dlaczego_warto_zakładać_spółdzielnie_socjalne

8/8/2019 dlaczego_warto_zakada_spdzielnie_socjalne

1/19

1

Cezary Miejewski

Dlaczego wartozaoyspdzielni

socjaln?

Pozna, 2009


2/19

Kilka sw wprowadzenia

Duo ostatnio syszy si o spdzielniach socjalnych. Uchwalone regulacje

prawne, dziaania promocyjne, moliwoci finansowe powinny zachca dodziaa. Z drugiej strony pojawiaj si jednak liczne gosy, e spdzielnie

si nie udaj, e to bez sensu. Czsto pojawiaj si informacje, e

wikszo spdzielni socjalnych upada, e urzdnicy nie rozumiej

spdzielcw, e uprawnienia s nie takie jakbymy oczekiwali. Oglnie

mwic: jedno wielkie zamieszanie. Dlatego te naley si zastanowi,

dlaczego warto utworzy spdzielni socjaln? Zna wszystkie

uwarunkowania i moliwoci zanim podejmie si ostateczn decyzj.Najczstszym bdem, jest tworzenie spdzielni socjalnych w wyniku

zacigu na szkoleniach. Skoro nas namawiaj to zrbmy to. Potem

zobaczymy, co z tego wyniknie. Niestety takie eksperymenty bardzo

rzadko si udaj. Spdzielnia - a spdzielnia socjalna w szczeglnoci - o

czym si przekonamy to podmiot dajcy szans na rozwizanie wielu

problemw, ale jest to rwnie podmiot wymagajcy posiadania pomysu

na dziaanie, a przede wszystkim wymagajcy wzajemnego zaufania. Jeli jednak podejdziemy do tego powanie, jeli bdziemy otwarci na

spoeczno i podmioty dziaajce w naszym rodowisku (wadze lokalne,

organizacje pozarzdowe i przedsibiorcw) to sukces jest gwarantowany.

Dzisiaj coraz czciej pokazuje si spdzielni socjaln, jako wzr do

naladowania. I nie chodzi tu o dziaalno charytatywn, ale normalne

dziaanie na rynku, na ktrym w inny sposb ciko byoby nam si

odnale. Bo nie tylko produkuj jakie dobro czy usug, ale s one natyle dobre, e znajduj si osoby chtne, ktre chc je naby. Bo dostaj

za to wynagrodzenie. Bo jestem tak samo wany jak kady inny

przedsibiorca. Bo mam przyjaci i szanuj mnie w mojej gminie czy

miecie. Bo znalazem swoje miejsce w yciu. Bo odzyskaem wiar w

siebie. To oczywicie mog by tylko hasa, ktrymi nikt si nie nakarmi.

Dlatego warto podej do sprawy racjonalnie.

2


3/19

Sprbujmy, zatem, po kolei zastanowi si, dlaczego warto zaoy

spdzielni socjaln. Dlaczego to moe by szansa dla mnie, dla moich

znajomych, organizacji czy lokalnego samorzdu?

1. Bo to zupenie nowy pomys na dziaanie

Pierwsze pytanie, jakie sobie zadajemy, to waciwie, dlaczego spdzielnia

socjalna? Tyle jest form prawnych, ktre powalaj co robi, wic czemu

mam wybra akurat t form, ktra jak wiemy budzi liczne emocje? Dobrepytanie. Warto na nie odpowiedzie zanim podejmiemy dalsze dziaania.

Spdzielnia socjalna, jako nowa formua gospodarowania powstaa 1 maja

2004 r. ale by to pomys jeszcze w powijakach. Tak naprawd spdzielnie

ruszyy po uchwaleniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. ospdzielniach

socjalnych. A drugi bieg wczya nowelizacja z 7 maja 2009 r., ktra

wprowadzia szereg korzystnych rozwiza prawnych, umoliwiajc

dziaanie na szersz skal.Odmienno pomysu na dziaalno w formie spdzielni socjalnej od

pomysw na prowadzenie dziaalnoci w innej formie gospodarowania,

polega na prostych zasadach czcych ze sob zarwno zalety tego, co

mog robi stowarzyszenia, jak rwnie spdzielnie pracy. Oznacza to, e

mog prowadzi dziaalno gospodarcz polegajc na tworzeniu jakiego

produktu: posikw, bombek choinkowych, stron internetowych, koszulek

itp. Mog realizowa rwnie usugi: remonty budowlane, catering, czylidostarczanie posikw, szkoli, realizowa usugi opiekucze czy

asystenckie dla osb starszych lub niepenosprawnych. Pomysw s

tysice, ale zawsze to normalna dziaalno gospodarcza. Jednak

spdzielnia socjalna dodatkowo powinna prowadzi dziaania

reintegracyjne na rzecz swoich czonkw. Bdzie jeszcze o tym mowa

pniej. Taka dziaalno to ju nie dziaalno gospodarcza, a co wicej

nadwyka bilansowa, czyli zysk, ktry osigniemy w spdzielni i

3


4/19

przeznaczymy na dziaania dla czonkw spdzielni zmniejszaj nam

podatek dochodowy, ktry spdzielnia powinna zapaci.

Ale to nie wszystko. Spdzielnia socjalna moe prowadzi dziaalno

spoeczn i owiatowo-kulturaln na rzecz swoich czonkw oraz ich

rodowiska lokalnego i to rwnie nie jest dziaalno gospodarcza.

Moemy zatem kupi i bilety do kina dla naszych czonkw i ich rodzin,

moemy wykupi udzia w imprezie lub nawet zorganizowa j dla

spoecznoci lokalnej..

