DR RADOSŁAW CYRAN

UNIWERSYTET EKONOMICZNY W KATOWICACH

KATEDRA BADAŃ STRATEGICZNYCH I REGIONALNYCH

Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego (gminach i powiatach)

Zintegrowane instrumenty efektywnej polityki

mieszkaniowej

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Lokalna polityka mieszkaniowa winna kierować się następującymi 7 zasadami:

• Celowością – pomoc skierowana powinna być głównie do osób najbardziej potrzebujących.

• Przejrzystością – polityka musi być zrozumiała dla beneficjentów.• Sprawiedliwością – polityka progresywna - korzyści maleją, gdy rosną dochody.• Maksymalnym wykorzystaniem środków sektora prywatnego - wybranie takich

rozwiązań, które pozwolą optymalne wykorzystanie środków gospodarstw domowych i sektora prywatnego

•Polityką zachęcania i podtrzymywania rozwoju prywatnego rynku – nie konkuruje z mechanizmami rynkowymi, a jest do nich komplementarna.•Ekonomiczną wydajnością - osiąganie rezultatów przy minimalnych wydatkach. •Administracyjną wydajnością poprzez minimalizację czasu i kosztów .

Bezwzględnie

Stosowane instrumenty polityki mieszkaniowej muszą być nakierowane na likwidację przyczyn niekorzystnych zjawisk a nie jedynie na redukowanie niekorzystnych skutków.

Realizowana polityka mieszkaniowa musi :• mieć długi horyzont czasowy, • być zintegrowana i kompleksowa• obejmować fazę tworzenia, obrotu i eksploatacji

nieruchomości.

10 FILARÓW ZINTEGROWANEJLOKALNEJ POLITYKI MIESZKANIOWEJ

Polityka czynszowa Polityka remontowa Polityka zamian lokali Zasady prywatyzacji lokali Budownictwo komunalne Partnerstwo z innymi właścicielami we wspólnotach

mieszkaniowych Realizacja wyroków sądowych – lokale socjalne/pomieszczenia

tymczasowe Informatyzacja procesu zarządzania zasobem Budownictwo na wynajem/sprzedaż w formie TBS Tworzenie warunków do inwestowania w budownictwo

mieszkaniowe w gminie przez inwestorów indywidualnych / deweloperów

POLITYKA CZYNSZOWA

CEL – EKONOMIZACJA POLITYKI CZYNSZOWEJ

KIERUNEK DZIAŁAŃ – ODEJŚCIE OD POMOCY PRZEDMIOTOWEJ NA RZECZ PODMIOTOWEJ

INSTRUMENTY STAWKA CZYNSZU WINDYKACJA/EKSMISJE (Z LOKALI KOMUNALNYCH I SOCJALNYCH!!!) OBNIŻKI CZYNSZU DODATKI MIESZKANIOWE PROGRAM SPŁATY ZADŁUŻENIA

EFEKTY: WZROST WPŁYWÓW CZYNSZOWYCH WZROST ŚRODKÓW NA REMONTY SPRAWIEDLIWOŚĆ – CENA ZA USŁUGI MIESZKANIOWE ODPOWIADA KOSZTOM TEJ

USŁUGI WZROST ILOŚCI ZAMIAN LOKALI MOŻLIWA WIĘKSZA SKALA ODZYSKU LOKALI LEPSZE DOPASOWANIE GOSPODARSTW DOMOWYCH DO LOKALI ZMNIEJSZENIE POPYTU NA LOKALE Z ZASOBU GMINY WZROST ZAINTERESOWANIA WYKUPIENIEM LOKALU WE WSPÓLNOCIE

MIESZKANIOWEJ LIKWIDACJA ZJAWISKA „WYUCZONEJ BEZKARNOŚCI” NAJEMCÓW ZA NIEPŁACENIE ZA

USŁUGI MIESZKANIOWE, W SZCZEGÓLNOŚCI ZA LOKALE SOCJALNE MOŻLIWOŚĆ ODRACOWANIA ZALEGŁOŚCI – AKTYWIZACJA SPOŁECZNA, SPADEK

ZALEGŁOSCI W OPŁATACH

POLITYKA ZAMIAN LOKALI

CEL – DOPASOWANIE NAJEMCÓW DO LOKALI POD WZGLĘDEM POWIERZCHNIOWYM, JAKOŚCIOWYM, LOKALIZACYJNYM, KOSZTOWYM

KIERUNEK DZIAŁAŃ – ZWIĘKSZENIE SKALI ZAMIAN LOKALI

INSTRUMENTY STWORZENIE PROGRAMU ZAMIAN LOKALI

EFEKTY: DOPASOWANIE WIELKOŚCI GOSPODARSTWA DOMOWEGO DO POWIERZCHNI

LOKALI DOPASOWANIE NAJEMCÓW DO POZIOMU KOSZTÓW UTRZYMANIA LOKALU I

MOŻLIWOŚCI SKORZYSTANIA Z DODATKU MIESZKANIOWEGO I OBNIŻKI CZYNSZU

ZAMIANY POMIĘDZY STARYM ZASOBEM A NOWYMI LOKALAMI DLA WYBRANYCH NAJEMCÓW W ZAMIAN ZA WZOROWE WYWIĄZYWANIE SIĘ Z DOTYCHCZASOWYCH UMÓW NAJMU

