DHS South - Prince of Songkla...
Transcript of DHS South - Prince of Songkla...
ปท 2 ฉบบท 12 พฤศจกายน - ธนวาคม 2559
DHS Southรอบรวเครอขาย
จดหมายขาวฉบบท 12บก.ชวนคย หนา2ถอยแถลงจากชายแดนใต หนา3หองเรยนอาจารยวราวธ หนา4แวดวงDHML หนา5ระบบขอมลสขภาพชมชน หนา5ปฏบตการงานวจย หนา6ประเมนเพอการพฒนา หนา6หนงอ�าเภอหนงโครงการ หนา7บทเรยนจากพนท หนา8
กรณาสง
มลนธสขภาพภาคใตชน 1 อาคารบรหารคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทรอ�าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา 90110 โทรศพท/โทรสาร 0 7445 1168เวบไซต : www.SHFthailand.org อเมล : [email protected]
...หลกการ 4 ช. น คอเชยร ชวน เชอม ชนชม
จะชวยสรางแรงบนดาลใจ
ท�าใหชมชนเขมแขงและไมทอดทงกน...
บทเรยนจากพนทอานตอหนา 8
ระบบขอมลสขภาพชมชนอานตอหนา 5
...ขอมลสขภาพชมชน
ในพนทอ�าเภอควนขนน เพอตอบโจทยการใชประโยชนขอมล
ใหกบ อสม. และคนในชมชน...
...ทกคนนนมศกยภาพ
มคณความด มขอเดน
อยทจะน�าความด ความโดดเดนดานไหน
มารอยเรยงใหเกดสขภาวะแบบมสวนรวม...
หองเรยนอาจารยวราวธอานตอหนา 4
บก. ชวนคย
ขอสงทายปลายป 2559 ดวย จดหมายขาว “รอบรวเครอขาย DHS South” ฉบบท 12 ซง น�าเสนอเรองราวใหผอานไดตดตามกน 8 คอลมนอกเชนเคย คอ 1) ถอยแถลงจากชายแดนใต ดวยพระบรมราโชวาทและบทเพลง นอมร�าลกในพระมหากรณาธคณ 2) หองเรยนอาจารยวราวธ ชนชสขภาพต�าบลนาทอนผานการบอกเลาของนายก อบต.นาทอน อ.ทงหวา จ.สตล 3) แวดวง DHML ดวยความเขมแขงของทมน�าเครอขายสขภาพระดบอ�าเภอจนสามารถพฒนาเปน LCC เมองปตตาน 4) ระบบขอมลสขภาพชมชน อสม. กบการเปนเจาของขอมลสขภาพท อ.ควนขนน จ.พทลง 5) ปฏบตการงานวจย โรงพยาบาลยะลากบการเรยนร PAR เพอแกไขปญหาคาใจในการดแลผปวยอยางตอเนอง จากโรงพยาบาลถงทบาน 6) การประเมนเพอการพฒนา การน�า DE มาใชในการท�างานใหญเชงระบบอยาง สปสช. ทไมใชเรองงาย 7) หนงอ�าเภอหนงโครงการ พฒนาการของ ODOP ดวยการใชงาน รพ.สต. แนวใหมรวมขยายการท�างาน ไปทง จ.นราธวาส 8) บทเรยนจากพนท การสรางสงคมผสงอายไมทอดทงกนท อ.หวยยอด จ.ตรง
ทงน ทกคอลมนในจดหมายขาว “รอบรวเครอขาย DHS South” ฉบบท 12 ในมอทาน พรอมรบขอแนะน�า และค�าตชมจากสมาชกเครอขาย DHS และขอเชญชวนผสนใจรวมสงงานเขยนจากพนทมาเผยแพร ใน Facebook ท DHS South : โครงการสนบสนนการขบเคลอนเครอขายสขภาพระดบอ�าเภอ หรอสงมายงกองบรรณาธการ ท อเมล: [email protected]