Co wicej spdzielnia moe prowadzi dziaalno spoecznie uyteczn w

sferze zada publicznych okrelonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r.

o dziaalnoci poytku publicznego i o wolontariacie. Co to oznacza? To

proste, w tym przypadku dziaamy podobnie jak organizacja pozarzdowa,

czyli moemy zgasza pomysy na realizacj rnych zada samorzdu

jak i odpowiada na oferty konkursowe zgaszane przez samorzd.

Zwrmy uwag, e w ramach spdzielni socjalnej jak normalni

przedsibiorcy moemy stawa do przetargu o zorganizowanie, np.

dostarczania posikw dla mieszkacw lub na imprezy samorzdowe.

Moemy rwnie w ramach konkursu realizowa usugi dla osb

niepenosprawnych zlecone przez gmin. Czy nie jest to sytuacja, ktra

stwarza wiele moliwoci? Prowadzi jednoczenie biznes i organizacj

pozarzdow w jednym. Nie ma takiej drugiej moliwoci dzisiaj. Warto to

przemyle.

- Wykluczony to brzydkie sowo, ale prawdziwe. Dla takich wanie ludzi sspdzielnie socjalne. Ich celem jest przywracanie na rynek pracy osbdugotrwale bezrobotnych i tych, ktre z rnych przyczyn na przykad

choroby psychicznej maj trudnoci z podjciem zatrudnienia - mwiAneta Englot, wiceszefowa spdzielni socjalnej Konar wTarnobrzegu, jaka powstaa 2,5 roku temu.

Trzy lata temu Aneta bya trenerem Europejskiego Funduszu Spoecznego.Prowadzia szkolenie dla bezrobotnych, ktrzy suchajc jej narzekali "poco to wszystko, skoro i tak nie znajdziemy pracy. Odparowaa im wtedy -nie paczcie, tylko zacie spdzielni socjaln.- To sami bezrobotni zmusili mnie do tego, eby dziaa. Razemzaoylimy bar, dowozimy te jedzenie na telefon - mwi Englot. Wygralite przetarg na dostaw posikw do Zakadu Pielgnacyjno-Opiekuczego.

Tarnobrzeski "Konar mia olbrzymie trudnoci z rozpoczciem

4


5/19

dziaalnoci. Powiatowy Urzd Pracy w Tarnobrzegu odmwi bezrobotnymudzielenia dotacji na rozkrcenie interesu, uznajc, e ich biznes nie rokujedobrze Zaczynali wic od zera. Miski przynieli z domu, i do dzi swdziczni przedsibiorcy ze Supska, ktry bez ceregieli da im kuchenny

sprzt na kredyt. - Dzisiaj waniejsze od tego, jak zaczynalimy jest to, espdzielnia, w ktr nikt nie wierzy udowodnia, e prac wasnych rkmona osign wiele

Wioletta Wojtkowiak, Spdzielnia socjalna "Konar nagrodzona, EchoDnia 22 grudnia 2008

2. Bo samemu nie damy rady

No dobrze, formua mi si podoba, ale czy mog temu podoa?

Przyjmijmy zatem, e mam dobry pomys na produkt i wiem jak go

sprzeda na rynku. Mog zaoy wasn dziaalno gospodarcz i to

robi. Jest tylko jedno ale. W takiej sytuacji musz nie tylko sam myle

o stworzeniu produktu, sam myle o jego sprzeday, ale rwnie o

ubezpieczeniu, podatkach i dziesitkach innych rzeczy, ktre ma na gowie

przedsibiorca. Gdyby to byo takie oczywiste i proste to znakomita

wikszo ludzi byaby przedsibiorcami - a tak nie jest. No i, co

najwaniejsze trzeba mie kapita na rozpoczcie. Skd go wzi skoro

ledwie starcza do pierwszego?

Dlatego, ju 150 lat temu wymylono, skoro mamy mao rodkw, skoro

sami nie mamy moliwoci ogarnicia wszystkiego stwrzmy grup

spdzielni. Sowo spdzielnia pochodzi od dawnego sowa

spdziaa czyli wedug dzisiejszych regu gramatyki wspdziaa.

Oznacza ni mniej ni wicej tylko wsplne dziaanie grupy ludzi, ktrzy chc

razem osign cele gospodarcze. I nie ma tu znaczenia, kto ile ma

rodkw pieninych. Tu funkcjonuje prosta zasada: jeden czowiek jeden

gos. Wszyscy s sobie rwni i wszyscy pracuj na podobnych zasadach.

Ci, ktrzy zostan wybrani do zarzdu czy rady nadzorczej podlegaj

naszej codziennej kontroli. Ale jednoczenie razem si wspieramy i

dzielimy prac. Dlatego nie musimy robi wszystkiego sami. Jedni z nas

zajm si produkowaniem towaru, usugi, inni sprzeda a jeszcze kto

5


6/19

inny zaatwia bdzie sprawy skadek na ubezpieczenie spoeczne,

podatkw, drukw, a kto inny jeszcze pomyli, jak sprzedawa nasze

produkty. Dlatego razem nam atwiej i sprawniej.

