkcjonowaniu rynkówubezpieczeniowych w kraju i za granicà oraz opra-cowywanie na ich podstawie i udost´pnianie dlapotrzeb dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej analiz i pro-gnoz oraz wydawanie biuletynu Izby;

7) tworzenie i wykonywanie informatycznych baz da-nych w zakresie statystyki ubezpieczeniowej,a w szczególnoÊci danych o przebiegu szkodowo-Êci w poszczególnych rodzajach ubezpieczeƒ orazbaz danych niezb´dnych do przeciwdzia∏ania prze-st´pczoÊci ubezpieczeniowej, w tym informacjio wyp∏aconych odszkodowaniach lub Êwiadcze-niach oraz agentach ubezpieczeniowych, z którymizak∏ad ubezpieczeƒ rozwiàza∏ umow´ agencyjnài osobach, przeciwko którym by∏o prowadzone po-st´powanie karne w zwiàzku z podejrzeniem pope∏-nienia przez nie przest´pstwa na szkod´ zak∏aduubezpieczeƒ, zakoƒczone wyrokiem skazujàcymlub warunkowym umorzeniem post´powania;

8) stwarzanie mo˝liwoÊci polubownego i pojednaw-czego rozstrzygania sporów mi´dzy cz∏onkami Izby.

3. Ustalenie zakresu pozyskiwanych informacji i da-nych od zak∏adów ubezpieczeƒ, o których mowa w ust. 2pkt 6 i 7, wymaga uchwa∏y Walnego Zgromadzenia Izby.

4. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych w porozumieniu z Ministrem SprawiedliwoÊci,po zasi´gni´ciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeƒ, okre-Êli, w drodze rozporzàdzenia, szczegó∏owy zakres da-nych gromadzonych w bazach danych, o których mo-wa w ust. 2 pkt 7, w odniesieniu do agentów ubezpie-czeniowych, z którymi zak∏ad ubezpieczeƒ rozwiàza∏umow´ agencyjnà, oraz w odniesieniu do osób prawo-mocnie skazanych lub w stosunku do których zosta∏owarunkowo umorzone post´powanie karne w przy-padku pope∏nienia przez nie przest´pstwa na szkod´zak∏adu ubezpieczeƒ, a tak˝e okres przechowywaniatych danych, uwzgl´dniajàc w szczególnoÊci przepisyo ochronie danych osobowych oraz przepisy regulujà-ce funkcjonowanie Krajowego Rejestru Karnego.

Art. 221. Izba, w przypadku naruszenia przez cz∏on-ka Izby zasad, o których mowa w art. 220, podejmujedzia∏ania i stosuje Êrodki okreÊlone w statucie i uchwa-∏ach Walnego Zgromadzenia Izby.

Art. 222. Izba mo˝e wykonywaç dzia∏alnoÊç gospo-darczà w ramach przedsi´biorcy powo∏anego przezWalne Zgromadzenie Izby.

Art. 223. 1. Majàtek Izby powstaje ze sk∏adek cz∏on-kowskich, dotacji, darowizn, spadków, zapisów, docho-dów z majàtku Izby oraz dochodów z dzia∏alnoÊci go-spodarczej, o której mowa w art. 222.

2. Dochód z dzia∏alnoÊci gospodarczej s∏u˝y do re-alizacji zadaƒ Izby i nie mo˝e byç przeznaczony do po-dzia∏u mi´dzy jej cz∏onków.

3. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych okreÊli, w drodze rozporzàdzenia, wysokoÊçsk∏adki cz∏onkowskiej p∏aconej przez zak∏ady ubezpie-czeƒ na rzecz Izby, uwzgl´dniajàc zadania Izby okreÊlo-ne w ustawie.

4. Sposób op∏acania i egzekwowania sk∏adki orazustalania wysokoÊci odsetek za nieterminowe jej op∏a-canie okreÊla statut Izby.

Rozdzia∏ 15

Przepisy karne

Art. 224. 1. Kto bioràc udzia∏ w czynnoÊciach majà-cych na celu powstanie zak∏adu ubezpieczeƒ albo b´-dàc cz∏onkiem zarzàdu lub rady nadzorczej zak∏aduubezpieczeƒ lub likwidatorem dzia∏a na szkod´ zak∏aduubezpieczeƒ

podlega grzywnie i karze pozbawienia wolnoÊci dolat 5.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza si´ czynuokreÊlonego w ust. 1, dzia∏ajàc w imieniu osoby prawnej.


Art. 225. 1. Kto bez wymaganego zezwolenia wyko-nuje czynnoÊci ubezpieczeniowe

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoÊci al-bo pozbawienia wolnoÊci do lat 2.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza si´ czynuokreÊlonego w ust. 1, dzia∏ajàc w imieniu osoby praw-nej.

Art. 226. 1. Kto nie b´dàc uprawnionym przez za-k∏ad ubezpieczeƒ zawiera w jego imieniu umowy ubez-pieczenia


2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza si´ czynuokreÊlonego w ust. 1, dzia∏ajàc w imieniu osoby praw-nej.