แลวพบกนใหมอกครงเพอรวมกนกาวตอไปขางหนาสปท 3 ในป 2560
กองบรรณาธการชญานษฐ เพชรรตน
เมษยา มะประสทธ
อสมน บอโต
ทปรกษานพ.สวฒน วรยพงษสกจ
บรรณาธการดร.นพ.วรสทธ ศรศรวชย
แกวตา สงขชาต
2 รอบรวเครอขาย
ถอยแถลงจากชายแดนใตโดย นพ.สวฒน วรยพงษสกจ
เปลงเสยง...ค�าวารกใหดงออกมา
เปลงวาจา...แสดงความรกพระองคใหดง
กาวเทาตามพอไปสบสานงานของทาน
พรอมกนท�าหนาทของลกทด
~ บทเพลงรกแหงแผนดน ~
ปวงขาพระพทธเจา
ขอนอมเกลานอมกระหมอมร�าลกในพระมหากรณาธคณอนหาทสดไมได
เครอขายสขภาพระดบอ�าเภอและมลนธสขภาพภาคใต
...การทจะท�าใหงานประสานกนนน
มหลกส�าคญอยวา
ทกฝายจะตองไมแบงแยกกน
ไมแยงประโยชน ไมแยงความชอบกน
แตละฝายแตละคนตองท�างานดวยความบรสทธใจ
มงหวงผลส�าเรจในการงานเปนใหญยงกวาสงอน
ความบรสทธใจ
และความมงหมายอนเทยงตรงเปนอยางเดยวกนนน
จะท�าใหเขาใจกนได...
พระบรมราโชวาท ในพธพระราชทานปรญญาบตร
ของสถาบนเทคโนโลยการเกษตรแมโจ เชยงใหม
วนท ๑๐ กมภาพนธ ๒๕๒๒
ภาพโดย: ธรวฒน เฑยรฆประสทธ ทมา: http://www.tnnthailand.com
3รอบรวเครอขาย
โดย สมยศ ฤทธธรรมนาถ อบต.นาทอน อ.ทงหวา จ.สตล
หองเรยนอาจารยวราวธ
พนทแบบบานเลกในปาใหญกลไกสขภาพทไมใชเพยงแคเรองมดหมอหยกยา
เชอมนในศกยภาพการเสรมสมรรถนะในการจดการทด
เมอความตระหนกตอสขภาพไดเรมกอเกดในพนทต�าบลนาทอน อ�าเภอทงหวา จงหวดสตล ซงมภมนเวศน
แบบ เขา ปา นา เล โดยชาวบานสวนใหญรอยละ 80 นบถอศาสนาอสลาม และรอยละ 20 นบถอศาสนาพทธ หากกลาวถง
การท�างานสขภาพในต�าบลนาทอนกอนป 2552 ยงมการท�างานแบบแยกสวน ซงเดมแบงเปน 4 สวน คอ 1) องคกรทองท ไดแก
ก�านน ผใหญบาน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต�าบล 2) องคกรปกครองสวนทองถน 3) องคกรศาสนา ไดแก มสยด
และวด 4) องคกรภาคประชาสงคม ไดแก สภาองคกรชมชน ปราชญชาวบาน จตอาสาภาคประชาชน ซงพบวา
การแยกสวนการท�างานแบบตางคนตางอยตางคนตางท�านนมความเปราะบางสมเสยงตอการแกไขปญหาซ�าซอน
และยงเสยงตอการเกดความขดแยงในการท�างาน ท�าใหการแกปญหาสขภาพในพนทด�าเนนการแบบ “เกาไมถกทคน”
กระทง 4 ภาคสวน เรมครนคดหาแนวทางแกปญหาสขภาพสการบรณาการท�างานรวมกนขน
จนปลายป 2556 เมอพนองต�าบลนาทอนเรมรจก เรยนร อยรวมกนดวยหลกประชาธปไตย เปดพนทการมสวนรวม
ชวยกนถกแถลงหารอดวยฐานคดทวา “ทกคนนนมศกยภาพ มคณความด มขอเดน อยทจะน�าความด ความโดดเดน
ดานไหนมารอยเรยงใหเกดสขภาวะแบบมสวนรวม” จงเปนทมาของ “ชนชสขภาพนาทอน” หรอเรยกกนวา “สญญาใจ”