Jednak podstaw wspdziaania jest wzajemne zaufanie. Spdzielnia to

nie miejsce na grupy wzajemnej adoracji, ani na relacje pracodawca

pracownik. Wszyscy jestemy sobie rwni, jeli nawet kto z nas peni

jaka funkcj i jest liderem przedsiwzicia. W utworzeniu spdzielni

najwaniejsze jest wzajemne zaufanie. Nie. Trzeba to napisa jeszcze

wyraniej: WZAJEMNE ZAUFANIE! Jeli tego nie mamy rozejdmy si od

razu do domw. Spdzielnia socjalna wymaga zrozumienia, e stanowi

nasze wsplne dobro, nasz wsplny zakad pracy, nasz drugi dom. I jeli

bdziemy chcieli traktowa nasze koleanki lub kolegw z zarzdu, jako

normalnych dyrektorw firmy, wobec ktrych my penimy funkcje

podrzdn i jestemy zwykymi pracownikami to szkoda czasu. Znane s

przykady, gdzie spdzielcy skaryli swoj spdzielni przed sdem pracy,

skarc tym samym przeciw sobie. Jednak przyzwyczajenia z poprzednich

lat s niezwykle silne. Ale im szybciej zrozumiemy, e to nasze wsplne

dobro tym lepiej.

Oczywicie przyzwyczajono nas, e kiedy mona byo si poskary

sekretarzowi partii, ktry moe czasem co pomg, sukces by bliszy,

jeli opisaa to jaka gazeta. Jeli chciaa i moga oczywicie. Potem uczono

nas, e moemy si skary wszdzie, nawet pisa w gazetach, a efekt

bdzie i tak aden. Dzisiaj musimy si na nowo nauczy, e przede

wszystkim musimy sobie sami pomc. e moemy to zrobi wsplnie, nie

bdc skazanym na samotne dziaanie. I co wicej moemy liczy na

wsparcie w takim przypadku.

Pocztki dziaalnoci Spdzielni Socjalnej "Pomocna Do" wBystrzycy Kodzkiej (wojewdztwo dolnolskie) wywodz si z CentrumIntegracji Spoecznej w Bystrzycy Kodzkiej. Na tamtym terenie nieksztaci si osb w kierunku usug opiekuczych. Dlatego te wykorzystanot luk i w CIS zosta stworzony warsztat opieki nad chorym w domu. Wgminie nie ma firmy, stowarzyszenia, ktre dostarczayby tego typu usugi

opiekucze, dlatego te powstaa spdzielnia socjalna.

6


7/19

Celem i efektem uczestnictwa w programie Centrum byo zdobycieumiejtnoci w zakresie rozpoczynania i prowadzenia dziaalnocigospodarczej ze szczeglnym uwzgldnieniem tworzenia spdzielnisocjalnej. Uczestniczc przez cay rok w warsztatach Centrum, kobiety

przygotowywane byy do zaoenia spdzielni socjalnej.Przygotowania polegay na zapoznaniu si z teori i codzienn praktyk wrodowiskach, w ktrych wiadczone s usugi, a take poprzez inneszkolenia, warsztaty i cay proces reintegracji spoecznej przygotowujcydo zaoenia spdzielni socjalnej. Korzystano z wiadomoci internetowych,z dowiadczenia Bystrzyckiego Stowarzyszenia Dobroczynnego iMinisterstwa Pracy i Polityki Spoecznej. Jak wspominaj organizatorkispdzielni: Powodem naszego uczestnictwa w zajciach Centrum byonasze dugotrwae bezrobocie. Byymy odpowiedzialne i gotowe podjwyzwanie. Dziki wsplnej pracy uczestniczek - zaoycielek oraz pracownikw CIS powstaa pierwsza na Dolnym lsku i jedna zpierwszych w Polsce spdzielnia socjalna.(Na podstawie strony spdzielni, www.pomocnadlon.org )

3. Bo daje nam to zatrudnienie

Oczywicie, gdy mwimy o szansie w spdzielni socjalnej, to pierwsza

rzecz jaka nam przychodzi do gowy to zatrudnienie. Zatrudnienie, ktre wpierwszej chwili kojarzy si nam z wynagrodzeniem. To oczywiste. Zamiast

bka si po jakich podejrzanych firmach, gdzie dostan lub nie dostan

umow o prac, dostan lub nie ubezpieczenia, mog legalnie pracowa.

Pac podatki, pac na ubezpieczenie zdrowotne, dziki czemu mam ja i

moja rodzina. Odkadam na swoj emerytur. W razie czego mog

otrzyma rent czy odszkodowanie wypadkowe. To oczywicie nam nigdy

nie jest potrzebne, bo pracodawcy kusz wikszym zarobkiem z podstou. A jednak, gdy dochodzi do choroby, wypadku czy zbliamy si do

emerytury zaczyna si strach. Strach o siebie i najbliszych. A kady

czowiek potrzebuje bezpieczestwa. I to bezpieczestwo moe da nam

spdzielnia socjalna.

Nawet gdy nasza spdzielnia przeywa kopoty i musimy zmniejszy

wynagrodzenie lub wymiar czasu pracy to decyduje o tym walne

zgromadzenie czyli wszyscy czonkowie. I zawsze dotyczy to bdzie

7
http://www.pomocnadlon.org/http://www.pomocnadlon.org/


8/19

pracownikw wykonujcych podobn prac, a wic nie moe by tak, e w

razie kopotw firmy bd rwni i rwniejsi.