Art. 227. 1. Kto przy wykonywaniu obowiàzkówokreÊlonych w ustawie og∏asza dane nieprawdziwe al-bo przedstawia je organowi zak∏adu ubezpieczeƒ, w∏a-dzom paƒstwowym lub osobie powo∏anej do rewizji


2. Je˝eli sprawca dzia∏a nieumyÊlnie

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoÊci al-bo pozbawienia wolnoÊci do roku.

Art. 228. Kto b´dàc cz∏onkiem zarzàdu lub radynadzorczej zak∏adu ubezpieczeƒ podaje organowi nad-zoru informacje niezgodne ze stanem faktycznym albow inny sposób wprowadza w b∏àd ten organ


Art. 229. Kto b´dàc cz∏onkiem zarzàdu zak∏aduubezpieczeƒ albo likwidatorem, nie zg∏asza wnioskuo upad∏oÊç zak∏adu ubezpieczeƒ pomimo powstaniawarunków uzasadniajàcych wed∏ug przepisów upa-d∏oÊç zak∏adu ubezpieczeƒ


Art. 230. 1. Kto wykonujàc dzia∏alnoÊç gospodar-czà, nie b´dàc zak∏adem ubezpieczeƒ, u˝ywa w nazwiealbo do okreÊlenia wykonywanej dzia∏alnoÊci lub w re-klamie wyrazów wskazujàcych na wykonywanie dzia-∏alnoÊci ubezpieczeniowej


2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza si´ czynuokreÊlonego w ust. 1, dzia∏ajàc w imieniu osoby prawnej.

Art. 231. Dyrektor g∏ównego oddzia∏u, który nie wy-konuje obowiàzków, o których mowa w art. 123 ust. 4


Art. 232. 1. Kto b´dàc obowiàzany do zachowaniatajemnicy, o której mowa w art. 19 ust. 1, ujawnia jà lubwykorzystuje

podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolnoÊcido lat 3.

2. Je˝eli sprawca dopuszcza si´ czynu, o którymmowa w ust. 1, w celu osiàgni´cia korzyÊci majàtkowejlub osobistej

podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolnoÊcido lat 5.

Rozdzia∏ 16

Zmiany w przepisach obowiàzujàcych

Art. 233. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. — Ko-deks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z póên. zm.6)) wpro-wadza si´ nast´pujàce zmiany:

1) w art. 384 dodaje si´ § 5 w brzmieniu:

„§ 5. W przypadku umowy ubezpieczenia przepisyniniejszego tytu∏u stosuje si´ do stron umo-wy, tak˝e gdy ubezpieczajàcy nie jest konsu-mentem.”;

2) w art. 807 § 2 otrzymuje brzmienie:

„§ 2. W ubezpieczeniach dotyczàcych obrotu z za-granicà mogà byç stosowane warunki ubez-pieczeƒ odbiegajàce od przepisów niniejsze-go tytu∏u.”;

3) art. 812 otrzymuje brzmienie:

„Art. 812. § 1. Przed zawarciem umowy ubezpie-czenia zak∏ad ubezpieczeƒ ma obo-wiàzek dor´czyç ubezpieczajàcemutekst ogólnych warunków ubezpie-czenia.

§ 2. Ogólne warunki ubezpieczenia okre-Êlajà w szczególnoÊci:

1) przedmiot i zakres ubezpieczenia,

2) sposób zawierania umowy ubez-pieczenia,


poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz. 122, z 1982 r. Nr 11, poz. 81,Nr 19, poz. 147 i Nr 30, poz. 210, z 1984 r. Nr 45, poz. 242,z 1985 r. Nr 22, poz. 99, z 1989 r. Nr 3, poz. 11, z 1990 r. Nr 34,poz. 198, Nr 55, poz. 321 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 107,poz. 464 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 17, poz. 78, z 1994 r.Nr 27, poz. 96, Nr 85, poz. 388 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r.Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 114, poz. 542, Nr 139, poz. 646i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 115, poz. 741,Nr 117, poz. 751 i Nr 157, poz. 1040, z 1998 r. Nr 106,poz. 668 i Nr 117, poz. 758, z 1999 r. Nr 52, poz. 532,z 2000 r. Nr 22, poz. 271, Nr 74, poz. 855 i 857, Nr 88,poz. 983 i Nr 114, poz. 1191, z 2001 r. Nr 11, poz. 91, Nr 71,poz. 733, Nr 130, poz. 1450 i Nr 145, poz. 1638, z 2002 r.Nr 113, poz. 984 i Nr 141, poz. 1176 oraz z 2003 r. Nr 49,poz. 408, Nr 60, poz. 535 i Nr 64, poz. 592.


3) zakres i czas trwania odpowie-dzialnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ,

4) prawa i obowiàzki stron umowy,

5) tryb, warunki, sposób oraz prze-s∏anki i terminy wypowiedzeniaumowy przez ubezpieczajàcegolub zak∏ad ubezpieczeƒ,

6) sposób ustalania i op∏acaniask∏adki ubezpieczeniowej lubop∏at pobieranych przez zak∏adubezpieczeƒ oraz metod ich in-deksacji, a tak˝e ich wysokoÊç,

7) sposób indeksacji sk∏adki ubez-pieczeniowej,

8) tryb, warunki oraz sposób doko-nywania zmiany umowy ubez-pieczenia zawartej na czas nie-okreÊlony,

9) sposób ustalania wysokoÊciszkody oraz wyp∏aty odszkodo-wania lub innego Êwiadczenia,

10) sposób i tryb dochodzenia rosz-czeƒ z umowy ubezpieczenia,

11) informacj´ o sàdzie w∏aÊciwymdla rozstrzygni´cia sporu mogà-cego wynikaç z danej umowyubezpieczenia,

12) sum´ ubezpieczenia i warunki jejzmiany.