(ธรรมนญสขภาพต�าบลนาทอน) การเกดขนของชนชสขภาพชวยปทางสการสรางเครอขายสขภาพอ�าเภอ หรอ DHS
(District Health System) และไดหยบยกประเดน “คนนาทอนออนหวาน” ด�าเนนการลดโรคเบาหวาน ลดการกนอาหาร
รสหวาน มน เคม ทงยงสอถงคานยมของคนนาทอนวาเปนผทมความออนนอมถอมตน
การด�าเนนงานอยางเปนรปธรรมท�าใหเกดแนวทางสขภาพใหพนองต�าบลนาทอน คอ 1) การปลกผกปลอดสารพษ
ทกครวเรอน 2) การคดแยกขยะและจดตงธนาคารขยะต�าบล 3) โครงการเกบขยะพษไปแลกเมลดพนธพช 4) สนบสนน
ใหเดกเรยนปลกจตส�านกใหปฏบตศาสนกจ 5) เฝาระวงและหามวางยาเบอและชอตปลาในคลองสาธารณะ 6) รณรงค
ใหหวตะกราไปตลาด 7) รณรงคการออกก�าลงกายในกล มสตรและผ สงอาย 8) ลดการซอสนคาตามโฆษณาชวนเชอ
9) ครวเรอนจดระบบเลยงสตวโดยไมกอความเดอดรอนแกเพอนบาน 10) การรณรงคเรองบหร เปนตน ซงทงหมดน
กอเกดขนอยางเปนรปธรรมเมอป 2557
ดงนน ถอวาชนชสขภาพเปนหนงในเครองมอขบเคลอนกระบวนการนโยบายสาธารณะ กระบวนการมสวนรวม
กระบวนการสรางสขภาพแบบองครวม จนเกดการน�ารองกลไก DHS โดยม นพ.วราวธ สรพฤกษ ชวยแนะน�าและเสรม
การท�างาน นอกจากนนต�าบลนาทอนยงมการบรณาการกบงานอนๆ เพอขบเคลอนสขภาพรวมกน เชน สมชชาสขภาพ
เพอน�ามาจดการสขภาพรวมกนขยายสระดบอ�าเภอ โดยหากทกๆ ต�าบลในอ�าเภอมธรรมนญสขภาพ กจะสามารถน�าไป
สการเกดกลไก DHS ระดบอ�าเภอขนมาโดยปรยาย
4 รอบรวเครอขาย
ขอมลสขภาพชมชนเพอใครโดย ศรมาศ รยไกรรตน ส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอควนขนน จ.พทลง
การท�างานสขภาพระดบปฐมภมของหนวยบรการนนมผ ชวยชนเยยม คอ “อสม.” ไมวาจะเปนงานดานไหน
อสม. ทมความเขาใจในบรบทของชมชนและรจกมกคนกบผคนในพนทเปนอยางดจะสามารถชวยเหลอบคลากรสาธารณสข
ไดอยางดยง และมตวชวยในการท�างานสขภาพทส�าคญ คอ “ขอมล” เพราะเปนตวชเปาใหการท�างานมประสทธภาพ
หากมการออกแบบระบบขอมลทดจะสามารถสนบสนนใหเกดการท�างานทตรงเปาหมายและเกดประโยชนสงสด
ทงตอผใหบรการและผ รบบรการ แตเมอยอนคดดแลว อสม. กลบไมมระบบขอมลของตนเองส�าหรบวางแผนการจดการ
ดานสขภาพชมชน เนองจากขอมลท อสม. เปนคนด�าเนนการเกบทงจากการเยยมบาน การส�ารวจ การตรวจสอบประเมน
ไดถกน�าสงไปยงหนวยบรการปฐมภมทงหมด โดยเกอบไมมฐานขอมลอะไรไวในมอ อสม. ในพนทใหประชาชนไดรบร
จนเกดค�าถามขนวา “ขอมลสขภาพชมชนเหลานนท�าเพอใคร?”
นจงเปนทมาของขอมลสขภาพชมชนในพนทอ�าเภอควนขนน เพอตอบโจทยการใชประโยชนข อมลใหกบ อสม.