Ale praca to nie tylko samo wynagrodzenie. Niewiele osb sobie zdaje

spraw, e praca to co wicej. Tylko ci ktrzy tej pracy nie maj lub j

stracili, zauwaaj e praca to rwnie pewien rytm ycia. To cay model

naszego rozkadu dnia. Rozkadu, wedug ktrego wstajemy, idziemy do

pracy, wracamy, robimy zakupy. Osoby pracujce czsto marz o tym

eby mie wolne, ale gdy tej pracy zabraknie tracimy nagle pewien sens

naszego dziaania. I najwaniejsze - praca to rwnie nasze miejsce

spotka z innymi ludmi. Naukowcy nazywaj to relacjami

interpersonalnymi. Czowiek to istota spoeczna i do waciwego

funkcjonowania potrzebni s inni ludzie, z ktrymi pracujemy, artujemy,

omawiamy codzienne kopoty. Ludzie, ktrym si przygldamy i oceniamy

w stosunku do swoich zachowa.

Dlatego te, tak niebezpieczna jest utrata pracy dla prawidowego

funkcjonowania czowieka i jego rodziny. Nie tylko brak dochodu, ale brak

tego wszystkiego co czy si z prac moe spowodowa to co naukowo

nazywamy wykluczeniem spoecznym. Brak pracy moe spowodowa, e

wycofujemy si z ycia, czujemy si zbdni. Po kilku miesicach wydaje

nam si, e nie ma po co wychodzi z domu. Przyjaciele nie maj dla nas

czasu, bo s zajci swoj prac, a jeli mieszkamy w wikszej

miejscowoci, gdzie kontakty s bardziej anonimowe, to kontakty z innymi

ludmi nie maj ju wiele wsplnego z tym do czego bylimy

przyzwyczajeni.

Zatrudnienie w ramach spdzielni socjalnej jest zatem niezwykle wane.

Wane jest te to, abymy tego zatrudnienia w gupi sposb nie utracili.

9 listopada br. dodatek wrocawski Gazety Wyborczej przynissensacyjn informacj W Kronicach znw produkuj synnechoinkowe bombki. Chodzio o znan spdzielni pracy, ktraprodukowaa bombki przez 58 lat. Pod koniec lat 90. zatrudniaa a 300osb i wytwarzaa milion szklanych ozdb rocznie. 90 proc. produkcjieksportowaa, m.in. do USA, Australii i Nowej Zelandii. Niestety latem

ubiegego roku upada. Zostaa zniszczona przez siln zotwk i taniebombki sprowadzane z Chin. Bez pracy zostao sto osb, a majtek

8


9/19

spdzielni przej syndyk. Zdesperowani pracownicy nie ustpili. Kilkuz nich zaoyo spdzielni socjaln Szklany wiat. Jaknapisano w gazecie: Czonkami zaoycielami spdzielni jest szekobiet i mczyzna. W milickiej fabryceprzepracowali od kilkunastu dokilkudziesiciu lat. Prezesk-dekoratork w prowadzeniu firmywspomaga dmuchaczka. Z Powiatowego Urzdu Pracy dostali dotacj -po 11,7 tys. z na osob - na rozpoczcie dziaalnoci, w sumie ponad80 tys. z. Starosta milicki da im w uytkowanie budynek po dawnymlaboratorium przy szpitalu. Niewielki, ale zmieciy si tam saladmuchaczy i biuro, w ktrym pracuj te dekoratorki. Prezeska cochwil odrywa si od pracy, aby odebra telefon. Jest jeszcze niewielkisklepik i magazyn. Ale nie tylko bd produkowa bombki, spdzielniazarabia take, przyjmujc u siebie wycieczki szkolne, pokazujcdzieciom cay cykl produkcji bombek. Mog je same ozdabia, kadedostaje bombk z wasnym imieniem.

(Gazeta Wyborcza. Wrocaw z 9.11. 2009 Tomasz Wysocki, W Kronicachznw produkuj synne choinkowe bombki)

4. Bo czujemy si potrzebni

Wczeniej powiedzielimy, e bez pracy czujemy si zbdni. Czy zatem

wchodzc do spdzielni socjalnej moemy by potrzebni? To bardzowane pytanie, tak samo wane jak kwestia zatrudnienia. Wczeniej ju

wspomniano, e spdzielnia socjalna oprcz dziaalnoci gospodarczej

dziaa na rzecz: spoecznej i zawodowej reintegracji jej czonkw. Ustawa

wyjania co naley rozumie pod tymi pojciami. Reintegracja spoeczna,

to dziaania majce na celu odbudowanie i podtrzymanie umiejtnoci

uczestniczenia w yciu spoecznoci lokalnej i penienia rl spoecznych w

miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu. Za reintegracja zawodowa, todziaania majce na celu odbudowanie i podtrzymanie zdolnoci do

samodzielnego wiadczenia pracy na rynku pracy. Ta cz dziaania

spdzielni nie jest dziaalnoci gospodarcz.

Oznacza to, e w ramach spdzielni tworzymy jednoczenie nie tylko

grup osb, ktre razem pracuj, ale rwnie grup, ktra powinna

wspiera si w swoim rozwoju osobistym, spoecznym i kompetencjach

zawodowych. Jestemy rwnie grup przyjaci, ktra jest sobie

nawzajem potrzebna i powinna si wspiera nie tylko jako pracownicy, ale

9


10/19

rwnie jako ludzie, jako czonkowie lokalnej spoecznoci. To raczej

niespotykane w zwykym przedsibiorstwie, czasem si to oczywicie

zdarza. Jednak aden podmiot statutowo nie jest do tego zobowizany, a

spdzielnia socjalna, i owszem. To jej jedno z podstawowych zada

statutowych. Ze rodkw, ktre wypracujemy moemy zarwno

finansowa nasze kursy zawodowe, zajcia i poradnictwo rodzinne,

wsparcie psychologa, jak i wsparcie w zakresie bytowym. Moemy by

potrzebni i jestemy potrzebni sobie nawzajem. To podstawowa zasada

spdzielcw socjalnych. Nikogo nie pozostawimy w potrzebie, bo jestemy

grup wzajemnego wsparcia.