WYCHODZENIE GMINY ZE WM Z LOKALAMI SOCJALNYMI WYCHODZENIE GMINY ZE WM ZMNIEJSZENIE ZALEGŁOŚCI CZYNSZOWYCH ZAPOBIEGANIE PROCESOWI ZADŁUŻANIA SIĘ NAJEMCÓW

POLITYKA REMONTOWA

CEL – POLEPSZENIE WARUNKÓW ZAMIESZKANIA

KIERUNEK DZIAŁAŃ – ZWIĘKSZENIE NAKŁADÓW NA DZIAŁALNOŚĆ REMONTOWĄ I MODERNIZACYJNĄ

INSTRUMENTY STWORZENIE PROGRAMU KOMPLEKSOWYCH REMONTÓW KAMIENIC BĘDĄCYCH

WŁASNOŚCIĄ W 100% GMINY UWZGLĘDNIAJĄCYCH UCIEPŁOWNIENIE, TERMOMODERNIZACJĘ. PRZEBUDOWĘ LOKALI, ZAGOSPODAROWANIE OTOCZENIA

WSPÓŁPRACA GMINY Z INNYMI WŁAŚCICIELAMI WE WSPÓLNOTACH MIESZKANIOWYCH W ZAKRESIE DZIAŁAŃ REMONTOWYCH

PROGRAM REMONTÓW PUSTOSTANÓW I ICH ADAPTACJI NA CELE MIESZKANIOWE ULGA W PODATKU OD NIERUCHOMOŚCI DLA WŁAŚCICIELI REMONTUJĄCYCH

ELEWACJE EFEKTY:

SPADEK KOSZTÓW UTRZYMANIA ZASOBU OCHRONA ŚRODOWISKA WZROST POZIOMU CZYNSZÓW ZAMIANY LOKALI WZROST ILOSCI LOKALI DO WYNAJĘCIA POPRZEZ REMONTY PUSTOSTANÓW WZROST JAKOSCI ZAMIESZKANIA WZROST ESTETYKI OBIEKTÓW A WIĘC I ATRAKCYJNOŚCI ULICY, DZIELNICY

PRYWATYZACJA ZASOBÓW

CEL – OSIĄGNIĘCIE OPYTMALNEJ Z PUNKTU WIDZENIA ZARZĄDZANIA WIELKOŚCI ZASOBU

KIERUNEK DZIAŁAŃ – RACJONALNA SPRZEDAŻ MIESZKAŃ KOMUNALNYCH

INSTRUMENTY STWORZENIE PRZEJRZYSTEGO PROGRAMU PRYWATYZACJI MIESZKAŃ

POPRZEZ ZDEFINIOWANIE MIESZKAŃ ZAKWALIFIKOWANYCH DO SPRZEDAŻY I WYŁĄCZONYCH ZE SPRZEDAŻY • WYŁĄCZENIE ZE SPRZEDAŻY BUDYNKÓW BĘDĄCYCH W 100%

WŁASNOŚCIĄ GMINY , W SZCZEGÓLNOŚCI PO REMONTACH , Z NOWYCH INWESTYCJI

• WYCHODZENIE ZE WSPÓLNOT MIESZKANIOWYCH POPRZEZ SPRZEDAŻ LOKALI POŁĄCZONYCH Z ZAMIANAMI

• WYŁĄCZENIE ZE SPRZEDAŻY LOKALI UŻYTKOWYCH• WYCOFANIE SIĘ Z BONIFIKAT PRZY SPRZEDAŻY W PERSPEKTYWIE

KILKU LAT EFEKTY:

ZMNIEJSZENIE KOSZTÓW UTRZYMANIA ZASOBU USPRAWNIENIE PROCESU ZARZĄDZANIA ZASOBEM PRZEWIDYWALNOŚĆ DECYZJI W ODNIESIENIU DO KOSZTÓW UTRZYMANIA