และคนในชมชน โดยการออกแบบการจดเกบขอมลสขภาพชมชนผานการกลนกรองจากตวแทนอสม. ผอ.รพ.สต. นกวชาการ
สาธารณสข พยาบาล ทเนนขอมลการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค ฟนฟสภาพ และการคมครองผบรโภค ประกอบกบขอมล
ของประชากรทกกล มวย เรยกวา “สมดบนทกการปฏบตงาน อสม. ประจ�าป” ทเกบไวในมอของอสม. ทกคนในพนท
โดยด�าเนนการและพฒนาขอมลสขภาพชมชนนมาอยางต อเนองเป นระยะ 4 ป จนน�าไปส การขยายผลสทกอ�าเภอ
ภายในจงหวดพทลง ในป 2560 ดวย
แวดวง DHML:โดย อษา เบญจลกษณ ส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอเมอง จ.ปตตาน
เชอมนในศกยภาพการเสรมสมรรถนะในการจดการทด
ระบบขอมลสขภาพชมชน:
อ�าเภอเมองปตตานเรมตนจากการเปนผเรยน (Learning Team – LT) มาสการเปดหองเรยน DHML ดวยกระบวนการท�างาน ระบบสขภาพอ�าเภอกบคณะกรรมการควบคมโรคเขมแขงแบบยงยน โดยน�าประเดนสขภาพทเปนปญหาของพนท คอ โรคคอตบ มาจดท�าเวทประชาคมเพอการมสวนรวมคนหาสาเหตและหาแนวทางแกไขปญหารวมกน (Participative Interactive Learning through Action: PILA) เชน ผน�าชมชนใชมาตรการทางสงคม ผน�าศาสนาทคนในชมชนยอมรบและศรทธาชวยสอสาร ประชาสมพนธน�าหลกศาสนามาปรบทศนคตในการดแลสขภาพ นายก อบต. ชวยสนบสนนยานพาหนะในการท�างาน มกระบวนการ PDCA ลองผดลองถก ปรบกระบวนการท�างานตลอดเวลา อกพนทในอ�าเภอเมอง คอ ต�าบลกะมยอ เกด “กะมยอโมเดล” ทขบเคลอนการดแลผดอยโอกาสต�าบลกะมยอเอออาทร มการท�าประชาคมศกษาขอมลผพการ ผสงอาย ผปวยตดบานตดเตยง และผดอยโอกาส แลวใชกระบวนการฟนฟสมรรถภาพโดยชมชน (Community-based Rehabilitation: CBR) ทเรมจากความตองการ ของชมชนแลวน�าศกยภาพของภาคเครอขายสขภาพทกภาคสวนมารวมกนท�างาน จากการท�างานในสองพนทนท�าใหเรา ไดเรยนร วาปจจยของความส�าเรจในการท�างานในชมชน คอ ทมน�าระดบอ�าเภอ ทมโอกาสรวมหองเรยน DHML จนสามารถ ดงศกยภาพทหลากหลายในเครอขายมาเสรมแรงกนและกน การคนขอมลแกชมชน และการประสานงานทดระหวางสวนราชการ สวนทองถน และภาคประชาชน จงกลายเปนแรงขบเคลอนระบบสขภาพอ�าเภอเมองปตตานจนสามารถจดการประเดนสขภาพ ของประชาชนในชมชนไดอยางยงยน และมความเขมแขงพอในการประสานการแลกเปลยนเรยนร เพอเสรมสมรรถนะ ระหวางทมผเรยนตางๆ ของ Learning Coordination Center - LCC เมองปตตานรวมกน
5รอบรวเครอขาย
สงทพบเหนบอยๆ จากการด�าเนนงานของศนยประสานงานดแลตอเนอง คอ ผปวยตดเตยงมกจะมภาวะแทรกซอน
มแผลกดทบ มปสสาวะสเหลองขน และเมอผปวยถกจ�าหนายจากโรงพยาบาลจะพบวามปญหาสขภาพทซบซอน ตองอาศย
การใสทอเจาะคอและใชออกซเจนทบาน ตองใชสายใหอาหารทางจมกและสายสวนปสสาวะ แมการยายผปวยมาทบานจะเตรยมการ