Ale to nie wszystko. Jako grupa ludzi, ktra postanowia wsplnie pracowa

tworzymy wsplnot zawodow. Kady z nas przecie posiada jakie

umiejtnoci. Jeden potrafi gotowa lub zajmowa si osobami

niepenosprawnymi, drugi, zna si na kwestiach dokumentacyjnych, trzeci

wie jak sprzeda produkt. Jestemy sobie potrzebni bo dopiero, jako grupa

zyskujemy zdolno zarobkowania i dziaania na rynku. Kady z nas

osobno nie daby rady, razem tworzymy si, ktra jest znacznie

waniejsza ni kapita finansowy.

Spdzielnia socjalna Od Nowa" z Chemna (wojewdztwo kujawsko-pomorskie) ma swj wasny klub sportowy. W partnerstwie zeStowarzyszeniem Kultury Fizycznej "Victoria" Brzozowo, druyna pikarskaseniorw bierze udzia w rozgrywkach mistrzowskich klasy "B". Wszystkiewyniki na tym polu, to sposb na reintegracj spoeczn Spdzielcw i ichrodzin. Do dyspozycji maj due, penowymiarowe boisko sportowe wraz zzapleczem socjalnym. Na nim, poczwszy od wiosny, spdzielcy zrodzinami bd czsto przebywa. Maj dobre warunki do uprawiania

sportu amatorskiego, gier i zabaw na wolnym powietrzu, jest take miejscena grillowanie i wsplne ognisko. Dziki dobrej wsppracy z UrzdemGminy w Kijewie Krlewskim, klub otrzyma do dyspozycji blisko hektarziemi, przylegej do boiska. Wsplnie z dziaaczami stowarzyszenia,Ochotnicz Stra Poarn z Brzozowa, a take Rad Soeck Brzozowa,posiadaj kilka pomysw na jej zagospodarowanie.(Info za www.ekonomiaspoleczna.pl)

5. Bo jestemy wani dla naszej spoecznoci

10


11/19

Jednak spdzielnia socjalna to nie tylko dziaania do wewntrz

skierowane do spdzielcw i ich rodzin. Spdzielnia socjalna to rwnie

podmiot, ktry istnieje w spoecznoci lokalnej.

Mona miao postawi tez, e jeli nie ma przyjaznego rodowiska, to

niezwykle trudno jest spdzielni zaoy, a jeszcze trudniej j prowadzi.

Nie ma rady musimy najpierw wydepta cieki, najpierw do urzdu

gminy, orodka pomocy spoecznej i powiatowego urzdu pracy. By moe

na pocztku uznaj nas za szalonych czy bezrozumnych, ale to tylko na

pocztku. Jeli przekaemy co i jak chcemy robi na pewno znajdziemy

sojusznikw. Urzdnicy, ktrzy czsto uznawani s za bezdusznych

biurokratw, okazuj si pniej naszymi najwikszymi sojusznikami.

Wsppraca z lokalnym samorzdem, nie ma polega na poszukiwaniu

charytatywnego wsparcia ani rodkw na przetrwanie. Samorzd nie musi

nam nic dawa na tacy, cho mio byoby gdyby udostpni nam lokal na

preferencyjnych warunkach. Jednak wystarczy, e bdzie przyjanie

traktowa spdzielni socjaln przy zamwieniach publicznych moe

wprowadzi nawet specjalne preferencje - tzw. klauzule spoeczne,

dajce uprawnienia dla podmiotw, ktre zatrudniaj osoby bezrobotne,

niepenosprawne czy zagroone wykluczeniem spoecznym. Wystarczy

rwnie, abymy razem z innymi organizacjami pozarzdowymi startowali

do konkursw na realizacj zada publicznych. Na terenie gminy jest

bardzo wiele do zrobienia. Kto to musi robi. Moe to robi spdzielnia

socjalna. Ale trzeba pamita, e nie mona tu liczy na adne ulgowe

traktowanie, to jest interes, w ktrym na pewno samorzd nas wesprze,

ale pod warunkiem, e dostarczymy produkt dobrej jakoci. Spdzielnia

socjalna to dochodowy interes zarwno dla wadz lokalnych, jak i dla

spdzielcw. Niebawem samorzd bdzie z dum chwali si swoj

spdzielni i prezentowa jej dziaania na forum publicznym. Bdziemy

mogli by zatem nie tylko pracownikami zarabiajcymi na siebie, lecz

rwnie wizytwk gminy. Nie wierzycie? A jednak ci, ktrzy byli

najwikszymi sceptykami dzi wszem i wobec opowiadaj o spdzielni lub

spdzielniach na swoim terenie.

11


12/19

Pamitajcie, to samo nie przychodzi. Zaufanie i wspprac z lokalnym

samorzdem buduje si z czasem i wymaga to wielu zabiegw i stara.

Warto tu wesprze si autorytetami zewntrznymi z orodkw wsparcia

ekonomii spoecznej i spdzielczoci socjalnej. Zobaczycie niebawem, e

pojawiaj si efekty. I co najwaniejsze, e wsppraca przyniesie swoje

owoce, rwnie dla spdzielni socjalnej.