ZASOBÓW

BUDOWNICTWO KOMUNALNE

CEL – ZWIĘKSZENIE SKALI REALIZOWANYCH LIST OCZEKUJĄCYCH NA LOKAL ORAZ WYROKÓW EKSMISYJNYCH

KIERUNEK DZIAŁAŃ – ZWIĘKSZENIE NAKŁADÓW Z BUDŻETU MIASTA NA BUDOWNICTWO KOMUNALNE

INSTRUMENTY STWORZENIE WIELOLETNIEGO PROGRAMU BUDOWNICTWA KOMUNALNEGO

EFEKTY: ZWIĘKSZENIE SKALI ZASPOKOJENIAPOTRZEB MIESZKANIOWYCH - ZWIĘKSZENIE ILOŚCI

LOKALI SOCJALNYCH /KOMUNALNYCH ZMNIEJSZENIE KWOT PŁACONYCH ODSZKODOWAŃ – PRZYSPIESZENIE REALIZACJI

WYROKÓW SĄDOWYCH Z PRAWEM DO LOKALU SOCJALNEGO ZWIĘKSZENIE SKALI ZAMIAN LOKALI W ZASOBIE POLEPSZENIE JAKOŚCI ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH GMINY POZYSKANIE LOKALI POZBAWIONYCH BARIER ARCHITEKTONICZNYCH DLA POTRZEB

OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZWIĘKSZENIE PRZYCHODÓW CZYNSZOWYCH NAGRADZANIE RZETELNYCH NAJEMCÓW ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI ULICY, DZIELNICY MOŻLIWOŚĆ WYBURZEŃ BUDYNKÓW O NAJWIĘKSZYM POZIOMIE ZUŻYCIA

Partnerstwo z innymi właścicielami we wspólnotach mieszkaniowych

CEL – RACJONALNE GOSPODAROWANIE NIERUCHOMOŚCIAMI WM

KIERUNEK DZIAŁAŃ – ZWIĘKSZENIE NAKŁADÓW NA REMONTY I MODERNIZACJE , STYMULOWANIE DZIAŁAŃ ROZWOJOWYCH PRZEZ GMINNEGO ZARZĄDCĘ

INSTRUMENTY FUNDUSZ REMONTOWY KREDYTY Z PREMIĄ TERMOMODERNIZACYJNĄ KREDYTOWANIE WŁAŚCICIELI LOKALI PRZY TERMOMODERNIZACJI PRZEZ GMINĘ PROGRAM WYPROWADZANIA LOKALI SOCJALNYCH I NAJEMCÓW SOCJALNYCH Z WM –

PROGRAM ZAMIAN LOKALI PRYWATYZACJA LOKALI W WM BEZPOŚREDNIE ADMINISTROWANIE WM

EFEKTY: ZAHAMOWANIE DEKAPITALIZACJI ZASOBÓW POLEPSZENIE KOMFORTU ZAMIESZKANIA ZMNIEJSZENIE KOSZTÓW UTRZYMANIA ZASOBÓW ZWIĘKSZENIE WPŁYWÓW Z CZYNSZÓW ZMNIEJSZENIE LICZBY WM Z UDZIAŁEM GMINY ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI ULICY, DZIELNICY

Realizacja wyroków sądowych – lokale socjalne/pomieszczenia tymczasowe

CEL – ZMNIEJSZENIE KWOT WYPŁACANYCH ODSZKODOWAŃ

KIERUNEK DZIAŁAŃ – ZWIĘKSZENIE ILOŚCI LOKALI PRZEZNACZANYCH NA REALIZACJĘ WYROKÓW SĄDOWYCH

INSTRUMENTY PROGRAM BUDOWNICTWA KOMUNALNEGO PROGRAM „KONTENER” PROGRAM ZAMIANY LOKALI ZAWIERANIE UGODY Z PRYWATNYMI WŁAŚCICIELAMI MIESZKAŃ

EFEKTY: ZMNIEJSZENIE KWOT Y ODSZKODOWAŃ WYPŁACANYCH Z BUDŻETU

GMINY PRZYSPIESZENIE REALIZACJI WYROKÓW ZMNIEJSZENIE SKALI BEZKARNOŚCI DŁUŻNIKÓW (EKSMITOWANYCH) ZWIĘKSZENIE WPŁYWÓW CZYNSZOWYCH POLEPSZANIE JAKOŚCI ZASOBÓW I DOPASOWANIE NAJEMCÓW DO