เปนอยางดโดยการสงตอผปวยให รพ.สต. ชวยเหลอดแล แตสงทรสกกงวลและเปนค�าถามทรบกวนจตใจมาโดยตลอด คอ “ครอบครว
และญาตจะสามารถดแลผปวยไดหรอไม?” จนมโอกาสไดเรยนรการท�าวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action
Research - PAR) ดวยการด�าเนนโครงการ “การพฒนาระบบการดแลผปวยโรคหลอดเลอดสมองตอเนองจากโรงพยาบาลสชมชน
ดวยการจดการรายกรณในต�าบลทาสาป อ.เมอง จ.ยะลา” บทเรยนทไดรบจาก พญ.บษกร อนชาตวรกล อาจารยทปรกษาโครงการ
จากคณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล คอ การเกดแนวคดเชอมโยงการดแลตอเนองจากโรงพยาบาล
สชมชนโดยชมชนมสวนรวม เรมจากการเดนลงชมชนดวยความกลาๆ เกรงๆ แตดวยใจทม งมน พรอมทมผมอดมการณเดยวกน
น�าความคดและความจรงใจเสนอตอองคกรปกครองสวนทองถนรวมกบ รพ.สต. ในพนท เพอหาแนวรวมท�างานเปนทมสขภาพ
คนหาสงดๆ ทมในชมชนดวยกระบวนการเสรมพลงชมชน การท�า PAR ท�าใหเกดพนธมตรดานสขภาพ เปนมตรภาพทไมไดสนใจ
ถงต�าแหนง อาชพ หรอศาสนา ท�าใหไดพบบคคลทมจตใจงดงามชวยเหลอผอนโดยไมหวงผลตอบแทน ไมเลอกเวลา ไมเลอกความส�าเรจ การท�างานดวยความจรงใจ การเคารพนบถอ ใหเกยรต และเสรมพลงซงกนและกน จนไดทมจตอาสาพยาบาลชมชนและทมพฒนาสขภาพระดบต�าบลรวมกนเรยนรปญหาจากผปวย รวมกนเปนผดแลผปวย และรวมกนหาแนวทางแกไขปญหาเพอคณภาพชวตทดของคนในชมชน
ปฏบตการงานวจย: โดย เสาวคนธ อาจอาสา รพ.ยะลา จ.ยะลา
ประเมนเพอการพฒนา:โดย สายชล ผาณตพจมาน สำานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขต 12 สงขลา
DE ประสบการณเชงระบบ
การดแลตอเนองเชอมโยงจากโรงพยาบาลสชมชน
การท�างานในองคกรทมเปาหมายเปน High Performance Organization อยางส�านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) นนไมงาย โดยเฉพาะเปาหมายเพอท�าใหประชาชนเขาถงบรการสาธารณสขทมคณภาพ เนองจาก สปสช. ไมมโรงพยาบาล เปนของตวเอง ท�าใหตองท�างานแบบสรางการมสวนรวมโดยหลกเลยงการสรางศตร ดงนนการท�างานทมนคงในหลกการ ยนหยด บนความถกตอง และรกษาความเปนกลยาณมตรไวล วนไมง าย DE สอนเราวา เราตองเรยนร ทจะประคองตนใหนง ดงแมลงปอบนยอดหญา แมพายจะรนแรงเพยงใด เราจะไมเตนตามกระแสพาย การฝกฝนจตเพอรบรความเปนไปโดยไมกระโดดเขาไปเปนตวเลนของฝายใดฝายหนงแมจะถกทาทาย การเปนผประสานสบทศทตองพร�าบอกคนท�างานรวมกน วาเรา มเปาหมายรวมกนนะ เราจะกาวเดนไปดวยกน แตดวยนโยบายทด�าเนนอยางรวดเรวและกะทนหนท�าใหเรยนรวาในชวตจรงไมมสงใดทเกดขน แบบเหตเดยวผลเดยว