§ 3. Oprócz obowiàzku, o którym mowaw § 1, zak∏ad ubezpieczeƒ udzielaubezpieczajàcemu, b´dàcemu oso-bà fizycznà, informacji o sposobiei trybie rozpatrywania skarg i za˝a-leƒ zg∏aszanych przez ubezpieczajà-cego lub uprawnionego z umowyubezpieczenia, a tak˝e informacjio organie w∏aÊciwym do ich rozpa-trzenia.

§ 4. Je˝eli umowa ubezpieczenia jest za-warta na okres d∏u˝szy ni˝ szeÊçmiesi´cy ubezpieczajàcy ma prawoodstàpienia od umowy ubezpiecze-nia, w terminie 30 dni, a w przypad-ku gdy ubezpieczajàcy jest przedsi´-biorcà w terminie 7 dni, od dnia za-warcia umowy. Odstàpienie odumowy ubezpieczenia nie zwalniaubezpieczajàcego z obowiàzku za-p∏acenia sk∏adki za okres, w jakimzak∏ad ubezpieczeƒ udziela∏ ochronyubezpieczeniowej.

§ 5. Zastrze˝ony w umowie ubezpiecze-nia termin, w którym wypowiedze-nie umowy nie jest mo˝liwe, nie mo-˝e byç d∏u˝szy ni˝ dwa lata.

§ 6. Umowa ubezpieczenia mo˝e regulo-waç prawa i obowiàzki stron w spo-

sób odbiegajàcy od ogólnych wa-runków ubezpieczenia.

§ 7. Umowa ubezpieczenia zawierajàcaelement mi´dzynarodowy wskazujeprawo w∏aÊciwe dla tej umowyubezpieczenia.

§ 8. Zak∏ad ubezpieczeƒ jest obowiàza-ny, w formie pisemnej pod rygoremniewa˝noÊci, przedstawiç ubezpie-czajàcemu ró˝nice mi´dzy postano-wieniami umowy a ogólnymi wa-runkami. Przepisu nie stosuje si´ doumów ubezpieczenia zawieranychw drodze rokowaƒ.”;

4) w art. 817 § 2 otrzymuje brzmienie:

„§ 2. Gdyby wyjaÊnienie w powy˝szym terminieokolicznoÊci koniecznych do ustalenia odpo-wiedzialnoÊci zak∏adu ubezpieczeƒ albo wy-sokoÊci Êwiadczenia okaza∏o si´ niemo˝liwe,Êwiadczenie powinno byç spe∏nione w ciàgu14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu na-le˝ytej starannoÊci wyjaÊnienie tych okolicz-noÊci by∏o mo˝liwe. Jednak˝e bezspornàcz´Êç Êwiadczenia zak∏ad ubezpieczeƒ powi-nien spe∏niç w terminie przewidzianymw § 1.”;

5) art. 822 otrzymuje brzmienie:

„Art. 822. § 1. Przez umow´ ubezpieczenia odpo-wiedzialnoÊci cywilnej zak∏ad ubez-pieczeƒ zobowiàzuje si´ do zap∏ace-nia okreÊlonego w umowie odszko-dowania za szkody wyrzàdzone oso-bom trzecim, wzgl´dem których od-powiedzialnoÊç za szkod´ ponosiubezpieczajàcy albo osoba, na rzeczktórej zosta∏a zawarta umowa ubez-pieczenia.

§ 2. Umowa ubezpieczenia odpowie-dzialnoÊci cywilnej obejmuje szkody,o których mowa w § 1, b´dàce na-st´pstwem przewidzianego w umo-wie wypadku, który mia∏ miejscew okresie ubezpieczenia.

§ 3. Je˝eli strony tak postanowi∏y, umo-wa mo˝e obejmowaç tak˝e szkodypowsta∏e, ujawnione lub zg∏oszonew okresie ubezpieczenia, b´dàce na-st´pstwem wypadków, które mia∏ymiejsce w okresie przed zawarciemumowy ubezpieczenia, pod warun-kiem ˝e w chwili zawierania umowyich skutki nie by∏y znane ˝adnej zestron, pomimo zachowania przezstrony nale˝ytej starannoÊci.

§ 4. Uprawniony do odszkodowaniaw zwiàzku ze zdarzeniem obj´tymumowà ubezpieczenia odpowie-dzialnoÊci cywilnej mo˝e dochodziçroszczenia bezpoÊrednio od zak∏aduubezpieczeƒ.”;


6) po art. 824 dodaje si´ art. 8241 w brzmieniu:

„Art. 8241. § 1. O ile nie umówiono si´ inaczej, su-ma pieni´˝na wyp∏acona przez za-k∏ad ubezpieczeƒ z tytu∏u ubezpie-czenia nie mo˝e byç wy˝sza od po-niesionej szkody.