27 marca 2007 r. w Urzdzie Miejskim w migrodzie podpisano "ProgramWspierania Ekonomii Spoecznej w Gminie migrd". Jest to drugi tegotypu dokument podpisany w Polsce. Pierwszym by podpisany 17 maja2006 roku "Miejsko - Gminny Program Wspierania Ekonomii Spoecznej w

Powiecie Wabrzyskim i Miecie widnica". Gwnym zadaniempodpisanego porozumienia jest wspieranie nowopowstajcych spdzielnisocjalnych na terenie Gminy migrd. Sygnatariuszami programu s:Burmistrz Gminy migrd Powiatowy Urzd Pracy w Trzebnicy, GminnyOrodek Pomocy Spoecznej w migrodzie, Gminne Centrum Informacji,Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Spoecznej im. w. Jadwigi lskiej,Partnerstwo na Rzecz Rozwoju, "Muflon" w obecnoci Starosty Powiatu

Trzebnickiego.Gmina migrd wyrazia wol utworzenia Regionalnego CentrumWspierania Przedsibiorczoci Spoecznej (RCWPS), ktre ma wiadczybezpatn pomoc i doradztwo dla osb bezrobotnych zainteresowanychtworzeniem spdzielni socjalnych. Gmina rwnie zdecydowaa si naprzekazywanie powstajcym na jej terenie spdzielniom socjalnymwolnych lokali uytkowych lub obiektw po preferencyjnych stawkach orazkonsultowania z Centrum projektw prawa lokalnego, sucych rozwojowiprzedsibiorczoci lokalnej oraz zwalczaniu bezrobocia.

Co najwaniejsze gmina zadeklarowaa wsparcie powstajcych spdzielnipoprzez wsporganizacj przynajmniej jednego szkolenia dla czonkwspdzielni oraz promowanie ich na materiaach promocyjnychpowiconych sektorowi MP i ekonomii spoecznej oraz to, e w latach2007-2009 minimum jedno zadanie publiczne zlecone spdzielni socjalnejw formie przetargu i minimum jednego zadania publicznego zleconego wtrybie "z wolnej rki".

Powiatowy Urzd Pracy w Trzebnicy zobowiza si m.in.: do:zabezpieczenia w latach 2007-2009 rodkw finansowych dostpnych zFunduszu Pracy dla osb zakadajcych spdzielnie socjalne orazprzeprowadzenia minimum raz w roku szkolenia dla osb dugotrwale

bezrobotnych z zakresu ekonomii spoecznej i zasad funkcjonowania

12


13/19

spdzielni socjalnych, propagowania wrd bezrobotnych ideispdzielczoci socjalnej.

Opr. wasne

6. Bo atwiej bdzie nam funkcjonowa na rynku

Sprawa dodatkowych uprawnie dla tworzenia i funkcjonowania spdzielni

socjalnych czsto jest podnoszona na spotkaniach. Oczywicie, jeli kto

myli o zaoeniu spdzielni tylko z powodu dodatkowych uprawnie, to

od razu skazuje si na klsk. Jakiekolwiek dotacje, jakiekolwiek ulgi nie

stworz podstaw funkcjonowania spdzielni. Dodatkowe uprawnieniamog nas wspomc na rynku, mog uatwi nam dziaania lub zmniejszy

koszty, ale nie zastpi dobrego pomysu na funkcjonowanie.

Jednak warto zna te uprawnienia, bo to te wyrnik spdzielni socjalnej

na naszym rynku. Po pierwsze przy zaoeniu spdzielni jestemy

zwolnieni z opat za wpis do Krajowego Rejestru Sdowego. Opaty te

wynosz ok. 1500 z. To do wane, szczeglnie na pocztku, gdy nie ma

si pienidzy. Oczywicie moemy stra si o rodki na zaoeniespdzielni socjalnej z urzdu pracy, jeli jestemy zarejestrowanymi

bezrobotnymi. Dzisiaj to kwota blisko 12,5 tys. z na osob. Warto o tym

pomyle. Moemy te rozejrze si za rodkami na powstanie spdzielni

z Programu Operacyjnego Kapita Ludzki. Instytucje do ktrych si

zgosimy powinny posiada takie informacje.

Niezwykle wan kwesti jest moliwo obnienia kosztw

funkcjonowania dziki refundacji skadek na ubezpieczenie spoeczne zerodkw Funduszu Pracy. Tak refundacj moemy uzyska w penej

wysokoci przez okres 24 miesicy od dnia zatrudnienia oraz w poowie

wysokoci przez kolejne 12 miesicy, Refundacja dokonywana jest w

okresach kwartalnych. Moliwa jest te comiesiczna zaliczka na opacanie

skadek. To bardzo wane wsparcie codziennego funkcjonowania. Na

jednego pracownika stanowi to kwot w wysokoci okoo 4,5 tys. z.

rocznie, czyli w przypadku spdzielni kwota refundacji 22 tys. tys. z.rocznie. Oznacza to, e moemy znacznie obniy koszty pracy w

13


14/19

pierwszym okresie funkcjonowania. Wymaga to jednak porozumienia z

naszym urzdem pracy. Wiele zaley od naszych codziennych kontaktw i

wsppracy, ale jest to moliwe.

Moemy rwnie stara si o wsparcie na funkcjonowanie spdzielni. W

kraju dziaaj Orodki Wsparcia Spdzielczoci Socjalnej, w ktrych mona

otrzyma dotacj na kupno maszyny czy doinwestowanie naszego zakadu.