การประเมนโครงการคงไมใชเพยงการมองความคมคา แตใหหนมามองรอยยมและแววตาทสะทอนความสข การท�าความเขาใจความซบซอนของระบบความสมพนธและพลวตรของสงทเกดขน บางเหตการณมหลายสงทเกดขนพรอมๆ กนเหมอนฟนเฟอง ทไหลเลอนไป เชน การท�างานในรปแบบคณะกรรมการ ซงตางมประสบการณเปนผ เชยวชาญตางสาขาและตางมมมอง บางคนเดนตามกตกา บางคนขออยนอกกฎ บางคนขอตงเกณฑเอง และบางคนยอมไมไดสกเรอง การวางตวเปนคนกลางจะท�าอยางไรใหไดตามความตองการของทกคน จะยอมผอนปรนไดแคไหน ปญหาบางเรองมความซบซอนในตวเองมากจนบางครง เราอาจจะไมสามารถไปแกไขปญหาไดทกเรอง ภเขาน�าแขงบางแหงใชเวลาสะสมมานานกวาเกนกวาชวชวตเรา และในชวตจรง มภเขาน�าแขงลอมรอบเราอยมากมาย เรมจากเพยงเขาใจภเขาน�าแขงของตวเองกอนและเรมสรางการเปลยนแปลงจากภเขาน�าแขงทเราเขาใจดกเพยงพอแลว
6 รอบรวเครอขาย
หนงอ�าเภอ หนงโครงการ: โดย สทศน พเศษ ส�านกงานสาธารณสขจงหวดนราธวาส จ.นราธวาส
กอนการด�าเนนงาน DHS ในจงหวดนราธวาส แตละอ�าเภอขบเคลอนงานสขภาพผาน คปสอ. ซงด�าเนนการ
แบบตางคนตางท�า ตอนเรมตนประเดนสขภาพยงไมชดเจนทงทศทางและเปาหมาย จนมนโยบาย DHS ในตนป 2557
จงหวดนราธวาสจงเรมด�าเนนงานน�ารองประเดนสขภาพ (ODOP) ใน 2 อ�าเภอ คอ อ�าเภอตากใบในประเดนการดแล
ผพการ และอ�าเภอแวงในประเดนโรคไขเลอดออก
การขบเคลอนนโยบาย DHS ผานประเดนสขภาพ มกระบวนการเสรมศกยภาพ ดวยการจดเวทแลกเปลยนเรยนร
5 ครง โดยมวทยากร คอ นพ.วราวธ สรพฤกษ นกวชาการอสระดานสาธารณสขชวยเสรมแนวคด “บานเลกในปาใหญ”
จนเหนภาพรวมการท�างานและเรมลองใชเครองมอ UCCARE จนเกดกระบวนการมสวนรวมเปน “ทมประชารฐ”
ซงประกอบดวยภาครฐ เอกชน และประชาชน นอกจากนยงด�าเนนการ “รพ.สต.แนวใหมใกลใจชาวนราฯ”
เพอสรางศรทธาและความไววางใจโดยขบเคลอนน�ารองใน รพ.สต. 41 แหง ควบคไปกบงานสขภาพระดบอ�าเภอ
“รพ.สต.แนวใหมใกลใจชาวนราฯ” คอ รพ.สต.ของชมชน เพอชมชน โดยมการดแลดวยหวใจความเปนมนษย
โดยจดระบบบรการแบบ ใกลบาน ใกลใจ เนนการเขาถงบรการ (Accessibility) การใหบรการอยางตอเนอง
(Continuity) การใหบรการแบบเบดเสรจ (Comprehensiveness) การประสานบรการ (Coordination) และชมชน
มสวนรวม (Community participation) มงใหผรบและผใหบรการมความสข มคณคา โดยการเสรมพลงคนท�างาน
และหาโอกาสพฒนาในพนท และไดจดท�าคมอรพ.สต.แนวใหมใกลใจชาวนราฯ ใหกบทก รพ.สต. ในพนทจงหวด
นราธวาส กระทงในป 2559 จงหวดนราธวาส มนโยบายขบเคลอนประเดนสขภาพและพฒนาหนวยบรการปฐมภม
ใหครบทกแหงจากพนทน�ารอง คอ อ�าเภอตากใบ อ�าเภอบาเจาะ อ�าเภอระแงะ และอ�าเภอเมอง ตลอดจนเสรมกระบวนการ
แลกเปลยนเรยนรผานการรอยเรยงเรองราวสะทอนผานตวอกษรรวมถงสอวดทศนเพอน�าออกมาเผยแพร