§ 2. Je˝eli ten sam przedmiot ubezpie-czenia w tym samym czasie jestubezpieczony od tego samego ryzy-ka w dwóch lub wićej zak∏adachubezpieczeƒ na sumy, które ∏àcznieprzewy˝szajà jego wartoÊç ubezpie-czeniowà, ka˝dy z zak∏adów ubez-pieczeƒ odpowiada do wysokoÊciszkody w takim stosunku, w jakimprzyj´ta przez niego suma ubezpie-czenia pozostaje do ∏àcznych sumwynikajàcych z podwójnego lubwielokrotnego ubezpieczenia.”.

Art. 234. W ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r. o za-k∏adach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408,z póên. zm.7)) w art. 18 w ust. 3:

1) w pkt 6 skreÊla si´ wyrazy „ , zak∏adom ubezpiecze-niowym”;

2) w pkt 7 kropk´ zast´puje si´ przecinkiem i dodajesi´ pkt 8 w brzmieniu:

„8) zak∏adom ubezpieczeƒ na zasadach okreÊlo-nych w przepisach o dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej.”.

Art. 235. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. — Pra-wo o publicznym obrocie papierami wartoÊciowymi(Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 i Nr 240, poz. 2055 orazz 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 84, poz. 774) w art. 25w ust. 1 po pkt 3b dodaje si´ pkt 3c w brzmieniu:

„3c) z zak∏adem ubezpieczeƒ,”.

Art. 236. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o fun-duszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 49, poz. 448i Nr 141, poz. 1178) w art. 11 w ust. 4 w zdaniu drugimskreÊla si´ wyrazy „oraz ubezpieczeƒ na ˝ycie, je˝eli sàone zwiàzane z ubezpieczeniowym funduszem inwe-stycyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 1990 r.o dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r. Nr 11,poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107,poz. 685, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934,z 1998 r. Nr 155, poz. 1015, z 1999 r. Nr 49, poz. 483,

Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 43,poz. 483, Nr 48, poz. 552, Nr 70, poz. 819, Nr 114,poz. 1193 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 37, poz. 424,Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1084 i Nr 110, poz. 1189oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 41, poz. 365)”.

Rozdzia∏ 17

Przepisy przejÊciowe i koƒcowe

Art. 237. Wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez za-k∏ad ubezpieczeƒ z paƒstwa cz∏onkowskiego Unii Euro-pejskiej podlega nadzorowi organu nadzoru.

Art. 238. 1. Rezydent, w rozumieniu przepisów pra-wa dewizowego, mo˝e zawrzeç umow´ ubezpieczeniawy∏àcznie z zak∏adem ubezpieczeƒ posiadajàcym ze-zwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczenio-wej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Nierezydent, w rozumieniu przepisów prawa de-wizowego, podejmujàcy dzia∏alnoÊç gospodarczà naterytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mo˝e ubezpie-czyç ryzyka zwiàzane z tà dzia∏alnoÊcià wy∏àcznie w za-k∏adzie ubezpieczeƒ, o którym mowa w ust. 1.

3. Rada Ministrów mo˝e okreÊliç, w drodze rozpo-rzàdzenia, przypadki dopuszczalnoÊci zawieraniaumów ubezpieczenia z innym zak∏adem ubezpieczeƒni˝ zak∏ad ubezpieczeƒ, o którym mowa w ust. 1,uwzgl´dniajàc warunki zawarcia umowy ubezpiecze-nia za granicà oraz procedur´ uprawniajàcà do zawar-cia takiej umowy.

Art. 239. 1. Podmiot, który naby∏ albo objà∏ akcjelub prawa z akcji zak∏adu ubezpieczeƒ w iloÊci zapew-niajàcej przekroczenie 10 % g∏osów na walnym zgro-madzeniu, jest obowiàzany powiadomiç o tym organnadzoru w terminie 7 dni od dnia nabycia albo objćia.

2. Podmiot zamierzajàcy nabyç bezpoÊrednio lubpoÊrednio akcje lub prawa z akcji albo objàç akcje lubprawa z akcji zak∏adu ubezpieczeƒ zapewniajàce prze-kroczenie odpowiednio 25 %, 50 %, 75 % g∏osów nawalnym zgromadzeniu jest obowiàzany ka˝dorazowouzyskaç, wydanà w drodze decyzji, zgod´ organu nad-zoru na nabycie albo objćie.

3. Organ nadzoru odmawia wyra˝enia zgody, o któ-rej mowa w ust. 2, je˝eli:

1) podmiot, zamierzajàcy nabyç albo objàç akcje lubprawa z akcji zak∏adu ubezpieczeƒ, nie daje r´kojmiprowadzenia spraw zak∏adu ubezpieczeƒ w sposóbnale˝ycie zabezpieczajàcy interesy ubezpieczajà-cych, ubezpieczonych, uposa˝onych lub uprawnio-nych z umów ubezpieczenia;

2) Êrodki przeznaczone na nabycie albo objćie akcjilub praw z akcji pochodzà z kredytu lub po˝yczki al-bo sà w inny sposób obcià˝one;

3) nabycie albo objćie akcji lub praw z akcji zak∏aduubezpieczeƒ przez okreÊlony podmiot zagra˝a


poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138,poz. 682, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661,Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106,poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r.Nr 28, poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3,poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948,Nr 114, poz. 1193 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45,Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1083, Nr 111, poz. 1193, Nr 113,poz. 1207, Nr 126, poz. 1382, 1383 i 1384 i Nr 128,poz. 1407, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 45,poz. 391.


obronnoÊci, bezpieczeƒstwu paƒstwa lub bezpie-czeƒstwu i porzàdkowi publicznemu;

4) wp∏aty na akcje pochodzà z nielegalnych lub nie-ujawnionych êróde∏;

5) nabycie albo objćie akcji lub praw z akcji zak∏aduubezpieczeƒ przez okreÊlony podmiot stoiw sprzecznoÊci z planami restrukturyzacji sektoralub jego cz´Êci.

