1

Polskie Towarzystwo Związek BankówEkonomiczne Polskich

Konferencja naukowa „Banki w polskiej gospodarce”

dr Jerzy Małkowski

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

Warszawa, 16 stycznia 2007 r.

2

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

Środki przekazywane różnym krajom przez Unię

Europejską obejmują m. in.: środki pomocowe (dla krajów nie będących członkami

Unii Europejskiej); środki strukturalne:

środki funduszy strukturalnych, środki Funduszu Spójności;

środki Wspólnej Polityki Rolnej (dopłaty).

Są to wszystko środki finansowe, przekazywane w sposób

bezgotówkowy, a więc z udziałem instytucji finansowych

(z reguły banków).

3

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

1989 r. Początek transformacji systemowejŚrodki pomocowe Unii Europejskiej; przede wszystkimProgram PHARE (Poland-Hungary: Assistance for Restructuring their Economies).

1997 r. Agenda 2000: „Europa rozszerzona i silniejsza”

Programy przedakcesyjne: kontynuacja PHARE oraz

SAPARD i ISPA (w Polsce od 2002 r.). 2004 r. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej Programy operacyjne w ramach NPR 2004 – 2006.

2007 r. Początek nowej perspektywy finansowejProgramy operacyjne w ramach Narodowej Strategii Spójności 2007 – 2013.

4

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

Dopuszczenie banków do udziału w przygotowaniu

programów zarówno przedakcesyjnych, jak też

operacyjnych nie było dostosowane do rzeczywistych

potrzeb zaangażowanie sektora bankowego w realizację

tych programów. Dotyczyło to zarówno całego okresu

przedakcesyjnego, jak też pierwszego okresu naszego

członkostwa w UE (2004-2006).

Fakt ten wpłynął z pewnością negatywnie na rezultaty

wielu procesów wykorzystania środków unijnych – jednym

z objawów tego było znaczne opóźnienie w rozpoczęciu

realizacji przedakcesyjnego programu SAPARD.

5

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

Faktyczny udział banków w procesach absorpcji środkówunijnych był jednak znacznie większy niż wynikałoby to z ich udziału w opracowaniu programów. Efekty tej sytuacji wpływały pozytywnie na poprawę współpracy administracji centralnej z sektorem bankowym. Ważnym przejawem tej współpracy była umowa zawarta w sierpniu2004 r. przez Związek Banków Polskich z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości, dotycząca udziału banków w realizacji działania 2.3 w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego: Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw. Kontynuację tej współpracy stanowić będzie aktywny udział banków w realizacji ostatniej tury poddziałania 2.2.1 SPO WKP (ocena wniosków od 31 stycznia 2007 r.).

6

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

W przygotowaniach do obecnej perspektywy finansowej

(2007-2013) przedstawiciele sektora bankowego już

aktywnie uczestniczyli w pracach nad PO Innowacyjna

gospodarka, a także byli konsultowani w zakresie innych

programów. Dotyczy to też Programu Rozwoju Obszarów

Wiejskich 2007 – 2013, gdzie rozwija się współpraca

zarówno z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak

też z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.Pozytywne zmiany w tym zakresie z pewnością przyczyniąsię do pełniejszego i bardziej efektywnego wykorzystaniapotencjału, jakim dysponuje sektor bankowy na rzecz wspierania absorpcji środków Unii Europejskiej.

7

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

Rola banków we wspieraniu absorpcji środków UE bardzo często sprowadzana jest tylko do finansowania.Tymczasem kompleksowa oferta banków w tym zakresie zawiera takie produkty i usługi, jak:1) informowanie klientów oraz potencjalnych klientów, 2) prowadzenie doradztwa dla klientów,3) zakładanie i prowadzenie rachunków,4) wystawianie promes kredytowych,5) udzielanie kredytów (głównie inwestycyjnych),6) udzielanie gwarancji.Ponadto oferta banku może być wzbogacona o inne produkty finansowe, np. leasing, a także produkty ubezpieczeniowe (bancassurance).

8

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskiej

Na szczególne podkreślenie zasługują tu zaangażowanie banków w zakresie działalności informacyjnej – zarówno tej o charakterze ogólnym, jak też tej ukierunkowanej, a więc informacji o działaniu sterującym zachowaniami potencjalnych beneficjentów środków unijnych. Siła oddziaływania banków na rzecz wspierania absorpcji środków Unii Europejskiej wynika nie tylko z ich bogatej oferty. Jest ona w istotny sposób wzmacniana także przez znaczące zasoby kadrowe i organizacyjne sektora bankowego, umożliwiające szeroki zakres kontaktu ze wszystkimi rodzajami podmiotów, zainteresowanych uzyskaniem wsparcia unijnego dla podejmowanych przedsięwzięć.

9

Rola banków w absorpcji środków Unii Europejskie

Do tych zasobów należy zaliczyć:1) placówki bankowe (ponad 5 tys. specjalistycznych

placówek w 34 bankach komercyjnych i 593 bankach spółdzielczych oraz zrzeszających),

2) wyspecjalizowane komórki w centralach i oddziałach,3) wyszkoleni pracownicy do działalności informacyjnej,

operacyjnej i doradczej ,4) zewnętrzna działalność informacyjną: materiały

bankowe i publikacje ogólnodostępne (prasa, wydawnictwa książkowe, radio, TV, informacja internetowa, infolinie telefoniczne itp.) ,

5) działalność Związku Banków Polskich w zakresie informacji, edukacji i monitoringu, a także organizowania i koordynacji procesu angażowania banków.

10

Dziękuję Państwu za uwagę i życzę owocnego korzystania

z pomocy udzielanej przez banki

na rzecz absorpcji środków

Unii Europejskiej