จากการด�าเนนงานอยางตอเนองมาเกอบ 2 ปเตม เหนการพฒนาระบบบรการปฐมภมเชอมโยงส service plan
ตามปญหาสขภาพจากประเดน ODOP เชน โรคเรอรง คนพการ ไขเลอดออก ในปหนาความคาดหวงเรอง DHS
ของจงหวดนราธวาสจาก “บานเลก” ทเนนการแกปญหาชมชนตามบรบทในพนท จะสงเสรมการมองภาพใหญ
ใหครอบคลมในทกอ�าเภอโดยใชวธแลกเปลยนเรยนรกบอ�าเภอน�ารองเพอพฒนางานตอไป
การขบเคลอนประเดนสขภาพระดบอ�าเภอในนราธวาส
7รอบรวเครอขาย
บทเรยนจากพนท: โดย สวนตย วงศยงคศลป รพ.หวยยอด จ.ตรง
ขาวประชาสมพนธ
จากการเขารวมประชมการด�าเนนงานระบบสขภาพอ�าเภอ “DHS” ในฐานะหวหนากลมงานเวชศาสตรครอบครวและบรการปฐมภม
ซงมแนวคดวา “ระบบสขภาพอ�าเภอเปนคานงดของระบบสขภาพทงระบบ” จงไดรวมกบทมจากส�านกงานสาธารณสขอ�าเภอ 4 คน
จดตงคณะท�างานระบบสขภาพอ�าเภอเพอขยายความคดหลกการ UCARE ของระบบสขภาพอ�าเภอ ในการประชมคณะกรรมการ
ประสานงานอ�าเภอ (คปสอ.) แกเจาหนาทสาธารณสข ภาคเครอขายดานสขภาพ องคกรปกครองสวนทองถน และตวแทน
ภาคประชาชน
ทม DHS หวยยอดเรมเลอกประเดนผสงอายเปนประเดนสขภาพ ODOP และเลอกพนทน�ารองเพอด�าเนนการ ตามแนวทาง
“บานเลกในปาใหญ” ของ นพ.วราวธ สรพฤกษ โดยเลอกจากพนทซงมความพรอม แกนน�าผสงอายอยากท�า มตนทนดานผสงอาย
ดอยแลว คอ ต�าบลปากคม โดยด�าเนนการจดท�าประชาคมผสงอาย รวมกนดแลผสงอายในพนท ปรบเปลยนพฤตกรรมลดโรคเรอรง
ใหผคนเขาสวยสงอายโดยไมมโรคเรอรง มพระสงฆมารวมใหความรแกคนทมาท�าบญวนพระ สงผลใหเจาหนาทในพนทมความสข
ทกครงทพบกนกจะบอกเลาเรองราวของการท�างานทมความสข คนในชมชนรวมแลกเปลยนเรยนร รวมกนคด รวมกนท�าจนไดแนวคด
ในการปรบปรงงานอยางตอเนองและเกดกจกรรมผสงอายรวมกบกลมวยอนๆ เกดขนมากมายหลายกจกรรม
จากการด�าเนนงาน DHS ท�าใหไดเรยนรการท�างานกบชมชน ไดเหนความเขมแขงของชมชน ซงเจาหนาทตองลงมอท�า
ดวยหลกการ 4 ช. คอ เชยร ชวน เชอม ชนชม ซงแตกตางกบการเนนกระบวนการประเมน ประกวด ประชม เปรยบเทยบ
โดยหลกการ 4 ช. น จะชวยสรางแรงบนดาลใจ ท�าใหชมชนเขมแขง และไมทอดทงกน และในอนาคตจะขยายการท�างานประเดนผสงอาย
ในทกพนทดวยการแลกเปลยนเรยนรในกลมผสงอาย เพอคนหาทศทางในการดแลระยะยาวรวมถงการเสรมสรางความสามารถ
และพฒนากล มอาชพ เพอใหกลมผสงอายมความเขมแขง มหลกประกนทางเศรษฐกจ พงตนเองไดและชวยเหลอเกอกลกน
เพอสราง “สงคมผสงอายไมทอดทงกน” ในอ�าเภอหวยยอดในอนาคต
7-9 ธนวาคม 2559 น�าเสนอผลการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม PAR รนท 3
9 ธนวาคม 2559 ประชมบรณาการการพฒนาระบบบรการ Service Plan
และงานปฐมภมเขตสขภาพท 12
“สงคมผสงอายไมทอดทงกนทหวยยอด”