4. Decyzja organu nadzoru, o której mowa w ust. 2,zawiera:

1) oznaczenie iloÊci nabywanych albo obejmowanychakcji lub praw z akcji;

2) oznaczenie wartoÊci nominalnej nabywanych alboobejmowanych akcji lub praw z akcji;

3) procentowe oznaczenie liczby g∏osów, jakie b´dàprzys∏ugiwa∏y nabywcy albo obejmujàcemu akcjelub prawa z akcji na walnym zgromadzeniu;

4) oznaczenie rodzaju kodu i emisji nabywanych alboobejmowanych akcji lub praw z akcji.

5. Organ nadzoru jest obowiàzany wydaç decyzj´w terminie 30 dni od dnia z∏o˝enia wniosku o wyra˝e-nie zgody, o której mowa w ust. 2.

6. Nabycie albo objćie akcji lub praw z akcji zak∏a-du ubezpieczeƒ przez podmiot zale˝ny uwa˝a si´ za na-bycie albo objćie przez podmiot dominujàcy.


8. Nie mo˝na wykonywaç prawa g∏osu z akcji naby-tych albo obj´tych z naruszeniem ust. 2.

9. Wykonywanie prawa g∏osu z akcji nabytych alboobj´tych z naruszeniem ust. 1 i 2 jest bezskuteczne.

10. Zak∏ad ubezpieczeƒ nie mo˝e nabywaç alboobejmowaç akcji w podmiocie dominujàcym.

11. Przepisy ust. 1—10 nie naruszajà przepisówustawy — Prawo o publicznym obrocie papierami war-toÊciowymi oraz przepisów ustawy o ochronie konku-rencji i konsumentów.

12. Podmiot nabywajàcy albo obejmujàcy akcje lubprawa z akcji zak∏adu ubezpieczeƒ, w trybie ust. 1—10,jest obowiàzany poinformowaç zak∏ad ubezpieczeƒ,którego nabycie albo objćie dotyczy.

Art. 240. 1. W przypadku gdy ryzyko umiejscowio-ne jest na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, akty-wa, o których mowa w art. 154 ust. 6, mogà byç loko-wane wy∏àcznie na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej, z zastrze˝eniem ust. 2.

2. Do uznania za Êrodki stanowiàce pokrycie rezerwtechniczno-ubezpieczeniowych, aktywów znajdujà-cych si´ poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jest

wymagane zezwolenie ogólne udzielone przez mini-stra w∏aÊciwego do spraw instytucji finansowych.

3. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych, w drodze rozporzàdzenia, mo˝e udzieliç zezwo-lenia ogólnego na uznawanie za aktywa stanowiàcepokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych akty-wów znajdujàcych si´ poza granicami Rzeczypospoli-tej Polskiej, uwzgl´dniajàc koniecznoÊç zachowaniabezpieczeƒstwa i rentownoÊci aktywów.

Art. 241. 1. Zak∏ad ubezpieczeƒ przekazuje organo-wi nadzoru ogólne i szczególne warunki ubezpieczeƒ,w terminie 14 dni od dnia wprowadzenia ich do obro-tu.

2. W przypadku stwierdzenia, ˝e dokumenty, o któ-rych mowa w art. 207 ust. 3, nie sà zgodne z prawem,organ nadzoru w formie zalecenia mo˝e ˝àdaç od za-k∏adu ubezpieczeƒ dokonania odpowiednich zmian.

Art. 242. 1. Zezwolenia na wykonywanie dzia∏alno-Êci ubezpieczeniowej wydane na podstawie ustawy,o której mowa w art. 256, zachowujà swojà wa˝noÊç.

2. W stosunku do zak∏adów ubezpieczeƒ, które uzy-ska∏y zezwolenie na prowadzenie dzia∏alnoÊci ubezpie-czeniowej na podstawie ustawy, o której mowaw art. 256, a które przed dniem wejÊcia w ˝ycie ustawynie rozpocz´∏y dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej, organnadzoru, po up∏ywie 12 miesićy od dnia wejÊcia usta-wy w ˝ycie, cofa zezwolenie na wykonywanie dzia∏al-noÊci ubezpieczeniowej w zakresie grup ubezpieczeƒ,w których dzia∏alnoÊç ubezpieczeniowa nie zosta∏a roz-pocz´ta.

Art. 243. 1. Do wniosków o wydanie zezwolenia nawykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej lub nazmian´ obszaru lub rzeczowego zakresu dzia∏ania za-k∏adu ubezpieczeƒ, z∏o˝onych na podstawie ustawy,o których mowa w art. 256, co do których nie zosta∏awydana decyzja, stosuje si´ przepisy ustawy.

