POŁOŻENIE

Kaszuby to kraina znajdująca

się na północy Polski.

Niewątpliwie jest częścią

Pomorza(na zachód od Wisły),

jednak trudno jest dokładnie

wyznaczyć granice regionu

ponieważ nie są to tereny

historyczne. To co możemy

jeszcze powiedzieć o

Kaszubach to fakt, iż

rozpościerają się od Morza

Bałtyckiego na południe i

obejmują swym zasięgiem

zarówno piaszczyste plaże

wybrzeża, przepiękne lasy i

malownicze jeziora.

Język kaszubski a język polski

O ile kwestia klasyfikacji języka kaszubskiego nie dla

wszystkich jest oczywista, to fakt podobieństwa tych dwóch

języków trudno jest zanegować. Jeden z Profesorów twierdził

nawet, że kaszubski jest bardziej polski niż sam język polski.

Ta zaskakująca teza jest tylko pozornie absurdalna- w mowie

kaszubskiej nadal istnieją słowa, fony i dźwięki, które z

języka polskiego już zniknęły. Jednakże oprócz wielu

wspólnych cech, te dwa języki dzieli wiele różnic. Pierwszą z

nich łatwo jest wychwycić uchem już po chwili rozmowy-

język kaszubski sprawia wrażenie o wiele "twardzego".

Wystarczy też zerknąć na dowolny utwór napisany w tym

języku, aby odkryć nieznane litery alfabetu. Do tego

dochodzą niebagatelne różnice gramatyczne. Ale i to nie

kwestionuje silnego pokrewieństwa kaszubskiego z językiem

polskim.

CO OZNACZAJĄ KASZUBSKIE BARWY?

BARWY KASZUBSKIE

"Siedem kolorów znamionuje tą

krainę. Odnajdujemy je w

hafcie, malarstwie na szkle,

ludowych strojach. Jest to kolor

chabrowy, jak piękne

kaszubskie jeziora, niebieski,

jak kaszubskie niebo,

granatowy, jak niezmierzona

głębia morza, żółty, jak zboża

dojrzewające na polach i jak

słońce, zielony, jak lasy pełne

zwierza, czerwony, jak krew,

którą każdy Kaszub gotów

przelać w obronie swojej ziemi i

jak maki we wiankach

dziewcząt, i wreszcie brązowy

lub czarny, jak ziemia na polu

czekająca na zasiew."

Muzyka i tańce to

nieodłączny element zabawy

ludności Kaszubskiej.

Muzyka kaszubska przetrwała

po dziś dzień. O zamiłowaniu

Kaszubów do śpiewu

świadczy fakt działania w

regionie ponad 100 zespołów

artystycznych śpiewu i tańca

oraz chórów.

Taniec Kaszubski

Tańce kaszubskie – tańce rozpowszechnione

na obszarze występowania grupy

etnicznej Kaszubów. Ilustrują pracę, obyczaj,

zabawę. Stąd też pochodzą ich nazwy:

• “Szewc” - podstawą układów tanecznych jest

naśladowanie pracy szewca takiej jak szycie i

wbijanie ćwieków; tańczony w parach.

• “Kùflôrz” ("rëboczi tuńc") – wyraża radość

rybaków z pomyślnego połowu; wykonują go

tylko mężczyźni z kuflem piwa w ręku i w

“korkach”.

•"Cepôrz" – w tańcu inscenizuje się, pokazuje

i chwali pracę “cepôrza”, czyli “drenowanie”

cepami; również kobiety odgrywają tu dużą

rolę, bo zbierają i wiążą słomę.

STRÓJ KASZUBSKI MĘSKI

STRÓJ KASZUBSKI DAMSKI

Kuchnia KaszubskaKaszuby posiadają bogate dziedzictwo, a

jednym z elementów jest kuchnia kaszubska, która

wykorzystuje bogactwo lasów, jezior , sadów, łąk,

pól i mórz.

Kuchnia kaszubska ściśle związana jest z

życiem codziennym mieszkańców, ich pracą jak

również pozycją, którą zajmowali w

społeczeństwie. Posiłki przygotowywano i

podawano najczęściej w południe, kiedy biły

dzwony kościelne.