Moemy stara si o realizacj projektw z Europejskiego Funduszu

Spoecznego czyli z Programu Operacyjnego Kapita Ludzki czy ze rodkw

krajowych z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Sporo jest rnych

moliwoci i form wsparcia. Ale warto jeszcze raz powtrzy dodatkowe

uprawnienia i rodki finansowania s tylko uzupenieniem naszej

dziaalnoci. To nie one stworz moliwo dziaania spdzielni, ale nasza

codzienna praca. I powtarzajmy to sobie codziennie.

Czonkowie spdzielni socjalnej Kozioekz Lublina nie zdecydowalisi na rozpoczcie wasnej dziaalnoci gospodarczej, poniewa bali si, enie zdobd odpowiedniej liczby zlece. To tylko jedna z przyczyn podkrela jednak pani prezes spdzielni. Wikszo z nas nie miaa adnego dowiadczenia w prowadzeniu wasnej

firmy. Rejestracja, rozliczenia z fiskusem czy konieczno pozyskiwaniadostawcw i odbiorcw to dla wikszoci bezrobotnych czarna magia.Zreszt do tego potrzebne s pienidze, ktrych niepracujcy zoczywistych wzgldw nie maj. Poza tym, nie zaoylimy wasnychprzedsibiorstw ze wzgldu na sytuacj rodzinn. Ja sama wychowujtrzech synw. Pozostali czonkowie spdzielni te nie maj lekko w domu,a wiadomo, e wasnej firmie trzeba si powici bez reszty. Jest jeszczeinny powd. Spdzielcy mog liczy na 12-miesiczn refundacj kosztwskadek ubezpieczeniowych. Na pocztku dziaalnoci, gdy liczy si kada

zotwka, jest to spore odcienie finansowe.(cyt. za www.ngo.pl)

7. Bo spdzielni moe zainicjowa samorzd lub

organizacja

14


15/19

Na koniec warto zwrci uwag na jeszcze jeden aspekt zakadania

spdzielni socjalnych. Ot gdy nie mamy grupy osb, ktre sobie ufaj,

gdy nie mamy od razu pomysu co robi w spdzielni, gdy brakuje lidera,ktry mgby zainicjowa nasze dziaania, to jeszcze nie koniec.

Istnieje moliwo zaoenia spdzielni socjalnej przez dwa podmioty:

samorzd terytorialny i organizacj pozarzdow. Mog to by dwie

jednostki samorzdu np. dwie gminy, moe to by samorzd i organizacja

pozarzdowa lub dwie organizacje pozarzdowe. Tak powstay podmiot ma

jednak jeden obowizek- musi zatrudni co najmniej pi osb

bezrobotnych, niepenosprawnych lub z innych grup z problemamiwymienionych w ustawie o zatrudnieniu socjalnym. Mona by pomyle,

kolejny zakad pracy w rkach gminy lub organizacji. Jednak w tym

przypadku jest zupenie inaczej. Spdzielnia socjalna zaoona przez te

podmioty te nie jest zwykym przedsibiorstwem.

Przewidziano specjaln sytuacj, ktra prowadzi do przejcia takiej

spdzielni przez pracujcych w niej ludzi. Dano jednak szans, aby

czowiek podejmujcy zatrudnienie mg przygotowa si do bycia

spdzielc, zastanowi si i rozway czy mu to odpowiada. Mona t

sytuacj nazwa: spdzielca na prb. Z jednej strony jest

pracownikiem spdzielni socjalnej, za z drugiej uczy si nowych rzeczy w

tym samodzielnego funkcjonowania. Jeeli osoby te przepracuj w tej

spdzielni dwanacie miesicy to staj si jej udziaowcami, a tym samym

przejmuj spdzielni. Jak wida, nie jest to ty tylko kolejne zatrudnienie,

ale moliwo rzeczywistego usamodzielnienia. Takie dziaanie moe

funkcjonowa zarwno, jako kontynuacja kontraktu socjalnego,

kontynuacja zaj w klubie integracji spoecznej czy tez centrum integracji

spoecznej. Moe te stanowi odrbn inicjatyw gminy, orodka pomocy

spoecznej, organizacji pozarzdowej czy te grupy osb zainteresowanych

prac w takiej spdzielni.

Widzimy, e moe to by interesujca propozycja dla osb, ktre co

chciayby zrobi, ale jeszcze nie wiedz co i jak. Po roku pracy jeli si

zdecyduj i chc pracowa otrzymuj spdzielni socjaln waciwe na

15


16/19

tacy. Spdzielni, ktra ju dziaa, ma ju jaki rynek zbytu i funkcjonuje.

Ale nie musz oczywicie jej przejmowa. Jeli nie chc, to mog tworzy

nowy podmiot, now spdzielni lub inn dziaalno. Jeli ludzie ci

stworz now spdzielni, to zaoyciele dotychczasowej spdzielni -

gmina czy organizacja powinna wesprze tworzeniem nowej spdzielni.

Oczywicie mog te przesta pracowa. Mog decydowa o swoim yciu.

To szansa, a nie obowizek.

Ale warto zapyta, czy samorzd terytorialny, czyli gmina lub powiat, ma

jaki interes w tym, aby tworzy spdzielnie socjalne. Ot wiadomy

samorzd od razu zauway potrzeb. Z jednej strony to kolejna formua

dziaania komunalnego. W kadej gminie czy powiecie jest wiele do

zrobienia. Od zieleni miejskiej, prac remontowo - budowlanych,

porzdkowych do usug spoecznych rnego rodzaju. Kto je musi

realizowa. Czy nie lepiej, gdy wykonuje je wasna firma i to w dodatku

zatrudniajca wasnych bezrobotnych, ktrym gmina daje prac? To

naprawd dobry interes dla wszystkich.