2. Minister w∏aÊciwy do spraw instytucji finanso-wych, w terminie 3 miesićy od dnia wejÊcia w ˝ycieustawy, przeka˝e organowi nadzoru wnioski, o którychmowa w ust. 1, wraz z do∏àczonymi do nich dokumen-tami.

Art. 244. 1. Zak∏ady ubezpieczeƒ, które posiadajàzezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊci ubezpiecze-niowej w zakresie dzia∏u II grupa 10 za∏àcznika do usta-wy, z wyjàtkiem ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cy-wilnej przewoênika, sà obowiàzane do ustanowieniareprezentantów do spraw roszczeƒ, o których mowaw ustawie o ubezpieczeniach obowiàzkowych, Ubez-pieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biu-rze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w terminie12 miesićy od dnia uzyskania przez RzeczpospolitàPolskà cz∏onkostwa w Unii Europejskiej.

2. W przypadku niedope∏nienia przez zak∏ad ubez-pieczeƒ obowiàzku, o którym mowa w ust. 1, organnadzoru cofa zezwolenie na wykonywanie dzia∏alnoÊciubezpieczeniowej w zakresie dzia∏u II grupa 10, z wyjàt-


kiem ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej prze-woênika.

Art. 245. 1. Zak∏ady ubezpieczeƒ, które w dniu wej-Êcia w ˝ycie ustawy nie spe∏niajà wymagaƒ, o którychmowa w art. 6 ust. 3, sà obowiàzane dostosowaç dotych wymagaƒ nazw´ lub firm´, w terminie 18 miesi´-cy od dnia wejÊcia w ˝ycie ustawy.

2. TreÊç umów ubezpieczenia, o których mowaw dziale I za∏àcznika do ustawy, która w dniu wejÊciaw ˝ycie ustawy nie spe∏nia wymagaƒ, o których mowaw art. 13, powinna byç dostosowana do tych wymagaƒw terminie 18 miesićy od dnia wejÊcia w ˝ycie usta-wy. Przepis art. 13 stosuje si´ do umów zawartych podniu wejÊcia w ˝ycie ustawy. W terminie 18 miesićyod dnia wejÊcia w ˝ycie ustawy do umów zawartychprzed tà datà stosuje si´ przepisy dotychczasowe.

3. Zak∏ady ubezpieczeƒ wykonujàce dzia∏alnoÊçubezpieczeniowà w formie towarzystw ubezpieczeƒwzajemnych, które w dniu wejÊcia w ˝ycie ustawy niespe∏niajà wymagaƒ, o których mowa w rozdziale 4, sàobowiàzane dostosowaç si´ do tych wymagaƒ w ter-minie 18 miesićy od dnia wejÊcia w ˝ycie ustawy.

4. Towarzystwa ubezpieczeƒ wzajemnych uznaneza ma∏e na mocy dotychczas obowiàzujàcych przepi-sów uwa˝a si´ za ma∏e towarzystwa ubezpieczeƒ wza-jemnych w rozumieniu art. 43, je˝eli spe∏niajà warunkiokreÊlone w art. 43 ust. 2.

5. Do towarzystw ubezpieczeƒ wzajemnych uzna-nych na mocy dotychczasowych przepisów za ma∏e,które w dniu wejÊcia w ˝ycie ustawy nie spe∏niajà wy-mogów okreÊlonych w art. 43 ust. 2, stosuje si´ odpo-wiednio przepisy art. 43 ust. 6—8.

Art. 246. Zak∏ady ubezpieczeƒ, które w dniu wejÊciaw ˝ycie ustawy nie spe∏niajà wymagaƒ, o których mo-wa w art. 156, sà obowiàzane dostosowaç si´ do tychwymagaƒ w terminie 12 miesićy od dnia wejÊcia w ˝y-cie ustawy.

Art. 247. Do spraw rozpocz´tych przed dniem wej-Êcia w ˝ycie ustawy i niezakoƒczonych stosuje si´ prze-pisy ustawy, o ile nie sà one mniej korzystne dla ubez-pieczajàcego, ubezpieczonego, uposa˝onego lubuprawnionego z umowy ubezpieczenia.

Art. 248. Z dniem wejÊcia w ˝ycie ustawy zawartedotychczas umowy ubezpieczenia na ˝ycie je˝eli sàzwiàzane z ubezpieczeniowym funduszem inwestycyj-nym, przekszta∏cajà si´ z mocy prawa w umowy ubez-pieczenia z dzia∏u I grupa 3 za∏àcznika do ustawy.

Art. 249. 1. Zarzàd komisaryczny ustanowiony namocy dotychczas obowiàzujàcych przepisów wykonu-je swoje zadania do up∏ywu terminu okreÊlonego w de-cyzji o jego ustanowieniu, z zastrze˝eniem ust. 2.

2. Z dniem ustanowienia przez organ nadzoru za-rzàdu komisarycznego zgodnie z przepisami ustawy,zarzàd komisaryczny ustanowiony na mocy dotych-czas obowiàzujàcych przepisów wygasa.