Przykładowe kaszubskie dania:

Zylc czyli galareta wieprzowa –

SKŁADNIKI:

2 golonki wieprzowe

2 nogi wieprzowe

Pół głowy wieprzowej

1kg mięsa wieprzowego

włoszczyzna

2 duże cebule

ziele,listek, majeranek, ocet ,sól,

pieprz do smaku

PRZYGOTOWANIE :

Wszystkie części wieprzowe oczyścić i dobrze wymoczyć w zimnej wodzie. Najlepiej po 2-3 godzinach zlać wodę i

zalać od nowa, znowu na kilka godzin. Następnie przygotować garnek odpowiedniej wielkości i włożyć wymoczone

mięso zalać wodą, dodać ziele, listki sól i pieprz. Gotować do miękkości. Pod koniec gotowania dodać oczyszczoną i

pokrojoną w duże kawałki włoszczyznę i cebule pokrojoną w grube plastry.

Mięso wyjąć z wywaru, obrać z kości i mielić w maszynce o dużych oczkach. Wywar przecedzić i dodać do niego

zmielone mięso. Doprawić majerankiem i octem wedle uznania. Zylc można wlewać co miseczek udekorowanych

marchewką z wywaru lub na dłuższe przechowanie do słoików, które zagotowujemy, żeby się zamknęły.

Przechowywać najlepiej w chłodnej piwnicy. Takie słoiki postoją w chłodzie spokojnie 2-3 miesiące

PÓŁGĘSEK

Składniki :

- piersi gęsie

- peklosól 20g/kg

- pieprz + inne przyprawy

wg. upodobań

Przepis :

Wykrawamy piersi gęsi ze skórą.

Nacieramy peklosolą oraz przyprawami i

odstawiamy do lodówki lub w chłodnym

miejscu na 3-5 dni. Najlepiej użyć do

tego gliniaka. Dociskamy czymś.

Wyjmujemy po tym czasie i wieszamy

celem ocieknięcia i wstępnego

osuszenia. Następnie wieszamy w

wędzarni i wędzimy dymem o temp. do

max 40, lepiej ok 20-20 stopni 1-2 dni

(po ok 8h). Można wędzić po zawinięciu

w folię celulozową.

Nie należy wędzić w wyższej temp. pierś

gęsi to delikatne mięsko.

ZUPA KASZUBSKASkładniki :

* włoszczyzna(marchew, por, seler, pietruszka-

korzeń)

* mała cebula

* kawałek białej kapusty

* sól, pieprz

* kminek 2 łyżeczki

• koncentrat pomidorowy(3 łyżeczki) lub pomidory

w puszce

* kość wieprzowa

Przepis:

Włoszczyznę obrać, umyć i pokroić.

Razem z kością ugotować w garnku

z ok. 1,5 l wody i odcedzić. Kapustę

poszatkować i ugotować bez

przykrycia w małej ilości wody z

kminkiem i z pokrojoną cebulą,

dodać do wywaru. Mąkę

rozmieszać ze śmietaną dolać do

zupy, pomieszać i zagotować. Na

końcu zupę doprawić i dodać

pomidory albo przecier. Podawać z

warzywami z wywaru albo z

ziemniakami.

Wątróbka drobiowa z jabłkiem

* wątróbka drobiowa -

50 dekagramów

* Przyprawa Knorr – 1 łyżka

* mała cebula - 4 sztuki

* jabłko - 2 sztuki

* Sok z 0.5 cytryny

* mąka - 1 łyżka

* majeranek - 1 łyżeczka

Składniki :

Przygotowanie:

Na dużej patelni rozgrzać masło i wrzucić

wątróbkę. Obsmażyć na ostrym ogniu ze

wszystkich stron, zmniejszyć płomień,

dodać cebulę pokrojoną w półplasterki,

krótko podsmażyć i dodać jabłko

pokrojone w ósemki.

Doprawić roztartym w dłoniach

majerankiem, solą i pieprzem. Dusić

jeszcze przez chwilę aż wątróbka będzie

usmażona, a jabłko miękkie.

… A teraz…

Zapraszamy do odkrywania bogactwa kuchni

kaszubskiej

Oprac. Małgorzata Drążek