Pierwsza spdzielnia osb prawnych powstaa w Kluczach w wojewdztwie

maopolskim. To spdzielnia socjalna OPOKA, zaoona przezStowarzyszenie na Rzecz Zrwnowaonego Rozwoju Spoeczno-Gospodarczego KLUCZ oraz Chrzecijaskie StowarzyszenieDobroczynne. Za gwny cel spdzielni zaoonej w sierpniu 2009 rokuobray sobie przywrcenie (reintegracja) na rynek pracy poprzezprowadzenie wsplnego przedsibiorstwa osb zagroonych wykluczeniemspoecznym oraz umoliwienie osobom bezrobotnym aktywizacjizawodowej. Spdzielnia zostaa zarejestrowana w Krajowym RejestrzeSdowym z dniem 30 padziernika 2009 roku. Pocztkowo dziaalno

bdzie polegaa na przygotowywaniu i rozwoeniu posikw do klientwOrodka Pomocy Spoecznej, ktrzy maj przyznane zasiki celowe orazwobec ktrych wiadczone s usugi opiekucze. Dodatkowo bdzieoferowane dostarczanie posikw dla pracownikw urzdw,przedsibiorstw oraz osb prywatnych na terenie gminy Klucze orazpowiatu olkuskiego. Potem spdzielnia stopniowo bdzie rozszerzadziaalno o usugi zwizane z obsug gastronomiczn szkole,seminariw, konferencji, bankietw. Posiki bd przygotowywane wkuchni Chrzecijaskiego Stowarzyszenia Dobroczynnego, a potem

dostarczane klientom.

16


17/19

Spdzielnia powstaa przy aktywnym wsparciu gminy Klucze oraz jejgminnego orodka pomocy spoecznej.Opr. wasne

Skoro przeczytae pomyl i popytaj. Czekamy na

Ciebie

Jeeli dotare do tego miejsca, oznacza to, e przeczytae cay tekst.

Oznacza, e teraz zastanawiasz si co dalej. Oczywicie naley pamita,

e spdzielnia to nie tylko szanse i moliwoci, ale codzienna cika praca

wymagajca konkretnych umiejtnoci. To rwnie wiedza o tym jak

stworzy spdzielni, jak produkowa dobro lub usug i co najwaniejsze,

jak sprzeda wytworzony produkt.

Dlatego po przeczytaniu tego tekstu, zrb sobie jeszcze raz bilans i

przeanalizuj szanse i zagroenia. Jeli bilans wyjdzie pozytywnie zacznij

dziaa i rozejrzyj si wok. W tej publikacji znajdziesz adresy, pod ktre

moesz si uda i zapyta o wszystko. Tam otrzymasz wszelk pomoc,

wzory dokumentw i merytoryczne wsparcie, ktre jest niezbdne przy

rozpoczciu dziaania.

17


18/19

Jeeli chciaby co wicej przeczyta, polecamy:

Marcin Juszczyk, Magorzata Odak, Cezary Miejewski, Spdzielnia

socjalna. Krok po kroku, Akademia Przedsibiorczoci, Starachowice

2009;

Beata Kwiatkowska, Monika Chrzczonowicz (Stowarzyszenie

Klon/Jawor),Jak zaoy spdzielni socjaln, Warszawa 2008;

Adresy pod ktrymi moesz uzyska pomoc

Oglnopolski Zwizek Rewizyjny Spdzielni Socjalnych; Prezes

Zarzdu - Marcin Juszczyk, 46-220 Byczyna, Polanowice 94 tel./fax. 077

414 45 11 ; 500 129 226 e-mail: [email protected]

Przewodniczcy Rady Nadzorczej - Jerzy Lamprecht, tel. 501 689 575 e-

mail: [email protected]

Stowarzyszenie Na Rzecz Spdzielni Socjalnych, Adres: ul.

Ostrwek 15 , 61-121 Pozna, Tel.: /61/ 887-11-66 kom: 506

144 856 e-mail: [email protected]

18
mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]:[email protected]


19/19

Agencja Rozwoju i Promocji Spdzielczoci, ul. Malborska 65 30-

646 KRAKW tel/fax: (12)265-73-90 http://www.spoldzielnie.org.pl/

Stowarzyszenie WAMA-COOP, Prezes Zarzdu Dariusz Wgierski

tel./fax. 0-89 533 84 05 ul Koobrzeska 13 p.203a 10-444 Olsztyn email:[email protected]

Stowarzyszenie Nowa Szansa w Zamociu, ul. witego Pitka

24, 22-400 Zamo, Tel/fax. 084 638 59 07, e-mail: [email protected]

Centrum Wsparcia Spdzielczoci Socjalnej (MOPS) w

Olsztynie, 10-015 Olsztyn, ul. Knosay 3/5, p. 38tel. (089) 521-04-32,

fax (089) 534-05-38 e-mail: [email protected]

Inne ciekawe informacje moesz rwnie znale na portalu;

www.ekonomiaspoleczna.pl

www.spoldzielnie.org

19
http://www.spoldzielnie.org.pl/mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]://www.ekonomiaspoleczna.pl/http://www.spoldzielnie.org/http://www.spoldzielnie.org.pl/mailto:[email protected]:[email protected]:[email protected]://www.ekonomiaspoleczna.pl/http://www.spoldzielnie.org/

dlaczego_warto_zakładać_spółdzielnie_socjalne

Documents

Transcript of dlaczego_warto_zakładać_spółdzielnie_socjalne