Art. 250. 1. Do osób b´dàcych cz∏onkami zarzàdukrajowego zak∏adu ubezpieczeƒ oraz do dyrektorag∏ównego oddzia∏u i jego zast´pcy powo∏anych napodstawie zezwoleƒ wydanych przez Ministra Finan-sów, zgodnie z przepisami ustawy, o której mowaw art. 256, przepisy odpowiednio art. 27 ust. 3 orazart. 106 ust. 4 stosuje si´ po up∏ywie 2 lat od dnia wej-Êcia w ˝ycie ustawy.

2. Do osób b´dàcych cz∏onkami zarzàdu i rady nad-zorczej krajowego zak∏adu ubezpieczeƒ oraz do dyrek-tora g∏ównego oddzia∏u i jego zast´pcy, powo∏anychna podstawie zezwoleƒ wydanych przez Ministra Fi-nansów, zgodnie z przepisami ustawy, o której mowaw art. 256, przepisy odpowiednio art. 27 ust. 1, 2, 4—9,art. 28, art. 106 ust. 3 i 5 oraz art. 110 stosuje si´ poup∏ywie 12 miesićy od dnia wejÊcia w ˝ycie ustawy.

Art. 251. Z dniem wejÊcia w ˝ycie ustawy PolskaIzba Ubezpieczeƒ utworzona na podstawie przepisówustawy, o której mowa w art. 256, staje si´ Polskà IzbàUbezpieczeƒ w rozumieniu ustawy.

Art. 252. 1. Osoby, które zda∏y egzamin przed Komi-sjà dla Aktuariuszy przed dniem wejÊcia w ˝ycie usta-wy oraz spe∏niajà warunki okreÊlone w art. 161 ust. 1pkt 1 i 4—6, zostajà z dniem wejÊcia w ˝ycie ustawywpisane do rejestru aktuariuszy.

2. Osoby, które zosta∏y wpisane na list´ aktuariuszyprzed dniem wejÊcia w ˝ycie ustawy, podlegajà z urz´-du wpisowi do rejestru aktuariuszy.

Art. 253. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wy-dane na podstawie art. 37 ust. 3, art. 37c, art. 37eust. 6, art. 37i ust. 5, art. 37∏ ust. 3, art. 46 ust. 1,art. 46a ust. 2, art. 53 ust. 2, art. 63 ust. 9, art. 82ust. 12, art. 82c ust. 4a i art. 84 ust. 4 ustawy, o którejmowa w art. 256, zachowujà moc do czasu wydanianowych przepisów wykonawczych na podstawie:

1) art. 9 ust. 2, art. 28 ust. 6 i art. 36 ust. 6 ustawy z dnia22 maja 2003 r. o poÊrednictwie ubezpieczeniowym;

2) art. 13 ust. 3 i ust. 5, art. 14 ust. 3 i art. 22 ust. 3 ustawyz dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowymi emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych;

3) art. 117 ust. 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubez-pieczeniach obowiàzkowych, UbezpieczeniowymFunduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubez-pieczycieli Komunikacyjnych;

4) art. 147, art. 166 ust. 1 i ust. 3, art. 169 ust. 2, art. 238ust. 3 oraz art. 240 ust. 3 niniejszej ustawy.

Art. 254. Przepisy art. 35 ust. 4 pkt 5 i art. 239 ust. 3pkt 5 obowiàzujà do czasu zakoƒczenia restrukturyzacjisektora, nie póêniej ni˝ do dnia 31 grudnia 2006 r.

Art. 255. 1. Do dnia uzyskania przez RzeczpospolitàPolskà cz∏onkostwa w Unii Europejskiej stosuje siárt. 237—241.

2. Od dnia uzyskania przez Rzeczpospolità Polskàcz∏onkostwa w Unii Europejskiej stosuje si´ art. 2 pkt 2,


3 i 10, art. 11, art. 14, art. 35, art. 36, art. 92 ust. 3 pkt 22,art. 98 ust. 2, art. 101 ust. 3, art. 107 ust. 3 pkt 18,art. 109, art. 114 ust. 2, art. 118 ust. 3—5, art. 119ust. 4, art. 120, przepisy rozdzia∏u 7, art. 154 ust. 10—13,art. 161 ust. 7, art. 175, art. 187 ust. 5, 6 i 9, art. 194ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2, art. 195, art. 196, art. 201,art. 204, art. 205, art. 213, art. 214 i art. 244.

Art. 256. Traci moc ustawa z dnia 28 lipca 1990 r.o dzia∏alnoÊci ubezpieczeniowej (Dz. U. z 1996 r. Nr 11,poz. 62, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 107,poz. 685, Nr 121, poz. 769 i 770 i Nr 139, poz. 934,z 1998 r. Nr 155, poz. 1015, z 1999 r. Nr 49, poz. 483,

Nr 101, poz. 1178 i Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 43,poz. 483, Nr 48, poz. 552, Nr 70, poz. 819, Nr 114,poz. 1193 i Nr 116, poz. 1216, z 2001 r. Nr 37, poz. 424,Nr 88, poz. 961, Nr 100, poz. 1084 i Nr 110, poz. 1189,z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365 i Nr 153,poz. 1271 oraz z 2003 r. Nr 50, poz. 424 i Nr 60, poz. 535).