LOKALI

Informatyzacja procesu zarządzania zasobem

CEL – ZWIĘKSZENIE JAKOŚCI OBSŁUGI MIESZKAŃCÓW ORAZ ZMNIEJSZENIE KOSZTÓW FUNKCJONOWANIA PODMIOTU ZARZĄDZAJĄCEGO

KIERUNEK DZIAŁAŃ – UJEDNOLICENIE BAZY DANYCH

INSTRUMENTY ZAKUP I WDROŻENIE ZINTEGROWANEGO PROGRAMU INFORMATYCZNEGO DO OBSŁUGI ZASOBÓW

I MIESZKAŃCÓW EFEKTY:

WŁAŚCIWA I PRZEJRZYSTA EWIDENCJA ZASOBÓW, PRZEJRZYSTA I UJEDNOLICONA EWIDENCJA NAJEMCÓW, SPÓJNA OBSŁUGA KOSZTOWA, CZYNSZOWA, WINDYKACYJNA, JEDNOLITA OBSŁUGA FINANSOWO-KSIĘGOWA I KADROWO-PŁACOWA, AKTUALNA EWIDENCJA PUSTOSTANÓW, ZNAJOMOŚĆ ROZRACHUNKÓW ZE WSPÓLNOTAMI MIESZKANIOWYMI ZMNIEJSZENIE KOSZTÓW FUNKCJONOWANIA PODMIOTU ZARZĄDZAJĄCEGO OSZCZĘDNOŚĆ CZASU PRACOWNIKÓW POPRZEZ SZYBKI DOSTĘP DO UJEDNOLICONEJ BAZY

DANYCH SZYBSZA OBSŁUGA NAJEMCÓW WIELOOBSZAROWA WIEDZA PRACOWNIKÓW NA TEMAT ZARZĄDZANYCH ZASOBÓW I STANU

ROZRACHUNKÓW NAJEMCÓW PRZEPŁYW INFORMACJI POMIĘDZY KOMÓRKAMI ORGANIZACYJNYMI W FORMIE ELEKTRONICZNEJ

A NIE PAPIEROWEJ BRAK POWIELANIA TYCH SAMYCH CZYNNOŚCI PRZEZ KILKA DZIAŁÓW

Budownictwo na wynajem/sprzedaż w formie TBS

CEL – PRZYROST ZASOBÓW MIESZKANIOWYCH W GMINIE NA WYNAJEM/SPRZEDAŻ

KIERUNEK DZIAŁAŃ – WSPARCIE ROZWOJU BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO TBS

INSTRUMENTY ŚREDNIOOKRESOWY PROGRAM ROZWOJU TBS PROGRAM O WSPÓŁPRACY GMINY Z TBS

EFEKTY: MOŻLIWOŚĆ ZASPOKOJENIA POTRZEB MIESZKANIOWYCH OSÓB O

ŚREDNICH DOCHODACH W STOSUNKU NAJMU POPRZEZ DZIAŁANIA DEWELOPERSKIE – PODAŻ MIESZKAŃ NA

SPRZEDAŻ (SZCZEGÓLNIE ISTOTNE NA RYNKACH LOKALNYCH, KTÓRE NIE CIESZĄ SIĘ ZAINTERESOWANIEM DEWELOPERA PRYWATNEGO)

WZROST ZASOBU MIESZKAŃ W DYSPOZYCJI GMINY -BUDOWA MIESZKAŃ DLA GMINY PRZEZ TBS

Tworzenie warunków do inwestowania w budownictwo mieszkaniowe w gminie przez inwestorów indywidualnych/deweloperów

CEL – WZROST ILOŚCI BUDOWANYCH MIESZKAŃ

KIERUNEK DZIAŁAŃ – TWORZENIE WARUNKÓW DO ROZWOJU BUDOWNICTWA PRYWATNEGO I AKTYWIZACJI RYNKU NIERUCHOMOŚCI

INSTRUMENTY STWORZENIE WIELOLETNIEGO PROGRAM GOSPODAROWANIA GRUNTAMI GMINY PLAN SPRZEDAŻY GRUNTÓW POD INWESTYCJE DEWELOPERSKIE/ INDYWIDUALNE TWORZENIE PLANÓW MIEJSCOWYCH DLA NOWYCH TERENÓW AKTYWNOŚCI

INWESTYCYJNEJ UZBRAJANIA/DOZBRAJANIE TERENÓW POD BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE

EFEKTY: RACJONALNE GOSPODAROWANIE GRUNTAMI WIĘKSZA MOŻLIWOŚĆ REALIZACJI INWESTYCJI MIESZKANIOWYCH POPRZEZ

WIĘKSZĄ DOSTĘPNOŚĆ GRUNTÓW DLA POTENCJALNEGO INWESTORA SKRÓCENIE CZASU PROCESU INWESTYCYJNEGO ROZWÓJ PIERWOTNEGO RYNKU MIESZKANIOWEGO ROZWÓJ RYNKU GRUNTÓW