Art. 257. Ustawa wchodzi w ˝ycie z dniem 1 stycz-nia 2004 r., z wyjàtkiem art. 189 oraz art. 249, którewchodzà w ˝ycie z dniem og∏oszenia.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. KwaÊniewski

Za∏àcznik do ustawy z dnia 22 maja2003 r. (poz. 1151)

PODZIA¸ RYZYKA WED¸UG DZIA¸ÓW,GRUP I RODZAJÓW UBEZPIECZE¡

DZIA¸ I

Ubezpieczenia na ˝ycie

1. Ubezpieczenia na ˝ycie.

2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci.

3. Ubezpieczenia na ˝ycie, je˝eli sà zwiàzane z ubez-pieczeniowym funduszem kapita∏owym.

4. Ubezpieczenia rentowe.

5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeÊli sàuzupe∏nieniem ubezpieczeƒ wymienionych w gru-pach 1—4.

DZIA¸ II

Pozosta∏e ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majàtkowe

1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pra-cy i choroby zawodowej:

1) Êwiadczenia jednorazowe;

2) Êwiadczenia powtarzajàce si´;

3) po∏àczone Êwiadczenia, o których mowa w pkt 1 i 2;

4) przewóz osób.

2. Ubezpieczenia choroby:

1) Êwiadczenia jednorazowe;

2) Êwiadczenia powtarzajàce si´;

3) Êwiadczenia kombinowane.

3. Ubezpieczenia casco pojazdów làdowych, z wyjàt-kiem pojazdów szynowych, obejmujàce szkody w:

1) pojazdach samochodowych;

2) pojazdach làdowych bez w∏asnego nap´du.

4. Ubezpieczenia casco pojazdów szynowych, obej-mujàce szkody w pojazdach szynowych.

5. Ubezpieczenia casco statków powietrznych, obej-mujàce szkody w statkach powietrznych.

6. Ubezpieczenia ˝eglugi morskiej i Êródlàdowej ca-sco statków ˝eglugi morskiej i statków ˝eglugiÊródlàdowej, obejmujàce szkody w:

1) statkach ˝eglugi morskiej;

2) statkach ˝eglugi Êródlàdowej.

7. Ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obej-mujàce szkody na transportowanych przedmio-tach, niezale˝nie od ka˝dorazowo stosowanychÊrodków transportu.

8. Ubezpieczenia szkód spowodowanych ˝ywio∏ami,obejmujàce szkody rzeczowe nieuj´te w grupach3—7, spowodowane przez:

1) ogieƒ;

2) eksplozj´;

3) burz´;

4) inne ˝ywio∏y;

5) energi´ jàdrowà;

6) obsuni´cia ziemi lub tàpni´cia.

9. Ubezpieczenia pozosta∏ych szkód rzeczowych (je˝e-li nie zosta∏y uj´te w grupie 3, 4, 5, 6 lub 7), wywo-∏anych przez grad lub mróz oraz inne przyczyny (jaknp. kradzie˝), je˝eli przyczyny te nie sà uj´te w gru-pie 8.

10. Ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej wszel-kiego rodzaju, wynikajàcej z posiadania i u˝ytko-wania pojazdów làdowych z nap´dem w∏asnym,∏àcznie z ubezpieczeniem odpowiedzialnoÊci prze-woênika.


11. Ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej wszel-kiego rodzaju, wynikajàcej z posiadania i u˝ytko-wania statków powietrznych, ∏àcznie z ubezpiecze-niem odpowiedzialnoÊci przewoênika.

12. Ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej za ˝e-glug´ morskà i Êródlàdowà, wynikajàcej z posiada-nia i u˝ytkowania statków ˝eglugi Êródlàdoweji statków morskich, ∏àcznie z ubezpieczeniem od-powiedzialnoÊci przewoênika.

13. Ubezpieczenia odpowiedzialnoÊci cywilnej (ubez-pieczenie odpowiedzialnoÊci cywilnej ogólnej) nie-uj´tej w grupach 10—12.

14. Ubezpieczenia kredytu, w tym:

1) ogólnej niewyp∏acalnoÊci;

2) kredytu eksportowego, sp∏aty rat, kredytu hipo-tecznego, kredytu rolniczego.

15. Gwarancja ubezpieczeniowa:

1) bezpoÊrednia;

2) poÊrednia.

16. Ubezpieczenia ró˝nych ryzyk finansowych, w tym:

1) ryzyka utraty zatrudnienia;

2) niewystarczajàcego dochodu;

3) z∏ych warunków atmosferycznych;

4) utraty zysków;

5) sta∏ych wydatków ogólnych;

6) nieprzewidzianych wydatków handlowych;

7) utraty wartoÊci rynkowej;

8) utraty sta∏ego êród∏a dochodu;

9) poÊrednich strat handlowych poza wy˝ej wy-mienionymi;

10) innych strat finansowych.

17. Ubezpieczenia ochrony prawnej.

18. Ubezpieczenia Êwiadczenia pomocy na korzyÊçosób, które popad∏y w trudnoÊci w czasie podró˝ylub podczas nieobecnoÊci w miejscu zamieszkania.

DU0124 - speedcar.pl · Dziennik Ustaw Nr 124 — 8118 — Poz. 1151 — suma bilansowa wynosi 6,2...

Documents

Transcript of DU0124 - speedcar.pl · Dziennik Ustaw Nr 124 — 8118 — Poz. 1151 — suma bilansowa wynosi 6,2...